ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

Transcript

1 ΑΛΛΕΡΓΙΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ-ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Αν και τα αλλεργικά νοσήματα είναι γνωστά από τα αρχαία χρόνια ( ο Ιπποκράτης φαίνεται ότι είναι ο πρώτος που περιέγραψε το άσθμα), τα τελευταία χρόνια γνωρίζουν μεγάλη έξαρση και απασχολούν όλο και περισσότερους ανθρώπους. Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Αλλεργικών και Λοιμωδών Παθήσεων των Ηνωμένων Πολιτειών περίπου ασθενείς υποφέρουν από αλλεργίες. Στην Ελλάδα περίπου 1,5 εκατομμύριο άτομα πάσχουν από κάποια μορφή αλλεργικής πάθησης. Το παρόν σύγγραμμα έχει σαν σκοπό να παρέχει ακριβείς επιστημονικές πληροφορίες, όσον αφορά τις αλλεργίες, με τρόπο απλό και κατανοητό, ΟΡΙΣΜΟΙ-ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ Ως «αλλεργία» ορίζεται κάθε ανώμαλη αντίδραση του οργανισμού σε ουσίες οι οποίες υπό φυσιολογικές συνθήκες είναι αβλαβείς. Οι ουσίες αυτές μπορεί να εισέλθουν στο σώμα με την εισπνοή και την κατάποση ή να έρθουν σε επαφή με το δέρμα και ονομάζονται «αλλεργιογόνα». Τα αλλεργιογόνα που εισέρχονται στον οργανισμό εντοπίζονται από το αμυντικό (ανοσοποιητικό) σύστημα. Το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει ένα συγκεκριμένο αντίσωμα που σχετίζεται με τις αλλεργίες, γνωστό ως ανοσοσφαιρίνη Ε (IgE). H IgE προσκολλάται σε κύτταρα που ονομάζονται σιτευτικά κύτταρα και βρίσκονται σε διάφορα σημεία του οργανισμού και αυτά με τη σειρά τους απελευθερώνουν βιολογικά ισχυρές χημικές ουσίες, που ονομάζονται μεσολαβητές. Ο πιό γνωστός μεσολαβητής είναι η ισταμίνη. Η ισταμίνη επηρεάζει τους περιβάλλοντες ιστούς με αποτέλεσμα τη φλεγμονώδη αντίδραση του οργανισμού και προάγει τη συσσώρευση ηωσινόφιλων λευκοκυττάρων που επιτείνουν την ιστική βλάβη με την απελευθέρωση άλλων ουσιών. Η εν λόγω αντίδραση μπορεί να μην εμφανισθεί με την πρώτη επαφή του οργανισμού με το αλλεργιογόνο αλλά μετά από επανειλημμένη έκθεση του ατόμου στο αλλεργιογόνο. ΑΛΛΕΡΓΙΟΓΟΝΑ ΟΙΚΙΑΚΗ ΣΚΟΝΗ Από το 1964 έχει διαπιστωθεί ότι το σημαντικότερο αλλεργιογόνο της σκόνης προέρχεται από τα ακάρεα Η ανάπτυξη των μικροσκοπικών αυτών οργανισμών ευνοείται με την αυξημένη θερμοκρασία και υγρασία του περιβάλλοντος ενώ έχει υπολογιστεί ότι, σε 100 mg σκόνης στρώματος αντιστοιχούν περισσότερα από ακάρεα.

2 ΜΥΚΗΤΕΣ Η έκθεση στους μύκητες είναι συνεχής, χωρίς να υπάρχει εποχιακή κατανομή. Τα σπόρια των μυκήτων υπάρχουν στην ατμόσφαιρα σε συγκεντρώσεις έως και φορές μεγαλύτερες από εκείνες των γύρεων. ΑΛΛΕΡΓΙΟΓΟΝΑ ΚΑΤΟΙΚΙΔΙΩΝ ΖΩΩΝ Τα αλλεργιογόνα που προέρχονται από το δέρμα και το σίελο του σκύλου και της γάτας ενοχοποιούνται συχνά για την πρόκληση αλλεργίας από το αναπνευστικό σύστημα. Τα αλλεργιογόνα της γάτας στο σπίτι παραμένουν στον αέρα για αρκετές ώρες και εξαλείφονται με βραδύ ρυθμό (εβδομάδες έως και μήνες). Το γεγονός αυτό θα πρέπει να λαμβάνεται υπ' όψη σε περιπτώσεις απομάκρυνσης του ζώου από το σπίτι χωρίς άμεση εξάλειψη των αλλεργικών αντιδράσεων. ΤΡΟΦΙΚΑ ΑΛΛΕΡΓΙΟΓΟΝΑ Πολλά τρόφιμα και συντηρητικά μπορεί να προκαλέσουν αλλεργικές αντιδράσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι ξηροί καρποί. Κάποιος μπορεί να είναι αλλεργικός σε ένα είδος ή περισσότερα και μάλιστα πολλές φορές οι αντιδράσεις είναι έντονες. Οι αλλεργίες στο αυγό ( κυρίως στο ασπράδι και όχι το