Οδηγός Εκπόνησης Πτυχιακής Εργασίας

Transcript

1 Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Κρήτης Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής Οδηγός Εκπόνησης Πτυχιακής Εργασίας Ηράκλειο - Νοέμβριος 2018

2 Πίνακας Περιεχομένων Οδηγός Εκπόνησης Πτυχιακής Εργασίας... 1 Εισαγωγή... 5 Στόχοι της Πτυχιακής Εργασίας... 6 Προϋποθέσεις Ανάληψης Πτυχιακής Εργασίας... 6 Στάδια Πτυχιακής Εργασίας... 6 Βήμα 1: Ανακοίνωση θεμάτων Πτυχιακής Εργασίας... 6 Βήμα 2: Ανάληψη Πτυχιακής Εργασίας... 7 Παράταση Πτυχιακής Εργασίας... 8 Βήμα 3: Εκπόνηση Πτυχιακής Εργασίας... 8 Βήμα 4(α): Συγγραφή της Γραπτής Αναφοράς της Πτυχιακής Εργασίας... 9 Παραδοτέα Βήμα 4(β): Προετοιμασία της παρουσίασης της Πτυχιακής Εργασίας Παραδοτέα Βήμα 5: Προγραμματισμός Παρουσίασης / Αξιολόγησης της Πτυχιακής Εργασίας Βήμα 6: Παρουσίαση / αξιολόγηση της Πτυχιακής Εργασίας Αναλυτική Περιγραφή Βαθμολογικής Κλίμακας Πτυχιακής Εργασίας Παραδοτέα Βήμα 7: Παράδοση της Πτυχιακής Εργασίας Παραδοτέα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α: Δομή της Γραπτής Αναφοράς της Πτυχιακής Εργασίας Ευχαριστίες Abstract Σύνοψη ΚΡ-25 Σελίδα - 2

3 Πίνακας Περιεχομένων Λίστα Εικόνων Λίστα Πινάκων Οδηγίες Μορφοποίησης (formatting) της Γραπτής Αναφοράς της Πτυχιακής Εργασίας Παραπομπές Εισαγωγή Περίληψη Κίνητρο για την Διεξαγωγή της Εργασίας Στόχοι Δομή Εργασίας Μεθοδολογία Υλοποίησης Μέθοδος Ανάλυσης & Ανάπτυξης Σχέδιο Δράσης για την εκπόνηση της Πτυχιακής Εργασίας State of the Art Σημαντικοί στόχοι για την ολοκλήρωση της Πτυχιακής Εργασίας Κύριο μέρος Πτυχιακής Εργασίας Ανάλυση Προβλήματος Απαιτήσεις Συστήματος Σχεδιασμός Υλοποίησης Υλοποίηση Αποτελέσματα Συμπεράσματα Μελλοντική Εργασία και Επεκτάσεις Βιβλιογραφία Παραρτήματα της Πτυχιακής Εργασίας ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β: Φόρμες της Πτυχιακής Εργασίας Παράρτημα Β1: Αίτηση - Δήλωση Ανάληψης Πτυχιακής Εργασίας Παράρτημα Β2: Αίτηση Παράτασης Πτυχιακής Εργασίας ΚΡ-25 Σελίδα - 3

4 Παράρτημα Β3: Αίτηση Ορισμού Επιτροπής Αξιολόγησης Πτυχιακής Εργασίας Παράρτημα Β4Α: Πρακτικό Αναλυτικής Αξιολόγησης Πτυχιακής Εργασίας Παράρτημα Β4Β: Πρακτικό Αξιολόγησης Πτυχιακής Εργασίας Παράρτημα Β5: Πίνακας Βιβλιογραφικών Στοιχείων για τη Βιβλιοθήκη ΚΡ-25 Σελίδα - 4

5 Πτυχιακή Εργασία Τμήματος Μηχανικών Πληροφορικής Εισαγωγή Η εκπόνηση Πτυχιακής Εργασίας (ΠΕ) έχει στόχο την επίλυση σε θεωρητικό και σε εφαρμοσμένο (υλοποίηση) επίπεδο, ενός ή περισσοτέρων προβλημάτων που εντάσσονται στις επιστήμες και τεχνολογίες της Πληροφορικής. Στα πλαίσια αυτά η ΠΕ παρέχει την ευκαιρία, τόσο για σύνθεση και αξιοποίηση των γνώσεων που αποκτήθηκαν κατά τη διάρκεια των σπουδών, όσο και για την απόκτηση συμπληρωματικών γνώσεων / δεξιοτήτων που πιθανώς να απαιτούνται για την επιτυχή εκπόνηση της ΠΕ. Οι ΠΕ μπορούν να είναι: (α) Ερευνητικές / Θεωρητικές που αφορούν στην ανάπτυξη ενός νέου θεωρητικού μοντέλου ή στην επέκταση κάποιου υπάρχοντος και στην εφαρμογή του σε επίλυση προβλημάτων, (β) Ερευνητικές / Ανάπτυξης που αφορούν στην ανάπτυξη ενός «νέου» συστήματος, που βασίζεται σε υπάρχουσα θεωρία και το οποίο αναμένεται να αποτελεί το κυρίαρχο μέρος της εργασίας στην οποία και θα επιδεικνύεται η εφαρμογή του, και (γ) Εφαρμογής που αφορούν στην ανάπτυξη μιας εφαρμογής χρήσιμης σε κάποια περιοχή ενδιαφέροντος με χρήση ενός ή περισσοτέρων πακέτων λογισμικού. Τα θέματα των ΠΕ προτείνονται από μέλη του Εκπαιδευτικού Προσωπικού, εγκρίνονται από τους Τομείς και στη συνέχεια από το Συμβούλιο του Τμήματος. Η επιστημονική ευθύνη εκπόνησης της ΠΕ ανήκει στον εκπαιδευτικό που έχει την ευθύνη της επίβλεψης και υποστήριξης του φοιτητή (επιβλέπων εκπαιδευτικός), σύμφωνα με την επικρατούσα δεοντολογία και πρακτική στο πεδίο της Πληροφορικής. Το αποτέλεσμα της ΠΕ πρέπει να παρουσιάζεται σε τέτοια μορφή ώστε αφενός η εργασία να είναι περιεκτική και αφετέρου να περιγράφει αναλυτικά το πρόβλημα και τη λύση του, περιλαμβάνοντας εκτός του κειμένου όλα τα αναγκαία σχήματα, διαγράμματα, παραπομπές, βιβλιογραφία κλπ. Επιπλέον, η ΠΕ μπορεί να περιλαμβάνει επίδειξη τυχόν συνοδευτικού λογισμικού ή υλικού που αναπτύχθηκε ή προσαρμόστηκε στα πλαίσια της εργασίας. Κάθε ΠΕ θα συνοδεύεται από μια σύντομη περίληψη περίπου 300 λέξεων στην Ελληνική και στην Αγγλική, και από μία σύντομη περιγραφή τριών το πολύ σελίδων του θέματος, της υφιστάμενης κατάστασης, της μεθοδολογίας που ακολουθήθηκε και των αποτελεσμάτων της εργασίας. Αναμένεται ότι η έκταση της ΠΕ θα είναι ικανοποιητική (ανάλογα με τη φύση του προβλήματος) και σε κάθε περίπτωση δεν θα έχει τη μορφή απλής αναφοράς ή έκθεσης ιδεών. Τυχόν παραρτήματα που κρίνεται σκόπιμο να υπάρχουν πρέπει να περιλαμβάνουν συμπληρωματικά δεδομένα που να υποστηρίζουν ή να εξειδικεύουν επιμέρους θέματα. Το ενδεικτικό μέγεθος μιας ΠΕ είναι κατ ελάχιστο 60 σελίδες χωρίς τα παραρτήματα. Για την εκπόνηση της ΠΕ χρησιμοποιούνται οι χώροι και ο εξοπλισμός του ΤΕΙ. Μια ΠΕ μπορεί να πραγματοποιηθεί επίσης εκτός Τ.Ε.Ι. σε οργανισμούς, ιδρύματα, υπηρεσίες, ιδιωτικές επιχειρήσεις κλπ. εντός Ελλάδας ή άλλης Ευρωπαϊκής χώρας. Η ΠΕ μαζί με την πρακτική άσκηση διεξάγονται στο 8 ο εξάμηνο των σπουδών. Η βαρύτητα του εξαμήνου σε διδακτικές (ECTS) μονάδες ανέρχεται στις 30 εκ των οποίων 20 ECTS μονάδες αντιστοιχούν στην ΠΕ και 10 στην πρακτική άσκηση. ΚΡ-25 Σελίδα - 5

