Match Point:. φιλοσοφώντας για την τύχη, την ελεύθερη βούληση, τη λογική και τα συναισθήματα του ανθρώπου

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Match Point:. φιλοσοφώντας για την τύχη, την ελεύθερη βούληση, τη λογική και τα συναισθήματα του ανθρώπου"

Transcript

1 Match Point:. φιλοσοφώντας για την τύχη, την ελεύθερη βούληση, τη λογική και τα συναισθήματα του ανθρώπου 10 Μορφοποιήθηκε: Ελληνικά (Ελλάδας) Μορφοποιήθηκε: Πλήρης, Διάστιχο: Πολλαπλό 1,15 γραμμές Σχόλιο [Α.Α.1]: Η εργασία σας κρίνεται στο μεγαλύτερο μέρος της άριστη. Άριστη μορφοποίηση, υποδειγματική καταγραφή υποσημειώσεων. Παρουσιάζει νοηματική συνοχή και δίνει αφορμή για περαιτέρω έρευνα. Κάποια σημεία θα μπορούσαν να αναλυθούν όπως για τη Λογική και τα Συναισθήματα. Είναι εμφανές πάντως ότι κάποιοι δούλεψαν περισσότερο. Καλό θα ήταν να υπήρχε ένα Συμπέρασμα και μία Αναφορά στη Βιβλιογραφία. Μορφοποιήθηκε: Ελληνικά (Ελλάδας) The man who said "I'd rather be lucky than good" saw deeply into life. People are afraid to face how great a part of life is dependent on luck. It's scary to think so much is out of one's control. There are moments in a match when the ball hits the top of the net, and for a split second, it can either go forward or fall back. With a little luck, it goes forward, and you win. Or maybe it doesn't, and you lose. Εκείνος που είπε «Καλύτερα τυχερός παρά καλός» ήξερε καλά την ζωή. Δεν θέλουμε να παραδεχτούμε πως η τύχη παίζει μεγάλο ρόλο. Είναι τρομακτικό πόσα πολλά δεν μπορούμε να ελέγξουμε. Κάποιες φορές στο τένις, η μπάλα χτυπάει στο δίχτυ και μπορεί να περάσει ή να πέσει πίσω. Με λίγη τύχη περνάει και κερδίζεις. Μπορεί και να μην περάσει και χάνεις. 1 Ελεύθερη μετάφραση από την ταινία. Μορφοποιήθηκε: Ελληνικά (Ελλάδας) Μορφοποιήθηκε: Διατήρηση με επόμενα

2 Περιεχόμενα 10 Μορφοποιήθηκε: Χρώμα γραμματοσειράς: Αυτόματο Λίγα λόγια για την υπόθεση της ταινίας... 4 Οι βασικοί προβληματισμοί... 7 Η τύχη και ο ρόλος της στη ζωή του ανθρώπου... 8 Προσπάθεια ορισμού της τύχης από τον Αριστοτέλη... 8 Τυχεροί και άτυχοι άνθρωποι Τελικά εμείς καθορίζουμε τη ζωή μας ή η τύχη; Μαθηματικά και Τύχη. Οι πιθανότητες Απροσδιοριστία και αιτιοκρατία στις επιστήμες Λογική και Συναισθήματα Η άποψη του Αριστοτέλη για τα συναισθήματα Η Ελευθερία Βούλησης Βιβλιογραφία Δικτυογραφία Match Point:. φιλοσοφώντας για την τύχη, την ελεύθερη βούληση, τη λογική και τα συναισθήματα του ανθρώπου... 1 Λίγα λόγια για την υπόθεση της ταινίας... 3 Οι βασικοί προβληματισμοί... 5 Η τύχη και ο ρόλος της στη ζωή του ανθρώπου... 7 Προσπάθεια ορισμού της τύχης από τον Αριστοτέλη... 7 Τυχεροί και άτυχοι άνθρωποι... 8 Τελικά εμείς καθορίζουμε τη ζωή μας ή η τύχη;... 8 Μαθηματικά και Τύχη. Οι πιθανότητες... 9 Απροσδιοριστία και αιτιοκρατία στις επιστήμες Λογική και Συναισθήματα Η άποψη του Αριστοτέλη για τα συναισθήματα Ελευθερία Βούλησης

3 Βιβλιογραφία Δικτυογραφία

4 To Match Point είναι μία δραματική ταινία σε σενάριο και σκηνοθεσία του Woody Allen. Πρωταγωνιστούν οι Rhys Meyers, Scarlett Johansson, Emily Mortimer, Matthew Goode, Brian Cox και Penelope Wilton. Ο Chris, τον οποίο υποδύεται ο Meyers, παντρεύεται την Chloe, κόρη μίας πλούσιας οικογένειας, αλλά η κοινωνική του θέση απειλείται από μία εξωσυζυγική σχέση που διατηρεί με την πρώην του αδελφού της γυναίκας του και την επακόλουθη εγκυμοσύνη της. Η ταινία θέτει μεταξύ άλλων αντιμετωπίζει τα θέματα της ηθικής φιλοσοφίας, όπως π.χ. της απληστίας, της τύχης, της ελεύθερης βούλησης, του ρόλου των συναισθημάτων, του πόθου και των χρημάτων στην ζωή του, θέματα που o Allen έχει πραγματευθεί και στην ταινία Απιστίες και Αμαρτίες (Crimes and Misdemeanors) το Παράχθηκε και γυρίστηκε στο Λονδίνο. Ο Allen ήταν υποψήφιος για Όσκαρ Καλύτερου Πρωτότυπου Σεναρίου. Λίγα λόγια για την υυπόθεση της ταινίας Εγγλέζου Χ., Καρούζος Κ. Ο Chris Wilton, ένας πρώην επαγγελματίας τενίστας, προσλαμβάνεται ως εκπαιδευτής σε μία δημοφιλή λέσχη στο Λονδίνο. Εκεί δημιουργεί μία φιλία με τον πλούσιο μαθητή του Tom Hewett, βασισμένη στην κοινή αγάπη τους για την όπερα. Ο Chris γνωρίζει την μεγάλη αδελφή του Tom, Chloe και αρχίζουν να βγαίνουν. Κατά την διάρκεια μία οικογενειακής συγκέντρωσης, συναντά την μνηστή του Tom, Nola Rice. Η μητέρα του Tom, Eleanor, δεν εγκρίνει τη σχέση του γιου της με τον αμερικανίδα ηθοποιό, κάτι που προκαλεί ένταση στην οικογένεια. Αντίθετα η Chloe ενθάρρυνε τον πατέρα της, Alec, να δώσει μία δουλειά σε κάποια εταιρία του στον Chris, ο οποίος αρχίζει να γίνεται αποδεκτός στην οικογένεια και η περίπτωση να παντρευτούν συζητείται. 10 Μορφοποιήθηκε: Επικεφαλίδα 1, Αριστερά Έντονα, Κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας, μετά την επίθεση από την Eleanor στην Nola για την επιμονή της να δουλέψει ως ηθοποιός, η Nola αφήνει το σπίτι. Ο Chris την ακολουθεί έξω, όπου της εξομολογείται τα συναισθήματά του γι ' αυτήν. Επειδή αισθάνεται ένοχη, η Nola το αντιμετωπίζει ως ατύχημα, ο Chris όμως, θέλει η παράνομήη τους σχέση να διατηρηθεί. Ο Chris και η Chloe παντρεύονται, αλλά ο Tom και η Nola χωρίζουν. 4

5 H Chloe, είναι απελπισμένη καθώς δεν μένει έγκυος. Ταυτόχρονα ο Chris προσπαθεί μάταια να εντοπίσει την Nola, και τελικά την συναντά κατά τύχη κάποια στιγμή αργότερα στην Tate Modern, όπου και ζητάει διακριτικά τον αριθμό της με σκοπό να αναζωογονηθεί η σχέση τους. Ενώ ο Chris περνάει τις διακοπές του με την οικογένεια της συζύγου του, η Nola τον καλεί να τον ενημερώσει ότι είναι έγκυος. Πανικόβλητος ο Chris της ζητά να κάνει έκτρωση, αλλά εκείνη αρνείται, λέγοντας ότι θέλει να μεγαλώσει το παιδί μαζί του. Η παράξενη συμπεριφορά του κάνει την Chloe να υποπτευθεί πως την απατάει, κάτι που ο ίδιος αρνείται. Η Nola τον προτρέπει να χωρίσει τη γυναίκα του, και αισθάνεται παγιδευμένος μεταξύ της αγάπης του για την Chloe και του πάθους του για την Nola. 10 Έντονα Λίγο μετά, ο Chris παίρνει ένα όπλο από το σπίτι του πεθερού του και το μεταφέρει στο γραφείο του σε μια τσάντα τένις. Τηλεφωνεί στην Nola στο κινητό της για να της πει ότι έχει καλά νέα γι' αυτήν. Πηγαίνει στο σπίτι της και μπαίνει στο διαμέρισμα της γειτόνισσ άας της, κυρίας Eastby, την πυροβολεί και σκηνοθετεί μια διάρρηξη λεηλατώντας το δωμάτιο και κλέβοντας κάποια κοσμήματα και φάρμακα. Την ώρα που η Nola επιστρέφει ο ίδιος την πυροβολεί στο κλιμακοστάσιο. Η Scotland Yard ερευνά το έγκλημα και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι διαπράχθηκε από έναν ναρκομανή. Την επόμενη ημέρα, η δολοφονία είναι στις ειδήσεις. Ο Chris επιστρέφει το κυνηγετικό όπλο και ο ίδιος και η Chloe ανακοινώνουν την εγκυμοσύνη της. Ο αστυνόμος Mike Banner καλεί τον Chris για να του θέσει κάποια ερωτήματα σ ε σχέση με τη δολοφονία. Προηγουμένως, ο Chris ρίχνει τα κοσμήματα και τα φάρμακα της κυρίας Eastby στο ποτάμι, αλλά κατά τύχη το δαχτυλίδι της αναπηδά στο κιγκλίδωμα και πέφτει στο πεζοδρόμιο. Στο αστυνομικό τμήμα, ο Chris αρνείται ότι γνωρίζει την Nola, αλλά ο αστυνόμος του αποκαλύπτει το ημερολόγιό της, στο οποίο αναφέρεται το όνομά του εκτενώς. Ο ίδιος ομολογεί τη σχέση του, αλλά αρνείται οποιαδήποτε σχέση με τη Έντονα 5

6 δολοφονία, και απευθύνει έκκληση στους αστυνομικούς να μην τον εμπλέξουν στην έρευνά τους, καθώς η γυναίκα του είναι έγκυος. Αργά μια νύχτα, ο Chris βλέπει την Nola και την κυρία Eastby, που του λένε να είναι έτοιμος για τις συνέπειες των πράξεών του. Απαντά ότι τα εγκλήματ άα του, αν και λανθασμένα, ήταν «αναγκαία», κάτι που αίρει, κατ αυτόν, την ενοχή του. Την ίδια στιγμή, ο αστυνόμος Banner ονειρεύεται ότι ο Chris έχει διαπράξει τους φόνους. Η θεωρία του καταρρίπτεται από τον συνάδελφό του, Dowd, ο οποίος τον πληροφορεί ότι ένας ναρκομανής βρέθηκε δολοφονημένος στους δρόμους της πόλης και είχ ε το δακτυλίδι της κυρίας Eastby στην τσέπη του. Banner και Dowd θεωρούν ότι η υπόθεση έχει κλείσει και εγκαταλείπουν οποιαδήποτε περαιτέρω έρευνα. Η ταινία τελειώνει με την Chloe να γεννάει ένα αγοράκι που ονομάζεται Terrence, και την ευχή να είναι τυχερός στην ζωή του. 1 Διανομή Ρόλων Jonathan Rhys Meyers ως Chris Wilton Scarlett Johansson ως Nola Rice Emily Mortimer ως Chloe Hewett Matthew Goode ως Tom Hewett Brian Cox ως Alec Hewett Penelope Wilton ως Eleanor Hewett Ewen Bremner ως Υπαστυνόμος Dowd James Nesbitt ως Αστυνόμος Mike Banner Rupert Penry-Jones ως Henry Margaret Tyzack ως Mrs. Eastby Alexander Armstrong ως Mr. Townsend Geoffrey Streatfeild ως Alan Sinclair Miranda Raison ως Heather Rose Keegan ως Carol Colin Salmon ως Ian Toby Kebbell ως Αστυνόμος 10 Έντονα Μορφοποιήθηκε: Όχι Εκτεταμένη κατά / Συμπυκνωμένη κατά Μορφοποιήθηκε: Επικεφαλίδα 1, Αριστερά 1 Ελεύθερη μετάφραση από το στις 17/4/2013 6

7 Οι βασικοί προβληματισμοίεισαγωγή στην εργασία Ανδριόπουλος Θ., Καρούζος Κ. Μετά την παρακολούθηση της ταινίας αποφασίσαμε ως ομάδα να αναλύσουμε κάποια φιλοσοφικά θέματα που θίγονται από τον Woody Allen. Η τύχη και ο ρόλος της στην ζωή του ανθρώπου, η σχέση συναισθημάτων και λογικής, καθώς και η ελεύθερη βούληση, είναι τα τρία βασικά θέματα στα οποία επικεντρωθήκαμε Έντονα, Από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας, οι άνθρωποι διερωτώνται αν ό,τι συμβαίνει στον κόσμο γίνεται βάση προκαθορισμένων αιτιών ή υπάρχει και ένας απροσδιόριστος και απρόβλεπτος παράγοντας, που ονομάστηκε τύχη. Για ορισμένους αποτελεί μία θεότητα (θεά Τύχη) ενώ για άλλους είναι στοιχείο σύμφυτο με την ίδια την δομή του κόσμου, η απροσδιοριστία δηλαδή, η «κρυφή μεταβλητή», για τους σημερινούς Φυσικούς. Στην συζήτηση παίρνει μέρος και ο σκηνοθέτης του Match Point, Woody Allen, καθώς βασικό ερώτημα της ταινίας είναι πόσο σημαντική είναι η τύχη και το τυχαίο στην ζωή κάθε ανθρώπου. Ορμώμενοι από αυτό, αναζητήσαμε φιλοσοφικές απόψεις για την τύχη, διακρίνοντας δύο βασικές σχολές, αυτή που υποστηρίζει την ύπαρξη ενός συνεχούς αιτιακού πλέγματος, η ονομαζόμενη αιτιοκρατική ή ντετερμινιστική, και η άλλη που αποδέχεται την ύπαρξη της τύχης. Και καθώς η Φιλοσοφία, βρίσκεται παντού, δεν θα μπορούσαμε να μην στραφούμε προς την Βιολογία, τα Μαθηματικά και την Φυσική. Στην τελευταία τον 20 ο αιώνα διαμορφώθηκαν δύο απόψεις, μία πιο παραδοσιακή που αναζητά τις αιτιώδεις σχέσεις που διέπουν τα πράγματα και μία πρωτοποριακή, που εισάγει μέσω της Κβαντομηχανικής θεωρίας την Αρχή της Απροσδιοριστίας ή Αβεβαιότητας. Ένα άλλο ζήτημα που απασχολεί τον σκηνοθέτη μέσω της υπόθεσης της ταινίας είναι πως τα συναισθήματα, και ιδίως το πάθος και ο έρωτας, αλληλεπιδρούν με την λογική. Με βάση αυτό προσπαθούμε να ορίσουμε την Λογική και το Συναίσθημα και να δώσουμε απόψεις μερικών φιλοσόφων, όπως του Αριστοτέλη, για την σύνδεση των δύο αυτών στοιχείων που από αρκετούς θεωρούνται αντίθετα και από άλλους συμπληρωματικά. Ο ήρωάς μας αποφασίζει ελεύθερα να προχωρήσει στην διπλή δολοφονία; Έχει ελευθερία βούλησης; Αυτό το ερώτημα μας δημιουργήθηκε μετά την παρακολούθηση της ταινίας. Και για αυτό αναζητήσαμε τι πιστεύουν οι φιλόσοφοι διαχρονικά για την ελευθερία βούλησης. Χιουμ, Νίτσε, Καντ, Στωικοί, Αριστοτέλης, Ορθόδοξη διδασκαλία, Επιστήμη, είναι μερικοί από τους κύριους εκφραστές απόψεων με τους οποίους ασχοληθήκαμε. Είμαστε τελικά ελεύθεροι και κυρίαρχοι των πράξεών μας; Ίσως να μην καταλήξουμε ποτέ. Μορφοποιήθηκε: Επικεφαλίδα 1, Αριστερά 7

