ΕΚΦΩΝΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ (µικρές τάξεις ηµοτικού) Σχεδιασµός σεναρίου µε θέµα «Ανθρωπογενές περιβάλλον» µε τη χρήση λογισµικών γενικής χρήσης, οπτικοποίησης, διαδικτύου και λογισµικών εννοιολογικής χαρτογράφησης.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ 1. Τίτλος Γράψτε ένα τίτλο για το σενάριο «Ο τόπος όπου ζω» 2. Εµπλεκόµενες γνωστικές περιοχές Σε περίπτωση που προτείνετε διαθεµατικό σενάριο, αναφέρετε ποια γνωστικά αντικείµενα ή γνωστικές περιοχές εµπλέκονται στο σενάριο. Το εκπαιδευτικό σενάριο απευθύνεται σε µαθητές της Γ τάξης του ηµοτικού Σχολείου. Είναι συµβατό µε το ΕΠΠΣ και τα Αναλυτικά Προγράµµατα Σπουδών, αφού ο κεντρικός άξονας του σεναρίου αφορά σε ενότητες που διδάσκονται στην Γ τάξη του ηµοτικού στο µάθηµα της Μελέτης Περιβάλλοντος.. Εµπλέκονται τα γνωστικά αντικείµενα της Γλώσσας, Αισθητικής Αγωγής 3. Γνώσεις και πρότερες ιδέες ή αντιλήψεις των µαθητών Αναφέρετε προηγούµενες γνώσεις που πρέπει να διαθέτουν οι µαθητές καθώς και πιθανές ιδέες ή αντιλήψεις για τις υπό µελέτη έννοιες, διαδικασίες και φαινόµενα. Οι µαθητές γνωρίζουν πράγµατα γύρω από τον τόπο στον οποίο ζουν. Γνωρίζουν γείτονες, καταστήµατα, υπηρεσίες και βιώνουν σχέσεις. Με βάση τα προηγούµενα ανιχνεύονται ιδέες και αντιλήψεις γύρω από τον τόπο που ζουν µε έναν ηµιδοµηµένο εννοιολογικό χάρτη για να καταγράψουν τις ιδέες τους. ( ραστηριότητα 1) 4. Σκοπός και στόχοι ιατυπώστε τον σκοπό και τους στόχους του σεναρίου. Οι στόχοι µπορεί να είναι γνωστικοί, όπως η κατανόηση εννοιών ή η οικοδόµηση γνώσεων, µπορεί να αναφέρονται σε δεξιότητες ή να αφορούν σε στάσεις και αξίες. Οι µαθητές επιδιώκεται :
Να γνωρίζουν φυτά και ζώα που ζουν στην περιοχή τους Να διακρίνουν τα έργα της φύσης από τα έργα του ανθρώπου, καθώς και τις σχέσεις αλληλεπίδρασης ανθρώπου και περιβάλλοντος Να εντοπίσουν τα θετικά και τα αρνητικά σηµεία από την ανθρώπινη παρέµβαση στο χώρο που µελετούν και να αναφέρουν ενέργειες που θα πρέπει να γίνουν, ώστε να βελτιωθεί η εικόνα του τόπου τους. 5. Κατηγορία λογισµικού συνδυασµός κατηγοριών λογισµικού Αναφέρετε ποια ή ποιες κατηγορίες λογισµικού θα χρησιµοποιήσετε κατά τη διεξαγωγή του σεναρίου σας. Αιτιολογήστε σύντοµα την επιλογή σας. Μπορείτε επίσης να αναφερθείτε σε συγκεκριµένα λογισµικά αλλά είναι απαραίτητο να προσδιορίσετε την ή τις κατηγορίες στις οποίες ανήκουν (π.χ. λογισµικά γενικής χρήσης όπως επεξεργασία κειµένου ή λογιστικά φύλλα, υπολογιστικά περιβάλλοντα όπως οπτικοποιήσεις, προσοµοιώσεις ή µοντελοποιήσεις, εφαρµογές διαδικτύου, λογισµικά κλειστού τύπου, κλπ.). Για την υλοποίηση του σεναρίου χρησιµοποιείται 1. λογισµικό εννοιολογικής χαρτογράφησης, προκειµένου να ανιχνευτούν οι προϋπάρχουσες γνώσεις των µαθητών για τον τόπο τους. Με αυτόν τον τρόπο οπτικοποιούνται σχέσεις ανάµεσα στις συγκεκριµένες έννοιες. 2. Για την καταγραφή της επιτόπου έρευνας χρησιµοποιούνται λογισµικά γενικής χρήσης 3. λογισµικό οπτικοποίησης µέσω ιαδικτύου για τον εντοπισµό του συγκεκριµένου τόπου στο γεωγραφικό χάρτη. 4. Για την κατασκευή πινακίδων χρησιµοποιείται λογισµικό ζωγραφικής
