Α.Τ.Ε.Ι ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: «ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ»

Transcript

1 Α.Τ.Ε.Ι ΚΡΗΤΗΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΘΕΜΑ: «ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΚΑΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ» ΣΠΟΥΔΑΣΤΕΣ: ΜΑΤΣΑΜΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Α.Μ.: 9316 ΠΑΠΑΔΑΚΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Α.Μ.: 9215 ΕΠΟΠΤΕΥΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΙΑΤΡΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2015

2 Περιεχόμενα 1. Εισαγωγικά Ιστορικό πλαίσιο για τη δημιουργία του θεσμού του Γ.Ε.ΜΗ Συναφείς θεσμοί προ θεσμοθέτησης του Γ.Ε.ΜΗ Λόγοι καθιέρωσης Γ.Ε.ΜΗ Οργάνωση του Γενικού Εμπορικού Μητρώου Στόχοι που επιδιώκει το Γ.Ε.ΜΗ Κανονιστικό πλαίσιο του Γ.Ε.ΜΗ Εμπλεκόμενοι φορείς του Γ.Ε.ΜΗ Οργανωτικές διατάξεις του Γ.Ε.ΜΗ Εποπτεία Γ.Ε.ΜΗ Διάρθρωση Γ.Ε.ΜΗ Λειτουργία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου Καταχωρήσεις Γ.Ε.ΜΗ Καταχωρήσεις στη Μερίδα του Γ.Ε.ΜΗ Η διαδικασία καταχώρησης - προϋποθέσεις καταχώρησης Διόρθωση - Μεταβολή καταχωρήσεων Διαγραφή από Γ.Ε.ΜΗ Συστάσεις - Διαγραφές επιχειρήσεων Γ.Ε.ΜΗ. στην Ελλάδα Αυτεπάγγελτες καταχωρήσεις, διορθώσεις, μεταβολές και διαγραφές από Γ.Ε.ΜΗ Δημοσιεύσεις - Ξενόγλωσσες καταχωρήσεις Έννομη προστασία για καταχωρήσεις στο Γ.Ε.ΜΗ Αποτελέσματα καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ. - Δημοσιότητα Γ.Ε.ΜΗ Λοιπές ρυθμιστικές προβλέψεις για το Γ.Ε.ΜΗ. στον Ν.3419/ Γενικά χαρακτηριστικά του Γενικού Εμπορικού Μητρώου Αξιολόγηση της οργάνωσης και λειτουργίας του Γενικού Εμπορικού Μητρώου Συμπεράσματα Βιβλιογραφία

3 1. Εισαγωγικά Είναι γεγονός ότι η οικονομική ελευθερία κατοχυρώνεται το Σύνταγμα με το άρθρο 5, τίθενται ωστόσο περιορισμοί, οι οποίοι αποσκοπούν στην εξυπηρέτηση σκοπών δημοσίου δικαίου, για τη διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος που εξειδικεύεται κάθε φορά στην εκάστοτε περίπτωση. Έτσι, και το εμπόριο και το δίκαιο που το διέπει καθορίζονται από το δημόσιο οικονομικό δίκαιο 1, το οποίο κατά βάση στηρίζεται στις συνταγματικές ρυθμίσεις 2. Ειδικότερα, σε επίπεδο συνταγματικού δικαίου, ένας βασικός περιορισμός τίθεται στο άρθρο 106 του Συντάγματος που ορίζει ότι το Κράτος προγραμματίζει και συντονίζει την οικονομική δραστηριότητα στη Χώρα, επιδιώκοντας να εξασφαλίσει την οικονομική ανάπτυξη όλων των τομέων της εθνικής οικονομίας. Εξάλλου, η ιδιωτική οικονομική πρωτοβουλία δεν επιτρέπεται να αναπτύσσεται σε βάρος της ελευθερίας και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Εξάλλου, ρυθμίσεις για τη ρύθμιση της οικονομικής δραστηριότητας από το Κράτος συναντούμε τόσο σε επίπεδο ευρω-ενωσιακού δικαίου όσο και σε επίπεδο εθνικής νομοθεσίας, το ρυθμιστικό πνεύμα των οποίων προτάσσουν τη διασφάλιση της αρχής της οικονομίας της ανοικτής αγοράς με ελεύθερο ανταγωνισμό καθώς και της αρχής της δημοσιότητας και της ασφάλειας δικαίου των συναλλαγών. Εν προκειμένου, στο πλαίσιο της παρούσας εργασίας, θα εξεταστεί ο θεσμός του εμπορικού δικαίου του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (γνωστός ως Γ.Ε.ΜΗ.) από πλευράς οργάνωσης και λειτουργίας του. Συγκεκριμένα, αφού προηγηθεί μία σύντομη ιστορική αναδρομή του ελληνικού θεσμικού πλαισίου αναφορικά με την πρώτη εμφάνιση του θεσμού του εμπορικού μητρώου και την μετέπειτα αναβλητικότητα εφαρμογής του θεσμού του Γ.Ε.ΜΗ., θα προχωρήσουμε στην παρουσίαση του σύγχρονου θεσμικού πλαισίου του Γ.Ε.ΜΗ., δίνοντας έμφαση στην οργάνωση και λειτουργία του θεσμού στην Ελλάδα. Επίσης, θα επεκταθούμε στην αξιολόγηση της θεσμικής σημασίας αλλά και της εφαρμογής του Γ.Ε.ΜΗ. από τη θέσπισή του έως σήμερα. 1 Περάκη, Ε., Γενικό μέρος του εμπορικού δικαίου, εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα, 1999, σελ. 425 επ. 2 Γεωργακόπουλου, Λ., Σύνταγμα και ΕμπΔ, ΔΕΕ 1996, σελ Βλ. επίσης, Δεληγιάννη, Γ., Οικονομική ελευθερία και κρατική παρέμβαση, ΝοΒ 1992, σελ Ρόκα, Ν., Η επίδρασις του νέου Συντάγματος επί του εμπορικού δικαίου, ΕΕμπΔ 1976, σελ

4 2. Ιστορικό πλαίσιο για τη δημιουργία του θεσμού του Γ.Ε.ΜΗ. Ο θεσμός του Γενικού Εμπορικού Μητρώου αποτελεί κομβικής εθνικής σημασίας έργο για τη χώρα μας, αφού συνεισφέρει στην ενίσχυση και βελτίωση της επιχειρηματικότητας, όπως θα δούμε και παρακάτω. Σημειώνεται ότι, ήδη από το 1992, ο νομοθέτης είχε αναθέσει την τήρηση του Γ.Ε.ΜΗ. στα Επιμελητήρια, όπως προκύπτει από τη ρητή διάταξη του άρθρου 2 παρ. 2 εδάφιο γ το Ν.2081/ Εντούτοις, ο θεσμός δεν τέθηκε σε εφαρμογή, εξαιτίας της αναβλητικότητας στην ανάληψη των απαιτούμενων πρωτοβουλιών για την ενεργοποίησή του, αλλά και των εγγενών δυσλειτουργιών του ελληνικού συστήματος που δεν επέτρεπαν την άμεση μετάβαση σε περιβάλλον εφαρμογής ενός ψηφιοποιημένου ηλεκτρονικού συστήματος. Σε αυτό το θεσμικό πλαίσιο, ο νομοθέτης οργανώνει περιφερειακές υπηρεσίες (ανά Επιμελητήριο), με αρμοδιότητα την τήρηση του Γ.Ε.ΜΗ. Συγκεκριμένα, οι υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ. αναλαμβάνουν να αναπτύσσουν τη δραστηριότητά τους σε ένα ασφαλώς οριοθετημένο πλαίσιο αρμοδιοτήτων και σε ένα πλήρες και αποτελεσματικό πλαίσιο συνεργασίας με τις (τότε) υπηρεσίες των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων και της Κεντρικής Διοίκησης που διαφυλάσσουν υπό την αρμοδιότητά τους συγκεκριμένα ζητήματα που άπτονται του κεντρικού σχεδιασμού του οικείου θεσμικού πλαισίου. Με λίγα λόγια, η Κεντρική Διοίκηση διατηρεί τον επιτελικό της ρόλο και την εποπτεία σε ανώτερο και καθολικό επίπεδο, στο πλαίσιο της εύρυθμης συνεργασίας με τις περιφερειακές υπηρεσίες του Γ.Ε.ΜΗ. Επί της ουσίας, η συζήτηση για εφαρμογή του θεσμού του Γ.Ε.ΜΗ. εισήχθη στην ατζέντα με τον Ν.3419/2005, ο οποίος και πάλι δεν τέθηκε άμεσα σε εφαρμογή, για τους ανωτέρω λόγους. Επισημαίνεται ότι το δεύτερο μέρος του Ν.3419/2005, ο οποίος είναι τελικώς ο νόμος που ενεργοποιεί την εφαρμογή του θεσμού Γ.Ε.ΜΗ. και τον οποίο θα αναλύσουμε κατωτέρω, τροποποιεί το νομοθετικό πλαίσιο του Ν.2081/1992, που ουσιαστικά αποτέλεσε τον νόμο οργάνωσης των Επιμελητηρίων, αλλά έχρηζε 3 Ν.2081/1992 «Ρύθμιση του θεσμού των Επιμελητηρίων, τροποποίηση των διατάξεων του ν. 1712/1987 για τον εκσυγχρονισμό των επαγγελματικών οργανώσεων των εμπόρων, βιοτεχνών και λοιπών επαγγελματιών και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 154/τ. Α / ). 4

5 προσαρμογής στα σύγχρονα δεδομένα, λόγω μεταβολής των συνθηκών. Έτσι, με τις διατάξεις του διευρύνεται και εμπλουτίζεται ο σκοπός των Επιμελητηρίων και επεκτείνονται οι αρμοδιότητές τους σε νέους τομείς, όπως η δια βίου εκπαίδευση των μελών των Επιμελητηρίων, η αυτοτελής διαχείριση και εφαρμογή των κοινοτικών προγραμμάτων, κ.ά. Παράλληλα, στον επιμελητηριακό θεσμό προσδίδονται στο σκοπό του χαρακτηριστικά πολιτιστικής και κοινωνικής δράσης και ενισχύεται ο ρόλος του, ήτοι της περιφερειακής του δράσης. Επίσης, θεσμοθετούνται παρεμβάσεις των Επιμελητηρίων, για την επίτευξη στόχων της εθνικής οικονομίας και παρέχεται η δυνατότητα σε αυτά να συμμετέχουν σε σχήματα μη κερδοσκοπικών νομικών προσώπων ή κεφαλαιουχικών εταιρειών, για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων επίτευξης ειδικών σκοπών δημοσίου συμφέροντος και επιμόρφωσης των στελεχών τους. Επίσης, με μία σειρά ρυθμίσεων βελτιώνεται το σύστημα διοίκησης και εσωτερικής λειτουργίας των Επιμελητηρίων, με σκοπό την εύρυθμη και παραγωγική λειτουργία τους. Παράλληλα, θεσμοθετούνται νέοι πόροι που εγγυώνται την οικονομική αυτοτέλεια των Επιμελητηρίων. Τέλος, βελτιώνεται το πλαίσιο της λειτουργίας των αλλοδαπών Επιμελητηρίων και ενισχύεται ο θεσμός των Ελληνικών Επιμελητηρίων στην αλλοδαπή Συναφείς θεσμοί προ θεσμοθέτησης του Γ.Ε.ΜΗ. Ένας θεσμός που ήταν σχετικός με το Γενικό Εμπορικό Μητρώο στην Ελλάδα αποτέλεσε το μητρώο των ναυτικών εταιριών 4, το οποίο συνιστούσε ειδικό εμπορικό μητρώο. Ειδικότερα, με τον Ν.959/1979 θεσπίστηκε μία νέα μορφή εταιρείας στην ελληνική έννομη τάξη, η ναυτική εταιρεία 5. Στόχος της ήταν η διευκόλυνση της εφοπλιστικής επιχείρησης, ενώ το ρυθμιστικό πλαίσιο που τη διέπει είχε ακολουθήσει ως υπόδειγμα τις αλλοδαπές εταιρικές νομοθεσίες, παρέχοντας ευελιξία στους μετόχους και ασφάλεια στους τρίτους. Πρόκειται για είδος κεφαλαιουχικής εταιρείας που φέρει ομοιότητες με την Ανώνυμη Εταιρεία και την Εταιρεία Περιορισμένης 4 Σελέκου, Π., Το μητρώο ναυτικών εταιριών ως (ειδικό) εμπορικό μητρώο, εκδ. Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα, 1996, σελ. 1 επ. 5 Άρθρο 1 Ν.959/1979: «1. Ναυτική εταιρία είναι η εταιρία που συνιστάται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού και έχει ως αποκλειστικό σκοπό την κυριότητα ελληνικών εμπορικών πλοίων, την εκμετάλλευση ή διαχείριση ελληνικών ή ξένης σημαίας εμπορικών πλοίων, καθώς και την απόκτηση μετοχών άλλων ναυτικών εταιριών.. 3. Η ναυτική εταιρία είναι εμπορική.». Βλ. Ν.959/1979 «Περί της Ναυτικής Εταιρείας» (ΦΕΚ 154/τ. Α / ). 5

