Το φύλλο Δομή Λειτουργία Η ανατομία του, εξαρτάται από περιβαλλοντικούς παράγοντες: νερό, φως, θερμοκρασία, άνεμος
3 ιστολογικά συστήματα: επιδερμίδα μεσόφυλλο ηθμαγγειώδεις δεσμίδες Η ανατομία του φύλλου
Επιδερμίδα-εφυμενίδα Μετακίνηση
άνω κάτω συνήθως μονόστρωμη Επιδερμίδα τυπικά επιδερμικά κύτταρα παρόμοια με του βλαστού: στενή διάταξη χωρίς χλωροπλάστες παχύτοιχα εξωτερικά εφυμενίδα κηροί τρίχες
Επιδερμίδα Κοινά επιδερμικά: στο χυμοτόπιό τους συσσωρεύονται ουσίες που απορροφούν την επιβλαβή υπεριώδη ακτινοβολία (κυρίως φλαβονοειδή), αλλά όχι και την ορατή επιλεκτικό οπτικό φίλτρο
Επιδερμίδα Η επιδερμίδα μαζί με την εφυμενίδα απαρτίζει ένα αδιαπέραστο στους υδρατμούς περίβλημα Δυσχεραίνει τις ανταλλαγές αερίων μεταξύ εσωτερικού του φύλλου και εξωτερικού περιβάλλοντος Πρόβλημα με το CO 2
Στόματα: η λύση Τα στόματα αποτελούν πόρους οι οποίοι σχηματίζονται μεταξύ δύο εξειδικευμένων κυττάρων, των καταφρακτικών κυττάρων ύπαρξη χλωροπλαστών ανομοιόμορφη πάχυνση κυτταρικών τοιχωμάτων Το άνοιγμα του πόρου του στόματος ρυθμίζεται μέσω των μεταβολών του σχήματος των καταφρακτικών κυττάρων
Στόματα
Στόματα
Στόματα φύλλα αμφιστοματικά επιστοματικά υποστοματικά πλεονεκτήματα ταχύτερη ψύξη του ελάσματος ταχύτερη ανταλλαγή αερίων μειονεκτήματα ταχύτερη απώλεια νερού αυξημένες πιθανότητες προσβολών από παθογόνα δικότυλα: στόματα διάσπαρτα τυχαία κατανομή μονοκότυλα: σε σειρές παράλληλα στον κατά μήκος άξονα του φύλλου
Στόματα
Στόματα Δικότυλα: νεφροειδή Σιτηρά: αλτηροειδή
Τα επιδερμικά εξαρτήματα συνεισφέρουν στην προστασία των φυτικών ιστών Οι τρίχες αποτελούν προεκβολές της επιδερμίδας με τεράστια ποικιλία μορφής αλλά και λειτουργίας (άμυνα, απέκκριση, προσέλκυση επικονιαστών) αδενώδεις τρίχες μη αδενώδεις τρίχες
Αδενώδεις τρίχες Η λειτουργία τους αφορά κυρίως την παραγωγή και απέκκριση ουσιών οι οποίες είτε είναι τοξικές για τα παθογόνα και τα φυτοφάγα, είτε μεσολαβούν στην επικονίαση τα προϊόντα αιθέρια έλαια πτητικά μίγματα τα οποία διαφεύγουν στην ατμόσφαιρα με τη ρήξη ενός υμένα ή από πόρους
Αδενώδεις τρίχες Συνύπαρξη αδενωδώνμη αδενωδών τριχών
Αδενώδεις τρίχες Παράδειγμα ντομάτας: i) αδενώδεις τρίχες με ουσίες που παρουσιάζουν τοξική δράση τόσο έναντι εντόμων, όσο και έναντι παθογόνων μικροοργανισμών ii) μη αδενώδεις τρίχες
Αδενώδεις τρίχες Παράδειγμα τσουκνίδας: νύσσουσες τρίχες ειδική ανατομία για έκχυση Οι ενώσεις αυτές είναι νευροδιαβιβαστές που προκαλούν πόνο και κνησμό εάν εισαχθούν στο σώμα σπονδυλωτών
Οι ρόλοι της επιδερμίδας 1) αναλαμβάνει την προστασία του οργάνου ισχυρό μηχανικό φράγμα που δεν μπορεί να παραβιαστεί εύκολα πυκνή διευθέτηση παχιά κυτταρικά τοιχώματα πυκνό τρίχωμα (εάν υπάρχει) 2) συμβάλλει στη βελτίωση του θερμικού ισοζυγίου ανακλά ένα μέρος της ακτινοβολίας που προσπίπτει στο φύλλο τρίχωμα κηροί
Οι ρόλοι της επιδερμίδας 3) ελέγχει τις ανταλλαγές αερίων στομάτια τρίχες 4) μεσολαβεί στην αντίληψη ερεθισμάτων από το εξωτερικό περιβάλλον μεταβολές του φωτεινού καθεστώτος προσέγγιση παθογόνων και εντόμων
