Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Νοσηλευτικής

Transcript

1 Σχολή Επιστημών Υγείας Τμήμα Νοσηλευτικής Τρίτη 26 Φεβρουαρίου η Θεματική Ενότητα Μάθημα: ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ Ακαδ. Έτος: Επιτήρηση των σχετιζόμενων με τη φροντίδα υγείας λοιμώξεων. Προγράμματα ελέγχου και πρόληψης. Εργαλεία Ελέγχου της συμμόρφωσης των Επαγγελματιών Υγείας Δρ. Ευτυχία Σ. Ευαγγελίδου ΠΕ Νοσηλεύτρια, MSc, MHSc, PhD, Νοσηλεύτρια Επιτήρησης Λοιμώξεων, Γ.Ν.Νέας Ιωνίας «Κωνσταντοπούλειο Πατησίων» efeva@nurs.uoa.gr efievaggelidou@gmail.com

2 Επιτήρηση των σχετιζόμενων με τη φροντίδα υγείας λοιμώξεων. Προγράμματα ελέγχου και πρόληψης. Εργαλεία Ελέγχου της συμμόρφωσης των Επαγγελματιών Υγείας Δρ. Ευτυχία Σ. Ευαγγελίδου ΠΕ Νοσηλεύτρια, MSc, MHSc, PhD, Νοσηλεύτρια Επιτήρησης Λοιμώξεων, Γ.Ν.Νέας Ιωνίας «Κωνσταντοπούλειο Πατησίων»

3 Εκπαιδευτικοί Στόχοι Ι, ΘΕ 3 Μετά την ολοκλήρωση της θεματικής ενότητας οι φοιτητές θα γνωρίζουν: την έννοια της επιτήρησης των λοιμώξεων τι απαιτείται για να σχεδιαστεί και να εφαρμοστεί ένα σύστημα επιτήρησης για λοιμώξεις σχετιζόμενες με τη φροντίδα υγείας ποιοι είναι οι στόχοι της εφαρμογής ενός συστήματος επιτήρησης και ποιες μέθοδοι επιτήρησης μπορούν να εφαρμοστούν ποιες είναι οι πηγές συλλογής δεδομένων του Ν.Ε.Λ. για την τεκμηρίωση μιας λοίμωξης σχετιζόμενης με τη φροντίδα υγείας

4 Εκπαιδευτικοί Στόχοι ΙΙ, ΘΕ 3 τι περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο Π.Π.Ε.Λ. με ποιο τρόπο γίνεται η διάχυση των αποτελεσμάτων της επιτήρησης και σε τι χρησιμεύει την έννοια της συμμόρφωσης των επαγγελματιών υγείας σε μέτρα πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων ποια εργαλεία χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της συμμόρφωσης των επαγγελματιών υγείας ποιες στρατηγικές μέθοδοι μπορούν να εφαρμοστούν από τις Ε.Ν.Λ. και τους Ν.Ε.Λ. για να αυξήσουν τη συμμόρφωση των επαγγελματιών υγείας

5 Εκπαιδευτικοί Στόχοι ΙΙ, ΘΕ 3 τι περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο Π.Π.Ε.Λ. με ποιο τρόπο γίνεται η διάχυση των αποτελεσμάτων της επιτήρησης και σε τι χρησιμεύει την έννοια της συμμόρφωσης των επαγγελματιών υγείας σε μέτρα πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων ποια εργαλεία χρησιμοποιούνται για τον έλεγχο της συμμόρφωσης των επαγγελματιών υγείας ποιες στρατηγικές μέθοδοι μπορούν να εφαρμοστούν από τις Ε.Ν.Λ. και τους Ν.Ε.Λ. για να αυξήσουν τη συμμόρφωση των επαγγελματιών υγείας

6 Νοσοκομειακές Λοιμώξεις VS Λοιμώξεις Σχετιζόμενες με τη Φροντίδα Υγείας ή Λοιμώξεις Σχετιζόμενες με Χώρους Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΛΣΦΥ ή ΛΧΠΥΥ) Nosocomial Infections Health Care Associated/Acquired Infections - (HCAIs) Horan, Andrus, and Dudeck. CDC/NHSN surveillance definition of health care associated infection and criteria for specific types of infections in the acute care setting. AJIC;2008:36(5)

7 Κατανομή των Καταγεγραμμένων Νοσοκομειακών Λοιμώξεων στην ΕΕ, PPS Column νέα επεισόδια το χρόνο Λ.Αναπνευστικού 6,2% 7,7% 10,7% 13,3% 19% 23,5% 19,6% Λ. Χειρουργικού πεδίου Λ. Ουροποιητικού Μικροβιαιμίες Λ.Γαστρεντερικού Συστηματικές λοιμώξεις Άλλες λοιμώξεις

