ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΛΚΕΘΕ 2010

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗΣ ΕΡΕΥΝΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΕΛΚΕΘΕ 2010 Επιµέλεια: Εξώφυλλο: Ρόζα Ψυλλίδου Γκιουράνοβιτς Μαρία Χατζηιωάννου Αθηνά Νιωτάκη εκέµβριος 2010

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑΣ... 3 1.1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ... 3 1.1.1. Νέα Ερευνητικά Προγράµµατα... 3 Ωκεανογραφική Μελέτη της ποιότητας του θαλασσίου περιβάλλοντος πλησίον του ΑΗΣ Λαυρίου σε σχέση µε φαινόµενα αφρισµού. (ΑΗΣ ΛΑΥΡΙΟΥ/ 784)... 3 Γεωλογική-γεωµορφολογική µελέτη πελάγιων και παράκτιων περιοχών των υτικών - Κεντρικών Κυκλάδων νήσων για την πόντιση υποβρύχιων καλωδίων οπτικών ινών του ΟΤΕ ΑΕ. (ΜΕΛΕΤΗ ΠΟΝΤΙΣΗΣ ΚΑΛΩ ΙΩΝ ΟΤΕ 2010/ 801)... 3 Towards an Integrated Marine and Maritime Science Community (MARCOM/ 807).... 4 Ελληνική υποδοµή αυτόνοµων συστηµάτων ARGO για την παρατήρηση των ωκεανών (ΑΡΓΩ/ 816). 4 SARonikos dumping site (SARGE/ 817).... 5 Υποθαλάσσια αρχαιολογική και ωκεανογραφική έρευνα στο Παυλοπέτρι Λακωνίας (ΠΑΥΛΟΠΕΤΡΙ/ 820).... 5 Βιοποικιλότητα και οικολογία των Φαιοφυκών στην Ανατολική Μεσόγειο (TOTAL/ 825).... 6 Climate Change Impacts on the Marine Environment: Research Results And Public Perception (CLAMER/ 826).... 6 Καταγραφή ποιότητας θαλασσίου περιβάλλοντος στην περιοχή διαχυτήρων του αγωγού εκβολής του Κ.Ε.Λ. Θριασίου Πεδίου στον Kόλπο Ελευσίνας (ΚΕΛ ΘΡΙΑΣΙΟΥ/ 828).... 7 Παρακολούθηση βενθικών βιοκοινωνιών του Όρµου Αντίκυρας, µε έµφαση στην εγκατάσταση θερµόφιλων ειδών (ΒΕΝΘΟΣ ΑΝΤΙΚΥΡΑΣ/ 830)... 8 Προπαρασκευαστικές ενέργειες για Ευρωπαϊκό ίκτυο Θαλάσσιων Παρατηρήσεων και εδοµένων Χαρτογράφηση Βυθού (EMODNET- SEA BED MAPPING/ 833).... 8 Εκτίµηση ποιότητας θαλασσινού νερού στο Μυλάκι Αλιβερίου (ΜΥΛΑΚΙ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ/ 836).... 9 Πολυπαραµετρικά παρατηρητήρια βυθού (Ερευνητική Υποδοµή-ΕΥ) (ΕΜΣΟ ΕΛΛΑΣ/ 837).... 9 Συστηµατική παρακολούθηση της ποιότητας του θαλάσσιου περιβάλλοντος στις θέσεις Τσιγκράδο και Βούδια της Νήσου Μήλου για τα έτη 2010-2014 (ΜΗΛΟΣ MONITORING/ 845).... 10 Γεωλογική γεωµορφολογική µελέτη πελάγιων και παράκτιων περιοχών των νήσων Ρόδου-Σύµης για την πόντιση υποβρύχιου καλωδίου οπτικών ινών του ΟΤΕ ΑΕ. (ΚΑΛΩ ΙΟ ΡΟ ΟΣ- ΣΥΜΗ/ 846).. 11 Μελέτη της ποιότητας του θαλασσινού νερού στην παράκτια ζώνη της Βιοµηχανίας Interchem... 11 Seagrass Productivity: from genes to ecosystem management.... 12 Programme Operator for Integrated Marine and Inland water management (PROIMIA).... 12 1.1.2. Συνεχιζόµενα Ερευνητικά Προγράµµατα... 13 Έρευνα των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της απόρριψης της σκουριάς στον Β. Ευβοϊκό (ΛΑΡΚΟ/ 126).... 13 Επιχειρησιακή λειτουργία, συντήρηση και συνεκµετάλευση του Συστήµατος «ΠΟΣΕΙ ΩΝ» (ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ- ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΟΣΕΙ ΩΝ/ 419).... 13 Παρακολούθηση της ποιότητας του θαλάσσιου περιβάλλοντος του Μεσσηνιακού Κόλπου και των υτικών Ακτών του Ν. Μεσσηνίας για την περίοδο 2006-2010 (ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΜΕΣΣΗΝΙΑΚΟΥ ΚΟΛΠΟΥ/ 596).... 14 A Pan-European infrastructure for Ocean and Marine Data Management (SEADATANET/ 610).... 14 Southern European Seas: Assessing and Modeling Environmental Changes (SESAME/ 639).... 15 Development of a Framework for Data Harmonisation and Service Integration (HUMBOLDT/ 652). 17 European COastal-shelf sea OPerational observing and forecasting system (ECOOP/ 653).... 18 Ολοκλήρωση των δεδοµένων της επιστήµης και της πολιτικής στην ανάλυση παράκτιων συστηµάτων (SPICOSA/ 665).... 19

Ευρωπαϊκό Εκπαιδευτικό ίκτυο σε Τεχνολογίες Αυτόνοµων Υποθαλάσσιων Οχηµάτων Παρέµβασης (FREESUBNET/ 667).... 19 Climate Change and Impact Research: The Mediterranean Environment- CIRCE (CIRCE/ 676).... 20 Εκτίµηση των βραχυπρόθεσµων και µεσοπρόθεσµων επιπτώσεων της ρύπανσης του προκλήθηκε από το ατύχηµα του κρουαζιερόπλοιου SEA DIAMOND (SEA DIAMOND ΡΥΠΑΝΣΗ/ 678).... 21 European Seas Observatory Network (ESONET-NoE/ 691).... 21 Global Ocean Observing Infrastructure (EURO ARGO/ 704).... 22 Αναζήτηση ναυαγίων Μινωικής περιόδου, νότια της Ανατολικής Κρήτης ( ΑΝΑΟΣ 2008/ 718).... 22 Πολυπαραµετρικά παρατηρητήρια βυθού (Ερευνητική Υποδοµή-ΕΥ)(EMSO European Multidisciplinary Seafloor Observation) (EMSO/ 751).... 22 Προγνωστικά Προϊόντα Ελληνικών Θαλασσών (ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ/ 752).... 23 Marine Ecosystem Evolution in a Changing Environment (MEECE/ 756).... 24 Caspian Sea environmental and industrial data & information service (CASPINFO/ 760).... 25 Hotspot Ecosystem Research and Man s Impact On European Seas (HERMIONE- IO ATHENS/ 765).... 25 Development and pre-operational validation of upgraded GMES Marine Core Services and capabilities (MyOcean/ 766).... 26 Assessment of the interactions between corals, fish and fisheries, in order to develop monitoring and predictive modelling tools for ecosystem based management in the deep waters of Europe and beyond (CoralFISH/ 769).... 27 Τεχνητός Ύφαλος Μονεµβασιάς. Οριστική µελέτη σχεδίου υλοποίησης Τεχνητών Υφάλων στο Ν. Λακωνίας (Τεχνητός Ύφαλος - περιοχής Μονεµβασιάς) (ΤΕΧΝΗΤΟΣ ΥΦΑΛΟΣ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ/ 771).... 28 Ολοκληρωµένη θαλάσσια και χερσαία µελέτη για τη διερεύνηση της ποσότητας, ποιότητας και υδροµάστευσης των υποθαλάσσιων αναβλύσεων της περιοχής Στούπας του ήµου Λεύκτρου του Νοµού Μεσσηνίας (ΣΤΟΥΠΑ/ 773).... 28 Μία πολυσκοπική παλαιωκεανογραφική ιζηµατολογική µελέτη του Κρητικού Πελάγους, Νότιο Αιγαίο Πέλαγος (Paleo Cretan Basin/ 775).... 29 ΠΟΣΕΙ ΩΝ-ΙΙΙ: Σύστηµα Παρατήρησης και Πρόγνωσης για την Ανατολική Μεσόγειο µε Έµφαση στις Κλιµατικές Αλλαγές και στην Προστασία του Θαλάσσιου Οικοσυστήµατος (ΠΟΣΕΙ ΩΝ III/ 776).... 30 Μεταβλητότητα του οικοσυστήµατος της Μεσογείου σε χρονική κλίµακα δεκαετιών (MedEcos/779).... 30 UP-GRADE BLACK SEA SCIENTIFIC NETWORK (UP-GRADE BSS/ 791).... 30 Προπαρασκευαστικές ενέργειες για Ευρωπαϊκό ίκτυο Θαλάσσιων Παρατηρήσεων και εδοµένων/ Τµήµα NO: 3-Χηµικά Στοιχεία (EMODNET/ 792).... 32 Προς µία συνεργασία του Ευρωπαϊκού Ερευνητικού Στόλου (EUROFLEETS/ 793).... 32 Inter-basin exchange in the changing Mediterranean sea: impact on the ecosystem in the vicinity of the straits connecting the Mediterranean sea with the adjacent basins (MEDEX/ 796).... 33 Παρακολούθηση Οικοσυστήµατος Εσωτερικού Σαρωνικού Κόλπου υπό την Επίδραση του Κέντρου Επεξεργασίας Λυµάτων Ψυττάλειας (Κ.Ε.Λ.Ψ.), (ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΣΑΡΩΝΙΚΟΣ - ΠΕΡΙΟ ΟΣ/ 802).... 34 Quaternary tsunami events in the eastern Ionian Sea- reconstructing and modelling extreme events based on interdisciplinary geo-scientific investigations (EAST IONIAN SEA TSUNAMIS/ 819).... 35 Conservation of the Northern Cyclades Marine Ecosystem through the designation of a new NATURA-2000 marine site.... 35 Hotspot Ecosystem Research and Man s Impact On European Seas (HERMIONE-IO CRETE).... 36 Regional Drivers of Ecosystem Change and its Influence on Deep-Sea Populations in the Mediterranean (ReDEco).... 36 Network of leading MESOcosm facilities to advance the studies of future AQUAtic ecosystems from the Arctic to the Mediterranean (MESOAQUA).... 37

