Ενηµερωτικό Δελτίο Σεπτέμβριος 2012 Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης Editorial Ίδρυση, Σκοπός, Αντικείµενο Σελίδα 1 Σελίδα 2 Πολιτική του νερού στην Ευρω- Μεσογειακή ζώνη Σελίδα 3 Συνεργασίες Σελίδα 4 Δράσεις Σελίδα 5 20 χρόνια από το RIO Σελίδα 6 Άρθρο Σελίδα 7 Editorial Η συγκρότηση του Κέντρου Ολοκληρωµένης Διαχείρισης Υδάτων στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης, µε την υπ αριθµ. 2837/6-7-2011 απόφαση της Συγκλήτου του, συνιστά την πρώτη συγκροτηµένη προσπάθεια ολοκληρωµένης προσέγγισης της διαχείρισης των υδάτων, µιας επιστηµονικής περιοχής η οποία µέχρι σήµερα προσεγγίζονταν αποσπασµατικά από πολλές επιµέρουςβεπιστηµονικές ειδικότητες και κατατεµαχισµένα, ανάλογα µε το είδος της χρήσης. Στο ΑΠΘ ειδικότερα, 13 από τα 42 Τµήµατα εµπλέκονται µε κάποιον τρόπο στην εκπαίδευση και την έρευνα στην επιστηµονική περιοχή της Διαχείρισης των Υδάτων. Το Κέντρο, στο σύντοµο διάστηµα λειτουργίας του, έχει ήδη προχωρήσει στη σύναψη συνεργασιών µε διεθνή επιστηµονικά και ακαδηµαϊκά δίκτυα και έχει διοργανώσει, µε εξαιρετική επιτυχία, σηµαντικές επιστηµονικές εκδηλώσεις, διαδραµατίζοντας µε τον τρόπο αυτό σηµαντικό ρόλο στην ενηµέρωση της ακαδηµαϊκής κοιµότητας, αλλά κα των αρµόδιων φορέων και των πολιτών, σε θέµατα περιβαλλοντικής πολιτικής, ολοκληρωµένης διαχείρισης υδατικών πόρων και πολιτικής νερού. Προχωρώντας ένα βήµα παραπάνω, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήµιο Θεσσαλονίκης, έχει ήδη υποβάλει πρόταση στην UNESCO, µε τη σύµφωνη γνώµη και του Υπουργείου Παιδείας, για τη µετεξέλιξη του ΚΕΟΔΥ σε Κέντρο Υδάτων της UNESCO κατηγορίας ΙΙ. Η αποδοχή της παραπάνω πρότασης θα δώσει νέες προοπτικές επιστηµονικών συνεργασιών για το πανεπιστήµιό µας, αλλά και θα αναδείξει και θα προβάλει το ακαδηµαϊκό έργο που συντελείται στο ΑΠΘ. Ταυτόχρονα το ΚΕΟΔΥ θα αποκτήσει καθοριστικό ρόλο στη χάραξη πολιτικής νερού στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου. Καθηγητής Ιωάννης Α. Μυλόπουλος Πρύτανης ΑΠΘ Επιστηµονική Επιτροπή Ιάκωβος Γκανούλης Πρόεδρος Μαρία Λαζαρίδου Αν. Πρόεδρος Θωµάς Λαναράς Κωνσταντίνος Κατσιφαράκης Μαργαρίτης Βαφειάδης Βασίλειος Αντωνόπουλος Επαµεινώνδας Σιδηρόπουλος Παναγιώτης Στεφανίδης Κωνσταντίνη Σαµαρά Διοικητικό Συµβούλιο Ελπίδα Κολοκυθά Πρόεδρος Κωνσταντίνος Βουδούρης Αν. Πρόεδρος Μαρία Μουστάκα Γραµµατέας Νικόλαος Θεοδοσίου Ταµίας Δηµήτριος Καρπούζος Διονύσιος Λατινόπουλος Μάριος Σαπουντζής
