ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΕΡΓΟΛΗΠΤΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΛΟΓΩΝ (Π.Ο.Σ.Ε.Η.) Ημερίδα Τ.Ε.Ε με θέμα : «Κανονισμός Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (ΚΕΗΕ) Πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384» Θέμα εισήγησης της Π.Ο.Σ.Ε.Η. : «Εφαρμογή Προτύπου ΕΛΟΤ HD 384 Η ενεργοποίηση και εφαρμογή της νομοθεσίας για τον επανέλεγχο και τον δειγματοληπτικό έλεγχο των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, σε πρώτη προτεραιότητα για τον τεχνικό κόσμο» Εισηγητής : κ. Ευστάθιος Δάρας, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου της Π.Ο.Σ.Ε.Η. Κύριε Πρόεδρε, Κυρίες & Κύριοι, Εκ μέρους του Διοικητικού Συμβουλίου της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Σωματείων Εργοληπτών Ηλεκτρολόγων, θα ήθελα να σας μεταφέρω τους θερμούς χαιρετισμούς και τις ευχαριστίες μας για την πραγματοποίηση της σημερινής Ημερίδας και την ευκαιρία που μας δίνεται να καταθέσουμε τις απόψεις και τις προτάσεις μας για ένα θέμα που πιστεύουμε ότι αποτελεί την άμεση προτεραιότητα σε συνέχεια της εφαρμογής του Προτύπου του ΕΛΟΤ HD 384. Το θέμα αυτό είναι η ενεργοποίηση και η εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας για τον επανέλεγχο και τον δειγματοληπτικό έλεγχο των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Θέμα ιδιαίτερης σημασίας για την ασφάλεια και την προστασία του καταναλωτή, για την ποιοτική αναβάθμιση της κατασκευής των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, για την βελτίωση της ασφάλειας και της ποιότητας των υπαρχόντων γερασμένων ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, αλλά και για την αποτελεσματικότερη διαχείριση της ηλεκτρικής ενέργειας. Το Πρότυπο του ΕΛΟΤ HD 384 θεσμοθετήθηκε με την Υπουργική Απόφαση της 5 ης Μαρτίου 2004 (ΦΕΚ Β με αριθμό 470) και αποτελεί αναμφισβήτητα ένα σύγχρονο εργαλείο για τον τεχνικό κόσμο της χώρας. Το Κεφάλαιο 6 του Προτύπου αναφέρεται στους ελέγχους των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Αναλύεται η μεθοδολογία που θα πρέπει να ακολουθείται για οποιοδήποτε έλεγχο της ηλεκτρικής εγκατάστασης, είτε αυτός είναι αρχικός έλεγχος είτε είναι επανέλεγχος. Ο αρχικός έλεγχος, ο δειγματοληπτικός έλεγχος και οι επανέλεγχοι ξεκάθαρα καθορίζεται στην ισχύουσα Νομοθεσία για το ποιος έχει την ευθύνη να τους πραγματοποιεί και κάθε πότε πραγματοποιούνται. 1
Το Πρότυπο του ΕΛΟΤ έρχεται να αναλύσει τον τρόπο που θα πρέπει να διενεργούνται αυτοί οι έλεγχοι από τα πρόσωπα τα οποία ορίζει η ισχύουσα Νομοθεσία και να καθορίσει όλα τα απαραίτητα σημεία και στοιχεία τα οποία θα πρέπει να ελεγχθούν, ώστε να τεκμηριωθεί ότι η ηλεκτρική εγκατάσταση μπορεί να λειτουργήσει με ασφάλεια. Τι ορίζει όμως η ισχύουσα Νομοθεσία για τις περιπτώσεις ελέγχου και επανελέγχου των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Ξεκινώντας από τον αρχικό έλεγχο της εγκατάστασης και προκειμένου να συνδεθεί με το δίκτυο, η ισχύουσα Νομοθεσία ορίζει ότι την