8 Ελλάδα: 4 η χώρα της ΕΕ με τον υψηλότερο επιπολασμό νοσοκομειακών λοιμώξεων (9%)

9 ΕΛΛΑΔΑ: ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ, PPS

10 About 10% of patients become infected during hospitalization Surveillance of HAIs is an important component of an effective, nosocomial infection control programme Many hospitals have instituted infection control programmes, but the effectiveness of the policies used has not been adequately studied J Hosp Infect 1988; 11(Suppl. A): J Hosp Infect 1992; 20: 1-13 J Hosp Infect 1996; 32: J Hosp Infect 1997; 37: Infect Control 1987; 8:

11 Επιδημιολογία Λοιμώξεων Σχετιζόμενων με Χώρους Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΛΧΠΥΥ) Περίπου 15% των νοσηλευόμενων ασθενών υποφέρουν από ΛΧΠΥΥ WHO, 2016 Οι ΛΧΠΥΥ είναι υπεύθυνες 4-56% όλων των θανάτων που συμβαίνουν σε νεογέννητα, με ποσοστό επίπτωσης έως 75% στη Νοτιοανατολική Αφρική και στην Υποσαχάρια Αφρική Asian Pac J Trop Biomed 2017; 7(5): Clin Microbiol Rev 2011; 24(1): According to studies, the extra length of stay in ICUs was 9.5 days for Central line associated bloodstream infection (CLABSI) and 9.1days for Ventilator associated pneumonia (VAP), respectively, moreover, the additional cost per hospital-acquired bloodstream infection was 4900 Euro International Journal of Surgery 42 (2017) 164e169 Hosp. Epidemiol. 37 (2016) 172e181 J. Hosp. Infect. 75 (2010)158e162

12 The overall problem of HAI in Greece had never been estimated A local network for the surveillance of HAI in the island of Crete has been developed (in 1995), producing data on a regular basis Since a nationwide programme for the surveillance of HAI in Greece is lacking, our efforts concentrated on a step-by-step recruitment of the greatest number of Greek hospitals (on a voluntary basis) to obtain representative data. Fourteen of 112 (15.7%) Greek hospitals participated in the study J Hosp Infect 1999; 41: Journal of Hospital Infection ;2002: 50:

13 The overall problem of HCAIs in Greece had never been estimated A local network for the surveillance of HCAIs in the island of Crete has been developed (in 1995), producing data on a regular basis Since a nationwide programme for the surveillance of HCAIs in Greece is lacking, our efforts concentrated on a step-by-step recruitment of the greatest number of Greek hospitals (on a voluntary basis) to obtain representative data. Fourteen of 112 (15.7%) Greek hospitals participated in the study J Hosp Infect 1999; 41: Journal of Hospital Infection ;2002: 50:

14 Προϋποθέσεις αποτελεσματικότητας ΠΠΕΛ ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Κατάλληλος αριθμός προσωπικού εκπαιδευμένου στον έλεγχο των λοιμώξεων Ένα σύστημα για την αναφορά των συχνοτήτων των λοιμώξεων των χειρουργικών τραυμάτων στους χειρουργούς Study on the Efficacy of Nosocomial Infection Control (SENIC Project, 1974)

15 Προϋποθέσεις αποτελεσματικότητας The Study on the Efficacy of Nosocomial ΠΠΕΛ Infection Control (SENIC) project by the U.S. CDC found in the 1970s that ΟΡΓΑΝΩΜΕΝΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ hospitals reduced their nosocomial infection rates by approximately 32 per Κατάλληλο cent αριθμό by focusing προσωπικού on surveillance εκπαιδευμένου στον έλεγχο των λοιμώξεων activities and prevention efforts Jarvis WR "Infection Control and Changing Health-Care Delivery Systems" Emerging Infectious Diseases. CDC. 2001; 7 (2): Ένα σύστημα για την αναφορά των συχνοτήτων των λοιμώξεων των χειρουργικών τραυμάτων στους χειρουργούς Study on the Efficacy of Nosocomial Infection Control (SENIC Project, 1974)

16 ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ - SURVEILLANCE Πολιτικές, διαδικασίες για τηνπρόληψη και τον έλεγχο των λοιμώξεων Έλεγχος εφαρμογής τους Επιτήρηση δραστηριοτήτων για τον προσδιορισμό της αποτελεσματικότητας αυτών των πολιτικών και διαδικασιών

