Το πρόβλημα της ιλύς Κατά την επεξεργασία των υγρών αποβλήτων παράγονται ταυτόχρονα και ορισμένα παραπροϊόντα, όπως τα εσχαρίσματα, η άμμος, τα ξαφρίσματα και η περίσσεια ιλύς από τις δεξαμενές καθίζησης (πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια). Από τα προϊόντα αυτά το σημαντικότερο σε όγκο και δυσκολότερο σε χειρισμό και διάθεση είναι η ιλύς. Η ιλύς είναι μία εντελώς υδαρής μάζα που η περιεκτικότητά της σε στερεές ουσίες ανέρχεται σε 3-5. Λόγω του όγκου και των συστατικών της δημιουργεί δυσεπίλυτα, μέχρι τώρα, προβλήματα τελικής διάθεσης και για το λόγο αυτό οι εφαρμοζόμενες διαδικασίες επεξεργασίας ιλύος όπως η συμπύκνωση, η βελτίωση και αφυδάτωση αποβλέπουν κυρίως στην απομάκρυνση μέρους του νερού και την μείωση του συνολικού όγκου της. Αντίστοιχα προβλήματα διάθεσης συναντώνται και στη λάσπη που παράγεται από βιομηχανικές εφαρμογές. Η λάσπη αυτή πρέπει να αδρανοποιηθεί και να σταθεροποιηθεί, ώστε να χαρακτηριστεί αδρανής και στη συνέχεια να καταστεί εφικτή η ασφαλής διάθεσή της στο περιβάλλον. Η λύση GACS Η Γεωχημική Μέθοδος Ενεργών Αργιλικών Ιζημάτων GACS (Geochemical Active Clay Sediment), επεξεργασίας υγρών και στερεών αποβλήτων που διαθέτει και εφαρμόζει η ZEOLOGIC είναι μία καινοτόμος μέθοδος επεξεργασίας υγρών και στερεών αποβλήτων, εγκεκριμένη στον εθνικό σχεδιασμό για την επεξεργασία λυματολάσπης που παράγεται από μονάδες βιολογικού καθαρισμού και επεξεργασίας λάσπης που παράγεται από βιομηχανικές εφαρμογές. Η βάση της καινοτόμου Γεωχημικής Μεθόδου GACS, είναι η χρήση τεχνιτών γεωπολυμερών υλικών, που αποτελούνται από φυσικά υλικά, τα οποία είναι μοναδικά για κάθε περίπτωση και μπορούν να εφαρμοστούν σχεδόν στο σύνολο των αποβλήτων, υγρών και στερεών, επικινδύνων και μη. Η συνδυαστική χρήση των υψηλής ποιότητας φυσικών υλικών και ελάχιστων χημικών ουσιών, σε κατάλληλες αναλογίες, δίνει τη δυνατότητα δέσμευσης του φορτίου της λάσπης, στη μάζα του γεωπολυμερούς υλικού, με αποτέλεσμα την παραγωγή ενός τελικού προϊόντος, σε στερεή μορφή, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας επεξεργασίας, το οποίο είναι υγιεινοποιημένο και αδρανοποιημένο, και το οποίο μπορεί να διατεθεί στο περιβάλλον σαν εδαφοβελτιωτικό ή σαν αδρανές υλικό, καλύπτοντας τις προδιαγραφές που θέτει η κείμενη νομοθεσία. Η συγκεκριμένη μέθοδος παρέχει σημαντικά πλεονεκτήματα στην επεξεργασία των ιλύων, τα οποία συνοψίζονται παρακάτω: Ανταγωνιστικό κόστος επένδυσης συγκρινόμενο με άλλες μεθόδους κατεργασίας Επίτευξη σημαντικά μικρότερων χρόνων χημικής αντίδρασης Επίτευξη παραγωγής αδρανοποιημένης λυματολάσπης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εδαφοβελτιωτικό λίπασμα ή αδρανές υλικό Εξάλειψη οσμών Σελίδα 1 από 9
