ΣΧΕΔΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

Transcript

1 ΣΧΕΔΙΑ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΙΝΔΥΝΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ (Readiness for enchanced nutrition) Συντάκτης: Πέτρος Κολοβός

2 Περιεχόμενα ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ...3 Συντάκτης: Πέτρος Κολοβός...3 ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΒΑΣΗ...3 Α. Εισαγωγή...3 Βιβλιογραφία...4 ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ...5 Α. Νοσηλευτική Διάγνωση: Ετοιμότητα για βελτίωση διατροφής....5 Προσδιοριστικά Χαρακτηριστικά...5 Αντικειμενικά...5 Υποκειμενικά...5 Β. Επιθυμητές Εκβάσεις:...5 Γ. Ενέργειες / Παρεμβάσεις...5 Βιβλιογραφία...8 ΕΝΤΥΠΑ Α. Έντυπο επικεντρωμένης αξιολόγησης ετοιμότητας για βελτίωση διατροφής Υποκειμενικά Δεδομένα (Προσωπικές Αναφορές) Αντικειμενικά Δεδομένα (Ευρήματα) Β. Έντυπο διατύπωσης νοσηλευτικής διάγνωσης Γ. Έντυπο καταγραφής επιθυμητών εκβάσεων Δ. Νοσηλευτικές παρεμβάσεις... 11

3 ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ Συντάκτης: Πέτρος Κολοβός ΘΕΩΡΗΤΙΚΗ ΒΑΣΗ Α. Εισαγωγή Η διατροφή είναι βασική ανθρώπινη ανάγκη και διαδραματίζει κυρίαρχο ρόλο στη διατήρηση και προαγωγή της υγείας του ανθρώπινου οργανισμού. Αλλάζει συνεχώς καθ όλη τη διάρκεια της ζωής του ατόμου αλλά και στο συνεχές ευεξίας-ασθένειας. Η λήψη φαγητού μπορεί να αποτελεί πηγή απόλαυσης, κοινωνικό γεγονός, να έχει πολιτισμικές προεκτάσεις ή να αποτελεί μέρος της θεραπευτικής διαδικασίας (Taylor, Lillis and LeMone 2006). Η λήψη τροφής βρίσκεται κυρίως υπό τον έλεγχο του υποθαλάμου και τα υποθαλαμικά κέντρα αντιδρούν σε δύο κύρια είδη ερεθισμάτων: σε βραχυπρόθεσμους παράγοντες που αντικατοπτρίζουν τα ημερήσια γεύματα και σε μακροπρόθεσμους παράγοντες που αντικατοπτρίζουν τις ενεργειακές αποθήκες ολόκληρου του οργανισμού. Η τροφές παρέχουν στον οργανισμό τα θρεπτικά συστατικά τα οποία χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξή του, τη συντήρηση και την αποκατάσταση των βλαβών των διαφόρων ιστών. Από τις έξι κατηγορίες θρεπτικών συστατικών, οι τρεις παράγουν ενέργεια (υδατάνθρακες, πρωτεΐνες, λίπη) και οι άλλες τρεις ρυθμίζουν τις μεταβολικές διεργασίες του σώματος (βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία, νερό). Μερικά θρεπτικά συστατικά θεωρούνται απαραίτητα επειδή είτε δεν παράγονται στον οργανισμό είτε παράγονται σε ανεπαρκείς ποσότητες και πρέπει να παρέχονται με τη βασική διατροφή ή διαμέσου συμπληρωμάτων. Τα μη απαραίτητα θρεπτικά συστατικά δεν χρειάζονται να παρέχονται από εξωγενείς πηγές επειδή είτε δεν απαιτούνται για τη λειτουργία του οργανισμού ή συντίθενται στον οργανισμό σε ανεπαρκείς ποσότητες (Taylor, Lillis and LeMone 2006). Η λειτουργία με την οποία ο οργανισμός προσλαμβάνει, απορροφά, μεταφέρει και χρησιμοποιεί τις τροφές, αποβάλλοντας στη συνέχεια τα άχρηστα προϊόντα της πέψης των τροφών, ονομάζεται θρέψη. Τα όργανα που είναι υπεύθυνα για τη διαδικασία αυτή είναι ο πεπτικός σωλήνας (στόμα, φάρυγγας, οισοφάγος, στόμαχος, λεπτό και παχύ έντερο) και τα επικουρικά όργανα του πεπτικού σωλήνα (ήπαρ, χοληδόχος κύστη, πάγκρεας). Το επίπεδο θρέψης αντανακλά την ισορροπία μεταξύ των θρεπτικών απαιτήσεων και της πρόσληψης των θρεπτικών συστατικών. Η ασθένεια, οι λοιμώξεις, οι στρεσσογόνες καταστάσεις ή τα συναισθήματα αποτελούν παράγοντες που επηρεάζουν τις απαιτήσεις σε θρεπτικά συστατικά. Η πρόσληψη τροφής επηρεάζεται από παράγοντες όπως οι διατροφικές συνήθειες, η ασθένεια, η συναισθηματική σταθερότητα, η λήψη φαρμακευτικών σκευασμάτων, οι οικονομικοί και πολιτισμικοί παράγοντες (LeMone and Burke, 2004).