Enhmervtik;o Ενημερωτικό Delt;io- Δελτίο Te;yxow Τεύχος 11 Σεπτέμβριος 2012 Σκοπός του ΚΕΟΔΥ είναι: Η διεπιστηµονικού χαρακτήρα µελέτη και έρευνα σε διεθνή κλίµακα της ολοκληρωµένης διαχείρισης των υδάτων Η ολοκληρωµένη διαχείριση των υδάτων απαιτεί τη συνέργεια και τη συµβολή των βασικών κλάδων των τεχνολογικών και των φυσικών επιστηµών. Η διεπιστηµονικότητα θεµελιώνεται στην πληρότητα του ΑΠΘ σε επιστηµονικό προσωπικό µε δραστηριότητες έρευνας, µελέτης και εκπαίδευσης, οι οποίες αντιστοιχούν σε όλο το φάσµα των γνωστικών αντικειµένων της ολοκληρωµένης διαχείρισης των υδάτων. Η ανάπτυξη και η προώθηση βέλτιστων πρακτικών και η χάραξη πολιτικής για την ολοκληρωµένη διαχείριση των υδάτων, αποβλέποντας σε µια συµπαγή, κατανοητή και ολιστική προσέγγιση της διαχείρισης των υδάτων. Η µεταφορά τεχνογνωσίας και σύγχρονων µεθοδολογιών, πρακτικών και εργαλείων για την ολοκληρωµένη διαχείριση των υδάτων. Η άσκηση προπτυχιακών και µεταπτυχιακών φοιτητών στη µελέτη και διαχείριση των υδάτων, σε συνεργασία µε τα αρµόδια Τµήµατα και Σχολές. ΙΔΡΥΣΗ Το Κέντρο Ολοκληρωµένης Διαχείρισης Υδάτων (ΚΕΟΔΥ) ιδρύθηκε µε απόφαση της Συγκλήτου του ΑΠΘ στις 6-7- 2011. Υπάγεται στη Σύγκλητο του Πανεπιστηµίου η οποία και το εποπτεύει. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ Το αντικείµενο του ΚΕΟΔΥ είναι: Η βασική & εφαρµοσµένη έρευνα, η συστηµατική µελέτη, η εκπαίδευση και η παροχή συµβουλευτικών υπηρεσιών Η ανάπτυξη δράσεων κατάρτισης, ενηµέρωσης και µεταφοράς τεχνογνωσίας Η προώθηση διεθνών δραστηριοτήτων και η συµµετοχή σε διεθνή επιστηµονικά δίκτυα και εκδηλώσεις σε θέµατα ολοκληρωµένης διαχείρισης υδάτων και προστασίας του περιβάλλοντος 2
Enhmervtik;o ΕνημερωτικόDelt;ioΔελτίοTe;yxow Τεύχος1 1 Lorem Ipsum Dolor Σεπτέμβριος 2012 Spring 2016 Πολιτική του νερού στην ΕυρωΜεσογειακή ζώνη Με πολύ µεγάλη επιτυχία πραγµατοποιήθηκε η πρώτη ηµερίδα που διοργάνωσε το ΚΕΟΔΥ µε θέµα ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΝΕΡΟΥ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΖΩΝΗ. Η ηµερίδα έγινε το Σάββατο 3 Δεκεµβρίου 2011 στο κτήριο του Κέντρου Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσµάτων. Την ηµερίδα παρακολούθησαν πάνω από 250 άτοµα µε αξιοσηµείωτο, τη µεγάλη συµµετοχή των φοιτητών. Στην ηµερίδα απεύθυναν χα ιρε τι σµ ό ο ι: 1) Ρόδη Κράτσα (Αντιπρόεδρος Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου), 2) Pr. Stefan Schennach (Πρόεδρος της Επιτροπής για την Ενέργεια, το Περιβάλλον και το Νερό, Ένωση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τη Μεσόγειο) 3) Mifsud (Πρόεδρος του Ευρω-µεσογειακού Πανεπιστηµίου EMUNI) 4) Πρυτάνεις των Πανεπιστηµίων Haifa Ισραήλ και Murthia Ισπανίας 5) Καθ. Κ. Κατσιφαράκης (Πρόεδρος του Συµβουλίου Περιβάλλοντος ΑΠΘ) 6) Καθ. Περ. Λατινόπουλος (Πρόεδρος Δικτύου ΥΔΡΟΜΕΔΩΝ) Η ηµερίδα είχε ως στόχο την ενηµέρωση σε θέµατα που αφορούν στις προκλήσεις και τις πολιτικές