Μελέτη των ετήσιων και βιολογικών κύκλων του πλαγκτού σε παράκτια περιοχή (PLANKTON IN COASTAL AREA).... 38 Nutrient tunnelling and other alternative pathways for mineral nutrients through the microbial food web to copepods (NUTRITUNNEL/ 30.20901).... 39 Integration and enhancement of key existing European deep-ocean observatories (EUROSITES/ 30.20801)... 39 1.2. ΜΕΛΕΤΕΣ... 40 1.2.1. Νέες Μελέτες... 40 Παραλία Ασπροπύργου (ΠΑΡΑΛΙΑ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ/ 812).... 40 Εκτίµηση δυνατοτήτων του ενεργειακού δυναµικού των ρευµάτων της περιοχής Χαλκίδας (ΠΟΡΘΜΟΣ ΕΥΡΙΠΟΥ/ 818).*... 40 Λιµένας Ουρανούπολης (ΛΙΜΕΝΑΣ ΟΥΡΑΝΟΥΠΟΛΗΣ/ 827).... 41 Μελέτη διάβρωσης και σταθεροποίησης της ακτογραµµής εκατέρωθεν των εκβολών του ποταµού Πείρου ( ΙΑΒΡΩΣΗ ΕΚΒΟΛΩΝ ΠΕΙΡΟΥ/ 829).... 41 Μελέτη της υπάρχουσας κατάστασης του θαλάσσιου περιβάλλοντος και εποχική παρακολούθηση της οικολογικής ποιότητας στην παράκτια περιοχή του εργοστασίου της Χαλυβουργικής (ΒΑ ακτές κόλπου Ελευσίνας) (ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗΣ/ 831).... 41 Καταγραφή Περιβαλλοντικών συνθηκών στον όρµο Αλιβερίου σε σχέση µε τη λειτουργία µονάδας αφαλάτωσης στη τσιµεντοβιοµηχανία ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ (ΑΛΙΒΕΡΙ ΑΦΑΛΑΤΩΣΗ/ 840).... 42 Περιβαλλοντική µελέτη βάσης στη σκάλα φόρτωσης στην Ιτέα Φωκίδας (ΙΤΕΑ- ΣΚΑΛΑ/ 844).... 42 1.2.2. Συνεχιζόµενες Μελέτες... 43 Έλεγχος ποιότητας περιβάλλοντος µονάδας καλλιέργειας οστρακοειδών της περιοχής Λουτροπύργου- Νέας Περάµου (ΜΥ ΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ/ 713).... 43 Ωκεανογραφική ιερεύνηση του φυσικού περιβάλλοντος και της αλιείας στις Περιοχές Ολοκληρωµένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) Πελοποννήσου, για την βελτίωση της χωροθέτησής τους (ΠΟΑΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ/ 714).*... 43 Έλεγχος ποιότητας περιβάλλοντος πεδίου βολής νήσου Σχίζας (ΣΧΙΖΑ/ 746)... 44 Επικαιροποίηση δεδοµένων ξενικών ειδών στις Ευρωπαϊκές Θάλασσες (MIAS 2009) (MIAS 2009/ 782).... 44 Υποθαλάσσια ενεργά ρήγµατα λεκάνης Ηρακλείου (ΕΝΕΡΓΑ ΡΗΓΜΑΤΑ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ/ 783).... 45 Λιµένας Σαλαµίνος (ΛΙΜΕΝΑΣ ΣΑΛΑΜΙΝΑΣ/ 788).... 45 ΧΑΛΥΒΟΥΡΓΙΚΗ ΑΛΜΟΛΟΙΠΟ/ 798.... 45 Περιβαλλοντική µελέτη βάσης στις σκάλες φορτώσεων /εκφορτώσεων στις θέσεις Κάναβα και Αµπουρδεχτάκι, Νήσου Μήλου (ΣΚΑΛΕΣ ΜΗΛΟΣ/ 804).... 46 Χωροθέτηση Π.Ο.Α.Υ. στον Κόλπο του Αργοστολίου Ν.A. Κεφαλονιάς Ιθάκης.... 46 1.3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ... 47 1.3.1 Συνεχιζόµενο Πρόγραµµα Υποτροφιών... 47 Πειραµατική µελέτη επιλιθικών και ενδολιθικών οργανισµών στην Ανατολική Μεσόγειο (Ιόνιο πέλαγος).... 47 1.4. ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ... 47 1.4.1 Συνεχιζόµενο Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα... 47 Biofouling Potentials under extreme oligotrophic conditions in the Ionian Sea (BIOFOULDING IONIAN SEA/ 774).... 47 1.5. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑTA ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ... 48 1.5.1 Νέα Προγράµµατα Παροχής Υπηρεσιών... 48 Σύµβαση για την παροχή υπηρεσιών συµβούλου (TRANS BALKAN/ 822).... 48 απάνες Εντοπισµού και Ανέλκυσης F-16 από την θαλάσσια περιοχή Ν. Κρήτης (ΕΝΤΟΠΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΕΛΚΥΣΗ F16/ 834).... 48 Κόλπος του Μεξικού (ΚΟΛΠΟΣ ΜΕΞΙΚΟΥ/ 835)... 49

1.5.2 Συνεχιζόµενα Προγράµµατα Παροχής Υπηρεσιών... 49 ΕΣΟ Α ΒΓΧ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ/ 355... 49 ΠΩΛΗΣΗ ΜΟΝΤΕΛΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΠΟΣΕΙ ΩΝ/ 391.... 49 ΕΣΟ Α ΑΠΟ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΚΑΙ ΜΟΝΤΕΛΟΠΟΙΗΣΗ Ε ΟΜΕΝΩΝ ΤΟΥ ΑΤΛΑΝΤΑ ΑΝΕΜΟΥ ΚΑΙ ΚΥΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΘΑΛΑΣΣΩΝ/ 705... 49 Εκπαίδευση σε µεθόδους χηµικής ανάλυσης βωξιτών µε X-Ray Fluorescence (ΕΛΜΙΝ 2008/723)... 50 Χηµικές Αναλύσεις σε είγµατα Θαλασσινού νερού (HELCYP/ 70.70301).... 50 1.6. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ... 51 1.6.1 Συνεχιζόµενο Εσωτερικό Πρόγραµµα... 51 Permanent Station for Satellite Altimetry Calibration and Sea Level Monitoring.... 51 1.7. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ... 51 1.7.1 Νέο Επικοινωνιακό Πρόγραµµα... 51 65 years together (TOGETHER/ 832).... 51 2. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ... 55 2.1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ... 55 2.1.1. Νέα Ερευνητικά Προγράµµατα... 55 People for Ecosystem Based Governance in Assessing Sustainable Development of Ocean and Coast (PEGASO/ 813).... 55 Γρήγορη αξιολόγηση της κατανοµής των θαλάσσιων ξενικών ειδών στις ακτές της Αλβανίας και του Μαυροβουνίου (ALBAMONTE/ 839).... 55 Συλλογή περιβαλλοντικών, οικολογικών, ωκεανογραφικών και αλιευτικών δεδοµένων για την περιοχή του Αργολικού κόλπου (ΚΟΥΠΟΝΙΑ/ 841).... 56 Εναρµονισµός της ανάλυσης ακουστικών δεδοµένων για την εκτίµηση ιχθυοπληθυσµών από τη περίοδο 2002-2008 στη Μεσόγειο (ACOUSMED).... 56 Εντοπισµός και χαρτογράφηση σηµαντικών ενδιαιτηµάτων ψαριών µε χρήση συστήµατος Γεωγραφικής πληροφορίας (EFH-GIS).... 57 Options for Delivering Ecosystem-based marine management (ODEMM).... 57 2.1.2. Συνεχιζόµενα Ερευνητικά Προγράµµατα... 59 Προαγωγή της εκτίµησης και της διαχείρισης των µικρών πελαγικών ειδών στην Μεσόγειο Θάλασσα (SARDONE/ 20.20701).... 59 Άµβλυνση των οικολογικών επιπτώσεων της αλιείας ανοικτής θάλασσας (MADE/ 20.20801).... 59 Γνώµη και γνώση στην αλιεία µε την συµµετοχή των εµπλεκόµενων εταίρων (JAKFISH/ 20.20802). 59 Assessment of the interactions between corals, fish and fisheries, in order to develop monitoring and predictive modelling tools for ecosystem based management in the deep waters of Europe and beyond (CoralFISH/ 20.20804).... 60 Marine Ecosystem Evolution in a Changing Environment (MEECE/ 20.20803).... 61 Surfacing System for Ship Recovery (SuSy).... 62 Τεχνικές ενασχόλησης στην παράκτια αλιεία (ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΣΕ ΠΑΡΑΚΤΙΑ ΑΛΙΕΙΑ/ 759).... 62 Evaluation of the state of benthic communities subjected to impact of trawling and marine debris as a tool for the ecosystem management (COMSOM/ 768).... 63 Management and Monitoring of Deep-sea Fisheries and Stocks (DEEPFISHMAN/ 780).... 63 Επικαιροποίηση δεδοµένων ξενικών ειδών στις Ευρωπαϊκές Θάλασσες (MIAS 2009) (MIAS 2009/ 782).... 64

