EL 1 EL ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ. Βρυξέλλες, COM(2010) 501 τελικό ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Transcript

1 EL EL EL

2 ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, COM(2010) 501 τελικό ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πρώτη έκθεση για τις επιπτώσεις της µεταρρύθµισης του προγράµµατος POSEI το 2006 EL 1 EL

3 ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πρώτη έκθεση για τις επιπτώσεις της µεταρρύθµισης του προγράµµατος POSEI το ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πρώτη έκθεση για τις επιπτώσεις της µεταρρύθµισης του προγράµµατος POSEI to Εισαγωγή Ιστορικό και βασικά στοιχεία του καθεστώτος Νοµική βάση της έκθεσης Επιπτώσεις της µεταρρύθµισης του Θεώρηση προγραµµατισµού και εταιρικής σχέσης Ειδικό καθεστώς εφοδιασµού Εγγύηση εφοδιασµού βασικών προϊόντων Αντιστάθµιση των πρόσθετων δαπανών Μετακύλιση του οφέλους στον τελικό χρήστη Εκ νέου αποστολή των µεταποιηµένων προϊόντων και στρεβλώσεις του εµπορίου Συντήρηση και ανάπτυξη των γεωργικών δραστηριοτήτων Στήριξη της τοπικής παραγωγής Συντήρηση και ανάπτυξη της τοπικής γεωργικής παραγωγής Ποιοτική παραγωγή ηµοσιονοµική εκτέλεση Έλεγχος της εφαρµογής του καθεστώτος POSEI µετά το Σχετικές µε το εµπόριο εξελίξεις µετά τη µεταρρύθµιση του Συµφωνίες οικονοµικής εταιρικής σχέσης (ΣΟΕΣ) ΠΟΕ και διµερείς εµπορικές συµφωνίες Προτάσεις βελτίωσης Προτεινόµενες τροποποιήσεις στην κοινοτική νοµοθεσία Συστάσεις προς τα κράτη µέλη Συµπεράσµατα EL 2 EL

4 SEC(2010) 1093 EL 3 EL

5 ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ Πρώτη έκθεση για τις επιπτώσεις της µεταρρύθµισης του προγράµµατος POSEI το ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το άρθρο 349 της συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ) αναγνωρίζει τη διαρθρωτική, κοινωνική και οικονοµική κατάσταση των εξόχως απόκεντρων περιοχών. Το γεγονός αυτό επιδεινώνεται από τη µεγάλη απόσταση, τον νησιωτικό τους χαρακτήρα, τη µικρή έκταση, τη δύσκολη µορφολογία, το δυσµενές κλίµα και την οικονοµική εξάρτηση από µικρό αριθµό προϊόντων, που αποτελούν προβλήµατα µόνιµα και σωρευτικά, λειτουργούν δε άκρως ανασχετικά στην ανάπτυξή τους. Επί του παρόντος, στο άρθρο 349 της ΣΛΕΕ απαριθµούνται εννέα περιφέρειες που ανήκουν σε τρία κράτη µέλη: στη Γαλλία: Γουαδελούπη, Γαλλικής Γουιάνα, Μαρτινίκα, Ρεϊνιόν, Άγιος Βαρθολοµαίος και Άγιος Μαρτίνος, τα πορτογαλικά αρχιπελάγη της Μαδέρας και των Αζορών, και οι Κανάριες Νήσοι της Ισπανίας Λαµβάνοντας υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά και τους περιορισµούς των εν λόγω περιφερειών, θεσπίζονται ειδικά µέτρα. Αυτά αποσκοπούν, συγκεκριµένα, στον καθορισµό των προϋποθέσεων εφαρµογής των συνθηκών στις περιοχές αυτές, συµπεριλαµβανοµένων των κοινών πολιτικών. Όσον αφορά την Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ), οι εξόχως απόκεντρες περιοχές επωφελούνται από ένα ειδικό καθεστώς για τη στήριξη της τοπικής παραγωγής και τον εφοδιασµό βασικών προϊόντων: το καθεστώς POSEI (Programmes d'options Spécifiques à l'eloignement et l'insularité - Πρόγραµµα ειδικών µέτρων λόγω του αποµακρυσµένου και νησιωτικού χαρακτήρα). 2. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΚΑΙ ΒΑΣΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ Η πρώτη παραποµπή στη δηµιουργία ειδικών προγραµµάτων για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές ήταν ένα ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 1987 σχετικά µε τα υπερπόντια γαλλικά διαµερίσµατα 1. Σύµφωνα µε το ψήφισµα αυτό «η σοβαρή κατάσταση στα εδάφη αυτά δικαιολογεί και καθιστά επιτακτική την επιδίωξη της οικονοµικής και κοινωνικής ανάπτυξης σε διάφορους τοµείς». 1 Ψήφισµα του ΕΚ της 11ης Μαΐου EL 4 EL