ευθύνη αυτού του ελέγχου και την εγγύηση της καλής λειτουργίας, την έχει αποκλειστικά και μόνο ο κατασκευαστής της ηλεκτρικής εγκατάστασης, είτε είναι ηλεκτρολόγος μηχανικός, είτε τεχνολόγος ηλεκτρολόγος, είτε εγκαταστάτης ηλεκτρολόγος. Θα μπορούσε αυτή την ευθύνη να την αναλάβει οποιοσδήποτε άλλος εκτός του κατασκευαστή της ηλεκτρικής εγκατάστασης; Ασφαλώς και όχι, διότι κανείς άλλος δεν μπορεί να εγγυηθεί για την επιλογή των σωστών υλικών, για την σωστή και σύμφωνη με τους κανονισμούς κατασκευή της ηλεκτρικής εγκατάστασης σε όλα τα στάδιά της. Κανείς άλλος δεν μπορεί να κάνει κατά την διάρκεια της κατασκευής τους απαραίτητους ελέγχους, να διορθώνει ελλείψεις που εντοπίζει κατά τον έλεγχο και τις δοκιμές και τέλος να τεκμηριώνει την ασφαλή και ποιοτική λειτουργία της ηλεκτρικής εγκατάστασης. Αυτό άλλωστε δείχνει και η εμπειρία από άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως για παράδειγμα στην Γερμανία, όπου ο κατασκευαστής της ηλεκτρικής εγκατάστασης έχει την ευθύνη για τον αρχικό έλεγχο και την καλή λειτουργία της ηλεκτρικής εγκατάστασης προκειμένου να συνδεθεί με το δίκτυο ηλεκτροδότησης. Τίθεται όμως το ζήτημα για το πώς η Πολιτεία και οι συναρμόδιοι φορείς μπορούν να ελέγξουν αν αυτή η εγγύηση καλής λειτουργίας του κατασκευαστή της ηλεκτρικής εγκατάστασης, είναι αληθής και αν ανταποκρίνεται στα στάνταρτ ασφάλειας και ποιότητας που ορίζουν οι κανονισμοί εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Στη χώρα μας πριν από το 1965 υπήρχε η διαδικασία του αρχικού ελέγχου από την Δ.Ε.Η, διαδικασία η οποία καταργήθηκε με το Ν.4483/1965. Πρέπει σήμερα να επιστρέψουμε σε μία τέτοια διαδικασία; Η γνώμη μας είναι ότι δεν πρέπει να επιστρέψουμε σε μία τέτοια διαδικασία. Αλλά και να θέλαμε να επιστρέψουμε δεν είναι εφικτό να λειτουργήσει στην αγορά της κατασκευής των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων μια τέτοια διαδικασία ελέγχου. Το κόστος που θα δημιουργήσει αυτή η διαδικασία τόσο από πλευράς χρόνου όσο και από πλευράς οικονομικών μεγεθών, θα έχει ως αποτέλεσμα να επιβαρυνθούν οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην κατασκευή των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και κατά συνέπεια ο καταναλωτής. Πρέπει κατά τη γνώμη μας να επιλέξουμε ένα άλλο δρόμο διασφάλισης της σωστής και ποιοτικής κατασκευής των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Το δρόμο αυτό τον υποδεικνύει ο Νόμος 4483/65 όπως τροποποιήθηκε από το Νόμο 2302/1995 για τον δειγματοληπτικό έλεγχο των εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Η παράγραφος 3 του Άρθρου 3 του Ν.2302/1995 (η οποία τροποποίησε την παράγραφο 1 του Άρθρου 6 του Ν.4483/1965), αναφέρεται στους απαραίτητους δειγματοληπτικούς ελέγχους των εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και ορίζει τα παρακάτω: «Το Υπουργείο Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας (σημερινό Υπουργείο Ανάπτυξης), δια των υπαλλήλων του ή υπαλλήλων της Δ.Ε.Η. διενεργεί ελέγχους ή προβαίνει οποτεδήποτε σε έλεγχο των πάσης φύσεως ηλεκτρικών 2