6 Στόχοι της Πτυχιακής Εργασίας Στόχος της ΠΕ είναι οι φοιτητές να συγκεράσουν υπάρχουσες δεξιότητες και όπου απαιτείται να τις επεκτείνουν, προκειμένου να: 1. Αναλύσουν ένα σύνθετο πρόβλημα εντοπίζοντας τις βασικές γνώσεις και εργαλεία που απαιτεί η επίλυσή του. 2. Σχεδιάσουν, υιοθετήσουν και εφαρμόσουν μια δομημένη, αρθρωτή μεθοδολογία επίλυσης προβλημάτων υιοθετώντας διεθνώς αποδεκτές πρακτικές. 3. Καταγράψουν τη διαδικασία ανάλυσης του προβλήματος, τη μεθοδολογία και το αποτέλεσμα της εργασίας τους με περιεκτικό και κατανοητό τρόπο. 4. Παρουσιάσουν την εργασία τους ενώπιον κοινού, απαντώντας σε ερωτήσεις που μπορεί να τεθούν σχετικά με την εργασία τους. Προϋποθέσεις Ανάληψης Πτυχιακής Εργασίας Οι προϋποθέσεις για να μπορεί ο φοιτητής να αναλάβει μια ΠΕ είναι: Α) να έχει μπει στο 8 ο εξάμηνο των σπουδών (ημερολογιακά), Β) να έχει περάσει τα συναφή με την επιλεγόμενη ΠΕ μαθήματα. Στάδια Πτυχιακής Εργασίας Βήμα 1: Ανακοίνωση θεμάτων Πτυχιακής Εργασίας Κάθε μέλος εκπαιδευτικού προσωπικού (μέλη Ε.Π., επιστημονικοί και εργαστηριακοί συνεργάτες με πλήρη προσόντα) μπορούν να υποβάλουν θέματα ΠΕ κάθε εξάμηνο). Υπάρχουν δύο τρόποι ορισμού μιας ΠΕ. Ο πρώτος είναι ο καθηγητής να προσδιορίσει το θέμα της ΠΕ και ο δεύτερος είναι ο φοιτητής να προτείνει στο καθηγητή κάποιο θέμα για ΠΕ, το οποίο όμως θα πρέπει να εγκριθεί από τον καθηγητή. Στη συνέχεια, τα θέματα ΠΕ κατατίθενται προς έγκριση στον αρμόδιο τομέα (Μηχανικών Δικτύων, Μηχανικών Λογισμικού, Μηχανικών Υπολογιστών). Τέλος, τα θέματα των ΠΕ που εγκρίνονται από τους τομείς προωθούνται στη Γενική Συνέλευσητου τμήματος για οριστική έγκριση. Η κατάθεση θεμάτων ΠΕ γίνεται δύο φορές το χρόνο (συνήθως την 3η 4η εβδομάδα κάθε εξαμήνου). Οι ΠΕ που θα εγκριθούν από την ΓΣτου τμήματος δημοσιοποιούνται από την γραμματεία στον πίνακα ανακοινώσεων. Κατ εξαίρεση και με θετική εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου του τμήματος μπορεί να εγκριθεί το θέμα μιας πτυχιακής εργασίας και κατά τη διάρκεια των εξαμήνων κατόπιν αιτήσεως του υπεύθυνου καθηγητή προς το ΔΣ. Το θέμα θα πρέπει να τύχει εγκρίσεως της ΓΣ του τομέα και της ΓΣ του τμήματος όπως και παραπάνω αναφερόμενες. Οι πτυχιακές εργασίες κατατάσσονται και χαρακτηρίζονται σε δύο κατηγορίες: Σελίδα - 6

7 κατηγορία Β όπου κατατάσσονται εργασίες βιβλιογραφικές η εργασίες των οποίων τα αποτελέσματα δεν αντανακλούν αποδεδειγμένα βέλτιστες τεχνολογικές και επιστημονικές πρακτικές αιχμής (state of the art). Αυτές οι εργασίες κρίνονται ως ήπιας δυσκολίας και η βαθμολογία τους μπορεί να είναι μεχρι πολύ καλά (7). Κατηγορία Α όπου κατατάσσονται εργασίες αντανακλούν αποδεδειγμένα βέλτιστες τεχνολογικές και επιστημονικές πρακτικές αιχμής (state of the art) ή/και τις ξεπερνούν, παράγοντας πρωτότυπα αποτελέσματα. Πολύ συχνά οδηγούν σε τεχνικές αναφορές, ανακοινώσεις σε συνέδρια ή αποτελούν τμήμα δημοσιεύσεων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Αυτές οι εργασίες κρίνονται ως αυξημένης δυσκολίας και η βαθμολογία τους μπορεί να είναι μέχρι άριστα (10). Οι εργασίες της κατηγορίας Β μπορούν να αναπτυχθούν μόνο ατομικά από έναν φοιτητή. Οι εργασίες της κατηγορίας Α μπορούν κατόπιν τεκμηρίωσης του διδάσκοντα να αναπτυχθούν και από δύο φοιτητές οι οποίοι όμως θα παραδώσουν διαφορετικές αναφορές με έμφαση στο τμήμα που ανέπτυξε ο καθένας. Στις εργασίες που παραδίδουν οι δύο φοιτητές να αναφέρεται στην πρώτη σελίδα ότι αποτελεί τμήμα κοινής εργασίας που αναπτύχθηκε με τον/την -με αναφορά και στο όνομα του έτερου φοιτητή ώστε να αποφευχθεί η περίπτωση απόρριψής λόγω λογοκλοπής. Οι φοιτητές που πρόκειται να επιλέξουν θέμα πτυχιακής θα πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι η πρώτη ολοκληρωμένη εργασία που τους εισάγει στην αγορά εργασίας και μέσω της οποίας αποδεικνύουν τις ικανότητες και δεξιότητες που διαθέτουν. Ως τέτοια η πτυχιακή εργασία θα τους ζητηθεί στο από τους μελλοντικούς εργοδότες, από τις επιτροπές αξιολόγησης μεταπτυχιακών και θέσεων μηχανικού στο δημόσιο κλπ. Θα πρέπει επομένως να επιλέγουν εργασίες με βάση τα ενδιαφέροντα και την επιθυμία τους για απασχόληση και όχι με τον βαθμό δυσκολίας. Βήμα 2: Ανάληψη Πτυχιακής Εργασίας Οι φοιτητές ενημερώνονται για τα εγκεκριμένα θέματα από πίνακα ανακοινώσεων και από ανάρτηση τους στις ιστοσελίδες ώστε να επιλέξουν αυτό που τους ενδιαφέρει περισσότερο. Οι φοιτητές, μετά από συνεννόηση με τους επιβλέποντες εκπαιδευτικούς και έγγραφη έγκριση των δεύτερων, καταθέτουν αίτηση στην Γραμματεία του Τμήματος όπου δηλώνουν το θέμα ΠΕ που επέλεξαν σε συνεργασία με τον επιβλέποντα εκπαιδευτικό. Κάθε ΠΕ, ανάλογα με τον όγκο εργασίας που απαιτεί, μπορεί να δοθεί το πολύ σε δύο (2) φοιτητές. Η δήλωση γίνεται με την συμπλήρωση της κατάλληλης αίτησης (βλέπε υπόδειγμα στο Παράρτημα Β1). Τα μέλη μιας ομάδας είναι εξίσου συνυπεύθυνα για την εκπόνηση και την ολοκλήρωση της ΠΕ. Σε περίπτωση που προκύψουν προβλήματα συνεργασίας μεταξύ των φοιτητών που έχουν αναλάβει από κοινού μια ΠΕ, τότε είναι ευθύνη του φοιτητή να ζητήσει την διακοπή εκπόνησης της εργασίας και την επιλογή νέας ΠΕ. Ο επιβλέπων εκπαιδευτικός θα πρέπει να ζητήσει, αιτιολογημένα, από τον τομέα του την συνέχεια της ΠΕ ή την ανάθεση νέας ΠΕ ή την συμπλήρωση της ομάδας με νέο μέλος. Σελίδα - 7