που εφαρµόζονται σε θέµατα διαχείρισης νερού στην Ευρω-µεσογειακή ζώνη, την προώθηση της διεπιστηµονικής συνεργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, την ενίσχυση της συνεργασίας µεταξύ των διεθνών ερευνητικών δικτύων νερού και τη διάχυση των αποτελεσµάτων στην κοινωνία. Οι κύ ρι ες ο µ ιλί ες πραγµατοποιήθηκαν από τους: 1) Καθ. Ευάγγελο Βλάχο (Αντιπρόεδρος Κέντρου Νερού Colorado, USA και Καθ. Τµήµατος Πολιτικών Μηχανικών) 2) Καθ. Ιάκωβο Γκανούλη (Τµ. Πολιτικών Μηχανικών, Έδρα UNESCO) 3) Καθ. Θεµιστοκλή Λέκκα (Πρώην Πρύτανης Παν. Αιγαίου, Διευθύνων Σύµβουλος ΕΥΔΑΠ) 4) Καθ. Νίκο Παπαδάκη (ΑΠΘ, Διευθύνων Σύµβουλος ΕΥΑΘ) Στο τέλος ακολούθησε στρογγυλή τράπεζα, όπου έγιναν εποικοδοµητικές ερωτήσεις και παρεµβάσεις από τους ακροατές. Να σηµειωθεί ότι την προηγούµενη ηµέρα της ηµερίδας πραγµατοποιήθηκε συνάντηση µε συµµετοχή εκπροσώπων από Πανεπιστήµια της Μεσογείου µε σκοπό την ακαδηµαϊκή συνεργασία, π.χ. ίδρυση µεταπτυχιακού προγράµµατος σπουδών σε θέµατα βιώσιµης διαχείρισης του νερού. Η συζήτηση και συνεργασία στο θέµα αυτό συνεχίζεται. 3
Enhmervtik;o Ενημερωτικό Delt;io- Δελτίο Te;yxow Τεύχος 11 Σεπτέμβριος 2012 Πρωτόκολλο/συµφωνία συνεργασίας µε Δήµο Καστοριάς Συνεργασίες Το ΚΕΟΔΥ επιδιώκει συνεργασίες µε ηµεδαπά ή αλλοδαπά ΑΕΙ, Ερευνητικά Κέντρα και Επιστηµονικά Ινστιτούτα στο πλαίσιο: Προγραµµατικών Συµφωνιών Ευρωπαικών και Διεθνών Εκπαιδευτικών και Ερευνητικών Προγραµµάτων του ΑΠΘ Διµερών / Πολυµερών Διακρατικών Μορφωτικών Συµβάσεων Επιστηµονικών Ανταλλαγών, σύµφωνα µε τις προυποθέσεις του εκάστοτε ισχύοντος θεσµικού πλαισίου Επιδιώκει επίσης συνεργασίες µε φορείς Τοπικής ή Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης, καθώς και µε άλλους δηµόσιους ή ιδιωτικούς οργανισµούς και ιδρύµατα της χώρας ή της αλλοδαπής στο πλαίσιο της ανάδειξης του επιστηµονικού του έργου µέσω: Διεξαγωγής σεµιναρίων, διαλέξεων και πολιτιστικών εκδηλώσεων Πραγµατοποίησης επιστηµονικών συνεδρίων και ηµερίδων Στις 28/4/2012, το ΑΠΘ µέσω του ΚΕΟΔΥ συµφώνησε µε το Δήµο Καστοριάς να συνεργαστούν στη διαχείριση των υδατικών πόρων της ευρύτερης περιοχής της λεκάνης απορροής της λίµνης Καστοριάς, την προώθηση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και των πράσινων εφαρµογών στο Δήµο Καστοριάς. Η διάρκεια ισχύος του πρωτοκόλλου συνεργασίας ορίζεται να είναι τέσσερα (4) χρόνια, µε δυνατότητα επέκτασης έπειτα από συµφωνία των συµβαλλόµενων µερών. Συγκεκριµένα, η συνεργασία του Δήµου µε το ΚΕΟΔΥ περιλαµβάνει τους ακόλουθους τοµείς: Προστασία και αποκατάσταση της λίµνης Καστοριάς Εξέταση των ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών των υδάτων της λίµνης καθώς και της ευρύτερης