ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Βρυξέλλες, C (2013) 5823 final

Transcript

1 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, C (2013) 5823 final ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΡΟΣ ΔΗΜΟΣΙΟΠΟΙΗΣΗ Το παρόν έγγραφο αποτελεί εσωτερικό έγγραφο της Επιτροπής που διατίθεται μόνο για ενημέρωση. Θέμα: Κρατική ενίσχυση αριθ. SA (2012/N) Ελλάδα Μετρητικοί / Ρυθμιστικοί Σταθμοί Καρδίτσας, Τρικάλων και Αγίων Θεοδώρων (Κορινθία) Κύριε Υπουργέ, 1) Η Επιτροπή δεν προβάλλει αντίρρηση για το εν λόγω μέτρο. 1) ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ 2) Η Ελλάδα κοινοποίησε το μέτρο στις 21/12/2012. Η Επιτροπή απέστειλε αίτηση συμπληρωματικών πληροφοριών στις 30/01/2013, στην οποία η Ελλάδα απάντησε στις 15/03/2013, στις 17/05/2013, στην οποία η Ελλάδα απάντησε στις 10/06/2013, και στις 26/07/2013, στην οποία η Ελλάδα απάντησε στις 08/08/ ) ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΜΕΤΡΟΥ ΕΝΙΣΧΥΣΗΣ 2.1 Πλαίσιο και στόχοι του κοινοποιηθέντος έργου 3) Η ενίσχυση θα χορηγηθεί για την εγκατάσταση τριών μετρητικών /ρυθμιστικών σταθμών στις περιοχές της Καρδίτσας, των Τρικάλων και των Αγίων Θεοδώρων. 4) Το έργο αφορά την ανάπτυξη υποδομής για τη διανομή φυσικού αερίου. Οι τρεις μετρητικοί /ρυθμιστικοί σταθμοί θα συνδέουν τα δίκτυα αγωγών υψηλής πίεσης με τα συστήματα αγωγών μέσης και χαμηλής πίεσης. Οι λειτουργίες των σταθμών θα συνίστανται στη μέτρηση των διανεμόμενων ποσοτήτων, στον εντοπισμό Κύριο Ευάγγελο Βενιζέλο Υπουργό Εξωτερικών Βασιλίσσης Σοφίας 5 Grèce Αθήνα Commission européenne, B-1049 Bruxelles/Europese Commissie, B-1049 Brussel Belgium Telephone: (0)

2 διαρροής αερίου και τη μείωση της πίεσης. Αυτό επιτρέπει τη διανομή φυσικού αερίου στους τοπικούς καταναλωτές των ανωτέρω περιοχών. 2.2 Νομική βάση 5) Το έργο ορίζεται στο άρθρο 2 παράγραφος 1 στοιχείο γ) της υπουργικής απόφασης για τον «Καθορισμό πράξεων, ύψους και διαδικασίας χρηματοδότησης της Ανώνυμης Εταιρείας με την επωνυμία «Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου» (ΔΕΣΦΑ Α.Ε.) μέσω του προγράμματος δημοσίων επενδύσεων». 1 6) Η χρηματοδότηση του έργου προγραμματίζεται από το επιχειρησιακό πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα και επιχειρηματικότητα» του ελληνικού Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. 2.3 Ο δικαιούχος 7) Ο δικαιούχος είναι ο Διαχειριστής Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου (ΔΕΣΦΑ), στον οποίο έχει ανατεθεί η διαχείριση του ελληνικού εθνικού συστήματος φυσικού αερίου. 2 Η ΔΕΣΦΑ είναι κατά 100% θυγατρική της Δημόσιας Επιχείρησης Αερίου ΔΕΠΑ Α.Ε., στην οποία το ελληνικό δημόσιο κατέχει συμμετοχή 65%. 8) Η ΔΕΣΦΑ υπέβαλε αίτηση χρηματοδότησης του έργου στο Υπουργείο Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων. 2.4 Κόστος της επένδυσης και ένταση της ενίσχυσης 9) Το συνολικό κόστος της επένδυσης ανέρχεται σε ,20 ευρώ. Περιλαμβάνει τις δαπάνες εξοπλισμού και εγκατάστασης. Για την ανάθεση του έργου έχει προκηρυχθεί διαγωνισμός. 10) Τα έσοδα προέρχονται από τα τέλη που εισπράττει η ΔΕΣΦΑ για τη χρήση του δικτύου Απόφαση Α/Ε 3.4/58/4/2011, ΦΕΚ, τεύχος B', αριθ. 237 της Νόμος 3428/2005 για την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου, όπως τροποποιήθηκε με τον νόμο 4001/2011. Νόμος 3428/2005 για την απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου, όπως τροποποιήθηκε με τον νόμο 4001/

