7485/12 ΔΑ/ακι 1 DGH 1B

ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 9 Μαρτίου 2012 (14.03) (OR. en) 7485/12 ASIM 28 FRONT 42 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ του: Συμβουλίου (Δικαιοσύνη και Εσωτερικές Υποθέσεις) ημερομηνία: 8 Μαρτίου 2012 Αριθ. προηγ. εγγρ.: 7115/12 ASIM 20 COEST 30 Θέμα: Συμπεράσματα του Συμβουλίου με θέμα κοινό πλαίσιο για ειλικρινή και έμπρακτη αλληλεγγύη προς τα κράτη μέλη που υφίστανται ιδιαίτερες πιέσεις στα συστήματα ασύλου τους, μεταξύ άλλων λόγω μικτών μεταναστευτικών ροών Στις 8 Μαρτίου 2012, το Συμβούλιο (ΔΕΥ) ενέκρινε τα συνημμένα συμπεράσματα του Συμβουλίου με θέμα κοινό πλαίσιο για ειλικρινή και έμπρακτη αλληλεγγύη προς τα κράτη μέλη που υπόκεινται σε ιδιαίτερες πιέσεις λόγω μικτών μεταναστευτικών ροών. 7485/12 ΔΑ/ακι 1 DGH 1B EL

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Σχέδιο συμπερασμάτων του Συμβουλίου Κοινό πλαίσιο για ειλικρινή και έμπρακτη αλληλεγγύη προς τα κράτη μέλη των οποίων τα συστήματα ασύλου αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες πιέσεις, μεταξύ άλλων λόγω μικτών μεταναστευτικών ροών 1. Υπενθυμίζοντας την αρχή της αλληλεγγύης και του δίκαιου καταμερισμού των ευθυνών μεταξύ των κρατών μελών στον τομέα των συνοριακών ελέγχων, του ασύλου και της μετανάστευσης, όπως κατοχυρώνεται στη Συνθήκη για τη λειτουργία της ΕΕ και κρίνοντας απαραίτητο να εξετασθούν οι τρόποι με τους οποίους μπορεί να εφαρμοστεί, 2. Υπενθυμίζοντας τις αρχές που περιλαμβάνει το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο και τις σχετικές δεσμεύσεις για την καθιέρωση ενιαίου ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου μέχρι το 2012, όπως προβλέπεται στο πρόγραμμα της Στοκχόλμης, Υπενθυμίζοντας επίσης τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 24ης Ιουνίου 2011, όπου απευθύνεται έκκληση για ειλικρινή και έμπρακτη αλληλεγγύη προς τα κράτη μέλη που πλήττονται πιο άμεσα από τις μεταναστευτικές ροές, 3. Επιβεβαιώνοντας την ανάγκη να ενισχυθεί η καθιέρωση ενιαίου ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου που να εξασφαλίζει την αποτελεσματική και ομοιόμορφη εφαρμογή του ισχύοντος ενωσιακού κεκτημένου και την εφαρμογή της νέας ενωσιακής νομοθεσίας, 4. Τονίζοντας την ανάγκη για ειλικρινή και έμπρακτη αλληλεγγύη προς τα κράτη μέλη που πλήττονται πιο άμεσα από το άσυλο και τις μικτές μεταναστευτικές ροές, οι οποίες έχουν ως αποτέλεσμα την εξαιρετική επιβάρυνση των συστημάτων ασύλου και μετανάστευσης που διαθέτουν, 7485/12 ΔΑ/ακι 2

