ΞΥΛΙΝΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΥΨΗΛΕΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ & ΣΤΑΤΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

Transcript

1 ΞΥΛΙΝΟΙ ΦΟΡΕΙΣ ΜΕΓΑΛΩΝ ΑΝΟΙΓΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΥΨΗΛΕΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ & ΣΤΑΤΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ Το μικρότερο βάρος, η εύκολη και γρήγορη τοποθέτηση, η μεγάλη αντοχή και η δυνατότητα διαμόρφωσης οποιουδήποτε σχήματος αποτελούν τους βασικούς λόγους χρήσης ξύλινων φορέων για τη γεφύρωση μεγάλων ανοιγμάτων. Επικολλητή ξυλεία, ξυλεία συγκολλημένων στρώσεων και κιβωτιοειδείς δοκοί από κόντρα πλακέ, τα προϊόντα του βιομηχανικού ξύλου καλύπτουν πλήρως τις στατικές και αισθητικές απαιτήσεις της σύγχρονης μηχανικής. Παρουσίαση: ΕΛΛΗ - ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΜΥΛΩΝΑ, πολιτικός μηχ., MSc. 79

2 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ Καμπύλος φορέας από επικολλητή ξυλεία ανοίγματος m στο "Sheffield winter garden" της Αγγλίας. Αρχιτέκτονες Pringle Richards Sharratt και Buro Happold. Το "Metropol parasol" στη Σεβίλλη της Ισπανίας αποτελεί τη μεγαλύτερη ξύλινη κατασκευή στον κόσμο από ξύλο σημύδας. Αρχιτέκτονας Jürgen Mayer. ΠΕΡΙΛΗΨΗ Τύποι βιομηχανικού ξύλου που επιτρέπουν την κατασκευή φορέων μεγάλων ανοιγμάτων αποτελούν η επικολλητή ξυλεία, η ξυλεία συγκολλημένων στρώσεων - LVL και οι δοκοί από κιβώτια κόντρα πλακέ. Λεπτές σανίδες συμπαγούς ξύλου συνδέονται παράλληλα υπό ελεγχόμενες εργοστασιακές συνθήκες, συνθέτοντας την επικολλητή ξυλεία, η οποία παρουσιάζει πλεονεκτήματα έναντι του φυσικού ξύλου όπως διαμόρφωση στοιχείων μεταβλητού άξονα και διατομής, στοιχείων μεγάλων διαστάσεων ακρίβειας, υλικού χωρίς ελαττώματα, αυξημένη πυρασφάλεια. Η ξυλεία LVL διαθέτει αντοχή ανάλογη του συμπαγούς ξύλου, του σκυροδέματος και του χάλυβα. Λεπτά φύλλα ξύλου, που προκύπτουν ως ξετύλιγμα του κορμού σε φέτες, συγκολλώνται υπό υψηλή θερμοκρασία και πίεση. Οι δοκοί κιβωτίων κόντρα πλακέ αποτελούνται από σκελετό συμπαγούς ή LVL ξυλείας με επικάλυψη φύλλων κόντρα πλακέ. Χαρακτηρίζονται από μικρό βάρος, οικονομική και εύκολη κατασκευή και μεγάλη φέρουσα ικανότητα. Η εύκολη κατασκευή του κιβωτίου το καθιστά ιδανικό ως φέροντα σκελετό διώροφων κτιρίων και ως στοιχείο αρχιτεκτονικής παρέμβασης. Το ξύλο, ιστορικώς πρώτο και πανάρχαιο υλικό (μαζί με την πέτρα), επανέρχεται στην τεχνολογία των κατασκευών πλησίστιο και αναβαθμισμένο, κυρίως για δύο λόγους: παρουσιάζεται πια επαρκής προτυποποίηση της ξυλείας, ώστε να ξέρει κανείς τι αγοράζει και σε ποια αντοχή θα στηριχθεί, ενώ συγχρόνως υπάρχει και ένας ορθολογισμένος κανονισμός, ο ευρωκώδικας 