Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Παρασκευή 20 Φεβρουαρίου 2015. Ελληνική Οικονοµία

Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου 215 Ελληνική Οικονοµία Σύµφωνα µε τις ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ την τελευταία εβδοµάδα, ο ρυθµός µεγέθυνσης της ελληνικής οικονοµίας σε σταθερές τιµές 21 διαµορφώθηκε σε,9% το 214 (1,5% σε ετήσια βάση το τέταρτο τρίµηνο 214) *, ενώ σε τρέχουσες τιµές κινήθηκε σε ελαφρώς αρνητικό έδαφος (-,4% το τέταρτο τρίµηνο 214). Τούτο συνδέεται σε µεγάλο βαθµό µε την αποπληθωριστική διαδικασία που ξεκίνησε τον Μάρτιο 213 και διατηρείται µέχρι σήµερα (Γράφηµα 1). Συγκεκριµένα, ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε σε -2,8% τον Ιανουάριο 215 έναντι - 2,6% τον εκέµβριο 214. Η ανάκαµψη της οικονοµίας, σε πραγµατικούς όρους, που υποστηρίχθηκε σε µεγάλο βαθµό από την θεαµατική ανάκαµψη του τουρισµού, σε συνδυασµό µε ορισµένες διαρθρωτικές παρεµβάσεις είχε ευνοϊκές-αν και µικρής κλίµακας-επιδράσεις επί του ποσοστού των ανέργων. 1% 8% 6% 4% 2% % -2% -4% -6% -8% -1% Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Γράφηµα 1. ΑΕΠ (% ετήσια µεταβολή), εποχικά διορθωµένα στοιχεία και Πληθωρισµός 21 211 212 213 214 Ονοµαστικό ΑΕΠ Πληθωρισµός Πραγµατικό ΑΕΠ Tο ποσοστό ανεργίας, µετά την κορύφωσή του τον Σεπτέµβριο 213, ακολούθησε φθίνουσα πορεία εντός του 214, φθάνοντας τον Νοέµβριο 214 στο 25,8% του εργατικού δυναµικού. Ο αριθµός των ανέργων µειώνεται συνεχώς από τον Ιούνιο 214, ενώ η ανοδική πορεία που παρουσίασε ο αριθµός των απασχολουµένων στους δύο πρώτους µήνες του φθινοπώρου, αντιστράφηκε τον Νοέµβριο 214 (µείωση απασχόλησης κατά,8% µεταξύ Νοεµβρίου/Οκτωβρίου). Το ποσοστό ανεργίας αναµένεται να µειωθεί στο 24% το 215 και στο 22% το 216, ως συνέπεια της ενίσχυσης του ρυθµού ανάπτυξης και της επιτυχούς εφαρµογής των προγραµµάτων απασχόλησης. Ωστόσο, το ποσοστό αυτό παραµένει ιδιαίτερα υψηλό, προκαλώντας σηµαντικά προβλήµατα κοινωνικής συνοχής και απώλεια παραγωγικών δυνατοτήτων. Το πρώτο πρόβληµα αφορά στην πρωτοφανή αύξηση της µακροχρόνιας ανεργίας (άνω των 12 µηνών) από 192,1 χιλιάδες άτοµα το πρώτο τρίµηνο * Μη εποχικά διορθωµένα στοιχεία 6% 4% 2% % -2% -4% -6% του 28 στα 927,1 χιλιάδες άτοµα στο τέλος του τρίτου τριµήνου του 214. Το τρίτο τρίµηνο του 214, το ποσοστό αυτής της κατηγορίας στο σύνολο των ανέργων ανήλθε στο 75,4%, από 69,2% το τρίτο τρίµηνο 213 και 49,5% το τρίτο τρίµηνο 28. Η πορεία αυτού του µεγέθους χρήζει ιδιαίτερης προσοχής διότι συνιστά δείκτη, αφενός του βαθµού διάρρηξης του κοινωνικού ιστού, και αφετέρου του µεγέθους προσαρµογής που απαιτείται στην πραγµατική οικονοµία για την αποκατάστασή του. Οι µακροχρόνια άνεργοι αντιµετωπίζουν µείωση των προσδοκώµενων µελλοντικών εισοδηµάτων τους και την απαξίωση των δεξιοτήτων τους, µε αποτέλεσµα να περιορίζονται τα κίνητρά τους για αναζήτηση εργασίας. 1.4 1.2 1. 8 6 4 2 Γράφηµα 2. ιάρθρωση της Ανεργίας ως προς την διάρκεια της Ποσοστό Μακροχρόνια Ανέργων Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 21 211 212 213 214 Λιγότερο από 12 µήνες Μακροχρόνια Άνεργοι 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% Η προσαρµογή µιας οικονοµίας, η οποία στηριζόταν στην κατανάλωση προς ένα νέο παραγωγικό µοντέλο που θα στηρίζεται στις επενδύσεις και την εξαγωγική διείσδυση θα απαιτήσει χρόνο. Σύµφωνα µε τις προβλέψεις του ΝΤ, το ποσοστό ανεργίας, παρά τους ισχυρούς ρυθµούς µεγέθυνσης, θα συµπιεσθεί το 219 στο σχετικά υψηλό επίπεδο του 12,7%. Αυτό συνδέεται µε το γεγονός ότι η διαρθρωτική ανεργία θα διατηρηθεί σε υψηλό επίπεδο, λόγω µεγάλου αριθµού αναντιστοιχιών ανάµεσα στις δεξιότητες υψηλής ζήτησης και προσφοράς. Κατά συνέπεια, είναι απαραίτητο στα επόµενα χρόνια να υιοθετηθούν ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης στο µικροοικονοµικό πεδίο, ώστε να περιορισθεί το φαινόµενο, όπως προγράµµατα εκπαίδευσης σε νέες ειδικότητες. Παράλληλα, µια υποχώρηση των στόχων για πρωτογενή πλεονάσµατα δύναται να διευρύνει την ευελιξία άσκησης δηµοσιονοµικής πολιτικής (fiscal stimulus) προκειµένου να ενισχυθεί η αναπτυξιακή δυναµική της οικονοµίας, η οποία θα οδηγήσει σε αύξηση της απασχόλησης και συνεπώς σε πτώση της ανεργίας. Επιπλέον, η τεράστια αύξηση του ποσοστού ανεργίας των νέων (κάτω των 3 ετών) από 17,3% στο πρώτο τρίµηνο του 28 σε 43,2% το τρίτο τρίµηνο του 214, αναδεικνύει την παρουσία δύο αποσταθεροποιητικών χαρακτηριστικών. Πρώτον, στερεί τη χώρα από υψηλής ποιότητας εργατικό δυναµικό που λόγω των συνθηκών στρέφεται