4 Η υποθρεψία και η παχυσαρκία είναι δυο συχνά διατροφικά προβλήματα. Εμφανίζονται ως προοδευτικές αλλαγές στον ανθρώπινο οργανισμό προσβάλλοντας διάφορα όργανα και συστήματα. Όταν υπάρχει διατροφικό έλλειμμα ή περίσσεια, το σώμα προσαρμόζεται με τη χρήση ομοιοστασιών μηχανισμών. Το επίπεδο θρέψης ενός ατόμου μπορεί να καθοριστεί από την παρουσία ή την απουσία αυτών των προσαρμοστικών μηχανισμών (Ignatavicius and Workman, 2008). Βιβλιογραφία Ignatavicius, D., Workman, L. (2008). Παθολογική-Χειρουργική Νοσηλευτική Κριτική Σκέψη για Συνεργατική Φροντίδα. Τόμος 2 ος. 5η Έκδοση. Επιμέλεια Ελληνικής Έκδοσης Α. Βασιλειάδου. Εκδόσεις Βήτα: Αθήνα. LeMone, Pr., Burke, K. (2004). Παθολογική-Χειρουργική Νοσηλευτική, Κριτική Σκέψη κατά τη Φροντίδα του Ασθενούς. Τόμος ΙΙ. 3 η Έκδοση. Επιστημονική Επιμέλεια Η. Πανανουδάκη-Μπροκαλάκη. Εκδόσεις Λαγός: Αθήνα. Taylor, C., Lillis, C., LeMone, Pr. (2006). Θεμελιώδεις Αρχές της Νοσηλευτικής, Η Επιστήμη και η Τέχνη της Νοσηλευτικής Φροντίδας. Τόμος ΙΙΙ. Επιμέλεια Χρ. Λεμονίδου Ε. Πατηράκη-Κουρμπάνη. Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης: Αθήνα.