17 ΕΠΙΤΗΡΗΣΗ - SURVEILLANCE Πολιτικές, διαδικασίες για τηνπρόληψη και τον έλεγχο των λοιμώξεων Έλεγχος εφαρμογής τους Επιτήρηση δραστηριοτήτων για τον προσδιορισμό της αποτελεσματικότητας αυτών των πολιτικών και διαδικασιών

18 Πρόληψη Νοσοκομειακών Λοιμώξεων (Infection Control) Infection control addresses factors related to the spread of infections within the healthcare setting (whether patient to patient, from patients to staff and from staff to patients, or among staff), including prevention (via hand hygiene/hand washing, cleaning/disinfection/sterilization, vaccination, surveillance) Monitoring/investigation of demonstrated or suspected spread of infection within a particular health care setting (surveillance and outbreak investigation), and management (interruption of outbreaks) It is on the basis that the common title being adopted within health care is infection prevention and control Wikipedia 2015

19 Επιτήρηση Λοιμώξεων «Η επιτήρηση ορίζεται ως η συνεχής συλλογή, ανάλυση και ερμηνεία των δεδομένων των λοιμώξεων των σχετιζόμενων με τη φροντίδα υγείας ή άλλων δυσμενών γεγονότων που είναι αναγκαία για το σχεδιασμό, την υλοποίηση και την αξιολόγηση της πρακτικής της δημόσιας υγείας και ολοκληρώνεται με την έγκαιρη διάδοση σε αυτούς που χρειάζεται να το γνωρίζουν» Αποστολοπούλου Ελ., Λοιμώξεις σχετιζόμενες με τη φροντίδα υγείας, 2010 Centers for Disease Control and Prevention. Morbidity and mortality weekly report, CDC's vision for public health surveillance in the 21st century, vol. 61. Atlanta: Centers for Disease Control and Prevention; 2012

20 Επιτήρηση Λοιμώξεων Surveillance is the systematic, ongoing collection, collation and analysis of data with timely dissemination of information to those who require this information in order to take action. The actions usually relate to improvements in prevention or control of the condition. Surveillance for health care-associated infections is normally performed by trained infection prevention and control professionals or hospital epidemiologists

21 3 ο Σεμινάριο Εξειδίκευσης Ελέγχου Λοιμώξεων, Ε.Ε.Ε.Λ., 2017 Ποια η αναγκαιότητα της επιτήρησης των Λοιμώξεων Σχετιζόμενων με τη Φροντίδα Υγείας; Οι λοιμώξεις σχετιζόμενες με τη φροντίδα υγείας είναι άμεσα συνδεόμενες με την: Ασφάλεια των ασθενών Ασφάλεια των Επαγγελματιών Υγείας Λειτουργία του Υγειονομικού Συστήματος

22 Ποια η αναγκαιότητα της επιτήρησης των Λοιμώξεων Σχετιζόμενων με τη Φροντίδα Υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση; 8-12% των ασθενών που εισάγoνται σε Νοσοκομείο στα κράτη μέλη της Ε.Ε. υποφέρουν εξαιτίας κάποιου ανεπιθύμητου γεγονότος που προκαλεί βλάβη και συνδέεται με την περίθαλψή τους 7/100 νοσηλευόμενους ασθενείς στις αναπτυγμένες χώρες, 10/100 στις αναπτυσσόμενες δύναται να αναπτύξουν μια ΛΣΦΥ 25% είναι ΛΣΦΥ και 30-40% των περιστατικών αυτών είναι αποτρέψιμα Στην Ε.Ε. εκτιμάται ότι οι ΛΣΦΥ καταλήγουν σε θανάτους και κοστίζουν περί τα 5 δισ. Ευρώ, κάθε χρόνο ECDC Asian Pac J Trop Biomed;2017:7(5): Int J Community Med Public Health 2014; 1(1): 67-8.

23 Best Practices for Surveillance of Health Care-associated Infections In Patient and Resident Populations, 2014;3rd edition Provincial Infectious Diseases Advisory Committee (PIDAC) Ποια η αναγκαιότητα της επιτήρησης των Λοιμώξεων Σχετιζόμενων με τη Φροντίδα Υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση; The establishment of a 8-12% των ασθενών που εισάγoνται σε Νοσοκομείο στα κράτη μέλη της surveillance Ε.Ε. υποφέρουν system εξαιτίας κάποιου for HAIs ανεπιθύμητου is γεγονότος που προκαλεί βλάβη και συνδέεται με την περίθαλψή τους associated with reductions in infection rates 7/100 νοσηλευόμενους ασθενείς στις αναπτυγμένες χώρες, 10/100 στις αναπτυσσόμενες Surveillance δύναται is να also αναπτύξουν useful μια in ΛΣΦΥ monitoring the effectiveness of 25% είναι ΛΣΦΥ και 30-40% των περιστατικών αυτών είναι αποτρέψιμα preventive and infection control programs and is required for Στην Ε.Ε. εκτιμάται ότι οι ΛΣΦΥ καταλήγουν σε θανάτους και κοστίζουν patient περί τα safety 5 δισ. Ευρώ, κάθε χρόνο

