ΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ Α.Ε. Ανάπτυξη νέας γενιάς σταθµών Ηλεκτροπαραγωγής υνατότητες προσαρµογής υφιστάµενων Μονάδων ΕΗ I. ΚΟΠΑΝΑΚΗΣ Α. ΚΑΣΤΑΝΑΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΥΝΑΜΙΚΟ ΚΑΙ ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗ. ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ 16 Απριλίου 2008
Στόχος σύγχρονων εταιρειών Ηλεκτροπαραγωγής επίτευξη της ασφάλειας εφοδιασµού, επάρκεια για την κάλυψη των αναγκών της ζήτησης του συστήµατος, κατάλληλο µίγµα τεχνολογιών για τη βέλτιστη προσαρµογή της παραγωγής στην καµπύλη διάρκειας φορτίου του συστήµατος, ανταγωνιστικότητα και, µικρότερη δυνατή επιβάρυνση του περιβάλλοντος, εντός των δεσµεύσεων της νοµοθεσίας και των διεθνών υποχρεώσεων
Εγκατεστηµένη ισχύς ανά τύπο καυσίµου Εγκατεστηµένη Σταθµισµένη ισχύς Ηλικία (MW) (έτη) ιασυνδεδεµένο Σύστηµα Λιγνίτης Υ/Η ενέργεια Φυσικό Αέριο 5,288 3,017 1,966 25 28 14 Ανανεώσιµες 0.7% Λιγνίτης 41.4% Πετρέλαιο 750 36 Σύνολο 11,021 Υδροηλεκτρική ενέργεια 23.6% Φυσικό αέριο 15.4% Νησιά (πετρέλαιο) 13.0% Πετρέλαιο 5.9% Μέχρι το 2015 θα υπάρχει διαφοροποιηµένη σύνθεση καυσίµων, µε ταεγχώριακαύσιµα ναδιατηρούνσηµαντικό µερίδιο
Εξέλιξη εγκατεστηµένης Ισχύος Θερµοηλεκτρικές Μονάδες που πρόκειται να ενταχθούν Μονάδες Καύσιµο Εγκατεστηµένη Ισχύς (MW) Έτος λειτουργίας Φλώρινα II Λιγνίτης 450 2013 Πτολεµαϊδα V Λιγνίτης 450 2013 Αλιβέρι V Φυσικό αέριο 417 2010 Mεγαλόπολη V Φυσικό αέριο 800 2011 Αλιβέρι VI Λιθάνθρακας 700-800 2013 Λάρυµνα I Λιθάνθρακας 700-800 2014 CO 2 25% Μείωση εκποµπών SO 2 91% NOx 39% Σωµατίδια 56%
Σηµαντικότητα του λεκανοπεδίου υτικής Μακεδονίας για τη ΕΗ Παραγωγή 55% περίπου της ενέργειας στο ιασυνδεδεµένο Σύστηµα Εγχώρια πρώτη ύλη που εγγυάται την ασφάλεια τροφοδοσίας Επαρκή αποθέµατα λιγνίτη και ανταγωνιστικό (χαµηλό) κόστος που συµβάλλει στη µείωση της διακύµανσης της τιµής της Η/Ε Ισχυρή υποδοµή σε εγκαταστάσεις / προσωπικό Συγκεντρωµένη Τεχνογνωσία Σηµαντικός ενεργειακός κόµβος πού διαθέτει τις προϋποθέσεις για περαιτέρω επέκταση και ανάπτυξη στις γειτονικές Βαλκανικές χώρες
Στόχοι της ιεύθυνσης Εκµετάλλευσης ΘΗΣ Υψηλή ιαθεσιµότητα Μονάδων Υψηλός Βαθµός Απόδοσης Μονάδων Περιβαλλοντική ιαχείριση δίδεται ιδιαίτερη βαρύτητα : στις εκποµπές SO 2 στις εκποµπές NO x στις εκποµπές αιωρούµενων σωµατιδίων στην ενεργειακή απόδοση της εγκατάστασης στις εκποµπές CO 2
Επίπεδα Εκποµπών ανά Μονάδα Ηλεκτρικής Ενέργειας σε Λιγνιτικές Μονάδες 2,3 0,7 NO 2 kg/mwh 2,8 0,5 SΟ 2 kg/mwh 1,0 0,1 Σκόνη kg/mwh Υφιστάµενη Λιγνιτική Νέα Λιγνιτική µε Υπερσύχρονη Τεχνολογία
Μείωση εκποµπών CO 2 µε Μονάδες σύγχρονης τεχνολογίας 1390 950 Eκποµπή CO 2 (g/kwh) Υφιστάµενη Λιγνιτική Νέα Λιγνιτική µε Υπερσύχρονη Τεχνολογία
ιοξείδιο του άνθρακα: οι διαστάσεις του προβλήµατος
