ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 3.2.2015 COM(2015) 42 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ όσον αφορά την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 450/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τον δείκτη κόστους εργασίας EL EL

1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 450/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 27ης Φεβρουαρίου 2003, σχετικά με τον δείκτη κόστους εργασίας 1 θεσπίζει ένα κοινό πλαίσιο για την κατάρτιση και τη διαβίβαση από τα κράτη μέλη στην Επιτροπή συγκρίσιμων δεικτών κόστους εργασίας. Η Επιτροπή (Eurostat) δημοσιεύει τριμηνιαίο δελτίο τύπου σχετικά με τον δείκτη ωριαίου κόστους εργασίας 2. Αυτό το δελτίο τύπου περιλαμβάνει πλήρες σύνολο στοιχείων, ανά οικονομική δραστηριότητα και συστατικά στοιχεία του κόστους εργασίας. Επίσης, περιλαμβάνει τόσο τα τριμηνιαία όσο και τα ετήσια ποσοστά ανάπτυξης. Τον Ιούλιο του 2003 η Επιτροπή εξέδωσε τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1216/2003 3, ο οποίος ορίζει λεπτομερέστερα τις διαδικασίες που πρέπει να εφαρμόζουν τα κράτη μέλη για τη διαβίβαση των δεικτών τους στην Επιτροπή, τις εποχικές διορθώσεις που πρέπει να γίνονται στους δείκτες και το περιεχόμενο των εθνικών εκθέσεων ποιότητας. Στη συνέχεια, τον Μάρτιο του 2007 η Επιτροπή εξέδωσε τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 224/2007 4. Ο κανονισμός αυτός τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1216/2003 και επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής του δείκτη κόστους εργασίας προκειμένου να καλύψει τις οικονομικές δραστηριότητες που ορίζονται στους τομείς Λ, Μ, Ν και Ξ της NACE αναθ. 1. Η επέκταση αυτή σημαίνει ότι θα καλυφθούν ακόμη και μη εμπορεύσιμες υπηρεσίες, οι οποίες αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος των οικονομικών δραστηριοτήτων οι οποίες προσδιορίζονται σε αυτούς τους τομείς και, ενδεχομένως, έχουν διαφορετική δυναμική από αυτή των εμπορεύσιμων υπηρεσιών. Τον Αύγουστο του 2007 η Επιτροπή εξέδωσε τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 973/2007 της Επιτροπής 5. Ο κανονισμός αυτός τροποποίησε ορισμένους κανονισμούς σχετικά με ειδικούς στατιστικούς τομείς, μεταξύ των οποίων και ο δείκτης κόστους εργασίας, έτσι ώστε να εφαρμοστεί η στατιστική ταξινόμηση των οικονομικών δραστηριοτήτων NACE αναθεώρηση 2. Σύμφωνα με το άρθρο 13 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 450/2003, η Επιτροπή πρέπει να υποβάλλει, ανά διετία, έκθεση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο. Η έκθεση θα πρέπει να αξιολογεί, ειδικότερα, την ποιότητα των στοιχείων του δείκτη κόστους εργασίας. Η παρούσα έκθεση αφορά τα στοιχεία του δείκτη κόστους εργασίας που παρέχονται στην Επιτροπή για τα τρίμηνα αναφοράς από το τρίτο τρίμηνο του 2012 (Q3/2012) έως και το δεύτερο τρίμηνο του 2014 (Q2/2014). 