στις ξένες αγορές, γεγονός που δυσχεραίνει τη µετάβαση της χώρας στο νέο παραγωγικό µοντέλο που αναφέραµε. εύτερον, τροφοδοτεί τις κοινωνικές εντάσεις που δυσχεραίνουν σηµαντικά το έργο της οικονοµικής προσαρµογής. Η ανεργία των νέων στην ηλικιακή κλίµακα 15-24 ετών διαµορφώνεται στο 5,6% τον Νοέµβριο 214, βαίνοντας ωστόσο µειούµενη από 55,5% τον εκέµβριο 213, και για την ηλικιακή οµάδα 25-34 στο 33%, από 37,4% τον εκέµβριο 213. 6 5 4 3 2 1 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Γράφηµα 3. ιάρθρωση Ανεργίας ως προς την ηλικιακή οµάδα 15-24 25-29 Σύνολο 3-44 45-64 21 211 212 213 214 Τον Ιανουάριο 215 συνεχίσθηκε η µείωση του ποσοστού πλήρους απασχόλησης στο 5,2% του συνόλου των απασχολουµένων, από 54,5% τον Ιανουάριο 214. Παράλληλα, το ποσοστό µερικής απασχόλησης διατηρείται σε υψηλό ποσοστό στο 34,7% τον ίδιο διάστηµα. Η εξέλιξη αυτή ενδεχοµένως συνδέεται µε την µικρή υποχώρηση του ποσοστού ανεργίας των νέων τους τελευταίους µήνες. 12 7 2-3 -8-13 Γράφηµα 4. Καθαρή Ροή της µισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τοµέα σε χιλ., Ιανουάριος -18,6-1,7-26,6-16,3-29, -26,5-17,5 6,4-9,3 27 28 29 21 211 212 213 214 215 Πηγή: Σύστηµα ΕΡΓΑΝΗ Προσλήψεις ΚαθαρήΡοή Απασχόλησης Απολύσεις Με την περαιτέρω ανάκαµψη της οικονοµίας το 215, το ποσοστό των συµβάσεων πλήρους απασχόλησης αναµένεται να αυξάνεται σταδιακά, αν και το ποσοστό των συµβάσεων µερικής απασχόλησης εκτιµάται ότι θα παραµένει υψηλό σε σύγκριση µε την κατάσταση που επικρατούσε στην Ελλάδα πριν από την οικονοµική κρίση. Σύµφωνα µε τα στοιχεία ροών µισθωτής απασχόλησης (ισοζύγιο προσλήψεων-απολύσεων) στον ιδιωτικό τοµέα της οικονοµίας µε βάση τα στοιχεία ΕΡΓΑΝΗ, το ισοζύγιο ήταν αρνητικό τον 3 2 1-1 -2-3 Ιανουάριο 215 για πέµπτο συνεχή µήνα. Ειδικότερα, παρατηρείται καθαρή µείωση των προσλήψεων, καθώς οι αποχωρήσεις µισθωτών στον ιδιωτικό τοµέα υπερέβησαν τις προσλήψεις κατά 9,3 χιλ. άτοµα. Τον Ιανουάριο 214, το ισοζύγιο αυτό ήταν θετικό στις 6,4 χιλ. άτοµα, ωστόσο σηµειώνεται ότι ο µήνας Ιανουάριος ιστορικά από το 21 παρουσιάζει αρνητικό ισοζύγιο, µε εξαίρεση το 214. Οικοδοµική ραστηριότητα: Η εξέλιξη των επενδύσεων στον τοµέα των κατασκευών διαδραµάτισε ιστορικά σηµαντικό ρόλο στην ενίσχυση του ΑΕΠ της χώρας, ενώ αντίθετα κατά τη διάρκεια της οικονοµικής κρίσης η υποχώρηση της οικοδοµικής δραστηριότητας είχε συσταλτική επίδραση στην εξέλιξη του ΑΕΠ. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι την χρονική περίοδο 22-27 η µέση ετήσια συµβολή στο ΑΕΠ των επενδύσεων σε κατοικίες ήταν θετική (,8 εκατοστιαίες µονάδες), ενώ κατά την περίοδο την οικονοµική ύφεσης (28-213) η συµβολή των επενδύσεων σε κατοικίες στο ΑΕΠ ήταν αρνητική και διαµορφώθηκε σε -1,4 εκατοστιαίες µονάδες. Η εξέλιξη της οικοδοµικής δραστηριότητας αποτελεί σηµαντικό δείκτη για την εκτίµηση των επενδύσεων σε οικιστικά ακίνητα, βραχυπρόθεσµα. 7% 35% % -35% -7% Γράφηµα 5: Ιδιωτική Οικοδοµική ραστηριότητα (% ετήσια µετ., Oγκος σε χιλ. m 3 ) Μαρ-1 Ιουλ-1 Νοε-1 Μαρ-11 6 month mov.avg. Ιουλ-11 Νοε-11 Μαρ-12 Ιουλ-12 Σύµφωνα µε τα τελευταία δηµοσιευµένα στοιχεία που αφορούν στην ιδιωτική οικοδοµική δραστηριότητα οικιστικών και µη κτιρίων (που αποτελεί το 97% της συνολικής οικοδοµικής δραστηριότητας), τον Νοέµβριο 214 οι οικοδοµικές άδειες που εκδόθηκαν περιορίστηκαν σε 1.79 συνολικά παρουσιάζοντας µείωση κατά 3,6% σε ετήσια βάση. Αυτές αντιστοιχούν σε 24,7 χιλιάδες τετραγωνικά µέτρα επιφάνειας (ετήσια µεταβολή - 33,7%) και 814,6 χιλιάδες κυβικά µέτρα όγκου µε µείωση κατά 36,4% σε σχέση µε τον αντίστοιχο µήνα του 213. Σε επίπεδο περιφέρειας, η οικοδοµική δραστηριότητα µε βάση τον όγκο αυξήθηκε µόνο στην Αττική κατά 3,5%, σε ετήσια βάση, ενώ την µεγαλύτερη µείωση παρουσίασε η Ανατολική Μακεδονία & Θράκη (κατά -78,1%). Η ιδιωτική οικοδοµική δραστηριότητα υποχώρησε τον Νοέµβριο 214 για δεύτερο συνεχή µήνα καθώς είχε υποχωρήσει και τον Οκτώβριο κατά 2,8% σε ετήσια βάση. Η σηµαντική µείωση του δείκτη τον Νοέµβριο Νοε-12 Μαρ-13 Ιουλ-13 Νοε-13 Μαρ-14 Ιουλ-14 Νοε-14 2

ενδεχοµένως να αντανακλά τη στάση αναµονής των κατασκευαστών και αγοραστών, ενόψει της προεκλογικής περιόδου και τις αναγγελίες για την ενδεχόµενη µείωση των αντικειµενικών αξιών και φορολογικών επιβαρύνσεων στην ακίνητη περιουσία το 215. Η ανάσχεση της δραστηριότητας στην αγορά κατοικίας επιβεβαιώνεται και από τον αριθµό των συναλλαγών (µε τη διαµεσολάβηση των τραπεζών) ο οποίος µειώθηκε σε ετήσια βάση το τέταρτο τρίµηνο 214 κατά 13,2%, έναντι αύξησης 6,3% το προηγούµενο τρίµηνο. Συνολικά οι συναλλαγές των οικιστικών ακινήτων µειώθηκαν κατά 33,2% το 214, έναντι µικρότερης µείωσης κατά 21,1% το 213. Από την έναρξη της οικονοµικής κρίσης (δεύτερο τρίµηνο 28) έως το τέταρτο τρίµηνο 214 ο αριθµός των συναλλαγών µειώθηκε από 34,9 χιλιάδες σε 3,6 χιλιάδες, ή κατά -89,6%. Το ενδεκάµηνο Ιανουαρίου - Νοεµβρίου 214, η ιδιωτική οικοδοµική δραστηριότητα εµφανίζει µείωση κατά 19,1% στον αριθµό των οικοδοµικών αδειών, κατά 13,9% στην επιφάνεια και κατά 7,2% στον όγκο, σε σχέση µε την αντίστοιχη περίοδο του 213. Σε επίπεδο περιφέρειας, σηµαντική άνοδο παρουσίασε στο ενδεκάµηνο η υτική Ελλάδα (+12,5%) και τα Ιόνια νησιά (+8%). Όσο αφορά στη διάρθρωση της οικοδοµικής δραστηριότητας το 11µηνό 214 τη µεγαλύτερη δραστηριότητα παρουσίασε η Κεντρική Μακεδονία (2%) και η Αττική (19.2%). Γράφηµα 6: Ιδιωτική Οικοδοµική ραστηρίοτητα ανα Περιφέρια (%, ογκος σε χιλ. m 3 ) Κρήτη 7,% Αν.Μακεδονί α & Θράκη Νότ.Αιγαίο 4,9% 7,9% Βόρ.