Βελτίωση Ποιότητας Καυσίµου Εκποµπές CO 2 Μείωση εκποµπών CO 2 1400 Ειδική εκποµπή CO 2 ανά είδος καυσίµου 1300 Λιγνίτης Λιγνίτης ΕΗ 1200 1100 kcal/kg (Λιγνίτης ΕΗ) 1100 kcal/kg (Λιγνίτης ΕΗ) 1300 kcal/kg kcal/kg (Λιγνίτης (Λιγνίτης ΕΗ) 1100 2200 kcal/kg 2200 kcal/kg 1000 3200 kcal/kg (Λιγνίτης (Λιγνίτης Γερµανίας) Γερµανίας) Λιγνίτης Γερµανίας Γερµανίας 900 4200 kcal/kg 800 6300 kcal/kg 5300 kcal/kg (Λιθάνθρακας) (Λιθάνθρακας) Πετρέλαιο Λιθάνθρακας Λιθάνθρακας 700 7200 kcal/kg (Πετρέλαιο) 600 13300 kcal/kg (Φυσικό αέριο) Φυσικό αέριο 500 400 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 Βαθµός Απόδοσης (%) Ειδική εκποµπή (tn CO2 /MWh) Ειδική εκποµπή (tn CO2 /MWh) Αύξηση Βαθµού Απόδοσης
Ενέργειες ιεύθυνσης Εκµετάλλευσης ΘΗΣ στην κατεύθυνση της αύξησης του Βαθµού Απόδοσης Βελτιστοποίηση των λειτουργικών πρακτικών των Σταθµών Παραγωγής. Προώθηση νέων επενδυτικών προτάσεων για αύξηση του Β.Α των ΑΗΣ µε καθορισµένους µεσοπρόθεσµους στόχους, οι οποίες ελέγχονται ως προς την απόδοση και την αποτελεσµατικότητά τους. Συστηµατική (on-line) παρακολούθηση και αξιολόγηση του λειτουργικού Β.Α των ΑΗΣ στην κατεύθυνση της βελτίωσης της ποιότητας του λιγνίτη Συµφωνία για τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του λιγνίτη που απαιτούνται για κάθε σταθµό Παραγωγής (εύρος αποκλίσεων, χρονική διακύµανση) στην κατεύθυνση της ακρίβειας των µετρήσεων Νέοι ταινιοζυγοί στους ΑΗΣ Εγκατάσταση αυτόµατων δειγµατοληπτών λιγνίτη ιαπίστευση δύο (2) εργαστηρίων ( υτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη)
Περιβαλλοντολογικές Επενδύσεις σε υφιστάµενες εγκαταστάσεις Εκτεταµένο πρόγραµµα αναβάθµισης υφιστάµενων ηλεκτροστατικών φίλτρων και προσθήκης νέων Εγκατάσταση συγκροτηµάτων αποθείωσης καυσαερίων Μείωση των εκποµπών NOx από τις λιγνιτικές Μονάδες Συστηµατική παρακολούθηση ποιότητας ατµόσφαιρας ιαχείριση υγρών αποβλήτων ιαχείριση στερεών αποβλήτων Αύξηση βαθµού απόδοσης θερµικών Μονάδων µε αντικατάσταση τµηµάτων των µονάδων µε νέας τεχνολογίας ή/και µε την εγκατάσταση on-line συστηµάτων παρακολούθησης της απόδοσης Πρόγραµµα τηλεθέρµανσης πόλεων
Νέες τεχνικές λύσεις για υφιστάµενες ή νέες εγκαταστάσεις ΝΕΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΝΕΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ (τα συν και πλην) ιοχέτευση CO 2 στο έδαφος Εγκατάσταση µε δέσµευση CO 2 Μη εκµεταλλεύσιµα κοιτάσµατα λιγνίτη Ωκεανός Εξαντληµένοι θύλακες πετρελαίου ή αερίου Βαθύτατοι υδροφόροι ορίζοντες + Επίλυση προβλήµατος δέσµευσης CO 2 + Βελτίωση βιωσιµότητας των στερεών καυσίµων - Επενδύσεις για δέσµευση CO 2 και µεταφορά - Εύρεση κατάλληλων γεωλογικών δοµών (για αποθήκευση)
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ (τα συν και πλην) έσµευση CO 2 µε µικροάλγες ιάγραµµα ροής + Επίλυση προβλήµατος διάθεσης CO 2 + Πιθανώς µερική επίλυση προβλήµατος SO 2 και ΝΟ χ + Χρήση µικροαλγών ως καύσιµο (µείωση καυσίµου κατά 30-50%) - Αδοκίµαστη µέθοδος (άγνωστη η δυνατότητα εφαρµογής)
