Σύντομη παρουσίαση του ερευνητικού προγράμματος ΟΙΚΑΠΑΒ

Transcript

1 ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΙΚΑΠΑΒ «Ολική προσέγγιση για την αξιολόγηση της οικολογικής κατάστασης Σύντομη παρουσίαση του ερευνητικού προγράμματος ΟΙΚΑΠΑΒ κα. Πολίνα Πολυκάρπου MER LAB LTD BSc Βιολογία, ΑΠΘ, Ελλάδα MSc Υδροβιολογία & Υδατοκαλλιέργεια, ΑΠΘ, Ελλάδα Το Έργο με Αρ. Πρωτοκόλλου ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ/ΠΡΟΙΟΝ/0609/74 συγχρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της ΕΕ

2 Το Έργο με Αρ. Πρωτοκόλλου ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ/ΠΡΟΙΟΝ/0609/74 συγχρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης της ΕΕ Πρόγραμμα Έρευνα για Επιχειρήσεις Δράση Νέα Προϊόντα και Υπηρεσίες Πρόσκληση ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ/ΠΡΟΙΟΝ/0609 Θεματική Ενότητα 3 Αειφόρος Ανάπτυξη Έναρξη Έργου: Οκτώβριος 2011 Ολοκλήρωση Έργου: Νοέμβριος 2014

3 Δίκτυο Συνεργασίας

4 Ανθρωπογενείς δραστηριότητες στον κόλπο Βασιλικού

5 Master Plan Βασιλικού Μονάδες Υγροποίησης Ζώνη αποθήκευσης πετρελαιοειδών και βιομηχανιών, που σχετίζονται με το φυσικό αέριο Κατασκευή προβλήτας και θέσεων πρόσδεσης πλοίων Αιολικό πάρκο Ηλεκτροπαραγωγικοί σταθμοί ιδιωτικών εταιρειών Μετακίνηση ιχθυοτροφείων SW, TV

6 ΣΤΟΧΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ 1. Χαρτογράφηση των λιβαδιών Posidonia oceanica και αξιολόγηση οικολογικής κατάστασης κόλπου Βασιλικού, εφαρμόζοντας βιοτικούς και αβιοτικούς δείκτες. 2. Εφαρμογή των μοντέλων διασποράς MERAMOD και MOM για τα ιχθυοτροφεία της ευρύτερης περιοχής κόλπου Βασιλικού. 3. Δημιουργία τεσσάρων μόνιμων συστημάτων παρακολούθησης των λιβαδιών Posidonia oceanica, στα πλησιέστερα και βαθύτερα λιβάδια του φανερόγαμου, πλησίον των ιχθυοτροφείων Seawave Fisheries Ltd, Telia Vasiliko Ltd, EMAT Ltd και Ichthys Ecofarm Ltd. 4. Ετοιμασία Οδηγού περιγραφής της υφιστάμενης οικολογικής κατάστασης (Baseline Ecological Assessment) θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών (Οδηγός για τη σύνταξη ΜΕΕΠ για έργα στο θαλάσσιο χώρο).

7 ΔΕΣΜΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΔΕ 1 Διαχείριση Έργου ΔΕ 2 Διάχυση αποτελεσμάτων ΔΕ3 Χωρική κατανομή και κατάσταση υγείας της Posidonia oceanica ΔΕ4 Εκτίμηση BENTIX, AMBI, Species richness, Simpson's index, Shannon- Wiener index, Evenness ΔΕ5 Ανάλυση ποιότητας ιζήματος ΔΕ6 Εκτίμηση Ecological Evaluation Index ΔΕ7 Εφαρμογή μοντέλων MOM & MERAMOD ΔΕ8 Συστήματα παρακολούθησης λιβαδιών Posidonia oceanica πλησίον ιχθυοτροφείων που βρίσκονται στον κόλπο Βασιλικού ΔΕ9 Σύνταξη πρωτοκόλλου: Οδηγός περιγραφής της υφιστάμενης οικολογικής κατάστασης (Baseline Ecological Assessment) θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών

8 ΔΕ 1 Διαχείριση Έργου ΣΤΟΧΟΙ 1. Συντονισμός του έργου ΑΦ MER Lab Ltd Συναντήσεις 2. Διαχείριση του έργου Επέκταση έργου κατά 1 έτος, λόγω τεχνικών δυσκολιών στη ΔΕ 3 και καθυστερήσεις στην καταβολή προκαταβολής & ενδιάμεσης δόσης 3. Ετοιμασία εκθέσεων προόδου ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ Π1: Πρακτικά συνεδριάσεων Π2: Εξαμηνιαία Έκθεση Προόδου Π3: Ενδιάμεση Έκθεση Προόδου Π4: Τελική Έκθεση Προόδου