Αιγαίο 1,6% Πελ/νησος 7,3% Αττική 19,2% Στερεά Ελλάδα 8,6% Κεντρική Μακεδονία 2,% Δυτ. Μακεδονία 3,5% Θεσσαλία 6,5% Ήπειρος 3,4% Δυτ. Ελλάδα Ιόνια Νησιά 7,1% 3,1% Η µείωση του φορολογικού βάρους στα ακίνητα µε ταυτόχρονη µείωση των αντικειµενικών αξιών, οι οποίες βρίσκονται σήµερα πάνω από το επίπεδο των εµπορικών αξιών, αναµένεται να λειτουργήσει θετικά στην αγορά και κατ επέκταση στην οικονοµική δραστηριότητα. Η προοπτική αυτή αντανακλάται στην εξέλιξη των τιµών των ακινήτων των διαµερισµάτων όπου παρατηρείται σταδιακή εξασθένιση του ρυθµού της υποχώρησης τους από 8,9% το 1ο τρίµηνο 214 σε 5,8% το 4ο τρίµηνο 214. Συνολικά το 214, µε βάση στοιχεία της ΤτΕ, οι τιµές των διαµερισµάτων υποχώρησαν κατά 7,5%, έναντι υποχώρησης κατά 1,9% το 213. Οι τιµές των παλαιών διαµερισµάτων (άνω τω 5 ετών) µειώθηκαν κατά 8,% το 214, έναντι αντίστοιχης µείωσης κατά 1,8% το 213, ενώ των νέων διαµερισµάτων (κάτω των 5 ετών) µειώθηκαν κατά 6,6% το 214, έναντι µείωσης κατά 1,9% το 213. Η σωρευτική µείωση των τιµών των παλαιών διαµερισµάτων από το υψηλό του 28 έως το τέλος του 214 ανέρχεται στο 39,6%, έναντι αντίστοιχης σωρευτικής µείωσης κατά 36,4% στα νέα διαµερίσµατα. Τέλος και το 214, όπως το 213, τη µεγαλύτερη µείωση τιµών παρουσίασαν τα διαµερίσµατα στην Αθήνα κατά 9,1% (213: -12,3%) ενώ την µικρότερη στη Θεσσαλονίκη κατά 6,6% (213: -9,1%). 4 2-2 -4-6 -8-1 -12-14 -3,7-4,7-5,5-11,7-1,9-7, -5,8-8,9-7,9-7,5 Q1 Q3 Q1 Q3 Q1 Q3 Q1 Q3 Q1 Q3 Q1 Q3 Q1 Q3 Πηγή: ΤτΕ Γράφηµα 7: είκτης Τιµών ιαµερισµάτων (% µεταβολή, 27=1) 1,7 28 29 21 211 212 213 214 % Ετήσια μεταβ. % 3μηνιαία μετ. σε ετήσια βάση Αποπληθωρισµός: Η αποπληθωριστική διαδικασία συνεχίζεται εντεινόµενη στην Ελλάδα ως αποτέλεσµα της περαιτέρω υποχώρησης των τιµών του πετρελαίου θέρµανσης και των καυσίµων τον προηγούµενο µήνα. Ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε σε -2,8% τον Ιανουάριο 215 έναντι -2,6% τον εκέµβριο 214 και -1,5% τον Ιανουάριο 214. Παράλληλα, στην Ευρωζώνη σηµειώθηκε παρόµοια αποπληθωριστική τάση, καθώς ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε σε -,6% τον Ιανουάριο 215 από -,2% τον εκέµβριο 214. Το 214 ο πληθωρισµός στην Ελλάδα διαµορφώθηκε σε µέσα επίπεδα σε - 1,3%, ενώ εκτιµάται ότι θα παραµείνει σε αρνητική περιοχή κατά µέσο όρο το 215, λόγω της χαµηλής τιµής πετρελαίου διεθνώς, της ισχνής εγχώριας ζήτησης, αλλά και της εσωτερικής υποτίµησης µέσω της µείωσης του κόστους εργασίας. Θετικό πρόσηµο πληθωρισµού αναµένεται από τον Σεπτέµβριο 215. Οι αποπληθωριστικές τάσεις στην Ελλάδα και τη ΖτΕ, απεικονίζονται στο διάγραµµα που ακολουθεί. Ο δοµικός πληθωρισµός µε βάση τον ΤΚ (που δεν επηρεάζεται από τις αυξοµειώσεις στις τιµές των καυσίµων και των φρέσκων φρούτων και λαχανικών) διαµορφώθηκε σε -,8% τον Ιανουάριο 215 από -,9% τον εκ.214 και -,3% τον Νοέµ.214. Σηµαντικές ήταν οι µειώσεις τον Ιανουάριο 215 σε σύγκριση µε τον Ιανουάριο 214 στο πετρέλαιο θέρµανσης (-31,5%), στα καύσιµα αυτοκινήτου (- 16,1%), το φυσικό αέριο (-3,6%), την ένδυση & υπόδηση (-2,9%), στις νωπές πατάτες (-22,8%), τα νωπά φρούτα (-6,%) και τη ζάχαρη (-18,1%). Στον αντίποδα, οι µεγαλύτερες αυξήσεις καταγράφηκαν στα κόµιστρα των αστικών συγκοινωνιών (+1,6%), τον ηλεκτρισµό (+4,9%), στα νωπά λαχανικά (+14,2%) και τον καπνό (+3,5%). 3

6,% 4,% 2,%,% -2,% -4,% Ιαν-11 Απρ-11 Πηγή: Eurostat Πληθωρισµός µε βάση τον Εναρµονισµένο ΤΚ Ιουλ-11 Οκτ-11 Ιαν-12 Απρ-12 Ελλάδα Ιουλ-12 Οκτ-12 Ιαν-13 Απρ-13 Παγκόσµια Οικονοµία Ιουλ-13 Οκτ-13 Ιαν-14 Ζώνη του Ευρώ Απρ-14 Ιουλ-14 Οκτ-14 -,6% -2,8% Με πρόσχηµα τον φόβο του αποπληθωρισµού ο πόλεµος των νοµισµάτων έχει αρχίσει να κλιµακώνεται σε παγκόσµιο επίπεδο. Στο γαϊτανάκι των αρνητικών επιτοκίων ήρθε να προστεθεί την περασµένη εβδοµάδα και η ΤτΣουηδίας (Riksbank), η οποία ακολουθώντας το παράδειγµα της Ττ ανίας και της Ελβετίας αποφάσισε να µειώσει το βασικό της επιτόκιο (repo) στο -,1% ανακοινώνοντας ταυτόχρονα ένα περιορισµένου µεγέθους πρόγραµµα ποσοτικής χαλάρωσης (QE), µέσω αγοράς κρατικών οµολόγων διάρκειας µέχρι και πέντε έτη και συνολικού ύψους SEK 1 δισ. ( 1 δισ.). Η ΤτΣουηδίας δεσµεύθηκε να διατηρήσει το βασικό της επιτόκιο σε αρνητικό έδαφος µέχρι το 2ο 6µηνο 216, χρονική στιγµή κατά την οποία εκτιµά ότι ο πληθωρισµός θα έχει διαµορφωθεί στο επιθυµητό επίπεδο του 2% από το σηµερινό -,2% (ετήσια µεταβολή Ιαν.215). Η ανησυχία της ΤτΣουηδίας για την πορεία των τιµών είναι εµφανής και στηρίζεται κυρίως στο αβέβαιο περιβάλλον της διεθνούς κατάστασης το οποίο ενισχύει την πιθανότητα να µην κινηθεί σχετικά υψηλά ο πληθωρισµός. Αξίζει να σηµειωθεί ότι η απόφαση της ΤτΣουηδίας είχε ως αποτέλεσµα να συµπιεστεί η αξία της σουηδικής κορώνας, η οποία οδηγήθηκε στο χαµηλότερο επίπεδο από το Μάιο 29, έναντι του αµερικάνικου δολαρίου (USD=8,5512 SEK). Ωστόσο, η κορώνα κατόρθωσε να κερδίσει 2,8% των απωλειών της µέσα σε µια εβδοµάδα. Αυτή η συµπεριφορά δικαιολογεί την επιφύλαξη της ΤτΣουηδίας για τη λήψη περαιτέρω µέτρων εάν κριθεί σκόπιµο στο προσεχές µέλλον. Στο χορό των αρνητικών επιτοκίων δεν αποκλείεται να εισέλθει τους επόµενους µήνες και το Ηνωµένο Βασίλειο, µετά την προειδοποίηση της ΤτΑγγλίας για µείωση του βασικού της επιτοκίου από το ισχύον,5%, λόγω εκτιµήσεων για πτώση των τιµών τον Μάρτιο (πρώτη φορά από το 196) στο -,3%. Η νοµισµατική διαµάχη που καταγράφεται τους τελευταίους µήνες δεν εστιάζεται µόνο στον ευρωπαϊκό χώρο µετά την απόφαση της ΕΚΤ να ξεκινήσει