ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ & ΔΙΠΛΩΜΑΤΑ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑΣ

Transcript

1 Α.Τ.Ε.Ι. ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ: ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ & ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ: ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ & ΔΙΠΛΩΜΑΤΑ ΕΥΡΕΣΙΤΕΧΝΙΑΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟ 2007 ΑΝΔΡΙΑΝΑ ΣΙΔΕΡΗ

2 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Πίνακας περιεχομένων 1 Εισαγωγή 2 Μέρος 1ο- Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας 1.1 Ίδρυση και Εποπτεία Ο.Β.Ι Ιστορική αναδρομή Διοίκηση Ο.Β.Ι Σκοπός και Αρμοδιότητες Ο.Β.Ι Προσφερόμενες υπηρεσίες προς το κοινό Πόροι-Διαχείριση και Εποπτεία του Ο.Β.Ι Οι κύριοι τίτλοι προστασίας του Ο.Β.Ι 15 Μέρος 2ο- Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας 2.1 Τι είναι το Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας και πότε χορηγείται Είδη Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας Η διεθνής προτεραιότητα Δικαιώματα κατόχου ΔΕ Η διαδικασία χορήγησης ΔΕ Απαραίτητα έγγραφα για την αίτηση ΔΕ Η εξέταση για τη χορήγηση ΔΕ Η δημοσίευση της αίτησης και του ΔΕ Η Οικονομική και Εμπορική εκμετάλλευση της Εφεύρεσης Κατάθεση και απονομή Ευρωπαϊκού Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας 28 Επίλογος 30 Παραρτήματα 32 Βιβλιογραφία 63 1

3 Εισαγωγή Από την αρχή της ύπαρξης του ανθρώπου πάνω στη Γη προσπαθούσε να επιβιώσει αλλά και να κάνει τη ζωή του ευκολότερη. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να επινοεί συνεχώς καινούργια αντικείμενα που θα τον βοηθούσαν να τα καταφέρει σ αυτό. Αρχικά θέλοντας να προστατευθεί από τα ζώα, να αμυνθεί αλλά και να βρει τροφή έβαλε στη ζωή του τη χρήση όπλων όπως για παράδειγμα το ρόπαλο. Στη συνέχεια, όσο αυξάνονταν οι ανάγκες του, αφού άρχισε πλέον να ζει σε οργανωμένες κοινωνίες, δημιουργούσε αντικείμενα και κατασκευές που θα του επέτρεπαν να μετακινείται, να καλλιεργεί τη γη ή να επικοινωνεί. Απ όλα αυτά μπορούμε να ορίσουμε την εφεύρεση ως μία δημιουργία του ανθρώπινου πνεύματος η οποία δεν υπήρχε πριν και που συντελεί στην αντιμετώπιση των προβλημάτων της ζωής, στη βελτίωση της κατάστασης του ανθρώπου και στην ξεκούραστη και αποδοτικότερη παραγωγή αγαθών. Πάρα πολλές εφευρέσεις επέδρασαν αποφασιστικά στην πρόοδο και την ανάπτυξη της ανθρωπότητας όπως η τυπογραφία από τον Γουτεμβέργιο το μ.χ., όπως ο ασύρματος τηλέγραφος το 1897 μ.χ. ή ακόμα πιο παλιά η εφεύρεση του τροχού το 4000 π.χ.. Αξιοσημείωτη είναι η τεχνολογική εξέλιξη που σημειώθηκε κατά τον 19 ο και 20 ο αιώνα η οποία οδήγησε σε πολλές νέες εφευρέσεις όπως το τηλέφωνο, ο ηλεκτρονικός υπολογιστής, ο ασύρματος, το ραντάρ, το διαστημόπλοιο κ.α.. Όλα αυτά βοήθησαν στη γρήγορη επικοινωνία, στην άμεση ενημέρωση και στην εξερεύνηση του σύμπαντος. Είναι αδύνατον να σταματήσει η δημιουργία νέων εφευρέσεων. Πάντα δημιουργούνταν και πάντα θα δημιουργούνται νέες οι οποίες βελτίωναν και θα συνεχίσουν να βελτιώνουν ακόμα περισσότερο τη ζωή του ανθρώπου. Για το λόγο αυτό, δηλαδή για τη συμβολή του εφευρέτη στη βελτίωση των συνθηκών της ζωής του ανθρώπου, θεωρήθηκε απαραίτητο να αναγνωριστεί το δικαίωμα εκμετάλλευσης μιας εφεύρεσης στον εφευρέτη της καθώς επίσης και να τον προστατέψει. Σ ολόκληρο τον κόσμο έχουν δημιουργηθεί ενώσεις και οργανισμοί που προστατεύουν τις ευρεσιτεχνίες όπως τα Εθνικά Γραφεία Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και Σημάτων των Κρατών μελών της Κοινότητας, το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας, τον Οργανισμό Εναρμόνισης της Εσωτερικής Αγοράς και τον μεγαλύτερο 2

4 οργανισμό του κόσμου το Παγκόσμιο Οργανισμό Διανοητικής Ιδιοκτησίας (Π.Ο.Δ.Ι). Αντικείμενο του παραπάνω οργανισμού είναι τόσο η Βιομηχανική Ιδιοκτησία που περιλαμβάνει αρχικά τις εφευρέσεις δηλαδή τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας, τις πατέντες, τα σήματα, τα βιομηχανικά σχέδια και τις γεωγραφικές ονομασίες προελεύσεως, όσο και η βιομηχανική ιδιοκτησία που περιλαμβάνει έργα λογοτεχνίας και τέχνης όπως βιβλία, θέατρο, ζωγραφική, γλυπτική, φωτογραφία, ηχογραφήσεις, ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά προγράμματα. Για να αντιληφθούμε τη σημασία της προστασίας της διανοητικής ιδιοκτησίας πρέπει να αναφερθεί ότι από το έτος 2001 ο Π.Ο.Δ.Ι. έχει ορίσει την 26 η Απριλίου ως Παγκόσμια ημέρα Διανοητικής Ιδιοκτησίας. Στην Ελλάδα ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα για την προστασία των εφευρέσεων, παρέχοντας τίτλους προστασίας στον εφευρέτη ή στο δικαιούχο της εφεύρεσης. 3

5 ΜΕΡΟΣ 1ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας 1.1 Ίδρυση και εποπτεία Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας Ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (Ο.Β.Ι.) είναι ένα νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου που συστάθηκε το 1987 με το νόμο 1733/87 σχετικά με τη μεταφορά τεχνολογίας, τις εφευρέσεις και την τεχνολογική καινοτομία και ξεκίνησε τη λειτουργία του από 01/01/1988. Εδρεύει στην Αθήνα και εποπτεύεται από το Υπουργείο Ανάπτυξης και ειδικότερα από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας του Υπουργείου ανάπτυξης 1.2 Ιστορική αναδρομή 1988: Ο νεοσύστατος ΟΒΙ μεταφέρεται από το κτίριο του Υπουργείου Βιομηχανίας στον 3 ο όροφο του κτιρίου της ΔΕΠΑ ΑΕ (Λ. Μεσογείων 207) Προσλαμβάνει και εκπαιδεύει προσωπικό, το οποίο τελικά μέσα στη χρονιά αριθμεί τα 25 άτομα Αρχίζει να ισχύει (από ) το νέο σύστημα προστασίας των εφευρέσεων στην Ελλάδα Συντάσσεται και δημοσιεύεται το Προεδρικό Διάταγμα 77/1988 στο οποίο συμπεριλαμβάνονται οι διατάξεις εφαρμογής της σύμβασης για τα ευρωπαϊκά Δ.Ε. Ξεκινάει το 5ετές «κοινό σχέδιο δράσης» ( common action plan ) με το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (ΕΓΔΕ) Εκδίδεται για πρώτη φορά το Ειδικό Δελτίο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (που αντικαθιστά το παλαιότερο αντίστοιχο ΦΕΚ) 1989: Ο ΟΒΙ αγοράζει κτίριο γραφείων στον Παράδεισο Αμαρουσίου (Αρτέμιδος & Επιδαύρου) στα πλαίσια του ΜΟΠ Αττικής Ξεκινάει η συμμετοχή του ΟΒΙ στο 5ετές αναπτυξιακό πρόγραμμα «ΜΟΠ Πληροφορικής» Ο ΟΒΙ εντάσσεται στα ΣΠΑ (Σχέδια Περιφερειακής Ανάπτυξης). Η υλοποίηση του προγράμματος ξεκινάει το 1990, για την 4

6 ανάπτυξη της υποδομής για την αυτόματη επεξεργασία δεδομένων και τη διάχυση τεχνικών πληροφοριών Τον Αύγουστο του 1989 χορηγούνται τα πρώτα Δ.Ε. για τα οποία σύμφωνα με το νέο σύστημα, έχει προηγηθεί σύνταξη έκθεσης έρευνας Ο ΟΒΙ συμμετέχει για πρώτη φορά στη ΔΕΘ, με το ΕΓΔΕ 1990: Ο ΟΒΙ εγκαθίσταται στο ιδιόκτητο κτίριο στον Παράδεισο Αμαρουσίου (Αρτέμιδος & Επιδαύρου) Προωθεί για κύρωση τη Συνθήκη Συνεργασίας για τα Δ.Ε. (PCT- Patent Cooperation Treaty) Ο ΟΒΙ αποκτά τον πρώτο σταθμό εργασίας CD-ROM στα πλαίσια της συνεργασίας του με το ΕΓΔΕ Συμμετέχει για 2η φορά στη ΔΕΘ Ξεκινούν (αλλά και συνεχίζονται) πολλά προγράμματα εκπαίδευσης του προσωπικού Ο ΟΒΙ αντιμετωπίζει σημαντικό πρόβλημα από την έλλειψη προσωπικού 1991: Ο ΟΒΙ προωθεί την έκδοση Προεδρικού Διατάγματος Εφαρμογής της PCT - 16/1991 Προωθεί επίσης την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος 45/1991 για την νομική προστασία των τοπογραφιών προϊόντων ημιαγωγών Ο ΟΒΙ αποκτά άλλους 2 σταθμούς εργασίας CD-ROM (συμπληρώνοντας συνολικά 3) και άλλους 2 σταθμούς για πρόσβαση στο EPOQUE, στα πλαίσια συνεργασίας του με το ΕΓΔΕ Επίσης, στα πλαίσια συνεργασίας του με το WIPO, αποκτά ακόμη έναν σταθμό εργασίας για CD-ROM Συμμετέχει ενεργά στο σημαντικό συνέδριο της ALAI Ο ΟΒΙ αντιμετωπίζει για μια ακόμη χρονιά πρόβλημα από την έλλειψη προσωπικού 1992: Το προσωπικό του ΟΒΙ φθάνει τα 33 άτομα Ο ΟΒΙ παραλαμβάνει ακόμα έναν σταθμό εργασίας CD-ROM στα πλαίσια συνεργασίας του με το ΕΓΔΕ και 4 juke-boxes 5