A. Περιγραφή Γραμμής επεξεργασίας λάσπης που παράγεται από μονάδες βιολογικού καθαρισμού Η γραμμή επεξεργασίας λάσπης που παράγεται από μονάδες βιολογικού καθαρισμού διαθέτει τα παρακάτω στάδια: 1. Προαποθήκευση 2. 1 ο στάδιο επεξεργασίας (Υγιεινοποίηση και σταθεροποίηση) 3. 2 ο στάδιο επεξεργασίας (Αδρανοποίηση) 4. 3 ο στάδιο επεξεργασίας (Ξήρανση επεξεργασμένης ιλύος) 5. 4 ο στάδιο επεξεργασίας (Εμπλουτισμός) 6. 5 ο στάδιο επεξεργασίας (Πελετοποίηση ξήρανση προϊόντος) 7. 6 ο στάδιο επεξεργασίας (Συσκευασία αποθήκευση) 1. Προαποθήκευση Η προαποθήκευση αποτελεί το στάδιο εισόδου της ιλύος προς επεξεργασία στην εγκατάσταση. Η προαποθήκευση γίνεται σε κλειστό κτίριο, τηρώντας συγκεκριμένες προδιαγραφές, όπου η ιλύς αποθηκεύεται προσωρινά, μέχρι να μεταφερθεί στα επόμενα στάδια επεξεργασίας με συστήματα μεταφοράς υψηλών προδιαγραφών, κατάλληλα για τη μεταφορά του υλικού. Στάδιο 1: Προαποθήκευση Σελίδα 2 από 9
2. 1 ο στάδιο επεξεργασίας (υγιεινοποίηση και σταθεροποίηση) Αρχικά η ιλύς αφού ζυγισθεί και καταγραφεί, ώστε να γίνεται μέτρηση της ποσότητας που μεταφέρεται προς επεξεργασία, μεταφέρεται στην δεξαμενή επεξεργασίας, υγιενοποίησης και σταθεροποίησης. Με την ολοκλήρωση της μεταφοράς της απαιτούμενης ποσότητας ιλύος, ξεκινά το 1ο στάδιο επεξεργασίας, που αφορά στην υγιεινοποίηση και τη σταθεροποίησή της. Με την έναρξη της ανάδευσης γίνεται προσθήκη νερού, μέχρι το απόβλητο να αποκτήσει το επιθυμητό ποσοστό υγρασίας σύμφωνα με τις απαιτήσεις της διαδικασίας. Κατόπιν γίνεται η προσθήκη των κατάλληλων αντιδραστηρίων που απαιτούνται, σε κατάλληλες ποσότητες, ενώ συνεχίζεται η ανάδευση. Η προσθήκη των υλικών αυτών γίνεται με τη χρήση κατάλληλων δοσομετρικών αντλιών. Με τη χρήση των δύο αυτών ουσιών, επιτυγχάνεται η απολύμανση υγιεινοποίηση της ιλύς και η εξουδετέρωση των παθογόνων. Στη συνέχεια προστίθεται το Γεωπολυμερές Σταθεροποίησης, το οποίο είναι σε μορφή σκόνης, με στόχο τη σταθεροποίηση της ιλύος και την προετοιμασία της για το επόμενο στάδιο επεξεργασίας. Με την ολοκλήρωση του σταδίου η επεξεργασμένη ιλύς μεταφέρεται στο επόμενο στάδιο επεξεργασίας. Στάδιο 2: Υγιεινοποίηση και σταθεροποίηση Σελίδα 3 από 9
3. 2 ο στάδιο επεξεργασίας (αδρανοποίηση) Με την ολοκλήρωση της μεταφοράς του αποβλήτου στη δεξαμενή του 2 ου σταδίου επεξεργασίας, ξεκινά η ανάδευση με ειδικές προδιαγραφές και σε κατάλληλες στροφές ανάδευσης και προστίθεται το Γεωπολυμερές Αδρανοποίησης, σε κατάλληλες ποσότητες, ώστε να επιτευχθεί η τελική αδρανοποίηση του υλικού. Αφού ομογενοποιηθεί και αδρανοποιηθεί το υλικό, μεταφέρεται στο επόμενο στάδιο επεξεργασίας, πληρώντας όλα τα απαιτούμενα χημικοτεχνικά χαρακτηριστικά. Στάδιο 3: Αδρανοποίηση Σελίδα 4 από 9