κρόκο) αφορούν περίπου 1 στα 50 παιδιά και συνήθως ξεπερνιούνται μέχρι την ηλικία των 5. Το γάλα αποτελεί επίσης συνηθισμένο αίτιο αλλεργιών και οι άνθρωποι αυτοί είναι ευαισθητοποιημένοι σε όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Εκτός από τα παραπάνω συνήθεις τροφές που περιέχουν πρωτεΐνες που δρουν σαν αλλεργιογόνα είναι η σόγια, το σιτάρι, τα ψάρια, τα οστρακοειδή, τα φρούτα, τα λαχανικά το κοτόπουλο, φυσικές και χημικές χρωστικές και συντηρητικά που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία τροφίμων κα Τέλος, πρέπει να αναφέρουμε ότι παρόμοια συμπτώματα με την αλλεργία έχουν και διάφορες τροφικές δυσανεξίες ( η πιο κοινή είναι η δυσανεξία στη λακτόζη ) και δεν πρέπει να συγχέονται. ΓΥΡΕΙΣ Τα αγρωστώδη, τα αγριόχορτα και τα δένδρα αποτελούν σημαντικές πηγές αερομεταφερόμενων γύρεων. Τα φυτά με αλλεργιολογική σημασία πρέπει να εμφανίζουν ορισμένα χαρακτηριστικά. Έτσι θα πρέπει να είναι ανεμόφιλα και εντομόφιλα, να παράγουν γύρη σε μεγάλες ποσότητες, να αναπτύσσονται σε ευνοϊκές κλιματολογικές και γεωγραφικές συνθήκες, να παράγουν γυρεόκοκκους μικρού μεγέθους και κατάλληλης μορφολογίας και να φύονται σε μεγάλες ποσότητες. Παράδειγμα φυτού που πληροί τις παραπάνω προδιαγραφές είναι η παριετάρια ή περδικάκι. H εποχή που ευνοεί τις αλλεργίες από γύρεις είναι κυρίως η άνοιξη.

3 ΦΑΡΜΑΚΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΔΗΛΗΤΗΡΙΑ Εκτός από τα παραπάνω, αλλεργικές αντιδράσεις μπορεί να προκαλέσουν και ορισμένες χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία, διάφορα πρόσθετα και συντηρητικά τροφίμων και φαρμάκων, καθώς και τα δηλητήρια των σφηκών και των μελισσών. ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ Οι αντιδράσεις άμεσης υπερευαισθησίας ( αλλεργίες ) έχουν ποικίλλα κλινικά χαρακτηριστικά, τα οποία αποδίδονται σε μεσολαβητές που παράγονται από τα σιτευτικά κύτταρα σε διάφορες ποσότητες στους διάφορους ιστούς. Ορισμένες ήπιες αντιδράσεις, όπως η αλλεργική ρινίτιδα και η παραρινοκολπίτιδα είναι αντιδράσεις σε εισπνεόμενα αλλεργιογόνα, όπως η πρωτεΐνη της γύρης του αγριόχορτου. Προκαλείται αυξημένη έκκριση βλέννας και φλεγμονή των ανώτερων αεραγωγών και των παραρινίων κόλπων με αποτέλεσμα ρινική απόφραξη, φτέρνισμα, ή ρινική έκκριση. Τα εισπνεόμενα αλλεργιογόνα μπορούν επίσης να προκαλέσουν αλλεργικό άσθμα, το οποίο είναι αποτέλεσμα της στένωσης των αεροφόρων οδών ( βρογχόσπασμος) και της αυξημένης παραγωγής βλέννας στους πνεύμονες. Τα συμπτώματα είναι βήχας, δύσπνοια και συριγμός. Σε ακραίες περιπτώσεις προκαλείται λαρυγγικό οίδημα, το οποίο είναι απειλητικό για ζωή και χρειάζεται άμεση επέμβαση. Τα αερομεταφερόμενα αλλεργιογόνα μπορούν επίσης να προκαλέσουν συμπτώματα από τα οφθαλμούς, όπως ερυθρότητα και κνησμό του επιπεφυκότα ( αλλεργική επιπεφυκίτιδα ). Επίσης, ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του κεφαλαίου αποτελούν οι τροφικές αλλεργίες. Στις περιπτώσεις αυτές μπορεί να έχουμε συμπτώματα από το γαστρεντερικό ( κοιλιακό άλγος, τυμπανισμό, διάρροια ) αλλά και το δέρμα ( κνίδωση, ερεθισμό, εξανθήματα ). Εκδηλώσεις από το δέρμα προκαλεί και η γνωστή μας δερματίτιδα εξ' επαφής, με ποιό κοινό αίτιο το latex, ενώ σε όλες τις αλλεργικές καταστάσεις μπορούν να παρουσιαστούν συμπτώματα όπως αίσθημα πληρότητας και πόνου στα αυτιά και διαταραχή ακοής. