Τ.Ε.Ι ΚΑΒΑΛΑΣ Σχολή: Διοίκησης & Οικονομίας Τμήμα: Διαχείριση Πληροφοριών

Transcript

1 Τ.Ε.Ι ΚΑΒΑΛΑΣ Σχολή: Διοίκησης & Οικονομίας Τμήμα: Διαχείριση Πληροφοριών «Πτυχιακή Εργασία» Θέμα: Ανάπτυξη Βάσης Δεδομένων για Μηχανές Αναζήτησης Επιβλέπων Καθηγητής: κ. Παπαδημητρίου Παναγιώτης Σπουδάστρια: Ζαφειράκου Συμέλα Καβάλα, Νοέμβριος 2005

2

3 Τ.Ε.Ι ΚΑΒΑΛΑΣ Σχολή: Διοίκησης & Οικονομίας Τμήμα: Διαχείριση Πληροφοριών «Πτυχιακή Εργασία» Θέμα: Ανάπτυξη Βάσης Δεδομένων για Μηχανές Αναζήτησης Επιβλέπων Καθηγητής: κ. Παπαδημητρίου Παναγιώτης Σπουδάστρια: Ζαφειράκου Συμέλα Καβάλα, Νοέμβριος 2005

4 Ευχαριστίες Εκφράζω την ευγνωμοσύνη μου : Στην οικογένειά μου και στους στενούς μου συγγενείς που οι ευχές τους στήριζαν τις προσπάθειές μου. Στον επιβλέποντα της Πτυχιακής μου Εργασίας κ. Παπαδημητρίου Παναγιώτη που βοήθησε σημαντικά με διάφορα σχόλια και παρατηρήσεις, ώστε να φτάσει η εργασία εις πέρας. Στους πολύ καλούς μου φίλους και τις οικογένειές τους: Δημητριάδου Μαρία Ζωντανού Μαρία Κιοσέ Δημήτρη Χωλίδου Ευτυχία για τις συμβουλές και το κουράγιο που μου έδωσαν ώστε να συνεχίζω κάθε φορά.

5 Αφιερώνω αυτή τη μελέτη στη μητέρα μου για την υπομονή, τη στοργή και την αγάπη που μου έδειξε όλα αυτά τα χρόνια.

6 Πίνακας Περιεχομένων Σελ. Πρόλογος. 1 Εισαγωγή. 2 ΜΕΡΟΣ Ι Μηχανές Αναζήτησης ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ 1.1 Τι είναι οι Μηχανές Αναζήτησης Τρόπος λειτουργίας των Μηχανών Αναζήτησης Χαρακτηριστικά των Μηχανών Αναζήτησης Γενικές συμβουλές χρήσης των Μηχανών Αναζήτησης 11 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΕΝΟΣ ΔΙΚΤΥΑΚΟΥ ΤΟΠΟΥ ΣΕ ΜΙΑ ΜΗΧΑΝΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ 2.1 Τρόποι καταχώρησης ενός δικτυακού τόπου σε μια Μηχανή Αναζήτησης Τρόποι βελτίωσης της θέσης ενός δικτυακού τόπου Οφέλη από την χρήση των Μηχανών Αναζήτησης Σύγκριση με άλλες τεχνικές προώθησης ενός δικτυακού τόπου. 19 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ ΓΝΩΣΤΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ 3.1 Γενικά Διεθνείς Μηχανές Αναζήτησης Ελληνικές Μηχανές Αναζήτησης 33 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ 4.1 Γενικά Διεθνείς Θεματικοί Κατάλογοι ή Ευρετήρια Ελληνικοί Θεματικοί Κατάλογοι ή Ευρετήρια. 48

7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΜΗΧΑΝΕΣ ΜΕΤΑ-ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ 5.1 Γενικά Γνωστές Μηχανές Μετα-Αναζήτησης. 55 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ 6.1 Γενικά Εξυπηρέτηση εκπαιδευτικών αναγκών Εύρεση αρχείων πολυμέσων Αναζήτηση πληροφοριών για επιστημονικά θέματα 72 Αξιοποίηση της λειτουργίας των Μηχανών Αναζήτησης 77 ΜΕΡΟΣ II Περιγραφή της Βάσης Δεδομένων ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ 7.1 Η χρησιμότητα μιας Βάσης Δεδομένων Καθορισμός απαιτήσεων του συστήματος της Βάσης Δεδομένων μας 79 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ 8.1 Πίνακες Συσχετίσεις πινάκων Ερωτήματα Φόρμες...86 Βιβλιογραφία...95

8

9 ΜΕΡΟΣ Ι ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ

10 ΜΕΡΟΣ II ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ

11 Πρόλογος Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να μεταδώσει, προς κάθε ενδιαφερόμενο, χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τις υπηρεσίες αναζήτησης, είτε είναι Μηχανές Αναζήτησης, είτε Θεματικοί Κατάλογοι, είτε Μηχανές Μετα-Αναζήτησης, που αποτελούν χρήσιμα εργαλεία για την αναζήτηση πληροφοριών στο Διαδίκτυο. Για την διευκόλυνση του χρήστη ως προς την αναζήτηση πληροφοριών, μέσω των υπηρεσιών αναζήτησης που αναπτύσσονται στα διάφορα κεφάλαια, παρατίθενται σε κάθε ένα από αυτά σχετικοί πίνακες με τα χαρακτηριστικά και τους λογικούς τελεστές που υποστηρίζει η κάθε μία από αυτές. Επίσης, στα πλαίσια της εργασίας αυτής, γίνεται και μία σύντομη περιγραφή της Βάσης Δεδομένων, που έχουμε δημιουργήσει, μέσω της οποίας διευκολύνεται η αναζήτηση και ανεύρεση πληροφοριών σχετικά με τις υπηρεσίες αναζήτησης. 1

12 Εισαγωγή Το Διαδίκτυο (Internet) είναι το μεγαλύτερο δίκτυο ηλεκτρονικών υπολογιστών στον κόσμο. Περιλαμβάνει χιλιάδες δίκτυα υπολογιστών, από μεγάλα διεθνή και εθνικά δίκτυα μέχρι μικρά τοπικά δίκτυα και εκατομμύρια μεμονωμένους υπολογιστές, συνδεδεμένους μεταξύ τους μέσω τηλεφωνικών γραμμών και δορυφόρων χρησιμοποιώντας ένα κοινό πρωτόκολλο επικοινωνίας γνωστό ως TCP/IP. Αυτά τα δίκτυα μπορούν να χρησιμοποιούν διαφορετική τεχνολογία και λειτουργικά συστήματα [1]. Το Διαδίκτυο ξεκίνησε τη δεκαετία του 1960 με την ονομασία ARPANET στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, που δημιουργήθηκε από τον στρατιωτικό οργανισμό ARPA (Advanced Research Projects Agency), στην υπηρεσία της προηγμένης αμυντικής έρευνας του Υπουργείου Άμυνας. Η αρχική έρευνα που συνέβαλε στο ARPANET περιελάμβανε εργασίες, ώστε να δημιουργηθεί ένα δίκτυο μεταγωγής δεδομένων που θα παρέμενε λειτουργικό, ακόμη και αν ένα μεγάλο μέρος του θα καταστρεφόταν από έναν ενδεχόμενο πυρηνικό πόλεμο ή μια τεράστια φυσική καταστροφή. Αυτό διότι δεν θα υπήρχε κάποιο κέντρο οργάνωσης, αλλά πολλοί κόμβοι που θα ήταν ίσοι μεταξύ τους και θα λειτουργούσαν ανεξάρτητα ο ένας από τον άλλο. Ο πρώτος κόμβος τοποθετήθηκε το 1969 στο UCLA (University of California at Los Angeles) και μέχρι το τέλος του ίδιου έτους είχαν δημιουργηθεί άλλοι τρεις κόμβοι (στο πανεπιστήμιο Utach, στο πανεπιστήμιο California της Santa Barbara και στο ίδρυμα Stanford Research Institute International). Τους κόμβους αυτούς αποτελούσαν υπερυπολογιστές εκείνης της εποχής, που επικοινωνούσαν μέσω ειδικών τηλεπικοινωνιακών γραμμών υψηλής ταχύτητας. Το ARPANET μεγάλωνε διαρκώς, καθώς όλο και περισσότεροι κόμβοι συνδέονταν σε αυτό. Μέχρι την δεκαετία του 1980 όμως, χρήστες του δικτύου παρέμεναν κυρίως ακαδημαϊκά ιδρύματα, ερευνητές και κυβερνητικοί οργανισμοί. Το 1983 αποσπάστηκε το στρατιωτικό μέρος του ARPANET και άλλαξε το βασικό του δικτυακό πρωτόκολλο επικοινωνίας από το NCP (Network Control Program) σε TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol). Μετά από αυτό όλο και περισσότεροι οργανισμοί, επιχειρήσεις, αλλά και μεμονωμένοι χρήστες άρχισαν να συνδέονται στο Διαδίκτυο. Απλά έπρεπε να διαθέτουν τον κατάλληλο εξοπλισμό και το απαραίτητο λογισμικό (αρκετά γρήγορους υπολογιστές, ικανούς να συνδεθούν στο δίκτυο μέσω των τηλεφωνικών γραμμών και να επικοινωνήσουν με το πρωτόκολλο επικοινωνίας TCP/IP). Το TCP/IP έδινε μεγάλη σημασία στην δυνατότητα διασύνδεσης επί μέρους τοπικών δικτύων. Αρχικά λοιπόν, το Διαδίκτυο 2

13 χρησιμοποιήθηκε για στρατιωτικούς και πανεπιστημιακούς υπολογιστές, ωστόσο κανείς ίσως δεν είχε φανταστεί τη τεράστια εξάπλωση που θα είχε. Το Διαδίκτυο μας δίνει την δυνατότητα παρουσίασης πληροφοριών υπό την μορφή κειμένου, εικόνας, ήχου και video μέσω της υπηρεσίας WWW (World Wide Web), καθώς και την μεταφορά αρχείων από ένα υπολογιστικό σύστημα σε κάποιο άλλο μέσω της υπηρεσίας FTP (File Transfer Protocol). Επίσης, μας δίνει την δυνατότητα να έχουμε πρόσβαση σε βιβλιοθήκες, να διαβάζουμε ηλεκτρονικές εφημερίδες και περιοδικά, να χρησιμοποιούμε απομακρυσμένες βάσεις δεδομένων, ακόμη και να παρακολουθούμε ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά προγράμματα. Επιπλέον, επιτρέπει την χρήση πολλών και διαφορετικών εφαρμογών, που έχουν ως στόχο την επικοινωνία, όπως είναι το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ( ) για την αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων, οι ηλεκτρονικές θεματικές ομάδες συζητήσεων (newsgroups), οι ηλεκτρονικές λίστες ανακοινώσεων (mailing lists) εάν μας ενδιαφέρουν οι απόψεις των άλλων γύρω από κάποιο θέμα, η γραπτή συνομιλία που επιτρέπει την επικοινωνία σε πραγματικό χρόνο μέσω της υπηρεσίας IRC ( Internet Relay Chat), καθώς και το να έχουμε οπτική επαφή και ηχητική επικοινωνία με συνομιλητές, δυνατότητα που επιτρέπει την τηλεσυνδιάσκεψη (net-meeting). Όσον αφορά σε επιχειρησιακές εφαρμογές το Διαδίκτυο δίνει την δυνατότητα για ηλεκτρονικό εμπόριο (e-commerce), εκπαίδευση και επιμόρφωση από απόσταση (e-learning), καθώς και εργασία από απόσταση [2]. Πολλοί είναι εκείνοι που συγχέουν το Διαδίκτυο (Internet) με το World Wide Web (www), ίσως επειδή είναι η πιο γνωστή υπηρεσία του Διαδικτύου. Το Internet είναι το μέσο που επιτρέπει την πρόσβαση στο World Wide Web, στο σύνολο δηλαδή των ιστοσελίδων, όπως ονομάζονται τα ηλεκτρονικά πολυμεσικά έγγραφα, που αποτελούν τον Παγκόσμιο Ιστό. Το World Wide Web αποτελεί ένα ισχυρό και εύχρηστο εργαλείο για την προσπέλαση, αναζήτηση και ανεύρεση πληροφοριών στο Internet καθώς και την προβολή ενός δικτυακού τόπου σε αυτό. Το World Wide Web αναπτύχθηκε στο Κέντρο Πυρηνικών Ερευνών της Γενεύης (CERN) το 1989 με σκοπό να χρησιμοποιείται από τους επιστήμονες για την ανταλλαγή δεδομένων. Η λειτουργία του βασίζεται στην γλώσσα προγραμματισμού HTML (Hyper Text Markup Language) για την δημιουργία των ιστοσελίδων και στο πρωτόκολλο επικοινωνίας HTTP (Hyper Text Transfer Protocol) για την δημοσίευση τους στο δίκτυο. Το World Wide Web επιτρέπει επίσης την παρουσίαση πολυμεσικών δεδομένων (εικόνα, ήχος, video) αλλά και την πρόσβαση στις άλλες υπηρεσίες του Internet ( , FTP κ.λ.π). Η πρόσβαση στις ιστοσελίδες του World Wide Web από τους χρήστες γίνεται με ειδικά προγράμματα που ονομάζονται εφαρμογές πλοήγησης (web browsers). Οι ιστοσελίδες στο Διαδίκτυο είτε είναι μεμονωμένες είτε συνδεδεμένες μεταξύ τους (δικτυακοί τόποι), έχουν 3

14 μοναδικές διευθύνσεις (URL's-Uniform Resource Locations) που επιτρέπουν την ανίχνευσή τους από τα προγράμματα πλοήγησης, τα οποία μεταφράζουν την γλώσσα HTML και παρουσιάζουν τις ιστοσελίδες γραφικά στην οθόνη του υπολογιστή [3]. Εντούτοις, ο αριθμός των ιστοσελίδων, ανέρχεται σήμερα, σε εκατοντάδες εκατομμύρια, ενώ χιλιάδες είναι οι νέες σελίδες που προστίθενται καθημερινά. Για έναν απλό χρήστη που επιθυμεί μόνος του, χωρίς τη χρήση κάποιου κατάλληλου βοηθητικού, λογισμικού εργαλείου, να ανακτήσει από το Διαδίκτυο πληροφορίες σχετικά με ένα θέμα που τον ενδιαφέρει, οι προοπτικές να στεφθεί με επιτυχία η προσπάθειά του αυτή είναι σχεδόν ελάχιστες. Ο χρήστης θα περιπλανιέται επί ώρες στο Internet άσκοπα, ενώ πολλοί σχετικοί δικτυακοί τόποι θα παραμένουν για αυτόν ανεξερεύνητοι. Προς αντιμετώπιση της παραπάνω κατάστασης και για την διευκόλυνση των χρηστών του Διαδικτύου στην αναζήτηση πληροφοριών, έχουν αναπτυχθεί οι Μηχανές Αναζήτησης [4]. 4

15 1.1 Τι είναι οι Μηχανές Αναζήτησης ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ Οι Μηχανές Αναζήτησης είναι εργαλεία που χρησιμοποιούνται για την αναζήτηση και ανάκτηση πληροφορίας στο Διαδίκτυο. Στην ουσία είναι ένας ολόκληρος μηχανισμός προγραμμάτων ικανός για να εντοπίζει ιστοσελίδες σε ολόκληρο το Διαδίκτυο. Από τη στιγμή που έχει δημιουργηθεί η ιστοσελίδα μιας επιχείρησης, χρειάζεται ένας τρόπος να δηλωθεί τι κάνει η ιστοσελίδα αυτή και που βρίσκεται, ώστε οι χρήστες να την επισκεφτούν. Την διαδικασία αυτή αναλαμβάνουν να διεκπεραιώσουν οι Μηχανές Αναζήτησης. Αυτό που κάνει τις Μηχανές Αναζήτησης, όμως, πανίσχυρες είναι ότι οι χρήστες του Internet μπορούν να μπουν στο δικτυακό τόπο της Μηχανής Αναζήτησης, να πληκτρολογήσουν στο κατάλληλο πεδίο τις λέξεις-κλειδιά στις οποίες θα βασιστεί η αναζήτηση και η μηχανή θα δημιουργήσει μια λίστα από ιστοσελίδες που προσεγγίζουν περισσότερο τις λέξεις-κλειδιά που δόθηκαν για αναζήτηση από το χρήστη. Πιο συγκεκριμένα, η μηχανή επιστρέφει για κάθε ιστοσελίδα που αντιστοιχεί στις λέξεις-κλειδιά: τον τίτλο της ιστοσελίδας, μια μικρή περιγραφή της ή το περιεχόμενο κοντά στις λέξεις-κλειδιά, την τοποθεσία της ιστοσελίδας στο Διαδίκτυο, ενώ κάποιες μηχανές επιστρέφουν το μέγεθός της και την ημερομηνία αποθήκευσής της. Σε περίπτωση που η Μηχανή Αναζήτησης εντοπίσει μεγάλο αριθμό ιστοσελίδων, αυτές κατανέμονται σε περισσότερες της μιας σελίδες αποτελεσμάτων. Το πώς γίνεται η οργάνωση των αποτελεσμάτων (δηλ. ποια ιστοσελίδα είναι η πρώτη, η δεύτερη κ.ο.κ) διαφέρει από μηχανή σε μηχανή. Πρόσφατες στατιστικές έδειξαν ότι περίπου το 85% των αναζητήσεων στο Internet γίνονται με την βοήθεια των Μηχανών Αναζήτησης (search engines) ή ειδικών Θεματικών Καταλόγων (directories). Παρακάτω, θα επιχειρήσουμε να αναλύσουμε όσο πιο απλά και πιο περιεκτικά γίνεται την έννοια των Μηχανών Αναζήτησης. Πιο συγκεκριμένα, θα αναφέρουμε : τον τρόπο λειτουργίας των Μηχανών Αναζήτησης τα χαρακτηριστικά των Μηχανών Αναζήτησης και μερικές γενικές συμβουλές για καλύτερη και αποτελεσματικότερη χρήση τους 5

16 τους τρόπους καταχώρησης ενός δικτυακού τόπου σε μια Μηχανή Αναζήτησης γιατί θα πρέπει μια επιχείρηση να προσπαθήσει να βελτιώσει τη θέση της στη λίστα αποτελεσμάτων που επιστρέφει στο χρήστη μια Μηχανή Αναζήτησης και πώς μπορεί να πετύχει κάτι τέτοιο ποια είναι τα οφέλη από τη χρήση των Μηχανών Αναζήτησης τόσο για έναν απλό χρήστη όσο και για μια επιχείρηση, αλλά και γιατί υπερτερεί η χρήση των Μηχανών Αναζήτησης για την προώθηση της ιστοσελίδας μιας επιχείρησης έναντι των άλλων τεχνικών προώθησης τις πιο γνωστές μηχανές, διαχωρισμένες σε Διεθνείς και Ελληνικές Μηχανές Αναζήτησης τους πιο γνωστούς, διαχωρισμένους σε Διεθνείς και Ελληνικούς, θεματικούς καταλόγους μια ιδιαίτερη κατηγορία Μηχανών Αναζήτησης, τις λεγόμενες Μηχανές Μετα- Αναζήτησης (Meta-Search Engines) καθώς και κάποιες άλλες Μηχανές Αναζήτησης οι οποίες απευθύνονται σε συγκεκριμένες θεματικές κατηγορίες [4]. 1.2 Τρόπος λειτουργίας των Μηχανών Αναζήτησης Οι Μηχανές Αναζήτησης δεν «ψάχνουν» στην πραγματικότητα τον Παγκόσμιο Ιστό (www) άμεσα. Κάθε τέτοια μηχανή ψάχνει σε μια Βάση Δεδομένων που περιέχει αντίγραφα ιστοσελίδων όπως αυτές έχουν επιλεγεί αυτόματα ανάμεσα σε δισεκατομμύρια σελίδες στο Internet που υπάρχουν σε servers.όταν ψάχνουμε στο Διαδίκτυο χρησιμοποιώντας μια Μηχανή Αναζήτησης, αναζητούμε κατά κάποιο τρόπο ένα παλιό αντίγραφο της πραγματικής web σελίδας, όπως αυτό υπάρχει στη Βάση Δεδομένων της μηχανής. Όταν κάνουμε «κλικ» πάνω στους συνδέσμους (links) που παρέχονται από τα αποτελέσματα αναζήτησης της μηχανής, ανακτούμε από τον server την τωρινή έκδοση της σελίδας. Οι Βάσεις Δεδομένων των Μηχανών Αναζήτησης «συμπληρώνονται» από ειδικά προγράμματα υπολογιστών (ρομπότ) που λέγονται «αράχνες» (spiders). Παρόλο που λέγεται ότι διατρέχουν το Διαδίκτυο προς αναζήτηση σελίδων για να τις συμπεριλάβουν στη Βάση 6

17 Δεδομένων της μηχανής, στην πραγματικότητα παραμένουν σε ένα μόνο μέρος : βρίσκουν τις σελίδες που ενδέχεται να συμπεριληφθούν στη βάση ακολουθώντας τα links στις σελίδες που ήδη υπάρχουν στην Βάση Δεδομένων τους. Αυτή η διαδικασία ονομάζεται crawling. Οι «αράχνες» δεν μπορούν να σκεφτούν ή να πληκτρολογήσουν ένα URL ή να κρίνουν και να αποφασίσουν αν θα πρέπει να αναζητήσουν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με ένα θέμα στο Διαδίκτυο. Αφού οι «αράχνες» βρουν τις σελίδες, τις περνούν σε ένα άλλο πρόγραμμα υπολογιστή για τοποθέτηση δεικτών (indexing). Αυτό το πρόγραμμα αναγνωρίζει το κείμενο, τους συνδέσμους και το υπόλοιπο περιεχόμενο της σελίδας και το αποθηκεύει στα αρχεία της Βάσης Δεδομένων της Μηχανής Αναζήτησης έτσι ώστε να μπορεί να πραγματοποιηθεί αναζήτηση πάνω στη βάση με τη χρήση λέξεων κλειδιών ή με όποιες άλλες πιο εξελιγμένες προσεγγίσεις προσφέρονται. Η σελίδα θα βρεθεί αν η αναζήτηση που έχει πραγματοποιηθεί (με βάση τα στοιχεία που έχει δώσει ο χρήστης) συμπέσει με το περιεχόμενο κάποιας εγγραφής της βάσης της Μηχανής Αναζήτησης. Όταν πραγματοποιηθεί μια αναζήτηση και γίνει η συλλογή των αποτελεσμάτων από τη Βάση Δεδομένων της Μηχανής, τα αποτελέσματα αυτά επιστρέφονται στο χρήστη με τη μορφή μιας λίστας με links στις αντίστοιχες σελίδες. Τα αποτελέσματα αυτά αποτελούν το ευρετήριο της μηχανής. Ο τρόπος με τον οποίο εμφανίζονται τα αποτελέσματα αυτά, αλλά και η ταξινόμησή τους στη λίστα, όπως προαναφέραμε, διαφέρει από μηχανή σε μηχανή. Τα αποτελέσματα της αναζήτησης είναι δυνατό : να ακολουθούν κάποιον αλγόριθμο ταξινόμησης προκειμένου να εξαχθεί η σειρά με την οποία θα εμφανιστούν στη λίστα. Κάθε Μηχανή Αναζήτησης διαμορφώνει το δικό της αλγόριθμο αναζήτησης και κατάταξης. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που η κάθε μηχανή, στις ίδιες λέξεις-κλειδιά, δίνει διαφορετικά αποτελέσματα και σε διαφορετική κατάταξη από τις άλλες. να τοποθετούνται τυχαία στη λίστα να τοποθετούνται ανάλογα με τα χρήματα που πληρώνει ο ιδιοκτήτης του κάθε δικτυακού τόπου στην εταιρία της Μηχανής Αναζήτησης ειδικά για να τοποθετηθεί η ιστοσελίδα του σε καλύτερη σειρά στη λίστα. να χρησιμοποιείται συνδυασμός των παραπάνω μεθόδων, ανάλογα με την κάθε περίπτωση. Μερικοί τύποι σελίδων και συνδέσμων εξαιρούνται, λόγω πολιτικής, από τις περισσότερες Μηχανές Αναζήτησης. Άλλες, πάλι, εξαιρούνται επειδή οι «αράχνες» των Μηχανών 7