1 2 3 4 5 ΕΕ L 69 της 13.3.2003, σ. 1. Το τριμηνιαίο δελτίο Τύπου δημοσιεύεται κατά τις ημερομηνίες που ορίζονται στο ημερολόγιο δημοσίευσης και τα δύο δελτία περιλαμβάνονται στον δικτυακό τόπο της Eurostat (http://ec.europa.eu/eurostat). Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 1216/2003 της Επιτροπής, της 7ης Ιουλίου 2003, για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 450/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τον δείκτη κόστους εργασίας (ΕΕ L 169 της 8.7.2003, σ. 37). Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 224/2007 της Επιτροπής, της 1ης Μαρτίου 2007, για τροποποίηση του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1216/2003 όσον αφορά τις οικονομικές δραστηριότητες που καλύπτει ο δείκτης κόστους εργασίας (ΕΕ L 64 της 2.3.2007, σ. 23). Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 973/2007 της Επιτροπής, της 20ής Αυγούστου 2007, για τροποποίηση ορισμένων κανονισμών ΕΚ που αφορούν ειδικούς στατιστικούς τομείς και εκδόθηκαν για την εφαρμογή της στατιστικής ονοματολογίας των οικονομικών δραστηριοτήτων NACE αναθεώρηση 2 (ΕΕ L 216 της 21.8.2007, σ. 10). 1

Στο παράρτημα Ι του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1216/2003 η ποιότητα του δείκτη κόστους εργασίας ορίζεται με βάση τα ακόλουθα κριτήρια: καταλληλότητα, ακρίβεια, εμπρόθεσμη υποβολή στοιχείων, προσβασιμότητα και σαφήνεια, συγκρισιμότητα, συνεκτικότητα και πληρότητα. Όπως και κατά την προηγούμενη περίοδο υποβολής στοιχείων, το επίπεδο ακρίβειας, προσβασιμότητας και σαφήνειας παραμένει ικανοποιητικό. Συνεπώς, η παρούσα έκθεση θα επικεντρωθεί σε βελτιώσεις που έγιναν σχετικά με την καταλληλότητα και την κάλυψη και θα αντιμετωπίσει τα ζητήματα συνεκτικότητας των στοιχείων με τα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών και της συγκρισιμότητας των διορθωμένων στοιχείων ως προς τις εργάσιμες ημέρες. Αποδίδεται ιδιαίτερη προσοχή στο πρόβλημα της διαβίβασης στοιχείων από τα κράτη μέλη εκτός των καθορισμένων προθεσμιών και στις συνέπειές της για την ποιότητα των δημοσιευμένων ευρωπαϊκών συγκεντρωτικών στοιχείων. 2. ΓΕΝΙΚΗ ΠΡΟΟΔΟΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΚΘΕΣΗ Κατά την τελευταία περίοδο υποβολής στοιχείων, η Eurostat εργάστηκε για την απλούστευση και την εναρμόνιση των προδιαγραφών που αφορούν τόσο τα στοιχεία όσο και τα μεταδεδομένα (εκθέσεις ποιότητας) που αποστέλλονται από τα κράτη μέλη στην Επιτροπή. Οι ονοματολογίες και οι μεταβλητές που χρησιμοποιούνται για τα στοιχεία του δείκτη κόστους εργασίας προσαρμόστηκαν, ώστε να συμφωνούν με τις προδιαγραφές SDMX 6, που είναι το νέο παγκόσμιο σύστημα αναφοράς για την ανταλλαγή στατιστικών πληροφοριών. Τα περισσότερα κράτη μέλη έχουν αρχίσει την αποστολή των στοιχείων τους σε μορφή SDMX η Eurostat ζήτησε από τα κράτη μέλη που δεν έχουν ακόμη υιοθετήσει την εν λόγω μορφή (Βέλγιο, Δανία, Ιρλανδία, Ελλάδα, Κροατία, Λουξεμβούργο και