8 Παράταση Πτυχιακής Εργασίας Η επεξεργασία της ΠΕ μπορεί να επεκταθεί και πέρα από τη λήξη του τελευταίου εξαμήνου σπουδών, ανάλογα με την έκταση και τις απαιτήσεις του θέματος. Η ολοκλήρωση της ΠΕ πρέπει να πραγματοποιείται το πολύ σε ένα (1) έτος (2 εξάμηνα) από την ημερομηνία ανάθεσης της ΠΕ, με δυνατότητα παράτασης μετά από έγγραφη έγκριση και αιτιολόγηση του επιβλέποντα εκπαιδευτικού μέχρι το πολύ ένα (1) ακόμη έτος (2 εξάμηνα). Σε διαφορετική περίπτωση, θεωρείται ότι ο/οι φοιτητής/ές εγκατέλειψαν το θέμα και απαιτείται να αναλάβει/ουν άλλο, με νέα ανάθεση. ΠΕ η οποία είναι ανενεργή (δεν έχει γίνει οποιαδήποτε εργασία) για ένα ακαδημαϊκό εξάμηνο ακυρώνεται με αίτηση του καθηγητή και απόφαση της Επιτροπής ΠΕ, μετά από εισήγηση του Τομέα και ο φοιτητής ειδοποιείται να αναζητήσει άλλη ΠΕ. Η ακυρωμένη ΠΕ δύναται να ανατεθεί σε άλλο φοιτητή. Για να δοθεί παράταση πρέπει να συμπληρωθεί η αντίστοιχη αίτηση από τον φοιτητή (βλέπε υπόδειγμα στο Παράρτημα Β2). Βήμα 3: Εκπόνηση Πτυχιακής Εργασίας Η εκπόνηση της ΠΕ διαιρείται στα παρακάτω βασικά στάδια: 1. Βιβλιογραφική αναζήτηση της τεχνολογίας αιχμής (state of the art) στο θέμα της ΠΕ, προσδιορισμός και καθορισμός του προβλήματος και των περιεχομένων της ΠΕ. 2. Σχεδιασμός και υλοποίηση της λύσης του προβλήματος. 3. Έκθεση αποτελεσμάτων (Θεωρητικά / Πειραματικά) Συγγραφή Γραπτής Αναφοράς Πτυχιακής Εργασίας Η ΠΕ πρέπει να περιλαμβάνει ένα σύνολο δραστηριοτήτων, οι οποίες εκτείνονται σε όλες τις φάσεις της εκπόνησης της ΠΕ και οι οποίες μπορούν να εγγυηθούν την από κάθε άποψη επιτυχή έκβαση. Τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων αυτών συνοψίζονται στη γραπτή αναφορά της ΠΕ (βλέπε παράρτημα «Δομή της Γραπτής Αναφοράς Πτυχιακής Εργασίας») η οποία ενδεικτικά μπορεί να περιλαμβάνει: 1. Περιγραφή και ανάλυση του θέματος της εργασίας, με σκοπό να κατανοήσει ο αναγνώστης το αντικείμενο της ΠΕ, τις υποθέσεις εργασίας και τις διαστάσεις του χώρου λύσεων. 2. Ανάλυση της υφιστάμενης κατάστασης στα σχετιζόμενα επιστημονικά αντικείμενα, παρουσιάζοντας τις βασικές έννοιες και απαιτήσεις του προβλήματος, τα ερευνητικά ή άλλα αποτελέσματα στα οποία βασίζεται η εργασία, και τους στόχους της ΠΕ σε σχέση με διεθνώς άριστες πρακτικές (state-of-the-art). 3. Περιγραφή των παραδοχών και της μεθοδολογίας υλοποίησης της εργασίας και των πιθανών περιορισμών που εισάγουν αυτές. 4. Περιγραφή της λύσης. Η περιγραφή αυτή μπορεί να περιλαμβάνει θεωρητική λύση (θεωρήματα, μοντέλα ανάλυσης, αλγορίθμους, κλπ.) κα) ή/και υλοποίηση ενός συστήματος σε σχέση με τις περιπτώσεις χρήσης που καταγράφηκαν κατά την ανάλυση. Σελίδα - 8

9 5. Τελικά συμπεράσματα της Π.Ε. που θα περιλαμβάνει στοιχεία για τον έλεγχο και αξιολόγηση της λύσης του προβλήματος (θεωρητική αξιολόγηση, παράθεση μετρήσεων ή αξιολογήσεων). 6. Ανάλυση της βιβλιογραφίας όπου θα καταγράφονται όλα τα βιβλία ή άρθρα που χρησιμοποιήθηκαν στο κείμενο ή στις υποσημειώσεις ή και άλλη συμπληρωματική βιβλιογραφία, πηγές, κλπ. 7. Παραρτήματα όπου θα περιγράφονται όλα τα εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν, μαζί με οδηγίες εγκατάστασής τους. Οι υποχρεώσεις του επιβλέποντα εκπαιδευτικού περιλαμβάνουν: Τον έλεγχο της πορείας υλοποίησης της ΠΕ πραγματοποιώντας συναντήσεις, μετά από αμοιβαία συνεννόηση με τον φοιτητή, κατά κανόνα μια φορά το μήνα. Τον καθορισμό του υλικού (εργαλεία ανάπτυξης, πλατφόρμες κλπ.) που θα χρησιμοποιήσει ο φοιτητής και την παροχή βιβλιογραφικής υποστήριξης. Τη συνεχή υποστήριξη του φοιτητή σε θέματα που σχετίζονται με την εργασία του και, σε περίπτωση που απαιτείται, την παροχή στο φοιτητή του απαραίτητου περιβάλλοντος και εργαλείων για την επιτυχή εκπόνηση της εργασίας. Συγκεκριμένα, ο επιβλέπων εκπαιδευτικός οφείλει: Να καταθέσει στον Τομέα την έκθεση προόδου του φοιτητή (μαζί με το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης και το περίγραμμα περιεχομένων της ΠΕ). Η έκθεση προόδου κατατίθεται υποχρεωτικά εντός προθεσμίας τριών (3) μηνών από την ημερομηνία ανάθεσης στο φοιτητή της ΠΕ. Να ενημερώνει έγκαιρα τον Τομέα για προβλήματα στη συνεργασία του με τον φοιτητή, για τυχόν καθυστερήσεις, για την ανάγκη παράτασης της προθεσμίας υποβολής κάποιας ενδιάμεσης έκθεσης κλπ. Να ελέγχει με βάση τις διεθνείς πρακτικές και τα διαθέσιμα εργαλεία πιθανά φαινόμενα λογοκλοπής ή/και παραπλάνησης (πχ ανάθεσης μέρους ή του συνόλου της εργασίας σε τρίτους) που μπορεί εσκεμμένα ή όχι να υποπέσει ο υπεύθυνος φοιτητής. Ο Τομέας οφείλει: Να ενημερώνει το Τμήμα για τυχόν προβλήματα κατά την εκπόνηση των ΠΕ. Να επιλύει προβλήματα που ανακύπτουν από την συνεργασία του επιβλέποντα εκπαιδευτικού με την ομάδα εκπόνησης μιας ΠΕ. Να ελέγχει την πρόοδο εκπόνησης των ΠΕ από τους φοιτητές. Βήμα 4(α): Συγγραφή της Γραπτής Αναφοράς της Πτυχιακής Εργασίας Για να υπάρχει ομοιομορφία στις ΠΕ του Τμήματος, οι σπουδαστές πρέπει να ακολουθούν τις οδηγίες που περιγράφονται στο παράρτημα Α με τίτλο «Δομή της Γραπτής Αναφοράς της Πτυχιακής Εργασίας» κατά την διαδικασία συγγραφής της αναφοράς της ΠΕ. Σελίδα - 9

