ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου 2006/0263(NLE) 8.6.2011 *** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της διεθνούς συμφωνίας για την τροπική ξυλεία του 2006 (05812/2011 C7-0061/2011 2006/0263(NLE)) Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου Εισηγητής: Vital Moreira PR\869924.doc PE467.066v01-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
PR_NLE-AP_art90 Υπόμνημα για τα χρησιμοποιούμενα σύμβολα * Διαδικασία διαβούλευσης *** Διαδικασία έγκρισης ***I Συνήθης νομοθετική διαδικασία (πρώτη ανάγνωση) ***II Συνήθης νομοθετική διαδικασία (δεύτερη ανάγνωση) ***III Συνήθης νομοθετική διαδικασία (τρίτη ανάγνωση) (Η ενδεικνυόμενη διαδικασία στηρίζεται στη νομική βάση που προτείνεται στο σχέδιο πράξης) PE467.066v01-00 2/9 PR\869924.doc
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ...5 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ...6 PR\869924.doc 3/9 PE467.066v01-00
PE467.066v01-00 4/9 PR\869924.doc
ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με τη σύναψη, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της διεθνούς συμφωνίας για την τροπική ξυλεία του 2006 (05812/2011 C7-0061/2011 2006/0263(NLE)) (Συναίνεση) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου(05812/2011), έχοντας υπόψη το σχέδιο διεθνούς συμφωνίας για την τροπική ξυλεία, 2006 (11964/2007) έχοντας υπόψη την αίτηση συναίνεσης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με τα άρθρα 192, 207 και άρθρο 218, παράγραφος 6, δεύτερο εδάφιο, στοιχείο α), της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C7-0061/2011), έχοντας υπόψη το άρθρο 81 και το άρθρο 90, παράγραφος 8, του Κανονισμού του, έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου (A7-0000/2011), 1. Εγκρίνει τη σύναψη της συμφωνίας 2. καλεί την Επιτροπή να παράσχει, εφόσον της ζητηθεί από το Κοινοβούλιο, οποιαδήποτε σχετικά στοιχεία που αφορούν την εφαρμογή της συμφωνίας αυτής, και συγκεκριμένα σχέδια δράσης και προγράμματα, καθώς και τις αποφάσεις που έλαβαν τα όργανα που θεσπίστηκαν από τη συμφωνία 3. καλεί την Επιτροπή να υποβάλει στο Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, κατά το τελευταίο έτος εφαρμογής και προ της ενάρξεως διαπραγματεύσεων ενόψει της ανανέωσης της συμφωνίας, έκθεση σχετικά με την εφαρμογή της 4. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο την Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών και τη γραμματεία του Διεθνούς Οργανισμού για την Τροπική Ξυλεία (ΔΟΤΞ). PR\869924.doc 5/9 PE467.066v01-00
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Η πρόταση για απόφαση του Συμβουλίου σχετικά με την υπογραφή, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της διεθνούς συμφωνίας για την τροπική ξυλεία, 2006 (ΔΣΤΞ, 2006)και την προσωρινή εφαρμογή της, αποτελεί επαναλαμβανόμενη διαβούλευση επί διαδικασίας που έχει ήδη παραπεμφθεί στο Κοινοβούλιο το 2007. Στις 23 Σεπτεμβρίου 2008, το Κοινοβούλιο ενέκρινε ψήφισμα που υπέβαλε η INTA (P6_TA(2008)0454) το οποίο εξηγεί γιατί το Κοινοβούλιο επέλεξε να μην εγκρίνει το σχέδιο έκθεσης (A6-0313/2008) επί της πρότασης απόφασης του Συμβουλίου σχετικά με τη σύναψη της ΔΣΤΞ, 2006 11964/2007 C6-0326/2007 2006/0263(CNS)). Η νέα παραπομπή επιβεβαιώνει τα αρχικά αιτήματα του Κοινοβουλίου να του δοθεί το δικαίωμα να συναινέσει ή να απορρίψει τη συμφωνία, σύμφωνα με τα άρθρα 207 και 