ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α. ΑΡΘΡΑ Τρεις Θεωρήσεις Συνταγματικού Πλουραλισμού...903 Miguel Poiar es Madur o, Professor and Director of the Global Governance Programme, Robert Schuman Centre, European University Institute Μετάφραση: Αικατερίνη Τσαμπή, Δικηγόρος, M2 «Droits de l homme et droit humanitaire» (Paris II), M2 «Droit Public Spécialisé» (Universités d Athènes et de Bordeaux IV) Θρησκεία και εκπαίδευση: Το ιστορικό και συνταγματικό πλαίσιο της θρησκευτικής εκπαίδευσης...931 Παναγιώτη Μαντζούφα, Επίκουρου Καθηγητή Δημοσίου Δικαίου ΑΠΘ Αγνοούμενα άτομα και κυπριακή δικαιοσύνη: Σχόλιο στην απόφαση Βάσος Βασιλείου κ.ά. εναντίον Κυπριακής Δημοκρατίας...947 Νικόλα Κυριάκου, Υποψήφιου Διδάκτορος του Tμήματος Νομικής στο European University Institute Η εξέλιξη του ρυθμιστικού πλαισίου της χρηματοδότησης των υπηρεσιών γενικού οικονομικού συμφέροντος στην ΕΕ...959 Κωνσταντίνας Σκανδάλη, Δικηγόρου, LL.M. Ευρωπαϊκού Δικαίου, Queen Mary, University of London Η μεταναστευτική πολιτική της ΕΕ και ο αντίκτυπός της στην Ελλάδα... 987 Κατερίνας Κυριέρη, Λέκτορος στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δημόσιας Διοίκησης και Σύμβουλος στο Διεθνή Οργανισμό Μεταναστευτικής Πολιτικής Ελένης ΡοÀδου, Διεθνολόγου, Ασκούμενης στο Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο Δημόσιας Διοίκησης xi
Β. ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ Ι. ΔΙΕΘΝΗ ΔΙΚΑΙΟΔΟΤΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ α. Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου EΔΔΑ 15-06-2010, Οικουμενικό Πατριαρχείο κατά Τουρκίας... 1003 Απόφαση επί της αποζημίωσης Μετάφραση: Ελένη Κατσαμπούκα Σχόλιο: H επιδίκαση αποζημιώσεων στο ΕΔΔΑ: ζητήματα πρακτικής και ερμηνείας με αφορμή την υπόθεση Οικουμενικό Πατριαρχείο κατά Τουρκίας, απόφαση της 15 ης Ιουνίου 2010. Δήμητρας Χ. Παπαγεωργίου, Υποψήφιας Διδάκτορος Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Δικηγόρου. EΔΔΑ 24-06-2010, Schalk και Kopf κατά Αυστρίας...1021 Καταγγελλόμενη παραβίαση: άρθρα 6, 8, 14 ΕΣΔΑ και άρθρο 1 ΠΠΠ ΕΣΔΑ Διαπιστωθείσα παραβίαση: καμία Μετάφραση: Σταύρος Σ. Μακρής Σχόλιο: Le statut conjugal du couple homosexuel (commentaire de l arrêt de la CEDH, 5 ème section, 24 juin 2010, Schalk et Kopf c/ Autriche) Olivier Dubos, Professeur de droit public, Chaire Jean Monnet, CRDEI, Université Montesquieu-Bordeaux IV Jean-Pier r e Mar guenaud, Professeur de droit privé, OMIJ, Faculté de droit et des sciences économiques de Limoges Μετάφραση: Μαρία Π. Φανού EΔΔΑ 08-07-2010, Σιταρόπουλος και λοιποί κατά Ελλάδος...1058 Καταγγελλόμενη παραβίαση: άρθρο 3 ΠΠΠ ΕΣΔΑ Διαπιστωθείσα παραβίαση: άρθρο 3 ΠΠΠ ΕΣΔΑ Μετάφραση: Αγγελική Βαρελά xii