5. Επιβεβαιώνοντας την ανάγκη να θεμελιωθεί γερά η αμοιβαία εμπιστοσύνη, η οποία θα βασίζεται στην επί μέρους υπευθυνότητα των κρατών μελών να τηρούν τις ενωσιακές και διεθνείς υποχρεώσεις τους όσον αφορά τη νομοθεσία και την πρακτική και σημειώνοντας ότι η αλληλεγγύη συμβαδίζει με την υπευθυνότητα, 6. Επιβεβαιώνοντας ότι το πλαίσιο της ειλικρινούς και έμπρακτης αλληλεγγύης είναι μια ευέλικτη και ανοικτή εργαλειοθήκη που αποτελείται από ισχύοντα και ενδεχόμενα νέα μέτρα. Όλα τα μέτρα και οι δράσεις πρέπει να αλληλοϋποστηρίζονται και να καταλήγουν σε συνέργειες και απτά αποτελέσματα, Η διμερής συνεργασία εφόσον συντονίζεται ικανοποιητικά με δράσεις σε ενωσιακό επίπεδο, μπορεί να συμπληρώνει και να προσδίδει προστιθέμενη αξία στις δράσεις ενωσιακού επιπέδου, 7. Επιβεβαιώνοντας ότι ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα ασύλου με υψηλές προδιαγραφές προστασίας, συνδυαζόμενο με δίκαιες και αποτελεσματικές διαδικασίες ικανές να προλαμβάνουν την εκμετάλλευση, προϋποθέτει αποτελεσματική διαχείριση των συνόρων, εύρυθμες διαδικασίες επιστροφής και συνεργασία με τρίτες χώρες, μεταξύ άλλων για να αντιμετωπισθούν τα πρωταρχικά αίτια των μικτών μεταναστευτικών ροών προς την Ένωση. Το Συμβούλιο εγκρίνει τα ακόλουθα συμπεράσματα με θέμα την καθιέρωση κοινού πλαισίου για ειλικρινή και έμπρακτη αλληλεγγύη. Το πλαίσιο αυτό συνίσταται στα εξής: Αλληλεγγύη με υπευθυνότητα και αμοιβαία εμπιστοσύνη 8. Δεδομένου ότι η υπευθυνότητα και η αμοιβαία εμπιστοσύνη είναι οι πυλώνες επί των οποίων είναι σκόπιμο να οικοδομηθεί το κοινό πλαίσιο ειλικρινούς και έμπρακτης αλληλεγγύης. i. Τα κράτη μέλη οφείλουν να παραμένουν προσηλωμένα στις δεσμεύσεις τους ότι θα τηρούν στην πρακτική και με τη νομοθεσία τους τις ενωσιακές και διεθνείς υποχρεώσεις τους που απορρέουν από το δίκαιο περί ασύλου και μετανάστευσης. 7485/12 ΔΑ/ακι 3

ii. Τα κράτη μέλη οφείλουν να εξασφαλίζουν την υλοποίηση δίκαιων και αποτελεσματικών συστημάτων ασύλου ως στοιχείο καλύτερης διαχείρισης της μετανάστευσης στην Ένωση. Ένα τέτοιο εύρυθμο και στιβαρό σύστημα θα δίνει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να είναι πλήρως προετοιμασμένα να αντιμετωπίζουν τις μεταναστευτικές διακυμάνσεις και να είναι σε θέση να αποδέχονται μέτρα αλληλεγγύης. Αλληλεγγύη μέσω μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης, ετοιμότητας και διαχείρισης κρίσεων στο πλαίσιο του συστήματος του Δουβλίνου 9. Ανάπτυξη μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης, ετοιμότητας και διαχείρισης κρίσεων, κατοχυρωμένου στον κανονισμό του Δουβλίνου, προκειμένου να προλαμβάνονται και να αντιμετωπίζονται δραστικά καταστάσεις όπου το σύστημα ασύλου ενός κράτους μέλους υφίσταται ιδιαίτερες πιέσεις, μεταξύ άλλων ως αποτέλεσμα μικτών μεταναστευτικών ροών, ή/και παρουσιάζει ελλείψεις. i. Πρέπει να εξειδικευτούν περαιτέρω η δομή και οι λειτουργίες μιας διαδικασίας για την έγκαιρη προειδοποίηση, την ετοιμότητα και τη διαχείριση κρίσεων στον τομέα του ασύλου, η οποία θα ενσωματωθεί στον κανονισμό του Δουβλίνου, με σκοπό να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την πρόταση το πρώτο εξάμηνο του 2012. 10. Ο εκ των προτέρων εντοπισμός, εφόσον είναι δυνατό, καταστάσεων που είναι πιθανόν να οδηγήσουν σε ιδιαίτερες πιέσεις έχει ζωτική σημασία για να κατορθώσει η Ένωση να βοηθήσει εγκαίρως ένα κράτος μέλος. Ο εντοπισμός μέσω της παρακολούθησης πρέπει, ως μέρος της γενικής διαχείρισης των συστημάτων ασύλου, να παρέχει ένα συγκροτημένο σχέδιο δράσης με διαδοχικά βήματα για τη διόρθωση των ελλείψεων προτού αυτές εξελιχθούν σε πραγματική κρίση. 7485/12 ΔΑ/ακι 4