18 Αναζήτησης δεν μπορούν να τις προσπελάσουν. Πιο συγκεκριμένα, οι περισσότερες Μηχανές Αναζήτησης υποβαθμίζουν έναν τόπο αν θεωρηθεί ότι δημιουργεί spam για να βελτιώσει τη θέση του στη σειρά διαβάθμισης των αποτελεσμάτων που επιστρέφει η μηχανή. Υπάρχουν χαρακτηριστικά που βοηθούν στον εντοπισμό του spam. Μερικοί σχεδιαστές δικτυακών τόπων δημιουργούν σελίδες που οδηγούν αυτόματα τους χρήστες σε διαφορετικές σελίδες μέσα στον τόπο. Ένας τρόπος για να γίνει αυτό είναι η meta παραπομπή refresh. Μερικές μηχανές δεν θα ευρετηριοποιήσουν τέτοιες σελίδες. Μια άλλη τεχνική είναι να υπάρχει κείμενο του οποίου το χρώμα είναι ίδιο με το χρώμα του υποβάθρου ώστε να μην είναι ορατό στον χρήστη. Το κείμενο αυτό ονομάζεται «αόρατο κείμενο». Πολλές μηχανές είτε δεν ευρετηριοποιούν κείμενο τέτοιου είδους, είτε όλη τη σελίδα που περιέχει το κείμενο. Το «αόρατο» Διαδίκτυο εκτιμάται ότι είναι μεγαλύτερο δυο με τρεις φορές, ή και περισσότερο, από το «ορατό» Διαδίκτυο. Άλλη τεχνική παρόμοια με εκείνη του αόρατου κειμένου είναι κείμενο με πολύ μικρό μέγεθος γραμματοσειράς ώστε να μην είναι εύκολα ορατό στο χρήστη. Τέτοιες σελίδες μπορεί να θεωρηθεί ότι προκαλούν spam και είτε δεν ευρετηριοποιείται το συγκεκριμένο τμήμα του κειμένου, είτε δεν ευρετηριοποιείται ολόκληρη η σελίδα. Επιπλέον, η ύπαρξη ενός αρχείου με όνομα robots.txt έχει σχέση με το αν το άτομο που συντηρεί ένα τόπο (webmaster) επιδιώκει να μην επιτρέψει μια Μηχανή Αναζήτησης να ψάξει τον δικτυακό του τόπο. Παράλληλα αν μια σελίδα περιέχει την meta παραπομπή (tag) robot στον πηγαίο κώδικα της HTML, τότε δεν θα ευρετηριοποιηθεί [5, 6]. 1.3 Χαρακτηριστικά των Μηχανών Αναζήτησης Παρ' όλο του ότι οι Μηχανές Αναζήτησης λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο, υπάρχουν διαφορές που εξηγούν και το γεγονός ότι η ίδια αναζήτηση σε διαφορετικές μηχανές παράγει και διαφορετικά αποτελέσματα. Οι διαφορές αυτές έχουν σχέση με το ποια χαρακτηριστικά υποστηρίζει η κάθε μηχανή. Έτσι, μια Μηχανή Αναζήτησης επιτρέπει την αναζήτηση με ποικίλους τρόπους, υποστηρίζοντας την χρήση των εξής χαρακτηριστικών: λογικοί τελεστές (AND, OR, NOT) καθώς και ο τελεστής εγγύτητας (NEAR), ειδικοί τελεστές (+,-," ", *) λέξεις κλειδιά (url, title, description, keywords, link, domain) μέσω των οποίων η αναζήτηση μπορεί να γίνει πιο αποδοτική. Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά τους λογικούς τελεστές (Booleans Operators): 8

19 Ο τελεστής «AND» χρησιμοποιείται ώστε η Μηχανή Αναζήτησης να βρει όλες εκείνες τις σελίδες που περιέχουν και τις δύο λέξεις, που θέτει ο χρήστης προς αναζήτηση, σε οποιοδήποτε σημείο της σελίδα κι αν περιέχονται. Με την χρήση του τελεστή «OR» η μηχανή θα βρει εκείνες τις σελίδες που περιέχουν τουλάχιστον μία από τις δύο λέξεις. Ο τελεστής «NOT» χρησιμοποιείται ώστε τουλάχιστον ένας από τους όρους, που χρησιμοποιεί ο χρήστης προς αναζήτηση, και συγκεκριμένα αυτός που ακολουθεί του τελεστή, να μην περιέχεται στις σελίδες που θα επιστρέψει η μηχανή ως αποτέλεσμα. Ο τελεστής «NEAR» χρησιμοποιείται για να εξασφαλίσει την εγγύτητα των λέξεων που θέτει ο χρήστης προς αναζήτηση, δηλ. το αν θα είναι κοντά ή πιο μακριά η κάθε μία λέξη από τις άλλες στο κείμενο. Σε κάθε Μηχανή Αναζήτησης υπάρχει μια εξ' ορισμού τιμή απόστασης. Σε κάποιες Μηχανές Αναζήτησης μάλιστα, μπορεί να γίνει υπέρβαση της εξ' ορισμού τιμής απόστασης. Αυτό γίνεται καθορίζοντας έναν αριθμό στο τέλος του τελεστή, αμέσως μετά από τον χαρακτήρα "/" (π.χ computer NEAR/15 technol). Καλό είναι οι λογικοί τελεστές να γράφονται με κεφαλαίους χαρακτήρες διότι σε μερικές μηχανές αυτό είναι απαραίτητο. Τέλος, υπάρχει η δυνατότητα, στις περισσότερες Μηχανές Αναζήτησης να γίνει οποιοσδήποτε συνδυασμός των παραπάνω εναλλακτικών τρόπων αναζήτησης. Όσον αφορά τους ειδικούς τελεστές: Το σύμβολο (+) χρησιμοποιείται για να εξασφαλίσει την ύπαρξη όλων των λέξεων σύμφωνα με τις οποίες γίνεται η αναζήτηση. Έτσι η αναζήτηση γίνεται πιο συγκεκριμένη και περιορίζεται το εύρος των αποτελεσμάτων. Το σύμβολο (-) χρησιμοποιείται για να αποκλείσει την ύπαρξη της λέξης που ακολουθεί μετά από το σύμβολο αυτό. Το σύμβολο (" ") χρησιμοποιείται για να βρεθούν και οι δύο (ή παραπάνω) λέξεις, η μία δίπλα στην άλλη. Με αυτόν τον τρόπο δηλ. η Μηχανή Αναζήτησης αντιλαμβάνεται τις λέξεις που έθεσε ο χρήστης προς αναζήτηση, όχι ως κάθε μία ξεχωριστά, αλλά ως ολόκληρη φράση. Το σύμβολο (*) ακολουθεί μιας λέξης η οποία δεν αναγράφεται ολοκληρωμένη. Η χρησιμότητα του συμβόλου αυτού είναι η εξής: οι σελίδες που θα επιστρέψει η μηχανή ως αποτέλεσμα της αναζήτησης θα περιλαμβάνουν όλες εκείνες τις λέξεις που αρχίζουν από την συλλαβή που προηγείται του συμβόλου (*). Για παράδειγμα γράφοντας «comput*» θα εμφανιστούν όλες οι σελίδες που περιλαμβάνουν λέξεις όπως «computer», «computing», «computation» κ.λ.π. 9

20 Επιπλέον, όσον αφορά τις λέξεις-κλειδιά: Χρησιμοποιώντας τη λέξη-κλειδί url και ακολουθώντας μια λέξη που επιθυμεί ο χρήστης (π.χ url:greece) θα εμφανίσει στη λίστα των αποτελεσμάτων εκείνες τις σελίδες που περιέχουν στο url τους τη λέξη αυτή. Η σύνταξη είναι η ίδια σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση χρήσης των λέξεων κλειδιών. Η διαφορά έγκειται στη χρησιμότητα της κάθε λέξης-κλειδί. Έτσι, χρησιμοποιώντας τη λέξη-κλειδί title, η Μηχανή Αναζήτηση βρίσκει τις σελίδες που περιέχουν στο τίτλο της σελίδας τη λέξη που έθεσε ο χρήστης. Η χρήση της λέξης-κλειδί description επιτρέπει στη Μηχανή Αναζήτησης να βρει και να εμφανίσει εκείνες τις σελίδες που περιέχουν την συγκεκριμένη λέξη που έθεσε ο χρήστης στην περιγραφή της σελίδας. Με τη χρήση της λέξης-κλειδί keywords η Μηχανή Αναζήτησης ψάχνει να βρει τις σελίδες εκείνες που περιέχουν τη λέξη που επιθυμεί ο χρήστης στο πεδίο keywords. Σχήμα 1 Σχήμα 2 Χρησιμοποιώντας τη λέξη-κλειδί link και ακολουθώντας αυτής μια ηλεκτρονική διεύθυνση που θέτει ο χρήστης (π.χ link: η Μηχανή Αναζήτησης βρίσκει τις σελίδες εκείνες οι οποίες έχον σύνδεσμο προς τον δικτυακό τόπο που έθεσε ο χρήστης. Επίσης, χρησιμοποιώντας τη λέξη-κλειδί domain (π.χ domain:gr) η Μηχανή Αναζήτησης εμφανίζει τις ιστοσελίδες που η διεύθυνσή τους περιέχει το όνομα περιοχής gr, δηλαδή όλες τις ελληνικές ιστοσελίδες [7, 8]. 10

21 1.4 Γενικές συμβουλές χρήσης των Μηχανών Αναζήτησης Μερικές χρήσιμες συμβουλές για κάποιο νέο χρήστη που επιθυμεί να χρησιμοποιήσει μια Μηχανή Αναζήτησης είναι οι ακόλουθες: Ο χρήστης θα πρέπει να μελετήσει προσεχτικά τον τρόπο διατύπωσης των ερωτήσεων που δέχεται κάθε Μηχανή Αναζήτησης. Συνήθως, στην κεντρική σελίδα κάθε Μηχανής Αναζήτησης υπάρχει επιλογή προς μια σελίδα όπου εξηγείται λεπτομερώς ο τρόπος με τον οποίο θα πρέπει να διατυπωθούν τα ερωτήματα στη συγκεκριμένη Μηχανή. Οι όροι της αναζήτησης θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο ακριβείς γίνεται, ώστε να διευκολύνεται η αναζήτηση. Η εισαγωγή των όρων είναι καλό να γίνονται στον ενικό. Θα πρέπει να αποφεύγονται κοινοί, γενικοί όροι αναζήτησης ή αν πρέπει να χρησιμοποιηθούν, τότε ωφέλιμο είναι να συμπεριληφθούν σε μια φράση με περισσότερο συγκεκριμένους όρους. Ο χρήστης θα πρέπει να χρησιμοποιεί λογικούς τελεστές και κυρίως τελεστές εγγύτητας για να αυξηθεί η σχετικότητα των αποτελεσμάτων της αναζήτησης ως προς το θέμα που τον ενδιαφέρει. 11

22 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΕΝΟΣ ΔΙΚΤΥΑΚΟΥ ΤΟΠΟΥ ΣΕ ΜΙΑ ΜΗΧΑΝΗ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ 2.1 Τρόποι καταχώρησης ενός δικτυακού τόπου σε μια Μηχανή Αναζήτησης Ένας δικτυακός τόπος για να χαρακτηριστεί ως επιτυχημένος πρέπει να εμφανίζεται στη λίστα των αποτελεσμάτων μιας Μηχανής Αναζήτησης-και μάλιστα σε καλή θέση αυτής-που θα επιστρέψει ως απάντηση για ένα συγκεκριμένο θέμα η Μηχανή Αναζήτησης. Πολλές έρευνες και μελέτες έχουν δείξει ότι αν ο δικτυακός τόπος μιας επιχείρησης δεν βρίσκεται μέσα στις πρώτες σελίδες των αποτελεσμάτων μιας Μηχανής Αναζήτησης, τότε είναι πολύ πιθανό να μη βρίσκεται καθόλου στα αποτελέσματα αυτά. Επιπλέον, οι χρήστες τείνουν να κοιτούν μόνο τα sites των οποίων τα links εμφανίζονται σε αυτές τις πρώτες σελίδες των αποτελεσμάτων αναζήτησης. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό για μια επιχείρηση, αν αναλογιστούμε ότι ολόκληρη η διαφημιστική καμπάνια για την προώθηση της επιχείρησης στο Διαδίκτυο μπορεί να στηρίζεται αποκλειστικά και μόνο στις εμφανίσεις της ιστοσελίδας στα αποτελέσματα των Μηχανών Αναζήτησης. Εντούτοις υπάρχουν τέσσερις βασικοί τρόποι για την καταχώρηση ενός δικτυακού τόπου (web site) σε μια Μηχανή Αναζήτησης: 1)Να καταχωρηθεί απευθείας στην Μηχανή Αναζήτησης «χειρωνακτικά» (από τον ιδιοκτήτη του δικτυακού τόπου ή άλλο εξουσιοδοτημένο άτομο) χρησιμοποιώντας μια δωρεάν φόρμα καταχώρησης. Οι κορυφαίες Μηχανές Αναζήτησης διαθέτουν φόρμες για την καταχώρηση των ιστοσελίδων. Συνήθως, στην αρχική σελίδα των Μηχανών αυτών υπάρχει ένας σύνδεσμος προς τη φόρμα καταχώρησης, με το χαρακτηρισμό «Προσθέστε μια ιστοσελίδα» ή «Προτείνετε ένα URL». Οι φόρμες καταχώρησης συνήθως ζητούν από τον ενδιαφερόμενο το URL της ιστοσελίδας, το της επιχείρησης, το όνομα του δικτυακού τόπου και την κατηγορία στην οποία ανήκει. Είναι χρήσιμο κανείς να διατηρεί αρχείο με τις ημερομηνίες, την ώρα και το αποτέλεσμα κάθε καταχώρησης, καθώς μπορεί αυτές οι πληροφορίες να φανούν χρήσιμες σε μελλοντική επικοινωνία με το προσωπικό της εταιρίας της Μηχανής Αναζήτησης. 12

23 Σχήμα 3 Στους παρακάτω πίνακες παρατίθενται οι σημαντικότερες Μηχανές Αναζήτησης και πληροφορίες για την ηλεκτρονική διεύθυνση της φόρμας καταχώρησής τους. Διεθνείς Μηχανές Αναζήτησης { { { { { { { { { { Φόρμα καταχώρησης { { { ή { { { { WebCrawler} (Πρόγραμμα επί πληρωμή μόνο) Βρείτε την κατάλληλη κατηγορία για την ιστοσελίδα σας και καταχωρήστε την εκεί. URL και περιγραφή στο : mailto:{mailto:url@askjeeves.com} { (Πρόγραμμα επί πληρωμή μόνο) { (Πρόγραμμα επί πληρωμή μόνο) Πίνακας 1: Ηλεκτρονική διεύθυνση των φορμών καταχώρησης σε Διεθνείς Μηχανές Αναζήτησης 13

24 Ελληνικές Μηχανές Αναζήτησης { { { { { { index.aspx} { { { Φόρμα καταχώρησης { { e551a1f58ce3c299a9c7c85525b89a97} { { { { { { { Πίνακας 2: Ηλεκτρονική διεύθυνση των φορμών καταχώρησης σε Ελληνικές Μηχανές Αναζήτησης 2) Να καταχωρηθεί απευθείας στη Μηχανή Αναζήτησης χρησιμοποιώντας ειδικά έτοιμα προγράμματα για αυτόν τον σκοπό: Το πρόγραμμα αναλαμβάνει να καταχωρήσει την ιστοσελίδα σε μια ή περισσότερες Μηχανές Αναζήτησης, χωρίς να απαιτείται από τον ενδιαφερόμενο καμιά δική του ανάμειξη στη διαδικασία καταχώρησης. Παραδείγματα τέτοιων προγραμμάτων είναι τα: ACE Search Engine Submission Software, SignPoster, Aid Submission Genius κ.α. Εκτός από το επιπρόσθετο κόστος που μπορεί να επιφέρει αυτός ο τρόπος (π.χ. για την αγορά και χρησιμοποίηση του προγράμματος), ένα σημείο που θα πρέπει να προσέξει κανείς είναι ότι όταν ενδιαφέρεται να καταχωρήσει την ιστοσελίδά του στις κορυφαίες Μηχανές Αναζήτησης είναι προτιμότερο να ακολουθήσει τη «χειρωνακτική» διαδικασία του προηγούμενου τρόπου καταχώρησης. 14

25 3)Να βρει η Μηχανή Αναζήτησης την ιστοσελίδα μόνη της μέσω διαφόρων συνδέσμων που δείχνουν προς αυτήν από άλλους δικτυακούς τόπους: Αυτή η διαδικασία δεν ενδείκνυται, καθώς μπορεί να περάσουν ακόμη και μήνες μέχρι οι «αράχνες» των Μηχανών Αναζήτησης να ανακαλύψουν το δικτυακό τόπο. 4)Να πληρώσει ο ιδιοκτήτης του Web site την Εταιρία της Μηχανής Αναζήτησης ώστε να δεικτοδοτήσει καταχωρήσει το site του: Πρόκειται για τη διαδικασία κατά την οποία ο ιδιοκτήτης του δικτυακού τόπου πληρώνει την εταιρία της Μηχανής Αναζήτησης ώστε να δεικτοδοτήσει μερικές σελίδες από το δικτυακό του τόπο. Το βασικότερο πλεονέκτημα σε αυτή την περίπτωση είναι ότι δεν χρειάζεται να περιμένει κανείς έως ότου οι Μηχανές Αναζήτησης βρουν και δεικτοδοτήσουν το δικτυακό του τόπο. Εάν καμία σελίδα δεν έχει link προς μια ιστοσελίδα, οι «αράχνες» της Μηχανής Αναζήτησης δεν μπορούν να βρουν τη σελίδα αυτή. Ο μόνος τρόπος να μπορέσει μια νέα σελίδα μια σελίδα που καμιά άλλη δεν έχει link προς αυτή να μπει σε μια Μηχανή Αναζήτησης είναι να ακολουθηθεί ένας από τους δύο πρώτους τρόπους που αναφέρθηκαν παραπάνω [9, 10]. 2.2 Τρόποι βελτίωσης της θέσης ενός δικτυακού τόπου Οι «αράχνες» των Μηχανών Αναζήτησης και οι αλγόριθμοι ταξινόμησης βελτιώνονται διαρκώς, οπότε είναι άσκοπο και ανώφελο να επιχειρήσει κανείς να βελτιώσει τη θέση του δικτυακού του τόπου στη λίστα μιας Μηχανής με διάφορα «κόλπα» και αλχημείες, όπως η χρήση αόρατου κειμένου και η επαναλαμβανόμενη χρήση των λέξεων-κλειδιών στις ιστοσελίδες. Οι Μηχανές Αναζήτησης αναγνωρίζουν πλέον οποιοδήποτε «κόλπο» από την πλευρά των σχεδιαστών της ιστοσελίδας και τιμωρούν την ιστοσελίδα αυτή ή ακόμη τη βάζουν σε «μαύρη λίστα» όποτε εντοπίσουν κάποιο από αυτά τα «κόλπα». Σε αυτή τη μοίρα μπορεί να βρεθεί οποιαδήποτε ιστοσελίδα περιέχει ή ανταποκρίνεται σε ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω χαρακτηριστικά: Αόρατο κείμενο και υπέρμετρη χρησιμοποίηση μικροσκοπικού κειμένου. Άσχετες λέξεις-κλειδιά στον τίτλο και meta tags. Χρήση frames και image maps. 15

26 Υπερβολική επανάληψη λέξεων-κλειδιών. Καταχώρηση πολλών web σελίδων σε μια μέρα. Καταχώρηση του site σε άσχετη θεματική κατηγορία. Πανομοιότυπες ή σχεδόν πανομοιότυπες Web σελίδες. Meta refresh tags, κ.α. Γενικά, βελτίωση της θέσης μιας ιστοσελίδας στη λίστα της Μηχανής Αναζήτησης σημαίνει βελτίωση στην ποιότητα αυτής, δηλαδή στην εμφάνιση, τη δομή, το σχεδιασμό και το περιεχόμενό της. Οποιαδήποτε ιστοσελίδα, και πολύ περισσότερο η ιστοσελίδα μιας επιχείρησης, θα πρέπει να διαθέτει μερικά χαρακτηριστικά που θα την καταστήσουν περισσότερο προσιτή στους χρήστες και θα προσελκύσει πολλούς ενδιαφερόμενους. Πιο συγκεκριμένα, η ιστοσελίδα θα πρέπει να διαθέτει σαφή και καλό σχεδιασμό, να είναι ευανάγνωστη, εύκολη στην πλοήγηση, αν περιέχει εικόνες αυτές να είναι εύκολο και γρήγορο να φορτωθούν στον υπολογιστή του χρήστη-πελάτη, να περιέχει σελίδες που να «δουλεύουν» σε όλους τους φυλλομετρητές (browsers) και να περιέχει πληροφορίες χρήσιμες και πολύτιμες για τους χρήστες-πελάτες. Επιπλέον, είναι χρήσιμο να βελτιωθεί ο HTML κώδικας της σελίδας ώστε να περιέχονται, για παράδειγμα, περισσότερες λέξεις-κλειδιά στις επικεφαλίδες αυτού, στο βαθμό που δεν θα προκαλέσουν φυσικά την τιμωρία του site από τις Μηχανές Αναζήτησης. Αντίθετα, χαρακτηριστικά όπως μεγάλες, περιστρεφόμενες, παλλόμενες εικόνες που αποσπούν και διώχνουν τους χρήστες-πελάτες από το δικτυακό τόπο, καθώς και συνδέσμους που οδηγούν σε άλλες ιστοσελίδες, μακριά από το δικτυακό τόπο της επιχείρησης, θα πρέπει να αποφεύγονται. Σχήμα 4 16

