H EIEΠ στην Κρήτη ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ. ISSN ΤΕΥΧΟΣ 53ο, ΕΤΟΣ 12ο ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2018

Transcript

1 ISSN ΤΕΥΧΟΣ 53ο, ΕΤΟΣ 12ο ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2018 ς ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΠΕΡΙΟ ΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ H EIEΠ στην Κρήτη Η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας θα πραγματοποιήσει στις 8 Δεκεμβρίου στο Ηράκλειο Κρήτης επιστημονική ημερίδα, με θέμα «Η νόσος παχυσαρκία και η αντιμετώπισή της». Η ΕΙΕΠ, πιστή στους καταστατικούς της σκοπούς, συνεχίζει την προσπάθεια ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της ιατρικής κοινότητας στο θέμα της παχυσαρκίας. Η διαρκής επαφή με τα νέα δεδομένα στον τομέα της πρόληψης και της αντιμετώπισης της νόσου αποτελεί στόχο και αυτής της εκδήλωσης. Αντιλαμβανόμενοι τις ανάγκες της εποχής, επιλέξαμε και αυτή η εκδήλωση να έχει δωρεάν συμμετοχή για τους ιατρούς συναδέλφους και άλλους επαγγελματίες υγείας, που θα θελήσουν να την παρακολουθήσουν. Σας περιμένουμε στο Ηράκλειο, στις 8 Δεκεμβρίου. Περισσότερες πληροφορίες θα βρείτε στη σελίδα των Νέων της ΕΙΕΠ.

2 ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ 2 Το βαριατρικό χειρουργείο στη νόσο της παχυσαρκίας κάνει τους ασθενείς πιο υγιείς και λειτουργικούς Γεώργιος Βαλσαμάκης Επίκουρος Καθηγητής Ενδοκρινολογίας, Παν/κη Κλινική Ενδοκρινολογίας, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, ΠΓΝ Λάρισας Σε μία αναδρομική μελέτη που δημοσιεύθηκε από τον Alexander Miras και συνεργάτες στο διεθνές ιατρικό περιοδικό Surgery for Obesity and Related Diseases (2018; 14: ) οι συγγραφείς μετά από μελέτη των ιατρικών αρχείων από το Εθνικό Αρχείο Βαριατρικής Χειρουργικής της Μεγάλης Βρετανίας [National Bariatric Surgery Registry (NBSR)] ασθενών με παχυσαρκία [Ευρωπαϊκής καταγωγής, μέση ηλικία 45±11 χρόνια, 78% γυναίκες, μέσο Δείκτη Μάζας Σώματος 48±8 kg/m2 προ χειρουργείου] που υποβλήθηκαν σε βαριατρικό χειρουργείο κατά την περίοδο , διαπίστωσαν ότι κατά τη μετεγχειρητική παρακολούθηση των ασθενών αυτών για μία πενταετία υπήρξε μια στατιστικά σημαντική μείωση στην εμφάνιση σημαντικών επιπλοκών της παχυσαρκίας, όπως σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, υπνική άπνοια, αρθρίτιδα, λειτουργική έκπτωση, άσθμα, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Οι συγγραφείς καταλήγουν ότι το βαριατρικό χειρουργείο στη Μεγάλη Βρετανία, όταν έχει ένδειξη, εκτός από την απώλεια του βάρους συνεισφέρει και στη μείωση εμφάνισης σημαντικών επιπλοκών της παχυσαρκίας. Η συνεχώς αυξητική τάση εμφάνισης της παχυσαρκίας είναι γνωστή και στη Μεγάλη Βρετανία. Είναι λιγότερο γνωστό όμως ότι ο δείκτης μάζας σώματος (ΒΜΙ) από μόνος του αποτελεί έναν φτωχό δείκτη εκτίμησης της σοβαρότητας της νόσου της παχυσαρκίας σε επίπεδο ασθενούς αλλά και θνησιμότητας σε επίπεδο πληθυσμού [1]. Στις επιδημιολογικές μελέτες οι ιατρικές, λειτουργικές, και ψυχικές επιπλοκές της νόσου αποτελούν τους καλύτερους προγνωστικούς δείκτες θνησιμότητας από τη νόσο της παχυσαρκίας μετά από 16 χρόνια παρατήρησης. Μεγάλες τυχαιοποιημένες