10 Τι είναι λογοκλοπή και πώς αποφεύγεται Η ΠΕ, ως επίσημο ακαδημαϊκό κείμενο, πρέπει να μην ενέχει καμία υποψία λογοκλοπής. Λογοκλοπή είναι η ενσωμάτωση αυτούσιου ή παραφρασμένου κειμένου από οποιαδήποτε πηγή χωρίς να αποδίδεται στο ακέραιο η πρέπουσα αναφορά σε αυτό. Παραδείγματα αποτελούν η αντιγραφή από οποιαδήποτε ιστοσελίδα, βιβλίο, άλλη ΠΕ κλπ, καθώς και παράφραση / μετάφραση / περίληψη αυτών χωρίς να αναφέρεται η πηγή. Είναι απολύτως κατανοητό και μάλιστα θεμιτό να ενστερνιζόμαστε δουλειά άλλων πάνω στην οποία στηρίζουμε το δικό μας οικοδόμημα, αρκεί όμως να την αναφέρομε όπου και όπως πρέπει στο γραπτό μας. Ο σωστός τρόπος να γίνεται αυτό είναι, αφού διαβάσουμε / επεξεργαστούμε / ενστερνιστούμε το περιεχόμενο που έχουμε διαβάσει να αναφερόμαστε σε αυτό στο γραπτό μας όπου το έχουμε χρησιμοποιήσει και να αναφέρομε την πηγή. Η λογοκλοπή είναι πολύ εύκολο αποφευχθεί και ταυτόχρονα πολύ επικίνδυνο να αγνοηθεί: Ακολουθήστε τον εξής απλό κανόνα: Για οποιοδήποτε τμήμα μιας εργασίας μας πρέπει να είναι ξεκάθαρο: (α) εάν αποτελεί προϊόν καθαρά δικής σας γνωσιακής διαδικασίας, σκέψης, υλοποίησης κλπ. (β) εάν ενσωματώθηκε από άλλη πηγή επειδή π.χ. αποτελεί γνωστικό υπόβαθρο. Στην περίπτωση (β) θα πρέπει να αναφερθούμε στην αντίστοιχη πηγή που έχουμε συμπεριλάβει στην ενότητα «Βιβλιογραφία» στο τέλος της αναφοράς. Δείγματα του τρόπου που γίνεται αυτό υπάρχουν σε όλα τα περιοδικά και συνέδρια. Ενδεικτικά, μπορείτε να ακολουθήσετε το πρότυπο ενσωμάτωσης αναφορών της ΙΕΕΕ στην ιστοσελίδα: Manuscript Templates for Conference Proceedings.. Τέλος, είναι σημαντικό η γραπτή αναφορά να εμπεριέχει ότι άλλο μπορεί να βοηθήσει τον αναγνώστη να κατανοήσει την έκταση της εργασίας που έχει γίνει, π.χ. σχήματα, σχεδιαγράμματα, flow charts, φωτογραφίες, screenshots. Η ΠΕ θα πρέπει να ελέγχεται από τα σχετικά εργαλεία ελέγχου λογοκλοπής πριν παραδοθεί προς έγκριση στην Τριμελή επιτροπή που θα ενεργήσει και την αξιολόγηση. Το ανώτερο συνολικό όριο ομοιότητας που επιτρέπεται σε μια εργασία είναι το 20% με τον όρο ότι ΚΑΜΙΑ πηγή δεν θα παρουσιάζει ομοιότητα στην ΠΕ περισσότερο από 1%. Επίσης, όπως αναφέρουμε παραπάνω, όλες οι πηγές θα πρέπει να αναφέρονται επαρκώς μέσα στο κείμενο. Παραδοτέα Το κύριο παραδοτέο στο στάδιο αυτό είναι η Γραπτή Αναφορά της ΠΕ, η μορφή και περιεχόμενο της οποίας παγιώνονται μέσα από μια σειρά αναθεωρήσεων σε συνεννόηση με τον επιβλέποντα εκπαιδευτικό. Η τελική έκδοση πρέπει να εγκριθεί από τον επιβλέποντα εκπαιδευτικό, στη διάθεση του οποίου υπάρχουν εργαλεία που μπορεί να χρησιμοποιήσει για να αξιολογήσει την αυθεντικότητα του κειμένου. Σελίδα - 10

11 Βήμα 4(β): Προετοιμασία της παρουσίασης της Πτυχιακής Εργασίας Αφού παγιωθεί το περιεχόμενο της Γραπτής Αναφοράς της ΠΕ, ξεκινά η προετοιμασία για τη δημόσια παρουσίαση της ΠΕ ενώπιον τριμελούς επιτροπής που αποτελείται από τον επιβλέποντα εκπαιδευτικό και άλλα δύο μέλη ΕΠ και κοινού. Τα βασικά χαρακτηριστικά της δημόσιας παρουσίασης της ΠΕ είναι τα ακόλουθα : Πρέπει να έχει διάρκεια 15 με 20 λεπτά, έτσι ώστε να υπάρχει χρόνος για ερωτήσεις. Συνίσταται στον φοιτητή να κάνει πρόβα της παρουσίασης για να διαπιστώσει τον απαιτούμενο χρόνο και να εξοικειωθεί με την ροή της παρουσίασης. Χρησιμοποιεί ηλεκτρονικά μέσα παρουσίασης PowerPoint (10-15 διαφάνειες) o Τα παρακάτω περιεχόμενα: Παρουσίαση του/των φοιτητών και του τίτλου της ΠΕ Σύντομη εισαγωγή Πλήρη παρουσίαση του θέματος της ΠΕ Παρουσίαση των αποτελεσμάτων και συμπερασμάτων Μελλοντικές πιθανές εξελίξεις o Και τα ακόλουθα μορφολογικά χαρακτηριστικά: Το font να είναι αρκετά μεγάλο Να περιλαμβάνονται μόνο τα κεντρικά σημεία σε μορφή bullets, όχι ολόκληρες παράγραφοι Οι διαφάνειες να είναι απλές για να είναι κατανοητές. Ακολουθεί τους παρακάτω κανόνες επικοινωνίας: o o o Απευθυνόμαστε στο κοινό, όχι στην οθόνη, στον τοίχο ή στον πίνακα. Μιλάμε αργά και καθαρά ώστε να είμαστε κατανοητοί. Δεν διαβάζουμε αυτολεξεί από τις διαφάνειες ή τις σημειώσεις, αλλά χρησιμοποιούμε το υλικό αυτό ως εφαλτήριο για να χτίσουμε και να αναπτύξουμε την παρουσίαση. Παραδοτέα Το κύριο παραδοτέο στο στάδιο αυτό είναι το αρχείο PowerPoint της παρουσίασης της ΠΕ του οποίου το περιεχόμενο και μορφοποίηση έχει εγκρίνει ο επιβλέπων εκπαιδευτικός. Σελίδα - 11

12 Βήμα 5: Προγραμματισμός Παρουσίασης / Αξιολόγησης της Πτυχιακής Εργασίας Εφόσον τα αρχεία (α) Γραπτή Αναφορά της Πτυχιακής Εργασίας και (β) Παρουσίαση PowerPoint είναι έτοιμα, ο φοιτητής καταθέτει στη γραμματεία του Τμήματος αίτηση (βλέπε υπόδειγμα στο Παράρτημα Β3), επισυνάπτοντας την εργασία καθώς και την αναφορά ελέγχου λογοκλοπής στο Διοικητικό Συμβούλιο του τμήματος με την οποία ζητά τον ορισμό τριμελούς επιτροπής για την παρουσίαση και αξιολόγηση της ΠΕ σε συγκεκριμένη ημερομηνία. Ταυτόχρονα με την κατάθεση της παραπάνω αίτησης, ο φοιτητής παραδίδει από ένα αντίγραφο της ΠΕ σε ηλεκτρονική μορφή στον εισηγητή και σε καθέναν εξεταστή της επιτροπής αξιολόγησης τουλάχιστον 2 εβδομάδες πριν την ημερομηνία της εξέτασης έτσι ώστε να έχουν το περιθώριο μελέτης της εργασίας πριν την τελική εξέταση. Μετά τον ορισμό της εξεταστικής επιτροπής από τον ΔΣ του Τμήματος, η γραμματεία σε συνεννόηση με τον επιβλέποντα εκπαιδευτικό ενημερώνει τα μέλη της εξεταστικής επιτροπής για την παρουσίαση. Παράλληλα αναρτάται ανακοίνωση με τον τίτλο της διπλωματικής, το όνομα του φοιτητή, καθώς και την ημερομηνία, την ώρα και την αίθουσα της παρουσίασης, ώστε να υπάρχει η μέγιστη δυνατή συμμετοχή από την εκπαιδευτική κοινότητα. Η ανακοίνωση της Γραμματείας πρέπει να εκδίδεται τουλάχιστον πέντε (5) μέρες πριν την εξέταση. Βήμα 6: Παρουσίαση / αξιολόγηση της Πτυχιακής Εργασίας Η δημόσια παρουσίαση αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της τελικής εξέτασης και είναι υποχρεωτική. Η επιτυχία του φοιτητή κρίνεται τόσο από το περιεχόμενο της ΠΕ, όσο και από την παρουσίαση και υποστήριξη της ΠΕ κατά τη διάρκεια της δημόσιας παρουσίασης. Κατά την διάρκεια της εξεταστικής διαδικασίας τα μέλη της επιτροπής παρακολουθούν την παρουσίαση της εργασίας και υποβάλλουν ερωτήσεις ώστε να διαμορφώσουν άποψη για την ορθότητα και την πληρότητα της λύσης που δόθηκε στο πρόβλημα από τους συμμετέχοντες στην επεξεργασία του θέματος φοιτητές. Αν και τα θέματα των ΠΕ μπορεί να διαφέρουν όσον αφορά την θεματολογία και το επίπεδο δυσκολίας, η επιτροπή αξιολόγησης λαμβάνει υπόψη θέματα όπως: a) Την προσπάθεια που κατέβαλε ο φοιτητής, b) Την ποιότητα του παραγόμενου λογισμικού, c) Τον βαθμό πληρότητας και εγκυρότητας του εμπλεκόμενου υλικού στην ΠΕ σε σχέση με την θεματολογία, d) Την ποιότητα δομής και παρουσίασης της ΠΕ, συμπεριλαμβανομένης της Ελληνικής & Αγγλικής (Final Year Project abstract) γλώσσας. Αναλυτική Περιγραφή Βαθμολογικής Κλίμακας Πτυχιακής Εργασίας Βαθμολογική Κλίμακα Περιγραφή (Τα σχόλια αναφέρονται στο μέσο των βαθμολογικών ορίων κάθε ενότητας) Σελίδα - 12