27 Αντίθετα, χαρακτηριστικά όπως μεγάλες, περιστρεφόμενες, παλλόμενες εικόνες που αποσπούν και διώχνουν τους χρήστες-πελάτες από το δικτυακό τόπο, καθώς και συνδέσμους που οδηγούν σε άλλες ιστοσελίδες, μακριά από το δικτυακό τόπο της επιχείρησης, θα πρέπει να αποφεύγονται. Επίσης, οι περισσότερες Μηχανές Αναζήτησης αντιμετωπίζουν ακόμη δυσκολίες στην δεικτοδότηση δυναμικών και multimedia σελίδων, ενώ αυτές που το κάνουν δεν δεικτοδοτούν όλες από αυτές τις σελίδες. Για το λόγο αυτό, θα πρέπει να αποφεύγονται από την ιστοσελίδα μιας επιχείρησης στοιχεία όπως: Κείμενο σε γραφικά Σελίδες που απαιτούν εγγραφές (registration), cookies ή κωδικούς πρόσβασης XML Java applets Αρχεία Acrobat (PDF) Δυναμικό περιεχόμενο (URLs με? σε αυτά) Multimedia αρχεία (Flash, Shockwave, Streaming Video) Πέρα, όμως, από τη βελτίωση στη μορφή, το σχεδιασμό και τη δομή του δικτυακού τόπου που περιγράφηκε παραπάνω και που στοχεύει στην προσέλκυση περισσότερων χρηστώνπελατών, η βελτίωση της θέσης του δικτυακού τόπου μιας επιχείρησης στη λίστα των αποτελεσμάτων που επιστρέφει μια Μηχανή Αναζήτησης για κάποιο συγκεκριμένο θέμα είναι δυνατό να γίνει και με μια σειρά από άλλους τρόπους και μεθόδους. Ένας από αυτούς είναι η προσπάθεια να αυξηθεί ο αριθμός των συνδέσμων που βρίσκονται σε άλλες σελίδες και δείχνουν προς την ιστοσελίδα της επιχείρησης. Έτσι, αν μια ιστοσελίδα συνδέεται με κάποια άλλη πολύ δημοφιλή ιστοσελίδα ή είναι η ίδια πολύ δημοφιλής με μεγάλη επισκεψιμότητα, αξιολογείται θετικά από τις Μηχανές Αναζήτησης. Η πιο διαδεδομένη μέθοδος που χρησιμοποιείται για τη βελτίωση της θέσης είναι η πληρωμή. Η μέθοδος αυτή, παρουσιάζει οφέλη τόσο για το χρήστη-πελάτη όσο και για την επιχείρηση : για το μεν χρήστη εξασφαλίζεται ότι μόνο οι σοβαρές επιχειρήσεις που έχουν οικονομική άνεση και κύρος θα εμφανίζονται στα πρώτα αποτελέσματα της λίστας αναζήτησης, για τη δε επιχείρηση τα οφέλη από τη βελτίωση της θέσης της στη λίστα των αποτελεσμάτων είναι προφανή. Τελικά, η μέθοδος αυτή αποδεικνύεται η περισσότερο αποδοτική, παραγωγική και προσοδοφόρα σε σχέση με όλες τις άλλες μεθόδους διαφήμισης 17

28 που χρησιμοποιούνται και με σημαντικά χαμηλό κόστος σε σχέση με τα αποτελέσματα που επιφέρει. Σε καμία περίπτωση, όμως, δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται μόνη της, αντικαθιστώντας τις υπόλοιπες μεθόδους που αναφέραμε μέχρι τώρα για τη βελτίωση της θέσης ενός δικτυακού τόπου, παρά μόνο σαν σημαντικό συμπλήρωμα μαζί με αυτές για την επίτευξη του επιθυμητού στόχου [11, 12]. 2.3 Οφέλη από τη χρήση των Μηχανών Αναζήτησης Η χρήση των Μηχανών Αναζήτησης επιφέρει πολλαπλά οφέλη τόσο για τον απλό χρήστη του Internet όσο και για την επιχείρηση που διαθέτει δικτυακό τόπο. Πιο συγκεκριμένα, για τον μεν χρήστη η ύπαρξη των Μηχανών Αναζήτησης καθιστά την αναζήτηση πληροφορίας στο Διαδίκτυο μια εξαιρετικά εύκολη διαδικασία, ανεξάρτητα από το αν το θέμα που τον ενδιαφέρει είναι εξειδικευμένο ή όχι. Ο χρήστης δεν χρειάζεται να περιπλανιέται πηγαίνοντας από σελίδα σε σελίδα και από link σε link προκειμένου να ανακτήσει την πληροφορία που επιθυμεί. Το μόνο που χρειάζεται είναι να επισκεφτεί την αρχική σελίδα της Μηχανής Αναζήτησης, να πληκτρολογήσει τους όρους που περιγράφουν με όσο μεγαλύτερη σαφήνεια και περιεκτικότητα γίνεται το θέμα που τον ενδιαφέρει και να περιμένει λίγα δευτερόλεπτα έως ότου η Μηχανή Αναζήτησης πραγματοποιήσει για λογαριασμό του την περιήγηση σε όλο το Web και του επιστρέψει με τη μορφή λίστας αποτελεσμάτων όλες τις σχετικές με το συγκεκριμένο θέμα σελίδες που έχει εντοπίσει. Επομένως, ο χρήστης εξυπηρετείται γρηγορότερα, ευκολότερα και πληρέστερα με τη χρήση ενός τέτοιου πανίσχυρου εργαλείου. Από την άλλη, για μια επιχείρηση που διαθέτει δικτυακό τόπο τα οφέλη από την ύπαρξη των Μηχανών Αναζήτησης είναι εξίσου σημαντικά. Αν αναλογιστούμε ότι ο αριθμός των χρηστών που χρησιμοποιούν τις Μηχανές Αναζήτησης στην καθημερινή τους ζωή για οποιοδήποτε θέμα τους ενδιαφέρει είναι τεράστιος, τότε καταλαβαίνουμε ότι η παρουσία του δικτυακού τόπου της επιχείρησης στη λίστα αποτελεσμάτων της Μηχανής σημαίνει αυτόματα αύξηση του αριθμού των χρηστών-πελατών που θα επισκεφτούν την ιστοσελίδα της ή ακόμη που θα ενημερωθούν για την ύπαρξη αυτής. Επομένως, η επιχείρηση επιτυγχάνει μέσω των Μηχανών Αναζήτησης να προσελκύσει ευκολότερα και γρηγορότερα περισσότερους πελάτες-ενδιαφερόμενους για τα προϊόντα/υπηρεσίες της και μάλιστα χωρίς κανένα κατά κανόνα επιπρόσθετο κόστος για την ίδια. Συνεπώς, οι Μηχανές Αναζήτησης αποτελούν ένα 18

29 πανίσχυρο εργαλείο τόσο για τους χρήστες όσο και για τις επιχειρήσεις μέσα στον απέραντο κόσμο του Internet [12]. 2.4 Σύγκριση με άλλες τεχνικές προώθησης ενός δικτυακού τόπου Υπάρχουν αρκετές τεχνικές που ακολουθούνται για την προώθηση ενός δικτυακού τόπου. Σύντομα, είναι οι ακόλουθες : Χρήση των λεγόμενων banners για διαφήμιση: Τα banners είναι μηνύματα που προσελκύουν το ενδιαφέρον του χρήστη και αποτελούν links για άλλες σελίδες. Σύμφωνα με την τεχνική αυτή, ο ιδιοκτήτης του δικτυακού τόπου πληρώνει για την τοποθέτηση ενός τέτοιου banner με link προς τη σελίδα του σε ένα πολύ δημοφιλές δικτυακό τόπο. Έτσι, εξασφαλίζει ότι όλοι οι επισκέπτες αυτού του δημοφιλούς δικτυακού τόπου θα δουν το banner που αναφέρεται στη δική του ιστοσελίδα και θα ενημερωθούν για την ύπαρξη αυτής. Σε καμιά περίπτωση, όμως, δεν εξασφαλίζεται ότι όλοι αυτοί οι επισκέπτες θα ακολουθήσουν το link προς την ιστοσελίδα του banner. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι χρήστες απλώς αγνοούν τα banners των σελίδων που επισκέπτονται. Οι Μηχανές Αναζήτησης «πληρωμής ανά κλικ» (pay per click search engines): Πρόκειται για αρκετές Μηχανές που υιοθέτησαν αυτό το μοντέλο «πληρωμής ανά κλικ». Σύμφωνα με το μοντέλο αυτό, ο ιδιοκτήτης του δικτυακού τόπου καταβάλει στην εταιρία της Μηχανής Αναζήτησης ένα ποσό ανάλογο με τον αριθμό των «κλικ» που λαμβάνουν τα link προς τη σελίδα του και όχι με τον αριθμό των εμφανίσεων αυτών των link. Αυτό μπορεί να αποβεί αποτελεσματικό σε αρκετές περιπτώσεις, αφού για παράδειγμα χρήστες που ενδιαφέρονται για το συγκεκριμένο site κάνουν κλικ πάνω στο αντίστοιχο link αυτού. Μπορεί, όμως, να αποβεί και ιδιαίτερα ακριβό, ειδικά στις περιπτώσεις όπου οι εταιρίες των Μηχανών αυτών χρεώνουν με ένα σημαντικό ποσό το κάθε «κλικ». Επιπλέον, δεν είναι λίγοι οι χρήστες που κάνουν κλικ πάνω στα links αυτά, χωρίς πραγματικά να ενδιαφέρονται για το περιεχόμενο αυτών ή χρήστες που κάνουν μια απλή περιήγηση στο Internet. 19

30 Οι διαφημιστικές καμπάνιες στα συμβατικά μέσα ενημέρωσης: Ως συμβατικά μέσα ενημέρωσης εννοούμε τις εφημερίδες, την τηλεόραση, τα περιοδικά, τις αφίσες και το ραδιόφωνο. Μια διαφημιστική καμπάνια για ένα δικτυακό τόπο σε κάποιο από αυτά τα μέσα απαιτεί να γίνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα και έχει πολλά έξοδα, χωρίς στο τέλος να επιφέρει με σιγουριά το επιθυμητό αποτέλεσμα. Για παράδειγμα, μια τέτοια διαφήμιση σε μια εφημερίδα ή περιοδικό θα πρέπει να γίνεται για μεγάλο χρονικό διάστημα προκειμένου ο αναγνώστης να συγκρατήσει τη διεύθυνση του δικτυακού τόπου, ενώ μια αντίστοιχη καμπάνια στην τηλεόραση είναι ιδιαίτερα πολυέξοδη. Από την άλλη, η χρήση των Μηχανών Αναζήτησης για την προώθηση του δικτυακού τόπου μιας επιχείρησης περιλαμβάνει διάφορες ενέργειες όπως: ολοκληρωμένη ανάλυση του δικτυακού τόπου, ανάλυση και επιλογή των πιο σχετικών "λέξεων-κλειδιά", μελέτη της ανταγωνιστικότητας με άλλους δικτυακούς τόπους, βελτίωση του περιεχομένου και του κώδικα του δικτυακού τόπου της επιχείρησης για τις επιλεγμένες λέξεις-κλειδιά, καταχώρηση της ιστοσελίδας στις Μηχανές Αναζήτησης και στους καταλόγους και επανάληψη ολόκληρης της διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένης και της καταχώρησης, ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Σχήμα 5 Το κόστος εξαρτάται από το είδος της βελτίωσης που ο ιδιοκτήτης της ιστοσελίδας απαιτεί. Αποδεικνύεται ότι η μέθοδος αυτή είναι περισσότερο οικονομική από όλες τις μεθόδους που παρουσιάσαμε μέχρι τώρα, ενώ επιτυγχάνει περισσότερη «κίνηση» χρηστών στο δικτυακό τόπο σε σχέση με τη μέθοδο των banners. Οι χρήστες θα πρέπει να έχουν κάνει αναζήτηση με βάση μια συγκεκριμένη λέξη-κλειδί, σχετική με το δικτυακό τόπο της επιχείρησης, πριν κάνουν κλικ πάνω στο link προς τη σελίδα αυτή, οπότε αυξάνεται η «ποιότητα» των επισκέψεων στο συγκεκριμένο δικτυακό τόπο. Συμπερασματικά, η χρήση 20

31 των Μηχανών Αναζήτησης για την προώθηση ενός δικτυακού τόπου υπερτερεί έναντι των άλλων τεχνικών προώθησης,καθώς είναι πιο οικονομική, πιο εύκολη και πιο αποτελεσματική, ενώ επιτυγχάνει μεγαλύτερα ποσοστά προσέλευσης χρηστών-πελατών από τις άλλες μεθόδους ηλεκτρονικής διαφήμισης [13]. 21

32 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ ΓΝΩΣΤΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ 3.1 Γενικά Η πιο δημοφιλής ερώτηση στο θέμα των Μηχανών Αναζήτησης είναι χωρίς αμφιβολία η εξής: «Ποια Μηχανή Αναζήτησης είναι η καλύτερη για να χρησιμοποιώ;». Η απάντηση είναι ότι ανάλογα με το τι θέλει να ψάξει κανείς και γιατί το θέλει, θα πρέπει να επιλέξει και την αντίστοιχη Μηχανή. Για παράδειγμα, αν ο χρήστης ενδιαφέρεται για μια απλή περιήγηση στο Internet τότε η καλύτερη Μηχανή για να ξεκινήσει θα ήταν το Yahoo!, ενώ αν ενδιαφέρεται για πληροφορίες πάνω σε κάποιο «σοβαρό», συγκεκριμένο θέμα τότε το Alta Vista ή το Google θα ήταν ιδανικά για μια τέτοια περίπτωση. Καθώς ο όγκος των πληροφοριών που περιλαμβάνονται στο Internet είναι πολύ μεγάλος, η εύρεση των κατάλληλων πληροφοριών γίνεται δύσκολη διαδικασία. Για να διευκολυνθεί κανείς μπορεί να ακολουθήσει δύο βασικές προσεγγίσεις. Την αναζήτηση μέσω κάποιας Μηχανής Αναζήτησης ή ενός Θεματικού Καταλόγου. Μερικές από αυτές παρουσιάζονται παρακάτω ταξινομημένες σε Διεθνείς και Ελληνικές Μηχανές Αναζήτησης [14]. 3.2 Διεθνείς Μηχανές Αναζήτησης Όλες οι Μηχανές Αναζήτησης επιτρέπουν την έρευνα με λέξεις-κλειδιά και ενδείκνυνται για αναζήτηση πληροφοριών που αφορούν ειδικά θέματα. Ορισμένες από τις πιο δημοφιλείς, Διεθνείς Μηχανές Αναζήτησης είναι οι ακόλουθες: Google (URL: { Αυτό τον καιρό είναι μάλλον η Μηχανή Αναζήτησης με την μεγαλύτερη Βάση Δεδομένων. Η Βάση Δεδομένων της περιέχει περισσότερες από 3 δισ. σελίδες. Η Google χρησιμοποιεί ιδιαίτερα στην αξιολόγηση των αποτελεσμάτων το πόσο δημοφιλή είναι τα διάφορα links. Αυτό διευκολύνει τις αναζητήσεις γενικού τύπου μιας και χιλιάδες ή εκατομμύρια χρήστες έχουν ήδη ψηφίσει με τα κλικ και τα links τους τις δημοφιλέστερες web σελίδες. Με άλλα λόγια, χρησιμοποιεί σε μεγάλο βαθμό το κριτήριο της ανάλυσης υπερσυνδέσεων στην ιεράρχιση των αποτελεσμάτων. Το σύστημα αυτό φαίνεται να 22

33 λειτουργεί με μεγάλη επιτυχία, καθώς η Google παρουσιάζει υψηλά ποσοστά συνάφειας των αποτελεσμάτων της σε σχέση με τους όρους της αναζήτησης. Τα αποτελέσματα από την Google περιλαμβάνουν όλους τους όρους αναζήτησης και ταξινομούνται ανάλογα με την εγγύτητα μεταξύ των όρων αναζήτησης. Δέχεται την χρήση των λογικών συμβόλων "+", "-" "*", καθώς και την χρήση εισαγωγικών. Υποστηρίζει την χρήση των λογικών τελεστών (and or και near) και αντί του τελεστή not, για τον αποκλεισμό των λέξεων, χρησιμοποιεί το σύμβολο "-" με ένα κενό διάστημα πριν από το αρνητικό σημάδι. Η χρήση του τελεστή (and) είναι περιττή αφού η Google είναι μία από τις Μηχανές Αναζήτησης που αντιλαμβάνεται το κενό ανάμεσα στις λέξεις ως τον τελεστή and. Διαθέτει επίσης, ένα περιβάλλον για σύνθετες αναζητήσεις. Παρέχει ακριβή αποτελέσματα, είναι εύκολη στη χρήση της και το κυριότερο είναι ότι δίνοντάς σου πρόσβαση στο cache της σου επιτρέπει να βρεις σελίδες που έχουν εξαφανιστεί. Επιπλέον έχει την δυνατότητα να ψάχνει και για άλλους τύπους αρχείων, πέρα από.txt. και.html, όπως.pdf,.xls,.doc κ.λ.π [15]. AltaVista (URL: { Η AltaVista είναι μία από τις μεγαλύτερες Μηχανές Αναζήτησης στο Διαδίκτυο όσον αφορά το μέγεθος του ευρετηρίου της. Είναι η μόνη μηχανή που προήλθε από τα ερευνητικά εργαστήρια μιας μεγάλης εμπορικής εταιρίας (Digital Equipment Corporation). Η AltaVista ξεκίνησε το 1995 και από την αρχή υπήρξε πολύ δημοφιλής στους χρήστες του Internet. 23

34 Η AltaVista έχει στην ιστοσελίδα της ένα καλό θεματικό κατάλογο, τον οποίο προμηθεύεται από την LookSmart. Διαθέτει ένα απλό πεδίο αναζήτησης και ένα ξεχωριστό περιβάλλον για σύνθετες αναζητήσεις. Την προτιμούν πολύ ερευνητές γιατί προσφέρει σημαντικές εντολές για προχωρημένη αναζήτηση. Πέρα, από την κλασσική αναζήτηση προσφέρει αναζήτηση σε νέα (usenet), αγορές, πολυμέσα. Είναι μία από τις λίγες μηχανές που προσφέρουν την δυνατότητα αναζήτησης ιστοσελίδων σε μία σειρά από άλλες γλώσσες εκτός από την αγγλική. Η AltaVista δέχεται τη χρήση λογικών συμβόλων "+", "-", "*" στο απλό πεδίο αναζήτησης και υποστηρίζει απόλυτα τη λογική των τελεστών (and, or, not) με τελεστή εγγύτητας (near) και παρενθέσεις, αλλά μόνο στο περιβάλλον της σύνθετης αναζήτησης. Επίσης, παρουσιάζει την εξής ιδιαιτερότητα: για τον αποκλεισμό λέξεων δεν χρησιμοποιείται το not, αλλά το and not. Αναζήτηση φράσης γίνεται με εισαγωγικά. Πάντως, σε περίπτωση προβλημάτων η AltaVista διαθέτει πολύ καλές οδηγίες χρήσης στο menu Help. Επίσης, προσφέρει και κάποιες άλλες υπηρεσίες και μια σειρά από χρήσιμα εργαλεία αναζήτησης για ειδικές περιπτώσεις. Η AltaVista είναι γρήγορη και σίγουρα μία από τις καλύτερες Μηχανές Αναζήτησης στο Διαδίκτυο [15]. Lycos (URL: { Πρόκειται για μια από τις παλαιότερες Μηχανές Αναζήτησης, από την εποχή που το Διαδίκτυο αποτελείτο μόνο από αρχεία κειμένων. Αναπτύχθηκε στα εργαστήρια του Πανεπιστημίου Carnegie Mellon University και άνοιξε τις πύλες της στο κοινό τον Ιούλιο του Tον Οκτώβριο του 1998 εξαγόρασε την ανταγωνίστριά της HotBot, η οποία όμως 24

35 συνεχίζει να λειτουργεί ξεχωριστά. Τον Απρίλιο του 1999 η Lycos συμπεριέλαβε στην ιστοσελίδα της θεματικό κατάλογο, τα περιεχόμενα του οποίου όμως προέρχονται από την Open Directory. Η Lycos διαθέτει ένα απλό πεδίο αναζήτησης και ένα ξεχωριστό περιβάλλον για σύνθετες αναζητήσεις. Δέχεται την χρήση των λογικών συμβόλων "+", "-" και δέχεται την αποκοπή λέξεων με την χρήση του συμβόλου "$".Υποστηρίζει απόλυτα την λογική των τελεστών (and, or, not) με τελεστή εγγύτητας (near), αλλά η χρήση του τελεστή or είναι εφικτή μόνο μεταξύ δύο όρων τους οποίους θέτει προς αναζήτηση ο χρήστης. Είναι μία από τις Μηχανές Αναζήτησης στις οποίες το κενό ανάμεσα στις λέξεις-κλειδιά ισοδυναμεί με τον τελεστή and. Η αναζήτηση φράσης γίνεται με εισαγωγικά. Η Lycos αδιαφορεί για το αν οι τελεστές γράφονται με μικρά ή με κεφαλαία γράμματα. Αυτό ισχύει και γενικότερα για τις λέξειςκλειδιά στην αναζήτηση. Επίσης, προσφέρει και κάποιες άλλες υπηρεσίες και μια σειρά από χρήσιμα εργαλεία αναζήτησης για ειδικές περιπτώσεις. Η Lycos θεωρείται μία από τις καλύτερες μηχανές για την αναζήτηση πολυμεσικών δεδομένων (εικόνα, ήχος, βίντεο) [15]. Alltheweb/FAST (URL: { Η Fast Search ξεκίνησε το Μάιο του Σκοπεύει να καταλογοποιήσει το σύνολο των www. Ήταν η πρώτη μηχανή που ξεπέρασε τα 200 εκ. σελίδες και συνεχίζει να καλύπτει ένα τεράστιο μέρος. Πρόκειται για μία πολύ καλή και γρήγορη Μηχανή Αναζήτησης σε 47 γλώσσες (και Ελληνικά). Η Fast Search δέχεται την χρήση των λογικών συμβόλων "+", "-" και αδιαφορεί για το αν οι όροι της αναζήτησης γράφονται με μικρά ή με κεφαλαία γράμματα. Υποστηρίζει την λογική των τελεστών (and, or, not), αλλά η χρήση του τελεστή 25

36 or, και σε αυτή την μηχανή, είναι εφικτή μόνο μεταξύ δύο όρων που θέτει προς αναζήτηση ο χρήστης. Η αναζήτηση φράσης γίνεται με εισαγωγικά. Επίσης, προσφέρει διάφορες υπηρεσίες όπως νέα, εικόνες, βίντεο,mp3 και FTP αρχεία [16]. HotBot (URL: { Η HotBot είναι μία από τις παλιότερες και καλύτερες Μηχανές Αναζήτησης που υπάρχουν στο Διαδίκτυο (αν και όχι πλέον μία από τις μεγαλύτερες όσον αφορά το μέγεθος του ευρετηρίου). Το ευρετήριό της αποτελείται από περίπου 110 εκατομμύρια sites. Ξεκίνησε την λειτουργία της τον Μάιο του 1996 ως δημιούργημα της εμπορικής εταιρίας Inktomi Corporation (που είχε ιδρυθεί μερικούς μήνες νωρίτερα). Λίγο αργότερα η Μηχανή Αναζήτησης εξαγοράστηκε από την εταιρία Wired Digital, (ιδιοκτήτρια του περιοδικού Wired). Τον Οκτώβριο του 1998 η ανταγωνίστρια Lycos εξαγόρασε την Wired Digital, διατήρησε όμως την HotBot ως ανεξάρτητη Μηχανή Αναζήτησης. Ο spider της HotBot (γνωστός ως Slurp) έχει την δυνατότητα να επισκέπτεται πολλά εκατομμύρια ιστοσελίδες καθημερινά με αποτέλεσμα οι σελίδες στο ευρετήριο της HotBot να ανανεώνονται πολύ τακτικά και ανενεργές πλέον υπερσυνδέσεις να εντοπίζονται πολύ γρήγορα. Η HotBot συμπεριέλαβε στην ιστοσελίδα της και θεματικό κατάλογο, τα περιεχόμενα του οποίου προέρχονταν αρχικά από την LookSmart και έπειτα από την Open Directory. Η HotBot παρέχει στον χρήστη έναν διαφορετικό τρόπο αναζήτησης. Χρησιμοποιεί τη λεγόμενη "φυσική γλώσσα ερωτήσεων" (Natural Language Query).Η HotBot διαθέτει ένα απλό πεδίο αναζήτησης με μια σειρά από menu όπου ο χρήστης μπορεί να κάνει κάποιες εξειδικευμένες 26