εγκαταστάσεων προκειμένου να διαπιστωθεί η τήρηση των διατάξεων του παρόντος. Στους ελέγχους αυτούς δυνατόν να παρίσταται εκπρόσωπος δευτεροβάθμιων συνδικαλιστικών φορέων των ηλεκτρολόγων. Σε περίπτωση που οι ιδιοκτήτες ή οι ένοικοι δεν επιτρέψουν τη διενέργεια των σχετικών ελέγχων, το παρεχόμενο ρεύμα δύναται να διακόπτεται μετά από έγγραφη σχετική ειδοποίηση των αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας προς τη Δ.Ε.Η.» Η παραπάνω νομοθετική ρύθμιση ορίζει την διενέργεια δειγματοληπτικών ελέγχων στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, προκειμένου να διαπιστώνεται αν η κατασκευή των εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων είναι σύμφωνη με τους ισχύοντες Κανονισμούς Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων. Ο δειγματοληπτικός έλεγχος αποτελεί την θεσμοθετημένη από την Πολιτεία προστατευτική δικλείδα του καταναλωτή έναντι του κατασκευαστή της ηλεκτρικής εγκατάστασης και το αντίστροφο. Η πρόταση της Ομοσπονδίας μας στην κατεύθυνση δημιουργίας σταθερής πολιτικής προστασίας των καταναλωτών, αλλά και σωστής λειτουργίας της αγοράς των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων περιλαμβάνει τα παρακάτω δύο σημεία. 1. Ενεργοποίηση και εφαρμογή του Άρθρου 6 του Ν.4483/1965, όπως τροποποιήθηκε από την Παράγραφο 3 του Άρθρου 3 του Ν.2302/1995, για τον δειγματοληπτικό έλεγχο των εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. - Η χώρα μας έχει το Νομοθετικό πλαίσιο για την εφαρμογή του δειγματοληπτικού ελέγχου των εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων το οποίο θα πρέπει να εφαρμοσθεί και να λειτουργήσει άμεσα. Είναι θέμα πολιτικής βούλησης της Κυβέρνησης, του Υπουργείου Ανάπτυξης. Ο δειγματοληπτικός έλεγχος μπορεί και πρέπει να ενεργοποιηθεί και να λειτουργήσει άμεσα και είναι απολύτως βέβαιο ότι θα επιφέρει με την έναρξη της λειτουργίας του απτά αποτελέσματα. Ο δειγματοληπτικός έλεγχος πρέπει να εφαρμοσθεί σε μια συνεχή, σταθερή και περιοδική βάση. Το Υπουργείο Ανάπτυξης με απόφασή του θα πρέπει να ενεργοποιήσει το νομοθετικό πλαίσιο και να δώσει εντολή στις αρμόδιες υπηρεσίες να ξεκινήσουν σταδιακά δειγματοληπτικούς ελέγχους σε κάθε περιοχή της χώρας. 2. Μελέτη για την δημιουργία και θεσμοθέτηση κρατικού φορέα ο οποίος θα αναλάβει την διαδικασία συνεχούς εφαρμογής του δειγματοληπτικού ελέγχου των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. - Θα πρέπει να ξεκινήσει ταυτόχρονα με την ενεργοποίηση και εφαρμογή της ισχύουσας νομοθεσίας για τον δειγματοληπτικό έλεγχο, η μελέτη για τη σύνταξη νομοθετικού πλαισίου, το οποίο θα προβλέπει τη δημιουργία κρατικού φορέα ο οποίος θα αναλάβει την διαδικασία εφαρμογής των δειγματοληπτικών ελέγχων σε όλη τη χώρα. Ο κρατικός φορέας για το δειγματοληπτικό έλεγχο θα πρέπει να υπάγεται στο Υπουργείο Ανάπτυξης για να έχει τη δυνατότητα να δημιουργεί τις επιτροπές του δειγματοληπτικού ελέγχου μέσα από τις υπηρεσίες του Υπουργείου Ανάπτυξης (παράγραφος 3 του άρθρου 3 του Ν.2303/95) και εκπροσώπους του δευτεροβάθμιου συνδικαλιστικού οργάνου των εργοληπτών ηλεκτρολόγων (παράγραφος 3 του άρθρου 3 του Ν.2303/95). 3
