Tips για. Radar. στη...σέντρα του χρηματιστηρίου. match SUPER

Transcript

1 20 match SUPER «G S στη...σέντρα του χρηματιστηρίου Tips για Radar 4

2 2 H AΞΙΑ editorial éjà vu» ή «déjà EU»; Αναλυτές, οικονο- και διεθνή μέσα ενημέρωσης «Dμολόγοι νιώθουν ότι ζουν την ημέρα της μαρμότας, καθώς ακούνε για μια συμφωνία η οποία είναι πάντα ένα βήμα μακριά, αλλά ποτέ δεν έρχεται. Η μέρα της μαρμότας κανονικά δεν συνδέεται με την Ελλάδα. Είναι μέρος της αμερικανικής παράδοσης και αποτελεί ένδειξη για το τι καιρός θα ακολουθήσει, ανάλογα με το αν το τρωκτικό θα βγει από το λαγούμι του στις 2 Φεβρουαρίου κάθε έτους. Είναι γνωστή, άλλωστε, η σχετική ταινία, όπου ένας τηλεοπτικός παρουσιαστής καιρού αναγκάζεται να ζήσει την ίδια μέρα ξανά και ξανά. Καθώς η κυβέρνηση στην Αθήνα τρεις μήνες τώρα εξακολουθεί να διαπραγματεύεται με τους εταίρους, κάθε μέρα στην Ελλάδα μοιάζει με αυτήν του Μπιλ Μάρεϊ στην Πενσυλβανία των Ηνωμένων Πολιτειών. Μια αίσθηση déjà vu κυριαρχεί γύρω από την ελληνική κρίση. Κάθε εβδομάδα οι Έλληνες αξιωματούχοι και μανδαρίνοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης προβλέπουν συμφωνία εντός του επόμενου διαστήματος, ωστόσο ουδείς μπορεί να γνωρίζει πότε ακριβώς θα επιτευχθεί. Τις τελευταίες ημέρες όλοι μιλούν για πρόοδο αλλά και μεγάλο χάσμα που χωρίζει ακόμα EΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ τις δύο πλευρές. Κατά την άτυπη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου o Πολ Τόμσεν μίλησε για βελτίωση και μικρή πρόοδο στα διαδικαστικά της διαπραγμάτευσης, αλλά επεσήμανε πως η κατάσταση απέχει ακόμη από το να χαρακτηριστεί ιδεώδης. Ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος στην τοποθέτησή του χαρακτήρισε «καλή εξέλιξη» το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, ανέλαβε τον γενικό έλεγχο της διαπραγμάτευσης, γιατί τώρα τα θέματα που συζητιούνται είναι πιο εστιασμένα και εξετάζονται σε βάθος. Ωστόσο, όπως τόνισε, πολλές πλευρές της διαδικασίας παραμένουν άκρως προβληματικές, και αναφέρθηκε στο γεγονός ότι οι εκπρόσωποι των «θεσμών» δεν έχουν ολοκληρωτική πρόσβαση σε στοιχεία και στους Έλληνες υπουργούς. Ο κ. Τόμσεν αξιολογώντας την πορεία της διαπραγμάτευσης ανέφερε ότι οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει κατ αρχάς σε τρία θέματα: αναθεώρηση του ΦΠΑ, φορολογική διοίκηση και Πτωχευτικό Δίκαιο (κόκκινα δάνεια). Αναφορικά με τις αποκλίσεις ο αξιωματούχος του ΔΝΤ είπε ότι οι διαφωνίες παραμένουν στα εργασιακά, στις συντάξεις, στα θέματα δημοσιονομικής πολιτικής για το 2015 και στα θέματα διοικητικής μεταρρύθμισης. Σε σχετική ερώτηση για το τι μέλλει γενέσθαι ο Πολ Τόμσεν προέβη σε μια πρόβλεψη: «Το ΔΝΤ δεν πρόκειται να εκταμιεύσει χρήματα χωρίς αξιολόγηση και ανάλυση της βιωσιμότητας του χρέους. Όμως θα μπορούσα να προβλέψω ότι οι Ευρωπαίοι θα δώσουν τα χρήματα εάν η κυβέρνηση θα αποφάσιζε να πάρει μέτρα» κατέληξε. Και ενώ οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ελλάδας δανειστών συνεχίζονται, η καθυστέρηση στην επίτευξη συμφωνίας δίνει τροφή στις ανησυχίες ότι η Αθήνα θα εξωθηθεί σε μια χρεοκοπία το επόμενο διάστημα. Βεβαίως, πια έχουν γίνει βαρετά τα καταστροφικά σενάρια, καθώς καθημερινά αναλυτές, οικονομολόγοι και διεθνείς οίκοι προσπαθούν να μαντέψουν πότε η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει. Και, φυσικά, μέχρι στιγμής έχουν πέσει έξω στις προβλέψεις τους. Πάντως, στην τελευταία δημοσκόπηση του Reuters οι πιθανότητες αποχώρησης της Ελλάδας από το ευρώ μειώθηκαν στο 23%. Σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στη δημοσκόπηση, οι πιθανότητες εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ δεν ξεπερνούν το 23%. Να σημειωθεί ότι στην αμέσως προηγούμενη δημοσκόπηση πριν από δύο εβδομάδες το αντίστοιχο ποσοστό είχε διαμορφωθεί στο 40%. Ωστόσο, οι οικονομολόγοι και οι αναλυτές που συμμετείχαν στη δημοσκόπηση προειδοποιούν πως εάν η Ελλάδα δεν καταβάλει αύριο τη δόση προς το ΔΝΤ, τότε η κατάσταση θα επιδεινωθεί ραγδαία. Η χρεοκοπία και το Grexit είναι δύο πολύ διαφορετικές καταστάσεις και δεν πρέπει να συνδέονται, διεμήνυσε κορυφαίος παράγοντας των αγορών που συμμετείχε στη δημοσκόπηση. Οι Έλληνες μπορούν να αθετήσουν τις υποχρεώσεις τους, πλήρως ή μερικώς, χωρίς να βγουν από την Ευρωζώνη, εξήγησε ο ίδιος παράγοντας. Εκδότης - Διευθυντής ΑΝΤΩΝΗΣ ΠΙΚΟΥΛΑΣ Διευθύντρια σύνταξης ΑΜΑΛΙΑ ΚΑΤΖΟΥ Σύμβουλοι έκδοσης ΒΑΣΙΛΗΣ ΒΑΛΑΜΒΑΝΟΣ, ΤΑΚΗΣ ΜΟΥΣΣΑΣ Αρχισυντάκτης έκδοσης ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΟΠΗΣ Υπεύθυνη παραγωγής ΑΛΙΚΗ ΧΑΤΖΗΜΙΧΑΗΛ Εμπορική διευθύντρια ΧΑΡΑ ΝΟΥΣΙΑ Σύμβουλος διοίκησης ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΟΥΡΑΣ Νομικοί σύβουλοι ΑΘ. ΚΟΚΚΙΝΟΣ, Ι. ΠΑΡΑΣΧΟΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ: INFOTAINMENT Α.Ε. ΓΡΑΦΕΙΑ: Παπανικολή 22Α, Χαλάνδρι ΑΘΗΝΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ: , , info@axianews.gr ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΙ - ΜΟΝΤΑΖ - ΕΚΤΥΠΩΣΗ: ΙRIS Αλλά το ζητούμενο στην παρούσα φάση δεν είναι πότε κι εάν συμβεί ένα ελληνικό ατύχημα. Το θέμα είναι, όπως υποστήριξε η UBS, μήπως ο ΣΥΡΙΖΑ πέσει στην παγίδα που ο ίδιος έστησε. Και ποια είναι αυτή; Η σκληρή γραμμή εναντίον των δανειστών. Ο ΣΥΡΙΖΑ εκλέχθηκε για να χαράξει μια σκληρή γραμμή εναντίον των δανειστών, πράγμα το οποίο κάνει. Ωστόσο, αυτή η σκληρή στάση τον έχει οδηγήσει στη γωνία, από την οποία τώρα προσπαθεί αγωνιωδώς να ξεφύγει, επισημαίνει ο διεθνής οίκος. «Και για να το πετύχει αυτό πρέπει να κάνει ορισμένους συμβιβασμούς» τονίζει η UBS. Βέβαια, οι εν λόγω υπαναχωρήσεις ενδέχεται να εγείρουν εγχώριο πολιτικό ζήτημα, καθώς ο ΣΥΡΙΖΑ ίσως να απολέσει μεγάλο μέρος της αξιοπιστίας που απολαμβάνει από τους ψηφοφόρους του. «Ο ΣΥΡΙΖΑ ενδέχεται να εκτεθεί σε νέες εσωτερικές αυτή τη φορά τριβές» διατείνεται χαρακτηριστικά ο οίκος. Από την πλευρά της η JP Morgan εκτιμά ότι μια συμφωνία ανάμεσα στην Ελλάδα και τους συνομιλητές της σχετικά με τα μέτρα που απαιτούνται για την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος θα έλθει, αλλά πώς ακριβώς ο Τσίπρας θα την περάσει μέσα από το ελληνικό κοινοβούλιο παραμένει ασαφές.

3

4 4 στον αστερισμό των... θεσμών Η κυβέρνηση έχει δίκιο όταν λέει ότι η συμφωνία με τους εταίρους δεν θα έχει καμία απολύτως σχέση έναντι του κειμένου ( Χαρδούβελη) που είχε αποστείλει η προηγούμενη. Τι; Για 1 δισ. ευρώ συζητάμε. Εμείς θέλουμε 4-5 δισ. ευρώ μέτρα και πάνω Είναι προφανές ότι αυτή η κυβέρνηση δεν μπορεί να αναλώνεται σε συζητήσεις για μέτρα 1 δισ. ευρώ. Από 4 δισ. ευρώ και άνω για να έχει και ουσία η διαπραγμάτευση! ½Ó Ç ÊËÕÊ ÌÈ Ç½ ÉÁ ÐË ÀÄÉË ÂÅÏɽ Ελπίζουμε ότι η κυβέρνηση έχει πάρει χαμπάρι πως οι Ευρωπαίοι μάς δουλεύουν όταν αναφέρονται στο δημοψήφισμα. Τόσο ο Σόιμπλε όσο και ο Ντάισελμπλουμ ανέφεραν ότι είναι δικαίωμά μας να κάνουμε όσα δημοψηφίσματα θέλουμε. Μάλιστα ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών υπενθύμισε ότι είχε συστήσει κάτι ανάλογο και στον Γιώργο Παπανδρέου το Με το γνωστό σαρδόνιο χαμόγελό του έστελνε μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση ότι αυτό που θα ακολουθούσε μιας αναγγελίας για δημοψήφισμα θα ανάγκαζε την ελληνική κυβέρνηση να τα μαζέψει όλα πίσω. Το πρόβλημα που θα προκαλούσε πιθανή προσφυγή σε δημοψήφισμα ή ακόμη ακόμη σε εκλογές θα ήταν τεράστιο, καθώς οι περισσότεροι θα έτρεχαν στις τράπεζες για να αποσύρουν τις καταθέσεις τους. Και μετά, το πρόβλημα θα περνούσε στις εξαγωγικές επιχειρήσεις και ουσιαστικά θα βγάζαμε τα μάτια με τα ίδια μας τα χέρια. Αυτό το ξέρουν οι Ευρωπαίοι, και ως εκ τούτου φαίνεται ότι έχουν αρχίσει να μας δουλεύουν ψιλό γαζί. Βεβαίως, υπάρχουν και κάποιοι οι οποίοι επισημαίνουν ότι οι Ευρωπαίοι θέ- Κυκλοφορεί ως ανέκδοτο στην πιάτσα και στους θεσμούς. Γιατί η κυβέρνηση είχε καταγγείλει την προηγούμενη κυβέρνηση για το διαβόητο Χαρδούβελη; Γιατί πολύ απλά ήθελε να γίνει τζακ-ποτ επί 4! λουν να κρύψουν την ανασφάλειά τους μετά από μια τέτοια απόφαση, η οποία θα προκαλούσε αναταραχή στις αγορές. Ελπίζουμε και στη μία και στην άλλη περίπτωση να μην κάνουμε το πείραμα, γιατί μπορεί να προκληθούν ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Εμείς νομίζουμε ότι οι ξένοι θα τρομοκρατηθούν από τις ανοησίες που εκτοξεύουν διάφοροι εν Αθήναις. Όλα τα αιτήματα θα τα κάνουν δεκτά αν χρειαστεί. Και χρεοκοπία εντός ευρώ και δημοψήφισμα, αν γουστάρουμε µè½ ÀÅÇ É½Ó ÃŽй ÌÎÍÐÄ ÂËÎ ½ÎÅÏÐÁÎ Δεν έχει περάσει απαρατήρητο από τους θεσμούς το γεγονός ότι η κυβέρνηση εμφανίζεται παρορμητική στο θέμα των χρηματοδοτήσεων. Αφού στην αρχή τούς είπαμε ότι δεν θέλουμε τα 7,2 δισ. ευρώ γιατί θα ολοκλήρωναν ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας (κατά δήλωση Βαρουφάκη!), στη συνέχεια αρχίσαμε να τους ζητάμε τα λεφτά από τα κέρδη επί των ελληνικών ομολόγων που έχουν οι κεντρικές τράπεζες. Μετά τους κατηγορήσαμε γιατί πήραν πίσω τα 11,2 δισ. ευρώ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, και μάλιστα ένα μέρος από αυτά, σύμφωνα με το παραμύθι μας, τα πήραν από λάθος. Ήταν δηλαδή δικά μας τα λεφτά και μας τα πήραν οι ξένοι. Είναι δεδομένο ότι πρέπει να ξαναγνωριστούμε σε αυτή τη χώρα. Η τακτική της κυβέρνησης έχει ζημιώσει τη χώρα στον χείριστο βαθμό. Οπότε και οι απαντήσεις που πρέπει να περιμένουμε από τους εταίρους μας μάλλον θα είναι οι κατάλληλες και θα έχουν διδακτικό και παιδευτικό χαρακτήρα. ËɹÖËÕÉÁ ºÐÅ ÐËÕÓ ÌÁÎÊ ÉÁ ÃŽ ÇËκÅÀ½ Πιο ξεκάθαρα δεν μπορούσαν να το πουν οι υπουργοί Οικονομικών στο Eurogroup της περασμένης Δευτέρας σχετικά με την πορεία των διαπραγματεύσεων. Πρώτα τελειώνει η αξιολόγηση, ολοκληρώνεται το πρόγραμμα και μετά συζητάμε για όλα τα υπόλοιπα. Αυτό που γράφουμε εδώ και μήνες δηλαδή. Και το χειρότερο απ όλα είναι ότι η κυβέρνηση έχει αφήσει τον χρόνο να κυλάει και να συσσωρεύεται πρόσθετος λογαριασμός. Νομίζουμε εδώ στην αντιστασιακή Ελλάδα ότι στο εξωτερικό τρώνε κουτόχορτο. Ή από την άλλη επικρατούν απόψεις ότι αν εμείς χρεοκοπήσουμε, θα καταστρέψουμε τον πλανήτη. Το πολύ-πολύ να πιτσιλίσουμε με αίμα τα παπούτσια τους. Δεν έχουμε καταλάβει ότι, ενώ εμείς θα έχουμε καταστραφεί, αυτοί θα αντιμετωπίσουνε τη ζημιά επιστρατεύοντας όλα τα μέσα. Και για να λέμε τα πράγματα με το όνομά τους, τις κεντρικές τράπεζες.

