ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ Επιμορφωτικό Σεμινάριο Εκπαιδευτικών Πρώτης Δημοτικού (2 η Συνάντηση)

Transcript

1 ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ Επιμορφωτικό Σεμινάριο Εκπαιδευτικών Πρώτης Δημοτικού (2 η Συνάντηση) Σημείο εστίασης Αναπλαισιωμένες [...] δραστηριότητες πρώτης ανάγνωσης και γραφής με βάση την Παιδαγωγική /τις πρακτικές του Κριτικού Γραμματισμού Δρ Eιρήνη Χατζηλουκά-Μαυρή, ΕΔΕ Σύνδεσμος ΕΔΕ Συντονίστρια για τη Διδασκαλία της Νέας Ελληνικής Γλώσσας Οκτώβριος-Νοέμβριος 2012 *Σημ.: Το περιεχόμενο και η μορφή της συγκεκριμένης παρουσίασης συναρτώνται άμεσα με το διαδραστικό χαρακτήρα της 2 ης Συνάντησης, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του Επιμορφωτικού Σεμιναρίου «Πρώτη Ανάγνωση και Γραφή».

2

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΣΚΟΠΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ / ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ Διάδραση και αναστοχασμός πάνω σε ζητήματα πρώτης ανάγνωσης και γραφής, στο πλαίσιο του Νέου Προγράμματος Σπουδών Διδασκαλίας της Νέας Ελληνικής Γλώσσας ΣΚΟΠΟΣ Απλοποίηση και πρακτικοποίηση της «πολυ-θεωρίας» που στηρίζει την αναπλαισίωση του «γνωστού» γύρω από ζητήματα πρώτης ανάγνωσης και γραφής κοινωνικοπολιτισμικό μοντέλο γραμματισμού πρακτικές κριτικού γραμματισμού ισόρροπος γραμματισμός Eνημέρωση για σχετικές εξελίξεις...

4 Μία διαδραστική εισαγωγή/1: Πώς μπορεί να σχετίζονται τα τρία παρακάτω ερωτήματα με την Παιδαγωγική του Κριτικού Γραμματισμού; - Πώς είναι το δωμάτιό σου; - Mε ποιο μέσο έρχεσαι στο σχολείο; - Τι κάνεις όταν χρειαστεί να επικοινωνήσεις με κάποιο/α φίλο/η σου;

5 Μία διαδραστική εισαγωγή/2: Fehring, H., & Green, P. (2001) Συνομιλίες εκπαιδευτικού-παιδιών - Οι φωνές των παιδιών - Η κουλτούρα της τάξης - Η δυναμική της διαδικασίας...

6 Μία αναστοχαστική εισαγωγή/1: Συνομιλίες εκπαιδευτικού-παιδιών - Οι φωνές των παιδιών - Η κουλτούρα της τάξης - Η δυναμική της διαδικασίας... - Οι φωνές των εκπαιδευτικών... [...] «Είναι καλύτερα να διδάξουμε στα παιδιά της οποιασδήποτε τάξης τη βασική ύλη και μετά να αρχίσουμε κριτικό γραμματισμό ;» [...] «Είναι πιο ασφαλές να διδάξουμε πρώτη [...] «Είναι πιο ασφαλές να διδάξουμε ανάγνωση και γραφή με το γνωστό τρόπο, πρώτη ανάγνωση και γραφή με το γνωστό από Σεπτέμβριο μέχρι Ιανουάριο και από τρόπο, από Σεπτέμβριο μέχρι Ιανουάριο Φεβρουάριο να αρχίσουμε κριτικό και από Φεβρουάριο να αρχίσουμε κριτικό γραμματισμό;» γραμματισμό;» [...]