7 Γίνεται σύνδεση συνολικά 5 σταθμών εργασίας σε τοπικό δίκτυο, κάτω από software δικτύου NOVELL Επίσης, ο ΟΒΙ παραλαμβάνει από το ΕΓΔΕ άλλους 5 σταθμούς εργασίας για την πρόσβαση στο EPOQUE, συμπληρώνοντας συνολικά 7 τέτοιους σταθμούς Ο ΟΒΙ προωθεί την κύρωση της συμφωνίας για τα κοινοτικά διπλώματα ευρεσιτεχνίας Προωθεί την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για την έξοδο του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα Συνεχίζονται τα προγράμματα εκπαίδευσης προσωπικού και γίνεται επιπλέον αποστολή 4 experts από το ΕΓΔΕ στον ΟΒΙ για τον ίδιο λόγο 1993: Το προσωπικό του ΟΒΙ αριθμεί πλέον συνολικά τα 63 άτομα Ο ΟΒΙ αγοράζει νέο μεγαλύτερο κτίριο υπό κατασκευή, στον Παράδεισο Αμαρουσίου (Παντανάσσης 5) Εγκαινιάζεται η on line σύνδεση με τον κεντρικό ηλεκτρονικό υπολογιστή του ΕΡΟ στη Χάγη και ο ΟΒΙ συνδέεται με μεγάλους διαθέτες όπως οι Dialog και Questel. Υπάρχει πρόσβαση σε περισσότερα από Δ.Ε. Ο ΟΒΙ διαθέτει επιπλέον 9 CD- ROM juke-boxes. Η υπηρεσία τεχνολογικής πληροφόρησης ξεκινάει για πρώτη φορά Ο ΟΒΙ προωθεί την κύρωση της Διεθνούς Συνθήκης της Βουδαπέστης για την προστασία των μικροοργανισμών Ξεκινάει το πρόγραμμα δημιουργίας Νομικής Βιβλιοθήκης με ηλεκτρονική αποθήκευση δεδομένων (Σύστημα Τεκμηρίωσης Νομοθεσίας και Νομολογίας) Ξεκινάει το πρόγραμμα ταξινόμησης αρχείου Δ.Ε. από το 1920 (με σκοπό να ολοκληρωθεί το 1994) Ο ΟΒΙ συμμετέχει στις εκθέσεις ΔΕΘ και στην «Ευρωμετρική» Τα εκπαιδευτικά προγράμματα για το προσωπικό συνεχίζονται Ο ΟΒΙ δέχεται τμήμα των ΤΕΙ για την εκπαίδευσή του σε θέματα αρμοδιοτήτων του 1994: Ο ΟΒΙ συντάσσει τις πρώτες εκθέσεις έρευνας Γίνεται η προετοιμασία για τον πρώτο δίσκο CD-ROM με ελληνικά Δ.Ε. (με στόχο να ολοκληρωθεί το 1995) 6

8 Ο ΟΒΙ εξορμά στην περιφέρεια: Γίνονται επισκέψεις σε 14 φορείς για ενημέρωσή τους σε θέματα τεχνικής πληροφόρησης Λειτουργεί τεχνική και νομική μη δανειστική βιβλιοθήκη Ο ΟΒΙ εκπαιδεύει αντιπροσωπείες από το Ουγγρικό και Μολδαβικό Γραφείο Οργανώνει το Συνέδριο Ομάδας Εργασίας του ΕΓΔΕ για την τεχνική πληροφόρηση, στην Αθήνα Συμμετέχει σε πολλές ημερίδες- συνέδρια κλπ 1995: OBI μεταφέρεται στο νέο ιδιόκτητο κτίριό του (Παντανάσσης 5, Παράδεισος Αμαρουσίου) Εγκαινιάζεται η πρώτη περιφερειακή ηλεκτρονική βιβλιοθήκη στο Ηράκλειο Κρήτης Με προσθήκη τροπολογία (που προώθησε ο ΟΒΙ) παρατείνεται η ισχύς των Δ.Ε. που χορηγήθηκαν με βάση το Ν.2527/20 από 15 σε 20 χρόνια Με τη συμπλήρωση του σχετικού Προεδρικού Διατάγματος διευρύνεται ο κατάλογος των χωρών που καλύπτονται με την προστασία των τοπογραφιών προϊόντων ημιαγωγών Ολοκληρώνεται το πρώτο ελληνικό CD-ROM Αυξάνονται οι εκθέσεις έρευνας που πραγματοποιούνται στον ΟΒΙ (φθάνουν τις 170) Ο ΟΒΙ συμμετέχει στην έκθεση INFOSYSTEM 95 καθώς επίσης σε πολλές ημερίδες και άλλες εκδηλώσεις 1996: Εγκαινιάζεται το νέο κτίριο του ΟΒΙ από τον τότε Υπουργό Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας κ. Α. Πεπονή Εγκαινιάζονται δύο ακόμη περιφερειακές ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες, στη Θεσσαλονίκη και στην Πάτρα Προωθείται για κύρωση ο Διακανονισμός της Χάγης 2417/1996 για τη διεθνή κατάθεση των βιομηχανικών σχεδίων και υποδειγμάτων Προωθείται για κύρωση ο Διακανονισμός του Στρασβούργου που αφορά τη Διεθνή Ταξινόμηση των Δ.Ε. Ο ΟΒΙ παραλαμβάνει από το ΕΓΔΕ δύο νέα juke-boxes των 500 θέσεων CD-ROM Ο ΟΒΙ εκπαιδεύει αντιπροσωπείες από το Ουγγρικό και Αλβανικό Γραφείο καθώς επίσης και από την Ταϋλάνδη 7

9 Οργανώνει και φιλοξενεί την ετήσια συνάντηση των υπευθύνων Δημοσίων Σχέσεων των χωρών μελών του ΕPO Οργανώνει εξειδικευμένη ημερίδα για τον κλάδο των πυρίμαχων και των κεραμικών και σεμινάριο (εξειδικευμένο για δικηγόρους) σε θέματα Ευρωπαϊκού Δ.Ε. Συμμετέχει επίσης σε εκθέσεις και ημερίδες Παραλαμβάνεται ένας σταθμός εργασίας από το ΕΓΔΕ με σύστημα εγγραφής οπτικών δίσκων (CD-RΟΜ) 1997: Προωθείται από τον ΟΒΙ και εκδίδεται Προεδρικό Διάταγμα με τις διατάξεις εφαρμογής του Διακανονισμού της Χάγης και την εθνική νομοθεσία για τα σχέδια και υποδείγματα στην Ελλάδα, τα οποία για πρώτη φορά προστατεύονται στη χώρα μας Προωθούνται υπουργικές αποφάσεις για τα συμπληρωματικά πιστοποιητικά προστασίας για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα και τα φάρμακα Ο ΟΒΙ οργανώνει στην Αθήνα την περιοδεύουσα έκθεση Δ.Ε. με χαρακτηριστικές ευρεσιτεχνίες από όλη την Ευρώπη στα πλαίσια ενός προγράμματος συνεργασίας με το ΕΓΔΕ Ο ΟΒΙ πραγματοποιεί ενημερωτική καμπάνια για την προστασία των σχεδίων και υποδειγμάτων στην Ελλάδα, συμμετέχει σε εκθέσεις, ημερίδες και πολλές εκδηλώσεις Πωλείται το πρώτο κτίριο του ΟΒΙ (Αρτέμιδος & Επιδαύρου) και ξεκινούν ενέργειες για την αγορά του υπολοίπου κτιρίου που στεγάζεται ο ΟΒΙ (Παντανάσσης 5) Εκτελούνται εκπαιδευτικά προγράμματα για το προσωπικό Ο ΟΒΙ έχει πρόσβαση μέσα από τα ηλεκτρονικά του αρχεία σε περισσότερα από Δ.Ε. διεθνώς 1998: Ο ΟΒΙ ολοκληρώνει τις κτιριακές του εγκαταστάσεις (με χώρους πλέον μικτής επιφανείας τμ περίπου) με την αγορά των υπολοίπων χώρων του κτιρίου όπου εδρεύει (οι όροφοι έχουν ήδη αγοραστεί) Ο ΟΒΙ προωθεί νέα νομοθετική ρύθμιση με σκοπό τη μείωση της γραφειοκρατίας. Η πληρεξουσιότητα αποδεικνύεται πλέον και με απλό έγγραφο, οι δε καταθέσεις μπορούν να πραγματοποιούνται και μέσω τηλεαντιγράφου 8