3 Μη προεξοφλημένη αξία (σε ευρώ) Καθαρή παρούσα αξία (σε ευρώ) 1. Περίοδος αναφοράς (έτη) Χρηματοοικονομικό προεξοφλητικό επιτόκιο 4 5% 3. Συνολικό κόστος επένδυσης , ,13 4. Υπολειμματική αξία , ,86 5. Έσοδα , ,64 6. Λειτουργικά έξοδα , ,99 7. Καθαρά έσοδα = (5) + (4) - (6) ,50 8. Έλλειμμα χρηματοδότησης = (3) (7) 9. Ποσοστό ελλείμματος χρηματοδότησης = (8)/(3) ,63 35,42% 11) Η Καθαρή παρούσα αξία της επένδυσης είναι αρνητική, ήτοι ευρώ. Ο εσωτερικός συντελεστής απόδοσης είναι -0.15%. Το ποσοστό ελλείμματος χρηματοδότησης είναι 35,42%. 12) Η Ελλάδα προτίθεται να χορηγήσει ενίσχυση ύψους ,95 ευρώ σε μη προεξοφλημένη αξία για την κάλυψη του χρηματοδοτικού ελλείμματος. Η ΔΕΣΦΑ θα χρηματοδοτήσει το υπόλοιπο ποσό με ίδια κεφάλαια. Μετά τη χρηματοδότηση, το ποσοστό χρηματοοικονομικής απόδοσης ανέρχεται σε 5%, ποσοστό χαμηλότερο από όριο του 10,99% που έχει αποδεχθεί η ρυθμιστική αρχή ενέργειας (ΡΑΕ) ως εύλογη κεφαλαιακή απόδοση για τα κεφάλαια της ΔΕΣΦΑ 5. 3) ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ 3.1 Εφαρμογή του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ 13) Η Επιτροπή εξέτασε κατά πόσο εφαρμόζεται το άρθρο 107 παράγραφος 1 στο εξεταζόμενο μέτρο. 4 5 Το 5% ελήφθη από τον «Οδηγό ανάλυσης κόστους-οφέλους μεγάλων έργων», Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Γενική Διεύθυνση Περιφερειακής Πολιτικής. Απόφαση 722/2012 της ΡΑΕ. 3

4 14) Το μέτρο χρηματοδοτείται από τον προϋπολογισμό της Ελληνικής Δημοκρατίας. Παρέχει πλεονέκτημα στον δικαιούχο μέσω της χορήγησης κεφαλαίων τα οποία δεν θα μπορούσε να αντλήσει υπό κανονικές συνθήκες της αγοράς. Η ενίσχυση είναι επιλεκτική, διότι χορηγείται μόνο στον δικαιούχο. Εφόσον το φυσικό αέριο αποτελεί αντικείμενο ευρείας διαπραγμάτευσης μεταξύ των κρατών μελών, η ενίσχυση θα μπορούσε να νοθεύσει τον ανταγωνισμό και να επηρεάσει τις μεταξύ των κρατών μελών συναλλαγές. 15) Η ενίσχυση υπόκειται, συνεπώς, στην απαγόρευση του άρθρου 107 παράγραφος 1 της ΣΛΕΕ. 3.2 Νομιμότητα της ενίσχυσης 16) Οι ελληνικές αρχές διαβεβαίωσαν ότι η ενίσχυση θα καταβληθεί υπό την προϋπόθεση της έγκρισής της από την Επιτροπή. Ως εκ τούτου, με την κοινοποίηση του μέτρου ενίσχυσης πριν αυτό τεθεί σε εφαρμογή, η Ελλάδα έχει εκπληρώσει την υποχρέωση βάσει του άρθρου 108 παράγραφος 3 της ΣΛΕΕ. 3.3 Συμβατότητα της ενίσχυσης με την εσωτερική αγορά 17) Η Επιτροπή εκτίμησε κατά πόσο μπορεί να θεωρηθεί ότι η ενίσχυση συμβιβάζεται με την εσωτερική αγορά βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3. Ο κύριος σκοπός του μέτρου είναι η ανάπτυξη του δικτύου φυσικού αερίου που δεν εμπίπτει στο πεδίο των κατευθυντήριων γραμμών για τις περιβαλλοντικές ενισχύσεις. 6 Συνεπώς, το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) εφαρμόζεται απευθείας. 18) Κατά την αξιολόγηση του συμβιβάσιμου συνεκτιμώνται διάφορες παράμετροι. Το μέτρο ενίσχυσης πρέπει να επιδιώκει ένα στόχο κοινού συμφέροντος. Η ενίσχυση πρέπει να αποτελεί κατάλληλο μέσο και να έχει χαρακτήρα κινήτρου. Το μέτρο ενίσχυσης πρέπει να είναι αναλογικό. Οι στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και οι επιπτώσεις στις συναλλαγές πρέπει να είναι περιορισμένες. Για να είναι συμβατή η ενίσχυση, πρέπει να εξασφαλίζεται συνολικό θετικό αποτέλεσμα Στόχος κοινού συμφέροντος 19) Το άρθρο 194 της ΣΛΕΕ ορίζει ότι η πολιτική της Ένωσης στον τομέα της ενέργειας έχει ως στόχο να διασφαλίζει τη λειτουργία της αγοράς ενέργειας και τον ενεργειακό εφοδιασμό της Ένωσης. 20) Οι σταθμοί συμβάλλουν στη δημιουργία της βασικής υποδομής στην Ελλάδα για τη λειτουργία της εσωτερικής αγοράς φυσικού αερίου. Θα διευκολύνουν την προμήθεια και κατανάλωση φυσικού αερίου στις περιοχές της Καρδίτσας, των Τρικάλων και των Αγίων Θεοδώρων. 4

