ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µικρές τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Η τάξη µου» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης.

ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ 1. Τίτλος Γράψτε ένα τίτλο για το σενάριο Η τάξη µου 2. Εµπλεκόµενες γνωστικές περιοχές Σε περίπτωση που προτείνετε διαθεµατικό σενάριο, αναφέρετε ποια γνωστικά αντικείµενα ή γνωστικές περιοχές εµπλέκονται στο σενάριο. Το διδακτικό σενάριο αυτό εντάσσεται στο γνωστικό αντικείµενο της Μελέτης Περιβάλλοντος της Α τάξης του ηµοτικού και είναι συµβατό µε το Α.Π.Σ και το.ε.ε.π.σ. 3. Γνώσεις και πρότερες ιδέες ή αντιλήψεις των µαθητών Αναφέρετε προηγούµενες γνώσεις που πρέπει να διαθέτουν οι µαθητές καθώς και πιθανές ιδέες ή αντιλήψεις για τις υπό µελέτη έννοιες, διαδικασίες και φαινόµενα. Τα παιδιά γνωρίζουν ήδη ότι η ένταξή τους σε µια οµάδα συνεπάγεται την τήρηση των κανόνων της οµάδας και των υποχρεώσεων που έχουν προς αυτήν για την εύρυθµη λειτουργία της. Επίσης έχουν κατακτήσει το µηχανισµό γραφής. 4. Σκοπός και στόχοι ιατυπώστε τον σκοπό και τους στόχους του σεναρίου. Οι στόχοι µπορεί να είναι γνωστικοί, όπως η κατανόηση εννοιών ή η οικοδόµηση γνώσεων, µπορεί να αναφέρονται σε δεξιότητες ή να αφορούν σε στάσεις και αξίες. Σκοπός του σεναρίου είναι να συνειδητοποιήσουν ότι είναι µέλη µιας κοινωνικής οµάδας µε κανόνες, υποχρεώσεις και δικαιώµατα. Α.Στόχοι ως προς το γνωστικό αντικείµενο:

1.Να εξοικειωθούν µε το σχολικό περιβάλλον της τάξης τους και να ταξινοµήσουν τα αντικείµενά της. 2.Να επισηµαίνουν τις κοινές ανάγκες που ικανοποιεί η τάξη (µάθηση,σχολική εργασία,ψυχαγωγία) 3.Να γνωρίζουν και να αποδέχονται τους κανόνες που πρέπει να τηρούνται για την καλύτερη λειτουργία της τάξης τους ως οµάδας αλλά και για τη λειτουργία µικρότερων οµάδων µέσα στην τάξη. Β.Στόχοι ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιών: 1.Να αναπαραστούν τις ήδη υπάρχουσες γνώσεις τους µε µια ειδική τεχνική οπτικοποίησης των σχέσεων ανάµεσα στις έννοιες. 2.Να συνθέτουν µικρά κειµενάκια σε ψηφιακή µορφή που είναι διαφορετική από τη γραφή µε χαρτί και µολύβι. 3.Να δηµιουργούν στο τέλος της επεξεργασίας του θέµατος τους µια πολυτροπική παρουσίαση αυτού. Γ.Στόχοι ως προς τη µαθησιακή διαδικασία 1.Να περάσουν από την παθητική συµµετοχή της δασκαλοκεντρικής διδασκαλίας στην ενεργητική συµµετοχή της µαθητοκεντρικής διδασκαλίας επικοινωνώντας µεταξύ τους. 2.