10 1999: Προβολή στο κοινό των υπηρεσιών που αφορούν την προστασία των σχεδίων και υποδειγμάτων με συμμετοχή σε εκθέσεις και ημερίδες Ο ΟΒΙ πραγματοποιεί, με τη συμπαράσταση του Ευρωπαϊκού Γραφείου ΔΕ ένα μεγάλο πρόγραμμα ψηφιοποίησης όλων των ελληνικών ΔΕ, από το 1920 έως το 1987 Προβαίνει στον ανασχεδιασμό του πληροφοριακού συστήματος με βάση πιο σύγχρονη τεχνολογία. Στόχος είναι η διευκόλυνση των εσωτερικών λειτουργιών του ΟΒΙ και η εξυπηρέτηση των πελατών Φιλοξενεί στην Ελλάδα δύο μεγάλες διεθνείς εκδηλώσεις, την PATINNOVA 99 (σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση) και το EPIDOS 99 (σε συνεργασία με το ΕΓΔΕ) με μεγάλη επιτυχία 2000: Ολοκληρώνεται το έργο της ψηφιοποίησης των ελληνικών ΔΕ έως το 1987, με ταξινόμηση σύμφωνα με το διεθνές σύστημα IPC. Επόμενος στόχος είναι να γίνει το ψηφιακό αρχείο προσιτό και μέσω διαδικτύου Προχωρεί το έργο του ανασχεδιασμού του πληροφοριακού συστήματος του ΟΒΙ Εκδίδεται η Υπουργική Απόφαση για τα «βραβεία και οικονομική ενίσχυση των εφευρετών» Ο ΟΒΙ εκπροσωπεί την Ελλάδα στη Διπλωματική Διάσκεψη για την αναθεώρηση της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τα ΔΕ Συμμετέχει σε ένα πλήθος εκθέσεων, κυρίως με προβολή του συστήματος προστασίας των βιομηχανικών σχεδίων Ο ΟΒΙ ολοκληρώνει το πρόγραμμά του με τη ΓΓΕΤ «Δίκτυο μετάδοσης τεχνολογικής πληροφόρησης με τη μορφή βιβλιοθηκών Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας» Συμμετέχει στο πρόγραμμα STING για την αξιολόγηση της καινοτόμου επιστημονικής και τεχνολογικής προόδου στην Ευρώπη μέσω ΔΕ, σε συνεργασία με το ΕΓΔΕ 2001: Παρουσιάζεται αύξηση 30% των αιτήσεων για εθνικό ΔΕ από το προηγούμενο έτος, αποτέλεσμα που αποδίδεται στην επιτυχημένη εξωστρεφή επικοινωνιακή πολιτική του ΟΒΙ 9

11 Εκδίδεται το Προεδρικό Διάταγμα που ενσωματώνει την Οδηγία της ΕΕ για την έννομη προστασία των βιοτεχνολογικών εφευρέσεων Προβλέπεται διάταξη νόμου για τη δικαιοδοσία των δικαστηρίων για την εκδίκαση υποθέσεων που αφορούν εφευρέσεις και βιομηχανικά σχέδια Ετοιμάζεται τροποποίηση του Προεδρικού Διατάγματος για τη διεθνή κατάθεση βιομηχανικών σχεδίων Υποβάλλει πρόταση για ένταξη στο πρόγραμμα «ΕΠΑν» Λαμβάνει μέρος σε πολλές κλαδικές εκθέσεις 2002: Πραγματοποιείται με εξαιρετική επιτυχία η πρώτη βράβευση ελληνικών εφευρέσεων Ο ΟΒΙ συμμετέχει σε 16 ημερίδες, σεμινάρια και εκθέσεις Η παραγωγή του Τμήματος Σύνταξης Εκθέσεων Έρευνας αυξάνεται κατά 57% και μειώθηκε αισθητά ο αριθμός των αιτήσεων που στάλθηκαν για έρευνα στο ΕΓΔΕ Το πρόγραμμα "S.T.I.N.G." ολοκληρώνεται με επιτυχία και το πρόγραμμα "L.I.I.P." ξεκινάει (Linking Innovation & Industrial Property" 2003: Ο ΟΒΙ λειτουργεί ως γραφείο παραλαβής των αιτήσεων για τα Κοινοτικά Σχέδια και Υποδείγματα (από ) Διοργανώνει σε συνεργασία με το ΕΡΟ και το Μουσείο της Λοζάννης, έκθεση με θέμα «Νέα υλικά υψηλές επιδόσεις Εφευρέσεις και Αθλητισμός» Συμμετέχει σε 16 εκδηλώσεις, ημερίδες, σεμινάρια και εκθέσεις κυρίως στα πλαίσια του προγράμματος ΕΠΑν Ολοκληρώνεται ο νέος διαδικτυακός τόπος του Οργανισμού Ο ΟΒΙ διεκπεραιώνει πλέον το σύνολο σχεδόν των εκθέσεων έρευνας των εθνικών αιτήσεων 2004: Πραγματοποιείται η 2η βράβευση ελληνικών εφευρέσεων Συμμετοχή στη Διεθνή Έκθεση Νέων Εφευρετών στο Τόκιο με δύο επινοήματα Ελλήνων μαθητών Ολοκληρώθηκε το πρόγραμμα L.I.I.P. Πραγματοποιήθηκαν 9 ημερίδες, 10 επισκέψεις σε επιχειρήσεις και 4 συμμετοχές σε εκθέσεις 10

12 Διαμορφώθηκε καινούρια αίθουσα εκδηλώσεων στο κτίριο του ΟΒΙ Το Τμήμα Σύνταξης Εκθέσεων Έρευνας ολοκλήρωσε 377 εκθέσεις έρευνας (μόνο 50 εστάλησαν στο ΕΡΟ λόγω του εξειδικευμένου θέματός τους) Επετεύχθη, στο μεγαλύτερο μέρος του, ο έλεγχος της ποιότητας των στοιχείων στις βάσεις δεδομένων του ΟΒΙ Ξεκίνησε μελέτη παροχής νέων υπηρεσιών 1.3 Διοίκηση Ο.Β.Ι. Ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας διοικείται από 7μελές Διοικητικό Συμβούλιο που αποτελείται από τους εξής : Δυο εκπροσώπους του Υπουργείου Ανάπτυξης Ένα νομικό ειδικευμένο σε θέματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας, έναν ερευνητή από ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα ή ερευνητικό κέντρο με γνώσεις και εμπειρία σε θέματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας και ένα στέλεχος της βιομηχανίας με εμπειρία και γνώσεις σε θέματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας, οι οποίοι επιλέγονται από τον Υπουργό Ανάπτυξης. Έναν τεχνικό επιστήμονα με γνώσεις και εμπειρία σε θέματα βιομηχανικής ιδιοκτησίας, που προτείνεται από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.) Έναν εκπρόσωπο των εργαζομένων, ο οποίος εκλέγεται και ανακαλείται από το σύνολο των εργαζομένων στον Ο.Β.Ι.. Αν δεν εκλεγεί, το Δ.Σ. συνεδριάζει νομίμως και χωρίς τη συμμετοχή του εκπροσώπου αυτού. Το Δ.Σ., ο γενικός διευθυντής του Ο.Β.Ι, όπως επίσης ο πρόεδρος καθώς και ο αντιπρόεδρος του Δ.Σ.. διορίζονται με απόφαση του Υπουργού ανάπτυξης για τέσσερα χρόνια. O O.B.I. απασχολεί 65 άτομα προσωπικό και αποτελείται από τις ακόλουθες οργανικές μονάδες: Διεύθυνση Τίτλων Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας - Τμήμα καταθέσεων και χορηγήσεων - Τμήμα σύνταξης Εκθέσεων και Έρευνας Υπηρεσία Μηχανολογικών Εφευρέσεων Υπηρεσία Χημικών και Βιοτεχνολογικών Εφευρέσεων - Τμήμα Ελέγχου και Προώθησης Καινοτομιών Υπηρεσία Ποιοτικού Ελέγχου και Διόρθωσης Δεδομένων - Τμήμα Τεκμηρίωσης και Δημοσιεύσεων 11

13 Διεύθυνση Τεχνολογικής Πληροφόρησης - Τμήμα Τεχνολογικής Πληροφόρησης και Διάδοση της Καινοτομίας Διεύθυνση Διεθνών Σχέσεων, Νομικών Θεμάτων και Επικοινωνίας - Τμήμα Διεθνών Θεμάτων - Τμήμα Νομικών Θεμάτων - Τμήμα Επικοινωνίας και Στήριξης - Υπηρεσία «Μιας Στάσης» Οικονομική Διεύθυνση - Τμήμα Λογιστηρίου - Τμήμα Προγραμματισμού και Απολογισμού-Διεύθυνση Υπηρεσιών Πληροφορικής Τμήμα Ανάπτυξης Συστημάτων Τμήμα Λειτουργίας Διεύθυνση Ανθρώπινου Δυναμικού και Εκπαίδευσης Τμήμα Ασφαλείας 1.4 Σκοπός και Αρμοδιότητες Ο.Β.Ι. Ο Ο.Β.Ι. έχει ως σκοπό τη συμβολή στην τεχνολογική και βιομηχανική ανάπτυξη της χώρας. Αυτό θα το καταφέρει μέσω των παρακάτω αρμοδιοτήτων που έχει στη διάθεση του: 1. Χορήγηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, διπλωμάτων τροποποίησης και πιστοποιητικών υποδείγματος χρησιμότητας όπως και γνωμοδότηση για τις μη συμβατικές άδειες εκμετάλλευσης 2. Καταχώρηση συμβάσεων μεταφοράς τεχνολογίας 3. Συνεργασία με ομοειδείς οργανισμούς άλλων χωρών, με διεθνείς οργανισμούς, με ερευνητικούς και τεχνολογικούς φορείς της χώρας, καθώς και σύνδεση του με οργανισμούς και τράπεζες πληροφοριών 4. Προετοιμασία και έλεγχος της εφαρμογής των διεθνών συνθηκών σε θέματα διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και μεταφοράς της τεχνολογίας 5. Εκπροσώπηση της Ελλάδας σε διεθνείς οργανισμούς με απόφαση των κατά περίπτωση αρμόδιων υπουργών 6. Παροχή συμβουλών και πληροφοριών σχετικά με νέες τεχνολογικές και τεχνογνωσίες, με την επιφύλαξη των διατάξεων του νόμου αυτού για τα απόρρητα μητρώα, αρχεία και βιβλία 7. Παρακολούθηση και απογραφή της χρήσης ευρεσιτεχνιών, καινοτομιών και μεταφερόμενης τεχνολογίας στην Ελλάδα και στο εξωτερικό 8. Ταξινόμηση ευρεσιτεχνιών και συμβάσεων μεταφοράς της τεχνολογίας κατά κατηγορίες χρήσης, λαμβάνοντας υπόψη και τα κριτήρια που ισχύουν διεθνώς 12