5 ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ Α. Νοσηλευτική Διάγνωση: Ετοιμότητα για βελτίωση διατροφής. Ορισμός: πρότυπο πρόσληψης θρεπτικών ουσιών που επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών του μεταβολισμού και μπορεί να ενισχυθεί. Προσδιοριστικά Χαρακτηριστικά Αντικειμενικά Επαρκής κατανάλωση τροφής και υγρών. Συμμόρφωση με κατάλληλο πρότυπο διατροφής. Ασφαλής προετοιμασία και αποθήκευση τροφής και υγρών. Υποκειμενικά Προθυμία για βελτίωση της διατροφής και πραγματοποίηση των κατάλληλων διατροφικών αλλαγών. Γνώση των υγιεινών επιλογών τροφής/υγρών. Τακτική σίτιση και επαρκή πρόσληψη υγρών καθημερινά. Στάση απέναντι στη λήψη τροφής/υγρών σύμφωνη με τους στόχους υγείας. Β. Επιθυμητές Εκβάσεις: Το άτομο θα: Επιδεικνύει συμπεριφορές απόκτησης/διατήρησης κατάλληλου βάρους σώματος σύμφωνα με την ηλικία και το αναπτυξιακό του επίπεδο. Είναι ελεύθερο από σημεία μη ισορροπημένης διατροφής (περισσότερης ή λιγότερης από τις ανάγκες του οργανισμού). Εκφράζει λεκτικά ότι κατανοεί τις δυνητικές συνέπειες και επιπλοκές της μη ισορροπημένης διατροφής. Εκφράζει λεκτικά ότι κατανοεί την ανάγκη βελτίωσης της διατροφής και πραγματοποίησης των κατάλληλων διατροφικών αλλαγών. Είναι ικανό να προετοιμάζει και να αποθηκεύει με ασφάλεια τις τροφές. Αναγνωρίζει τους διαθέσιμους κοινοτικούς πόρους. Γ. Ενέργειες / Παρεμβάσεις

6 1 ΗΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ: Καθορισμός του παρόντος διατροφικού επιπέδου και των προτύπων σίτισης: Αξιολόγηση των αντιλήψεων του ατόμου σχετικά με το ρόλο της διατροφής στη διατήρηση της υγείας, στην προαγωγή της ανάπτυξης και εξέλιξης και στην προστασία από διάφορα νοσήματα. Αξιολόγηση των γνώσεων του ατόμου για τις υπάρχουσες διατροφικές του ανάγκες και τους τρόπους κάλυψής τους προκειμένου να προσδιοριστούν περαιτέρω παρεμβάσεις. Διερεύνηση των διαιτητικών προτιμήσεων του ατόμου. Αξιολόγηση των προτύπων σίτισης και επιλογής τροφών/υγρών σε σχέση με τους παράγοντες κινδύνου και τους στόχους υγείας για το άτομο. Αξιολόγηση της αντίληψης του ατόμου για το φαγητό, την προετοιμασία και τη λήψη φαγητού. Η στάση του ατόμου απέναντι στη διατροφή ποικίλλει και η γνώση της αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για το καθορισμό των προτιμήσεων/απαγορεύσεων και προτύπων σίτισης που μπορούν αν ενισχυθούν ή/και να τροποποιηθούν. Αξιολόγηση της επίδρασης τυχόν πολιτισμικών παραγόντων για τον καθορισμό του τι το άτομο θεωρεί ως φυσιολογικό διαιτολόγιο. Επικύρωση ότι οι σχετιζόμενες με την ηλικία και το αναπτυξιακό επίπεδο διατροφικές ανάγκες καλύπτονται. Συζήτηση με το άτομο των προτύπων πείνας και κορεσμού, των συναισθημάτων και της επίδρασης των σημαντικών άλλων στην προετοιμασία και λήψη του φαγητού, προκειμένου να προσδιοριστούν οι δυνατότητες για αλλαγή. Αξιολόγηση της ικανότητας του ατόμου για ασφαλή αποθήκευση και προετοιμασία των φαγητών, προκειμένου να διερευνηθούν πιθανές απαιτούμενες πληροφορίες ή κατάλληλες κοινοτικές πηγές. Αξιολόγηση της επιθυμίας του ατόμου να πραγματοποιήσει τις κατάλληλες διατροφικές αλλαγές, αν ενδείκνυνται. 2 ΗΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ: Παροχή βοήθειας ατόμου/ οικογένειας στην ανάπτυξη σχεδίου κάλυψης των αναγκών: Εξέταση/συζήτηση με το άτομο των κινήτρων και προσδοκιών για αλλαγή των διατροφικών του συνηθειών. Αναγνώριση των διατροφικών αλλαγών που μπορεί να είναι βοηθητικές στην επίτευξη των στόχων υγείας του ατόμου. Ενθάρρυνση στην υιοθέτηση υγιεινών συνηθειών του τρόπου ζωής και συμπεριφορών όπως έλεγχος του μεγέθους των μερίδων, συχνά και μικρά γεύματα, ισορροπημένη δίαιτα, κατανάλωση φρέσκων φρούτων και λαχανικών, αποφυγή επεξεργασμένων