Ό,τι υπάρχει μεταξύ της άνω και της κάτω επιδερμίδας Μεσόφυλλο κύτταρα του φωτοσυνθετικού παρεγχύματος ηθμαγγειώδεις δεσμίδες στηρικτικοί ιστοί
Μεσόφυλλο τυπικών δικότυλων Δρυφακτοειδές (πασαλώδες) παρέγχυμα αμέσως κάτω από την άνω επιδερμίδα επιμήκη κυλινδρικά κύτταρα κάθετα διευθετημένα συνήθως 1 ή 2 στρώσεις φωτοσύνθεση δεν εφάπτονται-μεγάλη ελεύθερη επιφάνεια χλωροπλάστες περιφερειακά
Μεσόφυλλο τυπικών δικότυλων Σπογγώδες παρέγχυμα ακανόνιστο σχήμα μεσοκυττάριοι χώροι >> κύτταρα ¼ χλωροπλαστών δρυφακτοειδούς ευκαμπτότητα κυκλοφορία CO 2
Μεσόφυλλο-δικότυλα ετερόπλευρα φύλλα
Μεσόφυλλο - δικότυλα αμφίπλευρα φύλλα: δρυφακτοειδές πάνω κάτω σπογγώδες στη μέση ή απουσιάζει Eucalyptus sieberi
Μεσόφυλλο Ομοιογενή φύλλα ένας τύπος κυττάρων ομοιογενές μεσόφυλλο (αγρωστώδη, γυμνόσπερμα)
Μεσόφυλλο και φωτοσύνθεση Η αρχιτεκτονική κατασκευή του ετερόπλευρου φύλλου έχει άμεση σχέση με την αξιοποίηση της προσπίπτουσας ακτινοβολίας, αλλά και την όσο το δυνατό αποτελεσματικότερη ανταλλαγή των αερίων συμπεριφέρεται ως «φωτοπαγίδα»
1) αξιοποίηση της προσπίπτουσας ακτινοβολίας Η κάτω επιδερμίδα: εσωτερικός ανακλαστήρας
2) αποτελεσματικότερη ανταλλαγή αερίων
Μεσόφυλλο και φωτοσύνθεση: σχέση δομής-λειτουργίας-περιβάλλοντος Η κατασκευή του ετερόπλευρου φύλλου ευνοεί την αποτελεσματική απορρόφηση της φωτεινής ακτινοβολίας όταν η επιφάνεια του ελάσματος προσανατολίζεται κάθετα στις προσπίπτουσες ακτίνες
Μεσόφυλλο και φωτοσύνθεση: σχέση δομής-λειτουργίας-περιβάλλοντος Η κατασκευή του αμφίπλευρου φύλλου ευνοείται σε περιβάλλοντα που δέχονται υψηλές εντάσεις φωτεινής ακτινοβολίας και με προσανατολισμό ελάσματος παράλληλο προς τις προσπίπτουσες ακτίνες. Ανάλογο προσανατολισμό αποκτούν και τα περισσότερα ομοιογενή φύλλα
Μεσόφυλλο και φωτοσύνθεση: σχέση δομής-λειτουργίας-περιβάλλοντος
Αγωγό σύστημα δικότυλα δικτυωτή νεύρωση μονοκότυλα παράλληλη νεύρωση
Αγωγό σύστημα Δικότυλα: δικτυωτή νεύρωση 1 μεγάλη δεσμίδα + συνοδό παρέγχυμα = μεσαίο νεύρο 2 ης, 3 ης τάξης
Αγωγό σύστημα τερματικές ηθμαγγειώδεις δεσμίδες ελεύθερες: φόρτωση - εκφόρτωση
Αγωγό σύστημα ελεύθερες τερματικές ηθμαγγειώδεις δεσμίδες
Αγωγό σύστημα Μονοκότυλα: παράλληλη νεύρωση συγκλίνουν στην βάση & στην κορυφή παχιές & λεπτότερες εγκάρσιες
Αγωγό σύστημα πρωτογενές ξύλωμα & φλοίωμα στο χώρο μεταξύ σπογγώδους & δρυφακτοειδούς ξύλωμα άνω φλοίωμα κάτω
Αγωγό σύστημα οι μεγάλες ηθμαγγειώδεις δεσμίδες περιβάλλονται από παρεγχυματικά με λίγους χλωροπλάστες
Αγωγό σύστημα οι μικρές ηθμαγγειώδεις δεσμίδες περιβάλλονται από δεσμικό κολεό
Δεσμικός κολεός στενά συνδεδεμένα κύτταρα εμποδίζει την επαφή με μεσοκυττάριους χώρους ελέγχει είσοδο έξοδο σουβερίνη εσωτερικά - ρόλος ανάλογος ενδοδερμίδας ρίζας
Στήριξη Δικότυλα: Φυλλοβόλα: κολλέγχυμα περιβάλλει τις ηθμαγγειώδεις δεσμίδες
Δικότυλα: Στήριξη Σκληρόφυλλα αείφυλλα: σκληρέγχυμα
Μονοκότυλα: Στήριξη Σκληρέγχυμα γύρω από τις ηθμαγγειώδεις δεσμίδες
Μίσχος επιδερμίδα ομοιογενές παρέγχυμα με λίγους χλωροπλάστες κολλέγχυμα & σκληρέγχυμα κάτω από την επιδερμίδα & στις δεσμίδες 1 ηθμαγγειώδης δεσμίδα ή πολλές σε τόξα ή σε κύκλο