6 Ευθύνης (Ε.Π.Ε.). Επίσης, πρόκειται για εμπορική εταιρεία με νομική προσωπικότητα και ναυτικό σκοπό. Τονίζεται δε ότι βασική ιδιομορφία της ναυτικής εταιρείας είναι το γεγονός ότι, ακόμα και αν συντρέχει περίπτωση ελαττώματος, δεν ανατρέπεται αναδρομικά, αλλά υποβάλλεται σε καθεστώς εκκαθάρισης και η ακυρότητα ενεργεί για το μέλλον (ex nunc). Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν.959/1979, «1. Η σύμβαση περί ναυτικής εταιρίας (εταιρική σύμβαση) καταρτίζεται εγγράφως, καταχωρίζεται δε εις το μητρώον ναυτικών εταιριών κατά τις διατάξεις των αρ του παρόντος. 2. Δια της κατά το προηγουμένη παράγραφο καταχωρίσεως η ναυτική εταιρία αποκτά νομική προσωπικότητα..». Βάσει του άρθρου 48 του Ν.959/1979, συστάθηκε Υπηρεσία Μητρώου Ναυτικών Εταιριών, η οποία υπαγόταν στο Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας (νυν Υπουργείο Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού), ενώ με Προεδρικό Διάταγμα ρυθμίζονταν τα σχετικά με την εν γένει οργάνωση και διεξαγωγή της Υπηρεσίας Μητρώου Ναυτικών Εταιριών. Τονίζεται ότι το ειδικό αυτό μητρώο αποτέλεσε το πρώτο ελληνικό εταιρικό μητρώο εμπορικής δημοσιότητας, το οποίο στηρίχθηκε στην πρώτη κατευθυντήρια Οδηγία της Ε.Ο.Κ. για θέματα εμπορικού Δικαίου, ήτοι την Οδηγία 68/151/Ε.Ο.Κ. Επίσης, σε εκτέλεση του άρθρου 48 παρ. 3 του Ν.959/1979 εκδόθηκε το Π.Δ.809/1979. Τέλος, σημειώνεται ότι η εποπτεία του μητρώου αυτού ενέπιπτε στο Πρωτοδικείο Πειραιώς. Το ειδικό μητρώο ναυτικών εταιριών απαρτιζόταν, σύμφωνα με το άρθρο 51 του Ν.959/1979 από: α) το βιβλίο μητρώου ναυτικών εταιριών, β) το φάκελο εκάστης εταιρίας, γ) τη μερίδα εκάστης εταιρίας και δ) το ευρετήριο των εταιριών. Έτσι, βάσει του άρθρου 53 κατά την υποβολή της εταιρικής σύμβασης ο τηρών το μητρώο όφειλε να καταχωρεί την εταιρία στο βιβλίο μητρώου και να ανοίγει φάκελο και μερίδα της εταιρίας, εφόσον η εταιρία είχε συσταθεί νομότυπα. Σε περίπτωση δε αμφιβολίας εκ μέρους του τηρούντος το μητρώο για το νομότυπο της εταιρικής σύμβασης, δεν διενεργείτο η καταχώριση, αλλά η σύμβαση παραπεμπόταν στον Προϊστάμενο του Πρωτοδικείου Πειραιά, ενημερώνοντας για το γεγονός αυτό εγγράφως τους ιδρυτές της εταιρίας (παρ. 2 άρθρου 53 Ν.959/1979). Σε αυτή την περίπτωση, η καταχώρηση της εταιρίας γινόταν, μόνο μετά από πράξη του Προϊσταμένου του Πρωτοδικείου Πειραιά, ενώ, εάν είχε εκδοθεί απορριπτική πράξη του τελευταίου, επιτρεπόταν 6

7 προσφυγή στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Πειραιώς κατά τη διαδικασία των άρθρων 739 επ. ΚΠολΔικ. Μία βασική διαφορά μεταξύ των Ανωνύμων Εταιριών και των ναυτικών εταιριών ήταν το γεγονός ότι για τις πρώτες τηρούνταν ειδικά μητρώα σε κάθε Νομαρχία και ένα κεντρικό στις κεντρικές υπηρεσίες του αρμόδιου Υπουργείου για την ανταγωνιστικότητα και την επιχειρηματικότητα, ενώ για την ναυτική εταιρεία υπήρχε μόνο μία Υπηρεσία Μητρώου όπου εγγράφονται όλες οι ναυτικές εταιρείες. Όπως είπαμε, ο θεσμός του εμπορικού μητρώου απορρέει από το αλλοδαπό θεσμικό πλαίσιο, το οποίο αποτέλεσε υπόδειγμα για τον Έλληνα νομοθέτη. Ως εκ τούτου, κρίνεται αναγκαία η παράθεση ορισμένων θεσμικών πρακτικών από άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε., όπως ενδεικτικά η Μεγάλη Βρετανία και η Γαλλία, οι οποίες παρουσιάζονται συγκριτικά με την Ελλάδα. Όπως δε προκύπτει από τη συγκριτική παράθεση των χαρακτηριστικών των αντίστοιχων θεσμικών επιλογών των λοιπών κρατών-μελών της Ε.Ε., η Ελλάδα είχε επιλέξει ένα πιο περίπλοκο σύστημα, με εμπλοκή περισσοτέρων φορέων, σε διάφορα επίπεδα οργάνωσης, απαιτώντας μάλιστα τη φυσική παρουσία των εκπροσώπων των επιχειρήσεων για καταχώρηση στο εμπορικό μητρώο, σε αντίθεση με τις άλλες χώρες που έχουν θεσμοθετήσει ευέλικτους μηχανισμούς που εξαντλούνται σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, με ολιστική προσέγγιση του ζητήματος και χρήση εναλλακτικών μορφών επικοινωνίας με το κοινό, κυρίως μέσω του διαδικτύου, και τήρησης του μητρώου με ηλεκτρονικά μέσα. 7

8 Δείκτες Μητρώο Κάτοχος Μητρώου Φορέας Διαχείρισης Σημείο επαφής Μέσα επαφής Ηλεκτρονική τήρηση Μητρώου Χρέωση υπηρεσιών Μεγάλη Γαλλία Βρετανία Εθνικά μερικό (όχι ατομικές) Companies House Companies House Companies House Ταχυδρομείο, Διαδίκτυο, Φυσική παρουσία (περιορισμένη) Companies House Εθνικό ολικό (R.N.C.S) Τοπικό ολικό (R.C.S.) Εθνικός Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (Ι.Ν.Ρ.Ι), όπως O.B.I. Εθνικός Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (Ι.Ν.Ρ.Ι), όπως O.B.I. και Εμποροδικεία Κέντρα Διατυπώσεων Επιχειρήσεων (Εμποροδικεία ή Επιμελητήρια) Φυσική παρουσία, ταχυδρομείο, διαδίκτυο Εθνικός Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (Ι.Ν.Ρ.Ι), όπως O.B.I. Αμοιβή Τέλη, παράβολα, συνδρομές Ελλάδα Μερικό εθνικό Γ.Γ.Ε. (Α.Ε.) Τοπικό μερικό Νομαρχίας (Α.Ε.) Τοπικό ολικό (Επιμελητήρια) Τοπικό μερικό (Πρωτοδικεία, Ε.Π.Ε., Ο.Ε., Ε.Ε.) Γ.Γ.Ε., Επιμελητήρια, Νομαρχίες, Πρωτοδικεία Γ.Γ.Ε., Επιμελητήρια, Νομαρχίες, Πρωτοδικεία Γ.Γ.Ε., Επιμελητήρια, Νομαρχίες, Πρωτοδικεία Φυσική παρουσία Γ.Γ.Ε., Τοπικά Επιμελητήρια (ΔΟΥ) Τέλη, παράβολα, χαρτόσημα, συνδρομές Πίνακας 1: Συγκριτική παράθεση βασικών χαρακτηριστικών Μ. Βρετανίας, Γαλλίας και Ελλάδας ως προς την τήρηση εμπορικού μητρώου 6 Για αρκετές χώρες σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο η ύπαρξη παρόμοιων μητρώων, όπως το House of Companies, το Public Register στις Η.Π.Α. κ.ά. 6 Υπουργείο Ανάπτυξης, Γενική Γραμματεία Εμπορίου, Μαρτάκος, Δ., Μελέτη για την υλοποίηση Γενικού Εμπορικού Μητρώου Επιχειρήσεων, Αθήνα, Διαθέσιμη παρουσίαση σε: 8

9 αποτελούν θεσμούς που επιτρέπουν το ηλεκτρονικό εμπορικό μητρώο επιχειρήσεων να αποτελεί παράγοντα διαφάνειας, διασφάλισης των συναλλαγών (αξιοπιστία και ασφάλεια) και επιτάχυνσης της διαδικασίας λήψης αποφάσεων Λόγοι καθιέρωσης Γ.Ε.ΜΗ. Με τον Ν.3419/ εισάγεται στην Ελλάδα για πρώτη φορά σε νομοθετικό επίπεδο, από ωστόσο στην πράξη, ο θεσμός του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (Γ.Ε.ΜΗ.), που αποτέλεσε επί χρόνια πάγιο αίτημα 8 και προσδοκία του εμπορικού κόσμου της χώρας 9. Πράγματι, ο θεσμός του Γ.Ε.ΜΗ. 10, αν και είχε προβλεφθεί, όπως προείπαμε, είχε τελματώσει επί χρόνια 11. Το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) 12 τίθεται για πρώτη φορά σε εφαρμογή και αποτελεί μία μεγάλη ηλεκτρονική βάση δεδομένων, όπου καταγράφονται τα στοιχεία και η εξέλιξη κάθε εμπορικής οντότητας στην ελληνική επικράτεια. Ουσιαστικά, η ενεργοποίηση του Γ.Ε.ΜΗ. αποτέλεσε όρο των ρυθμίσεων του Μνημονίου, ώστε να υιοθετηθεί ένα σύστημα απλοποιημένης και συγκεντρωτικής σύστασης εμπορικών εταιριών, μέσω Υπηρεσιών Μιας Στάσης (One-Stop-Shops). Επρόκειτο για ένα εξαιρετικά απαιτητικό εγχείρημα τόσο από θεσμικής όσο και από τεχνικής άποψης, εντούτοις το βασικότερο στοιχείο επίτευξης των στόχων του Γ.Ε.ΜΗ. ήταν το να γίνει κατανοητό ότι δεν αποτελεί μία κοινή ψηφιακή βάση δεδομένων, αλλά ένας σύνθετος νομικός θεσμός, για την παραγωγή ουσιαστικών εννόμων συνεπειών καθώς και εργαλείο εμπορικής δημοσιότητας. 7 Ν.3419/2005 «Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ) και Εκσυγχρονισμός της Επιμελητηριακής Νομοθεσίας» (ΦΕΚ 297/τ. Α / ). 8 Ιδιαίτερα για την επιχειρηματική κοινότητα, οι επικαλύψεις στοιχείων, τα προβλήματα στην ονοματολογία, οι διαφορετικές κωδικοποιήσεις, η αποσπασματική συγκέντρωση στοιχείων από φορείς, η έλλειψη στοιχείων ιστορικότητας επιχειρήσεων κ.λπ., αποτελούσαν μερικά μόνο από τα προβλήματα τα οποία αντιμετώπιζε, με αποτέλεσμα να παρατηρούνται προβλήματα στις διαδικασίες του γενικότερου επιχειρείν. 9 Βλ. Αιτιολογική Έκθεση Ν.3419/ Αθανασίου, Λ., Βενιέρη, Ι., Βερβεσού, Ν., Κάμτσιου, Ν., Κινινή, Ε., Λιβαδά, Χ., Μαστρομανώλη, Μ., Μικρουλέα, Α., Μιχαλόπουλου, Γ., Σουφλερού, Η., Σωτηρόπουλου, Γ., Τζουγανάτου, Δ., Χριστοδούλου, Δ., Χρυσάνθη, Χ., Εμπορική Νομοθεσία, εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη, 2014, σελ. 12 επ. Περάκης, Ε., Ρόκα, Ν., Γενικό Μέρος Εμπορικού Δικαίου - Αξιόγραφα, εκδ. Νομική Βιβλιοθήκη, 2013, σελ. 184 επ. 11 Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Γενική Γραμματεία Εμπορίου, Απολογισμός Δράσεων Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, Ιούνιος 2012-Ιούνιος 2014, Επόμενα Βήματα, Ιούνιος Καραγκουνίδη, Α., Η εμπορική δημοσιότητα στην εποχή του Μνημονίου - Γ.Ε.ΜΗ. και υπηρεσίες μιας στάσης μετά τον Ν 3853/2010, ΔΕΕ 7/2011. Διαθέσιμο σε: 9