7 τροφών, αποφυγή τροφών υψηλής περιεκτικότητας σε λίπη και χοληστερόλη, η δίαιτα να είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε αλάτι και ζάχαρη, πρόσληψη επαρκούς ποσότητας υγρών, καθιέρωση προγράμματος συστηματικής άσκησης, ανάγνωση ετικετών των τροφών. Παροχή βοήθειας στην ανάπτυξη ενός συστήματος προσωπικού ελέγχου (μέτρηση βάρος/ύψος σώματος, ποσοστό λίπους σώματος, λιπίδια, λευκώματα, σάκχαρο) με σκοπό την ενίσχυση του ατόμου στην παρακολούθηση της προόδου του και την υποστήριξη της επιλογής του. Παροχή πληροφοριών για την κάλυψη ειδικών διατροφικών αναγκών (ασθενείς με χρόνιο νόσημα). Εξέταση/συζήτηση της ασφαλούς προετοιμασίας και αποθήκευσης του φαγητού για την αποφυγή ασθενειών. Παραπομπή στους κατάλληλους επαγγελματίες υγείας για επιπλέον συζήτηση / παρέμβαση, εάν ενδείκνυται. 3 ΗΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ: Προαγωγή καλύτερης δυνατής ευεξίας: Προσπάθεια διατήρησης ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους ανάλογα με την ηλικία, το ύψος και το σωματότυπο του ατόμου καθ όλη τη διάρκεια της ζωής. Η προσπάθεια αυτή θα πρέπει να αρχίζει από την παιδική ηλικία. Τα παχύσαρκα παιδιά και η παχύσαρκοι έφηβοι μεγαλώνοντας γίνονται παχύσαρκοι ενήλικες. Ενθάρρυνση για διατροφή πλούσια σε δημητριακά ολικής αλέσεως, φρούτα και λαχανικά αλλά και χαμηλής περιεκτικότητας σε λίπη. Επίσης, ενθάρρυνση για υιοθέτηση ενός δραστήριου τρόπου ζωής. Ενημέρωση του ατόμου/οικογένειας σχετικά με τις δυνητικές συνέπειες και επιπλοκές της μη ισορροπημένης διατροφής. Αναζήτηση ατόμων που βρίσκονται σε κίνδυνο μη ισορροπημένης διατροφής καθώς και ατόμων με ιδιαίτερα πολιτισμικά στοιχεία που πιθανόν να επηρεάζουν την κατάσταση θρέψης τους. Προσδιορισμός των ατομικών παραγόντων κινδύνου, που σχετίζονται με τη διατροφή, και ενίσχυση στη λήψη των κατάλληλων αποφάσεων. Παροχή πρόσθετων πληροφοριών σύμφωνα με τις ανάγκες του ατόμου/οικογένειας για ενίσχυση των προσπαθειών στη λήψη υγιεινών επιλογών διατροφής. Χρήση όλων των διαθέσιμων πηγών ευαισθητοποίησης και πληροφόρησης. Ενθάρρυνση της ποικιλίας και των αλλαγών του διαιτολογίου για τη μείωση της ανίας και την ενίσχυση της κοινωνικής διάστασης των γευμάτων. Συζήτηση της σημασίας της συμμόρφωσης σε συγκεκριμένο τύπο δίαιτας και