5 5 ÁÈÐÅÍÊÁÐ½Å Ë ½ÎËÕ ÇÄÓ Ç½Å ½ÌËÏÌ ÑÁÐÅÇ Ó ÇÎÅÐÅÇ Ó Η προσδοκία ότι το Eurogroup της Δευτέρας δεν έκρυβε κάποια είδηση επιβεβαιώθηκε. Ωστόσο, αυτό που πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι ο Γιάνης Βαρουφάκης πήγε στο συμβούλιο εμφανώς βελτιωμένος. Απέφυγε εμπρηστικές δηλώσεις, είχε συνάντηση με τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, παρουσίασε στοιχεία τα οποία παρέπεμπαν σε ουσιαστική δουλειά (την έχει κάνει ο πρόεδρος του ΣΟΕ, Γ. Χουλιαράκης) και γενικώς είδε τους συναδέλφους του να σκάνε χαμόγελα. Οι δηλώσεις Ντάισελμπλουμ για πρόοδο στις συζητήσεις αποτυπώνουν ακριβώς ότι βρισκόμαστε στην τελική ευθεία για να υπάρξει συμφωνία τουλάχιστον στο θέμα του πολυνομοσχεδίου-σκούπα που θα αντιμετωπίζει τα ζητήματα του δημοσιονομικού κενού. Η αισιοδοξία του Γιάνη Βαρουφάκη για το κλείσιμο της συμφωνίας στο τέλος του μηνός είναι βάσιμη, καθώς γνωρίζει ότι αποτελεί βούληση και του Μεγάρου Μαξίμου. Το πρόβλημα όμως είναι ότι, μετά το πρόβλημα που είχαν μαζί του οι συνάδελφοι υπουργοί Οικονομικών, θα έχει να αντιμετωπίσει τώρα τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝ.ΕΛ Το μεγάλο πρόβλημα για την επίτευξη της συνολικής συμφωνίας που μπορεί να προκαλέσει ατύχημα (π.χ. δημοψήφισμα) ή διαρροές από τον κυβερνητικό σχηματισμό είναι το μεγάλο στοίχημα για τον Τσίπρα. Όπως συζητείται στο παρασκήνιο των «θεσμών», ο πρωθυπουργός δεν θέλει να φτάσει ταπεινωμένος σε μια συμφωνία η οποία θα πυροδοτήσει πολιτικές εξελίξεις και να ζητήσει τη βοήθεια από τους Αντώνη Σαμαρά και Ευάγγελο Βενιζέλο!!! Θεωρεί ότι με τον έναν ή τον άλλον τρόπο εντός του Ιουνίου θα αλλάξουν οι ηγεσίες στα δύο αυτά κόμματα και, αφού κάνει το ταμείο με τις διαρροές από το δικό του, τα πράγματα θα πάρουν άλλη κατεύθυνση. Κατά το κοινώς λεγόμενο, ο Τσίπρας περιμένει να φύγουν Σαμαράς και Βενιζέλος και μετά να ζητήσει βοήθεια από Νέα Δημοκρατία, ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι. Το χειρότερο σενάριο για τον πρωθυπουργό είναι να παραμείνει στη Νέα Δημοκρατία ο Αντώνης Σαμαράς και να ζητεί τη συνδρομή του για το τρίτο μνημόνιο! Το διάστημα έως τις αρχές Σεπτεμβρίου θα έχουμε σημαντικές εξελίξεις, όπως δείχνουν τα πράγματα. Τα ψέματα τελειώνουν και η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να δει τα πράγματα κατάματα. Αυτοί που είναι εκτός πραγματικότητας ή θα βρεθούν στα κάγκελα ή θα αισθανθούν θύματα των ίδιων των ψευδαισθήσεών τους. Προσεχώς ÕÉÂÒʹ½ ÉÁ Ì½Î½Ç ÈŽ ǽŠÉÁÐ ÌËÈÅÐÅÇ Ó ÁÆÁȹÆÁÅÓ ΜΟΛΙΣ Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΗΡΕ ΤΙΣ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΕΙΔΕ ΠΟΥ ΒΑΖΟΥΝ ΤΙΣ ΚΟΚΚΙΝΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ, ΤΟΤΕ ΑΛΛΑΞΕ ΤΟ ΤΡΟΠΑΡΙΟ. ΕΝΤΙΜΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑ, ΚΟΚΚΙΝΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ, ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ, ΕΚΛΟΓΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΑ ΤΕΤΟΙΑ. ΟΙ ΜΗ ΓΝΩΡΙΖΟΝΤΕΣ ΔΕΝ ΤΑ ΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΣΟΒΑΡΑ ΥΠ ΟΨΙΝ ΟΛΑ ΑΥΤΑ, ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΘΕΣΜΟΙ ΕΧΟΥΝ ΠΑΡΕΙ ΤΙΣ ΔΙΑΒΕΒΑΙΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΣΙΠΡΑ. ½Ð ÊÐÄɽ ǽŠ½ÌÍÈÁŽ ÁÑÊÅÇ Ó ½ÆÅËÌÎ ÌÁÅ½Ó É ÏÒ ½ÈǽʹÒÊ Παρά τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, το ελληνικό τραπεζικό σύστημα εξακολουθεί να έχει πολύ σοβαρή παρέμβαση στα δρώμενα στην ευρύτερη περιοχή της Βαλκανικής, ενώ πριν από μερικά χρόνια είχε κυρίαρχη θέση. Ωστόσο, η απόφαση των κεντρικών τραπεζών Τουρκίας, Βουλγαρίας, FYROM, Αλβανίας και Ρουμανίας να θέσουν περιορισμούς στις κινήσεις κεφαλαίων από τις ελληνικές θυγατρικές προς τις μητρικές στην Ελλάδα συνιστά τεράστια εθνική ντροπή. Αυτό επισημαίνουν στις συζητήσεις τους οι θεσμοί προς τις ελληνικές αρχές, θέλοντας να τονίσουν το γεγονός ότι όσο αργεί η συμφωνία τόσο τα προβλήματα στην πραγματική οικονομία και στη ρευστότητα εντός και εκτός συνόρων θα εντείνονται. Και αν νομίζουμε ότι στο τέλος θα κάνουν πίσω οι ξένοι, εμείς απλώς να επισημάνουμε ότι εκτός συνόρων λαμβάνουν όλοι τα μέτρα τους. Τα προληπτικά μέτρα των κεντρικών τραπεζών στις γειτονικές μας χώρες είναι μέτρα αυτοπροστασίας τους και απλώς φέρνουν σε ακόμη δυσκολότερη θέση τη χώρα μας και κυρίως το εγχώριο τραπεζικό σύστημα. Η εθνική ντροπή σε όλο της το μεγαλείο. ÈËýÎŽÏÉºÓ ÌÎ ÌÁŠʽ ÌÈÄÎÍÊÁÐ½Å Η κατάσταση με τα οικονομικά του κράτους δείχνει να έχει ξεφύγει, και ήδη στο πρώτο τρίμηνο καταγράφεται ύφεση στην οικονομία. Αυτό θα έχει αποτέλεσμα να υπάρξουν σοβαρές μεταβολές στο έλλειμμα, στο χρέος και σε μια σειρά δημοσιονομικών και μακροοικονομικών μεγεθών. Και βεβαίως, μέσα σε όλα αυτά έχει ιδιαίτερη σημασία ότι ένας εκ των «θεσμών», το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, μας προειδοποίησε ότι κάθε απόκλιση σε σχέση με τα συμφωνηθέντα (εννοείται με την προηγούμενη κυβέρνηση) πρέπει να πληρώνεται. Εν ολίγοις, αφού θέλουμε διαπραγμάτευσης, και αφού θέτουμε κόκκινες γραμμές, και αφού δεν μας άρεσαν τα μέτρα του Χαρδούβελη (περίπου 1 δισ. ευρώ, άντε να πήγαιναν στα 2 δισ. ευρώ), τώρα πρέπει να τρέξουμε να καλύψουμε τουλάχιστον 4 δισ. ευρώ. Έτσι όπως εξελίσσεται ο λογαριασμός, είναι δεδομένο ότι θα ξεπεράσουμε και τα 5 δισ. ευρώ, οπότε η διαπραγμάτευση θα στεφθεί με απόλυτη επιτυχία. Αυτό μας λέει και το ΔΝΤ, το οποίο ουσιαστικά μας ζητάει να ράψουμε κουστούμι.

6 6 στη σέντρα Βήμα-βήμα παρακολουθούν την τελευταία περίοδο τη συμπεριφορά του ΟΤΕ οι αναλυτές. Και αυτό γιατί η υπέρβαση των 8,50 ευρώ δίνει γενικότερη τάση στην αγορά. Τουτέστιν, όσοι τοποθετούνται στο χαρτί έχουν βάσιμες πληροφορίες περί συμφωνίας. Η υπέρβαση των 9,00 ευρώ θα δώσει ακόμη πιο ξεκάθαρα μηνύματα. Υγιής εταιρεία που μειώνει συνεχώς τον δανεισμό, το γερμανικό μάνατζμεντ βελτιώνει συνεχώς τα ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά του Οργανισμού, και το μόνο που απομένει είναι ένα τέλος στην ταλαιπωρία που βιώνει η χώρα. Μετοχή-σηματωρός σε κάθε περίπτωση Tips Με ιδιαίτερη προσοχή παρακολουθούν οι αναλυτές την πορεία των τραπεζικών μετοχών, οι οποίες τις προηγούμενες ημέρες έδειξαν ότι μπορούν να κρατήσουν τα επίπεδα τιμών υψηλότερα των σημαντικών επιπέδων στήριξης. Το στοίχημα για την Εθνική είναι η περιοχή των 1,20-1,23 ευρώ, που αποτελεί μια επιβεβαιωμένη βάση στήριξης κατά την τελευταία περίοδο. Από την άλλη πλευρά, η Alpha Bank πρέπει να κινηθεί υψηλότερα από τα 0,30 ευρώ για να ελπίζει σε κάτι καλύτερο. Όσο για την Πειραιώς, που έχει δώσει τεράστια βραχυπρόθεσμα κέρδη λόγω της διολίσθησης στο ιστορικό χαμηλό της, το ζητούμενο είναι η παραμονή στην περιοχή των 0,42 ευρώ. Για τη Eurobank η περιοχή των 0,14 ευρώ αποτελεί ζητούμενο στην παρούσα φάση προκειμένου ο τίτλος να επιχειρήσει προς υψηλότερα επίπεδα Σύμφωνα με τις πληροφορίες της «ΑΞΙΑΣ» η μετοχή του Μυτιληναίου δεν ακολούθησε απλά την ανοδική κίνηση της αγοράς, αλλά είχε και αιτία. Μεγάλος ξένος επενδυτής, από αυτούς που δεν τοποθετείται αν δεν είναι σίγουρος, προχώρησε σε αγορές. Εμείς είχαμε επισημάνει τον τίτλο από την περιοχή των 5,20 ευρώ πριν από σχεδόν έναν μήνα. Η πορεία του μας δικαίωσε στη συνέχεια, και ως εκ τούτου η υπέρβαση των 6,00 ευρώ μόνο τυχαία δεν ήρθε. Ζητούμενο για τον τίτλο η διατήρηση του επιπέδου αυτού στο ενδεχόμενο διορθωτικής κίνησης του Χ.Α. Αν τελειώσει το βασανιστήριο που βιώνει η χώρα, τότε θα είναι ένας από τους τίτλους που πραγματικά θα κάνει υπερ-πτήση προς τα 10,00 ευρώ όπου βρίσκεται η «δίκαιη» τιμή του. Μετά τον ΟΛΠ σειρά θα πάρει ο ΟΛΘ, ενώ τόσο η ΕΥΔΑΠ όσο και η ΕΥΑΘ αργά ή γρήγορα θα μπουν στον δρόμο του εκσυγχρονισμού. Όλες περιλαμβάνονται στη λίστα των αποκρατικοποιήσεων και το μόνο που έχουμε να πούμε εμείς είναι ότι το περιτύλιγμα ακούει στην έννοια «αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας με σύμπραξη του ιδιωτικού τομέα». Θεσμικά χαρτοφυλάκια επανήλθαν αυτήν την εβδομάδα στον τίτλο της ΕΥΔΑΠ, ενώ ο ΟΛΘ έχει μπροστά story, είτε με Ρώσους είτε με άλλους επενδυτές. Συνεπώς, όλες οι μετοχές αυτών των εταιρειών έχουν μπροστά τους μέλλον. Ασχέτως, εάν κάποιοι θεωρούν ως τροχοπέδη τους δογματισμούς αυτής της κυβέρνησης. Τα πάντα θα αλλάξουν και αυτό είναι σίγουρο. Είναι θέμα χρόνου Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για την αύξηση της ρευστότητας μέσω του ELA και τη μη περικοπή της αξίας των ενεχύρων ήταν μέσες-άκρες προεξοφλημένη. Η ΕΚΤ ακολουθεί μια υπεύθυνη πολιτική αποφεύγοντας να ρίξει λάδι στη φωτιά, και ως εκ τούτου αποτελεί σύμμαχο της αγοράς. Οι αποφάσεις που λαμβάνει το διοικητικό συμβούλιο είναι φιλικές για την αγορά και σε κάθε περίπτωση θα είναι πολιτικές. Ειρήσθω εν παρόδω, καλό είναι να δουν με λίγο διαφορετικό μάτι τη βοήθεια που παρέχει στο παρασκήνιο ο Γιάννης Στουρνάρας για την ελληνική υπόθεση και να μην ανακαλύπτουν εχθρούς. Η ανικανότητα και η άγνοια για βασικά πράγματα στα οικονομικά και στα τραπεζικά δημιουργούν φανταστικούς εχθρούς, και αυτή τη στιγμή μόνο αυτό δεν χρειάζεται η χώρα «Άγριο ξύλο» για τον τίτλο της ΔΕΗ λόγω της υποβάθμισης από τον δείκτη της Morgan Stanley. Η κατάκτηση των 6,00 ευρώ έληξε άδοξα, καθώς ο τίτλος επέστρεψε και πάλι στα 5,00 ευρώ, τρώγοντας κατραπακιά ως αποτέλεσμα της υποβάθμισης από τον υψηλό δείκτη στον μεσαίο. Με τον τρόπο της η Morgan Stanley στέλνει το δικό της μήνυμα προς την κυβέρνηση σε σχέση με τις προοπτικές των εγχειρημάτων του ΑΔΜΗΕ αλλά και της «μικρής ΔΕΗ». Εξαιρετικά μεγάλες οι διακυμάνσεις που παρουσιάζει το χαρτί λόγω της άμεσης εξάρτησης από το Δημόσιο. Μεγάλες οι υποχρεώσεις αλλά και μεγάλο το στοίχημα για το μέλλον της μέσα στην ευρωπαϊκή ενεργειακή αγορά. Χρηματιστηριακά έχει πολύ μέλλον και προσφέρεται για μακροπρόθεσμες τοποθετήσεις. Δυστυχώς, όμως, η σημερινή κατάσταση δεν ευνοεί την ηρεμία και την προσέλκυση νέων ποιοτικών κεφαλαίων. Η στήριξη στα 4,70 ευρώ είναι το ζητούμενο, όπως και η επαναπροσέγγιση των 6,00 ευρώ. Η Frigoglass είναι ένας από τους τίτλους που διαγράφονται από τον δείκτη της Morgan Stanley, αλλά στο ταμπλό συνέχισε την ανοδική κίνηση! Εδώ και έναν μήνα είχαμε επισημάνει την παρατεταμένη συσσώρευση του τίτλου στην περιοχή του 1,50 ευρώ, ενώ τώρα δοκιμάζει τα 2,00 ευρώ. Τα οικονομικά στοιχεία της εταιρείας είναι αρνητικά, αλλά το ταμπλό δείχνει μάλλον ότι αργά ή γρήγορα θα υπάρξει δημόσια πρόταση και διαγραφή της εταιρείας από το Χ.Α. Σύμφωνα, δε, με πληροφορίες εξετάζεται ακόμη και η μεταφορά της έδρας στο εξωτερικό ή ακόμη και η συγχώνευση με την Coca-Cola.

7 7 Η αποκοπή του μερίσματος στη συνεδρίαση της Πέμπτης έφερε τον τίτλο της Aegean κοντά στην περιοχή των 7,00 ευρώ. Σύμφωνα με την τεχνική ανάλυση και με βάση τα νέα δεδομένα, το ζητούμενο είναι η στήριξη στα 6,50 ευρώ εάν το Χ.Α. κινηθεί προς χαμηλότερα επίπεδα, και ως προς το ταβάνι τα 8,00 ευρώ που θεωρείται πλέον αντίσταση. Αν δεν υπάρξουν παρατράγουδα για τη χώρα μέσα στο καλοκαίρι είναι σίγουρο ότι η τουριστική κίνηση θα δώσει νέα ώθηση προς μια πιο «δίκαιη» τιμή. Έχει πολύ γεμάτο ταμείο, υψηλή κερδοφορία και γενικώς όλες τις προοπτικές για να αποτελέσει ένα από τα βασικά χαρτιά ενός χαρτοφυλακίου. LAMDA DEVELOPMENT: Έντονο προβληματισμό προκάλεσε στην αγορά η τοποθέτηση του αναπληρωτή υπουργού Ενέργειας, Γιάννη Τσιρώνη, σχετικά με τη Lamda Development. Η κυβέρνηση είναι αντίθετη στα σχέδια για το Ελληνικό («δεν θα δώσουν καμμία προστιθέμενη αξία στην περιοχή» λέει ο κ. Τσιρώνης!!!), ενώ από την άλλη πλευρά ο υπουργός Υποδομών, Χρ. Σπίρτζης, φαίνεται ότι έχει αλλάξει στάση υπέρ του project. Μέσα σε όλα αυτά, οι επενδυτές βρίσκονται μπερδεμένοι. Λοιπόν, για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους: Η κυβέρνηση έχει δώσει διαβεβαιώσεις στους εταίρους ότι όλα τα εγχειρήματα της λίστας αποκρατικοποιήσεων θα προχωρήσουν. Άρα θα προχωρήσει και το Ελληνικό. Και όπως γράφαμε και στο προηγούμενο φύλλο, ο Όμιλος Λάτση δέχθηκε εν λευκώ να αλλάξει η νέα διοίκηση στα Ελληνικά Πετρέλαια (δεν είναι άμεση προτεραιότητα τα διυλιστήρια) με αντάλλαγμα την προώθηση του project. Οπότε, είναι θέμα χρόνου να καταγραφεί αυτό και στο ταμπλό του Χ.Α. για τον συγκεκριμένο τίτλο. Οι διορατικοί «σκούπισαν» τα χαρτιά στο χαμηλό έτους στις 21 Απριλίου, κάτω από τα 3,00 ευρώ, και ήδη τα κέρδη είναι σημαντικά. Ζητούμενο η στήριξη στην περιοχή των 4,00 ευρώ. Είναι ξεκάθαρη η ανοδική τάση. Στο προχθεσινό briefing ο κυβερνητικός εκπρόσωπος παραδέχθηκε ότι η αλλαγή πλεύσης στον ΟΛΠ και προώθηση των διαδικασιών για την ιδιωτικοποίησή του είναι η πρώτη υποχώρηση της κυβέρνησης. Τώρα, πώς θα συμμαζευτούν τα ασυμμάζευτα με βάση και τις προεκλογικές εξαγγελίες αυτό είναι μια άλλη ιστορία, και φανταζόμαστε ότι στην κυβέρνηση έχουν κάνει τα κουμάντα τους για τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας των εργαζομένων. Επαναλαμβάνεται, δηλαδή, το σκηνικό του 2008, με τον Γ. Παπανδρέου, ενώ η συνέχεια είναι γνωστή και δεν θέλει περαιτέρω αναλύσεις. Το μόνο σίγουρο είναι ότι πλέον το «χαρτί» μπαίνει σε μια νέα φάση υψηλών προσδοκιών. Οι Κινέζοι έχουν τον πρώτο λόγο και είναι δεδομένο ότι με βάση τη σημερινή χρηματιστηριακή εικόνα και το story που υπάρχει μπροστά, η μετοχή αποτελεί μία από τις πιο must τοποθετήσεις των επόμενων ετών. H αναθεώρηση των δεικτών της Morgan Stanley δεν σημαίνει ότι μέσω μιας υποβάθμισης χάθηκε και ο κόσμος! Στην περίπτωση των Ελληνικών Πετρελαίων συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο, καθώς η επιστροφή στον μεσαίο δείκτη Small Cap καθιστούν τη μετοχή κερδισμένη, αφού μπορεί να κινητοποιήσει περισσότερα και πιο παιχνιδιάρικα κεφάλαια. Μας έχει επιβεβαιώσει πλήρως, καθώς η στήλη την είχε προτείνει ως ευκαιρία όταν προ μηνός είχε υποχωρήσει στα 3,50 ευρώ. Οι τιμές-στόχοι βρίσκονται στα 5,00 και 5,50 ευρώ. Προς το παρόν το ζητούμενο είναι η συμπεριφορά του τίτλου ως προς τη μακροπρόθεσμη στήριξη των 4,70 ευρώ, ενώ σε περίπτωση διόρθωσης της αγοράς πρέπει να κρατήσει τα 4,50 ευρώ, όπου υπάρχει και ο Κινητός Μέσος Όρος 200 ημερών. Από καιρό η MIG δείχνει ότι έχει σοβαρή αδυναμία στο ταμπλό και είναι ξεκάθαρο ότι η πτωτική τάση που παρουσιάζει δεν είναι τυχαία. Τα προβλήματα του Ομίλου είναι πολλά και η κατάσταση χειροτερεύει, με τα σενάρια να είναι στο τραπέζι. Επιπλέον, ήρθε η σφαλιάρα από τη Morgan Stanley, η οποία στο πλαίσιο της αναθεώρησης των δεικτών προχώρησε στη διαγραφή από τον MSCI. Έχει φύγει, βεβαίως, και από τους δείκτες Large Cap, ενώ από την αρχή του έτους καταγράφει απώλειες άνω του 30%. Δύσκολα τα πράγματα

