ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΧ. ΜΑΚΑΡΙΟΥ Γ - ΠΛΑΤΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2014-2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ-ΧΗΜΕΙΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12/6/2015 ΒΑΘΜΟΣ ΒΑΘΜΟΣ:... ΤΑΞΗ: Γ Αριθμητικά.. ΧΡΟΝΟΣ: 2 ώρες Ολογράφως:... Υπ. Καθηγητή/τριας:.. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ:... ΤΜΗΜΑ:... Αρ.... ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΟΚΤΩ (8) ΣΕΛΙΔΕΣ ΜΕΡΟΣ Α : Aποτελείται από τέσσερις (4) ερωτήσεις των 2,5 μονάδων. Να απαντήσετε σε ΟΛΕΣ τις ερωτήσεις. (ΜΟΝΑΔΕΣ 10) 1. Στη στήλη Γ να αντιστοιχίσετε κάθε όρο της στήλης Α με τον αντίστοιχο όρο της στήλης Β. Στήλη Α Στήλη Β Στήλη Γ 1. Εμβόλια α) Ηπατίτιδα Β, Έρπητας,θηλώματα γεννητικών οργάνων 1... 2. Αντί -οροί β) Περιέχουν νεκρά ή ανενεργά μικρόβια 2.. 3. Φυσική ανοσία γ) Χλαμύδια,Γονόρροια,Σύφιλη 3... 4. Ιογενείς λοιμώξεις δ) Περιέχουν έτοιμα αντισώματα 4.. 5. Βακτηριακά Σεξουαλικώς Μεταδιδόμενα νοσήματα ε) Παραγωγή αντισωμάτων λόγω Ανάμνησης της ασθένειας που πέρασε ο οργανισμός 2. α) Να ονομάσετε τα αιμοφόρα αγγεία που αντιστοιχούν στις πιο κάτω προτάσεις. 1 5.. (μ. 2.5) Περιβάλλουν τα κύτταρα και μεταφέρουν μικρομοριακές ουσίες σ αυτά...... Έχουν βαλβίδες στο εσωτερικό τους... Μεταφέρουν οξυγονωμένο αίμα και έχουν σφυγμό... (μ. 1.5) β) Να εξηγήσετε ποιος είναι ο σκοπός της Μεγάλης ή Συστηματικής κυκλοφορίας του αίματος. (μ.1) 3. Να συμπληρώσετε τα κενά στις πιο κάτω προτάσεις. Η είσοδος του αέρα στους πνεύμονες ονομάζεται... και η έξοδός του από τους πνεύμονες ονομάζεται.. Οι δύο αυτές αναπνευστικές κινήσεις αποτελούν μαζί τη λειτουργία της. Αναπνοής. Όταν η απελευθέρωση ενέργειας στα κύτταρα γίνεται με τη συμμετοχή οξυγόνου ονομάζεται... Αναπνοή. (μ. 2.5)
4. α) Να εξηγήσετε τους πιο κάτω όρους του πεπτικού συστήματος : Αφομοίωση...... Πέψη...... (μ. 2) β) Να γράψετε δύο λόγους για τους οποίους όλοι οι οργανισμοί χρειάζονται τροφή....... (μ.0.5) ΜΕΡΟΣ Β : Αποτελείται από τέσσερις (4) ερωτήσεις των έξι (6)μονάδων. Από τις τέσσερις (4) ερωτήσεις να απαντήσετε ΜΟΝΟ στις ΤΡΕΙΣ (3). ( ΜΟΝΑΔΕΣ 18) 1. α) Το πιο κάτω σχήμα παρουσιάζει τα μέρη της καρδιάς. Να ονομάσετε τα μέρη 1-4. (μ. 2) 1 2 3 1.. 2.. 3.. 4.. 4 β) Σε ποια από τις δύο κοιλίες της καρδιάς το τοίχωμα είναι παχύτερο και γιατί ; (μ. 1)...... γ) Στη στήλη Γ να αντιστοιχίσετε κάθε όρο της στήλης Α με τον αντίστοιχο όρο της στήλης Β. Στήλη Α Στήλη Β Στήλη Γ 1.Ισχαιμία Α)Δυνατός πόνος στο στήθος 1 2. Έμφραγμα Β)Συσσώρευση χοληστερόλης στις αρτηρίες 2.. 3. Αθηρωματική πλάκα Γ) Μειωμένη αιμάτωση του μυοκαρδίου 3.. 4.Στηθάγχη Δ) Κλείσιμο μιας στεφανιαίας αρτηρίας 4.. 2 (μ.2)