Παρακολούθηση κι αξιολόγηση της αποτελεσµατικότητας διαχείρισης σε χωροθετηµένες περιοχές (MESMA/ 785).... 65 The 20th Century evolution of Mediterranean exploited demersal resources under increasing fishing disturbance and environmental change" n MARE/2008/11 (Call for Tenders) (EVOMED/ 790).... 65 Συνοδά είδη και απορριπτόµενα αλιεύµατα: ιαχειριστικοί δείκτες, τάσεις και περιοχές (BADMINTON/ 797).... 66 Developing fisheries management indicators and targets (DEFINEIT MARIFISH ΑΘΗΝΑ/811).... 66 Developing fisheries management indicators and targets (DEFINEIT MARIFISH ΙΘΑΒΙΠ Κρήτη).... 67 Assessing the causes and developing measures to prevent the escape of fish from sea-cage aquaculture (PREVENT ESCAPE).... 67 ράσεις για τη διατήρηση του Θαλασσοκόρακα και του Αιγαιόγλαρου στην Ελλάδα, συµπεριλαµβανοµένου του προσδιορισµού των σχετικών Σηµαντικών Περιοχών για τα Πουλιά στο Θαλάσσιο Περιβάλλον (ConShagAudMIBAGR/ 4020901).... 68 Ενίσχυση της Συµµετοχής του Κοινού στη Προστασία και ιαχείριση των Πηγών Νερού (U@MARENOSTRUM).... 68 Κατανόηση των διαδικασιών στρατολόγησης µε χρήση συνδεδεµένων βιοφυσικών µοντέλων του πελαγικού οικοσυστήµατος (REPROdUCE).... 69 2.2. ΜΕΛΕΤΕΣ... 70 2.2.1. Συνεχιζόµενη Μελέτη... 70 Ψαροκάϊκα στις φλόγες.... 70 3. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ Υ ΑΤΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΩΝ... 73 3.1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ... 73 3.1.1. Νέα Ερευνητικά Προγράµµατα... 73 Enabling European SMEs to Remediate wastes, Reduce GHG Emissions and Produce Biofuels via Microalgae Cultivation (BioalgaeSorb)... 73 Aquaculture Infrastructures for excellence in European Fish Research (AQUAEXCEL).... 73 T-MAR VACCINE SAFETY TRIAL (T-MAR VACCINE/ 808).... 74 AQUAVAC VIBRIO ORAL TRIALS (AQUAVAC/ 809).... 74 Developing a strategy for aquaculture research in the Mediterranean (AQUAMED/ 838).... 74 Βελτίωση σιτηρεσίων και σίτισης του λαβρακιού σε κλωβούς της Μεσογέιου (e-fishent/ 849).... 74 3.1.2. Συνεχιζόµενα Ερευνητικά Προγράµµατα... 75 Set up of an Integrate System for the Bluefin Tuna (Thunnus thynnus L.) farming in the Gulf of Taranto (ALLOTUNA/ 60.20701).... 75 From capture based to SELF-sustained aquaculture and Domestication Of bluefin tuna, Thunnus Thynnus (SELFDOTT/ 60.20801).... 76 Βιώσιµες ιχθυοτροφές που µεγιστοποιούν τις ευεργετικές επιδράσεις των εκτρεφόµενων ψαριών στην υγεία των καταναλωτών (AQUAMAX/ 636)... 77 From capture based to SELF-sustained aquaculture and Domestication Of bluefin tuna, Thunnus Thynnus (SELFDOTT/ 728).... 78 An International Research Consortium for promoting and developing Integrated Multi-Trophic Aquaculture (IRC-IMTA) (MARIE CURIE IRSES/ 806).... 79 3.2. ΜΕΛΕΤΕΣ... 79 3.2.1. Νέες Μελέτες... 79 Συνεργασία για την εκτροφή γόνου µε την ΜΑΡΚΕΛΟΣ Ιχθυοκαλλιέργειες Λέρου ΑΕ. (ΦΟΡΚΥΣ/ 60.70803)... 79

In vivo επίδραση της ζύµης (3 προϊόντα) στο ανοσοποιητικό σύστηµα του λαβρακιού (YEAST LABRAX/ 821).... 80 Effects of high dietary inclusion of soybean meal and soy protein concentrate supplemented with different levels of taurine on growth performance and muscle composition of European sea bass (Dicentrarchus labrax). (SOYTAYR/ 824).... 80 3.2.2. Συνεχιζόµενες Μελέτες... 81 Συνεργασία για την εκτροφή γόνου µε την Ελληνικά Ψάρια ΑΕΒΕ (ΦΟΡΚΥΣ/ 60.70803).... 81 (A) Aquaculture SBM inclusion rates with Specialty Soybean Process Through Extrusion. (B) EU: Demonstration Feeding Trials-SBM- Aquaculture (SBM/ 729).... 81 Πεπτικότητα δύο συµπυκνωµάτων πρωτεϊνών από το λαυράκι (SYRAL/ 799).... 81 3.3. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ... 82 3.3.1. Νέο Πρόγραµµα Παροχής Υπηρεσιών... 82 Fish bacterial pathogen strain collection programme in vitro efficacy of florfenicol (FISH BACTERIAL/ 800).... 82 Μεταφορά τεχνογνωσίας.... 82 3.3.2. Συνεχιζόµενα Προγράµµατα Παροχής Υπηρεσιών... 83 ιαχείριση Γεννητόρων (IMPLANTS/ 60.70101).... 83 Ιχθυολογικός Σταθµός (ΠΑΡΑΓΩΓΗ/ 63.70000).... 83 Παροχή συµβουλευτικών υπηρεσιών για θέµατα διαχείρισης γεννητόρων στην εταιρεία ΙΡΙ Α Α.Ε. 83 Συνεργασία για Κατάρτιση στην Εκτροφή Γόνου Λαβρακιού µε την Ελληνικά Ψάρια ΑΕΒΕ.... 84 3.4. ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ... 84 3.4.1. Συνεχιζόµενο Εσωτερικό Πρόγραµµα... 84 (EQUASE 2002).... 84 4. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ... 87 4.1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ... 87 4.1.1. Νέα Ερευνητικά Προγράµµατα... 87 Εθνικό ίκτυο Ερευνών Βιοποικιλότητας (Ε ΕΒ)... 87 REPROduction protocols and molecular tools for mass spawning and communal rearing based SELective breeding schemes applied to multiple-spawning marine fish.... 87 Supporting research potential for MARine BIodiversity and GENomics in the Eastern Mediterranean - MARBIGEN... 88 Evolution and adaptation of marine populations in a temporally and spatially variable environment (EVAMAP).... 89 Virtual Biodiversity Research and Access Network for Taxonomy (ViBRANT)... 89 Αναγνωριστική µελέτη του παράκτιου οικοσυστήµατος πέριξ των υποθαλάσσιων αγωγών των Μονάδων Επεξεργασίας Λυµάτων της.ε.υ.α.θ. στις βόρειες ακτές της νήσου Θήρας.... 90 4.1.2. Συνεχιζόµενα Ερευνητικά Προγράµµατα... 90 Θαλάσσια Οικοχηµεία: δείκτες βιοποικιλότητας και αξιολόγηση (ECIMAR/ 40.70701).... 90 From capture based to SELF-sustained aquaculture and Domestication Of bluefin tuna, Thunnus Thynnus (SELFDOTT/ 40.20801).... 91 Εξέταση της δυνατότητας ενίσχυσης των ενδιαιτηµάτων πληθυσµών ιχθύων υψηλής εµπορικής αξίας στις ακτές του Νοµού Λασιθίου (40.70801).... 92 A Pan-European Species-directories Infrastructure (PESI).... 92 World Register of Marine Species (WoRMS).... 93