8 8 funds Η βελτίωση των προοπτικών για μια συμφωνία με βάση την πορεία της αγοράς κινείται οριακά μεταξύ του σεναρίου διατήρησης της χώρας εντός ευρώ και της διολίσθησης σε περιπέτειες. Αν και στο παρασκήνιο γίνεται λόγος για την επίτευξη συμφωνίας έως τις 25 Μαΐου, εν τούτοις οι επενδυτές κρατάνε μικρό καλάθι και η νευρικότητα είναι παρούσα, κάτι που φάνηκε και στη χθεσινή συνεδρίαση. Τα στοιχεία που καθορίζουν τη συγκυρία στην παρούσα φάση είναι τα εξής: Οι διαρροές ή απειλές περί δημοψηφίσματος στο πλαίσιο ενός σκληρού μπρα-ντε-φερ που επιτρέπει μπλόφες από τους παίκτες έχουν αρχίσει να προβληματίζουν τις αγορές. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι τα μεγάλα funds και οι διαχειριστές ενημερώνουν τους πελάτες τους σχετικά με το τι μπορεί να σημάνει η διενέργεια δημοψηφίσματος στην Ελλάδα, ενώ σχεδόν αποκλείεται το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. Αν και κυβερνητικός αξιωματούχος την Τρίτη ουσιαστικά απέκλεισε και το ενδεχόμενο δημοψηφίσματος, οι διαχειριστές χαρτοφυλακίων είναι υποχρεωμένοι να πιθανολογήσουν κάτι τέτοιο και να ενημερώσουν σχετικώς. Το γεγονός ότι στη συνεδρίαση του κυβερνητικού συμβουλίου την περασμένη Τρίτη αναφέρθηκε από πολλά κυβερνητικά στελέχη ότι δεν ήρθε ακόμη η ώρα της ρήξης δημιουργεί ανησυχίες ότι από ατύχημα μπορεί να πεταχτεί το μπαλάκι στον ελληνικό λαό μέσω ενός δημοψηφίσματος. Σύμφωνα όμως με δεύτερες σκέψεις, ακόμη και η διενέργεια ενός δημοψηφίσματος δεν είναι απλή υπόθεση, καθώς απαιτείται προετοιμασία τουλάχιστον δύο εβδομάδων, ενώ το κόστος για τα τυπικά θα είναι υψηλό. Η χώρα θα εισέλθει σε μια περίοδο αναστάτωσης, με τα σενάρια καταστροφής να δίνουν και να παίρνουν, ενώ λόγω εποχικότητας θα υπάρξουν αρνητικές παρενέργειες στον τουρισμό λόγω ακυρώσεων και θα προκληθεί γενικά αναταραχή στην πραγματική οικονομία. Σε μια τέτοια περίπτωση, οι ξένοι διαχειριστές αναφέρουν στα reports που εκδίδουν ότι σε επόμενο στάδιο οι τράπεζες θα κλείσουν και αναπόφευκτα θα επιβληθούν κεφαλαιακοί έλεγχοι, ολοκληρώνοντας ένα σκηνικό καταστροφής. Σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, το σενάριο του δημοψηφίσματος ουσιαστικά έχει καεί μετά και τις προτροπές του Γερούν Ντάισελμπλουμ και του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο Eurogroup της περασμένης Δευτέρας. Οι προτροπές αυτές αναδεικνύουν ότι το θέμα του δημοψηφίσματος δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια μπλόφα και ουσιαστικά θα είναι το μόνο άλλοθι για την κυβέρνηση ώστε να νομιμοποιήσει το τρίτο μνημόνιο, αφού ο ελληνικός λαός θα ταχθεί υπέρ του ευρώ. Επιπλέον, η κυβέρνηση πιέζε- πλέον από τις προθεσμίες ται προκειμένου να προχωρήσει σε συμφωνία, την οποία θα πρέπει στη συνέχεια να εφαρμόσει με πολιτικά επώδυνο τρόπο. Οι δηλώσεις των δύο Ευρωπαίων αξιωματούχων ουσιαστικά σηματοδοτούν το τέλος χρόνου της Ελλάδας, η οποία θα πρέπει να επιλέξει πορεία εντός ή εκτός ευρώ με καθαρούς όρους και χωρίς αστερίσκους. Στην αγορά λαμβάνεται σοβα- υπ όψιν ο κίνδυνος νέων ρά υποβαθμίσεων από τους διεθνείς οίκους αξιολόγησης μέσα στο προσεχές διάστημα λόγω της επιδείνωσης των οικονομικών στοιχείων της ελληνικής οικονομίας αλλά και του ενδεχόμενου αδιεξόδου στη χρηματοδότηση της χώρας εφόσον δεν υπάρξει συμφωνία. Για παράδειγμα, ο οίκος Moody s προειδοποίησε εμμέσως πλην σαφώς κατά την προηγούμενη εβδομάδα ότι θα προχωρήσει σε μια τέτοια κίνηση, ανοίγοντας ουσιαστικά τον δρόμο και για τους Η πρόοδος των διαπραγματεύσεων φέρνει ακόμη πιο κοντά τη συμφωνία της Ελλάδας με τους εταίρους-δανειστές και απομακρύνει το χειρότερο σενάριο, σύμφωνα με την επικρατούσα άποψη στους χρηματιστηριακούς κύκλους. Ωστόσο, η αγορά θέλει να λειτουργεί στη βάση προεξόφλησης σίγουρων εξελίξεων, οι οποίες θα μπορούσαν να δώσουν ώθηση στην αγορά. Υπ αυτήν την έννοια, εκτιμάται ότι μέχρι να υπάρξει έγκριση και εφαρμογή της συμφωνίας με τους εταίρους θα κινείται στη ζώνη της ασαφούς τάσης, την οποία συνάντησε κατά την προεκλογική περίοδο στη ζώνη των μονάδων. Σύμφωνα με τους τεχνικούς αναλυτές, αν και οι ειδήσεις ή τα γεγονότα θα μπορούσαν να αλλάξουν ανά πάσα στιγμή τη διαγραμματική εικόνα, εν τούτοις υπάρχει συγκρατημένη αισιοδοξία για διάσπαση των 850 μονάδων, με στόχο την προσέγγιση των 900 μονάδων. Στο ενδεχόμενο επιβεβαίωσης του καλού σεναρίου, η αγορά θα μπορούσε να υπερβεί τις μονάδες, κινητοποιώντας εγχώρια και ξένα κεφάλαια, τα οποία αυτή τη στιγμή βρίσκονται στο περίμενε. Αυτό που έχει ιδιαίτερη σημασία στην παρούσα φάση είναι ότι οι τεχνικοί αναλυτές ξαναβάζουν στα πλάνα τους την ανάλυση των διασταυρώσεων των κινητών μέσων όρων μικρής και μεγάλης διάρκειας, επισημαίνοντας ότι ενδεχόμενη αρνητική εξέλιξη στην ειδησεογραφία μπορεί να οδηγήσει σε θεαματικό sell off κυρίως στους τραπεζικούς τίτλους. Οι επόμενες συνεδριάσεις θα καθορίσουν τη βραχυπρόθεσμη της αγοράς, ενώ ιδιαίτερο στοιχείο προβληματισμού αποτελεί η σύγκλιση του Κινητού Μέσο Όρου 50 ημερών με τον αντίστοιχο των 200 ημερών. Το μεγάλο στοίχημα είναι σε πρώτη φάση η κατοχύρωση των 850 μονάδων για τουλάχιστον τρεις συνεδριάσεις. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, τότε μπορεί να ενεργοποιηθεί ένας νέος κύκλος εισροών επενδυτικών κεφαλαίων. Η αναθεώρηση των δεικτών από τη Morgan Stanley αποτελεί ένα νέο δεδομένο για την αγορά, καθώς θα αυξήσει τις εισροές στους τίτλους των Alpha Bank και Eurobank, ενώ Εθνική και Πειραιώς βρίσκονται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο στο επίκεντρο με τον ανάλογο προβληματισμό σε σχέση με τις κεφαλαιακές ανάγκες του τραπεζικού συστήματος. Από εκεί και πέρα οι πιέσεις σε ΔΕΗ και ΕΛ.ΠΕ. λόγω της αναθεώρησης των δεικτών δίνουν μια ανάποδη ανάγνωση στο θέμα των τοποθετήσεων για τους συγκεκριμένους δύο τίτλους. Με βάση το καλό σενάριο, οι τράπεζες θα παρουσιάσουν εντυπωσιακή άνοδο, ενώ θα ακολουθήσουν και τα υπόλοιπα «χαρτιά», όπως τα «κρατικόχαρτα» ΟΛΠ (σενάριο ιδιωτικοποίησης σύντομα), ΕΥΔΑΠ, ΟΛΘ και ΕΥΑΘ, ενώ στην πρώτη γραμμή του ενδιαφέροντος βρίσκονται οι ΟΤΕ, ΟΠΑΠ, Folli Follie, Jumbo, Motor Oil, Μυτιληναίος, ΜΕΤΚΑ, ΒΙΟΧΑΛΚΟ (ιδίως μετά τη μεγάλη διόρθωση λόγω της σχέσης ανταλλαγής με τη ΣΙΔΕΝΟΡ) και Coca-Cola (κατ εξοχήν αμυντικός τίτλος). Μια άλλη κατηγορία προβληματικών τίτλων λόγω θεμελιωδών μεγεθών αλλά και πολιτικών προβλημάτων αποτελούν οι κατασκευαστικές (ΕΛΛΑΚΤΩΡ, ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΒΑΞ), οι οποίες θα μπορούσαν να αντιδράσουν δυναμικά σε ενδεχόμενη δυναμική άνοδο του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Επιπλέον, ξεχωρίζουν οι ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, Aegean Airlines (λόγω υψηλών προσδοκιών για τον τουρισμό), ΕΧΑΕ, ΕΛΒΑΛ, ΧΑΛΚΟΡ, Πλαστικά Κρήτης και Θράκης, ο Φουρλής και το ΠΛΑΙΣΙΟ, ενώ ενδιαφέρουσες περιπτώσεις αποτελούν οι Intralot και Intracom.

9 9 άλλους δύο οίκους. Προεόρτια μιας τέτοιας κίνησης στην περίπτωση του κακού σεναρίου θεωρούνται οι διαγραφές από τον δείκτη της Morgan Stanley τριών ελληνικών μετοχών, αλλά κυρίως η υποβάθμιση στην κατηγορία Small Cap των τίτλων της ΔΕΗ και των Ελληνικών Πετρελαίων. Η κίνηση αυτή έχει εξαιρετικά μεγάλη σημασία για την αγορά, καθώς χτυπάει στο μαλακό υπογάστριο του κρατισμού και στέλνει τα ανάλογα μηνύματα προς την κυβέρνηση. 5. Οικονομικοί και χρηματιστηριακοί αναλυτές επισημαίνουν από την άλλη ότι η αύξηση της ρευστότητας μέσω του ELA προς τις ελληνικές τράπεζες ήταν η τελευταία γαλαντόμα πράξη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η απόφαση χαρακτηρίζεται πολιτική, όπως επίσης και η διατήρηση των ενεχύρων βάσει των οποίων λαμβάνουν χρηματοδότηση τα πιστωτικά ιδρύματα. Σε διεθνές επίπεδο έχει ιδιαίτερη σημασία η αλλαγή σκηνικού που παρατηρείται την τελευταία περίοδο στην αγορά των ξένων ομολόγων, καθώς οι επενδυτές καθορίζουν εκ νέου τη σχέση κινδύνου-απόδοσης λόγω των ακραίων στρεβλώσεων και των εξαιρετικά χαμηλών τιμών των προηγούμενων μηνών. Οι χρηματοοικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η αγορά ομολόγων παραπέμπει σε φούσκα και επισημαίνουν το ενδεχόμενο πιθανού ατυχήματος στην περίπτωση της Ελλάδας, το οποίο θα προκαλούσε ντόμινο πτώσης στις αποδόσεις τους αλλά και στις μετοχικές αξίες, με συνεπακόλουθο την αναδιάρθρωση χαρτοφυλακίων και τον επανακαθορισμό της τακτικής και της στρατηγικής. Όμως, οι εξελίξεις στις αγορές ομολόγων έχουν και μια άλλη ανάγνωση, η οποία σχετίζεται με το ελληνικό πρόβλημα και το σενάριο της ρήξης ή του Grexit, το οποίο κατηύθυνε τα κεφάλαια προς τα ασφαλή ομόλογα των προηγμένων ευρωπαϊκών οικονομιών αλλά και των ΗΠΑ. Ενδεικτικό της αναζήτησης ασφάλειας από την πλευρά των επενδυτών λόγω ενός ενδεχόμενου Grexit είναι ότι 65 κατηγορίες ομολόγων διάφορων χωρών της Ευρώπης είχαν αρνητικό επιτόκιο! Και ενώ η νομισματική πολιτική της Ευρώπης και οι εν γένει διεθνείς οικονομικές συγκυρίες ευνοούν τη μεγέθυνση του προϊόντος και τη συνολική ανάπτυξη μέσα από θεσμικούς παράγοντες, η Ελλάδα παλεύει με τα εσωτερικά δεινά της, απόρροια των πρότερων περιόδων αλλά και της συνεχιζόμενης πολιτικής αστάθειας. Παρ όλα αυτά, τα spreads των ομολόγων έχουν πέσει αισθητά, με το δεκαετές να κυμαίνεται και κάτω από τις μονάδες, ενώ ο Γ.Δ. σκαρφάλωσε κοντά στις 850 μονάδες. Όσο επίπεδο του 805 σε κλείσιμο (stop loss) συντηρείται, η αγορά παραμένει ανοδική με τις μονάδες, επίπεδο που είναι κύρια και μεσοπρόθεσμη αντίστασή μας, που θέλει την απαραίτητη προσοχή, ενώ κατοχύρωση στον μήνα μάς αλλάζει τη μεσοπρόθεσμη τάση μας σε ανοδική. Η αγορά μάς προεξοφλεί λύση μέσα στον μήνα, μιας και όλα δείχνουν πως έχουν γίνει τα απαραίτητα βήματα εκ μέρους της κυβέρνησης, καθώς δεν έχει εναλλακτική λύση για τη ρευστότητα στη χώρα. Είναι δεδομένο ότι μπορεί να υπάρχουν πολιτικές αναταραχές, παρ όλα αυτά πλέον είναι πολύ πιο εύκολο να υπάρξει λύση σε σχέση με το παρελθόν. Μια συμφωνία με παράλληλο νέο δανεισμό που θα οδηγηθεί στην οικονομία αλλά και με λύση στη βιωσιμότητα του χρέους μπορεί να κάνει τη διαφορά για να αλλάξει σελίδα η χώρα. Ηλίας Ζαχαράκης, διευθύνων σύμβουλος της Fast Finance Μια από τις πιο αβέβαιες περιόδους των τελευταίων ετών (που σε πολλά θυμίζει την άνοιξη του 2012, όταν η αγορά άγγιξε τις μονάδες) βιώνει το Ελληνικό Χρηματιστήριο, με φόντο τις διαπραγματεύσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τους εταίρους, με όλα τα σενάρια για τη χώρα να είναι ανοιχτά (τουλάχιστον με τα δεδομένα που υπάρχουν αυτή τη στιγμή, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο ότι στο τέλος θα βρεθεί η χρυσή τομή και θα επιτευχθεί συμφωνία), με ό,τι αυτό σημαίνει για την πορεία της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς. Σε κάθε περίπτωση, και παρά την αβεβαιότητα που υπάρχει, δεν μπορούμε να μην παρατηρήσουμε ότι, τουλάχιστον όσον αφορά στη βραχυπρόθεσμη τεχνική εικόνα της αγοράς, αυτή παρουσιάζει σημάδια βελτίωσης μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα. Ειδικότερα, το κλειδί είναι η παραμονή υψηλότερα των μονάδων (μεγάλης σημασία επίπεδα), με στόχο από την άλλη πλευρά να είναι οι αντιστάσεις στα επίπεδα των 850 μονάδων και ακόμη υψηλότερα τα επόμενα «κομβικά επίπεδα» των μονάδων, όπου θα επαναξιολογηθεί η κατάσταση. Παράλληλα, μεγάλης σημασίας είναι και τα επίπεδα των μονάδων του FTSE 25, επίπεδα στα οποία θα πρέπει να βάλει πλάτη η αγορά, στην προσπάθεια περαιτέρω βελτίωσης της εικόνας. Συνοψίζοντας, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η τελική έκβαση των διαπραγματεύσεων της ελληνικής κυβέρνησης με τους εταίρους θα είναι αυτή που θα κρίνει τη μεσομακροπρόθεσμη πορεία της αγοράς, αν και βραχυπρόθεσμα, και όσο διεξάγονται οι διαπραγματεύσεις, δεν μπορεί να αποκλειστεί μια κίνηση μέχρι την αντίσταση των 900 μονάδων και μόνο στη βάση των προσδοκιών για συμφωνία, ασχέτως αν η αισιοδοξία στο τέλος θα επιβεβαιωθεί. Χρήστος Ιωαννίδης, πιστοποιημένο στέλεχος της Καραμανώφ ΑΧΕΠΕΥ