8 Η τύχη και ο ρόλος τηςτης στη ζωή του ανθρώπου Ανδριόπουλος Θ., Μαρρέ Δ. «Καλύτερα τυχερός παρά καλός» από την ταινία Η τύχη είναι η υποτιθέμενη «δύναμη» που αποδίδεται σε έμψυχα ή άψυχα αντικείμενα και η οποία είναι σε θέση να επηρεάσει, πέρα από τον έλεγχο του ανθρώπου και τους φυσικούς νόμους του σύμπαντος, γεγονότα και καταστάσεις ώστε να έχουν θετική κατάληξη Έντονα, 12, 12, Προσπάθεια ορισμού της τύχης από τον Αριστοτέλη 2 Ο Αριστοτέλης άρχισε να εξετάζει την τύχη διότι ήθελε να αποδείξει ότι εκτός από τα γεγονότα που γίνονται πάντα με τον ίδιο τρόπο υπάρχουν και εκείνα τα οποία κατά γενική ομολογία είναι εξαίρεση στους κανόνες της φύσης. Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη η τύχη δεν είναι ενεργό αίτιο, αλλά ένας όρος που δηλώνει ορισμένο είδος σχέσης ανάμεσα σε γεγονότα. Δηλαδή γεγονότα τα οποία το ένα προκαλεί το άλλο. Ο Αριστοτέλης προχωρεί στον διαχωρισμό της τύχης και του αυτομάτου. Το αυτόματο (τυχαίο) είναι, για την ακρίβεια ο ευρύτερος όρος, και δηλώνει τυχερά γεγονότα που συμβαίνουν σε όντα τα οποία ενεργούν ύστερα από εσκεμμένη επιλογή. Τύχη είναι να συμβεί κάτι, ως απλό συνακόλουθο του πραγματικού αποτελέσματος εσκεμμένης πράξης, που φυσιολογικά θα μπορούσε να αποτελεί σκοπό αυτής της πράξης. Το τυχαίο αποτελείται από συνακόλουθα αποτελέσματα που προκύπτουν με τον ίδιο τρόπο από τη δράση πραγμάτων χωρίς προαίρεση. Η διαφορά όμως ανάμεσα στο τυχαίο και την τύχη, παρατηρεί ο Αριστοτέλης, διακρίνεται καλύτερα σε περιπτώσεις στις οποίες το αίτιο υπάρχει εσωτερικά όπως για παράδειγμα στην τερατογένεση που συμβαίνει από τη φύση. Τέτοιου είδους γενέσεις είναι τυχαίες, αλλά όχι και τυχερές. Ένα άλλο παράδειγμα είναι το ακόλουθο, ένας άνθρωπος πάει στην αγορά και συναντάει τον οφειλέτη του που του χρεωστάει λεφτά όμως την ώρα εκείνη εισπράττει μια εισφορά από ένα τρίτο πρόσωπο και έτσι παίρνει πίσω τα λεφτά του. Με αυτό το παράδειγμα ο Αριστοτέλης θέλει να δείξει ένα συμβάν τύχης. Επομένως τα πράγματα τα οποία μπορούν να γίνουν αίτια ενός αποτελέσματος τύχης είναι σχεδόν απροσδιόριστα, δηλαδή δεν υπάρχει κανόνας που να τα περιορίζει άρα η άποψη του ανθρώπου να θεωρεί την τύχη απροσδιόριστη, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη, είναι δικαιολογημένη. Συνοπτικά, η τύχη είναι απλώς ένα όνομα που δηλώνει την απρόβλεπτη σύμπτωση δύο αλυσίδων αυστηρής αιτιακής σχέσης. Μορφοποιήθηκε: Υπότιτλος Char, Γραμματοσειρά: (Προεπιλεγμένη) Arial, 11, Έντονα, Χωρίς υπογράμμιση, Όχι Εκτεταμένη κατά / Συμπυκνωμένη κατά 2 Ross W. D., Τύχη, τελολογία, αναγκαιότητα στον Αριστοτέλη, σελ , εκδόσεις ΜΙΕΤ, Αθήνα 1993, σελ

9 10 Μορφοποιήθηκε: Υπότιτλος 9

10 Τυχεροί και άτυχοι άνθρωποι Cineφιλοσοφούμε στο Σχολείο «Τὸο πεπρωμένον φυγεῖίν ἀαδύνατον.» Στο ερώτημα ανέπειτα από έρευνες που πραγματοποιήθηκαν δεν υπάρχουν τυχεροί και άτυχοι άνθρωποι, η απάντηση του Αριστοτέλη είναι ότι απλά υπάρχουν εκείνοι που προσελκύουν την τύχη μέσω των τεσσάρων αρχών. Έχουν την ικανότητα να δημιουργούν και να παρατηρούν τις ευκαιρίες που τους δίνονται, παίρνουν τυχερές αποφάσεις ακούγοντας τη διαίσθησήη τους, δημιουργούν προφητείες για θετικές προσδοκίες αλλά και προσαρμόζουν τη συμπεριφορά τους και μεταμορφώνουν την κακή τύχη σε καλή. Έτσι και 10 Έντονα 12, 12, 12, 12, Η τύχη στην ταινία Μatch Point σστην ταινία Match Point ο Allen φιλοσοφεί για το κατά πόσον ορίζουμε οι ίδιοι τη μοίρα μας ή μπορεί να ευθύνονται για την πορεία της ζωής μας και τυχαία συμβάντα. Διαπιστώνουμε πως ο Chris έχει σταθεί αρκετά τυχερός στη ζωή του ή μάλλον αρπάζει κάθε ευκαιρία που του προσφέρεται καθώς και στο τέλος δεν αποδίδεται δικαιοσύνη χάρη στην εξαιρετικά συγχρονισμένη τύχη του. Το μοιραίο και το τυχαίο βρίσκουν μια πολύ καλή εφαρμογή στην ταινία αυτή. Τελικά εμείς καθορίζουμε την ζωή μας ή η τύχη; Βιολογία και Φιλοσοφία 3 Ανδριόπουλος Θ., Μαρρέ Δ. «Από την ώρα που πρωτοσάλεψε μέσα στο νου του στοχαστικού προπάτορα η ασεβής απορία: πώως έγινε τούτος ο κόσμος με την απειρία των μορφών του, από το αστέρι ως το χαμολούλουδο και από την αμοιβάδα ως τον άνθρωπο; γεννήθηκε ένα πρόβλημα που δεν πρόκειται ν αφήσει ήσυχη καμία αφυπνισμένη συνείδηση.» Ε. Παπανούτσος 14 Μορφοποιήθηκε: Επικεφαλίδα 1, Διάστιχο: Πολλαπλό 1,15 γραμμές Μορφοποιήθηκε: Επικεφαλίδα 1, Αριστερά Έντονα, 12, 12, Από τα αρχαία χρόνια δημιουργήθηκε η απορία στον άνθρωπο πώς δημιουργήθηκε το σύμπαν, και ακόμα αν υπακούει σε νόμους ή είναι ένα αναρχούμενο πλήθος που βγήκε στα τυφλά από το χάος και θα βυθιστεί κάποια στιγμή ξανά. Επίσης αν τηρεί κάποια τάξη ή ενεργεί αυθαίρετα και ανεύθυνα και ακόμα αν η ύπαρξη του όντος δηλαδή η ζωή στον πλανήτη τον οποίο ζούμε σκοπεύει προς κάτι ή απλά είναι ένα κατασκεύασμα ό που αν κανείς αναζητήσει κάποια λογική θα ματαιοπονήσει; Οπότε κατά την λογική η απάντηση στις απορίες αυτές διασπάστηκε σε δύο αντίθετες μεταξύ τους λύσεις. Έτσι είδαν το φως 3 Παπανούτσος Ε., Τύχη και Αναγκαιότητα, στο Δίκαιο της Πυγμής, Εκδόσεις Δωδώνη, Αθήνα , σελ

11 δύο υποθέσεις η μία της κοσμοθεωρίας της νομοτέλειας και η άλλη η κοσμοθεωρία της τύχης. Η πρώτη προβάλει την φύση ως έλλογη και σκόπιμη ενώ η άλλη, η οποία παρατηρεί το παράλογο και το άσκοπο, το αποδίδει σε μία σύμπτωση. 10 Οι δύο αυτές αντίθετες απόψεις έμειναν στο προσκήνιο μέχρι το , όταν βλέπουν το φως δύο άλλες, εξαίρετες για τον πνεύμα και τη διαύγεια του λόγου, αλλά αντίμαχες πραγματείες. Η πρώτη του μεγάλου βιολόγου Jacques Monod και η άλλη του ζωολόγου Pierre-Paul Grasse. Ο Monod (αριστερά) μέσα από πειράματα έδειξε ότι η δομή και η λειτουργία όσο και η μορφή όλων των έμβιων όντων οφείλονται στην τύχη και μόνο. Όταν όμως οι πληροφορίες ενός αναπάντεχου συμβάντος εγγραφούν στο DNA, αυτές θα αρχίσουν μηχανικά και πιστά να αναπαράγονται σε δισεκατομμύρια αντίτυπα. Τότε το συμβάν από καθαρά τυχαίο, περνά στην αναγκαιότητα. Ακριβώς πάνω σε αυτό τον συνδυασμό, δύο τόσο αταίριαστων από την λογική φύση τους εννοιών άρχισε να ασκεί την κριτική του ο Grasse (δεξιά). Τόνισε ότι δεν μπορεί κανείς να μιλάει για τύχη, διότι ο άνθρωπος δεν μπορεί να κάνει σωστές προβλέψεις, καθώς ότι αναπάντεχο μας συμβαίνει περιλαμβάνεται σε ένα δίχτυ πολλαπλών σχέσεων. Στην παραπάνω περίπτωση η επιστήμη δουλεύει με τον λογισμό των πιθανοτήτων και όχι με της τύχης. Αυτό, όμως, που τον ενόχλησε περισσότερο από όλα, ήταν η ευκολία των επιστημόνων να αποδίδουν στην τυφλή τύχη το μεγαλείο της ζωής, διότι τότε θα δεχόμασταν ότι ο άνθρωπος είναι τέκνο ενός θεού που ονομάζεται τύχη. Τώρα όμως γεννιέται εύλογα η απορία με ποια από τις δύο απόψεις πρέπει να συνταχθεί ο άνθρωπος, με τη σχολή της νομολογικής αναγκαιότητας ή τη σχολή του τυχερού παιχνιδιού; Αν και μπορεί να φανεί λίγο περίεργο, και οι δύο θεωρίες αναφέρονται σε τεκμήρια από επιστημονικές εξερευνήσεις της Βιόσφαιρας, καθώς κανείς δεν αμφισβητεί τα επιστημονικά γεγονότα του άλλου. Η βαθύτερη διαφορά τους είναι ότι βλέπουν διαφορετικά την έννοια της τύχης και αν αυτή καθορίζει τελικά όχι μόνο τη ζωή αλλά και την ύπαρξη του ανθρώπου. 14 Μορφοποιήθηκε: Επικεφαλίδα 1, Αριστερά 11

12 Μαθηματικά και Τύχη. Οι πιθανότητες 10 Καρούζος Κ. «Για να είσαι καλός φιλόσοφος, πρέπει να αποκηρύξεις τη μεταφυσική, αλλά να είσαι καλός μαθηματικός.» B. Russell Έντονα, 12, 12, Η Θεωρία Πιθανοτήτων είναι ο κλάδος των Μαθηματικών ο οποίος ασχολείται με την ανάλυση τυχαίων φαινομένων. Έχει ως αντικείμενο λοιπόν, την μελέτη μοντέλων για την περιγραφή τυχαίων φαινομένων. Βασικό χαρακτηριστικό των πειραμάτων αυτών είναι ότι οι συνθήκες κάτω από τις οποίες πραγματοποιούνται δεν προκαθορίζουν το αποτέλεσμα αλλά μόνο το σύνολο των δυνατών αποτελεσμάτων, χαρακτηριστικό άμεσα συνδεδεμένο στο στοιχείο της τυχαιότητας. Σε αυτά τα φαινόμενα η επανειλημμένη παρατήρηση κάτω από τις ίδιες συνθήκες δεν οδηγεί πάντα στο ίδιο αποτέλεσμα. Τέτοιου είδους φαινόμενα τα θεωρούμε τυχαία, και ένα πείραμα με αυτά τα χαρακτηριστικά το ονομάζουμε πείραμα τύχης. Παράδειγμα τέτοιων πειραμάτων τύχης είνα ι η ρίψη ενός ζαριού ή ρίψη ενός νομίσματος, το γνωστό παιχνίδι κορώνα ή γράμματα. Το 1812 ο Laplace προχώρησε στο ορισμό της πιθανότητας, ο οποίος είναι γνωστός με την ονομασία Κλασικός Ορισμός της Πιθανότητας ως εξής: Γενικά, σε ένα πείραμα με ν ισοπίθανα αποτελέσματα η σχετική συχνότητα ενός ενδεχομένου με κ στοιχεία θα τείνει στον αριθμό ν/κ. Γι αυτό είναι εύλογο σε ένα πείραμα με ισοπίθανα αποτελέσματα να ορίσουμε ως πιθανότητα του ενδεχομένου Α τον αριθμό: Έντονα, Για να μπορεί όμως να χρησιμοποιηθεί ο κλασικός ορισμός της πιθανότητας σε ένα δειγματικό χώρο με πεπερασμένο πλήθος στοιχείων, είναι απαραίτητο τα απλά ενδεχόμενα να είναι ισοπίθανα. Υπάρχουν όμως πολλά πειράματα τύχης, των οποίων ο δειγματικός χώρος δεν αποτελείται από ισοπίθανα απλά ενδεχόμενα. Όπως για παράδειγμα ο αριθμός των αυτοκινητιστικών δυστυχημάτων μια ορισμένη εβδομάδα, η ρίψη ενός ζαριού που δεν είναι συμμετρικό. Για αυτές τις περιπτώσεις δόθηκε ο Αξιωματικός Ορισμός της Πιθανότητας: Έστω Ω={ω 1,ω 2,...,ω ν } ένας δειγματικός χώρος με πεπερασμένο πλήθος στοιχείων. Σε κάθε απλό ενδεχόμενο {ω i } αντιστοιχίζουμε έναν πραγματικό αριθμό, που τον συμβολίζουμε με P(ω i ), έτσι ώστε να ισχύουν: 0 P(ω i ) 1 12

13 P(ω 1 ) + P(ω 2 )+...+ P(ω ν )=1 Τον αριθμό P(ω i ) ονομάζουμε πιθανότητα του ενδεχομένου {ω i }. Ως πιθανότητα P(A) ενός ενδεχομένου A={α 1,α 2,...,α κ } ορίζουμε το άθροισμα P(α 1 )+P(α 2 )+...+P(α κ ), ενώ ως πιθανότητα του αδύνατου ενδεχομένου ορίζουμε τον αριθμό P( )= Συνεπώς, το πιθανό αλλά απροσδιόριστο τυχαίο, αναλύεται και υπολογίζεται, ως πιθανότητα, από την επιστήμη των Μαθηματικών. Μάλιστα αρχή της ενασχόλησης με τον αυτόνομο σήμερα κλάδο των Μαθηματικών, την Θεωρία Πιθανοτήτων, αποτέλεσε η ενασχόληση με τα τυχερά παιχνίδια καθώς και η προσπάθεια επίλυσης οικονομικών προβλημάτων. Μορφοποιήθηκε: Επικεφαλίδα 1, Αριστερά 4 Συλλογικό, Άλγεβρα και Στοιχεία Πιθανοτήτων Α Γενικού Λυκείου, σελ , 29-32, ΟΕΒΔ, Αθήνα,