λεκάνης απορροής της λίµνης. Εκπόνηση πτυχιακών, διπλωµατικών και διδακτορικών διατριβών µε επιστηµονικό αντικείµενο τη διαχείριση της λεκάνης απορροής της λίµνης. Επιστηµονική υποστήριξη στην οργάνωση και στη λειτουργία του ενυδρείου Καστοριάς. Επιστηµονική υποστήριξη στην προσπάθεια του Δήµου για προώθηση πρακτικών και εφαρµογών πράσινης ανάπτυξης. Επιστηµονική υποστήριξη σε δράσεις δια βίου εκπαίδευσης και άλλες εκπαιδευτικές δραστηριότητες. Συνεργασία µε το ΚΠΕ Καστοριάς και στήριξη των δράσεων του στην τυπική, µη τυπική και άτυπη εκπαίδευση. Προς το σκοπό της παρακολούθησης των υποχρεώσεων που απορρέουν από το παρόν Μνηµόνιο κατά τα προαναφερόµενα, τα δύο µέρη αναλαµβάνουν να συστήσουν Επιτροπή Παρακολούθησης και Συντονισµού. Συνεχίζεται στην επόµενη σελίδα 4
Enhmervtik;o Ενημερωτικό Delt;io- Δελτίο Te;yxow Τεύχος 1 1 Σεπτέμβριος 2012 Συνέχεια Αντικείµενο της επιτροπής είναι ο συντονισµός και η παρακολούθηση όλων των εργασιών που απαιτούνται για την εκτέλεση της παρούσας και ειδικότερα η τήρηση των όρων της, η διαπίστωση της ολοκλήρωσης των εκατέρωθεν υποχρεώσεων, η εισήγηση προς τα αρµόδια όργανα των συµβαλλοµένων µερών κάθε αναγκαίου µέτρου και ενέργειας για την υλοποίηση της παρούσας και η επίλυση κάθε διαφοράς µεταξύ των συµβαλλοµένων µερών που προκύπτει σχετικά µε την ερµηνεία των όρων της παρούσας σύµβασης και τον τρόπο εφαρµογής της. Δράσεις του ΚΕΟΔΥ Το ΚΕΟΔΥ πραγµατώνει τους σκοπούς του µέσα από µια σειρά δράσεων που περιλαµβάνουν: Τη δηµοσίευση µελετών και πορισµάτων των ερευνών που πραγµατοποιούνται στο ΚΕΟΔΥ. Την ανάπτυξη δικτύου πηγών δεδοµένων και τη δηµιουργία ηλεκτρονικών βάσεων δεδοµένων. Τη δηµιουργία βιβλιοθήκης, που θα εξυπηρετεί τους ειδικούς επιστηµονικούς σκοπούς του ΚΕΟΔΥ. Την έκδοση και την επιµέλεια επιστηµονικών εκδόσεων Την προβολή των δραστηριοτήτων του ΚΕΟΔΥ σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Τη χορήγηση υποτροφιών από ιδίους πόρους για εκπόνηση διδακτορικών διατριβών και µεταδιδακτορικής έρευνας Προγραµµατισµένες δράσεις για το έτος 2012 Με βάση τους στόχους του ΚΕΟΔΥ, όπως καθορίσθηκαν µε την υπ αριθµ. 2837/6-7-2011 απόφαση της Συγκλήτου του ΑΠΘ, σχεδιάζονται οι παρακάτω δράσεις: Εξαµηνιαία ηλεκτρονική Έκδοση Newsletter. Ετήσιο ηλεκτρονικό περιοδικό Water. Διοργάνωση και υποστήριξη εκδηλώσεων παν/µίων, δικτύων και ερευνητικών κέντρων µε θέµατα σχετικά µε αυτά του ΚΕΟΔΥ. Διοργάνωση διαγωνισµών για την καλύτερη διπλωµατική / µεταπτυχιακή εργασία του ΑΠΘ σε σχετικά αντικείµενα. Οργάνωση ειδικών σεµιναρίων ειδίκευσης για εκπαίδευση επιστηµόνων που εργάζονται σε φορείς σχετικούς µε τη διαχείριση των υδατικών πόρων (Υπουργεία, φορείς διαχείρισης λιµνών, ΓΟΕΒ, ΔΕΥΑ κτλ.). Διερεύνηση των δυνατοτήτων για την ίδρυση διεθνούς µεταπτυχιακού προγράµµατος σε θέµατα εκµετάλλευσης και διαχείρισης υδατικών πόρων. Διερεύνηση της δυνατότητας υποβολής προτάσεων σε ερευνητικά προγράµµατα. Διοργάνωση κοινών εκδηλώσεων µε άλλους φορείς συναφούς αντικειµένου. 5