7 Μία αναστοχαστική εισαγωγή/2: Συνομιλίες εκπαιδευτικού-παιδιών - Οι φωνές των παιδιών - Η κουλτούρα της τάξης - Η δυναμική της διαδικασίας... - Οι φωνές των εκπαιδευτικών... ΠΑΙΔΙ «Είναι πιο ασφαλές να διδάξουμε πρώτη ανάγνωση και γραφή με το γνωστό τρόπο, από Σεπτέμβριο μέχρι Ιανουάριο και από Φεβρουάριο ΚΕΙΜΕΝΟ να αρχίσουμε ΣΥΓΚΕΙΜΕΝΟ κριτικό γραμματισμό;»

8 Σημείο εστίασης Αναπλαισιωμένες [...] δραστηριότητες πρώτης ανάγνωσης και γραφής με βάση την Παιδαγωγική / τις πρακτικές του Κριτικού Γραμματισμού Μία διαδραστική-αναστοχαστική συνέχεια: Tι θα μπορούσε να αλλάξει και πώς;

9 Μία διαδραστική-αναστοχαστική συνέχεια: Tι θα μπορούσε να αλλάξει και πώς/1; Συνομιλίες εκπαιδευτικού-παιδιών - Οι φωνές των παιδιών - Η κουλτούρα της τάξης - Η δυναμική της διαδικασίας... - Οι φωνές των εκπαιδευτικών...

10 Μία διαδραστική-αναστοχαστική συνέχεια: Tι θα μπορούσε να αλλάξει και πώς/1; Συνομιλίες εκπαιδευτικού-παιδιών - Οι φωνές των παιδιών - Η κουλτούρα της τάξης - Η δυναμική της διαδικασίας... - Οι φωνές των εκπαιδευτικών - Οι φωνές των ειδικών... Αναπλαισίωση - Απλοποίηση - Πρακτικοποίηση

11 Αναπλαισίωση - Απλοποίηση Πρακτικοποίηση ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ... βλ. ενδεικτικά Freire, P. (1981)

12 Αναπλαισίωση - Απλοποίηση Πρακτικοποίηση ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ...

13 Αναπλαισίωση - Απλοποίηση Πρακτικοποίηση ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ...

14 Αναπλαισίωση - Απλοποίηση Πρακτικοποίηση ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ... ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΠΑΓΩΤΟΥ ANTI-ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ ΠΑΓΩΤΟΥ

15 Αναπλαισίωση - Απλοποίηση Πρακτικοποίηση ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ... ΣΥΝΤΑΓΗ ΠΑΓΩΤΟΥ α) ΣΥΝΤΑΓΗ ΠΑΓΩΤΟΥ β)

16 Αναπλαισίωση - Απλοποίηση Πρακτικοποίηση ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ... Μέγας Βασίλειος από την Καισαρεία Άι Βασίλης (Santa Claus) της Κόκα Κόλα (Coca Cola)

17 Αναπλαισίωση - Απλοποίηση Πρακτικοποίηση ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ...

18 Αναπλαισίωση - Απλοποίηση Πρακτικοποίηση ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ...

19 Αναπλαισίωση - Απλοποίηση Πρακτικοποίηση ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΧΡΗΣΗ ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ... βλ. ενδεικτικά Harwood, D. (2008) Cinderella Prince Cinders Princess Smartypants Cinderella [...] Όταν πήγε στο παλάτι η Σταχτοπούτα, φόρεσε μια γούνα αλεπούς. Ο πρίγκιπας δεν της μίλησε, γιατί ήταν κατά της γούνας. Η Σταχτοπούτα τον ρώτησε γιατί δε της μιλά: -Γιατί φορείς γούνα αλεπούς. Είμαι πολύ θυμωμένος [...] Τελικά διάλεξε μια κοπέλα που ήταν και αυτή κατά της γούνας. [...] Ο πρίγκιπας επισκέφτηκε το σπίτι της Σταχτοπούτας. Η μητριά της που την αγαπούσε σαν αληθινή της κόρη τη φώναξε στο σαλόνι. Η Στακτοπούτα ήρθε και άρχισε να βήχει, γιατί ο πρίγκιπας άναψε τσιγάρο. -Ακόμα καπνίζεις; Δεν κατάλαβες τι μπορείς να πάθεις και να πάθουν και οι άλλοι; Στο τέλος δεν παντρεύτηκαν [ ]

20 Αναπλαισίωση - Απλοποίηση Πρακτικοποίηση ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΧΡΗΣΗ ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ...