14 1.5 Προσφερόμενες υπηρεσίες προς το κοινό Ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας είναι αποκλειστικά αρμόδιος στη χώρα μας για την κατοχύρωση τω εφευρέσεων, των βιομηχανικών σχεδίων και υποδειγμάτων καθώς επίσης και για θέματα τεχνολογικής πληροφόρησης και μεταφοράς τεχνολογίας. Έτσι : Κατοχυρώνει τις εφευρέσεις στην Ελλάδα χορηγώντας - Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας - Πιστοποιητικά Χρησιμότητας - Άλλους τίτλους προστασίας όπως συμπληρωματικά πιστοποιητικά προστασίας για φάρμακα και φυτοπροστατευτικά προϊόντα Κατοχυρώνει τις τοπογραφίες ολοκληρωμένων κυκλωμάτων Προστατεύει τα βιομηχανικά σχέδια και υποδείγματα Λειτουργεί σαν γραφείο παραλαβής για: - το Ευρωπαϊκό Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας (σύμφωνα με τη Σύμβαση του Μονάχου σε 31 κράτη μέλη) - για τη διαδικασία κατάθεσης PCT (η αίτηση ισχύει σε οποιαδήποτε από τις 128 χώρες μέλη με μία κίνηση) - για τη διεθνή καταχώρηση των βιομηχανικών σχεδίων - για τα κοινοτικά σχέδια και υποδείγματα στα πλαίσια της εφαρμογής του κανονισμού με Νο 6/2002 του Συμβουλίου της 12/12/2001 Παρέχει τεχνολογική πληροφόρηση μέσα από τα διπλώματά ευρεσιτεχνίας των σημαντικότερων χωρών του κόσμου με τη χρήση προηγμένων πληροφοριακών συστημάτων που επιτρέπουν την πρόσβαση στις βάσεις του Ο.Β.Ι., του ΕΓΔΕ καθώς και στις βάσεις εξωτερικών εμπορικών παροχέων Διαθέτει περιφερειακές ηλεκτρονικές βιβλιοθήκες Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας με σκοπό να παρέχει τις υπηρεσίες της τεχνολογικής πληροφόρησης σε όλη την Ελλάδα. Σήμερα λειτουργούν τρεις τέτοιες βιβλιοθήκες (Ηράκλειο, Πάτρα, Θεσσαλονίκη) Καταχωρεί Συμβάσεις Μεταφοράς της Τεχνολογίας σε ειδικό μητρώο Παρέχει συμβουλές και πληροφορίες για: - το ισχύον νομοθετικό σύστημα στο χώρο των αρμοδιοτήτων του - την ενημέρωση του κοινού σχετικά με την κατοχύρωση των εφευρέσεων του και τη σωστή πολιτική προστασίας τους 13

15 Με τη νέα υπηρεσία «μιας στάσης» παρέχει εξυπηρέτηση στο κοινό όπως επίσης απαντά σε ερωτήματα που αφορούν τις αρμοδιότητες του Για την καλύτερη εξυπηρέτηση και ενημέρωση του κοινού διαθέτει δωρεάν τηλεφωνική γραμμή εξυπηρέτησης Εκδίδει έντυπα όπως : - το Ειδικό Δελτίο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας - ενημερωτικά και διευκρινιστικά φυλλάδια Διαθέτει τεχνική και νομική μη δανειστική βιβλιοθήκη για το κοινό Συμμετέχει σε εκθέσεις και διοργανώνει εκδηλώσεις για καλύτερη ενημέρωση του κοινού Γνωμοδοτεί για θέματα των αρμοδιοτήτων του Ενεργεί δυναμικά στο διεθνή χώρο. Έτσι : - συνεργάζεται με ομοειδείς οργανισμούς άλλων χωρών και αντίστοιχους διεθνείς και εκπροσωπεί την Ελλάδα σ αυτούς - προετοιμάζει και ελέγχει την εφαρμογή των διεθνών Συνθηκών σε θέματα προστασίας των εφευρέσεων, μεταφοράς τεχνολογίας και βιομηχανικών σχεδίων και υποδειγμάτων 14

16 1.6 Πόροι Διαχείριση Εποπτεία του Ο.Β.Ι. Ο πόροι του Ο.Β.Ι μπορεί να είναι τακτικοί ή και έκτακτοι όπως : Τέλη και έσοδα από την παροχή υπηρεσιών Ειδικές χρηματοδοτήσεις από τον προϋπολογισμό δημοσίων επενδύσεων Ειδικές χρηματοδοτήσεις, δωρεές, κληρονομιές και γενικά εισφορές φυσικών ή νομικών προσώπων Ο Ο.Β.Ι. μετά από έγκριση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονομικών και Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας μπορεί να συνομολογεί δάνεια με πιστωτικούς οργανισμούς και τράπεζες του εσωτερικού ή του εξωτερικού. Η διαχείριση και ο ετήσιος ισολογισμός του ελέγχεται από ορκωτούς λογιστές. Για την παρακολούθηση της λειτουργίας του, το διοικητικό συμβούλιο του υποβάλει στον Υπουργό Βιομηχανίας Ενέργειας και Τεχνολογίας ετήσια έκθεση της δραστηριότητας του, απολογισμό εσόδων και εξόδων, καθώς επίσης τον προϋπολογισμό και τον ισολογισμό. 1.7 Οι κύριοι τίτλοι προστασίας του Ο.Β.Ι. Ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας όντας ο αποκλειστικά αρμόδιος φορέας για την προστασία των εφευρέσεων στη χώρα μας χορηγεί τους παρακάτω τίτλους για την προστασία τους: 1. το Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας (ΔΕ) το οποίο θα αναλυθεί εκτενέστερα στο 2 ο μέρος. 2. το Δίπλωμα Τροποποίησης (ΔΤ) που είναι ένας τίτλος προστασίας που χορηγείται για μία εφεύρεση που αποτελεί τροποποίηση άλλης εφεύρεσης η οποία έχει ήδη προστατευθεί με ένα κύριο Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας. Το ΔΤ ακολουθεί την πορεία του κύριου ΔΕ, λήγει ταυτόχρονα με αυτό και χορηγείται αποκλειστικά και μόνο στο δικαιούχο του κύριου ΔΕ. Απαραίτητη προϋπόθεση για να χορηγηθεί ένα ΔΤ πρέπει το αντικείμενο της νέας εφεύρεσης να συνδέεται τουλάχιστον με μία αξίωση του κύριου ΔΕ. Κριτήρια για τη χορήγηση ενός ΔΤ είναι το νέο της εφεύρεσης, η εφευρετική δραστηριότητα και το βιομηχανικά εφαρμόσιμο. 3. το πιστοποιητικό υποδείγματος χρησιμότητας (ΠΥΧ) που είναι ένας τίτλος προστασίας με διάρκεια επτά έτη. Χορηγείται στο δικαιούχο για τρισδιάστατα αντικείμενα με καθορισμένο σχήμα και μορφή, που προτείνονται ως νέα, βιομηχανικά εφαρμόσιμα και με δυνατότητα να λύσουν κάποιο τεχνικό πρόβλημα. Ένα ΠΥΧ μπορεί να χορηγηθεί για κάποιο όργανο, συσκευή, σκεύος ή και εξαρτήματα τους. 15

17 4. το πιστοποιητικό καταχώρησης βιομηχανικών σχεδίων και υποδειγμάτων που χορηγείται για νέα σχέδια ή υποδείγματα με ατομικό χαρακτήρα. Ισχύει για πέντε έτη με δυνατότητα ανανέωσης ανά πενταετία και μέχρι είκοσι πέντε χρόνια το μέγιστο. Αφορά την εξωτερική ορατή εικόνα του συνόλου ή μέρους ενός βιομηχανικού ή βιοτεχνικού προϊόντος που προκύπτει από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που έχει, ιδίως η γραμμή, το περίγραμμα, το σχήμα, η μορφή ή και τα υλικά του ίδιου προϊόντος ή και της διακόσμησης που φέρει. Κάθε τέτοιο πιστοποιητικό έχει τη δυνατότητα για προστασία μέχρι πενήντα σχέδια το μέγιστο (πολλαπλή αίτηση) εφόσον ανήκουν στην ίδια υποκατηγορία. Για τη καταχώρηση βιομηχανικών σχεδίων και υποδειγμάτων απαιτούνται: - 2 αιτήσεις, - 2 φωτογραφίες ή αποτυπωμένα σχέδια Η/Υ, - ορισμός αναβολής Δημοσίευσης μέχρι 12 μήνες, - τέλη κατάθεσης, - τέλος για κάθε επιπλέον σχέδιο, - προαιρετικά περιγραφή, - απλή εξουσιοδότηση, - ορισμός του δημιουργού, - καταστατικό της εταιρείας, - τέλος δημοσίευσης, - τέλος δημοσίευσης για κάθε επιπλέον σχέδιο. 16