6 Το 1991, θεσπίστηκαν ειδικά µέτρα για τη γεωργία στις εξόχως απόκεντρες περιοχές για τα γαλλικά υπερπόντια διαµερίσµατα (POSEIDOM) 2 και το 1992 για τις Κανάριες Νήσους (POSEICAN) 3, τις Αζόρες και τη Μαδέρα (POSEIMA) 4. Για τον σκοπό αυτό, θεσπίστηκαν τα βασικά µέσα του καθεστώτος POSEI: (α) (β) (γ) Το ειδικό καθεστώς εφοδιασµού (ΕΚΕ), που αποσκοπεί στον περιορισµό των δαπανών για τον εφοδιασµό πρώτων υλών που χρησιµοποιούνται σε ορισµένους βιοµηχανικούς κλάδους παραγωγής προϊόντων διατροφής τα οποία είναι απαραίτητα για την τρέχουσα κατανάλωση ή για τον µεταποιητικό τοµέα, µε τη θέσπιση εξαίρεσης από τους δασµούς για προϊόντα που εισάγονται απευθείας από τρίτες χώρες ή την ενίσχυση για προϊόντα που προέρχονται από την υπόλοιπη Κοινότητα εντός των ορίων των τοπικών αναγκών Μέτρα στήριξης της τοπικής παραγωγής, που αποσκοπούν στη συντήρηση ή ανάπτυξη ορισµένων προϊόντων στηρίζοντας την παραγωγή, µεταποίηση ή/και εµπορία των προϊόντων αυτών ή τη διάρθρωση των εµπλεκόµενων τοµέων Συνοδευτικά µέτρα: Ειδικές διατάξεις που προσαρµόζουν την ΚΓΠ στις ιδιαιτερότητες των εξόχως απόκεντρων περιοχών Εξαιρέσεις που ισχύουν για τα διαρθρωτικά µέτρα Ένα γραφικό σύµβολο για την ανάπτυξη της ευαισθητοποίησης για τα προϊόντα των εξόχως απόκεντρων περιοχών τα κτηνιατρικά και φυτοϋγειονοµικά µέτρα. Το 2001, το καθεστώς POSEI µεταρρυθµίστηκε 5. Με τη µεταρρύθµιση αυτή τροποποιήθηκε το ειδικό καθεστώς εφοδιασµού µε τη θέσπιση «προβλεπόµενων ισοζυγίων εφοδιασµού» - κατάλογοι προϊόντων που επωφελούνται από το ειδικό καθεστώς εφοδιασµού - και µε τη µεταβολή του τρόπου υπολογισµού της ενίσχυσης του ειδικού καθεστώτος εφοδιασµού βάσει των «πρόσθετων δαπανών» που σχετίζονταν µε τη µεγάλη απόσταση των εξόχως απόκεντρων περιοχών, τον νησιωτικό χαρακτήρα και τη µικρή έκταση, αντί των επιστροφών κατά την εξαγωγή. Θεσπίστηκαν επίσης νέα µέτρα στήριξης της τοπικής παραγωγής και τροποποιήθηκαν ορισµένα ήδη υπάρχοντα, και το καθεστώς προσαρµόστηκε στον νέο κανονισµό για την αγροτική ανάπτυξη 6. Το 2006, το πρόγραµµα POSEI µεταρρυθµίστηκε εκ νέου, κυρίως λόγω των ακόλουθων στοιχείων: Κανονισµός (ΕΟΚ) αριθ. 3763/91 του Συµβουλίου -ΕΕ L 356 της , σ. 1. Κανονισµός (ΕΟΚ) αριθ. 1601/92 του Συµβουλίου -ΕΕ L 173 της , σ. 13. Κανονισµός (ΕΟΚ) αριθ. 1600/92 του Συµβουλίου -ΕΕ L 173 της , σ. 1. Κανονισµοί (ΕΚ) αριθ. 1452/2001 (POSEIDOM), 1453/2001 (POSEIMA) και 1454/2001 (POSEICAN) του Συµβουλίου της 28ης Ιουνίου ΕΕ L 198 της , σ. 11. Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1257/1999 του Συµβουλίου -ΕΕ L 160 της , σ. 80. EL 5 EL

7 (1) ηµοσίευση της ανακοίνωσης COM(2004)343 7 της Επιτροπής, µε την οποία θεσπίστηκε στρατηγική για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές µε σκοπό µια καλύτερη διάρθρωση των κονδυλίων της ΕΕ υπέρ των εξόχως απόκεντρων περιοχών και τη δηµιουργία ad hoc µέσων (2) Μεταρρύθµιση της ΚΓΠ το 2003 (κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1782/2003 του Συµβουλίου 8 για τα καθεστώτα άµεσης στήριξης για τους γεωργούς) η οποία σηµατοδότησε τον επαναπροσανατολισµό της ΚΓΠ και άνοιξε τον δρόµο για τη µεταρρύθµιση των κοινών οργανώσεων αγορών (ΚΟΑ), στις οποίες αναφερόταν το πρόγραµµα POSEI. (3) Αναγνώριση της δυσκαµψίας στη διαχείριση των προγραµµάτων [COM (2004)687] η οποία δεν επέτρεπε την ταχεία προσαρµογή των ισοζυγίων εφοδιασµού και των µέτρων στήριξης της τοπικής παραγωγής στις ανάγκες του Εδάφους και παρακώλυε κάθε συµµετοχική θεώρηση. Εποµένως, οι τρεις προηγούµενοι κανονισµοί αντικαταστάθηκαν από ένα ενιαίο κείµενο: τον κανονισµό (ΕΚ) αριθ. 247/ του Συµβουλίου περί καθορισµού ειδικών µέτρων για τη γεωργία στις εξόχως απόκεντρες περιοχές της Ένωσης. Η µεταρρύθµιση του 2006 δεν τροποποίησε τους βασικούς στόχους και τα µέσα του καθεστώτος. Βασική καινοτοµία του είναι η υιοθέτηση µιας θεώρησης προγραµµατισµού και η µεταβίβαση στα κράτη µέλη της ευθύνης για τον σχεδιασµό και την τροποποίηση προγραµµάτων τα οποία είναι προσαρµοσµένα στις τοπικές ανάγκες, για τη διαχείριση και παρακολούθησή τους. Στόχος αυτής της καινοτοµίας ήταν η εισαγωγή ενός υψηλότερου επιπέδου ευελιξίας στη διαχείριση του ειδικού καθεστώτος εφοδιασµού και της στήριξης της τοπικής παραγωγής, καθώς και η απλούστευση των διαδικασιών για την τροποποίησή τους. Μετά την έγκρισή του, ο κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 247/2006 του Συµβουλίου τροποποιήθηκε αρκετές φορές ώστε να ληφθούν υπόψη οι µεταρρυθµίσεις του 2006 στον τοµέα της ζάχαρης και της µπανάνας, ο έλεγχος υγείας της ΚΓΠ (µε µεταφορά στο POSEI του προϋπολογισµού που αντιστοιχεί στα µέτρα άµεσης στήριξης των οποίων η διαχείριση διεξαγόταν προηγουµένως βάσει του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 1782/2003 του Συµβουλίου) όπως και άλλες µεταφορές άµεσων ενισχύσεων το 2007 και το Αναθεωρήθηκε και ενισχύθηκε από την ανακοίνωση COM(2008)642 της Επιτροπής. ΕΕ L 270 της , σ. 1. ΕΕ L 42 της , σ Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 318/2006 του Συµβουλίου -ΕΕ L 58, , σ. 1 (µεταρρύθµιση του τοµέα της ζάχαρης) - Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 2013/2006 του Συµβουλίου -ΕΕ L 384, , σ. 13 (µεταρρύθµιση του τοµέα της µπανάνας) - Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1276/2007 της Επιτροπής - ΕΕ L 284, , σ. 11 (δηµοσιονοµικά ανώτατα όρια για το έτος 2007) - Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 674/2008 της Επιτροπής - ΕΕ L 189, , σ. 5 (δηµοσιονοµικά ανώτατα όρια για το έτος 2008) - Κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 73/2009 του Συµβουλίου -ΕΕ L 30, , σ. 16 (έλεγχος υγείας) EL 6 EL