Enhmervtik;o Ενημερωτικό Delt;io- Δελτίο Te;yxow Τεύχος 11 Σεπτέμβριος 2012 Με επιτυχία πραγµατοποίηθηκε στη Θεσσαλονίκη την Τετάρτη 11 Ιουλίου 2012 στην Αίθουσα Συγκλήτου ΑΠΘ η Ηµερίδα µε θέµα: 20 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ RIO ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΜΕΡΙΔΑΣ 12:00: Έναρξη Ηµερίδας Χαιρετισµοί: Ιωάννης Μυλόπουλος, Πρύτανης Αριστοτέλειου Πανεπιστηµίου Θεσσαλονίκης Κωνσταντίνος Κατσιφαράκης, Συντονιστής του Συµβουλίου Περιβάλλοντος ΑΠΘ Ελπίδα Κολοκυθά, Πρόεδρος του Δ.Σ. του Κέντρου Ολοκληρωµένης Διαχείρισης Υδάτων (ΚΕΟΔΥ) ΑΠΘ Προσκεκληµένος Οµιλητής «RIO+20: Towards the future we want and the challenging reality» Evan Vlachos, Center for Integrated Water Resources Management, Colorado State University Οµιλητές «Αειφόρος ανάτυξη: διαδροµή από το Ρίο στο Ρίο+20» Δήµητρα Bαγιωνά, Λέκτορας Τµήµατος Μηχανικών Χωροταξίας και Ανάπτυξης ΑΠΘ Μέλος Συµβουλίου Περιβάλλοντος ΑΠΘ «Αειφορική διαχείριση υπόγειων νερών» Κώστας Βουδούρης, Επίκουρος Καθηγητής Τµήµατος Γεωλογίας ΑΠΘ Αναπληρωτής Πρόεδρος ΔΣ του Κέντρου Ολοκληρωµένης Διαχείρισης Υδάτων 13:00-14:00: Συζήτηση-Συµπεράσµατα 6
Enhmervtik;o Ενημερωτικό Delt;io- Δελτίο Te;yxow Τεύχος 1 1 Σεπτέμβριος 2012 Ενηµερωτικό άρθρο (όπως δηµοσιεύτηκε στο Περιοδικό της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της ΕΕ, αρ. 47) Ένα προσχέδιο για τη διαφύλαξη των υδάτινων πόρων της Ευρώπης Η πολιτική για το νερό είναι το κύριο περιβαλλοντικό ζήτηµα του προγράµµατος εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το 2012. Είναι επίσης το θέµα το οποίο χρωµατίζει τη φετινή πράσινη εβδοµάδα. Για τη βελτίωση της ποιότητας και την καλύτερη διαχείριση της ποσότητας του νερού στην Ένωση, η Επιτροπή ετοιµάζει ένα σχέδιο που καθορίζει µια ατζέντα πολιτικής των υδάτων ώς το 2020. Η ατζέντα αυτή θα λειτουργήσει ως ένα σετ εργαλείων για τη βελτίωση της εφαρµογής της πολιτικής των υδάτων, ενσωµατώνοντάς τη σε άλλους στόχους πολιτικής και συµπληρώνοντας ενδεχόµενα κενά. Τις τελευταίες δεκαετίες, η ΕΕ έχει θέσει σε εφαρµογή µια ολοκληρωµένη πολιτική για τη διασφάλιση της ποιότητας του νερού στην Ευρώπη. Αρχικά, αντιµετωπίστηκαν ανησυχίες για την υγεία. Στη συνέχεια, ακολούθησαν µέτρα για την αντιµετώπιση των επιπτώσεων στο περιβάλλον σηµαντικών τοµέων που χρησιµοποιούν νερό, όπως η γεωργία, η βιοµηχανία και τα