Developing fisheries management indicators and targets (DEFINEIT MARIFISH ΙΘΑΒΙΓ ΚΡΗΤΗ).... 93 Hotspot Ecosystem Research and Man s Impact On European Seas (HERMIONE- IMBG).... 94 Στοχευόµενη ισοτοπική ανάλυση ρυπαντών (CSIA) ως ένα νέο, ισχυρό περιβαλλοντικό εργαλείο για την παρακολούθηση της αποδόµησης και για την εκτίµηση των πηγών εκποµπής οργανικών ρυπαντών στα εδάφη (ISO-Soil).... 94 ράσεις για τη διατήρηση του Θαλασσοκόρακα και του Αιγαιόγλαρου στην Ελλάδα, συµπεριλαµβανοµένου του προσδιορισµού των σχετικών Σηµαντικών Περιοχών για τα Πουλιά στο Θαλάσσιο Περιβάλλον (ConShagAudMIBAGR/ 4020901).... 95 4.2. ΜΕΛΕΤΕΣ... 96 4.2.1. Νέα Μελέτη... 96 ιερεύνηση τεχνικο-οικονοµικών προδιαγραφών για τη δηµιουργία προστατευόµενων θαλάσσιων περιοχών στον Κόλπο Μεσαράς µε χρήση τεχνολογιών τεχνητών υφάλων.... 96 4.3. ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ... 97 4.3.1. Νέο Εκπαιδευτικό Πρόγραµµα... 97 Ιστιοπλοϊκά τριήµερα και περιβαλλοντική εκπαίδευση.... 97 4.4. ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ... 97 4.4.1. Νέο Πρόγραµµα Παροχής Υπηρεσιών... 97 Ανάλυση έκφρασης γονιδίων µε την τεχνολογία αλληλούχησης νέας γενιάς GS FLX (454 Roche).*. 97 ειγµατοληψίες βένθους στις λιµνοθάλασσες Λογαρού, Τσουκαλιό, Ροδιά, Τσοπέλι και Μάζωµα του Αµβρακικού Κόλπου.... 97 4.4.2. Συνεχιζόµενο Πρόγραµµα Παροχής Υπηρεσιών... 98 Παροχή Υπηρεσιών Γενετικής... 98 4.5. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ... 98 4.5.1. Συνεχιζόµενο Πρόγραµµα Υποτροφιών... 98 Πληθυσµιακή διαφοροποίηση και βιογεωγραφία του µπαρµπουνιού (Mullus surmuletus Linnaeus 1758).... 98 5. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ Υ ΑΤΩΝ... 101 5.1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ... 101 5.1.1. Νέα Ερευνητικά Προγράµµατα... 101 Συνεργασία για τη µελέτη και προστασία της βιοποικιλότητας των υγροτόπων της Αττικής: Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρία-ΕΛΚΕΘΕ (Βιοποικιλότητα Υγροτόπων Αττικής/ 814)... 101 Καταγραφή, χαρτογράφηση και αξιολόγηση παρόχθιων δασών και της συνδεδεµένης µε αυτά ιχθυοπανίδας (Παρόχθια Ιχθυοπανίδα).... 101 Τριετής παρακολούθηση της ποιότητας και εκτίµηση της οικολογικής κατάστασης των ποταµών του Ν. Μεσσηνίας: Παµίσου, Άρι, εσπότη, Μουρτιά, Λυγδού, Έπης, Καριάς, Τζάνες-Πολυλίµνιο, Μαυροζούµενας, Αρκαδικού, Νέδας και Βελίκας.... 102 5.1.2. Συνεχιζόµενα Ερευνητικά Προγράµµατα... 103 Hydrometeorological data resources and technologies for effective flash flood forecasting - HYDRATE (HYDRATE/ 648).... 103 Advancing the predictability of water cycle through an improved understanding of land surface and coastal water processes and optimal integration of models with observational data (PreWEC/ 649).. 103 Advancing understanding of carbon cycling and coloured dissolved organic matter dynamics in European wetlands & coastal ecosystems through integration of observations and novel modelling approaches (ECODOM/ 724).... 104

Joint assimilation of satellite aerosol, cloud, and precipitation observations in numerical models to support climate and hydrologic applications (JΟΙΝΤ-ASSIMILATION/ 731).... 105 Mediterranean Intermittent River ManAGEment (MIRAGE/ 767).... 105 Περιβαλλοντική παρακολούθηση του Ταµιευτήρα Ν. Πλαστήρα (ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΑΜΙΕΥΤΗΡΑ ΠΛΑΣΤΗΡΑ/ 777).... 106 Acoustic Monitoring of Marine Rainfall (ACOUSTIC RAINFALL/ 795).... 106 Εκτίµηση της περιβαλλοντικής κατάστασης της υδρολογικής λεκάνης του Π. Έβρου. Καταγραφή και ανάλυση των ρυπαντικών πιέσεων (ΡΥΠΑΝΤΙΚΕΣ ΠΙΕΣΕΙΣ ΕΒΡΟΥ/ 803).... 107 5.2. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ... 108 5.2.1 Συνεχιζόµενο Πρόγραµµα Παροχής Υπηρεσιών... 108 Παροχή Υπηρεσιών για Υγρότοπους Κύπρου (ΥΓΡΟΤΟΠΟΙ ΚΥΠΡΟΥ/ 789).... 108 6. Υ ΡΟΒΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΣΤΑΘΜΟΣ ΡΟ ΟΥ... 111 6.1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ... 111 6.1.1. Συνεχιζόµενο Ερευνητικό Πρόγραµµα... 111 Προκαταρκτική µελέτη της αλλόχθονης πανίδας στο θαλάσσιο οικοσύστηµα του Νοτιοανατολικού Αιγαίου (ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΑΝΙ ΑΣ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ/ 733).... 111

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑΣ 1

2

1. ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΩΚΕΑΝΟΓΡΑΦΙΑΣ 1.1. ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ 1.1.1. Νέα Ερευνητικά Προγράµµατα Ωκεανογραφική Μελέτη της ποιότητας του θαλασσίου περιβάλλοντος πλησίον του ΑΗΣ Λαυρίου σε σχέση µε φαινόµενα αφρισµού. (ΑΗΣ ΛΑΥΡΙΟΥ/ 784) Αριθµός Συνεδρίας: 118/23.07.09/γ4, 130/08.05.10/γ4 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Α. Παυλίδου Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΗ /ΑΗΣ ΛΑΥΡΙΟΥ Έτος Έναρξης: 2010 ιάρκεια: 18 µήνες (23/05/10-22/09/10 & 23/09/10-22/11/11) Ολικός Προϋπολογισµός: 74.742,67 (52.974 + 21.768,67 ) Περιοχή Έρευνας: Θαλάσσια περιοχή ΑΗΣ Λαυρίου Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ρ. Α. Παυλίδου, ρ. X. Κοντογιάννης, ρ. Ι. Χατζηανέστης, ρ. Κ. Πάγκου, ρ. Χρ. Ζέρη, ρ. Ε. Κρασακοπούλου, Π. Ρενιέρης, Σ. Ηλιάκης, Γ. Παππάς, Ε. Ρουσελάκη, Ι. Γεωργακάκης, Π. Ζαχιώτη, Μ. Ανθούλα, Α. Κωνσταντινοπούλου, Χ. Πυργάκη, Ε. Πλακίδη, Α. Ανδρονή, Κ. Χαραλάµπους Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Αντικείµενο του προγράµµατος είναι η αποτύπωση της κατάστασης (ποιότητας νερού) στην ευρύτερη θαλάσσια περιοχή πλησίον του ΑΗΣ Λαυρίου και στο κανάλι εξόδου των νερών ψύξης, σε σχέση µε το φαινόµενο αφρισµού που έχει παρατηρηθεί, προκειµένου να υπάρξει συσχέτιση µε σηµειακές πηγές ρύπανσης στην περιοχή. Το πρόγραµµα περιλαµβάνει µηνιαίες δειγµατοληψίες στη διάρκεια ενός έτους ώστε να αποτυπωθεί η ποιότητα των νερών και να καταγραφεί η τυχόν υπάρχουσα ρύπανση σε σχέση µε τις σηµειακές πηγές ρύπανσης, στην περιοχή. Γεωλογική-γεωµορφολογική µελέτη πελάγιων και παράκτιων περιοχών των υτικών - Κεντρικών Κυκλάδων νήσων για την πόντιση υποβρύχιων καλωδίων οπτικών ινών του ΟΤΕ ΑΕ. (ΜΕΛΕΤΗ ΠΟΝΤΙΣΗΣ ΚΑΛΩ ΙΩΝ ΟΤΕ 2010/ 801). Αριθµός Συνεδρίας: 123/18.12.09/δ1 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Γ. Ρουσάκης Φορέας Χρηµατοδότησης: Εταιρεία «Χ. ΛΙΑΠΑΚΗΣ Β. ΜΠΑΛΗΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΟΕ» Έτος Έναρξης: 2010 ιάρκεια: 12 µήνες (01/01/10-31/12/10) Ολικός Προϋπολογισµός: 214.200 Περιοχή Έρευνας: Κέας Κύθνου, υτικές Κυκλάδες, Κύθνου Σερίφου, υτικές Κυκλάδες, Σερίφου - Σίφνου, υτικές Κυκλάδες, Σίφνου Κιµώλου, υτικές Κυκλάδες, Νάξου Αµοργού, Κεντρικές Κυκλάδες, και Γαλατά Πόρου Σαρωνικός κόλπος Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ρ Γ. Ρουσάκης, ρ.. Σακελλαρίου, ρ Β. Λυκούσης, Π. Γεωργίου, ρ Σ. Αλεξανδρή,. Μπάλλας, Σ. Mαρουλάκης, Σ. Αλεξάκης, Σ. Σταυρακάκης, ρ Β. Καψιµάλης, ρ Β.Παπαδόπουλος, Π. Μαντόπουλος, Ι. Παµπίδης, Π. Ρενιέρης, Θ. Φωτόπουλος. Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Σκοπός του προγράµµατος είναι να βρεθεί η καλύτερη ασφαλέστερη όδευση για την πόντιση των υποβρύχιων τηλεφωνικών καλωδίων οπτικών ινών του ΟΤΕ κατά µήκος ζωνών των υποζεύξεων των περιοχών που προαναφέρθηκαν. Η µελέτη των πελάγιων και παράκτιων τµηµάτων της όδευσης των καλωδίων, θα παρέχει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες σε ότι αφορά την γεωλογία γεωµορφολογία του πυθµένα (βαθυµετρία, υφή ιζηµάτων, θέσεις βράχων Πρόγραµµα που έληξε µέσα στο 2010. 3