Ρουμανία) να το πράξουν μέχρι το τέλος του 2014. Οι εκθέσεις ποιότητας που υποβλήθηκαν από τα κράτη μέλη μεταφέρθηκαν στο σύστημα χειρισμού μεταδεδομένων του ευρωπαϊκού στατιστικού συστήματος, ένα εργαλείο ΤΠ που επιτρέπει στα κράτη μέλη να φορτώνουν τις εκθέσεις ποιότητάς τους εξ αποστάσεως και να επικαιροποιούν τα μέρη που άλλαξαν κατά τη διάρκεια του προηγούμενου έτους, χωρίς να χρειάζεται να υποβάλουν εκ νέου ολόκληρη την έκθεση. Επιπλέον, αυτό το εργαλείο ΤΠ επιτρέπει να διατίθενται οι εθνικές εκθέσεις ποιότητας στη βάση δεδομένων της Eurostat, με αποτέλεσμα να είναι προσιτές σε όλους τους χρήστες. Οι δύο πρωτοβουλίες συνέβαλαν στην απλοποίηση της διαδικασίας κατάρτισης, τη βελτίωση των υπηρεσιών προς τους χρήστες, μειώνοντας ταυτόχρονα τον φόρτο εργασίας των Εθνικών Στατιστικών Υπηρεσιών. Γενικά, η διαθεσιμότητα και η ποιότητα του δείκτη κόστους εργασίας εξακολούθησε να βελτιώνεται. Τώρα είναι διαθέσιμα εποχικά διορθωμένα στοιχεία για όλα τα κράτη μέλη εκτός από την Ιρλανδία και την Κροατία. Η Eurostat αποφάσισε ο εποχικά διορθωμένος δείκτης κόστους εργασίας να μην είναι το κύριο θέμα των δελτίων τύπου, αν και τα 6 http://sdmx.org/. 2

αριθμητικά στοιχεία επισημαίνονται στη σχετική σελίδα του ιστότοπου «Statistics Explained» 7. Οι εθνικές εκθέσεις ποιότητας για το έτος αναφοράς 2013 υποβλήθηκαν από όλα τα κράτη μέλη εκτός από την Ελλάδα και την Κροατία, και διατίθενται στο κοινό. Ένας από τους τομείς στον οποίο εξακολουθεί να αποδίδεται προσοχή είναι η συνεκτικότητα του δείκτη κόστους εργασίας με άλλα στατιστικά στοιχεία σχετικά με το κόστος εργασίας, ιδίως τα τριμηνιαία στοιχεία εθνικών λογαριασμών. Το θέμα αυτό αναλύθηκε τόσο από θεωρητική όσο και από εμπειρική άποψη και τα αποτελέσματα συζητήθηκαν με τα κράτη μέλη. Επιπλέον, το 2015 η Επιτροπή (Eurostat) θα διοργανώσει εργαστήριο με τα κράτη μέλη, στο οποίο θα αξιολογήσουν και θα προσπαθήσουν να βελτιώσουν περαιτέρω τη συνολική ποιότητα των στατιστικών σχετικά με το κόστος εργασίας. Η Επιτροπή (Eurostat) βελτίωσε επίσης τη διαθεσιμότητα των προβλέψεων του ωριαίου κόστους εργασίας δημοσιεύοντας μέσους όρους για περίοδο ενός έτους, που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στον δείκτη κόστους εργασίας και μπορούν να παραχθούν αμέσως μετά τη λήξη της περιόδου αναφοράς. Ως εκ τούτου, οι εθνικές ετήσιες στατιστικές για το κόστος εργασίας, που συνήθως συλλέγονταν βάσει συμφωνίας κυρίων, δεν υποβάλλονται πλέον από τα κράτη μέλη για δημοσίευση από την Επιτροπή. Ενώ τα κράτη μέλη εφάρμοσαν και διατήρησαν την αναγκαία υποδομή για την κατάρτιση του δείκτη κόστους εργασίας, η Επιτροπή (Eurostat) διατήρησε και βελτίωσε το σύστημά της για την παραλαβή, την επαλήθευση, την επεξεργασία, την αποθήκευση και τη διάδοση των στοιχείων, ώστε τα στοιχεία να δημοσιεύονται αμέσως. Οι εν λόγω διαδικασίες, οι οποίες τέθηκαν πλήρως σε λειτουργία το 2005, υπόκεινται σε διαρκή αναθεώρηση και επικαιροποίηση. 3. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΤΑ ΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ 3.1 Καταλληλότητα Οι αλλαγές στο ωριαίο κόστος εργασίας ανά πραγματοποιηθείσα ώρα εργασίας αποτελούν σημαντικό δείκτη για την ανάλυση της βραχυπρόθεσμης και μεσοπρόθεσμης οικονομικής ανάπτυξης. Η Επιτροπή και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα χρησιμοποιούν έναν δείκτη κόστους εργασίας ανά πραγματοποιηθείσα ώρα εργασίας, πράγμα που δείχνει τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη του κόστους εργασίας, για την εκτίμηση της πληθωριστικής πίεσης που δημιουργείται από τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας. Ο δείκτης πρέπει να υπολογιστεί το συντομότερο δυνατόν μετά τη διαθεσιμότητα των στοιχείων, για κάθε κράτος μέλος, για το σύνολο της ΕΕ και για την ευρωζώνη. Επίσης, ο δείκτης κόστους εργασίας είναι σημαντικός για τους κοινωνικούς εταίρους που συμμετέχουν σε μισθολογικές διαπραγματεύσεις και για την ίδια την Επιτροπή όσον αφορά την παρακολούθηση των βραχυπρόθεσμων εξελίξεων του κόστους εργασίας. Ο δείκτης κόστους εργασίας είναι ένας από τους κύριους ευρωπαϊκούς οικονομικούς δείκτες 8. 7 8 http://epp.eurostat.ec.europa.eu/statistics_explained/index.php/labour_cost_index_-_recent_trends. COM(2002) 661, Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο «Προς βελτιωμένες μεθοδολογίες για τις στατιστικές και τους δείκτες της ευρωζώνης» 3

Υπάρχει ζήτηση όχι μόνο για πληροφορίες σχετικά με τις τριμηνιαίες ποσοστιαίες μεταβολές στο κόστος εργασίας, όπως μετρώνται με τον δείκτη κόστους εργασίας, αλά και, όλο και περισσότερο, για πληροφορίες σχετικά με το κόστος εργασίας σε απόλυτες τιμές (ευρώ ανά ώρα). Τον Απρίλιο του 2012 η Eurostat δημοσίευσε τις πρώτες εκτιμήσεις (για το 2011) του ωριαίου κόστους εργασίας σε ευρώ και σε εθνικά νομίσματα. Η ποιότητα των εκτιμήσεων αυτών, οι οποίες βασίζονταν στον δείκτη κόστους εργασίας, θεωρείται ικανοποιητική. Επειδή οι εκτιμήσεις αυτές μπορούν επίσης να δημοσιευτούν πολύ πιο σύντομα μετά το τέλος του έτους αναφοράς απ ό,τι το ετήσιο κόστος εργασίας που συλλέγεται βάσει συμφωνίας κυρίων, αποφασίστηκε να σταματήσει η αποστολή αυτών των τελευταίων στοιχείων από το 2014. Η δημοσίευση των εκτιμήσεων του ετήσιου κόστους εργασίας με βάση τον δείκτη κόστους εργασίας αύξησε την ήδη μεγάλη ζήτηση χρηστών για ολοκληρωμένες πληροφορίες και πληροφορίες που παράγονται γρήγορα όσον αφορά το ύψος του ωριαίου κόστους εργασίας. Η Επιτροπή έλαβε θετικά σχόλια σχετικά με τη δημοσίευση αυτών των εκτιμήσεων, ενώ πολλοί χρήστες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον για τις κατανομές ανά τομέα NACE καθώς και συστατικά στοιχεία του κόστους. Οι εκτιμήσεις δημοσιεύτηκαν επίσης στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων για πρώτη φορά το 2013, προκειμένου να αυξηθεί η διαθεσιμότητα. Η σκοπιμότητα της δημοσίευσης λεπτομερέστερων πληροφοριών θα αξιολογηθεί μετά την ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας για το κόστος εργασίας του 2012. 