10 10 AΞΙΑ Ο πρεζάκιας, με τις πρώτες δόσεις που παίρνει, βρίσκεται σε ευφορία, λέει ό,τι του κατέβει στο κεφάλι, απολαμβάνει τη στιγμή και νιώθει πως πετάει στα σύννεφα... (οι παραισθήσεις τον οδηγούν στο συμπέρασμα πως οι πάντες γύρω του πετάνε στα σύννεφα και πως ο κόσμος αλλάζει)... Όταν ο πρεζάκιας φτάσει να μην μπορεί να αγοράσει τις δόσεις του, που αυξάνονται μέρα με τη μέρα, αρχίζει να ζητιανεύει. Λέει μάλιστα σε αυτούς που πλησιάζει: «Είμαι άνεργος, είμαι άστεγος, δώστε κάτι»... Όταν με τη μέθοδο της ζητιανιάς δεν συγκεντρώνει το ποσόν που χρειάζεται, αρχίζει να κάνει μικροκλοπές, ξεκινώντας από το στενό οικογενειακό ή φιλικό του περιβάλλον. Ανοίγει συρτάρια και τσάντες, ψάχνει ντουλάπες και πορτοφόλια... Οι άνεργοι παραμένουν στο ενάμισι εκατομμύριο και καμία παραγωγική επένδυση δεν υπάρχει στον ορίζοντα που θα τους μειώσει, το εισόδημα των Ελλήνων παραμένει στο -35% τουλάχιστον, οι καταθέσεις στις τράπεζες από 235 δισ. που ήταν το 2009 έφτασαν τα 132 δισ., τα κόκκινα δάνεια στις τράπεζες κυμαίνονται από 32%-39% του συνόλου, η ρευστότητα στην αγορά δεν υφίσταται ως έννοια και υπάρχει μόνον σε όσους δραστηριοποιούνται στις «υπηρεσίες» σεξ και ναρκωτικών, η αβεβαιότητα για το αύριο κυριαρχεί σε μικρούς, μεσαίους και μεγάλους Επισημαίναμε στις 25 Απριλίου, απαντώντας στο ερώτημα αν θα είχαμε συμφωνία στις 11 Μαΐου στο Eurogroup: «Πολύ δύσκολα να έχουμε συμφωνία και έντιμο συμβιβασμό στις αμέσως προσεχείς εβδομάδες. Θα πάμε καρότσι έτσι όπως πάμε, θα μας δίνουν με διάφορους τρόπους την ένεσή μας την παραμονή που είναι να πτωχεύσουμε, και τα πάντα όλα θα κριθούν τον Ιούνιο, με το μεσοπρόθεσμο αναπτυξιακό πρόγραμμα (έτσι το ονομάζει η κυβέρνηση) ή με το νέο μνημόνιο (έτσι το ονομάζει η αντιπολίτευση) που θα υπογράψουμε» Το αμέσως επόμενο Σάββατο, της Πρωτομαγιάς, επισημαίναμε ότι «η προσγείωση στη σκληρή πραγματικότητα, πολιτική και οικονομική, είναι τόσο μεγάλη, ώστε το δημοψήφισμα, για το ναι, μάλλον θα μας χρειαστεί» και ότι εκλογές δεν είναι στο πρόγραμμα να γίνουν. Εκτός αν υπάρξει... ατύχημα, που θα προκληθεί ΗΘΕΛΗΜΕΝΑ από κάποιες πλευρές στο εξωτερικό και στο εσωτερικό... TIPS Στο τελευταίο στάδιο ο πρεζάκιας, όταν πλέον είναι έρμαιο των εμπόρων ναρκωτικών και του πάθους του, είτε καταλήγει να πεθάνει σε κάποιο παγκάκι μόνος και αβοήθητος, είτε, αν είναι τυχερός, κάποιος τον μαζεύει από τον δρόμο και τον στέλνει στον ΟΚΑΝΑ ή σε ειδική κλινική. Εκεί παίρνει ελεγχόμενες δόσεις μεθαδόνης και ακολουθεί ένα πρόγραμμα απεξάρτησης υπό την επίβλεψη ειδικών ψυχιάτρων και ψυχολόγων... Σας θυμίζει κάτι η περίπτωση του πρεζάκια; Λέγε με... Ελλάδα!... «Ζούμε στιγμές στην οικονομία, στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά που ο ζουρλομανδύας λίγος μάς πέφτει. Παρακολουθώντας την επικαιρότητα στη Βουλή, στα τηλεπαράθυρα και τις δηλώσεις των υπουργών, όλα δείχνουν πως είμαστε για δέσιμο!» επισημαίναμε στη στήλη αυτή στις 25 Απριλίου... Τίποτα ουσιαστικά στην καθημερινότητα της χώρας δεν άλλαξε από τότε! Πολιτικά, παρά τους λεονταρισμούς υπουργών, δεν την παίρνει την κυβέρνηση να τα σπάσει με τους εταίρους. Γνωρίζει ο πρωθυπουργός ότι αυτοί που τον ψήφισαν ψήφισαν σκληρή διαπραγμάτευση, αποκατάσταση των μεγάλων αδικιών, στοπ στις μειώσεις μισθών, συντάξεων και αναδιάρθρωση του χρέους που θα επιτρέψει στην Ελλάδα να προχωρήσει αναπτυξιακά: νέες δουλειές, μείωση ανεργίας, καλύτερες μέρες προοπτικά. Δεν ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ το 36% των πολιτών για να φέρει την καθημερινότητα των πολιτών σε χειρότερο ή πολύ χειρότερο επίπεδο από εκεί που ήταν τον Δεκέμβριο του 2014 Και σήμερα είμαστε στο «πολύ χειρότερα», γαρνιρισμένο με κάποιες δόσεις αξιοπρέπειας και εθνικής υπερηφάνειας... Αξιοπρέπεια όμως και εθνική υπερηφάνεια δεν υπάρχουν όταν τα ταμεία είναι άδεια, οι πολίτες αβέβαιοι για το αύριο και όλοι οι σοβαροί παίκτες του πλανήτη εναντίον μας Οι μόνοι που απολαμβάνουν τα ελληνικά πάθη είναι οι δανειστές! Πληρώνονται στην ώρα τους τα ακουμπάμε κανονικά στο ΔΝΤ και θα πληρώνονται στο διηνεκές, όπως τους είπε ο υπουργός Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκης. Και οι μόνοι απλήρωτοι και στεγνοί είναι οι Έλληνες, με πρώτους τους ανέργους και, αμέσως μετά, τους εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα που έχουν αφεθεί στην τύχη τους και στο έλεος (με την καλή ή την κακή έννοια) των αφεντικών τους. Χιλιάδες εργαζόμενοι έχουν να δουν μισθό κάτι εβδομάδες ή και μήνες! Ο λογαριασμός της «σκληρής» διαπραγμάτευσης (σκεφθείτε να μην ήταν τόσο σκληρή ): ΕΝΦΙΑ θα πληρώσουμε κανονικά, το αφορολόγητο δεν θα πάει στα ευρώ, ο κατώτατος μισθός θα παραμείνει... κατώτατος, η έκτακτη εισφορά παραμένει ανέπαφη, οι περισσότερες αποκρατικοποιήσεις προχωρούν (με κερασάκι τη μειοψηφική συμμετοχή του Δημοσίου και τη διοχέτευση μέρους των εσόδων στα ασφαλιστικά ταμεία), νέοι φόροι είναι στα σκαριά (διανυκτερεύσεις σε ξενοδοχεία που δεν έχουν... ποντίκια και κατσαρίδες) και... πατριωτική κίνηση με τη νομιμοποίηση των ΜΑΥΡΩΝ ΧΡΗΜΑΤΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΒΕΤΙΑ, έναντι φόρου 15%... Με όλα αυτά δεδομένα, είναι απορίας άξιον τι απομένει να κάνει η αξιωματική αντιπολίτευση και ο πρώην εταίρος της Ευ. Βενιζέλος. Τη δουλειά τούς την πήρε ο Αλέξης. Απλούστατα γιατί το «σύστημα», όταν είδε ότι η... χύτρα της κοινωνίας είναι έτοιμη να εκραγεί, χρειαζόταν κάποιον να ανοίξει προσεκτικά τη βαλβίδα και να βγει ο επικίνδυνος για τα μεγάλα συμφέροντά του καπνός. Φυσικά, όπως πάντα, το «σύστημα» κάποια από τα «παιδιά» του τα θυσιάζει προκειμένου να επιβιώσει. Και αυτό είναι το «έργο» που θα δούμε λίαν προσεχώς, με κάποιους επιχειρηματίες, με τα τηλεοπτικά κανάλια, με διαπλοκές και λοιπά παραμύθια της Χαλιμάς... Επειδή τα προβλήματα στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις θα διογκώνονται, επειδή όλα τα παραμύθια έχουν ένα τέλος, επειδή όταν μαζευτεί ξανά ο καπνός στη χύτρα άλλος Αλέξης είναι δύσκολο να βρεθεί για να πείσει, και η Χρυσή Αυγή θα είναι η μόνη κερδισμένη (το ΚΚΕ εκτιμά μεν σωστά τις καταστάσεις, αλλά στην πράξη κινείται στα όρια του μουσείου κέρινων ομοιωμάτων που έχει δημιουργήσει), ΑΜΕΣΗ ΕΙΝΑΙ Η ΑΝΑΓΚΗ η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τα κόμματα της αντιπολίτευσης να καταρτίσουν ΕΦΑΡΜΟΣΙΜΟ ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΟ ΣΧΕΔΙΟ για την ελληνική οικονομία... Δεν μπορεί να έχει συνέχεια η απελπιστική κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο επιχειρηματικός κόσμος, όπου η ζήτηση έχει υποστεί καθίζηση 30%, οι προμηθευτές έχουν γεμίσει τα μπλοκάκια τους με χρέη και η καθυστέρηση στην απόδοση ΦΠΑ στις επιχειρήσεις ξεπερνά ακόμη και τα τρία χρόνια. Δεν μπορεί να έχει συνέχεια η καχυποψία από τους ξένους προμηθευτές, οι οποίοι ζητούν πληρωμή σε μετρητά και γενναία προκαταβολή... Με φόρους, πατέντες, λόγια του αέρα και μπαλώματα, δουλειά δεν γίνεται. Κουράστηκε ο κόσμος και δύσκολα θα αντέξει να περιμένει μια άλλη κυβέρνηση να του προσφέρει δόσεις για να ξεπληρώσει τις υποχρεώσεις του. Επενδύσεις ξένες και ελληνικές, θέσεις εργασίας, νέα εισοδήματα που θα δώσουν χρήμα στα Ταμεία και στο κράτος. ΝΑ ΚΙΝΗΘΟΥΝ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ Η ΠΑΡΑΓΩΓΗ!... Τα οφέλη για το Δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία θα είναι τεράστια, μεταξύ άλλων και από την άνοδο των τιμών των μετοχών των τραπεζών στις οποίες συμμετέχει. Η αξία της περιουσίας του Δημοσίου μπορεί να αυξηθεί δύο με τρεις φορές... Τι άλλαξε από τις 2 Μαΐου που γράφαμε τα παραπάνω; Πολύ απλά, άρχισαν καθαρά να φαίνονται ποιοι από τους «πρεζάκηδες» έκαναν απλώς μια νεανική αποκοτιά και αποφασίζουν να επανέλθουν στην κανονική ζωή, και ποιοι συνεχίζουν να παίρνουν τις δόσεις τους, αρνούμενοι προς το παρόν να προσφύγουν στις υπηρεσίες της ψυχιατρικής κλινικής. Η κατάστασή τους είναι δύσκολη και οι παραισθήσεις έντονες. Βλέπουν παντού φαντάσματα και εχθρούς, με έντονα τα συμπτώματα του συνδρόμου καταδίωξης... Βρίσκεται επί θύραις μια έντιμη συμφωνία, μια μέτρια συμφωνία, με πάρα πολλές ελληνικές υποχωρήσεις, αλλά και με δύο μεγάλα δώρα από τους δανειστές μας: την ουσιαστική μείωση του χρέους της χώρας, με μετάθεση μεγάλου μέρους στο μέλλον, με ακόμα χαμηλότερα επιτόκια και την παροχή κεφαλαίων με καθαρά αναπτυξιακούς σκοπούς... Ο Α. Τσίπρας δεν φαίνεται ότι είναι διατεθειμένος να χάσει αυτή τη μεγάλη ευκαιρία-στιγμή για την Ελλάδα και τον ίδιο προκειμένου να κάνει τα κέφια εκείνων που επιμένουν... στην πρέζα.