6. ιάρκεια Σηµειώστε πόσες περίπου διδακτικές ώρες απαιτούνται για την υλοποίηση του σεναρίου. Η εκτιµώµενη διάρκεια του σεναρίου υπολογίζεται σε 3 δίωρα 7. Οργάνωση τάξης & απαιτούµενη υλικοτεχνική υποδοµή Εξηγήστε πως θα οργανώσετε την τάξη σας (π.χ. οργάνωση σε οµάδες, κάθε παιδί σε ένα υπολογιστή, χρήση ενός µόνου υπολογιστή στην τάξη κλπ.) και αιτιολογείστε σύντοµα την επιλογή σας. Αναφέρετε την υλικοτεχνική υποδοµή που κρίνετε απαραίτητη για την υλοποίηση του σεναρίου. Το µάθηµα γίνεται στο εργαστήριο πληροφορικής του σχολείου το οποίο διαθέτει βιντεοπροβολέα. Οι µαθητές χωρίζονται σε 5 οµάδες των τεσσάρων, µε ανάλογο αριθµό Η/Υ που έχει τη δυνατότητα σύνδεσης : µε λογισµικό εννοιολογικής χαρτογράφησης µε το διαδίκτυο µε λογισµικό παρουσίασης µε λογισµικό ζωγραφικής 8. Περιγραφή και αιτιολόγηση του σεναρίου Αναφέρετε την ακολουθούµενη διδακτική µέθοδο και τις προτεινόµενες δραστηριότητες για τους µαθητές στο πλαίσιο του σεναρίου αναδεικνύοντας την προστιθέµενη αξία από την ενσωµάτωση του/των λογισµικών στο σενάριο. Περιγράψτε τις δυνατές ενέργειες του εκπαιδευτικού, τη συναρµογή τους µε τις ενέργειες των µαθητών και τους διδακτικούς στόχους. 1 Ο ιδακτικό δίωρο (1 η δραστηριότητα)
ίδεται ένα ηµιδοµηµένο εννοιολογικός χάρτης στους µαθητές που η κεντρική έννοια είναι «Ο ΤΌΠΟΣ ΜΟΥ». Σκοπός της δραστηριότητας αυτής είναι να ανιχνευθούν οι πρότερες ιδέες και γνώσεις των µαθητών όσον αφορά την έννοια του τόπου τους. Οι µαθητές µετά από συζήτηση στην οµάδα αναζητούν εικόνες και φωτογραφίες από το διαδίκτυο για να εµπλουτίσουν τον εννοιολογικό τους χάρτη. 2 η δραστηριότητα Οι µαθητές µετά την περιήγηση του τόπου τους - παρατήρηση των φυτών και των ζώων, εντοπισµό και παρατήρηση των έργων του ανθρώπου φωτογραφίζουν, βιντεοσκοπούν και καταγράφουν τις παρατηρήσεις τους σε οργανωµένο πίνακα 2 ο δίωρο 3 η δραστηριότητα Οι οµάδες εµπλουτίζουν τον πίνακα των έργων της Φύσης και των έργων του ανθρώπου µε πληροφορίες, εικόνες, ήχο κ.α. 4 η δραστηριότητα Οι µαθητές εντοπίζουν τα θετικά και τα αρνητικά σηµεία των έργων των ανθρώπων και χρησιµοποιώντας λογισµικό παρουσίασης τα παρουσιάζουν για µια γενικότερη ανταλλαγή απόψεων και πρότασης λύσεων 2 ο δίωρο πίνακα ς των έργων της Φύσης και των έργων του ανθρώπου µε πληροφορίες, εικόνες, ήχο κ.α. 5 η δραστηριότητα Οι µαθητές προτείνουν λύσεις και προβαίνουν σε δράσεις. Κατασκευάζουν αφίσα µε το λογισµικό ζωγραφικής και πινακίδες µε συνθήµατα 9. Φύλλα εργασίας Περιγράψτε συνοπτικά τα βασικά σηµεία ενδεικτικού φύλλου εργασίας για τους µαθητές, το οποίο καλύπτει µέρος του σεναρίου και περιέχει δύο ή τρεις το πολύ δραστηριότητες. 1 ο φύλλο
ίδεται ένα ηµιδοµηµένο εννοιολογικός χάρτης στους µαθητές που η κεντρική έννοια είναι «Ο ΤΌΠΟΣ ΜΟΥ». Σκοπός της δραστηριότητας αυτής είναι να ανιχνευθούν οι πρότερες ιδέες και γνώσεις των µαθητών όσον αφορά την έννοια του τόπου τους. Οι µαθητές µετά από συζήτηση στην οµάδα αναζητούν εικόνες και φωτογραφίες από το διαδίκτυο για να εµπλουτίσουν τον εννοιολογικό τους χάρτη 2ο φύλλο 10. Πρόσθετες πληροφορίες Σηµειώστε πρόσθετες πληροφορίες που θεωρείτε αναγκαίες για την αξιολόγηση του σεναρίου. Για παράδειγµα, προσαρµογές, επεκτάσεις ή άλλες αλλαγές στο περιεχόµενο ή στις διαδικασίες που θεωρήσατε αναγκαίες µε σύντοµη αιτιολόγηση. Παρατήρηση: το σενάριο µπορεί να σχεδιαστεί µε τη χρήση κάποιου ή κάποιων από τα παρακάτω, που εσείς θεωρείτε κατάλληλο/α για την περίσταση: Α) ιαδίκτυο (ανίχνευση πληροφοριών / online δραστηριότητες) Β) λογισµικό ανάπτυξης δηµιουργικότητας και ζωγραφικής (αποτύπωση ιδεών / έκθεση υλικού) Γ) Λογισµικό εννοιολογικής χαρτογράφησης (ανίχνευση ιδεών / ανάπτυξη θέµατοςεξακτίνωση / οµαδοποιήση / ταξινόµηση) ) Ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες (ανίχνευση / παρουσίαση υλικού) και λογισµικά οπτικοποίησης Ε) Λογισµικά γενικής χρήσης, όπως επεξεργασία κειµένου, λογιστικό φύλλο, λογισµικό παρουσίασης, κλπ. (π.χ. παραγωγή γραπτού λόγους, πίνακες διπλής εισόδου, κατασκευή παρουσίασης) ΣΤ) λογισµικά κλειστού τύπου