3.2 Εμπρόθεσμη υποβολή στοιχείων και αναθεωρήσεις Η συνέπεια των κρατών μελών όσον αφορά την εμπρόθεσμη υποβολή στοιχείων στην Επιτροπή έχει βελτιωθεί από την προηγούμενη έκθεση που δημοσιεύτηκε το 2012. Με εξαίρεση μια χώρα, 9 σημειώθηκαν μικρές μόνο καθυστερήσεις. Η εμπρόθεσμη διαβίβαση στοιχείων είναι εξαιρετικά σημαντική για την κατάρτιση του δείκτη κόστους εργασίας, δεδομένου ότι οι καθυστερήσεις στην παράδοση των στοιχείων συνεπάγονται ότι πρέπει να χρησιμοποιηθούν εκτιμήσεις για τα συγκεντρωτικά στοιχεία της ΕΕ και της ευρωζώνης. Αυτό μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα να γίνονται μεταγενέστερα αδικαιολόγητα μεγάλες αναθεωρήσεις. Το σχήμα 1 δείχνει την αναλογία του συνολικού κόστους εργασίας στην ΕΕ σε ευρώ, για το οποίο υπήρχαν διαθέσιμα στοιχεία για κάθε τρίμηνο τη στιγμή του δελτίου τύπου. Σχήμα 1: Διαθέσιμα στοιχεία του δείκτη κόστους εργασίας κατά τη στιγμή της δημοσίευσης, αναλογία του συνολικού κόστους εργασίας στην ΕΕ σε ευρώ 9 Η Πορτογαλία δεν μπορούσε να διαβιβάσει εγκαίρως τον δείκτη κόστους εργασίας για το Q4/2012, λόγω προβλημάτων με σημαντική αλλαγή στην εθνική έρευνα. 4

Δύο κράτη μέλη (η Κροατία και το Ηνωμένο Βασίλειο) απέστειλαν μία φορά τα στοιχεία τους με καθυστέρηση πάνω από δύο ημέρες, μεταξύ των τριμήνων αναφοράς Q3/2012 και Q2/2014. Ωστόσο, τα στοιχεία παραδόθηκαν εγκαίρως και έτσι περιλήφθηκαν στο δελτίο τύπου. Κατά τη στιγμή της σύνταξης της παρούσας έκθεσης, ένα μόνο κράτος μέλος, η Ελλάδα, έχει διαρθρωτικό πρόβλημα που το εμποδίζει να καταρτίσει και να παραδώσει τα στοιχεία για τον δείκτη κόστους εργασίας. Καθ όλη τη διάρκεια της περιόδου αναφοράς, τα στοιχεία διαβιβάζονταν πολύ αργά και δεν μπόρεσαν να συμπεριληφθούν στο δελτίο τύπου. Τον Μάιο του 2014 πραγματοποιήθηκε διμερής σύσκεψη της Eurostat με την ελληνική στατιστική υπηρεσία, κατά την οποία συμφωνήθηκε ένας χάρτης πορείας για την αντιμετώπιση αυτών των διαρθρωτικών θεμάτων. Έκτοτε, σημειώθηκε κάποια πρόοδος όσον αφορά τη μείωση του χρόνου που απαιτείται για τη διαβίβαση των στοιχείων. Ο δείκτης κόστους εργασίας αποτελείται από διάφορες μεταβλητές (π.χ. το κόστος εργασίας και τις εργασθείσες ώρες), που μπορούν να ληφθούν από διάφορες πηγές. Αυτό σημαίνει ότι οι αναθεωρήσεις μπορούν να πραγματοποιηθούν οποιαδήποτε στιγμή, και να επηρεάσουν τα στοιχεία του τελευταίου τριμήνου, διαφόρων τριμήνων ή ολόκληρων ετών. Εάν οι διορθώσεις στα στοιχεία αφορούν το έτος αναφοράς, πρέπει να αναθεωρηθεί όλη η σειρά. Οι αναθεωρήσεις του ονομαστικού ποσοστού της ΕΕ 10 (ρυθμός ανάπτυξης σε ετήσια βάση) έχουν υπερβεί τις 0,3 ποσοστιαίες μονάδες τρεις φορές από το πρώτο τρίμηνο του 2012. Στα περισσότερα τρίμηνα, οι εκτιμήσεις αναθεωρήθηκαν προς τα πάνω, πράγμα που