18 ΜΕΡΟΣ 2ο Διπλώματα Ευρεσιτεχνίας 2.1 Τι είναι το Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας και πότε χορηγείται Το Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας (ΔΕ) είναι ένας από τους κύριους τίτλους προστασίας που χορηγεί ο ΟΒΙ και έχει διάρκεια είκοσι (20) έτη. Χορηγείται στο δικαιούχο για επινοήματα νέα, που εμπεριέχουν εφευρετική δραστηριότητα και είναι επιδεκτικά βιομηχανικής εφαρμογής. Η εφεύρεση μπορεί να αναφέρεται είτε σε προϊόν, είτε σε μέθοδο, είτε σε βιομηχανική εφαρμογή, είτε σε συνδυασμό των παραπάνω. Νέα θεωρείται μια εφεύρεση η οποία δεν ανήκει στη στάθμη της τεχνικής, δηλαδή δεν ανήκει σ αυτά που είναι ήδη γνωστά οπουδήποτε στον κόσμο πριν την ημερομηνία κατάθεσης της Αίτησης Απονομής Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας. Έτσι δεν είναι νέα μία εφεύρεση για την οποία έχει ήδη απονεμηθεί ΔΕ σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, ή για την οποία έχει ήδη κατατεθεί αίτηση απονομής διπλώματος ευρεσιτεχνίας σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου, ή η εφεύρεση έχει ήδη γίνει γνωστή στο κοινό σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Μια εφεύρεση θεωρείται ότι εμπεριέχει εφευρετική δραστηριότητα εάν κατά την κρίση του ειδικού του συγκεκριμένου πεδίου στο οποίο ανήκει, το περιεχόμενο της δεν προκύπτει με προφανή τρόπο από την ήδη υπάρχουσα στάθμη της τεχνικής. Αυτό σημαίνει ότι για να θεωρηθεί εφεύρεση ένα τεχνικό επίτευγμα, θα πρέπει να επιλύει ένα τεχνικό πρόβλημα με τέτοιο τρόπο, που να εμπεριέχει ένα εφευρετικό βήμα, δηλαδή μια εξέλιξη της τεχνικής πέρα από αυτά που είναι ήδη γνωστά στον ειδικό. Μία εφεύρεση θεωρείται επιδεκτική βιομηχανικής εφαρμογής, εάν το αντικείμενο της μπορεί να παραχθεί ή να χρησιμοποιηθεί σε οποιοδήποτε τομέα παραγωγικής δραστηριότητας. Πρέπει να αναφερθεί ότι αν ένα επίτευγμα είναι νέο και μπορεί να εφαρμοστεί βιομηχανικά, αλλά δεν παρουσιάζει εφευρετική δραστηριότητα, τότε δεν είναι εφεύρεση και δεν μπορεί να λάβει Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας. 17

19 2.2 Είδη Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας Μία εφεύρεση είναι δυνατόν να προστατευθεί μόνο στο έδαφος του κράτους για το οποίο ο εφευρέτης ζήτησε την έκδοση ΔΕ και εφόσον τα αρμόδια όργανα αυτού του κράτους του χορηγήσουν τελικά το Δίπλωμα (Αρχή της εδαφικότητας). Αυτό σημαίνει ότι αν ένας εφευρέτης ζητήσει την έκδοση μόνο Ελληνικού ΔΕ και το Δίπλωμα του χορηγηθεί, η εφεύρεση του θα προστατεύεται μόνο εντός των συνόρων της Ελλάδος και σε καμιά άλλη χώρα, άρα είναι δυνατόν να αντιγραφεί η εφεύρεση του σε οποιαδήποτε άλλη χώρα εκτός της Ελλάδος, να αναπαραχθεί και να κυκλοφορήσει νόμιμα. Για το λόγο ότι η αγορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι μία ενιαία αγορά χωρίς σύνορα μεταξύ των κρατών-μελών της, ένας αντιγραφέας μπορεί εύκολα να κυκλοφορήσει το προϊόν σε όσες χώρες ο εφευρέτης δεν ζήτησε προστασία. Είναι πολύ σημαντική η απόφαση του εφευρέτη όσον αφορά σε ποιες χώρες επιθυμεί την προστασία της εφεύρεσης του. Η απόφαση αυτή εξαρτάται από το είδος και τη σπουδαιότητα της εφεύρεσης, από το χρηματικό ποσό το οποίο μπορεί ο εφευρέτης να διαθέσει για την έκδοση Διπλωμάτων αλλά και από τον αριθμό των χωρών στις οποίες είναι πιθανό να εμπορευθεί στο μέγιστο βαθμό η συγκεκριμένη εφεύρεση και να αποφέρει μεγάλο κέρδος. Έτσι δημιουργήθηκαν διαφορετικά είδη Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας: - το Εθνικό Δίπλωμα που χορηγείται από τον ΟΒΙ και με το οποίο η εφεύρεση προστατεύεται και μονοπωλείται μόνο στην Έλλάδα. - το Ευρωπαϊκό Δίπλωμα (European Patent Convention- EPC)/ Κοινοτικό Δίπλωμα. Το ΕΔ ζητείται και απονέμεται από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Ευρεσιτεχνιών (European Patent Office EPO) που έχει έδρα το Μόναχο. Με το συγκεκριμένο Δίπλωμα η εφεύρεση προστατεύεται σε ένα ή και στα 25 ευρωπαϊκά κράτη που έχουν κυρώσει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (European Patent Convention EPC). Η απόφαση για τη χορήγηση ή μη του Διπλώματος είναι μία και έχει ισχύ σε όσα από τα 25 ευρωπαϊκά κράτη ζήτησε προστασία ο καταθέτης. Μετά από την απονομή, ο καταθέτης ακολουθεί ξεχωριστή διαδικασία για την τυπική απόκτηση του Διπλώματος σε κάθε ένα από αυτά τα κράτη. Το ΕΔ δεν πρέπει να συγχέεται με το Κοινοτικό Δίπλωμα το οποίο δεν έχει τεθεί ακόμα σε ισχύ από τα κράτη μέλη. Είναι ένα ξεχωριστό Δίπλωμα με ισχύ σε όλες της χώρες της ΕΕ το οποίο απονέμεται μετά την απονομή σε αυτόν του ΕΔ. 18

20 - το Διεθνές Δίπλωμα (Patent Cooperation Treaty PCT) το οποίο ζητείται και απονέμεται από τα κατά τόπους Εθνικά Γραφεία Ευρεσιτεχνίας. Με αυτό η εφεύρεση προστατεύεται και μονοπωλείται σε ένα ή περισσότερα κράτη, ευρωπαϊκά ή μη, τα οποία έχουν κυρώσει την Συνθήκη Συνεργασίας (PTC). Για την Ευρώπη, εθνικό γραφείο θεωρείται το Ευρωπαϊκό Γραφείο Ευρεσιτεχνιών (EPO), για τις ΗΠΑ το United States Patents and Trademarks Office (USPTO), για την Ιαπωνία το Japanese Patent Office (JPO) κ.λ.π. Η απόφαση για το αν θα χορηγηθεί ένα Δίπλωμα ή όχι λαμβάνεται χωριστά από κάθε κράτος από τα οποία ο καταθέτης ζήτησε προστασία της εφεύρεσης του. Συνεπώς μπορεί για παράδειγμα στην Ευρώπη να χορηγηθεί το Δίπλωμα, ενώ στην Αμερική να μην του χορηγηθεί. - το Εθνικό Δίπλωμα από άλλο κράτος, που δεν έχει κυρώσει τη Συνθήκη Συνεργασίας. Για τα κράτη τα οποία δεν έχουν κυρώσει τη Συνθήκη Συνεργασίας και συνεπώς ο καταθέτης δεν μπορεί να ακολουθήσει τη διαδικασία του Διεθνούς Διπλώματος, ο καταθέτης ζητά την απονομή Διπλώματος αμέσως από το Εθνικό Γραφείο Ευρεσιτεχνιών αυτού του κράτους. 2.3 Η Διεθνής προτεραιότητα Το διεθνές πλαίσιο για το δικαίωμα προτεραιότητας θεσπίστηκε με τη Σύμβαση των Παρισίων της οποίας κράτος-μέλος είναι και η χώρα μας. Αυτά τα κράτη-μέλη θέσπισαν το δικαίωμα της προτεραιότητας για να διευκολύνουν το δικαιούχο μιας εφεύρεσης να μπορεί να προετοιμαστεί κατάλληλα ώστε να προστατεύσει την εφεύρεση του σε περισσότερες χώρες. Έτσι ο δικαιούχος μίας αίτησης ΔΕ που κατατέθηκε σε μια χώρα-μέλος έχει το δικαίωμα προτεραιότητας, έναντι οποιουδήποτε άλλου, να αποκτήσει για την ίδια εφεύρεση ΔΕ σε οποιαδήποτε άλλη χώρα-μέλος. Με αυτό τον τρόπο ο δικαιούχος μιας εφεύρεσης μπορεί να αποκτήσει μια οικογένεια ΔΕ που θα προστατεύουν την εφεύρεση του στις χώρες-μέλη που έχει επιλέξει ο ίδιος. Το δικαίωμα προτεραιότητας γεννάται με την κανονική κατάθεση μιας αίτησης ΔΕ σε μία χώρα-μέλος της Σύμβασης των Παρισίων. Κανονική κατάθεση είναι η κατάθεση μιας αίτησης ΔΕ στην οποία δόθηκε ημερομηνία κατάθεσης σύμφωνα με το δίκαιο της χώρας κατάθεσης. Αυτή η ημερομηνία κατάθεσης λέγεται ημερομηνία προτεραιότητας για τις επόμενες καταθέσεις αιτήσεων ΔΕ στις άλλες χώρες-μέλη. Η μετέπειτα τύχη της αίτηση δεν επηρεάζει το δικαίωμα της προτεραιότητας. 19