μελέτες έδειξαν ότι το βαριατρικό χειρουργείο μείωσε τη θνητότητα και τη θνησιμότητα από την παχυσαρκία σε περιπτώσεις καρκίνου, υπνικής άπνοιας, καρδιαγγειακής νόσου, διαβήτη τύπου 2, μικροαγγειαγγειακών επιπλοκών, λειτουργικής έκπτωσης, υπογονιμότητας και της λιπώδους διήθησης ήπατος [2]. Διάφορα αρχεία όπως το International Federation for the Surgery of Obesity and Metabolic Disorders (IFSO), το Global Registry [3] και το Scandinavian Obesity Registry [4] έχουν δείξει την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του βαριατρικού χειρουργείου στις προαναφερόμενες συνοσηρότητες της παχυσαρκίας. Έτσι το βαριατρικό χειρουργείο από μία εγχείρηση για απώλεια βάρους θεωρείται πλέον ως ένα θεραπευτικό μέσο για τη θεραπεία του σακχαρώδη διαβήτη σε ασθενείς με παχυσαρκία αλλά και σαν θεραπευτική επιλογή αντιμετώπισης των συνοσηροτήτων της παχυσαρκίας. Η αναδρομική μελέτη αποσκοπούσε να επιβεβαιώσει τα δημοσιευμένα ερευνητικά αποτελέσματα των τυχαιοποιημένων με κοντρόλ μελετών, ανατρέχοντας στα αρχεία του Εθνικού Αρχείου Βαριατρικής Χειρουργικής της Μεγάλης Βρετανίας [National Bariatric Surgery Registry (NBSR)] ασθενών με παχυσαρκία [Ευρωπαϊκής καταγωγής, μέση ηλικία 45±11 χρόνια, 78% γυναίκες, μέσο Δείκτη Μάζας Σώματος 48±8 kg/m2 προ χειρουργείου] που υποβλήθηκαν σε βαριατρικό χειρουργείο κατά την περίοδο Τα δεδομένα των ασθενών αυτών παρακολουθήθηκαν για 5 χρόνια μετά το βαριατρικό χειρουργείο. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Από το Φεβρουάριο του 2000 μέχρι το Δεκέμβριο του 2015 ήταν καταγεγραμμένες βαριατρικές επεμβάσεις στα αρχεία του NBSR όπου το 78% αποτελούσαν γυναίκες Καυκάσιας καταγωγής και μεσήλικες. Η συχνότερη καταγεγραμμένη συνοσηρότητα ήταν η λειτουργική έκπτωση (70%), ακολουθούμενη από την αρθρίτιδα (54%) και την υπέρταση (37%).(Εικόνα 1)

3 3 ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Εικόνα 1: Συνοσηρότητες της παχυσαρκίας προεγχειρητικά Περίπου ένας στους τρείς ασθενείς εμφάνιζαν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Κατά την πενταετή παρακολούθηση των παχύσαρκων ασθενών που υποβλήθηκαν σε βαριατρικό χειρουργείο, στατιστικά σημαντικές μειώσεις υπήρξαν στην εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2, υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, υπνική άπνοια, αρθρίτιδα, λειτουργική έκπτωση, άσθμα, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση. Η υποχώρηση εμφάνισης αυτών των συνοσηροτήτων ήταν εμφανής από τον πρώτο χρόνο μετεγχειρητικά και έκανε plateau 2-5 χρόνια μετά το χειρουργείο. Το βαριατρικό χειρουργείο ήταν ιδιαίτερα αποτελεσματικό στη μείωση της λειτουργικής έκπτωσης των παχύσαρκων όπου μετεγχειρητικά υπήρξε διπλασιασμός αυτών που μπορούσαν να ανέβουν σκάλες, καθώς και στη μείωση στο μισό στην εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. (Εικόνα 2) Η μόνη συνοσηρότητα στη οποία δεν υπήρξε βελτίωση ήταν στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και στην υπογονιμότητα. Η πιο γρήγορη απώλεια βάρους υπήρξε κατά τον πρώτο Εικόνα 2: Συνοσηρότητες της παχυσαρκίας προεγχειρητικά & 5 χρόνια μετά το χειρουργείο