8 Οι τροποποιήσεις αυτές επέφεραν προοδευτικές αυξήσεις των κονδυλίων του προγράµµατος POSEI όπως φαίνεται στον ακόλουθο πίνακα (άρθρο 23 του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 247/2006 του Συµβουλίου): Κράτη µέλη Οικονοµικό έτος 2007 Οικονοµικό έτος 2008 Οικονοµικό έτος 2009 Οικονοµικό έτος 2010 Οικονοµικό έτος 2011 και επόµενα** Γαλλία 126,6 262,6 269,4 273,0 278,41 Πορτογαλία 77,9 86,98 87,08 87,18 106,21 Ισπανία 127,3 268,4 268,4 268,4 268,42 ΣΥΝΟΛΟ 331,8 617,98 624,88 628,58 653,04 Σήµερα, τα προγράµµατα POSEI ισοδυναµούν µε τον πρώτο πυλώνα της ΚΓΠ για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές. 3. ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ Σύµφωνα µε το άρθρο 28 παράγραφος 3 του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 247/2006 του Συµβουλίου, «το αργότερο στις 31 εκεµβρίου 2009 και στη συνέχεια ανά πέντε έτη, η Επιτροπή υποβάλλει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συµβούλιο γενική έκθεση στην οποία παρουσιάζονται οι επιπτώσεις των δράσεων που αναλήφθηκαν κατ εφαρµογή του παρόντος κανονισµού, συνοδευόµενη, ενδεχοµένως, από σχετικές προτάσεις». Επειδή η µεταρρύθµιση του προγράµµατος POSEI πραγµατοποιήθηκε αργότερα από την αρχική πρόβλεψη (από τα τέλη του 2006 έως τα µέσα του 2007), η πρώτη έκθεση που αναφέρεται ανωτέρω υποβάλλεται κατά τη διάρκεια του 2010 ώστε να επιτραπεί η συλλογή περισσότερων στοιχείων για την αξιολόγηση των αρχικών επιπτώσεων της εν λόγω µεταρρύθµισης. Συγκεκριµένα, η παρούσα έκθεση λαµβάνει υπόψη τη δηµοσιονοµική εκτέλεση των προγραµµάτων έως το οικονοµικό έτος 2009, στοιχεία για τις σχετικές αγορές έως το 2009 και τη µελέτη που εκπονήθηκε για την Επιτροπή από τους συµβούλους Oréade Brèche για την αξιολόγηση των µέτρων που υλοποιήθηκαν στο πλαίσιο του προγράµµατος POSEI από το 2001 (εφεξής «η µελέτη αξιολόγησης»), η οποία δηµοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο του 2010 στη διεύθυνση: 4. ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ ΤΟΥ Θεώρηση προγραµµατισµού και εταιρικής σχέσης Οι αυξηµένες υποχρεώσεις και αρµοδιότητες των εθνικών και περιφερειακών αρχών για τον καθορισµό του προγράµµατός τους και τη συµµετοχή των εµπλεκόµενων παραγόντων στον σχεδιασµό των µέτρων, έτυχαν ευνοϊκής υποδοχής τόσο από τα κράτη µέλη όσο και τον επιχειρηµατικό κόσµο. Συγκεκριµένα, κρίνεται πολύ θετικά η αυξηµένη ευελιξία προς τη βαθµιαία προσαρµογή των προγραµµάτων στις πραγµατικές τοπικές ανάγκες µέσω των ετήσιων τροποποιήσεων. Πράγµατι, το ασταθές πλαίσιο λόγω των κινδύνων της EL 7 EL

9 αγοράς και του κλίµατος ειδικά για τις περιοχές αυτές, επιτρέπει την ταχεία προσαρµογή των µέτρων στήριξης στις πραγµατικές απαιτήσεις κάθε περιφέρειας. Η µελέτη αξιολόγησης καταδεικνύει ότι η µεταρρύθµιση βελτίωσε τη διοικητική αποτελεσµατικότητα (ο αυξηµένος προϋπολογισµός έχει επιφέρει φαινόµενο οικονοµιών κλίµακας). Ωστόσο, το αυξηµένο επίπεδο εταιρικής σχέσης δεν έχει επιτρέψει την ελάφρυνση του διοικητικού φόρτου: η θεώρηση προγραµµατισµού είναι δύσκολη τόσο για τις εθνικές/περιφερειακές αρχές όσο και για τις υπηρεσίες της Επιτροπής Ειδικό καθεστώς εφοδιασµού Εγγύηση εφοδιασµού βασικών προϊόντων Η µελέτη αξιολόγησης καταδεικνύει ότι το ειδικό καθεστώς εφοδιασµού καλύπτει αρκετά τις ανάγκες για προϊόντα που επιλέγονται από τα κράτη µέλη/εξόχως απόκεντρες περιοχές, για τα οποία διαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο στην: (α) (β) (γ) Εγγύηση τακτικών εφοδιασµών µέσω της δηµιουργίας αποθεµάτων. ηµιουργία ανταγωνισµού µε παρόµοια εισαγόµενα προϊόντα, που έχει επιπτώσεις στη σταθερότητα των τιµών. Συντήρηση των δοµών της τοπικής παραγωγής µε: τη στήριξη της κερδοφορίας της κτηνοτροφίας σε τοπικό επίπεδο τη διασφάλιση της βιωσιµότητας της τοπικής βιοµηχανίας γεωργικών τροφίµων Αντιστάθµιση των πρόσθετων δαπανών Κάθε κράτος µέλος έχει επιλέξει διαφορετικές προσεγγίσεις όσον αφορά τον καθορισµό των πρόσθετων δαπανών. Στη µελέτη αξιολόγησης συµπεραίνεται ότι το ειδικό καθεστώς εφοδιασµού επιτρέπει την αντιστάθµισή τους για τον εφοδιασµό όλων των επιλεχθέντων προϊόντων. Κυρίως λόγω της αστάθειας των δαπανών µεταφοράς, ο προϋπολογισµός του ειδικού καθεστώτος εφοδιασµού, που περιορίζεται στα καθορισµένα ετήσια ανώτατα όρια, δεν µπορεί να καλύψει την ίδια ποσότητα πρόσθετων δαπανών κάθε έτος Μετακύλιση του οφέλους στον τελικό χρήστη Η µελέτη αξιολόγησης αποκάλυψε ότι µόνο σε ορισµένες περιπτώσεις έχει διαβιβασθεί ορθά το πλεονέκτηµα. Σε άλλες είναι πιο δύσκολο να καθοριστεί. Σε γενικές γραµµές, είναι δύσκολος ο έλεγχος της κατάλληλης διαβίβασης του πλεονεκτήµατος του ειδικού καθεστώτος εφοδιασµού στον τελικό χρήστη, ειδικά σε σχέση µε τα προϊόντα που παράγονται σε αλυσίδα µεταποίησης. Οι εν λόγω έλεγχοι αποτελούν αρµοδιότητα των οικείων κρατών µελών, τα οποία εφαρµόζουν συστήµατα παρακολούθησης. EL 8 EL

