ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Draft for discussion purposes only 1
2
3
4
Οι κύριες αρµοδιότητες της ενδυναµωµένης Ρυθµιστικής Αρχής συνοψίζονται ως εξής: Παρακολούθηση της ασφάλειας του ενεργειακού εφοδιασµού. Ισχύει και σήµερα αυτό. Προτάσεις για νοµοθετικές ρυθµίσεις. Έκδοση Δευτερογενούς Νοµοθεσίας (Κώδικες Κανονισµοί). Χορήγηση Αδειών Παραγωγής από συµβατικά καύσιµα και µεγάλα υδροηλεκτρικά, Προµήθειας, Εµπορίας, Ανεξάρτητων Συστηµάτων Φυσικού Αερίου, Κλειστών Δικτύων Διανοµής, Απευθείας Γραµµών, Διανοµής Φυσικού Αερίου, Διαχείρισης Δικτύου Διανοµής Ηλεκτρικής Ενέργειας. Ήδη η ΡΑΕ χορηγεί άδειες παραγωγής για ΑΠΕ. Εποπτεία και ρύθµιση των ενεργειακών αγορών. Έλεγχος των ενεργειακών εταιριών. Έγκριση και παρακολούθηση του προγράµµατος ανάπτυξης των δικτύων. Έγκριση των τιµολογίων µη ανταγωνιστικών δραστηριοτήτων (λειτουργία δικτύων και υποδοµών). Καθορισµός ρυθµιζόµενων τιµολογίων (ΥΚΩ, Ειδικό Τέλος ΑΠΕ). Πιστοποίηση, εποπτεία και έλεγχος των διαχειριστών των ενεργειακών δικτύων. Προστασία των καταναλωτών. 5
6
Βασικές ρυθµίσεις προστασίας του καταναλωτή Δωρεάν και εύκολη πρόσβαση στην κατάλληλη πληροφορία για να επιλέξει την καλύτερη γι αυτόν προσφορά. Προστασία από καταχρηστικές συµπεριφορές των προµηθευτών και ιδιαίτερα από αδιαφανείς, επιθετικές ή παραπλανητικές πρακτικές επικοινωνίας. Ορισµός των Ευάλωτων Καταναλωτών και ενεργειακής φτώχειας και µέτρα για την προστασία τους. Παροχή Κοινωνικού Οικιακού Τιµολογίου και µειωµένου τιµολογίου ηλεκτρικής ενέργειας στις πολύτεκνες οικογένειες. Προώθηση ευφυών συστηµάτων µέτρησης για ενεργή συµµετοχή του καταναλωτή. 7
Θεσπίζεται ο Προµηθευτής Καθολικής Υπηρεσίας ο οποίος έχει υποχρέωση να προµηθεύει τους καταναλωτές που δεν µπορούν ή δεν ενδιαφέρονται να βρουν εναλλακτικό προµηθευτή. Θεσπίζεται ο Προµηθευτής Τελευταίου Καταφυγίου (ΠΤΚ) που διασφαλίζει την αδιάλειπτη παροχή ενέργειας στους καταναλωτές στη φάση επιλογής του νέου τους Προµηθευτή. Ο Προµηθευτής οφείλει να ενηµερώνει επαρκώς τον καταναλωτή σχετικά µε τις παρεχόµενες υπηρεσίες, τους γενικούς όρους προµήθειας και τυχόν ειδικούς όρους. Ο Προµηθευτής οφείλει να ενηµερώνει τον καταναλωτή για το ενεργειακό µίγµα που χρησιµοποιεί καθώς και για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις (π.χ. εκποµπές διοξειδίου του άνθρακα, CO2) από αυτό το ενεργειακό µίγµα. 8
9
Στόχοι Ενίσχυση του ανταγωνισµού στην αγορά φυσικού αερίου µε είσοδο νέων παικτών. Σταδιακή µετάβαση σε πλήρως ανταγωνιστική αγορά. Μέτρα Ιδιοκτησιακός διαχωρισµός του ΔΕΣΦΑ, που διαχειρίζεται τους αγωγούς, από τη ΔΕΠΑ, που έχει το εµπορικό κοµµάτι. Ενίσχυση των αρµοδιοτήτων της ΡΑΕ Βελτιωµένο πλαίσιο ανάπτυξης υποδοµών (ΕΣΦΑ και ΑΣΦΑ) σύµφωνα µε το τρίτο ενεργειακό πακέτο. Προοπτική δηµιουργίας trading hub (οργανωµένη αγορά φυσικού αερίου). 10
Βασικές ρυθµίσεις Ο ΔΕΣΦΑ παύει να είναι θυγατρική της ΔΕΠΑ. Όλες οι υπάρχουσες εµπορικές συµφωνίες ανάµεσα σε ΔΕΣΦΑ και ΔΕΠΑ υποβάλλονται για έγκριση στη ΡΑΕ. Δεκαετές Πρόγραµµα Ανάπτυξης του ΕΣΦΑ: Συντάσσεται σε ετήσια βάση από το ΔΕΣΦΑ ενώ η ΡΑΕ το εγκρίνει, παρακολουθεί και αξιολογεί την εφαρµογή του. Μπορούν να επιβάλλονται υποχρεώσεις παροχής Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας στους προµηθευτές µε απόφαση Υπουργού ΠΕΚΑ. 11
12