10 Στόχος του ρυθμιστικού πλαισίου του Γ.Ε.ΜΗ. είναι η απλοποίηση του τυπικού πλαισίου άσκησης της εμπορικής δραστηριότητας, ώστε να είναι παραγωγική και γόνιμη για την ενίσχυση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και της εθνικής οικονομίας 13. Το Γ.Ε.ΜΗ. συμβάλλει, με την ενοποίηση και ψηφιοποίηση όλων των επιμέρους χειρόγραφων μητρώων σε ένα Μητρώο Επιχειρηματικής Δραστηριότητας, παρέχοντας διαχρονικότητα στο σύστημα τήρησης δημοσιότητας για τις επιχειρήσεις, ενώ δίνει και τη δυνατότητα και στον πολίτη να έχει πρόσβαση μέσω διαδικτύου στην ταυτότητα οποιουδήποτε επιτηδευματία. Η καινοτομία αυτή που καθίσταται δυνατή με την αξιοποίηση του διαδικτύου είναι ρηξικέλευθη, δεδομένου ότι επιτρέπει την άσκηση πραγματικού ελέγχου του πολίτη-καταναλωτή επί των επιχειρήσεων με τις οποίες συνδιαλλάσσεται και μάλιστα υπό όρους πραγματικούς, χωρίς δηλαδή να κατοχυρώνεται μόνο η τυπική μορφή της αρχής της δημοσιότητας με τήρηση Μητρώων, στα οποία ουδείς είχε επί της ουσίας πρόσβαση - και σίγουρα όχι ο απλός πολίτης. Επίσης, με τον Ν.3419/2005 εξυπηρετείται η δημοσιότητα της εμπορικής δραστηριότητας με πρόσφορο τρόπο και διασφαλίζονται οι προϋποθέσεις άσκησης και προστασίας της νόμιμης εμπορικής δραστηριότητας. Επιπλέον, θεωρείται ότι ο θεσμός συμβάλλει στην εγκαθίδρυση καθεστώτος διαφάνειας κατά την άσκηση εμπορικής δραστηριότητας καθώς και ασφάλειας δικαίου των εν γένει συναλλαγών 14. Ουσιαστικά, το σύστημα ρυθμίσεων του Ν.3419/2005 αποτελεί εναρμόνιση με την Οδηγία 2003/58/ΕΚ 15 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 15 ης Ιουλίου 2003, για την τροποποίηση της Οδηγίας 68/151/ΕΟΚ του Συμβουλίου, σχετικά με τις απαιτήσεις δημοσιότητας για ορισμένες μορφές εταιρειών. Περαιτέρω, το ρυθμιστικό πλαίσιο του νόμου αξιοποιεί τη χρήση των νέων τεχνολογιών της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών. Το τελευταίο αυτό ζήτημα αποκτά ιδιαίτερη σημασία, δεδομένου ότι η χρήση των νέων τεχνολογιών κατά την τήρηση του Γ.Ε.ΜΗ. συμβάλλει στην καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, στην ταχύτερη 13 Βλ. Αιτιολογική Έκθεση Ν.3419/ Βλ. Αιτιολογική Έκθεση Ν.3419/ Οδηγία 2003/58/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 15ης Ιουλίου 2003, «για τροποποίηση της οδηγίας 68/151/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τις απαιτήσεις δημοσιότητας για ορισμένες μορϕές εταιρειών» (Επίσημη Εϕημερίδα αριθ. L 221 της 04/09/2003 σελ ). 10

11 εξυπηρέτηση των επιχειρήσεων και στη διαμόρφωση ασφαλούς πλαισίου δημοσιότητας και ελέγχου όλων όσοι δραστηριοποιούνται στους τομείς κάθε επιχειρηματικής δραστηριότητας. Εκτός των ανωτέρω, η υποχρεωτικότητα συμμετοχής στο Γ.Ε.ΜΗ. του συνόλου των φορέων που ασκούν εμπορική δραστηριότητα οδηγεί σε αναβάθμιση και αξιοποίηση του σημαντικότερου για την ανάπτυξη της εθνικής οικονομίας θεσμού των Επιμελητηρίων. Παράλληλα, με το σύστημα αυτό εισάγεται και καθιερώνεται ένα απλοποιημένο και ελκυστικό πλαίσιο υποδοχής στην Ελλάδα των οργανωμένων εμπορικών δραστηριοτήτων τόσο άλλων κρατών-μελών της Ε.Ε. όσο και τρίτων χωρών, που ενθαρρύνει την πραγματοποίηση επενδύσεων που είναι κομβικής σημασίας για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Σε κάθε περίπτωση, το Γ.Ε.ΜΗ. προβλέπεται ότι θα τηρείται υπό την εποπτεία της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων (Κ.Ε.Ε.), που είναι συγχρόνως αρμόδια για τον έλεγχο της νομιμότητας. Σε κάθε περίπτωση, η αξιολόγηση της κατάστασης που επικρατούσε προ εισαγωγής του Γ.Ε.ΜΗ. επιτρέπει την εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων αναφορικά με την αναγκαιότητα πρόβλεψης και θέσης σε ισχύ του θεσμού. Συγκεκριμένα, πριν την εισαγωγή του Γ.Ε.ΜΗ., επικρατούσε έλλειψη συνεχούς πληροφόρησης για το σύνολο των μορφών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνταν στην Ελλάδα, είχε παρατηρηθεί έντονη πολυδιάσπαση αρμοδιοτήτων και πολυπλοκότητα των ακολουθούμενων διαδικασιών. Επιπλέον, δεν ήταν εφικτή η επικαιροποίηση των στοιχείων των υπο-μητρώων και δεν υφίστατο μηχανογραφική υποδομή των εμπλεκομένων φορέων (Νομαρχίες, Πρωτοδικεία), με αποτέλεσμα την έλλειψη επικαιροποιημένης πληροφόρησης αλλά και την επιδείνωση της γραφειοκρατίας. Άλλωστε, προ εισαγωγής του Γ.Ε.ΜΗ. είχε εντοπιστεί ως αρνητικό στοιχείο ο χαμηλός βαθμός εξοικείωσης του προσωπικού με τις προηγμένες τεχνολογίες και η δυσχέρεια διαχείρισης ογκωδών δύσχρηστων φυσικών αρχείων. 11

12 3. Οργάνωση του Γενικού Εμπορικού Μητρώου 3.1. Στόχοι που επιδιώκει το Γ.Ε.ΜΗ. Στόχος της δημιουργίας του Γ.Ε.ΜΗ. είναι η απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών σύστασης επιχειρήσεων, αφού οι εταιρείες για πρώτη φορά ιδρύονται μέσω μίας υπηρεσίας μίας στάσης (one shop stop) και εγγράφονται σε ένα γενικό εμπορικό μητρώο, που αποτελεί μία μεγάλη βάση ηλεκτρονικών δεδομένων, όπου καταγράφονται τα στοιχεία και η εξέλιξη κάθε μορφής εμπορικής δραστηριότητας 16. Ουσιαστικά, δηλαδή πλέον, ως προς το εμπορικό μητρώο, δημιουργείται ένα ηλεκτρονικό μητρώο επιχειρήσεων που αποκτά ενιαία μορφή, αφού ενοποιεί και ψηφιοποιεί στοιχεία από τα Επιμελητήρια, τις Νομαρχίες, τα Πρωτοδικεία, την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως σε ένα και μοναδικό πλέον μητρώο επιχειρηματικής δραστηριότητας. Επιπλέον, το Γ.Ε.ΜΗ. διακρίνεται από την αρχή της καθολικότητας, αφού διέπει το σύνολο της ελληνικής επικράτειας, την αρχή της συνέπειας, όρος του ενεργού της καλής λειτουργίας του οποίου αποτελεί η συνεχής ενημέρωσή του, καθώς και από την αρχή της εγκυρότητας, αφού διαθέτει αξιόπιστο περιεχόμενο 17, το οποίο διασφαλίζεται με τη διενέργεια ελέγχων ακρίβειας από τους αρμόδιους φορείς. Το Γ.Ε.ΜΗ. αποτελεί εργαλείο για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των δημοσίων υπηρεσιών και φορέων, αποβλέπει στην αξιοποίηση της ηλεκτρονικής πληροφορίας και της μηχανογραφικής υποστήριξης των διαδικασιών, στοιχεία που επιτρέπουν συγχρόνως τη βελτίωση της εξυπηρέτησης τόσο του επιχειρηματία, με την απλούστευση των διαδικασιών που εισαγάγει, όσο και του πολίτη με τις παρεχόμενες υπηρεσίες που διαθέτει. Ως εκ τούτου, επέρχεται μείωση του διοικητικού κόστους για τις επιχειρήσεις και εξοικονόμηση χρόνου, ενώ ενισχύεται και η ανταγωνιστικότητα της εθνικής μας οικονομίας και απελευθερώνεται η επιχειρηματικότητα, με την εισαγωγή νέων πρακτικών στο Δημόσιο τομέα, με έμφαση στην εξυπηρέτηση του πολίτη. 16 Υπουργείο Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας, Γενική Γραμματεία Εμπορίου, Απολογισμός Δράσεων Γενικής Γραμματείας Εμπορίου, Ιούνιος 2012-Ιούνιος 2014, Επόμενα Βήματα, Αθήνα, Ιούνιος 2014, σελ. 16 επ. Διαθέσιμο σε: 17 Υπουργείο Ανάπτυξης, Γενική Γραμματεία Εμπορίου, Μαρτάκος, Δ., Μελέτη για την υλοποίηση Γενικού Εμπορικού Μητρώου Επιχειρήσεων, Αθήνα, Διαθέσιμη παρουσίαση σε: 12