i. Τα κράτη μέλη προτρέπονται να παράσχουν στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (ΕΥΥΑ) και την Επιτροπή τα σχετικά δεδομένα για το άσυλο επιπλέον των παρασχεθέντων δεδομένων σύμφωνα με τον κανονισμό περί κοινοτικών στατιστικών για τη μετανάστευση και τον κανονισμό ΕΥΥΑ. ii. Η ΕΥΥΑ καλείται να αναπτύξει εργαλεία με τα οποία θα εντοπίζονται καταστάσεις ικανές να προκαλέσουν ιδιαίτερα υψηλές πιέσεις και να βοηθήσει στην υλοποίηση του μηχανισμού έγκαιρης προειδοποίησης, ετοιμότητας και διαχείρισης κρίσεων που θα εισαχθεί στον κανονισμό του Δουβλίνου, καθώς επίσης και να υποβάλλει εκθέσεις στο Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο βάσει των πληροφοριών που συλλέγει σύμφωνα με την εντολή της. 11. Πρέπει να τίθενται σε εφαρμογή μέτρα αλληλεγγύης ύστερα από τεκμηριωμένο αίτημα του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους και, κατά περίπτωση, να ακολουθεί πολιτική συζήτηση σε επίπεδο Συμβουλίου. Πρέπει να έχουν ως βάση αντικειμενικά δεδομένα και στατιστικά στοιχεία ώστε να αποδειχθεί η ανάγκη προληπτικής δράσης και, αν είναι απαραίτητο, εντατικής διαχείρισης κρίσεων. i. Τα κράτη μέλη των οποίων τα συστήματα ασύλου αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες πιέσεις πρέπει να συμβουλεύονται την Επιτροπή, την ΕΥΥΑ και άλλα κράτη μέλη όσον αφορά τις δυνατότητες για μέτρα στήριξης σε όσο το δυνατόν πιο πρώιμο στάδιο της διαδικασίας. 7485/12 ΔΑ/ακι 5

Αλληλεγγύη μέσω της προληπτικής συνεργασίας 12. Ισχυρά ερείσματα αμοιβαίας εμπιστοσύνης με τη βελτίωση της σύμπραξης και της πρακτικής συνεργασίας ανάμεσα στις αρμόδιες για το άσυλο αρχές των κρατών μελών, σε συντονισμό από την ΕΥΥΑ. i. Τα κράτη μέλη πρέπει να αξιοποιούν στο έπακρο τα επιχειρησιακά εργαλεία της ΕΥΥΑ για να ενισχύουν την ικανότητα που διαθέτουν. Οφείλουν λχ. να μεριμνούν για την κατάρτιση ή τη βελτίωση των ικανοτήτων των υπαλλήλων τους που είναι επιφορτισμένοι με θέματα ασύλου, κάνοντας χρήση εργαλείων όπως το ευρωπαϊκό πρόγραμμα για θέματα ασύλου και η διαδικτυακή πύλη COI όσο το δυνατόν περισσότερο και όσο το δυνατόν συντομότερα. ii. Τα κράτη μέλη πρέπει να συνεισφέρουν στις δραστηριότητες της ΕΥΥΑ για να της παρέχουν τη δυνατότητα πλήρους ανάπτυξης επιχειρησιακών εργαλείων, σύμφωνα με την εντολή που της έχει ανατεθεί. iii. Η ΕΥΥΑ πρέπει να αξιολογεί τη μεθοδολογία ανάπτυξης των ομάδων στήριξης για το άσυλο και, αν χρειάζεται, να προτείνει βελτιώσεις. iv. Τα κράτη μέλη παροτρύνονται να προσφέρουν, εφόσον είναι εφικτό και αναγκαίο, ανθρώπινους και υλικούς πόρους για να βοηθούν την ΕΥΥΑ να εκπληρώνει τους στόχους της και να υλοποιήσει πλήρως τις δράσεις της, μεταξύ των οποίων, εφόσον είναι εφικτό, οιαδήποτε τεχνική και επιχειρησιακή βοήθεια. 7485/12 ΔΑ/ακι 6