5 21) Η στήριξη των δικτύων φυσικού αερίου αποσκοπεί στη μείωση της εξάρτησης της Ελλάδας από το πετρέλαιο. Η χρήση εναλλακτικών προϊόντων προς το πετρέλαιο συμβάλλει στη διασφάλιση του ενεργειακού εφοδιασμού της Ελλάδας. 22) Η αντικατάσταση του πετρελαίου με το φυσικό αέριο μειώνει επίσης τον αντίκτυπο της κατανάλωσης ενέργειας στο κλίμα. Ωστόσο, η στήριξη μέτρων ενεργειακής απόδοσης και η χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας θα είχε ενδεχομένως μεγαλύτερο αντίκτυπο και θα ανταποκρινόταν στην ευρωπαϊκή δέσμευση για τη σταδιακή κατάργηση των επιδοτήσεων των ορυκτών καυσίμων. 23) Συνεπώς, το μέτρο ενίσχυσης επιδιώκει έναν σαφώς καθορισμένο στόχο κοινού συμφέροντος Καταλληλότητα του μέσου 24) Η ΔΕΣΦΑ εισπράττει τέλη χρήσης του δικτύου για τη χρηματοδότηση επενδύσεων. 7 Η ΡΑΕ καθορίζει τις χρεώσεις της ΔΕΣΦΑ. 8 Η ΡΑΕ απέρριψε την πρόταση της ΔΕΣΦΑ να αντισταθμιστεί η επένδυση εξ ολοκλήρου μέσω των χρεώσεων. 9 Οι ουσιαστικές επενδύσεις στο δίκτυο φυσικού αερίου επιβαρύνουν οικονομικά τους τελικούς καταναλωτές. Η ΡΑΕ έκρινε ότι η επιβάρυνση των χρεώσεων με το σύνολο των επενδύσεων θα οδηγούσε σε κοινωνικά μη αποδεκτές αυξήσεις των τιμών. Ως εκ τούτου, η ΡΑΕ επέβαλε όριο στις αυξήσεις. Συνεπώς, το έργο δεν είναι δυνατόν να χρηματοδοτηθεί εξ ολοκλήρου μέσω των τιμολογίων. 25) Το έργο έχει θετικές δευτερογενείς επιπτώσεις χάρη στη δημιουργία δικτύου φυσικού αερίου. Τα οφέλη αυτά δεν πιστώνονται απευθείας στους τελικούς καταναλωτές που πληρώνουν τα τέλη. 26) Δικαιολογείται, συνεπώς, η μερική χρηματοδότηση του έργου με δημόσιους πόρους. 27) Η ενίσχυση, αποτελεί, συνεπώς, κατάλληλο μέσο Χαρακτήρας κινήτρου και αναγκαιότητα της ενίσχυσης 28) Υφίσταται χαρακτήρας κινήτρου, εάν η ενίσχυση μεταβάλλει τη συμπεριφορά των αποδεκτών προς την κατεύθυνση της επίτευξης ενός στόχου κοινού συμφέροντος Κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την προστασία του περιβάλλοντος [2008] ΕΕ C82/1. Νόμος 4001/2011. Νόμος 4001/2011. Η ΡΑΕ έχει εκδώσει κανονισμό τιμολόγησης στην απόφαση 594/2012 της ΡΑΕ. Απόφαση αριθ. 722/2012 της ΡΑΕ. 5