13 85% - 100% Μια διαπρεπής ΠΕ, εξαιρετικά οργανωμένη και διατυπωμένη. Το λογισμικό θα πρέπει να είναι χωρίς λάθη, καλά δομημένο και προσεκτικά ελεγμένο. Θα πρέπει να υπάρχουν εξαίρετα επιτεύγματα όσον αφορά τους στόχους της ΠΕ, αποδείξεις πρωτοτυπίας και η ΠΕ θα πρέπει να είναι σε επίπεδο δυνητικής υποψηφιότητας δημοσίευσης 70% - 84% Ο φοιτητής θα πρέπει να επιδείξει ενδελεχή κατανόηση του εμπλεκόμενου υλικού στην ΠΕ και να έχει παραχθεί ολοκληρωμένο έργο χωρίς σημαντικά λάθη ή ελλείψεις. Η οργάνωση και η παρουσίαση θα πρέπει να είναι εξαιρετική. 60% - 69% Ο φοιτητής θα πρέπει να επιδείξει ξεκάθαρη κατανόηση του εμπλεκόμενου υλικού στην ΠΕ και να έχει παραχθεί ολοκληρωμένο έργο με μικρά λάθη ή ελλείψεις. Η οργάνωση και η παρουσίαση θα πρέπει να είναι αρκετά καλές.. 50% - 59% Ο φοιτητής θα πρέπει να επιδείξει επαρκή κατανόηση του εμπλεκόμενου υλικού στην ΠΕ και να έχει παραχθεί μερικώς ολοκληρωμένο έργο με μικρά λάθη. Η οργάνωση και η παρουσίαση θα πρέπει να είναι σχετικά καλές. Μετά την ολοκλήρωση της εξεταστικής διαδικασίας η τριμελής επιτροπή συνεδριάζει και καθορίζει τη βαθμολογία των φοιτητών που παρουσίασαν την εργασία και πιθανές συμπληρώσεις / διορθώσεις. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης της ΠΕ και κατά την κρίση της επιτροπής αξιολόγησης είναι δυνατό να προκύψουν θέματα τροποποίησης ή περεταίρω ανάπτυξης τμημάτων της Γραπτής Αναφοράς της ΠΕ. Σε περίπτωση που μια ΠΕ κριθεί ότι χρειάζονται μικρές αλλαγές, αυτές θα υλοποιηθούν από τον φοιτητή και θα ελεγχθούν από τον επιβλέποντα εκπαιδευτικό. Σε περίπτωση, όπως, που μια ΠΕ κριθεί ότι χρειάζεται σημαντικές αλλαγές τότε αναπέμπεται για συμπληρωματική επεξεργασία και η τελική έκδοση της Γραπτής Αναφοράς της Πτυχιακής Εργασίας θα πρέπει να εγκριθεί από όλα τα μέλη της τριμελούς επιτροπής. Τα πνευματικά δικαιώματα που προκύπτουν από την ΠΕ υπόκεινται στους νόμους και των κανονισμούς του Ιδρύματος. Παραδοτέα Μετά την εξέταση της ΠΕ συμπληρώνονται από την επιτροπή αξιολόγησης της ΠΕ οι φόρμες των παραρτημάτων Β4Α & Β4Β και κατατίθενται στη Γραμματεία του Τμήματος με ευθύνη του επιβλέποντος εκπαιδευτικού. Βήμα 7: Παράδοση της Πτυχιακής Εργασίας Μετά την παρουσίαση / αξιολόγηση της ΠΕ και αφού έχουν ενσωματωθεί πιθανές διορθώσεις της επιτροπής αξιολόγησης, ο φοιτητής παραδίδει από ένα CD στη Γραμματεία του Τμήματος και σε κάθε μέλος της τριμελούς Σελίδα - 13

14 εξεταστικής επιτροπής (δηλ 4 CD συνολικά) με περιεχόμενο (α) την τελική έκδοση της Γραπτής Αναφοράς της Πτυχιακής Εργασίας, (β) το συνοδευτικό λογισμικό και (γ) το αρχείο παρουσίασης (π.χ. PowerPoint). Επιπλέον, εφόσον η επιτροπή αξιολόγησης έκρινε ότι η ΠΕ είναι κατάλληλη για ανάρτηση στο ηλεκτρονικό αποθετήριο πτυχιακών εργασιών του Ιδρύματος και το αποτύπωσε στη φόρμα «Αναλυτικής Αξιολόγησης Πτυχιακής Εργασίας» (παράρτημα Β4Α), ο φοιτητής πρέπει να παραδώσει ένα CD με περιεχόμενο τη Γραπτή Αναφορά της Πτυχιακής Εργασίας σε επεξεργάσιμη μορφή (π.χ. Word) στην βιβλιοθήκη (βλ. υπόδειγμα στο Παράρτημα Β5). Παραδοτέα Ο φοιτητής παραδίδει από ένα αντίγραφο της τελικής έκδοσης της ΠΕ, του συνοδευτικού λογισμικού και της παρουσίασης PowerPoint σε ηλεκτρονική μορφή (CD) στη Γραμματεία του Τμήματος και σε κάθε μέλος της τριμελούς εξεταστικής επιτροπής. Εφόσον η επιτροπή αξιολόγησης της ΠΕ κρίνει ότι η ΠΕ είναι κατάλληλη για ανάρτηση στο Ιδρυματικό Αποθετήριο, τότε ο φοιτητής παραδίδει και ένα αντίγραφο σε ηλεκτρονική μορφή (CD) στη βιβλιοθήκη του Ιδρύματος το οποίο περιέχει την τελική έκδοση της Γραπτής Αναφοράς της Πτυχιακής Εργασίας σε επεξεργάσιμη μορφή (π.χ. Word). Σελίδα - 14

15 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α: Δομή της Γραπτής Αναφοράς της Πτυχιακής Εργασίας Σελίδα - 15

16 Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Κρήτης Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής Πτυχιακή εργασία Τίτλος:.. Ονοματεπώνυμο (AM: Αριθμός Μητρώου) (Στις εργασίες που παραδίδουν οι δύο φοιτητές να αναφέρεται στην πρώτη σελίδα ότι: Αποτελεί τμήμα κοινής εργασίας που αναπτύχθηκε με τον/την -με αναφορά και στο όνομα του έτερου φοιτητή) Επιβλέπων εκπαιδευτικός : Επιτροπή Αξιολόγησης : Ημερομηνία παρουσίασης : Σελίδα - 16

17 Ευχαριστίες Στη δεύτερη σελίδα της αναφοράς, μετά το εξώφυλλο, ο φοιτητής αναφέρει τυχόν ευχαριστίες διαφορετικά η σελίδα παραμένει κενή. Abstract Η τρίτη σελίδα της αναφοράς περιλαμβάνει σύνοψη της εργασίας στην Αγγλική (Undergraduate Thesis Abstract). Σύνοψη Η τέταρτη σελίδα της αναφοράς περιλαμβάνει σύνοψη της εργασίας στην Ελληνική γλώσσα. Πίνακας Περιεχομένων Στην πέμπτη σελίδα ξεκινάει ο πίνακας περιεχομένων ο οποίος πρέπει να περιέχει κεφαλίδες μέχρι και βάθος 3 (heading 3). Λίστα Εικόνων Τον πίνακα περιεχομένων ακολουθεί η λίστα εικόνων. Κάθε εικόνα πρέπει να συνοδεύεται από κατάλληλη λεζάντα που να επεξηγεί το περιεχόμενό της και να φέρει αρίθμηση. Λίστα Πινάκων Τη λίστα εικόνων ακολουθεί η λίστα πινάκων. Κάθε πίνακας πρέπει να συνοδεύεται από κατάλληλη λεζάντα που να επεξηγεί το περιεχόμενό του και να φέρει αρίθμηση. Οδηγίες Μορφοποίησης (formatting) της Γραπτής Αναφοράς της Πτυχιακής Εργασίας Για λόγους ομοιομορφίας των ΠΕ του Τμήματος, πρέπει να ακολουθούνται οι ακόλουθες οδηγίες μορφοποίησης στο κείμενο της γραπτής αναφοράς της ΠΕ: Το μέγεθος της σελίδας να είναι Α4 Τα περιθώρια της σελίδας να είναι 2,5 cm πάνω, κάτω, δεξιά και αριστερά. Το κείμενο πρέπει να είναι πλήρως στοιχισμένο (justified) Το font του κυρίως κειμένου πρέπει να είναι Times Roman 12p Το διάστημα ανάμεσα στις γραμμές να είναι Διάστιχο 1 και όχι παραπάνω Σελίδα - 17