24 Ορισμοί Επιτήρησης HCAIs

25 Επιτήρηση Λοιμώξεων Σχετιζόμενων με τη Φροντίδα Υγείας και Δημόσια Υγεία Τα δεδομένα της επιτήρησης των HCAIs απέκτησαν ιδιαίτερη σημασία για τη δημόσια υγεία με αποτέλεσμα να αποτελούν ήδη σε πολλές χώρες υποχρεωτική διαδικασία δήλωσης σε όλα τα νοσοκομεία. Στα πλαίσια αυτά η επιτήρηση πρέπει να βασίζεται σε κοινή μεθοδολογία και αυστηρούς ορισμούς ώστε να καθιστά συγκρίσιμα μεταξύ των νοσοκομείων τα δεδομένα. Ensuring rational public reporting systems for health care associated infections: systematic literature review and evaluation recommendations, Am.J.Infect.Control 2006

26 Σχεδιασμός Συστήματος Επιτήρησης 1o BHMA - Υπόθεση/Εκτίμηση Κινδύνου 2o BHMA - Στόχοι επιτήρησης 3o BHMA - Ορισμοί επιτήρησης 4o ΒΗΜΑ Επιλογή μεθοδολογίας επιτήρησης Επιλογή Δεικτών 5ο ΒΗΜΑ Ανάλυση και στατιστική επεξεργασία δεδομένων Αξιολόγηση αξιοπιστίας δεδομένων 6ο ΒΗΜΑ Εκθέσεις αποτελεσμάτων και αξιοποίηση πληροφορίας AJIC Am J Infect Control 1998:26:277 AJIC Am J Infect Control 2007;35:427

27 AJIC Am J Infect Control 1998:26:277 AJIC Am J Infect Control 2007;35:427 1 Ο βήμα Αναγνώριση προβλήματος Εκτίμηση κινδύνου Καθορισμός πληθυσμού σε κίνδυνο για συγκεκριμένο είδος λοίμωξης ή για λοίμωξη από συγκεκριμένο παθογόνο Ανθεκτικά στις καρβαπενέμες gram (-): Acinetobacter Klebsiella Pseudomonas Σταφυλλόκοκκοι ανθεκτικοί στη Μεθικιλλίνη MRSA Εντερόκοκκοι ανθεκτικοί στη βανκομυκίνη VRE Κλωστηρίδια C.Difficile >50% των απομονωθέντων στελεχών είναι ανθεκτικά στα περισσότερα διαθέσιμα αντιβιοτικά (EARS ECDC) Οι συγκεκριμένοι μικροοργανισμοί βρίσκονται σε ενδημική κατάσταση σε όλα τα μεγάλα νοσοκομεία της χώρας, καθώς απομονωνόνται συστηματικά από ασθενείς με ΛΣΦΥ (ΠΡΟΚΡΟΥΣΤΗΣ/PPS ECDC)

28 2 Ο βήμα Στόχοι επιτήρησης AJIC Am J Infect Control 1998:26:277 AJIC Am J Infect Control 2007;35:427 Ποιος είναι ο στόχος της επιτήρησης; Τι δεδομένα χρειαζόμαστε για να παρακολουθήσουμε το φαινόμενο και να αξιολογήσουμε τις δράσεις μας; Δεδομένα σε εθνικό επίπεδο Δεδομένα σε επίπεδο Νοσοκομείου: Σύγκριση με άλλα Νοσοκομεία Στοχοθεσία Επιδημιολογία Μικροβιακής Αντοχής σε τοπικό και εθνικό επίπεδο Πρωταρχικό Στόχος: Ο έλεγχος των ΛΣΦΥ και της Μικροβιακής Αντοχής στην χώρα μας Η αντιμετώπιση της ενδημίας από Gram (-) παθογόνα και ιδιαίτερα από Klebsiella Pneumoniae Η ανάδειξη της Πρόληψης των Λοιμώξεων σε βασικό στοιχείο της καθημερινής πρακτικής