11 11 Το κλίμα που μετέφερε ο Γιάννης Δραγασάκης στον Αλέξη Τσίπρα μετά τη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, με διευρυμένη μάλιστα σύνθεση, ήταν βαρύ και ασήκωτο. Πρόεδρε, τα μέτρα δεν περνάνε απ την Κοινοβουλευτική Ομάδα και θα τινάξουν στον αέρα τον ΣΥΡΙΖΑ, είπε το έμπειρο σε καταγραφή ισορροπιών και δυναμικών που αναπτύσσονται στο κόμμα της Αριστεράς κυβερνητικό στέλεχος. Ο Γιάννης Δραγασάκης μίλησε για το αντάρτικο διαρκείας απ τη Ζωή Κωνσταντοπούλου η οποία όχι μόνο επιμένει στις λεγόμενες γραμμές, αλλά αρνήθηκε να καταθέσει το ταμείο της Βουλής στην Τράπεζα της Ελλάδος, επισήμανε την άκαμπτη στάση της Αριστερής Πλατφόρμας και το ξέσπασμα του Αλέξη Μητρόπουλου, καθώς και πολλών άλλων βουλευτών οι οποίοι εμφανίζονται κατηγορηματικά αντίθετοι στο ενδεχόμενο μιας συμφωνίας που θα περιλαμβάνει μνημονιακές δεσμεύσεις. Κατά την υλοποίηση των παρεμβάσεων που υλοποιούνται από το υπουργείο Υγείας σε μια σειρά τομέων (π.χ. ψυχική υγεία) και τελευταία στον τομέα της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, πολλές από τις οποίες υλοποιούνται μέσω δημόσιων συμβάσεων, έχουν επισημανθεί σωρεία πλημμελειών που έχουν λάβει χώρα κατά την ανάθεση συγχρηματοδοτούμενων έργων, με τελευταίες χρονικά τις σοβαρές πλημμέλειες στη διαδικασία διενέργειας του διαγωνισμού και αξιολόγησης των προσφορών για το έργο: «Μηχανισμός Υποστήριξης για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και τον ΕΟΠΥΥ», συνολικού προϋπολογισμού ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ και διάρκειας δώδεκα μηνών. Στον διαγωνισμό για την ανάληψη του ως άνω έργου συμμετείχαν έξι υποψήφιοι - σχήματα εταιρειών, απαρτιζόμενα από τις μεγαλύτερες και πλέον γνωστές στον χώρο ελληνικές συμβουλευτικές εταιρείες. Οι σοβαρές αυτές πλημμέλειες που παρατηρήθηκαν κατά τη διαγωνιστική διαδικασία όχι μόνο θίγουν ευθέως και κατάφωρα τη νομιμότητά της με μια σειρά ενεργειών της Επιτροπής Αξιολόγησης και της Αναθέτουσας Αρχής (υπουργείο Υγείας), που επιφύλαξαν άνιση διακριτική μεταχείριση υπέρ του πρώτου καταταγέντος στην αξιολόγηση υποψηφίου ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Α.Ε., περιορίζοντας την πλήρη ηλεκτρονική πρόσβαση όλων των άλλων υποψηφίων σε τμήμα του φακέλου της προσφοράς της, ώστε να μην μπορούν να λάβουν οι υπόλοιποι πλήρη γνώση του φακέλου που υπέβαλε, και ως εκ τούτου να μην είναι αντικειμενικά σε θέση να ασκήσουν πλήρως τα δικαιώματά τους, σε αντιδιαστολή με το δικαίωμα πλήρους ηλεκτρονικής πρόσβασης που είχε η εταιρεία ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ στους φακέλους όλων των υπόλοιπων υποψηφίων, αλλά επιπλέον οδήγησαν: - Στην παράνομη εξαίρεση ενός υποψηφίου από τη διαγωνιστική διαδικασία. - Στην υπέρμετρη οικονομική επιβάρυνση του Δημοσίου, δεδομένου ότι ως αποτέλεσμα των πλημμελειών ήταν να καταταχθεί πρώτη στην αξιολόγηση και να ανακηρυχθεί υποψήφιος ανάδοχος η εταιρεία ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ Α.Ε., που προσέφερε τίμημα αξίας ύψους ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, προσφέροντας έκπτωση μόλις 11% για έργο 12 μηνών (δηλαδή ζητώντας αμοιβή ύψους περίπου ευρώ τον μήνα!), όταν οι λοιποί 5 υποψήφιοι προσέφεραν σημαντικά Radar μεγαλύτερες εκπτώσεις κατά μέσον όρο της τάξης του 32% και μέχρι 50%. Σημειωτέον ότι για το ύψος του προϋπολογισμού του συγκεκριμένου έργου η μεγάλη αυτή απόκλιση στις προσφερόμενες εκπτώσεις μεταξύ του πρώτου καταταγέντος βαθμολογικά υποψηφίου (που είχε λάβει τέτοια μεγάλη διαφορά βαθμολογικά στην τεχνική προσφορά ώστε πρακτικά η «πρωτιά» του να μην είναι ανατρέψιμη από την οικονομική αξιολόγηση) οδηγεί σε τεράστια οικονομική επιβάρυνση του Δημοσίου, που θα μπορούσε να υλοποιήσει το έργο εξοικονομώντας μέχρι και 1,5 εκατομμύριο ευρώ εάν επέλεγε άλλον υποψήφιο αντί τον επιλεγέντα. Στο σημείο αυτό αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι το ανωτέρω έργο (με κάποιες προσαρμογές στο φυσικό αντικείμενο) προκηρύσσεται για δεύτερη φορά, ενώ και πάλι κατά την πρώτη φορά παρατηρήθηκαν σοβαρότατες πλημμέλειες κατά τη διαγωνιστική διαδικασία, αλλά και κατά την αξιολόγηση, που οδήγησαν τελικά στην ακύρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας, η οποία και τότε έφερε πρώτη στη σειρά κατάταξης ένωση, μέλος της οποίας ήταν η ίδια εταιρεία (ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ), που και σήμερα είναι ο ανάδοχος του ίδιου (προσαρμοσμένου) έργου. Κατά της απόφασης του υπουργείου έχουν ασκηθεί ένδικα από άλλους υποψηφίους που διεκδικούν αποζημίωση από το υπουργείο Υγείας και τα οποία αναμένεται να εκδικαστούν προσεχώς. Συμπερασματικά, δεδομένου ότι οι αποφάσεις της προηγούμενης πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου ζημιώνουν πρωτίστως και κατά κύριο λόγο το Δημόσιο, επιβαρύνοντάς το υπέρμετρα, όπως αδήριτα προκύπτει από τη σύγκριση των ανωτέρω οικονομικών στοιχείων, θα πρέπει να ακυρωθεί ο διαγωνισμός, λαμβάνοντας υπ όψιν τόσο τη σκοπιμότητα του έργου όσο και το εξαιρετικό υψηλό τίμημα των ευρώ συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ. Τέλος, θα πρέπει να επισημανθεί ότι ο συστημικός χαρακτήρας που μοιάζει να προσλαμβάνουν οι συνεχείς εμφανιζόμενες πλημμέλειες κατά τις σχετικές διαγωνιστικές διαδικασίες του υπουργείου Υγείας οδηγεί στην ανάγκη λήψης ευρύτερων αποφάσεων και μέτρων σχετικά με τη θωράκιση των εφαρμοζόμενων διαδικασιών ανάθεσης δημόσιων συμβάσεων, προς όφελος του δημοσίου συμφέροντος και του υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά. Σε σύσκεψη που πραγματοποίησε ο Αλέξης Τσίπρας με στενούς συνεργάτες του επανέφερε τη «στρατηγική», όπως την χαρακτήρισε, πρωτοβουλία του δημοψηφίσματος, ώστε να αποφασίσει ο λαός για τη συμφωνία, αλλά και της διενέργειας των εκλογών, προκειμένου να επιβεβαιωθεί η εμπιστοσύνη του κόσμου στον ΣΥ- ΡΙΖΑ. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία καθαρών λύσεων, επισημαίνουν στενοί συνεργάτες του πρωθυπουργού, η οποία βέβαια στοχεύει και στο ξεκαθάρισμα του κόμματος. Δεν αποκλείεται δηλαδή ένας εκλογικός αιφνιδιασμός, και με δεδομένο ότι οι εκλογές θα γίνουν με λίστα, ο Αλέξης Τσίπρας θα πετάξει έξω απ το κόμμα τους αντάρτες, οι οποίοι βέβαια δεν θα έχουν τον χρόνο για τη δημιουργία νέου πολιτικού κόμματος και αναγκαστικά θα μείνουν εκτός Βουλής. Το σκηνικό ρήξης και οι εξωφρενικές απαιτήσεις των δανειστών φαίνεται ότι ευνοούν τη στρατηγική πρωτοβουλία του δημοψηφίσματος και της ταυτόχρονης διενέργειας εκλογών. Το ζήτημα όμως είναι τι θα γίνει με τα ΑΤΜ των τραπεζών, γιατί στην περίπτωση κατά την οποία σταματήσουν να βγάζουν χαρτονομίσματα, τότε οι εκλογές θα τιναχτούν στον αέρα και θα καταλήξουν σε μπούμερανγκ για τους εμπνευστές της. Δεν αποκλείεται επίσης το ενδεχόμενο ατυχήματος, δηλαδή πιστωτικού γεγονότος, στη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου. Άρα, πριν αποφασίσει οτιδήποτε ο Αλ. Τσίπρας, θα πρέπει να έχει τη σύμφωνη γνώμη των εταίρων. Βέβαια, δεν αποκλείεται να του δώσουν το πράσινο φως για δημοψήφισμα ή εκλογές και στην πορεία να τον αδειάσουν, όπως έκαναν με τον Γ. Παπανδρέου. Ο Αλέξης Τσίπρας βρίσκεται σε κρίσιμο δίλημμα και σε ένα στρατηγικό αδιέξοδο, αφού εμφανίζεται αδύναμος να ελέγξει τον ΣΥΡΙΖΑ στην περίπτωση κατά την οποία αποφάσιζε να καταλήξει σε μια συμφωνία με τους εταίρους. Έτσι, το επόμενο δεκαήμερο, και ειδικά το διάστημα μετά τη σύνοδο κορυφής, είναι καθοριστικό τόσο για την πορεία της κυβέρνησης όσο και για τις πολιτικές εξελίξεις. Τα πάντα βρίσκονται στο τραπέζι. Απ το ενδεχόμενο δημοψηφίσματος και εκλογών μέχρι κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Τις εξελίξεις στην Ελλάδα παρακολουθούν με αγωνία τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Αμερική. Μια αποσταθεροποίηση της χώρας μας στην παρούσα φάση μπορεί να πυροδοτήσει ανεπιθύμητες καταστάσεις, καθώς κανείς δεν μπορεί να υπολογίσει με ακρίβεια το μέγεθος των κλυδωνισμών που θα προκαλέσει στις αγορές. Μάλιστα, με δεδομένη την κατάσταση που διαμορφώνεται σε Συρία, Ιράκ, Λιβύη, κανείς δεν επιθυμεί μια ακόμα κρίση και στον στρατηγικό κόμβο της Μεσογείου

12 12 - Όσο τα χρονικά περιθώρια για την επίτευξη της συμφωνίας στενεύουν και οι δανειστές διαμέσου αξιωματούχων που ακολουθούν τη σκληρή γραμμή Σόιμπλε είτε επαναφέρουν τα σενάρια περί Grexit είτε ανεβάζουν τον πήχυ των απαιτήσεων ζητώντας εδώ και τώρα τεχνική συμφωνία στη βάση του Χαρδούβελη, η κυβέρνηση μιλά πλέον ανοιχτά για μια κορυφαία ιδεολογική μάχη ευρωπαϊκών διαστάσεων που ως εκ τούτου ορίζει τα ιδεολογικά «πρόσημα» των οικονομοτεχνικών διαφορών που χωρίζουν την Αθήνα από τους πιστωτές της. «Κάποιοι έχουν σχέδιο να διαιρέσουν την Ευρώπη» ανέφεραν κύκλοι του Μεγάρου Μαξίμου και σημείωναν ότι ουσιαστικά πρόκειται για «μια στρατηγική απόφαση που δεν σχετίζεται με την οικονομική βιωσιμότητα των χωρών-μελών, αλλά με το όραμα για το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης». Κορυφαία κυβερνητικά στελέχη επιχειρούν τις τελευταίες ημέρες να αναδείξουν «ποιοτικά» «Economist» χαρακτηριστικά της ελληνικής διαπραγματευτικής θέσης, γι αυτό κάνουν λόγο συχνά για την εξεύρεση «λύσης» και όχι απλά μιας «συμφωνίας» που θα λύσει παροδικά το πρόβλημα της ρευστότητας. «Θέλουμε λύση για ανάπτυξη και απασχόληση» ήταν το μήνυμα που έστειλε στους εταίρους ο υπουργός Επικρατείας, Νίκος Παππάς, στην ομιλία του στο συνέδριο του «Economist», εξηγώντας παράλληλα ότι δεν κάνει καλό σε κανέναν «να υποκρινόμαστε ότι το πρόγραμμα που εφαρμόστηκε στην Ελλάδα ήταν επιτυχές, άρα η χώρα μας να ζητήσει να επαναληφθούν τα λάθη του παρελθόντος». Άλλωστε, στο ίδιο μήκος κύματος εκπέμπει και ο ΥΠ.ΟΙΚ., Γιάνης Βαρουφάκης, ο οποίος δήλωσε ότι θα αρνηθεί να βάλει την υπογραφή του σε μια συμφωνία «που μακροοικονομικά δεν θα βγαίνει, γιατί πολύ απλά τα νούμερα που ζητούν οι δανειστές ούτε μαθηματικά βγαίνουν». Εκτός από τις συζητήσεις του Brussels Group που θα συνεχιστούν τη Δευτέρα με τη φυσική παρουσία των διαπραγματευτικών ομάδων, ο πρωθυπουργός θα αναλάβει νέες πρωτοβουλίες, θέτοντας το ζήτημα σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο στο πλαίσιο της Συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στη Ρίγα, στις 21 και 22 Μαΐου, όπου θα έχει τετα-τετ με την καγκελάριο Ά. Μέρκελ, ενώ θα ζητήσει τη σύγκληση ενός έκτακτου Eurogroup πριν το τέλος του μήνα ώστε να «κλειδώσει» η συμφωνία έστω και στο παραπέντε. Συν τοις άλλοις, ένα «ναι» από τους εταίρους στην πολιτική προέκταση της διαπραγμάτευσης θα μπορούσε να δημιουργήσει ένα περιθώριο προκειμένου να περάσει ο πρωθυπουργός τη συμφωνία στο εσωτερικό. Επί τούτου, δεν είναι τυχαίο ότι η κυβέρνηση παραμέρισε το αφήγημα για τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος και διαβουλεύεται ενδοκυβερνητικά για μια εναλλακτική λύση που θα ανανεώσει την εμπιστοσύνη και τη δημοκρατική της νομιμοποίηση, αν και αυτή δόθηκε μόλις πριν από 3, 5 μήνες. Ως εκ τούτου, το αίτημα για παροχή ψήφου εμπιστοσύνης είναι το επικρατέστερο σενάριο σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη που βλέπουν πολύ θετικά αυτό το ενδεχόμενο, καθώς η διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος απαιτεί χρήμα και χρόνο, και δυστυχώς κανένα από δύο δεν βρίσκεται σε περίσσευμα. Άλλωστε, η σκέψη για «ψήφο εμπιστοσύνης» απέκτησε περισσότερους υποστηρικτές μετά τη δυσαρέσκεια που εκφράστηκε στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ κατά την ενημέρωση από τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης, Γιάννη Δραγασάκη, για την πορεία των διαπραγματεύσεων και τις επικείμενες εξελίξεις. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Δραγασάκης έγινε αποδέκτης επικρίσεων για τη διαπραγματευτική τακτική της κυβέρνησης και τη μετάθεση των δεσμεύσεων που απορρέουν από το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης. Μάλιστα, ο γραμματέας του κόμματος, Τάσος Κορωνάκης, κάλεσε τους πολίτες να βγουν στον δρόμο για να στηρίξουν τις «κόκκινες γραμμές», για λύση χωρίς μνημόνια. «Σήμερα πρέπει να αγωνιστούμε μαζί με την κυβέρνηση και να δοκιμάσουμε τα όρια της Ευρώπης» τόνισε μεταξύ άλλων. Γι αυτό τις τελευταίες ημέρες κερδίζει έδαφος η άποψη ότι με την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης ο πρωθυπουργός, αφού πρώτα ενημερώσει δημοσίως για την πορεία της διαπραγμάτευσης και τα μέτρα που πρόκειται να ληφθούν, θα «δεσμεύσει» τους κυβερνητικούς βουλευτές έτσι ώστε όταν έρθει προς ψήφιση στη Βουλή η συμφωνία να μη μπορούν να την καταψηφίσουν, διότι θα έχουν αθετήσει την ψήφο εμπιστοσύνης που έδωσαν στην κυβέρνηση. Όπως διαφάνηκε από το κλίμα που επικράτησε στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας αλλά και τη δυσαρέσκεια που εκφράζουν οι βουλευτές της Αριστερής Πλατφόρμας για τις υποχωρήσεις της κυβέρνησης στο πλαίσιο του «έντιμου συμβιβασμού», πληθώρα στελεχών υποστηρίζουν με σθένος την τήρηση των προεκλογικών δεσμεύσεων του προγράμματος της Θεσσαλονίκης και δεν επιθυμούν τη χαλάρωση των «κόκκινων γραμμών». Αυτή η θέση, ωστόσο, πλέον δεν συμβαδίζει με τις νέες δεσμεύσεις που έλαβε η κυβέρνηση στο πλαίσιο της συμφωνίας του Eurogroup της 20ής Φεβρουαρίου. Συνεπώς, αν ο πρωθυπουργός προβεί σε νέες προγραμματικές δηλώσεις, θα κατεβάσει τον πήχυ των προσδοκιών και θα εκθέσει ενώπιον των βουλευτών της συμπολίτευσης τον αναδιαμορφωμένο από τις συνθήκες «οδικό χάρτη» της κυβέρνησης. Στην ουσία, η παροχή ψήφου εμπιστοσύνης από τους βουλευτές της συμπολίτευσης θα αποτελέσει ένα «σινιάλο» έγκρισης ή έστω ανοχής στις δεσμεύσεις που αναλαμβάνει η κυβέρνηση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τους εταίρους, όσο κι αν αυτές αποκλίνουν των προεκλογικών υποσχέσεων.