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ (τα συν και πλην) έσµευση CO 2 µε µικροάλγες + Επίλυση προβλήµατος διάθεσης CO 2 + Πιθανώς µερική επίλυση προβλήµατος SO 2 και ΝΟ χ + Χρήση µικροαλγών ως καύσιµο (µείωση καυσίµου κατά 30-50%) - Αδοκίµαστη µέθοδος (άγνωστη η δυνατότητα εφαρµογής)
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ (τα συν και πλην) Αεριοποίηση λιγνίτη Συνδυασµένος Κύκλος Ολοκληρωµένης Αεριοποίησης Integrated Gasification Combined Cycle (IGCC) Βαθµός απόδοσης: 59% Καύσιµο Νερό Οξυγόνο Βαθµός αποθείωσης: Βαθµός απονίτρωσης: Αφαίρεση Hg : 1. Καύσιµο-Νερό-Οξυγόνο συµπιέζεται στον αεριοποιητή παράγοντας συνθετικό αέριο 99% 80-90% 90-95% Ηλεκτρική ενέργεια 2. Η τέφρα µετατρέπεται σε αδρανή υαλώδη µάζα 3. Το συνθετικό αέριο ψύχεται και καθαρίζεται από σωµατίδια Ηλεκτρική ενέργεια Νερό 4. Η υαλώδης µάζα και τα αδρανή υλικά χρησιµοποιούνται για παραγωγή άλλων προϊόντων 5. Το συνθετικό αέριο διέρχεται από ενεργό άνθρακα για δέσµευση Hg Αεριοποιητής 6. Το θείο αποµακρύνεται και µετατρέπεται σε θειικό οξύ ή λίπασµα Ατµός Αέρας 7. Το συνθετικό αέριο είτε χρησιµοποιείται για παραγωγή άλλων χηµικών προϊόντων είτε ως καύσιµο σε αεριοστρόβιλο Καθαρό συνθετικό αέριο 8. Καύση συνθετικού αερίου σε αεριοστρόβιλο για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας Χηµικά προϊόντα 9. Αξιοποίηση καυσαερίων αεριοστροβίλου για ατµοποίηση νερού Αποµάκρυνση θείου 10.Χρήση ατµού σε ατµοστρόβιλο για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας Παραπροϊόντα Θείο 11.Ψύξη του ατµού για επαναφορά στο θερµικό κύκλο.
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ (τα συν και πλην) Αεριοποίηση λιγνίτη Βαθµός αποθείωσης: Βαθµός απονίτρωσης: Αφαίρεση Hg : Εκτιµήσεις E.P.A. Μονάδα IGCC 99% 80-90% 90-95% Επένδυση ( /kw) Επένδυση ( /kw) Ηλεκτρική ενέργεια 2.080-5.020 Μονάδα συµβατική Ολικό Ολικό κόστος κόστος ( /MWh) ( /MWh) χωρίς CO χωρίς CO22 µε µε CO CO22 Ηλεκτρική ενέργεια Νερό 1.800 56 65 52 79 Ατµός Επιβάρυνση παραγωγής από CO2 (2008-2012) ( /MWh) 0.74 t/mwh 1.07 t/mwh Αέρας 26,8 26,8 Καθαρό συνθετικό αέριο Θείο 8,5 8,5 ΒΑ 59% Παραπροϊόντα 9,0 9,0 0.34 t/mwh IGCC Αποµάκρυνση θείου 0.36 t/mwh ΒΑ 56% Εκτίµηση τιµής CO2: 25 /t ΒΑ 41% Λιγνίτης 18,5 18,5 Χηµικά προϊόντα ΦΑΣΚ Τύπος Τύπος Βαθµός απόδοσης: 59% Λιθάνθρακας ΒΑ 45% Καύσιµο Νερό Οξυγόνο Συνδυασµένος Κύκλος Ολοκληρωµένης Αεριοποίησης Integrated Gasification Combined Cycle (IGCC)
ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ (τα συν και πλην) Ηλεκτρισµός ΧΩΡΙΣ CO 2 Ηλεκτρικό δίκτυο Η 2 Ο Μετατροπή & δέσµευση CO 2 ίκτυο Φυσικού αέριου Φυσικό αέριο Ηλεκτροπαραγωγή από υδρογόνο Μεταφορά πετρελαίου Πετρέλαιο Ανώρυξη πετρελαίου ιοχέτευση CO 2 για άντληση πετρελαίου