δ) Να συμπληρώσετε τη διαδρομή της μικρής ή πνευμονικής κυκλοφορίας του αίματος. Δεξιός κόλπος...........πνευμόνων...... Αριστερός κόλπος (μ. 1) 2. α) Το πιο κάτω σχήμα παρουσιάζει τα μέρη του αναπνευστικού συστήματος. Να ονομάσετε τα μέρη που δείχνουν οι αριθμοί 1-5. (μ. 2.5 ) 1.... 2. 3. 4. 5... β) Να εξηγήσετε ποιος είναι ο ρόλος των βλεφαρίδων και της βλέννας στο εσωτερικό της τραχείας. (μ. 0.5).. γ) Να γράψετε δύο λειτουργίες ( χρησιμότητες) του λάρυγγα. (μ.1) δ) Να γράψετε δύο πιθανές επιπτώσεις του καπνίσματος στο έμβρυο μητέρας που καπνίζει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. (μ.1)...... ε) Να εξηγήσετε με ποια λειτουργία των φυτών η ποσότητα οξυγόνου του ατμοσφαιρικού αέρα παραμένει σταθερή παρόλο που οι ζωντανοί οργανισμοί καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες οξυγόνου με την αναπνοή τους. (μ.1) 3
3. α) Να βάλετε στη σωστή σειρά 1-6 τις ακόλουθες δηλώσεις που αφορούν την Τρίτη γραμμή Άμυνας του οργανισμού. (μ. 3) 1. 2 3 4 5 6. Α. Το ειδικό λευκό αιμοσφαίριο φτιάχνει αντισώματα που ταιριάζουν με τα αντιγόνα του μικροβίου. Β. Τα αντισώματα παραμένουν στην κυκλοφορία του αίματος,έτοιμα να καταστρέψουν και πάλι μικρόβια με τα ίδια αντιγόνα. Γ. Μικρόβιο που εισέρχεται στον οργανισμό έχει συγκεκριμένα αντιγόνα στην επιφάνειά του. Δ. Τα αντισώματα αναγνωρίζουν τα αντιγόνα των μικροβίων με τα οποία ταιριάζουν και συνδέονται μαζί τους. Ε. Το ειδικό λευκό αιμοσφαίριο εντοπίζει το μικρόβιο μέσω αναγνώρισης των αντιγόνων του. ΣΤ.Το μικρόβιο λόγω της σύνδεσης αντιγόνου αντισώματος καταστρέφεται. β) Να περιγράψετε τη διαδικασία της φαγοκυττάρωσης σύμφωνα με το πιο κάτω σχήμα. (μ. 1.5) Στην περιγραφή να ονομάσετε το κύτταρο Α και τη διαδικασία 1. 1 2 3 1..... 2.. 3.. γ) Ποιος είναι ο ρόλος των βακτηρίων που συμβιώνουν μαζί μας στο παχύ μας έντερο; (μ. 0.5) δ) Να εξηγήσετε γιατί οι ευδιάλυτες φυτικές ίνες είναι απαραίτητες στη διατροφή μας, αφού αποικοδομούνται από τα βακτήρια του χοντρού εντέρου. (δύο λόγους) (μ. 1) 4
4. α)to πιο κάτω σχήμα παρουσιάζει το μοντέλο των ανθρώπινων δοντιών. Να συμπληρώσετε τις ενδείξεις 1-4 με τα είδη δοντιών που σημειώνονται στο σχήμα. (μ. 2) 1. 2 3 4 β) Να ονομάσετε τα δύο είδη ενζύμων που περιέχει το σάλιο και να γράψετε τον ρόλο τους. (μ. 2) Ένζυμο Α Ένζυμο Β.. Ρόλος ενζύμου Α Ρόλος ενζύμου Β.... γ) Να συμπληρώσετε τον πιο κάτω πίνακα με τις λειτουργίες του στομάχου, ανάλογα με τη δραστική ουσία που παράγεται στο στομάχι. (μ.2) Δραστική ουσία Λειτουργία στομάχου 1.Υδροχλωρικό οξύ 2.Ένζυμο πεψίνη 3.Βλέννα 4. Γαστρίνη 5