18 Να μην υπάρχει κενή γραμμή ανάμεσα σε παραγράφους Η παράγραφος ξεκινάει πάντα από αριστερά, ενώ η 1η σειρά της ξεκινάει ένα tab πιο μέσα. Για να διαβάζεται εύκολα, μια παραγράφου δεν πρέπει να είναι ούτε 1-2 γραμμές, ούτε 20 ή 30! Συνήθως 5-10 γραμμές. Κάθε κεφάλαιο πρέπει να ξεκινά σε νέα σελίδα (η απαίτηση αυτή δεν ισχύει για τα υπο-τμήματα) Κάθε κεφάλαιο περιγράφει μία ενότητα της εργασίας (δεν είναι δυνατό να υπάρχουν μόνο 2-3 κεφάλαια, αλλά ούτε και 20!) Το σύνηθες είναι Το κείμενο πρέπει να είναι ορθογραφικά και γραμματικά ελεγμένο! Αρίθμηση σελίδων: Η αρίθμηση ξεκινά με λατινικούς αριθμούς μέχρι το κεφάλαιο της Εισαγωγής και κατόπιν με αραβικούς αριθμούς για το υπόλοιπο κείμενο της ΠΕ. Προτιμώνται courier fonts για την καλύτερη παρουσίαση στοιχείων όπως log files, κλπ Παραπομπές Οι Παραπομπές να αναφέρονται δύο φορές, τόσο εσωτερικά στο κειμένου της πτυχιακής όσο και στο τέλος της πτυχιακής, Την πρώτη φορά θα χρησιμοποιείτε αριθμητική αναφορά κατά ΙΕΕΕ FORMAT (παράδειγμα: [1]) ή αναφορά στον συγγραφέα χρησιμοποιώντας το Harvard Reference system (παράδειγμα:[harvard 2018]). Την πρώτη φορά χρησιμοποιήστε εν συντομία την παραπομπή προκειμένου να μη αλλάζει η ροή του κειμένου. Η παραπομπή στο τέλος του κειμένου της πτυχιακής παρέχει πλήρεις πληροφορίες της αναφορά προκειμένου ο αναγνώστης να μπορέσει να προσεγγίσει την αναφορά για περεταίρω ενημέρωση. Σελίδα - 18

19 1 Εισαγωγή Η ενότητα αυτή περιλαμβάνει μια εισαγωγή στο περιεχόμενο και σκοπό της πτυχιακής εργασίας. Για παράδειγμα: Η πτυχιακή εργασία (ΠΕ) είναι ένα από τα πιο σημαντικά μέρη των προπτυχιακών σπουδών. Προσομοιάζει το πραγματικό εργασιακό περιβάλλον στο οποίο θα δραστηριοποιηθούν οι απόφοιτοι και περιλαμβάνει σημαντική συμμετοχή του καθηγητή σε επίπεδο καθοδήγησης. Εναπόκειται στον φοιτητή να εκμεταλλευτεί στο έπακρο την ευκαιρία αυτή και να αποκομίσει τα μέγιστα δυνατά οφέλη σε σχέση με την ακαδημαϊκή και επαγγελματική του κατάρτιση. Ο παρών οδηγός δημιουργήθηκε για να παρέχει καθοδήγηση στην εκπόνηση και συγγραφή των ΠΕ. 1.1 Περίληψη Η ενότητα αυτή περιλαμβάνει μια περίληψη της πτυχιακής εργασίας. Για παράδειγμα: Σκοπός της παρούσας πτυχιακής εργασίας είναι η μελέτη, σχεδίαση και ανάπτυξη ενός portal για εικονικές κοινότητες και για το λόγο αυτό μελετήθηκαν υπάρχουσες προτάσεις στο χώρο των εικονικών κοινοτήτων. Επίσης μελετήθηκαν υπάρχουσες αρχιτεκτονικές portal και λειτουργίες συγκεκριμένων portlets. Μέσα από τη μελέτη αυτή καθορίστηκαν ανάγκες σχεδίασης νέων portlets γενικού και ειδικού χαρακτήρα, τα οποία έδωσαν τη δυνατότητα στο portal να υποστηρίξει την παρουσίαση και διάχυση πληροφοριών που αφορούν μια κοινότητα. Πιο συγκεκριμένα, χρησιμοποιήθηκε το ανοικτού κώδικα Σύστημα Διαχείρισης Περιεχομένου Liferay (Liferay CMS), το οποίο βασίζεται στη γλώσσα προγραμματισμού java και εκτελείται με οποιονδήποτε application server και με οποιαδήποτε Βάση Δεδομένων. Για την επέκταση του Liferay CMS με επιπρόσθετα portlet, όπως προέκυψε από συγκεκριμένες απαιτήσεις του συστήματος, χρησιμοποιήθηκαν και οι τεχνολογίες JSP, HTML, Javascript, XML και AJAX.. Το σύστημα που αναπτύχθηκε, με κεντρικό θέμα τον τουρισμό, δίνει τη δυνατότητα σε έναν χρήστη να εγγραφτεί στο portal ως απλός χρήστης, αλλά και να γίνει μέλος συγκεκριμένων κοινοτήτων ως επιχειρηματικός εταίρος. Ένα βασικό σημείο του συστήματος που αναπτύχθηκε είναι ότι ο χρήστης δεν παραμένει παθητικός δέκτης στις αλλαγές και τα γεγονότα που λαμβάνουν μέρος σε μια κοινότητα, αντιθέτως μπορεί και ο ίδιος να συμμετάσχει ενεργά στην κοινότητα στην οποία ανήκει. Δηλαδή, μπορεί να εμπλουτίσει το περιεχόμενο της κοινότητας, γράφοντας ανακοινώσεις στο message board ή γράφοντας δικά του άρθρα, με κείμενο και εικόνες, διαφημίζοντας έτσι και την επιχείρησή του. Εκτός από το χρήστη και ο ίδιος ο διαχειριστής του συστήματος διευκολύνεται μέσα από τη χρήση ειδικά σχεδιασμένων portlets, τα οποία του παρέχουν σφαιρική εποπτεία και έλεγχο του portal. 1.2 Κίνητρο για την Διεξαγωγή της Εργασίας Στόχοι Η ενότητα αυτή περιγράφει το κίνητρο για την εκπόνηση της πτυχιακή εργασίας, καθώς και τους στόχους που επιτεύχθηκαν. Για παράδειγμα: Είναι συχνά δύσκολο έως ακατόρθωτο να δει κανείς την κατασκευή ενός «source code file» με απλή ανάγνωση. Με το ίδιο σκεπτικό είναι ακόμη δυσκολότερο να συγκρίνει κανείς 2 κομμάτια κώδικα για τον εντοπισμό διαφορών Σελίδα - 19

20 και ομοιοτήτων. Η παρούσα ΠΕ στοχεύει στην επίλυση των παραπάνω προβλημάτων με την κατασκευή ενός εργαλείου για την οπτικοποίηση και την αντιπαράθεση / σύγκριση κώδικα. 1.3 Δομή Εργασίας Η ενότητα αυτή περιγράφει μια σύντομη περιγραφή των κεφαλαίων που ακολουθούν με σύντομη αναφορά στο περιεχόμενο του καθενός από αυτά. Σελίδα - 20

21 2 Μεθοδολογία Υλοποίησης Στην ενότητα αυτή περιγράφεται η μεθοδολογία που ακολουθήθηκε για την υλοποίηση της πτυχιακής εργασίας. 2.1 Μέθοδος Ανάλυσης & Ανάπτυξης Με ποιο τρόπο θα αντιμετωπιστεί το πρόβλημα προς επίλυση? Ποια μεθοδολογία θα ακολουθηθεί? Ιδιαίτεροι αλγόριθμοι που θα εξεταστούν, θεωρίες, μοντέλα, συσχέτιση με άλλες μεθοδολογίες, προτεινόμενες στην βιβλιογραφία. Στην ενότητα αυτή περιγράφονται οι μέθοδοι ανάλυσης και ανάπτυξης που ακολουθήθηκαν, με κατάλληλες αναφορές στη βιβλιογραφία. Για παράδειγμα, Με ποιο τρόπο αντιμετωπίστηκε το πρόβλημα προς επίλυση; Ποια / ποιες μεθοδολογία/ες ακολουθήθηκαν; Σχετικοί αλγόριθμοι, θεωρίες, μοντέλα, συσχέτιση με άλλες μεθοδολογίες, προτεινόμενες στην βιβλιογραφία. Σελίδα - 21