σημαίνει αντίστροφη τάση από εκείνη που αναφέρεται στην προηγούμενη έκθεση (βλέπε σχήμα 2). Η Eurostat συνεχίζει να διεξάγει λεπτομερή έρευνα σχετικά με το θέμα αυτό, χρησιμοποιώντας χρονολογική σειρά μεγαλύτερης διάρκειας. Σχήμα 2: Αλλαγές των στοιχείων μεταξύ του πρώτου αριθμητικού στοιχείου που δημοσιεύτηκε και της δημοσίευσης για το Q2/2014 για την EU-27/28, NACE αναθ. 2, τομείς B έως Σ, συγκεντρωτικά στοιχεία σε ποσοστιαίες μονάδες 10 Η ΕΕ-27 έως και το Q2/2013, από τότε ΕΕ-28. 5

3.3 Συγκρισιμότητα: διόρθωση ως προς τις εργάσιμες ημέρες Το άρθρο 1 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1216/2003 της Επιτροπής ορίζει ότι τα στοιχεία για τον δείκτη κόστους εργασίας πρέπει να διαβιβάζονται μη εποχικά διορθωμένα, διορθωμένα ως προς τις εργάσιμες ημέρες και διορθωμένα εποχικά και ως προς τις εργάσιμες ημέρες. Υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις σε αυτό: ορισμένα κράτη μέλη προβλέπουν παρεκκλίσεις για τη διαβίβαση των μη εποχικά διορθωμένων στοιχείων η Κροατία και η Ιρλανδία διαβιβάζουν μόνο σειρές για τους τομείς Ξ έως Σ της NACE αναθ. 2, τα οποία είναι πολύ σύντομα για εποχική διόρθωση. Ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 450/2003 δεν αναφέρει με σαφήνεια αν οι διορθώσεις ως προς τις εργάσιμες ημέρες και οι εποχικές διορθώσεις πρέπει να γίνονται χρησιμοποιώντας την άμεση ή την έμμεση προσέγγιση. Η έμμεση διόρθωση σημαίνει ότι η διόρθωση γίνεται μόνο για τη βασική σειρά, που χρησιμοποιείται στη συνέχεια για τη δημιουργία συγκεντρωτικών μεγεθών υψηλότερου επιπέδου Η άμεση διόρθωση σημαίνει ότι κάθε σειρά, συμπεριλαμβανομένων των συγκεντρωτικών μεγεθών υψηλότερου επιπέδου, διορθώνεται μεμονωμένα. Και οι δύο προσεγγίσεις έχουν τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους, ενώ και οι δύο υποστηρίζονται από τις κατευθυντήριες γραμμές του ευρωπαϊκού στατιστικού συστήματος για την εποχική διόρθωση 11. Για τη διόρθωση του δείκτη κόστους εργασίας τα κράτη μέλη μπορούν να χρησιμοποιούν μία από τις δύο προσεγγίσεις. Οι δύο προσεγγίσεις παράγουν συνήθως παρόμοια αποτελέσματα και, γενικά, δεν προκαλούν κανένα πρόβλημα. Ωστόσο, ενώ ο προσδιορισμός του ορθού μοντέλου για τη διόρθωση είναι δύσκολος, λόγω της μεταβλητότητας των ανεπεξέργαστων στοιχείων, η χρήση της άμεσης διόρθωσης μπορεί κυρίως να δημιουργήσει ορισμένα προβλήματα. Για παράδειγμα, ο διορθωμένος δείκτης του στοιχείου του συνολικού κόστους μπορεί να αποδειχθεί είτε υψηλότερος είτε χαμηλότερος από τον διορθωμένο δείκτη των δύο επιμέρους στοιχείων του. Κατά συνέπεια, η Eurostat έλεγχε συστηματικά τα στοιχεία που διαβίβαζαν όλα τα κράτη 11 Η επικαιροποιημένη έκδοση των κατευθυντήριων γραμμών θα περιλαμβάνει ειδικό τμήμα όσον αφορά τη διόρθωση των αλυσωτά συνδεδεμένων δεικτών. 6