από τον Μάρτιο το δικό της πρόγραµµα Ιαν-15 ποσοτικής χαλάρωσης, αλλά και στον ευρύτερο γεωγραφικό χώρο της Ασίας, όπου το αντίστοιχο πρόγραµµα ενίσχυσης της ρευστότητας που εφαρµόζει η ΤτΙαπωνίας έχει οδηγήσει σε εξασθένηση του γιεν και εµµέσως στη δηµιουργία προβληµάτων στην Κίνα. Η διαφαινόµενη διαµάχη για απόκτηση ανταγωνιστικού πλεονεκτήµατος µέσω χειραγώγησης του εθνικού νοµίσµατος, εκτιµάται ότι θα αποτελέσει µια διαδικασία η οποία σε βάθος χρόνου θα ακυρώσει τις προσδοκώµενες θετικές επιδράσεις, καθώς θα αυξήσει την µεταβλητότητα στις αγορές συναλλάγµατος και κατά συνέπεια θα επιβαρύνει το διεθνές εµπόριο. Άλλωστε οι ΗΠΑ, οι οποίες καλούνται να επωµισθούν το βάρος της διολίσθησης πολλών εθνικών νοµισµάτων, λόγω της συµµετρικά αντίθετης νοµισµατικής πολιτικής που καλείται να ακολουθήσει η Fed, έχουν αρχίσει να επεξεργάζονται µηχανισµούς επιβολής κυρώσεων (επικείµενες νοµοθετικές ρυθµίσεις) σε χώρες που χειραγωγούν τα εθνικά τους νοµίσµατα, προκειµένου να επωφεληθούν εξαγωγικά. Είναι σαφές ότι µια γενίκευση του φαινοµένου της υποτίµησης των εθνικών νοµισµάτων µε γνώµονα την απόκτηση εξαγωγικού προβαδίσµατος δεν θα αποβεί επωφελής για καµία χώρα. Εν τω µεταξύ, στις ΗΠΑ, τον Ιανουάριο 215, το έλλειµµα του Οµοσπονδιακού Προϋπολογισµού διευρύνθηκε µε αποτέλεσµα να διαµορφωθεί στα $- 17,5 δισ., έναντι πλεονάσµατος $1,9 δισ. τον εκέµβριο 214 και ελλείµµατος $-1,3 δισ. τον Ιανουάριο 214. Η αύξηση του ελλείµµατος οφείλεται κυρίως στην αύξηση των δαπανών για την υγειονοµική περίθαλψη πολιτών µε χαµηλά εισοδήµατα. Σηµειώνεται, ότι για την οικονοµικό έτος (1.1.214-3.9.215) το Γραφείο Προϋπολογισµού του Κογκρέσου εκτιµά ότι το έλλειµµα θα προσεγγίσει τα $468 δισ., ποσό χαµηλότερο κατά 3,2% σε σχέση µε το αντίστοιχο της περιόδου 1.1.213-3.9.214 ($-483,3 δισ.). 4 ΗΠΑ: Ισοζύγιο Οµοσπονδιακού Προϋπολογισµού (δισ. $) 3 2 Πλεόνασµα Έλλειµµα 1-1 -2-3 Πηγή: US Treasury Τάση Στην αγορά εργασίας, οι συνθήκες παρουσιάζονται βελτιωµένες, καθώς τον εκέµβριο 214 προστέθηκαν 181. νέες θέσεις εργασίας, οι οποίες αποτελούν τη µεγαλύτερη σηµειωθείσα αύξηση από το 21. Παράλληλα, ο ρυθµός προσλήψεων σε όλη την οικονοµία αυξήθηκε κατά 3,7% τον εκέµβριο 214 από 3,6% τον Νοέµ.214, φθάνοντας στο προ 4

κρίσης επίπεδο του Νοέµβριο 27. Εν τω µεταξύ, οι εβδοµαδιαίες αιτήσεις για εγγραφή στα ταµεία ανεργίας αυξήθηκαν κατά 25. την εβδοµάδα έως 7.2.215 µε αποτέλεσµα να διαµορφωθούν στις 34. από 279. (αναθεωρηµένη µέτρηση) που ήταν την περασµένη εβδοµάδα. Πορεία εβδοµαδιαίων αιτήσεων ανεργίας (29-215) Εν τω µεταξύ, ο τεσσάρων εβδοµάδων κινητός µέσος όρος ο οποίος θεωρείται ως πιο αξιόπιστο µέτρο αξιολόγησης της αγοράς εργασίας δεδοµένου ότι αποµακρύνει την εβδοµαδιαία µεταβλητότητα, µειώθηκε κατά 3.25 στις 289.75. Σε µέσα επίπεδα για την περίοδο 1967-214, οι αιτήσεις των επιδοµάτων ανεργίας διαµορφώνονται στις 361.774 µε ιστορικά υψηλό τις 695. (Οκτ.1982) και ιστορικά χαµηλό τις 162. (Νοεµ.1968). Σηµειώνεται ότι η αύξηση των εγγραφών στα ταµεία ανεργίας ήταν µεγαλύτερη των προσδοκιών της αγοράς, η οποία προέβλεπε αύξηση των αιτήσεων στις 285.. Η άνοδος των εγγραφών στα ταµεία ανεργίας δεν θα πρέπει να προβληµατίζει, καθώς αποδίδεται στις δυσκολίες προσαρµογής των δεδοµένων στις εποχικές διακυµάνσεις. 3 2 1-1 -2 εκ-12 Φεβ-13 γή: Bloomberg Απρ-13 Ιουν-13 ΗΠΑ: Λιανικές Πωλήσεις % µηνιαία µεταβολή % ετήσια µεταβολή Αυγ-13 Οκτ-13 εκ-13 Φεβ-14 Ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης του University of Michigan υποχώρησε στο 93,6 το Φεβρ.215 από τις 98,1 µονάδες τον Ιαν.215 που αποτελούσε και υψηλό 11-ετίας. Σηµειώνεται ότι παρά την πτώση του δείκτη τον Φεβρ.215, αυτός παραµένει στα προς κρίσης επίπεδα. Οι λιανικές πωλήσεις σηµείωσαν πτώση κατά,8% τον Ιαν.215 αλλά εξαιρουµένων των πωλήσεων των αυτοκινήτων και βενζίνης που µειώθηκαν κατά,9%, οι λιανικές πωλήσεις αυξήθηκαν κατά,1%. Οι λιανικές πωλήσεις εξακολουθούν να είναι σχετικά χαµηλές, οδηγώντας τους αναλυτές σε αναθεώρηση προς τα κάτω των προσδοκιών τους για την αύξηση του ΑΕΠ κατά το 1ο 3µηνο 215, από 3,%-3,5% σε 2,5%- Απρ-14 Ιουν-14 Αυγ-14 Οκτ-14 εκ-14 6 4 2-2 -4 Πη 3,%. Εντούτοις, η έκδηλη βελτίωση των συνθηκών στην αγορά εργασίας, η πτώση της τιµής του πετρελαίου που αυξάνει το διαθέσιµο εισόδηµα των νοικοκυριών και η επάνοδος της καταναλωτικής εµπιστοσύνης σε επίπεδα προ κρίσης, υποδηλώνουν ότι οι λιανικές πωλήσεις θα ανακάµψουν εντός του 1ου 6µήνου 215. Στη ΖτΕ, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά,3% το 4ο 3µηνο 214 σε τριµηνιαία βάση, έναντι,2% το 3ο 3µηνο 214. Σε ετήσια βάση το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά,9% το 4ο 3µηνο 214. Η αύξηση του ΑΕΠ ανά χώρα- µέλος παρουσίασε αφενός έντονες διαφορές, µε την Γερµανία και την Ισπανία να καταγράφουν αύξηση του ΑΕΠ κατά,7% σε τριµηνιαία βάση το 4ο 3µηνο 214 και αφετέρου µεγάλες οικονοµίες όπως η Γαλλία και Ιταλία να παρουσιάζουν ισχνή ή µηδενική ανάπτυξη,,1% και,%, αντίστοιχα. Σηµειώνεται, ότι οι αναλυτές ανέµεναν αύξηση του ΑΕΠ στην Γερµανία κατά,3% σε τριµηνιαία βάση. Η σχετικά ισχυρή άνοδος του ΑΕΠ της Γερµανίας, οφείλεται κυρίως στη διολίσθηση του ευρώ, καθώς