29 AJIC Am J Infect Control 1998:26:277 AJIC Am J Infect Control 2007;35:427 3 Ο βήμα Ορισμοί επιτήρησης Αποτύπωση Ορισμών CDC/ECDC

30 AJIC Am J Infect Control 1998:26:277 AJIC Am J Infect Control 2007;35:427 4 Ο βήμα Μεθοδολογία επιτήρησης Δείκτης έκβασης (αποτελέσματος) ή διαδικασίας; Πρόδρομη (προοπτική) ή Αναδρομική; Ενεργητική ή παθητική; Εστιασμένη ή ευρεία; ΕΙΔΗ ΕΠΙΤΗΡΗΣΗΣ Hospital wide surveillance: ευρεία νοσοκομειακή επιτήρηση Prevalence survey: μελέτες επιπολασμού Targeted surveillance: στοχευμένη επιτήρηση Periodic surveillance: περιοδική επιτήρηση Automated surveillance for HCAIs: επιτήρηση με τη χρήση αυτοματοποιημένων ηλεκτρονικών συστημάτων

31 5 Ο βήμα Ανάλυση και παρουσίαση δεδομένων AJIC Am J Infect Control 1998:26:277 AJIC Am J Infect Control 2007;35:427 Αποτύπωση αποτελεσμάτων επιτήρησης ΛΣΦΥ και διακίνησής τους στους αρμόδιους για τη λήψη και εφαρμογή δράσεων παρέμβασης Παρουσίαση Δεδομένων Επιτήρησης Η παρουσίαση των δεδομένων επιτήρησης πρέπει να απεικονίζει την κατάσταση του νοσοκομείου: Στο χρόνο Σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο Σε σχέση με τα νοσοκομεία με παρόμοια δομή

32 6 Ο βήμα Αξιοποίηση δεδομένων επιτήρησης για την αποτελεσματική εφαρμογή των δράσεων AJIC Am J Infect Control 1998:26:277 AJIC Am J Infect Control 2007;35:427 Διάχυση Αποτελεμάτων Εκτίμηση Κινδύνου ΔΡΑΣΗ Επιτήρηση Η ενεργητική επιτήρηση αποτελεί από μόνη της μια παρεμβατική διαδικασία, προσφέροντας τη δυνατότητα αξιοποίησης: Δεδομένων και Διαδικασίας επιτήρησης Αξιολόγηση Δεδομένων

33 Σχεδιασμός Συστήματος Επιτήρησης Best Practices for Surveillance of Health Care-associated Infections In Patient and Resident Populations, 2014;3rd edition Provincial Infectious Diseases Advisory Committee (PIDAC)

34 Κριτήρια που πρέπει να πληρεί ένα Συστήμα Επιτήρησης Απλότητα, ελαχιστοποίηση του κόστους και του φόρτου εργασίας, προώθηση της συμμετοχής της μονάδας με έγκαιρη ανατροφοδότηση Ευελιξία, επιτρέποντας αλλαγές όταν χρειάζεται Αποδοτικότητα (για παράδειγμα αξιολόγηση από το επίπεδο συμμετοχής, την ποιότητα των δεδομένων) Συνοχή (χρήση τυποποιημένων ορισμών, κοινής μεθοδολογίας) Ευαισθησία Ειδικότητα, απαιτώντας ακριβείς ορισμούς και εκπαιδευμένους ερευνητές Σαφείς στόχους Wld Hlth Statist Quart, 1988, 41:11 18

35 Κριτήρια που πρέπει να πληρεί ένα Συστήμα Επιτήρησης Prevention of Hospital-Acquired Infections, 2 nd Edition, WHO, 2002

36 Στόχοι εφαρμογής Συστήματος Επιτήρησης ΣΤΟΧΟΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ: Οι δραστηριότητες που σκοπεύουν στη μείωση των κινδύνων της λοίμωξης και του κόστους, όπως η συγκριτική ανάλυση συχνοτήτων και η ανατροφοδότηση στο προσωπικό φροντίδας υγείας κενά στις δραστηριότητες πρόληψης των HCAIs ΣΤΟΧΟΙ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ: Οι αναγκαίες δραστηριότητες για να επιτευχθούν οι στόχοι αποτελέσματος, για παράδειγμα ορισμός και αναγνώριση των λοιμώξεων, η παρατήρηση και η αξιολόγηση των πρακτικών φροντίδας του ασθενή, η παροχή εκπαίδευσης ΤΕΛΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΕΠΙΤΕΥΞΗ ΤΩΝ ΣΤΟΧΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΟΣ Αποστολοπούλου Ελ., Λοιμώξεις σχετιζόμενες με τη φροντίδα υγείας, 2010 Prevention of Hospital-Acquired Infections, 2 nd Edition, WHO, 2002