Η πρόταση της Ομοσπονδίας μας είναι η συμμετοχή κοινωνικών εταίρων στην Διοίκηση αυτού του φορέα. Στο Διοικητικό Συμβούλιο αυτού του φορέα θα μπορούσαν να συμμετέχουν: εκπρόσωποι του Υπ. Ανάπτυξης, του Τ.Ε.Ε, της Ομοσπονδίας των Εγκαταστατών Ηλεκτρολόγων, των καταναλωτών, κλπ. Στο νομοθετικό πλαίσιο το οποίο θα προβλέπει την δημιουργία και την λειτουργία του κρατικού φορέα για τους δειγματοληπτικούς ελέγχους θα πρέπει να προβλέπεται και το πλαίσιο για τη συνεχή εφαρμογή των δειγματοληπτικών ελέγχων. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να ορισθεί ότι οι δειγματοληπτικοί έλεγχοι θα πραγματοποιούνται στις παλιές και νέες ηλεκτρικές εγκαταστάσεις και στις υπό κατασκευή ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, με συχνότητα 10 δειγματοληπτικοί έλεγχοι κάθε μήνα, σε διαφορετικές πόλεις ή χωριά του κάθε Νομού. Με αυτό τον τρόπο μπορούμε να προχωρήσουμε στην δημιουργία μιας σταθερής πολιτικής για τον δειγματοληπτικό έλεγχο των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, στην κατεύθυνση ελέγχου της αγοράς των κατασκευών των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων και διασφάλισης της ασφάλειας και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους καταναλωτές από τις επιχειρήσεις κατασκευής, συντήρησης και επισκευής ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Το δεύτερο ιδιαίτερα σοβαρό θέμα που τίθεται σε συνέχεια της εφαρμογής του Προτύπου του ΕΛΟΤ HD 384, είναι ο επανέλεγχος των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Τι σημαίνει επανέλεγχος και γιατί η ισχύουσα Νομοθεσία τον έχει προβλέψει τόσο στο Νόμο 4483/1965 όσο και στην πρόσφατη Υπουργική Απόφαση θεσμοθέτησης του Προτύπου HD 384. Ο επανέλεγχος κάθε ηλεκτρικής εγκατάστασης πρέπει να πραγματοποιείται σύμφωνα με τα χρόνια που ορίζει η ισχύουσα Νομοθεσία ανάλογα με τη φύση της εγκατάστασης. Σκοπός του επανελέγχου είναι να διαπιστωθεί η σωστή και ασφαλής λειτουργία της εγκατάστασης, να επισκευασθεί αν υπάρχουν βλάβες και όπου χρειάζεται να τροποποιηθεί ώστε να ανταποκρίνεται στα στάνταρτ ασφάλειας που ορίζουν οι ισχύοντες κανονισμοί. Όπως όλοι γνωρίζουμε η ραγδαία ανάπτυξη της τεχνολογίας στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις και στα υλικά κατασκευής τους, δημιουργεί νέες ανάγκες προσαρμογής των υφιστάμενων ηλεκτρικών εγκαταστάσεων στα σύγχρονα δεδομένα και στις εφαρμογές τις οποίες καλούνται να υποστηρίξουν. Δεν είναι λογικά και ηθικά αποδεκτό μία ηλεκτρική εγκατάσταση κατοικίας, η οποία έχει κατασκευασθεί την δεκαετία του 1960 ή 1970 και βρίσκεται σήμερα σε λειτουργία, να μην έχει επανελεχθεί. Και όμως αυτό συμβαίνει διότι δεν έχει ενεργοποιηθεί η ισχύουσα Νομοθεσία για τον επανέλεγχο των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είναι η χώρα μας σε μία από τις υψηλότερες