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφέρουμε ότι οι τροφές μαζί με τα φάρμακα και τα δείγματα εντόμων είναι οι κυριότερες αιτίες αλλεργικού σοκ ( συστηματική αναφυλαξία ). Στη συστηματική αναφυλαξία συμμετέχουν πολλά οργανικά συστήματα, δηλαδή έχομε συμπτώματα από το δέρμα, το αναπνευστικό, το καρδιαγγειακό κλπ και είναι κατάσταση άκρως επικίνδυνη για τη ζωή που συχνά απαιτεί τη χρήση αδρεναλίνης ( επινεφρίνης ). Η φυσική πορεία των συμπτωμάτων της συστηματικής αναφυλαξίας είναι : έναρξη σε λίγα λεπτά (μπορεί σπανίως ακόμη και σε λίγα δευτερόλεπτα), κορυφώνονται σε 20-45' και υποχωρούν πλήρως σε λίγες ώρες. Υπάρχει και η πιθανότητα εμφάνισης όψιμων αντιδράσεων, δηλαδή τις επόμενες 3 έως 12 ώρες εμφανίζεται νέο κύμα συμπτωμάτων. Τα κύρια συστήματα που συμμετέχουν είναι το Δέρμα, Αναπνευστικό, Καρδιαγγειακό. Πιο σπάνια, συμμετέχουν Πεπτικό και Ουρογεννητικό. Το επεισόδιο συνήθως ξεκινά με κνησμό σε παλάμες ή/και πέλματα, αίσθημα καύσους σε όλο το σώμα ή γενικευμένο κνησμό και έντονη "τάση" στο κεφάλι. Τα συμπτώματα μεταβάλλονται σε αριθμό, ένταση και χροιά με δραματικά γρήγορο ρυθμό, που ποικίλει από άτομο σε άτομο. Υπάρχουν και κάποιες καταστάσεις που σχεδόν ταυτίζονται τα συμπτώματα και η σοβαρότητα τους, με αυτά του αλλεργικού shock αλλά δεν σχηματίζονται στον οργανισμό IgE αντισώματα. Αυτές οι καταστάσεις ονομάζονται αναφυλακτοειδείς αντιδράσεις. Χαρακτηριστικό παράδειγμα οι αντιδράσεις στις

4 σκιαγραφικές ουσίες (στο φάρμακο που χορηγείται κατά τη διάρκεια πυελογραφίας ή αξονικής τομογραφίας κλπ). ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΓΕΝΕΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Έρευνες έχουν δείξει άτι η πιθανότητα μονοζυγοτικοί δίδυμοι να εμφανίσουν τις ίδιες αλλεργικές νόσους είναι 70%, ενώ η ίδια αλλεργία εμφανίζεται σε ποσοστό 40% στα διζυγωτικά δίδυμα. Αλλεργικοί γονείς είναι πιθανότερο να αναπτύξουν αλλεργικά παιδιά, των οποίων οι αλλεργίες είναι πιθανότερο να είναι πιό σοβαρές από αυτών των παιδιών από μη αλλεργικούς γονείς. Ταυτόχρονα έχει δειχθεί ότι τα παιδιά είναι αλλεργικά σε άλλα είδη αλλεργιογόνου απότι οι γονείς. Από τα παραπάνω φαίνεται ότι η πιθανότητα να αναπτύξει κάποιος αλλεργία κληρονομείται, ενώ το είδος του αλλεργιογόνου που προκαλεί την αλλεργία όχι. Ο κίνδυνος να ευαισθητοποιηθεί και να αναπτύξει κάποιος αλλεργία ποικίλλει ανάλογα με την ηλικία, με τα παιδιά να διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο. Γενικά, τα αγόρια έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν αλλεργίες σε σχέση με τα κορίτσια, αν και για μερικές μορφές αλλεργίας, όπως το άσθμα, φαίνεται τα κορίτσια να επηρεάζονται περισσότερο. Οι διαφορές στα φύλα τείνουν να εξαφανίζονται από τη πρώτα χρόνια της ενηλικίωσης. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ Κατά τη διαδικασία της εξέλιξης, ο ανθρώπινος οργανισμός ''έμαθε'' να έρχεται σε επαφή από τις πρώτες ημέρες της ζωής του με ένα συγκεκριμένο αριθμό μικροβίων. Οι μικροοργανισμοί αυτοί έχουν ένα ρόλο ''εκπαιδευτικό'' για το ανοσοποιητικό μας σύστημα. Σήμερα, ο τρόπος ζωής των μεγαλουπόλεων και η υπερβολική χρήση αντισηπτικών έχει σαν αποτέλεσμα να μεγαλώνουμε σε ένα ''αποστειρωμένο'' περιβάλλον, γεγονός το οποίο στερεί από τον ανοσοποιητικό μας σύστημα την κατάλληλη εκπαίδευση, με αποτέλεσμα αυτό να στρέφεται πολλές φορές εναντίον του ίδιου του οργανισμού μας και αβλαβών αλλεργιογόνων. Η παραπάνω