Να ασκηθούν στη συνεργατική µάθηση για την επίτευξη των στόχων τους,στην ανάληψη πρωτοβουλιών και στην ανάπτυξη δηµιουργικής και κριτικής σκέψης. 5. Κατηγορία λογισµικού συνδυασµός κατηγοριών λογισµικού Αναφέρετε ποια ή ποιες κατηγορίες λογισµικού θα χρησιµοποιήσετε κατά τη διεξαγωγή του σεναρίου σας. Αιτιολογήστε σύντοµα την επιλογή σας. Μπορείτε επίσης να αναφερθείτε σε συγκεκριµένα λογισµικά αλλά είναι απαραίτητο να προσδιορίσετε την ή τις κατηγορίες στις οποίες ανήκουν (π.χ. λογισµικά γενικής χρήσης όπως επεξεργασία κειµένου ή λογιστικά φύλλα, υπολογιστικά περιβάλλοντα όπως οπτικοποιήσεις, προσοµοιώσεις ή µοντελοποιήσεις, εφαρµογές διαδικτύου, λογισµικά κλειστού τύπου, κλπ.). 1.Λογισµικό εννοιολογικής χαρτογράφησης (Kidspiration) 2.Λογισµικό γενικής χρήσης-επεξεργαστής κειµένου(word) 3.Λογισµικό παρουσίασης (Power point) 4.Λογισµικό ζωγραφικής(revelation Natural Art)

6. ιάρκεια Σηµειώστε πόσες περίπου διδακτικές ώρες απαιτούνται για την υλοποίηση του σεναρίου. Το παρόν σενάριο θα έχει διάρκεια τρεις (3) διδακτικές ώρες. 7. Οργάνωση τάξης & απαιτούµενη υλικοτεχνική υποδοµή Εξηγήστε πως θα οργανώσετε την τάξη σας (π.χ. οργάνωση σε οµάδες, κάθε παιδί σε ένα υπολογιστή, χρήση ενός µόνου υπολογιστή στην τάξη κλπ.) και αιτιολογείστε σύντοµα την επιλογή σας. Αναφέρετε την υλικοτεχνική υποδοµή που κρίνετε απαραίτητη για την υλοποίηση του σεναρίου. Οι µαθητές της τάξης χωρίζονται σε πέντε οµάδες.κάθε οµάδα αποτελείται από τέσσερις περίπου µαθητές. Οι οµάδες είναι ανοµοιογενείς και δηµιουργούνται από το δάσκαλο και τους µαθητές µε κριτήριο την ύπαρξη ενός τουλάχιστον µαθητή στην οµάδα που να χειρίζεται µε ευχέρεια τον υπολογιστή. Στις οµάδες ανατίθεται κάθε φορά η ίδια εργασία. Κάθε οµάδα εργάζεται σε έναν υπολογιστή. Το παρόν σενάριο πραγµατοποιείται στην αίθουσα υπολογιστών του σχολείου όπου υπάρχει και βιντεοπροβολέας. Επίσης χρησιµοποιούνται τα προαναφερθέντα λογισµικά τα οποία είχε φροντίσει ο δάσκαλος να εγκαταστήσει στους υπολογιστές. 8. Περιγραφή και αιτιολόγηση του σεναρίου Αναφέρετε την ακολουθούµενη διδακτική µέθοδο και τις προτεινόµενες δραστηριότητες για τους µαθητές στο πλαίσιο του σεναρίου αναδεικνύοντας την προστιθέµενη αξία από την ενσωµάτωση του/των λογισµικών στο σενάριο. Περιγράψτε τις δυνατές ενέργειες του εκπαιδευτικού, τη συναρµογή τους µε τις ενέργειες των µαθητών και τους διδακτικούς στόχους. Θεωρητική προσέγγιση