14 10 14

15 Απροσδιοριστία και αιτιοκρατία στις επιστήμες Καρούζος Κ. «Ο Θεός δεν παίζει ζάρια» A. Einstein «Μην λες στο Θεό τι να κάνει και τι να µην κάνει» N. Bohr Οι Στωικοί προσπάθησαν να ερμηνεύσουν τον κόσμο και τις ιδιότητες που τον χαρακτηρίζουν, καταλήγοντας πως ο κόσμος συνιστά μία συνεχή δυναμική οντότητα, αυτή η πεποίθηση συνδέεται πολύ στενά με τη θέση για την ύπαρξη ενός συνεχούς αιτιακού πλέγματος βάσει του οποίου ερμηνεύονται όλα τα γεγονότα που συμβαίνουν και συναπαρτίζουν τον φυσικό κόσμο. Ο Αριστοτέλης, σε διαφοροποίηση, προσπαθεί να αποδείξει, όπως προαναφέρθηκε, την ύπαρξη της τύχης ως πρόσθετο αίτιο στα τέσσερα πρώτα, ύλη, μορφή, σκοπός και ενέργεια. Επιχειρεί να αποδείξει την ύπαρξη της τύχης, επισημαίνοντας ότι εκτός από γεγονότα που συμβαίνουν «πάντα με το ίδιο τρόπο» και εκείνα που συμβαίνουν «συνήθως», υπάρχουν κατά γενική ομολογία, γεγονότα που αποτελούν εξαιρέσεις στον συνηθισμένο κανόνα της φύσης 5. Από τότε μέχρι σήμερα, που στην σύγχρονη Φυσική έχει καθιερωθεί μέσω της κβαντικής θεωρίας η Αρχή της Απροσδιοριστίας, δεν έχει δοθεί οριστική απάντηση για το κατά πόσο ο κόσμος βασίζεται στην τύχη ή σε μία σειρά πραγματικών αιτιών Έντονα, 12, 12,, Ελληνικά (Ελλάδας) 12, 12,, Ελληνικά (Ελλάδας) 12, 12,, Ελληνικά (Ελλάδας) Ο όρος που περιγράφει την ύπαρξη ενός αιτιακού πλέγματος, είναι η αιτιοκρατία (ντετερμινισμός). Είναι η φιλοσοφική τάση που επηρέασε ιδιαιτέρως την επιστημονική σκέψη, η οποία αποδέχεται την ύπαρξη της αιτιότητας, την καθολική αιτιώδη και νομοτελειακή συνάφεια όλων των φαινομένων. Σύμφωνα με τις αρχές του ντετερμινισμού τα πάντα στον κόσμο γίνονται με μια αιτιώδη συνάφεια. Κάθε γεγονός το οποίο εμπεριέχει ανθρώπινη δράση συνδέεται με αιτιώδη αλυσιδωτή σχέση με τις προγενέστερες καταστάσεις. Κατ αυτήν δεν υπάρχουν ανεξήγητα η τυχαία γεγονότα. Η επιστήμη φαίνεται να έχει τις αρχές της γερά ριζωμένες στην αιτιοκρατία. Η φυσική ασχολείται με τη μελέτη των αιτίων και των αποτελεσμάτων, επομένως η ντετερμινιστική σχέση μεταξύ αιτίου και αποτελέσματος φαίνεται να έχει τεράστια σημασία. Οι αρχαίοι Έλληνες, ιδιαίτερα οι Ατομικοί φιλόσοφοι όπως ο Δημόκριτος (δεξιά) και ο Λεύκιππος είχαν διατυπώσει τη θεωρία ότι όλα στον κόσμο μπορούν να ερμηνευθούν ως συγκρούσεις των αόρατων συστατικών της ύλης τα οποία ονόμασαν άτομα. Η λογική παραμένει ίδια ακόμα και στην κλασική νευτώνεια φυσική και φαίνεται να μην υπάρχει χώρος για την ελεύθερη βούληση. Ο Νεύτωνας φανταζόταν το σύμπαν σαν μια γιγαντιαία 5 Ross W. D., ο.π. 15

16 ωρολογιακή μηχανή, η οποία λειτουργούσε σύμφωνα με τους αμετακίνητους νόμους του για την κίνηση. Στο σύμπαν του Νεύτωνα όχι μόνο δεν υπάρχει θέση για την ελεύθερη βούληση αλλά ακόμη και ο Θεός παίζει ένα παθητικό και περιθωριακό ρόλο. Είναι υπεύθυνος μόνο για το ότι έθεσε τις αρχικές συνθήκες. Από εκεί και πέρα το σύμπαν εξελίσσεται ντετερμινιστικά χωρίς την παρέμβασή του. Ακόμη και όταν η νευτώνεια βαρύτητα απέτυχε και ο Αϊνστάιν την αντικατέστησε με τη γενική σχετικότητα, τίποτε δεν άλλαξε όσον αφορά τον ντετερμινισμό Στις αρχές του 19ου αιώνα, ο Μαθηματικός και Φυσικός Πιέρ Σιμόν ντε Λαπλάς (αριστερά) (Laplace) υπέθεσε πως, αν κάποιος μπορούσε να παρατηρήσει κάποια χρονική στιγμή όλα τα άτομα στο Σύμπαν και να καταγράψει τις κινήσεις τους, το μέλλον και το παρελθόν θα αποκαλύπτονταν. Αν το θέσουμε διαφορετικά, ολόκληρη η Ιστορία καθορίστηκε μέχρι την τελευταία λεπτομέρειά της όταν το Σύμπαν τέθηκε σε κίνηση. Στην περίπτωση της ταινίας μας η γνωριμία του Chris με την Chloe ή ο έρωτάς του με τη Nola, ακόμα και η απόφασή του να προχωρήσει στον διπλό φόνο δεν αντιπροσωπεύουν τίποτα περισσότερο από την αναπόφευκτη λειτουργία των νόμων της Φυσικής, το Σύμπαν προχωρά προς το αμετάβλητο πεπρωμένο του. Η επιστήμη ανά τους αιώνες προσπαθεί να ανακαλύπτει σχέσεις, αιτίας αποτελέσματος, που διέπουν τον κόσμο ώστε να καταρρέει με ολοένα και γρηγορότερο ρυθμό το μεγάλο πέπλο της αβεβαιότητας και της άγνοιας για τα πράγματα γύρω μας. Υπάρχουν γεγονότα στον κόσμο, όμως, τα οποία δεν έχουν αιτία, τα οποία βασίζονται σε κανόνες τυχαιότητας και απροσδιοριστίας. Αυτές οι τελευταίες θεωρίες είναι επιστημονικά βάσιμες και αντλούν την επιχειρηματολογία τους κυρίως από την επιστήμη της φυσικής του 20ου αιώνα και ειδικότερα από τον κλάδο εκείνο της φυσικής που ασχολείται με τον μικρόκοσμο, με τα ελάχιστα σωματίδια της ύλης, τα κβάντα. Ο κλάδος της φυσικής που ασχολείται εκτεταμένα με τα κβάντα, τις ιδιότητες, τις κινήσεις και τις συμπεριφορές τους γενικότερα ονομάζεται κβαντομηχανική. Μέσα σε αυτή την επιστημονική «μάχη» που εξελίσσεται μέχρι τις ημέρες μας θα πάρει μέρος και ο ΑϊνστάινAlbert Einstein, ο κατά πολλούς κορυφαίος επιστήμονας του 20 ου αιώνα. Ο Αϊνστάιν Einstein θα πάρει κατηγορηματικά το μέρος της αιτιοκρατικής αντίληψης, λέγοντας μάλιστα το πασίγνωστο ρητό - υποδηλώνοντας σαφώς ότι υπάρχει κάποια προκείμενη που δεν γνωρίζουμε - ότι «Ο Θεός δεν παίζει ζάρια», για να του απαντήσει ο Νιλς Μπορ «Μην λες στο Θεό τι να κάνει και τι να µην κάνει». Εισάγει έτσι τη θεωρία της «κρυφής μεταβλητής» η οποία χρησιμοποιείται από πολλούς ώστε να εντάξουν την κβαντομηχανική στην 6 Vedral V., Είναι το Σύμπαν αιτιοκρατικό;, στο στις 13/4/

17 παραδεδομένη φυσική επιστήμη δικαιολογώντας το παράδοξο της αναντιστοιχίας της με την εμπειρική πραγματικότητα. Ο διάσημος σύγχρονος θεωρητικός φυσικός Στίβεν Χώκινγκ Stephen Hawking άλλωστε εισάγει στο «πεδίο μάχης» αιτιοκρατίας και απροσδιοριστίας τα δεδομένα από την ύπαρξη των μαύρων τρυπών στο σύμπαν. Υποστηρίζει ότι, ενώ θα μπορούσαμε να εξακριβώσουμε την πραγματική θέση των κβάντα γνωρίζοντας (τη στιγμή της παρατήρησης) επακριβώς τη θέση και την κινητική τους κατάσταση, αν λάβουμε υπόψη μας την ύπαρξη των μαύρων τρυπών στο σύμπαν, δεν μπορούμε ούτε καν αυτή την υπόθεση να κάνουμε, καθώς αν κάποιο σωματίδιο εισέλθει στη μαύρη τρύπα, είναι εντελώς αθέατο και ως εκ τούτου, ανεπίδεκτο οποιασδήποτε παρατηρήσεως. Επομένως, συμπληρώνει ο ΧώκινγκHawking, «ο θεός δεν παίζει απλώς ζάρια, αλλά μερικές φορές μας μπερδεύει καθώς τα πετάει σε μέρη όπου κανείς δε μπορεί να τα δει». Σε ορισμένες περιπτώσεις λοιπόν, όχι μόνο απροσδιοριστία υπάρχει, αλλά φαινόμενα που ποτέ δεν θα μπορούσαμε να παρατηρήσουμε ώστε να διατυπώσουμε έστω μια υπόθεση για την κατάσταση, τη θέση ή την ταχύτητά τους. 7 Ένα σωματίδιο, όπως το αντιλαμβάνονται οι κλασικοί φυσικοί, είναι κάτι του οποίου η θέση στο χώρο ήταν αυστηρά προσδιορισμένη. Αντίθετα, ένα κύμα εκτείνεται στο χώρο. Ένα σωματίδιο με κυματική συμπεριφορά πού βρίσκεται; Η απάντηση της κβαντικής θεωρίας, όσο κι αν μας σοκάρει, είναι: «δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πού ακριβώς βρίσκεται.». Με βάση συγκεκριμένες υποθέσεις και πειράματα, οι φυσικοί κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι δεν μπορούμε να μετρήσουμε ταυτόχρονα τη ν θέση και την ορμή ενός σωματιδίου με απεριόριστη ακρίβεια. Η αδυναμία όμως αυτή δεν οφείλεται πειραματικές ατέλειες. Είναι σύμφυτη με την ίδια την κβαντική δομή της ύλης. 10 Ο τιμημένος με βραβείο Νόμπελ Γερμανός φυσικός Werner Heisemberg ( ) το 1927 κωδικοποίησε τα παραπάνω διατυπώνο ντας την αρχή της αβεβαιότητας ή απροσδιοριστίας ως εξής: «Δεν είναι δυνατόν να μετρήσουμε ταυτόχρονα και τη θέση και την ορμή ενός σωματιδίου με απεριόριστη ακρίβεια.» Δίνοντας και την αντίστοιχη σχέση: Εδώ πρέπει να σημειώσουμε ότι τα σύμβολα Δx και Δp x δεν σημαίνουν τη μεταβολή των μεγεθών αλλά το εύρος της αβεβαιότητας με την οποία γνωρίζουμε τα μεγέθη. Όπου h η Σταθερά Planck h=6,626 x Js. Ανάλογες σχέσεις ισχύουν και για τις άλλες διευθύνσεις. 7 Πέρρος Π., Αιτιοκρατία και απροσδιοριστία, στο στις 13/4/

18 Μία άλλη διατύπωση της αρχής της αβεβαιότητας του Heisemberg είναι η: 10 «Η αβεβαιότητα στη μέτρηση της ενέργειας μιας κατάστασης ενός συστήματος είναι αντίστροφα ανάλογη με τον χρόνο που το σύστημα παραμένει σ' αυτή την κατάσταση.» Δηλαδή όλες οι μετρήσεις ενέργειας περιέχουν μια αβεβαιότητα, εκτός αν διαθέτουμε για τη μέτρηση άπειρο χρόνο. Για παράδειγμα, ένα ηλεκτρόνιο κινείται με ταχύτητα 3 x 10 5 m/s μετρημένη με ακρίβεια 0,1%. Με ποια ακρίβεια μπορούμε να προσδιορίσουμε τη θέση του; Εάν στη θέση του ηλεκτρονίου έχουμε μια μπάλα του γκολφ που έχει μάζα 45 g και κινείται με ταχύτητα 20 m/s, μετρημένη με την ίδια ακρίβεια, με ποια ακρίβεια μπορούμε να υπολογίσουμε τη θέση της; Είναι p x = m e υ x = (9,11 x kg ) (3 x 10 5 m/s) = 27,33 x kg m/s Η αβεβαιότητα Δp θα είναι το 0,1 % της παραπάνω τιμής δηλαδή 27,33 x kg m/s Μορφοποιήθηκε: Διάστημα Μετά: 0 στ. Η αβεβαιότητα Δx θα είναι το λιγότερο: Για τις διαστάσεις του ηλεκτρονίου η αβεβαιότητα θέσης είναι τεράστια. Πρόκειται για ένα ηλεκτρόνιο που δεν θα το βρούμε ποτέ. Είναι σαν «να ψάχνεις ψύλλους στ' άχυρα». Με την ίδια διαδικασία, για το μπαλάκι του γκολφ βρίσκουμε αβεβαιότητα ως προς τη θέση Δx 1,16 x m. Για ένα σώμα των διαστάσεων της μπάλας του γκολφ η αβεβαιότητα αυτή είναι μηδαμινή. Πρακτικά γνωρίζουμε με ακρίβεια τη θέση του. 8 8 Ιωάννου Α., Ντάνος Γ., Πήττας Α., Ράπτης Σ., Φυσική Θετικής & Τεχνολογικής κατεύθυνσης Γ τάξη Γενικού Λυκείου, σελ , ΟΕΔΒ, Αθήνα,

19 10 Μορφοποιήθηκε: Επικεφαλίδα 1, Αριστερά 19

20 Λογική και Συναισθήματα Εγγλέζου Χ., Κλεινάκη Δ., Μαρρέ Δ. Cineφιλοσοφούμε στο Σχολείο «Η καρδιά έχει τους λόγους της που η λογική δεν ξέρει.» B. Pascal Στην ταινία φαίνεται έντονα η αντιθετική σχέση μεταξύ λογικής και συναισθημάτων του ανθρώπου. Ο πρωταγωνιστής βρίσκεται σε ένα τεράστιο δίλ λημμα, καθώς θα πρέπει να αποφασίσει για το αν θα μείνει με τη γυναίκα που παντρεύτηκε, έχοντας μια λαμπρή καριέρα, ή αν θα συνεχίσει τη ζωή του με την γυναίκα που ποθεί και έχει το παιδί του στα σπλάχνα της, αφήνοντάς όμως την καριέρα του και τις ανέσεις μίας πλουσιοπάροχης ζωής. Σχεδόν πάντα, όταν έρθει η στιγμή να πάρουμε μια απόφαση και να την υλοποιήσουμε τα συναισθήματα μετρούν εξίσου ή πολλές φορές και περισσότερο από τη σκέψη. Καλώς ή κακώς όμως, όταν τα συναισθήματα κυριαρχήσουν, η λογική μπορεί να μηδενισθεί. Η Λογική και τα Συναισθήματα θεωρούνται πολλές φορές, δύο αιώνιοι εχθροί. Μπορούμε ωστόσο να συμφιλιώσουμε αυτούς τους δύο αιώνιους εχθρούς; Για να εξετάσουμε το ζήτημα πρέπει πρώτα να προσδιορίσουμε τιο ακριβώς είναι το καθένα. Λογική: Πρόκειται για την Ορθολογιστική αντιμετώπιση των διαφόρων καταστάσεων, γεγονότων ή ιδεών. Ακολουθεί μονοπάτια επιστημονικά και ορθά, βασίζεται στη μαθηματική σκέψη, απέχει από προκαταλήψεις, στερεότυπα και θρησκευτικά, πολιτικά, εθνικά ή ιδεολογικά πιστεύω. Όλοι γνωρίζουμε πως η Λογική έχει αποδειχτεί πολλές φορές στην ιστορία του ανθρώπου ή τη καθημερινή ζωή, χάρη στον ορθολογιστικό χαρακτήρα της, ο καλύτερος τρόπος ενέργειας απέναντι στα γεγονότα και τα προβλήματα. Πολλές φορές ωστόσο, η υπερεκτίμηση της έχει παραβιάσει θεμελιώδεις αξίες και ιδανικά. Με αυτό το τρόπο όμως ο άνθρωπος, κάποιοι θεωρούν ότι αντιμετωπίζεται σαν μηχανή που λειτουργεί βάση μερικών αλγορίθμων και όχι ως ον και με συναισθήματα. Συναίσθημα: Πρόκειται για την ααυθόρμητη αντιμετώπιση των διαφόρων καταστάσεων, γεγονότων ή ιδεών. Τα συναισθήματα έέχουν ως βάση τους την ανθρώπινη ψυχολογία και το υποσυνείδητο και πολλές φορές επηρεάζονεται ή προκαλούνείται από θρησκευτικά, πολιτικά, εθνικά ή ιδεολογικά πιστεύω, αλλά και από προκαταλήψεις και δεισιδαιμονίες. Τα Συναισθήματα έχουν αποδειχθεί πολλές φορές ένας πολύ καλός τρόπος αντιμετώπισης των καταστάσεων κυρίως χάρη στην ανθρωπιστική φύση το υς. Πολλές φορές όμως έχουν καλλιεργήσει στερεότυπα, δεισιδαιμονίες και προκαταλήψεις εις βάρος του ορθολογισμού. Υπάρχουν συνεπώς, δύο τρόποι αντίληψης των πραγμάτων. Από τη μια, με τον λογικό νου, που τυπικά ο άνθρωπος έχει συνείδηση, αντίληψη, σκέψη και ικανότητα να συλλογίζεται και να διερωτάται. Από την άλλη, με τον συναισθηματικό νου, που κυριαρχούν τα συναισθήματα και ο αυθορμητισμός. Τα συναισθήματα είναι απαραίτητα για τη σκέψη, και η σκέψη για τα συναισθήματα. Όμως όταν τα πάθη ορμούν η ζυγαριά 10 14, Χωρίς υπογράμμιση, Όχι Εκτεταμένη κατά / Συμπυκνωμένη κατά Σχόλιο [Α.Α.2]: 3άτομα για μία σελίδα ;; Έντονα, Έντονα, 12, Μορφοποιήθηκε: Βασικό 20