10 Εκ νέου αποστολή των µεταποιηµένων προϊόντων και στρεβλώσεις του εµπορίου Όπως ορίζεται στην αιτιολογική σκέψη αριθ. 4 του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 247/2006 του Συµβουλίου, οι ποσότητες τις οποίες αφορά το ειδικό καθεστώς εφοδιασµού περιορίζονται στις απαιτήσεις εφοδιασµού των εξόχως απόκεντρων περιοχών, προκειµένου να µην θίγεται η οµαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς ή να µην δηµιουργούνται εκτροπές του εµπορίου όσον αφορά τα συγκεκριµένα προϊόντα. Θα πρέπει, συνεπώς, να απαγορευθεί η αποστολή ή η εξαγωγή των εν λόγω προϊόντων από τις εξόχως απόκεντρες περιοχές. Ωστόσο, επιτρέπεται η αποστολή ή η εξαγωγή των προϊόντων αυτών σε περίπτωση επιστροφής του πλεονεκτήµατος που προκύπτει από το ειδικό καθεστώς εφοδιασµού ή, όσον αφορά τα µεταποιηµένα προϊόντα, για να διευκολύνεται το περιφερειακό εµπόριο ή οι παραδοσιακές εµπορικές ροές όπως ορίζεται στο άρθρο 4 του ανωτέρω κανονισµού. Αυτές οι παραδοσιακές ποσότητες έχουν καθοριστεί βάσει των µέσων εµπορικών ροών µεταξύ 1989 και 1991, δηλαδή πριν την έναρξη του καθεστώτος POSEI. Η Επιτροπή θεωρεί ότι δεν υπάρχει ανάγκη αναθεώρησης των παραδοσιακών ποσοτήτων. Μία τέτοια αναθεώρηση αντιβαίνει στον στόχο του καθεστώτος για περιορισµό των εφοδιασµών στις τοπικές ανάγκες και µπορεί να προκαλέσει στρεβλώσεις του εµπορίου. Ωστόσο, ενθαρρύνεται το εµπόριο µεταποιηµένων προϊόντων του ειδικού καθεστώτος εφοδιασµού µεταξύ των εξόχως απόκεντρων περιοχών Συντήρηση και ανάπτυξη των γεωργικών δραστηριοτήτων Το ειδικό καθεστώς εφοδιασµού διαδραµατίζει σηµαντικό ρόλο στη διατήρηση των δοµών της τοπικής παραγωγής µε: τη στήριξη της κερδοφορίας της εκτροφής ζώων σε τοπικό επίπεδο. τη διασφάλιση της βιωσιµότητας της τοπικής βιοµηχανίας γεωργικών τροφίµων. Συνεπώς, το ειδικό καθεστώς εφοδιασµού δηµιουργεί πρόσθετη απασχόληση σε τοπικό επίπεδο στον τοµέα της γεωργίας και της βιοµηχανίας γεωργικών τροφίµων. Από την άλλη πλευρά, το ύψος της ενίσχυσης που καθορίζεται για τον εφοδιασµό ορισµένων προϊόντων σε ορισµένες εξόχως απόκεντρες περιοχές (π.χ. προϊόντα κρέατος και γάλακτος στις Κανάριες Νήσους και στη Μαδέρα) δηµιουργεί ανταγωνισµό µε την τοπική παραγωγή των ίδιων προϊόντων που συνεπώς αναπτύσσεται µε δυσκολία. Τα κράτη µέλη είναι υπεύθυνα για τη βελτίωση της κατανοµής των κονδυλίων προκειµένου να ενισχυθούν οι τοπικές παραγωγές Στήριξη της τοπικής παραγωγής Συντήρηση και ανάπτυξη της τοπικής γεωργικής παραγωγής Το καθεστώς POSEI, όπως έχει προσαρµοστεί στις ιδιαιτερότητες των εξόχως απόκεντρων περιοχών, είναι ουσιαστικό τουλάχιστον για τη µείωση της οπισθοδρόµησης των γεωργικών δραστηριοτήτων. Όπως καταδεικνύεται στη µελέτη αξιολόγησης, συνεισφέρει στη διατήρηση των περισσότερων παραγωγών, ακόµη και EL 9 EL