218, παρ. 6 της ΣΛΕΕ. Η Διεθνής Συμφωνία Τροπικής Ξυλείας του 2006 και ο Διεθνής Οργανισμός Τροπικής Ξυλείας Στις 27 Ιανουαρίου 2006 η Διάσκεψη διαπραγματεύσεων που συστάθηκε υπό την αιγίδα της ΔΗΕΕΑ (Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Εμπόριο και την Ανάπτυξη) ενέκρινε το κείμενο της διεθνούς συμφωνίας για την τροπική ξυλεία του 2006. Η συμφωνία του 2006 αποτέλεσε αντικείμενο διαπραγματεύσεων με σκοπό να αντικαταστήσει τη διεθνή συμφωνία του 1994 για την τροπική ξυλεία, όπως αυτή είχε παραταθεί, η οποία θα παραμείνει σε ισχύ μέχρι την έναρξη ισχύος της συμφωνίας του 2006. Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν εκφράσει την πρόθεσή τους να υπογράψουν και να συμβάλουν, εφόσον κρίνεται αναγκαίο, στην προσωρινή εφαρμογή της Συμφωνίας του 2006. Η συμφωνία του 2006, η οποία συνήφθη μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών προϊόντων ξυλείας, είναι μια δεκαετής συμφωνία και υπόκειται σε επανεξέταση ανά πενταετία. Οι στόχοι της συμφωνίας του 2006 είναι μεταξύ άλλων η προώθηση της διεύρυνσης και διαφοροποίησης του διεθνούς εμπορίου τροπικής ξυλείας που προέρχεται από δάση αειφόρου διαχείρισης τα οποία υλοτομούνται νομίμως, καθώς και η προώθηση της αειφόρου διαχείρισης των δασών παραγωγής τροπικής ξυλείας, με την πρόβλεψη ενός αποτελεσματικού πλαισίου για τη διαβούλευση, διεθνή συνεργασία και χάραξη πολιτικής μεταξύ όλων των μελών σ' ό, τι αφορά όλες τις σχετικές πτυχές της διεθνούς οικονομίας ξυλείας. Η συμφωνία εντοπίζει τρόπους που εξασφαλίζουν ένα αξιόπιστο καθεστώς αδειοδότησης ως μέτρο για να μπαίνουν στην αγορά 1 μόνο τα προϊόντα ξυλείας που παράγονται νόμιμα, και επιβεβαιώνει την ύπαρξη και λειτουργία μηχανισμών του Διεθνούς Οργανισμού Τροπικής Ξυλείας (ΔΟΤΞ), που ιδρύθηκε από τη διεθνή συμφωνία τροπικής ξυλείας του 1983. Πάνω από το 80% των παραγωγών και εισαγωγέων προϊόντων τροπικής ξυλείας είναι μέλη του οργανισμού και συμβαλλόμενα μέρη της ΔΣΤΞ. 2 1 2 http://www.itto.int/about_itto/ http://www.itto.int/about_itto/ PE467.066v01-00 6/9 PR\869924.doc
Τα πρόσθετα μέτρα της ΕΕ για την καταπολέμηση της παράνομης υλοτόμησης Προκειμένου να αντιμετωπισθεί το αυξανόμενο πρόβλημα της παράνομης υλοτόμησης η ΕΕ θέσπισε το 2003 ένα σχέδιο δράσης για την επιβολή της δασικής νομοθεσίας, τη διακυβέρνηση και το εμπόριο (FLEGT). Τα σχέδια δράσης της FLEGT θεσπίζουν μέτρα για την καταπολέμηση της παράνομης υλοτόμησης καθώς και για την ανάπτυξη πολυμερών εταιρικών σχέσεων με σκοπό τη μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση ως προς τα αρνητικά αποτελέσματα της παράνομης υλοτόμησης. Ο ακρογωνιαίος λίθος και το εξωτερικό πρόσωπο της FLEGT είναι η Εθελοντική Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης (VPA), μια διμερής συμφωνία την οποία διαπραγματεύεται η ΕΕ με μεμονωμένες χώρες που εξάγουν ξυλεία. Τα υπογράφοντα μέρη της VPA δεσμεύονται να φροντίσουν για την καλύτερη διαχείριση και μηχανισμούς ιχνηλασιμότητας σε όλη την αλυσίδα εφοδιασμού. Στο πλαίσιο της VPA, καθιερώνονται μηχανισμοί παρακολούθησης της ξυλείας για να ελεγχθεί η νομιμότητα της ξυλείας που εξάγεται προς την ΕΕ. Για το λόγο αυτό η ΕΕ έχει υπογράψει εθελοντικές συμφωνίες εταιρικής σχέσης με το Καμερούν, το Κονγκό (Μπραζαβίλ) και την Γκάνα. 