21 γέρνει. Είναι ο συναισθηματικός νους που καταλαμβάνει το πάνω χέρι, κατακλύζοντας το λογικό νου. Παραπάνω επισημάναμε τα θετικά και τα αρνητικά της Λογικής και των Συναισθημάτων. Εξετάζοντάας τα καταλήγουμε σε ένα συμπέρασμα. Πως χρησιμοποιώντας τη Λογική για να δαμάσω το αρνητικό Συναίσθημα αλλά αφήνοντας το καλό Συναίσθημα ελεύθερο να δράσει, στην ουσία συμφιλιώνω τους δύο αυτούς εχθρούς. 10 Μορφοποιήθηκε: Βασικό Μορφοποιήθηκε: Επικεφαλίδα 1, Αριστερά, Εσοχή: Πρώτη γραμμή: 0 21

22 Η άποψη του Αριστοτέλη για τα συναισθήματα «τὸ δ ὅτε δεῖ καὶ ἐφ οἷς καὶ πρὸς οὓς καὶ οὗ ἕνεκα καὶ ὡς δεῖ, μέσον τε καὶ ἄριστον, ὅπερ ἐστὶ τῆς ἀρετῆς.» Αριστοτέλης 9 Καρούζος Κ. Κατά τον Αριστοτέλη, η λογική είναι το βασικότερο χαρακτηριστικό του ανθρώπου. Ο Αριστοτέλης πίστευε ότι όλα όσα έχουμε μέσα στο μυαλό μας, ως ιδέες και σκέψεις, έχουν φτάσει μέχρι τη συνείδηση μας χάρη σε όλα όσα έχουμε δει κι ακούσει. Είμαστε, όμως, προικισμένοι από τη γέννησή μας και με μυαλό, που σκέφτεται λογικά. Η Λογική αναδείχθηκε σε επιστήμη από τον Αριστοτέλη. Γι αυτό και ο κορυφαίος Γερμανός φιλόσοφος Καντ είπε ότι «η λογική δεν μπόρεσε να κάνει ούτε ένα βήμα μπροστά από τη λογική που ξέρουμε από την εποχή του Αριστοτέλη». Αριστοτέλης και συναισθήματα Καρούζος Κ. «τὸ δ ὅτε δεῖ καὶ ἐφ οἷς καὶ πρὸς οὓς καὶ οὗ ἕνεκα καὶ ὡς δεῖ, μέσον τε καὶ ἄριστον, ὅπερ ἐστὶ τῆς ἀρετῆς.» Αριστοτέλης 10 Ωστόσο, Ο Αριστοτέλης θεωρεί πως το πρόβλημα για τον άνθρωπο δεν είναι η συναισθηματικότητά του, αλλά η καταλληλότητα του συναισθήματος και της έκφρασής του. Ούτε εκθειάζει, αλλά ούτε και καταδικάζει τις τάσεις που είναι εγγενείς στον άνθρωπο αυτές οι τάσεις είναι αδιάφορες καθαυτές, γίνονται αγαθές ή κακές, όταν αντίστοιχα υποτάσσονται ή αφήνονται να κυριαρχήσουν πάνω στο «δίκαιο κανόνα», τον οποίο η έλλογη φύση μας συλλαμβάνει για τον εαυτό της και προσπαθεί να επιβάλλει σε αυτές. Το ερώτημα που τίθεται είναι: με ποιον τρόπο μπορούμε να διαμορφώσουμε τις τάσεις για ηδονή και λύπη χωρίς να τις καταπνίξουμε; Πως θα εμφυσήσουμε νοημοσύνη στα συναισθήματά μας, ώστε να φθάσουμε στην αυτοκυριαρχία; Με την αγωγή και την παιδεία, όπως ισχυρίστηκε και ο δάσκαλός του ο Πλάτων , Έντονα, Όχι Εκτεταμένη κατά / Συμπυκνωμένη κατά 14, Έντονα, Χωρίς υπογράμμιση, Όχι Εκτεταμένη κατά / Συμπυκνωμένη κατά Μορφοποιήθηκε: Επικεφαλίδα 1, Αριστερά Έντονα, Όχι Εκτεταμένη κατά / Συμπυκνωμένη κατά 14, Όχι Εκτεταμένη κατά / Συμπυκνωμένη κατά 12,, Ελληνικά (Ελλάδας) 12, Μορφοποιήθηκε: Βασικό, Δεξιά, Διάστιχο: μονό Έντονα, Μορφοποιήθηκε: Προεπιλεγμένη γραμματοσειρά, Χωρίς υπογράμμιση, Όχι Εκτεταμένη κατά / Συμπυκνωμένη κατά Μορφοποιήθηκε: Βασικό, Αριστερά, Διάστιχο: μονό Μορφοποιήθηκε: Διάστιχο: Πολλαπλό 1,15 γραμμές Για τον Αριστοτέλη δεν αρκεί μόνο να γνωρίζουμε το είδος του συναισθήματος ή της πράξης για να διαπιστώσουμε αν η συμπεριφορά ενός ανθρώπου είναι μεσότητα, αλλά πρέπει να εξετάσουμε συγκεκριμένες παραμέτρους. Σε αυτές εντάσσει το ν χρόνο, τις συνθήκες, τον σκοπό και τον τρόπο εκδήλωσης του συναισθήματος, καθώς και τα πρόσωπα προς τα οποία εκδηλώνεται. Αυτό σημαίνει πως η ίδια συμπεριφορά, κάτω από 9 Ηθικά Νικομάχεια, Β6, Ηθικά Νικομάχεια, Β6,

23 άλλες παραμέτρους, μπορεί να είναι άλλοτε αρετή και άλλοτε κακία. Πάντως, ο Αριστοτέλης φροντίζει έπειτα να προφυλάξει την άποψή από κάθε παρανόηση, τονίζοντας πως όλα τα κατονομάσιμα συναισθήματα ή ενεργήματα δεν επιδέχονται μεσότητα Μορφοποιήθηκε: Επικεφαλίδα 1, Αριστερά, Διάστιχο: Πολλαπλό 1,15 γραμμές 11 Αμπελάς Ι.Π., Φιλοσοφικός Λόγος, Αρχαία Ελληνική Γραμματεία Θεωρητικής Κατεύθυνσης Γ Λυκείου Αριστοτέλους «Ηθικά Νικομάχεια», σελ. 35, Π.Π. Γε.Λ. Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης, στο στις 26/4/

24 10 24

25 Η ΕΕλευθερία Βούλησης Ανδριόπουλος Θ., Καρούζος Κ. Cineφιλοσοφούμε στο Σχολείο «Οι φιλόσοφοι συνηθίζουν να μιλάνε για την βούληση σαν να ήταν το πιο γνωστό πράγμα στον κόσμο.» F. Nietzsche Η ελευθερία βούλησης αποτελεί τον φιλοσοφικό όρο που περιγράφει την ικανότητα του ανθρώπου να θέτει στόχους και να αποφασίζει να τους πραγματοποιεί καθώς και την δυνατότητα επιλογής σχεδίου δράσης μεταξύ διάφορων εναλλακτικών λύσεων. Συνέπεια της αποδοχής της ύπαρξης ελεύθερης βούλησης είναι πως οι πράξεις των ανθρώπων δεν είναι προκαθορισμένες και άρα τα πάντα είναι πιθανά. Κάθε επιλογή είναι αβίαστη, αλλά όχι τυχαία 12. Κατά τον Ντέιβιντ Χιουμ «Λέγοντας ελευθερία λοιπόν μπορεί να εννοούμε την δύναμη να πράττουμε ή να μην πράττουμε σύμφωνα με τους καθορισμούς της βούλησης.[ ] Λίγοι κάνουν διάκριση ανάμεσα στην ελευθερία της αυτενέργειας και την ελευθερία της αδιαφορίας ανάμεσα σε αυτήν που αντιτίθεται στην βία (τον καταναγκασμό) και σε εκείνη που συνεπάγεται άρση της αναγκαιότητας και των αιτιών. Η πρώτη είναι η πιο κοινή σημασία της λέξης, και καθώς είναι το μόνο είδος ελευθερίας που ενδιαφερόμαστε να διατηρήσουμε, οι σκέψεις μας στρέφονται κυρίως προς αυτήν και σχεδόν πάντα την συγχέουμε με την άλλη.» 13 Ενδιαφέρουσα είναι η ανάλυση που κάνει ο Νίτσε στο «Πέρα από το καλό και το κακό». Γράφει: «Οι φιλόσοφοι συνηθίζουν να μιλάνε για την βούληση σαν να ήταν το πιο γνωστό πράγμα στον κόσμο. [ ] Αλλά εμένα η βούληση μου φαίνεται πάνω από όλα κάτι το πολύπλοκο, κάτι που μόνο σαν λέξη έχει ενιαίο νόημα». Συνεχίζει αναλύοντας τα περιεχόμενα μίας βούλησης: κατάσταση προς- και από-, αίσθηση, αίσθημα, σκέψη, πάθος. Η ελευθερία της βούλησης χαρακτηριστικά του φαίνεται σαν «πάθος υπερτέρησης». Υπάρχει εκεί εντολή, διαταγή. «Ένας άνθρωπος που βούλεται, προστάζει κάτι μέσα του, το οποίο υπακούει ή για το οποίο νομίζει πως υπακούει». Από εδώ, στη «Βούληση για Δύναμη» η απόσταση είναι μικρή. 14 Ο Καντ (αριστερά) διαχωρίζει την φύση από την ελευθερία. Στη φύση, θεωρεί, ισχύει κάθε φυσική νομοτέλεια συμπεριλαμβανομένης της αιτιότητας. Κάθε γεγονός 12 Πόσο ελεύθερη είναι η ελεύθερη βούληση, Καθημερινή/The New York Times στο στις 22/3/ Χιουμ Ν., Πραγματεία για την ανθρώπινη φύση, βιβλίο ΙΙ, μέρος ΙΙΙ, κεφάλαιο ΙΙ, μτφρ. Σ. Βιρβιδάκης 14 Δήμου Ν., Για την ελευθερία της βούλησης, στο στις 22/3/ Έντονα, 12, Έντονα

26 υποτάσσεται στην ακολουθία του αιτιοκρατικού μηχανισμού. Το ίδιο δεν μπορεί παρά να ισχύει και για τον άνθρωπο και κάθε δραστηριότητά του. Εάν, ωστόσο, η αναγκαιότητα αυτή υπέτασσε τον άνθρωπο πλήρως, τότε αρχές και έννοιες όπως ηθικοί κανόνες, το αίσθημα ευθύνης, η επιδίωξη σκοπών και η ενοχή θα στερούνταν νοήματος. Και μιας και αυτές οι έννοιες είναι απολύτως βάσιμες και θεμιτές, οδηγούμαστε στο συμπέρασμα πως ο άνθρωπος αποτελεί ταυτόχρονα μέρος ενός άλλο κόσμου, πέραν αυτού της φύσης, εκείνου της ελευθερίας, του νοητού κόσμου 15. «Η μοναδική αρχή της ηθικότητας συνίσταται πράγματι στην ανεξαρτησία από κάθε ύλη του νόμου και εντούτοις συγχρόνως στον καθορισμό της προαίρεσης μέσω μόνης της καθολικής νομοθετικής μορφής, για την οποία πρέπει να είναι ικανός ένας γνώμονας, Αλλά η ανεξαρτησία εκείνη είναι η ελευθερία με την αρνητική, ενώ η τούτη η ίδια νομοθεσία του καθαρού, και, ως τέτοιου του πρακτικού Λόγου, είναι η ελευθερία με την θετική σημασία. Συνεπώς ο ηθικός νόμος δεν εκφράζει τίποτε άλλο από την αυτονομία του καθαρού πρακτικού Λόγου, δηλαδή της ελευθερίας, και αυτή η ίδια είναι ο μορφολογικός όρος όλων των γνωμόνων, υπό τον οποίο και μόνο μπορούν να εναρμονισθούν με τον ανώτατο πρακτικό νόμο.» 16 Οι αρχαίοι φιλόσοφοι φαίνεται να μην είχαν εντοπίσει κάποιο πρόβλημα. Γι αυτούς υπήρχαν επιθυμίες (ορέξεις) και ο νους επεξεργαζόταν αυτές τις τάσεις και αποφάσιζε. Ο Αριστοτέλης χώριζε τα μέρη της ψυχής σε τρία: λογιστικό, θυμικό και επιθυμητικό. Η βούληση ανήκει στο λογιστικό, «ἔν τε τῷ λογιστικῷ γὰρ ἡ βούλησις». Η βούληση κινεί: «ἓν δή τι τὸ κινοῦν, τὸ ὀρεκτικόν», «νῦν δὲ ὁ μὲν νοῦς οὐ φαίνεται κινῶν ἄνευ ὀρέξεως (ἡ γὰρ βούλησις ὄρεξις, ὅταν δὲ κατὰ τὸν λογισμὸν κινῆται, καὶ κατὰ βούλησιν κινεῖται)». Φυσικά υπάρχει και η περίπτωση της παράλογης επιθυμίας που επιδιώκει κάτι επειδή, λανθασμένα, το θεωρεί καλό. Ο νους είναι πάντα σωστός αλλά η επιθυμία και φαντασία μπορεί να λανθάνουν. «νοῦς μὲν οὖν πᾶς ὀρθός ἐστιν ὄρεξις δὲ καὶ φαντασία καὶ ὀρθὴ καὶ οὐκ ὀρθή». (Αριστοτέλης, Περί Ψυχής b). Οι Στωικοί μιλούσαν για «εὔύλογον ὄόρεξιν» (δηλαδή λογική). Στις αρχαίες αναλύσεις η βούληση δεν ήταν η διαδικασία της επιλογής (αυτή την έκανε ο νους) ήταν απλώς ο μοχλός της απόφασης και άρα η αιτία της πράξης. Θέμα ελευθερίας δεν τίθεται σε κανένα αρχαίο στοχαστή. Ο άνθρωπος αποφασίζει, είτε λογικά, είτε παράλογα χωρίς να αναρωτιέται αν είναι ή όχι ελεύθερος να το κάνει. Σιωπηρά εξυπακούεται ότι, σε κάθε περίπτωση, είναι υπεύθυνος για την επιλογή του. Η ελευθερία του είναι η συμμόρφωση με τους νόμους της φύσης του, της λογικής και του κόσμου Σύμφωνα με μία άλλη εκδοχή η ελεύθερη βούληση στερείται νοήματος εξαιτίας των πολλαπλών παραγόντων που επηρεάζουν μία απόφαση. Κατά αυτή την εκδοχή τα γονίδια, η αγωγή, οι εμπειρίες, το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον, η μόρφωση, το φύλ λο, η φυλή, η σωματική διάπλαση, η εμφάνιση, η κοινωνική και επαγγελματική θέση, το θρήσκευμα, η ηλικία, η υγεία, η οικονομική κατάσταση και άλλοι απρόβλεπτοι 15 Ηλιόπουλος Χ, Η Ελευθερία της βούλησης στους Hume, Kant και Fichte, στο στις 22/3/ Καντ Ι., Κριτική του Πρακτικού Λόγου, μτφ. Κ. Ανδρουλιδάκης, σελ 56, εκδόσεις Εστία, Αθήνα, 2006, σελ 56, 17 Δήμου Ν., ο.π. στις 22/3/

