Β2. β) Πρώτα απ όλα: Αρχικά παράλληλα: ταυτόχρονα εξάλλου: άλλωστε

Transcript

1 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α.1 Το συγκεκριμένο κείμενο αναφέρεται στην ανάγκη προσέγγισης των αρχαίων χώρων θέασης και ακρόασης από τους Νεοέλληνες. Επρόκειτο για τόπους έκφρασης συλλογικότητας. Επιπλέον, σ αυτούς γεννήθηκε το αρχαίο θέατρο, ύψιστο ψυχαγωγικό δημιούργημα, το οποίο εξακολουθεί να αναβιώνει. Σημαντικό είναι ότι διασώζονται πολλά τέτοια μνημεία, τα οποία σήμερα αποτελούν τον ιδανικό τρόπο επικοινωνίας με το παρελθόν, ιδιαίτερα εφόσον χρησιμοποιούνται σήμερα με όμοιο τρόπο. Όμως η αξιοποίηση τους συναντά προβλήματα λόγω των φθορών που ο χρόνος έχει επιφέρει. Παρόλα αυτά η προσπέλαση τους πρέπει να επιδιώκεται. Επιτάσσεται μάλιστα η καταγραφή των ιστορικών δεδομένων που τα συνοδεύουν. Απαραίτητος επίσης κρίνεται ο συντονισμός ποικίλων φορέων προς την ίδια κατεύθυνση. Έτσι κι αλλιώς οι δραστηριότητες στους χώρους αυτούς συνιστούν τρόπο προστασίας των χώρων και επικοινωνίας με το παρελθόν. Β1. α. Σ β. Λ γ. Λ δ. Λ ε. Σ Β2 α) Τρόποι ανάπτυξης 7 ης παραγράφου: Παραδείγματα (δηλαδή την ιστορία τους ανάδειξής τους), Αίτιο Αποτέλεσμα ( Η καταγραφή όλων των μνημείων αυτών θα προσφέρει πλούτου), Διαίρεση ( Η καταγραφή όλων από αρχαίες μαρτυρίες). Β2. β) Πρώτα απ όλα: Αρχικά παράλληλα: ταυτόχρονα εξάλλου: άλλωστε Β3. α) εκτυλίσσεται: διαδραματίζεται, εξελίσσεται κατάλοιπα: υπολείμματα, απομεινάρια επιδίωξη: στόχος, σκοπός προσέγγισης: προσπέλασης, επαφής ολοκληρωμένη: πλήρης, καθολική

2 Β3. β) αναπτυσσόταν: υποβαθμιζόταν, συρρικνωνόταν δράση: αδράνεια ερευνημένων: ανεξερεύνητων γνωρίζουμε: αγνοούμε ανάδειξης: υποβάθμισης Β4. α) Η χρήση της διπλής παύλας επεξηγεί, συμπληρώνει όσα προηγήθηκαν. β) Κυριαρχεί το γ πρόσωπο (ενικού, πληθυντικού). Προσδίδει στο κείμενο αντικειμενικότητα, καθολικότητα, κύρος απόψεων. Γ1. Επικοινωνιακό πλαίσιο ( προσφώνηση αποφώνηση, χρήση α ή β προσώπου κυρίως σε πρόλογο - επίλογο, στοιχεία προφορικότητας) Πρόλογος : γενικότερα για την αξία της παράδοσης ως συνεκτικό στοιχείο εθνικής συνείδησης μνημεία ως πολιτισμικό στοιχείο (Παραγωγικός τρόπος) Α Ζητούμενο : Ανάγκη προσέγγισης πολιτισμικών μνημείων Αξία/Παιδευτική λειτουργία : - Προϋπόθεση εθνικής αυτοσυνειδησίας, διαμόρφωση υγιούς πατριωτισμού, τόνωση εθνικού φρονήματος. Διαφύλαξη πολιτισμικής ιδιαιτερότητας ως τρόπος άμυνας στην πολιτιστική ισοπέδωση του σύγχρονου κόσμου. - Επαφή με το παρελθόν, την ιστορία ως πηγή διδαγμάτων κι ως αφορμή αναστοχασμού πάνω στο παρελθόν. - Μοντέλα κοινωνικού βίου και αξίες. Ανάδειξη ανθρωπιστικών αξιών ( αλληλεγγύη, δικαιοσύνη, μέτρο, αξιοκρατία, αλτρουισμός) και προτύπων, αντιμετώπιση προκαταλήψεων και στερεοτύπων. - Πολιτικές αρχές (δημοκρατία, συλλογικότητα, πολιτική συμμετοχή). Πολύτιμα στοιχεία για πολιτική και κοινωνική οργάνωση, νομοθεσία και θεσμούς του παρελθόντος. - Πηγή γνώσης, ανεξάντλητος χώρος μάθησης για τη θρησκεία,οικονομία, ήθη, ιδεολογία, τεχνολογία. Νέοι δρόμοι στην επιστήμη και την έρευνα.