το ποσοστό των εξαγωγών προς το ΑΕΠ είναι υψηλό, (περίπου 45%), αλλά και στην ενισχυµένη εγχώρια ζήτηση. Στην Ισπανία, την τέταρτη σε µέγεθος οικονοµία της ΖτΕ, η αύξηση του ΑΕΠ το 4ο 3µηνο 214 ήταν η µεγαλύτερη των τελευταίων 7 ετών. Αντιθέτως, η ασθενής ανάπτυξη στη Γαλλία, οφείλεται κυρίως στον περιορισµό των επενδύσεων για τέταρτο συνεχές τρίµηνο. Η αγορά αναµένει επιβράδυνση της αύξησης του ΑΕΠ στην ΖτΕ, σε,2% το 1ο 3µηνο 215 και οριακή αύξηση του κατά 1,% συνολικά για το 215. % µεταβολή ΑΕΠ στη ΖτΕ και σε επιλεγµένες οικονοµίες 3µηνιαία βάση 4ο 3µηνο 3ο 3µηνο 2ο 3µηνο 1ο 3µηνο 214 214 214 214 ΖτΕ,3,2,1,3 Γερµανία,7,1 -,1,8 Γαλλία,1,3 -,1, Ιταλία, -,1 -,2, Oλλανδία,5,2,6 -,3 Ισπανία,7,5,5,3 Πορτογαλία,5,3,3 -,4 Ελλάδα -,2,7,3,7 Ην. Βασίλειο,5,7,8,6 ΗΠΑ,7 1,2 1,1 -,5 ετήσια βάση 4ο 3µηνο 3ο 3µηνο 2ο 3µηνο 1ο 3µηνο 214 214 214 214 ΖτΕ,9,8,8 1,1 Γερµανία 1,5 1,2 1,4 2,3 Γαλλία,2,4,,8 Ιταλία -,3 -,4 -,4 -,3 Oλλανδία 1, 1, 1,1, Ισπανία 2, 1,6 1,3,7 Πορτογαλία,7 1,1,9 1, Ελλάδα 1,7 1,6,4 -,4 Ην. Βασίλειο 2,7 2,6 2,6 2,4 ΗΠΑ 2,5 2,7 2,6 1,9 Πηγή: Eurostat Παρόµοια εικόνα εµφανίζει και η βιοµηχανική παραγωγή στη ΖτΕ η οποία έµεινε αµετάβλητη σε µηνιαία βάση τον εκ.214 από αύξηση κατά,1% που είχε σηµειώσει τον Νοέµ.214 (εποχικά διορθωµένα στοιχεία). Σε ετήσια βάση, η βιοµηχανική παραγωγή µειώθηκε κατά,2% τον εκ.214 µετά από µείωσή της κατά,8% τον Νοέµ.214. Αύξηση, σε ετήσια βάση, κατέγραψε µόνο ο κλάδος των µη διαρκών καταναλωτικών αγαθών (,7%), ενώ τη µεγαλύτερη µείωση κατέγραψε η παραγωγή ενέργειας (-1,7%). Σε 5

επίπεδο χώρα-µέλους, η Ελλάδα παρουσίασε σε ετήσια βάση την µεγαλύτερη µείωση στη βιοµηχανική παραγωγή, κατά 4,2% τον Ιαν.215. Συνολικά, το επίπεδο βιοµηχανικής παραγωγής στη ΖτΕ παραµένει κατά περίπου 12% χαµηλότερα από το προ κρίσης επίπεδο του 28, αλλά η διαφορά αναµένεται να περιορισθεί, καθώς οι µειωµένες τιµές του πετρελαίου και η διολίσθηση του ευρώ θα ενισχύσουν τη ζήτηση. Στον εξωτερικό τοµέα, σύµφωνα µε τα εποχικά διορθωµένα στοιχεία της Eurostat (πρώτη εκτίµηση), τον εκ.214 το πλεόνασµα του εµπορικού ισοζυγίου της ΖτΕ ανήλθε στο ιστορικά υψηλό των 24,3 δισ. έναντι 21,2 δισ. τον Νοέµ.214 και 13,6 δισ. τον εκ.213. Αξίζει να σηµειωθεί ότι, σχεδόν τα 2/3 του πλεονάσµατος προέρχονται µόνο από µία χώρα, τη Γερµανία, η οποία παρουσιάζει πλεόνασµα 15 δισ. Τα επιµέρους στοιχεία των εξαγωγών και εισαγωγών δείχνουν ότι η διεύρυνση του πλεονάσµατος τον εκ.214 οφείλεται στη µείωση των εισαγωγών κατά 2,4% σε µηνιαία βάση, ενώ οι εξαγωγές δεν επωφελήθηκαν από την διολίσθηση του ευρώ, καθώς µειώθηκαν κατά 1,1%. Εντούτοις, οι εξαγωγές αναµένεται να ανακάµψουν το 215, δρέποντας τα οφέλη από το εξασθενηµένο ευρώ αλλά και από την ανάπτυξη οικονοµιών όπως οι ΗΠΑ και το Ην. Βασίλειο που αποτελούν βασικούς εξαγωγικούς προορισµούς. Στη ΖτΕ, ο δείκτης εµπιστοσύνης των επενδυτών (ZEW) κινήθηκε ανοδικά για τέταρτο κατά σειρά µήνα και ανήλθε στο 52,7 τον Φεβρ.215, από 45,2 τον Ιαν.215. Η αύξηση του δείκτη οφείλεται κυρίως στις θετικές προσδοκίες των επενδυτών για τη Γερµανία, τη µεγαλύτερη οικονοµία της ΖτΕ, όπως φαίνεται και από τον αντίστοιχο δείκτη. Συγκεκριµένα, στην Γερµανία, ο δείκτης εµπιστοσύνης των επενδυτών (ZEW) παρουσίασε περαιτέρω βελτίωση για τέταρτο συνεχή µήνα και ανήλθε στο 53 τον Φεβρ.215, από 48 τον Ιαν.215. Αν και η άνοδος του δείκτη ήταν χαµηλότερη του αναµενοµένου (εκτίµηση αγοράς: 55), ο δείκτης έχει αποκτήσει δυναµική από τον Νοέµ.214 όταν διαµορφωνόταν στο 11,5. Η άνοδος του δείκτη αντανακλά τις θετικές προοπτικές που διαβλέπουν οι επενδύτες για την οικονοµία της Γερµανίας από τη διολίσθηση του ευρώ και τις µειωµένες τιµές του πετρελαίου. Σηµαντική άνοδο, παρουσίασε ο δείκτης εµπιστοσύνης των επενδυτών για την συγκυρία, καθώς ανήλθε στο 45,5 τον Φεβρ.215 από 22,4 τον Ιαν.215. Στη Γερµανία, ο Εν ΤΚ τον Ιαν.215 διαµορφώθηκε στο -1,3% σε µηνιαία βάση και σε -,5% σε ετήσια βάση. Ο Εν ΤΚ, για πρώτη φορά από τον Σεπτ.29 εµφανίσθηκε µε αρνητικό πρόσηµο, χωρίς ωστόσο αυτό να αναµένεται να επηρεάσει τη στάση της Γερµανίας, σχετικά µε την πολιτική που θα πρέπει να ακολουθήσει η ΕΚΤ, καθώς η αποκλιµάκωση των τιµών αποτελεί πρόσκαιρο φαινόµενο που αποδίδεται i) στην µειωµένη τιµή του πετρελαίου (σε λίγους µήνες θα εξαλειφθεί η επίδραση της στατιστικής βάσης), ii) στη διολίσθηση του ευρώ η οποία ευνοεί την αύξηση των γερµανικών εξαγωγών και iii) στο επίπεδο της ανεργίας (4,8% εκ.214). Σηµειώνεται ότι το τελευταίο 1,% χαµηλότερα από το επίπεδο ανεργίας το οποίο σύµφωνα µε τον ΟΟΣΑ δεν οδηγεί σε αύξηση του πληθωρισµού (ΝΑIRU 215: 5,8%). Στην Ιαπωνία, η οικονοµία σηµείωσε ανάκαµψη το 4 ο 3µηνο 214, καθώς το ΑΕΠ (αρχική µέτρηση) αυξήθηκε κατά,6% σε 3µηνιαία βάση (2,2% σε ετησιοποιηµένη βάση), έναντι µείωσης τα δύο προηγούµενα τρίµηνα κατά -,6% και -1,7% αντίστοιχα, καθώς αποµακρύνθηκε πλήρως η επίδραση του αυξηµένου φόρου κατανάλωσης. Η ιδιωτική κατανάλωση σηµείωσε αύξηση κατά,3% το 4 ο 3µηνο 214 όπως και το 3 ο 3µηνο 214, έναντι πρόβλεψης της αγοράς για µεγαλύτερη αύξηση, συµβάλλοντας κατά,2 πµ στη µεταβολή του ΑΕΠ. Επίσης αύξηση σηµείωσαν οι ιδιωτικές επενδύσεις κατά,1% το 4 