13 13 Σύμφωνα με πληροφορίες, το οικονομικό επιτελείο βρίσκεται στην τελευταία φάση κατάρτισής του. Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, οι παρεμβάσεις στα φορολογικά δεν θα σταματήσουν σε αυτό το σχέδιο νόμου, καθώς το κενό στα έσοδα που θα πρέπει να καλύψει η κυβέρνηση παραμένει σημείο διαφωνίας των ξένων με την κυβέρνηση. Το δίκτυο Bloomberg σε δημοσίευμά του, επικαλούμενο πηγές κοντά στις διαπραγματεύσεις, τοποθετεί το κενό στα 3 δισ. ευρώ μόνο για το 2015, κι αυτό για να καλυφθεί μόνο ο ελάχιστος στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα της τάξης του 1%. Αν δεν πραγματοποιηθούν αυτές οι παρεμβάσεις τότε το τρέχον έτος υπολογίζεται να κλείσει με αρνητικό πρωτογενές αποτέλεσμα 0,5% του ΑΕΠ. Το φορολογικό πακέτο αναμένεται να περιλαμβάνει πρώτα τις εύκολες παρεμβάσεις, δηλαδή αυτές που είναι αποδεκτές από κοινού χωρίς περαιτέρω διαπραγματεύσεις. Ωστόσο, μέσα σε αυτό θα υπάρξουν και τα πρώτα φορο-μέτρα, τα οποία αν υπολογίσουμε την κατάσταση της αγοράς και των νοικοκυριών θα δημιουργήσουν έναν ακόμα υφεσιακό κύκλο στην οικονομία. Το φορολογικό νομοσχέδιο θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων: Πλήρη ανεξαρτητοποίηση της Γενικής 1 Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων: Πρόκειται για ένα αίτημα των δανειστών που βρίσκει απόλυτα σύμφωνη και την κυβέρνηση. Μάλιστα, θα προβλέπει και τη δημιουργία ενός νέου ανεξάρτητου φορέα, ο οποίος θα αναλάβει την εύρυθμη λειτουργία του φορολογικού μηχανισμού. Συναλλαγές με πλαστικό χρήμα (πιστω- ή χρεωστική κάρτα): Το οικονομικό 2τική επιτελείο προσανατολίζεται στην πολιτική εφαρμογή του μέτρου υποχρεωτικής χρήσης πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών για συναλλαγές άνω του 70 ευρώ, στα κοσμοπολίτικα νησιά του Αιγαίου. Στόχος είναι η πάταξη της φοροδιαφυγής, καθώς, όπως παρατηρήθηκε πέρυσι, ενώ ο τουρισμός αυξήθηκε κατά σχεδόν 30%, τα έσοδα που δήλωσαν οι επιχειρήσεις είναι μειωμένα κατά επίσης 30%. Το θέμα αυτό εξετάστηκε και προ ημερών στη σύσκεψη Δραγασάκη τραπεζιτών, όπου συμφωνήθηκε να ετοιμαστεί μέσα στον Μάιο ένα ειδικό πρόγραμμα διάδοσης του πλαστικού χρήματος. Νομιμοποίηση αδήλωτων καταθέσεων: 3Στην «αυτοκαταγγελία» όσων διαθέτουν καταθέσεις που δεν έχουν δηλωθεί στις ελληνικές φορολογικές αρχές θα προχωρήσει η κυβέρνηση. Ο συντελεστής θα κυμαίνεται μεταξύ 15%-20% και εφόσον πληρωθεί το ποσό δεν θα υπάρχει καμμία άλλη νομική υποχρέωση. Το μέτρο θα αφορά όχι μόνο σε καταθέσεις εσωτερικού, αλλά και του εξωτερικού, χωρίς να υπάρχει υποχρέωση επαναπατρισμού τους. Περαίωση: Στο αγαπημένο «σπορ» των 4κυβερνήσεων που αναζητούν χρήματα εδώ και τώρα αναμένεται να επιδοθεί πάλι το υπουργείο Οικονομικών. Η περαίωση εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων έπαιζε ως σενάριο εδώ και λίγες εβδομάδες, και όπως φαίνεται θα περιληφθεί στο πρώτο φορολογικό νομοσχέδιο. Θα αφορά σε υποθέσεις μέχρι το τέλος του Η τελευταία φορά που είχαμε περαίωση ήταν το 2010, επί υπουργίας Γιώργου Παπακωνσταντίνου. Λοταρία: Το οικονομικό επιτελείο θα 5φέρει τον θεσμό της κλήρωσης τυχερών αποδείξεων ως κίνητρο για να ζητούν οι φορολογούμενοι αποδείξεις από τις συναλλαγές τους και να καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή του ΦΠΑ. Φόρος πολυτελείας: Εκτός της αύξησης 6του φόρου πολυτελείας σε Ι.Χ., σκάφη αναψυχής και πισίνες, αναμένεται να μπει φόρος 6% και σε κοσμηματοπωλεία, είδη ρουχισμού και έργα Τέχνης. Φόρος διαμονής: Στο νομοσχέδιο ανα- να περιληφθεί και ένας φόρος 7μένεται 3%-6% ανά διανυκτέρευση στα πολυτελή καταλύματα σε νησιά του Αιγαίου με ή κατοίκους και άνω. Ενιαίος συντελεστής ΦΠΑ: Πρόκειται 8για μια αλλαγή που εκτιμάται ότι θα αυξήσει τα φορολογικά έσοδα. Το βασικό σενάριο προβλέπει έναν υψηλό και έναν μειωμένο συντελεστή, ωστόσο μέχρι στιγμής δεν έχει «κλειδώσει» το ύψος των συντελεστών. Οι δανειστές πιέζουν ασφυκτικά για συντελεστή πάνω από το 18%, που φτάνει (σύμφωνα με το χειρότερο σενάριο) το 23%, όσο δηλαδή είναι και σήμερα. Το ύψος του υψηλού συντελεστή θα εξαρτηθεί από τις εξαιρέσεις που θα μπουν και από το αν θα καταργηθούν (όπως και προωθείται) οι μειωμένοι συντελεστές κατά 30% στα νησιά του Αιγαίου. Αντίστοιχα, ο αριθμός των προϊόντων που θα ενταχθεί στον χαμηλό συντελεστή θα κρίνει και το ύψος, το οποίο αναμένεται να κυμανθεί από 8% έως 10%. Μέχρι στιγμής στο τραπέζι βρίσκονται τρία σενάρια μετάταξης των συντελεστών ΦΠΑ. Α) Ενιαίος συντελεστής 16%, με έναν μειωμένο της τάξεως του 8%, Β) ενιαίος συντελεστής 18%, με έναν πολύ χαμηλό που ισοδυναμεί με 6,5% και, Γ) ενιαίος συντελεστής 20% και έναν χαμηλό 10%. Πόσα χρήματα θα χάσει το Δημόσιο από κάθε σενάριο; Σύμφωνα με την ΕΣΕΕ: με βάση το πρώτο σενάριο τα κρατικά έσοδα θα μειωθούν κατά 7,1 δισ. ευρώ, με βάση το δεύτερο 2,2 δισ. ευρώ και με βάση το τρίτο σενάριο 3,3 δισ. ευρώ. Ωστόσο, εκτιμάται πως θα επιστρέψουν με πολλαπλασιαστικό τρόπο στην αγορά, εξαιτίας του θετικού αντίκτυπου που θα έχει στους καταναλωτές η πτώση του κόστους προμήθειας προϊόντων. Πέραν αυτών, το οικονομικό επιτελείο αναμένεται να φέρει: διατήρηση του ΕΝΦΙΑ, με μια μικρή μείωση-διόρθωση των αντικειμενικών αξιών, κατάργηση της έκπτωσης 30% στην εισφορά αλληλεγγύης που έχει εφαρμοστεί από την αρχή του έτους. Στην ουσία οι φορολογούμενοι που έχουν εισόδημα πάνω από ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν όσα και πέρυσι.

14 Η κυβέρνηση επιθυμεί στο περιθώριο της Συνόδου, που είναι αφιερωμένη στις ανατολικές χώρες, να τεθεί πολιτικά το θέμα Ελλάδα. Ωστόσο, οι δανειστές έχουν κάνει σαφές και γραπτώς στα συμπεράσματα του Eurogroup ότι για να υπάρξει θέμα απόφασης περί χρηματοδότησης πρέπει να υπάρχει μία επί της αρχής τεχνική συμφωνία. Πάντως, είναι ευδιάκριτο ότι η κάθε πλευρά εννοεί διαφορετικά την αρχική αυτή συμφωνία. Στη συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ τα κομματικά όργανα έκαναν σαφές ότι οι «κόκκινες γραμμές» παραμένουν ισχυρές. Από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, από την έδρα του ΔΝΤ, έγινε επίσης σαφές ότι υπάρχει μεγάλη απόσταση και δεν φαίνεται λύση αν δεν υπάρξει επαφή στις διαπραγματεύσεις και με υπουργούς. Στο διά ταύτα των διαπραγματεύσεων, από τις έως τώρα πληροφορίες προκύπτει ότι η Αθήνα και οι θεσμοί έχουν καταφέρει να βρουν σημεία προσέγγισης σε ΦΠΑ, φορολογική διοίκηση και πτωχευτικό δίκαιο, αλλά ακόμα έχουν πολύ δρόμο σε ό,τι αφορά εργασιακά, συντάξεις και δημοσιονομικά. Ξεκινώντας από τη βάση της συζήτησης, το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος για φέτος, και συνακόλουθα το μέγεθος του δημοσιονομικού κενού, οι διαφορετικές προσεγγίσεις είναι δεδομένες. Στο ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος οι εμπλεκόμενες στη διαπραγμάτευση πλευρές συμφωνούν με βάση τις υπάρχουσες πληροφορίες ότι ο στόχος για 3% του ΑΕΠ φέτος είναι εκτός ατζέντας. Δεν έχει συμφωνηθεί ακόμα, όμως, ποιος είναι ο νέος στόχος. Η ελληνική πλευρά θα ήθελε 1,2% του ΑΕΠ, ενώ οι δανειστές πιέζουν στην περιοχή του 2%. Μέχρι σήμερα δεν έχουν βρει κοινό σημείο, η εξεύρεση του οποίου, όμως, είναι θεμελιώδους σημασίας για να πάει η συζήτηση παρακάτω στο δημοσιονομικό. Το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος το οποίο θα συμφωνηθεί προσδιορίζει και το μέγεθος των παρεμβάσεων οι οποίες πρέπει να γίνουν για να έρθει στα... ίσα του ο προϋπολογισμός. Από εκεί και πέρα, οι δανειστές πιέζουν για ενιαίο συντελεστή ΦΠΑ και κατάργηση των εκπτώσεων στα νησιά, αλλά όπως προκύπτει από τις δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών, Γιάνη Βαρουφάκη, οι αλλαγές στον ΦΠΑ πάνε για Σεπτέμβρη. Πάει, δηλαδή, η τουριστική σεζόν από την οποία θα μπορούσαν να προκύψουν επιπλέον έσοδα. Πηγές, πάντως, αναφέρουν ότι οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει στο σενάριο των δύο συντελεστών, στο 7% ο χαμηλός και στο 18%-19% ο υψηλός. Στα υπόλοιπα φορολογικά μέτρα φαίνεται να υπάρχουν δεύτερες σκέψεις στην κυβέρνηση τόσο για την αύξηση (μετά τη μείωση από την προηγούμενη κυβέρνηση) της έκτακτης εισφοράς κατά 30% για εισοδήματα άνω των ή των ευρώ, όσο άλλωστε και για την αύξηση του φόρου πολυτελείας. Ενστάσεις συναντά εντός και εκτός και η πρόταση για επιβολή φόρου στους 500 πιο πλούσιους Έλληνες, ή εναλλακτικά στις 500 μεγαλύτερες επιχειρήσεις. Πάντως, το εν λόγω μέτρο παραμένει στο τραπέζι. Είναι γεγονός πως η κυβέρνηση επιδιώκει να διατηρήσει το ασφαλιστικό εντός των «κόκκινων γραμμών» που έχει θέσει και να μην προχωρήσει σε μείωση συντάξεων, κύριων αλλά και επικουρικών. Οι δανειστές, από την άλλη πλευρά, έχουν διχαστεί μεταξύ των πιέσεων του ΔΝΤ για μείωση των υψηλών συντάξεων αλλά και της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για καθολικό διάλογο που θα αφορά στην εξασφάλιση της βιωσιμότητας του συνταξιοδοτικού συστήματος. Μέχρι στιγμής, κοινός τόπος υπάρχει στο θέμα των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων, και πιθανότατα η τελευταία γραμμή άμυνας της κυβέρνησης να είναι το 2019, έτος κατά το οποίο είχε συμφωνήσει και η προηγούμενη κυβέρνηση ότι θα προχωρήσουν οι αυξήσεις στα ενδιάμεσα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Αλλά και στο θέμα των ενοποιήσεων μπορεί να υπάρξουν κοινές θέσεις. Το βασικό ζητούμενο, όμως, της διαβούλευσης είναι η εφαρμογή ή όχι δύο βασικών και καίριων για το μέλλον του ασφαλιστικού συστήματος παρεμβάσεων: του νόμου Λοβέρδου-Κουτρουμάνη, με τις σταδιακές αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των κύριων συντάξεων, και της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στα επικουρικά ταμεία. Η κυβέρνηση αρνείται να εφαρμόσει τις διατάξεις που οδηγούν σε μειώσεις συντάξεων. Οι θεσμοί, κυρίως το ΔΝΤ, πιέζουν για τη μείωση, με τους εκπροσώπους τους να θεωρούν ότι στη χώρα υπάρχουν ακόμη «εξαιρετικά γενναιόδωρες» συντάξεις, οι οποίες πρέπει να μειωθούν. Η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει στο γενικό πλαίσιο των ιδιωτικοποιήσεων με τους δανειστές, υπό την αίρεση πως θα υπάρξουν αλλαγές στους όρους διαγωνισμών για αύξηση των εσόδων του Δημοσίου και διατήρηση ποσοστού σε σημαντικά περιουσιακά στοιχεία, ήτοι σύμπραξη μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Όμως, φαίνεται πως δεν έχει κλείσει ακόμα το θέμα που αφορά στο πού θα πηγαίνουν τα έσοδα από την αξιοποίηση κρατικών περιουσιακών στοιχείων. Αρχικώς η κυβέρνηση είχε ανακοινώσει πως θα κατευθύνονται στο σύνολό τους στη στήριξη του ασφαλιστικού συστήματος και σε κοινωνικές παροχές. Στη συνέχεια κυκλοφόρησε πως οι δύο πλευρές βρίσκονται κοντά σε συμφωνία, με βάση την οποία το 50% θα πηγαίνει για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους και το υπόλοιπο 50% στο ασφαλιστικό. Οι «θεσμοί» φαίνεται πως τηρούν πιο σκληρή στάση, καθώς ο ιδρυτικός νόμος του ΤΑΙΠΕΔ προβλέπει πως το 100% των εσόδων θα οδεύει στην αποπληρωμή του χρέους. Σε αυτό το σημείο φαίνεται πως θα κριθεί η οριστικοποίηση της συμφωνίας για τις ιδιωτικοποιήσεις. Πάντως, ο ΟΛΠ, με τρεις ενδιαφερόμενους, οδεύει προς αξιοποίηση, με τις δεσμευτικές προσφορές να πραγματοποιούνται τον ερχόμενο Σεπτέμβρη, ενώ όλα δείχνουν ότι τα 14 περιφερειακά αεροδρόμια θα καταλήξουν, με αλλαγές στη σύμβαση, στα χέρια των Γερμανών της Fraport.

15 15 Οι Ευρωπαίοι εταίροι, κυρίως η ΕΚΤ, τάσσονται υπέρ μιας συζήτησης εφ όλης της ύλης που να αφορά στις προοπτικές και κυρίως στη βιωσιμότητα του ελληνικού συνταξιοδοτικού συστήματος, γεγονός που ίσως διευκολύνει την κυβέρνηση, που δηλώνει πρόθυμη να ξεκινήσει ευρύτατο διάλογο για το ασφαλιστικό από τον Σεπτέμβριο. Μέχρι τότε θα έχει παρουσιάσει την εμπεριστατωμένη πρόταση που προετοιμάζει ο σύμβουλος του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γ. Δραγασάκη, Σάββας Ρομπόλης, για το Ταμείο Πλούτου και Κοινωνικής Ασφάλισης, του νέου κουμπαρά για τα ταμεία, που θα έχει έσοδα από τουλάχιστον 18 πηγές και θα καλύπτει τα μελλοντικά ελλείμματα του ασφαλιστικού, καθώς η κυβέρνηση θεωρεί ότι το πρόβλημα των ταμείων δεν είναι πρόβλημα παροχών, αλλά δραματικά περιορισμένων εσόδων. Όσο για την κάλυψη των ελλειμμάτων του έτους, καθώς η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι ξεκάθαρη πως το ασφαλιστικό πρέπει να είναι δημοσιονομικά βιώσιμο, η κυβέρνηση ελπίζει ότι μπορεί να βγάλει το 2015 από τα αυξημένα έσοδα λόγω της μεγάλης συμμετοχής στη νέα ρύθμιση χρεών, από τα έσοδα από την πάταξη της εισφοροδιαφυγής, τη μείωση της μαύρης εργασίας, και από την αύξηση της απασχόλησης μέσω της αύξησης των κατώτατων μισθών. Τι γίνεται, όμως, με τα εργασιακά; Όσο ο χρόνος περνά τόσο διαφαίνεται πως για να υπάρξει αμοιβαία επωφελής συμφωνία θα πρέπει να γίνουν αμοιβαίοι συμβιβασμοί. Αυτό για την ελληνική πλευρά θα μπορούσε να σημαίνει ότι το σχέδιο νόμου του Π. Σκουρλέτη θα πάρει άλλη μορφή. Σε μια καλύτερη εκδοχή, θα μπορούσε να σημαίνει ότι θα κατατεθεί στη Βουλή ένα νομοσχέδιο, όμως αυτό δεν θα είναι το ίδιο με αυτό που κατέθεσε στους κοινωνικούς εταίρους και στο ILO ο υπουργός Εργασίας. Καθώς, μάλιστα, οι μεγαλύτερες αντιδράσεις καταγράφονται στο θέμα της επαναφοράς του κατώτατου μισθού στα 751 ευρώ, οι απόψεις συγκλίνουν στο ότι ο συμβιβασμός θα μπορούσε να γίνει με την απόσυρση του συγκεκριμένου άρθρου, εφόσον οι «θεσμοί» αποσύρουν τις πιέσεις τους για το ζήτημα των ομαδικών απολύσεων. Μπορεί ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γαβριήλ Σακελλαρίδης, να δήλωσε ότι στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης είναι η δημιουργία bad bank για τα κόκκινα δάνεια, ωστόσο για τη συγκεκριμένη λύση, σύμφωνα με πληροφορίες, η συζήτηση σε αυτήν τη φάση είναι επί της αρχής, και η όποια απόφαση θα ληφθεί έως το τέλος του έτους προκειμένου να τρέξει από τις αρχές του επομένου. Επί του παρόντος η «κόκκινη γραμμή» από την πλευρά της κυβέρνησης φαίνεται να περιορίζεται στο σκέλος του παγώματος των πλειστηριασμών, έστω κι αν η ρύθμιση, αν και εφόσον περάσει, δεν θα έχει καμμία σχέση με αυτήν που είχε σταλεί αρχικά στην ΕΚΤ. Και αυτό γιατί η ΕΚΤ, ήδη από το Μεγάλο Σάββατο, έναν μήνα πριν, κατέστησε περισσότερο από σαφές ότι η ρύθμιση που της είχε στείλει το αρμόδιο υπουργείο, σύμφωνα με την οποία επί της ουσίας προστατευόταν η συντριπτική πλειονότητα των δανειοληπτών, δεν ήταν δυνατόν να περάσει. Οι επισημάνσεις της ΕΚΤ περί «υπερβολικά γενναιόδωρων κριτηρίων» αλλά και τα περί κινδύνου συνολικής επιβάρυνσης της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού τομέα στην Ελλάδα ουσιαστικά έβαλαν φρένο στις προθέσεις του αρμόδιου υπουργείου. Επί τους παρόντος η κυβέρνηση επιλέγει να κινηθεί εκ του ασφαλούς, αξιοποιώντας υπάρχουσες παρεμβάσεις (νόμος Κατσέλη, «φιλικότερος» Κώδικας Δεοντολογίας ΤτΕ, νόμος Χατζηδάκη) με κάποιες βελτιώσεις, ώστε η διαχείριση των κόκκινων δανείων να μην αποτελέσει αγκάθι στις διαβουλεύσεις. Στο πλαίσιο αυτό προτείνει παρεμβάσεις στους νόμους Κατσέλη (υπερχρεωμένα νοικοκυριά) και Δένδια (διαχείριση κόκκινων επιχειρηματικών δανείων), αναβίωση των κριτηρίων του νόμου Χατζηδάκη για το πάγωμα των πλειστηριασμών και αξιοποίηση του Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών. Τις εκτιμήσεις του για την πορεία της διαπραγμάτευσης, με τις συγκλίσεις και τις αποκλίσεις μεταξύ της Αθήνας και των «θεσμών», παρουσίασε χθες ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος, Πολ Τόμσεν, στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του ΔΝΤ. Σύμφωνα με πληροφορίες, o Πολ Τόμσεν διαπίστωσε βελτίωση και μικρή πρόοδο στα διαδικαστικά της διαπραγμάτευσης, αλλά «η κατάσταση απέχει ακόμη από το να χαρακτηριστεί ιδεώδης». Ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος στην τοποθέτησή του χαρακτήρισε «καλή εξέλιξη» το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, ανέλαβε τον γενικό έλεγχο της διαπραγμάτευσης, γιατί τώρα στα θέματα που συζητιούνται υπάρχει εντονότερη εστίαση και αυτά εξετάζονται σε βάθος. Ωστόσο, τόνισε πως πολλές πλευρές της διαδικασίας παραμένουν άκρως προβληματικές και αναφέρθηκε στο γεγονός ότι οι εκπρόσωποι των «θεσμών» δεν έχουν ολοκληρωτική πρόσβαση σε στοιχεία και στους Έλληνες υπουργούς. Ο κ. Τόμσεν αξιολογώντας την πορεία της διαπραγμάτευσης ανέφερε ότι οι δύο πλευρές έχουν συμφωνήσει κατ' αρχάς σε τρία θέματα: αναθεώρηση του ΦΠΑ, φορολογική διοίκηση και Πτωχευτικό Δίκαιο (κόκκινα δάνεια). Αναφορικά με τις αποκλίσεις ο αξιωματούχος του ΔΝΤ είπε ότι οι διαφωνίες παραμένουν στα εργασιακά, στις συντάξεις, στα θέματα δημοσιονομικής πολιτικής για το 2015, και στα θέματα διοικητικής μεταρρύθμισης