27 παράγοντες δεν αφήνουν περιθώρια στο άτομο για ελεύθερη επιλογή παρά προκαθορίζουν κάθε ανθρώπινη απόφαση. Άλλωστε την υποδούλωση των αρχόντων και των πολιτών στο χρήμα, που μπορεί να επιφέρει την καταστροφή μίας πόλης περιγράφει ο Σόλων: «αὐτοὶ δὲ φθείρειν μεγάλην πόλιν ἀφραδίηισιν/ ἀστοὶ βούλονται χρήμασι πειθόμενοι / δήμου θ ἡγεμόνων ἄδικος νόος οἷσιν ἑτοῖμον/ ὕβριος ἐκ μεγάλης ἄλγεα πολλὰ παθεῖν / οὐ γὰρ ἐπίστανται κατέχειν κόρον οὐδὲ παρούσας εὐφροσύνας κοσμεῖν δαιτὸς ἐν ἡσυχίηι» (Σόλων, ἡμετέρη δὲ πόλις οὔποτ' ὀλεῖται, 3D, 4W), «είναι, αντίθετα, των αστών των ίδιων η βούληση που καταστρέφει μια μεγάλη πόλη, η έλλειψη σύνεσης και η υποδούλωσή τους στο χρήμα το ίδιο χωρίς αρχές είναι και του δήμου οι ηγέτες, που από τη μεγάλη αλαζονεία τους πολλά μέλλει να τραβήξουν: γιατί είναι ανίκανοι να συγκρατήσουν την υπερβολή και να απολαύσουν ένα γιορταστικό συμπόσιο με την πρέπουσα τάξη και πνευματική ησυχία.» 18.Ακόμα κατά τον Πυθαγόρα: «' EΕλεύθερον ἀαδύνατον εἶίναι τὸόν πάθεσι δουλεύοντα καὶί ὑυπὸό παθῶών κρατούμενον.», είναι αδύνατο να θεωρείται ελεύθερος αυτός που είναι δούλος στα πάθη του και κυριαρχείται από αυτά. Κατά την ορθόδοξη χριστιανική διδασκαλία ο άνθρωπος έχει την δυνατότητα ελεύθερης βούλησης ως στοιχείο της εικόνας του Θεού. Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη «καὶ εἶπεν ὁ Θεός ποιήσωμεν ἄνθρωπον κατ εἰκόνα ἡμετέραν καὶ καθ ὁμοίωσιν» (Γεν 1, 26), «καὶ ἐποίησεν ὁ Θεὸς τὸν ἄνθρωπον, κατ εἰκόνα Θεοῦ ἐποίησεν αὐτόν» (Γεν 1, 27). Η εξήγηση της διδασκαλίας είναι η εξής, η δημιουργία του ανθρώπου «κατ εἰκόνα» του Θεού αποτελεί την τιμητική διάκριση του ανθρώπου σε σχέση με την υπόλοιπη δημιουργία. Το στοιχείο της εικόνας του Θεού στον άνθρωπο είναι το λογικό και η ελεύθερη βούληση. Ο Θεός, επιπλέον, έδωσε στους πρωτόπλαστους τη δυνατότητα να τον πλησιάσουν ακόμα περισσότερο, δηλαδή να του μοιάσουν. Γι αυτό η Παλαιά Διαθήκη τονίζει ότι ο άνθρωπος πλάστηκε όχι μόνο «κατ εἰκόνα» αλλά και «καθ ὁμοίωσιν» του Θεού. Την «ομοίωση» με το Θεό θα επιτύγχανε ο άνθρωπος με τη σωστή χρήση της ελεύθερης βούλησης. Όπως τονίζει ο άγιος Γρηγόριος Νύσσης, «το κατ εικόνα το έχουμε από τη κτίση μας, ενώ το καθ ομοίωση το κατορθώνουμε με την προαίρεσή μας.». 19 Ωστόσο έχει διατυπωθεί η άποψη ότι η Η έννοια της ελεύθερης βούλησης είναι ασυμβίβαστη με την επιστήμη και ιδιαίτερα με την ψυχιατρική. Μία απόφαση χωρίς αίτια, χωρίς κίνητρα, (αυτό σημαίνει ελεύθερη) θα ήταν αδύνατο να ερευνηθεί ή ακόμα και να κατανοηθεί. Θα ανήκε στον χώρο της μεταφυσικής, από τον οποίο έτσι κι αλλιώς προέρχεται η ιδέα μίας ελεύθερης βούλησης. 20 Η νευροεπιστήμη, και η συμπεριφορική βιολογία γενικότερα, αποκαλύπτουν βαθμιαία τους μηχανισμούς που μας κάνουν αυτό που είμαστε: πώς παίρνουμε αποφάσεις και ελέγχουμε τις ορμές μας, πώς τα γ ονίδιά μας διαμορφώνουν τις κοινωνικές επιθυμίες μας και πώς το σύστημα ανταμοιβής μας προσαρμόζεται ώστε να αντιδρά σε ικανοποιητικές εμπειρίες. Με κάποιον ανεξήγητο τρόπο η θέληση κάνει μια αβίαστη επιλογή. Το πρόβλημα είναι ότι οι επιλογές γίνονται από εγκεφάλους και οι εγκέφαλοι λειτουργούν αιτιωδώς περνούν δηλαδή από τη μία 18 Καζαζής Ι.Ν & Καραμήτρου Α., Ανθολόγιο Αρχαϊκής Λυρικής Ποίησης, σελ 94, ΟΕΔΒ, Αθήνα, Συλλογικό, Ορθόδοξη πίστη και Λατρεία Α Γενικού Λυκείου, σελ 31-32, ΟΕΒΔ, Αθήνα, Δήμου Ν., 11 πράγματα που δεν ξέρουμε, στο στις 23/3/ , Ελληνικά (Ελλάδας), Ελληνικά (Ελλάδας)

28 κατάσταση στην άλλη ως αποτέλεσμα προγενέστερων συνθηκών. Επιπλέον, παρ ' ότι οι εγκέφαλοι παίρνουν αποφάσεις, δεν υπάρχει διακεκριμένη εγκεφαλική δομή ή δίκτυο νευρώνων το οποίο να χαρακτηρίζεται ως «θέληση», ούτε επίσης μια δομή νευρώνων η οποία να λειτουργεί σε αιτιώδες κενό. Το αναπόφευκτο συμπέρασμα είναι ότι μια φιλοσοφία αφιερωμένη στην αναίτια επιλογή είναι εξωπραγματική Ορισμένοι φυσικοί όμως υποστηρίζουν ότι η ελεύθερη βούληση αποτελεί προϋπόθεση για την ανακάλυψη θεωριών και τον σχεδιασμό πειραμάτων. Αυτό επιβεβαιώνεται, όπως ήδη είδαμε 22, από την κβαντική φυσική, τη θεωρία που θεμελιώνει την πραγματικότητα στην τυχαία εναλλαγή μικροσκοπικών σωματιδίων 23. «Έχω απόλυτη επίγνωση των κινήτρων μου και είμαι απόλυτα υπεύθυνος για τις πράξεις μου. Είναι όλα συνειδητά.» υποστήριζε ο αείμνηστος, βραβευμένος με βραβείο Νομπέλ, γάλλος μοριακός βιολόγος Jacques Μonod, γόνος αυστηρής οικογένειας Ουγενότων. «Jacques, ας πούμε απλά ότι όλα όσα είπε ο Freud ισχύουν για μένα και όχι για σένα» του απάντησε κάποτε ο επίσης βραβευμένος με βραβείο Νομπέλ αμερικανός νευροβιολόγος Gerald Εdelman. «Ακριβώς, αγαπητέ μου φίλε» απάντησε ο Μonod 24. Ο διάλογος αυτός μεταξύ δύο κορυφαίων επιστημόνων αναδεικνύει τις διαφορετικές απόψεις που διατυπώνονται γι α αυτό το βασικό ερώτημα που έχει θέσει ο άνθρωπός, είμαστε ελεύθεροι και κυρίαρχοι των πράξεών μας; Ίσως τελικά να μην καταλήξουμε ποτέ. Σχόλιο [Α.Α.3]: Ίσως θα έπρεπε να υπάρχει μία τελική συμπερασματική παράγραφος για το σύνολο της εργασίας 21 Τσέρτσλαντ Π., Έχουμε ελεύθερη βούληση;, στο στις 23/3/ Βλέπε Τύχη, Πιθανότητες και αιτιοκρατία στις επιστήμες, Αρχή της Απροσδιοριστίας 23 Πόσο ελεύθερη είναι η ελεύθερη βούληση;, ο.π. 24 Κούβελας Η., Υπάρχει ελευθερία της βούλησης;, στο «Βήμα Ιδεών», σελ 22, τ. 41, Σεπτέμβριος 2010, Αθήνα 28

29 10 Μορφοποιήθηκε: Διατήρηση με επόμενα Ο Ηρακλής ανάμεσα στον Δρόμο της Αρετής και της Κακίας Μορφοποιήθηκε: Λεζάντα, Στοιχισμένο στο, Εσοχή: Πρώτη γραμμή: 0 εκ., Διάστιχο: μονό Μορφοποιήθηκε: Επικεφαλίδα 1 29

30 Βιβλιογραφία Δικτυογραφία Cineφιλοσοφούμε στο Σχολείο 10 Μορφοποιήθηκε: Διάστιχο: μονό 30

Η Ιστορία του Αγγελιοφόρου Όπως αποκαλύφθηκε στον Μάρσαλ Βιάν Σάμμερς στης 23 Μάιου 2011 στο Μπόλντερ, Κολοράντο, ΗΠΑ

Η Ιστορία του Αγγελιοφόρου Όπως αποκαλύφθηκε στον Μάρσαλ Βιάν Σάμμερς στης 23 Μάιου 2011 στο Μπόλντερ, Κολοράντο, ΗΠΑ Η Ιστορία του Αγγελιοφόρου Όπως αποκαλύφθηκε στον Μάρσαλ Βιάν Σάμμερς στης 23 Μάιου 2011 στο Μπόλντερ, Κολοράντο, ΗΠΑ Σήμερα θα πούμε την ιστορία του Αγγελιοφόρου. Είναι μια ιστορία που ενέχει πολλή δύναμη

Διαβάστε περισσότερα

Όμιλος Λογοτεχνίας. Δράκογλου Αναστασία, Κιννά Πασχαλίνα

Όμιλος Λογοτεχνίας. Δράκογλου Αναστασία, Κιννά Πασχαλίνα Όμιλος Λογοτεχνίας Δράκογλου Αναστασία, Κιννά Πασχαλίνα Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Σερρών «Κων/νος Καραμανλής» Δράκογλου Αναστασία, adrakogl@yahoo.gr Κιννά Πασχαλίνα, kinpash@yahoo.gr ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Διαβάστε περισσότερα

Το σύμπαν μέσα στο οποίο αναδύεστε

Το σύμπαν μέσα στο οποίο αναδύεστε ΑΝΑΦΟΡΑ ΠΡΩΤΗ Το σύμπαν μέσα στο οποίο αναδύεστε Στέλνουμε χαιρετισμούς. Χαιρόμαστε πολύ που έχουμε αυτήν την ευκαιρία να μιλήσουμε με σας ξανά και να παράσχουμε τις πληροφορίες που είμαστε έτοιμοι να

Διαβάστε περισσότερα

Το Ταξίδι Απελευθέρωσης

Το Ταξίδι Απελευθέρωσης Το Ταξίδι Απελευθέρωσης Όπως αποκαλύφθηκε στον Αγγελιοφόρο του Θεού, Μάρσαλ Βιάν Σάμμερς στης 2 Μαρτίου 2011, στο Μπόλντερ, Κολοράντο, ΗΠΑ Η πνευματικότητα είναι βασικά μια αναζήτηση ελευθερίας ελευθερία

Διαβάστε περισσότερα

Το Κάλεσμα του Αγγελιοφόρου

Το Κάλεσμα του Αγγελιοφόρου Το Κάλεσμα του Αγγελιοφόρου Όπως αποκαλύφτηκε στον Μάρσαλ Βιάν Σάμμερς στης 3 Σεπτεμβρίου, 2014 στο Μπόλντερ, Κολοράντο, ΗΠΑ Ο Θεός έχει στείλει έναν Αγγελιοφόρο στον κόσμο, που είναι σταλμένος από την

Διαβάστε περισσότερα

Η ιστορία της Εκκλησίας ενδιαφέρει όχι μόνο τα μέλη της αλλά και κάθε άνθρωπο που επιθυμεί να γνωρίσει τα διάφορα πνευματικά ρεύματα που διαμόρφωσαν

Η ιστορία της Εκκλησίας ενδιαφέρει όχι μόνο τα μέλη της αλλά και κάθε άνθρωπο που επιθυμεί να γνωρίσει τα διάφορα πνευματικά ρεύματα που διαμόρφωσαν Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΑΙ Η ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ Η ιστορία της Εκκλησίας ενδιαφέρει όχι μόνο τα μέλη της αλλά και κάθε άνθρωπο που επιθυμεί να γνωρίσει τα διάφορα πνευματικά ρεύματα που διαμόρφωσαν τον κόσμο.

Διαβάστε περισσότερα

Οι 21 όροι του Λένιν

Οι 21 όροι του Λένιν Οι 21 όροι του Λένιν 1. Όλη η προπαγάνδα και η αναταραχή, πρέπει να φέρουν έναν πραγματικά κομμουνιστικό χαρακτήρα και σύμφωνα με το πρόγραμμα και τις αποφάσεις της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Όλα τα όργανα

Διαβάστε περισσότερα

ΠΤΥΧΕΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΖΩΟΛΑΤΡΙΑΣ! ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου - καθηγητού Δε χρειάζεται να είναι κάποιος ειδικός για να διαπιστώσει

ΠΤΥΧΕΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΖΩΟΛΑΤΡΙΑΣ! ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου - καθηγητού Δε χρειάζεται να είναι κάποιος ειδικός για να διαπιστώσει ΠΤΥΧΕΣ ΤΟΥ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΖΩΟΛΑΤΡΙΑΣ! ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου - καθηγητού Δε χρειάζεται να είναι κάποιος ειδικός για να διαπιστώσει την τραγικότητα του σημερινού ανθρώπου, η οποία οφείλεται

Διαβάστε περισσότερα

Ο «ΕΚΑΛΟΓΟΣ» ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ

Ο «ΕΚΑΛΟΓΟΣ» ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ Ο «ΕΚΑΛΟΓΟΣ» ΤΟΥ ΚΑΛΟΥ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ 1. Ύπνος: Δεν βοηθάει να ξενυχτήσουμε διαβάζοντας το προηγούμενο βράδυ, προσπαθώντας να συγκεντρώσουμε το σύνολο της ύλης στο μυαλό μας. Η κούραση, δε θα μας επιτρέψει

Διαβάστε περισσότερα

Το ολοκαύτωμα της Κάσου

Το ολοκαύτωμα της Κάσου Το ολοκαύτωμα της Κάσου Το βρίκιον Άρης, 1881 Κολοβός Γεώργιος Ερευνητής Συγγραφέας Πτυχιούχος Διοίκησης Ναυτιλιακών και Μεταφορικών Επιχειρήσεων Ανώτατου Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Πειραιά Εισαγωγή

Διαβάστε περισσότερα

Περίοδος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής Ο Ιησούς περπατά στους δρόμους μας, έρχεται στα σπίτια μας για να μας προσφέρει την πίστη

Περίοδος της Μεγάλης Τεσσαρακοστής Ο Ιησούς περπατά στους δρόμους μας, έρχεται στα σπίτια μας για να μας προσφέρει την πίστη Αποφάσισα να προκηρύξω ένα έτος της Πίστεως το οποίο θα αρχίσει στις 11 Οκτωβρίου 2012, πεντηκοστή επέτειο από την έναρξη της Β Συνόδου του Βατικανού και θα λήξει με την Πανήγυρη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού,

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ» ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2005

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ» ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2005 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «ΚΡΗΤΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ» ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2005 Στη βάση του περίτεχνου ανδριάντα του Στρατηλάτη Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στην Τρίπολη, υπάρχει το εξής έμμετρο επίγραμμα: «Σε άτι γοργό καβαλάρης

Διαβάστε περισσότερα

Πολιτικές και χρηματοδότηση. Γιάννης Θεοδωράκης Πρόεδρος ρ Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ατόμων με ΣΚΠ

Πολιτικές και χρηματοδότηση. Γιάννης Θεοδωράκης Πρόεδρος ρ Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ατόμων με ΣΚΠ Πολιτικές και χρηματοδότηση υγείας: Η άποψη των ασθενών Γιάννης Θεοδωράκης Πρόεδρος ρ Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ατόμων με ΣΚΠ Στο 1 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ασθενών που πραγματοποιήθηκε στις 2 Νοεμβρίου στην

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ Β ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ Β ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ ΚΑΙ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΣΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΌ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Η ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ & ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΔΙΑΣΠΟΡΑΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ Β ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΠΟΛΕΜΟ

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΩΝ ΟΡΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΑΤΟΙΚΕΙΝ» ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΩΝ ΟΡΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΑΤΟΙΚΕΙΝ» ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΩΝ ΓΕΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΩΝ ΟΡΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ «ΑΣΦΑΛΩΣ ΚΑΤΟΙΚΕΙΝ» ΚΟΙΝΟΧΡΗΣΤΟΙ ΧΩΡΟΙ ΓΕΝΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΑΡΘΡΟ 1. ΟΡΙΣΜΟΙ Αξία καινούργιου: Είναι το ποσό που απαιτείται για την ανακατασκευή του κτιρίου

Διαβάστε περισσότερα

Θερινά ΔΕΝ 2011 "ακολουθώντας τη ροή" - η ματιά μου

Θερινά ΔΕΝ 2011 ακολουθώντας τη ροή - η ματιά μου 1/5 Τετάρτη 24 Αυγούστου 2011- Άννη Βασιλείου, Υπεύθυνη δράσης Δ.Ε.Ν. Θερινά ΔΕΝ 2011 "ακολουθώντας τη ροή" - η ματιά μου Μέρη του όλου - Τι ζωγράφισες; ρώτησε η εμψυχώτρια το κορίτσι. - Το όλον. απάντησε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ-ΚΕΦ. ΙΑ -ΙΒ Θέμα: ο μύθος του Πρωταγόρα και το επιμύθιο

ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ-ΚΕΦ. ΙΑ -ΙΒ Θέμα: ο μύθος του Πρωταγόρα και το επιμύθιο ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΠΡΩΤΑΓΟΡΑΣ-ΚΕΦ. ΙΑ -ΙΒ Θέμα: ο μύθος του Πρωταγόρα και το επιμύθιο Στάδια εξέλιξης του ανθρώπου Α Στάδιο Απουσία θνητών ειδών ἦν γάρ ποτε χρόνος, ὅτε θεοὶ μὲν ἦσαν, θνητὰ δὲ γένη οὐκ ἦν Β Στάδιο

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΣΤΟΛΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΕΝΣΤΟΛΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ : 10.824,00

ΠΡΟΜΗΘΕΙΑΣ ΣΤΟΛΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΕΙΔΙΚΟ ΕΝΣΤΟΛΟ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ : 10.824,00 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΗΜΑΘΙΑΣ ΔΗΜΟΣ ΒΕΡΟΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΑΣΤΥΝΟΜΙΑΣ «Προμήθεια στολών για το ειδικό ένστολο προσωπικό της Δημοτικής Αστυνομίας του Δήμου Βέροιας, για χρονικό διάστημα δύο (2)

Διαβάστε περισσότερα

συνήλθε στην Αίθουσα των συνεδριάσεων του Βουλευτηρίου η Βουλή σε ολομέλεια για να συνεδριάσει υπό την προεδρία του Ε Αντιπροέδρου αυτής κ.