5, για το σχεδιασμό των ξύλινων κατασκευών. Το ξύλο είναι ένα παλαιότατο δομικό υλικό και μάλιστα το πιο δουλεμένο, τόσο όσον αφορά στην απόκτηση και στην κατεργασία της πρώτης ύλης, όσο και στη μελέτη και κατασκευή λειτουργικών φορέων απλών ή περίτεχνων ως την τελευταία λεπτομέρειά τους. Για πολλούς αιώνες και σε πολλές περιοχές του κόσμου το ξύλο υπήρξε το πιο διαδεδομένο οικοδομικό υλικό. Τα τεχνικά χαρακτηριστικά που του έδωσαν αυτή τη θέση το κρατούν έως σήμερα ανταγωνιστικό προς τα άλλα δομικά υλικά. Συγχρόνως όμως η πρόοδος της τεχνολογίας δημιούργησε νέες και αξιόπιστες μορφές βιομηχανικού ξύλου, που το βοηθούν να αντιμετωπίσει προκλήσεις, όπως είναι η εφαρμογή σε κατασκευές αυξημένων απαιτήσεων, η διασπορά στην ποιότητα του φυσικού ξύλου και η γενικότερη άνοδος των τιμών της ξυλείας, η οποία καθιστά επιτακτική την πλήρη αξιοποίηση των δυνατοτήτων του υλικού. Μια συνοπτική καταγραφή των ιδιοτήτων του ξύλου φωτίζει τα πλεονεκτήματα της εφαρμογής του στην κατασκευή: Μικρό ειδικό βάρος, συνεπώς μικρά νεκρά φορτία. Μεγάλες αντοχές, ικανοποιητικό μέτρο ελαστικότητας. 80 ΤΕΥΧΟΣ /07

3 Υλικό εύκολο στην κατεργασία, ακόμη και με εργαλεία χεριού. Αυξημένες δυνατότητες μερικής ή και ολικής προκατασκευής. Ευκολία στη διαμόρφωση σύνθετων μορφών και "ευφυών" στατικά φορέων. Ευνοϊκή συμπεριφορά έναντι σεισμικών δράσεων. Εύκολη αποκατάσταση βλαβών από σεισμό ή πυρκαγιά. Υλικό φιλικό και "ζεστό". Βεβαίως, αυτά τα χαρακτηριστικά, όπως τα αντίστοιχα κάθε άλλου οικοδομικού υλικού, δεν αναδεικνύουν το "τέλειο" υλικό, απλώς τροφοδοτούν τα κριτήρια επιλογών της εκάστοτε εφαρμογής, ώστε να προκύψει η βέλτιστη κάθε φορά επιλογή. Στα μειονεκτήματα του ξύλου καταγράφονται η ευαισθησία του στις συνθήκες του περιβάλλοντος και η τρωτότητά του έναντι πυρκαγιάς. Το ξύλο είναι ένα ελαφρό υλικό με σημαντική αντοχή. Το φαινόμενο βάρος του κυμαίνεται από kn/m 3 (μπάλσα) έως 3 kn/m 3 (σιδερόξυλο). Η τάξη μεγέθους της αντοχής σε θλίψη της συνήθους δομικής ξυλείας είναι MPa, όση περίπου και η αντοχή της σε εφελκυσμό για φόρτιση κατά τη διεύθυνση των ινών. Η τελευταία διάκριση για τη διεύθυνση φόρτισης υπενθυμίζει ότι το ξύλο είναι ένα ανισότροπο υλικό, γεγονός που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη σε όλες τις φάσεις της κατεργασίας και της χρήσης του. Όμως η πρόοδος της τεχνολογίας στον τομέα του ξύλου δεν αφήνει ασυγκίνητη τη σύγχρονη αρχιτεκτονική, η οποία θέτει ολοένα μεγαλύτερες απαιτήσεις στη δόμηση, εξετάζοντας τα όρια της δόμησης με ξύλο. Αποτέλεσμα αυτού του εποικοδομητικού συναγωνισμού αποτελεί μία σειρά άκρως εντυπωσιακών, αισθητικά και κατασκευαστικά, κτιρίων μεγάλων ανοιγμάτων, που ανεγέρθησαν στη σύγχρονη Ευρώπη με εξ ολοκλήρου ή μερικώς ξύλινο σκελετό. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν το στεγασμένο πάρκο "Sheffield Winter Garden", πλάτους m και μήκους 70 m, κατασκευασμένο από καμπύλους φορείς λάρτζινης επικολλητής ξυλείας, η γέφυρα "Leonardo" στη Νορβηγία, η οποία αποτελείται από τρία τόξα επικολλητής ξυλείας μήκους 0 m, με μέγιστο άνοιγμα 45 m, το "Metropol parasol" στην πλατεία Encarnacion της Σεβίλλης από έξι μανιτάρια κατασκευασμένα από ξύλο σημύδας με συνολικές διαστάσεις 50 x 70 (m) και 6 m ύψος. 8

4 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ Πρέσα συγκόλλησης των λαμέλων. Οι ξύλινες δοκοί πρέπει να παραμείνουν υπό πίεση για τουλάχιστον 6 ώρες υπό συγκεκριμένες συνθήκες υγρασίας και θερμοκρασίας. Δυνατότητα κατασκευής σχεδόν οποιουδήποτε σχήματος φορέα. Για την κατασκευή καμπύλων φορέων αρκεί απλά η καμπύλωση της πρέσας πίεσης κατά τη συγκόλληση. 3 Τοξωτοί φορείς επικολλητής ξυλείας μήκους 0 m χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή της γέφυρας "Leonardo" βασισμένης σε σχέδιο του Λεονάρντο ντα Βίντσι για τη γέφυρα του Βοσπόρου το 95, η οποία πραγματοποιήθηκε υπό την καλλιτεχνική επιμέλεια του Vebjørn Sand το 00 στη Νορβηγία. 4 Επικολλητή ξυλεία. Λεπτές σανίδες ξύλου (λαμέλα) συγκολλώνται παράλληλα μεταξύ τους, δημιουργώντας δοκούς με μεγάλη φέρουσα ικανότητα. Όρια διατομών L=40 m, b=0, m, h=,5 m. 5 Πριονωτός τύπος σύνδεσης των λαμέλων μεταξύ τους, ώστε να επιτευχθούν μεγαλύτερα μήκη από τις συνήθεις διαστάσεις του φυσικού ξύλου. 6 Λοξή σύνδεση λαμέλων. Τύποι βιομηχανικού ξύλου, που επιτρέπουν την κατασκευή φορέων μεγάλων ανοιγμάτων, αποτελούν η επικολλητή ξυλεία, η ξυλεία LVL (στρώσεις καπλαμά) και οι δοκοί από κιβώτια κόντρα πλακέ. Επικολλητή ξυλεία Το επικολλητό ξύλο (glulam - glue laminated) κατασκευάζεται συνδέοντας παράλληλα μεταξύ τους λεπτές σανίδες πάχους 0-50 mm από συμπαγές ξύλο υπό αυστηρώς ελεγχόμενες εργοστασιακές συνθήκες, τα λεγόμενα λαμέλα. Η επικολλητή ή συγκολλητή ξυλεία χρησιμοποιείται τόσο σε δομικά, όσο και σε διακοσμητικά στοιχεία και παρουσιάζει σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι του φυσικού ξύλου λόγω της δυνατότητας δημιουργίας φορέων διαστάσεων με διάφορες μορφές και βελτιωμένα μηχανικά χαρακτηριστικά. Η διαδικασία της παραγωγής ακολουθεί τα εξής στάδια: Τα λαμέλα ξηραίνονται, ώστε να έχουν υγρασία % - 5%. Η ξήρανση έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς για την επιτυχία της συγκόλλησης το μέγιστο ποσοστό υγρασίας δεν πρέπει να υπερβαίνει το 5%. Κατόπιν πραγματοποιείται διαλογή και διαβάθμιση των λαμέλων. Η σημασία των ελαττωμάτων σ αυτή τη φάση είναι μειωμένη, καθώς το μέγεθός τους είναι μικρό σε σχέση με τα μεγάλα μεγέθη των συγκολλητών δοκών. Τα λαμέλα πλανίζονται