1 Διεξάγονται δε σχετικές διαπραγματεύσεις με τη Δημοκρατία της Κεντρικής Αφρικής, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Γκαμπόν, Ινδονησία, Λιβερία, Μαλαισία και Βιετνάμ. Στις 20 Οκτωβρίου 2010, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ενέκριναν τον Κανονισμό (EΕ) αριθ. 995/2010 που ορίζει τις υποχρεώσεις των φορέων εκμετάλλευσης που θέτουν ξυλεία και προϊόντα ξυλείας στην αγορά. 2 Απαγορεύει λοιπόν τη διάθεση στην αγορά παράνομα υλοτομημένης ξυλείας ή προϊόντων τέτοιου είδους ξυλείας. Οι έμποροι πρέπει να είναι σε θέση, καθ' όλη την αλυσίδα εφοδιασμού, να εντοπίσουν του φορείς εκμετάλλευσης ή τους εμπόρους που έχουν πωλήσει ξυλεία ή προϊόντα ξυλείας, και εφόσον κρίνεται σκόπιμο, τους εμπόρους στους οποίους έχουν διαθέσει αυτοί ξυλεία ή προϊόντα ξυλείας. Επί πλέον, ο κανονισμός θεσπίζει ένα σύστημα επιμέλειας το οποίο απαιτεί από τους φορείς εκμετάλλευσης που θέτουν στην εσωτερική αγορά ξυλεία ή προϊόντα ξυλείας για πρώτη φορά να επιδεικνύουν επιμέλεια μέσω συστήματος που περιλαμβάνει τρία στοιχεία που ενέχονται στη διαχείριση κινδύνων (πρόσβαση στις πληροφορίες - διαδικασίες αξιολόγησης του κινδύνου - μετριασμός του εντοπισθέντος κινδύνου που περιλαμβάνει μέτρα και διαδικασίες). Όσον αφορά τις κυρώσεις, α κράτη μέλη της ΕΕ καθορίζουν τους κανόνες σχετικά με τις κυρώσεις που ισχύουν σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων του παρόντος κανονισμού και λαμβάνουν όλα τα απαιτούμενα μέτρα ώστε να διασφαλίζουν την εφαρμογή τους. Οι κυρώσεις πρέπει να είναι αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές και μπορούν να λαμβάνουν τη μορφή πρόστιμων ανάλογων με την περιβαλλοντική ζημία, την αξία της σχετικής ξυλείας ή των προϊόντων ξυλείας και τις φορολογικές απώλειες και την οικονομική 1 2 Α. Attah/F. Ioras/I.V. Abrudan/ J. Ratnasingam: " Η Εθελοντική Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης: η εμπειρία με την Γκάνα και Μαλαισία" στην International Forestry Review, τόμος 11. αριθ. 3, σσ. 311-319; Chris Beeko / Camilla Adelle: "Η εφαρμογή της πρωτοβουλίας της ΕΕ για Εθελοντική Συμφωνία Εταιρικής Σχέσης για την καταπολέμηση της παράνομης υλοτόμησης: Προβληματισμοί ως προς την πλευρά του εφοδιασμού" στην: Studia Diplomatica, τόμος LXII: 2009, αριθ. 4, σ. 173. ΕΕ L 295, 12.11.2010, σ. 23. PR\869924.doc 7/9 PE467.066v01-00
βλάβη που ανακύπτει από την παράβαση κατάσχεση της σχετικής ξυλείας και σχετικών προϊόντων ξυλείας ή την άμεση αναστολή της άδειας άσκησης εμπορικής δραστηριότητας. Συμπέρασμα Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΟΟΣΑ, κάθε χρόνο χάνεται δασική επιφάνεια αντίστοιχη με το εμβαδόν της Ελλάδας, απειλώντας την αναντικατάστατη βιοποικιλότητα με εξαφάνιση και αυξάνοντας τον κίνδυνο για την υπερθέρμανση του πλανήτη. Μολονότι έχουν περάσει ήδη περισσότερο από είκοσι χρόνια από τη σύναψη της πρώτης διεθνούς συμφωνία για την τροπική ξυλεία, οι πρακτικές της υπερεκμετάλλευσης και της παράνομης υλοτόμησης εξακολουθούν να παραμένουν ευρέως διαδεδομένες. Περίπου το ήμισυ των συνολικών δραστηριοτήτων υλοτόμησης σε περιοχές όπως ο Αμαζόνιος, η λεκάνη του Κονγκό, η Νοτιοανατολική Ασία και η Ρωσία είναι παράνομες. Το Συμβούλιο και η Επιτροπή της ΕΕ στηρίζουν την ΔΣΤΞ, 2006, η οποία πιστεύουν ότι αντιμετωπίζει τα πιο πιεστικά ζητήματα της βιομηχανίας ξυλείας. Ο ΔΟΤΞ θα συνεχίσει να εργάζεται επί θεμάτων σαν την αποδάσωση και την παράνομη υλοτόμηση, αλλά μπορούν να γίνουν περισσότερα για την ενίσχυση της επιβολής της δασικής νομοθεσίας, όπως φαίνεται από τα προαναφερθέντα πρόσθετα μέτρα που ενέκρινε η ΕΕ. Εντωμεταξύ, ο εισηγητής επικροτεί τη συμφωνία αυτή και προτείνει να συναινέσει το Κοινοβούλιο. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο πλαίσιο της υπό εξέταση συμφωνίας Με την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας εκχωρήθηκαν στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αυξημένες εξουσίες επί θεμάτων διεθνών εμπορικών συμφωνιών. Το άρθρο 19 της Συμφωνίας-πλαίσιο για τις σχέσεις του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής ορίζει ότι 1 " η Επιτροπή παρέχει έγκαιρη και σαφή ενημέρωση στο Κοινοβούλιο σε σχέση με διεθνείς συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένων των εμπορικών συμφωνιών, τόσο κατά την προετοιμασία των συμφωνιών όσο και κατά τη διεξαγωγή και την ολοκλήρωση των διεθνών διαπραγματεύσεων. Η ενημέρωση αυτή καλύπτει τα σχέδια οδηγιών διαπραγμάτευσης, τις εγκριθείσες οδηγίες διαπραγμάτευσης καθώς και την επακόλουθη διεξαγωγή και ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων". Η ενημέρωση αυτή "διαβιβάζεται στο Κοινοβούλιο εγκαίρως, ώστε αυτό να έχει τη δυνατότητα να εκφράσει, ενδεχομένως, τις απόψεις του η δε Επιτροπή να είναι σε θέση να τις λάβει υπόψη στο μέτρο του δυνατού...". Το άρθρο 218, παράγραφος 10, της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) ορίζει σαφώς ότι : " το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενημερώνεται αμέσως και πλήρως σε όλα τα στάδια της διαδικασίας". Επιβάλλεται συνεπώς να εξασφαλισθεί η πλήρης εφαρμογή της απαίτησης αυτής όπως αναφέρεται στην παράγραφο 3, εδάφιο ζ), του ψηφίσματος του 1 ΕΕ C 117 Ε, 18.5.2006, σ. 123. PE467.066v01-00 8/9 PR\869924.doc
Κοινοβουλίου της 9ης Φεβρουαρίου 2010 σχετικά με την αναθεώρηση της συμφωνίαςπλαίσιο μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής. Η Επιτροπή πρέπει να ενημερώνει τακτικά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την εφαρμογή της ΔΣΤΞ, 2006. Κατ' αυτό τον τρόπο ελέγχει την εφαρμογή της ΔΣΤΞ σε σχέση με τα ίδια μέσα της ΕΕ που αφορούν την επιβολή της δασικής νομοθεσίας, τη διαχείριση και το εμπόριο στο δασικό τομέα. Σύμφωνα με το νομοθετικό ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 24ης Σεπτεμβρίου 2008 1, ο εισηγητής υπενθυμίζει ότι κατά την κατάρτιση της εντολής διαπραγμάτευσης για την αναθεώρηση της Διεθνούς Συμφωνίας για την Τροπική Ξυλεία 2006, η Επιτροπή θα πρέπει να προτείνει την αναθεώρηση του υφιστάμενου κειμένου, ούτως ώστε να θέσει το ζήτημα της προστασίας και της αειφόρου διαχείρισης των τροπικών δασών καθώς και την αποκατάσταση των υποβαθμισμένων δασικών περιοχών στο επίκεντρο της συμφωνίας, και να τονίσει τη σημασία της πολιτικής για την εκπαίδευση και την πληροφόρηση στις χώρες που έχουν πληγεί από το πρόβλημα της αποδάσωσης ώστε να αυξηθεί η συνειδητοποίηση του κοινού σε ό, τι αφορά τις αρνητικές συνέπειες που συνεπάγεται η εκμετάλλευση των πόρων ξυλείας με καταχρηστικό τρόπο. Το εμπόριο τροπικής ξυλείας πρέπει να ενθαρρύνεται μόνο σε βαθμό συμβατό με τους ανωτέρω στόχους. Ειδικότερα, η εντολή αυτή για την αναθεώρηση της Διεθνούς Συμφωνίας για την Τροπική Ξυλεία 2006 πρέπει να προτείνει μηχανισμό ψηφοφορίας για το Διεθνές Συμβούλιο Τροπικής Ξυλείας που θα ανταμείβει σαφώς τη διατήρηση και την αειφόρο χρήση των τροπικών δασών. 1 P6_TA-PROV(2008)0453 PR\869924.doc 9/9 PE467.066v01-00