4 ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ 4 Εικόνα 3: Η απώλεια βάρους μετά το βαριατρικό χειρουργείο μετεγχειρητικό χρόνο και έφτασε στο ναδίρ στα δύο χρόνια, συνολική απώλεια βάρους 30±12%. Αυτή η απώλεια βάρους συνοδεύτηκε με από μετέπειτα αύξηση βάρους (rebound), με αποτέλεσμα συνολική μείωση βάρους 24±13% στην πενταετία.(εικόνα 3) Η πιο συχνή βαριατρική επέμβαση που επιλέχτηκε κατά το διάστημα της ανάλυσης ήταν Roux-en- Y gastric bypass (RYGB: 51,4%), ακολουθούμενη από τη μέθοδο του vertical sleeve gastrectomy (VSG: 20,2%) και του gastric banding (GB: 19,7%). Κατά το διάστημα της ανάλυσης υπήρξε μια προοδευτική αύξηση των επεμβάσεων με RYGB και με VSG και μία μείωση στην επιλογή του GB. Μετεγχειρητικές καρδιαγγειακές επιπλοκές που παρατηρήθηκαν ήταν αρρυθμίες, έμφραγμα του μυοκαρδίου σε ποσοστό 0,3%. Οι συνολικές μετεγχειρητικές επιπλοκές ανήλθαν σε ποσοστό 3,1 %, η πιο συχνή ήταν έμετοι και αδυναμία λήψης τροφής. Η ενδονοσοκομειακή θνητότητα ήταν 0,07%. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Οι συγγραφείς καταλήγουν ότι το βαριατρικό χειρουργείο στη Μεγάλη Βρετανία, όταν έχει ένδειξη, εκτός από την απώλεια του βάρους συνεισφέρει και σε σημαντική μείωση εμφάνισης επιπλοκών της παχυσαρκίας. Οι ασθενείς, όπως αναφέρουν οι συγγραφείς, μετεγχειρητικά εμφανίζουν σημαντική βελτίωση της υγείας τους και είναι πιο λειτουργικοί, αποτελώντας έτσι το βαριτρικό χειρουργείο μια ασφαλή μέθοδο εκλογής όχι μόνο για την απώλεια βάρους. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Padwal, R.S., Pajewski, N.M., Allison, D.B., and Sharma, A.M. Using the Edmonton obesity staging system to predict mortality in a population-representative cohort of people with overweight and obesity. CMAJ. 2011; 183: E1059 E Chavez-Tapia NC, Tellez-Avila FI, Barrientos-Gutierrez T, Mendez-Sanchez N, Lizardi-Cervera J, Uribe M. Bariatric surgery for non-alcoholic steatohepatitis in obese patients. Cochrane Database Syst Rev 2010(1):CD Welbourn, R., Pournaras, D.J., Dixon, J. et al. Bariatric Surgery Worldwide: baseline demographic description and one-year outcomes from the second IFSO Global Registry Report Obes Surg. 2018; 28: Annual Report SOReg Part 2. Follow-up weight changes, change in comorbidity, long-term complications and quality indicators on the clinical level, Aug Available from: [Accesssed November 14, 2017]

5 To Saxenda συνέβαλε στη σημαντική μείωση και τη διατήρηση της απώλειας του σωματικού 5 βάρους με ταυτόχρονη βελτίωση σε καρδιομεταβολικούς παράγοντες κινδύνου 1,2,3 9 στους 10 ασθενείς είχαν απώλεια βάρους, με 1 στους 3 να χάνει >10% 2 Η απώλεια βάρους διατηρήθηκε μέχρι το τέλος της μελέτης (1 έτος) 1 Στο πλαίσιο της απώλειας βάρους, παρατηρήθηκε σημαντική βελτίωση ορισμένων σχετιζόμενων καρδιομεταβολικών παραγόντων κινδύνου. 