9 ΔΕ 2 Διάχυση Αποτελεσμάτων ΣΤΟΧΟΙ 1. Κατασκευή ιστοσελίδας 2. Συμμετοχή σε 2 διεθνή συνέδρια Παρουσίαση poster αποτελεσμάτων ΔΕ6 στο European Marine Biology Symposium (19-23/8/13) 3. Υποβολή προτάσεων για δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά Βρίσκεται σε εξέλιξη η συγγραφή 2 επιστημονικών άρθρων 4. Ενημέρωση εμπλεκόμενων φορέων Συμπλήρωση ερωτηματολογίων Καταγραφή απόψεων 5. Διοργάνωση ενημερωτικής ημερίδας ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ Π5: Κατασκευή ιστοσελίδας Π6: Διοργάνωση ενημερωτικής ημερίδας στην Κύπρο Π7: Έκθεση με τις απόψεις όλων των εμπλεκόμενων φορέων Π8: Παρουσιάσεις σε 2 διεθνή συνέδρια και υποβολή εργασιών για δημοσιεύσεις σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά

10 ΔΕ3 Χωρική κατανομή και κατάσταση υγείας της Posidonia oceanica ΣΤΟΧΟΙ 1. Χαρτογράφηση λιβαδιών P. ocanicea Αγορά ηχοβολιστικού συστήματος πλαγίας σάρωσης (ΗΣΠΣ) Εκπαίδευση προσωπικού του ΑΦ στην χρήση του ΗΣΠΣ και ερμηνεία των αποτελεσμάτων του Χαρτογράφηση P. oceanica (ΗΣΠΣ, δορυφ.εικονες, αεροφωτογραφίες) Έλεγχος αποτελεσμάτων χαρτογράφησης 2. Καταμέτρηση πυκνότητας βλαστών P. oceanica 3. Εκτίμηση δεικτών LAI, PREI, BiPo Δειγματοληψίες πεδίου, εργαστηριακές και στατιστικές αναλύσεις 4. Δημιουργία χαρτών (TC Geomatic Ltd) ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ Π9: Χάρτης χωρικής κατανομής Posidonia oceanica Π10: Χάρτης πυκνότητας βλαστών Posidonia oceanica Π11: Χάρτης δείκτη LAI Π12: Χάρτης βιοτικών δεικτών BiPo και PREI PREI

11 ΔΕ4 Εκτίμηση BENTIX, AMBI, Species richness, Simpson, Shannon, Evenness ΣΤΟΧΟΙ 1. Βιβλιογραφική ανασκόπηση ταξινομικών κλείδων μακροπανίδας 2. Ανάλυση μακροπανίδας 42 δειγματοληπτικοί σταθμοί Δειγματοληψίες, διαλογή και συστηματική ταξινόμηση βενθικών οργανισμών, εφαρμογή βιοδεικτών 3. Επικύρωση αποτελεσμάτων συστηματικής ταξινόμησης μακροπανίδας ΕΛ.ΚΕ.Θ.Ε. Κρήτης 4. Εκτίμηση δεικτών BENTIX, AMBI, Species richness, Simpson, Shannon και Evenness 5. Δημιουργία χαρτών (TC Geomatic Ltd) ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ Π13: Χάρτης Βιοδείκτη BENTIX Π14: Χάρτης Βιοδείκτη AMBI Π15: Χάρτης δεικτών βιοποικιλότητας S, D, H και E Π16: Αποτελέσματα βιβλιογραφικής ανασκόπησης ΒΕΝΤΙΧ

12 ΔΕ5 Ανάλυση ποιότητας ιζήματος ΣΤΟΧΟΙ 1. Ανάλυση ιζήματος 42 δειγματοληπτικοί σταθμοί Κοκκομετρία & οργανική ύλη (MER) Ανθρακικά, ενεργός σίδηρος και πτητικά σουλφιδικά οξέα, υδράργυρος, εξαχλωροβενζένιο & εξαχλωροβουταδιένιο (GEM ANALYSIS) 2. Εφαρμογή αβιοτικού δείκτη Potential Vulnerability Level (PVL) 3. Δημιουργία χαρτών (TC Geomatic Ltd) C 6 Cl 6 ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ Π17: Χάρτες παραμέτρων ιζήματος (Potential Vulnerability Level) και ρυπαντών