37 επιλογές σχετικά με τις λέξεις-κλειδιά και την παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Διαθέτει επίσης, ένα ακόμα πιο σύνθετο περιβάλλον για σύνθετες αναζητήσεις. Η δυνατότητά της για παραμετροποιημένη αναζήτηση την καθιστά πολύ σημαντική για ερευνητές. Επιτρέπει τον καθορισμό ημερομηνίας, τόπου και τύπου, μέσου κ.λ.π για τις πληροφορίες που θα αναζητήσει. Παρέχει ακόμη την δυνατότητα έρευνας σε συγκεκριμένους τομείς (com ή org).η HotBot είναι μία από τις λίγες μηχανές που προσφέρουν τη δυνατότητα αναζήτησης ιστοσελίδων σε μια σειρά από άλλες γλώσσες εκτός από την αγγλική. Αναζήτηση φράσης γίνεται με εισαγωγικά. Δέχεται την χρήση των λογικών συμβόλων "+", "-" και υποστηρίζει τη λογική των τελεστών με παρενθέσεις (όχι όμως τον τελεστή εγγύτητας near). Απαιτείται ωστόσο το τσεκάρισμα της επιλογής Boolean phrase σε ένα από τα menu όταν γίνεται αναζήτηση με τελεστές [15]. Go/InfoSeek (URL: { Αρκετά παλιά Μηχανή Αναζήτησης αλλά ταυτόχρονα ευρέως χρησιμοποιούμενη. Ευρετηριάζει 60 περίπου εκατομμύρια sites και προσφέρει ταχύτητα και ικανοποιητικά ποσοστά ακρίβειας στα αποτελέσματα της αναζήτησης. Επιτρέπει έρευνα σε ξένη γλώσσα, ανάλογα με την γεωγραφική τοποθεσία, καθώς και την χρήση Boolean Operators. Δέχεται την χρήση των λογικών συμβόλων "+", "-", αλλά όχι του συμβόλου "*". Η χρήση των τελεστών Booleans είναι εφικτή, όμως γίνεται διαχωρισμός κεφαλαίων και πεζών κατά την χρήση των τελεστών αλλά και των όρων της αναζήτησης. Προσφέρει και έναν κατάλογο με 18 θεματικές κατηγορίες. Αναζήτηση φράσης γίνεται με εισαγωγικά ενώ επιτρέπει και τις ερωτήσεις [16]. 27

38 WebCrawler (URL: { H WebCrawler ξεκίνησε την λειτουργία της στις αρχές του 1994 ως ερευνητική εργασία ενός φοιτητή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον και ήταν η πρώτη μηχανή που μπορούσε να ευρετηριάσει το πλήρες κείμενο μιας ιστοσελίδας. Άνοιξε τις πύλες της στο κοινό στις 20 Απριλίου του ίδιου έτους. Οι επισκέψεις που δεχόταν η WebCrawler ήταν τόσο πολλές που υπερφόρτωναν το δίκτυο του Πανεπιστημίου μέχρι που την αγόρασε τελικά, τον Μάρτιο του 1995, η εταιρία παροχής υπηρεσιών Internet America Online (AOL).Το 1997 η WebCrawler εξαγοράστηκε από την ανταγωνίστρια Excite και σήμερα προσφέρει τα ίδια αποτελέσματα με αυτήν. Το ευρετήριό της αποτελείται από 2 περίπου εκατομμύρια sites και είναι εύκολη στην χρήση. Η φόρμα των αποτελεσμάτων της έρευνας δίνει αρχικά 25 τίτλους, καθώς και την δυνατότητα εμφάνισης περιλήψεων των κειμένων και το ποσοστό επιτυχίας της ίδιας της έρευνας. Η αναζήτηση γίνεται με λέξεις-κλειδιά καθώς και θεματικά σε 21 θεματικές κατηγορίες, ενώ η αναζήτηση φράσης γίνεται με εισαγωγικά. 28

39 H WebCrawler δέχεται την χρήση λογικών συμβόλων "+", "-" και τη χρήση παρενθέσεων. Υποστηρίζει απόλυτα την λογική των τελεστών (and, or, not, near), μόνο που αντί του τελεστή not χρησιμοποιείται τον and not για τον αποκλεισμό λέξεων. Οι τελεστές δεν απαιτείται να γράφονται με κεφαλαία γράμματα [15, 16]. Excite (URL: { Η Excite ξεκίνησε ως εργασία έξι φοιτητών του Πανεπιστημίου του Stanford τον Φεβρουάριο του Η βασική ιδέα πίσω από αυτήν την υπηρεσία αναζήτησης ήταν η χρήση της στατιστικής ανάλυσης των λεκτικών σχέσεων. Αυτό καθιστά την Excite, η οποία άνοιξε τις πύλες της για το κοινό στα τέλη του 1995, τελείως διαφορετική από οποιαδήποτε άλλη Μηχανή Αναζήτησης. Η Excite, με απλά λόγια, χρησιμοποιεί ένα σύστημα με το οποίο διαβάζει το κείμενο των ιστοσελίδων και δημιουργεί ένα στατιστικό μοντέλο για το ποιες λέξεις εμφανίζονται μαζί σε τακτική βάση μέσα στα κείμενα. Όταν λοιπόν ο χρήστης αναζητήσει έναν όρο, η Excite θα παρουσιάσει αποτελέσματα που περιέχουν τόσο αυτή τη λέξη, όσο και τις λέξεις, οι οποίες με βάση το στατιστικό μοντέλο, σχετίζονται με αυτήν. Το σύστημα αυτό λειτουργεί σχετικά καλά, αν και συχνά μπορεί να προκαλέσει άσχετα αποτελέσματα. Για να αντισταθμίσει αυτό το μειονέκτημα η Excite προσφέρει ένα χαρακτηριστικό που λέγεται "More from this site": δηλ. όταν ο χρήστης βρει μια ιστοσελίδα που αντιπροσωπεύει αυτό που ψάχνει μπορεί πατώντας σε αυτό να ενεργοποιήσει μια δεύτερη έρευνα που θα ψάξει για παρόμοιες ιστοσελίδες. 29

40 Η Excite δέχεται τη χρήση λογικών συμβόλων "+", "-" και τη χρήση της λογικής των τελεστών. Στην δεύτερη περίπτωση ωστόσο απενεργοποιείται το σύστημα συσχετισμού. Η Excite δέχεται τους τελεστές and, or και την χρήση παρενθέσεων, ενώ για τον αποκλεισμό λέξεων δεν χρησιμοποιεί το not, αλλά το and not. Απαιτεί οι τελεστές να είναι γραμμένοι με κεφαλαία γράμματα. Η αναζήτηση φράσης γίνεται με εισαγωγικά. Μετά την ολοκλήρωση της αναζήτησης προτείνει λέξεις για τον περιορισμό της έρευνας. Παρέχει πληροφορίες για spore, δελτία καιρού, δυνατότητα ανεύρεσης ατόμων, chat rooms, ωροσκόπια, ταξίδια και χάρτες, παιχνίδια και αυτοκίνητα. Τον Ιούλιο του 1996 η Excite εξαγόρασε την υπηρεσία αναζήτησης Magellan και τον Νοέμβριο του 1996 την WebCrawler. Η Magellan έπαψε να λειτουργεί τον Απρίλιο του 2001, ενώ η WebCrawler συνεχίζει να υπάρχει ως ξεχωριστή μηχανή αναζήτησης, αλλά προσφέρει πλέον τα ίδια αποτελέσματα με την Excite [15]. Ask Jeeves (URL: { H Ask Jeeves είναι μία υπηρεσία αναζήτησης που βασίζεται σε ανθρώπινο δυναμικό. Η Βάση Δεδομένων της είναι πολύ μικρή, αλλά περιέχει προσεκτικά επιλεγμένες ιστοσελίδες. H Ask Jeeves εξειδικεύεται στο να παρουσιάζει αποτελέσματα όχι πάνω σε λέξεις-κλειδιά, αλλά σε ερωτήσεις που διατυπώνονται σε φυσική γλώσσα. Σε αντίθεση, με πολλές άλλες Μηχανές Αναζήτησης δεν παρουσιάζει απλά ιστοσελίδες που περιέχουν όλες τις λέξεις της φράσης, αλλά προσπαθεί να βρει τη μία ή τις λίγες ιστοσελίδες που περιέχουν την απάντηση για την συγκεκριμένη ερώτηση. Δέχεται την χρήση των ειδικών τελεστών "+", "-","*" καθώς και την 30

41 χρήση εισαγωγικών. Από τους λογικούς τελεστές δέχεται μόνο την χρήση του τελεστή or ενώ τους τελεστές and, not τους εκλαμβάνεται ως "+", "-" αντίστοιχα. Επίσης, προσφέρει την δυνατότητα Μετά-Αναζήτησης όπου δίνει τις απαντήσεις 5 διαφορετικών Μηχανών Αναζήτησης και συγκεκριμένα των: AltaVista, Excite, Infoseek, About.com και της WebCrawler. Καλή για αρχάριους και χρήστες που δεν θέλουν να χρησιμοποιήσουν προχωρημένες εντολές αναζήτησης [15, 16]. Northern Light(URL: { Η Northern Light είναι μία από τις αγαπημένες Μηχανές Αναζήτησης των χρηστών. Άνοιξε τις πύλες της στο κοινό τον Αύγουστο του 1997 και διαθέτει ένα από τα μεγαλύτερα ευρετήρια. Εκτός από αυτό διαθέτει μια <<ειδική συλλογή>> εγγράφων από χιλιάδες πηγές (μεταξύ αυτών περιοδικά και Βάσεις Δεδομένων),στις οποίες δεν έχουν πρόσβαση οι spiders των Μηχανών Αναζήτησης. Ο χρήστης μπορεί να τα ερευνήσει ελεύθερα, χρεώνεται όμως για να τα διαβάσει. Η Northern Light δέχεται τόσο την χρήση ειδικών συμβόλων "+", "-", "*" όσο και την λογική των τελεστών (and, or, not) καθώς και τις παρενθέσεις, όχι όμως τον τελεστή εγγύτητας near. 31

42 Είναι μία από τις Μηχανές Αναζήτησης στις οποίες το κενό ανάμεσα στις λέξεις-κλειδιά ισοδυναμεί με τον τελεστή and. Επιτρέπει απλή και εξειδικευμένη αναζήτηση και παραθέτει ως επί το πλείστον ποιοτικά αποτελέσματα. Ταξινομεί τα αποτελέσματα σε Folders, δυνατότητα που διευκολύνει το χρήστη στην έρευνα που διεξάγει [15]. TEOMA (URL: { Πρόκειται για μια από τις νεότερες Μηχανές Αναζήτησης. Η λειτουργία της ξεκίνησε το Η Βάση Δεδομένων της είναι πολύ μεγάλη ενώ προσφέρει και δυνατότητα σύνθετης αναζήτησης. Σήμερα ανήκει στην Ask Jeeves, ενώ έχει εξαγοράσει την Direct Hit, η οποία επισημαίνει τις περισσότερο δημοφιλείς σελίδες με βάση την επισκεψιμότητα. Δέχεται την χρήση των ειδικών συμβόλων "+", "-", "*" καθώς και την χρήση εισαγωγικών για την αναζήτηση φράσεων.από τους λογικούς τελεστές αποδέχεται μόνο την χρήση του τελεστή or, ενώ τους τελεστές and και not τους εκλαμβάνεται ως τα σύμβολα "+" και "-" αντίστοιχα [17]. 32

43 Παρακάτω παρουσιάζουμε ένα συγκριτικό πίνακα με τις δυνατότητες των δημοφιλέστερων Διεθνών Μηχανών Αναζήτησης: Search Engine Διαχωρισμός κεφαλαίων/ πεζών Λαμβάνονται υπόψη Φράσεις Τελεστής Απαιτούμενου Όρου Τελεστής Όρου προς Απαγόρευση Wildcard Expander Επιτρέπονται Λογικοί Τελεστές (Booleans) Αναζήτηση με βάση Θέμα (κατάλογο) Χρήση Εισαγωγικών Google Όχι Ναι + - * AltaVista Ναι Ναι + - * Lycos Όχι Όχι + - $ AND, OR, NEAR AND,OR, AND NOT, NEAR AND,OR,NOT, NEAR Alltheweb Όχι Ναι + - Όχι AND,OR,NOT Ναι Ναι HotBot Όχι Ναι + - Όχι AND,OR,NOT Ναι Ναι InfoSeek Ναι Ναι + - Όχι AND,OR,NOT Ναι Ναι Web Crawler Όχι Ναι + - Όχι Excite Όχι Όχι + - Όχι AND,OR, AND NOT, NEAR AND,OR, AND NOT Askjeeves Όχι Ναι + - * OR Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Ναι Northern Light Όχι Ναι + - * % AND,OR,NOT Όχι Ναι TEOMA Όχι Ναι + - * OR Ναι Ναι Πίνακας 3: Διεθνείς Μηχανές Αναζήτησης 3.3 Ελληνικές Μηχανές Αναζήτησης Η ανάπτυξη του ελληνικού κυβερνοχώρου, η δημιουργία δηλαδή όλο και περισσότερων ιστοσελίδων με ελληνικό περιεχόμενο, ήταν το έναυσμα για την εμφάνιση των ελληνικών μηχανών αναζήτησης. Η αδυναμία των ξένων μηχανών να ανακτούν ιστοσελίδες με ελληνικό περιεχόμενο έκανε επιτακτική την ανάγκη δημιουργίας υπηρεσιών που θα μπορούσαν να το κάνουν. Πέρα από αυτό όμως οι ελληνικές μηχανές έπρεπε να είναι σε θέση να ανακτούν και ιστοσελίδες με αγγλικό περιεχόμενο, καθώς πολλές ελληνικές σελίδες είναι δίγλωσσες (ελληνικά και αγγλικά), ενώ πολλές ιστοσελίδες με ενδιαφέρον για τον Έλληνα χρήστη είναι μόνο στα αγγλικά. Έτσι λοιπόν, οι περισσότερες ελληνικές μηχανές αναζήτησης δέχονται τόσο ελληνικούς όσο και λατινικούς χαρακτήρες. Βέβαια, οι ελληνικές μηχανές 33

44 αναζήτησης δεν έχουν φτάσει ακόμη στο επίπεδο των ξένων μηχανών. Συγκριτικά είναι πολύ περισσότερες οι ελληνικές μηχανές που δεν προσφέρουν υπηρεσία θεματικού καταλόγου στις ιστοσελίδες τους, σε αντίθεση με την τάση που υπάρχει στις ξένες μηχανές, η πλειοψηφία των οποίων διαθέτει πλέον θεματικό κατάλογο. Ελάχιστες ελληνικές μηχανές προσφέρουν ένα περιβάλλον για σύνθετη αναζήτηση. Η λογική των τελεστών είναι άγνωστη στις ελληνικές μηχανές αναζήτησης, αν και όλες δέχονται τη χρήση λογικών συμβόλων, συνήθως του "+", ενώ πολύ λίγες δέχονται το "-". Οι περισσότερες μηχανές επίσης αντιλαμβάνονται το κενό ανάμεσα στις λέξεις ως "+". Ορισμένες από τις πιο δημοφιλείς ελληνικές Μηχανές Αναζήτησης είναι οι ακόλουθες [18]: Phantis (URL: { Η Μηχανή Αναζήτησης Phantis ξεκίνησε τον Μάϊο του Διαθέτει πλούσιο θεματικό κατάλογο, ο οποίος περιλαμβάνει σελίδες από όλο τον κόσμο που έχουν ελληνικό περιεχόμενο ή παρουσιάζουν άμεσο ή έμμεσο ενδιαφέρον για τους Έλληνες χρήστες του Διαδικτύου αλλά και για τους ξένους που χρειάζονται πληροφορίες για την Ελλάδα και τα ελληνικά θέματα. Κάτω από το λογότυπο της Phantis βρίσκεται το πεδίο στο οποίο πληκτρολογούνται οι όροι προς αναζήτηση. Ο χρήστης έχει την δυνατότητα να επιλέξει κάποια από τις κατηγορίες του θεματικού καταλόγου, καθώς και το είδος των αποτελεσμάτων (Sites, Web, Ειδήσεις, ). Τσεκάροντας το Sites η Phantis πραγματοποιεί αναζήτηση στα περιεχόμενα του θεματικού της καταλόγου, ενώ τσεκάροντας το Web πραγματοποιεί αναζήτηση στο πλούσιο περιεχόμενο του ευρετηρίου της. Στην ίδια περιοχή υπάρχει και μία υπερσύνδεση, που οδηγεί στην αγγλική εκδοχή της Phantis (phantis.com). 34

45 Στο "Περί Phantis" ο χρήστης μπορεί να βρει επιπλέον πληροφορίες για την ίδια την Μηχανή Αναζήτησης. Η Phantis δέχεται τόσο ελληνικούς όσο και λατινικούς χαρακτήρες, ωστόσο αυτό έχει επίπτωση στον αριθμό των αποτελεσμάτων. Έτσι, κάποιες λέξεις-κλειδιά παρουσιάζουν περισσότερα αποτελέσματα όταν τις γράφουμε με λατινικούς αντί για ελληνικούς χαρακτήρες, ενώ σε άλλες λέξεις-κλειδιά ισχύει το αντίστροφο. Η Phantis δέχεται την χρήση του συμβόλου "+" όχι όμως του συμβόλου "-" στην αναζήτηση ενός συνδυασμού λέξεων. Δεν δέχεται την χρήση τελεστών (and, not, or) ενώ το κενό ανάμεσα στους όρους το αντιλαμβάνεται ως "+". Τα αποτελέσματα της Phantis σε μία αναζήτηση παρουσιάζονται κατά δέκα ανα σελίδα. Επίσης, η Phantis δίνει και την δυνατότητα σύνθετης αναζήτησης. Τέλος, η Phantis παρουσιάζει και την εξής ιδιαιτερότητα: όταν η αναζήτηση που πραγματοποιείται στον θεματικό κατάλογο δεν έχει κανένα αποτέλεσμα, τότε πραγματοποιείται αυτόματα αναζήτηση στο ευρετήριο και παρουσιάζονται τα αποτελέσματα από εκεί. Σε γενικές γραμμές η Phantis προσφέρει καλά έως πολύ καλά αποτελέσματα [19]. Robby (URL: { Η Μηχανή Αναζήτησης Robby ξεκίνησε τον Νοέμβριο του Η Robby δίνει στον χρήστη την δυνατότητα επιλογής της περιοχής αναζήτησης επιλέγοντας ανάμεσα σε "Ελλάδα" και "Κόσμος". Με την επιλογή "Ελλάδα" η αναζήτηση πραγματοποιείται στο περιεχόμενο του θεματικού καταλόγου της Robby, ο οποίος διαθέτει καλή δομή και πλούσιο περιεχόμενο και στον οποίο καταχωρούνται κόμβοι ελληνικού περιεχομένου. Με την επιλογή "Κόσμος" η αναζήτηση πραγματοποιείται μέσω της ξένης Μηχανής Αναζήτησης AltaVista και η Robby εμφανίζει ένα μέρος των αποτελεσμάτων της. Επίσης, αξίζει να αναφερθεί ότι η Μηχανή Αναζήτησης Robby διαθέτει για κάθε ιστοσελίδα της και την αντίστοιχη αγγλική εκδοχή. Όταν η αναζήτηση γίνεται στον θεματικό κατάλογο τα αποτελέσματα παρουσιάζονται κατά είκοσι ανα σελίδα και με βάση την υποκατηγορία του θεματικού καταλόγου, στις οποίες είναι καταχωρημένες οι ιστοσελίδες. Όταν η αναζήτηση γίνεται μέσω της AltaVista τα αποτελέσματα παρουσιάζονται κατά δέκα ανα σελίδα. Και στις δύο περιπτώσεις το σύνολο των αποτελεσμάτων αναγράφεται στην αρχή κάθε σελίδας. 35

46 Η Robby δέχεται την χρήση του συμβόλου "+" όχι όμως του "-" στην αναζήτηση ενός συνδυασμού λέξεων. Δεν δέχεται την χρήση τελεστών (and, not, or), ενώ το κενό ανάμεσα στους όρους το αντιλαμβάνεται ως "+". Υποστηρίζει την αποκοπή (με ή χωρίς αστερίσκο *). Δεν υποστηρίζει τη χρήση εισαγωγικών για αναζήτηση φράσεων. Η Robby δέχεται τόσο ελληνικούς όσο και λατινικούς χαρακτήρες. Η χρήση των μεν ή των δε ωστόσο επηρεάζει το σύνολο των αποτελεσμάτων ιδιαίτερα σε συνδυασμό με την επιλογή της περιοχής αναζήτησης. Έτσι, η χρήση ελληνικών χαρακτήρων κατά την αναζήτηση στον θεματικό κατάλογο επιφέρει συνήθως καλύτερα αποτελέσματα, ενώ αντίστροφα η χρήση λατινικών χαρακτήρων επιφέρει συνήθως καλύτερα αποτελέσματα στην αναζήτηση μέσω της AltaVista. Σε γενικές γραμμές τα αποτελέσματα που παρουσιάζει η Robby είναι καλά έως πολύ καλά[19]. Anazitisis (URL: { Πρόκειται για την Μηχανή Αναζήτησης της ΟΤΕnet. Προσφέρει την δυνατότητα σύνθετων αναζητήσεων και διαθέτει πολύ καλές αναλυτικές οδηγίες χρήσης. Είναι η μοναδική Μηχανή Αναζήτησης που αναγνωρίζει τις ιδιομορφίες της ελληνικής γλώσσας, καθώς διαθέτει δικό της θησαυρό λέξεων. Για παράδειγμα, αν ο χρήστης εισάγει τον όρο «δενδρύλλιο», είναι δυνατό να επιλέξει αναζήτηση με βάση το θέμα της λέξης αυτής. Επιπλέον, υποστηρίζει τη χρήση εισαγωγικών και την αποκοπή (με ή χωρίς αστερίσκο). Αντί των τελεστών Boolean: AND, NOT χρησιμοποιεί τα σύμβολα "+", "-". Προσφέρει ικανοποιητικά αποτελέσματα [19]. 36

47 FindLink (URL: { Η μηχανή FindLink περιέχει web sites αποκλειστικά με ελληνικό περιεχόμενο, δηλαδή σε μια αναζήτηση για ξενοδοχεία θα βρει ξενοδοχεία μόνο από την Ελλάδα και όχι από την Ιταλία ή την Αμερική. Είναι μια Μηχανή Αναζήτησης με φτωχό θεματικό κατάλογο ενώ προσφέρει και οδηγίες χρήσης για την αναζήτηση. Διαθέτει ελληνική και αγγλική έκδοση και δέχεται τόσο ελληνικούς όσο και αγγλικούς χαρακτήρες. Υποστηρίζει αναζήτηση με λέξειςκλειδιά αλλά όχι την χρήση ολόκληρων φράσεων. Επίσης, δεν δέχεται την χρήση των ειδικών συμβόλων "+", "-", "*", αλλά ούτε και την χρήση των λογικών τελεστών. Κατά την αναζήτηση επιτρέπει το τσεκάρισμα των εξής επιλογών: "οποιαδήποτε λέξη", "όλες οι λέξεις"," URL". Έτσι, πληκτρολογώντας ο χρήστης τις λέξεις προς αναζήτηση και τσεκάροντας την επιλογή οποιαδήποτε λέξη τα αποτελέσματα που θα παραχθούν θα βασίζονται σε κάποια από τις λέξεις που έθεσε ο χρήστης. Εάν, μετά από μια αναζήτηση υπάρχει μεγάλος αριθμός web sites σαν αποτέλεσμα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί η επιλογή "όλες οι λέξεις" που λειτουργεί σαν το λογικό τελεστή and μεταξύ των λέξεων που χρησιμοποιούνται προς αναζήτηση. Επιπλέον, τσεκάροντας την επιλογή " URL", η αναζήτηση πραγματοποιείται σύμφωνα με το url που πληκτρολογεί ο χρήστης. Και στις τρεις περιπτώσεις το σύνολο των αποτελεσμάτων αναγράφεται στην αρχή κάθε σελίδας. Τα αποτελέσματά της είναι συνήθως φτωχά, ορισμένες φορές όμως ικανοποιητικά. Συμπληρωματικά προσφέρει κάποιες άλλες υπηρεσίες (παιχνίδια, μικρή γκαλερί φωτογραφιών διασημοτήτων). Τέλος, η καταχώρηση ενός νέου web site στη μηχανή 37