και ακολούθως συνδέονται κατά μήκος, ώστε να δημιουργηθεί το επιθυμητό μήκος δοκού. Οι συνδέσεις είναι πριονωτές ή λοξές και οι τομές τους διαμορφώνονται με ειδικές μηχανές μεγάλης ακρίβειας. Ο χρόνος που απαιτείται για τη συγκόλληση είναι τουλάχιστον 8 ώρες. Τα λαμέλα πλανίζονται ξανά, ώστε να εξομαλυνθούν οι περιοχές των συνδέσεων και στις επιφάνειες συγκόλλησης απλώνεται η κόλλα. Οι κόλλες είναι συνήθως τύπου ουρίας - φορμαλδεΰδης ή ρεζορσινόλης - φορμαλδεΰδης. Εφαρμόζεται σύσφιξη με ομοιόμορφη πίεση 0,4 -, ΜPa για χρόνο της τάξεως των 6 ωρών σε ελεγχόμενο περιβάλλον θερμοκρασίας 0 C και σχετικής υγρασίας 65%. Τέλος, πλανίζονται οι επιφάνειες της σχηματισμένης συγκολλητής δοκού, ώστε να γίνουν επίπεδες, χωρίς ανωμαλίες που συνήθως προκύπτουν από μικροολισθήσεις των λαμέλων και διαφυγές κόλλας κατά τη συγκόλληση. Η βελτιωμένη μηχανική συμπεριφορά ενός δομικού στοιχείου επικολλητής ξυλείας έναντι 8 ΤΕΥΧΟΣ /07

5 της αντίστοιχης συμπεριφοράς των επί μέρους σανίδων, από τις οποίες συντίθεται, οφείλεται κυρίως σε δύο παράγοντες: Στον περιορισμό της επιρροής των διαφόρων ατελειών του ξύλου στη γειτονιά της μεμονωμένης σανίδας και στη μείωση στο σύνολο του δομικού στοιχείου. Επιπλέον, οι στρώσεις της συγκόλλησης, παρά το ελάχιστο πάχος τους, δημιουργούν ζώνες κάποιας μικρής, έστω, αλλά υπαρκτής ανακοπής διάδοσης μιας αστοχίας, ιδίως σε ό,τι αφορά κυρίως στις διατμητικές τάσεις αλλά και στις τάσεις τις παράλληλες προς τις ίνες. Kυριότερα πλεονεκτήματα της επικολλητής ξυλείας αποτελούν τα εξής: Η μορφολογική ελευθερία. Υπάρχει ευκολία στη διαμόρφωση δομικών στοιχείων με άξονα και διατομή, που προσαρμόζονται στις απαιτήσεις εντάσεως και στη δημιουργία μεγάλων ανοιγμάτων, άνω των 00 m. Η δυνατότητα ανάπτυξης στοιχείων μεγάλων διαστάσεων. Μπορούν να παραχθούν στοιχεία μεγάλης διατομής (περίπου,5 m), τα οποία δεν προκύπτουν από κορμούς δέντρων. Όρια στις διαστάσεις των στοιχείων (35-40 m) τίθενται από τις δυνατότητες των μηχανών και των χώρων του εργοστασίου παραγωγής και ενδεχομένως από τις δυνατότητες μεταφοράς των στοιχείων στο χώρο του έργου. Η καλύτερη αξιοποίηση του ξύλου. Τα ελαττώματα μιας σανίδας περιορίζονται στην έκτασή της. Επιπλέον, η διαστρωμάτωση των λαμέλων μπορεί να γίνει σύμφωνα με τις απαιτήσεις αντοχής (ξύλο μικρότερης αντοχής στις εσωτερικές στρώσεις). Η ακρίβεια και η σταθερότητα των διαστάσεων. Η βιομηχανική διαδικασία, που περιλαμβάνει την ξήρανση των σανίδων, οδηγεί στην παραγωγή στοιχείων με ακριβείς διαστάσεις. Η ξήρανση γίνεται προς ποσοστό υγρασίας %, δηλαδή στο ποσοστό ισορροπίας του ξύλου στις συνήθεις χρήσεις και έτσι τα τοποθετημένα δομικά στοιχεία παρουσιάζουν μεγάλη σταθερότητα διαστάσεων. Η αυξημένη πυρασφάλεια. Η μεγάλη διατομή των στοιχείων προσδίδει στα στοιχεία επικολλητής ξυλείας αυξημένη αντοχή στην πυρκαγιά, η οποία υπό άλλες συνθήκες θα επιτυγχανόταν μόνο με τη χρήση ειδικών μέτρων (εμποτισμό, βερνίκια κ.ά). Χαρακτηριστικό είναι ότι για την αύξηση της πυρασφάλειας των κατασκευών ο ευρωκώδικας προτείνει ακόμη και την απλή αύξηση της διατομής των στοιχείων. 83