11 στην ανάπτυξη ορισµένων εξ αυτών. Η αποδοτικότητα και η ανταγωνιστικότητα ενός αριθµού τοµέων που υποστηρίζονται από το πρόγραµµα POSEI έχουν αυξηθεί επίσης χάρη στα συµπληρωµατικά µέτρα αγροτικής ανάπτυξης. Από τη µεταρρύθµιση του POSEI, έχουν αυξηθεί τα εισοδήµατα όλων των παραγωγών. Σε παγκόσµιο επίπεδο, τα µέτρα POSEI είναι πολύ αποτελεσµατικά στους τοµείς εξαγωγής µπανάνας στις µεγαλύτερες περιφέρειες παραγωγής (Κανάριες Νήσοι, Γουαδελούπη και Μαρτινίκα) και ζάχαρης (Γουαδελούπη, Μαρτινίκα και Ρεϊνιόν), που επωφελούνται από ένα σηµαντικό επίπεδο στήριξης, αλλά επιφέρουν επίσης καλά αποτελέσµατα όσον αφορά τη συντήρηση του επιπέδου παραγωγής και εισοδήµατος, όπως τονίστηκε στη µελέτη αξιολόγησης. Μεγαλύτερη παραγωγή κρέατος και γάλακτος έχει καταγραφεί στον τοµέα της κτηνοτροφίας στη Ρεϊνιόν και τις Αζόρες. Ωστόσο, οι τοµείς κρέατος και γάλακτος δεν επιφέρουν τα ίδια θετικά αποτελέσµατα σε όλες τις εξόχως απόκεντρες περιοχές. Στην πραγµατικότητα, δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσµατικοί στη Μαδέρα και τις Κανάριες Νήσους. υσκολίες έχουν σηµειωθεί και στον τοµέα των οπωροκηπευτικών στα γαλλικά διαµερίσµατα, όπου οι ενισχύσεις έχουν χαµηλή διείσδυση λόγω της υποχρέωσης συνεταιρισµού των παραγωγών προκειµένου να δέχονται ενισχύσεις (κυρίως στην Γουιάνα). Άλλα προϊόντα στον τοµέα, που προορίζονται για εξαγωγή και αντιµετωπίζουν επίσης δυσκολίες είναι οι ανανάδες στις Αζόρες και οι ντοµάτες στις Κανάριες Νήσους. Σχετικά µε τον τοµέα της µπανάνας, έχει καταγραφεί σηµαντική πρόοδος όσον αφορά την αυξηµένη κερδοφορία, τις επιπτώσεις στην παραγωγικότητα, την ποιότητα και τις περιβαλλοντικές συνθήκες παραγωγής. Όσον αφορά τον τοµέα της ζάχαρης, στα γαλλικά διαµερίσµατα, η στήριξη επιτρέπει την αντιστάθµιση των αποτελεσµάτων της µεταρρύθµισης στον τοµέα της ζάχαρης το 2006, τη συντήρηση ενός αποδεκτού επιπέδου τιµής για τους παραγωγούς, τη βιωσιµότητα των βιοµηχανιών µεταποίησης ζάχαρης και συνεπώς δίκαιες συνθήκες ανταγωνισµού στην αγορά της ΕΕ. Ωστόσο, ο τοµέας της ζάχαρης αντιµετωπίζει δυσκολίες στις Αζόρες, παρά τη στήριξη που παρέχεται µε το πρόγραµµα POSEI. Για την αντιµετώπιση των δυσκολιών αυτών, οι νοµοθέτες θέσπισαν το Μάιο του 2010 µία νοµοθετική πρόταση Ποιοτική παραγωγή Το POSEI, συµπληρωµατικά µε τα προγράµµατα αγροτικής ανάπτυξης, αποτελεί ένα εξαιρετικά χρήσιµο εργαλείο για τη στήριξη της ποιοτικής τοπικής παραγωγής που µπορεί να ανταγωνιστεί τα εισαγόµενα προϊόντα, τα οποία δεν αποτελούν πλέον τη µοναδική επιλογή στις τοπικές αγορές. Ο λογότυπος που µπορούν να χρησιµοποιούν οι τοπικοί εξαγωγείς-παραγωγοί µε την εξουσιοδότηση των αρµόδιων εθνικών αρχών συνεισφέρει στη σήµανση ποιότητας της παραγωγής των εξόχως απόκεντρων περιοχών στην ΕΕ. EL 10 EL

12 5. ΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ Στοιχεία για τη δηµοσιονοµική εκτέλεση των προγραµµάτων POSEI από το 2006 έως το 2008 (οικονοµικά έτη ) αναφέρονται στο παράρτηµα I. Τα στοιχεία αυτά καταδεικνύουν αυξηµένη χρήση των κονδυλίων του POSEI κατά τη διάρκεια της συγκεκριµένης περιόδου. Συγκεκριµένα, ορισµένα µέτρα έχουν εξασθενήσει τους χορηγηθέντες οικονοµικούς πόρους κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών. Αυτό είναι κυρίως εµφανές στα µέτρα διαφοροποίησης στην κτηνοτροφία και στον τοµέα των κηπευτικών των υπερπόντιων γαλλικών διαµερισµάτων, στα οποία έχει συντελεστεί αναπάντεχη ανάπτυξη τα τελευταία έτη. Η ανεπάρκεια κεφαλαίων οδήγησε τις γαλλικές αρχές στην εφαρµογή «σταθεροποιητών» (κατ αναλογία µειώσεις των ενισχύσεων ανάλογα µε το δηµοσιονοµικό έλλειµµα). Αυτό ξεπεράστηκε µε την εξουσιοδότηση πρόσθετης εθνικής χρηµατοδότησης από το Είναι επίσης εµφανές ότι ο ετήσιος προϋπολογισµός του ειδικού καθεστώτος εφοδιασµού εκτελείται σχεδόν εξολοκλήρου σε όλες σχεδόν τις εξόχως απόκεντρες περιοχές. Οι ετήσιες χορηγήσεις ειδικού καθεστώτος εφοδιασµού καθιερώθηκαν τα έτη 2005/2006 για κάθε κράτος µέλος µε βάση την προηγούµενη εκτέλεση για τα έτη και έχουν παγιωθεί. Στο πλαίσιο κάθε προγράµµατος, η κατάσταση µπορεί να βελτιωθεί µε την ανακατανοµή του διαθέσιµου προϋπολογισµού ανάµεσα στα µέτρα όπου υπάρχουν περιθώρια. Επιπλέον, µε το άρθρο 16 του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 247/2006 του Συµβουλίου επιτρέπεται στα κράτη µέλη η χορήγηση πρόσθετης χρηµατοδότησης για τα µέτρα στήριξης της τοπικής παραγωγής. Ωστόσο, σχετικά µε το ειδικό καθεστώς εφοδιασµού, τα ανώτατα όρια που ορίζονται στο άρθρο 23, παράγραφος 3 του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 247/2006 του Συµβουλίου προκαλούν κάποια δυσκαµψία. Συνεπώς, προτείνεται να επιτραπεί µία πιο ευέλικτη ανακατανοµή των κεφαλαίων µεταξύ του ειδικού καθεστώτος εφοδιασµού και της στήριξης της τοπικής παραγωγής εντός του χορηγηθέντος προϋπολογισµού (βλ. σηµείο 8.1). 6. ΈΛΕΓΧΟΣ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ POSEI ΜΕΤΑ ΤΟ 2006 Οι υπηρεσίες ελέγχου της Επιτροπής έχουν εκπονήσει έρευνες για την εκκαθάριση των λογαριασµών στις Αζόρες, τη Μαδέρα και τη Ρεϊνιόν το 2008, στις Κανάριες Νήσους το 2008 και το 2009, στη Μαρτινίκα και τη Γουαδελούπη το Γενικά, οι καταστάσεις που δηµιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια των ελέγχων αυτών καταδεικνύουν µία αξιοπρόσεκτη βελτίωση σε σχέση µε τα προηγούµενα έτη, παρά το γεγονός ότι αναφέρονται ορισµένες ελλείψεις που δεν έχουν ακόµη πλήρως ερευνηθεί στο πλαίσιο της εκκαθάρισης των λογαριασµών, σχετικά µε την καταµέτρηση των φυτειών µπανάνας στο πλαίσιο του προγράµµατος POSEI για τις Κανάριες Νήσους. EL 11 EL