16 16 «Forbes» Tim Το γεγονός πως η ΕΚΤ, ώρες μετά το Eurogroup, αποφάσισε να συνεχίσει να στηρίζει τον ελληνικό τραπεζικό κλάδο, αυξάνοντας εκ νέου το όριο του ELA (στα 80 δισ. ευρώ συνολικά και στα 3,5 δισ. ευρώ «μαξιλάρι» στις τράπεζες), δείχνει πως οι Ευρωπαίοι έχουν τη διάθεση για να βρεθεί μια συμβιβαστική αν όχι μια τελική λύση για το «ελληνικό πρόβλημα». Ίσως όχι όλοι όμως Σε κάθε περίπτωση οι εξελίξεις έχουν φέρει την κατάσταση σε ένα τέτοιο σημείο ώστε η ελληνική πλευρά να καλείται να εξετάσει όλες τις εναλλακτικές της επιλογές, μεταξύ των οποίων και το ενδεχόμενο ενός δημοψηφίσματος, το οποίο είχε χρησιμοποιηθεί εμμέσως τις προηγούμενες ημέρες ως ένα πιθανό «όπλο» στα χέρια της ελληνικής πλευράς εάν οι διαπραγματεύσεις τελμάτωναν και ο βρόχος της ρευστότητας πίεζε περισσότερο την Ελλάδα. Όσο κι αν το ενδεχόμενο δημοψηφίσματος μοιάζει πια να απομακρύνεται, είναι αξιοσημείωτο πως το επαναφέρουν μετ επιτάσεως διεθνή μίντια, οίκοι και αναλυτές. Πάντως ήδη οι εταίροι έχουν πάρει τις αποστάσεις τους, με τον πρόεδρο του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ, να δηλώνει πως σε περίπτωση δημοψηφίσματος θα πάγωνε αυτόματα κάθε είδους εκταμίευση ρευστού προς τη χώρα μας από κάθε πηγή. Νωρίτερα, τη Δευτέρα, δεν φαινόταν το ίδιο κάθετος και αρνητικός στο ενδεχόμενο ενός δημοψηφίσματος από την ελληνική κυβέρνηση ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε! Ο οποίος μάλιστα επέδειξε και μια «μάλλον ιδιαίτερη» αίσθηση του χιούμορ, όταν λίγη ώρα πριν το κρίσιμο Eurogroup της Δευτέρας έκανε αστεϊσμούς αναφορικά με το κατά πόσον ήταν αυτός που είχε προτρέψει τον πρώην πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου να μιλήσει για δημοψήφισμα προ τετραετίας! Στον χερ Σόιμπλε απάντησε τη Δευτέρα η γερμανική οικονομική εφημερίδα «Handelsblatt», που στο κύριο άρθρο της εξέφρασε αμφιβολίες για το εάν όντως ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε συνέστησε στον Γιώργο Παπανδρέου να προχωρήσει σε δημοψήφισμα! Μάλιστα, όπως μετέδιδε τη Δευτέρα η Deutsche Welle υπό τον τίτλο «Ο Σόιμπλε ξαναγράφει την ιστορία», η «Handelsblatt» σημείωσε πως το πρόβλημα με τα λεγόμενα του Γερμανού υπουργού Οικονομικών περί δημοψηφίσματος είναι ότι δεν ταιριάζουν καθόλου με τα όσα προκύπτουν από μια έρευνα στα αρχεία των εφημερίδων και περιοδικών από το πρώτο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου του Και επιχειρώντας να μεταφράσει για ποιον λόγο σήμερα έρχεται ο κ. Σόιμπλε να διεκδικήσει ψευδώς την «ευθύνη» για ένα δημοψήφισμα που δεν έγινε ποτέ, η «Handelsblatt» γράφει: «Απ ό,τι φαίνεται, ο υπουργός Οικονομικών θέλει να ξαναγράψει την ιστορία του ατυχούς προγράμματος διάσωσης». Το κακό είναι πως ο χερ Σόιμπλε δεν αρκέστηκε σε αυτό, και πριν από το Eurogroup τόνισε δημοσίως πως και τώρα, και στην παρούσα φάση, ο ίδιος θα ήταν «ανοιχτός σε ένα ελληνικό δημοψήφισμα». Κατά το περιοδικό «Spiegel» ο Σόιμπλε επιφύλαξε έκπληξη του διαμετρήματος μιας μικρής βόμβας δηλώνοντας κάτι τέτοιο λίγο πριν από την έναρξη του Eurogroup. Το περιοδικό προσπάθησε να αναλύσει το timing και κατέληξε στο συμπέρασμα πως «εκείνο που θέλει πραγματικά ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών είναι να ρίξει το μπαλάκι στους Έλληνες, σε εκείνους που έδωσαν εντολή διακυβέρνησης στον ΣΥΡΙΖΑ βάσει ενός συγκεκριμένου προγράμματος που περιλαμβάνει και τις κόκκινες γραμμές των διαπραγματεύσεων. Και θέτει τους Έλληνες ενώπιον του διλήμματος ή να αποφασίσουν ότι αποδέχονται αυτά που είναι απαραίτητα να γίνουν, ή να γίνει κάτι άλλο, εννοώντας προφανώς την έξοδο της χώρας από την Ευρωζώνη»! Την ίδια ώρα, η γερμανική εφημερίδα «Berliner Zeitung» τόνιζε ότι ο Σόιμπλε έχει αρκετή εμπειρία για να γνωρίζει τα ρίσκα. Στο δημοσίευμα αναγράφεται χαρακτηριστικά: «Ήδη το φθινόπωρο του 2011 ένας Έλληνας πρωθυπουργός επιθυμούσε ένα δημοψήφισμα για την ευρωδιάσωση: ο Γιώργος Παπανδρέου. Η ηγεσία της Ε.Ε. τον έθεσε τότε ενώπιον του διλήμματος: μεταρρυθμίσεις ή ευρώ. Τα υπόλοιπα τα ανέλαβε ο υπουργός Οικονομικών του Παπανδρέου, Ευάγγελος Βενιζέλος. Τότε ο Βενιζέλος απλώς ακύρωσε το δημοψήφισμα. Ο Παπανδρέου έπρεπε να φύγει. Τώρα όμως η ανασφάλεια για την παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ όμως είχε έρθει και παραμένει έως και σήμερα». Πρωτότυπη και η προσέγγιση του περιοδικού «Forbes» στο ενδεχόμενο ενός ελληνικού δημοψηφίσματος: με άρθρο του κορυφαίου συνεργάτη του, Τim Worstall, το «Forbes» έγραφε τη Δευτέρα πως τις τελευταίες ώρες Ευρωπαίοι αξιωματούχοι υποστηρίζουν ότι ένα δημοψήφισμα στην Ελλάδα δεν θα ήταν και τόσο κακή ιδέα. «Αντιθέτως, θα ήταν μια πράξη που θα έλυνε την κρίση χρέους της χώρας» γράφει ο κ. Worstall, που συμπληρώνει πως «ναι μεν ένα δημοψήφισμα στην Ελλάδα θα επέτρεπε στον ελληνικό λαό να θέσει τις δικές του κόκκινες γραμμές. Και ίσως οι Έλληνες να ήθελαν να μείνουν στο ευρώ, έστω και αν αυτό θα σήμαινε πως θα πρέπει να αποπληρώσουν το σύνολο του χρέους τους. Αλλά αυτό το δημοψήφισμα θα έπρεπε να γίνει πριν από μερικά χρόνια, όταν οι εταίροι της Κι αν οι απόψεις των πολιτικών αρθρογράφων για την πιθανότητα ενός ελληνικού δημοψηφίσματος δείχνουν να συγκλίνουν στο άτοπο του εγχειρήματος, διαφορετικές μοιάζουν οι σκέψεις τουλάχιστον ορισμένων οικονομικών αναλυτών. Όπως για παράδειγμα αυτών της Australia and New Zealand Banking Group, που δημοσιοποίησε πρώτη από κάθε άλλον επενδυτικό οίκο report βάσει του οποίου ένα δημοψήφισμα για την παραμονή στην Ευρωζώνη ενδεχομένως να είναι μια καλή λύση για την Ελλάδα! Ο οίκος εστιάζει στα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα που θα αποκτήσει η ελληνική οικονομία με νόμισμα τη δραχμή, έστω κι αν χρειαστεί να περάσει ακόμα μια περίοδο «σκληρής προσαρμογής». Την ίδια ώρα η γερμανική εφημερίδα «Die Welt» πραγματοποιούσε ένα μίνι γκάλοπ ανάμεσα σε οικονομικούς αναλυτές και διαχειριστές κεφαλαίων στην Ε.Ε., που κατέληξε στο συμπέρασμα πως η

17 17 Ελλάδας, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, το είχαν μπλοκάρει»... Και συνεχίζει λέγοντας: «Το δεύτερο ζήτημα που αναφύεται είναι τι θα ερωτηθούν οι πολίτες, και το τρίτο είναι αν τελικά θα βοηθήσει, με δεδομένο πως δεν έχει μείνει χρόνος». Αποφαίνεται τελικά πως η ευκαιρία για ένα δημοψήφισμα που πραγματικά θα μπορούσε να αλλάξει την Ιστορία χάθηκε πριν από τέσσερα χρόνια, όταν ο Γιώργος Παπανδρέου το είχε θέσει στους ξένους ηγέτες, οι οποίοι τον απείλησαν πως θα μπλοκάρουν τη χρηματοδότηση της Ελλάδας. Ο κ. Worstall τονίζει: «Εκείνη την εποχή η Ελλάδα, με το τεράστιο έλλειμμα στον δημόσιο τομέα της, ήταν μια απειλή που δεν μπορούσε να ελεγχθεί». Και ολοκληρώνει τον προβληματισμό του γράφοντας πως εάν τελικώς η ελληνική κυβέρνηση επιμείνει στη διεξαγωγή ενός δημοψηφίσματος, εκείνο που θα παίξει τον πιο σημαντικό ρόλο είναι το ερώτημα στο οποίο θα κληθούν να απαντήσουν οι Έλληνες: «Αν ερωτηθούν για το αν θέλουν να μείνουν στο ευρώ, τότε η πλειοψηφία θ α απαντήσει ναι. Όλοι γνωρίζουν πως οι Έλληνες είναι υπέρ του ευρώ. Το ερώτημα που θα έπρεπε στην πραγματικότητα να απαντήσουν είναι αν δέχονται, για να μείνει η χώρα στο ευρώ, να επωμιστούν όλες τις απαραίτητες οικονομικές αλλαγές. Κάτι που είναι σχεδόν αδύνατο να το δούμε να μπαίνει ως ερώτημα στη λογική του ναι/όχι». Συνεπώς, κατά τον αρθρογράφο του «Forbes», τώρα ένα δημοψήφισμα δεν θα λύσει το πρόβλημα της Ελλάδας, καθώς α υ - τό που χρειάζεται η χώρα σύντομα είναι τα χρήματα από την τελευταία δόση. Παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη βλέπουν οι αναλυτές της UBS, οι οποίοι όμως εξετάζουν τέσσερα σενάρια για το μέλλον της χώρας, χωρίς να αποκλείουν το ενδεχόμενο κάποιο εξ αυτών να επιβεβαιωθεί. Στο report του ελβετικού χρηματοπιστωτικού οίκου εξετάζεται η πορεία των διαπραγματεύσεων μεταξύ Ελλάδας και πιστωτών, ενώ υπογραμμίζεται ότι έχουν εισέλθει σε κρίσιμη φάση. Αναφορικά με τα τέσσερα σενάρια, οι αναλυτές της UBS επισημαίνουν ότι οι συνομιλίες επισκιάστηκαν από μια επισφαλή δημοσιονομική κατάσταση, αλλά και τις ανησυχίες για τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος. Όπως εξηγούν, η πίεση του χρόνου είναι τεράστια, αφού το αδιέξοδο αναθεώρησης του τρέχοντος προγράμματος της τρόικας πρέπει να έχει τελειώσει μέχρι το τέλος του Ιουνίου, και ένα νέο πρόγραμμα θα πρέπει να τεθεί σε εφαρμογή πριν η Ελλάδα κληθεί τον Ιούλιο-Αύγουστο να ανταποκριθεί στις υψηλές υποχρεώσεις της προς τους πιστωτές της. Παράλληλα, η UBS εκτιμά πως μια μη επίτευξη συμφωνίας κατά τις προσεχείς εβδομάδες θα σήμαινε πιθανόν χρεοκοπία και μπορεί να θέσει την Ελλάδα σε έναν ολισθηρό δρόμο που ίσως να οδηγήσει σε Grexit. Στην ανάλυση περιγράφονται επίσης τέσσερα σενάρια για την Ελλάδα: Σενάριο 1: Πρόκειται για το βασικό σενάριο της ελβετικής τράπεζας, η οποία επισημαίνει ότι οι διαπραγματεύσεις θα ολοκληρωθούν με επιτυχία και ότι η Ελλάδα θα παραμείνει στην Ευρωζώνη. Σενάριο 2: Η Ελλάδα απειλείται με χρεοκοπία, αλλά ένα Grexit μπορεί ακόμα να αποφευχθεί χάρη σε μια καθυστερημένη συμφωνία. Σενάριο 3: Οι συνομιλίες θα καταρρεύσουν, οδηγώντας σε χρεοκοπία, σε διακοπή ρευστότητας από την ΕΚΤ και γρήγορα σε ένα Grexit. Σενάριο 4: Η ελληνική κυβέρνηση εκδίδει το IOU, το οποίο θα είναι ένα παράλληλο νόμισμα, αλλά με την πάροδο του χρόνου αυτό θα οδηγήσει επίσης σε χρεοκοπία και Grexit. Σύμφωνα με τους αναλυτές της UBS, καθώς οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται, η τράπεζα θα επανεκτιμήσει την πιθανότητα των διαφορετικών σεναρίων, αλλά και ποιο θα είναι το βασικό της. ιδέα του δημοψηφίσματος στην Ελλάδα ενδεχομένως να βρίσκει περισσότερους υποστηρικτές στην Ε.Ε. όσο θα περνάνε οι μέρες της διαπραγμάτευσης και δεν θα προκύπτει απτό αποτέλεσμα. Από την πλευρά τους, πάντως, η πλειονότητα των αναλυτών που ρωτήθηκαν σχετικά από το CNBC εκτιμούν πως, είτε με είτε χωρίς δημοψήφισμα, η Ε.Ε. τα ίδια μέτρα θα απαιτεί από την Ελλάδα και χαρακτηρίζουν «ανόητο μέσο διαπραγμάτευσης» το δημοψήφισμα.