θέσεις σε ατυχήματα από τη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτό συμβαίνει διότι οι Κυβερνήσεις δεν ενεργοποίησαν την ισχύουσα Νομοθεσία για τον επανέλεγχο των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Αν δούμε τι συμβαίνει σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για παράδειγμα στην Γερμανία, διαπιστώνουμε ότι η κατάσταση στον τομέα αυτό είναι τελείως διαφορετική. Η Γερμανία ακολουθώντας εδώ και χρόνια την πολιτική εφαρμογής του επανελέγχου των εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων (γνωστό ως e-check), θεσμοθετώντας ταυτόχρονα την θεμελιακή γείωση στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις και την υποχρεωτική τοποθέτηση του αντιηλεκτροπληξιακού διακόπτη (ρελέ διαφυγής τάσης), κατάφερε να μειώσει θεαματικά τα ατυχήματα από την χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας. Τα ίδια αποτελέσματα έχουν η Αυστρία και η Ελβετία, στις 4
οποίες εφαρμόζεται αντίστοιχη πολιτική εφαρμογής του επανελέγχου, για την προστασία των χρηστών ηλεκτρικής ενέργειας. Συγκρίνοντας την χώρα μας με την Γερμανία διαπιστώνουμε το εξής. Στην Γερμανία ο επανέλεγχος (e-check), εφαρμόσθηκε και πραγματοποιείται με την συμφωνία της Πολιτείας, της Γερμανικής Ομοσπονδίας Εργοληπτών Ηλεκτρολόγων (ZVEH der Deutschen Elektro und Informationstechnischen Handwerke) και των κοινωνικών φορέων, χωρίς να είναι θεσμοθετημένος, χωρίς να επιβάλλεται η εφαρμογή του από συγκεκριμένο Νομοθετικό πλαίσιο. Τα αποτελέσματα που έχουν είναι εντυπωσιακά όλα αυτά τα χρόνια, σε σχέση με την μείωση των ατυχημάτων από την χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας. Αντίθετα στην χώρα μας ενώ υπάρχει η σχετική Νομοθεσία (Άρθρο 7 του Ν.4483/1965) δεν ενεργοποιείται και δεν εφαρμόζεται, με τα τραγικά αποτελέσματα που βλέπουμε καθημερινά και την κατάκτηση της κορυφής στην Ευρώπη, στην σχετική λίστα των ατυχημάτων από την χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας. Η πρόταση μας για να καταφέρουμε να βελτιώσουμε σταδιακά την υπάρχουσα κατάσταση περιλαμβάνει τα παρακάτω σημεία. 1. Ενεργοποίηση και εφαρμογή του Άρθρου 7 του Ν.4483/1965, για τον επανέλεγχο των εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. - Η χώρα μας έχει το βασικό Νομοθετικό πλαίσιο για την εφαρμογή του επανελέγχου των εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων το οποίο θα πρέπει να ενεργοποιηθεί και να λειτουργήσει άμεσα. Είναι θέμα πολιτικής βούλησης της Κυβέρνησης, του αρμόδιου Υπουργείου Ανάπτυξης. Για να μην δημιουργηθούν οι οποιεσδήποτε αντιδράσεις και ενστάσεις, μπορεί να ξεκινήσει μέσα από μία συγκεκριμένη διαδικασία. Ξεκινώντας σταδιακά και βήμα προς βήμα από τις πολύ παλιές ανέλεγκτες ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, άνω των 30 ετών και προχωρώντας στις νεότερες, 25 ετών, 20 ετών, 15 ετών. Ώσπου να φτάσει στο σημείο να εφαρμόζεται αυτόματα σε όλες τις εσωτερικές ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στο Άρθρο 5 «Έλεγχοι και Επανέλεγχοι των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων» της Υπουργικής Απόφασης που θεσμοθέτησε το Πρότυπο του ΕΛΟΤ HD 384. Ταυτόχρονα, για να πραγματοποιηθεί επανέλεγχος εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, πραγματικός και όχι πλασματικός και προκειμένου να εξαλείψουμε τα φαινόμενα αυτά που παρατηρούνται σήμερα έξω από τα κατά τόπους πρακτορεία της Δ.