νοικοκυριά. Το 2000, όταν τα κράτη µέλη άρχισαν να εφαρµόζουν την οδηγία- πλαίσιο για τα ύδατα, αυτή εισήγαγε µια ολοκληρωµένη προσέγγιση βάσει σχεδίων διαχείρισης λεκανών απορροής, µε στόχο την επίτευξη καλής κατάστασης του συνόλου των υδάτων της ΕΕ µέχρι το 2015. Τα σχέδια αναµένεται να αντιµετωπίσουν όλες τις πιέσεις για το νερό µέσω 7 των µέτρων που αναπτύσσονται σε διαβούλευση µε πολίτες και οικονοµικούς φορείς. Παρά τις προσπάθειες αυτές, οι ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η άντληση νερού, η αποστράγγιση των γαιών και τα φράγµατα, έχουν αλλοιώσει πολλές λεκάνες απορροής ποταµών και υδάτων και οδήγησαν σε δυσµενείς οικολογικές επιπτώσεις, δηµιουργώντας αµφιβολίες ως προς την εκπλήρωση του στόχου του 2015. Υπάρχουν, επίσης, και άλλες πιέσεις. Η κλιµατική αλλαγή αναµένεται να αυξήσει την έλλειψη νερού στη νότια Ευρώπη, αυξάνοντας παράλληλα την ένταση και τη συχνότητα των πληµµυρών σε άλλα µέρη της ηπείρου. Στοιχεία του σετ εργαλείων Το προσχέδιο θα επιδείξει τις δυνατότητες για τη διατήρηση των υδάτινων πόρων και των υδάτινων οικοσυστηµάτων, θα δείξει τον τρόπο µε τον οποίο η διαθεσιµότητα του νερού θα µπορούσε να εξελιχθεί και θα προτείνει εργαλεία για τη βελτίωση της κατανοµής του νερού. Τα εργαλεία αυτά θα είναι δυνατό να περιλαµβάνουν τα υδατικά ισοζύγια και τους λογαριασµούς, τις µεθοδολογίες για τον προσδιορισµό του ελάχιστου ποσού νερού που χρειάζεται από τα οικοσυστήµατα, και τους στόχους της αποδοτικότητας του νερού. Η διαχείριση της ζήτησης αποτελεί βασική πρόκληση. Ήδη το 2007 η Επιτροπή ενηµέρωσε ότι σχετικά µε τη διαχείριση των υδάτων θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην εξοικονόµηση, στα αποδοτικά µέτρα και την αποτελεσµατική πολιτική τιµολόγησης. Συνέχεια στην επόµενη σελίδα
Ενηµερωτικό Δελτίο Σεπτέμβριος 2012 Εκτός από την τιµολόγηση, διάφορες τεχνικές µπορούν να χρησιµοποιηθούν για τη βελτίωση της αποδοτικής χρήσης του νερού στη γεωργία. Οι τεχνικές αυτές κυµαίνονται από την αλλαγή των προτύπων των καλλιεργειών και των ηµεροµηνιών φύτευσης στα βελτιωµένα συστήµατα άρδευσης. Στις κατοικίες, το µέσο άτοµο στην ΕΕ χρησιµοποιεί 170 λίτρα νερού την ηµέρα, µε σηµαντικές διαφορές µεταξύ των κρατών µελών. Η αποδοτικότερη χρήση του νερού θα µπορούσε να επιφέρει εξοικονόµηση έως και 10 %. Αυτό είναι σηµαντικό για περιοχές µε λειψυδρία και θα επιφέρει σηµαντική εξοικονόµηση ενέργειας, εφόσον η θέρµανση του νερού συνιστά το 15 έως 30 % της κατανάλωσης ενέργειας στα νοικοκυριά. Σε δίκτυα διανοµής, υπάρχει σηµαντικό δυναµικό για τη βελτίωση της αποδοτικότητας µέσω της µείωσης των διαρροών οι οποίες σε ορισµένες περιπτώσεις αγγίζουν το 50 %. Μια άλλη