Εισαγωγικές επισημάνσεις

Transcript

1 Εισαγωγικές επισημάνσεις Η εστίαση στην καθημερινή ζωή σημαίνει εστίαση στις διαφορετικές εμπειρίες και πρακτικές που συγκροτούν την καθημερινή ζωή Η εκκίνηση από την καθημερινή ζωή διαφοροποιείται από την ιστορία των μεγάλων και μοναδικών γεγονότων και επικεντρώνεται σε όλες εκείνες τις επαναλαμβανόμενες και εξαιρετικές δραστηριότητες των πολιτών, που διαμορφώνουν την πόλη συγχρονικά και διαχρονικά, αλλά και καθορίζονται από αυτήν... προϋποθέτει μια συγκεκριμένη θεώρηση του αστικού φαινομένου σύμφωνα με την οποία κοινωνικές σχέσεις και (ατομικές και συλλογές) πρακτικές συγκροτούνται μέσα στον αστικό χώρο και από το χώρο αυτό.

2 Καθημερινή Ζωή Προσεγγίσεις της έννοιας από φιλοσόφους και κοινωνικούς επιστήμονες στις αρχές του 20 ου αιώνα, με την ανάπτυξη των μεγαλουπόλεων μετά τη Βιομηχανική Επανάσταση > εστίαση στις επιζήμιες επιπτώσεις της σύγχρονης πόλης, της ψυχικής και της κοινωνικής αλλοτρίωσης (Georg Simmel, Σχολή του Σικάγου) Από τη συζήτηση για την αλλοτρίωση στις μελέτες που εξετάζουν την καθημερινή ζωή με επίκεντρο την έννοια της κοινότητας > η σχέση της πόλης με τα κοινωνικά δίκτυα και οργάνωση καθημερινής ζωής με βάση τη σχέση μάνας-κόρης (Michael Young, Peter Willmott) χαλαροί δεσμοί (Claude S. Fischer)

3 Η Καθημερινή Ζωή στο έργο του Lefebvre Η καθημερινή ζωή ως θεωρητική και κριτική έννοια Το αντιθετικό δίπτυχο, ο πλούτος και η φτώχεια της καθημερινής ζωής ως φορέας της συνείδησης και της χειραφέτησης ατομικών και συλλογικών υποκειμένων Η καθημερινή ζωή αποτελεί προνομιακό πεδίο για τη μελέτη της πόλης, ένα δυναμικό πεδίο πρακτικής, όπου άτομα και ομάδες μπορούν να είναι ταυτόχρονα υποκείμενο και αντικείμενο του χωρο-κοινωνικού γίγνεσθαι.

4 Η σημασία της οργάνωσης του χώρου για τον κοινωνικό μετασχηματισμό ΦΑΜΙΛΙΣΤΕΡΙΟ ΤΗΣ GUISE (19 ος αι.) (Βίκτωρ Κονσιντεράν)

5 ΦΑΜΙΛΙΣΤΕΡΙΟ de GUISE μία μεγάλη εργατούπολη

6 Σχεδιάζοντας με στόχο τον κοινωνικό μετασχηματισμό στις αρχές του 20 ου αιώνα Llano del Rio: συνεταιριστικός οικισμός (Άλις Κ. Ώστιν)

7 Σπίτι-κοινότητα : ένα νέο οικιστικό περιβάλλον με στόχο την δημιουργία νέων κοινωνικών σχέσεων

8 Καταστασιαστές Τρεις ιδέες για τη θεμελίωση της Καταστασιακής Διεθνούς Κατασκευή καταστάσεων : στιγμή ζωής δομημένη σκόπιμα από τη συλλογική οργάνωση ενός ενιαίου κλίματος, μαζί με ένα παιχνίδι γεγονότων. Ενιαία Πολεοδομία : Η θεωρία συνδυασμένης χρήσης τέχνης και τεχνικής, ως μέσα που συνεισφέρουν στη δόμηση ενός ενιαίου περιβάλλοντος διαβίωσης, σε δυναμική σχέση με πειράματα συμπεριφοράς Ψυχογεωγραφία : η μελέτη εξειδικευμένων επιπτώσεων του γεωγραφικού περιβάλλοντος επί των συναισθημάτων και της συμπεριφοράς των ατόμων

9 Agness Heller: Επανάσταση και Καθημερινή Ζωή Η επανάληψη και η συνήθεια, ο τρόπος που γίνονται τα πράγματα είναι πιο ισχυρές από την ανάγκη για αλλαγή. Η καθημερινή ζωή ως ένα σύνολο πρακτικού know how, ένα σύνολο δραστηριοτήτων που κυριαρχείται από αναλογία και επανάληψη.