μέλη, ώστε να εξασφαλιστεί η συνοχή του συνολικού δείκτη με τα επιμέρους στοιχεία του ανά τομέα NACE. Η Eurostat εφαρμόζει πολιτική δημοσιοποίησης μόνο του συνολικού δείκτη, αποκρύπτοντας τα συστατικά στοιχεία εάν διαφέρουν κατά περισσότερες από δύο μονάδες βάσης από το σύνολο. 3.4 Συνεκτικότητα με τα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών Στην ετήσια έκθεση ποιότητας, ζητείται από τα κράτη μέλη να συγκρίνουν τους ρυθμούς αύξησης του δείκτη κόστους εργασίας με τους ρυθμούς αύξησης του ωρομισθίου των εργαζομένων που διαπιστώθηκαν στους εθνικούς λογαριασμούς (ορισμός ΕΣΛ95). Δεν είναι ρεαλιστικό να αναμένεται ότι τα αριθμητικά στοιχεία θα είναι ακριβώς τα ίδια. Ακόμη και αν χρησιμοποιούνται σχεδόν ταυτόσημοι ορισμοί του κόστους εργασίας, οι στατιστικές επεξεργασίες και οι πηγές μπορεί να διαφέρουν. Επιπλέον, η συλλογή στοιχείων για τις εργασθείσες ώρες είναι ιδιαίτερα δύσκολη, τόσο για τον δείκτη κόστους εργασίας όσο και για τους εθνικούς λογαριασμούς. Παρά τις διαφορές αυτές στη μεθοδολογία, το επίπεδο συμφωνίας (ή μη) μεταξύ των δύο συνόλων στοιχείων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να εντοπιστούν πιθανά προβλήματα σε κάθε σύνολο. Δεν ήταν δυνατή αυτή η σύγκριση για το Βέλγιο, την Κροατία, το Λουξεμβούργο και τη Μάλτα, επειδή οι χώρες αυτές δεν συγκεντρώνουν τριμηνιαία στοιχεία εθνικών λογαριασμών για την αμοιβή εξαρτημένης εργασίας ή τις πραγματοποιηθείσες ώρες εργασίας. Μετά τη δημοσίευση της τελευταίας έκθεσης, τα η Eurostat άρχισε να περιλαμβάνει τα στοιχεία από τους εθνικούς λογαριασμούς απευθείας στη βάση δεδομένων για τον δείκτη κόστους εργασίας, διευκολύνοντας τη σύγκριση των δύο συνόλων στοιχείων. Για την παρούσα έκθεση ποιότητας, η Eurostat συνέκρινε τα μη εποχικά διορθωμένα συγκεντρωτικά μεγέθη για τους τομείς Β έως Σ της NACE αναθ. 2. Κάθε διαφορά μεταξύ του ποσοστού αύξησης του δείκτη κόστους εργασίας και του ωρομισθίου των εργαζομένων πάνω από δύο ποσοστιαίες μονάδες σε όλη τη διετή περίοδο ανάλυσης για την έκθεση (δηλαδή μία ποσοστιαία μονάδα ετησίως) θεωρείται ότι απαιτεί περαιτέρω ανάλυση. Αυτό συνέβη στην περίπτωση της Τσεχικής Δημοκρατίας, της Εσθονίας, της Ιταλίας, της Ουγγαρίας, της Πολωνίας, της Πορτογαλίας και της Σλοβενίας. Η απόκλιση που εμφανίζεται μεταξύ των δύο αριθμητικών στοιχείων ήταν για την Ιταλία και την Πορτογαλία κατά πέντε ποσοστιαίες μονάδες μεγαλύτερη. Στην περίπτωση της Ιρλανδίας και της Σουηδίας το ποσοστό αύξησης του δείκτη κόστους εργασίας και του ωρομισθίου των εργαζομένων που συμπεριλήφθηκαν στα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών έδειξε αντίθετες ενδείξεις τουλάχιστον σε ένα τρίμηνο. Η Eurostat ανέλυε λεπτομερώς τη συνεκτικότητα του δείκτη κόστους εργασίας με τα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών και την έρευνα κόστους εργασίας και θα εξακολουθήσει να να εξετάζει αυτό το ζήτημα. Τα αποτελέσματα της ανάλυσης συζητιούνται με κράτη μέλη, ώστε να προσδιοριστούν και να επιλυθούν τα υπάρχοντα προβλήματα, ιδίως σε σχέση με τα στοιχεία για τις πραγματοποιηθείσες ώρες εργασίας, με σκοπό τη βελτίωση της συνοχής στους διάφορους στατιστικούς τομείς. 7