βασική πρόκληση αφορά τη χρήση γης και τις γεωργικές πρακτικές που απειλούν την ποιότητα και την ποσότητα του νερού. Η εξάρτηση από µέτρα συγκράτησης των υδάτων όπως πεδιάδες πληµµυρών και υγρότοποι, η αποκατάσταση των παρόχθιων περιοχών και η επαναφορά της οφιοειδούς πορείας των ποταµών θα προσφέρουν την αποφασιστική συµβολή τους ώστε να αντιµετωπιστούν αυτά τα προβλήµατα. Η χρηστή διακυβέρνηση είναι σηµαντική, καθώς η διαχείριση των λεκανών απορροής ποταµού εµπλέκει πολλές δηµόσιες υπηρεσίες και αρχές, οι οποίες συχνά βρίσκονται σε διαφορετικές χώρες. Αυτό είναι απαραίτητο για τη διασφάλιση του αποτελεσµατικού συντονισµού και της ροής πληροφοριών και της ουσιαστικής συµµετοχής των πολιτών. Η βελτίωση της ανταλλαγής γνώσεων θα επιτρέπει την γνωστοποίηση πληροφοριών σχετικά µε την ποιότητα και ποσότητα των υδάτων µε αποτελεσµατικό τρόπο µέσα από το σύστηµα πληροφοριών για τα ύδατα στην Ευρώπη (WISE), µια πλατφόρµα δεδοµένων που θα µπορούσε να επωφεληθεί από την αυξηµένη διαλειτουργικότητα των διαφόρων πηγών πληροφόρησης. Η µελλοντική πορεία Το προσχέδιο θα παρουσιάσει τις προτάσεις πολιτικής και τις συστάσεις που θα πρέπει να καθορίσουν την ηµερήσια διάταξη της ΕΕ για το νερό τα επόµενα χρόνια, ιδίως στο πλαίσιο της κοινής στρατηγικής εφαρµογής (CIS) της οδηγίας-πλαίσιου για τα ύδατα. Αυτή είναι µια συνεργατική διαδικασία που περιλαµβάνει τα ενδιαφερόµενα µέρη, κράτη µέλη της ΕΕ, τις υποψήφιες χώρες και τις χώρες του Ευρωπαϊκού Οικονοµικού Χώρου. Η CIS θεσπίζει ένα πρόγραµµα εργασίας και εκδίδει καθοδηγητικά έγγραφα σχετικά µε ό,τι αναµένεται να ακολουθήσουν οι εθνικές αρχές στα σχέδιά τους για διαχείριση λεκάνης απορροής ποταµού. Με τον τρόπο αυτό, τα περιεχόµενα του σχεδίου δράσης µπορούν να ενταχθούν σταδιακά σε µια συγκεκριµένη στρατηγική εφαρµογής. Δίνεται επίσης προσοχή στην υπέρβαση των εµποδίων στην καινοτοµία σχετικά µε τη διαχείριση των υδάτινων πόρων. Τον Απρίλιο του 2011, δροµολογήθηκε µια ευρωπαϊκή σύµπραξη καινοτοµίας για το νερό ως µέρος της εµβληµατικής πρωτοβουλίας «Ένωση καινοτοµίας». Με το γεγονός αυτό ενώνονται οι εθνικές αρχές, οι ιδιωτικές εταιρείες και τα ενδιαφερόµενα µέρη για να εφαρµόσουν τα αποτελέσµατα της έρευνας για την αντιµετώπιση των προκλήσεων του νερού. Το έργο της στην ανάπτυξη καινοτόµων λύσεων θα συµπληρώσει το προσχέδιο και θα ενσωµατωθεί σε ένα στρατηγικό σχέδιο, το οποίο πρόκειται να καταρτιστεί µέχρι το τέλος του έτους. Για περισσότερες πληροφορίες http://ec.europa.eu/environment/water/blueprint/ index_en.htm http://ec.europa.eu/environment/water/inno http://ec.europa.eu/environment/news/efe/p df/efe47/el-efe47.pdf Κέντρο Ολοκληρωµένης Διαχείρισης Υδάτων