6 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ Διατομές ξυλείας συγκολλημένων στρώσεων. Διακρίνονται στη διατομή οι λεπτές στρώσεις ξύλου (καπλαμάδες). Ξύλινο κτίριο "Candlebark school library" στη Μελβούρνη, κατασκευασμένο από ξυλεία συγκολλημένων στρώσεων. Οι ξύλινες δοκοί διαστάσεων m x 600 mm x 05 mm στηρίζουν το φυτεμένο δώμα βάρους περίπου,5 τόνων ανά τετραγωνικό μέτρο. Αρχιτέκτονας Paul Haar. 3 Κόμβος δοκών ξυλείας συγκολλημένων στρώσεων και κιβωτίου κόντρα πλακέ. Οι συνδέσεις πάντα απαιτούν μεταλλικά στοιχεία. 4 Ξύλινος σκελετός από ξυλεία συγκολλημένων στρώσεων. ΔΟΜΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΣΥΝΗΘΩΝ ΔΟΜΙΚΩΝ ΥΛΙΚΩΝ Μέγεθος Ξύλο Χάλυβας Σκυρόδεμα Φαινόμενο βάρος (kn/m 3 ) Μέτρο ελαστικότητας παράλληλα στις ίνες (GPa) Μέτρο ελαστικότητας κάθετα στις ίνες (GPa) 0,5 Θλιπτική αντοχή f cd (MPa) Εφελκυστική αντοχή f tdx (MPa) f cd / φαινόμενο βάρος f cd / f tdx 0, ΔΟΜΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΥΠΩΝ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΞΥΛΕΙΑΣ Ιδιότητα Μέτρο ελαστικότητας (GPa) Μέτρο διάτμησης (MPa) Αντοχή σε κάμψη (MPa) Εφελκυσμός παράλληλα στις ίνες (MPa) Θλίψη κάθετα στις ίνες (MPa) Θλίψη παράλληλα στις ίνες (MPa) Διάτμηση δοκού (MPa) Ξυλεία συγκολλημένων στρώσεων - LVL E (45 mm) Ομοιογενής επικολλητή ξυλεία - GL 4h Φυσική ξυλεία Φυσική ξυλεία πλατύφυλλων κωνοφόρων - C4 - D40, ,5 4 4,7,5 8, ,7,5 3,8 Η πίεση, υπό την οποία συγκολλώνται τα λαμέλα, επιβάλλεται σε ειδική πρέσσα, το σχήμα της οποίας μεταβάλλεται ανάλογα με το επιθυμητό σχήμα της δοκού και το πάχος των λαμέλων. Έτσι, υπάρχει δυνατότητα να παραχθούν στοιχεία οποιουδήποτε σχήματος με ελάχιστο επιπρόσθετο κόπο στη διαδικασία παραγωγής. Ιδιαίτερα στους φορείς μεγάλων ανοιγμάτων, στους οποίους οι καμπύλες μορφές προσφέρονται, διότι μεταφέρουν ομαλά τις εντάσεις στο έδαφος, ξύλινα τόξα διατομής,00 m και ανοίγματος 50 m μπορούν εύκολα να γεφυρώσουν μεγάλα ανοίγματα, μειώνοντας σημαντικά τις διαστάσεις της θεμελίωσης λόγω του σημαντικά μικρότερου βάρους του ξύλου σε σύγκριση με άλλα συνήθη υλικά, π.