v. Η ΕΥΥΑ με την υποστήριξη της Επιτροπής και με την πλήρη δέσμευση των κρατών μελών, καλείται να εξασφαλίσει την υλοποίηση όλων των σχεδίων που περιγράφονται στο πρόγραμμα εργασιών της για το 2012. vi. Πρέπει να επιταχυνθεί ο ρυθμός των διαπραγματεύσεων με θέμα την πρόταση για το ευρωπαϊκό σύστημα επιτήρησης των συνόρων (EUROSUR), ώστε να προλαμβάνεται και να αντιμετωπίζεται καλύτερα η παράνομη μετανάστευση και το διασυνοριακό έγκλημα και να μειωθεί η απώλεια ζωών στη θάλασσα. Αλληλεγγύη σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης 13. Οι ΕΥΥΑ και FRONTEX οφείλουν να αξιοποιήσουν πλήρως τις εντολές τους για να είναι ικανά να βοηθούν τα κράτη μέλη που υφίστανται ιδιαίτερες πιέσεις. Η βοήθεια των οργανισμών αυτών προς τα κράτη μέλη πρέπει να προσαρμόζεται στις συγκεκριμένες ανάγκες τους. i. Τα κράτη μέλη πρέπει να εξακολουθήσουν να συμβάλλουν με εμπειρογνώμονες στη δύναμη επέμβασης για το άσυλο της ΕΥΥΑ σύμφωνα με τον κανονισμό ΕΥΥΑ και να καθιστούν αυτούς τους εμπειρογνώμονες ταχέως διαθέσιμους για τον αναγκαίο χρόνο όταν τους ζητείται. Τα κράτη μέλη προτρέπονται να παρέχουν συνδρομή σύμφωνα με τα επιχειρησιακά προγράμματα της ΕΥΥΑ. ii. Τα κράτη μέλη καλούνται να επιτείνουν την επίδειξη αλληλεγγύης προσφέροντας πρόσθετα μέτρα στήριξης σε διμερή βάση, σε συνεννόηση με την ΕΥΥΑ, με στόχο να συμπληρωθούν τα υπάρχοντα εργαλεία αλληλεγγύης. 7485/12 ΔΑ/ακι 7

iii. Η ΕΥΥΑ πρέπει να εξετάσει πώς μπορεί να εκμεταλλευθεί με τον καλύτερο τρόπο τις οικονομικά αποδοτικές νέες τεχνολογίες, όπως τις τηλεδιασκέψεις για υπηρεσίες διερμηνείας ή συνεντεύξεις για τη χορήγηση ασύλου, καθώς και για γενική καθημερινή επικοινωνία. iv. Η ΕΥΥΑ και το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος οφείλουν να διατηρούν εκ του σύνεγγυς διάλογο, ούτως ώστε η στήριξη σε θέματα ασύλου να καλύπτει τις ανάγκες του κράτους μέλους. v. Ο FRONTEX πρέπει να παρέχει βοήθεια με συντονισμό των δράσεων και των προσπαθειών των κρατών μελών για τον έλεγχο και την επιτήρηση των εξωτερικών συνόρων, μεταξύ άλλων για διαρκή παρακολούθηση σε συνεννόηση με τα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη, καθώς και εμπεριστατωμένη ανάλυση κινδύνου για τις αναδυόμενες και τις υπάρχουσες απειλές λόγω της παράνομης μετανάστευσης, καθώς να προτείνει κατάλληλα μέτρα για την αντιμετώπιση των εντοπιζόμενων απειλών. vi. Ο FRONTEX πρέπει να ετοιμάσει, σύμφωνα με την εντολή του και το ισχύον ενωσιακό και διεθνές δίκαιο, σαφείς και λεπτομερείς κοινές επιχειρησιακές διαδικασίες για τους φύλακες των συνόρων, οι οποίες να συνίστανται σε επιχειρησιακές διαδικασίες για κοινές επιχειρήσεις σε ξηρά, θάλασσα και σε αερολιμένες, εξασφαλίζοντας δεόντως την πρόσβαση στη διαδικασία εξέτασης των αιτήσεων ασύλου. vii. Ο FRONTEX οφείλει να εξετάζει αν, κατόπιν αιτήματος του ενδιαφερομένου κράτους μέλους, οι συνθήκες απαιτούν την ανάπτυξη ευρωπαϊκών ομάδων φυλάκων των συνόρων στο εν λόγω κράτος μέλος για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. 7485/12 ΔΑ/ακι 8