13 7. ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΜΕΤΑ ΤΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ Συµφωνίες οικονοµικής εταιρικής σχέσης (ΣΟΕΣ) Από την , οι ΣΟΕΣ επιτρέπουν σε ορισµένες χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ) την απαλλαγµένη από δασµούς και ποσοστώσεις πρόσβαση στην αγορά της ΕΕ. Ορισµένες χώρες ΑΚΕ παράγουν εµπορεύµατα εξαγωγής που συνιστούν επίσης µεγάλο µέρος των εξαγωγών των εξόχως απόκεντρων περιοχών, όπως µπανάνες, ζάχαρη, ρύζι, κρέας και άλλα οπωροκηπευτικά. Τα πιο σχετικά εµπορεύµατα για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές είναι η ζάχαρη και οι µπανάνες. Όσον αφορά τις µπανάνες, η Επιτροπή διενήργησε µία εκτίµηση επιπτώσεων πριν την µεταρρύθµιση της ΚΟΑ µπανάνας το Η εκτίµηση αυτή έλαβε υπόψη τις πιθανές συνέπειες των ΣΟΕΣ και οδήγησε στη µεταφορά ενός υψηλότερου προϋπολογισµού από την KOA της µπανάνας στο καθεστώς POSEI. Οι εισαγωγές της ΕΕ σε µπανάνες ΑΚΕ αυξάνονταν κάθε χρόνο σχεδόν κατά 10% το 2008 και επίσης κατά 4% το Μετά τη σηµαντική πτώση της παραγωγής στη Μαρτινίκα και τη Γουαδελούπη εξαιτίας του τυφώνα «Dean» τον Αύγουστο του 2007 (βλ. παράρτηµα III), η παράγωγη των εξόχως απόκεντρων περιοχών επανέκαµψε, κατά 2,7% το 2008 και 7,4% το Όσον αφορά τη ζάχαρη, οι ΣΟΕΣ θέσπισαν εισαγωγές απαλλαγµένες από δασµούς και ποσοστώσεις από την , που υπόκεινται σε µεταβατικό µηχανισµό διασφάλισης έως το 2015 για τις χώρες ΑΚΕ που δεν ανήκουν επίσης στις λιγότερο αναπτυγµένες χώρες. Αυτό µπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερες εισαγωγές από τις χώρες ΑΚΕ- τις λιγότερο αναπτυγµένες χώρες και µη, εξίσου. Ωστόσο, βραχυπρόθεσµα, τέτοιου είδους εισαγωγές είναι απίθανό να αγγίξουν την πρόβλεψη ύψους 3,5 εκατ. τόνων της µεταρρύθµισης στον τοµέα της ζάχαρης του Εποµένως, οι ΣΟΕΣ δεν έχουν έως τώρα άµεσες επιπτώσεις στον τοµέα της ζάχαρης στις εξόχως απόκεντρες περιοχές ΠΟΕ και διµερείς εµπορικές συµφωνίες Η ΕΕ έχει προσφάτως συνάψει πολυµερείς και διµερείς συµφωνίες που τροποποιούν τις προτιµήσεις των εξαγωγικών δασµών για ορισµένα εµπορεύµατα. Αυτές οι αλλαγές µπορεί να επηρεάσουν την ικανότητα ανταγωνισµού των παραγωγών των εξόχως απόκεντρων περιοχών στην αγορά της ΕΕ. Στα προϊόντα που επηρεάζονται ενδέχεται να περιλαµβάνονται το ρούµι, ορισµένα οπωροκηπευτικά, ζάχαρη και µεταποιηµένα προϊόντα που περιλαµβάνουν υψηλά επίπεδα εξ ολοκλήρου παραγόµενου ζαχαροκάλαµου. Όσον αφορά τις µπανάνες, η ΕΕ σύνηψε µία συµφωνία στις 15 εκεµβρίου 2009 µε τους παραγωγούς της Λατινικής Αµερικής, οι οποίοι είναι γνωστοί και ως παραγωγοί του µάλλον ευνοούµενου κράτους (ΜΕΚ). Η συµφωνία περιλαµβάνει τη βαθµιαία µείωση των εισαγωγικών δασµών από 176 ευρώ/τόνο σε 114 ευρώ εντός επτά µε εννέα ετών. Επίσης, η ΕΕ συµφώνησε περαιτέρω περικοπές στους δασµούς στις µπανάνες σε 75 ευρώ/τόνο έως το 2020 σε δύο διµερείς συµφωνίες που σύνηψε στο πρώτο εξάµηνο του 2010, τη µία µε την Κολοµβία και το Περού και την άλλη µε χώρες της Κεντρικής Αµερικής. Μία ακόµα σηµαντική χώρα εξαγωγής µπανάνας, το EL 12 EL