υπόθεση αναπτύχθηκε για να εξηγήσει την παρατήρηση ότι ο πυρετός εκ χόρτου και το έκζεμα- κατ' εξοχήν αλλεργικές νόσοιήταν λιγότερο συχνές στα παιδιά μεγάλων οικογενειών σε σχέση με τα μοναχοπαίδια, τα οποία συνήθως είναι υπερπροστατευμένα, καθώς και την αύξηση των αλλεργικών νοσημάτων στις ανεπτυγμένες βιομηχανικά χώρες και αποδείχθηκε αργότερα με πολλές επιδημιολογικές μελέτες. Τέλος, νεότερες μελέτες συνδέουν το άσθμα με την υπερβολική χρήση αντιβιοτικών στην παιδική ηλικία, καθώς και την υπερβολική χρήση αντισηπτικών. ΔΙΑΓΝΩΣΗ Η διερεύνηση των αλλεργικών παθήσεων πρέπει να ξεκινάει πάντα με την κλινική εξέταση από έναν ειδικό κλινικό ιατρό. Η διάγνωση ξεκινάει με το ιατρικό ιστορικό, τη πλήρη φυσική εξέταση και κατόπιν εργαστηριακές εξετάσεις για να απαλειφθούν άλλες παθήσεις που δεν σχετίζονται με τις αλλεργίες. Επίσης είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε το οικογενειακό ιστορικό του ατόμου, το οποίο θα μας αποκαλύψει αν έχει προδιάθεση για μία ή περισσότερες παθήσεις που προκαλούνται από αλλεργίες όπως άσθμα, αλλεργική ρινίτιδα, ατοπική δερματίτιδα ή τροφική

5 αλλεργία, που εμφανίζονται σε οικογένειες ''επιρρεπείς'' σε αλλεργίες. Αφού γίνουν όλα τα παραπάνω μπορούμε να προχωρήσουμε στον εργαστηριακό έλεγχο, ο οποίος περιλαμβάνει κυρίως εξετάσεις αίματος και δερματικές εξετάσεις. Α.ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΑΙΜΑΤΟΣ ΓΕΝΙΚΗ ΑΙΜΑΤΟΣ Τα αλλεργικά άτομα μπορεί να έχουν υψηλό ποσοστό ηωσινόφιλων λευκοκυττάρων στο αίμα τους. Έτσι απο μία τόσο απλή εξέταση όπως η γενική αίματος μπορούμε να υποπτευθούμε αν κάποιος έχει προδιάθεση για αλλεργίες. ΙgE Τα αλλεργικά άτομα μπορούν να έχουν υψηλά επίπεδα IgE στο αίμα τους και αυτό μπορεί να μετρηθεί και να χρησιμοποιηθεί ως ένδειξη όταν υπάρχουν υποψίες αλλεργίας. Αυτές οι εξετάσεις μπορούν να επιβεβαιώσουν αλλεργίες με εμπλοκή της IgΕ και να γίνουν σε κάθε ηλικία, ακόμα και στα βρέφη. RAST Πρόκειται για μία εξέταση που μας επιτρέπει να εντοπίσουμε όχι μόνο την ύπαρξη ευαισθησίας αλλά και το βαθμό αυτής ( κλίμακα 0 έως 6 ) σε ένα συγκεκριμένο αλλεργιογόνο. Τα πλεονεκτήματα των αιματολογικών εξετάσεων είναι ότι πολλά στοιχεία μπορούν να εξαχθούν με ένα μόνο δείγμα αίματος, τα αποτελέσματα είναι υψηλά επαναλήψιμα και δεν επηρεάζονται από φάρμακα, όπως π.χ αντισταμινικά. B.ΔΕΡΜΑΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΙΚΑ ΤΕΣΤ ΔΙΑ ΝΥΓΜΟΥ O αλλεργιολόγος ρίχνει στην επιφάνεια του δέρματος (στην πλάτη ή στο χέρι του εξεταζόμενου) μία σταγόνα από το αλλεργιογόνο και με τη βοήθεια μιας ειδικής καρφίδας ξύνει λίγο το δέρμα. Kαθώς απορροφάται ένα πολύ μικρό ποσοστό από το αλλεργιογόνο, οι αντιδράσεις είναι κυρίως τοπικές. (Aν ο εξεταζόμενος έχει αλλεργία στο εν λόγω αλλεργιογόνο, θα εμφανίσει μία κοκκινίλα τα επόμενα 15 στο δέρμα.). ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ: Mπορεί, σε σπάνιες περιπτώσεις πολύ βαριάς αλλεργίας, να προκληθεί αμέσως μετά την εισαγωγή του αλλεργιογόνου έντονη τοπική ή και γενικευμένη αντίδραση. O αλλεργιολόγος, πάντως, μπορεί να αντιμετωπίσει τυχόν τέτοιες αντιδράσεις. ΕΝΔΟΔΕΡΜΙΚΑ ΤΕΣΤ Tο ζήτημα σε αυτά τα τεστ είναι η ποσότητα-πυκνότητα του αλλεργιογόνου που θα εισαγάγει ο αλλεργιολόγος, ο οποίος ξεκινά βάζοντας πολύ αραιές πυκνότητες και προχωρά σε μεγαλύτερες, αν αυτό κριθεί απαραίτητο, ώστε να έχει μια απάντηση σχετικά με το αν και πόση ευαισθησία έχει ο εξεταζόμενος στο αλλεργιογόνο. Aν δηλαδή, παρατηρήσει ότι υπάρχει πολύ μικρή αντίδραση στο πολύ αραιό διάλυμα, θα το κάνει στη συνέχεια πιο πυκνό. Tο σημαντικό είναι, βέβαια, να γνωρίζει ο αλλεργιολόγος μέχρι ποιο σημείο μπορεί να φτάσει στις ποσότητες του