Το παρόν σενάριο στηρίζεται στις γνωστικές θεωρίες µάθησης κονστρουκτιβισµός (Piaget)και στην ανακαλυπτική µάθηση (Bruner) και στις κοινωνικοπολιτισµικές θεωρήσεις για τη µάθηση (Vygotsky-Doise-Mugny). Σύµφωνα µε τις γνωστικές θεωρίες η µάθηση δεν µεταδίδεται αλλά είναι διαδικασία προσωπικής κατασκευής της γνώσης η οποία εδράζεται πάνω σε προγενέστερες γνώσεις που τροποποιούνται κατάλληλα ώστε να συζευχθούν µε τη νέα γνώση. Ο µαθητής µαθαίνει σε ένα περιβάλλον πλούσιο σε ποικίλα εξωτερικά ερεθίσµατα, το οποίο δίνει τη δυνατότητα στο µαθητή να αλληλεπιδρά µαζί του. Ακόµη, στην ανακαλυπτική µάθηση όπου ο µαθητής ανακαλύπτει τη γνώση µέσα από ανακαλυπτικές διαδικασίες. Τέλος σύµφωνα µε τις κοινωνικοπολιτισµικές θεωρήσεις η µάθηση δηµιουργείται από την αλληλεπίδραση του ατόµου µε άλλα άτοµα σε συγκεκριµένες επικοινωνιακές περιστάσεις. Οι θεωρίες αυτές υποστηρίζουν τη συνεργατική µάθηση, όπου ο εκπαιδευτικός έχει το ρόλο του οργανωτή, του εµψυχωτή, του καθοδηγητή στη µαθησιακή διαδικασία. Μεθοδολογική προσέγγιση Η µέθοδος που ακολουθείται στο παρόν σενάριο είναι η οµαδοσυνεργατική.με αυτήν ευνοείται η κοινωνική αλληλεπίδραση η επικοινωνία και η συνεργασία µεταξύ των µαθητών. ιδακτική προσέγγιση Στο παρόν σενάριο θα χρησιµοποιηθεί: 1.Λογισµικό εννοιολογικής χαρτογράφησης (Kidspiration),για να ανιχθευθούν οι πρότερες γνώσεις των µαθητών σχετικά µε την έννοια της τάξης. Αυτό γιατί η εννοιολογική χαρτογράφηση είναι µια ειδική τεχνική οπτικοποίησης των σχέσεων ανάµεσα στις διάφορες έννοιες. 2.Λογισµικό γενικής χρήσης επεξεργαστή κειµένου, για την παραγωγή µικρών κειµένων ψηφιακής µορφής,επειδή συνιστά µια νέα µέθοδο γραφής ποιοτικά διαφορετική από τη γραφή µε χαρτί και µολύβι που δείχνει εξέλιξη στην γραφή, αναστοχασµό και ευνοεί την πολυτροπικότητα 3.Λογισµικό ζωγραφικής(revelation Natural Art) µε το οποίο τα παιδιά καλλιεργούν τη δηµιουργική τους έκφραση φτιάχνοντας πολυσύνθετες αναπαραστάσεις και καλλιεργούν τη δηµιουργική τους σκέψη και τη συναισθηµατική τους νοηµοσύνη. 4.Λογισµικό παρουσίασης(power point) για να παρουσιάσουν τις δικές τους ζωγραφιές διότι αυτό το λογισµικό αποτελεί εργαλείο οπτικοποίησης πολυµεσικό και υπερµεσικό που ενθαρρύνει τη χρήση πολλαπλών τρόπων αναπαράστασης των εργασιών τους.