13 Παράλληλα, επιδιώκεται η πλήρης συμμόρφωση με την αρχή της δημοσιότητας, αφού δίνεται η δυνατότητα εκάστου πολίτη να διαθέτει πρόσβαση μέσω του διαδικτύου στην ταυτότητα οποιασδήποτε επιχείρησης ή επιτηδευματία. Σημειώνεται ότι οι Υπηρεσίες μίας Στάσης (Υ.Μ.Σ.) λειτουργούν βάσει του Ν.3853/2010 «Απλοποίηση διαδικασιών σύστασης προσωπικών και κεφαλαιουχικών εταιριών και άλλες διατάξεις», 18 του Ν.3419/2005, καθώς και βάσει της σχετικής Κοινής Υπουργικής Απόφασης Κ1-802/ Με την Υπηρεσία μίας Στάσης για την ίδρυση των επιχειρήσεων απλοποιείται και επιταχύνεται η διαδικασία σύστασης κάθε είδους εμπορικής επιχείρησης στην Ελλάδα, με δραστική μείωση των διοικητικών εμποδίων, εξοικονόμηση χρήματος και χρόνου, μείωση της γραφειοκρατίας και του διοικητικού κόστους, καταπολέμηση της διαφθοράς, ενώ καλλιεργείται και μία νέα κουλτούρα εξυπηρέτησης του πολίτη/ επιχειρηματία από το Δημόσιο τομέα, αφού το μητρώο μπορεί να αποτελέσει υπόδειγμα συστηματοποίησης και ψηφιοποιημένης παροχής υπηρεσιών και για άλλους τομείς επαφής του πολίτη με το Δημόσιο. Η επιλογή των Επιμελητηρίων και των Συμβολαιογράφων ως Υπηρεσιών μίας Στάσης για τη σύσταση μίας επιχείρησης έχει ως αιτιολογική βάση και κριτήριο τη διευκόλυνση των επιχειρήσεων, αφού για τις Α.Ε. και τις Ε.Π.Ε. απαιτείται συμβολαιογραφικό έγγραφο, ενώ για τις Ο.Ε. και τις Ε.Ε. αρκεί η προσφυγή στα Επιμελητήρια και τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π.), αφού δεν απαιτείται συμβολαιογραφική πράξη. Επομένως, διαπιστώνουμε ότι με το Γ.Ε.ΜΗ. επέρχεται όφελος συνολικά για την εθνική οικονομία, τον επιχειρηματία, τον πολίτη και το δημόσιο τομέα, αφού παρέχεται απλοποίηση της διαδικασίας και εξοικονόμηση χρόνου και χρήματος για τις επιχειρήσεις, που πλέον διαθέτουν μία και μοναδική επιχειρηματική ταυτότητα, παρέχονται όροι εμπορικής δημοσιότητας και διαφάνειας, είναι εφικτή η στατιστική παρακολούθηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας σε κάθε περιφέρεια της χώρας αλλά και ανά αντικείμενο εμπορικής δραστηριότητας, ενώ δίνεται ώθηση στην ανάπτυξη και την εξωστρέφεια των επιχειρήσεων. 18 ΦΕΚ 90/τ. Α / Καθορισμός διαδικασιών, προϋποθέσεων, τεχνικών λεπτομερειών και λοιπών θεμάτων σχετικά με την λειτουργία των υπηρεσιών μιας στάσης για τη σύσταση Εταιρειών» (ΦΕΚ 470/τ. Β / ). 13

14 Ως εκ τούτου, το Γ.Ε.ΜΗ. αποτελεί έναν καινοφανή θεσμό για τα ελληνικά δεδομένα, ο οποίος συνεισφέρει δραστικά τόσο για την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας όσο και για τον εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης, η οποία καλείται να συνεργαστεί και να διαλειτουργεί, μέσω αυτοματοποιημένων διαδικασιών και υπό όρους διαφάνειας, χωρίς εμπλοκή του διοικητικού της προσωπικού, με τον πολίτη και τον επιχειρηματία, αποκτώντας μάλιστα και πρόσβαση σε επίσημες βάσεις δεδομένων ανοικτού τύπου Κανονιστικό πλαίσιο του Γ.Ε.ΜΗ. Καταρχήν, με την εισαγωγή του θεσμικού πλαισίου του Γ.Ε.ΜΗ. 20 σε ισχύ ψηφίστηκε ο νόμος για την απλοποίηση της αδειοδότησης των μεταποιητικών επιχειρήσεων μέσω των Υπηρεσιών μίας Στάσης Γ.Ε.ΜΗ. και ξεκίνησε η αυτόαπογραφή των επιχειρήσεων στο Γ.Ε.ΜΗ. Παράλληλα, εκδόθηκαν λοιπές κανονιστικές πράξεις, όπως: α) Η Κοινή Υπουργική Απόφαση «Καθορισμός διαδικασιών, προϋποθέσεων, τεχνικών λεπτομερειών και λοιπών θεμάτων σχετικά με την λειτουργία των υπηρεσιών μιας στάσης για τη σύσταση Εταιρειών» (ΦΕΚ 470/τ. Β / ), όπου προσδιορίζεται ο τρόπος λειτουργίας των Υπηρεσιών Μίας Στάσης και ο τρόπος επικοινωνίας με λοιπούς φορείς και δημόσιες υπηρεσίες, μετά τη θέσπιση σε ισχύ της οποίας, τέθηκε σε εφαρμογή ο Ν.3419/2005, β) Η Υπουργική Απόφαση για τη σύσταση του Εποπτικού Συμβουλίου του Γ.Ε.ΜΗ., γ) Η Κοινή Υπουργική Απόφαση για τη λειτουργία των Κ.Ε.Π., ως υπηρεσίες μίας στάσης, ώστε να εξυπηρετείται η επιχείρηση σε μία μέρα σε ένα συγκεκριμένο χωρικό σημείο, τα Κ.Ε.Π. και δ) Η Κοινή Υπουργική Απόφαση για τη στελέχωση της Κεντρικής Υπηρεσίας Γ.Ε.ΜΗ., των υπηρεσιών Γ.Ε.ΜΗ. και του Τμήματος Γ.Ε.ΜΗ Σπυρίδωνος, Α., Η νέα διαδικασία σύστασης εταιριών μέσω της υπηρεσίας μίας στάσης - Ν 3853/2010, όπως εξειδικεύτηκε με την ΚΥΑ Κ1-802/2011, σε συνδυασμό και προς τον Ν 3419/2005 για το Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ), ΔΕΕ 4/2011. Διαθέσιμο σε: ( 21 Με το άρθρο 10 παρ. 6 του Ν.4155/2013 (ΦΕΚ 120/τ. Α / ) ορίζεται ότι: «6. Το Αυτοτελές Τμήμα Γ.Ε.ΜΗ. όπως προβλέπεται στο ν. 3419/2005 (Α' 297) καταργείται και η αρμοδιότητα για την καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ. των πράξεων και στοιχείων που καταχωρίζονται σε αυτό ανατίθεται στους εισηγητές των Τμημάτων Α' και Β' της Διεύθυνσης Α.Ε. και Πίστεως και στους εισηγητές της Διεύθυνσης Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων και Αναλογιστικής της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κατά το λόγο αρμοδιότητας εκάστου για την άσκηση της εποπτείας και του ελέγχου νομιμότητας των καταχωριστέων στο Γ.Ε.ΜΗ. πράξεων και στοιχείων των υπόχρεων». 14

15 Επίσης, κομβικής σημασίας στο πεδίο του θεσμικού πλαισίου ήταν η αναμόρφωση των ρυθμίσεων για τα Επιμελητήρια και μετέπειτα η διαμόρφωση του ρυθμιστικού πλαισίου για τη λειτουργία του Γ.Ε.ΜΗ., με τη συμμετοχή πάντοτε των Επιμελητηρίων. Σε κάθε περίπτωση, και οι δύο αυτές θεσμικές παρεμβάσεις, πέραν του οργανωτικού σχεδιασμού έπρεπε να συνοδευτούν από τον ανάλογο τεχνολογικό σχεδιασμό και την ενεργοποίηση του θεσμικού πλαισίου τους συνδυαστικά. Σύμφωνα δε με την Απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας αριθμ. Κ1-941 οικ./ , οι εμπορικές εταιρίες κάθε μορφής (Ομόρρυθμη, Ετερόρρυθμη, Περιορισμένης Ευθύνης, Ανώνυμη Εταιρία) που έχουν συσταθεί πριν από την 04 η έπρεπε να υποβάλλουν αίτηση εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ., με τα προβλεπόμενα από την Υπουργική Απόφαση έγγραφα, εντός 60 ημερών, δηλαδή από (άρθρο 1). Η εγγραφή αφορούσε και σε όσες εταιρίες είχαν λυθεί και βρίσκονταν στο στάδιο της εκκαθάρισης. Μάλιστα, βάσει της εν λόγω Απόφασης, στο Γ.Ε.ΜΗ. μπορούσαν να εγγραφούν και φυσικά πρόσωπα που είναι έμποροι, κοινοπραξίες, αστικές εταιρίες και αστικές εταιρίες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι η πρόβλεψη και για καταχώρηση των στοιχείων φυσικών προσώπων στο Γ.Ε.ΜΗ. επέβαλε τη λήψη υπόψη των διατάξεων του Ν.2472/1997 «Προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα» (ΦΕΚ 50 Α ), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. Η νομική δε βάση για την έκδοση της σχετικής Υπουργικής Απόφασης ήταν αφενός οι διατάξεις του Ν.3419/2005 αφετέρου του Ν.3853/2010 «Απλοποίηση διαδικασιών σύστασης προσωπικών και κεφαλαιουχικών εταιρειών και άλλες διατάξεις» (ΦΕΚ 90 Α ). Στην εν λόγω Απόφαση προβλέπεται ο τρόπος υποβολής των δικαιολογητικών, οι προθεσμίες υποβολής τους, με κριτήριο το Α.Φ.Μ. της επιχείρησης, η επιβολή διοικητικών κυρώσεων σε εταιρίες, σε περίπτωση παράλειψης της εγγραφής τους στο Γ.Ε.ΜΗ. ή σε περίπτωση ανακριβούς εγγραφής εντός της τασσόμενης προθεσμίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 17 του Ν.3419/2005, με την επιφύλαξη περαιτέρω κυρώσεων. 22 Υπουργική Απόφαση αριθμ. Κ1-941 οικ./ «Καθορισμός τρόπου, διαδικασίας και προθεσμίας υποβολής αιτήσεων εγγραφής στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο» (ΦΕΚ 1468/τ. Β / ), όπως τροποποιήθηκε με την Υπουργική Απόφαση αριθμ. Κ (ΦΕΚ 1766/τ. Β / ) και με την Υπουργική Απόφαση αριθμ. Κ οικ. (ΦΕΚ 2660/Β / ). 15

16 Στο Παράρτημα της Υπουργικής Απόφασης αριθμ. Κ1-941 οικ./ προβλέπονται τα στοιχεία και έγγραφα που απαιτούνται για την εγγραφή, ανάλογα με τη νομική μορφή κάθε επιχείρησης: Α. Ως προς τις Ανώνυμες Εταιρίες απαιτούνται: Ι. Ο Αριθμός Μητρώου Ανωνύμων Εταιρειών (ΑΡΜΑΕ), ΙΙ. Η Επωνυμία και ο διακριτικός τους τίτλος, όπως αναγράφεται στο σχετικό άρθρο του καταστατικού, III. Τα στοιχεία μετοχικού κεφαλαίου (ύψος μετοχικού κεφαλαίου - καταβεβλημένο μετοχικό κεφάλαιο - αριθμός και είδη μετοχών - ονομαστική αξία μετοχής/μετοχών), IV. Τα στοιχεία έδρας (Δήμος και Δ/νση Γραφείων), V. Ο σκοπός της εταιρείας όπως αυτός αναγράφεται στο καταστατικό, VI. Η διάρκεια εταιρείας (από - έως) (Ημερομηνία ιδρυτικής καταχώρισης...), VII. Η διάρκεια της εταιρικής χρήσης (από - έως), VIII. Η διάρκεια της θητείας του Διοικητικού Συμβουλίου της (όπως αυτή προβλέπεται από το σχετικό άρθρο του καταστατικού), IX. Ο αριθμός των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της (όπως αυτός προβλέπεται από το σχετικό άρθρο του καταστατικού), Χ. Εάν η εταιρεία είναι μονοπρόσωπη, ο ΑΦΜ του μοναδικού εταίρου, XI. Η ημερομηνία έναρξης και λήξης της θητείας του ισχύοντος Διοικητικού Συμβουλίου της ή των εκκαθαριστών της εφόσον συντρέχει περίπτωση, XII. Ο αριθμός των μελών του ισχύοντος Διοικητικού Συμβουλίου της, XIII. Οι Α.Φ.Μ. και η ιδιότητα των μελών του ισχύοντος Διοικητικού Συμβουλίου της καθώς και η ιδιότητα αυτών ως εκπροσώπων από κοινού ή μεμονωμένα, XIV. Οι Α.Φ.Μ. των λοιπών εκπροσώπων αυτής καθώς και η ιδιότητα αυτών ως εκπροσώπων από κοινού ή μεμονωμένα, XV. Εάν η εταιρεία έχει λυθεί αναφορά του λόγου λύσης (απόφαση της Γενικής Συνέλευσης, τυχόν δικαστική απόφαση ή κήρυξη της εταιρείας σε πτώχευση, καθώς και αναφορά του δικαστηρίου που εξέδωσε τη σχετική απόφαση και του αριθμού της απόφασης), XVI. Εφόσον η εταιρεία έχει λυθεί, οι ΑΦΜ καθενός από τους εκκαθαριστές, όπως αναφέρονται παραπάνω, καθώς και ένδειξη εάν οι εκκαθαριστές εκπροσωπούν την εταιρεία από κοινού ή μεμονωμένα, XVII. Οι Α.Φ.Μ. των ελεγκτών της χρήσης 2012, εφόσον συντρέχει περίπτωση, καθώς και η ιδιότητα αυτών ως τακτικών ή αναπληρωματικών, XVIII. Οι αριθμοί και οι ημερομηνίες των ΦΕΚ/ ΤΑΕ-ΕΠΕ και Γ.Ε.ΜΗ., στα οποία δημοσιεύθηκαν σχετικές ανακοινώσεις για τα υπό XI-XVII στοιχεία, XIX. Οι αριθμοί και οι ημερομηνίες των ΦΕΚ/ΤΑΕ-ΕΠΕ και Γ.Ε.ΜΗ., στα οποία δημοσιεύθηκαν οι ισολογισμοί χρήσης 2011 και XX. Ο 16