συνήλθε στην Αίθουσα των συνεδριάσεων του Βουλευτηρίου η Βουλή σε ολομέλεια για να συνεδριάσει υπό την προεδρία του Ε Αντιπροέδρου αυτής κ. ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ ΙΕ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΣΥΝΟΔΟΣ Β ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ϞΔ Δευτέρα 24 Φεβρουαρίου 2014 Αθήνα, σήμερα στις 24 Φεβρουαρίου 2014, ημέρα Δευτέρα και ώρα 18.08 συνήλθε στην

Διαβάστε περισσότερα

Διεπιστημονική γνώση και ενοποιημένη Απάντηση, δηλαδή: Ηθική Ψυχολογική Λογική Πολιτική Κοσμολογική

Διεπιστημονική γνώση και ενοποιημένη Απάντηση, δηλαδή: Ηθική Ψυχολογική Λογική Πολιτική Κοσμολογική Κ. Γ. ΝΙΚΟΛΟΥΔΑΚΗΣ 1 Διεπιστημονική γνώση και ενοποιημένη Απάντηση, δηλαδή: Ηθική Ψυχολογική Λογική Πολιτική Κοσμολογική Δίνεται μία ενιαία απάντηση που συνδέει μεταξύ τους διαφορετικά ζητήματα με λογική

Διαβάστε περισσότερα

ΜΝΗΜΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ. Ομιλία κ. Κωνσταντίνου Δ. Πυλαρινού, Βόλος, 28/1/2013

ΜΝΗΜΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ. Ομιλία κ. Κωνσταντίνου Δ. Πυλαρινού, Βόλος, 28/1/2013 1 ΜΝΗΜΗ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ Ομιλία κ. Κωνσταντίνου Δ. Πυλαρινού, Βόλος, 28/1/2013 Κλήθηκα με την τιμητική πρόσκληση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτη Δημητριάδος, κ.κ. Ιγνατίου να μιλήσω στη σημερινή συγκινητική

Διαβάστε περισσότερα

Αρμέγει δήθεν ο Γιώργος τα πρόβατά του κάθε πρωί και γεμίζει καρδάρες με γάλα το οποίο αποθηκεύεται σε δοχεία μεγάλης χωρητικότητας και μεταφέρεται σ

Αρμέγει δήθεν ο Γιώργος τα πρόβατά του κάθε πρωί και γεμίζει καρδάρες με γάλα το οποίο αποθηκεύεται σε δοχεία μεγάλης χωρητικότητας και μεταφέρεται σ Αρμέγει δήθεν ο Γιώργος τα πρόβατά του κάθε πρωί και γεμίζει καρδάρες με γάλα το οποίο αποθηκεύεται σε δοχεία μεγάλης χωρητικότητας και μεταφέρεται σ εργοστάσιο επίσης δήθεν δικής του ιδιοκτησίας όπου

Διαβάστε περισσότερα

Σεπτέμβριος 2011: Εφημερίδα μηνός Αυγούστου, έκδ. 34 η

Σεπτέμβριος 2011: Εφημερίδα μηνός Αυγούστου, έκδ. 34 η Σεπτέμβριος 2011: Εφημερίδα μηνός Αυγούστου, έκδ. 34 η Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΗΣ ΧΛΩΡΑΚΑΣ Την πάσα ελπίδα μου, και όλες μου τις ελπίδες, εις σε ανατίθημι. Μήτηρ του Θεού φύλαξον με υπό την σκέπη σου: Ο Αύγουστος είναι

Διαβάστε περισσότερα

Αγάθη Γεωργιάδου Λογοτεχνία και Πανελλαδικές Εξετάσεις 1

Αγάθη Γεωργιάδου Λογοτεχνία και Πανελλαδικές Εξετάσεις 1 Αγάθη Γεωργιάδου Λογοτεχνία και Πανελλαδικές Εξετάσεις 1 Η Νεοελληνική Λογοτεχνία Γ Λυκείου Θεωρητικής Κατεύθυνσης είναι ένα πολύπαθο μάθημα. Η εμπλοκή του στις πανελλαδικές εξετάσεις το μετατρέπει σε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ 2009 2010 ΟΔΗΓΟΣ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ν. Ιωνία, ΒΟΛΟΣ Τη συγκέντρωση της ύλης του και την επιμέλεια της έκδοσης είχε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2008 ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΡΧΗΓΟ ΤΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ

ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2008 ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΑΡΧΗΓΟ ΤΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2008 ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ ΠΡΟΣ κ. ΓΕΩΡΓΙΟ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΑΡΧΗΓΟ ΤΗΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΗΣ ΑΝΤΙΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΟΥ ΠΑΣΟΚ Θέμα: Θέσεις της ΚΕΕΕ για την ελληνική οικονομία

Διαβάστε περισσότερα

ΙΙ, 3-4. Α. Ερωτήσεις ανοικτού τύπου ή ελεύθερης ανάπτυξης

ΙΙ, 3-4. Α. Ερωτήσεις ανοικτού τύπου ή ελεύθερης ανάπτυξης ΙΙ, 3-4 1. Παραδείγµατα ερµηνευτικών ερωτήσεων Α. Ερωτήσεις ανοικτού τύπου ή ελεύθερης ανάπτυξης 1. Τι σήµαινε για τους Αθηναίους η αναγγελία της συντριβής της ναυτικής τους δύναµης στους Αιγός Ποταµούς;

Διαβάστε περισσότερα

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΛΑΝΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΑΡΧΙΣΜΟ

ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΛΑΝΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΑΡΧΙΣΜΟ ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΠΛΑΝΑΣ ΟΚΙΜΙΟ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΑΡΧΙΣΜΟ 1 2 Το θέµα µας είναι ο Αναρχισµός. Τι είναι ο Αναρχισµός; Μια διδασκαλία για την πολιτική. Σαν πολιτική διδασκαλία διαθέτει απόψεις για το πολιτικό πρόβληµα, για

Διαβάστε περισσότερα

Κατερίνα Παναγοπούλου: Δημιουργώντας κοινωνικό κεφάλαιο την εποχή της κρίσης

Κατερίνα Παναγοπούλου: Δημιουργώντας κοινωνικό κεφάλαιο την εποχή της κρίσης Κατερίνα Παναγοπούλου Πρέσβυς της Ελλάδας στο Συμβούλιο της Ευρώπης, πρόεδρος του σωματείου γυναικών «Καλλιπάτειρα». Πρώτο βραβείο «Γυναίκα και Αθλητισμός» 2012 για την Ευρώπη. Δημιουργώντας κοινωνικό

Διαβάστε περισσότερα

Στεκόμαστε αλληλέγγυοι σ όσους, ατομικά ή συλλογικά επανακτούν αυτά που νόμιμα μας κλέβουν οι εξουσιαστές.

Στεκόμαστε αλληλέγγυοι σ όσους, ατομικά ή συλλογικά επανακτούν αυτά που νόμιμα μας κλέβουν οι εξουσιαστές. Εγώ καταληστεύω καθημερινά τον πολίτη αυτής της χώρας. Εγώ τον φέρνω κάθε τέλος του μήνα σε απόγνωση, όταν συνειδητοποιεί ότι δεν θα μπορέσει να ανταπεξέλθει στις οικονομικές του υποχρεώσεις. Εγώ τον αναγκάζω

Διαβάστε περισσότερα

Δαλιάνη Δήμητρα Λίζας Δημήτρης Μπακομήτρου Ελευθερία Ντουφεξιάδης Βαγγέλης

Δαλιάνη Δήμητρα Λίζας Δημήτρης Μπακομήτρου Ελευθερία Ντουφεξιάδης Βαγγέλης Δαλιάνη Δήμητρα Λίζας Δημήτρης Μπακομήτρου Ελευθερία Ντουφεξιάδης Βαγγέλης Αισθηματικές ταινίες Bιογραφικές ταινίες Βωβές ταινίες Δραματικές ταινίες Επιστημονικής φαντασίας Μικρού μήκους Πολιτικές Πολεμικές

Διαβάστε περισσότερα

Ο Στρατηγικός Ρόλος της Αστυνοµίας στις Σύγχρονες Απαιτήσεις της Ελληνικής Κοινωνίας

Ο Στρατηγικός Ρόλος της Αστυνοµίας στις Σύγχρονες Απαιτήσεις της Ελληνικής Κοινωνίας ιάλεξη του Καθηγητή Νίκου Λυγερού στην Ηµερίδα της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Αξιωµατικών Αστυνοµίας Ο Στρατηγικός Ρόλος της Αστυνοµίας στις Σύγχρονες Απαιτήσεις της Ελληνικής Κοινωνίας Αθήνα, 05/12/2008

Διαβάστε περισσότερα

Στο τέλος της μελέτης μας αναλύουμε το παράδειγμα του Δήμου Κερατσινίου και πως κατάφερε να αναπτυχθεί μέσω της ενίσχυσης των τοπικών φορέων.

Στο τέλος της μελέτης μας αναλύουμε το παράδειγμα του Δήμου Κερατσινίου και πως κατάφερε να αναπτυχθεί μέσω της ενίσχυσης των τοπικών φορέων. 1 Περιεχόμενα ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ... 1 Καλαμάτα, 2006... 1 Κεφάλαιο 1... 6 Ο θεσμός της Τοπικής Αυτοδιοίκησης... 6 1.1. Γενικά... 6 1.2. Το συνταγματικό πλαίσιο... 9 1.3. II ιστορία της συνταγματικής κατοχύρωσης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΤΗΣ ΕΚΤΡΟΦΗΣ ΤΩΝ ΓΟΥΝΟΦΟΡΩΝ

ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΤΗΣ ΕΚΤΡΟΦΗΣ ΤΩΝ ΓΟΥΝΟΦΟΡΩΝ ΕΜΠΕΙΡΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΚΛΑΔΟΥ ΤΗΣ ΕΚΤΡΟΦΗΣ ΤΩΝ ΓΟΥΝΟΦΟΡΩΝ ΚΑΣΑΠΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Γεωπόνος, Msc Αγροτικής Οικονομίας Βουλευτής Ν. Κοζάνης ΚΟΖΑΝΗ 11 ΜΑΪΟΥ 2012 1 ΣΤΟΧΟΙ: Πρόβλεψη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΙ ΗΠΕΙΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ''ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΤΟΥ Τ.Ε.Ι. ΗΠΕΙΡΟΥ ΑΠΟ ΤΙΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΤΟΥΣ'' ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΝΤΑΛΑΟΥΤΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΛΑΡΗΣ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής. Ευχαριστώ και το συνάδελφο γιατί θέτει ένα θέμα το οποίο βέβαια, όπως

ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΛΑΡΗΣ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής. Ευχαριστώ και το συνάδελφο γιατί θέτει ένα θέμα το οποίο βέβαια, όπως ΜΑΡΚΟΣ ΜΠΟΛΑΡΗΣ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης): Ευχαριστώ πολύ, κυρία Πρόεδρε. Ευχαριστώ και το συνάδελφο γιατί θέτει ένα θέμα το οποίο βέβαια, όπως ξέρει, έχει απαντηθεί στη Βουλή το προηγούμενο

Διαβάστε περισσότερα

και, όταν σκοτείνιασε, στο φως του φάρου. Η παγωνιά ήταν άλλος ένας λόγος που ο Μάγκνους δεν ήθελε να κουνηθεί. Στην κρεβατοκάμαρα το παράθυρο θα

και, όταν σκοτείνιασε, στο φως του φάρου. Η παγωνιά ήταν άλλος ένας λόγος που ο Μάγκνους δεν ήθελε να κουνηθεί. Στην κρεβατοκάμαρα το παράθυρο θα 6 Κεφάλαιο 1 Μία και είκοσι μετά τα μεσάνυχτα της Πρωτοχρονιάς. Ο Μάγκνους ήξερε τι ώρα είναι χάρη στο ογκώδες ρολόι, το ρολόι της μητέρας του, που είχε κάνει κατάληψη στο ράφι πάνω από το τζάκι. Στη γωνία,

Διαβάστε περισσότερα

προβλήματα, εγώ θέλω να είμαι συγκεκριμένος. Έχω μπροστά μου και σας την αναφέρω την

προβλήματα, εγώ θέλω να είμαι συγκεκριμένος. Έχω μπροστά μου και σας την αναφέρω την ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ:...Αγαπητοί συνάδελφοι, η πραγματικότητα ποια είναι; Είναι ότι από τη θέσπιση του Συντάγματος του 75 και του αντίστοιχου εκτελεστικού νόμου 998/1979 έχουμε πάνω από εξήντα νομοθετικές

Διαβάστε περισσότερα

Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί συνδυασμό μεθόδων για την ανάπτυξη της έβδομης παραγράφου.

Ο συγγραφέας χρησιμοποιεί συνδυασμό μεθόδων για την ανάπτυξη της έβδομης παραγράφου. Α.1 ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στο κείμενο αυτό ο συγγραφέας παρουσιάζει την αξία των αρχαίων ελληνικών μνημείων και την αναγκαιότητα ανάδειξής τους. Αρχικά συσχετίζει τα μνημεία αυτά με τη δημοκρατία και τη συμμετοχή στα

Διαβάστε περισσότερα

Ασυντήρητες και επικίνδυνες οικοδομές

Ασυντήρητες και επικίνδυνες οικοδομές Ασυντήρητες και επικίνδυνες οικοδομές Στα τελευταία πέντε χρόνια έχουν καταγραφεί αρκετά περιστατικά πτώσης τμημάτων οικοδομών, κυρίως μπαλκονιών από πολυώροφες οικοδομές και είναι πραγματικά θαύμα το

Διαβάστε περισσότερα

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΥΛΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΛΗΡΩΜΩΝ

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΥΛΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΛΗΡΩΜΩΝ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΤΕΧΝΙΚΗΣ ΣΥΓΓΡΑΦΗΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ Α/Α ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΤΕΠ ΚΩΔ. ΕΤΕΠ ΕΛΟΤ 1501- ΑΡΘΡΟ ΤΙΜΟΛΟΓΙΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΥΛΙΚΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΛΗΡΩΜΩΝ 1 Γενικοί Όροι 2 Εφαρμοστέες Προδιαγραφές

Διαβάστε περισσότερα

«Ειρήνη» Σημειώσεις για εκπαιδευτικούς

«Ειρήνη» Σημειώσεις για εκπαιδευτικούς «Ειρήνη» Σημειώσεις για εκπαιδευτικούς Το «Ειρήνη» αποτελεί ένα εκπαιδευτικό υλικό απευθυνόμενο σε παιδιά ηλικίας 5 έως 8 ετών. Περιλαμβάνει: Μια ταινία κινουμένων σχεδίων (διάρκειας 7 λεπτών) Σημειώσεις

Διαβάστε περισσότερα

Κύριο χαρακτηριστικό..