9. Φύλλα εργασίας Περιγράψτε συνοπτικά τα βασικά σηµεία ενδεικτικού φύλλου εργασίας για τους µαθητές, το οποίο καλύπτει µέρος του σεναρίου και περιέχει δύο ή τρεις το πολύ δραστηριότητες. 1 η διδακτική παρέµβαση Κατά την πρώτη διδακτική παρέµβαση τα παιδιά αφού συζητήσουν προφορικά µε το δάσκαλό τους για την έννοια της τάξης (έµψυχο και άψυχο υλικό) στη συνέχεια συµπληρώνουν ηµιδοµηµένο εννοιολογικό χάρτη µε κύρια έννοια «η τάξη µου» και υποέννοιες α)από τι αυτή αποτελείται αυτή (άψυχο υλικό,θρανία πίνακαςκ.λ.π) που το παίρνουν από τις εικόνες της βιβλιοθήκης του kidspiration και β)ποιοι κανόνες διέπουν την τάξη(ησυχία,καθαριότητα κ.λ.π). Στη συνέχεια απαντούν σε φύλλο εργασίας επεξεργαστή κειµένου σε ερωτήσεις που έχουν σχέση µε την περιγραφή της τάξης καθώς και µε τους κανόνες της τάξης. 2 η διδακτική παρέµβαση Κατά τη δεύτερη διδακτική παρέµβαση οι µαθητές ανοίγοντας το λογισµικό ζωγραφικής (R.N.A) ζωγραφίζουν την τάξη τους καθώς και σκηνές µέσα σε αυτήν και γράφουν µια λεζάντα µε αστείο περιεχόµενο. Έτσι επιστρατεύουν τη φαντασία τους και εκφράζουν τα συναισθήµατά τους µέσα από την πορεία της καλλιτεχνικής τους δηµιουργίας. Στη συνέχεια τις αποθηκεύουν στον υπολογιστή τους. 3 η διδακτική παρέµβαση Οι µαθητές µετά από επίδειξη του λογισµικού power point από τον εκπαιδευτικό, συνεργάζονται στην οµάδα τους και δηµιουργούν τη δική τους διαφάνεια. Σε αυτήν εισάγουν τη ζωγραφιά τους. Στη συνέχεια κάθε οµάδα παρουσιάζει τη διαφάνειά της στις άλλες οµάδες. ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 ης Ι ΑΚΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ 1.Επιλέγω από τα προγράµµατα το power point. 2.Επιλέγω Κεντρική, πατώ ηµιουργία διαφάνειας 3.Από τη γραµµή εντολών πατώ «εισαγωγή» εικόνας. Α)Πατώ «εισαγωγή» Β)Επιλέγω εικόνα Γ)Αναζητώ την εικόνα από το σωστό φάκελο και πατώ «εισαγωγή»

10. Πρόσθετες πληροφορίες Σηµειώστε πρόσθετες πληροφορίες που θεωρείτε αναγκαίες για την αξιολόγηση του σεναρίου. Για παράδειγµα, προσαρµογές, επεκτάσεις ή άλλες αλλαγές στο περιεχόµενο ή στις διαδικασίες που θεωρήσατε αναγκαίες µε σύντοµη αιτιολόγηση. Επέκταση Το σενάριο µπορεί να επεκταθεί στο µάθηµα των Μαθηµατικών κάνοντας µετρήσεις µε τα αντικείµενα της τάξης τους και λύνοντας σχετικά προβλήµατα πρόσθεσης και αφαίρεσης. Αξιολόγηση Στη διάρκεια εφαρµογής του σεναρίου οι µαθητές συνεργάστηκαν εξαιρετικά και περίµεναν µε ενθουσιασµό την κάθε διδακτική παρέµβαση. Μικρά προβλήµατα παρουσιάστηκαν ως προς το χρόνο ο οποίος δεν ήταν αρκετός για να συµπληρωθούν κάποια φύλλα εργασίας. Παρατήρηση: το σενάριο µπορεί να σχεδιαστεί µε τη χρήση κάποιου ή κάποιων από τα παρακάτω, που εσείς θεωρείτε κατάλληλο/α για την περίσταση: Α) ιαδίκτυο (ανίχνευση πληροφοριών / online δραστηριότητες) Β) λογισµικό ανάπτυξης δηµιουργικότητας και ζωγραφικής (αποτύπωση ιδεών / έκθεση υλικού) Γ) Λογισµικό εννοιολογικής χαρτογράφησης (ανίχνευση ιδεών / ανάπτυξη θέµατοςεξακτίνωση / οµαδοποιήση / ταξινόµηση) ) Ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες (ανίχνευση / παρουσίαση υλικού) και λογισµικά οπτικοποίησης Ε) Λογισµικά γενικής χρήσης, όπως επεξεργασία κειµένου, λογιστικό φύλλο, λογισµικό παρουσίασης, κλπ. (π.χ. παραγωγή γραπτού λόγους, πίνακες διπλής εισόδου, κατασκευή παρουσίασης) ΣΤ) λογισµικά κλειστού τύπου