1,2,3,# Σωματικό βάρος 2 Περιφέρεια μέσης 1,2 Επίπεδα γλυκόζης αίματος & κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη 2, * Αρτηριακή πίεση 2, * ΠΕΡΊΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΊΣΤΊΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Το φάρμακο αυτό τελεί υπό συμπληρωματική παρακολούθηση. Αυτό θα επιτρέψει τον ταχύ προσδιορισμό νέων πληροφοριών εν μέρει μόνο το υψηλότερο ποσοστό τέτοιων περιστατικών με τη λιραγλουτίδη. Η χολολιθίαση και η χολοκυστίτιδα μπορούν να ασφάλειας. Ζητείται από τους επαγγελματίες του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης να αναφέρουν οποιεσδήποτε πιθανολογούμενες οδηγήσουν σε νοσηλεία και χολοκυστεκτομή. Οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται για τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της ανεπιθύμητες ενέργειες. Βλ. παράγραφο «Ανεπιθύμητες ενέργειες» για τον τρόπο αναφοράς ανεπιθύμητων ενεργειών. ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ χολολιθίασης και της χολοκυστίτιδας. Θυρεοειδική νόσος Σε κλινικές δοκιμές για τον διαβήτη τύπου 2, αναφέρθηκαν ανεπιθύμητες ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ Saxenda 6 mg/ml ενέσιμο διάλυμα σε προγεμισμένη συσκευή τύπου πένας ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ενέργειες στο θυρεοειδή αδένα, όπως βρογχοκήλη, ειδικά σε ασθενείς με προϋπάρχουσα θυρεοειδική νόσο. Επομένως, η λιραγλουτίδη θα ΣΥΝΘΕΣΗ 1 ml διαλύματος περιέχει 6 mg λιραγλουτίδης*. Μία προγεμισμένη συσκευή τύπου πένας περιέχει 18 mg λιραγλουτίδης σε πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε ασθενείς με θυρεοειδική νόσο. Καρδιακή συχνότητα Παρατηρήθηκε μια αύξηση στη καρδιακή 3 ml. *ανάλογο της ανθρώπινης ορμόνης «γλυκαγονόμορφο πεπτίδιο 1 (GLP-1)» που παρασκευάζεται με χρήση της τεχνολογίας συχνότητα με τη λιραγλουτίδη σε κλινικές δοκιμές. Η καρδιακή συχνότητα θα πρέπει να παρακολουθείται ανά τακτά διαστήματα, ανασυνδυασμένου DNA σε Saccharomyces cerevisiae. Θεραπευτικές ενδείξεις Το Saxenda ενδείκνυται για χρήση ως συμπληρωματική σύμφωνα με τη συνήθη κλινική πρακτική. Οι ασθενείς θα πρέπει να ενημερώνονται για τα συμπτώματα της αυξημένης καρδιακής αγωγή σε μια δίαιτα χαμηλών θερμίδων και σε αυξημένη σωματική δραστηριότητα με σκοπό τη ρύθμιση του σωματικού βάρους σε συχνότητας (αίσθημα παλμών ή αίσθηση ταχυκαρδίας κατά την ηρεμία). Στους ασθενείς που εκδηλώνουν κλινικώς σημαντική, ενήλικες ασθενείς με αρχικό δείκτη μάζας σώματος (BMI) 30 kg/m²(παχύσαρκος) ή 27 kg/m² έως <30 kg/m² (υπέρβαρος) παρουσία παρατεταμένη αύξηση της καρδιακής συχνότητας ηρεμίας, η θεραπεία με λιραγλουτίδη θα πρέπει να διακόπτεται. Αφυδάτωση Σε τουλάχιστον μίας συννοσηρής πάθησης σχετιζόμενης με το βάρος, όπως π.χ. δυσγλυκαιμία (προδιαβήτης ή σακχαρώδης διαβήτης τύπου ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία με αγωνιστές του υποδοχέα GLP-1 έχουν αναφερθεί σημεία και συμπτώματα αφυδάτωσης, τα οποία 2), υπέρταση, δυσλιπιδαιμία ή αποφρακτική άπνοια ύπνου. Η θεραπεία με Saxenda θα πρέπει να διακόπτεται ύστερα από 12 εβδομάδες περιλαμβάνουν νεφρική δυσλειτουργία και οξεία νεφρική ανεπάρκεια. Οι ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία με λιραγλουτίδη πρέπει να στη δόση των 3,0 mg/ημέρα εάν οι ασθενείς δεν έχουν χάσει τουλάχιστον 5% του αρχικού σωματικού βάρους τους. Δοσολογία και ενημερώνονται για τον ενδεχόμενο κίνδυνο αφυδάτωσης, ο οποίος σχετίζεται με τις ανεπιθύμητες ενέργειες του γαστρεντερικού τρόπος χορήγησης Δοσολογία Η αρχική δόση είναι 0,6 mg άπαξ ημερησίως. Η δόση