48 FindLink είναι εύκολη, αλλά μόνο τα web site με ελληνικό περιεχόμενο προσθέτονται σε αυτήν [19]. Trinity (URL: { Η Trinity είναι η Μηχανή Αναζήτησης της ελληνικής πύλης (portal) PathFinder η οποία με την σειρά της ανήκει στην Phaistos Networks. Η PathFinder ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 1998 ως Μηχανή Αναζήτησης και μετατράπηκε σταδιακά σε πύλη. Η Trinity ανέλαβε τη λειτουργία μηχανισμού αναζήτησης και τη Βάση Δεδομένων (ευρετήριο) που δημιούργησε η PathFinder. Η Trinity δεν διαθέτει δικό της θεματικό κατάλογο, αλλά παραπέμπει στο θεματικό κατάλογο της PathFinder. Τα αποτελέσματα της αναζήτησης με την Trinity παρουσιάζονται κατά 10 ανά σελίδα. Το Advanced Search οδηγεί στο περιβάλλον της σύνθετης αναζήτησης, όπου ο χρήστης μπορεί να κάνει κάποιες εξειδικευμένες επιλογές. 38

49 Η Trinity δέχεται τόσο ελληνικούς όσο και λατινικούς χαρακτήρες, ενώ δέχεται και την χρήση των λογικών συμβόλων "+", "-" στην αναζήτηση ενός συνδυασμού λέξεων. Δεν υποστηρίζει την αποκοπή (με ή χωρίς τον αστερίσκο *) και τη χρήση εισαγωγικών. Δεν δέχεται τη χρήση των τελεστών (and, not) ενώ μπορεί κάποιος να χρησιμοποιήσει το or. Επίσης, αντί του and μπορεί να χρησιμοποιήσει το κενό διάστημα και αντί του not το σύμβολο "-". Υπάρχει επίσης η δυνατότητα από τη σελίδα της "Αναλυτικής Αναζήτησης" να επιλέξουμε τις λέξεις που θέλουμε ή δεν θέλουμε να περιέχονται σε συγκεκριμένους δικτυακούς τόπους. Σε γενικές γραμμές τα αποτελέσματα της Trinity είναι καλά έως πολύ καλά. Αυτό που είναι προβληματικό είναι η δομή του δικτυακού της τόπου, που είναι ακόμη συνυφασμένος με την πύλη Pathfinder, από τους κόλπους της οποίας προήλθε. Προφανώς η Trinity δεν κατάφερε ακόμη να αυτονομηθεί, αυτό ωστόσο δημιουργεί σύγχυση στον χρήστη[6]. Search Hol (URL: { Πρόκειται για την Μηχανή Αναζήτησης της εταιρίας παροχής υπηρεσιών Internet Hellas On Line (HOL). Διαθέτει πλούσιο ευρετήριο και αναλυτικές οδηγίες χρήσης, ενώ προσφέρει και την δυνατότητα σύνθετων αναζητήσεων. Τα αποτελέσματα είναι γρήγορα, συναφή και κατηγοριοποιημένα. Αυτό συνεπάγεται για τον χρήστη εξοικονόμηση χρόνου και δομημένη τελική πληροφορία [19]. Hellas MAP (URL: { Η Hellas MAP ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του Διαθέτει μία μεγάλη Βάση Δεδομένων με κατηγοριοποίηση των σελίδων ελληνικού περιεχομένου. Προσφέρει δυνατότητα αναζήτησης με λέξη-κλειδί και λειτουργικό χάρτη επιλογών. Υποστηρίζει την αποκοπή (με 39

50 αστερίσκο) και την χρήση εισαγωγικών. Αντί των τελεστών Boolean (and, not) χρησιμοποιεί τα σύμβολα "+", "-". Στην "προηγμένη αναζήτηση" υπάρχει δυνατότητα αναζήτησης ιστοσελίδων που δημιουργήθηκαν ή ανανεώθηκαν σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο και δυνατότητα χρήσης τελεστών Boolean( and, or, not και near). Επιπλέον, η Hellas MAP προσφέρει και κάποιες άλλες υπηρεσίες όπως ηλεκτρονικούς χάρτες, on-line κρατήσεις εισιτηρίων και ξενοδοχείων, σύνδεση on-line με ραδιοφωνικούς σταθμούς, ειδήσεις, σπορ, φωτορεπορτάζ, θέματα γύρω από την οικονομία και το χρηματιστήριο κ.α [19]. Greek Explorer-Search in Greece (URL: { Πρόκειται για μία ακόμη ελληνική μηχανή αναζήτησης η οποία ξεκίνησε την λειτουργία της τον Ιούνιο του Δεν δέχεται την χρήση των ειδικών τελεστών "+", "-","*",ούτε την χρήση εισαγωγικών για την αναζήτηση φράσεων, αλλά ούτε και την χρήση των τελεστών Booleans. Όταν δεν ανταποκρίνεται στους όρους αναζήτησης που θέτει ο χρήστης τον παραπέμπει στον θεματικό κατάλογο τον οποίο διαθέτει [17]. 40

51 Ano-kato (URL: { Η Ano-kato είναι μία καθαρά ελληνική Μηχανή Αναζήτησης που διατηρεί την δική της Βάση Δεδομένων και δεν αντλεί τα αποτελέσματά της από ξένες μηχανές αναζήτησης. Ψάχνει μόνο στο ελληνικό και κυπριακό διαδίκτυο και σε σελίδες σχετικές με Ελλάδα και Κύπρο. Επιτρέπει στους ιδιοκτήτες δικτυακών τόπων την καταχώρηση site τους στην Μηχανή Αναζήτησης. Οι αναζητήσεις στην μηχανή Ano-kato είναι ανεξάρτητες τονισμού και χρήσης κεφαλαίων είτε αυτές είναι στην αγγλική είτε στην ελληνική. Επιπλέον, κατά την αναζήτηση δέχεται την χρήση των λογικών συμβόλων "+", "-" καθώς και την αποκοπή των λέξεων με το σύμβολο "*", ενώ από τους λογικούς τελεστές αποδέχεται μόνο την χρήση του τελεστή not [19]. Visto (URL: { Πρόκειται για μία ελληνική Μηχανή Αναζήτησης από την εταιρία VistoWeb. Το Visto διαθέτει θεματικό κατάλογο με 15 θεματικές κατηγορίες, κάθε μία από τις οποίες παραπέμπουν σε διάφορες υποκατηγορίες, όπου ταξινομούνται επιλεγμένα web sites καθώς και μία διεθνή Βάση Δεδομένων στην οποία καταχωρούνται αυτόματα web sites από ολόκληρο τον κόσμο. Δέχεται την χρήση του ειδικού τελεστή "+", όχι όμως των λογικών συμβόλων "-" και "*" αλλά ούτε και την χρήση των τελεστών Booleans.Προσφέρει διάφορες υπηρεσίες όπως πρόβλεψη καιρού, αγγελίες τις οποίες αντλεί από την μηχανή Google, καταχώρηση domain [17]. 41

52 Παρακάτω παρουσιάζουμε ένα συγκριτικό πίνακα με τις δυνατότητες των δημοφιλέστερων Ελληνικών Μηχανών Αναζήτησης: Search Engine Διαχωρισμός κεφαλαίων/ πεζών Λαμβάνονται υπόψη Φράσεις Τελεστής Απαιτούμενου Όρου Τελεστής Όρου προς Απαγόρευση Wildcard Expander Επιτρέπονται Λογικοί Τελεστές (Booleans) Αναζήτηση με βάση Θέμα (κατάλογο) Χρήση Εισαγωγικών Phantis Όχι Ναι + Όχι * Όχι Ναι Ναι Robby Όχι Ναι + Όχι * Όχι Ναι Όχι Anazitisis Ναι Ναι + - * Όχι Όχι Ναι FindLink Όχι Όχι Όχι Όχι Όχι Όχι Ναι Όχι Trinity Όχι Ναι + - Όχι OR Όχι Όχι Search Hol Hellas MAP Greek Explorer Ναι Ναι + - * Όχι Ναι Ναι Ναι Ναι + - * AND,OR,NOT, NEAR Όχι Όχι Όχι Όχι Όχι Όχι Ναι Όχι Ano-kato Όχι Ναι + - * NOT Όχι Ναι Visto Όχι Ναι + Όχι Όχι Όχι Ναι Όχι Πίνακας 4: Ελληνικές Μηχανές Αναζήτησης Ναι Ναι 42

53 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ 4.1 Γενικά Ο όρος «Μηχανή Αναζήτησης» χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει τόσο μια πραγματική Μηχανή Αναζήτησης, όσο και έναν θεματικό κατάλογο. Ωστόσο, δεν είναι το ίδιο. Η διαφορά έγκειται στο πως δημιουργούνται οι κατάλογοι σε κάθε περίπτωση. Οι Μηχανές Αναζήτησης δημιουργούν τις λίστες τους αυτόματα. Ψάχνουν το δίκτυο και οι χρήστες στη συνέχεια κάνουν αναζήτηση σε αυτά που έχουν βρει οι «αράχνες» των μηχανών. Αν αλλαχθεί μια σελίδα, η μηχανή αυτόματα εντοπίζει την αλλαγή. Αντιθέτως, ο θεματικός κατάλογος βασίζεται πάντα στην ανθρώπινη παρέμβαση για την δημιουργία των λιστών του. Ένας σχεδιαστής δικτυακού τόπου αποστέλλει μία μικρή περιγραφή στο θεματικό κατάλογο για ολόκληρο τον τόπο του ή οι σχεδιαστές του θεματικού καταλόγου γράφουν μια δική τους περίληψη για τους τόπους που επιθεωρούν. Μία αναζήτηση ψάχνει μόνο σε αυτές τις περιλήψεις. Αυτό ίσως φαίνεται αδυναμία του θεματικού καταλόγου, αλλά πρέπει να σκεφτεί κανείς ότι οι θεματικοί κατάλογοι περιέχουν οργάνωση των τόπων σε κατηγορίες και είναι έτσι πιο εύκολο για τον χρήστη να εντοπίσει την πληροφορία που θέλει, ξεκινώντας από μία ευρεία κατηγορία και περιορίζοντας όσο προχωρά το πεδίο κίνησής του μέχρι να βρει σελίδες σχετιζόμενες με το θέμα του. Αλλαγή σε μία σελίδα του τόπου δεν έχει κανένα αποτέλεσμα στην κατηγοριοποίησή του. Στοιχεία που είναι χρήσιμα για την βελτίωση της θέσης ενός δικτυακού τόπου σε μία Μηχανή Αναζήτησης δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα στο θεματικό κατάλογο. Η μόνη εξαίρεση είναι ότι ένας τόπος πλούσιος σε περιεχόμενο έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να επιθεωρηθεί σε σχέση με έναν τόπο με φτωχότερο περιεχόμενο. Μερικούς από τους πιο γνωστούς θεματικούς καταλόγους ταξινομημένους σε Διεθνείς και Ελληνικούς παρουσιάζουμε παρακάτω [6]. 4.2 Διεθνείς Θεματικοί Κατάλογοι ή Ευρετήρια Yahoo! (URL: { Σε αντίθεση με αυτό που πιστεύουν πολλοί χρήστες η Yahoo! δεν είναι Μηχανή Αναζήτησης αλλά θεματικός κατάλογος. Ξεκίνησε το 1994 ως μια μεγάλη συλλογή 43

54 υπερσυνδέσεων, την οποία δημιούργησαν και συντηρούσαν δύο υποψήφιου για διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο του Stanford. Οι δύο άντρες είχαν δημιουργήσει μία σειρά από θεματικές κατηγορίες και υποκατηγορίες. Αφού επισκέπτονταν μία ιστοσελίδα έγραφαν μία σύντομη περιγραφή, την οποία εντάσσανε μαζί με μία υπερσύνδεση σε μία ή περισσότερες από τις κατηγορίες του καταλόγου ανάλογα με το περιεχόμενο της σελίδας. Αργότερα δημιούργησαν ένα πεδίο, στο οποίο οι ίδιοι οι χρήστες μπορούσαν να υποβάλλουν την διεύθυνση και την περιγραφή μιας ιστοσελίδας προτείνοντας την κατηγορία του θεματικού καταλόγου στην οποία να ενταχθεί. Βέβαια, οι δημιουργοί είχαν πάντα την τελική λέξη στην κατάταξη των σελίδων. Η Βάση Δεδομένων που δημιουργούνταν με αυτόν τον τρόπο μπορούσε να ερευνηθεί με έναν μηχανισμό αναζήτησης. Σε αντίθεση βέβαια με τις Μηχανές Αναζήτησης αυτή η Βάση Δεδομένων δεν περιείχε το πλήρες κείμενο των ιστοσελίδων, αλλά μόνο τον τίτλο, την περιγραφή και την κατηγορία του θεματικού καταλόγου στην οποία εντάσσεται η ιστοσελίδα. Κάποια στιγμή ο φόρτος εργασίας έγινε τόσο μεγάλος που οι δύο άντρες εγκατέλειψαν το Πανεπιστήμιο για να συγκεντρώσουν κεφάλαια για την χρηματοδότηση της μικρής τους επιχείρησης. Το τολμηρό αυτό εγχείρημα πέτυχε και σήμερα η Yahoo! είναι μία από τις πιο δημοφιλείς και επιτυχημένες υπηρεσίες αναζήτησης στο Διαδίκτυο. Η Yahoo! διαθέτει ένα απλό πεδίο αναζήτησης και ένα ξεχωριστό περιβάλλον για σύνθετες αναζητήσεις. Δέχεται την χρήση λογικών συμβόλων "+", "-" και υποστηρίζει την αποκοπή των λέξεων (με τον αστερίσκο "*"), όμως από τους τελεστές Booleans υποστηρίζει μόνο την χρήση του τελεστή (or). Προσφέρει επίσης, μια σειρά από επιπλέον υπηρεσίες. Συνεργάζεται επίσης με το Google σε περίπτωση που δεν βρεθεί αυτό που ζητά ο χρήστης 44

55 στην δική του Βάση Δεδομένων. Η Yahoo! είναι ο καλύτερος θεματικός κατάλογος και η καλύτερη επιλογή για την διερεύνηση του World Wide Web (www) κατά κατηγορία [15]. LookSmart (URL: { Ο LookSmart είναι θεματικός κατάλογος που ξεκίνησε τον Οκτώβριο του Ενδιάμεσα ανήκε για ένα χρόνο περίπου σε θυγατρική της εταιρίας που εκδίδει το περιοδικό Reader's Digest, μέχρι που τον εξαγόρασαν οι παλιοί ιδιοκτήτες. Περιλαμβάνει γύρω στις κατηγορίες και υποκατηγορίες. Προσφέρει τις υπηρεσίες του θεματικού καταλόγου μεταξύ άλλων στην Excite, MSN Search και στην AltaVista. Δέχεται την χρήση του λογικού τελεστή "+", όχι όμως του "-" αλλά ούτε και του συμβόλου "*" για την αποκοπή των λέξεων. Επίσης δεν υποστηρίζει την χρήση των λογικών τελεστών αλλά ούτε και την χρήση εισαγωγικών [15]. Open Directory - dmoz (URL: { Το Open Directory χρησιμοποιεί συντάκτες που είναι εθελοντές για να φτιάξει έναν ανθρώπινο κατάλογο. Ξεκίνησε με το όνομα NewHoo το Αγοράστηκε από τη Netscape μερικούς μήνες μετά και από τότε λειτουργεί κάτω από την Ανοικτή Άδεια Χρήσης του περιεχομένου του. Ο κατάλογος Open Directory, επιτρέπει στο περιβάλλον της σύνθετης αναζήτησης, την χρήση των ειδικών τελεστών "+", "-", "*" καθώς και την χρήση εισαγωγικών. Υποστηρίζει 45

56 την χρήση των λογικών τελεστών (and, or, not) παρουσιάζοντας την εξής ιδιαιτερότητα: για τον αποκλεισμό των λέξεων δεν χρησιμοποιεί το not αλλά το (and not) [15]. Virtual Library (URL: { Πρόκειται για θεματικό οδηγό του Internet που το ευρετήριό του αποτελείται από sites ποιότητας. Παρέχει την δυνατότητα έρευνας με θεματικές κατηγορίες αλλά και με λέξειςκλειδιά. Ο θεματικός κατάλογος Virtual Library,δέχεται την χρήση των λογικών συμβόλων "+","-", "*" και των λογικών τελεστών (and, or, not) αλλά μόνο στο περιβάλλον της σύνθετης αναζήτησης. Υποστηρίζει την χρήση εισαγωγικών και την αναζήτηση φράσεων. Επίσης, συνεργάζεται με τη μηχανή Google σε περίπτωση που δεν βρει αποτελέσματα, σχετικά με αυτά που αναζητά ο χρήστης, στη δική του βάση [20]. 46

57 AcademicInfo (URL: { Οργανωμένος θεματικός κατάλογος των πόρων εκπαίδευσης για σπουδαστές γυμνασίων και κολεγίων. Παρέχει χρήσιμες πληροφορίες για διάφορες ακαδημαϊκές επιστήμες, πτυχιακά προγράμματα και διαθέτει ψηφιακές συλλογές για εθνικές βιβλιοθήκες, μουσεία, ακαδημαϊκές οργανώσεις κ.α. Ο θεματικός κατάλογος AcademicInfo δέχεται την χρήση των λογικών συμβόλων "+" και "*" αλλά όχι του συμβόλου "-" για την αποκοπή λέξεων. Υποστηρίζει την χρήση των λογικών τελεστών (and, or, not) αλλά όχι του τελεστή εγγύτητας (near). Δέχεται επίσης, την χρήση λέξεων -κλειδιών και αδιαφορεί για το αν οι όροι της αναζήτησης γράφονται με κεφαλαία ή πεζά γράμματα [21]. Παρακάτω παρουσιάζουμε ένα συγκριτικό πίνακα με τις δυνατότητες των δημοφιλέστερων διεθνών θεματικών καταλόγων: Θεματικός Κατάλογος Διαχωρισμός Λαμβάνονται Τελεστής κεφαλαίων/ υπόψη Απαιτούμενου πεζών Φράσεις Όρου Τελεστής Όρου προς Απαγόρευση Wildcard Expander Επιτρέπονται Λογικοί Τελεστές (Booleans) Αναζήτηση με βάση Θέμα (κατάλογο) Χρήση Εισαγωγικών Yahoo! Όχι Ναι + - * OR Ναι Ναι LookSmart Όχι Ναι + Όχι Όχι Όχι Ναι Όχι Open Directory Virtual Library Academic Info Όχι Ναι + - * AND, OR, AND NOT Όχι Ναι + - * AND,OR,NOT Ναι Ναι Όχι Ναι + Όχι * AND,OR,NOT Ναι Όχι Πίνακας 5: Διεθνείς Θεματικοί Κατάλογοι Ναι Ναι 47

58 4.3 Ελληνικοί Θεματικοί Κατάλογοι ή Ευρετήρια In.gr (URL: { Το In.gr είναι ο πιο γνωστός θεματικός κατάλογος του Ελληνικού Διαδικτύου. Ευρετηριάζει ελληνικές τοποθεσίες ενώ ταυτόχρονα δίνει την δυνατότητα παροχής προσωπικού λογαριασμού ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Η αναζήτηση γίνεται μέσω των 14 κατηγοριών του καταλόγου που διαθέτει ή με λέξεις-κλειδιά. Δεν υποστηρίζει την αποκοπή (με ή χωρίς αστερίσκο * ), τη χρήση εισαγωγικών και των τελεστών Boolean, μπορεί όμως κάποιος αντί του AND να χρησιμοποιήσει το κενό διάστημα και αντί του NOT το σύμβολο "-". Υπάρχει επίσης δυνατότητα από την σελίδα της "Αναλυτικής Αναζήτησης" να επιλέξουμε τις λέξεις που θέλουμε ή δεν θέλουμε να περιέχονται σε συγκεκριμένους δικτυακούς τόπους. Το In.gr προσφέρει και κάποιες άλλες υπηρεσίες όπως σύνδεση με το Χρηματιστήριο, δελτία καιρού για την Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο, καθώς και την συμμετοχή σε forum συζητήσεων (χρήση Internet Relay Chat). Επίσης, συνεργάζεται με τη μηχανή Trinity σε περίπτωση που δεν βρει αποτελέσματα, σχετικά με αυτά που αναζητά ο χρήστης, στη δική του Βάση Δεδομένων [17]. Evresi (URL: { Ξεκίνησε την λειτουργία του τον Οκτώβριο του Ειδικός θεματικός κατάλογος που περιέχει ελληνικές επιχειρήσεις με παρουσία στο Διαδίκτυο. Ο θεματικός κατάλογος είναι δομημένος κατά επαγγελματικό κλάδο και διαθέτει αρκετά πλούσιο περιεχόμενο. 48

59 Δεν υποστηρίζει την χρήση των λογικών συμβόλων "+", "-", δέχεται όμως την χρήση του συμβόλου "*" για την αποκοπή λέξεων καθώς και την χρήση εισαγωγικών για την αναζήτηση φράσεων. Από τους τελεστές Booleans δέχεται μόνο την χρήση του τελεστή (or). Συνεργάζεται επίσης με τη μηχανή Google για την ανάκτηση αποτελεσμάτων, σε περίπτωση που δεν βρεθεί αυτό που ζητά ο χρήστης στην δική του Βάση Δεδομένων [19]. Hellas On-Business (URL: { Κατάλογος που περιέχει ελληνικές επιχειρήσεις με παρουσία στο Διαδίκτυο. Είναι δομημένος κατά επαγγελματικό κλάδο και διαθέτει πλούσιο περιεχόμενο. Δίνει επίσης βαρύτητα στην παρουσίαση της επιχειρηματικής και οικονομικής ειδησεογραφίας, ενώ παράλληλα προσφέρει υπηρεσίες chat και φόρμα συζήτησης για επιχειρηματικά και οικονομικά θέματα. Η Hellas-On-Business δέχεται την χρήση των ειδικών τελεστών "+", "*" όχι όμως του συμβόλου "-" και υποστηρίζει την χρήση των λογικών τελεστών (and και or) αλλά όχι του τελεστή (not). Συνεργάζεται επίσης με τη μηχανή Google σε περίπτωση που δεν βρεθεί αυτό που ζητά ο χρήστης στην δική του Βάση Δεδομένων [19]. 49

60 Greek Indexer (URL: { Θεματικός κατάλογος με κατηγορίες ελληνικών σελίδων που ξεκίνησε την λειτουργία του τον Ιανουάριο του Είναι δομημένος κατά ελληνική πόλη και διαθέτει χρήσιμες πληροφορίες για ξενοδοχεία για κάθε μία από αυτές. Προσφέρει δυνατότητα αναζήτησης με λέξη-κλειδί στις περιγραφές και τους τίτλους/ URL. Διαθέτει ελληνική και αγγλική εκδοχή, ενώ δέχεται τόσο ελληνικούς όσο και λατινικούς χαρακτήρες. Δέχεται την χρήση των λογικών συμβόλων "+","-" αλλά όχι την χρήση του συμβόλου "*". Υποστηρίζει την χρήση του τελεστή (or) ενώ αντί των τελεστών (and, not) ο χρήστης μπορεί να χρησιμοποιήσει τα σύμβολα "+", "-" αντίστοιχα. Συνεργάζεται με την μηχανή Google, για αναζήτηση και ανεύρεση πληροφοριών. Προσφέρει και κάποιες επιπλέον υπηρεσίες (αναζήτηση με ξένες μηχανές αναζήτησης, καιρός, χρηματιστήριο) [19]. 50