17 αριθμός και η ημερομηνία του ΦΕΚ/ΤΑΕ-ΕΠΕ και Γ.Ε.ΜΗ. στο οποίο δημοσιεύθηκε η τελευταία τροποποίηση του καταστατικού. Επίσης, συνυποβάλλονται: Το ισχύον καταστατικό της εταιρείας, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί σε ενιαίο κείμενο και έχει καταχωρισθεί και τηρείται από την αρμόδια αρχή, τα πρακτικά συνεδριάσεων του κατά περίπτωση αρμοδίου οργάνου της εταιρείας από τα οποία προκύπτουν τα υπό 1 στοιχεία, όπως αυτά έχουν καταχωρισθεί και τηρούνται από την αρμόδια αρχή. Στην περίπτωση κατά την οποία υποβάλλεται η αίτηση εγγραφής σύμφωνα με την διαδικασία της παραγράφου 2 του άρθρου 1 της παρούσας Υ.Α. και λόγω παρατεταμένου τεχνικού προβλήματος του διαδικτυακού τόπου του Γ.Ε.ΜΗ. δεν υποβληθούν τα ψηφιακά αντίγραφα των εγγράφων, ο υπόχρεος υποβάλλει στην Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. ψηφιακά αντίγραφα εντός 10 ημερών από την ολοκλήρωση της διαδικασίας όπως αποδεικνύεται από τη σχετική βεβαίωση, μαζί με υπεύθυνη δήλωση του νόμιμου εκπροσώπου της εταιρείας ότι αυτά είναι αληθή, ακριβή και όμοια με τα τηρούμενα από την αρμόδια αρχή. Β. Ως προς τις Εταιρίες Περιορισμένης Ευθύνης: Ι. Το αρμόδιο για την τήρηση του Μητρώου τους Πρωτοδικείο, II. Τον Αριθμό Μητρώου Πρωτοδικείου, III. Την επωνυμία και τον διακριτικό τους τίτλο, όπως αναγράφεται στο σχετικό άρθρο του καταστατικού, IV. Στοιχεία εταιρικού κεφαλαίου (ύψος-πλήθος μεριδίων - ονομαστική αξία μεριδίου), V. Στοιχεία έδρας (Δήμος και Δ/νση Γραφείων), VI. Το σκοπό της εταιρείας όπως αυτός αναγράφεται στο καταστατικό, VII. Τη διάρκεια εταιρείας (από - έως), VIII. Τη διάρκεια της εταιρικής χρήσης (από - έως), IX. Εφόσον η εταιρεία είναι μονοπρόσωπη, τον ΑΦΜ του μοναδικού εταίρου, Χ. Τους Α.Φ.Μ. του ή των διαχειριστών, την ημερομηνία έναρξης και λήξης της θητείας τους καθώς και την ιδιότητα αυτών ως εκπροσώπων από κοινού ή μεμονωμένα, XI. Την διάρκεια της θητείας του ή των διαχειριστών (όπως αυτή προβλέπεται από το σχετικό άρθρο του καταστατικού), XII. Τον αριθμό των διαχειριστών (όπως αυτός προβλέπεται από το σχετικό άρθρο του καταστατικού), XIII. Τους Α.Φ.Μ. των λοιπών εκπροσώπων αυτής καθώς και την ιδιότητα αυτών ως εκπροσώπων από κοινού ή μεμονωμένα, XIV. Εάν η εταιρεία έχει λυθεί αναφορά του λόγου λύσης (απόφαση της Γενικής Συνέλευσης, τυχόν δικαστική απόφαση ή κήρυξη της εταιρείας σε πτώχευση, καθώς και αναφορά του δικαστηρίου που εξέδωσε τη σχετική απόφαση και του αριθμού της απόφασης), XV. Εφόσον η εταιρεία έχει λυθεί, τους ΑΦΜ καθενός από τους εκκαθαριστές, όπως αναφέρονται παραπάνω, καθώς και ένδειξη 17

18 εάν οι εκκαθαριστές εκπροσωπούν την εταιρεία από κοινού ή μεμονωμένα, XVI. Τους Α.Φ.Μ. των ελεγκτών της χρήσης 2012, εφόσον συντρέχει περίπτωση, καθώς και την ιδιότητα αυτών ως τακτικού ή αναπληρωματικού, XVII. Τους αριθμούς και τις ημερομηνίες των ΦΕΚ/ ΤΑΕ-ΕΠΕ και Γ.Ε.ΜΗ. στα οποία δημοσιεύθηκαν σχετικές ανακοινώσεις για τα παραπάνω στοιχεία, XVIII. Τους αριθμούς και τις ημερομηνίες των ΦΕΚ/ ΤΑΕ-ΕΠΕ και Γ.Ε.ΜΗ. στα οποία δημοσιεύθηκαν οι ισολογισμοί χρήσης Επίσης, συνυποβάλλονται τα ακόλουθα έγγραφα: Το ισχύον καταστατικό της εταιρείας, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί σε ενιαίο κείμενο και έχει καταχωρισθεί και τηρείται από την αρμόδια αρχή, τα πρακτικά συνεδριάσεων του κατά περίπτωση αρμοδίου οργάνου της εταιρείας από τα οποία προκύπτουν τα υπό 1 στοιχεία, όπως αυτά έχουν καταχωρισθεί και τηρούνται από την αρμόδια αρχή. Στην περίπτωση κατά την οποία υποβάλλεται η αίτηση εγγραφής σύμφωνα με την διαδικασία της παραγράφου 2 του άρθρου 1 της παρούσας και λόγω παρατεταμένου τεχνικού προβλήματος του διαδικτυακού τόπου του Γ.Ε.ΜΗ. δεν υποβληθούν τα ψηφιακά αντίγραφα των εγγράφων, ο υπόχρεος υποβάλλει στην Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. ψηφιακά αντίγραφα εντός 10 ημερών από την ολοκλήρωση της διαδικασίας όπως αποδεικνύεται από τη σχετική βεβαίωση, μαζί με υπεύθυνη δήλωση του νόμιμου εκπροσώπου της εταιρείας ότι αυτά είναι αληθή, ακριβή και όμοια με τα τηρούμενα από την αρμόδια αρχή. Γ. Ως προς τις Ομόρρυθμες ή Ετερόρρυθμες Εταιρίες: Ι. Το αρμόδιο για την τήρηση του Μητρώου τους Πρωτοδικείο, II. Τον Αριθμό Μητρώου Πρωτοδικείου και τον αύξοντα αριθμό δημοσίευσης της εταιρικής σύμβασης, III. Την επωνυμία και τον διακριτικό τους τίτλο, όπως αναγράφεται στο σχετικό άρθρο του καταστατικού, IV. Στοιχεία εταιρικού κεφαλαίου (ύψος-πλήθος μεριδίων - ονομαστική αξία μεριδίου), V. Στοιχεία έδρας (Δήμος και Δ/νση Γραφείων), VI. Τον σκοπό της εταιρείας όπως αυτός αναγράφεται στην εταιρική σύμβαση, VII. Τη διάρκεια εταιρείας (από - έως), εφόσον αυτή προβλέπεται στην εταιρική σύμβαση, VIII. Την διάρκεια της εταιρικής χρήσης (από - έως), IX. Τους Α.Φ.Μ. των εταίρων, την ιδιότητα εκάστου ως ομόρρυθμου ή ετερορρύθμου και τον αριθμό των μεριδίων εκάστου ή το ποσοστό αυτού, Χ. Το είδος και το ύψος της εισφοράς των ετερόρρυθμων εταίρων, XI. Τους Α.Φ.Μ. του ή των διαχειριστών, την ημερομηνία έναρξης και λήξης της θητείας τους, εφόσον αυτή προβλέπεται στο καταστατικό, καθώς και την ιδιότητα αυτών ως 18

19 εκπροσώπων από κοινού ή μεμονωμένα, XII. Τον αριθμό των διαχειριστών (όπως αυτός προβλέπεται από το σχετικό άρθρο της εταιρικής σύμβασης), XIII. Τους Α.Φ.Μ. των λοιπών εκπροσώπων αυτής καθώς και την ιδιότητα αυτών ως εκπροσώπων από κοινού ή μεμονωμένα. Επίσης, συνυποβάλλονται τα εξής έγγραφα: Το ισχύον καταστατικό της εταιρείας, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί σε ενιαίο κείμενο και έχει καταχωρισθεί και τηρείται από την αρμόδια αρχή. Εφόσον το καταστατικό δεν έχει διαμορφωθεί σε ενιαίο κείμενο υποβάλλεται το αρχικό καταστατικό καθώς και οι τροποποιήσεις αυτού. Στην περίπτωση κατά την οποία υποβάλλεται η αίτηση εγγραφής σύμφωνα με την διαδικασία της παραγράφου 2 του άρθρου 1 της παρούσας και λόγω παρατεταμένου τεχνικού προβλήματος του διαδικτυακού τόπου του Γ.Ε.ΜΗ. δεν υποβληθούν τα ψηφιακά αντίγραφα των εγγράφων, ο υπόχρεος υποβάλλει στην Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. ψηφιακά αντίγραφα εντός 10 ημερών από την ολοκλήρωση της διαδικασίας όπως αποδεικνύεται από τη σχετική βεβαίωση, μαζί με υπεύθυνη δήλωση του νόμιμου εκπροσώπου της εταιρείας ότι αυτά είναι αληθή, ακριβή και όμοια με τα τηρούμενα από την αρμόδια αρχή. Δ. Ως προς τον Ευρωπαϊκό Όμιλο Οικονομικού Σκοπού (Ε.Ο.Ο.Σ.) με καταστατική έδρα στην Ελλάδα: Ι. Το αρμόδιο για την τήρηση του Μητρώου τους Πρωτοδικείο, ΙΙ. Τον Αριθμό Μητρώου Πρωτοδικείου (αριθμό καταχώρισης στο ειδικό βιβλίο), ΙΙΙ. Την επωνυμία και τον διακριτικό τους τίτλο, όπως αναγράφεται στο σχετικό άρθρο του καταστατικού, IV. Την έδρα και τη δ/νση γραφείων του Ομίλου, V. Το σκοπό του Ομίλου, όπως αυτός αναγράφεται στη σύμβαση σύστασης του Ομίλου, VΙ. Τη διάρκεια του Ομίλου (από - έως), εφόσον αυτός προβλέπεται στη σύμβαση σύστασης του Ομίλου, VΙΙ. Την διάρκεια της εταιρικής χρήσης (από - έως), όπως αυτή προβλέπεται στη σύμβαση σύστασης του Ομίλου, VΙΙΙ. Εφόσον οι εταίροι του Ομίλου είναι φυσικά πρόσωπα, τον Α.Φ.Μ. καθενός από αυτούς, εφόσον οι εταίροι του Ομίλου είναι νομικά πρόσωπα, τον Α.Φ.Μ. καθενός από αυτά, IX. Τον αριθμό των διαχειριστών, όπως αυτός προβλέπεται από το σχετικό άρθρο της σύμβασης σύστασης του Ομίλου, Χ. Εφόσον ο διαχειριστής ή οι διαχειριστές του Ομίλου είναι φυσικά πρόσωπα, τους Α.Φ.Μ. αυτών), ΧΙ. Εφόσον ο διαχειριστής ή οι διαχειριστές του Ομίλου είναι νομικά πρόσωπα, τους Α.Φ.Μ. αυτών καθώς και τον Α.Φ.Μ. του φυσικού ή των φυσικών προσώπων που έχουν ορισθεί ως αντιπρόσωποί τους, ΧΙΙ. Εφόσον υπάρχουν περισσότεροι διαχειριστές, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, 19