8 φαρμακευτικής αγωγής που τυχόν λαμβάνει το άτομο. Ανίχνευση πηγών στην κοινότητα για την κάλυψη των αναγκών διατροφής και σίτισης (τοπική αυτοδιοίκηση, εκκλησία, εθελοντικές οργανώσεις). Βιβλιογραφία Κουρλαμπά, Γ., Παναγιωτάκος, Δ.Β. (2010). Δείκτες διατροφικής αξιολόγησης. Ελληνική Επιθεώρηση Διαιτολογίας-Διατροφής, 1(1), σ Marjory, G. (2009). Eγχειρίδιο Νοσηλευτικής Διαγνωστικής. 11 η ΒΗΤΑ: Αθήνα. έκδοση. Εκδόσεις Πατηράκη Κουρμπάνη, Ε. (2009). Οδηγός Ανάπτυξης Σχεδίου Νοσηλευτικής Φροντίδας Διαγνώσεις, Παρεμβάσεις και Αιτιολογήσεις. 11η Αγγλική Έκδοση 1η Ελληνική Έκδοση. Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδης: Αθήνα. Επιμέλεια του: Doenges, M. E., Moorhouse, M. F., Murr, A. (2008). Nurse s pocket guide diagnoses, prioritized interventions and rationales. 11th edition. F. A. Davis Company: Philadelphia. Phillips, M.B., Foley, A.L., Barnard, R., Isenring, E., Miller, M.D. (2010). Nutritional screening in community-dwelling older adults: a systematic literature review. Asia Pac J Clin Nutr, 19 (3), pp Υπουργείο Υγείας και Πρόνοιας, Ανώτατο Ειδικό Επιστημονικό Συμβούλιο Υγείας. (1999). Διατροφικές οδηγίες για ενήλικες στην Ελλάδα. Αρχεία Ελληνικής Ιατρικής, 16(6), σ Ηλεκτρονικές Πηγές (Πρόσβαση 29 Μαρτίου 2015) (Πρόσβαση 27 Ιουλίου 2015) (Πρόσβαση 05 Αυγούστου 2015) (Πρόσβαση 05 Αυγούστου 2015) (Πρόσβαση 05 Αυγούστου 2015)

9

10 ΕΝΤΥΠΑ Α. Έντυπο επικεντρωμένης αξιολόγησης ετοιμότητας για βελτίωση διατροφής. Υποκειμενικά Δεδομένα (Προσωπικές Αναφορές) Αναφέρει γνώση των υγιεινών επιλογών τροφής/υγρών. Εκφράζει προθυμία για βελτίωση της διατροφής και πραγματοποίησης των κατάλληλων διατροφικών αλλαγών. Αναφέρει τακτική σίτιση και επαρκή πρόσληψη υγρών καθημερινά. Επιδεικνύει στάση απέναντι στη λήψη τροφής/υγρών σύμφωνη με τους στόχους υγείας. Αντικειμενικά Δεδομένα (Ευρήματα) Επαρκή κατανάλωση τροφής και υγρών. Συμμόρφωση με τον κατάλληλο πρότυπο διατροφής. Ασφαλής προετοιμασία και αποθήκευση τροφής και υγρών. Β. Έντυπο διατύπωσης νοσηλευτικής διάγνωσης Ετοιμότητα για βελτίωση διατροφής Γ. Έντυπο καταγραφής επιθυμητών εκβάσεων Προηγούμενη Βαθμολόγηση κλίμακας εκβάσεων: Βαθμολόγηση με 1: σοβαρή απόκλιση από τα φυσιολογικά όρια, 2: ουσιώδης απόκλιση από τα φυσιολογικά όρια, 3: μέτρια απόκλιση από τα φυσιολογικά όρια, 4: ήπια απόκλιση από τα φυσιολογικά όρια, 5: καμία απόκλιση από τα φυσιολογικά όρια, ΜΕ: μη εφαρμόσιμο. Αρχική βαθμολογία:... Τελική βαθμολογία: Δείκτες Το άτομο: σοβαρή απόκλιση 1 ουσιώδης απόκλιση 2 μέτρια απόκλιση 3 ήπια απόκλιση 4 καμία απόκλιση 5 μη εφαρμόσιμο ΜΕ Επιδεικνύει συμπεριφορές απόκτησης/διατήρησης κατάλληλου βάρους σώματος σύμφωνα με την ηλικία και το αναπτυξιακό