θα πρέπει να αυξηθεί στα 3,0 mg άπαξ ημερησίως, συστήματος, και να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα για την αποφυγή της έλλειψης υγρών. Υπογλυκαιμία σε ασθενείς με σακχαρώδη σε πολλαπλάσια των 0,6 mg, ανά διαστήματα τουλάχιστον μίας εβδομάδας προκειμένου να βελτιωθεί η γαστρεντερική ανεκτικότητα. Εάν διαβήτη τύπου 2 Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 που λαμβάνουν λιραγλουτίδη σε συνδυασμό με μια σουλφονυλουρία δεν γίνει ανεκτή η κλιμάκωση στο επόμενο δοσολογικό βήμα επί δύο διαδοχικές εβδομάδες, εξετάστε το ενδεχόμενο διακοπής της ενδέχεται να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο υπογλυκαιμίας. Ο κίνδυνος υπογλυκαιμίας μπορεί να ελαττωθεί με μείωση της δόσης της θεραπείας. Ημερήσιες δόσεις μεγαλύτερες των 3,0 mg δεν συνιστώνται. Τρόπος χορήγησης Το Saxenda προορίζεται μόνο για υποδόρια σουλφονυλουρίας. Η προσθήκη του Saxenda στην αγωγή των ασθενών που λαμβάνουν θεραπεία με ινσουλίνη δεν έχει αξιολογηθεί. χρήση. Δεν πρέπει να χορηγείται ενδοφλεβίως ή ενδομυϊκά. Το Saxenda χορηγείται μία φορά ημερησίως, οποιαδήποτε στιγμή, ανεξάρτητα Έκδοχα Το Saxenda περιέχει λιγότερο από 1 mmol νατρίου (23 mg) ανά δόση, συνεπώς το φαρμακευτικό προϊόν είναι ουσιαστικά από τα γεύματα. Μπορεί να εγχυθεί στην κοιλιά, στο μηρό ή στο βραχίονα. Η θέση και η ώρα της ένεσης μπορούν να αλλάξουν χωρίς «ελεύθερο νατρίου». Γονιμότητα, κύηση και γαλουχία Εγκυμοσύνη Η λιραγλουτίδη δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια της προσαρμογή της δόσης. Εν τούτοις, είναι προτιμότερο το Saxenda να εγχύεται κοντά στην ίδια στιγμή της ημέρας, όταν έχει επιλεχθεί η εγκυμοσύνης. Θηλασμός Λόγω έλλειψης εμπειρίας, το Saxenda δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Γονιμότητα βολικότερη στιγμή της ημέρας. Το Saxenda δεν θα πρέπει να αναμειγνύεται με άλλα ενέσιμα (π.χ. ινσουλίνες). Εάν μια δόση παραληφθεί για Εκτός από μία μικρή μείωση στον αριθμό των ζώντων εμφυτευμένων εμβρύων, μελέτες σε ζώα δεν κατέδειξαν επιβλαβείς επιδράσεις σε έως 12 ώρες από τη συνήθη ώρα λήψης, ο ασθενής θα πρέπει να λάβει τη δόση το συντομότερο δυνατόν. Εάν απομένουν λιγότερες από σχέση με τη γονιμότητα. Ανεπιθύμητες ενέργειες Διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος Σπάνιες: Αναφυλακτική αντίδραση. 12 ώρες μέχρι την επόμενη δόση, ο ασθενής δεν θα πρέπει να πάρει τη δόση που παραλείφθηκε αλλά θα πρέπει να συνεχίσει το σχήμα Διαταραχές του μεταβολισμού και της θρέψης Συχνές: Υπογλυκαιμία*, Όχι συχνές: Αφυδάτωση. Ψυχιατρικές διαταραχές Συχνές: Αϋπνία**. μίας δόσης ημερησίως με την επόμενη προγραμματισμένη δόση. Δεν θα πρέπει να λαμβάνεται πρόσθετη δόση ή να αυξάνεται η δόση Διαταραχές του νευρικού συστήματος Συχνές: Ζάλη, δυσγευσία. Καρδιακές διαταραχές Όχι συχνές: Ταχυκαρδία. Διαταραχές του για να αναπληρωθεί η δόση που παραλείφθηκε. Αντενδείξεις Υπερευαισθησία στη λιραγλουτίδη ή σε κάποιο από τα έκδοχα. Ειδικές γαστρεντερικού Πολύ συχνές: Ναυτία, έμετος, διάρροια, δυσκοιλιότητα, Συχνές: Ξηροστομία, δυσπεψία, γαστρίτιδα, γαστροοισοφαγική προειδοποιήσεις και προφυλάξεις κατά τη χρήση Στους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη, το