21 Αναπλαισίωση - Απλοποίηση Πρακτικοποίηση ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΧΡΗΣΗ ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ... «Τι κι αν είμαι ασβός;» (Μάιρας Παπαθανασοπούλου) Ένα παραμύθι για τη διαφορετικότητα;;; Είμαι ασβός! Ε, και; «Τι κι αν είμαι ασβός;» (Μάιρας Παπαθανασοπούλου) Ένα παραμύθι για τη διαφορετικότητα!!!

22 Αναπλαισίωση - Απλοποίηση Πρακτικοποίηση ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ... βλ. ενδεικτικά και Luke, A., Comber, B, & O Brien, J. (1996) MAΪΟΣ: ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΜΑΝΑΣ!

23 Αναπλαισίωση - Απλοποίηση Πρακτικοποίηση ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ... ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΡΩΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΚΡΙΤΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ

24 Αναπλαισίωση - Απλοποίηση Πρακτικοποίηση ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ... ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΠΡΩΤΗΣ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΚΡΙΤΙΚΟΥ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ

25 Μία διαδραστική σύνοψη/1: Μπορείς να ανακαλέσεις ή και να εισηγηθείς απλούς τρόπους αναπλαισίωσης των δραστηριοτήτων πρώτης ανάγνωσης και γραφής...;

26 Μία διαδραστική - αναστοχαστική σύνοψη/2 Μπορείς να ανακαλέσεις ή και να εισηγηθείς απλούς τρόπους αναπλαισίωσης των δραστηριοτήτων πρώτης ανάγνωσης και γραφής...; ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ... ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΧΡΗΣΗ ΑΝΑΤΡΕΠΤΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ... ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΚΡΙΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΤΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΧΩΡΟΥ... ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΧΡΗΣΗ ΠΟΛΥΤΡΟΠΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΚΑΙ ΑΝΤΙΠΑΡΑΒΟΛΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΜΕ ΙΔΙΟ ΘΕΜΑ, ΙΔΙΑ ή ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΟΠΤΙΚΗ ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΟΤΗΤΩΝ ΠΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ & ΓΡΑΦΗ & ΠΟΛΛΑΠΛΕΣ ΑΝΑΓΝΩΣΕΙΣ ΚΕΙΜΕΝΩΝ ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΙ ΘΕΑΤΡΟ ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΜΕΓΑΛΟΦΩΝΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ...

27 ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΜΕΓΑΛΟΦΩΝΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ...

28 Μία εναλλακτική σύνοψη/1: Ακούγοντας τις φωνές των παιδιών, των εκπαιδευτικών, των ειδικών... ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & ΟΙ ΠΟΛΛΑΠΛΟΙ ΡΟΛΟΙ ΠΑΙΔΙΟΥ (με βάση το «Four Resources Model») βλ. ενδεικτικά Luke, A. & Freebody, P. (1999) Το παιδί: - αποκωδικοποιεί κείμενα (text breaker) - συμμετέχει στα νοήματα κειμένων / κατανοεί (text participant) - διαχειρίζεται κείμενα (text user) - αναλύει κείμενα (text analyst)

29 Μία εναλλακτική σύνοψη/1: Ακούγοντας τις φωνές των παιδιών, των εκπαιδευτικών, των ειδικών, των παιδιών μας, των εκπαιδευτικών μας, για αναπλαισίωση απλοποίηση - πρακτικοποίηση... ΠΡΩΤΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΗ & «ΤΑ ΠΟΛΛΑ ΑΝΟΙΚΤΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ»

30

31 Σας ευχαριστώ!

32 Βιβλιογραφικές αναφορές: -Fehring, H., & Green, P. (2001). Critical Literacy: A Collection of Articles From the Australian Literacy Educators' Association. Newark, DE: International Reading Association. -Freire, P. (1981). The Importance of the Act of Reading. Journal of Education: Boston University. -Harwood, D. (2008). Deconstructing and Reconstructing Ciderella: Theoretical Defense about Critical Literacy for Young Children. Language and Literacy, 10 (2), Luke, A., Comber, B, & O Brien, J. (1996). Critical literacies and cultural studies. In G. Bull & M. Antsey (Eds.), The literacy lexicon. Melbourne, Australia: Prentice Hall. -Luke, A. & Freebody, P. (1999). Further Notes on the Four Resources Model. Reading Online,