viii. Ο FRONTEX σε συνεργασία με το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος πρέπει να εγκρίνει επιχειρησιακό σχέδιο που θα καταρτίζεται μόλις υποβληθεί αίτημα συνδρομής, στο οποίο θα περιγράφονται λεπτομερώς οι ακριβείς όροι ανάπτυξης ομάδων φυλάκων των συνόρων. ix. Ο FRONTEX πρέπει να ενισχύσει την επιχειρησιακή του συνεργασία με τρίτες χώρες, ιδίως με τις αρμόδιες αρχές ελέγχου των συνόρων της Τουρκίας και άλλων σημαντικών χωρών προέλευσης και διέλευσης όπως οι χώρες της Νότιας Μεσογείου, οι χώρες της Ανατολικής εταιρικής σχέσης και οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. x. Ο FRONTEX οφείλει να προσφέρει, ως μέτρο με πιο μακροπρόθεσμο χαρακτήρα, συνδρομή στη συντονισμένη εξειδικευμένη κατάρτιση για τον έλεγχο και την επιτήρηση των συνόρων, κατά περίπτωση σε συνεργασία με την CEPOL. xi. Τα κράτη μέλη καλούνται να συνεχίσουν ή να ενισχύσουν τη στήριξή τους προς τις επιχειρησιακές δραστηριότητες του FRONTEX στο πλαίσιο της προσφάτως αναθεωρημένης εντολής του, παρέχοντας τεχνική εμπειρογνωμοσύνη, εξοπλισμό και φύλακες των συνόρων. xii. Η Επιτροπή οφείλει, σε συνεργασία με την ΕΥΥΑ και τον FRONTEX, να παρακολουθεί τον αντίκτυπο της συνδρομής αυτής και, αν είναι απαραίτητο, να προβαίνει σε συστάσεις για περαιτέρω στοχευμένα μέτρα αλληλεγγύης. 7485/12 ΔΑ/ακι 9

xiii. Τα κράτη μέλη και η Επιτροπή πρέπει να εξασφαλίζουν τη συνέργεια μεταξύ, αφενός, του προγραμματισμού των κονδυλίων που τους αντιστοιχούν στο πλαίσιο του Ταμείου Εξωτερικών Συνόρων και του Ευρωπαϊκού Ταμείο Επιστροφών και, αφετέρου, της στήριξης που προσφέρει ο FRONTEX, εξασφαλίζοντας έτσι την οικονομική αποδοτικότητα και τη βέλτιστη προστιθέμενη αξία της χρήσης διαθέσιμων χρηματοδοτικών πόρων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αλληλεγγύη μέσω ενισχυμένης συνεργασίας ΕΥΥΑ και FRONTEX 14. Ενισχυμένη συνεργασία μεταξύ των σχετικών οργανισμών της ΕΕ για την ταχεία παροχή συνδρομής σε κράτος μέλος που αντιμετωπίζει ισχυρές μικτές μεταναστευτικές ροές, ώστε να εντοπίζονται τα άτομα που χρειάζονται διεθνή προστασία. Οι οργανισμοί αυτοί πρέπει να εργάζονται σε τομείς που εμπίπτουν στο πεδίο αρμοδιοτήτων τους, ανοιχτά και σε στενή συνεργασία με όσα κράτη μέλη υπόκεινται σε δυσανάλογες πιέσεις. i. Οι ΕΥΥΑ και FRONTEX καλούνται να συνεχίσουν τη στενή συνεργασία τόσο σε επίπεδο εμπειρογνωμόνων όσο και σε επίπεδο διαχείρισης, με τακτική υποβολή εκθέσεων στα αντίστοιχα διοικητικά συμβούλια των δύο οργανισμών, ώστε να βοηθήσουν να εξασφαλιστεί εστιασμένη προσέγγιση στη διαχείριση του ασύλου, των συνόρων και των επιστροφών. ii. Οι ΕΥΥΑ και FRONTEX καλούνται να συνεχίσουν τη συνεργασία με άλλους οργανισμούς της ΕΕ, καθώς και με διεθνείς οργανισμούς όπως η UNHCR και ο ΔΟΜ, ώστε να βοηθούν το ενδιαφερόμενο κράτος μέλος να εξασφαλίζει αποτελεσματικό έλεγχο συνόρων και πρόσβαση στη διαδικασία εξέτασης αιτήσεων ασύλου. 7485/12 ΔΑ/ακι 10