β. Επισκόπηση Νομολογίας Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου ΙΙ. ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ C-236/08...1097 Τα άρ. 5, παρ. 1 (α) της πρώτης Οδηγίας 89/104/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 21 ης Δεκεμβρίου 1988, για την προσέγγιση των νομοθεσιών των κρατών μελών περί σημάτων, και 9 παρ. 1(α) του Κανονισμού (ΕΚ) 40/94 του Συμβουλίου, της 20 ης Δεκεμβρίου 1993, για το κοινοτικό σήμα, έχουν την έννοια ότι ο δικαιούχος σήματος μπορεί να απαγορεύσει σε διαφημιζόμενο να προβάλλει, βάσει μιας λέξης-κλειδιού πανομοιότυπης με το εν λόγω σήμα, την οποία ο διαφημιζόμενος αυτός επέλεξε χωρίς τη συγκατάθεση του εν λόγω δικαιούχου στο πλαίσιο υπηρεσίας αντιστοίχησης στο Διαδίκτυο, διαφήμιση για προϊόντα ή υπηρεσίες πανομοιότυπα με τα προϊόντα και τις υπηρεσίες για τα οποία καταχωρίστηκε το εν λόγω σήμα, όταν η εν λόγω διαφήμιση δεν επιτρέπει ή επιτρέπει δυσχερώς στον μέσο χρήστη του Διαδικτύου να αντιληφθεί αν τα διαφημιζόμενα προϊόντα ή οι υπηρεσίες προέρχονται από τον δικαιούχο του σήματος ή από επιχείρηση που συνδέεται οικονομικώς με αυτόν ή αν, αντιθέτως, προέρχονται από τρίτον. O παρέχων την υπηρεσία αντιστοίχησης στο Διαδίκτυο ο οποίος αποθηκεύει ως λέξη-κλειδί σημείο πανομοιότυπο με σήμα και οργανώνει βάσει αυτής της λέξης-κλειδιού την εμφάνιση διαφημίσεων δεν κάνει χρήση του εν λόγω σημείου υπό την έννοια του άρ. 5 παρ. 1 και 2 της Οδηγίας 89/104 ή του άρ. 9 παρ. 1 του Κανονισμού 40/94. Σχόλιο: Οι υπηρεσίες αντιστοίχησης και προσβολή σήματος Στεφανίας Αγγελικής Καπακτσή, LLM University of Cambridge, Υπότροφου του Κοινωφελούς Ιδρύματος «Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης» C 518/08...1123 Τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να ορίζουν τις κατηγορίες των προσώπων, στα οποία μπορεί να περιέλθει το δικαίωμα παρακολουθήσεως μετά το θάνατο του δημιουργού έργου τέχνης. Τα εγχώρια δικαστήρια οφείλουν να λαμβάνουν υπ όψιν όλους τους σχετικούς κανόνες προκειμένου να προσδιορίσουν ποιο εθνικό δίκαιο ρυθμίζει την αιτία θανάτου μεταβίβαση του δικαιώματος παρακολουθήσεως xiii
επί έργων τέχνης και, επομένως, ποιος υπεισέρχεται στο δικαίωμα αυτό. Σχόλιο: Το δικαίωμα παρακολουθήσεως υπέρ του δημιουργού πρωτοτύπου έργου τέχνης Σκέψεις με αφορμή την απόφαση C-518/08 ΔΕΚ Αρετής Τάνιας Πατσαλιά, Πτυχιούχου της Νομικής Σχολής Αθηνών ΜΔΕ Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών, Πάντειο Πανεπιστήμιο ΙΙΙ. ΕΘΝΙΚΑ ΔΙΚΑΙΟΔΟΤΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ Α. Αποφάσεις i. Συμβούλιο της Επικρατείας ΣτΕ 918/2010...1144 Απαράδεκτη η αίτηση ακύρωσης στρεφόμενη κατά αποφάσεως του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών, με την οποία ακυρώθηκε διαγωνισμός για την ανάληψη του δικαιώματος αποκλειστικής εκμετάλλευσης αριθμού τακτικών αεροπορικών γραμμών, στις