Κύριο χαρακτηριστικό.. ΠΑΡΑΜΥΘΙ Το παραμύθι είναι μια φανταστική λαϊκή διήγηση, ευχάριστη και ελκυστική, ιδιαίτερα στα παιδιά. Δεν αναφέρεται ποτέ σε συγκεκριμένο τόπο και χρόνο, αλλά μεταφέρει αόριστα τον ακροατή στο παρελθόν

Διαβάστε περισσότερα

http://hallofpeople.com/gr/ ΤΖΟΤΖΕΦ ΚΙΠΛΙΝΓΚ

http://hallofpeople.com/gr/ ΤΖΟΤΖΕΦ ΚΙΠΛΙΝΓΚ http://hallofpeople.com/gr/ ΤΖΟΤΖΕΦ ΚΙΠΛΙΝΓΚ ΤΡΕΙΣ ΚΑΙ ΕΝΑΣ..ΠΑΡΑΠΑΝΩ Μετά από ένα γάμο δημιουργείται, συνήθως, μια αντίδραση, πότε έντονη και πότε αδύναμη αλλά πάντως δημιουργείται αργά ή γρήγορα και

Διαβάστε περισσότερα

5 η Ενότητα Κουλτούρα και στρατηγική

5 η Ενότητα Κουλτούρα και στρατηγική Στρατηγική Διοίκηση και Διαχείριση της Απόδοσης 5 η Ενότητα Κουλτούρα και στρατηγική ΓΙΑΝΝΗΣ ΦΑΝΟΥΡΓΙΑΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ Έως τώρα έχουμε μιλήσει Κεφάλαιο 2: Σημαντική επιρροή του περιβάλλοντος

Διαβάστε περισσότερα

15PROC003562344 2015-12-23

15PROC003562344 2015-12-23 Τηλ: 2382084380-374 - Fax: 2382025884 ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ Αρμόδιοι υπαλ:παλαμιδά Ζαχαρούλα αρθ πρωτ: 1706/23-12-2015 Μπουλουσάκης Δημήτριος Γιαννιτσά Διεύθυνση: Κ.Ασμανίδη 2 Email: palamida@in.gr ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 10 Ιουνίου 2014 ΙΣΤΟΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Απαντήσεις Θεμάτων Πανελληνίων Εξετάσεων Ημερησίων Γενικών Λυκείων ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΗ A1. α. Αγροτική μεταρρύθμιση : Η κατάργηση των μεγάλων ιδιοκτησιών και η κατάτμηση

Διαβάστε περισσότερα

Απώλεια και μετασχηματισμοί της τραυματικής εμπειρίας. Παντελής Παπαδόπουλος

Απώλεια και μετασχηματισμοί της τραυματικής εμπειρίας. Παντελής Παπαδόπουλος Απώλεια και μετασχηματισμοί της τραυματικής εμπειρίας Παντελής Παπαδόπουλος Αγαπητοί φίλοι, κυρίες και κύριοι Είναι τιμή για μένα και αισθάνομαι ιδιαίτερη χαρά που συμμετέχω ενεργά στην ημερίδα αυτή. Το

Διαβάστε περισσότερα

3. Βιτσιλάκη Χ., Γουβιάς Δ. (2007). ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΔΟΥΛΕΙΑ: Μία εμπειρική διερεύνηση της εφηβικής απασχόλησης. Αθήνα (εκδόσεις Gutenberg ).

3. Βιτσιλάκη Χ., Γουβιάς Δ. (2007). ΣΧΟΛΕΙΟ ΚΑΙ ΔΟΥΛΕΙΑ: Μία εμπειρική διερεύνηση της εφηβικής απασχόλησης. Αθήνα (εκδόσεις Gutenberg ). Βιβλία Μελέτες 2007-2010 1. Βιτσιλάκη, Χ. (2007). Κοινωνιολογική, Γνωστική και Εκπαιδευτική Θεμελίωση του Θεσμού του Ολοήμερου Σχολείου. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Αδελφών Κυριακίδη. 2. Βιτσιλάκη, Χ., Γκασούκα,

Διαβάστε περισσότερα

Μαρία-Στεφανία-Γιάννης 1 ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης Ε2 Π.Τ.Δ.Ε.-Α.Π.Θ. 2014-15

Μαρία-Στεφανία-Γιάννης 1 ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης Ε2 Π.Τ.Δ.Ε.-Α.Π.Θ. 2014-15 Μαρία-Στεφανία-Γιάννης 1 ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Θεσσαλονίκης Ε2 Π.Τ.Δ.Ε.-Α.Π.Θ. 2014-15 Με ποιους τρόπους έτρωγαν τα ψάρια τους; Τα ψάρια τους τα έτρωγαν εκζεστά (βραστά), οφτά (ψητά) ή

Διαβάστε περισσότερα

Συγκυβέρνηση. Γιώργου Παπανδρέου και Βενιζέλου.

Συγκυβέρνηση. Γιώργου Παπανδρέου και Βενιζέλου. Συγκυβέρνηση Γιώργου Παπανδρέου και Βενιζέλου. Γιατί οδηγηθήκαμε σε αυτήν την παράδοξη "συγκατοίκηση"; Γιατί η Ελλάδα παραμένει στο επίκεντρο του παγκοσμίου ενδιαφέροντος; Γιατί φοβούνται οι "μεγάλοι"

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ MARTIN SCHULZ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ ΤΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΕΔΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ

ΟΜΙΛΙΑ MARTIN SCHULZ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ ΤΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΕΔΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΟΜΙΛΙΑ MARTIN SCHULZ ΥΠΟΨΗΦΙΟΥ ΤΟΥ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΕΔΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΣΤΗΝ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΣΥΝΔΙΑΣΚΕΨΗ ΤΗΣ «ΕΛΙΑΣ» ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΥΡΩΕΚΛΟΓΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ ΚΑΙ ΔΗΜΟΤΙΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ Κεφάλαιο 3 ο

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ Κεφάλαιο 3 ο ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ Να εξηγηθεί η σειριακή αναζήτηση. Η λειτουργία της αναζήτησης σε πίνακα είναι η εύρεση της θέσης στην οποία υπάρχει μια συγκεκριμένη τιμή που ενδιαφέρει το χρήστη. Οι πιο γνωστές μέθοδοι

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (Τ.Ε.Ι.) ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ. Θέμα πτυχιακής εργασίας:

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (Τ.Ε.Ι.) ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ. Θέμα πτυχιακής εργασίας: ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (Τ.Ε.Ι.) ΚΑΒΑΛΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Θέμα πτυχιακής εργασίας: Προμελέτη σκοπιμότητας επενδυτικού σχεδίου που αφορά τον εκσυγχρονισμό υφιστάμενης

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΥΨΗΛΑΝΤΗ 1 35100 ΛΑΜΙΑ. Λαµία 28-6-2013 ΠΡΟΣ: Μ.Μ.Ε.

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΥΨΗΛΑΝΤΗ 1 35100 ΛΑΜΙΑ. Λαµία 28-6-2013 ΠΡΟΣ: Μ.Μ.Ε. ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑ ΑΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΡΧΗ ΥΨΗΛΑΝΤΗ 1 35100 ΛΑΜΙΑ Λαµία 28-6-2013 ΠΡΟΣ: Μ.Μ.Ε. ΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Τακτική Συνεδρίαση του Περιφερειακού Συµβουλίου µε ενηµέρωση από τον

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΔΗΜΟΣ ΓΑΖΙΟΥ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΔΗΜΟΣ ΓΑΖΙΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΡΗΤΗΣ ΝΟΜΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΔΗΜΟΣ ΓΑΖΙΟΥ Αριθμ. αποφ.:30/2007 ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΠΡΑΚΤΙΚΟΥ ΑΡΙΘΜOY 3/2007 ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ 25-01-2007 Σήμερα την 25 η του μηνός Ιανουαρίου

Διαβάστε περισσότερα

Η ΦΙΛΙΑ..!!! Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΑΣ

Η ΦΙΛΙΑ..!!!  Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΑΣ Η ΦΙΛΙΑ..!!! Η ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΦΙΛΙΑΣ Σε γενικές γραµµές φιλία είναι η εθελοντική αλληλεξάρτηση ανάµεσα σε δύο άτοµα, µε απώτερο σκοπό να ικανοποιηθούν συναισθηµατικοί στόχοι των εµπλεκοµένων, η οποία είναι πιθανό

Διαβάστε περισσότερα

Oταν ξεκινούσαμε το Κοιτάω Μπροστά πριν από λίγα χρόνια,

Oταν ξεκινούσαμε το Κοιτάω Μπροστά πριν από λίγα χρόνια, Αφιερωμένο στους γονείς μου που μου έδειξαν τον ουρανό και με άφησαν να ονειρευτώ στον αδελφό μου που είναι πάντα η πυξίδα μου όταν χάνω το δρόμο μου στον Ανδρέα που μ αγάπησε όπως ονειρεύτηκα και συνεχίζει

Διαβάστε περισσότερα

Ε Κ Θ Ε Σ Η. του Διοικητικού Συμβουλίου της Ανωνύμου Εταιρίας με την επωνυμία. «Unibios Ανώνυμος Εταιρία Συμμετοχών»

Ε Κ Θ Ε Σ Η. του Διοικητικού Συμβουλίου της Ανωνύμου Εταιρίας με την επωνυμία. «Unibios Ανώνυμος Εταιρία Συμμετοχών» Ε Κ Θ Ε Σ Η του Διοικητικού Συμβουλίου της Ανωνύμου Εταιρίας με την επωνυμία «Unibios Ανώνυμος Εταιρία Συμμετοχών» για την έκδοση Μετατρέψιμου Ομολογιακού Δανείου βάσει του άρθρου 4.1.4.1.2 του Κανονισμού

Διαβάστε περισσότερα

ΑΤΕΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ

ΑΤΕΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Λ. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ Λ ν.λ >/ ΑΤΕΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΠΑΝΟΣΑΠΟΣΤΟΛΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ,2013 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εισαγωγή......1 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1. Ελαιόλαδα, από το χθες στο σήμερα...3

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΕΙΡΑΙΩΣ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΘΝΩΝ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΣΤΙΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΣΠΟΥΔΕΣ Διπλωματική Εργασία Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΞΩΤΕΡΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΚΟΡΥΦΗΣ ΤΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

(ΜΕ ΤΑ ΔΥΟ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ)

(ΜΕ ΤΑ ΔΥΟ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ) 1 ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΤΩΝ ΠΟΝΩΝ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ (ΜΕ ΤΑ ΔΥΟ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ) Η πραγματικότητα ξεπερνά και την πιο τολμηρή φαντασία. Επίκτητος Σοφός δεν είναι όποιος ξέρει πολλά, αλλά όποιος ξέρει χρήσιμα. Ηράκλειτος Οι

Διαβάστε περισσότερα

ΠΛΑΤΩΝΟΣ «ΠΟΛΙΤΕΙΑ» ΕΒΔΟΜΟ ΒΙΒΛΙΟ. ( «Ο Μύθος του Σπηλαίου» )

ΠΛΑΤΩΝΟΣ «ΠΟΛΙΤΕΙΑ» ΕΒΔΟΜΟ ΒΙΒΛΙΟ. ( «Ο Μύθος του Σπηλαίου» ) ΠΛΑΤΩΝΟΣ «ΠΟΛΙΤΕΙΑ» ΕΒΔΟΜΟ ΒΙΒΛΙΟ ( «Ο Μύθος του Σπηλαίου» ) Μετά από αυτά όμως, είπα, φαντάσου την ανθρώπινη φύση ως προς την παιδεία και την απαιδευσία, σαν μια εικόνα που παριστάνει μια τέτοια κατάσταση.

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο Πέμπτο Εθνοπολιτισμική Ζωή και Εμπειρίες Ελληνικότητας των Ελληνοαυστραλών Εφήβων

Κεφάλαιο Πέμπτο Εθνοπολιτισμική Ζωή και Εμπειρίες Ελληνικότητας των Ελληνοαυστραλών Εφήβων Κεφάλαιο Πέμπτο Εθνοπολιτισμική Ζωή και Εμπειρίες Ελληνικότητας των Ελληνοαυστραλών Εφήβων Στο πλαίσιο του παρόντος κεφαλαίου εξετάζονται οι κοινές ενδοοικογενειακές δραστηριότητες και η γλωσσική αλληλεπίδραση

Διαβάστε περισσότερα

Ευρετήριο πινάκων. Ασκήσεις και υπομνήματα

Ευρετήριο πινάκων. Ασκήσεις και υπομνήματα Ευρετήριο πινάκων Ασκήσεις και υπομνήματα Ανάγνωση, για να ταυτιστεί και να προβάλει τα συναισθήματά του Ανακαλύψτε την προέλευση των πιστεύω σας Απαλή μουσική ως φάρμακο για τις εντάσεις και την απογοήτευση

Διαβάστε περισσότερα

Ο αθλητισμός εμπνέεται από την ειρήνη. Η ειρήνη εμπνέεται από τον αθλητισμό.

Ο αθλητισμός εμπνέεται από την ειρήνη. Η ειρήνη εμπνέεται από τον αθλητισμό. Ο αθλητισμός εμπνέεται από την ειρήνη. Η ειρήνη εμπνέεται από τον αθλητισμό. Αγαπητοί γονείς και εκπαιδευτικοί, Φανταστείτε την ειρήνη... Αυτή μπορεί να ήταν η σκέψη του βασιλιά Ίφιτου της Ήλιδας όταν

Διαβάστε περισσότερα

Παπακώστα Αλεξία, Υπεύθυνης Πολιτιστικών Θεμάτων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Βοιωτίας, Υποψήφιας Διδάκτορος Πανεπιστημίου Αθηνών, Υποτρόφου του Ι.Κ.Υ.

Παπακώστα Αλεξία, Υπεύθυνης Πολιτιστικών Θεμάτων Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Βοιωτίας, Υποψήφιας Διδάκτορος Πανεπιστημίου Αθηνών, Υποτρόφου του Ι.Κ.Υ. «ΧΤΙΖΟΝΤΑΣ ΓΕΦΥΡΕΣ» ΣΕ ΜΙΑ ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΤΑΞΗ: ΜΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΤΑΣΗ ΔΡΑΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΡΑΜΥΘΕΝΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΟΥ ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΠΟΥΛΩΤΗ «Ο ΤΟΜ ΤΙΡΙΤΟΜ ΚΑΙ Η ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΠΟΥ ΗΤΑΝ ΧΩΡΙΣΜΕΝΗ ΣΤΑ ΔΥΟ» Παπακώστα

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΟΛΙΓΟΛΕΠΤΟΥ ΚΑΙ ΩΡΙΑΙΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ

ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΟΛΙΓΟΛΕΠΤΟΥ ΚΑΙ ΩΡΙΑΙΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑΤΑ ΟΛΙΓΟΛΕΠΤΟΥ ΚΑΙ ΩΡΙΑΙΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΜΕ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗΣ Παραδείγµατα ολιγόλεπτου διαγωνίσµατος Το παράδειγµα αυτό αναφέρεται στη διδακτική ενότητα 3. Κύριος στόχος

Διαβάστε περισσότερα

Τα «Κερκυραϊκά» και η ναυμαχία της Κέρκυρας (427 π..χ.)