6 αλλεργιογόνου που εισάγει, χωρίς να προκαλέσει είτε ερεθιστικές αντιδράσεις είτε παρενέργειες. H απάντηση βγαίνει μέσα σε 15. ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ: Mπορεί, σε κάποιες περιπτώσεις υπερευαίσθητων ασθενών, να προκληθεί έντονη τοπική ή και γενικευμένη αντίδραση, αλλά ο αλλεργιολόγος μπορεί να την αντιμετωπίσει. ΕΠΙΔΕΡΜΙΔΙΚΑ ΤΕΣΤ ΤΥΠΟΥ PATCH Tο αλλεργιογόνο είναι ενσωματωμένο σε ένα πολύ μικρό δισκάκι στο patch και αυτό το κολλάει ο γιατρός στην πλάτη του ασθενούς. Στη συνέχεια, το αλλεργιογόνο απορροφάται και μέσα σε 48 ώρες (σε πολύ ευαισθητοποιημένους ανθρώπους μπορεί και νωρίτερα) αναπαράγονται οι αλλεργικές δερματικές αντιδράσεις. O αλλεργιολόγος τοποθετεί το patch στον ασθενή και στη συνέχεια ο εξεταζόμενος πάει σπίτι του (δεν πρέπει να πλυθεί και να ιδρώσει σε αυτό το σημείο) και επιστρέφει στο ιατρείο σε 48 ή και 72 ώρες για να εκτιμήσει ο γιατρός τις αντιδράσεις. ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ:Oι αντιδράσεις που παρουσιάζονται είναι πάντα όψιμες (φαγούρα και ερεθισμός στο σημείο της επαφής). Γ.ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΑΠΑΛΟΙΦΗΣ-ΕΠΑΝΕΙΣΑΓΩΓΗΣ Χρησιμοποιείται κυρίως για αλλεργίες σε τρόφιμα ή φάρμακα. Ο ασθενής τροποποιεί τη δίαιτά του έτσι ώστε να μην περιλαμβάνει το ύποπτο αλλεργιογόνο για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Κατόπιν, εάν διαπιστωθεί βελτίωση γίνεται επανεισαγωγή του αλλεργιογόνου και παρατηρούμαι αν αυτό προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις. Δ.ΜΕΘΟΔΟΣ ΠΡΟΚΛΗΣΗΣ Είναι μία καλή λύση όταν τα αποτελέσματα των υπόλοιπων αλλεργικών τεστ είναι αμφιλεγόμενα. (Για λόγους ασφαλείας διενεργείται υπό ελεγχόμενες συνθήκες σε νοσοκομείο ή ακόμα και στην εντατική μονάδα). O αλλεργιολόγος, σε ελεγχόμενο περιβάλλον, φέρνει τον ασθενή σε επαφή με το υπεύθυνο αλλεργιογόνο (τρόφιμο, φάρμακο, έντομο) και περιμένει να δει και να εκτιμήσει τις αντιδράσεις που θα προκύψουν. ΘΕΡΑΠΕΙΑ Α.ΑΠΟΦΥΓΗ ΑΛΛΕΡΓΙΟΓΟΝΟΥ Παραδοσιακά συστήνεται η αποφυγή του αλλεργιογόνου που μας προκαλεί προβλήματα ( π.χ αποφυγή επαφής με γάτες για κάποιον που είναι αλλεργικός στο τρίχωμά τους). Η στρατηγική αυτή είναι πολύ χρήσιμη όσον αφορά αλλεργίες σε φάρμακα και τροφές ενώ είναι δύσκολο να εφαρμοστεί σε αερομεταφερόμενα αλλεργιογόνα, όπως είναι οι γύρεις. Β.ΦΑΡΜΑΚΑ Τα φάρμακα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν, ανήκουν στις ακόλουθες κατηγορίες: Αντισταμινικά: Τα φάρμακα αυτά υπάρχουν σε χάπια, σιρόπια, σταγόνες, σπρέι για τη μύτη και σε ενέσεις. Εμποδίζουν τη δράση της ισταμίνης. Η ισταμίνη απελευθερώνεται όταν το ανοσολογικό σύστημα του ασθενούς έρχεται σε επαφή με ένα αλλεργιογόνο και προκαλεί έντονη φλεγμονή. Τα αντισταμινικά φάρμακα ανακουφίζουν από το φτάρνισμα, τη φαγούρα στα μάτια και στο φάρυγγα και από την καταρροή στη μύτη Αποσυμφορητικά: Τα αποσυμφορητικά προκαλούν συστολή στα αγγεία που μεταφέρουν αίμα στις μεμβράνες των ρινικών κοιλοτήτων. Μπορούν να χρησιμοποιηθούν από μόνα τους ή μαζί με αντισταμινικά για να αντιμετωπίσουν τη ρινική συμφόρηση που προκαλείται από την αλλεργία.