Χρηματοδοτική αλληλεγγύη 15. Να εξασφαλίζεται η χρηματοδοτική αλληλεγγύη ούτως ώστε η χρηματοδότηση να διατίθεται ταχέως και να επιτρέπει στην ΕΕ να ανταποκρίνεται καταλλήλως σε απροσδόκητες πιέσεις και κρίσεις στον τομέα του ασύλου οι οποίες προξενούνται, μεταξύ άλλων, από μικτές μεταναστευτικές ροές και πλήττουν ένα ή περισσότερα κράτη μέλη. i. Οι περαιτέρω συζητήσεις μεταξύ του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τα Ταμεία Ασύλου και Μετανάστευσης, το Ταμείο Εσωτερικής Ασφαλείας και τον οριζόντιο κανονισμό για τα ταμεία αυτά πρέπει να προχωρήσουν με ταχύτερο ρυθμό ώστε να παρέχουν τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να αξιοποιούν πλήρως τους πόρους στην πράξη ευθύς εξαρχής από την έναρξη της νέας πολυετούς δημοσιονομικής περιόδου. Οι πόροι πρέπει εξάλλου να διατίθενται σε σύντομο διάστημα με ευέλικτες χρηματοδοτικές διαδικασίες που θα επιτρέπουν επείγουσα χρηματοδότηση. Αλληλεγγύη μέσω της μετεγκατάστασης 16. Να εξασφαλιστεί ότι τυχόν περαιτέρω μέτρα για την εθελοντική μετεγκατάσταση των δικαιούχων διεθνούς προστασίας στο εσωτερικό της ΕΕ πραγματοποιούνται με βάση τα αντληθέντα διδάγματα. i. Η Επιτροπή, υποστηριζόμενη από τη Μάλτα, άλλα ενδιαφερόμενα κράτη μέλη και τον ΕΥΥΑ καλείται να αναλάβει την πλήρη αξιολόγηση του πιλοτικού σχεδίου για τη μετεγκατάσταση από τη Μάλτα στην ΕΕ (EUREMA) με σκοπό να εξακριβωθούν τα οφέλη και οι επιτυχίες του για τα κράτη μέλη και τους συμμετάσχοντες δικαιούχους διεθνούς προστασίας, καθώς και τυχόν δυσκολίες και προκλήσεις που παρουσιάστηκαν. 7485/12 ΔΑ/ακι 11

ii. Η ΕΥΥΑ πρέπει να προωθεί, να διευκολύνει και να συντονίζει την ανταλλαγή πληροφοριών και άλλες δραστηριότητες σχετικές με τη μετεγκατάσταση εντός της Ένωσης. Αλληλεγγύη μέσω της οδηγίας για την προσωρινή προστασία 17. Να εξεταστεί η οδηγία προσωρινής προστασίας ως περαιτέρω μέτρο αλληλεγγύης το οποίο θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί σε περίπτωση μαζικής εισροής εκτοπισμένων, λαμβάνοντας υπόψη τις προσπάθειες που έχουν ήδη καταβάλει τα κράτη μέλη όσον αφορά την παροχή προστασίας και τη διεκπεραίωση αιτήσεων ασύλου. i. Το Συμβούλιο πρέπει να εξετάσει κατά πόσον με τη μεγάλη εισροή εκτοπισμένων πληρούνται τα κριτήρια για επίκληση της οδηγίας προσωρινής προστασίας, εάν έχει υποβληθεί πρόταση της Επιτροπής προς τούτο, μεταξύ άλλων και ύστερα από σχετικό αίτημα κράτους μέλους. Η κοινή ενωσιακή διεκπεραίωση αιτήσεων ασύλου ως πιθανό εργαλείο αλληλεγγύης 18. Να εξασφαλιστεί ότι θα διερευνηθεί σε βάθος η δυνατότητα υλοποίησης και η νομιμότητα της κοινής διεκπεραίωσης των αιτήσεων ασύλου εντός της ΕΕ προτού υποβληθεί τυχόν τέτοια πρόταση. i. Η Επιτροπή καλείται να ολοκληρώσει τη μελέτη της σχετικά με τη δυνατότητα υλοποίησης της κοινής διεκπεραίωσης των αιτήσεων ασύλου εντός της ΕΕ ως το τέλος του 2012 και να υποβάλει στη συνέχεια έκθεση με θέμα τα πορίσματα και τις συστάσεις της όσο το δυνατόν συντομότερα. 7485/12 ΔΑ/ακι 12