εµποδίων και ναυαγίων) για την επιτυχή πόντιση και ταφή τους. Για την εκπλήρωση του σκοπού του προγράµµατος θα γίνει: (α) Βαθυµετρική αποτύπωση του πυθµένα µε multi beam (στο πελάγιο τµήµα) από 30 µέτρα βάθος και προς τα βαθύτεραπροσδιορισµός των χαρακτηριστικών των επιφανειακών και υποεπιφανειακών ιζηµάτων του πυθµένα µε τοµογράφο 3.5ΚHz (στο πελάγιο τµήµα, βάθος >30 µ.) και τύπου boomer (στα ρηχά 0-30 µ). (γ) Αποτύπωση της γεωµορφολογίας και φύσης του πυθµένα της θάλασσας µε (side scan sonar) σε όλο το µήκος της διαδροµής (δ) Προσδιορισµός της διατµητικής αντοχής σε επιλεγµένα δείγµατα ιζηµάτων πυρήνων (περίπου 15 πυρήνες συνολικά) (ε) Ανίχνευση µεταλλικών αντικειµένων µε την χρήση µαγνητοµέτρου (στ) Προσδιορισµός επιφανειακών και υποεπιφανειακών ρευµάτων καθώς και φυσικών παραµέτρων (θερµοκρασίας και αλατότητας) του θαλασσινού νερού µε την χρήση CTD & ADCP σε επιλεγµένες θέσεις. Towards an Integrated Marine and Maritime Science Community (MARCOM/ 807). Αριθµός Συµβολαίου: 244060 Αριθµός Συνεδρίας: 122/18.11.09/γ1 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Κ. Νίττης Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ Έτος Έναρξης: 2010 ιάρκεια: 24 µήνες (01/01/10-31/12/11) Ολικός Προϋπολογισµός: 28.890 Αντικείµενο Έρευνας: Ευρωπαϊκή Θαλάσσια Ερευνητική Πολιτική. Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ρ Κ. Νίττης,. Κάσσης, Α. ιαπούλη Άλλοι Συµµετέχοντες: ICES, EUCC, ECMAR, MB-ESF, CIESM, EATIP, EFARO, KNAW, CESA Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Για τις ανάγκες της Maritime Policy και βασισµένο στην διακήρυξη του Aberdeen, στόχος του προγράµµατος είναι η δηµιουργία ενός µηχανισµού µακρόχρονης και αειφόρου συνεργασίας µεταξύ οργανισµών θαλάσσιας έρευνας στην Ευρώπη ( European Marine and Maritime Forum ). Ο µηχανισµός θα βασίζεται σε κοινά ενδιαφέροντα και ισότιµη συνεργασία και η δοκιµή του θα γίνει σε περιφερειακές θάλασσες και Ευρωπαϊκό επίπεδο. Η διεργασία αυτή θα συµβάλλει στην συνεργασία µεταξύ των εµπλεκόµενων φορέων (ερευνητική κοινότητα, βιοµηχανία, τοπικές αρχές, κοινωνικοί φορείς κα) ξεκινώντας από περιφερειακές κλίµακες και φτάνοντας σε ευρύτερα θέµατα που αφορούν την Ευρώπη και τα γειτονικά της κράτη. Ο µηχανισµός θα στηρίξει την Ευρωπαϊκή στρατηγική για την θαλάσσια έρευνα (European Strategy for Marine and Maritime Research) και θα συµβάλει στην ολοκληρωµένη Θαλάσσια Πολιτική (Maritime Policy). Η µηχανισµός θα στηριχθεί σε υπάρχοντες οργανισµούς, αλλά θα έχει µια λειτουργικά ανοιχτή δοµή για να αποτελέσει πεδίο ουσιαστικού διαλόγου. Ελληνική υποδοµή αυτόνοµων συστηµάτων ARGO για την παρατήρηση των ωκεανών (ΑΡΓΩ/ 816). Αριθµός Συνεδρίας: 124/20.01.10/ε2 126/05.03.10/γ2 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Γ. Κορρές Φορέας Χρηµατοδότησης: ΓΓΕΤ Έτος Έναρξης: 2010 ιάρκεια: 3 µήνες (20/01/10-30/04/10) Ολικός Προϋπολογισµός: 50.000 Περιοχή Έρευνας: Αιγαίο- Μεσόγειος Ευρωπαϊκές Θάλασσες Παγκόσµιος Ωκεανός Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ρ Γ. Κορρές, ρ Κ.Νίττης, Λ. Περιβολιώτης, ρ Γ. Πετυχάκης,. Μπάλλας,. Κάσσης, Μ Χατζηνάκη, ρ. Γεωργόπουλος, Α. Ζαµπέλης, Ε. Παπαδόπουλος Πρόγραµµα που έληξε µέσα στο 2010. 4

Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το παρόν πρόγραµµα θα ενισχύσει και θα διευρύνει περαιτέρω την µικρή µέχρι σήµερα συµµετοχή της Ελλάδας στο πρόγραµµα/υποδοµή ARGO και θα αναπτύξει περαιτέρω τον ρόλο της σε επίπεδο παρατήρησης του παγκόσµιου ωκεανού, στα πλαίσια της παρακολούθησης της κλιµατικής αλλαγής. Το πρόγραµµα αυτό συµβαδίζει εξάλλου µε ένα κρίσιµο τµήµα της προπαρασκευαστικής φάσης της αντίστοιχης Ευρωπαϊκής ερευνητικής υποδοµής Euro- Argo, κατά το οποίο θα διερευνηθεί και πιθανά θα οριστικοποιηθεί η µακροχρόνια χρηµατοδότηση της υποδοµής από τα κράτη µέλη και κεντρικά από την Ευρωπαϊκή Ένωση (GMES). SARonikos dumping site (SARGE/ 817). Αριθµός Συνεδρίας: 130/08.05.10/γ14 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Β. Καψιµάλης Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΥ Ε / ΑΕΛΜΠ Έτος Έναρξης: 2010 ιάρκεια: 12 µήνες (03/05/10-02/05/11) Ολικός Προϋπολογισµός: 120.491,8 Περιοχή Έρευνας: Σαρωνικός Κόλπος. Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ρ Β. Καψιµάλης, ρ Α. Καραγεώργης, ρ Γ. Ρουσάκης, ρ Θ. Κανελλόπουλος, ρ Ι. Παναγιωτόπουλος, Π. Γεωργίου, Ι. Παµπίδης, Π. Μαντόπουλος, Α. Παπαγεωργίου, Μ. Ταξιάρχη, Σ. Μαρουλάκης, Π. ρακοπούλου, Χ. Κυριακίδου, Π. Αντωνίου, ρ Α. Παυλίδου, ρ Ε. Κρασακοπούλου, ρ Ι. Χατζηανέστης, ρ Α. Τσαγκάρη, ρ Ε. Στρογγυλούδη, Σ. Ηλιάκης, Γ. Παππάς, Ε. Ρουσελάκη, Μ. Ανθούλα, Ε. Πλακίδη, Χ. Πυργάκη, ρ Π. Παναγιωτίδης, ρ Β.Α. Κατσίκη, ρ Κ. Πάγκου, ρ Ν. Σύµπουρα, ρ Σ. Ζερβουδάκη, Θ. Ζούλιας, Γ. Αρβανιτάκης, Α. Κωνσταντινοπούλου, ρ Ι. Βαρκιτζή Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το έργο αυτό έχει ως αντικείµενο την µελέτη παραµέτρων στην υδάτινη στήλη, ιζηµατογενή πυθµένα και έµβιο κόσµο που φανερώνουν την άµεση αλλά και χρόνια επίδραση της απόρριψης προϊόντων εκσκαφής στο θαλάσσιο περιβάλλον. Σαν άµεση επίδραση θα µελετηθεί η µείωση της διαφάνειας των νερών σε σχέση µε την απόσταση και τον χρόνο απόρριψης. Θα ερευνηθεί επίσης η δευτερογενής επίδραση της µείωσης της διαφάνειας στο φυτοπλαγκτό, καθώς επίσης και η επίδραση σε αυτό της αργιλικής σύστασης των βυθοκορηµάτων. Το έργο θα ασχοληθεί επίσης µε την απελευθέρωση στο θαλάσσιο περιβάλλον των υδρογονανθράκων πετρελαίου, οργανικού άνθρακα και πιθανόν θρεπτικών αλάτων, που είναι προσροφηµένα στα υλικά εκσκαφής και αποτελούν κίνδυνο για τις θαλάσσιες βιοκοινωνίες. Συγκεκριµένα, οι βενθικοί οργανισµοί, λόγω της σταθερότητας τους και της θέσης τους, αποτυπώνουν µε σαφήνεια περιβαλλοντικές αλλαγές µικρής ή µεγάλης έντασης και διάρκειας. Σηµαντικές διαταράξεις του θαλάσσιου περιβάλλοντος φθάνουν στο βυθό και αντανακλώνται στη σύνθεση και δοµή των βενθικών και µειοβενθικών βιοκοινωνιών. Για την αξιολόγηση της χωρικής και χρονικής κατάστασης των βενθικών βιοκοινωνιών, χρησιµοποιούνται δείκτες που έχουν καθιερωθεί διεθνώς ως δείκτες της περιβαλλοντικής κατάστασης των οικοσυστηµάτων. Η αξιολόγηση των δεικτών αυτών πριν και µετά την απόρριψη αναµένεται να υποδηλώσει τα επίπεδα διατάραξης καθώς και τις µεταβολές που θα υποστεί το θαλάσσιο οικοσύστηµα. Ειδικότερα, η µελέτη των παραπάνω φυσικο-χηµικο-βιολογικών παραµέτρων θα πραγµατοποιηθεί µέσω δειγµατοληψιών πριν, κατά τη διάρκεια και µετά την απόρριψη των υλικών. Υποθαλάσσια αρχαιολογική και ωκεανογραφική έρευνα στο Παυλοπέτρι Λακωνίας (ΠΑΥΛΟΠΕΤΡΙ/ 820). Αριθµός Συνεδρίας: 130/08.05.10/γ3, 139/13.12.10/γ4 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ. Σακελλαρίου Φορέας Χρηµατοδότησης: University of Nottingham, UK Έτος Έναρξης: 2010 ιάρκεια: 36 µήνες 5