ΜΕΡΟΣ Γ : Αποτελείται από δύο (2) ερωτήσεις των δώδεκα (12) μονάδων. Από τις δύο (2) ερωτήσεις να απαντήσετε ΜΟΝΟ στη ΜΙΑ. (ΜΟΝΑΔΕΣ 12) 1. α) Να εξηγήσετε τι ονομάζουμε : Συστολική πίεση....... Διαστολική πίεση...... (μ. 1) β) Οι φυσιολογικές τιμές της πίεσης για ένα υγιή ενήλικα είναι: (μ. 0.5) Συστολική Πίεση... Διαστολική Πίεση... γ) Να εξηγήσετε τι σημαίνει ένα άτομο έχει υπέρταση.(να αναφέρετε και αριθμητική τιμή) (μ. 0.5) δ) Να ονομάσετε δύο παράγοντες που δημιουργούν αυξημένες πιθανότητες σε ένα άτομο να εμφανίσει υπέρταση. (μ. 0.5) ε) Nα συμπληρώσετε τον πιο κάτω πίνακα βάζοντας + στις περιπτώσεις που γίνεται μετάγγιση αίματος από τον δότη στον δέκτη. (μ. 1.5) ΟΜΑΔΑ ΑΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΡΕΖΟΥΣ ΔΟΤΗ Α+ ΟΜΑΔΑ ΑΙΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΡΕΖΟΥΣ ΔΕΚΤΗ Α + Α - Β + Β - ΑΒ + ΑΒ- Ο+ Ο - Β - + ΑΒ+ Να ονομάσετε τις πιο κάτω ομάδες αίματος (μ. 0.5) Πανδότης Πανδέκτης. στ) Στη στήλη Γ να αντιστοιχίσετε τις θρεπτικές ουσίες της στήλης Α με τα αντίστοιχα αντιδραστήρια της στήλης Β που χρησιμοποιούμε για την ανίχνευση τους. (μ. 1.5) Στήλη Α Στήλη Β Στήλη Γ 1. Απλά Σάκχαρα Α. Διάλυμα θειικού χαλκού + υδροξειδίου του νατρίου 1.. 2. Πρωτεΐνες Β. Διάλυμα βενεδικτίνης 2.. 3. Λιπαρές ουσίες Γ. Αιθανόλη 3.. 6
ζ) Το πιο κάτω σχήμα παρουσιάζει τα μέρη του πεπτικού συστήματος. (μ. 3) Να ονομάσετε τα μέρη 1-6. 1 2 3 4 5 6 1. 2. 3. 4. 5. 6. η) Να συμπληρώσετε τον πιο κάτω πίνακα που αναφέρεται στο πεπτικό σύστημα. (μ. 3) Πεπτικό Ένζυμο 1. Όργανο στο οποίο γίνεται η διάσπαση Όργανο Παραγωγής Ενζύμου Αρχικά Μακρομόρια Λεπτό έντερο ΠΑΓΚΡΕΑΣ ΑΜΥΛΟ Τελικά Μικρομόρια 2. Λεπτό έντερο ΠΑΓΚΡΕΑΣ ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ 3. Λεπτό έντερο ΠΑΓΚΡΕΑΣ DNA-RNA 2. α) Να συμπληρώσετε το πιο κάτω σχεδιάγραμμα που περιγράφει τη χημική αντίδραση της λειτουργίας της αναπνοής στα κύτταρα του οργανισμού μας. (μ. 2.5) + + + Να ονομάσετε το οργανίδιο του κυττάρου στο οποίο γίνεται η πιο πάνω αντίδραση (μ. 0.5) 7
β) Μερικές φορές κατά τη διάρκεια μιας έντονης σωματικής άσκησης ο οργανισμός μας δεν μπορεί να εφοδιάσει τους μύες του με ικανοποιητική ποσότητα οξυγόνου. (μ. 1 ) Να εξηγήσετε με ποιο τρόπο θα εξασφαλίσουν επιπλέον ενέργεια τα μυϊκά μας κύτταρα. Να ονομάσετε την πιο πάνω διαδικασία εξασφάλισης ενέργειας. (μ. 0.5).. γ) Το πιο κάτω σχήμα παρουσιάζει τους πνεύμονες του αναπνευστικού μας συστήματος. Να ονομάσετε τα όργανα 1 και 2 και τα αέρια Α και Β σύμφωνα με το πιο πάνω σχήμα. ΟΡΓΑΝΑ ΑΕΡΙΑ (μ. 2) 1.. Α.. 2.. Β.. Να εξηγήσετε πώς διευκολύνεται και πού οφείλεται η διάχυση /διαπίδυση των αερίων Α,Β....... (μ.1.5) δ) Να ονομάσετε την κοιλότητα μέσα στην οποία βρίσκονται οι πνεύμονες και να γράψετε δύο λόγους για τους οποίους βρίσκονται στην κοιλότητα αυτή. (μ. 1.5) ε) Να ονομάσετε τα όργανα του αναπνευστικού συστήματος μέσα από τα οποία διέρχεται ο ατμοσφαιρικός αέρας από τη ρινική κοιλότητα μέχρι τα οργανίδια αρ 2 (σχήμα ) των πνευμόνων. Ρινική κοιλότητα.... Βρογχίδια.. των πνευμόνων. (μ. 2.5) Η Διευθύντρια Μαρία Ελευθερίου 8