14 Εκουαδόρ, εξέφρασε ενδιαφέρον για τη συµµετοχή στη συµφωνία της ΕΕ µε την Κολοµβία και το Περού. Μετά το τέλος του ειδικού πλαισίου συνδροµής (ΕΠΣ) για τους παραδοσιακούς προµηθευτές µπανανών ΑΚΕ που λειτούργησε από το 1999 έως το 2008 µε προϋπολογισµό 375 εκατ. ευρώ υπέρ των παραδοσιακών χωρών ΑΚΕ εξαγωγής µπανάνας, η Επιτροπή πρότεινε την κινητοποίηση έως 200 εκατ. ευρώ για την περίοδο υπέρ των δέκα βασικών χωρών εξαγωγής µπανάνας ΑΚΕ (συνοδευτικά µέτρα για τις µπανάνες - ΣΜΜ) προκειµένου να τα στηρίξουν στην απαραίτητη διαδικασία προσαρµογής. Για τους παραγωγούς των εξόχως απόκεντρων περιοχών, η µεταρρύθµιση στον τοµέα της ΚΟΑ µπανάνας το 2006 έχει ήδη λάβει υπόψη σε µεγάλο βαθµό τα αποτελέσµατα του νέου περιβάλλοντος εµπορίας. Στην εκτίµηση επιπτώσεων που εκπονήθηκε πριν τη µεταρρύθµιση, εξετάστηκαν οι πιθανές συνέπειες των δασµολογικών περικοπών σε σύγκριση µε τις προσφάτως συµφωνηθείσες. Με βάση το γεγονός ότι το POSEI διασφαλίζει ότι οι παραγωγοί µπανάνας λαµβάνουν το πλήρες ποσό για το οποίο είναι επιλέξιµοι, ακόµη και αν δεν προσεγγίζουν ακριβώς τα αντίστοιχο επίπεδο παραγωγής, η εκτίµηση κατέδειξε ότι οι µεταβολές στους εισαγωγικούς δασµούς της ΕΕ, εάν διατηρηθούν εντός ορισµένων κατώτατων ορίων, θα έχουν περιορισµένες επιπτώσεις στην παραγωγή της ΕΕ (βλ. παράρτηµα IV). Ως συνοδευτικό της µεταρρύθµισης στον τοµέα της µπανάνας, το ποσό που µεταβιβάστηκε στο POSEI υπολογίστηκε βάσει του πιο ευνοϊκού µέσου όρου της ενίσχυσης που είχε καταβληθεί στους παραγωγούς µπανάνας για τα έτη , αυξηµένο κατά ένα περιθώριο 8,4% για να αντικατοπτρίζει κάποια µεταβλητότητα της αγοράς µπανάνας σε ένα σενάριο περαιτέρω ελευθέρωσης. Στην πραγµατικότητα, ο προϋπολογισµός της µπανάνας αυξήθηκε κατά ένα ακόµα µεγαλύτερο ποσοστό - περίπου 47%- όταν βασιζόταν στη µέση ενίσχυση που καταβλήθηκε από το 2002 έως το Ωστόσο, δεδοµένων των πρόσφατων εξελίξεων στην αγορά, η Επιτροπή παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τον αντίκτυπο των πολυµερών εµπορικών συµφωνιών και θα λάβει τα ενδεδειγµένα µέτρα άµβλυνσης των επιπτώσεων αφόσον παραστεί ανάγκη. Για τη ζάχαρη, η πιθανή µείωση των εισαγωγικών δασµών ή/και εισαγωγή νέων δασµολογικών ποσοστώσεων ως µέρος των τρεχόντων πολυµερών συζητήσεων στον γύρο της Ντόχα θα µπορούσε να οδηγήσει σε υπερπροσφορά και πιθανώς σε επιρροή των τιµών της ζάχαρης εντός της ΕΕ. Ο κανονισµός (ΕΚ) αριθ. 1234/2007 του Συµβουλίου απαιτεί από την Επιτροπή τη διατήρηση της διαρθρωτικής ισορροπίας της αγοράς σε µια τιµή η οποία δεν απέχει πολύ από την τιµή αναφοράς. Αρκετά µέτρα της αγοράς είναι διαθέσιµα για την αντιµετώπιση αυτής της κατάστασης, όπως η απόσυρση ή η ιδιωτική αποθεµατοποίηση. Τα µέτρα αυτά επηρεάζουν την παραγωγή των ποσοστώσεων ζάχαρης. Ωστόσο, οι εξόχως απόκεντρες περιοχές παράγουν λιγότερη ζάχαρη από τις ποσοστώσεις που τους έχουν χορηγηθεί, συνεπώς οι επιπτώσεις των συγκεκριµένων µέτρων είναι περιορισµένες. EL 13 EL

15 8. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΒΕΛΤΙΩΣΗΣ 8.1. Προτεινόµενες τροποποιήσεις στην κοινοτική νοµοθεσία εδοµένης της ανάπτυξης του καθεστώτος τα τελευταία έτη, και της πρόσφατης έναρξης ισχύος της συνθήκης της Λισαβόνας, προτείνεται αναδιατύπωση του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 247/2006 του Συµβουλίου για την ενηµέρωση και την απλοποίηση ορισµένων διατάξεων και για την εναρµόνιση µε τις νέες απαιτήσεις της ΣΛΕΕ. Συγκεκριµένα, προτείνεται η τροποποίηση του άρθρου 4, παράγραφος 2 για να περιλαµβάνει τη δυνατότητα ελεύθερης εµπορίας µεταποιηµένων προϊόντων υπό το ειδικό καθεστώς εφοδιασµού ανάµεσα στα υπερπόντια γαλλικά διαµερίσµατα (βλ. σηµείο 4.2.4). Προτείνεται επίσης η τροποποίηση του άρθρου 23 παράγραφος 3 για την αύξηση των µέγιστων ανωτάτων ορίων ειδικού καθεστώτος εφοδιασµού για τη Γαλλία και την Πορτογαλία - εντός των υπαρχόντων χρηµατοοικονοµικών χορηγήσεων- για να ασκείται πίεση ως προς τα κονδύλια για το ειδικό καθεστώς εφοδιασµού και να επιτρέπεται η εισαγωγή νέων προϊόντων στα προβλεπόµενα ισοζύγια εφοδιασµού των εξόχως απόκεντρων περιοχών που τα έχουν ανάγκη χωρίς την αύξηση του συνολικού προϋπολογισµού (βλ. σηµείο 5). Τέλος, προκειµένου να µειωθεί ο διοικητικός φόρτος και να παρασχεθεί στα κράτη µέλη περισσότερος χρόνος για τον καθορισµό των πραγµατικών αναγκών και την τελειοποίηση της στρατηγικής προσέγγισης για το επόµενο έτος (βλ. σηµείο 4.1) η Επιτροπή σκοπεύει να τροποποιήσει το άρθρο 49 του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 793/2006 της Επιτροπής. Η τροποποίηση θα αφορά την αναβολή της προθεσµίας για την υποβολή των τροποποιήσεων του ετησίου προγράµµατος στην Επιτροπή για το επόµενο έτος από την 1η Αυγούστου στις 30 Σεπτεµβρίου. Τέτοιου είδους τροποποιήσεις θα εξεταστούν από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και θα εγκριθούν µε επιστολή της Γ AGRI εκτός εάν συνεπάγονται σηµαντικές τροποποιήσεις, όπως η εισαγωγή ενός νέου µέτρου (κεφάλαιο) στο πρόγραµµα. Σε αυτήν την περίπτωση, οι τροποποιήσεις θα υποβάλλονται έως την 1η Αυγούστου και θα εγκρίνονται µε απόφαση της Επιτροπής Συστάσεις προς τα κράτη µέλη Τα κράτη µέλη έχουν ήδη ξεκινήσει τη θέσπιση κατάλληλων συστηµάτων ελέγχου για τη διαπίστωση της ορθής διαβίβασης του πλεονεκτήµατος του ειδικού καθεστώτος εφοδιασµού στον τελικό χρήστη (σηµείο 4.2.3). Καλούνται να τα θεσπίσουν σύντοµα και να υποβάλουν σχετική έκθεση στην Επιτροπή. Τα κράτη µέλη καλούνται να προσαρµόσουν το ύψος ενίσχυσης του ειδικού καθεστώτος εφοδιασµού για προϊόντα που παράγονται και σε τοπικό επίπεδο, µε τρόπο τέτοιον ώστε να δοθεί προτεραιότητα στην ανάπτυξη της τοπικής παραγωγής (σηµείο 4.2.5). Τα κράτη µέλη καλούνται να εξετάσουν σε βάθος τους λόγους για την περιορισµένη επιτυχία των µέτρων που δεν επιτυγχάνουν τους στόχους τους (σηµείο 4.3.1) και να προτείνουν µία βελτιωµένη στρατηγική στήριξης των προγραµµάτων τους. Η ευελιξία που παρέχεται µε τη µεταρρύθµιση στα κράτη µέλη για τη διαχείριση των EL 14 EL