37 Στόχοι εφαρμογής Συστήματος Επιτήρησης Μείωση των HCAIs Καθορισμός Ενδημικότητας (εκτίμηση βασικών συχνοτήτων των ενδημικών HCAIs) ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΠΡΟΛΗΨΗΣ και όχι μόνο συλλογή δεδομένων Αναγνώριση επιδημιών Προσπάθεια ευαισθητοποίησης των επαγγελματιών υγείας για εφαρμογή των προτεινόμενων προληπτικών πρακτικών για τη μείωση των HCAIs και της μικροβιακής αντοχής (ανάλυση των δεδομένων επιτήρησης, παρουσίαση, καθοδήγηση, ανατροφοδότηση) Εκτίμηση μέτρων ελέγχου και εντοπισμός ανάγκης για εφαρμογή εντατικότερων προγραμμάτων πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων Αποστολοπούλου Ελ., Λοιμώξεις σχετιζόμενες με τη φροντίδα υγείας, 2010 Prevention of Hospital-Acquired Infections, 2 nd Edition, WHO, 2002

38 Στόχοι εφαρμογής Συστήματος Επιτήρησης Προσδιορισμός πιθανών περιοχών βελτίωσης στην περίθαλψη ασθενών και περαιτέρω επιδημιολογικές μελέτες (δηλαδή ανάλυσης παράγοντα κινδύνου) Ικανοποίηση επιθεωρητών οργανισμών διαπίστευσης (Joint Commission on Accreditation of Health Care Organizations, JCAHO) Αλλαγή της έκβασης της φροντίδας των ασθενών με την μείωση του κινδύνου της λοίμωξης Υπεράσπιση διεκδικήσεων της αμέλειας Παρακολούθηση των τάσεων: επίπτωση, κατανομή και επικράτηση των HCAIs Σύγρκιση της συχνότητας των λοιμώξεων μεταξύ των Νοσοκομείων Δημόσια κοινοποίηση της συχνότητας των HCAIs Αποστολοπούλου Ελ., Λοιμώξεις σχετιζόμενες με τη φροντίδα υγείας, 2010 Prevention of Hospital-Acquired Infections, 2 nd Edition, WHO, 2002

39 Σύγκριση Συχνοτήτων Λοιμώξεων Asian Pac J Trop Biomed 2015; 5(7):

40 Μεθοδοί Επιτήρησης

41 Μέθοδοι Επιτήρησης (Methodology of Surveillance) Παθητική - Ενεργητική (Passive Active) Επιτήρηση που βασίζεται στον ασθενή Επιτήρηση που βασίζεται στο εργαστήριο (Patient Based Lab Based) Προοπτική Αναδρομική (Prospective Retrospective) Επιτήρηση κατευθυνόμενη βάσει προτεραιότητας (στοχευμένη επιτήρηση) Ευρεία Νοσοκομειακή Επιτήρηση (Priority Directed /Targeted Comprehensive/Facilitywide/Hospital wide) Περιοδική Επιτήρηση (Periodic) Επίπτωση Επιπολασμός (Incidence Prevalence) Αυτόματη Επιτήρηση (χρήση αυτοματοποιημένων Η/Υ) (Automated Surveillance for HCAIs) Επιτήρηση μετά την έξοδο (Surveillance after patients discharge) Asian Pac J Trop Biomed 2015; 5(7): Αποστολοπούλου Ελ., Λοιμώξεις σχετιζόμενες με τη φροντίδα υγείας,2010

42 Παθητική - Ενεργητική (Passive Active Surveillance) Best Practices for Surveillance of Health Care-associated Infections In Patient and Resident Populations, 2014;3rd edition Provincial Infectious Diseases Advisory Committee (PIDAC)

43 Επιπολασμός (Prevalence) Επιπολασμός (Period Prevalence): Εκφράζει το ποσοστό των ασθενών (νέων και παλιών) με νοσοκομειακή λοίμωξη στο σύνολο των νοσηλευόμενων ασθενών μία δεδομένη περίοδο επιτήρησης Σημειακός Επιπολασμός (Point Prevalence): Αποτελεί μία στιγμιαία αποτύπωση της τρέχουσας κατάστασης και πραγματοποιείται μία περιορισμένη χρονική περίοδο. Εκφράζει το φορτίο της νόσου στον πληθυσμό Infection Burden Εκτίμηση της τρέχουσας κατάστασης Εκφράζεται σε ποσοστο (%)