Αλληλεγγύη στον τομέα των επιστροφών 19. Να εξασφαλιστεί η ενισχυμένη συνεργασία για την επιστροφή στη χώρα προέλευσης ατόμων που διαμένουν παράνομα στην επικράτεια κράτους μέλους. i. Τα κράτη μέλη πρέπει να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές και να συνεργάζονται για την ενθάρρυνση της οικειοθελούς αναχώρησης ως προτιμητέας λύσης για την επιστροφή, καθώς και με κοινές δραστηριότητες επανένταξης. ii. Η Επιτροπή από κοινού με το Συμβούλιο/τα κράτη μέλη καλείται να κλιμακώσει τις προσπάθειές της για τη σύναψη συμφωνιών επανεισδοχής της ΕΕ με τις κυριότερες χώρες προέλευσης και διέλευσης με τις οποίες οι διαπραγματεύσεις βρίσκονται σε εξέλιξη ή ολοκληρώθηκαν πρόσφατα. Ενώ αναγνωρίζεται η σπουδαιότητα της συνέχισης των διαπραγματεύσεων για τις συμφωνίες επανεισδοχής με χώρες διέλευσης, πρέπει επίσης να δρομολογηθεί συζήτηση σχετικά με τις σημαντικές χώρες προέλευσης της λαθρομετανάστευσης με τις οποίες μπορεί να εξετασθεί το ενδεχόμενο έναρξης διαπραγματεύσεων με την ΕΕ σχετικά με την επανεισδοχή και με πιθανά εξειδικευμένα κίνητρα προσδιοριζόμενα κατά περίπτωση και βάσει των ιδιαίτερων αναγκών αμφότερων των πλευρών που θα μπορούσαν να οδηγήσουν τις διαπραγματεύσεις σε ευτυχή κατάληξη. Θα επιταχυνθούν οι προσπάθειες για την ορθή εφαρμογή των υποχρεώσεων επανεισδοχής όπως ορίζονται στις ισχύουσες συμφωνίες επανεισδοχής της ΕΕ και, ενδεχομένως, σε άλλες διεθνείς συμφωνίες συναφθείσες από την ΕΕ. 7485/12 ΔΑ/ακι 13

iii. Τα κράτη μέλη οφείλουν να επιδιώκουν να αποστέλλουν απευθείας στις χώρες προέλευσής τους τα άτομα που δεν διαθέτουν νόμιμο δικαίωμα παραμονής στην επικράτεια κράτους μέλους και όχι να μετάγουν τους επαναπατριζόμενους σε άλλα κράτη μέλη στο πλαίσιο των ισχυουσών διμερών συμφωνιών. iv. Ο FRONTEX οφείλει να προσφέρει βοήθεια στον συντονισμό και τη διοργάνωση κοινών επιχειρήσεων επιστροφής - μέσω και της ναύλωσης αεροσκαφών για τους σκοπούς των επιχειρήσεων αυτών - για τους υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν παράνομα σε κράτος μέλος σύμφωνα με τη νέα εντολή του που εγκρίθηκε το 2011. Στη βοήθεια αυτή πρέπει επίσης να περιλαμβάνεται ο συντονισμός και η διοργάνωση κοινών επιχειρήσεων επιστροφής των κρατών μελών που συγχρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Επιστροφών και, ει δυνατόν, με άλλα χρηματοδοτικά μέσα της ΕΕ στον τομέα των επιστροφών. Τα κράτη μέλη πρέπει να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές και να βελτιώνουν την επιχειρησιακή συνεργασία στις κοινές επιχειρήσεις επιστροφής υπηκόων τρίτων χωρών που διαμένουν παράνομα σε κράτη μέλη. v. Τα κράτη μέλη ενημερώνουν εγκαίρως τον FRONTEX για τις ανάγκες τους όσον αφορά συνδρομή ή συντονισμό από τον οργανισμό. Εν προκειμένω, ο FRONTEX οφείλει να καταρτίζει κυλιόμενο επιχειρησιακό σχέδιο για την παροχή της αναγκαίας επιχειρησιακής υποστήριξης στα κράτη μέλη που τη ζητούν, συμπεριλαμβανομένου του τεχνικού εξοπλισμού. vi. Ο FRONTEX οφείλει να καταρτίσει το συντομότερο δυνατόν και το αργότερο έως τα τέλη του 2012, τον κώδικα δεοντολογίας που προβλέπεται στον προσφάτως αναθεωρηθέντα κανονισμό FRONTEX. vii. Ο FRONTEX πρέπει επίσης να ενισχύσει τη συνεργασία με τις αρχές των τρίτων χωρών όσον αφορά τις βέλτιστες πρακτικές στην απόκτηση ταξιδιωτικών εγγράφων και την επιστροφή και να υποβάλλει τακτικά έκθεση στο Συμβούλιο σχετικά με τα αποτελέσματα που επιτεύχθηκαν. 7485/12 ΔΑ/ακι 14