6 29) Από τη χρηματοοικονομική ανάλυση συνάγεται ότι το έργο δεν θα ήταν οικονομικά αποδοτικό χωρίς την ενίσχυση. Τα παραγόμενα από το έργο έσοδα δεν θα κάλυπταν τις πραγματικές δαπάνες. Κατά συνέπεια, ένας λογικός επενδυτής δεν θα τα αναλάμβανε. 30) Συνεπώς, η σχεδιαζόμενη ενίσχυση θα παράσχει το αναγκαίο κίνητρο Αναλογικότητα του μέτρου ενίσχυσης 31) Ένα μέτρο είναι αναλογικό, εάν η ενίσχυση περιορίζεται στο ελάχιστο. Το κόστος της επένδυσης είναι αποτέλεσμα διαδικασίας ανοικτού διαγωνισμού, όπως αναφέρεται ανωτέρω στην παράγραφο 9. 32) Μετά τη χρηματοδότηση, το ποσοστό χρηματοοικονομικής απόδοσης είναι 5%, χαμηλότερο από όριο του 10,99% το οποίο η ρυθμιστική αρχή ενέργειας (ΡΑΕ) αποδέχτηκε ως εύλογη κεφαλαιακή απόδοση για τα κεφάλαια της ΔΕΣΦΑ ) Τα τιμολόγια που εφαρμόζονται από το 2013 και μετά, όπως εγκρίθηκαν από τη ΡΑΕ, εξαιρούν από την ανάκτηση το 35,42% του κόστους που προγραμματίζεται να καλυφθεί με κρατική ενίσχυση ) Η ενίσχυση είναι συνεπώς αναλογική και περιορίζεται στο ελάχιστο αναγκαίο Νόθευση του ανταγωνισμού και επιπτώσεις στις συναλλαγές 35) Εφόσον η ΔΕΣΦΑ είναι κατά τον νόμο ο αποκλειστικός φορέας εκμετάλλευσης του δικτύου διανομής φυσικού αερίου, δεν υφίσταται ανταγωνισμός με άλλες επιχειρήσεις στην εν λόγω αγορά. 36) Το έργο εκτιμάται ότι θα αυξήσει τον ανταγωνισμό στην αγορά φυσικού αερίου. Το έργο θα επιτρέψει την πρόσβαση των προμηθευτών στην αγορά φυσικού αερίου των οικείων περιοχών. Η εν λόγω αύξηση του ανταγωνισμού στον τομέα του ενεργειακού εφοδιασμού θα είναι προς όφελος των τελικών καταναλωτών. Η ΔΕΣΦΑ έχει υποχρέωση εκ του νόμου να παρέχει στους προμηθευτές πρόσβαση με ίσους όρους. 12 Αυτό διασφαλίζει την ισότιμη μεταχείριση και αποτρέπει τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και των συναλλαγών. 37) Ως εκ τούτου, μπορεί να συναχθεί ότι η απορρέουσα από το μέτρο ενίσχυσης ενδεχόμενη νόθευση του ανταγωνισμού και των συναλλαγών είναι περιορισμένη. 4) ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ 38) Βάσει των ανωτέρω, η Επιτροπή κρίνει ότι η κοινοποιηθείσα χρηματοδότηση του έργου επιδιώκει έναν στόχο κοινού συμφέροντος με αναγκαίο και αναλογικό Απόφαση αριθ. 722/2012 της ΡΑΕ. Απόφαση αριθ. 722/2012 της ΡΑΕ. Νόμος 4001/2011, ΦΕΚ τεύχος A, αριθ. 179 της 22ας Αυγούστου

7 τρόπο, ότι επιτυγχάνει συνολικό θετικό ισοζύγιο και, ως εκ τούτου, συμβιβάζεται με την εσωτερική αγορά. 39) Η Επιτροπή θα δημοσιεύσει την παρούσα επιστολή. 13 Παρακαλείσθε να ενημερώσετε την Επιτροπή, εάν η εν λόγω επιστολή περιέχει εμπιστευτικά στοιχεία, εντός δεκαπέντε εργασίμων ημερών από τη λήψη της. Σε διαφορετική περίπτωση, θα θεωρηθεί ότι συμφωνείτε να δημοσιευτεί το πλήρες κείμενο. Με εκτίμηση, Για την Επιτροπή Joaquín ALMUNIA Αντιπρόεδρος 13 Στη διεύθυνση: 7