Saxenda δεν πρέπει να χρησιμοποιείται παλινδρόμηση, άλγος άνω κοιλιακής χώρας, μετεωρισμός, ερυγή, διάταση της κοιλίας, Όχι συχνές: Παγκρεατίτιδα***. Διαταραχές του ως υποκατάστατο της ινσουλίνης. Δεν υπάρχει κλινική εμπειρία σε ασθενείς με συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια κατηγορίας IV, ήπατος και των χοληφόρων Συχνές: Χολολιθίαση***, Όχι συχνές: Χολοκυστίτιδα***. Διαταραχές του δέρματος και του υποδόριου ιστού Όχι σύμφωνα με την ταξινόμηση κατά New York Heart Association (NYHA), και επομένως η λιραγλουτίδη δεν συνιστάται να χρησιμοποιείται σε συχνές: Κνίδωση. Διαταραχές των νεφρών και των ουροφόρων οδών Σπάνιες: Οξεία νεφρική ανεπάρκεια, νεφρική δυσλειτουργία. Γενικές αυτούς τους ασθενείς. Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της λιραγλουτίδης για τη ρύθμιση του σωματικού βάρους δεν έχουν διαταραχές και καταστάσεις της οδού χορήγησης Συχνές: Αντιδράσεις της θέσης ένεσης, εξασθένιση, κόπωση, Όχι συχνές: Αίσθημα τεκμηριωθεί σε ασθενείς: - ηλικίας 75 ετών ή άνω, - που βρίσκονται σε θεραπεία με άλλα προϊόντα για τη ρύθμιση του σωματικού βάρους, κακουχίας. Διερευνήσεις Συχνές: Αυξημένη λιπάση*, αυξημένη αμυλάση*. *Αναφέρθηκε υπογλυκαιμία (βάσει συμπτωμάτων - με παχυσαρκία δευτεροπαθή σε ενδοκρινολογικές ή διατροφικές διαταραχές ή σε αγωγή με φαρμακευτικά προϊόντα που μπορούν να αναφερόμενων από τους ίδιους τους ασθενείς χωρίς να επιβεβαιωθούν από μετρήσεις γλυκόζης αίματος) σε ασθενείς χωρίς σακχαρώδη προκαλέσουν αύξηση του σωματικού βάρους, - με σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία, - με σοβαρή ηπατική δυσλειτουργία. Η χρήση σε διαβήτη τύπου 2 που λάμβαναν αγωγή με Saxenda σε συνδυασμό με δίαιτα και άσκηση. **Αϋπνία παρατηρήθηκε κυρίως κατά τους 3 αυτούς τους ασθενείς δεν συνιστάται. Καθώς η λιραγλουτίδη δεν διερευνήθηκε για τη ρύθμιση του σωματικού βάρους σε ασθενείς με ήπια πρώτους μήνες της θεραπείας. ***Βλέπε Ειδικές προειδοποιήσεις & προφυλάξεις κατά τη χρήση. Αναφορά πιθανολογούμενων ή μέτρια ηπατική δυσλειτουργία, θα πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε αυτούς τους ασθενείς. Υπάρχει περιορισμένη εμπειρία σε ανεπιθύμητων ενεργειών Η αναφορά πιθανολογούμενων ανεπιθύμητων ενεργειών μετά από τη χορήγηση άδειας κυκλοφορίας του ασθενείς με φλεγμονώδη εντερική νόσο και διαβητική γαστροπάρεση. Η χρήση της λιραγλουτίδης δεν συνιστάται σε αυτούς τους φαρμακευτικού προϊόντος είναι σημαντική. Επιτρέπει τη συνεχή παρακολούθηση της σχέσης οφέλους-κινδύνου του φαρμακευτικού ασθενείς καθώς συσχετίζεται με παροδικές ανεπιθύμητες ενέργειες του γαστρεντερικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων ναυτίας, προϊόντος. Ζητείται από τους επαγγελματίες του τομέα της υγειονομικής περίθαλψης να αναφέρουν οποιεσδήποτε πιθανολογούμενες εμέτου και διάρροιας. Παγκρεατίτιδα Έχει παρατηρηθεί οξεία παγκρεατίτιδα κατά τη χρήση αγωνιστών του υποδοχέα GLP-1. Οι ασθενείς ανεπιθύμητες ενέργειες στον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων (Μεσογείων 284, GR Χολαργός, Αθήνα, Τηλ: /337, Φαξ: + θα πρέπει να ενημερώνονται για τα χαρακτηριστικά συμπτώματα της οξείας παγκρεατίτιδας. Εάν υπάρχει υποψία