21 Το δικαίωμα της προτεραιότητας διαρκεί για 12 μήνες από την ημερομηνία της πρώτης κατάθεσης. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος δεν εκμεταλλευτεί αυτό το δικαίωμα του στην προθεσμία των 12 μηνών, δεν μπορεί αργότερα να επικαλεστεί τη διεθνή προτεραιότητα. Για να αναγνωριστεί το δικαίωμα της προτεραιότητας πρέπει νε συντρέχουν ορισμένες προϋποθέσεις οι οποίες είναι: - να έχει γίνει κανονική κατάθεση της αίτησης ΔΕ σε μια χώρα-μέλος της Σύμβασης - να έχει γίνει κανονική κατάθεση μιας αίτησης ΔΕ σε οποιαδήποτε άλλη χώρα-μέλος μέσα σε αποκλειστική προθεσμία 12 μηνών από την ημερομηνία της πρώτης κατάθεσης - να δηλωθούν κατά την κατάθεση της δεύτερης αίτησης η χώρα και η ημερομηνία της πρώτης κατάθεσης δηλαδή η ημερομηνία προτεραιότητας - να προσκομιστεί το πιστοποιητικό προτεραιότητας μέσα σε αποκλειστική ημερομηνία 16 μηνών από την ημερομηνία προτεραιότητας Για να γίνει διεκδίκηση προτεραιότητας στην Ελλάδα και εφόσον έχει γίνει κανονική κατάθεση αίτησης ΔΕ σε χώρα-μέλος της Σύμβασης, πρέπει ο δικαιούχος μέσα σε 12 μήνες από την πρώτη κατάθεση να καταθέσει αίτηση για την ίδια εφεύρεση στο ΟΒΙ. Κατά την κατάθεση στον ΟΒΙ πρέπει να δηλώσει τη χώρα και την ημερομηνία της προτεραιότητας. Εντός 16 μηνών πρέπει να κατατεθούν στον ΟΒΙ πιστοποιητικό προτεραιότητας που θα εκδοθεί από την αρμόδια αρχή της χώρας που έγινε η πρώτη κατάθεση, όπως επίσης και επικυρωμένη μετάφραση του πιστοποιητικού προτεραιότητας. Αν έχει γίνει κανονική κατάθεση της αίτησης στον ΟΒΙ, ο δικαιούχος της έχει τη δυνατότητα να καταθέσει αίτηση σε οποιαδήποτε χώρα-μέλος της Σύμβασης κάνοντας επίκληση του δικαιώματος προτεραιότητας που προέρχεται από την Ελληνική αίτηση. Στο πιστοποιητικό προτεραιότητας επισυνάπτονται τα έγγραφα που υποβλήθηκαν στον ΟΒΙ την ημερομηνία κατάθεσης. Πρέπει να αναφερθεί η χώρα και η ημερομηνία προτεραιότητας, η αίτηση να γίνει εντός 12 μηνών από την ημερομηνία της Ελληνικής κατάθεσης, και να προσκομιστεί στις ξένες αρχές το πιστοποιητικό προτεραιότητας που αφορά την Ελληνική αίτηση εντός 16 μηνών. Το πιστοποιητικό αυτό το χορηγεί ο ΟΒΙ μετά από αίτηση και την καταβολή του σχετικού τέλους. 20

22 2.4 Δικαιώματα κατόχου ΔΕ Το Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας προσφέρει στο δικαιούχο αποκλειστικά δικαιώματα εμπορικής και οικονομικής εκμετάλλευσης της εφεύρεσης είτε πρόκειται για καινοτόμο προϊόν, μέθοδο ή προϊόν που παράγεται με καινοτόμο μέθοδο. Πιο συγκεκριμένα το ΔΕ δίδει στον κάτοχο του το δικαίωμα να την εκμεταλλεύεται αποκλειστικά για 20 χρόνια από την επόμενη μέρα της ημερομηνίας της αρχικής κατάθεσης. Πιο αναλυτικά του προσφέρει: - το δικαίωμα να παράγει, να προσφέρει και να διαθέτει στην αγορά, να χρησιμοποιεί και να κατέχει για τον ίδιο σκοπό τα προϊόντα που προστατεύονται από το Δίπλωμα του - το δικαίωμα να εφαρμόζει, να προσφέρει, ή να διαθέτει στην αγορά τη μέθοδο που προστατεύεται από το Δίπλωμα του - το δικαίωμα να παράγει, να προσφέρει και να διαθέτει στην αγορά, ή να κατέχει και να χρησιμοποιεί για τον ίδιο σκοπό το προϊόν που έχει παραχθεί με την προστατευόμενη μέθοδο - το δικαίωμα να απαγορεύει σε κάθε τρίτο να εκμεταλλεύεται παραγωγικά κατά τους παραπάνω τρόπους την εφεύρεση του, ή να εισάγει χωρίς τη συναίνεση του τα προϊόντα που προστατεύονται από το Δίπλωμα του 21

23 2.5 Η διαδικασία χορήγησης ΔΕ Για να χορηγηθεί ένα ΔΕ πρέπει να ακολουθηθεί μία συγκεκριμένη διαδικασία. Η διαδικασία αυτή περιλαμβάνει τα εξής: - κατάθεση της σχετικής αίτησης με όλα τα απαραίτητα στοιχεία ώστε να της δοθεί ημερομηνία κατάθεσης, δηλαδή για να είναι κανονική - την ύπαρξη μιας προθεσμίας 4 μηνών για πιθανές διορθώσεις ή για να συμπληρωθούν ελλείψεις ώστε η αίτηση να θεωρηθεί πλήρης - τον έλεγχο και την εκτίμηση όσον αφορά το νέο και την εφευρετική δραστηριότητα της εφεύρεσης και να γίνει σύνταξη έκθεσης έρευνας - μια προθεσμία 3 μηνών για τυχόν παρατηρήσεις του καταθέτη σχετικά με την έκθεση έρευνας - την έκδοση του Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας Για τη χορήγηση ενός ΔΕ πρέπει να κατατεθούν στον ΟΒΙ ορισμένα δικαιολογητικά που είναι απαραίτητα, ώστε να εξεταστεί η αίτηση. Τα δικαιολογητικά αυτά περιλαμβάνουν την αίτηση, την περιγραφή της εφεύρεσης, αξιώσεις, περίληψη, σχέδια και άλλα διάφορα έγγραφα. Η κατάθεση των παραπάνω μπορεί να γίνει από το δικαιούχο της εφεύρεσης ή τον πληρεξούσιο δικηγόρο του με τους παρακάτω τρόπους: - με την παράδοση των παραπάνω στοιχείων στα γραφεία του ΟΒΙ - ταχυδρομικά με συστημένη επιστολή με απόδειξη - με την αποστολή τους μέσω fax. Σε αυτή την περίπτωση τα πρωτότυπα έντυπα πρέπει να παραληφθούν από τον ΟΒΙ εντός 10 εργάσιμων ημερών από την αποστολή του fax. Ημερομηνία κατάθεσης θεωρείται η ημερομηνία παραλαβής των δικαιολογητικών που στάλθηκαν μέσω fax Στην περίπτωση που κάποιο νομικό πρόσωπο είναι ο δικαιούχος της εφεύρεσης, η κατάθεση γίνεται είτε από τον νόμιμο εκπρόσωπο του, όπως ορίζεται στο καταστατικό, είτε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του νομικού προσώπου. Πρέπει να αναφέρουμε ότι δεν είναι δυνατόν οποιοδήποτε τρίτο πρόσωπο να εξουσιοδοτηθεί και να καταθέσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά για λογαριασμό του εφευρέτη, αν δεν έχει την ιδιότητα του δικηγόρου. 22

24 2.6 Απαραίτητα έγγραφα για την αίτηση ΔΕ Για να είναι πλήρης μία αίτηση ΔΕ είναι απαραίτητο να περιλαμβάνει ορισμένα έγγραφα τα οποία πρέπει να είναι δακτυλογραφημένα είτε σε γραφομηχανή είτε σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. Η αίτηση μπορεί επίσης να συμπληρωθεί και ηλεκτρονικά μέσω της επίσημης σελίδας του ΟΒΙ στο internet η οποία είναι Τα έγγραφα αυτά περιλαμβάνουν τα εξής : - την αίτηση, η οποία χορηγείται από τον ΟΒΙ - την περιγραφή της εφεύρεσης - τις αξιώσεις σε ένα ξεχωριστό χαρτί - την περίληψη σε ξεχωριστό χαρτί - σχέδια της εφεύρεσης, εφόσον κριθεί από τον εφευρέτη ότι είναι απαραίτητα ώστε να παρουσιαστεί ολοκληρωμένα η εφεύρεση Εκτός των παραπάνω κατά περιπτώσεις πιθανόν να είναι απαραίτητα και τα παρακάτω: - προσδιορισμός του εφευρέτη σε περίπτωση που ο καταθέτης είναι νομικό πρόσωπο ή δεν είναι ο εφευρέτης - καταστατικό, αν ο καταθέτης είναι νομικό πρόσωπο και η κατάθεση έγινε από τον νόμιμο εκπρόσωπο - πληρεξούσιο, αν η κατάθεση έγινε από πληρεξούσιο δικηγόρο - πιστοποιητικό προτεραιότητας και επικυρωμένη μετάφραση του στα Ελληνική εφόσον δηλωθεί διεθνής προτεραιότητα - σε περίπτωση που ο δικαιούχος δηλώσει ότι εντός έξι μηνών πριν την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης η εφεύρεση παρουσιάστηκε σε επίσημη έκθεση, είναι απαραίτητη επίσημη βεβαίωση του αρμόδιου φορέα. Για να γίνει κανονική κατάθεση της αίτησης, δηλαδή για να δοθεί ημερομηνία κατάθεσης είναι απαραίτητα κάποια ελάχιστα δικαιολογητικά. Αυτά είναι: - η αίτηση - η περιγραφή της εφεύρεσης - οι αξιώσεις - η απόδειξη πληρωμής των τελών κατάθεσης και των προστασίας για το πρώτο έτος στον ΟΒΙ Μετά την κανονική κατάθεση της αίτησης, πρέπει σε προθεσμία 4 μηνών από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης να κατατεθούν και τα υπόλοιπα δικαιολογητικά ώστε πλέον να θεωρείται πλήρης. 23