χ. χάλυβα, σκυρόδεμα. Ξυλεία συγκολλημένων στρώσεων - LVL (laminated veneer lumber) Η ξυλεία συγκολλημένων στρώσεων (LVL) αποτελεί βιομηχανικό προϊόν υψηλής αντοχής με χρήση κυρίως σε φέροντα συστήματα. Η αντοχή του είναι ανάλογη του συμπαγούς ξύλου, του σκυροδέματος και του χάλυβα και κατασκευάζεται συνδέοντας φύλλα ξύλου (καπλαμάδες) πάχους 3-4 mm υπό εργοστασιακές συνθήκες πίεσης και θερμοκρασίας. Αυτή η μορφή της ξυλείας ανακαλύφθηκε περί τα 970 και χρησιμοποιείται κυρίως για την κατασκευή δοκών, τεγίδων, δικτυωμάτων και ξυλότυπων. Βρίσκει εφαρμογή όπου ακριβώς και το συμπαγές ξύλο, με το πλεονέκτημα όμως της κατασκευής στοιχείων πολύ μεγάλου μήκους. Ουσιαστικά, ο περιορισμός του μήκους εισάγεται από τη δυνατότητα μετακίνησης των στοιχείων στο έργο και όχι από τη μέθοδο κατασκευής. Επιλεγμένοι κορμοί μήκους περίπου,5 m αποφλοιώνονται και υφίστανται κατεργασία με ατμό. Λεπτά φύλλα ξύλου πάχους -4 mm προκύπτουν με κοπή του κορμού είτε ως "ξεφλούδισμα" είτε σε φέτες. Αυτά τα φύλλα ξηραίνονται και κατόπιν συγκολλώνται μεταξύ τους υπό υψηλή θερμοκρασία και πίεση με τις ίνες του κάθε φύλλου να τοποθετούνται στην ίδια διεύθυνση. Τα φύλλα των στρώσεων κόβονται σε πλάτη περίπου m και ενώνονται κατά μήκος με πριονωτές συνδέσεις εκτός από τη μεσαία στρώση, στην οποία οι συνδέσεις είναι κατά κεφαλή. Το συγκολλημένο φύλλο συμπιέζεται υπό θερμοκρασία περίπου 50 C. Το μήκος των φύλλων που παράγονται μπορεί να υπερβεί τα 0 m. 84 ΤΕΥΧΟΣ /07

7 3 4 Αποτέλεσμα της βιομηχανικής παραγωγής της, η ξυλεία LVL δεν παρουσιάζει κάποιους από τους φυσικούς περιορισμούς του συμπαγούς ξύλου, που οφείλονται στην απουσία ρόζων, ενώ παρουσιάζει αυξημένη αντοχή, ευθύγραμμη μορφή στοιχείων και ομοιόμορφη διατομή. Η μέθοδος κατασκευής της προσδίδει επίσης ορθροτροπικές ιδιότητες (διαφορετικές μηχανικές ιδιότητες στους διάφορους άξονες) σε αντίθεση με τα στοιχεία από κόντρα πλακέ που παρουσιάζουν ισοτροπικές ιδιότητες. Επιπλέον, η βιομηχανική παραγωγή του ξύλινου στοιχείου προσφέρει πρόσθετη ανθεκτικότητα λόγω περιορισμού της συστολής και του σκεβρώματος. Με τον υψηλό λόγο αντοχή / βάρος που διαθέτει, μπορεί να ανταγωνιστεί το χάλυβα σε φορείς μεγάλων ανοιγμάτων. Σημαντική είναι επίσης η χρήση της ξυλείας LVL στην κατασκευή τοιχωμάτων ακαμψίας, των οποίων το φύλλο καρφώνεται ή βιδώνεται σε ξύλινο πλαίσιο. Το τοίχωμα που προκύπτει διαθέτει μεγάλη διατμητική αντοχή και υψηλή ικανότητα απόσβεσης ενέργειας υπό σεισμικά φορτία. Οι διατομές των στοιχείων προκύπτουν από φύλλα πλάτους m, με αποτέλεσμα να υπάρχει σχεδόν πλήρης ελευθερία στην κατασκευή καινοτόμων δομικών συστημάτων π.