Ε.Η Α.Ε., θα πρέπει να θεσμοθετηθεί «πρωτόκολλο επανελέγχου» των εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Δηλαδή, μία νέα Υπεύθυνη Δήλωση του Ηλεκτρολόγου Μηχανικού ή Τεχνολόγου Ηλεκτρολόγου ή Εγκαταστάτη Ηλεκτρολόγου διαφορετική από αυτή που χρησιμοποιείται και κατατίθεται προς τη Δ.Ε.Η Α.Ε για την αρχική ηλεκτροδότηση της ηλεκτρικής εγκατάστασης. Σε αυτό το θεσμοθετημένο «πρωτόκολλο επανελέγχου», τη νέα Υ.Δ.Ε για τον επανέλεγχο, θα υπάρχουν σημεία ελέγχου της εγκατάστασης τα οποία θα υποχρεώνουν τον εγκαταστάτη ηλεκτρολόγο να πραγματοποιήσει ενδελεχή έλεγχο της εγκατάστασης. Θα πρέπει επίσης να θεσμοθετηθεί ειδική σήμανση η οποία θα επικολλείται στον ηλεκτρικό πίνακα της εγκατάστασης όπου πραγματοποιήθηκε ο επανέλεγχος. Στην σήμανση αυτή θα πρέπει να αναγράφεται η ημερομηνία κατά την οποία πραγματοποιήθηκε ο επανέλεγχος, τα στοιχεία ηλεκτρολόγου μηχανικού ή 5
τεχνολόγου ηλεκτρολόγου ή εγκαταστάτη ηλεκτρολόγου ο οποίος πραγματοποίησε τον επανέλεγχο και η ημερομηνία κατά την οποία θα πρέπει να πραγματοποιηθεί ο επόμενος επανέλεγχος της εγκατάστασης. Δηλαδή σήμανση τύπου ΚΤΕΟ για τον περιοδικό έλεγχο των οχημάτων. Με τον τρόπο αυτό θα γνωρίζει και θα έχει τη δυνατότητα ο ιδιοκτήτης της εγκατάστασης από μόνος του να προχωρήσει στις ενέργειες που ορίζονται στην ισχύουσα Νομοθεσία για τον επανέλεγχο, χωρίς να περιμένει το ειδοποιητήριο από την εταιρεία παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. 2. Θεσμοθέτηση υποχρεωτικής τοποθέτησης του αντιηλεκτροπληξιακού διακόπτη (ρελέ διαφυγής τάσης) σε όλες τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις. - Οι Κανονισμοί Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων που ισχύουν μέχρι σήμερα δεν όριζαν ως υποχρεωτική την τοποθέτηση του αντιηλεκτροπληξιακού διακόπτη (ρελέ διαφυγής τάσης) στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Με το πέρασμα των χρόνων, την τεχνολογική εξέλιξη των υλικών, την ανάπτυξη της τεχνογνωσίας, ο αντιηλεκτροπληξιακός διακόπτης τοποθετούνταν στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις με την πρόταση και την προτροπή του κατασκευαστή ηλεκτρολόγου και κατόπιν της σύμφωνης γνώμης του ιδιοκτήτη της εγκατάστασης. Είναι γεγονός ότι πάρα πολλές από τις υπάρχουσες ηλεκτρικές εγκαταστάσεις δεν έχουν τον αντιηλεκτροπληξιακό διακόπτη, ο οποίος αποτελεί στο Πρότυπο του ΕΛΟΤ HD 384 υποχρεωτικό μέσο επικουρικής προστασίας, όχι όμως για όλες τις περιπτώσεις των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων. Το πρότυπο του ΕΛΟΤ HD 384 θα εφαρμοσθεί τον Μάρτιο του 2006, στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Μέχρι