22 3 Σχέδιο Δράσης για την εκπόνηση της Πτυχιακής Εργασίας Το κεφάλαιο αυτό ασχολείται με την βιβλιογραφική αναζήτηση της τεχνολογίας αιχμής (state of the art) και την υλοποίηση του σχεδίου δράσης για την εκπόνηση της ΠΕ. 3.1 State of the Art Εκπόνηση έρευνας πάνω στις θεματικές ενότητες που καλύπτει η ΠΕ. Αυτή πρέπει να περιλαμβάνει όσο το δυνατόν περισσότερο εκτενή αναφορά στα σχετικά συστήματα/μεθόδους/μοντέλα και επαρκή ανάλυση στα 5-10 σημαντικότερα σχετικά συστήματα, θεωρητικά μοντέλα ή εφαρμογές. Για τα συστήματα αυτά θα πρέπει η έκθεση να καταλήγει με συγκριτικό πίνακα χαρακτηριστικών που αφορούν Θεωρητικό Μοντέλο, Εργαλείο, Εφαρμογές και ιδιαίτερα χαρακτηριστικά. Η έκθεση θα καταλήγει με Βιβλιογραφία σε μορφότυπο που χρησιμοποιείται διεθνώς σε συνέδρια και περιοδικά. 3.2 Σημαντικοί στόχοι για την ολοκλήρωση της Πτυχιακής Εργασίας Βιβλιογραφική έρευνα «state of the art» Ανάλυση του προβλήματος Σχεδιασμός του συστήματος Υλοποίηση του συστήματος Έλεγχος λειτουργίας του συστήματος Συγγραφή Αναφοράς Πτυχιακής Εργασίας Προετοιμασία παρουσίασης Πτυχιακής Εργασίας Σελίδα - 22

23 4 Κύριο μέρος Πτυχιακής Εργασίας Το κεφάλαιο αυτό ασχολείται με το κυρίως μέρος της ΠΕ, δηλαδή με την ανάλυση του προβλήματος, τη σχεδίαση της λύσης και την υλοποίηση αυτής για το συγκεκριμένο θέμα της ΠΕ. Ανάλογα με την ιδιαιτερότητα του κάθε θέματος ΠΕ το κεφάλαιο αυτό μπορεί να γίνει 2 ή και περισσότερα κεφάλαια. 4.1 Ανάλυση Προβλήματος Πρέπει να περιέχει με λεπτομέρεια όλα εκείνα τα στοιχεία που περιέχει η Ανάλυση Απαιτήσεων ενός συστήματος Πληροφορικής καθώς και των εφαρμογών που θα αναπτυχθούν. Όσον αφορά ένα θεωρητικό θέμα, η σχετική ανάλυση απαιτήσεων θα πρέπει να περιγράφει τι περιμένουμε από την ανάπτυξη ή επέκταση μιας νέας θεωρίας ή μοντέλου. Ποιες δηλαδή είναι οι προδιαγραφές του τελικού μοντέλου μαζί με μια σκιαγράφηση της μεθόδου που θα χρησιμοποιηθεί για την ανάπτυξή του. Μπορούμε για παράδειγμα να δανειστούμε τεχνικές από άλλα γνωστικά πεδία, να βρούμε ισοδύναμα προβλήματα ή παρόμοια προβλήματα, να ενοποιήσουμε θεωρίες κ.τ.λ. Όσον αφορά ένα θέμα πληροφορικής στην φάση αυτή κάνουμε ανάλυση απαιτήσεων της Τελικής Εφαρμογής. Ποιες είναι οι ανάγκες των χρηστών, τι περιμένουμε από την εφαρμογή, κτλ Απαιτήσεις Συστήματος Προσδιορίζουμε τις απαιτήσεις του συστήματος. 4.2 Σχεδιασμός Υλοποίησης Πρέπει να περιέχει με λεπτομέρεια όλα εκείνα τα στοιχεία που περιέχει ο Σχεδιασμός ενός συστήματος Πληροφορικής καθώς και των εφαρμογών που θα αναπτυχθούν. Όσον αφορά ένα θεωρητικό θέμα, ο σχετικός σχεδιασμός θα πρέπει να περιγράφει τα βήματα που πρέπει να πραγματοποιήσουμε για την ανάπτυξη ή επέκταση μιας νέας θεωρίας ή μοντέλου. Τέτοια βήματα περιλαμβάνουν τον σχεδιασμό της γλώσσας, της σημασιολογίας, του συστήματος απόδειξης, των ιδιοτήτων, κτλ. 4.3 Υλοποίηση Υλοποιούμε την λύση που έχουμε σχεδίαση στην παραπάνω ενότητα. Όπου κρίνεται αναγκαίο, θα πρέπει να περιλαμβάνεται πλήρες εγχειρίδιο χρήσης του συστήματος σε παράρτημα της αναφοράς της ΠΕ. Σελίδα - 23

24 5 Αποτελέσματα Το κεφάλαιο αυτό ασχολείται με: Τα αποτελέσματα της εργασίας. Τι και ποιόν μπορεί να ωφελήσει η δεδομένη ΠΕ. Τι χρησιμότητα, σκοπό, στόχους (ερευνητικούς, αναπτυξιακούς, εκπαιδευτικούς, κτλ) θα εξυπηρετήσει. Για να καταλάβετε την λογική πίσω από αυτά, στόχος μπορεί να θεωρηθεί ακόμα και η εκπαίδευση του ίδιου του φοιτητή πάνω σε ένα σύστημα, ή το ιδιαίτερο ενδιαφέρον κάποιου φοιτητή πάνω σε ένα τομέα, ή η προετοιμασία για κάποιο μεταπτυχιακό, ή για την αγορά της Πληροφορικής, κτλ Συμπεράσματα Η ενότητα αυτή περιλαμβάνει την αποτίμηση της πτυχιακής εργασίας: Τι έχει προστεθεί τελικά στην υπάρχουσα γνώση ή βιβλιογραφία. 5.2 Μελλοντική Εργασία και Επεκτάσεις Η ενότητα αυτή περιλαμβάνει πιθανές επεκτάσεις και δρόμους που έχει ανοίξει η πτυχιακή εργασία. Μια πιθανή χρήση για παράδειγμα, αποτελεί η δυνατότητα να χρησιμοποιηθούν ορισμένα αποτελέσματα ή μέθοδοι της ΠΕ αυτής για να στηρίξουν μια άλλη πτυχιακή εργασία. Σελίδα - 24

25 Βιβλιογραφία Ενδεικτικός τρόπος γραφής βιβλιογραφίας βασισμένος στο «IEEE Editorial Style Manual» στο σύνδεσμο: Παραρτήματα της Πτυχιακής Εργασίας Τα παραρτήματα της ΠΕ μπορεί να είναι περισσότερα από ένα και περιλαμβάνουν αυτοτελείς ενότητες που διέπουν τεχνικά θέματα υλοποίησης της ΠΕ, όπως κώδικας, εγχειρίδιο χρήσης κλπ. Επιπλέον, τα παραρτήματα της ΠΕ θα πρέπει να περιέχουν κατάλληλες ενότητες ανάλογα με το υλικό. Σελίδα - 25

26 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β: Φόρμες της Πτυχιακής Εργασίας Σελίδα - 26

27 Παράρτημα Β1: Αίτηση - Δήλωση Ανάληψης Πτυχιακής Εργασίας ΑΙΤΗΣΗ ΔΗΛΩΣΗ ΑΝΑΛΗΨΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗΣ Του/της φοιτητή/στριας: Επώνυμο: Όνομα: Όνομα πατέρα: Αριθμός Μητρώου: Τηλέφωνο: ΠΡΟΣ Τη Γραμματεία του Τμήματος Μηχανικών Πληροφορικής, ΤΕΙ Kρήτης Παρακαλώ να καταγράψετε τη δήλωση ανάληψης της πτυχιακής εργασίας μου με θέμα: Ημερομηνία ανάληψης: Ημερομηνία παράδοσης:. που δίνετε από τον/την κ...με αριθμό σειράς στον πίνακα των πτυχιακών του τομέα.. του (έτος/εξάμηνο) και να διαγράψετε το αντίστοιχο θέμα από τον πίνακα των διαθέσιμων πτυχιακών εργασιών. Ο επιβλέπων εκπαιδευτικός Ηράκλειο Ο Αιτών/ Η Αιτούσα Σελίδα - 27

28 ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: Μετά τη λήξη της προθεσμίας του ενός έτους για την παράδοση της πτυχιακής εργασίας, παράταση θα δίνεται μόνο για σοβαρούς λόγους, μετά από αίτηση του φοιτητή και τη σύμφωνη γνώμη του επιβλέποντα εκπαιδευτικού στο συμβούλιο του Τμήματος Μηχανικών Πληροφορικής. Σε περίπτωση λήξης της προθεσμίας παράδοσης ή της παράτασης και εφόσον δεν έχει παρουσιαστεί η πτυχιακή εργασία, αυτή θα ακυρώνεται. Σελίδα - 28