ο 3µηνο 214, έναντι µείωσης κατά -,1% το 3 ο 3µηνο 214. Αυξηµένες ήταν τόσο η δηµόσια κατανάλωση κατά,1% το 4 ο 3µηνο 214, έναντι,2% το 3 ο 3µηνο 214, όσο και οι δηµόσιες επενδύσεις κατά,6% το 4 ο 3µηνο 214, έναντι 2,1% το 3 ο 3µηνο 214. Η συµβολή των καθαρών εξαγωγών στο ΑΕΠ ήταν,2 πµ το 4 ο 3µηνο 214. Σύµφωνα µε κύκλους της αγοράς, το ΑΕΠ θα συνεχίσει να αυξάνεται και η άνοδος θα έχει άµεση σχέση µε τα χειµερινά επιδόµατα που θα δοθούν στους εργαζοµένους και µε την αναµενόµενη αύξηση των µισθών λόγω υψηλής κερδοφορίας των µεγάλων επιχειρήσεων. Οι παραγγελίες µηχανηµάτων του ιδιωτικού τοµέα, εξαιρουµένων των πλοίων και των παραγγελιών από εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας, συνέχισαν να αυξάνονται, για δεύτερο συνεχή µήνα, µε αποτέλεσµα να αυξηθούν κατά 8,3% σε µηνιαία βάση τον εκ.214, έναντι 1,3% σε µηνιαία βάση τον Νοέµ.214. Σε ετήσια βάση, οι παραγγελίες µηχανηµάτων αυξήθηκαν κατά 11,4% τον εκ.214, έναντι µείωσης -14,6% τον Νοέµ.214. Σύµφωνα µε κύκλους της αγοράς, η αύξηση των παραγγελιών µηχανηµάτων φανερώνει ότι τους επόµενους µήνες οι επενδύσεις θα παρουσιάσουν αύξηση. Στην Κίνα, ο πληθωρισµός υποχώρησε στο,8% τον Ιαν.215, που αποτελεί χαµηλό από τον Νοέµ.29, από 1,5% τον εκ.214. Η υποχώρηση του πληθωρισµού ήταν αποτέλεσµα κυρίως της πτώσης του ρυθµού αύξησης των τιµών των τροφίµων κατά 1,1% τον Ιαν.215 από 2,9% τον εκ.214 και ιδιαίτερα των χαµηλότερων τιµών των φρέσκων λαχανικών, καθώς και της επίδρασης της στατιστικής βάσης αφού τον Ιαν.214 λόγω του εορτασµού της κινεζικής πρωτοχρονιάς είχαν αυξηθεί ιδιαίτερα. Σύµφωνα µε κύκλους της αγοράς, τους επόµενους µήνες ο πληθωρισµός αναµένεται να αυξηθεί, λόγω εξάλειψης της επίδρασης της στατιστικής βάσης και της ανόδου της τιµής του πετρελαίου. Όµως, καθώς ο πληθωρισµός διατηρείται σε χαµηλό επίπεδο, εκτιµάται ότι η κυβέρνηση θα λάβει περαιτέρω µέτρα για την τόνωση της ανάπτυξης. 6

Στις αγορές κεφαλαίου, επικρατούν ανοδικές τάσεις, µε το ενδιαφέρον των επενδυτών στραµµένο περισσότερο στις οµολογιακές εκδόσεις µε περιθώρια καλύτερης βραχυχρόνιας συµπεριφοράς (Ελλάδα, Πορτογαλία). Στην Ελληνική αγορά οµολόγων, το εύρος τιµών (αγορά) της ελληνικής 1ετίας λήξης 224 στις 16.2.215 διαµορφωνόταν µεταξύ 61,67-63,34 ή απόδοση 9,2%-9,55%. Υπενθυµίζεται ότι στις 1.6.214 το 1-ετές οµόλογο είχε καταγράψει χαµηλό 5,475%. Αποδόσεις 1 -ετών ομολόγων (%) Διαφορά απόδοσης με 1-ετές ομόλογο Γερμανίας 16/2/215 9/2/215 Μονάδες βάσης 16/2/215 9/2/215 Μονάδες βάσης Ελλάδα 9,41 1,75-134 96 139-133 Ισπανία 1,57 1,57 123 121 1 Ιταλία 1,63 1,66-3 128 131-2 Πορτογαλία 2,38 2,52-14 24 216-13 Γαλλία,65,67-2 3 31-1 Ολλανδία,41,43-2 7 7-1 Γερμανία,35,36-1 5Y CDS 16/2/215 9/2/215 Μονάδες βάσης Ελλάδα 142 1668-266 Ισπανία 17 11 6 Ιταλία 13 123 7 Πορτογαλία 171 18-9 Γαλλία 42 47-5 Ολλανδία 19 19 Γερμανία 17 17-1 Πηγή: Reuters Η διαφορά απόδοσης µεταξύ ελληνικών 1ετών και γερµανικών οµολόγων (spread) υποχώρησε στις 96 µονάδες βάσης (16.2.215) από 1.39 µονάδες βάσης (9.2.215). Η νέα ελληνική 5-ετία διαπραγµατεύεται σε χαµηλότερα επίπεδα έναντι της τιµής έκδοσης. Ειδικότερα, το 5-ετές οµόλογο λήξης 219 εκδόθηκε στις 99,13 µονάδες βάσης και διαπραγµατεύεται (16.2.215) στις 71,27 µονάδες βάσης ή απόδοση 14,39% από 4,95% που ήταν στην έκδοση του. Η απόδοση του 1-ετούς γερµανικού οµολόγου, το σηµείο αναφοράς για το κόστος δανεισµού της ζώνης του ευρώ, διαµορφώνονταν στο,35% (16.2.215). Η 1-ετία της Πορτογαλίας εµφανίζει απόδοση 2,38%, της Ισπανίας 1,57% και της Ιταλίας 1,63%. Η διαφορά απόδοσης του 1-ετούς πορτογαλικού οµολόγου σε σχέση µε την αντίστοιχη του 1-ετούς γερµανικού, υποχώρησε σε εβδοµαδιαία βάση στις 24 µ.β. από 216 µ.β. και του 1-ετούς ιταλικού οµολόγου έναντι του 1-ετούς γερµανικού στις 128 µ.β. από 131 µ.β. Η απόδοση του 1-ετούς οµολόγου των ΗΠΑ διαµορφωνόταν στο 2,5% στις 16.2.215. Στις 12.2.215 στις ΗΠΑ, το δηµόσιο άντλησε το ποσό των $16 δισ. µέσω δηµοπρασίας 3-ετών οµολόγων. Ειδικότερα, στη δηµοπρασία των 3-ετών οµολόγων το µέσο επιτόκιο δανεισµού διαµορφώθηκε στο 2,56% και ο συντελεστής κάλυψης στο 2,26. Η συµµετοχή των αλλοδαπών επενδυτών διαµορφώθηκε στο 49,4%. Αγορές συναλλάγµατος: Ο σταθµισµένος δείκτης δολαρίου ο οποίος µετρά την επίδοση του δολαρίου έναντι 6 βασικών νοµισµάτων, εµφανίζει καθοδική τάση σε εβδοµαδιαία βάση, µε αποτέλεσµα να διαµορφώνεται στο 94,2 (16.2.215) από 94,74 (9.2.215). Σύµφωνα µε τα στοιχεία του χρηµατιστηρίου του Σικάγο, οι τοποθετήσεις στο δολάριο ΗΠΑ για µη εµπορικές συναλλαγές (specs) την εβδοµάδα που έληξε στις 1.2.215 µειώθηκαν κατά $ 1,32 δισ. µε τις συνολικές καθαρές (αγορές µείον πωλήσεις) θέσεις να διαµορφώνονται σε θετικό επίπεδο για 4η εβδοµάδα και συγκεκριµένα στα $53,14 δισ. Οι τοποθετήσεις κατά του ευρώ για µη εµπορικές συναλλαγές (specs), την εβδοµάδα που έληξε στις 1.2.215 µειώθηκαν κατά $,63 δισ. µε αποτέλεσµα οι συνολικές καθαρές (αγορές µείον πωλήσεις) θέσεις να διαµορφωθούν στα $-27,52 δισ. από $- 28,15 δισ. την προηγούµενη εβδοµάδα. Το ευρώ, µετά το χαµηλό των 1,11 USD/EUR (χαµηλό 11- ετών) έχει κατόρθωσε να ανακάµψει µε αποτέλεσµα να διαπραγµατεύεται στην περιοχή των 1,141 