18 Να σημειωθεί πως από τις 12 Μαΐου μέχρι τις 30 Ιουνίου οι υποχρεώσεις της κυβέρνησης είναι τεράστιες, γεγονός που αυξάνει τις πιέσεις στην κατεύθυνση επίτευξης συμφωνίας με τους δανειστές, το συντομότερο δυνατόν. Υπενθυμίζεται εδώ ότι δόθηκε εντολή από την ελληνική κυβέρνηση ώστε να καταβληθεί κανονικά η δόση των 764 εκατ. ευρώ στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο στις 12 Μαΐου. Οι επόμενες κρίσιμες ημερομηνίες για την Ελλάδα, από πλευράς κάλυψης των χρηματοδοτικών αναγκών, είναι οι εξής: 30 Μαΐου: Καταβολή 1,5 δισ. ευρώ για την πληρωμή μισθών και συντάξεων του Δημοσίου. 5 Ιουνίου: Δόση ύψους 303 εκατ. ευρώ στο ΔΝΤ. 12 Ιουνίου: Δόση ύψους 341 εκατ. ευρώ στο ΔΝΤ. 16 Ιουνίου: Δόση ύψους 568 εκατ. ευρώ στο ΔΝΤ. 19 Ιουνίου: Δόση ύψους 341 εκατ. ευρώ στο ΔΝΤ. 30 Ιουνίου: Καταβολή 1,5 δισ. ευρώ για την πληρωμή μισθών και συντάξεων. Όλο και πιο κοντά στο ατύχημα (accident) βρίσκεται η Ελλάδα, όπως προειδοποιεί ο πρώην ισχυρός άντρας της Pimco και νυν σύμβουλος Economist: της μητρικής της, της Allianz, Mohamed A. El- Erian. Η Ελλάδα πλησιάζει όλο και περισσότερο στο ατύχημα, διαμηνύει, σε νέο του άρθρο στο Bloomberg ο Εl-Erian. Όπως τονίζει, για την ώρα η μεγάλη κρίση για την Ελλάδα αποφεύχθηκε για μία ακόμη φορά, από τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση βρήκε τα 750 εκατ. ευρώ και πλήρωσε τη δόση προς το ΔΝΤ. Η μεγάλη κρίση του ελληνικού δράματος αποφεύχθηκε, ενώ την ίδια ώρα το Eurogroup της Δευτέρας εξέφρασε την ικανοποίησή του για την πρόοδο που έχει επι- Ξεμένει από ρευστότητα η Ελλάδα, προειδοποιεί το «Economist», παρακολουθώντας στενά μία προς μία όλες τις εξελίξεις που αφορούν στο ελληνικό ζήτημα. Όπως επισημαίνει χαρακτηριστικά το περιοδικό, η Ελλάδα βρίσκεται επικίνδυνα κοντά στο να ξεμείνει από χρήματα. Ακόμη και ο αισιόδοξος Έλληνας υπουργός Οικονομικών, Γ. Βαρουφάκης, παραδέχεται πλέον πως η Ελλάδα βρίσκεται σε δεινή δημοσιονομική κατάσταση. Δεν είναι τυχαία η δήλωση του Γ. Βαρουφάκη το βράδυ της Δευτέρας, αμέσως μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup, πως το θέμα ρευστότητας της ελληνικής οικονομίας είναι εξαιρετικά επείγον, προειδοποιώντας εμμέσως πλην σαφώς πως τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας επαρκούν για μόλις δύο εβδομάδες ακόμη. Λίγο μετά η Αθήνα έδωσε εντολή να πληρωθεί η δόση των 750 εκατ. ευρώ προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Η μάχη της ελληνικής κυβέρνησης για να αντλήσει ρευστότητα -τόσο για να καλύψει τις υποχρεώσεις της προς τους δανειστές της όσο και για να καταβάλλει μισθούς και συντάξεις είναι διαρκής, και ενώ ακόμη δεν έχει υπάρξει συμφωνία μεταξύ Αθήνας και εταίρων για το μέλλον της χρηματοδότησης της χώρας. Εσχάτως σημειώθηκε πρόοδος στην πορεία των διαπραγματεύσεων, ενώ η ατμόσφαιρα βελτιώθηκε αισθητά μετά τον ανασχηματισμό της ελληνικής διαπραγματευτικής ομάδας και την αναβάθμιση του ρόλου του Ευ. Τσακαλώτου. Όμως οι διαφορές μεταξύ των δύο πλευρών παραμένουν σε ό,τι αφορά τα καυτά ζητήματα της διαπραγμάτευσης, όπως το ασφαλιστικό και τα εργασιακά. Κατά το «Economist», το ανακοινωθέν του Eurogroup για την Ελλάδα τη Δευτέρα κρίνεται απογοητευτικό, αφού ζητούσε επιτακτικά περισσότερο χρόνο και μεγαλύτερη προσπάθεια για να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ Αθήνας και εταίρων. Παραμένει ακόμη αβέβαιο, μετά από όλα αυτά, το εάν η Ελλάδα θα κατορθώσει να παραμείνει ή όχι στο ευρώ.

19 19 τευχθεί μέχρι στιγμής στις διαπραγματεύσεις. Επί της ουσίας, τα όσα μέχρι στιγμής έχουν σημειωθεί στο ελληνικό σίριαλ έχουν ένα και μόνο αποτέλεσμα: Να εξαγοραστεί χρόνος τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρώπη. Το ότι όμως εξαγοράζεται χρόνος για την Ελλάδα και την Ευρώπη, αυτό δεν σημαίνει πως σημειώνονται επαρκή βήματα προς την κατεύθυνση επίτευξης συμφωνίας και επίλυσης της κρίσης. Η ελληνική κρίση έχει ήδη καταστεί τραγωδία για τους Έλληνες, ενώ έχει πλήξει σε μεγάλο βαθμό την Αισιόδοξη για την επίτευξη μιας συμφωνίας μεταξύ Ελλάδος και Ευρωπαίων εμφανίζεται η JP Morgan, η οποία όμως θεωρεί ότι το μεγάλο ερωτηματικό είναι πώς αυτή η συμφωνία θα εγκριθεί από την ελληνική Βουλή. Στην ανάλυσή της υπό τον τίτλο «Eurogroup on Greece: Progress, but no more money yet» (Eurogroup για την Ελλάδα: Πρόοδος, αλλά όχι περισσότερα χρήματα ακόμα), η JP Morgan επισημαίνει ότι όπως ευρέως αναμενόταν από τη συνεδρίαση του Eurogroup, οι υπουργοί Οικονομικών καλωσόρισαν την πρόοδο που σημειώθηκε στις διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα, με τον Ρ. Moscovici να αναφέρεται σε ένα «νέο πλαίσιο νοοτροπίας» στις συζητήσεις. Αν και αναγνώρισε ότι οι ελληνικές αρχές έχουν εκφράσει την απροθυμία τους να εφαρμόσουν τις μεταρρυθμίσεις του συνταξιοδοτικού συστήματος και της αγοράς εργασίας που περιλαμβάνονται στο παλιό πρόγραμμα, το βάρος πέφτει πάνω τους για να παρουσιάσουν εναλλακτικές λύσεις που θα έχουν παρόμοιο αντίκτυπο στη δημοσιονομική βιωσιμότητα και την αύξηση των θέσεων εργασίας. Η JP Morgan συνεχίζει να πιστεύει ότι είναι απίθανο η ΕΚΤ θα επιτρέψει αύξηση του ορίου έκδοσης εντόκων γραμματίων, και αγορές αυτών από ελληνικές τράπεζες ως μέσο για να διευκολύνουν την ελληνική θέση ρευστότητας. Η κατάσταση σχετικά με το αν η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να ανταποκριθεί στις πληρωμές των μισθών και των συντάξεων στο τέλος αυτού του μήνα παραμένει ασαφής, και η ρευστότητα παραμένει μια σημαντική πηγή πίεσης για την ελληνική πλευρά ώστε να καταλήξει σε μια συμφωνία. Επίσης, η JP Morgan συνεχίζει να εκτιμά ότι μια συμφωνία ανάμεσα στην Ελλάδα και την υπόλοιπη περιοχή σχετικά με τα μέτρα που απαιτούνται για την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος θα έλθει, αλλά πώς ακριβώς ο Τσίπρας θα την περάσει μέσα από το ελληνικό κοινοβούλιο παραμένει ασαφής. αξιοπιστία των Ευρωπαίων. Η Ελλάδα έκανε πολύ καλά που κατέβαλε τη δόση προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, γιατί εάν δεν το έκανε η κυβέρνηση θα έμπαινε σε νέες περιπέτειες. Όμως παρά το γεγονός πως πράττει το σωστό, τόσο για τον εαυτό της όσο και για το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα, η Ελλάδα παίρνει πολύ λίγα ως αντάλλαγμα, κάτι το οποίο γίνεται αμέσως εμφανές από το συγκρατημένο ανακοινωθέν του Eurogroup της Δευτέρας. Η Ελλάδα πρέπει να επιταχύνει την εφαρμογή καίριων μεταρρυθμίσεων και να λάβει μια γενναία αναδιάρθρωση του χρέους της, σχολιάζει ο γκουρού των αγορών, αλλά διευκρινίζει πως δεν είναι εφικτό να συμβούν τα ανωτέρω. Κατά την πρόβλεψή του, η πιθανότητα για Graccident ανέρχεται κοντά στο 50%. Την πιθανότητα να ξεμείνει από ρευστότητα μέσα στις επόμενες λίγες εβδομάδες επισημαίνει η Blueprint Capital. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει, οι ανανεωμένοι φόβοι για μια στάση πληρωμών εκ μέρους της Ελλάδας προκάλεσαν σοκ στις αγορές ομολόγων και μετοχών την Τρίτη, όπου καταγράφηκαν σημαντικές απώλειες. Αν και νωρίτερα μέσα στην εβδομάδα ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης, επέμεινε ότι έχει υπάρξει σημαντική πρόοδος στις διαπραγματεύσεις της Ελλάδας με τους πιστωτές της, τονίζει η Blueprint Capital, «ωστόσο αυτό δεν στάθηκε ικανό να πείσει τις αγορές, εν μέρει λόγω του γεγονότος που αποκαλύφθηκε, ότι η αποπληρωμή ύψους 750 εκατ. ευρώ προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έγινε από έναν άλλο λογαριασμό με το Ταμείο!» Παράλληλα, σημειώνει ότι στα τέλη του τρέχοντος μηνός η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να βρει πάνω από 1 δισ. ευρώ προκειμένου να πληρώσει μισθούς και άλλες υποχρεώσεις της, με τους φόβους να εντείνονται ότι θα μπορούσε να ξεμείνει από ρευστό μέσα σε λίγες εβδομάδες. Αυτό γίνεται αντιληπτό κυρίως στην αγορά ομολόγων, η οποία παρουσιάζει έντονη μεταβλητότητα και στην οποία καταγράφηκαν προσφάτως σημαντικά selloff. Αναμενόμενο αλλά ασαφές ήταν το κοινό Συνέχεια στην επόμενη σελίδα

20 20 Συνέχεια από την προηγούμενη σελίδα - - ανακοινωθέν του Eurogroup για την Ελλάδα, σύμφωνα με την BNP Paribas. Ειδικότερα, η BNPP σχολιάζει ότι η δήλωση του Eurogroup για την Ελλάδα ήταν σύμφωνη με τις προσδοκίες, με τους Ευρωπαίους υπουργούς Οικονομικών να αναγνωρίζουν ότι έχει σημειωθεί πρόοδος, αλλά ότι χρειάζεται «περισσότερος χρόνο και προσπάθεια ώστε να γεφυρωθεί το χάσμα για τα εκκρεμή ζητήματα». Μετά και από την αποπληρωμή των 750 εκατ. ευρώ στο ΔΝΤ, το ενδιαφέρον στρέφεται στην επίτευξη συμφωνίας πριν το τέλος του Μαΐου, τονίζει η γαλλική τράπεζα. «Αναμένουμε ότι η μείωση των ταμειακών αποθεμάτων της Ελλάδας θα ενθαρρύνει μια συμφωνία έως τα τέλη του Μαΐου» επισημαίνει, ειδικότερα, η BNPP. Ωστόσο, εκτιμά ότι η συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ-δολαρίου θα επηρεαστεί περισσότερο από τα μακροοικονομικά στοιχεία των ΗΠΑ, παρά από τις εξελίξεις στην Ευρώπη. Bank of Tokyo Mitsubishi: Την ανάγκη να επιτευχθεί μια συμφωνία εντός του Μαΐου για την Ελλάδα, καθώς είναι πολύ κοντά στο να ξεμείνει από χρήματα, επισημαίνει σε ανάλυσή της η Bank of Tokyo Mitsubishi. Όπως σημειώνει, ενώ οι αποδόσεις των αμερικανικών εντόκων γραμματίων κινούνται υψηλότερα, το ίδιο συμβαίνει και με τις αποδόσεις των γερμανικών ομολόγων, κάτι που λειτουργεί υποστηρικτικά για την ισοτιμία ευρώ/δολαρίου. Ωστόσο, ενώ το momentum είναι ακόμη πολύ ισχυρό στις αγορές ομολόγων για υψηλότερες αποδόσεις, η όρεξη για αγορές ευρώ έχει εξασθενίσει και η ισχυρή συσχέτιση των αυξανόμενων αποδόσεων και της ενίσχυσης του ευρώ αποδυναμώνεται. Η αβεβαιότητα σχετικά με την Ελλάδα, σύμφωνα με την Bank of Tokyo Mitsubishi, είναι ένας από τους παράγοντες που συμβαίνει αυτό, καθώς κάθε μέρα που περνά αυξάνεται ο κίνδυνος ενός χάους ενώ και η «ακρασφαλής διπλωματία» εντείνεται. Με την αποπληρωμή μισθών και συντάξεων να εξαρτώνται από τα ταμειακά διαθέσιμα, οι ενδείξεις καταδεικνύουν ότι η Ελλάδα είναι πολύ κοντά στο να ξεμείνει από χρήματα και ότι μια συμφωνία θα πρέπει να έχει επιτευχθεί μέχρι τα τέλη του μήνα. BoFA Τις βαθιές και επίπονες επιπτώσεις του Grexit στις αγορές διεθνώς εξαίρει ο David Hauner, αναλυτής της Bank of America Merrill Lynch,. Ειδικότερα, μιλώντας στον αυστριακό Τύπο, ο αναλυτής της επενδυτικής τράπεζας εκτιμά πως η έξοδος της Ελλάδας από την Ευρωζώνη θα προκαλούσε ένα ιστορικό προηγούμενο, το οποίο σε κάθε περίοδο κρίσης θα ενίσχυε την αβεβαιότητα για τη βιωσιμότητα της Ευρωζώνης. «Θα πρόκειται για ένα ατελείωτο χάος» εξηγεί χαρακτηριστικά, προτρέποντας την Ελλάδα να κάνει το παν προκειμένου να παραμείνει στην Ευρωζώνη. Σχετικά με την ταμειακή επάρκεια της Ελλάδας, ο David Hauner επισημαίνει πως επαρκεί έως το τέλος του Ιουνίου. Η κυβέρνηση αφήνει να διαρρεύσουν ψεύτικοι αριθμοί, τονίζει χαρακτηριστικά, προκειμένου να ασκήσει πίεση προς τους δανειστές. Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ελλάδα πριν τις εκλογές βρισκόταν σε θετική κατάσταση, καθώς είχε πετύχει ένα επαρκές πρωτογενές πλεόνασμα και ένα ιδιαίτερα χαμηλό κόστος χρηματοδότησης. Πλέον, καταλήγει, η Ελλάδα κινείται προς τα πίσω, καθώς η ύφεση επέστρεψε και το πρωτογενές πλεόνασμα εξαλείφθηκε. CEBR: Η Ευρωζώνη στρίβει στη γωνία, παρατηρεί το think tank Centre for Economics and Business Research (Κέντρο Οικονομικών και Επιχειρηματικών Ερευνών), σχολιάζοντας τα σημερινά στοιχεία που ανακοινώθηκαν από τις εθνικές οικονομίες. Το ΑΕΠ της Ευρωζώνης στο πρώτο τρίμηνο του 2015 παρουσίασε αύξηση 0,4%, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat, τα οποία συμβαδίζουν με τις προβλέψεις των αναλυτών. Τα στοιχεία είναι ενθαρρυντικά, ακόμη και αν στη Γερμανία ανακοινώθηκε ότι το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,3% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο, με το ετησιοποιημένο ποσοστό της αύξησης να ανέρχεται σε 1,1%. Πρόκειται για επιβράδυνση της ανάπτυξης σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2014, όταν το ΑΕΠ είχε αυξηθεί κατά 0,7%. Οι αναλυτές ανέμεναν μια αύξηση του ΑΕΠ της τάξης του 0,5%. Αντιθέτως, στη Γαλλία, σημειώθηκε επιτάχυνση της ανάπτυξης και μάλιστα μεγαλύτερη απ ό,τι αναμενόταν. Το ΑΕΠ στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης αυξήθηκε κατά 0,6% σε τριμηνιαία βάση, έναντι μηδενικής μεταβολής κατά το τέταρτο τρίμηνο του Αγνοώντας την πορεία της Ελλάδα για τώρα, δημιουργείται η εντύπωση ότι η Ευρωζώνη έχει στρίψει στη γωνία. Δύο σημαντικοί λόγοι είναι η ποσοτική χαλάρωση και η μείωση της τιμής του πετρελαίου, οι οποίοι προσδίδουν ώθηση στη ζήτηση. Σύμφωνα με το CEBR, η ποσοτική χαλάρωση αναμένεται να λειτουργήσει εν μέρει μέσω της εξασθένησης του ευρώ. Αλλά αυτή η προσδοκία έχει μειωθεί ελαφρά, καθώς η Γαλλία και η Γερμανία είδαν τις εισαγωγές να αυξάνονται, ενώ οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του έτους. Ωστόσο, το κανάλι μέσω του οποίου λειτουργεί μικρή σημασία έχει, υπό την προϋπόθεση ότι ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μάριο Ντράγκι, επιβεβαίωσε τον περασμένο μήνα ότι τα στοιχεία δανεισμού βελτιώθηκαν, υποδεικνύοντας ότι η εμπιστοσύνη των επιχειρήσεων έχει βελτιωθεί. Ωστόσο, σύμφωνα με το CEBR, πριν από αρκετά τρίμηνα η Ευρώπη ήταν σε θέση να ανακάμψει, αλλά η πορεία αντιστράφηκε από λανθασμένη πολιτική, νομισματική και δημοσιονομική σύσφιγξη. Το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης ήταν η απάντηση σε αυτό. Τελευταία έχει αυξηθεί ο κίνδυνος, λόγω των απελπισμένων προσπαθειών της ελληνικής κυβέρνησης να πληρώσει τους πιστωτές της, παρακαλώντας για εσωτερική στήριξη. Αυτή η εξέλιξη πηγάζει από την απροθυμία της υπόλοιπης Ευρωζώνης να επιτρέψει τις δημοσιονομικές μεταβιβάσεις που θα συνήθως καταβάλλονται ως αποζημίωση όταν μια περιοχή της οικονομίας είναι πιο παραγωγική από την άλλη. Το πρόβλημα μπορεί να αποδειχθεί δυσεπίλυτο, καθώς οι Γερμανοί αξιωματούχοι πρότειναν στην Ελλάδα τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται για τη συμμετοχή τους στο ευρώ. Οι συνέπειες της ελληνικής εξόδου από την Ευρωζώνη είναι εντελώς άγνωστες: αν και ο κίνδυνος μετάδοσης σε άλλα μέλη είναι μικρότερος τώρα, ο πανικός που θα προκύψει θα εκτροχιάσει σχεδόν σίγουρα την ανάκαμψη της Ευρωζώνης, καταλήγει το CEBR.