7 Τα αποσυμφορητικά είναι δυνατόν να προκαλέσουν προβλήματα ύπνου, αυξημένη πίεση και άγχος. Εάν μάλιστα χρησιμοποιηθούν για μεγάλα χρονικά διαστήματα είναι δυνατόν να προκαλέσουν αντίθετα αποτελέσματα με υπερβολική φλεγμονή στις μεμβράνες της ρινικής κοιλότητας προκαλώντας έτσι μεγαλύτερη συμφόρηση στη μύτη Αντιφλεγμονώδη: Τα φάρμακα αυτά, στα οποία ανήκουν και τα κορτικοειδή, μειώνουν τη φλεγμονή των αναπνευστικών οδών, τη ρινική συμφόρηση και το φτάρνισμα. Μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν ρινικά σπρέι χρωμολύνης και νεδοκρομίλης Σε περίπτωση που ο ασθενής κινδυνεύει να πάθει αναφυλακτικό σοκ, κατά το οποίο χρειάζεται να χορηγηθεί επειγόντως αποτελεσματική θεραπεία, ο γιατρός του ασθενούς μπορεί να συστήσει όπως ο ασθενής έχει πάντοτε μαζί του μία δόση ενέσιμης αδρεναλίνης. Οι ασθενείς που είναι αλλεργικοί σε φαγητά και αυτοί που πιθανόν να κάνουν σοβαρές αντιδράσεις σε τσιμπήματα εντόμων κινδυνεύουν ιδιαίτερα από αναφυλακτικό σοκ. Στις περιπτώσεις αυτές ο ασθενής από μόνος του είτε κάποιο άτομο του περιβάλλοντός του μπορούν να χορηγήσουν την αδρεναλίνη με ένεση. Η αδρεναλίνη βοηθά στην καταστολή της αναφυλακτικής αντίδρασης μέχρι που ο ασθενής να μπορέσει να τύχει επείγουσας ιατρικής περίθαλψης. Γ.ΑΝΟΣΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η αποφυγή των αλλεργιογόνων και τα φάρμακα δεν είναι αρκετά για να αντιμετωπισθούν τα σημεία και συμπτώματα της αλλεργίας, τότε η ανοσοθεραπεία και οι ενέσεις απευαισθητοποίησης μπορούν να βοηθήσουν. Η ανοσοθεραπεία είναι αποτελεσματική για την αλλεργική ρινίτιδα, το αλλεργικό άσθμα, την αλλεργία μετά από τσιμπήματα εντόμων. Στην αλλεργία λόγω φαγητών δεν είναι αποτελεσματική. Με τις ενέσεις απευαισθητοποίησης, χορηγούνται μικρές ποσότητες του αλλεργιογόνου στο οποίο είναι αλλεργικός ο ασθενής. Ο στόχος των θεραπειών αυτών είναι να μειώσουν την ευαισθησία του ασθενούς στα αλλεργιογόνα. Χορηγούνται ενέσεις απευαισθητοποίησης μία έως δυο φορές την εβδομάδα για μια περίοδο μερικών μηνών. Αρχικά χορηγείται μια μικρή δόση και εάν δεν υπάρξει άσχημη αντίδραση η δόση αυξάνεται. Με τον τρόπο αυτό ο οργανισμός κατά κάποιο τρόπο συνηθίζει να αποδέχεται το συγκεκριμένο αλλεργιογόνο για το οποίο γίνεται η απευαισθητοποίηση. Δυστυχώς η ανοσοθεραπεία αυτού του τύπου δεν είναι αποτελεσματική για όλους.

8 ΒΑΣΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΑΛΛΕΡΓΙΟΓΟΝΩΝ RAST Για τον προσδιορισμό των αλλεργιογόνων RAST χρησιμοποιείται η μέθοδος της χημειοφωταύγειας. Το δείγμα θα πρέπει να είναι ορός και για την παραλαβή του αποτελέσματος απαιτούνται 4 ημέρες. Στο διαγνωστικό κέντρο ΒΕΝΙΖΕΛΕΙΟ εκτελούνται όλα τα RAST. Για περισσότερες πληροφορίες και εξετάσεις που δεν βρίσκονται στο βασικό κατάλογο, επικοινωνήστε με τη γραμματεία μας στα τηλέφωνα , ή επισκεφτείτε την ιστοσελίδα μας RAST ΦΑΡΜΑΚΩΝ RAST ΕΠΙΘΗΛΙΩΝ ΖΩΩΝ C1 ΠΕΝΙΚΙΛΙΝΗ G Ε1 ΕΠΙΘΗΛΙΟ ΓΑΤΑΣ C2 ΠΕΝΙΚΙΛΙΝΗ V Ε2 