Ολικός Προϋπολογισµός: 10.975 Περιοχή Έρευνας: Κόλπος Βοιών (Νεάπολης) Λακωνίας, Στενό Ελαφονήσου Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ρ.. Σακελλαρίου, ρ. Γ. Ρουσάκης, ρ. Β. Λυκούσης, Σ. Μαρουλάκης, Π. Γεωργίου, Ι. Παµπίδης, Π. Μαντόπουλος, Γ. Χατήρης Άλλοι Συµµετέχοντες: Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων του ΥΠΠΟ, Πανεπιστηµίου του Nottingham, Βρετανικής Αρχαιολογικής Σχολής, Dr. Nic Flemming (NOC Southampton) Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το συγκεκριµένο πρόγραµµα στοχεύει να παρουσιάσει την ιστορία και εξέλιξη της βυθισµένης πόλης στο Παυλοπέτρι, δηλαδή πότε και για ποιό λόγο κατοικήθηκε, πώς ήταν η µορφολογία της περιοχής και η στάθµη της θάλασσας και πότε καταβυθίστηκε. Βιοποικιλότητα και οικολογία των Φαιοφυκών στην Ανατολική Μεσόγειο (TOTAL/ 825). Αριθµός Συνεδρίας: 130/08.05.10/γ2 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Π. Παναγιωτίδης Φορέας Χρηµατοδότησης: TOTAL Foundation Έτος Έναρξης: 2010 ιάρκεια: 4 χρόνια (01/06/10-31/05/14) Ολικός Προϋπολογισµός: 100.000 Περιοχή Έρευνας: Ανατολική Μεσόγειος Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ρ Π. Παναγιωτίδης, ρ Μ. Σαλωµίδη, Κ. Τσιάµης Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Christos Katsaros, University of Athens, Greece (C.K.) Project Leader, (2) Sotiris Orfanidis, National Agricultural Research Foundation (NAGREF), Fisheries Research Institute (FRI), Greece (S.O.), (3) Antonis Zambounis, University of Thessaly, Greece (A.Zam.), (4) Frithjof C. Küpper, Scottish Association for Marine Science, Scotland (F.C.K.), (5) Dieter G. Müller, University of Konstanz, Germany (D.G.M.), (6) Hiroshi Kawai, University of Kobe, Japan (H.K.), (7) Martina Strittmatter, Scottish Association for Marine Science, Scotland (Mar. S.), (8) Ante Zuljevic, Institute of Oceanography and Fisheries, Croatia (A.Z.), (9) Boris Antolic, Institute of Oceanography and Fisheries, Croatia (B.A.), (10) Vedran Nikolic, Institute of Oceanography and Fisheries, Croatia (V.N.), (11) Ergun Taskin, Celal Bayar University (CBU), Turkey (E.T.), (12) Michael H. Graham, Moss Landing Marine Laboratories (MLML), U.S.A. (M.G.), (13) Brian P. Kinlan, Marine Science Institue (MSI), U.S.A (B.K.), (14) Sven Beer, Tel Aviv University (TAU), Israel (S.B.), (15) Marina Argyrou, Marine Environment Division, Department of Fisheries and Marine Research (DFMR), Cyprus (M.A.), (16) Mehmet Ozturk, Celal Bayar University (CBU), Turkey (M.O.) Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Βασικός στόχος του Έργου είναι να διερευνήσει την βιοποικιλότητα των φαιοφυκών της Ανατολικής Μεσογείου. Ιδιαίτερη έµφαση θα δοθεί στο γένος Cystoseira, ώστε να καλυφθούν τα υπάρχοντα κενά γνώσης και να διορθωθούν ταξινοµικά προβλήµατα. Εργασίες πεδίου θα γίνουν σε επιλεγµένες θέσεις στο Αιγαίο, την Αδριατική και την Λεβαντινή θάλασσα. Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στα ξενικά είδη και τα είδη δείκτες ποιότητας. Επιπλέον θα ερευνηθούν τα βαθύβια είδη του γένους Laminaria, µε χρήση καταδυόµενων οχηµάτων και ROVs. Climate Change Impacts on the Marine Environment: Research Results And Public Perception (CLAMER/ 826). Αριθµός Συνεδρίας: 131/05.07.10/γ1 Αριθµός Συµβολαίου: FP7-ENV-2009-1-244132-CLAMER Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Ε. Παπαθανασίου Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ Έτος Έναρξης: 2010 ιάρκεια: 18 µήνες (01/04/10-30/09/11) 6

Ολικός Προϋπολογισµός: 2.889 Περιοχή Έρευνας: ΕΕ Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ρ Β. Παπαθανασίου, ρ Ε. Καµπέρη, Ν. Στρεφτάρης Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Royal Netherlands Institute for Sea Research, NIOZ, The Netherlands, (2) Marine Board European Science Foundation, ESF-MB, France, (3) Centre for Environment, Fisheries and Aquaculture Science, CEFAS, United Kingdom, (4) Flanders Marine Institute, VLIZ, Belgium, (5) Danish Meteorological Institute, DMI, Denmark, (6) Plymouth Marine Laboratory, PML, United Kingdom, (7) University of Brest, UBO-IUEM, France, (8) Università Politecnica delle Marche, UNIVPM, Italy. (9) Hellenic Centre for Marine Research, HCMR, Greece, (10) National University of Ireland Galway, NUIG, Ireland, (11) Royal Netherlands Academy of Arts and Sciences, NIOO-KNAW, The Netherlands, (12) Natural Environment Research Council, NOCS- NERC, United Kingdom, (13) University of East Anglia, UEA, United Kingdom, (14) Océanopolis, SOPAB, France, (15) Sir Alister Hardy Foundation for Ocean Science, SAHFOS, United Kingdom, (16) Spanish Council for Scientific Research, CSIC, Spain, (17) University of Tromsø, UoT, Norway Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Αν και δεν υπάρχει καµία βεβαιότητα σχετικά µε την ακριβή φύση και το ποσοστό µελλοντικής αλλαγής κλίµατος, ακόµη και τα µετριότερα σενάρια προβλέπουν µια συνεχιζόµενη αλλαγή του θαλάσσιου περιβάλλοντος, µε σχετικά σηµαντικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιδράσεις. Για να προετοιµαστεί η κοινωνία για τα απαραίτητα µέτρα µετριασµού και προσαρµογής, η πληροφόρηση των πολιτών σχετικά µε τα ερευνητικά αποτελέσµατα σε αυτό το συγκεκριµένο θέµα πρέπει να βελτιωθεί. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, πολλές νέες πληροφορίες έχουν συγκεντρωθεί στη χρηµατοδοτηµένη απο την ΕΕ έρευνα, αλλά µέχρι σήµερα αυτές οι πληροφορίες δεν έχουν συντεθεί ούτε έχουν γίνει ένα σηµαντικό µέρος της δηµόσιας γνώσης. Ο στόχος αυτού του προγράµµατος είναι να γίνει µια σύνθεση των ερευνητικών αποτελεσµάτων της ΕΕ για τις επιδράσεις της αλλαγής κλίµατος στο θαλάσσιο περιβάλλον και να γνωστοποιηθεί αυτή η γνώση και οι κοινωνικοοικονοµικές συνέπειές της καλύτερα στους ευρωπαϊκούς πολίτες και την κοινωνία ευρύτερα. Μαζί µε τους αντιπροσώπους σηµαντικών Networks of Excellence, των µεγάλων προγραµµάτων της ΕΕ και των ερευνητικών δικτύων, θα παραγάγουµε µια επισκόπηση της προόδου των ευρωπαϊκών ερευνητικών αποτελεσµάτων, για τις επιδράσεις της αλλαγής κλίµατος στο θαλάσσιο περιβάλλον. Μια ενηµερωµένη επισκόπηση της δηµόσιας γνώσης και η αντίληψη για τα αποτελέσµατα της αλλαγής κλίµατος στα θαλάσσια περιβάλλοντα και τις κοινωνικοοικονοµικές συνέπειές της, θα παραχθούν µε τη βοήθεια ψηφοφοριών και ερωτηµατολογίων. Τα αποτελέσµατα θα χρησιµοποιηθούν για να προσδιορίσουν τα κύρια ζητήµατα που πρεπει να αντιµετωπισθούν και τις καλύτερες πρακτικές που πρεπει να χρησιµοποιηθούν κατά τη διάρκεια των ενηµερωτικών δραστηριοτήτων. Η αύξηση της δηµόσιας γνώσης, σχετικά µε τις επιδράσεις αλλαγής κλίµατος στο θαλάσσιο περιβάλλον, συµπεριλαµβανοµένων των κοινωνικοοικονοµικών συνεπειών, θα επιτευχθεί µε τη βοήθεια καινοτόµων εργαλείων, όπως µια διαδραστική Πανευρωπαϊκή διάσκεψη στο τέλος του 2010 και µια υψηλής ποιότητας βασισµένη στο ιαδίκτυο πύλη, µέσα σε µια πλατφόρµα ηλεκτρονικής εκµάθησης. Αυτές οι ενηµερωτικές δραστηριότητες θα χτιστούν επάνω στην πρόσφατη εµπειρία, όπως έχει µαζευτεί µέσα από την χρηµατοδοτηµένη από την ΕΕ έρευνα, σχετικά µε τις επιδράσεις της αλλαγής κλίµατος στα θαλάσσια οικοσυστήµατα. Καταγραφή ποιότητας θαλασσίου περιβάλλοντος στην περιοχή διαχυτήρων του αγωγού εκβολής του Κ.Ε.Λ. Θριασίου Πεδίου στον Kόλπο Ελευσίνας (ΚΕΛ ΘΡΙΑΣΙΟΥ/ 828). Αριθµός Συνεδρίας: 131/05.07.10/γ6 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Ε. Κρασακοπούλου, ρ Σ. Ζερβουδάκη (αναπληρώτρια) Φορέας Χρηµατοδότησης: Κοινοπραξία ΕΡΓΟΤΕΜ-ΚΑΣΤΩΡ-ΕΤΕΘ Έτος Έναρξης: 2010 ιάρκεια: 10 µήνες (01/06/10-31/03/11) Ολικός Προϋπολογισµός 21.060 Περιοχή Έρευνας: Κόλπος Ελευσίνας 7