οποίες έχουν επιβληθεί υποχρεώσεις παροχής δημόσιας υπηρεσίας λόγω έλλειψης εννόμου συμφέροντος. Ακυρωτέα απόφαση του ως άνω Υπουργού, με την οποία παρατάθηκε η ισχύς των συμβάσεων εκμεταλλεύσεως από τη δικαιοπάροχο άλλης αεροπορικής εταιρείας για μέρος των γραμμών αυτών λόγω αντίθεσης με τα οριζόμενα στο νόμο. Σχόλιο: Σκέψεις με αφορμή τη ΣτΕ 918/2010 Σταματίνας Ξεφτέρη, Πτυχιούχου Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ασκούμενης Δικηγόρου ΣτΕ 1213/2010...1170 Απορριπτέα αίτηση ακυρώσεως των υπ αριθμ. 3156/Ε/11.2.2003 ΥΑ και 214/162/23.5.2002 ΕΣΡ, με την οποία επιβλήθηκαν σε ιδιωτικό τηλεοπτικό σταθμό πρόστιμα λόγω μεταδόσεως στιγμιοτύπων ληφθέντων με τη μέθοδο της «κρυφής κάμερας», καθότι ο εν λόγω τρόπος ειδησεογραφικής πληροφόρησης δεν αποτελεί θεμιτή άσκηση του δικαιώματος του πληροφορείν, εφόσον η μεταδιδόμενη εικόνα ελήφθη υπό συνθήκες που στοιχειοθετούν προσβολή τρίτου επί της εικόνας του και της ιδιωτικής του ζωής. xiv
Σχόλιο: Σκέψεις με αφορμή την υπ αριθμ. 1213/2010 απόφαση του ΣτΕ Αικατερίνης Βούλγαρη, Μ.Δ.Ε. Αστικού Δικαίου, Δικηγόρου ΣτΕ 1585/2010...1188 Δεν αντίκειται στο άρ. 5 Σ η διάταξη του άρ. 22 παρ. 7 Ν. 3054/2002 που θεσπίζει σύστημα εκ περιτροπής διανυκτερευόντων πρατηρίων υγρών καυσίμων, καθώς αυτή δικαιολογείται από λόγους δημοσίου και κοινωνικού συμφέροντος. Σχόλιο: Περί των ορίων του συνταγματικού δικαιώματος στην οικονομική ελευθερία Σχόλιο στην απόφαση ΣτΕ (Ολομ.) 1585/2010 Αλεξάνδρας Μιχαλοπούλου, Δικηγόρου, B.A., M.A., LL.M. (Cantabrigiensis). ΣτΕ 2188/2010...1202 Το θεσπισθέν με το άρ. 1 του α.ν. 1363/1938, όπως αντικαταστάθηκε με το άρ. 1 του α.ν. 1672/1939, και το άρ. 1 του εκτελεστικού β.δ/τος της 20.5/2.6.1939, καθεστώς προηγούμενης διοικητικής άδειας για την ανέγερση και λειτουργία ναού ή ευκτήριου οίκου θρησκευτικής κοινότητας ετεροδόξων αντιβαίνει στο άρ. 13 παρ. 2 Σ, ως ασυμβίβαστο προς την συνταγματική επιταγή της ανεμπόδιστης ασκήσεως λατρείας. Αντισυνταγματικές και αντίθετες στην ΕΣΔΑ οι εν λόγω διατάξεις και κατά το μέτρο που εξαρτούν τη χορήγηση της άδειας ίδρυσης θρησκευτικού καταστήματος ετεροδόξων από την κρίση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων ότι εξυπηρετείται πραγματική ανάγκη, καθώς η απονεμηθείσα στο διοικητικό όργανο διακριτική ευχέρεια συνιστά ανεπίτρεπτο περιορισμό της ελευθερίας της λατρείας. Σχόλιο: Διοικητική άδεια σκοπιμότητας και θρησκευτική ελευθερία. Η συνταγματικότητας του συστήματος προηγούμενης διοικητικής άδειας για την ανέγερση και λειτουργία ναού ή ευκτηρίου οίκου. Σταύρου Σ. Μακρή, Τελειόφοιτου Φοιτητή της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Β. Επισκόπηση Νομολογίας Εθνικών Δικαιοδοτικών Οργάνων... 1231 Γ. ΒΙΒΛΙΟΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ...1255 xv