Τα «Κερκυραϊκά» και η ναυμαχία της Κέρκυρας (427 π..χ.) Δημήτρης Γ. Μαρκαντωνάτος Φιλόλογος (ΜΑ, University College, London) Τα «Κερκυραϊκά» και η ναυμαχία της Κέρκυρας (427 π..χ.) H «κλιμάκωση» του πελοποννησιακού πολέμου στο βόρειο Ιόνιο Σύγχρονοι ιστορικοί

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΘΕΩΡΙΑ ΜΕ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΘΕΩΡΙΑ ΜΕ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΘΕΩΡΙΑ ΜΕ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1 Ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ: Η ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ «Ανήκει στην κατηγορία των σύνθετων πραγμάτων, όπως όλα εκείνα τα πράγματα που το καθένα τους είναι ένα όλον, αποτελούμενο όμως

Διαβάστε περισσότερα

35η ιδακτική Ενότητα ΕΝΟΧΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ( ΕΝΟΧΙΚΟ ΙΚΑΙΟ)

35η ιδακτική Ενότητα ΕΝΟΧΙΚΕΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ( ΕΝΟΧΙΚΟ ΙΚΑΙΟ) 35η ιδακτική Ενότητα ΕΝΟΧΙΚΕ ΧΕΕΙ ( ΕΝΟΧΙΚΟ ΙΚΑΙΟ) Εργασία για το σχολείο Ο καθηγητής θα µοιράσει µισθωτήρια κατοικιών στους µαθητές, θα τους χωρίσει ανά θρανίο σε εκµισθωτές και µισθωτές και αφού τους

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΙΛΙΑ ΕΥΑΓ.ΜΠΑΣΙΑΚΟΥ, ΕΙΔΙΚΟΥ ΕΙΣΗΓΗΤΗ ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ

ΟΜΙΛΙΑ ΕΥΑΓ.ΜΠΑΣΙΑΚΟΥ, ΕΙΔΙΚΟΥ ΕΙΣΗΓΗΤΗ ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΟΜΙΛΙΑ ΕΥΑΓ.ΜΠΑΣΙΑΚΟΥ, ΕΙΔΙΚΟΥ ΕΙΣΗΓΗΤΗ ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΚΑΤΑ ΤΗ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ ΤΟΥ ΚΡΑΤΙΚΟΥ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 19.12.2000 _ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας)_: Εδώ ήταν. Μισό λεπτό, κύριε Μπασιάκο, γιατί

Διαβάστε περισσότερα

Τμήμα Ζωικής Παραγωγής ΤΕΙ Δ. Μακεδονίας, Παράρτημα Φλώρινας

Τμήμα Ζωικής Παραγωγής ΤΕΙ Δ. Μακεδονίας, Παράρτημα Φλώρινας Τμήμα Ζωικής Παραγωγής ΤΕΙ Δ. Μακεδονίας, Παράρτημα Φλώρινας Έκθεση Εσωτερικής Αξιολόγησης ΤΜΗΜΑ ΖΩΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΦΛΩΡΙΝΑΣ Τ Ε Ι Δ Υ Τ Ι Κ Η Σ Μ Α Κ Ε Δ Ο Ν Ι Α Σ 2008-2009 ΦΛΩΡΙΝΑ Πίνακας περιεχομένων

Διαβάστε περισσότερα

Ασφάλεια στις εργασίες κοπής μετάλλων

Ασφάλεια στις εργασίες κοπής μετάλλων Μάθημα 2.1 Ασφάλεια στις εργασίες κοπής μετάλλων 1.1 Εργασίες κοπής με χρήση φλόγας 1.1.1 Φιάλες αερίων Τα μέτρα ασφάλειας, συνδέονται με τη φύση του κάθε αερίου. Υπάρχουν όμως και ορισμένοι γενικοί κανόνες

Διαβάστε περισσότερα

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΝΟΤΗΤΩΝ Α ΤΑΞΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 3

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΝΟΤΗΤΩΝ Α ΤΑΞΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 3 ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΕΝΟΤΗΤΩΝ Α ΤΑΞΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 3 Σημειώνεται ότι για την ετοιμασία και εφαρμογή της ενότητας συνέδραμαν και οι συνάδελφοι Μαρία Ανθίμου και Χριστίνα Κκαΐλη (Δημοτικό Σχολείο Μενεού) ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΙΤΥΧΙΑΣ:

Διαβάστε περισσότερα

1. ΕΡΩΤΗΣΗ: Οι ρυθμίσεις του νόμου για το Ασφαλιστικό θα είναι μόνιμες; Οι περικοπές του σταθερές; ΑΠΑΝΤΗΣΗ:

1. ΕΡΩΤΗΣΗ: Οι ρυθμίσεις του νόμου για το Ασφαλιστικό θα είναι μόνιμες; Οι περικοπές του σταθερές; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: 1. ΕΡΩΤΗΣΗ: Οι ρυθμίσεις του νόμου για το Ασφαλιστικό θα είναι μόνιμες; Οι περικοπές του σταθερές; ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Βασικός κανόνας είναι να συγκρατηθεί η δαπάνη για τις συντάξεις, ώστε να μην αυξηθούν πάνω από

Διαβάστε περισσότερα

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 24/11/2007

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 24/11/2007 ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 24/11/2007 Η υποστήριξη και εξασφάλιση της πρόσβασης των κοριτσιών στο σχολείο είναι το κλειδί για την ενδυνάμωσή τους, την οικονομική τους ανεξαρτησία και τη σεξουαλική τους αυτονομία.

Διαβάστε περισσότερα

Πτυχιακή εργασία: «ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΜΙΣΘΩΣΗ-LEASING» ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΔΑΜΙΑΝΙΔΟΥ ΣΩΤΗΡΙΑ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΤΣΑΡΟΥΧΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ

Πτυχιακή εργασία: «ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΜΙΣΘΩΣΗ-LEASING» ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΔΑΜΙΑΝΙΔΟΥ ΣΩΤΗΡΙΑ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΤΣΑΡΟΥΧΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ I J J ΣΔΟ - ΤΜΗΜΑ: ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ Πτυχιακή εργασία: «ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΙΚΗ ΜΙΣΘΩΣΗ-LEASING» ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΔΑΜΙΑΝΙΔΟΥ ΣΩΤΗΡΙΑ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΤΣΑΡΟΥΧΑΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΚΑΒΑΛΑ 2004 Πτυγιακπ εονασία Περιεχόμενα Κεφάλαια

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΟ: «ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΒΟΙΩΤΙΑ: ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΡΟΦΩΝΙΟΥ ΚΑΙ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΘΗΒΑ»

ΕΡΓΟ: «ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΒΟΙΩΤΙΑ: ΜΑΝΤΕΙΟ ΤΡΟΦΩΝΙΟΥ ΚΑΙ ΜΥΚΗΝΑΪΚΗ ΘΗΒΑ» ΕΡΓΟ: «ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗ ΒΟΙΩΤΙΑ:» ΠΡΟΚΗΡΥΞΗ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ ΜΕΙΖΟΝΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΕΙΚΟΝΙΚΗΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΜΝΗΜΕΙΩΝ ΒΟΙΩΤΙΑΣ, ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

Εβδομαδιαίος προγραμματισμός 14η, 15η & 16η εβδομάδα 7 25/12/2015 Θέμα: «Του Δεκέμβρη η μέρα. Καλημέρα, καλησπέρα Ταχυδρόμος - Χριστούγε

Εβδομαδιαίος προγραμματισμός 14η, 15η & 16η εβδομάδα 7 25/12/2015 Θέμα: «Του Δεκέμβρη η μέρα. Καλημέρα, καλησπέρα Ταχυδρόμος - Χριστούγε 1 Εβδομαδιαίος προγραμματισμός 14 η, 15 η & 16 η εβδομάδα 7 25/12/2015 Θέμα: «Του Δεκέμβρη η μέρα. Καλημέρα, καλησπέρα Ταχυδρόμος - Χριστούγεννα - Πρωτοχρονιά» Αφορμή Ερέθισμα Τα Χριστούγεννα και η Πρωτοχρονιά

Διαβάστε περισσότερα

ΙΣΤΟΡΩΝΤΑΣ ΤΟ ΘΑΥΜΑΣΤΟ

ΙΣΤΟΡΩΝΤΑΣ ΤΟ ΘΑΥΜΑΣΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΙΣΤΟΡΩΝΤΑΣ ΤΟ ΘΑΥΜΑΣΤΟ Ο άνθρωπος είναι ένα θαύμα! Τιμή και σεβασμός σ ένα τέτοιο ον... Έχει πρόσβαση παντού... Είναι ένας θνητός θεός! Ανεβαίνει ακόμη και στον ουρανό και τον μετρά... Χωρίς

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΣΚΑΛΑΣ Η ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΑΣΥΜΜΕΤΡΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΣΚΑΛΑΣ Η ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΑΣΥΜΜΕΤΡΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΣΚΑΛΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Η ΠΥΘΑΓΟΡΕΙΑ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΚΑΙ Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΩΝ ΑΣΥΜΜΕΤΡΩΝ ΜΕΓΕΘΩΝ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ : 2011-12 i ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΣΚΑΛΑΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ

ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ 1. Νομοθεσία για την Ασφάλιση Αυτοκινήτου Έχουν όλοι υποχρέωση από το Νόμο να συνάψουν ασφάλιση για το αυτοκίνητό τους; Σε ποια νομοθεσία βασίζεται η ασφάλιση αυτοκινήτου; Σύμφωνα

Διαβάστε περισσότερα

Η ευσέβεια, η αξιοπιστία και η ακεραιότητα του Αγησιλάου (1 διδακτική ώρα)

Η ευσέβεια, η αξιοπιστία και η ακεραιότητα του Αγησιλάου (1 διδακτική ώρα) Κεφάλαιο 3 4 (από µετάφραση) Η ευσέβεια, η αξιοπιστία και η ακεραιότητα του Αγησιλάου (1 διδακτική ώρα) Ενδεικτικοί διδακτικοί στόχοι 1. Να γνωρίσουν το µέγεθος της αξιοπιστίας του Αγησιλάου και να κατανοήσουν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ. Α. Αντικείμενο του εγχειριδίου

ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ. Α. Αντικείμενο του εγχειριδίου ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΟΔΗΓΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ Α. Αντικείμενο του εγχειριδίου Με το ν. 3133/2003 «Κεντρική Επιτροπή Κωδικοποίησης»

Διαβάστε περισσότερα

Μια εργασία των μαθητών της Δ τάξης. Νεφέλης Ασπρίδου. Ισαάκ Βενουζίου. Παναγιώτη Μάρκου Αναγνωστόπουλου. με τη βοήθεια συμμετοχή του δασκάλου τους

Μια εργασία των μαθητών της Δ τάξης. Νεφέλης Ασπρίδου. Ισαάκ Βενουζίου. Παναγιώτη Μάρκου Αναγνωστόπουλου. με τη βοήθεια συμμετοχή του δασκάλου τους ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ Ι.Κ.Θ. Μια εργασία των μαθητών της Δ τάξης Νεφέλης Ασπρίδου Ισαάκ Βενουζίου Παναγιώτη Μάρκου Αναγνωστόπουλου με τη βοήθεια συμμετοχή του δασκάλου τους Χάρη Καραχλέ Θεσσαλονίκη,

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης Πτυχιακή Εργασία της φοιτήτριας Αναστασίας Κουτουλίδου με τίτλο: Ο ρόλος της γυναίκας στο ρεμπέτικο τραγούδι (Πειραιάς, 1922-1953) Επιβλέπουσα

Διαβάστε περισσότερα

μέρους του και εξυπηρέτηση του υπόλοιπου με ρήτρα ανάπτυξης και απασχόλησης Με επαρκή φορολόγηση του πλούτου, των μεγάλων περιουσιών και εισοδημάτων

μέρους του και εξυπηρέτηση του υπόλοιπου με ρήτρα ανάπτυξης και απασχόλησης Με επαρκή φορολόγηση του πλούτου, των μεγάλων περιουσιών και εισοδημάτων Και η δεύτερη κυβέρνηση του Μνημονίου έφτασε στο τέλος της. Όσο και να ήθελαν να αποφύγουν τις εκλογές, η λαϊκή κατακραυγή τις επέβαλε. Στις 6 Μαΐου έχουμε τη δυνατότητα να πούμε ένα ηχηρό «Όχι!», να επαναλάβουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ : Θεωρία. Περίληψη γραπτού Λόγου. Τι είναι η περίληψη;

ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ : Θεωρία. Περίληψη γραπτού Λόγου. Τι είναι η περίληψη; ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ : Θεωρία Περίληψη γραπτού Λόγου Τι είναι η περίληψη; Είναι η συνοπτική και περιεκτική απόδοση, σε συνεχή λόγο, ενός κειμένου. Είναι ένα νέο κείμενο, που, χωρίς να προδίδει το αρχικό,

Διαβάστε περισσότερα

Ανάπτυξη στρατηγικών σε επίπεδο τάξης και σχολείου για την αντιμετώπιση και μείωση της εκφοβιστικής συμπεριφοράς

Ανάπτυξη στρατηγικών σε επίπεδο τάξης και σχολείου για την αντιμετώπιση και μείωση της εκφοβιστικής συμπεριφοράς Ανάπτυξη στρατηγικών σε επίπεδο τάξης και σχολείου για την αντιμετώπιση και μείωση της εκφοβιστικής συμπεριφοράς Όνομα σχολείου: 136 ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών Όνομα συντονιστή: Ιακωβίδης Δημήτριος Περίοδος:

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΑΙΟΥ

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΑΙΟΥ Επιθ. Κοιγ. Ερευνών, 103, Γ' 2000, 170-174 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΚΑΙ ΚΡΙΤΙΚΗ ΒΙΒΑΙΟΥ από τον Θεόδωρο Π. Οικονόμου Ζήσης Παπαδημητρίου, 2000, Ο ευρωπαϊκός ρατσισμός. Εισαγωγή στο φυλετικό μίσος: Ιστορική, κοινωνιολογική

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 50 10680 ΑΘΗΝΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ TΗΛ. (210)3665312-3 FAX: (210)3665115 e-mail : pressoffice1@pasok.

ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 50 10680 ΑΘΗΝΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ TΗΛ. (210)3665312-3 FAX: (210)3665115 e-mail : pressoffice1@pasok. ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑ ΧΑΡ. ΤΡΙΚΟΥΠΗ 50 10680 ΑΘΗΝΑ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ TΗΛ. (210)3665312-3 FAX: (210)3665115 e-mail : pressoffice1@pasok.gr Αθήνα, 12 Ιουλίου 2014 ΟΜΙΛΙΑ ΕΥΑΓΓΕΛΟΥ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ ΠΡΟΕ ΡΟΥ

Διαβάστε περισσότερα

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ 2/10 ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΚΗΣ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ ΚEΝΤΡΟ ΜΕΛΕΤΩΝ & ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΟΛΜΕ Αγαπητή/αγαπητέ Συνάδελφε, Το ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΟ, Ινστιτούτο της ΑΔΕΔΥ, με τη συνεργασία

Διαβάστε περισσότερα

«Τα δικά µας κόµικς»

«Τα δικά µας κόµικς» «Τα δικά µας κόµικς» Εισαγωγικό σηµείωµα Με αφορµή ένα κόµικ που διαβάσαµε στην τάξη σκεφτήκαµε να κάνουµε «Τα δικά µας κόµικς». Έτσι, αφού διαβάσαµε ένα µύθο σχετικό µε το θεό ιόνυσο τον χωρίσαµε σε σκηνές.

Διαβάστε περισσότερα

κοντά του, κι εκείνη με πόδια που έτρεμαν από το τρακ και την καρδιά της να φτερουγίζει μες στο στήθος ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα.

κοντά του, κι εκείνη με πόδια που έτρεμαν από το τρακ και την καρδιά της να φτερουγίζει μες στο στήθος ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα. Απόσπασμα από το βιβλίο «Η πεταλούδα της Νύχτας» της Ειρήνης Φραγκάκη που ευγενικά παραχώρησε η συγγραφέας αλλά και ο εκδοτικός οίκος ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ για τους αναγνώστες του δικτυακού τόπου τοβιβλίο.net

Διαβάστε περισσότερα

14/11/2010. Πορεία Εργασίας. Νέα Αναλυτικά Προγράμματα Μαθηματικών Επιμόρφωση Μάχιμων Εκπαιδευτικών. 1 η συνάντηση.

14/11/2010. Πορεία Εργασίας. Νέα Αναλυτικά Προγράμματα Μαθηματικών Επιμόρφωση Μάχιμων Εκπαιδευτικών. 1 η συνάντηση. Πορεία ργασίας Νέα Αναλυτικά Προγράμματα Μαθηματικών πιμόρφωση Μάχιμων κπαιδευτικών Δήμητρα Πίττα Πανταζή Ρίτα Παναούρα Μάριος Πιττάλης 1 η συνάντηση Νοέμβριος Δεκέμβριος 2010 Σύσταση συντονιστική επιτροπής

Διαβάστε περισσότερα

ΜΗ ΤΥΠΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ

ΜΗ ΤΥΠΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ ΜΗ ΤΥΠΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ 31 1 ΜΗ ΤΥΠΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ Κάθε άτομο πρέπει να έχει το δικαίωμα της ευχαρίστησης των καρπών της εργασίας του. Ντέιβιντ Χιουμ Οι

Διαβάστε περισσότερα

Οι ιοί και οι ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος στα παιδιά

Οι ιοί και οι ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος στα παιδιά Οι ιοί και οι ιογενείς λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος στα παιδιά Θεοφάνης Τσιλιγιάννης Οι ιογενείς λοιμώξεις αποτελούν τη συχνότερη αιτία από την οποία αρρωσταίνουν τα παιδιά και ο άνθρωπος γενικά.

Διαβάστε περισσότερα

Το ζήτημα του επαναστατικού υποκειμένου. Το ζήτημα της αναγκαιότητας των πρωτοποριών και των στρατηγών τους

Το ζήτημα του επαναστατικού υποκειμένου. Το ζήτημα της αναγκαιότητας των πρωτοποριών και των στρατηγών τους Σημεία του ορίζοντα Με τι ασχολείσαι φίλε; Με την πραγμοποίηση. Τι λες; Θα ναι πολύ σκληρή δουλειά, με χοντρά βιβλία και πολύ χαρτομάνι, σ ένα μεγάλο τραπέζι, ε; Α, μπα. Κάνω βόλτες. Κυρίως περιπλανιέμαι.

Διαβάστε περισσότερα

ενεργοί πολίτες για τη Μήλο οι θέσεις μας Υποψηφιότητα Αντώνη Καβαλιέρου δημοτικές εκλογές 2010 www.gia-tin-milo.net

ενεργοί πολίτες για τη Μήλο οι θέσεις μας Υποψηφιότητα Αντώνη Καβαλιέρου δημοτικές εκλογές 2010 www.gia-tin-milo.net δημοτικές εκλογές 2010 ενεργοί πολίτες για τη Μήλο οι θέσεις μας Υποψηφιότητα Αντώνη Καβαλιέρου www.gia-tin-milo.net ενεργοί πολίτες για τη Μήλο www.gia-tin-milo.net info@gia-tin-milo.net akavalieros@gia-tin-milo.net

Διαβάστε περισσότερα