Η πρώτη Επιτροπή της νέας Ευρώπης

Transcript

1 SPEECH/04/225 Romano Prodi Του Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Η πρώτη Επιτροπή της νέας Ευρώπης Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Στρασβούργο, 5 Μαΐου 2004

2 Κύριε Πρόεδρε, κύριε Taoiseach Ahern, κύριοι βουλευτές, Έχω σήµερα την τελευταία ευκαιρία να απευθυνθώ σε εσάς γιατί µέσα σε ένα µήνα και κάτι οι ευρωπαίοι ψηφοφόροι θα ανανεώσουν τη δηµοκρατική εντολή τους στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αυτή η πενταετία ήταν µια πενταετία στενής και εποικοδοµητικής συνεργασίας µεταξύ της Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ορισµένες φορές διαφωνήσαµε και οι προτάσεις µας άναψαν τη συζήτηση σ αυτή την αίθουσα. Ωστόσο, οι συζητήσεις ήταν πάντα ειλικρινείς, ανοικτές και εποικοδοµητικές. Γι αυτό σας ευχαριστώ για τη συνεργασία σας, για τα κίνητρα, καθώς και για τις κριτικές που µου ασκήσατε. Αξιότιµοι κύριοι βουλευτές, Σήµερα ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο στην ιστορία της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Από πολύ καιρό περιµέναµε αυτές τις ηµέρες και σήµερα επιτέλους η διεύρυνση αποτελεί πραγµατικότητα. Η 1 η Μαΐου 2004, θα είναι για µένα η πιο όµορφη ηµέρα της θητείας µου ως Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η διεύρυνση στρέφει όλα τα θεσµικά όργανα προς το µέλλον. Όσον αφορά την Επιτροπή, αυτή εισέρχεται σήµερα σε ένα µεταβατικό στάδιο που θα ολοκληρωθεί την 1η του προσεχούς Νοεµβρίου. Τις προηγούµενες εβδοµάδες συναντήσατε έναν προς έναν τους νέους επιτρόπους κατά τη διάρκεια των ανταλλαγών απόψεων που είχατε µαζί τους. Είµαι εδώ σήµερα για σας παρουσιάσω ολόκληρη την πρώτη Επιτροπή της νέας Ευρώπης. Σ αυτό το µεταβατικό στάδιο οικοδοµούµε µία γέφυρα µεταξύ της παρούσας Επιτροπής και της νέας Επιτροπής µε 25 µέλη που θα αναλάβει καθήκοντά τον Νοέµβριο. Γι αυτόν τον λόγο εφαρµόσαµε µια νέα πρακτική: τοποθετήσαµε τους νέους συναδέλφους µας δίπλα σε δέκα εν ενεργεία επιτρόπους, χωρίς να προβούµε σε µια νέα ανάθεση χαρτοφυλακίων που θα έθετε σε κίνδυνο τη λειτουργικότητα της Επιτροπής. Ωστόσο, οι νέοι επίτροποι θα συµµετέχουν πλήρως στις αποφάσεις της Επιτροπής και ο λόγος τους θα έχει το ίδιο βάρος µε τον λόγο των άλλων. Οι νέοι επίτροποι φέρουν µία επιπλέον ευθύνη γιατί θα αποτελούν, στην ουσία, για τους συµπολίτες τους το πρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για µια κρίσιµη λειτουργία σε µια περίοδο κατά την οποία οι νέοι συµπολίτες µας θα αρχίσουν να εξοικειώνονται µε την Ένωση και τον τρόπο λειτουργίας της. Είναι γεγονός ότι από τυπικής πλευράς η Επιτροπή της οποίας προΐσταµαι βαίνει προς το τέλος της θητείας της, από ουσιαστικής πλευράς όµως έχουµε µπροστά µας ένα ιδιαίτερα βαρύ πρόγραµµα. Στους έξι µήνες που µας αποµένουν πρέπει να υλοποιήσουµε τους στρατηγικούς στόχους που περιέχει το πρόγραµµα εργασίας που µαζί καθορίσαµε και που µαζί αναλάβαµε να τηρήσουµε. 2