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ρ Ε. Κρασακοπούλου, ρ Σ. Ζερβουδάκη, ρ Χ. Κοντογιάννης, Θ. Μόρφης, Π. Ρενιέρης, ρ Α. Παυλίδου, Ρ. Ψυλλίδου, Π. Ζαχιώτη, Μ. Ανθούλα, Ε. Ρουσελάκη, Ι. Γεωργακάκης, Κ. Χαραλάµπους, Α. Ανδρονή, Σ. Ηλιάκης, ρ Α. Γιαννακούρου, ρ Κ. Πάγκου, Γ. Ασηµακοπούλου, Α. Κωνσταντινοπούλου, ρ Ε. Χρήστου, Θ. Ζούλιας, ρ Π. Παναγιωτίδης, ρ Μ. Σαλωµίδη, ρ Α. Ζενέτου, ρ Ν. Σύµπουρα, ρ Ν. Στρεφτάρης, Γ. Αρβανιτάκης Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Στόχοι του προγράµµατος: (1) να αποτυπώσει την οικολογική κατάσταση του Κόλπου Ελευσίνας, µέσω της συλλογής δεδοµένων, λαµβάνοντας υπόψη στο σχεδιασµό τις απαιτήσεις της Μ.Π.Ε. του Κ.Ε.Λ. Θριασίου Πεδίου και τις οδηγίες της ΕΕ, έτσι ώστε να µπορεί να ανταποκριθεί σε απαιτήσεις εφαρµογής των οδηγιών και, µε βάση το ελάχιστο των προδιαγραφών, να παρέχει εκτίµηση της τροφικής και οικολογικής κατάστασης της περιοχής όταν αυτό ζητηθεί. (2) να διερευνήσει πιθανές µεταβολές στα χαρακτηριστικά του οικοσυστήµατος σε σχέση µε το παρελθόν και να εκτιµήσει την επίδραση των διαφόρων φάσεων της κατασκευής/λειτουργίας του Κέντρου Επεξεργασίας Λυµάτων Θριασίου Πεδίου. Παρακολούθηση βενθικών βιοκοινωνιών του Όρµου Αντίκυρας, µε έµφαση στην εγκατάσταση θερµόφιλων ειδών (ΒΕΝΘΟΣ ΑΝΤΙΚΥΡΑΣ/ 830) Αριθµός Συνεδρίας: 133/21.07.10/γ2 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Μ.Α. Pancucci-Παπαδοπούλου Φορέας Χρηµατοδότησης: ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ Α.Ε Έτος Έναρξης: 2010 ιάρκεια: 12 µήνες (30/06/10-31/05/11) Ολικός Προϋπολογισµός: 80.262,42 Περιοχή Έρευνας: Όρµος Αντίκυρας Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ρ Μ.Α. Pancucci, ρ Σ. Ρεϊζοπούλου, ρ Ν. Σύµπουρα, Μ. Ναλετάκη, Ν. Στρεφτάρης, ρ Π. Παναγιωτίδης, ρ Μ. Σαλωµίδη, Κ Κατσαρός, Β. Μπαµπάς, Ν. Κουερίνης, Γ. Αρβανιτάκης Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Το πρόγραµµα αφορά την παρακολούθηση των βενθικών βιοκοινωνιών του Όρµου Αντίκυρας, µετά την έναρξη της έκχυσης θερµού νερού από τις εγκαταστάσεις παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του εργοστασίου Αγ. Νικολάου της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΑ ΟΣ. Κύριοι στόχοι είναι: (α) να εξεταστεί το βενθικό οικοσύστηµα (µαλακού και σκληρού υποστρώµατος) αφενός ως προς την ειδική του σύνθεση και αφετέρου ως προς τη διαµόρφωση αυτής από τις ιδιαίτερες περιβαλλοντικές συνθήκες που προκύπτουν από τις ανθρώπινες παρεµβάσεις στον υπό µελέτη παράκτιο χώρο (β) να προσδιοριστούν (αν υπάρχουν) σπάνια ή προστατευόµενα είδη, (γ) να µελετηθεί ο βαθµός εισχώρησης αλλόχθονων/θερµόφιλων ειδών και οι πιθανές επιπτώσεις στο προϋπάρχον οικοσύστηµα από την εισβολή τους Προπαρασκευαστικές ενέργειες για Ευρωπαϊκό ίκτυο Θαλάσσιων Παρατηρήσεων και εδοµένων Χαρτογράφηση Βυθού (EMODNET- SEA BED MAPPING/ 833). Αριθµός Συµβολαίου: MARE/2009/07 SI2.563144 Αριθµός Συνεδρίας: 131/05.07.10/γ2 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: Α. Ιωνά Κύριος Υπεύθυνος: Dick Schaap, Mariene Informatie Service MARIS BV, The Netherlands Φορέας Χρηµατοδότησης: ΕΕ Έτος Έναρξης: 2010 ιάρκεια: 36 µήνες (08/06/10-07/06/13) Ολικός Προϋπολογισµός: 120.000 Περιοχή Έρευνας: Ιβηρική Χερσόνησος και Βισκαϊκός Κόλπος, Αδριατική Θάλασσα, Αιγαίο Πέλαγος, -Λεβαντίνη 8