3 - Επαφή με καλλιτεχνικές εκφράσεις, έμπνευση για δημιουργία και εμπλουτισμό της υπάρχουσας παραγωγής. Συνειδητοποίηση και προστασία της εθνικής πολιτισμικής ιδιαιτερότητας. - Ανάδειξη αξίας της ποιοτικής ψυχαγωγίας και αισθητική καλλιέργεια. - Στοιχεία που συμβάλλουν στην νοητική διεύρυνση, συναισθηματική και ηθική ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου. Β Ζητούμενο : τρόποι εξοικείωσης (ειδικά των νέων) με τα μνημεία - Επισκέψεις σε μνημεία (οργανωμένες και προετοιμασμένες ) - Αξιοποίηση χώρων πολιτισμικής κληρονομιάς για καλλιτεχνικές πνευματικές δράσεις. - Συμμετοχή σε συλλόγους προστασίας πολιτιστικής κληρονομιάς. Εθελοντικές δράσεις καθαρισμού, προστασίας (συντήρησης) και ανάδειξης μνημείων. - Παρακολούθηση ενημερωτικών ημερίδων που οργανώνονται από αρμόδιες υπηρεσίες της πολιτείας, πανεπιστημιακά ιδρύματα, τοπική αυτοδιοίκηση κλπ - Αυτομόρφωση: αναζήτηση πληροφοριών για μνημεία. Χρήση τεχνολογικών μέσων για εικονική περιήγηση σε βιβλιοθήκες, μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, εκθέσεις κλπ. - Προβολή και προώθηση στην κοινή γνώμη πνευματικών καλλιτεχνικών δράσεων που συνδέονται με το παρελθόν. Συμβολή του σχολείου : - Ανάδειξη σχετικών μαθημάτων (αρχαίων ελληνικών, ιστορίας, αισθητικής αγωγής, θρησκευτικών, γεωγραφίας). - Σεμινάρια, διαλέξεις από ειδικούς.

4 - Εκδρομές και επισκέψεις. Εξειδικευμένη ενημέρωση και ξενάγηση σε πολιτισμικούς χώρους (προβολές, εκπαιδευτικά προγράμματα). - Ανάθεση σχετικών ερευνητικών εργασιών (project). - Προγράμματα υιοθέτησης μνημείων πολιτισμικής κληρονομιάς (ευρωπαϊκό πρόγραμμα Πήγασος). - Διοργάνωση μαθητικών αγώνων (αθλητικών - λογοτεχνικών ) σε αρχαιολογικούς χώρους. Επίλογος : Συνδρομή του κράτους και των υπηρεσιών του (υπουργεία, περιφέρειες, δήμοι, εφορίες αρχαιοτήτων),συστράτευση πνευματικών ανθρώπων και φορέων κοινωνικοποίησης προς την ίδια κατεύθυνση. Αισιόδοξη προοπτική (στόχος η ενσωμάτωση της πολιτιστικής κληρονομιάς στον καθημερινό βίο του ανθρώπου ως οργανικό στοιχείο της ύπαρξης και λειτουργίας του). Σχόλιο: Το φετινό θέμα αφορούσε τη σημασία των μνημείων και την ανάγκη προστασίας αυτών, ενότητα που αναλύεται διεξοδικά στο σχολικό βιβλίο της Γ Λυκείου. Το κείμενο ήταν πυκνό κι,ενώ το ερώτημα Β.1 ευνόησε τους υποψήφιους (ερωτήσεις κατανόησης κι όχι ανάπτυξης παραγράφου), υπήρχαν απαιτητικά ζητούμενα. Επίσης, η διατύπωση του θέματος της έκθεσης γεννά απορίες για τον τρόπο που έπρεπε ο μαθητής να το προσεγγίσει. Αξίζει να σημειωθεί πως σήμερα, 18/5, τιμάται η Παγκόσμια Ημέρα των Μουσείων. Από το Νεοελληνικό τμήμα των Φροντιστηρίων Πουκαμισάς Ηρακλείου: Ε. Καραταράκη, Μ. Μαυράκης, Π. Μανιαδάκη, Χ. Μιχαλάκη, Χ. Νικολουδάκης, Μ. Τζιράκη.