ΕΠΙΘΗΛΙΟ ΣΚΥΛΟΥ C50 AMPICILLIN Ε4 ΠΙΤΥΡΙΔΑ ΑΓΕΛΑΔΑΣ C51 ΑΚΕΤΥΛ-ΣΑΛΙΚΥΛΙΚΟ Ε5 ΠΙΤΥΡΙΔΑ ΣΚΥΛΟΥ C52 PYRAZOLON Ε6 ΕΠΙΘΗΛΙΟ ΑΛΟΓΟΥ C55 CEPHALOSPORINE Ε7 ΠΕΡΙΤΤΩΜΑΤΑ ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΟΥ C56 AMOXICILLIN Ε9 ΦΤΕΡΑ ΚΑΝΑΡΙΝΙΟΥ C57 TRIMETHOPRIN Ε15 ΟΡΟΣ ΚΟΤΟΠΟΥΛΟΥ C58 SULFAMETHOXAZOLE Ε71 ΕΠΙΘΗΛΙΟ ΠΟΝΤΙΚΟΥ C59 TETRACYCLIN Ε78 ΦΤΕΡΑ ΠΑΠΑΓΑΛΟΥ C62 DOXYCYCLIN Ε80 ΕΠΙΘΗΛΙΟ ΚΑΤΣΙΚΑΣ C68 ARTICAIN Ε81 ΕΠΙΘΗΛΙΟ ΠΡΟΒΑΤΟΥ C70 ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΧΟΙΡΟΥ Ε82 ΕΠΙΘΗΛΙΟ ΚΟΥΝΕΛΙΟΥ C71 ΙΝΣΟΥΛΙΝΗ ΒΟΔΙΟΥ Ε85 ΦΤΕΡΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΟΥ C82 LIDOCAIN Ε86 ΦΤΕΡΑ ΠΑΠΙΑΣ C85 PARACETAMOL Εx5 BED MATERIALS C86 BENZOCAIN Ex71 FEATHERS MIXTURE C90 PROPIPHENAZONE C99 POLYLYSINE C108 CIPROFLOXACINE C212 ERYTHROMYCIN C214 GOLD CHLORIDE C299 HEPARIN S1 CLARITHROMYCIN S2 METRONIDAZOLE

9 RAST ΤΡΟΦΙΜΩΝ F41 ΣΟΛΩΜΟΣ F44 ΦΡΑΟΥΛΑ F1 ΑΣΠΡΑΔΙ ΑΥΓΟΥ F45 ΜΑΓΙΑ F2 ΓΑΛΑ ΑΓΕΛΑΔΟΣ F47 ΣΚΟΡΔΟ F3 ΜΠΑΚΑΛΙΑΡΟΣ F48 ΚΡΕΜΜΥΔΙ F4 ΑΛΕΥΡΙ ΣΙΤΟΥ F49 ΜΗΛΟ F5 ΑΛΕΥΡΙ ΣΙΚΑΛΗΣ F50 ΣΤΑΦΥΛΙ F6 ΑΛΕΥΡΙ ΚΡΙΘΑΡΙΟΥ F52 ΣΟΚΟΛΑΤΑ F7 ΑΛΕΥΡΙ ΒΡΩΜΗΣ F55 ΧΕΛΙ F8 ΑΛΕΥΡΙ ΚΑΛΑΜΠΟΚΙΟΥ F61 ΚΟΥΝΟΥΠΙΔΙ F9 ΡΥΖΙ F65 ΦΑΚΕΣ F10 ΣΟΥΣΑΜΙ F73 ΚΕΡΑΣΙ F12 ΜΠΙΖΕΛΙ F74 ΟΛΙΚΟ ΑΥΓΟ F13 ΦΥΣΤΙΚΙ F75 ΚΡΟΚΟΣ ΑΥΓΟΥ F14 ΣΟΓΙΑ F76 α-λακταλβουμινη F15 ΑΣΠΡΑ ΦΑΣΟΛΙΑ F77 β-λακταλβουμινη F16 ΚΑΡΥΔΙ F78 ΚΑΖΕΙΝΗ F17 ΦΟΥΝΤΟΥΚΙ F79 ΓΛΟΥΤΕΝΗ F18 BRAZIL NUT F80 ΑΣΤΑΚΟΣ F19 ΚΑΣΤΑΝΟ F81 ΤΥΡΙ CHEDDAR F20 ΑΜΥΓΔΑΛΟ F82 ΤΥΡΙ ΡΟΚΦΟΡ F22 ΠΕΣΤΡΟΦΑ F83 ΚΡΕΑΣ ΚΟΤΟΠΟΥΛΟΥ F23 ΓΑΡΙΔΑ F85 ΣΕΛΙΝΟ F24 ΚΑΡΑΒΙΔΑ F86 ΜΑΙΝΤΑΝΟΣ F25 ΝΤΟΜΑΤΑ F87 ΠΕΠΟΝΙ F26 ΧΟΙΡΙΝΟ ΚΡΕΑΣ F88 ΚΡΕΑΣ ΑΡΝΙΟΥ F27 ΜΟΣΧΑΡΙΣΙΟ ΚΡΕΑΣ F89 ΜΟΥΣΤΑΡΔΑ F33 ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ F90 ΒΥΝΗ F35 ΠΑΤΑΤΑ F92 ΜΠΑΝΑΝΑ F36 ΚΑΡΥΔΑ F94 ΤΥΡΙ CAMEMBERT F37 ΜΥΔΙΑ F95 ΚΑΦΕΣ F39 ΛΑΧΑΝΟ F96 ΑΒΟΚΑΝΤΟ F40 ΤΟΝΟΣ F97 ΚΑΚΑΟ

10 F99 ΜΑΥΡΟ ΤΣΑΙ RAST ΑΓΡΟΣΤΩΔΗ F158 ΦΥΣΤΙΚΙ ΚΑΣΙΟΥΣ F168 ΓΑΛΑ ΣΚΟΝΗ F170 ΝΕΚΤΑΡΙΝΙ G1 ANTHOXANTHUM ODORAT F203 ΓΑΛΑ ΒΡΑΣΜΕΝΟ G2 CYNODON DACTYLON F212 ΓΑΛΑ ΠΡΟΒΕΙΟ G3 DACTYLIS GLOMERATA F213 ΓΑΛΑ ΚΑΤΣΙΚΙΣΙΟ G4 FESTUCA ELATIOR F233 ΚΥΠΡΙΝΟΣ G5 LOLIUM PERENNE F239/258 ΣΟΥΠΙΑ/ΚΑΛΑΜΑΡΙ G6 PHELEUM PRATENSE F261 ΠΙΤΟΥΡΑ G7 PHRAGMITES COMMUNIS F271 ΒΕΡΥΚΟΚΟ G8 POA PRATENSIS F281 ΦΡΑΓΚΟΣΤΑΦΥΛΟ G9 AGROSTIS SOLONIFERA F286 ΜΗΤΡΙΚΟ ΓΑΛΑ G10 SORGHUM HALAPENSE F301 ΜΕΛΙΤΖΑΝΑ G11 BROMUS INERMIS F319 ΑΓΚΙΝΑΡΑ G12 SECALE CERELAE F333 ΜΕΛΙ G13 HOLCUS LANATUS F334 ΛΥΚΙΣΚΟΣ G14 AVENA SATIVA Fx3 (F3, F24, F37, F40, F41) G15 TRITICUM AESTIVUM Fx1 (F13, F16, F17, F18, F20, F36) G16 ALOPECURUS PRATENSI Gx1 (G3, G4, G5, G6, G8) RAST ΣΚΟΝΕΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ RAST Η1 GREEN-LABS p2 ECHINOCOCUS Η2 HOLLISTER-STIER K80 ΦΟΡΜΑΛΔΕΥΔΗ Η3 BENCARD K82 LATEX Η4 ALLERGOPHARMA B1 ACRYLAN Η6 HOPS B2 COTTON (processed) Ηx1 (d1, d2, e1, e2, m2, m3) B7 HAY DUST Hx2 (h2, d1, d2, i6) B17 NYLON B20 SHEEP S WOOL TREATE B21 SHEEP S WOOL UNTREA B24 TOBACCO DUST B25 TERYLENE p1 ASCARIS spp.