11 του επίπεδο Είναι ελεύθερο από σημεία μη ισορροπημένης διατροφής (περισσότερης ή λιγότερης από τις ανάγκες του οργανισμού) Εκφράζει λεκτικά ότι κατανοεί τις δυνητικές συνέπειες και επιπλοκές της μη ισορροπημένης διατροφής Εκφράζει λεκτικά ότι κατανοεί την ανάγκη βελτίωσης της διατροφής του και πραγματοποίησης των κατάλληλων διατροφικών αλλαγών Είναι ικανό να προετοιμάζει και να αποθηκεύει με ασφάλεια τις τροφές Αναγνωρίζει τους διαθέσιμους κοινοτικούς πόρους Δ. Νοσηλευτικές παρεμβάσεις Αξιολόγηση των αντιλήψεων του ατόμου σχετικά με το ρόλο της διατροφής στη διατήρηση της υγείας, τις υπάρχουσες διατροφικές του ανάγκες και τους τρόπους κάλυψής τους. Διερεύνηση των διαιτητικών προτιμήσεων του ατόμου. Αξιολόγηση των προτύπων σίτισης και επιλογής τροφών/υγρών σε σχέση με τους παράγοντες κινδύνου και τους στόχους υγείας για το άτομο. Αξιολόγηση της αντίληψης του ατόμου για το φαγητό, την προετοιμασία και τη λήψη του φαγητού. Αξιολόγηση της επίδρασης τυχόν πολιτισμικών παραγόντων στην προετοιμασία και τη λήψη του φαγητού.

12 Ενθάρρυνση για έλεγχο του μεγέθους των μερίδων, για συχνά και μικρά γεύματα. Ενθάρρυνση για υιοθέτηση μιας ισορροπημένης δίαιτας, για κατανάλωση φρέσκων φρούτων και λαχανικών, για αποφυγή επεξεργασμένων τροφών. Ενθάρρυνση για αποφυγή τροφών υψηλής περιεκτικότητας σε λίπη και χοληστερόλη. Ενθάρρυνση για δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε αλάτι και ζάχαρη. Σύσταση για λήψη επαρκούς ποσότητας υγρών. Σύσταση για καθιέρωση προγράμματος συστηματικής σωματικής άσκησης. Επικύρωση ότι οι σχετιζόμενες με την ηλικία και το αναπτυξιακό διατροφικές ανάγκες καλύπτονται. Αξιολόγηση της ικανότητας του ατόμου για ασφαλή αποθήκευση και προετοιμασία των φαγητών. Αξιολόγηση της επιθυμίας του ατόμου να πραγματοποιήσει τις κατάλληλες διατροφικές αλλαγές. Παροχή βοήθειας στην ανάπτυξη ενός συστήματος προσωπικού ελέγχου. Παροχή πληροφοριών για την κάλυψη ειδικών διατροφικών αναγκών (ασθενείς με χρόνιο νόσημα). Εξέταση/συζήτηση της ασφαλούς προετοιμασίας και αποθήκευσης του φαγητού. Παραπομπή στους κατάλληλους επαγγελματίες υγείας. Εκπαίδευση Ενημέρωση του ατόμου/οικογένειας σχετικά με τις δυνητικές συνέπειες και επιπλοκές της μη ισορροπημένης διατροφής. Ενημέρωση για την ανάγκη διατήρησης ενός φυσιολογικού σωματικού βάρους ανάλογα με την ηλικία, το ύψος και το σωματότυπο του ατόμου καθ όλη τη διάρκεια της ζωής. Ενημέρωση για την ανάγκη υιοθέτησης ενός υγιεινού τύπου διατροφής. Ενημέρωση για την ανάγκη υιοθέτησης ενός δραστήριου τρόπου ζωής.