13 ΔΕ6 Εκτίμηση Ecological Evaluation Index ΣΤΟΧΟΙ 1. Εκτίμηση ΕΕΙ 16 ρηχοί δειγματοληπτικοί σταθμοί Άνοιξη και καλοκαίρι Εργαστηριακές και στατιστικές αναλύσεις 2. Δημιουργία χαρτών (TC Geomatic Ltd) ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ Π18: Χάρτης βιοδείκτη ΕΕΙ EEI

14 ΔΕ7 Εφαρμογή μοντέλων MOM & MERAMOD ΣΤΟΧΟΙ 1. Εποχιακή μέτρηση ρευμάτων - δημιουργία ρευματικού προφίλ του κόλπου Βασιλικού και εκτίμηση του χρόνου παραμονής της υδάτινης μάζας στον κόλπο (Ωκεανογραφικό Κέντρο Κύπρου) 2. Εφαρμογή μοντέλου MOM 3. Εφαρμογή μοντέλου MERAMOD ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ Π19. Θεματικοί χάρτες βενθικών επιπτώσεων

15 ΣΤΟΧΟΙ ΔΕ8 Συστήματα παρακολούθησης λιβαδιών Posidonia oceanica πλησίον ιχθυοτροφείων που βρίσκονται στο κόλπο Βασιλικού ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ 1. Δημιουργία τεσσάρων μόνιμων συστημάτων παρακολούθησης Posidonia oceanica και συλλογή δεδομένων: SW, EMAT, BI, REF / ICHTHYS ECOFARM LTD Κατασκευή συστημάτων, δειγματοληψίες πεδίου, εργαστηριακές και στατιστικές αναλύσεις 2. Ανάλυση δεδομένων και σύνταξη κειμένου αναφοράς (Baseline data) Π20: Κείμενο Αναφοράς για τη Δημιουργία Συστημάτων Παρακολούθησης το Posidonia oceanica κοντά σε 3 ιχθυοτροφεία και σε 1 σταθμό Μάρτυρα

16 ΣΤΟΧΟΙ ΔΕ9 Σύνταξη πρωτοκόλλου: Οδηγός περιγραφής της υφιστάμενης οικολογικής κατάστασης (Baseline Ecological Assessment) θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ 1. Βιβλιογραφική ανασκόπηση σε πρωτόκολλα εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων από έργα στο θαλάσσιο χώρο, δημοσιευμένες μελέτες, ευρωπαϊκές οδηγίες κ.ά. 2. Σύνταξη Πρωτοκόλλου / Οδηγού για τις μελέτες εκτίμησης περιβαλλοντικών επιπτώσεων από έργα στο θαλάσσιο χώρο Π21: Οδηγός περιγραφής της υφιστάμενης οικολογικής κατάστασης (Baseline Ecological Assessment) θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών Π22: Αποτελέσματα βιβλιογραφικής ανασκόπησης

17 ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ 1. Πρώτη φορά πραγματοποιείται τόσο μεγάλης κλίμακας θαλάσσια έρευνα στην Κύπρο. 2. Συλλέχθηκαν πολύτιμες πληροφορίες για το θαλάσσιο περιβάλλον του κόλπου Βασιλικού και την ευρύτερη περιοχή του. 3. Τα δεδομένα θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν από Αρμόδιες Αρχές και ερευνητές για: τη μακροχρόνια παρακολούθηση του κόλπου Βασιλικού την εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας του κόλπου Βασιλικού, ως πρωτογενή δεδομένα (background data) υφιστάμενης κατάστασης, στα πλαίσια εκπόνησης μελλοντικών Στρατηγικών Μελετών και ΜΕΕΠ για παράκτια και θαλάσσια έργα.

18 ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΤΗΤΑ ΕΡΓΟΥ 4. Ο Οδηγός περιγραφής της υφιστάμενης οικολογικής κατάστασης (Baseline Ecological Assessment) θαλάσσιων και παράκτιων περιοχών αναμένεται να αποτελέσει βοηθητικό υλικό στην ετοιμασία από το Τμήμα Περιβάλλοντος Εξειδικευμένων Οδηγών Καθορισμού Περιεχομένων (scoping) ΜΕΕΠ για διάφορες κατηγορίες θαλάσσιων έργων. Η αναβάθμιση αυτή θα γίνει στα πλαίσια εναρμόνισης της εθνικής μας νομοθεσίας με την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2011/92/EΕ.

19 ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΝ ΟΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