3.5 Πληρότητα Η Κροατία και η Ιρλανδία είναι τα μόνα κράτη μέλη που δεν διαβιβάζουν επί του παρόντος εποχικά διορθωμένα στοιχεία. Δεδομένου ότι τα εποχικά διορθωμένα στοιχεία είναι διαθέσιμα για όλα τα άλλα κράτη μέλη, αυτά τα στοιχεία δημοσιεύονται τόσο στο τριμηνιαίο δελτίο τύπου όσο και στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων της Eurostat. Ύστερα από προσεκτική ανάλυση της ποιότητας των στοιχείων και των αναγκών των χρηστών, αποφασίστηκε, ωστόσο, να συνεχιστεί η χρήση διορθωμένων στοιχείων ως προς τις εργάσιμες ημέρες μόνον για τα κύρια στοιχεία. Αυτό εξασφαλίζει επίσης τη σαφήνεια και τη συνέπεια με άλλες στατιστικές τιμών (π.χ. δείκτης τιμών καταναλωτή). Το τριμηνιαίο δελτίο τύπου προσαρμόστηκε μετά τη δημοσίευση της τελευταίας έκθεσης. Ειδικότερα, οι υποσημειώσεις απλουστεύθηκαν και οι περισσότερες τεχνικές πληροφορίες μεταφέρθηκαν στη σελίδα του ιστότοπου «Statistics Explained» 12. Όπως συνέβαινε προηγουμένως, τα αριθμητικά στοιχεία για τους τομείς Β έως Σ της NACE αναθ. 2 παρέχουν τα κύρια στοιχεία, με ορισμένες πρόσθετες κατανομές που παρουσιάζονται στους πίνακες. 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Συνολικά, η ποιότητα του δείκτη κόστους εργασίας εξακολούθησε να βελτιώνεται από την προηγούμενη έκθεση, που δημοσιεύτηκε του 2012 και μετά. Οι βελτιώσεις στη συνέπεια των κρατών μελών όσον αφορά την εμπρόθεσμη υποβολή στοιχείων και την πληρότητα των στοιχείων είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Επιπλέον, η πλήρης διαθεσιμότητα συγκεντρωτικών στοιχείων (συμπεριλαμβανομένης των τομέων Ξ έως Σ της NACE αναθ. 2) συνέβαλε στη συνολική χρησιμότητα του δείκτη κόστους εργασίας. Οι ανάγκες των χρηστών ικανοποιούνται καλύτερα χάρη στη δημοσίευση ετήσιων εκτιμήσεων του κόστους εργασίας με βάση τα στοιχεία του δείκτη κόστους εργασίας. Η διαβίβαση στοιχείων από τα κράτη μέλη είναι σχεδόν ικανοποιητική. Με εξαίρεση την Ελλάδα, καμία χώρα δεν καθυστερεί συστηματικά στη διαβίβαση των στοιχείων στην Επιτροπή. Τα τελευταία χρόνια η Επιτροπή (Eurostat) παρότρυνε τακτικά τα κράτη μέλη να καταβάλουν μεγαλύτερες προσπάθειες για να συμμορφωθούν με τις απαιτήσεις σε αυτόν τον τομέα. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί σε τακτική βάση τα ζητήματα που δεν έχουν επιλυθεί έως τώρα όσον αφορά τη μη συμμόρφωση και την ποιότητα των στοιχείων, χρησιμοποιώντας τα δεδομένα που διαβιβάστηκαν και άλλα εθνικά έγγραφα, συμπεριλαμβανομένων των εκθέσεων ποιότητας. Στις περιπτώσεις που δεν επιτεύχθηκε καμία ή ανεπαρκής πρόοδος, η Επιτροπή θα επικοινωνήσει με τις αρμόδιες εθνικές αρχές και θα λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την επιβολή της συμμόρφωσης. 12 http://epp.eurostat.ec.europa.eu/statistics_explained/index.php/labour_cost_index_-_recent_trends. 8

9