29 Παράρτημα Β2: Αίτηση Παράτασης Πτυχιακής Εργασίας ΑΙΤΗΣΗ Του/της φοιτητή/στριας: Επώνυμο:. Όνομα:. Όνομα πατέρα: Αριθμός Μητρώου:. Τηλέφωνο:... ΠΡΟΣ Τη Συνέλευση του Τομέα.. του Τμήματος Μηχανικών Πληροφορικής, ΤΕΙ Kρήτης Παρακαλώ να μου χορηγηθεί 6μηνη / ετήσια (διαγράφεται ένα εκ των δύο παραπάνω) παράταση για την παράδοση της πτυχιακής μου εργασίας, της οποίας το χρονικό διάστημα της κανονικής διάρκειας (1 έτος) / της παράτασης λήγει στις.. Θέμα Πτυχιακής: Επιβλέπων Εκπαιδευτικός:.. Οι λόγοι που δεν επέτρεψαν την εμπρόθεσμη παράδοση της πτυχιακής μου είναι οι παρακάτω: ΣΥΜΦΩΝΩ Ο επιβλέπων εκπαιδευτικός Υπογραφή Ηράκλειο.. Ο Αιτών/ Η Αιτούσα Σελίδα - 29

30 Παράρτημα Β3: Αίτηση Ορισμού Επιτροπής Αξιολόγησης Πτυχιακής Εργασίας ΑΙΤΗΣΗ ΠΡΟΣ Επώνυμο:. Όνομα:. Όνομα πατέρα: Αριθμός Μητρώου:. Τηλέφωνο:... Τον Πρόεδρο του Τμήματος Πληροφορικής, ΤΕΙ Kρήτης Παρακαλώ να οριστεί επιτροπή αξιολόγησης της πτυχιακής εργασίας μου με θέμα:.. Προτεινόμενη Επιτροπή.. Προτεινόμενη ημερομηνία και ώρα και με επιβλέποντα εκπαιδευτικό. Ηράκλειο Ο επιβλέπων εκπαιδευτικός Ο Αιτών/ Η Αιτούσα Σελίδα - 30

31 Πτυχιακή Εργασία Τμήματος Μηχανικών Πληροφορικής Παράρτημα Β4Α: Πρακτικό Αναλυτικής Αξιολόγησης Πτυχιακής Εργασίας Τίτλος Φοιτητής Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής Τ.Ε. Αναλυτική Αξιολόγηση Πτυχιακής Εργασίας Εισηγητής Έτος Τομέας Αξιολόγηση Καταλληλότητας Πτυχιακής Εργασίας Καταλληλότητα πτυχιακής εργασίας για ανάρτηση στο ιδρυματικό αποθετήριο πτυχιακών εργασιών του ΤΕΙ Κρήτη (ναι/όχι). Έλεγχος αναφοράς συστήματος λογοκλοπής (ναι/όχι). Ποσοστό αλληλοεπικάλυψης συστήματος λογοκλοπής. Αξιολόγηση Παρουσίασης (15% επί του συνολικού βαθμού) Παρουσίαση Εργασίας ( Πόσο καλά μπορεί ο σπουδαστής να μιλήσει στο κοινό;, είναι κατανοητός; κλπ.) Οργάνωση Υλικού ( Πόσο καλά είναι δομημένο το υλικό παρουσίασης; υπάρχει σαφή δομή στην παρουσίαση;) Χρήση Οπτικών Μέσων Παρουσίασης (Καλή χρήση οπτικών μέσων, ξεκάθαρα slides, γραφήματα ευμεγέθη με σωστούς τίτλους;) Περιεχόμενο Παρουσίασης (Μείνατε με ξεκάθαρη άποψη για το τι πραγματεύεται η εργασία και τα αποτελέσματα της;) Ικανότητα διαχείρισης ερωτημάτων (Απάντησε στις ερωτήσεις με σαφή και εποικοδομητικό λόγο; Έμειναν ερωτήσεις αναπάντητες;) Αξιολόγηση Εργασίας (65% επί του συνολικού βαθμού) Περίληψη (Πρέπει να περιέχει πληροφορίες για το υπόβαθρο, το πρόβλημα, την μεθοδολογία και τα συμπεράσματα.) Εισαγωγή (Πρέπει να περιέχει υλικό σχετικό με τους στόχους, την δουλειά που έγινε και το πλαίσιο μέσα στο οποίο έγινε η εργασία.) Κύριο μέρος της πτυχιακής ( Πρέπει να παρουσιάζει την μεθοδολογία, να περιέχει την υλοποίηση, τα αποτελέσματα, σχολιασμό αποτελεσμάτων κλπ.) Συμπεράσματα (Πρέπει να περιέχει σημαντικά αποτελέσματα συνδεδεμένα με τους στόχους της εργασίας, να αναφέρεται σε μελλοντική δουλειά.) Παρουσίαση (Καλά δομημένο κείμενο με σαφήνεια γραπτού λόγου, χρήση δόκιμων επιστημονικών όρων και ποιοτικά γραφήματα κλπ.) Βαθμός Ποσοστό 15% % 0 20% 0 10% 0 30% 0 20% 0 65% 0 0 5% 0 20% 0 60% 0 5% 0 10% 0 Αξιολόγηση Συνέπειας Σπουδαστή (20% επί του συνολικού βαθμού) Κατανόηση εργασίας από Σπουδαστή (Είχε ο σπουδαστής πλήρη κατανόηση των στόχων της εργασίας και των εμπλεκόμενων τεχνικών;) 20% % 0 Καταβληθείσα Προσπάθεια (Υπήρχε ευσυνείδητη προσπάθεια σε όλη την διάρκεια της εργασίας; Ολοκλήρωσε την εργασία εμπρόθεσμα;) 25% 0 Ικανότητα Σπουδαστή (Πόσο καλά / εύκολα έγιναν κατανοητές οι διάφορες τεχνικές που εμπλέκονται στην εργασία;) 25% 0 Αυτοδυναμία Σπουδαστή ( Πόση καθοδήγηση χρειάσθηκε ο σπουδαστής; Χρειάστηκε υπερβολική παρακίνηση;) 25% 0 ΒΑΘΜΟΣ Κριτής 0 Βαθμολογική Κλίμακα Απορρίπτεται (0-1,4) Ισχυρή διαφωνία (1,5-2,9) Διαφωνία (3-3,9) Ουδέτερη Θετική (5-5,9) Συμφωνώ (6-6,9) Υπερθεματίζω (7-8,4) Ουδέτερη Αρνητική (4-4,9) Αριστεία (8,5-10) ΚΡ-25 Σελίδα - 31

32 Πτυχιακή Εργασία Τμήματος Μηχανικών Πληροφορικής Παράρτημα Β4Β: Πρακτικό Αξιολόγησης Πτυχιακής Εργασίας Βαθμολογία Επιτροπής Αξιολόγησης ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΟ Αξιολόγησης Πτυχιακής Εργασίας τ.. σπουδ.. (A.M...) Στο Ηράκλειο σήμερα και ώρα. συνήλθε η Επιτροπή Εξέτασης που αποτελείται από τους: και εξέτασε την πτυχιακή εργασία τ.. σπουδ.. με τίτλο.. Τίτλος στα Αγγλικά:.. και.διδακτικές μονάδες. Αφού έγινε παρουσίαση της πτυχιακής εργασίας και υποβλήθηκαν προς τον/την φοιτητή/στρια σχετικές ερωτήσεις, διαπιστώθηκε ότι το θέμα αναπτύχθηκε ικανοποιητικά και αποφασίστηκε ομόφωνα να δοθεί στην παραπάνω πτυχιακή εργασία ο βαθμός (.) Ηράκλειο.. Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ / ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ ΚΡ-25 Σελίδα - 32

33 Παράρτημα Β5: Πίνακας Βιβλιογραφικών Στοιχείων για τη Βιβλιοθήκη Σχολή : Σχολή Τεχνολογικών Εφαρμογών Τμήμα : Μηχανικών Πληροφορικής A.M.: Όνομα : Επώνυμο : Τίτλος Εργασίας : Περίληψη : Λέξεις Κλειδιά : Title : Abstract : Keywords : Σημείωση: Το παρόν συνοδεύεται υποχρεωτικά από CD με περιεχόμενο την Γραπτή Αναφοράς της Πτυχιακής Εργασίας σε επεξεργάσιμη μορφή (π.χ. Word). ΣΥΜΦΩΝΩ Ο επιβλέπων εκπαιδευτικός Ο Φοιτητής / Η Φοιτήτρια Υπογραφή Ηράκλειο, / / 20 Σελίδα - 33