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): Α. Ιωνά, ρ Μ. Αλεξανδρή, Σ. Μαρουλάκης, Σ. Αλεξάκης Άλλοι Συµµετέχοντες: (1) Mariene Informatie Service MARIS BV (MARIS), The Netherlands (2) Institut Francais de Recherche pour l Exploitation de la Mer (IFREMER), France (3) ATLIS, The Netherlands (4) NERC National Oceanographic Data Centre (NERC-NOCS), United Kingdom (5) Instituto Español de Oceanografía (IEO), Spain (6) Gelogical Survey of Ireland (GSI), Ireland (7) Service Hydrographique et Oceanographique de la Marine (SHOM), France (8) Istituto Nazionale di Oceanografia e di Geofisica Sperimentale (OGS), Italy (9) Hellenic Centre for Marine Research (HCMR), Greece (10) UNEP/GRID-Arendal, Norway Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Ο γενικός στόχος του προγράµµατος είναι να καλυφθούν τα κενά στους χαµηλής ανάλυσης βαθυµετρικούς χάρτες της ΕΕ και να δηµιουργηθεί ένας πλήρης κατάλογος δεδοµένων υψηλής ανάλυσης, που κατέχουν οι δηµόσιες και ιδιωτικές υπηρεσίες. Το πρόγραµµα θα βασιστεί στο τρέχον ΕMODNET-Lot1/Hydrography (που υλοποιείται ήδη από το Μάιο του 2009), για να επεκτείνει την γεωγραφική κάλυψη των χαµηλής ανάλυσης βαθυµετρικών στοιχείων, που ήδη παρέχονται από την διαδικτυακή πύλη, µε βαθυµετρικά προϊόντα για περεταίρω θαλάσσιων λεκανών. Θα θέσει επίσης τα θεµέλια για µια µελλοντική χαρτογράφηση βυθού υψηλής ανάλυσης των θαλάσσιων λεκανών της Ευρώπης. Τα αποτελέσµατα θα βοηθήσουν να καθορισθούν οι διαδικασίες, οι βέλτιστες τεχνολογίες και το κατά προσέγγιση κόστος ενός τελικού επιχειρησιακού ευρωπαϊκού δικτύου θαλάσσιων παρατηρήσεων και δεδοµένων. Επίσης θα αποτελέσει βασική συνιστώσα ενος τελικού συστήµατος, που θα εξυπηρετεί τη θαλάσσια επιστηµονική κοινότητα. Εκτίµηση ποιότητας θαλασσινού νερού στο Μυλάκι Αλιβερίου (ΜΥΛΑΚΙ ΑΛΙΒΕΡΙΟΥ/ 836). Αριθµός Συµβολαίου: CMS7950, SAP 4600003922 Αριθµός Συνεδρίας: 131/05.07.10/γ5 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Α. Παυλίδου Φορέας Χρηµατοδότησης: ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ Έτος Έναρξης: 2010 ιάρκεια: 24 µήνες (01/06/10-31/05/12) Ολικός Προϋπολογισµός: 16.748,21 Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ρ. Α. Παυλίδου, ρ. Ι. Χατζηανέστης, ρ. Χρ. Ζέρη, Σ. Ηλιάκης, Γ. Παππάς, Ε. Ρουσελάκη, Ε. Πλακίδη, ρ. Θ. Κανελλόπουλος, Μ. Γιαγνίση Άλλοι Συµµετέχοντες: Πανεπιστήµιο Αθηνών Περιοχή Έρευνας: Θαλάσσια περιοχή όρµου Αλιβερίου Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Αντικείµενο του προγράµµατος είναι η αποτύπωση της κατάστασης (ποιότητας νερού) στη θαλάσσια περιοχή πλησίον του εργοστασίου ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ. Το πρόγραµµα περιλαµβάνει δύο δειγµατοληψίες ανά έτος, ώστε να αποτυπωθεί η ποιότητα των νερών και να καταγραφεί η τυχόν υπάρχουσα ρύπανση, σε σχέση µε τις δραστηριότητες της τσιµεντοβιοµηχανίας ΑΓΕΤ ΗΡΑΚΛΗΣ. Πολυπαραµετρικά παρατηρητήρια βυθού (Ερευνητική Υποδοµή-ΕΥ) (ΕΜΣΟ ΕΛΛΑΣ/ 837). Αριθµός Συνεδρίας: 124/20.01.10/ε1 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Β. Λυκούσης Φορέας Χρηµατοδότησης: ΓΓΕΤ Έτος Έναρξης: 2010 ιάρκεια: 3 µήνες (20/01/10-30/04/10) Ολικός Προϋπολογισµός: 39.150 Περιοχή Έρευνας: ΝΑ Ιόνιο. Πρόγραµµα που έληξε µέσα στο 2010. 9

Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ρ Κ. Νίττης,. Μπάλλας, ρ. Ι. Παπούλια, ρ. Χ. Τσαµπάρης, Λ. Περιβολιώτης, Α. Μαλλιος, Π. Παγώνης, ρ. Μ. Αναγνώστου, ρ.. Σακκελαρίου. (Ανάλογα µε την εξέλιξη του προγράµµατος θα υπάρξει τροποποίηση της λίστας των συµµετεχόντων) Άλλοι Συµµετέχοντες: ΕΕΑ/ Ινστιτούτο ΝΕΣΤΩΡ, Παν. Αθηνών, Παν. Πειραιά, ΙΤΕ, Παν. Αιγαίου. Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Η ΕΥ ΕΜΣΟ-ΕΛΛΑΣ των πολυπαραµετρικών παρατηρητηρίων βυθού (EMSO European Multidisciplinary Seafloor Observation-Hellenic node) βασίζεται σε ενα πανευρωπαικό δίκτυο µετρητικών σταθµών-παρατηρητηρίων βυθού, σταθερά εγκατεστηµένων στο βυθό και οι οποίοι θα τροφοδοτούνται µε ενέργεια απο συσσωρευτές ή κατα προτίµηση από καλώδια συνδεδεµένα µε την ξηρά, τα οποία µεταφέρουν µεγάλο ογκο δεδοµένων σε πραγµατικό χρόνο (real time). ια τούτο και θέσεις µε ηδη εγκατεστηµένα εν λειτουργία καλώδια θεωρούνται πρώτης προτεραιότητας. Οι δώδεκα περιοχές, που κατ αρχήν εχουν επιλεγει για το Πανευρωπαϊκό δίκτυο, µε βάση την κρισιµότητά τους για την µελέτη του περιβάλλοντος ειναι: Arctic, Nrwegian margin, Kosterfiord, Nordic seas, Pocupine, Azores, Iberian, Liqurian, East Sicily, Hellenic, Marmara sea, Black sea. Το κύριο επιστηµονικό αντικείµενο ειναι η µακροχρόνια παρατήρηση σε πραγµατικό χρόνο περιβαλλοντικών διαδικασιών και αλλαγών που συσχετίζονται µε την αλληλεπίδραση µεταξύ της γεώσφαιρας, βιόσφαιρας και υδρόσφαιρας. Ιδιαίτερη εµφαση δίδεται στην παρακολούθηση του βενθοπελαγικού οικοσυστηµατος και βιοποικοιλότητας, των υποθαλάσσιων «Γεωκαταστροφών» οπως σεισµοί, υποθαλάσσιες κατολισθήσεις, τσουνάµι, στην επίδραση των κλιµατικών αλλαγών στο βαθύ υδρολογικό περιβάλλον και το βενθικό οικοσύστηµα, στην υδροακουστική και βιοακουστική µε ιδιαίτερη εµφαση την παρακολούθηση πελαγικών ιχθυοπληθυσµών και θηλαστικών. Η Ελληνική επιστηµονική κοινότητα, που δραστηριοποιείται στούς υποθαλάσσιους µετρητικούς σταθµούς-παρατηρητήρια βυθού, έχει προτείνει σαν πρώτη προτεραιότητα την ευρύτερη θαλάσσια περιοχή Ν της Πύλου (βαθύτερη λεκάνη της Μεσογείου), αξιοποιώντας και τις εγκαταστάσεις του Ινστιτούτου ΝΕΣΤΩΡΑ στην Πύλο, ιδιαίτερα την δυνατότητα της µετάδοσης πληροφοριών σε πραγµατικό χρόνο µεσω του υποθαλάσσιου καλωδίου οπτικών ινών. To ΕΛΚΕΘΕ εχει ηδη ποντίσει στην περιοχή ενα αγκυροβόλιο του συστήµατος Poseidon και δύο αγκυροβόλια µε ρευµατογράφους/ιζηµατοπαγίδες, µε αντικείµενο την συνεχή υδρο-ιζηµατολογική παρακολούθηση της στήλης του νερού. Μαζί µε την υλοποίηση του EMSO-PP και ΚΜ3Νet-PP αποτελούν ιδανική επιστηµονική προσέγγιση για την συνεχή παρακολούθηση και κατανόηση της επίδρασης της παγκόσµιας κλιµατικής αλλαγής στο υδρολογικό και οικολογικό περιβάλλον της Α. Μεσογείου. Μεγάλες προοπτικές συνεργασίας υπάρχουν µε την Πανεπιστηµιακή κοινότητα που ασχολείται µε την θαλάσσια ερευνα και τεχνολογία, χρησιµοποιώντας εναλλακτικές τεχνικές παρακολούθσης και ανάλυσης των αποτελεσµάτων, όπως το ΙΤΕ για ακουστική ωκεανογραφία, το Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών κλπ. Συστηµατική παρακολούθηση της ποιότητας του θαλάσσιου περιβάλλοντος στις θέσεις Τσιγκράδο και Βούδια της Νήσου Μήλου για τα έτη 2010-2014 (ΜΗΛΟΣ MONITORING/ 845). Αριθµός Συνεδρίας: 137/01.11.10/γ1 Επιστηµονικός Υπεύθυνος: ρ Χ. Ζέρη Φορέας Χρηµατοδότησης: S & B Βιοµηχανικά Ορυκτά Α.Ε. Έτος Έναρξης: 2010 ιάρκεια: 4 έτη (01/11/10-31/10/14) Προϋπολογισµός: 62.730 Περιοχή Έρευνας: Όρµος Βούδια και Τσιγκράδο, ν. Μήλου Συµµετέχοντες (ΕΛΚΕΘΕ): ρ Χ. Ζέρη, ρ Μ. Σαλωµίδη, Κ. Τσιάµης, ρ Ν. Σύµπουρα, Γ. Αρβανιτάκης, Ν. Κατσιάρας, Α. Κωνσταντινοπούλου, Γ. Παππάς, ΙΕΥ: ρ Θ. Χρόνης, ΙΘΑΒΙΠ: Ι. Ίσαρης Σύντοµη Περιγραφή Προγράµµατος: Οι εργασίες πεδίου σε κάθε περιοχή θα επαναληφθούν δύο φορές και συγκεκριµένα κάθε άνοιξη των ετών 2011 και 2013. Εφόσον κριθεί απαραίτητο θα γίνει τρίτη επανάληψη την άνοιξη του 2014. Οι εργασίες συνίστανται σε: (α) Οπτική καταγραφή και 10