παγκρεατίτιδας, η , Ιστότοπος: ΚΑΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ Novo Nordisk A/S, Novo Allé, DK-2880 Bagsværd, λιραγλουτίδη θα πρέπει να διακόπτεται. Εάν επιβεβαιωθεί η οξεία παγκρεατίτιδα, η λιραγλουτίδη δεν θα πρέπει να χρησιμοποιείται ξανά. Δανία ΑΡΙΘΜΟΙ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ EU/1/15/992/ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΩΤΗΣ ΕΓΚΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ 23 Μαρτίου 2015 Χολολιθίαση και χολοκυστίτιδα Σε κλινικές δοκιμές για τη ρύθμιση του σωματικού βάρους, παρατηρήθηκε υψηλότερο ποσοστό ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ 06/2017. Λεπτομερή πληροφοριακά στοιχεία για το παρόν φαρμακευτικό προϊόν είναι περιστατικών χολολιθίασης και χολοκυστίτιδας σε ασθενείς υπό θεραπεία με λιραγλουτίδη απ ό,τι σε ασθενείς υπό εικονικό φάρμακο. Το διαθέσιμα στον δικτυακό τόπο του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων: Περαιτέρω πληροφορίες γεγονός ότι η σημαντική μείωση του σωματικού βάρους μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο χολολιθίασης και άρα χολοκυστίτιδας ερμηνεύει περιλαμβάνονται στην πλήρη Περίληψη Χαρακτηριστικών του Προϊόντος. Χορηγείται με ιατρική συνταγή. Λ.Τ.: # Αρτηριακή πίεση, λιπίδια, hscrp (C-αντιδρώσα πρωτεΐνη υψηλής ευαισθησίας), PAI-1 (αναστολέας ενεργοποιητή πλασμινογόνου -1), αδιπονεκτίνη. Οι συχνότερες ανεπιθύμητες ενέργειες που αναφέρθηκαν για τη λιραγλουτίδη ήταν ήπια ή μέτριου βαθμού ναυτία και διάρροια. Για περισσότερες πληροφορίες ασφάλειας συμβουλευτείτε την Περίληψη των Χαρακτηριστικών του Προϊόντος. * Το Saxenda ενδείκνυται μόνο για χρήση ως συμπληρωματική αγωγή σε μια δίαιτα χαμηλών θερμίδων και σε αυξημένη σωματική δραστηριότητα με σκοπό τη ρύθμιση του σωματικού βάρους σε ενήλικες ασθενείς με αρχικό δείκτη μάζας σώματος (BMI) 30 kg/m² (παχύσαρκος), ή 27 kg/m² έως <30 kg/m² (υπέρβαρος) παρουσία τουλάχιστον μίας συννοσηρής πάθησης σχετιζόμενης με το βάρος, όπως π.χ. δυσγλυκαιμία (προδιαβήτης ή σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2), υπέρταση, δυσλιπιδαιμία ή αποφρακτική άπνοια ύπνου. Βιβλιογραφία: 1. Saxenda Περίληψη των Χαρακτηριστικών του Προϊόντος (06/2017). 2. Pi-Sunyer X, Astrup A, Fujioka K, et al.; for the SCALE Obesity and Prediabetes NN Study Group. A randomized, controlled trial of 3.0 mg of liraglutide in weight management. N Engl J Med. 2015;373(1): Un Ju Jung and Myung-Sook Choi; Obesity and Its Metabolic Complications: The Role of Adipokines and the Relationship between Obesity, Inflammation, Insulin Resistance, Dyslipidemia and Nonalcoholic Fatty Liver Disease. Int. J. Mol. Sci. 2014;15: Novo Nordisk Ελλάς Ε.Π.Ε. Αλ. Παναγούλη 80 & Αγ. Τριάδας Αγία Παρασκευή Τηλ.: Βοηθήστε να γίνουν τα φάρμακα πιο ασφαλή και Αναφέρετε ΟΛΕΣ τις ανεπιθύμητες ενέργειες για ΟΛΑ τα φάρμακα Συμπληρώνοντας την «ΚΙΤΡΙΝΗ ΚΑΡΤΑ»