44 Επίπτωση (Incidence) HCAIs Ως επίπτωση λοιμώξεων σε ένα νοσηλευτικό ίδρυμα ορίζεται ο αριθμός των νέων επεισοδίων λοιμώξεων που συμβαίνουν σε ένα καθορισμένο πληθυσμό κατά τη διάρκεια μιας δεδομένης χρονικής περιόδου και δηλώνει την συχνότητα εμφάνισης του νοσήματος κατά το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Infection Ratio ΕΚΦΡΑΖΕΙ ΤΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΤΗΣ ΛΟΙΜΩΞΗΣ ΣΤΟΝ ΠΛΗΘΥΣΜΟ ΕΚΤΙΜΑ ΤΗΝ ΤΑΣΗ ΕΞΕΛΙΞΗΣ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΣΤΟ ΧΡΟΝΟ ΕΠΙΠΤΩΣΗ=αριθμός νέων περιπτώσεων/αριθμός ατόμων στον πληθυσμό σε κίνδυνο κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου

45

46 Prevention of Hospital-Acquired Infections, 2 nd Edition, WH

47 ATTACK RATE ΔΕΙΚΤΗΣ ΠΡΟΣΒΟΛΗΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΙΔΗΜΙΩΝ ΟΠΟΥ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΟΙ ΠΛΗΘΥΣΜΟΙ ΕΚΤΙΘΕΝΤΑΙ ΓΙΑ ΜΙΚΡΗ ΧΡΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟ Prevention of Hospital-Acquired Infections, 2 nd Edition, WH

48 Μεθοδοί Επιτήρησης Asian Pac J Trop Biomed 2015; 5(7):

49 Αποτελεσματική Μεθοδολογία Επιτήρησης Asian Pac J Trop Biomed 2015; 5(7): Clin Microbiol Rev 2001; 14(3):

50 Αποτελεσματική Μεθοδολογία Επιτήρησης Prevention of Hospital-Acquired Infections, 2 nd Edition, WHO, 2002 Asian Pac J Trop Biomed 2015; 5(7): Clin Microbiol Rev 2001; 14(3):

51 Μεθοδοί Επιτήρησης

52 Τι περιέχει ένα ολοκληρωμένο Π.Π.Ε.Λ. Βασικά μέτρα πρόληψης και ελέγχου (βασικές προφυλάξεις, προφυλάξεις επαφής, σταγονιδίων αερογενείς...) Συστηματική εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας με επικαιροποίηση αυτής (διεθνείς κατευθυντήριες οδηγίες) Ασφάλεια επαγγελματιών υγείας Εκτίμηση κινδύνου και ελαχιστοποίηση του Εφαρμογή τεκμηριωμένων πρακτικών σχετιζόμενων με τον έλεγχο των λοιμώξεων

53 Τι περιέχει ένα ολοκληρωμένο Π.Π.Ε.Λ. Εφαρμογή αποτελεσματικών πρακτικών και διαδικασιών στη συγκεκριμένη Μονάδα Υγείας,διαχείριση περιβάλλοντος/απόβλητα, υποστηρικτικές υπηρεσίες Επιτήρηση Διερεύνηση και αντιμετώπιση επιδημιών κρίσεων Έλεγχος λοιμώξεων σε ειδικά τμήματα και νοσήματα Έρευνα

54 Asian Pac J Trop Biomed 2017; 7(5): Ducel JF, Nicolle L. Prevention of hospital-acquired infections. Geneva: WHO; 2002 Τι πρέπει να περιλαμβάνει ένα ολοκληρωμένο ΠΠΕΛ; Πρόγραμμα Πρόληψης και Ελέγχου Λοιμώξεων

55 Πηγές Συλλογής Δεδομένων για την τεκμηρίωση της ΛΧΠΥΥ Διοικητικές βάσεις δεδομένων Δελτίο διάγνωσης εισόδου Συνολική ανασκόπηση φακέλου ασθενούς Πλάνα Νοσηλευτικής Φροντίδας Επικοινωνία και συλλογή στοιχείων από τους φροντιστές) Μικροβιολογικό Εργαστήριο (ΟΧΙ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΕΙΔΗ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ) Άλλες διαγνωστικές εξετάσεις (αριθμός λευκών αιμοσφαιρίων, διαγνωστικές απεικονιστικές εξετάσεις) Περιοδεία Κλινικών Συζήτηση περιπτώσεων με τους κλινικούς επαγγελματίες υγείας κατά τις περιοδικές επισκέψεις στα κλινικά τμήματα Προγράμματα χειρουργείου/βάσεις δεδομένων Εκθέσεις επικουρικών υπηρεσιών (φαρμακείο, εργαστήρια, ακτινολογικό) Άλλες πηγές περιοδική εξέταση της έκθεσης της νεκροψίας Αποστολοπούλου Ελ., Λοιμώξεις σχετιζόμενες με τη φροντίδα υγείας, 2010 ΑJIC; 2007:35:7 Prevention of Hospital-Acquired Infections, 2 nd Edition, WHO, 2002