61 GoGreece (URL: { Οδηγός με βάση στις Ηνωμένες Πολιτείες, που απευθύνεται σε όσους αναζητούν πληροφορίες για την Ελλάδα. Δέχεται και ελληνικούς χαρακτήρες στην αναζήτηση όρων, αν και τα αποτελέσματα είναι πολύ πιο φτωχά. Διαθέτει θεματικό κατάλογο (με 15 θεματικές κατηγορίες) με αρκετά πλούσιο περιεχόμενο. Προσφέρονται επίσης και μία σειρά από άλλες υπηρεσίες (ελληνική ιστορία, ήθη και έθιμα, πληροφορίες για ταξίδια στην Ελλάδα, chat κλπ.). Δεν υποστηρίζει την χρήση των λογικών συμβόλων αλλά ούτε και την χρήση λογικών τελεστών. Επιτρέπει την αναζήτηση φράσεων χωρίς να λαμβάνει υπ όψιν της τον διαχωρισμό κεφαλαίων ή πεζών [19]. Greek Spider (URL: { Σχετικά νέος οδηγός με βάση στον Καναδά. Απευθύνεται κυρίως στους Έλληνες της διασποράς και σε όσους αναζητούν πληροφορίες για την Ελλάδα. Ο Greek Spider έχει μόνο αγγλική έκδοση και δεν δέχεται ελληνικούς χαρακτήρες στην αναζήτηση. Διαθέτει θεματικό κατάλογο με ικανοποιητικό περιεχόμενο, ενώ προσφέρει και μία συλλογή ελληνικών θεμάτων (μυθολογία, ιστορία, τέχνες και λογοτεχνία, ήθη και έθιμα, συνταγές κλπ.). Ο Greek Spider δέχεται την χρήση του ειδικού τελεστή "+" αλλά όχι του "-", ούτε του "*" για την αποκοπή λέξεων. Υποστηρίζει την χρήση του λογικού τελεστή (and) αλλά όχι των 51

62 τελεστών (or και not). Επίσης, επιτρέπει την αναζήτηση φράσεων και αδιαφορεί για το αν οι όροι της αναζήτησης γράφονται με μικρά ή με κεφαλαία γράμματα [19]. Παρακάτω παρουσιάζουμε ένα συγκριτικό πίνακα με τις δυνατότητες των δημοφιλέστερων ελληνικών θεματικών καταλόγων: Διαχωρισμός Θεματικός κεφαλαίων/ Κατάλογος πεζών Λαμβάνονται υπόψη Φράσεις Τελεστής Απαιτούμενου Όρου Τελεστής Όρου προς Απαγόρευση Wildcard Expander Επιτρέπονται Λογικοί Τελεστές (Booleans) Αναζήτηση με βάση Θέμα (κατάλογο) Χρήση Εισαγωγικών In.gr Όχι Ναι + - Όχι Όχι Ναι Όχι Evresi Ναι Ναι Όχι Όχι * OR Ναι Ναι Hellas On- Business Greek Indexer Όχι Ναι + Όχι * AND, OR Όχι Ναι + - Όχι OR Ναι Όχι GoGreece Όχι Ναι Όχι Όχι Όχι Όχι Ναι Όχι Greek Spider Όχι Ναι + Όχι Όχι AND Ναι Όχι Πίνακας 6: Ελληνικοί Θεματικοί Κατάλογοι Ναι Ναι 52

63 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ ΜΗΧΑΝΕΣ ΜΕΤΑ-ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ 5.1 Γενικά Είναι αλήθεια πως οι Μηχανές Αναζήτησης επιστρέφουν αρκετό υλικό ως αποτέλεσμα μιας αίτησης για αναζήτηση πληροφορίας στο Διαδίκτυο από το χρήστη. Εντούτοις, για απόλυτα περιεκτικά αποτελέσματα θα πρέπει κανείς να λάβει υπόψη του τις λεγόμενες Μηχανές Μετα-Αναζήτησης (Meta-Search Engines).Οι Μηχανές Μετα-Αναζήτησης θα μπορούσε κανείς να πει πως είναι οι μηχανές αναζήτησης των Μηχανών Αναζήτησης : πραγματοποιούν ερωτήματα για ανάκτηση πληροφορίας σε πολλές Μηχανές Αναζήτησης ταυτόχρονα. Ο τρόπος λειτουργίας τους είναι ίδιος με τον τρόπο λειτουργίας των απλών Μηχανών Αναζήτησης. Ο χρήστης πληκτρολογεί στη φόρμα εισαγωγής ερωτήματος τις λέξεις-κλειδιά ή άλλες λέξεις που περιγράφουν το θέμα για το οποίο επιθυμεί την ανάκτηση πληροφορίας. Με το πάτημα του κουμπιού για την έναρξη της αναζήτησης, η Μετα-Μηχανή στέλνει το ερώτημα του χρήστη ταυτόχρονα σε πολλές, ξεχωριστές, απλές Μηχανές Αναζήτησης και συνεπώς στις Βάσεις Δεδομένων με web σελίδες αυτών. Μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, η Μετα-Μηχανή επιστρέφει στο χρήστη τα αποτελέσματα που έχει συλλέξει από όλες τις απλές Μηχανές Αναζήτησης στις οποίες διαβίβασε το ερώτημα του χρήστη. Σχήμα 6 53

64 Μια πιο πολύπλοκη Μηχανή Μετα-Αναζήτησης επιτρέπει στον χρήστη να καθορίσει πολύπλοκες παραμέτρους με βάση τις οποίες επιθυμεί να γίνει η αναζήτηση πληροφορίας σχετικά με το συγκεκριμένο θέμα που τον ενδιαφέρει. Για παράδειγμα, ο χρήστης είναι δυνατό να καθορίσει το maximum χρόνο αναζήτησης. Μια τέτοια λειτουργία υποστηρίζεται και από τις απλές Μηχανές Αναζήτησης. Επίσης, ακριβώς όπως και στις απλές Μηχανές Αναζήτησης, είναι δυνατή στις Μηχανές Μετα-Αναζήτησης η χρήση των Boolean τελεστών AND, OR και NOT, καθώς και του τελεστή προσέγγισης NEAR, στη διατύπωση των ερωτημάτων από το χρήστη. Η διαφορά έγκειται στο ότι οι Μηχανές Μετα-Αναζήτησης δεν διαθέτουν δικές τους Βάσεις Δεδομένων με web σελίδες, όπως συμβαίνει στις απλές μηχανές. Αυτό που κάνουν είναι να διαβιβάζουν τα ερωτήματα των χρηστών στις Βάσεις Δεδομένων των απλών Μηχανών Αναζήτησης. Επιπλέον, μια Μετα-Μηχανή είναι περισσότερο ισχυρή από μια μέση, απλή Μηχανή Αναζήτησης, αλλά και απαιτεί περισσότερο χρόνο για την εκτέλεση ενός ερωτήματος καθώς θα πρέπει να πραγματοποιήσει ελέγχους σε πολλές άλλες Μηχανές Αναζήτησης σχετικά με το ερώτημα αυτό. Το σημείο στο οποίο υπερέχουν οι Μηχανές Μετα-Αναζήτησης έναντι των απλών Μηχανών Αναζήτησης είναι ότι συχνά επιστρέφουν απαντήσεις σε σχετικά ασαφείς ερωτήσεις του χρήστη που μια απλή Μηχανή μπορεί να «χάσει». Σήμερα υπάρχουν τρεις τύποι Μηχανών Μετα-Αναζήτησης: Εργαλεία για ανάκτηση πληροφορίας (digging) σε πολλές πηγές, που προσφέρουν πολλές δυνατότητες για εύρεση αυτού που ζητά ο χρήστης μέσα σε αποτελέσματα αναζήτησης. Αυτά τα εργαλεία είναι κατάλληλα για ερευνητές που επιζητούν μια σε βάθος ανάκτηση πληροφοριών σχετικά με ένα θέμα. Καλές Μηχανές Μετα-Αναζήτησης που πραγματοποιούν πολύπλοκες αναζητήσεις, ενοποιούν τα αποτελέσματα καλά, απαλείφουν τις διπλο-εμφανίσεις αποτελεσμάτων και προσφέρουν επιπρόσθετες επιλογές, όπως έξυπνη ταξινόμηση ή ομαδοποίηση κατά θέματα των αποτελεσμάτων της αναζήτησης. Μηχανές Μετα-Αναζήτησης που «ψάχνουν» σε πολλά μέρη και επιστρέφουν τα αποτελέσματα χωρίς τις επιλογές που αναφέραμε παραπάνω. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν πολλές Μηχανές Μετα-Αναζήτησης [4, 22]. 54

65 5.2 Γνωστές Μηχανές Μετα-Αναζήτησης Μερικές από τις πιο γνωστές Μηχανές Μετα-Αναζήτησης είναι οι ακόλουθες: MetaCrawler (URL: { Η MetaCrawler είναι πρώτη Μετά-Μηχανή Αναζήτησης. Ξεκίνησε την λειτουργία της τον Ιούλιο του 1995 ως πτυχιακή εργασία ενός φοιτητή του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον. Έγινε γρήγορα δημοφιλής στους χρήστες του Διαδικτύου μόλις άνοιξε τις πύλες της στο κοινό. Τον Φεβρουάριο του 1997 εξαγοράστηκε από την εταιρία παροχής υπηρεσιών Internet Go2Net. Η MetaCrawler ανακτά τα αποτελέσματά της από τις υπηρεσίες αναζήτησης: AltaVista, Infoseek, WebCrawler, Excite, Lycos, Google, Yahoo, Askjeeves και LookSmart. Δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να επιλέξει συγκεκριμένη περιοχή (π.χ. Ευρώπη) από την οποία επιθυμεί να προέρχονται τα αποτελέσματα της αναζήτησης ή ακόμη και συγκεκριμένους δικτυακούς τόπους. Παραθέτει τα αποτελέσματα της έρευνας σε μία μεγάλη λίστα, ταξινομημένα κατά φθίνουσα σειρά ανάλογα με την ακρίβεια που τα χαρακτηρίζει. Η MetaCrawler δεν δέχεται τη χρήση λογικών συμβόλων "+", "-" ούτε τη λογική των τελεστών. Διαθέτει ένα περιβάλλον για σύνθετες αναζητήσεις. Παρ όλα αυτά, είναι μία από τις καλύτερες Μετα-Μηχανές Αναζήτησης στο Διαδίκτυο [14, 23]. 55

66 Dogpile (URL: { Η Dogpile είναι μία από τις πιο γνωστές Μετά-Μηχανές Αναζήτησης. Διαβιβάζει το ερώτημα του χρήστη σε 25 απλές Μηχανές Αναζήτησης. Μερικές από αυτές είναι: Alta Vista, Excite, Lycos, InfoSeek, WebCraweler, Yahoo, Google και Askjeeves. Διαθέτει πολλούς τρόπους αναζήτησης μεταξύ των οποίων με Boolean τελεστές. Παραθέτει τα αποτελέσματα της έρευνας κατά συγκεκριμένη Μηχανή Αναζήτησης [16]. Ixquick (URL: { Το Ixquick ανακτά τα αποτελέσματά του από τις σημαντικότερες Μηχανές Αναζήτησης μερικές από τις οποίες είναι: AltaVista, Askjeeves, Go/Infoseek, Looksmart, Open Directory και Yahoo. Τα αποτελέσματα τα ταξινομεί ανα 10 στη λίστα των αποτελεσμάτων της. Η αναζήτηση μπορεί να γίνει σε 18 γλώσσες ενώ προσφέρει και διάφορες υπηρεσίες όπως ειδήσεις, MP3 αρχεία καθώς και εικόνες. Επίσης, δίνει την δυνατότητα για αναζήτηση ανθρώπων και επιχειρήσεων, παγκοσμίως, με το διεθνή τηλεφωνικό κατάλογο Ixquick. Δίνοντας ακριβώς τον τηλεφωνικό αριθμό, η αντίστροφη αναζήτηση καταλόγου του Ixquick μπορεί να βρει το άτομο ή την επιχείρηση στην οποία αντιστοιχεί. Επιπλέον, κατά την αναζήτηση παρέχει την δυνατότητα χρήσης των τελεστών Boolean καθώς και της χρήσης φράσεων [23]. 56

67 Metaeureka (URL: { Η Metaeureka ξεκίνησε την λειτουργία της το 1997 και είναι μία από τις πιο γνωστές Μετά-Μηχανές Αναζήτησης. Η Metaeureka είναι χωρισμένη σε θεματικές κατηγορίες. Παραθέτει τα αποτελέσματά της ανα 10 στη λίστα των αποτελεσμάτων και τα ταξινομεί σύμφωνα με την σχετικότητα που έχουν με το θέμα της αναζήτησης. Τα αποτελέσματά της τα ανακτά από μηχανές όπως είναι η Askjeeves, Dmoz, Yahoo! [23]. Altaseek (URL: { Η Μετα-Μηχανή Altaseek δίνει την δυνατότητα στο χρήστη να επιλέξει 4 μηχανές, από μία λίστα διεθνών Μηχανών Αναζήτησης που διαθέτει, μέσω των οποίων θα 57

68 πραγματοποιήσει την αναζήτηση. Μερικές από αυτές είναι οι εξής:yahoo, AltaVista, Lycos, Google, Excite, LookSmart, Open Directory, WebCrawler, TEOMA, Alltheweb και Askjeeves. Τα αποτελέσματα μπορούν να εμφανιστούν με διάφορους τρόπους. Ένας από αυτούς, και ο πιο συνήθης, είναι να εμφανιστούν συσσωρευμένα σε μία σελίδα. Ένας άλλος τρόπος είναι να εμφανιστούν μέχρι και σε 4 πλαίσια. Πιο συγκεκριμένα, ο χρήστης με την επιλογή default και με το πάτημα του κουμπιού για την έναρξη της αναζήτησης, η οθόνη θα χωριστεί σε 4 πλαίσια, κάθε ένα από τα οποία θα επιδεικνύει την σελίδα των αποτελεσμάτων για κάθε μία από τις 4 Μηχανές Αναζήτησης που έχει επιλέξει ο χρήστης. Ένας άλλος τρόπος, είναι τα αποτελέσματα να εμφανιστούν σε πολλαπλάσια παράθυρα, σε κάθε ένα από τα οποία θα εμφανίζονται τα αποτελέσματα που απορρέουν από κάθε μία από τις μηχανές που έχει επιλέξει ο χρήστης. Ενώ η αρχική σελίδα της Altaseek επιδεικνύει τις διεθνείς Μηχανές Αναζήτησης, υπάρχουν και πολλές μηχανές διαθέσιμες στο χρήστη ο οποίος επιθυμεί να βρει σελίδες μόνο μιας συγκεκριμένης χώρας. Επιλέγοντας ο χρήστης τον σύνδεσμο advanced search η Altaseek παρουσιάζει ταξινομημένες τις μηχανές ανάμεσα σε διεθνείς και σε τοπικές Μηχανές Αναζήτησης (μηχανές ανα χώρα) για την διευκόλυνση του χρήστη [23]. Pandia (URL: { Η Μετα-Μηχανή Pandia δημιουργήθηκε στα τέλη του 1998 και αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για την γρήγορη και αποδοτική έρευνα του Διαδικτύου. Η αναζήτηση πραγματοποιείται μέσω κορυφαίων Μηχανών Αναζήτησης και καταλόγων όπως των Alltheweb, Google, Yahoo, Askjeeves, TEOMA, AltaVista και HotBot. Περιλαμβάνει ένα 58

69 πλούσιο θεματικό κατάλογο ενώ προσφέρει και αναζητήσεις των ειδήσεων, βιβλίων, μουσική, βίντεο και άλλες βάσεις δεδομένων ειδικότητας. Το Pandia περιλαμβάνει ένα σύντομο και εύκολο σεμινάριο αναζήτησης του Διαδικτύου αποκαλούμενο ως Pandia Goalgetter, μία σελίδα με συνδέσεις με τις σημαντικότερες Μηχανές Αναζήτησης αποκαλούμενο ως Pandia Powersearch, καθώς και κάποια άρθρα σχετικά με την βελτιστοποίηση-ανάπτυξη των Μηχανών Αναζήτησης [16]. ProFusion (URL: { Ιδρύθηκε το 1995 στο Πανεπιστήμιο του Κάνσας. Ο χρήστης μπορεί να καθορίσει μέσα από μία λίστα Μηχανών Αναζήτησης (όπως AltaVista, Yahoo, Alltheweb, TEOMA) που διαθέτει η Profusion τις μηχανές από τις οποίες θα ανακτηθούν τα αποτελέσματα, τον χρόνο ανάκτησης των αποτελεσμάτων, τον αριθμό των αποτελεσμάτων ανά Μηχανή Αναζήτησης, καθώς και την χρήση τελεστών Boolean και φράσεων [16]. 59

70 Mamma (URL: { Η Μετά-Μηχανή Mamma ξεκίνησε την λειτουργία της το Ανακτά τα αποτελέσματα της από τις σημαντικότερες μηχανές και καταλόγους μερικές από τις οποίες είναι οι εξής: Google, Yahoo, Open Directory και LookSmart. Τα αποτελέσματα τα παρουσιάζει σε μια ενιαία μορφή κατά πηγή και ποσοστό συνάφειας με την ερώτηση [23]. Vivisimo (URL: { Πρόκειται για μία Μετα-Μηχανή που παρέχει γρήγορη και αποτελεσματική αναζήτηση με κατηγοριοποίηση των αποτελεσμάτων. Το λογισμικό του site αναλύει αυτόματα τα αποτελέσματα της αναζήτησης, ακόμα και αν είναι σε άλλες γλώσσες και εν συνεχεία τα ομαδοποιεί. Ο χρήστης μπορεί να κάνει αναζήτηση σε ολόκληρο το δίκτυο, σε κατηγορίες με αθλητικές, πολιτικές, τεχνολογικές και επιχειρηματικές ειδήσεις ή σε επιλεγμένα sites όπως της εγκυκλοπαίδειας Μπριτάνικα, των ειδησεογραφικών BBC, CNN, New York Times κ.α. Τα αποτελέσματά της τα ανακτά από δημοφιλείς μηχανές και καταλόγους όπως: Lycos, Askjeeves,Yahoo, Open Directory και LookSmart [16]. 60

71 Zapmeta (URL: { Γρήγορη Μετα-Μηχανή με δυνατότητα απλής και σύνθετης αναζήτησης. Μεταξύ των διαφόρων επιλογών που έχει μπορεί κανείς να δει, χωρίς να φύγει από τη σελίδα των αποτελεσμάτων, μέρος της ιστοσελίδας κάθε συνδέσμου. Η Zapmeta ανακτά τα αποτελέσματά της από τις υπηρεσίες αναζήτησης: Google, Yahoo και Askjeeves [23]. Highway61 (URL: { H Highway61 είναι μία από τις παλαιότερες και πιο γνωστές Μετα-Μηχανές Αναζήτησης στο Διαδίκτυο. Ξεκίνησε το 1996 και ανακτά τα αποτελέσματά της από τις υπηρεσίες αναζήτησης: Yahoo!, Excite, Lycos, Infoseek, WebCrawler, AltaVista και LookSmart. Το 61

72 κενό ανάμεσα στις λέξεις-κλειδιά το αντιλαμβάνεται ως τον τελεστή or, δέχεται όμως και την χρήση του τελεστή and. Έχει σίγουρα το πιο διασκεδαστικό περιβάλλον χάρη στο χιούμορ της ιστοσελίδας της, δεν είναι όμως ότι το καλύτερο θα περίμενε κανείς από μία Μετα- Μηχανή Αναζήτησης [23]. Copernic (URL: { Η Copernic είναι μία Μετα-Μηχανή Αναζήτησης, την οποία ο χρήστης πρέπει να κατεβάσει από το Internet και να την εγκαταστήσει στον υπολογιστή του. Λειτουργεί μόνο με την εφαρμογή πλοήγησης Internet Explorer (όχι Netscape Navigator). Η βασική εκδοχή της Copernic είναι δωρεάν και ανακτά τα αποτελέσματά της από τις υπηρεσίες αναζήτησης: AltaVista, Excite, HotBot, Infoseek, Lycos, WebCrawler, Yahoo, Google και Askjeeves. Δέχεται την λογική των τελεστών στην διερεύνηση των αποτελεσμάτων της πρώτης αναζήτησης. Μπορεί να μην είναι γνωστή, είναι όμως μία από τις καλύτερες Μετα-Μηχανές Αναζήτησης και ο χρήστης μπορεί να την κατεβάσει και να την εγκαταστήσει εύκολα. Πηγαίνοντας στην παρακάτω διεύθυνση: (site: { [23]. 62

73 Mixer (URL: { Η Mixer είναι μία ελληνική Μετα-Μηχανή Αναζήτησης. Ξεκίνησε τον Οκτώβριο του Ανακτά τα αποτελέσματα της από τα ευρετήρια και τους θεματικούς καταλόγους των Μηχανών Αναζήτησης Robby, Phantis, Findlink και από τον ειδικό θεματικό κατάλογο Evresi [19]. 63

74 Στον παρακάτω πίνακα παραθέτουμε εκείνες τις Μηχανές Αναζήτησης από τις οποίες κάθε Μετά-Μηχανή ανακτά τα αποτελέσματά της. Meta-Search Engines Search Engines MetaCrawler AltaVista, Infoseek, WebCrawler, Excite, Lycos, Google, Yahoo, Askjeeves, LookSmart Dogpile Ixquick Metaeureka Altaseek Pandia ProFusion Mamma Vivisimo Zapmeta Highway61 Copernic Mixer AltaVista, Excite, Lycos, Infoseek, WebCrawler, Yahoo, Google, Askjeeves AltaVista, Askjeeves, Infoseek, LookSmart, Open Directory, Yahoo Askjeeves, Open Directory, Yahoo Yahoo, AltaVista, Lycos, Google, Excite, LookSmart, Open Directory, WebCrawler, TEOMA, Alltheweb, Askjeeves Alltheweb, Google, Yahoo, Askjeeves, TEOMA, AltaVista, HotBot AltaVista, Yahoo, Alltheweb, TEOMA Google, Yahoo, Open Directory, LookSmart Lycos, Askjeeves, Yahoo, Open Directory, LookSmart Google, Yahoo, Askjeeves Yahoo, Excite, Lycos, Infoseek, WebCrawler, AltaVista, LookSmart AltaVista, Excite, HotBot, Infoseek, Lycos, WebCrawler, Yahoo, Google, Askjeeves Robby, Phantis, Findlink, Evresi Πίνακας 7: Μετα-Μηχανές Αναζήτησης 64

75 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ 6.1 Γενικά Λόγω του τεράστιου όγκου πληροφοριών που υπάρχει στο Διαδίκτυο, πέρα από τις Μηχανές Αναζήτησης γενικού περιεχομένου που είδαμε παραπάνω, υπάρχουν και κάποιες άλλες Μηχανές Αναζήτησης οι οποίες απευθύνονται σε συγκεκριμένες θεματικές κατηγορίες. Με την χρήση των μηχανών αυτών ο χρήστης μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες πάνω σε εξειδικευμένα θέματα που ενδεχομένως δεν θα μπορούσε να βρει σε μηχανές γενικού περιεχομένου. Μερικές από αυτές παρουσιάζονται παρακάτω σύμφωνα με την κατηγορία στην οποία απευθύνονται. 6.2 Εξυπηρέτηση εκπαιδευτικών αναγκών Learn4good.com (URL: { Διεθνείς Μηχανή Αναζήτησης για κολέγια και πανεπιστήμια του εξωτερικού. Παρέχει πλούσιο υλικό για θέματα γύρω από την εκπαίδευση, πόρους απασχόλησης και ταξίδια παγκοσμίως. Η Μηχανή Learn4good διαθέτει και έναν θεματικό κατάλογο και έτσι διευκολύνει τον χρήστη κατά την αναζήτηση πληροφοριών. Δέχεται την χρήση των ειδικών τελεστών "+", "-", "*" καθώς και των λογικών τελεστών (and, or, not) αλλά όχι του τελεστή εγγύτητας (near). Η αναζήτηση φράσης είναι εφικτή με την χρήση εισαγωγικών [24]. 65