25 2.7 Η εξέταση για τη χορήγηση ΔΕ Η διαδικασία της εξέτασης των δικαιολογητικών ώστε να χορηγηθεί ένα Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας περιλαμβάνει τα παρακάτω τρία στάδια: 1. την τυπική εξέταση: η εξέταση αυτή έχει ως σκοπό να εξακριβώσει αν το αντικείμενο της αίτησης ΔΕ ανήκει σε κάποια από τις περιπτώσεις για τις οποίες δεν χορηγείται ΔΕ. Εξετάζει επίσης αν η αίτηση είναι πλήρης και κανονική, δηλαδή αν έχουν κατατεθεί όλα τα απαραίτητα στοιχεία μέσα στη προθεσμία των τεσσάρων μηνών από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης και αν η σύνταξη τους έχει γίνει σύμφωνα με τις τυπικές απαιτήσεις. Η τυπική εξέταση ελέγχει επίσης αν έχει γίνει η καταβολή του τέλους έκθεσης της έρευνας μέσα σε τέσσερις μήνες από την ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης για ΔΕ. Όσον αφορά την τυπική εξέταση της αίτησης πρέπει να αναφερθούν και τα κάτωθι: - αν το αντικείμενο της εφεύρεσης αποτελεί περίπτωση για την οποία δεν χορηγείται ΔΕ τότε η αίτηση απορρίπτεται και η διαδικασία εξέτασης της αίτησης σταματάει, χωρίς φυσικά να χορηγηθεί το ΔΕ - αν η κατάθεση της αίτησης δεν είναι πλήρης μετά την προθεσμία των τεσσάρων μηνών από την ημερομηνία κατάθεσης, τότε η διαδικασία σταματάει χωρίς να χορηγηθεί το ΔΕ και η αίτηση θεωρείται αποσυρθείσα - σε περίπτωση που δεν έχει γίνει καταβολή εμπρόθεσμα του τέλους έκθεσης της έρευνας της αίτησης, ο ΟΒΙ έχει το δικαίωμα να μετατρέψει την αίτηση ΔΕ σε αίτηση ΠΥΧ (Πιστοποιητικό Υποδείγματος Χρησιμότητας). Τότε ακολουθείται η διαδικασία χορήγησης ΠΥΧ Εφόσον η αίτηση ΔΕ περάσει με επιτυχία το στάδιο της τυπικής εξέτασης τότε η διαδικασία συνεχίζεται με τη σύνταξη έκθεσης της έρευνας. 24

26 2. τη σύνταξη έκθεσης έρευνας: στο στάδιο αυτό και μετά την τυπική εξέτασης της αίτησης, ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας ερευνά αν η εφεύρεση είναι νέα και εμπεριέχει εφευρετική δραστηριότητα. Η έρευνα αυτή του ΟΒΙ γίνεται με βάση την περιγραφή, τις αξιώσεις και τα σχέδια που πιθανόν υπάρχουν. Η έρευνα αυτή έχει σκοπό να εξετάσει την ύπαρξη προηγούμενων εγγράφων τα οποία μπορεί να αμφισβητήσουν το νέο ή την εφευρετική δραστηριότητα της εφεύρεσης. Τέτοια έγγραφα μπορεί να είναι επιστημονικές δημοσιεύσεις ή ανακοινώσεις, ΔΕ προερχόμενα είτε από τη χώρα μας, είτε από χώρες του εξωτερικού. Τα αποτελέσματα της έρευνας, αναφέρονται στο έγγραφο έκθεσης της έρευνας, που αποστέλλεται στο δικαιούχο της εφεύρεσης μαζί με τα έγγραφα που αναφέρονται σ αυτό και αποδεικνύουν το αληθές των συμπερασμάτων της έκθεσης. Αν ο δικαιούχος επιθυμεί να διατυπώσει τυχόν παρατηρήσεις, έχει το δικαίωμα να το κάνει μέσα σε τρεις μήνες από την κοινοποίηση σ αυτόν της έκθεσης έρευνας. Αν επιθυμεί παραπάνω εξηγήσεις τότε μπορεί να απευθυνθεί στον ΟΒΙ και πιο συγκεκριμένα στον εξεταστή που έχει ασχοληθεί με τη συγκεκριμένη εφεύρεση. Στην περίπτωση που ο δικαιούχος δεν διατυπώσει και δεν κοινοποιήσει παρατηρήσεις που μπορεί να έχει στον ΟΒΙ στην προαναφερθείσα ημερομηνία, τότε η διαδικασία της σύνταξης ολοκληρώνεται στο σημείο αυτό. Αν ο ΟΒΙ γίνει παραλήπτης παρατηρήσεων από το δικαιούχο στους τρεις μήνες, τότε γίνεται έλεγχος από τον ΟΒΙ αν χρειάζεται νέα σύνταξη έκθεσης έρευνας ή αν χρειάζεται να διαμορφωθεί η ήδη υπάρχουσα. Αν ο ΟΒΙ θεωρήσει ότι δεν είναι απαραίτητο να αλλαχθεί τότε η διαδικασία σταματάει στο σημείο αυτό, διαφορετικά αν ο ΟΒΙ θεωρήσει ότι η έκθεση πρέπει να αλλαχθεί τότε προχωράει στη τελική έκθεση της έρευνας, ολοκληρώνοντας έτσι τη διαδικασία της σύνταξης έκθεσης έρευνας. Η έκθεση έρευνας έχει πληροφοριακό χαρακτήρα τόσο για κάθε ενδιαφερόμενο όσο και για το δικαιούχο και αποδεικνύει την ύπαρξη ή μη των προϋποθέσεων που προβλέπει ο νόμος για τη χορήγηση Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας. 25

27 3. τη χορήγηση του ΔΕ: εφόσον ολοκληρωθεί η διαδικασία της σύνταξης της έκθεσης έρευνας τότε ο ΟΒΙ στέλνει επιστολή στο δικαιούχο της εφεύρεσης ή στο πληρεξούσιο δικηγόρο του, με την οποία του κοινοποιεί την απόφαση που έχει πάρει για τη χορήγηση του ΔΕ καλώντας τον έτσι να καταβάλει το τέλος χορήγησης του ΔΕ. Μετά την καταβολή του παραπάνω τέλους ο ΟΒΙ χορηγεί το ΔΕ. Στον επίσημο τίτλο προστασίας που χορηγεί ΟΒΙ αναφέρονται το ονοματεπώνυμο, ή η επωνυμία, η διεύθυνση του δικαιούχου, ο τίτλος της εφεύρεσης, ο αριθμός και η ημερομηνία κατάθεσης της αίτησης, η ημερομηνία λήξης του ΔΕ και η ημερομηνία χορήγησης. Ως αναπόσπαστα μέρη του τίτλου επισυνάπτονται η περιγραφή της εφεύρεσης, οι αξιώσεις, η περίληψη, τα σχέδια εφόσον υπάρχουν και η έκθεση έρευνας ή η τελική έκθεση έρευνας. 2.8 Δημοσίευση της αίτησης και του ΔΕ Η αίτηση για ΔΕ μετά από την κατάθεση της κρατείται μυστική για 18 μήνες από την ημερομηνία κατάθεσης της. Μετά τους 18 αυτούς μήνες όλα τα στοιχεία της αίτησης του ΔΕ μαζί με την περίληψη δημοσιεύονται στο Ειδικό Δελτίο Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΕΔΒΙ). Ταυτόχρονα ο φάκελος της αίτησης είναι στη διάθεση του κοινού για οποιαδήποτε πληροφορία που πιθανόν είναι ενδιαφέρουσα ή και για τη χορήγηση αντιγράφων. Μετά τη χορήγηση του ΔΕ, ο φάκελος είναι επίσης προσιτός στο κοινό κατά τον προαναφερθέντα τρόπο, δηλαδή για πληροφορίες και για τη λήψη αντιγράφων. Όλα τα στοιχεία του Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας δημοσιεύονται από τον ΟΒΙ στο ΕΔΒΙ. 26

28 2.9 Οικονομική και εμπορική εκμετάλλευση της εφεύρεσης Ο δικαιούχος της εφεύρεσης εφόσον έχει στα χέρια του τον τίτλο προστασίας της, μπορεί να την εκμεταλλευτεί με τρεις τρόπους. Αυτοί είναι: 1. με μεταβίβαση είτε πριν τη χορήγηση του ΔΕ, είτε μετά τη χορήγηση του: από την ημερομηνία που θα γίνει κατάθεση της αίτησης για ΔΕ μέχρι να γίνει η απονομή του, ο δικαιούχος μπορεί να προχωρήσει στη μεταβίβαση του δικαιώματος του για τη χορήγηση του Διπλώματος με σύμβαση. Έτσι ο δικαιούχος αποξενώνεται από τα δικαιώματα επί του τίτλου που αναμένεται να του χορηγηθεί. Το όνομα του εφευρέτη όμως δεν είναι δυνατόν να αλλάξει και θα αναφέρεται στο τίτλο που θα απονεμηθεί στο νέο δικαιούχο ως «εφευρέτης» και όχι ως «δικαιούχος». Αν οι δικαιούχοι είναι περισσότεροι του ενός, μπορούν να μεταβιβάσουν το μερίδιο τους χωριστά ο καθένας. Το δικαίωμα για τη χορήγηση είναι δυνατόν να κληρονομηθεί. Η μεταβίβαση θεωρείται ως γεννωμένη από τη στιγμή που η σύμβαση καταχωρηθεί στο Μητρώο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας του ΟΒΙ και εφόσον δημοσιευτεί στο ΕΔΒΙ. Μετά τη χορήγηση του τίτλου, το ΔΕ μπορεί να μεταβιβαστεί με σύμβαση. Και εδώ ο δικαιούχος αποξενώνεται από τα δικαιώματα του επί του τίτλου και το όνομα του θα αναφέρεται στον τίτλο όπως και στην προηγούμενη περίπτωση. Η μεταβίβαση και εδώ θεωρείται πως έχει γίνει όταν η σύμβαση καταχωρηθεί στο Μητρώο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και αφού δημοσιευτεί στο ΕΔΒΙ. 2. με άδεια εκμετάλλευσης: μετά τη χορήγηση του Διπλώματος ο δικαιούχος μπορεί να παραχωρεί με σύμβαση άδεια εκμετάλλευσης του τίτλου σε τρίτους. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, ο δικαιούχος του διπλώματος δεν αποξενώνεται από τον τίτλο, αλλά απλώς επιτρέπει σε κάποιο τρίτο να εκμεταλλεύεται το αντικείμενο του Διπλώματος. Αν είναι δικαιούχοι περισσότεροι του ενός, τότε απαιτείται συμφωνία. Η άδεια αυτή δεν είναι αποκλειστική, δεν μεταβιβάζεται και δεν κληρονομείται, εκτός και αν στη σύμβαση συμφωνήθηκε διαφορετικά μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών. Η μη αποκλειστικότητα της άδειας έχει την έννοια ότι ταυτόχρονα με τον αντισυμβαλλόμενο, ο κάτοχος του Διπλώματος έχει το δικαίωμα να συνεχίσει να εκμεταλλεύεται ο ίδιος την εφεύρεση ή να παραχωρήσει και άλλες άδειες εκμετάλλευσης σε τρίτους. 27