56

57 Διάχυση αποτελεσμάτων επιτήρησης Υποχρεωτική διαδικασία για την ολοκλήρωση της επιτήρησης Κοινοποίηση σε Διευθυντή Νοσηλευτικής Υπηρεσίας, Διευθυντή Ιατρικής Υπηρεσίας, Διοίκηση Νοσοκομείου, Προϊστάμενους και Διευθυντές Κλινικών Τμημάτων Παρουσίαση αποτελεσμάτων σε χρονικά διαστήματα ανάλογα με το μέγεθος του παρανομαστή Ημερήσια αναφορά - εβδομαδιαία αναφορά μπορεί να είναι αναγκαία κατά τη διάρκεια επιδημιών ή ασυνήθιστων καταστάσεων Παρουσίαση με μορφή γραφημάτων Λήψη προληπτικών μέτρων όχι μόνο στη φάση κοινοποίησης των αποτελεσμάτων αλλά και κατά τη διάρκεια της επιτήρησης Διασφάλιση μυστικότητας πληροφοριών και προσωπικών δεδομένων Ανατροφοδότηση και νέα επιτήρηση μετά την εφαρμογή μέτρων για τον περιορισμό του προβλήματος Αποστολοπούλου Ελ., Λοιμώξεις σχετιζόμενες με τη φροντίδα υγείας, 2010

58

59

60 Αξιολόγηση Διαδικασίας Επιτήρησης

61

62

63 Συμμόρφωση Επαγγελματιών Υγείας σε Μέτρα Πρόληψης και Ελέγχου Λοιμώξεων Εφαρμογή μέτρων βελτίωσης Ανάπτυξη Διαδικασιών Μέτρηση Συμμόρφωσης Εκπαίδευση Προσωπικού Εφαρμογή Διαδικασιών

64 Εργαλεία Ελέγχου Συμμόρφωσης ΕΥ (Audit tools) Διαδικασία ελέγχου της εφαρμογής των διαδικασιών (συνήθως check list) με στόχο: Να μετρήσει τη συμμόρφωση του προσωπικού σε σχέση με μια συγκεκριμένη διαδικασία Να προτείνει αλλαγές ώστε να βελτιωθεί η συμμόρφωση

65 3 ο Σεμινάριο Εξειδίκευσης Ελέγχου Λοιμώξεων, Ε.Ε.Ε.Λ., 2017 Εργαλεία Ελέγχου Συμμόρφωσης ΕΥ (Audit tools) Είναι καταγραφή με στοχοθεσία Κοινοποίηση ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Είναι εργαλεία: για βελτίωση της συμμόρφωσης μέσω αλλαγής νοοτροπίας και συμπεριφοράς για εκτίμηση κινδύνου σε σχέση με τις λοιμώξεις Προσαρμόζονται στις ανάγκες του κάθε Χώρου Παροχής Υπηρεσιών Υγείας Μπορεί να είναι και αυτοαξιολόγηση

66 3 ο Σεμινάριο Εξειδίκευσης Ελέγχου Λοιμώξεων, Ε.Ε.Ε.Λ., 2017 Εργαλεία Ελέγχου Συμμόρφωσης ΕΥ Υγιεινή χεριών Άψυχο περιβάλλον Εστιατόριο Μαγειρεία Διαχείριση ιματισμού (Audit tools) Συλλογή, απόρριψη και διαχείριση αποβλήτων υγειονομικής μονάδας Διαχείριση αιχμηρών Μέτρα Ατομικής Προστασίας Καθετήρες κύστεως, ΚΦΚ, ΠΦΚ Εντερική σίτιση Μέτρα απομόνωσης Είδη προφυλάξεων

67 Βαθμός Συμμόρφωσης Ελάχιστη Συμμόρφωση 75% Μερική Συμμόρφωση 76-84% Συμμόρφωση 85% ΜΕΡΙΚΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ = ΜΗ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ Infection Control Nurses Association, Audit Tools for Infection Control Standards

68 Παράδειγμα φόρμας ελέγχου

69 Παράδειγμα φόρμας ελέγχου