20 εάν τα πρόσωπα αυτά εκπροσωπούν τον Όμιλο από κοινού ή μεμονωμένα, ΧΙΙΙ. Μνεία εάν ο Όμιλος έχει λυθεί, με αναφορά του λόγου λύσης (λ.χ. απόφαση των μελών του Ομίλου, τυχόν δικαστική απαγγελία της λύσης του Ομίλου ή κήρυξη του σε πτώχευση, καθώς και αναφορά του δικαστηρίου που εξέδωσε τη σχετική απόφαση και του αριθμού της απόφασης), ΧΙV Εφόσον ο Όμιλος έχει λυθεί, τους Α.Φ.Μ. καθενός από τους εκκαθαριστές, όπως αναφέρονται παραπάνω, καθώς και ένδειξη εάν οι εκκαθαριστές εκπροσωπούν τον Όμιλο από κοινού ή μεμονωμένα, ΧV Την ημερομηνία έναρξης και λήξης της θητείας των διαχειριστών ή εκκαθαριστών του Ομίλου, εφόσον αυτή προβλέπεται στη σύμβαση σύστασης του Ομίλου, ΧVΙ Τους αριθμούς και τις ημερομηνίες των ΦΕΚ/ΤΑΕ-ΕΠΕ και Γ.Ε.ΜΗ., στα οποία δημοσιεύθηκαν σχετικές ανακοινώσεις για τα παραπάνω στοιχεία ΧVΙΙ Τον αριθμό και την ημερομηνία δημοσίευσης της σύστασης του Ομίλου στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επίσης, προβλέπεται ως συνυποβαλλόμενο έγγραφο, η υποβολή της ισχύουσας σύμβασης σύστασης του Ομίλου, όπως αυτή έχει διαμορφωθεί σε ενιαίο κείμενο και έχει καταχωρισθεί και τηρείται από την αρμόδια αρχή. Στην περίπτωση κατά την οποία υποβάλλεται η αίτηση εγγραφής σύμφωνα με την διαδικασία της παραγράφου 2 του άρθρου 1 της παρούσας και λόγω παρατεταμένου τεχνικού προβλήματος του διαδικτυακού τόπου του Γ.Ε.ΜΗ. δεν υποβληθούν τα ψηφιακά αντίγραφα των εγγράφων, ο υπόχρεος υποβάλλει στην Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. ψηφιακά αντίγραφα εντός 10 ημερών από την ολοκλήρωση της διαδικασίας όπως αποδεικνύεται από τη σχετική βεβαίωση, μαζί με υπεύθυνη δήλωση του νόμιμου εκπροσώπου της εταιρείας ότι αυτά είναι αληθή, ακριβή και όμοια με τα τηρούμενα από την αρμόδια αρχή. Ε. Ως προς του αστικούς, αλληλοασφαλιστικούς και πιστωτικούς συνεταιρισμούς: Ι. Το αρμόδιο για την τήρηση του Μητρώου τους Ειρηνοδικείο, II. Τον Αριθμό Μητρώου Ειρηνοδικείου (αριθμό καταχώρισης στο ειδικό βιβλίο), III. Την επωνυμία και τον διακριτικό τους τίτλο, όπως αναγράφεται στο σχετικό άρθρο του καταστατικού, IV. Την έδρα και τη δ/νση γραφείων του Συνεταιρισμού, V. Το σκοπό του Συνεταιρισμού, όπως αυτός αναγράφεται στο καταστατικό του, VI. Τη διάρκεια του Συνεταιρισμού (από - έως), όπως αυτή προβλέπεται στο καταστατικό του Συνεταιρισμού, VII. Τη διάρκεια της εταιρικής χρήσεως (από - έως), VIII. Τον αριθμό των συνεταιριστικών μερίδων και την αξία τους, IX. Μνεία της έκτασης ευθύνης των συνεταίρων, όπως αυτή προβλέπεται από το σχετικό άρθρο του 20

21 καταστατικού του Συνεταιρισμού και της κατηγορίας του Συνεταιρισμού σε σχέση με την ευθύνη των συνεταίρων, Χ. Τον αριθμό των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, όπως αυτός προβλέπεται από το σχετικό άρθρο του καταστατικού του Συνεταιρισμού, XI. Εφόσον τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου είναι φυσικά πρόσωπα, τους Α.Φ.Μ. αυτών, XII. Εφόσον μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου είναι νομικά πρόσωπα, τους Α.Φ.Μ. αυτών καθώς και τον Α.Φ.Μ. του φυσικού ή των φυσικών προσώπων που έχουν ορισθεί ως αντιπρόσωποί τους, XIII. Μνεία εάν τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου εκπροσωπούν τον Συνεταιρισμό από κοινού ή μεμονωμένα, XIV. Τη διάρκεια της θητείας των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, όπως αυτή προβλέπεται στο καταστατικό του Συνεταιρισμού, XV. Μνεία εάν ο Συνεταιρισμός έχει λυθεί, με αναφορά του λόγου λύσεως (λ.χ. απόφαση της Γενικής Συνελεύσεως του Συνεταιρισμού, παρέλευση του χρόνου διαρκείας που προβλέπεται στο καταστατικό, μείωση των μελών του Συνεταιρισμού κάτω από το όριο που ορίζει ο νόμος, ή κήρυξη του σε πτώχευση, καθώς και αναφορά του δικαστηρίου που εξέδωσε τη σχετική απόφαση και του αριθμού της απόφασης), XVI. Εφόσον ο Συνεταιρισμός έχει λυθεί, τους Α.Φ.Μ των μελών του Εποπτικού Συμβουλίου, όταν αυτό ενεργεί την εκκαθάριση του Συνεταιρισμού ή, κατά περίπτωση, τους Α.Φ.Μ. καθενός από τους εκκαθαριστές, όπως αναφέρονται παραπάνω, καθώς και ένδειξη εάν τα μέλη του Εποπτικού Συμβουλίου ή, κατά περίπτωση, οι εκκαθαριστές εκπροσωπούν το Συνεταιρισμό από κοινού ή μεμονωμένα και XVII. Την ημερομηνία και το φύλλο της εφημερίδας στην οποία έχουν δημοσιευθεί ο ισολογισμός και οι λογαριασμοί χρήσης Έγγραφα που συνυποβάλλονται: Το ισχύον καταστατικό του Συνεταιρισμού, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί σε ενιαίο κείμενο και έχει καταχωρισθεί και τηρείται από την αρμόδια αρχή και τα πρακτικά συνεδριάσεων του κατά περίπτωση αρμοδίου οργάνου του Συνεταιρισμού, από τα προκύπτουν τα υπό 1 στοιχεία, όπως αυτά έχουν καταχωρηθεί και τηρούνται από την αρμόδια αρχή. Στην περίπτωση κατά την οποία υποβάλλεται η αίτηση εγγραφής σύμφωνα με την διαδικασία της παραγράφου 2 του άρθρου 1 της παρούσας και λόγω παρατεταμένου τεχνικού προβλήματος του διαδικτυακού τόπου του Γ.Ε.ΜΗ. δεν υποβληθούν τα ψηφιακά αντίγραφα των εγγράφων, ο υπόχρεος υποβάλλει στην Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. ψηφιακά αντίγραφα εντός 10 ημερών από την ολοκλήρωση της διαδικασίας όπως αποδεικνύεται από τη σχετική βεβαίωση, μαζί με υπεύθυνη δήλωση του νόμιμου 21

22 εκπροσώπου της εταιρείας ότι αυτά είναι αληθή, ακριβή και όμοια με τα τηρούμενα από την αρμόδια αρχή. ΣΤ. Ως προς την Ευρωπαϊκή Συνεταιριστική Εταιρία (Ε.Σ.Ε.): Ι. Τον Αριθμό Μητρώου της, κατά το σύστημα της ανώνυμης εταιρείας, II. Την επωνυμία και τον διακριτικό τους τίτλο, όπως αναγράφεται στο σχετικό άρθρο του καταστατικού, III. Την έδρα και τη δ/νση γραφείων της, IV. Το σκοπό της, όπως αυτός αναγράφεται στο καταστατικό, V. Τη διάρκεια της υπάρξεως της, όπως προβλέπεται στο καταστατικό της, VI. Τη διάρκεια της εταιρικής χρήσεως (από - έως), VII. Το κεφάλαιο, τον αριθμό των μεριδίων που αντιπροσωπεύουν αυτό και την ονομαστική τους αξία, VIII. Εφόσον τα μέλη της Ε.Σ.Ε. είναι φυσικά πρόσωπα, τον Α.Φ.Μ. καθενός από αυτά, IX. Εφόσον τα μέλη της Ε.Σ.Ε. είναι νομικά πρόσωπα, τον Α.Φ.Μ. καθενός από αυτά, Χ. Σε περίπτωση προβλέψεως διευθυντικού οργάνου (δυαδικό σύστημα) ή, κατά περίπτωση διοικητικού οργάνου (μονιστικό σύστημα), τον αριθμό των μελών του διευθυντικού ή, κατά περίπτωση του διοικητικού οργάνου, όπως αυτός προβλέπεται από το σχετικό άρθρο του καταστατικού της Ε.Σ.Ε., XI. Εφόσον τα μέλη του διευθυντικού οργάνου ή, κατά περίπτωση του διοικητικού οργάνου, είναι φυσικά πρόσωπα, τους Α.Φ.Μ. τους, XII. Εφόσον μέλη του διευθυντικού οργάνου, ή κατά περίπτωση του διοικητικού οργάνου, είναι νομικά πρόσωπα, τους Α.Φ.Μ. τους καθώς και τον Α.Φ.Μ. του φυσικού ή των φυσικών προσώπων που έχουν ορισθεί ως αντιπρόσωποί τους, XIII. Τον αριθμό των μελών του διευθυντικού οργάνου ή, κατά περίπτωση του διοικητικού οργάνου, όπως αυτός προβλέπεται από το σχετικό άρθρο του καταστατικού της Ε.Σ.Ε., XIV. Τη διάρκεια της θητείας των μελών των μελών του διευθυντικού, ή κατά περίπτωση του διοικητικού οργάνου, όπως αυτή προβλέπεται στο καταστατικό της Ε.Σ.Ε., XV. Μνεία εάν η Ε.Σ.Ε. έχει λυθεί, με αναφορά του λόγου λύσεως (λ.χ. απόφαση της Γενικής Συνελεύσεως της Ε.Σ.Ε., παρέλευση του χρόνου διαρκείας που προβλέπεται στο καταστατικό, μείωση των μελών της Ε.Σ.Ε. κάτω από το όριο που ορίζει ο Κανονισμός 1435/2003, ή κήρυξη της Ε.Σ.Ε. σε πτώχευση με αναφορά του δικαστηρίου που εξέδωσε τη σχετική απόφαση και του αριθμού της απόφασης και η λύση της Ε.Σ.Ε. με δικαστική απόφαση με αναφορά του δικαστηρίου που εξέδωσε τη σχετική απόφαση και του αριθμού της απόφασης), XVI. Εφόσον η Ε.Σ.Ε. έχει λυθεί, τα στοιχεία ταυτότητας των μελών του Εποπτικού Συμβουλίου (δυαδικό σύστημα), εφ` όσον αυτό ενεργεί την εκκαθάριση της Ε.Σ.Ε. ή, κατά περίπτωση, τα στοιχεία εξατομίκευσης καθενός 22