29 3. με μεταφορά τεχνολογίας με αποκάλυψη τεχνολογίας: η ελευθερία των συμβάσεων επιτρέπει στο δικαιούχο χορήγησης Διπλώματος, πριν του απονεμηθεί το Δίπλωμα να συνάπτει συμβάσεις μεταφοράς τεχνολογίας - αποκάλυψης τεχνογνωσίας που αφορούν το αντικείμενο για το οποίο έχει κατατεθεί αίτηση απονομής Διπλώματος Κατάθεση και απονομή Ευρωπαϊκού Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας Εκτός από το εθνικό Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας για το οποίο μπορεί να κάνει αίτηση ένας εφευρέτης, μπορεί να κάνει αίτηση και για Ευρωπαϊκό ΔΕ. Σε προηγούμενο κεφάλαιο κάναμε μια πολύ συνοπτική παρουσίαση του Ευρωπαϊκού ΔΕ. Στο σημείο αυτό θα γίνει προσπάθεια για μια περαιτέρω ανάλυση. Τα βήματα για να κατατεθεί και να απονεμηθεί ένα Ευρωπαϊκό ΔΕ είναι τα παρακάτω: 1) ο καταθέτης συμπληρώνει και καταθέτει στον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας τα έγγραφα της έντυπης αίτησης 2) μαζί με την αίτηση καταθέτει και τα απαιτούμενα έγγραφα που αφορούν την εφεύρεση, τα οποία είναι η Περιγραφή με την οποία παρουσιάζεται το περιεχόμενο της εφεύρεσης, οι Αξιώσεις με τις οποίες προσδιορίζονται ακριβώς τα σημεία της εφεύρεσης, που θέλει να κατοχυρώσει με το ΔΕ που αιτείται. Επίσης, καταθέτει την Περίληψη με την οποία κάνει μια σύντομη περιγραφή της εφεύρεσης και τέλος τα σχέδια στα οποία απεικονίζεται η εφεύρεση. 3) στη συνέχεια ο φάκελος εξετάζεται από ένα εξεταστή στη Χάγη από τον οποίο συντάσσεται η Έκθεση Έρευνας 4) στο τέλος γίνεται εξέταση από ένα δεύτερο εξεταστή στο Μόναχο, ο οποίος συντάσσει την Τελική Έκθεση, με βάση την οποία η αρμόδια επιτροπή αποφασίζει τη χορήγηση ή τη μη χορήγηση του Διπλώματος 28

30 Μπορεί η παραπάνω περιγραφή να παρουσιάζεται πολύ απλά και συνοπτικά, στην πραγματικότητα όμως η διαδικασία που ξεκινάει με την κατάθεση της αίτησης, μέχρι την απονομή του Διπλώματος είναι μία διαδικασία περίπλοκη και χρονοβόρα. Η διάρκεια όλης αυτής της διαδικασίας κυμαίνεται από τρία έως επτά χρόνια. Το Ευρωπαϊκό Γραφείο Ευρεσιτεχνίας διατηρεί μια συνεχή επικοινωνία με τον πληρεξούσιο δικηγόρο του εφευρέτη ζητώντας του επιπλέον έγγραφα που πιθανόν είναι απαραίτητα, τροποποιήσεις ή συμπληρώσεις. Η Περιγραφή, οι Αξιώσεις και η Περίληψη που θα συντάξει ο καταθέτης θα πρέπει να έχουν συγκεκριμένη δομή. Για να συνταχθούν σωστά θα πρέπει ο καταθέτης να τα συντάξει συνεργαζόμενος στενά με εξειδικευμένο γι αυτές τις περιπτώσεις δικηγόρο. Θα πρέπει τέλος να αναφέρουμε ότι είναι λανθασμένη κίνηση να γίνεται πρόχειρη κατάθεση, ώστε να δοθεί στην εφεύρεση ημερομηνία προτεραιότητας και στη συνέχεια χωρίς πίεση χρόνου να συγκεντρωθούν και τα στοιχεία που υπολείπονται. Από μια πρόχειρη κατάθεση υπάρχει ο κίνδυνος καταστροφής της ανακάλυψης. Έτσι θα πρέπει να γίνεται από την αρχή σωστή και πλήρης κατάθεση όλων εκείνων των στοιχείων που είναι απαραίτητα. Υπάρχει η δυνατότητα να γίνουν τροποποιήσεις οι οποίες όμως θα πρέπει να είναι περιορισμένες. Τέτοιες τροποποιήσεις μπορεί να αφορούν αλλαγή φράσεων, λέξεων ή τρόπων διατύπωσης. Είναι αδύνατον όμως να γίνουν αλλαγές που να αφορούν το περιεχόμενο της εφεύρεσης όπως να ζητηθεί προστασία μέσω του Διπλώματος κάποιων στοιχείων της εφεύρεσης για τα οποία αρχικά δεν είχε ζητηθεί προστασία ή να αποκαλυφθεί κάποιο στοιχείο που αρχικά δεν είχε αποκαλυφθεί. Σε περίπτωση που γίνει τροποποίηση που δεν είναι μέσα στα επιτρεπόμενα όρια, υπάρχει ο κίνδυνος της μη χορήγησης του Διπλώματος. 29

31 ΕΠΙΛΟΓΟΣ Μετά την ανάλυση που προηγήθηκε είδαμε με ποιους τρόπους μπορεί να προστατεύσει ένας εφευρέτης το πνευματικό του δημιούργημα τόσο σε Εθνικό, όσο και σε Ευρωπαϊκό αλλά και σε Παγκόσμιο επίπεδο. Η διαδικασία σύνταξης της αίτησης ώστε να χορηγηθεί ένας Τίτλος Προστασίας είναι μία αρκετά περίπλοκη διαδικασία. Έτσι είναι απαραίτητο εκείνος που θα προχωρήσει στη σύνταξη της, να είναι πλήρως ενημερωμένος και να έχει κατανοήσει το σωστό τρόπο της κατάθεσης, να γνωρίζει τι πρέπει να περιλαμβάνει η αίτηση καθώς επίσης και με ποιο τρόπο πρέπει να γίνει η σύνταξη των στοιχείων. Είναι φανερό πως όλη αυτή η διαδικασία, δηλαδή από την κατάθεση της αίτησης για κάποιο Τίτλο μέχρι την τελική χορήγηση του είναι χρονοβόρα και πολύ περισσότερο σε περιπτώσεις που κατατίθενται ελλιπείς αιτήσεις, απλά και μόνο για να πάρουν ημερομηνία προτεραιότητας, οι οποίες δεν περιλαμβάνουν τα απαραίτητα στοιχεία ώστε να εξεταστεί. Για να ελαττωθούν λοιπόν οι χρόνοι πρέπει οι αιτήσεις να συντάσσονται σωστά και σύμφωνα με αυτά που ορίζουν οι αρμόδιοι για τη χορήγηση των Τίτλων Ιδιοκτησίας, Οργανισμοί. Παρά όμως την πολυπλοκότητα της διαδικασίας αυτής, οι Τίτλοι Προστασίας είναι το μόνο μέσο με το οποίο μπορούν να προστατευθούν τόσο οι εφευρέτες όσο και οι εφευρέσεις τους. Στις μέρες μας, που καθημερινά εμφανίζονται νέα επινοήματα, έχει γίνει σαφές προς το ευρύ κοινό και ιδιαίτερα στους εφευρέτες, πως ο καθένας πρέπει να ορίζει μέχρι ποιο σημείο φτάνουν τα δικαιώματα που απορρέουν από τις εφευρέσεις του και από ποιο σημείο ξεκινούν τα δικαιώματα του άλλου και ο μόνος τρόπος να καθοριστούν τα παραπάνω είναι ένας Τίτλος Προστασίας. Εφόσον έγινε αντιληπτό ότι οι εφευρέσεις αλλά και οι εφευρέτες είναι δυνατόν να προστατευθούν, παρουσιάστηκε ανά τον κόσμο μια σημαντική αύξηση των εφευρέσεων και αυτό γιατί δόθηκε ένα πολύ σημαντικό κίνητρο ώστε να δημιουργηθούν νέες εφευρέσεις ή ακόμα να βελτιωθούν οι ήδη υπάρχουσες και να βελτιώνεται έτσι συνεχώς το βιοτικό επίπεδο του ανθρώπου. 30