6 ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ 6 τα Νέα ΤΗΣ ΕΙΕΠ ΗΜΕΡΙΔΑ ΕΙΕΠ ΣΤΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ Η Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας, εκπληρώνοντας έναν από τους καταστατικούς της στόχους που είναι η συνεχής επιμόρφωση των επαγγελματιών υγείας, διοργανώνει Ημερίδα για τη Νόσο Παχυσαρκία και την Αντιμετώπισή της στο Ηράκλειο Κρήτης. Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στις 8 Δεκεμβρίου 2018 στο ξενοδοχείο Galaxy Hotel και θα διαρκέσει από τις 9:00 έως τις 14:30. Η είσοδος είναι δωρεάν και μπορούν να συμμετέχουν γιατροί και επαγγελματίες υγείας που ασχολούνται ενεργά με την παχυσαρκία ή που επιθυμούν να κατακτήσουν περισσότερες γνώσεις πάνω στο μείζον αυτό πρόβλημα που μαστίζει την κοινωνία μας. Προσβλέπουμε στην ενεργό συμμετοχή όλων των συναδέλφων της περιφέρειας Κρήτης στην επιστημονική μας συνάντηση. ΔΙΕΘΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ 21st World Obesity Conference October 25-26, 2018 Budapest, Hungary 14th World Congress on Endocrinology & Diabetes November 21-22, 2018 Paris, France

7 7 ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΠΡΟΣΕΧΕΙΣ ΠΑΡΟΥΣΙΕΣ ΤΗΣ ΕΙΕΠ ΣΕ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΥΝΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ 32ο ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΕΛΕΤΗΣ & ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ΣΑΚΧΑΡΩΔΗ ΔΙΑΒΗΤΗ Το 32ο Πανελλήνιο Ετήσιο Συνέδριο της Ελληνικής Εταιρείας Εκπαίδευσης & Μελέτης για το ΣΔ (πρώην ΔΕΒΕ) θα διεξαχθεί 14 έως 18 Νοεμβρίου 2018 στο ξενοδοχείο Makedonia Palace στη Θεσσαλονίκη. Η ΕΙΕΠ έχει την τιμή και την χαρά να συμμετάσχει στις εργασίες του συνεδρίου με Στρογγυλή Τράπεζα με θέμα «Κλινικές ιδιαιτερότητες στην αντιμετώπιση του παχύσαρκου τύπου 2 διαβητικού» και προεδρείο τον Πρόεδρο της ΕΙΕΠ, κ. Λαναρά. Ο Γεν. Γραμματέας, κ. Καπάνταης θα παραθέσει ομιλία με τίτλο «Τα σημαντικά οφέλη της απώλειας βάρους στο διαβητικό τύπου 2 με αυξημένο σωματικό βάρος», η κα Μπριστιάνου θα μιλήσει για την ενδεδειγμένη αντιδιαβητική φαρμακευτική επιλογή για τον υπέρβαρο διαβητικό τύπου 2 και τέλος η κα Λαμπαδιάρη θα αναφερθεί διεξοδικά στα νεώτερα στοιχεία για τη φαρμακευτική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας. 4η ΗΜΕΡΙΔΑ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Η ΕΙΕΠ θα συμμετάσχει με ομιλία στις εργασίες της 4η Ημερίδας Διατροφής που διοργανώνει η Εταιρεία Μελέτης Παραγόντων Κινδύνου για Αγγειακά Νοσήματα (ΕΜΠΑΚΑΝ) στις 20 Οκτωβρίου Η επιστημονική εκδήλωση θα λάβει χώρα στο Λαϊκό Νοσοκομείο Αθηνών και η συμμετοχή είναι δωρεάν. Την ΕΙΕΠ θα εκπροσωπήσει με προεδρείο η Αντιπρόεδρος, κα Β. Λαμπαδιάρη σε ομιλία του Ταμία της ΕΙΕΠ, κ. Γ.Γεωργαντόπουλου με θέμα «Πώς επιτυγχάνουμε αλλαγές συμπεριφοράς σχετικά με την πρόσληψη τροφής και τη σωματική άσκηση;»

8 9 ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ 10 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ Πρόεδρος: Λεωνίδας Λαναράς Αντιπρόεδρος: Βάια Λαμπαδιάρη Γεν. Γραμματέας: Ευθύμιος Καπάνταης Ταμίας: Γεώργιος Γεωργαντόπουλος Μέλη: Γεώργιος Βαλσαμάκης Θωμάς Μακρής Αιμιλία Παπακωνσταντίνου ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΠΑΧΥΣΑΡΚΙΑ Περιοδική 3μηνιαία επιστημονική έκδοση της Ελληνικής Ιατρικής Εταιρείας Παχυσαρκίας Λεωφ. Κηφισίας 46, Αθήνα Τηλ.: , Fax: Website: Υπεύθυνοι Έκδοσης: Δημήτρης Παπάζογλου Βάια Λαμπαδιάρη