10 Πόλη και Καθημερινή Ζωή η πολλαπλότητα της καθημερινής ζωής στην πόλη στρατηγικές ζωής και καθημερινές πρακτικές: η συμβολή της καθημερινής ζωής στη συγκρότηση της πόλης το μικρό και επαναλαμβανόμενο: διασχίζοντας τα όρια μεταξύ τοπικού και παγκόσμιου

11 Η πολλαπλότητα της καθημερινής ζωής στην πόλη

12 Πόλη και Καθημερινή Ζωή η πολλαπλότητα της καθημερινής ζωής στην πόλη στρατηγικές ζωής και καθημερινές πρακτικές: η συμβολή της καθημερινής ζωής στη συγκρότηση της πόλης το μικρό και επαναλαμβανόμενο: διασχίζοντας τα όρια μεταξύ τοπικού και παγκόσμιου

13 Στρατηγικές ζωής και καθημερινές πρακτικές

14 Στρατηγικές ζωής και καθημερινές πρακτικές

15 Εικ. 1: Γλασκώβη 1999:οι κάτοικοι του Royston και μερικά παγκόσμια μνημεία διασκεδάζουν μια μέρα φιέστας σε δρόμο της περιοχής Εικ. 2: Βαρκελώνη : ο αυθόρμητος χορός Sardana που γίνεται κάθε Σάββατο στην πλατεία του καθεδρικού ναού της πόλης. Μια τακτική εμπέδωσης της δημοκρατικής συμμετοχής στους δρόμους Πηγή: Gallacher Pauline (2005) Everyday spaces: The potential of neighbourhood space. London: Thomas Telford

16 Πόλη και Καθημερινή Ζωή η πολλαπλότητα της καθημερινής ζωής στην πόλη στρατηγικές ζωής και καθημερινές πρακτικές: η συμβολή της καθημερινής ζωής στη συγκρότηση της πόλης το μικρό και επαναλαμβανόμενο: διασχίζοντας τα όρια μεταξύ τοπικού και παγκόσμιου

17 Ανάμεσα στο τοπικό και το παγκόσμιο

18 Στρατηγικές αντίστασης στην κρίση Δομές Αλληλεγγύης & Συνεταιριστικά εγχειρήματα Τοπικοί σύλλογοι (σύλλογοι γειτονιάς) με άξονα την αλληλεγγύη δραστηριοποιούνται σε θέματα που αφορούν, μεταξύ άλλων, την υγεία, την εκπαίδευση, τον πολιτισμό, συμβουλευτική σε νομικά θέματα και στη δυνατότητα ίδρυσης Κοινωνικών Συνεταιριστικών Επιχειρήσεων, σε διάφορους τομείς της οικονομίας που θα μπορούσαν να συμβάλλουν στη δημιουργία της απασχόλησης με ταυτόχρονο όφελος της τοπικής οικονομίας.

19 Το παράδειγμα της πόλης Μπολόνια Όταν ένα κίνημα νεολαίας δημιουργεί νέα πολιτιστική πολιτική και ένας δήμαρχος απεχθάνεται τον «εμπορικό» πολιτισμό σε μία πόλη που προστάτεψε την παλιά δομή της από την απρογραμμάτιστη έκρηξη τιμών της γης και των κατοικιών, την κερδοσκοπία στα ακίνητα και την κυκλοφοριακή συμφόρηση. Ρυθμιστικό σχέδιο του 1971 και το οποίο αξιοποιούσε τα παλαιά κτίρια της πόλης, μετατρέποντας τους παλαιούς πύργους και μέγαρα σε δημόσια θέατρα, βιβλιοθήκες και αίθουσες, και διατηρώντας τα στενομέτωπα αστικά σπίτια του 16 ου και 17 ου αι. ως κατοικίες εργένηδων, φοιτητών και συνταξιούχων. Προγράμματα για την καταπολέμηση της ανεργίας της νεολαίας. Σχέδιο υποστήριξης νεαρών χειροτεχνών, διατήρησης παλαιών επαγγελμάτων που έσβηναν (κατεργασία δερμάτων, κατασκευή οργάνων, αργυροχρυσοχοΐα κλπ), αλλά και νέων που ασχολούνταν με τις τέχνες (μουσική, κινηματογράφο, θέατρο κλπ). Το σχέδιο συντόνιζε τις προσπάθειες του επαρχιακού συμβουλίου και του δημοτικού συμβουλίου, τα οποία εξόπλιζαν τους χώρους και τους έδιναν χωρίς ενοίκιο σε νέους τεχνίτες ωσότου γίνουν βιώσιμοι. Για τους νεαρούς καλλιτέχνες υπήρχε μία ισχυρή δέσμευση να ανακαινιστούν και να εξοπλιστούν οι χώροι στα συνοικιακά κέντρα ψυχαγωγίας. Το βιβλίο είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο ttp://

20

21 Το παράδειγμα της πόλης Μπολόνια Μία πόλη με την προσωνυμία σοφή (la dotta), λόγω του παραδοσιακού πανεπιστημιακού και λογοτεχνικού της πολιτισμού και του καλά διατηρημένου πολεοδομικού της περιβάλλοντος. Τη δεκαετία του 1980 στην πόλη αυτή υπήρξε υψηλή ανεργία των πτυχιούχων και συντεχνιακών πολιτικών φορέων που οδήγησαν σε μια έκρηξη εναλλακτικής και πρωτοποριακής πολιτιστικής δραστηριότητας και επιχειρηματικότητας. Η παλιά δομή της πόλης προστατεύτηκε με επιτυχία από την κερδοσκοπία και την αναβάθμιση μέσω ενός ρυθμιστικού σχεδίου, που θεσπίστηκε το 1971 και το οποίο αξιοποιούσε τα παλαιά κτίρια της πόλης, μετατρέποντας τους παλαιούς πύργους και μέγαρα σε δημόσια θέατρα, βιβλιοθήκες και αίθουσες, και διατηρώντας τα στενομέτωπα αστικά σπίτια του 16 ου και 17 ου αι. ως κατοικίες εργένηδων, φοιτητών και συνταξιούχων. Το βιβλίο είναι διαθέσιμο στον ιστότοπο ttp://