χ. καμπύλων ή με γωνίες. Υπάρχει η δυνατότητα κάποια φύλλα της ξυλείας LVL να τοποθετηθούν με τις ίνες του ξύλου εγκάρσια στη συνήθη διεύθυνση, ώστε να αυξηθεί η διατμητική αντοχή του στοιχείου (αντικολλητή ξυλεία). Ιδιαίτερη προσοχή συνιστάται στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η ξυλεία LVL εκτίθεται σε περιβάλλον με υψηλή υγρασία ή όπου δεν υπάρχει επαρκής αερισμός, καθώς παρατηρείται έντονο το φαινόμενο του σαπίσματος. Παρόλο που η κόλλα παραγωγής της ξυλείας LVL είναι υδατοστεγανή, αυτά τα ξύλινα στοιχεία δεν συνιστάται να τοποθετούνται σε εξωτερικές κατασκευές, παρά μόνο μετά από εμποτισμό και προσεκτική επάλειψη με βερνίκια ειδικών προδιαγραφών. Τα πάχη των ξύλινων στοιχείων κυμαίνονται μεταξύ mm, το ύψος της διατομής μπορεί να αγγίξει τα.00 mm και το μήκος τους τα m. Οι ιδιότητες της ξυλείας LVL παρουσιάζουν πολύ μικρότερη διασπορά σε σύγκριση τόσο με τη συμπαγή ξυλεία, όσο και με την επικολλητή. Ο συντελεστής διασποράς των δομικών ιδιοτήτων είναι όμοιος με το συντελεστή των χαλύβδινων διατομών θερμής έλασης. 85

8 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΣΕΛΙΔΕΣ Βιβλιοθήκη Gifu Media Cosmos στην Ιαπωνία, Toyo Ito & Architects. Η στέγη είναι μια σύνθεση από ξύλινες δοκούς σε μορφή πλέγματος (καφασωτά) με ενδιάμεσα ανοίγματα, που επιτρέπουν στο φυσικό φως να κατακλύσει τους εσωτερικούς χώρους. Ξύλινος σκελετός, επενδυμένος, για τη δημιουργία σύνθετων ελαφρών δοκών τύπου κιβωτίου. 3 Εμφανής χρήση των κιβωτίων κόντρα πλακέ σε ιδιωτική κατοικία. 3 Κιβώτια κόντρα πλακέ Οι δοκοί από κιβώτια κόντρα πλακέ χαρακτηρίζονται από μικρό βάρος, οικονομική και εύκολη κατασκευή σε συνδυασμό με μεγάλη φέρουσα ικανότητα. Χρησιμοποιούνται ευρέως στο φέροντα σκελετό κυρίως διώροφων κατασκευών και αποτελούνται από σκελετό συμπαγούς ή LVL ξυλείας με επικάλυψη φύλλων κόντρα πλακέ. Η εύκολη κατασκευή του κιβωτίου και η εύκολη δυνατότητα αλλαγής διατομής κατά μήκος της δοκού το καθιστά ιδανική μέθοδο γρήγορης δόμησης. Είναι ιδιαίτερα αγαπητό στις προτιμήσεις των αρχιτεκτόνων, καθώς οι δοκοί μπορούν να λάβουν εκκεντρικά σχήματα και να εγκιβωτίσουν ηλεκτρικές και υδραυλικές εγκαταστάσεις, ακόμη και υφιστάμενα δομικά στοιχεία, ενώ η τελική τους μορφή είναι όμοια με αυτή του συμπαγούς ξύλου. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Κατσαραγάκης Ε., Ξύλινες κατασκευές, Πανεπιστημιακές εκδόσεις Ε.Μ.Π., 000. Large span timber structures, woodcampus.co.uk. Hiziroglu S., Lamunated veneer lumber as a construction material, Division of agricultural sciences and natural resources. Engineered wood products, ways to a better year, Boise Cascade. woodsolutions.com.au ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΕΙ ΣΤΑ ΤΕΥΧΗ ''ΚΤΙΡΙΟ'' Βιομηχανικά προϊόντα ξύλου στο χώρο της δόμησης. Τεύχος 3/00, σελ. 87. Σύγχρονοι ξύλινοι φορείς. Τεύχος 5/008, σελ. 59. ΣΧΕΤΙΚΑ ΥΛΙΚΑ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΒΡΕΙΤΕ ΣΤΗΝ ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ Υ - ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ 06 Χρήσιμα υλικά δόμησης ή επισκεφθείτε το 86 ΤΕΥΧΟΣ /07