4. 3 ο Στάδιο επεξεργασίας (Ξήρανση επεξεργασμένης ιλύος) Το στάδιο της ξήρανσης αποτελεί ένα βασικό στάδιο επεξεργασίας, καθώς το υλικό μετά από αυτό έχει αποκτήσει τις απαραίτητες ιδιότητες, ώστε να μπορεί να διατεθεί σαν τελικό προϊόν. Με τη χρήση του ξηραντηρίου, το οποίο κατασκευάζεται με ειδικές προδιαγραφές και ανάλογα με την ποσότητα του υλικού, γίνεται ξήρανση και αφύγρανση του αδρανοποιημένου υλικού. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας ξήρανσης το υλικό αποθηκεύεται προσωρινά σε δύο σιλό, ανάλογα με το τελικό επιθυμητό προϊόν. Σε περίπτωση που ζητείται το τελικό προϊόν να είναι εδαφοβελτιωτικό, το επεξεργασμένο υλικό αποθηκεύεται στο πρώτο σιλό και στη συνέχεια μεταφέρεται προς τη μηχανή πελετοποίησης. Σε περίπτωση που ζητείται η παραγωγή οργανοχημικού λιπάσματος, τότε το ξηραμένο υλικό αποθηκεύεται στο δεύτερο σιλό, ώστε να οδηγηθεί στο 3 ο στάδιο επεξεργασίας, τον εμπλουτισμό. Στάδιο 3: Ξήρανση - Εδαφοβελτιοτικό Σελίδα 5 από 9
5. 4 ο στάδιο επεξεργασίας (Εμπλουτισμός) Εφόσον το επιθυμητό τελικό προϊόν της διαδικασίας είναι η παραγωγή οργανοχημικού λιπάσματος μετά το στάδιο της ξήρανσης ακολουθεί το στάδιο του εμπλουτισμού του υλικού με ποσότητες Αζώτου, Φωσφόρου και Καλίου (Ν, Ρ, Κ) σε κατάλληλες αναλογίες. Από το δεύτερο σιλό αποθήκευσης οδηγείται η κατάλληλη ποσότητα υλικού προς τη δεξαμενή ανάμιξης του 3 ου σταδίου επεξεργασίας. Με την έναρξη της ανάμιξης γίνεται η προσθήκη του Αζώτου, του Φωσφόρου και του Καλίου, στις κατάλληλες αναλογίες, ώστε να παραχθεί οργανοχημικό λίπασμα υψηλών προδιαγραφών και να διαθέτει τις κατάλληλες αναλογίες των παραπάνω ουσιών. Με την ολοκλήρωση της ανάμιξης ο αναμικτήρας μεταφέρει το προϊόν προς το σιλό αποθήκευσης, απ όπου οδηγείται προς το μηχάνημα πελετοποίησης. Στάδιο 4: Εμπλουτισμός Σελίδα 6 από 9
6. 5 ο στάδιο επεξεργασίας (Πελετοποίηση τελική ξήρανση) Στο στάδιο της πελετοποίησης το παραγόμενο προϊόν συμπιέζεται σε μηχάνημα παραγωγής πέλετ, ώστε να αποκτήσει επιθυμητό σχήμα και μέγεθος, ώστε να είναι εύκολη η διάθεσή του στις καλλιέργειες. Η παραγωγή του υλικού σε μορφή πέλλετ, γίνεται μόνο με συμπίεση, χωρίς τη χρήση άλλων ουσιών, ώστε να μην αλλάξει η σύσταση και οι ιδιότητες του υλικού. Μετά την έξοδο του προϊόντος από τη μηχανή πελλετ, αυτό οδηγείται σε σύστημα ξήρανσης, ώστε στο τελικό προϊόν να μην υπάρχει υγρασία. Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας το παραγόμενο προϊόν αποθηκεύεται στο τελικό σιλό αποθήκευσης πριν καταλήξει στη συσκευαστική μηχανή. 7. 6 ο στάδιο επεξεργασίας (Συσκευασία Αποθήκευση) Με την ολοκλήρωση της επεξεργασίας το τελικό προϊόν είτε είναι εδαφοβελτιωτικό είτε είναι οργανοχημικό λίπασμα οδηγείται σε συσκευαστική μηχανή, η οποία έχει τη δυνατότητα να συσκευάζει το τελικό προϊόν είτε σε bigpack, είτε σε σακιά. Με την ολοκλήρωση της συσκευασίας θα γίνεται η αποθήκευση του προϊόντος μέχρι την τελική διάθεσή του. Σελίδα 7 από 9