11 RAST ΕΝΤΟΜΑ-ΑΚΑΡΕΑ RAST ΜΥΚΗΤΕΣ Ι1 ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ ΜΕΛΙΣΣΑΣ Μ1 PENICILLIUM NOTATUM Ι2 ΜΥΡΜΗΓΚΙ M2 C. HERBARUM Ι3 ΔΗΛΗΤΗΡΙΟ ΣΦΗΚΑΣ Μ3 ASPERGILLUS FUMIGATUS Ι4 ΑΛΟΓΟΜΥΓΑ Μ4 MUCOR RACEMOSUS Ι5 ΣΚΝΙΠΑ Μ5 CANDIDA ALBICANS Ι6 ΚΑΤΣΑΡΙΔΑ Μ6 ALTERNARIA TENUIS Ι71 ΚΟΥΝΟΥΠΙ M8 HELMINTHOSPORIUM H. Ι75 ΜΕΓΑΛΟΣΩΜΗ ΣΦΗΚΑ Μ9 FUSARIUM MONILIFORME Μ15 TRICHODERMA VIRIDAE D1 D.PTERONYSSINUS Μ16 CUVULARIA LUNATA D2 D.FARINAE Μ18 FUSARIUM CULMORUM D3 D.MICROCERAS Μ38 TRICHIPHYTON RUBRUM D70 ACARUS SIRO Μx1 ΜΙΓΜΑ (Μ1, Μ2, Μ3, Μ6) D71 LEPIDOGLYPHUS DESTRUCTOR D72 TYROPHAGUS PUTREUS D73 GLYSIPHAGUS DOMESTICUS D74 EUROGLYPHUS MAYNEI RAST ΔΕΝΔΡΑ RAST ΖΙΖΑΝΙΑ T1 ΣΦΕΝΔΑΜΙ W1 AMBROSIA ELATIOR T2 ΚΛΗΘΡΟ (ΣΚΛΗΘΡΟ) W2 AMBROSIA PSILOTACHIA T3 ΣΗΜΥΔΑ W5 ARTEMISIA ABSINTHIUM T4 ΦΟΥΝΤΟΥΚΙΑ W6 ARTEMISIA VULGARIS T5 ΟΞΙΑ W7 ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ T6 ΚΕΔΡΟΣ W8 TARAXACUM OFFICINALI T7 ΔΡΥΣ W9 PLANTAGO LANCEOLATA

12 T8 ΦΤΕΛΙΑ W10 CHENOPODIUM ALBUM T9 ΕΛΙΑ W12 SOLIDAGO VIRGAUREA T10 ΚΑΡΥΔΙΑ W13 XANTHIUM COMMUNE T11 ΠΛΑΤΑΝΟΣ W14 AMARANTHUS RETROFLE T12 ΙΤΙΑ W16 EPILOBIUM ANGUSTIFO T13 ΓΙΑΣΕΜΙ W17 ΑΣΤΗΡ T14 ΛΕΥΚΑ W18 RUMEX ACETOSELLA T15 ΛΕΥΚΗ ΜΕΛΙΑ W19 PARIETARIA OFFICINA T16 ΠΕΥΚΟ W20 URTICA DIOICA T18 ΕΥΚΑΛΥΠΤΟΣ W21 PARIETARIA JUDAICA T19 ΜΙΜΟΖΑ W22 ΧΡΥΣΑΝΘΕΜΟ T20 ΑΓΡΙΟΜΥΡΤΙΑ W23 ΝΤΑΛΙΑ T21 ΠΑΣΧΑΛΙΑ W28 ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟ T23 ΚΥΠΑΡΙΣΣΙ W30 ΤΟΥΛΙΠΑ T27 ΛΕΜΟΝΙΑ W36 ΠΑΣΧΑΛΟΥΔΑ T70 ΜΟΥΡΙΑ W40 ΥΑΚΙΝΘΟΣ (ΖΟΥΜΠΟΥΛΙ) Tx5 (t2, t8, t12, t14) Wx3 (w6,w9, w10, w20) Tx6 (t1, t3, t5, t7) Wx5 (w17, w22, w23, w40) Wx6 (w7, w28, w30, w36) Σπυρόπουλος Βάιος Ιατρός Βιοπαθολόγος, Βενιζέλειο