23 από τους εκκαθαριστές (δυαδικό ή μονιστικό σύστημα), όπως αναφέρονται παραπάνω, καθώς και ένδειξη εάν τα μέλη του Εποπτικού Συμβουλίου ή, κατά περίπτωση, οι εκκαθαριστές εκπροσωπούν την Ε.Σ.Ε. από κοινού ή μεμονωμένα, XVII. Τους αριθμούς και τις ημερομηνίες των Φ.Ε.Κ./ ΤΑΕ - ΕΠΕ και Γ.Ε.ΜΗ., στα οποία έχουν δημοσιευθεί ο ισολογισμός και οι λογαριασμοί χρήσης 2011, XVIII. Τους αριθμούς και τις ημερομηνίες των Φ.Ε.Κ./ ΤΑΕ - ΕΠΕ και Γ.Ε.ΜΗ., στα οποία έχουν δημοσιευθεί οι σχετικές ανακοινώσεις για τα ανωτέρω στοιχεία και XIX. Τον αριθμό και την ημερομηνία δημοσίευσης στην Επίσημη Εφημερίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης της καταχώρισης της Ε.Σ.Ε, στα οικεία μητρώα, Έγγραφα που συνυποβάλλονται: Το ισχύον καταστατικό της Ε.Σ.Ε., όπως αυτό έχει διαμορφωθεί σε ενιαίο κείμενο και έχει καταχωρισθεί και τηρείται από την αρμόδια αρχή και τα πρακτικά συνεδριάσεων του κατά περίπτωση αρμοδίου οργάνου της Ε.Σ.Ε., από τα προκύπτουν τα υπό 1 στοιχεία, όπως αυτά έχουν καταχωρηθεί και τηρούνται από την αρμόδια αρχή. Στην περίπτωση κατά την οποία υποβάλλεται η αίτηση εγγραφής σύμφωνα με την διαδικασία της παραγράφου 2 του άρθρου 1 της παρούσας και λόγω παρατεταμένου τεχνικού προβλήματος του διαδικτυακού τόπου του Γ.Ε.ΜΗ. δεν υποβληθούν τα ψηφιακά αντίγραφα των εγγράφων, ο υπόχρεος υποβάλλει στην Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. ψηφιακά αντίγραφα εντός 10 ημερών από την ολοκλήρωση της διαδικασίας όπως αποδεικνύεται από τη σχετική βεβαίωση, μαζί με υπεύθυνη δήλωση του νόμιμου εκπροσώπου της εταιρείας ότι αυτά είναι αληθή, ακριβή και όμοια με τα τηρούμενα από την αρμόδια αρχή. Ζ. Ως προς την αλλοδαπή εταιρία που αναφέρεται στο άρθρο 1 της Οδηγίας 68/151/ΕΟΚ (EEEK L. 65), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 της Οδηγίας 2003/58/ ΕΚ (EEEK L. 221) και έχει έδρα σε κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), ως προς τα υποκαταστήματα ή πρακτορεία που διατηρεί στην ημεδαπή: Ι. Τον Αριθμό Μητρώο Ανωνύμων Εταιρειών (ΑΡΜΑΕ), εφόσον της είχε αποδοθεί, II. Το Μητρώο στο οποίο τηρείται για την εταιρεία φάκελος με μνεία και του αριθμού εγγραφής της σε αυτό, III. Την επωνυμία και τον διακριτικό τίτλο της εταιρίας, εφόσον είναι διαφορετική από αυτήν του υποκαταστήματος, IV. Την επωνυμία και τον διακριτικό τους τίτλο, όπως αναγράφεται στην απόφαση σύστασης του υποκαταστήματος της αλλοδαπής εταιρείας, V. Την ταχυδρομική διεύθυνση του υποκαταστήματος, VI. Το αντικείμενο εργασιών του υποκαταστήματος, VII. Τους 23

24 Α.Φ.Μ. του ή των μονίμων εκπροσώπων της εταιρίας για την δραστηριότητα του υποκαταστήματος καθώς και την ιδιότητα αυτών ως εκπροσώπων από κοινού ή μεμονωμένα, VIII. Εάν η εταιρεία έχει λυθεί αναφορά του λόγου λύσης (απόφαση της Γενικής Συνέλευσης, τυχόν δικαστική απόφαση ή κήρυξη της εταιρείας σε πτώχευση, καθώς και αναφορά του δικαστηρίου που εξέδωσε τη σχετική απόφαση και του αριθμού της απόφασης), IX. Εφόσον η εταιρεία έχει λυθεί, τους ΑΦΜ καθενός από τους εκκαθαριστές, όπως αναφέρονται παραπάνω, καθώς και ένδειξη εάν οι εκκαθαριστές εκπροσωπούν την εταιρεία από κοινού ή μεμονωμένα, Χ. Σε περίπτωση που το υποκατάστημα είναι σε κατάσταση παύσης εργασιών και τακτοποίησης εκκρεμών συναλλαγών λόγω κλεισίματος στην Ελλάδα δήλωση για την ημερομηνία έναρξης της τακτοποίησης και τα στοιχεία (Α.Φ.Μ.) των οιονεί εκκαθαριστών, XI. Τους αριθμούς και τις ημερομηνίες των ΦΕΚ/ΤΑΕ-ΕΠΕ και Γ.Ε.ΜΗ. στα οποία δημοσιεύθηκαν σχετικές ανακοινώσεις για τα παραπάνω στοιχεία, XII. Τον αριθμό και την ημερομηνία του ΦΕΚ/ΤΑΕ-ΕΠΕ και Γ.Ε.ΜΗ. που δημοσιεύθηκε η απόφαση εγκατάστασης του υποκαταστήματος, εφόσον εκδόθηκε και XIII. Τον αριθμό και την ημερομηνία του ΦΕΚ/ΤΑΕ- ΕΠΕ και Γ.Ε.ΜΗ. στο οποίο δημοσιεύθηκε η τελευταία τροποποίηση του καταστατικού. Έγγραφα που συνυποβάλλονται: Το ισχύον καταστατικό της εταιρείας, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί σε ενιαίο κείμενο και έχει καταχωρισθεί και τηρείται από την αρμόδια αρχή, τα πρακτικά συνεδριάσεων του κατά περίπτωση αρμοδίου οργάνου της εταιρείας από τα οποία προκύπτουν τα υπό 1 στοιχεία, όπως αυτά έχουν καταχωρισθεί και τηρούνται από την αρμόδια αρχή, θεωρημένα και σε επίσημη μετάφραση, βεβαίωση του Μητρώου της έδρας της, όπως έχει καταχωρισθεί και τηρείται από την αρμόδια αρχή, αναφορικά με τα πρόσωπα που εκπροσωπούν την εταιρία στην έδρα της καθώς και ότι η εταιρία δε διαλύθηκε ούτε ανακλήθηκε η άδεια σύστασης της και τη συμβολαιογραφική ή προξενική πράξη διορισμού πληρεξουσίου αντιπροσώπου και αντικλήτου της εταιρείας στην Ελλάδα. Στην περίπτωση κατά την οποία υποβάλλεται η αίτηση εγγραφής σύμφωνα με την διαδικασία της παραγράφου 2 του άρθρου 1 της παρούσας και λόγω παρατεταμένου τεχνικού προβλήματος του διαδικτυακού τόπου του Γ.Ε.ΜΗ. δεν υποβληθούν τα ψηφιακά αντίγραφα των εγγράφων, ο υπόχρεος υποβάλλει στην Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. ψηφιακά αντίγραφα εντός 10 ημερών από την ολοκλήρωση της διαδικασίας όπως αποδεικνύεται από τη σχετική βεβαίωση, μαζί με υπεύθυνη δήλωση του νόμιμου 24

25 εκπροσώπου της εταιρείας ότι αυτά είναι αληθή, ακριβή και όμοια με τα τηρούμενα από την αρμόδια αρχή. Η. Εάν ο υπόχρεος είναι αλλοδαπή εταιρεία που έχει έδρα σε τρίτη χώρα και νομική μορφή ανάλογη με εκείνη των αλλοδαπών εταιριών που αναφέρεται στην περίπτωση Ζ`, ως προς τα υποκαταστήματα ή πρακτορεία που διατηρούν στην ημεδαπή: 1. Η ως άνω αλλοδαπή εταιρεία υποβάλλει ως προς τα υποκαταστήματα ή πρακτορεία που διατηρεί στην ημεδαπή τα στοιχεία που αναφέρονται στην περίπτωση Ζ` και επιπλέον: Ι. Την νομική μορφή της εταιρίας, II. Την έδρα της εταιρίας, III. To αντικείμενο της εταιρίας, IV. Το ποσό του καλυφθέντος κεφαλαίου, V. Το δίκαιο του κράτους από το οποίο διέπεται η εταιρία και VI. Απόφαση εποπτικής αρχής για εγκατάσταση υποκαταστήματος στην Ελλάδα, εφόσον απαιτείται από την ειδικότερη νομοθεσία. Έγγραφα που συνυποβάλλονται: Το ισχύον καταστατικό της εταιρείας, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί σε ενιαίο κείμενο και έχει καταχωρισθεί και τηρείται από την αρμόδια αρχή, τα πρακτικά συνεδριάσεων του κατά περίπτωση αρμοδίου οργάνου της εταιρείας από τα οποία προκύπτουν τα υπό 1 στοιχεία, όπως αυτά έχουν καταχωρισθεί και τηρούνται από την αρμόδια αρχή, θεωρημένα και σε επίσημη μετάφραση, τη βεβαίωση του Μητρώου της έδρας της, όπως έχει καταχωρισθεί και τηρείται από την αρμόδια αρχή, αναφορικά με τα πρόσωπα που εκπροσωπούν την εταιρία στην έδρα της καθώς και ότι η εταιρία δε διαλύθηκε ούτε ανακλήθηκε η άδεια σύστασης της και τη συμβολαιογραφική ή προξενική πράξη διορισμού πληρεξουσίου αντιπροσώπου και αντικλήτου της εταιρείας στην Ελλάδα. Στην περίπτωση κατά την οποία υποβάλλεται η αίτηση εγγραφής σύμφωνα με την διαδικασία της παραγράφου 2 του άρθρου 1 της παρούσας και λόγω παρατεταμένου τεχνικού προβλήματος του διαδικτυακού τόπου του Γ.Ε.ΜΗ. δεν υποβληθούν τα ψηφιακά αντίγραφα των εγγράφων, ο υπόχρεος υποβάλλει στην Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. ψηφιακά αντίγραφα εντός 10 ημερών από την ολοκλήρωση της διαδικασίας όπως αποδεικνύεται από τη σχετική βεβαίωση, μαζί με υπεύθυνη δήλωση του νομίμου εκπροσώπου της εταιρείας ότι αυτά είναι αληθή, ακριβή και όμοια με τα τηρούμενα από την αρμόδια αρχή". 25

26 3.3. Εμπλεκόμενοι φορείς του Γ.Ε.ΜΗ. Οι κύριοι εμπλεκόμενοι φορείς είναι οι εξής: α) Διευθύνσεις Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, β) τα Επιμελητήρια, γ) οι Διευθύνσεις Ανωνύμων Εταιριών και Εμπορίου των Περιφερειών και δ) οι δικαστικές αρχές, και ειδικότερα τα Πρωτοδικεία. Λοιποί εμπλεκόμενοι φορείς στη διαδικασία του Γ.Ε.ΜΗ. είναι: α) οι υπηρεσίες του Υπουργείου Οικονομικών, β) η Ελληνική Στατιστική Αρχή και γ) οι δημόσιες εποπτικές αρχές. Ουσιαστικά, το σύνολο των εμπλεκομένων φορέων λειτουργούν υπό το συντονισμό της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού. Στο πλαίσιο αυτό, άλλοι φορείς που συνεργάζονται στην πράξη, για την επίτευξη των στόχων από τη δημιουργία του Γ.Ε.ΜΗ. είναι το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ψηφιακής Σύγκλισης και η Μ.Ο.Δ. Α.Ε., η Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων Ελλάδας (Κ.Ε.Ε.Ε.), τα 59 Επιμελητήρια της Χώρας, το Υπουργείο Οικονομικών, η Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων, το Υπουργείο Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (Κ.Ε.Π), το Εθνικό Τυπογραφείο, το Υπουργείο Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, η Γενική Γραμματεία Κοινωνικών Ασφαλίσεων, ο Ο.Α.Ε.Ε., το Ι.Κ.Α. και το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Εξάλλου, σύμφωνα με το άρθρο 4 του Ν.3419/2005, εξακολουθούν να έχουν αρμοδιότητα και άλλες υπηρεσίες, όπως η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού (πλέον) και οι υπηρεσίες των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης δευτέρου βαθμού για την έκδοση διοικητικών πράξεων και την άσκηση εποπτείας και ελέγχου νομιμότητας των καταχωριστέων πράξεων και στοιχείων για τις ανώνυμες εταιρίες, τις ευρωπαϊκές εταιρίες, τις ευρωπαϊκές συνεταιριστικές εταιρίες και τα υποκαταστήματα αλλοδαπών εταιριών που υπάγονται στην αρμοδιότητά τους. Ομοίως, εξακολουθεί η αρμοδιότητα των Ειρηνοδικείων σχετικά με τους συνεταιρισμούς που υπάγονται σε αυτά. Υπογραμμίζεται, άλλωστε, ότι οι πράξεις των ως άνω δημοσίων υπηρεσιών αποτελούν προϋπόθεση για την καταχώρηση στο Γ.Ε.ΜΗ. και κάθε περαιτέρω 26