5

6 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α.1 Το συγκεκριμένο κείμενο αναφέρεται στην ανάγκη προσέγγισης των αρχαίων χώρων θέασης και ακρόασης από τους Νεοέλληνες. Επρόκειτο για τόπους έκφρασης συλλογικότητας. Επιπλέον, σ αυτούς γεννήθηκε το αρχαίο θέατρο, ύψιστο ψυχαγωγικό δημιούργημα, το οποίο εξακολουθεί να αναβιώνει. Σημαντικό είναι ότι διασώζονται πολλά τέτοια μνημεία, τα οποία σήμερα αποτελούν τον ιδανικό τρόπο επικοινωνίας με το παρελθόν, ιδιαίτερα εφόσον χρησιμοποιούνται σήμερα με όμοιο τρόπο. Όμως η αξιοποίηση τους συναντά προβλήματα λόγω των φθορών που ο χρόνος έχει επιφέρει. Παρόλα αυτά η προσπέλαση τους πρέπει να επιδιώκεται. Επιτάσσεται μάλιστα η καταγραφή των ιστορικών δεδομένων που τα συνοδεύουν. Απαραίτητος επίσης κρίνεται ο συντονισμός ποικίλων φορέων προς την ίδια κατεύθυνση. Έτσι κι αλλιώς οι δραστηριότητες στους χώρους αυτούς συνιστούν τρόπο προστασίας των χώρων και επικοινωνίας με το παρελθόν. Β1. α. Σ β. Λ γ. Λ δ. Λ ε. Σ Β2 α) Τρόποι ανάπτυξης 7 ης παραγράφου: Παραδείγματα (δηλαδή την ιστορία τους ανάδειξής τους), Αίτιο Αποτέλεσμα ( Η καταγραφή όλων των μνημείων αυτών θα προσφέρει πλούτου), Διαίρεση ( Η καταγραφή όλων από αρχαίες μαρτυρίες). Β2. β) Πρώτα απ όλα: Αρχικά παράλληλα: ταυτόχρονα εξάλλου: άλλωστε Β3. α) εκτυλίσσεται: διαδραματίζεται, εξελίσσεται κατάλοιπα: υπολείμματα, απομεινάρια επιδίωξη: στόχος, σκοπός προσέγγισης: προσπέλασης, επαφής ολοκληρωμένη: πλήρης, καθολική

7 Β3. β) αναπτυσσόταν: υποβαθμιζόταν, συρρικνωνόταν δράση: αδράνεια ερευνημένων: ανεξερεύνητων γνωρίζουμε: αγνοούμε ανάδειξης: υποβάθμισης Β4. α) Η χρήση της διπλής παύλας επεξηγεί, συμπληρώνει όσα προηγήθηκαν. β) Κυριαρχεί το γ πρόσωπο (ενικού, πληθυντικού). Προσδίδει στο κείμενο αντικειμενικότητα, καθολικότητα, κύρος απόψεων. Γ1. Επικοινωνιακό πλαίσιο ( προσφώνηση αποφώνηση, χρήση α ή β προσώπου κυρίως σε πρόλογο - επίλογο, στοιχεία προφορικότητας) Πρόλογος : γενικότερα για την αξία της παράδοσης ως συνεκτικό στοιχείο εθνικής συνείδησης μνημεία ως πολιτισμικό στοιχείο (Παραγωγικός τρόπος) Α Ζητούμενο : Ανάγκη προσέγγισης πολιτισμικών μνημείων Αξία/Παιδευτική λειτουργία : - Προϋπόθεση εθνικής αυτοσυνειδησίας, διαμόρφωση υγιούς πατριωτισμού, τόνωση εθνικού φρονήματος. Διαφύλαξη πολιτισμικής ιδιαιτερότητας ως τρόπος άμυνας στην πολιτιστική ισοπέδωση του σύγχρονου κόσμου. - Επαφή με το παρελθόν, την ιστορία ως πηγή διδαγμάτων κι ως αφορμή αναστοχασμού πάνω στο παρελθόν. - Μοντέλα κοινωνικού βίου και αξίες. Ανάδειξη ανθρωπιστικών αξιών ( αλληλεγγύη, δικαιοσύνη, μέτρο, αξιοκρατία, αλτρουισμός) και προτύπων, αντιμετώπιση προκαταλήψεων και στερεοτύπων. - Πολιτικές αρχές (δημοκρατία, συλλογικότητα, πολιτική συμμετοχή). Πολύτιμα στοιχεία για πολιτική και κοινωνική οργάνωση, νομοθεσία και θεσμούς του παρελθόντος. - Πηγή γνώσης, ανεξάντλητος χώρος μάθησης για τη θρησκεία,οικονομία, ήθη, ιδεολογία, τεχνολογία. Νέοι δρόμοι στην επιστήμη και την έρευνα.