B. Περιγραφή Γραμμής επεξεργασίας λάσπης που παράγεται από βιομηχανικές εφαρμογές Η γραμμή επεξεργασίας λάσπης που παράγεται από βιομηχανικές εφαρμογές διαθέτει τα παρακάτω στάδια: 1. Προαποθήκευση 2. 1 ο στάδιο επεξεργασίας (Σταθεροποίηση) 3. 2 ο στάδιο επεξεργασίας (Αδρανοποίηση) 4. 3 ο στάδιο επεξεργασίας (Ξήρανση επεξεργασμένης λάσπης) 1. Προαποθήκευση Η προαποθήκευση αποτελεί το στάδιο εισόδου της λάσπης προς επεξεργασία στην εγκατάσταση. Η προαποθήκευση γίνεται σε κλειστό κτίριο, τηρώντας συγκεκριμένες προδιαγραφές, όπου η λάσπη αποθηκεύεται προσωρινά, μέχρι να μεταφερθεί στα επόμενα στάδια επεξεργασίας με συστήματα μεταφοράς υψηλών προδιαγραφών, κατάλληλα για τη μεταφορά του υλικού. 2. 1 ο στάδιο επεξεργασίας (Σταθεροποίηση) Αρχικά η λάσπη αφού ζυγισθεί και καταγραφεί, ώστε να γίνεται μέτρηση της ποσότητας που μεταφέρεται προς επεξεργασία, μεταφέρεται στην δεξαμενή σταθεροποίησης. Με την ολοκλήρωση της μεταφοράς της απαιτούμενης ποσότητας λάσπης, ξεκινά το 1ο στάδιο επεξεργασίας, που αφορά στην σταθεροποίησή της. Με την έναρξη της ανάδευσης γίνεται προσθήκη νερού, μέχρι το απόβλητο να αποκτήσει το επιθυμητό ποσοστό υγρασίας σύμφωνα με τις απαιτήσεις της διαδικασίας. Κατόπιν γίνεται η προσθήκη των κατάλληλων αντιδραστηρίων που απαιτούνται, σε κατάλληλες ποσότητες, ενώ συνεχίζεται η ανάδευση. Η προσθήκη των υλικών αυτών γίνεται με τη χρήση κατάλληλων δοσομετρικών αντλιών. Με τη χρήση των ουσιών αυτών, επιτυγχάνεται η σταθεροποίηση της λάσπης. Σελίδα 8 από 9
Στη συνέχεια προστίθεται το Γεωπολυμερές Σταθεροποίησης, το οποίο είναι σε μορφή σκόνης, με στόχο τη σταθεροποίηση της ιλύος και την προετοιμασία της για το επόμενο στάδιο επεξεργασίας. Με την ολοκλήρωση του σταδίου η επεξεργασμένη λάσπη μεταφέρεται στο επόμενο στάδιο επεξεργασίας. 3. 2 ο στάδιο επεξεργασίας (αδρανοποίηση) Με την ολοκλήρωση της μεταφοράς του αποβλήτου στη δεξαμενή του 2 ου σταδίου επεξεργασίας, ξεκινά η ανάδευση με ειδικές προδιαγραφές και σε κατάλληλες στροφές ανάδευσης και προστίθεται το Γεωπολυμερές Αδρανοποίησης, σε κατάλληλες ποσότητες, ώστε να επιτευχθεί η τελική αδρανοποίηση του υλικού. Αφού ομογενοποιηθεί και αδρανοποιηθεί το υλικό, μεταφέρεται στο επόμενο στάδιο επεξεργασίας, πληρώντας όλα τα απαιτούμενα χημικοτεχνικά χαρακτηριστικά. 4. 3 ο Στάδιο επεξεργασίας (Ξήρανση επεξεργασμένης ιλύος) Το στάδιο της ξήρανσης αποτελεί ένα βασικό στάδιο επεξεργασίας, καθώς το υλικό μετά από αυτό έχει αποκτήσει τις απαραίτητες ιδιότητες, ώστε να μπορεί να διατεθεί σαν τελικό προϊόν. Με τη χρήση του ξηραντηρίου, το οποίο κατασκευάζεται με ειδικές προδιαγραφές και ανάλογα με την ποσότητα του υλικού, γίνεται ξήρανση και αφύγρανση του αδρανοποιημένου υλικού. Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας ξήρανσης το υλικό αποθηκεύεται προσωρινά και στη συνέχεια μπορεί να διατεθεί με ασφάλεια σαν αδρανές υλικό Σελίδα 9 από 9