Αλληλεγγύη μέσω ενισχυμένης συνεργασίας με τις κύριες χώρες διέλευσης και προέλευσης και τις πρώτες χώρες ασύλου 20. Πλήρης υποστήριξη της ανάγκης να προαχθεί και να εντατικοποιηθεί η αμοιβαία επωφελής συνεργασία με τις κύριες χώρες διέλευσης και προέλευσης με ιδιαίτερη έμφαση στις γειτονικές περιοχές ως ανταπόκριση στις αυξανόμενες και μεταβαλλόμενες μεταναστευτικές τάσεις με πιο αποτελεσματικό και στρατηγικό τρόπο, σύμφωνα με τους στόχους, τις προτεραιότητες και την εφαρμογή της σφαιρικής προσέγγισης της μετανάστευσης, μέσω και της χρήσεως των συμπράξεων στον τομέα της κινητικότητας. i. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της οφείλουν να επιδιώκουν να βοηθούν τις τρίτες χώρες να ενισχύσουν τα συστήματα ασύλου τους και την εθνική νομοθεσία τους σχετικά με το άσυλο, μεταξύ άλλων με τη συνέχιση της προσφοράς εμπειρογνωμοσύνης εκ μέρους της ΕΥΥΑ με διάφορους τρόπους, συμπεριλαμβανομένης της συνεργασίας μεταξύ των κυβερνήσεων με ρυθμίσεις τύπου αδελφοποίησης. ii. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της οφείλουν να καταβάλλουν προσπάθειες για να βοηθούν την ανάπτυξη ικανοτήτων στις κυριότερες χώρες διέλευσης και προέλευσης και τις κυριότερες χώρες πρώτου ασύλου στις περιοχές προέλευσης και να ανταλλάσσουν βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά τη διαχείριση του ασύλου, των συνόρων και της μετανάστευσης. iii. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη οφείλουν να ενισχύσουν τη χρήση των περιφερειακών προγραμμάτων προστασίας προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι η συνδρομή ανταποκρίνεται στις διάφορες ανάγκες των πληττόμενων περιοχών και χωρών και στηρίζει τις τρίτες χώρες κατά τρόπον ώστε να παρέχουν ουσιαστική διεθνή προστασία σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, καθώς και να δρομολογήσουν αναπτυξιακά προγράμματα και σχέδια που προσφέρουν άμεσα οφέλη στην τοπική ένταξη των προσφύγων αλλά και στις πληττόμενες κοινότητες υποδοχής μέσω στρατηγικών αυτάρκειας και εθνικών στρατηγικών μείωσης της φτώχιας. Όλα αυτά τα σχέδια πρέπει να εξασφαλίζουν την κατοχύρωση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και να λαμβάνουν υπόψη τις πλέον ευάλωτες ομάδες. iv. Δεδομένης της πολιτικής συμφωνίας που έχει επιτευχθεί σχετικά με την πρόταση, πρέπει να εκδοθεί ταχέως η απόφαση 573/2007/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την τροποποίηση της απόφασης αριθ. 573/2007/ΕΚ σχετικά με τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Προσφύγων για την περίοδο 2008 έως 2013 ως μέρος του γενικού προγράμματος «Αλληλεγγύη και διαχείριση των μεταναστευτικών ροών» 7485/12 ΔΑ/ακι 15

v. Η ΕΕ και τα κράτη μέλη της καλούνται να εξετάσουν τη στρατηγική και αποτελεσματική αξιοποίηση της εθελούσιας επανεγκατάστασης, μεταξύ άλλων προβλέποντας αποτελεσματική οικονομική βοήθεια για δραστηριότητες επανεγκατάστασης. vi. Τα κράτη μέλη προτρέπονται να θεσπίσουν, να συνεχίσουν και να αναπτύξουν περαιτέρω εθνικά συστήματα επανεγκατάστασης σε εθελοντική βάση. 7485/12 ΔΑ/ακι 16