τότε ισχύουν οι προηγούμενοι Κανονισμοί Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων. Κατά συνέπεια και παρ όλες τις προσπάθειες ενημέρωσης που γίνονται από τους κατασκευαστές ηλεκτρολόγους προς τους ιδιοκτήτες για την αναγκαιότητα τοποθέτησης του αντιηλεκτροπληξιακού διακόπτη, υπάρχει πάντοτε η δυνατότητα μέχρι και τον Μάρτιο του 2006, αλλά και στη συνέχεια (για τις περιπτώσεις που δεν επιβάλλονται από το Πρότυπο του ΕΛΟΤ HD 384), της μη τοποθέτησής του στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις. Για τους παραπάνω λόγους θα πρέπει το αρμόδιο Υπουργείο Ανάπτυξης να προχωρήσει άμεσα στην απόφαση θεσμοθέτησης υποχρεωτικής τοποθέτησης του αντιηλεκτροπληξιακού διακόπτη σε όλες τις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις (παλιές και νέες). Ώστε να έχει την υποχρέωση ο κατασκευαστής ηλεκτρολόγος να τον τοποθετεί στην ηλεκτρική εγκατάσταση όταν διαπιστώνει σε κάποιον επανέλεγχο ότι δεν υπάρχει. Αλλά και στις νέες ηλεκτρικές εγκαταστάσεις για τις περιπτώσεις στις οποίες δεν προβλέπεται από το Πρότυπο του ΕΛΟΤ HD 384. Θα πρέπει επίσης να τροποποιηθεί η Υπεύθυνη Δήλωση Εγκαταστάτη (Υ.Δ.Ε) τόσο για την αρχική ηλεκτροδότηση όσο και για τον επανέλεγχο, ώστε να προστεθεί σημείο στο οποίο θα αναφέρεται η ύπαρξη ή τοποθέτηση αντιηλεκτροπληξιακού διακόπτη. 3. Θεσμοθέτηση υποχρεωτικής κατασκευής θεμελιακής γείωσης στις νέες κατασκευές (οικοδομές). - Η αναγκαιότητα της θεσμοθέτησης της θεμελιακής γείωσης στις νέες κατασκευές (οικοδομές) περιγράφεται με σαφήνεια στο Άρθρο 2 «Θεμελιακή Γείωση» της Υπουργικής Απόφασης με την οποία θεσμοθετήθηκε το Πρότυπο του 6
ΕΛΟΤ HD 384. Η θεμελιακή γείωση αποτελεί την ασφαλέστερη μορφή γείωσης, η οποία επιτυγχάνει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα και δεν μπορεί να καταστραφεί, όπως έχουν καταστραφεί οι γειώσεις στην Αθήνα από την αλλαγή του μεταλλικού δικτύου ύδρευσης σε πλαστικό. Η θεμελιακή γείωση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ταυτόχρονα και για την αντικεραυνική προστασία της ηλεκτρικής εγκατάστασης. Το κόστος κατασκευής της θεμελιακής γείωσης δεν διαφέρει σε σχέση με το κόστος κατασκευής οποιασδήποτε άλλης γείωσης, η οποία θα επιφέρει το κατά νόμο απαιτούμενο αποτέλεσμα. Στο Άρθρο 2 της παραπάνω Υπουργικής Απόφασης ορίζεται ότι : «Η θεμελιακή γείωση, όπως αυτή αναφέρεται στο νέο Πρότυπο (ΕΛΟΤ HD 384), πρέπει να εφαρμόζεται ως βασική γείωση προστασίας και λειτουργίας, όπου αυτό απαιτείται, σε όλες τις νέες ηλεκτρικές εγκαταστάσεις». Για να εφαρμοσθεί η υποχρεωτική κατασκευή θεμελιακής γείωσης στις νέες κατασκευές (οικοδομές), θα πρέπει να τροποποιηθεί ο Κτιριοδομικός Κανονισμός, ο οποίος υπάγεται στις αρμοδιότητες του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Η κατασκευή των ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων, υπάγονται στις σχετικές διατάξεις και κανονισμούς του Υπουργείου Ανάπτυξης, όπως αυτές αναφέρονται στο άρθρο 30 του Κτιριοδομικού Κανονισμού. Συνεπώς, από