16 προγραµµάτων τους µπορεί να είναι πολύ αποτελεσµατική για την αντιµετώπιση συγκεκριµένων καταστάσεων. Προκειµένου να παρασχεθεί συνδροµή σε τοµείς που αντιµετωπίζουν δυσκολίες, τα κράτη µέλη µπορούν να ανακατανείµουν τα ποσά POSEI στο πλαίσιο του προγράµµατος και ακόµη και να χορηγήσουν πρόσθετη ενίσχυση, χάρη επίσης στις περισσότερο ευέλικτες διατάξεις όσον αφορά την κρατική ενίσχυση που προβλέπεται για τις εξόχως απόκεντρες περιοχές (σηµείο 5). Στο πλαίσιο των ανωτέρω στρατηγικών επιλογών, τα κράτη µέλη πρέπει να προτιµήσουν µέτρα που ευνοούν τη διατήρηση και δηµιουργία τοπικής απασχόλησης. Τα κράτη µέλη καλούνται επίσης να υποβάλλουν τακτικά εκθέσεις βάσει των βασικών δεικτών που θεσπίζουν οι υπηρεσίες της Επιτροπής για να επιτραπεί η συνολική αξιολόγηση της προόδου του καθεστώτος POSEI µε την πάροδο των ετών. Τέλος, πρέπει να τονιστεί ότι ο αρχικός καθορισµός των προγραµµάτων POSEI απαιτούσε τη συµµετοχική προσέγγιση όλων των εµπλεκοµένων: αυτό θα έπρεπε να ισχύει και για τις ετήσιες τροποποιήσεις των προγραµµάτων αυτών. Η σχεδιαζόµενη τροποποίηση του άρθρου 49 του κανονισµού (ΕΚ) αριθ. 793/2006 της Επιτροπής µε την οποία αναβάλλεται η προθεσµία υποβολής τους (σηµείο 8.1) θα δώσει περισσότερο χρόνο για τη διαβούλευση των οικείων επιχειρηµατιών. 9. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Κατά τη διάρκεια των πρώτων ετών εφαρµογής, το καθεστώς POSEI έχει αποδειχθεί επιτυχηµένο από πλευράς θεώρησης προγραµµατισµού (αναµφισβήτητα περισσότερο ευέλικτο και πιο κοντά στις τοπικές ανάγκες), εγγυηµένης προσφοράς βασικών προϊόντων µε τον µετριασµό της πρόσθετης δαπάνης για την παράδοσή τους, στήριξης των εισοδηµάτων των γεωργών στις εξόχως απόκεντρες περιοχές και ανάπτυξης ορισµένων γεωργικών τοµέων. Με βάση την τρέχουσα ανάλυση και κατάσταση, η Επιτροπή θεωρεί ότι το χρηµατοδοτικό κονδύλιο που διατίθεται για το POSEI έχει βοηθήσει την επίτευξη των ευρέων στόχων του καθεστώτος. Ο ρόλος των κρατών µελών στην εφαρµογή του καθεστώτος POSEI είναι αποφασιστικός. Τα κράτη µέλη θα πρέπει να εξετάσουν µια πιο στοχευµένη ανακατανοµή των διαθέσιµων πόρων για τη στήριξη των αναδυόµενων τοµέων και των παραγωγών που έχουν παρουσιάσει περισσότερες δυσκολίες από άλλους. Τόσο η Επιτροπή όσο και τα κράτη µέλη πρέπει να συνεχίσουν τις προσπάθειές τους προς την καλύτερη δυνατή εφαρµογή του καθεστώτος και συγκεκριµένα την επίτευξη των στόχων της επισιτιστικής αυτάρκειας και διαφοροποίησης από τους παραδοσιακούς τοµείς παραγωγής εξαγωγικών προϊόντων, ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιµότητα της γεωργικής δραστηριότητας στην περίπτωση επίσης στοχευµένων κρίσεων της αγοράς. Η απασχόληση στη γεωργία, που πρέπει να διατηρηθεί και αυξηθεί όπου καθίσταται δυνατό, η ποιότητα της παραγωγής και η προστασία του περιβάλλοντος αποτελούν επίσης σηµαντικούς επιδιωκόµενους στόχους. EL 15 EL