USD/EUR (16.2.215). Η πορεία του ευρώ τις επόµενες εβδοµάδες είναι άµεσα συνδεόµενη µε την πορεία των συζητήσεων µεταξύ της Ελληνικής κυβέρνησης και των δανειστών της. Το γουάν Κίνας, στην αγορά συναλλάγµατος, εµφανίσθηκε στις αρχές της εβδοµάδας µε διάθεση εξασθένισης, καθώς ο µικρότερος ετήσιος ρυθµός αύξησης της προσφοράς χρήµατος (Μ2) τον Ιανουάριο στο 1,8%, έναντι πρόβλεψης της αγοράς (Reuters) για αύξηση 12,1%, που αποτελεί ταυτόχρονα και τον χαµηλότερο που έχει καταγραφεί από το 1998, ήρθε να προστεθεί σε µια σειρά αρνητικών δηµοσιευθέντων στοιχείων για την οικονοµία της Κίνας. Οι επενδυτές εκτιµούν ότι η εξασθένιση των ρυθµών µεταβολής των οικονοµικών δεικτών σε συνάρτηση µε την αύξηση του ΑΕΠ το 214 κατά 7,4%, που αποτελεί και τον χαµηλότερο ρυθµό που έχει σηµειωθεί από το 1999, απαιτούν την ανάληψη περαιτέρω µέτρων για την ενίσχυση της οικονοµίας από την κυβέρνηση της Κίνας. Η εξασθένιση του γουάν τις πρώτες ώρες της εβδοµάδες είχε ως αποτέλεσµα να διαµορφώσει τις απώλειες από τις αρχές του έτους έναντι του δολαρίου ΗΠΑ στο,7% (16.2.215). Η ΤτΚίνας καθόρισε τη µέση τιµή fixing στις 16.2.215 στα 6,1273 CNY/USD. Σηµειώνεται, ότι από τη µέση τιµή fixing, η ΤτΚίνας επιτρέπει µια µέγιστη ηµερήσια διακύµανση ±2%. Πορεία σταθµισµένου δείκτη δολαρίου-ηπα (ηµερήσιες τιµές) Νοτιανατολική Ευρώπη 7

Ρουµανία: Το ΑΕΠ, εποχικά διορθωµένο, σηµείωσε αύξηση κατά 2,5%, σε ετήσια βάση, στο 4 ο 3µηνο 214, έναντι 3,2% στο 3 ο 3µηνο 214 και 2,% στο 2 ο 3µηνο 214. Σε τριµηνιαία βάση, το ΑΕΠ αυξήθηκε στο 4 ο 3µηνο 214 κατά,5%, έναντι 2,2% στο 3 ο 3µηνο 214 και µείωσης κατά,4% στο 2 ο 3µηνο 214. Σε µη εποχικά διορθωµένη βάση, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,6% σε ετήσια βάση στο 4 ο 3µηνο 214, έναντι 3,3% στο 3 ο 3µηνο 214 και 1,6% στο 2 ο 3µηνο 214. Συνολικά το 214, σε µη εποχικά διορθωµένη βάση, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 2,9% σε ετήσια βάση, έναντι 3,4% το 213. Το ΝΤ (Φεβ.215) εκτιµά ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 2,7% το 215 και κατά 2,9% το 216. Η βιοµηχανική παραγωγή αυξήθηκε κατά 3,2% σε ετήσια βάση τον εκ.214, έναντι 2,7% τον Νοέµ.214. Τον εκ.214, αύξηση σηµείωσαν οι κλάδοι της µεταποίησης (4,2%) και των ορυχείων (3,6%), ενώ µείωση παρουσίασε ο τοµέας του ηλεκτρισµού (-6,9%). Στον κλάδο της βιοµηχανίας, τη µεγαλύτερη αύξηση σηµείωσε η παραγωγή των κεφαλαιουχικών αγαθών. Ο πληθωρισµός υποχώρησε στο,4% τον Ιαν.215 από,8% τον εκ.214 και ήταν κατά πολύ χαµηλότερος του κατώτατου όριου του στόχου (2,5% +/-1%) της ΤτΡουµανίας. Αύξηση παρουσίασαν οι τιµές των τροφίµων µε µεγαλύτερη την αύξηση των λαχανικών, οι τιµές των άλλων προϊόντων πλην τροφίµων (µε µεγαλύτερη την αύξηση της τιµής της ηλεκτρικής ενέργειας) και οι τιµές των υπηρεσιών µε µεγαλύτερη αυτή την αύξηση των τιµών των υπηρεσιών υγείας. Το έλλειµµα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών µειώθηκε κατά 4,4% σε ετήσια βάση, σε -696 εκατ. την περίοδο Ιαν.- εκ.214 από -1.168 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 213. Αυτό ήταν αποτέλεσµα κυρίως της αύξησης του πλεονάσµατος στο ισοζύγιο υπηρεσιών σε 5.869 εκατ. την περίοδο Ιαν.- εκ.214 από 4.7 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 213 και σε µικρότερο βαθµό της µείωσης του ελλείµµατος του ισοζυγίου εισοδηµάτων σε -2.87 εκατ. την περίοδο Ιαν.- εκ.214 από - 3.112 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 213. Αντίθετα, το πλεόνασµα του ισοζυγίου τρεχουσών µεταβιβάσεων µειώθηκε σε 1.822 εκατ. την περίοδο Ιαν.- εκ.214 από 2.687 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 213 και το έλλειµµα στο εµπορικό ισοζύγιο αυξήθηκε σε -5.517 εκατ. την περίοδο Ιαν.- εκ.214 από -5.443 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 213. κατώτατου ορίου του στόχου της ΤτΣερβίας (4% +1,5%) µέχρι το τέλος του 214 κυρίως, λόγω της µικρής αύξησης των διοικητικά καθοριζόµενων τιµών προϊόντων, της έντονης µείωσης της τιµής του πετρελαίου και των χαµηλών τιµών των αγροτικών προϊόντων. Βουλγαρία: Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 1,2%, σε ετήσια βάση, το 4 ο 3µηνο 214, έναντι 1,5% το 3 ο 3µηνο 214. Η κατανάλωση (82,4% του ΑΕΠ) αυξήθηκε κατά 1,2% και οι επενδύσεις (23,5% του ΑΕΠ) αυξήθηκαν επίσης κατά 3,1%. Παράλληλα, αυξηµένες ήταν οι εξαγωγές κατά 4,5% και οι εισαγωγές κατά 6,9%. Σε τριµηνιαία βάση, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά,3% το 4 ο 3µηνο 214, έναντι,4% το 3 ο 3µηνο 214. Η κατανάλωση αυξήθηκε κατά,9% και οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά,3%. Αύξηση σηµείωσαν και οι εξαγωγές κατά 7,4% αλλά και οι εισαγωγές κατά 4,%. Ο πληθωρισµός συνέχισε να διαµορφώνεται σε αρνητικό επίπεδο, για 18 ο συνεχή µήνα, σε -1,% τον Ιαν.215, έναντι -,9% τον εκ.214. Σε µηνιαία βάση, ο πληθωρισµός βρέθηκε στο -,4% τον Ιαν.215, έναντι,% τον εκ.214, µε τη µεγαλύτερη µείωση να καταγράφεται στις τιµές των µεταφορών και τη µεγαλύτερη αύξηση στις τιµές των τροφίµων και των µη αλκοολούχων ποτών. Ο εναρµονισµένος πληθωρισµός συνέχισε να είναι αρνητικός, στο -2,3% τον Ιαν.215, έναντι -2,% τον εκ.214. Το πλεόνασµα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών υποχώρησε κατά 97,8% σε ετήσια βάση, σε 18,8 εκατ. την περίοδο Ιαν.