3 Σ αυτή τη µεταβατική περίοδο αποφασίσαµε να µην αναλάβουµε καµία νέα πρωτοβουλία και να επικεντρώσουµε την προσοχή µας στην ολοκλήρωση των σηµαντικών καθηκόντων που έχουµε µπροστά µας. Θα ήθελα να σκιαγραφήσω εν συντοµία τα κύρια ζητήµατα που θα τεθούν επί τάπητος από σήµερα µέχρι το τέλος Οκτωβρίου. Κατά πρώτο λόγο υπάρχει η προσδοκούµενη απόφαση σχετικά µε το Ευρωπαϊκό Σύνταγµα. εν χρειάζεται να επισηµάνω και πάλι την εξαιρετική σηµασία αυτού του ζητήµατος. Αναµένω µε εµπιστοσύνη τη θέσπισή του η οποία θα αποτελέσει σηµαντικό µήνυµα για το µέλλον της Ένωσης και θα χρησιµεύσει στον καθορισµό των µηχανισµών µε τους οποίους αυτή θα λειτουργήσει αποτελεσµατικά. Υπάρχουν όλες οι προϋποθέσεις ώστε το επόµενο Ευρωπαϊκό Συµβούλιο του Ιουνίου να κατορθώσει να άρει το αδιέξοδο και να ολοκληρώσει τη ιακυβερνητική ιάσκεψη. Η Επιτροπή της οποίας προΐσταµαι θα συνεργαστεί µε κάθε δυνατό τρόπο µε την Προεδρία για την επίτευξη του συνταγµατικού συµφώνου. Ο δεύτερος µεγάλος στόχος που περιλαµβάνει το πρόγραµµα εργασίας της Επιτροπής για το 2004 είναι η εγγύηση της επιτυχίας της διεύρυνσης. Μετά από την είσοδο των δέκα νέων κρατών µελών πρέπει να δοθεί πλέον η απαραίτητη προσοχή στις προσδοκίες των άλλων υποψηφίων χωρών. Οι διαπραγµατεύσεις µε τη Βουλγαρία και τη Ρουµανία βαίνουν καλώς. Έχουµε ήδη υποβάλει σύσταση για την έναρξη διαπραγµατεύσεων µε την Κροατία, το δε Συµβούλιο θα λάβει απόφαση για την Τουρκία στο τέλος του έτους βάσει της σύστασης που θα εκδώσει το φθινόπωρο η Επιτροπή της οποίας προΐσταµαι. Τέλος, θα πρέπει να προωθήσουµε την προετοιµασία των νέων δηµοσιονοµικών προοπτικών για την περίοδο µετά το Όπως γνωρίζετε, αποφασίσαµε να υπερβούµε την απλή λογιστική λογική και να δώσουµε στο θέµα αυτό µια πολιτική διάσταση. Πρόκειται ουσιαστικά για την οργάνωση του σχεδίου της διευρυµένης Ευρώπης ανάλογα µε τους πόρους που απαιτούνται για την υλοποίησή του. Το πολιτικό σχέδιο που προτείνουµε βασίζεται σε τρεις µεγάλους πυλώνες: τη βιώσιµη ανάπτυξη, την ευρωπαϊκή θαγένεια και τον ρόλο της Ευρώπης ανά τον κόσµο. Βιώσιµη ανάπτυξη Εδώ και κάποιον καιρό εντείνεται η έκφραση ανησυχίας όσον αφορά την κατάσταση της υγείας της ευρωπαϊκής οικονοµίας. Η δική µας ανάλυση για την κατάσταση είναι γνωστή και µέχρι τώρα τη συµµερίζονται όλοι. Σπονδυλική στήλη της δράσης µας είναι και παραµένει η στρατηγική Λισαβώνας/Γκέτεµποργκ που χαράζει τον δρόµο για την ανάπτυξη και την οικονοµική µεγέθυνση στην Ευρώπη µέχρι το τέλος της δεκαετίας. Το σχέδιό µας προβλέπει την επανενεργοποίηση του ευρωπαϊκού προτύπου ανάπτυξης µε βάση την ανταγωνιστικότητα, την απασχόληση και την αλληλεγγύη µεταξύ των περιφερειών και των γενεών. 3

4 Για ακόµη µια φορά οφείλω να εκφράσω τα παράπονά µου ενώπιόν σας για τη βραδύτητα µε την οποία έχουν ληφθεί µέχρι σήµερα οι αποφάσεις: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρέπει να συνεχίσουν να ωθούν τα κράτη µέλη ώστε αυτά να συνεχίσουν την πορεία που τα ίδια έχουν χαράξει. Ιθαγένεια Ο δεύτερος πυλώνας της πρότασής µας είναι να µετατραπεί σε πράξη η έννοια της ευρωπαϊκής ιθαγένειας. Η Ένωση είχε µέχρι τώρα ως στόχο, πάνω απ όλα, να δηµιουργήσει έναν οικονοµικό χώρο ελεύθερης κυκλοφορίας, όπου θα ισχύουν κοινοί κανόνες. Στο µέλλον, η ενωµένη Ευρώπη θα πρέπει επίσης να καταστεί ένας χώρος ασφάλειας, δικαιοσύνης και ελευθερίας. Η Ευρώπη ανά τον κόσµο Τέλος, προτείνουµε η Ευρώπη να προβάλει στον κόσµο το δικό της πρότυπο διακυβέρνησης για τις σχέσεις µεταξύ των χωρών. Μ αυτόν τον τρόπο θα προτείνουµε µια σαφή αντιµετώπιση της επιδείνωσης της διεθνούς κατάστασης που παρατηρούµε µε αυξανόµενη ανησυχία. Η πολιτική µας για τη γειτνίαση απευθύνεται στις χώρες της περιφέρειάς µας και έχει ως στόχο την επέκταση σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο του προτύπου ειρήνης, δηµοκρατίας και ευηµερίας που χαρακτηρίζει την Ένωση. Αυτό είναι, γενικά, το πολιτικό σχέδιο στο οποίο στηρίζεται όλο το οικοδόµηµα. Τους προσεχείς µήνες θα πρέπει να ετοιµάσουµε τα µέτρα υλοποίησης και το δηµοσιονοµικό σχέδιο κατά τρόπο που να επιτρέψει στη νέα Επιτροπή να εκτελέσει τα καθήκοντα της εντός των καθορισµένων προθεσµιών. Αξιότιµοι κύριοι βουλευτές, Αυτή την πενταετία είδαµε µεγάλες εξελίξεις και θέλω να επισηµάνω ορισµένα γεγονότα που µου φαίνονται ιδιαίτερα σηµαντικά. Το πρώτο είναι το ευρώ. Επιτέλους, µετά από έτη σηµαντικών αλλά µη απτών επιτευγµάτων, η Ευρώπη διαθέτει µε το κοινό της νόµισµα ένα σηµαντικό µέσο πολιτικής και οικονοµικής ένωσης για να δρα από κοινού. Η πραγµατική και η συµβολική σηµασία όλων αυτών υπερέβη οποιαδήποτε πρόβλεψη. Το δεύτερο γεγονός είναι η εµφάνιση στην παγκόσµια οικονοµική σκηνή των γιγάντων της Ασίας, µε πρώτη την Κίνα. αυτή οδηγεί σε µια γενική αναδιοργάνωση της παραγωγής και του εµπορίου σε παγκόσµια κλίµακα πράγµα που οφείλουµε να λάβουµε υπόψη µας. Πρόκειται για µια πραγµατικότητα την οποία πρέπει να αντιµετωπίσουµε και θα το επιτύχουµε µόνο εάν παραµείνουµε ενωµένοι κατά την προάσπιση των συµφερόντων και των αξιών µας. 4