την στιγμή που υπάρχει η παραπάνω Υπουργική Απόφαση του Υπουργείου Ανάπτυξης για την θεμελιακή γείωση, θα έπρεπε το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. να προχωρήσει στην τροποποίηση του Κτιριοδομικού Κανονισμού και να εντάξει την υποχρεωτικότητα της κατασκευής θεμελιακής γείωσης στις νέες κατασκευές (οικοδομές). Σε σχετικό αίτημα προς το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε, η έγγραφη απάντηση που λάβαμε η οποία κοινοποιήθηκε και στο Υπουργείο Ανάπτυξης, ήταν ότι η διατύπωση του Άρθρου 2 της παραπάνω Υπουργικής Απόφασης, δίνει τη δυνατότητα στον μελετητή να επιλέξει κατά την κρίση του αν θα εφαρμόσει την θεμελιακή γείωση ή κάποια άλλη μορφή γείωσης. Δηλαδή, δεν μπορεί το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. να προχωρήσει στην τροποποίηση του Κτιριοδομικού Κανονισμού αν δεν τροποποιηθεί το Άρθρο 2 της παραπάνω Υπουργικής Απόφασης. Θα πρέπει λοιπόν το Υπουργείο Ανάπτυξης, να τροποποιήσει το Άρθρο 2 της παραπάνω Υπουργικής Απόφασης προκειμένου να διατυπωθεί με σαφήνεια η υποχρεωτικότητα της κατασκευής της θεμελιακής γείωσης στις νέες κατασκευές (οικοδομές). Μόνο με αυτό τον τρόπο θα μπορέσει το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε να προχωρήσει στην τροποποίηση του Κτιριοδομικού Κανονισμού και την εφαρμογή της θεμελιακής γείωσης ως υποχρεωτικής. Η Ομοσπονδία μας πιστεύει ότι δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για έλλειψη σοβαρής και υπεύθυνης χάραξης πολιτικής στην κατεύθυνση βελτίωσης της σημερινής κατάστασης η οποία μας θέτει προ των ευθυνών μας απέναντι στην ασφάλεια των πολιτών καταναλωτών, απέναντι στην αναπτυξιακή πορεία της οικονομίας της χώρας στον τομέα της διαχείρισης της ηλεκτρικής ενέργειας. Μοναδικός δρόμος είναι η ενεργοποίηση και εφαρμογή της ισχύουσας Νομοθεσίας και η συμπλήρωση και ισχυροποίησή της με νομοθετικές πρωτοβουλίες οι οποίες θα μπορέσουν να θέσουν τα θεμέλια για την εγκαθίδρυση ενός αποτελεσματικού συστήματος για τον δειγματοληπτικό έλεγχο και τον επανέλεγχο των εσωτερικών ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, για την προστασία της ασφάλειας των χρηστών της ηλεκτρικής ενέργειας, για την βελτίωση της αποτελεσματικής διαχείρισης και της ορθολογικής χρήσης της ηλεκτρικής ενέργειας στην χώρα μας. 7
Μόνο τότε το Πρότυπο του ΕΛΟΤ HD 384 θα αποδώσει τα αναμενόμενα. Διότι αν αφήσουμε το Πρότυπο του ΕΛΟΤ HD 384 να γίνει ένας Κανονισμός Εσωτερικών Ηλεκτρικών Εγκαταστάσεων ο οποίος θα εφαρμόζεται μόνο στις νέες ηλεκτρικές εγκαταστάσεις, αν δεν ενεργοποιηθεί ο επανέλεγχος ή αν το Πρότυπο του ΕΛΟΤ HD 384 εφαρμοσθεί από τον τεχνικό κόσμο χωρίς να υπάρχει δειγματοληπτικός έλεγχος, δεν θα επιτύχουμε το επιθυμητό που είναι η διασφάλιση της ποιοτικής και ασφαλούς κατασκευής των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, προς όφελος των χρηστών της ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και προς όφελος της ορθολογικής και αποτελεσματικής διαχείρισης της ηλεκτρικής ενέργειας. 8