76 Education World (URL: { Η Μηχανή Αναζήτησης Education World δημιουργήθηκε την άνοιξη του 1996, αναγνωρίζοντας την ανάγκη για έναν ιστοχώρο που θα καθιστούσε το Διαδίκτυο ευκολότερο στην χρήση για τους εκπαιδευτικούς. Πρόκειται για έναν πόρο που περιλαμβάνει μια μηχανή αναζήτησης μέσω της οποίας μπορούν να αναζητηθούν μόνο εκπαιδευτικοί ιστοχώροι. Έτσι, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να βρουν πληροφορίες γύρω από κάποιο εκπαιδευτικό θέμα χωρίς την έρευνα ολόκληρου του Διαδικτύου. Διαθέτει πλούσιο υλικό και χρήσιμες συμβουλές γύρω από την εκπαίδευση όπως είναι η βελτίωση εκμάθησης, πρακτικές πληροφορίες για τους εκπαιδευτικούς, πληροφορίες για το πώς ενσωματώνεται η τεχνολογία στην τάξη κ.α. Η μηχανή Education World δεν υποστηρίζει την χρήση ειδικών τελεστών αλλά ούτε και την χρήση φράσεων προς αναζήτηση κάποιας πληροφορίας, ενώ από τους λογικούς τελεστές δέχεται μόνο την χρήση των τελεστών (and και or) [25]. College Bound (URL: { Πρόκειται για έναν ακόμη εκπαιδευτικό πόρο που δίνει στους χρήστες του Διαδικτύου την δυνατότητα αναζήτησης και επιλογής για κολέγια, πανεπιστήμια και σχολεία σταδιοδρομίας του εξωτερικού. Παρέχει χρήσιμες πληροφορίες σε θέματα όπως είναι η εξ αποστάσεως εκμάθηση, ιδιωτική δευτεροβάθμια εκπαίδευση, εξερεύνηση σταδιοδρομίας κ.α. 66

77 Δεν υποστηρίζει την χρήση των λογικών συμβόλων "+", "-", ενώ η αποκοπή λέξεων είναι εφικτή με την χρήση του συμβόλου"%". Δέχεται την χρήση εισαγωγικών για την αναζήτηση φράσεων αλλά δεν υποστηρίζει την χρήση των λογικών τελεστών [26]. CollegeNet (URL: { Η μηχανή CollegeNet απευθύνεται σε χρήστες που αναζητούν πληροφορίες για την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Παρέχει διάφορες πληροφορίες για κολέγια και πανεπιστήμια παγκοσμίως όπως αποδοχές, στέγαση, αναζήτηση υποτροφιών κ.α. Δεν δέχεται την χρήση των λογικών συμβόλων "+", "-", "*" αλλά ούτε και την χρήση των λογικών τελεστών (and, or, not, near). Υποστηρίζει την χρήση εισαγωγικών για την αναζήτηση φράσεων αδιαφορώντας όμως για τον αν οι όροι που εισάγονται προς αναζήτηση γράφονται με πεζά ή κεφαλαία γράμματα [24]. 67

78 PedagoNET (URL: { Πρόκειται για μία Μηχανή Αναζήτησης που διευκολύνει την ανταλλαγή υλικού και πόρων εκμάθησης. Παραδείγματα τέτοιων πόρων αποτελούν βιβλία, βίντεο με εκπαιδευτικό υλικό, διανεμόμενο λογισμικό, μαθήματα και εργασίες. Η μηχανή PedagoNET δέχεται την χρήση των λογικών συμβόλων "+", "-" αλλά όχι του συμβόλου "*", ενώ από τους τελεστές Booleans υποστηρίζει μόνο την χρήση του τελεστή (or). Η αναζήτηση φράσεων γίνεται με την χρήση εισαγωγικών [27]. Παρακάτω παρουσιάζουμε ένα συγκριτικό πίνακα με τις δυνατότητες ορισμένων ειδικών Μηχανών Αναζήτησης, που χρησιμοποιούνται για την εξυπηρέτηση εκπαιδευτικών αναγκών: Search Engine Διαχωρισμός Λαμβάνονται Τελεστής κεφαλαίων/ υπόψη Απαιτούμενου πεζών Φράσεις Όρου Τελεστής Όρου προς Απαγόρευση Wildcard Expander Επιτρέπονται Λογικοί Τελεστές (Booleans) Αναζήτηση με βάση Θέμα (κατάλογο) Χρήση Εισαγωγικών Learn4good Όχι Ναι + - * AND,OR,NOT Ναι Ναι Education Όχι Όχι Όχι Όχι Όχι AND,OR Ναι Όχι College Bound Όχι Ναι Όχι Όχι % Όχι CollegeNet Όχι Ναι Όχι Όχι Όχι Όχι Ναι Ναι PedagoNet Όχι Ναι + - Όχι OR Ναι Ναι Πίνακας 8: Μηχανές Αναζήτησης για την εξυπηρέτηση εκπαιδευτικών αναγκών Ναι Ναι 68

79 6.3 Εύρεση αρχείων πολυμέσων Οι Μηχανές αυτές αναζητούν αρχεία πολυμέσων, δηλαδή εικόνες, αρχεία ήχων κ.α. Παραδείγματα τέτοιων Μηχανών Αναζήτησης είναι οι: Ditto (URL: { Η Ditto είναι μία Μηχανή Αναζήτησης που βοηθά τους χρήστες να βρουν διαθέσιμα αρχεία εικόνων καθώς και να πλοηγήσουν μέσω αυτών στον Ιστό. Επίσης, η αναζήτηση και επιλογή των εικόνων μπορεί να γίνει και διαμέσου δέκα έξι κατηγοριών που διαθέτει η μηχανή Ditto. Η προηγμένη αναζήτηση επιτρέπει στο χρήστη να ψάξει για χαρακτηριστικά της εικόνας όπως τον τύπο και το μέγεθος του αρχείου, το βάθος χρώματος της εικόνας καθώς και την προστιθέμενη ημερομηνία καταχώρησης της εικόνας. Η μηχανή Ditto αδιαφορεί αν οι όροι που εισάγονται προς αναζήτηση γράφονται με κεφαλαία ή πεζά γράμματα. Δέχεται την χρήση του συμβόλου"+" αλλά όχι των συμβόλων "-" και "*" και από τους τελεστές Booleans δέχεται την χρήση των τελεστών (and, or) [28]. Animation Factory (URL: { Η Animation Factory είναι μία Μηχανή Αναζήτησης εικόνων. Προσφέρει διάφορα είδη εικόνων όπως εικόνες Clip Art, εικόνες που ενδείκνυνται για παρουσιάσεις Power Point, εικόνες για ιστοσελίδες (webpages), καθώς και τρισδιάστατες κινούμενες εικόνες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε βίντεο. Δεν δέχεται την χρήση των ειδικών συμβόλων "+", "-", "*" αλλά υποστηρίζει την χρήση των λογικών τελεστών (and, or και not) [28]. 69

80 Picsearch (URL: { Το Picsearch είναι ένας πόρος που διαθέτει μία μηχανή αναζήτησης εικόνων για τους χρήστες. Είναι φιλικό προς τα παιδιά και τους επιτρέπει να επισκεφθούν με ασφάλεια τον ιστοχώρο φιλτράροντας και εξαλείφοντας το δυσάρεστο και ακατάλληλο υλικό. Το Picsearch ενδείκνυται για την διασκέδαση, σχολείο, επιχείρηση και οικογένειες. Υποστηρίζει την χρήση των λογικών συμβόλων "+", "-", "*" και των λογικών τελεστών (and και or) αλλά όχι του τελεστή (not) [28]. 70

81 MP3.com (URL: { Η MP3.com είναι μία μηχανή, αποκλειστικά, για μουσικές αναζητήσεις. Προσφέρει βίντεο και εικόνες κορυφαίων καλλιτεχνών καθώς και πληροφορίες για την τεχνολογία γύρω από τον ψηφιακό κόσμο της μουσικής. Στον δικτυακό της τόπο διαθέτει έναν θεματικό κατάλογο που περιλαμβάνει διάφορες κατηγορίες μουσικής. Επίσης, ως προς την αναζήτηση, τσεκάροντας μία από τις τρεις επιλογές (artist, album, song) που διαθέτει διευκολύνει τον χρήστη για την αναζήτηση και ανεύρεση των αντίστοιχων πληροφοριών που επιθυμεί. Δεν υποστηρίζει την χρήση των λογικών συμβόλων "+", "-", "*" αλλά δέχεται την χρήση των λογικών τελεστών (and και or). Για παράδειγμα τσεκάροντας την επιλογή (song) και εισάγοντας προς αναζήτηση τους όρους (sun AND moon) επιστρέφει διακόσια είκοσι πέντε αποτελέσματα. Έπειτα εισάγοντας τους όρους (sun OR moon) το σύνολο των αποτελεσμάτων ανέρχεται στα εκατόν είκοσι αποτελέσματα [29]. musicsearch.com (URL: { Εξαιρετική μηχανή για μουσικές αναζητήσεις. Προσφέρει διάφορες υπηρεσίες όπως ειδήσεις, πόρους λογισμικού, forum συζητήσεων. Η μηχανή musicsearch δέχεται την χρήση του συμβόλου "+" όχι όμως των συμβόλων "-" και "*", ενώ από τους τελεστές Booleans υποστηρίζει μόνο την χρήση του τελεστή (and). Επίσης, υποστηρίζει την χρήση εισαγωγικών 71

82 για την αναζήτηση φράσεων, ενώ η χρήση κεφαλαίων ή πεζών δεν επηρεάζει το είδος των αποτελεσμάτων [29]. Παρακάτω παρουσιάζουμε ένα συγκριτικό πίνακα με τις δυνατότητες ορισμένων ειδικών Μηχανών Αναζήτησης, που χρησιμοποιούνται για την εύρεση αρχείων πολυμέσων: Search Engine Διαχωρισμός Λαμβάνονται Τελεστής κεφαλαίων/ υπόψη Απαιτούμενου πεζών Φράσεις Όρου Τελεστής Όρου προς Απαγόρευση Wildcard Expander Επιτρέπονται Λογικοί Τελεστές (Booleans) Αναζήτηση με βάση Θέμα (κατάλογο) Χρήση Εισαγωγικών Ditto Όχι Ναι + Όχι Όχι AND,OR Ναι Ναι Animation Factory Όχι Ναι Όχι Όχι Όχι AND,OR,NOT Ναι Όχι Picsearch Όχι Ναι + - * AND,OR Όχι Ναι MP3.com Όχι Ναι Όχι Όχι Όχι AND,OR Ναι Ναι musicsearch Όχι Ναι + Όχι Όχι AND Ναι Ναι Πίνακας 9: Μηχανές Αναζήτησης για την εύρεση αρχείων πολυμέσων 6.4 Αναζήτηση πληροφοριών για επιστημονικά θέματα Υπάρχουν μηχανές για την αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με τα νομικά, όπως το: FindLaw (URL: { Το FindLaw ξεκίνησε την λειτουργία του το Είναι ένας πόρος που διαθέτει μία μηχανή για την αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με νομικά θέματα. Ανταποκρίνεται σε διάφορες ομάδες χρηστών όπως επαγγελματίες νομικούς, επιχειρήσεις, καταναλωτές καθώς και σπουδαστές. 72

83 Διαθέτει ένα θεματικό κατάλογο διευκολύνοντας τον χρήστη για την αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με ένα συγκεκριμένο θέμα. Δέχεται την χρήση των λογικών τελεστών (and, or και not) καθώς και των λογικών συμβόλων "+", "-" αλλά όχι του συμβόλου "*". Επιτρέπει την χρήση εισαγωγικών για την αναζήτηση φράσεων και αδιαφορεί για το αν οι όροι της αναζήτησης γράφονται με μικρά ή κεφαλαία γράμματα [21]. Υπάρχουν μηχανές που εξειδικεύονται σε θέματα υπολογιστών και πληροφορικής όπως το: Research Index (URL: { Η Research Index είναι μία μηχανή που εξειδικεύεται σε θέματα πληροφορικής. Διαθέτει χρήσιμο υλικό για τους ερευνητές όπως άρθρα πληροφορικής, ψηφιακές βιβλιοθήκες της επιστημονικής λογοτεχνίας, έγγραφα διασκέψεων. Υποστηρίζει την χρήση των συμβόλων "+", "-" αλλά όχι του συμβόλου "*". Επίσης, επιτρέπει την χρήση λογικών τελεστών (Booleans) και του τελεστή εγγύτητας (near) καθώς και την χρήση φράσεων [15]. 73

84 Μηχανές Αναζήτησης σχετικά με ιατρικά θέματα, όπως το: MedHunt (URL: { Η HON (Health On the Net Foundation) δημιουργήθηκε τον Μάρτιο του Είναι ένας πόρος που καθοδηγεί τους χρήστες και τους ιατρικούς επαγγελματίες στις αξιόπιστες πηγές ιατρικών πληροφοριών. Εδώ ο χρήστης μπορεί να βρει χρήσιμες συμβουλές για την αποτελεσματική και αξιόπιστη χρήση των νέων τεχνολογιών για την τηλεϊατρική στην υγειονομική περίθαλψη. Διαθέτει δύο ευρέως χρησιμοποιούμενα εργαλεία αναζήτησης και συγκεκριμένα τα: MedHunt (Url: { και HONselect(Url: { και χρησιμοποιεί εκτός από την «αράχνη» και τον ανθρώπινο παράγοντα για την δημιουργία των ευρετηρίων του. Η HON διαθέτει στον δικτυακό της τόπο και έναν θεματικό κατάλογο που διευκολύνει τον χρήστη στην αναζήτηση πληροφοριών. Δεν υποστηρίζει την χρήση ειδικών συμβόλων, λογικών τελεστών αλλά ούτε και την χρήση φράσεων [30]. Επίσης, υπάρχουν μηχανές, εξειδικευμένες στην αναζήτηση πληροφοριών για επιστήμες όπως την βιολογία, χημεία, αστρονομία, φυσική και διάφορες άλλες επιστήμες. Μερικές από αυτές είναι οι εξής: Biolinks (URL: { Η Biolinks ξεκίνησε την λειτουργία της τον Σεπτέμβριο του 1997 και είναι μία μηχανή που απευθύνεται σε επιστήμονες οι οποίοι αναζητούν εξειδικευμένες πληροφορίες. 74

85 Προσφέρει διάφορες υπηρεσίες όπως επιστημονικές ειδήσεις, χρήσιμα links και συνδέσεις σε επιστημονικά περιοδικά, οδηγό συνεδριάσεων, πόρους λογισμικού, ερευνητικά εργαλεία. Οι χρήστες μπορούν να βρουν μία ευρεία σειρά πόρων στην βιοτεχνολογία και τις φαρμακευτικές βιομηχανίες, εκτενείς σχεδιαγράμματα και πληροφορίες σχετικά με τις επιχειρήσεις και τις βιομηχανίες καθώς και συνδέσεις με κολλέγια και πανεπιστήμια. Δεν υποστηρίζει την χρήση των ειδικών συμβόλων και των λογικών τελεστών αλλά μόνο την χρήση κάποιας λέξης-κλειδί ή φράσης για την αναζήτηση και ανεύρεση πληροφοριών γύρω από κάποιο θέμα [30]. Scirus (URL: { Πρόκειται για μία εξειδικευμένη επιστημονική Μηχανή Αναζήτησης, η οποία περιέχει στο ευρετήριό της πέραν των 167 εκατομμυρίων εξειδικευμένων ιστοσελίδων, που αναφέρονται σε άρθρα περιοδικών, πρόσφατων εκδόσεων κ.α. Καλύπτει επιστημονικά, εκπαιδευτικά τεχνικά και ιατρικά θέματα. Δέχεται την χρήση των ειδικών τελεστών "+", "-", και "*" καθώς και των λογικών τελεστών (and, or) και αντί του τελεστή not υποστηρίζει την χρήση του τελεστή (and not) αλλά όχι του τελεστή εγγύτητας near. Επίσης, επιτρέπει την αναζήτηση φράσεων και η χρήση κεφαλαίων ή πεζών στους όρους της αναζήτησης δεν επηρεάζει το είδος των αποτελεσμάτων[31]. 75

86 Παρακάτω παρουσιάζουμε ένα συγκριτικό πίνακα με τις δυνατότητες ορισμένων εξειδικευμένων Μηχανών Αναζήτησης, που χρησιμοποιούνται για την αναζήτηση και εύρεση πληροφοριών για επιστημονικά θέματα: Search Engine Διαχωρισμός Λαμβάνονται Τελεστής κεφαλαίων/ υπόψη Απαιτούμενου πεζών Φράσεις Όρου Τελεστής Όρου προς Απαγόρευση Wildcard Expander Επιτρέπονται Λογικοί Τελεστές (Booleans) Αναζήτηση με βάση Θέμα (κατάλογο) Χρήση Εισαγωγικών FindLaw Όχι Ναι + - Όχι AND,OR,NOT Ναι Ναι Research Index Όχι Ναι + - Όχι AND,OR,NOT NEAR MedHunt Όχι Όχι Όχι Όχι Όχι Όχι Ναι Όχι Biolinks Όχι Ναι Όχι Όχι Όχι Όχι Ναι Όχι Scirus Όχι Ναι + - * AND,OR, AND NOT Πίνακας 10: Εξειδικευμένες Μηχανές Αναζήτησης Ναι Όχι Ναι Ναι 76

87 Αξιοποίηση της λειτουργίας των Μηχανών Αναζήτησης Είναι πραγματικά εντυπωσιακό τι μπορεί να βρει κανείς στο Διαδίκτυο. Το χαρακτηριστικό που το καθιστά τόσο μοναδικό είναι η "αναρχία" του, η παντελής έλλειψη μιας κεντρικής οργάνωσης ή ενός φορέα που να έχει αναλάβει την λειτουργία, την οργάνωση και τον έλεγχό του. Αυτό που είναι το μεγαλύτερο πλεονέκτημα είναι ταυτοχρόνως και το μεγαλύτερο μειονέκτημα του Διαδικτύου και των διαφόρων υπηρεσιών του. Πώς να βρει κάτι ο χρήστης αν δεν ξέρει που βρίσκεται; Αυτό που χρειάζεται πάνω απ όλα είναι καθοδήγηση και δημιουργική αναζήτηση, δύο παράγοντες που παίζουν καταλυτικό ρόλο στην ανεύρεση πληροφοριών. Η καθοδήγηση έρχεται από τις υπηρεσίες αναζήτησης είτε είναι Μηχανές Αναζήτησης είτε Θεματικοί Κατάλογοι είτε οτιδήποτε άλλο που δημιουργήθηκαν για αυτό το σκοπό. Με αρκετές διαφορές και ομοιότητες μεταξύ τους, οι Μηχανές Αναζήτησης αποτελούν εργαλείο για κάθε χρήστη, ενώ εντυπωσιάζει το γεγονός της εξελικτικής πορείας τους. Οι περισσότερες μηχανές εξελίσσουν τα συστήματά τους, ώστε να υποστηρίζουν όσες περισσότερες γλώσσες είναι εφικτό. Η δημιουργική αναζήτηση αποκτάται με τον πειραματισμό και την ενασχόληση. Οι λέξεις-κλειδιά και ενδεχομένως κάποια περαιτέρω κριτήρια είναι αρκετά, στις περισσότερες περιπτώσεις, για να δώσουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Αν όλα αποτύχουν, μπορείτε να καταφύγετε στην χρήση πιο σύνθετων αναζητήσεων με τους λογικούς τελεστές, τα σύμβολα, την γλώσσα ή ακόμα εξερευνώντας και τους Θεματικούς Καταλόγους. Εντούτοις, δεν χρειάζεται να χρησιμοποιείτε πάντα τους λογικούς τελεστές, να συντάσσετε σύνθετες προτάσεις με φράσεις και λέξεις-κλειδιά που θα περιλαμβάνουν, εκτός των άλλων, και σύμβολα. Λίγη ευρηματικότητα, λίγη πρακτική και τα αποτελέσματα θα σας αποζημιώσουν [32]. 77

88 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ ΒΑΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ 7.1 Η χρησιμότητα μιας Βάσης Δεδομένων Ένα σύστημα Βάσης Δεδομένων είναι ένα ηλεκτρονικό σύστημα τήρησης εγγραφών, δηλαδή, είναι ένα σύστημα για υπολογιστές, που ο γενικός σκοπός του είναι να τηρεί πληροφορίες και να τις παρέχει όταν του ζητούνται. Ταυτόχρονα η πολύ ελκυστική ιδέα του να μπορεί κανείς εύκολα και χωρίς κόπο να επεξεργάζεται δεδομένα χωρίς να χρειάζεται να χειρίζεται μεγάλο αριθμό αρχείων οδήγησε στην ανάπτυξη μιας Βάσης Δεδομένων. Επίσης, η χρησιμότητα των προγραμμάτων που ονομάζονται Βάσεις Δεδομένων είναι η δυνατότητα αποθήκευσης και γρήγορης αναζήτησης δεδομένων μέσα σε αυτές. Η πλέον κατάλληλη εφαρμογή για αυτό το σκοπό είναι η Microsoft Access, την οποία χρησιμοποιήσαμε για την δημιουργία της βάσης μας [33]. Η Microsoft Access είναι το δημοφιλέστερο Σύστημα Διοίκησης Βάσεων Δεδομένων. Διαχειρίζεται σχεσιακές Βάσεις Δεδομένων και το βασικότερό της πλεονέκτημα είναι ο εποπτικός τρόπος διαχείρισης και προσπέλασης των δεδομένων. Συνήθως ένα πρόγραμμα βάσης δεδομένων είναι δύσχρηστο, όμως η Access είναι ένα εύχρηστο πρόγραμμα με το οποίο μπορούμε να κάνουμε παραγωγική εργασία σε ελάχιστο χρόνο, χρησιμοποιώντας τον υπολογιστή μας για να οργανώνουμε, αποθηκεύουμε, ανακτάμε, διαχειριζόμαστε και εκτυπώνουμε πληροφορίες. Με την Microsoft Access μπορούμε να: Εισάγουμε, τροποποιούμε και διαγράφουμε δεδομένα Εμφανίζουμε τα δεδομένα με οποιονδήποτε τρόπο θέλουμε Βρίσκουμε, ταξινομούμε και γενικότερα οργανώνουμε τα δεδομένα όπως επιθυμούμε Δημιουργούμε πίνακες, συσχετίσεις δηλ. σχέσεις μεταξύ των πινάκων για να δηλώσουμε την αλληλεξάρτηση τους, ερωτήματα, φόρμες, εκθέσεις και μακροεντολές. Ανταλλάσσουμε δεδομένα με άλλα προγράμματα και άλλους υπολογιστές [34]. 78