- εκ.214 (,4% του ΑΕΠ) από 848,2 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 213 (2,1% του ΑΕΠ). Η υποχώρηση προήλθε κυρίως από τη µείωση του πλεονάσµατος του ισοζυγίου τρεχουσών µεταβιβάσεων σε 1.613,6 εκατ. την περίοδο Ιαν.- εκ.214 από 2.383,1 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 213 και από την αύξηση του ελλείµµατος στο εµπορικό ισοζύγιο σε -2.92,4 εκατ. την περίοδο Ιαν.- εκ.214 από -2.43, εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 213, καθώς οι εξαγωγές µειώθηκαν κατά,7% σε ετήσια βάση, ενώ οι εισαγωγές αυξήθηκαν κατά 1,2%. Αντίθετα, αύξηση σηµείωσε το πλεόνασµα στο ισοζύγιο υπηρεσιών σε 2.511, εκατ. την περίοδο Ιαν.- εκ.214 από 2.263,4 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 213 και µείωση σηµείωσε το έλλειµµα στο ισοζύγιο εισοδηµάτων σε -1.23,4 εκατ. την περίοδο Ιαν.- εκ.214 από -1.368,2 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 213. Σερβία: Η ΤτΣερβίας αποφάσισε, κατά τη συνεδρίασή της στις 12 Φεβρουαρίου 215, να διατηρήσει το βασικό επιτόκιο στο 8,%, όπως είχε πράξει και στις 15 Ιανουαρίου 215, αφού το είχε µειώσει από το 8,5% τον Νοέµ.214. Η απόφαση αυτή βασίσθηκε στο ότι ο πληθωρισµός διαµορφώθηκε τον εκ.214 στο 1,7%, κάτω του 8

Εβδοµαδιαίο ελτίο Οικονοµικών Εξελίξεων ιεύθυνση Οικονοµικών Μελετών Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου 215 Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ (ετήσιες εκατοστιαίες µεταβολές) Ετήσια στοιχεία 28 29 21 211 212 213 214* ΑΕΠ (σε σταθερές τιµές αγοράς) -,4-4,4-5,4-8,9-6,6-3,9,9 Ιδιωτική Κατανάλωση 3, -1, -7,1-1,6-7,8-2,,4 ηµόσια Κατανάλωση -2,1 1,6-4,3-6,6-5, -6,5, Ακαθάριστες Επενδύσεις -14,3-13,7-15, -19,6-28,7-9,5-3,6 - Κατοικίες -33,6-2,7-21,6-18, -32,9-37,8-28,2 - Εξοπλισµός -4,7-18, -8,4-18, -17,1-7,2 5,9 Ανεργία (%) 7,6 9,5 12,5 17,7 24,2 27,5 26,5 Συνολική Απασχόληση 1,2 -,6-2,6-5,6-8,3-3,7,6 είκτης Τιµών Καταναλωτή (µέσα επίπεδα) 4,2 1,2 4,7 3,3 1,5 -,9-1,3 Κόστος εργασίας ανά µονάδα προϊόντος 4,9 5,2 -,1-1,8-6,2-7,8-1,5 Πιστωτική Επέκταση (προς ιδιωτικό τοµέα) 15,9 4,1, -3,1-4, -3,9-3,1 Πρωτογενές Ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) -5, -1,4-5,6-3,3 -,9 1,2 1,5 Χρέος Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) 19,3 126,8 146, 171,3 156,9 174,9 177,7 Ισοζύγιο Τρεχ. Συναλλαγών (% ΑΕΠ) -14,4-1,9-9,9-9,9-2,4,7 1,4 και ΟΜ Alpha Bank. * Προβλέψεις ΟΑ, Alpha Bank είκτες Οικονοµικής Συγκυρίας 213 213 214 214 έτος Q2 Q3 Q4 Q2 Q3 διαθέσιµη περίοδος Οικονοµική ραστηριότητα Όγκος Λιανικών Πωλήσεων -8,4-8,4-9,1-1,8 2,4 4,8 -,3 (11µην.) Νέες εγγραφές ΙΧ Αυτοκινήτων 3,1 7, 6,4 15,2 36, 31,5 3,1 (12µην) Οικοδοµική ραστηριότητα -25,6-3,7-21,9 2,2 17,4-11,4-7,2 (11µην.) Μεταποίηση -1,1 2,2-3,9-3, -1,3,3,7 (214) είκτης Υπευθύνων Προµηθειών ΡΜΙ στη µεταποίηση 46, 45,2 47,7 48,7 5,5 49,1 48,3 (Ιαν.15) είκτης Οικονοµικού Κλίµατος 9,8 92,6 91,8 91,6 99,8 11,4 95,3 (Ιαν.15) είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στη Βιοµηχανία 87,8 9,6 9,1 85,4 95,6 97,7 86,1 (Ιαν.15) είκτης Εµπιστοσύνης Καταναλωτών -69, -67, -73, -65, -5, -53, -49,3 (Ιαν.15) Πιστωτική Επέκταση Ιδιωτικός Τοµέας -3,9-4,1-3,9-3,9-3,5-3,5-3,1 ( εκ.) Επιχειρήσεις -4,9-4,9-4,7-4,9-4,7-4,7-3,7 ( εκ.) - Βιοµηχανία -2,8-1,1-1,9-2,8-5,5-4,5-3,3 ( εκ.) - Κατασκευές,6 -,3,4,6-2,2-2,6-1,2 ( εκ.) - Τουρισµός -2,6 -,7-1,5-2,6-1,5-1,3 -,6 ( εκ.) Νοικοκυριά -3,5-3,6-3,6-3,5-3, -2,9-2,9 ( εκ.) - Καταναλωτική Πίστη -3,9-5,2-4,8-3,9-2,7-2,5-2,8 ( εκ.) - Στεγαστικά άνεια -3,3-3,2-3,2-3,3-3,2-3,1-3, ( εκ.) Τιµές είκτης Τιµών Καταναλωτή -,9 -,5-1, -2,2-1,5 -,6-2,8 (Ιαν.215) οµικός Πληθωρισµός -1,7-1,5-2, -2,1-1,2, -,8 (Ιαν.215) είκτης Τιµών ιαµερισµάτων -1,9-12, -1,2-9,6-7,7-7, -5,8 (4ο3µην.14) Επιτόκια Ταµιευτηρίου,38,39,37,32,27,2,15 ( εκ.) άνεια προς επιχειρήσεις 7,34 7,41 7,29 7,21 7,8 6,56 6,38 ( εκ.) Καταναλωτικών ανείων (σύνολο µε επιβαρύνσεις) 1,47 9,78 1,83 1,82 9,79 8,55 8,74 ( εκ.) Στεγαστικών ανείων (σύνολο µε επιβαρύνσεις) 3,7 3,7 2,99 2,99 3,22 3,44 3,37 ( εκ.) Απόδοση 1-ετούς Οµολόγου 1,5 1,24 1,23 8,6 6,17 6,3 8,45 ( εκ.) ΑΕΠ σε σταθερές τιµές -3,9-4,2-2,6-3,1,4 1,9,9 (214) Τελική Κατανάλωση -3, -3,8-2,6 1,1 1, 2,3 1,1 (9µην.) Επενδύσεις -9,5-13, -2,3-8,7-6, 2,7-3,1 (9µην.) Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 2,1 5,3 6,9-5, 9,5 6,9 8,4 (9µην.) Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών -1,6-1,7 9,2-7,5 9,3 3, 4,1 (9µην.) Ισοζύγιο Πληρωµών σε δισ. Εξαγωγές Αγαθών 22,5 5,6 5,8 5,7 6, 6,1 22,5 (11µην) Εισαγωγές Αγαθών 39,8 9,4 1,4 1, 1,5 1,6 39,8 (11µην) Εµπορικό Ισοζύγιο -17,2-3,7-4,6-4,3-4,5-4,5-17,2 (11µην) Ισοζύγιο Αδήλων Πόρων 21,4 3,5 11,3 3,3 4,7 9,6 21,5 (11µην) Ισοζύγιο Τρεχ/σών Συναλλαγών 1,1-2,6 5, -1,3 -,2 5,1 2,5 (11µην) Χρηµατιστήριο Γενικός είκτης Τιµών ΧΑ 1.162,7 847,6 1.14,1 1.162,7 1.214,3 1.61,6 721,9 (Ιαν.15) (% µεταβολή Γ ) 28,1 38,7 37,2 28,1 43,3 4,7-38,7 (Ιαν.15) Χρηµατιστηριακή Αξία (% ΑΕΠ) 39,6 29,3 31,6 39,6 41,3 36,7 24, (Ιαν.15) Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος και ΕΛΣΤΑΤ.