Στόχοι Πλήρης λειτουργία ανταγωνισµού στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και συγκεκριµένα σε: - Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και - Προµήθεια ηλεκτρικής ενέργειας προς τους καταναλωτές (επιχειρήσεις και νοικοκυριά). Προστασία καταναλωτή. Ενίσχυση του ρόλου και της ανεξαρτησίας της ΡΑΕ. Μέτρα Δηµιουργία ανεξάρτητης οντότητας που διαχειρίζεται το Σύστηµα Μεταφοράς Δηµιουργία ανεξάρτητης οντότητας που διαχειρίζεται το Δίκτυο Διανοµής 13
ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΗ ΑΡΧΗ ΡΑΕ ΚΑΥΣΙΜΟ ή ΑΛΛΗ ΠΗΓΗ Λιγνίτης Πετρέλαιο Φυσικό Αέριο Υδροηλεκτρ ικά ΑΠΕ ΜΟΝΑΔΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΓΟΡΑΣ (POOL) ΙΔΙΩΤΕΣ 2.123 MW 1.468 MW 718 MW ΔΕΗ 4.744 MW +νησιά 1560 MW 1.917 MW 3.018 MW 141 MW ΔΕΣΜΗΕ (51% Δηµόσιο / 49% ΔΕΗ) ΣΥΣΤΗΜΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΔΕΗ (Ιδιοκτησία/ τεχν. υποστήριξη) ΔΕΣΜΗΕ (σχεδιασµός ανάπτυξης και διαχείριση) ΔΙΚΤΥΟ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΔΕΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΔΕΗ (ca. 93%) ΙΔΙΩΤΕΣ (ca. 7%) 14
ΔΕΗ ΔΕΗ Draft for discussion purposes only Οι αλλαγές επηρεάζουν ουσιαστικά την υπόσταση της ΔΕΗ - του παλαιού µονοπωλιακού παίκτη. ΣΗΜΕΡΑ (απλοποιηµένο διάγραµµα) ΑΥΡΙΟ ΒΕΜ Ορυχείων ΒΕΜ Ορυχείων Επιτελικές υπηρεσίες ΒΕΜ Παραγωγής ΒΕΜ Μεταφοράς ΒΕΜ Διανοµής Επιτελικές υπηρεσίες ΒΕΜ Παραγωγής θυγατρική Πάγια Διανο- µής θυγατρική ΒΕΜ Μεταφοράς ΒΕΜ Διανοµής (προσωπικό και λειτουργίες) ΔΕΣΜΗΕ ΒΕΜ Εµπορίας ΒΕΜ Εµπορίας Λειτουργός της Αγοράς ΔΕΗ Ανανεώσιµες ΔΕΗ Ανανεώσιµες 15
Με τη δηµιουργία του νέου διαχειριστή εξασφαλίζεται ότι το Σύστηµα Μεταφοράς (ως ένα από τα κρισιµότερα δηµόσια δίκτυα) παραµένει κάτω από τον έλεγχο του δηµοσίου: Διασφαλίζεται η αποτελεσµατικότητα και ο συντονισµός, µε συνύπαρξη της ευθύνης κυριότηταςσχεδιασµού-επενδύσεων-λειτουργίας του συστήµατος σε ενιαία οντότητα. Τα επόµενα χρόνια θα υπάρχει σηµαντική ευθύνη σχεδιασµού και ενίσχυσης των υποδοµών µε µεγάλες επενδύσεις στο σύστηµα µεταφοράς για τη διασύνδεση των νησιών, την ενίσχυση των γραµµών µεταφοράς ώστε να µπορούν να συνδεθούν οι πολλές νέες µονάδες ανανεώσιµων πηγών και την ενίσχυση των διασυνδέσεων µε τις γειτονικές χώρες. 16
Ανεξάρτητη εταιρία για τη Λειτουργία της Αγοράς (ΛΑΓΗΕ) Ο Ηµερήσιος Ενεργειακός Προγραµµατισµός (ΗΕΠ), δηλαδή η διαχείριση των οικονοµικών προσφορών που υποβάλλουν από τη µια οι παραγωγοί και οι εισαγωγείς ηλεκτρικής ενέργειας και από την άλλη οι προµηθευτές των τελικών καταναλωτών και οι εξαγωγείς θα ανατεθεί σε µία ξεχωριστή Α.Ε. Η διαχείριση των οικονοµικών προσφορών θα συνεχίσει να γίνεται µε βάση τους κανόνες που ισχύουν και σήµερα (λειτουργία της αγοράς µε µορφή υποχρεωτικής κοινοπραξίας, mandatory pool). Άµεσα ξεκινάει ο σχεδιασµός και οι διαδικασίες ώστε το αργότερο µέχρι το 2014 να αναµορφωθεί η αγορά ηλεκτρικής ενέργειας µε την υιοθέτηση του target model της ΕΕ, δηλαδή µε διµερή συµβόλαια µεταξύ παραγωγών-προµηθευτών και τη λειτουργία ενός χρηµατιστηρίου ενέργειας (power exchange) σε εθελοντική βάση. 17
Στην περίπτωση της Διανοµής, δηµιουργείται νοµικά και λειτουργικά ανεξάρτητη θυγατρική η οποία θα αναλάβει τις δραστηριότητες λειτουργίας, ανάπτυξης και συντήρησης του Δικτύου Διανοµής (όπως προβλέπεται και από την Οδηγία 2009/72). Το προσωπικό της ΒΕΜ Διανοµής θα µεταφερθεί στο νέο Διαχειριστή καθώς και προσωπικό από τις επιτελικές υπηρεσίες της ΔΕΗ. Κανόνες ανεξαρτησίας (υπό την εποπτεία της ΡΑΕ) θα διασφαλίζουν την ισότητα πρόσβασης στο Δίκτυο Διανοµής από όσους επιθυµούν να πωλούν ηλεκτρική ενέργειας σε καταναλωτές. 18
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής Draft for discussion purposes only 19