89 7.2 Καθορισμός απαιτήσεων του συστήματος της Βάσης Δεδομένων μας Η βάση που δημιουργήσαμε δίνει την δυνατότητα αναζήτησης δεδομένων σχετικά με τις Μηχανές Αναζήτησης. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για μία βάση, η οποία περιέχει γύρω στις ογδόντα Μηχανές Αναζήτησης, συμπεριλαμβανομένων και τους Θεματικούς Καταλόγους, που αποτελούν ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα με τις σημαντικότερες από αυτές που υπάρχουν σήμερα στο Διαδίκτυο. Μέσω της Βάσης μπορεί όποιος επιθυμεί να βρει πληροφορίες για κάθε μία από αυτές, για τις κατηγορίες στις οποίες ανήκουν, καθώς και για τα χαρακτηριστικά και τους λογικούς τελεστές που υποστηρίζουν. Στη βάση μας, εκτός από τις Μηχανές Αναζήτησης και τους Θεματικούς Καταλόγους μπορεί κανείς να ανακτήσει πληροφορίες και για μία άλλη παρεμφερής κατηγορία τις λεγόμενες "Μετα-Μηχανές Αναζήτησης". Έτσι, και σύμφωνα με τον τρόπο που επιλέξαμε να εμφανίζονται τα δεδομένα, μπορεί να γίνει αναζήτηση πληροφοριών μεμονωμένα για τις Μηχανές Αναζήτησης, τους Θεματικούς Καταλόγους, τις ελληνικές Μηχανές Αναζήτησης ή Θεματικούς Καταλόγους, τις Μηχανές Αναζήτησης βάση της κατηγορίας στην οποία ανήκουν, ομοίως τους Θεματικούς Καταλόγους βάση της κατηγορίας στην οποία ανήκουν, καθώς και πληροφορίες για εκείνες τις μηχανές ή καταλόγους βάση των οποίων η κάθε Μετα-Μηχανή αντλεί τα αποτελέσματά της. Επίσης, μπορεί κανείς να αντλήσει μεμονωμένες πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά που υποστηρίζουν η κάθε Μηχανή Αναζήτησης ή Θεματικός Κατάλογος, τους λογικούς τελεστές που υποστηρίζουν η κάθε μία αντίστοιχα, αλλά και το αντίστροφο, δηλ. κάθε χαρακτηριστικό από ποιες μηχανές ή Θεματικούς Καταλόγους υποστηρίζεται καθώς και κάθε λογικός τελεστής αντίστοιχα από ποιες μηχανές ή καταλόγους υποστηρίζεται. 79

90 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΟΓΔΟΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΒΑΣΗΣ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ 8.1 Πίνακες Η δομή μιας βάσης ξεκινάει από τους πίνακές της. Αρχικά λοιπόν, δημιουργούμε την βάση μας που θα περιλαμβάνει εφτά πίνακες και συγκεκριμένα τους εξής: ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ Περιέχει πληροφορίες για κάθε Μηχανή Αναζήτησης (ή Θεματικό Κατάλογο) ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ Περιέχει τις κατηγορίες σε κάποια από τις οποίες ανήκει η κάθε μηχανή (ή Θεματικός Κατάλογος) ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ Πίνακας που χρησιμοποιείται για την σύνδεση των μηχανών (ή Θεματικών Καταλόγων) με τις κατηγορίες σε κάποια από τις οποίες ανήκουν ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Περιέχει πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά της κάθε Μηχανής (ή Θεματικού Καταλόγου) ΛΟΓΙΚΟΙ ΤΕΛΕΣΤΕΣ Περιέχει πληροφορίες για τους λογικούς τελεστές που υποστηρίζει η κάθε μηχανή (ή Θεματικός Κατάλογος) ΜΕΤΑ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ Περιέχει πληροφορίες για κάθε Μετα Μηχανή Αναζήτησης ΜΗΧΑΝΕΣ-ΜΕΤΑ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ Πίνακας που χρησιμοποιείται για την σύνδεση των Μετα Μηχανών με τις Μηχανές Αναζήτησης (ή Θεματικούς Καταλόγους) από τις οποίες η κάθε Μετα Μηχανή αντλεί τα αποτελέσματά της. Πίνακας 11: Περιγραφή των πινάκων της Βάσης 80

91 Οι εφτά πίνακες θα περιλαμβάνουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά και θα είναι οργανωμένοι ως εξής: ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ (Κωδικός Μηχανής, Όνομα Μηχανής, URL Μηχανής, Θεματικός Κατάλογος, Ελληνική) ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ (Κωδικός Κατηγορίας, Όνομα Κατηγορίας) ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ (Κωδικός Μηχανής, Κωδικός Κατηγορίας) ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ (Κωδικός Μηχανής, Διαχωρισμός κεφαλαίων/πεζών, Λαμβάνονται υπ' όψιν φράσεις, Τελεστής Απαιτούμενου Όρου "+", Τελεστής Όρου προς Απαγόρευση "-", Wildcard Expander "*", Αναζήτηση με βάση θέμα (κατάλογος), Χρήση εισαγωγικών) ΛΟΓΙΚΟΙ ΤΕΛΕΣΤΕΣ (Κωδικός Μηχανής, AND, OR, NOT, AND NOT, NEAR) ΜΕΤΑ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ (Κωδικός Μετα-Μηχανής, Όνομα Μετα-Μηχανής, URL Μετα-Μηχανής) ΜΗΧΑΝΕΣ-ΜΕΤΑ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ (Κωδικός Μηχανής, Κωδικός Μετα- Μηχανής). 8.2 Συσχετίσεις πινάκων Εφ' όσον δημιουργήσαμε τους πίνακες και καταχωρήσαμε σε κάθε έναν από αυτούς τα δεδομένα τους, εν συνεχεία δημιουργούμε τις σχέσεις μεταξύ των πινάκων για να δηλώσουμε την αλληλεξάρτησή τους. Μέσω των συσχετίσεων θα μπορούμε αργότερα να συνδυάζουμε πληροφορίες σε κοινές φόρμες ή ερωτήματα. Όπως φαίνεται και στην Εικ. 2.1 στη βάση μας έχουμε δημιουργήσει τέσσερις συσχετίσεις: μία συσχέτιση μεταξύ των πινάκων ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ & ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ως προς το κοινό πεδίο Κωδικός Μηχανής. Η συσχέτιση είναι ένα-προς-ένα (1:1) και αυτό διότι και στους δύο πίνακες υπάρχει μία μόνο εγγραφή για κάθε μηχανή. μια μεταξύ των πινάκων ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ και ΛΟΓΙΚΟΙ ΤΕΛΕΣΤΕΣ ως προς το κοινό πεδίο Κωδικός Μηχανής. Η συσχέτιση είναι ένα-προς-ένα (1:1) και αυτό διότι και στον ένα πίνακα και στον άλλο υπάρχει μία μόνο εγγραφή για κάθε μηχανή. 81

92 Εικ. 2.1 Συσχετίσεις πινάκων 82

93 μία μεταξύ των πινάκων ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ και ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ με σχέση πολλά-προς-πολλά ( : ). Οι δυο αυτοί πίνακες συνδέονται μέσω του ενδιάμεσου πίνακα ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ως προς το κοινό πεδίο Κωδικός Μηχανής (που συνδέει τους πίνακες ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ και ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ με σχέση 1: ) και ως προς το κοινό πεδίο Κωδικός Κατηγορίας (που συνδέει τους πίνακες ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ και ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ με σχέση 1: ). Όπως προαναφέραμε η συσχέτιση μεταξύ των πινάκων ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ και ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ είναι πολλάπρος-πολλά και αυτό διότι στον πίνακα ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ υπάρχει μόνο ένας κωδικός για κάθε μηχανή ενώ στον πίνακα ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ είναι δυνατόν να υπάρχουν πολλές αντίστοιχες εγγραφές για κάθε Κωδικό Μηχανής, αφού κάθε μηχανή μπορεί να ανήκει σε περισσότερες από μία κατηγορίες. Παράλληλα όμως ισχύει και το αντίστροφο. Δηλ. στον πίνακα ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ υπάρχει μόνο ένας κωδικός για κάθε κατηγορία ενώ στον πίνακα ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ υπάρχουν πολλές αντίστοιχες εγγραφές για κάθε Κωδικό Κατηγορίας, αφού κάθε κατηγορία μπορεί να αντιπροσωπεύει πολλές μηχανές και μία συσχέτιση μεταξύ των πινάκων ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ και ΜΕΤΑ- ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ με σχέση πολλά-προς-πολλά ( : ). Οι δυο αυτοί πίνακες συνδέονται μέσω του ενδιάμεσου πίνακα ΜΗΧΑΝΕΣ - ΜΕΤΑ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ως προς το κοινό πεδίο Κωδικός Μηχανής (που συνδέει τους πίνακες ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ και ΜΗΧΑΝΕΣ-ΜΕΤΑ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ με σχέση 1: ) και ως προς το κοινό πεδίο Κωδικός Μετα-Μηχανής (που συνδέει τους πίνακες ΜΕΤΑ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ και ΜΗΧΑΝΕΣ- ΜΕΤΑ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ με σχέση 1: ). Όπως προαναφέραμε η συσχέτιση μεταξύ των πινάκων ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ και ΜΕΤΑ- ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ είναι πολλά-προς-πολλά και αυτό διότι στον πίνακα ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ υπάρχει ένας κωδικός που είναι μοναδικός για κάθε μηχανή ενώ στον πίνακα ΜΗΧΑΝΕΣ-ΜΕΤΑ ΜΗΧΑΝΕΣ υπάρχουν πολλές αντίστοιχες εγγραφές για κάθε Κωδικό Μηχανής, αφού κάθε μηχανή μπορεί να παρέχει τα αποτελέσματά της σε περισσότερες από μία Μετα-Μηχανές. Παράλληλα όμως ισχύει και το αντίστροφο. Δηλ. στον πίνακα ΜΕΤΑ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ υπάρχει μόνο ένας κωδικός για κάθε Μετα Μηχανή ενώ στον πίνακα ΜΗΧΑΝΕΣ-ΜΕΤΑ ΜΗΧΑΝΕΣ υπάρχουν πολλές αντίστοιχες εγγραφές για 83

94 κάθε Κωδικό Μετα-Μηχανής αφού κάθε Μετα Μηχανή αντλεί τα αποτελέσματά της από διάφορες Μηχανές Αναζήτησης. 8.3 Ερωτήματα Για τη δημιουργία μιας "σχεσιακής" Βάσης Δεδομένων τα πλέον απαραίτητα αντικείμενα είναι οι "Πίνακες" και τα "Ερωτήματα". Οι "Πίνακες" συγκεντρώνουν τα δεδομένα, ενώ τα "Ερωτήματα" δίνουν τη δυνατότητα στο χρήστη να ανακτά πληροφορίες από αυτά μέσω ερωτήσεων. Τα "Ερωτήματα" μπορούν να είναι είτε απλά, οι απαντήσεις δηλ. να προκύπτουν από την εξέταση ενός πίνακα, είτε σύνθετα, οι απαντήσεις δηλ. να προκύπτουν από τον συνδυασμό περισσότερων του ενός πινάκων. Στη βάση μας έχουμε δημιουργήσει τρία ερωτήματα, όπου κάθε ένα θα αποτελέσει πηγή δεδομένων για ορισμένες φόρμες της βάσης μας. Τα ερωτήματα τα οποία δημιουργήσαμε είναι τα εξής: ΕΡΩΤΗΜΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ Ανακτά από τα δεδομένα πληροφορίες μόνο για τις Μηχανές Αναζήτησης ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ Ανακτά από τα δεδομένα πληροφορίες μόνο για τους Θεματικούς καταλόγους Ανακτά από τα δεδομένα πληροφορίες ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ είτε για Μηχανές Αναζήτησης είτε για Θεματικούς Καταλόγους που είναι ελληνικοί. Πίνακας 12: Περιγραφή των ερωτημάτων της Βάσης Η δημιουργία ενός ερωτήματος μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους και κριτήρια. Ένας από τους τρόπους αυτούς είναι και η χρήση της γλώσσας SQL. Έτσι λοιπόν για τη δημιουργία του Ερωτήματος:ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ, ο κώδικας SQL διαμορφώθηκε ως εξής: SELECT [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[Κωδικός Μηχανής],[ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[Όνομα Μηχανής], [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[URL Μηχανής], 84

95 [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[Θεματικός Κατάλογος], [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].Ελληνική, [ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ].[Όνομα Κατηγορίας] FROM [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ] INNER JOIN ([ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ] INNER JOIN [ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ] ON [ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ].[Κωδικός Κατηγορίας] = [ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ].[Κωδικός Κατηγορίας]) ON [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[Κωδικός Μηχανής] = [ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ].[Κωδικός Μηχανής] WHERE ((([ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[Θεματικός Κατάλογος])=False)); Για τη δημιουργία του Ερωτήματος:ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ, ο κώδικας SQL διαμορφώθηκε ως εξής: SELECT [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[Κωδικός Μηχανής], [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[Όνομα Μηχανής], [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[URL Μηχανής], [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[Θεματικός Κατάλογος], [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].Ελληνική, [ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ].[Όνομα Κατηγορίας] FROM [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ] INNER JOIN ([ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ] INNER JOIN [ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ] ON [ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ].[Κωδικός Κατηγορίας] = [ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ].[Κωδικός Κατηγορίας]) ON [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[Κωδικός Μηχανής] = [ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ].[Κωδικός Μηχανής] WHERE ((([ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[Θεματικός Κατάλογος])=True)); Για τη δημιουργία του Ερωτήματος:ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ, ο κώδικας SQL διαμορφώθηκε ως εξής: SELECT [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[Κωδικός Μηχανής], [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[Όνομα Μηχανής], [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[URL Μηχανής], 85

96 [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[Θεματικός Κατάλογος], [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].Ελληνική, [ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ].[Όνομα Κατηγορίας] FROM [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ] INNER JOIN ([ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ] INNER JOIN [ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ] ON [ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ].[Κωδικός Κατηγορίας] = [ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ].[Κωδικός Κατηγορίας]) ON [ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].[Κωδικός Μηχανής] = [ΜΗΧΑΝΕΣ & ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ].[Κωδικός Μηχανής] WHERE ((([ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ].Ελληνική)=True)); 8.4 Φόρμες Η διαδικασία τώρα της εισαγωγής αλλά και της αναζήτησης δεδομένων μπορεί να απλοποιηθεί με τη χρήση διαφόρων μορφοποιημένων σχεδίων τα οποία ονομάζονται "Φόρμες". Η "Φόρμα" δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα παράθυρο που μας δίνει την δυνατότητα να εισάγουμε, να επεξεργαστούμε και να εμφανίσουμε τα δεδομένα με οποιονδήποτε τρόπο επιθυμούμε. Με άλλα λόγια οι "Φόρμες" μας δίνουν έναν εναλλακτικό τρόπο εμφάνισης αλλά και επεξεργασίας των πινάκων και συγκεκριμένων ερωτημάτων και αποτελούν πολύ σημαντικά εργαλεία για το σχεδιασμό μιας Βάσης Δεδομένων [33]. Στη βάση μας έχουμε δημιουργήσει οχτώ φόρμες. Στον Πίνακα 13 εμφανίζουμε τις φόρμες τις οποίες δημιουργήσαμε και περιγράφουμε την λειτουργία της κάθε μίας από αυτές: 86

97 ΦΟΡΜΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ Αναζήτηση δεδομένων για τις Μηχανές Αναζήτησης ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ Αναζήτηση δεδομένων για τους Θεματικούς Καταλόγους ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ Αναζήτηση δεδομένων για τις Ελληνικές Μηχανές Αναζήτησης ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Βλέπουμε η κάθε κατηγορία ποιες μηχανές αντιπροσωπεύει ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Βλέπουμε η κάθε κατηγορία ποιους Θεματικούς Καταλόγους αντιπροσωπεύει "ΜΗΧΑΝΕΣ"-"ΜΕΤΑ-ΜΗΧΑΝΕΣ" Βλέπουμε η κάθε Μετα-Μηχανή από ποιες μηχανές(ή Θεματικούς Καταλόγους) αντλεί τα αποτελέσματά της. ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΗΧΑΝΩΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ Εμφανίζει τα χαρακτηριστικά της κάθε μηχανής (ή Θεματικού Καταλόγου) ΛΟΓΙΚΟΙ ΤΕΛΕΣΤΕΣ Εμφανίζει τους λογικούς τελεστές που υποστηρίζει η κάθε μηχανή (ή Θεματικός Κατάλογος) ΦΟΡΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ Βλέπουμε κάθε χαρακτηριστικό από ποιες μηχανές (ή καταλόγους) υποστηρίζεται και από ποιες μηχανές δεν υποστηρίζεται ΦΟΡΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΛΟΓΙΚΩΝ ΤΕΛΕΣΤΩΝ Βλέπουμε κάθε λογικός τελεστής από ποιες μηχανές (ή καταλόγους) υποστηρίζεται και από ποιες μηχανές δεν υποστηρίζεται Πίνακας 13: Περιγραφή των φορμών της Βάσης 87

98 1 η Φόρμα:ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ Η δημιουργία της φόρμας αυτής βασίζεται στο Ερώτημα:ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ, μέσω του οποίου εισάγουμε στη φόρμα τα εξής δεδομένα: Όνομα Μηχανής, URL Μηχανής και Όνομα Κατηγορίας. Η φόρμα αυτή μας δίνει την δυνατότητα αναζήτησης πληροφοριών για τις Μηχανές Αναζήτησης(εικόνα 2.2). Εικ. 2.2 Φόρμα: Μηχανές Αναζήτησης 2 η Φόρμα:ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ Η φόρμα αυτή βασίζεται στο Ερώτημα:ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ, μέσω του οποίου εισάγουμε στη φόρμα τα εξής δεδομένα: Όνομα Μηχανής, URL Μηχανής και Όνομα Κατηγορίας. Η φόρμα αυτή μας δίνει την δυνατότητα αναζήτησης πληροφοριών για τους Θεματικούς Καταλόγους (εικόνα 2.3) Εικ. 2.3 Φόρμα: Θεματικοί Κατάλογοι 88

99 3 η Φόρμα:ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ Η φόρμα αυτή βασίζεται στο Ερώτημα:ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ, μέσω του οποίου εισάγουμε στη φόρμα τα εξής δεδομένα: Όνομα Μηχανής, URL Μηχανής, Θεματικός Κατάλογος και Όνομα Κατηγορίας. Έτσι, όπως φαίνεται και στην εικόνα 2.4, από τα δεδομένα της φόρμας, μέσω αυτής μπορούμε να ανακτάμε πληροφορίες είτε για Μηχανές Αναζήτησης είτε για Θεματικούς Καταλόγους που είναι ελληνικοί. Εικ. 2.4 Φόρμα: Ελληνικές Μηχανές Αναζήτησης 4 η Φόρμα:ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Η δημιουργία της φόρμας αυτής βασίζεται στον Πίνακα:ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ (μέσω του οποίου εισάγουμε το δεδομένο Όνομα Κατηγορίας) και στο Ερώτημα:ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ βάση του οποίου εισάγουμε τα δεδομένα: Όνομα Μηχανής, URL Μηχανής, Ελληνική. Έτσι, η φόρμα αυτή μας δίνει την δυνατότητα να βλέπουμε η κάθε κατηγορία ποιες μηχανές περιλαμβάνει(εικόνα 2.5). 89

100 Εικ. 2.5 Φόρμα: Μηχανές Αναζήτησης ανα Κατηγορία 5 η Φόρμα:ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Η φόρμα αυτή βασίζεται στον Πίνακα:ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΗΧΑΝΩΝ (μέσω του οποίου εισάγουμε το δεδομένο Όνομα Κατηγορίας) και στο Ερώτημα:ΘΕΜΑΤΙΚΟΙ ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ βάση του οποίου εισάγουμε τα δεδομένα: Όνομα Μηχανής, URL Μηχανής, Ελληνική. Έτσι, η φόρμα αυτή μας δίνει την δυνατότητα να βλέπουμε η κάθε κατηγορία ποιους Θεματικούς Καταλόγους περιλαμβάνει(εικόνα 2.6). Εικ. 2.6 Φόρμα: Θεματικοί Κατάλογοι ανα Κατηγορία 90

101 6 η Φόρμα:"ΜΗΧΑΝΕΣ"-"ΜΕΤΑ-ΜΗΧΑΝΕΣ" Η φόρμα αυτή βασίζεται σε δύο πίνακες και συγκεκριμένα, στον Πίνακα:ΜΕΤΑ- ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ από όπου εισάγονται τα δεδομένα:όνομα Μετα-Μηχανής, URL Μετα-Μηχανής και στον Πίνακα:ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ βάση του οποίου εισάγουμε τα δεδομένα: Όνομα Μηχανής, URL Μηχανής, Θεματικός Κατάλογος. Έτσι, μέσω της φόρμας αυτής έχουμε την δυνατότητα να βλέπουμε η κάθε Μετα-Μηχανή από ποιες μηχανές (ή Θεματικούς Καταλόγους) αντλεί τα αποτελέσματά της(εικόνα 2.7). Εικ. 2.7 Φόρμα: "Μηχανές"-"Μετα-Μηχανές Αναζήτησης" 7 η Φόρμα:ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΗΧΑΝΩΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ Η δημιουργία της φόρμας αυτής βασίζεται στον Πίνακα:ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ βάση του οποίου εισάγουμε τα δεδομένα: Όνομα Μηχανής, URL Μηχανής και στον Πίνακα:ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ βάση του οποίου εισάγουμε όλα τα χαρακτηριστικά(εικόνα 2.8).Έτσι, μέσω της φόρμας αυτής έχουμε την δυνατότητα να βλέπουμε ποια χαρακτηριστικά υποστηρίζει η κάθε μηχανή (ή Θεματικός Κατάλογος). 91

102 Εικ. 2.8 Φόρμα: Χαρακτηριστικά Μηχανών Αναζήτησης 8 η Φόρμα:ΛΟΓΙΚΟΙ ΤΕΛΕΣΤΕΣ Η δημιουργία της φόρμας αυτής βασίζεται στον Πίνακα:ΜΗΧΑΝΕΣ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ βάση του οποίου εισάγουμε τα δεδομένα: Όνομα Μηχανής, URL Μηχανής και στον Πίνακα:ΛΟΓΙΚΟΙ ΤΕΛΕΣΤΕΣ βάση του οποίου εισάγουμε τους λογικούς τελεστές(εικόνα 2.9). Έτσι μέσω της φόρμας αυτής έχουμε την δυνατότητα να βλέπουμε ποιους τελεστές υποστηρίζει μία μηχανή (ή Θεματικός Κατάλογος). Εικ. 2.9 Φόρμα:Λογικοί Τελεστές 92

103 9 η Φόρμα: ΦΟΡΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ Για την δημιουργία της φόρμας αυτής δεν βασιστήκαμε σε κανέναν πίνακα ή ερώτημα. Η φόρμα αυτή περιλαμβάνει κάποια κουμπιά εντολών που δημιουργήσαμε για να αντλούμε πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά των Μηχανών Αναζήτησης. Πιο συγκεκριμένα, πατώντας σε κάποιο κουμπί εντολής(εικόνα 2.10), μας παραπέμπει στην φόρμα ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΜΗΧΑΝΩΝ ΑΝΑΖΗΤΗΣΗΣ (εικόνα 2.8) από όπου και βλέπουμε το αντίστοιχο χαρακτηριστικό από ποιες μηχανές υποστηρίζεται ή δεν υποστηρίζεται. Εικ Φόρμα Επιλογής Χαρακτηριστικών 10 η Φόρμα: ΦΟΡΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΛΟΓΙΚΩΝ ΤΕΛΕΣΤΩΝ Για την δημιουργία και αυτής της φόρμας δεν βασιστήκαμε σε κανέναν πίνακα ή ερώτημα. Η φόρμα αυτή περιλαμβάνει κάποια κουμπιά εντολών που δημιουργήσαμε για να αντλούμε πληροφορίες για τους λογικούς τελεστές που υποστηρίζουν οι Μηχανές Αναζήτησης. Πιο συγκεκριμένα, πατώντας σε κάποιο κουμπί εντολής (εικόνα 2.11), μας παραπέμπει στην φόρμα ΛΟΓΙΚΟΙ ΤΕΛΕΣΤΕΣ (εικόνα 2.9) από όπου και βλέπουμε ο αντίστοιχος λογικός τελεστής από ποιες μηχανές υποστηρίζεται ή δεν υποστηρίζεται. 93

104 Εικ Φόρμα Επιλογής Λογικών Τελεστών 94