5 Το τρίτο µεγάλο γεγονός αυτών των ετών είναι η Συνέλευση. Αναµένοντας να δούµε την γέννηση του πρώτου συντάγµατός µας είναι βέβαιο ότι µε τη Συνέλευση εισαγάγαµε µια πρωτοφανή καινοτοµία στον τρόπο άσκησης της πολιτικής στην Ευρώπη. Στη συζήτηση για το µέλλον της Ευρώπης, που διεξήχθη µε διαφάνεια, συµµετέσχον όλοι οι κύριοι πρωταγωνιστές συντάσσοντας ένα συνεπές κείµενο µε βάση το οποίο η ιακυβερνητική ιάσκεψη µπόρεσε να εργαστεί αποδοτικά. Πιστεύω ότι αυτά τα µεγάλα βήµατα προς τα εµπρός της δηµοκρατικής ζωής της Ένωσης προετοίµασαν το έδαφος για το τέταρτο γεγονός που επιθυµώ να υπενθυµίσω: τη διαµόρφωση µιας πραγµατικά ευρωπαϊκής κοινής γνώµης. Αναφέροµαι στα γεγονότα που, από τους τελευταίους µήνες του 2002, συνόδευσαν τη σύρραξη στο Ιράκ. Ίσως για πρώτη φορά στην ιστορία µας είδαµε να γεννιέται ένα κίνηµα στο οποίο συµµετέχει η µεγάλη πλειοψηφία των πολιτών σε όλες τις χώρες της Ένωσης. Οι Ευρωπαίοι πολίτες ζήτησαν, αφού είχε πλέον εξαντληθεί κάθε δυνατότητα διαλόγου, κάθε στρατιωτική επέµβαση για την ασφάλειά µας να στηρίζεται στη διεθνή νοµιµότητα την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση ενσαρκώνει και υπερασπίζεται. Αυτά τα έτη είδαµε λοιπόν τελείως πρωτοφανείς αλλαγές: Η ιστορία παρουσίασε µεγάλη επιτάχυνση. Κατά το παρελθόν, ο ευρωσκεπτικισµός αποτελούσε πολυτέλεια που η Ένωση µπορούσε να επιτρέπει στον εαυτό της. Σήµερα, απέναντι σ αυτές τις αλλαγές, ο ευρωσκεπτικισµός αποτελεί µια θέση που µας οδηγεί σε βέβαιη ήττα. Αξιότιµοι κύριοι βουλευτές Αυτά τα χρόνια υπηρεσίας της ευρωπαϊκής υπόθεσης άλλαξαν βαθιά κι εµένα. Τώρα πλέον γνωρίζω αναµφίβολα ότι στους επόµενους µήνες και στα επόµενα έτη θα συνεχίσω να µάχοµαι για να ενισχύσω µε αποφασιστικότητα και πάθος την ιδέα της Ευρώπης. Έχουν παρέλθει οι χρόνοι των ασαφών θέσεων, της ανάληψης υποχρεώσεων χωρίς πεποίθηση, της αµφισηµίας. Η Ευρώπη απαιτεί αποφασιστικότητα, όραµα και θάρρος και σ αυτόν τον στίβο θα δώσω όλον µου τον ενθουσιασµό και όλες µου τις δυνάµεις. Σας ευχαριστώ. 5