8 - Επαφή με καλλιτεχνικές εκφράσεις, έμπνευση για δημιουργία και εμπλουτισμό της υπάρχουσας παραγωγής. Συνειδητοποίηση και προστασία της εθνικής πολιτισμικής ιδιαιτερότητας. - Ανάδειξη αξίας της ποιοτικής ψυχαγωγίας και αισθητική καλλιέργεια. - Στοιχεία που συμβάλλουν στην νοητική διεύρυνση, συναισθηματική και ηθική ανάπτυξη της προσωπικότητας του ανθρώπου. Β Ζητούμενο : τρόποι εξοικείωσης (ειδικά των νέων) με τα μνημεία - Επισκέψεις σε μνημεία (οργανωμένες και προετοιμασμένες ) - Αξιοποίηση χώρων πολιτισμικής κληρονομιάς για καλλιτεχνικές πνευματικές δράσεις. - Συμμετοχή σε συλλόγους προστασίας πολιτιστικής κληρονομιάς. Εθελοντικές δράσεις καθαρισμού, προστασίας (συντήρησης) και ανάδειξης μνημείων. - Παρακολούθηση ενημερωτικών ημερίδων που οργανώνονται από αρμόδιες υπηρεσίες της πολιτείας, πανεπιστημιακά ιδρύματα, τοπική αυτοδιοίκηση κλπ - Αυτομόρφωση: αναζήτηση πληροφοριών για μνημεία. Χρήση τεχνολογικών μέσων για εικονική περιήγηση σε βιβλιοθήκες, μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους, εκθέσεις κλπ. - Προβολή και προώθηση στην κοινή γνώμη πνευματικών καλλιτεχνικών δράσεων που συνδέονται με το παρελθόν. Συμβολή του σχολείου : - Ανάδειξη σχετικών μαθημάτων (αρχαίων ελληνικών, ιστορίας, αισθητικής αγωγής, θρησκευτικών, γεωγραφίας). - Σεμινάρια, διαλέξεις από ειδικούς.

9 - Εκδρομές και επισκέψεις. Εξειδικευμένη ενημέρωση και ξενάγηση σε πολιτισμικούς χώρους (προβολές, εκπαιδευτικά προγράμματα). - Ανάθεση σχετικών ερευνητικών εργασιών (project). - Προγράμματα υιοθέτησης μνημείων πολιτισμικής κληρονομιάς (ευρωπαϊκό πρόγραμμα Πήγασος). - Διοργάνωση μαθητικών αγώνων (αθλητικών - λογοτεχνικών ) σε αρχαιολογικούς χώρους. Επίλογος : Συνδρομή του κράτους και των υπηρεσιών του (υπουργεία, περιφέρειες, δήμοι, εφορίες αρχαιοτήτων),συστράτευση πνευματικών ανθρώπων και φορέων κοινωνικοποίησης προς την ίδια κατεύθυνση. Αισιόδοξη προοπτική (στόχος η ενσωμάτωση της πολιτιστικής κληρονομιάς στον καθημερινό βίο του ανθρώπου ως οργανικό στοιχείο της ύπαρξης και λειτουργίας του). Σχόλιο: Το φετινό θέμα αφορούσε τη σημασία των μνημείων και την ανάγκη προστασίας αυτών, ενότητα που αναλύεται διεξοδικά στο σχολικό βιβλίο της Γ Λυκείου. Το κείμενο ήταν πυκνό κι,ενώ το ερώτημα Β.1 ευνόησε τους υποψήφιους (ερωτήσεις κατανόησης κι όχι ανάπτυξης παραγράφου), υπήρχαν απαιτητικά ζητούμενα. Επίσης, η διατύπωση του θέματος της έκθεσης γεννά απορίες για τον τρόπο που έπρεπε ο μαθητής να το προσεγγίσει. Αξίζει να σημειωθεί πως σήμερα, 18/5, τιμάται η Παγκόσμια Ημέρα των Μουσείων. Από το Νεοελληνικό τμήμα των Φροντιστηρίων Πουκαμισάς Ηρακλείου: Ε. Καραταράκη, Μ. Μαυράκης, Π. Μανιαδάκη, Χ. Μιχαλάκη, Χ. Νικολουδάκης, Μ. Τζιράκη.