27 καταχώρηση, μεταβολή ή διαγραφή υπόχρεων. Σημειώνεται ασφαλώς ότι οι υπηρεσίες του Γ.Ε.ΜΗ., στο πλαίσιο της εν γένει ψηφιοποίησης, κάνουν χρήση των ψηφιακών αντιγράφων που έχουν καταχωρηθεί στις ως άνω υπηρεσίες. Για τη συντονισμένη συνεργασία του Γ.Ε.ΜΗ. με τις λοιπές δημόσιες υπηρεσίες, το άρθρο 4 παρ. 4 του Ν.3419/2005 προβλέπει την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης και Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού για τη ρύθμιση των όρων, των προϋποθέσεων και της διαδικασίας της σύμπραξης και συνεργασίας του Τμήματος Γ.Ε.ΜΗ. και των υπηρεσιών Γ.Ε.ΜΗ. με τις αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή και των Ο.Τ.Α. β βαθμού, ως προς τα ζητήματα διαβίβασης και ανταλλαγής στοιχείων και δεδομένων που αφορούν στους υπόχρεους. Επίσης, με όμοια Κ.Υ.Α. ρυθμίζονται και ζητήματα που αφορούν στην τήρηση, την οργάνωση, τις τεχνικές προδιαγραφές, τη τεχνική διαχείριση και την εν γένει λειτουργία και δημοσιότητα του Γ.Ε.ΜΗ., τη διαδικασία που ακολουθείται σε περίπτωση παρατεταμένης αδυναμίας πρόσβασης στο Γ.Ε.ΜΗ. ή παρατεταμένης αδυναμίας αποθήκευσης δεδομένων σε αυτό, για τεχνικούς λόγους, τη διασύνδεση του Γ.Ε.ΜΗ. με άλλα δημόσια Μητρώα, την πρόσβαση σε αυτό δημοσίων υπηρεσιών και φορέων, τη συνεργασία των υπηρεσιών του Γ.Ε.ΜΗ. με άλλες υπηρεσίες για τη συλλογή, κοινοποίηση, έλεγχο και συσχετισμό στοιχείων που αφορούν στους υπόχρεους 23. Τέλος, επισημαίνεται ότι δεν θίγεται η αρμοδιότητα των Επιμελητηρίων να τηρούν για τα μέλη τους μητρώα ανεξάρτητα του Γ.Ε.ΜΗ., καθώς και αρχεία ασφαλείας παράλληλα προς το Γ.Ε.ΜΗ. Είναι προφανές ότι στόχος του νομοθέτη δεν είναι μόνο η απλοποίηση του διοικητικού συστήματος καταχώρησης εγγραφών στο Γ.Ε.ΜΗ., και μάλιστα με αξιοποίηση των νέων ψηφιακών δυνατοτήτων, αλλά και η διασφάλιση αφενός της συνεργασίας και του συντονισμού των υφιστάμενων αρμοδίων υπηρεσιών αφετέρου της διασυνδεσιμότητας των Μητρώων που τηρεί κάθε δημόσιος φορέας, με στόχο τη δυνατότητα ανταλλαγής αρχείων και τη διεπαφή αυτών, για την ομαλή εκτέλεση των αρμοδιοτήτων εκάστου. Επισημαίνεται, άλλωστε, ότι η διασυνδεσιμότητα και η συμβατότητα ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των διαφόρων δημοσίων αρχείων που επιδιώκει ο νομοθέτης είναι πάγιο αίτημα στο πλαίσιο της ελληνικής δημόσιας 23 Βάσει των τροποποιήσεων που επήλθαν με την παράγραφο 3 του άρθρου 13 του Ν.3853/2010 (ΦΕΚ 90/τ. Α / ). 27

28 διοίκησης διαχρονικά, ωστόσο μέχρι σήμερα παρατηρείται έντονη αποσπασματικότητα αναφορικά με τα υφιστάμενα ηλεκτρονικά αρχεία που τηρεί κάθε φορέας, με αποτέλεσμα να μην είναι εφικτή η διεπαφή τους Οργανωτικές διατάξεις του Γ.Ε.ΜΗ. Με τις διατάξεις του άρθρου 1 του Ν.3419/2005, με τίτλο «Γενικό Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) και Εκσυγχρονισμός της Επιμελητηριακής Νομοθεσίας» (ΦΕΚ 297/τ. Α / ) καθιερώνεται Γενικό Εμπορικό Μητρώο 24 (Γ.Ε.ΜΗ.) και προβλέπεται η εγγραφή στο Γ.Ε.ΜΗ. των εμπορικών επιχειρήσεων αλλά και των φυσικών προσώπων που ασκούν εμπορία, αφού στο άρθρο 1 προσδιορίζονται όσοι υποχρεούνται σε εγγραφή στο Γ.Ε.ΜΗ., καθώς και αυτοί που εξαιρούνται από την εγγραφή τους σε αυτό. Επίσης, προβλέπεται νομοθετική εξουσιοδότηση, βάσει της οποίας μπορεί να εγγράφονται στο Γ.Ε.ΜΗ. και άλλα πρόσωπα, όταν αυτό επιβάλλεται από τις συνθήκες και τις ανάγκες των συναλλαγών. Συγκεκριμένα, στο Γ.Ε.ΜΗ. εγγράφονται υποχρεωτικά οι ακόλουθες περιπτώσεις 25 : α) τα φυσικά πρόσωπα που είναι έμποροι και διαθέτουν επαγγελματική κατοικία ή εγκατάσταση ή ασκούν εμπορία μέσω κύριας ή δευτερεύουσας εγκατάστασης στην ημεδαπής, β) η ένωση προσώπων 26 που ασκεί εμπορία μέσω κύριας ή δευτερεύουσας εγκατάστασης στην ημεδαπή και κάθε εμπορική εταιρεία, εφόσον η σύσταση της έγινε κατά το ελληνικό δίκαιο, ήτοι η ομόρρυθμη και ετερόρρυθμη (απλή ή κατά μετοχές) εταιρεία, ο αστικός συνεταιρισμός, στον οποίο περιλαμβάνεται ο αλληλοασφαλιστικός και ο πιστωτικός συνεταιρισμός, η ιδιωτική κεφαλαιουχική εταιρεία 27, η εταιρεία περιορισμένης ευθύνης και η ανώνυμη εταιρεία «καθώς και τα πρόσωπα τα οποία έχουν υποχρέωση αναγγελίας κατά το άρθρο 39 του από 24 Αιτιολογική Έκθεση Ν.3419/2005 (άρθρο 1), 25 Σύμφωνα με το άρθρο 1 περίπτ. γ του Ν.3419/2005, από την εγγραφή στο Γ.Ε.ΜΗ. εξαιρούνται οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί που προβλέπονται στο Π.Δ.53/1987 (ΦΕΚ 52 Α ), οι ναυτικές εταιρείες που συνιστώνται κατά τον Ν.959/1979 (ΦΕΚ 192 Α ) και οι ναυτιλιακές εταιρείες πλοίων αναψυχής που συνιστώνται με τον Ν.3182/2003 (ΦΕΚ 220 Α ). 26 Η ρύθμιση της περίπτωσης β αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 118 του Ν.4072/2012 (ΦΕΚ 86/τ. Α / ). 27 Για την Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρία, βλ. σε: Δράγιο, Α., Μια νέα εταιρική μορφή: Η Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία (άρθρα Ν 4072/2012), Επιχείρηση, 84/2012, Ιούλιος Διαθέσιμο σε: 28

29 27.11/ προεδρικού διατάγματος» 28, γ) οι ευρωπαϊκοί όμιλοι οικονομικού σκοπού, που προβλέπονται από τον Κανονισμό 2137/1985/ΕΟΚ (ΕΕΕΚ L. 199, διορθωτικό L. 247) και έχουν την έδρα τους στην ημεδαπή, δ) οι ευρωπαϊκές εταιρείες που προβλέπονται στον Κανονισμό 2157/2001/ΕΚ (ΕΕΕΚ L. 294) και έχουν την έδρα τους στην ημεδαπή, ε) Οι ευρωπαϊκές συνεταιριστικές εταιρείες που προβλέπονται στον Κανονισμό 1435/2003/ΕΚ (ΕΕΕΚ L. 207) και έχουν την έδρα τους στην ημεδαπή, στ) οι υπόχρεοι που αναφέρονται στις προηγούμενες περιπτώσεις και έχουν την κύρια εγκατάσταση ή την έδρα τους στην ημεδαπή έχουν αυτοτελή υποχρέωση εγγραφής, ως προς τα υποκαταστήματα που διατηρούν στην ημεδαπή, ζ) οι αλλοδαπές εταιρείες που αναφέρονται στο άρθρο 1 της Οδηγίας 68/151/ΕΟΚ (ΕΕΕΚ L. 65), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 1 της Οδηγίας 2003/58/ΕΚ (ΕΕΕΚ L. 221) και έχουν έδρα σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.), ως προς τα υποκαταστήματα ή πρακτορεία που διατηρούν στην ημεδαπή, η) οι αλλοδαπές εταιρείες που έχουν έδρα σε τρίτη χώρα και νομική μορφή ανάλογη με εκείνη των αλλοδαπών εταιριών που αναφέρεται στην περίπτωση ζ, ως προς τα υποκαταστήματα ή πρακτορεία που διατηρούν στην ημεδαπή 29, θ) άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων που έχουν την κύρια εγκατάσταση ή την έδρα τους στην αλλοδαπή και δεν εμπίπτουν στις περιπτώσεις ζ και η, ως προς τα υποκαταστήματα ή πρακτορεία μέσω των οποίων ασκούν εμπορία στην ημεδαπή. Δικαστικές Αποφάσεις που Ερμηνεύουν τις Διατάξεις του Γ.Ε.ΜΗ. Ενόψει εφαρμογής από 4/4/2011 των διατάξεων του Ν. 3853/2010 «Απλοποίηση διαδικασιών σύστασης προσωπικών και κεφαλαιουχικών εταιριών και άλλες 28 Η ρύθμιση αυτή προστέθηκε με το άρθρο 47 του Ν.4262/2014 (ΦΕΚ 114/τ. Α / ) 29 Κατά την παράγραφο 1 άρθρου 2 Ν.4250/2014 (ΦΕΚ 74/τ. Α / , όπως αυτή συμπληρώθηκε με το άρθρο 207 του Ν.4281/2014 (ΦΕΚ 160/τ. Α / ): "1. Όπου στην κείμενη νομοθεσία για τις ανώνυμες εταιρίες, τις εταιρίες περιορισμένης ευθύνης, τις ευρωπαϊκές εταιρίες, τις ευρωπαϊκές συνεταιριστικές εταιρίες και τα αναφερόμενα στις περιπτώσεις στ, ζ και η της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3419/2005 υποκαταστήματα αλλοδαπών εταιριών στην ημεδαπή, υπάρχει υποχρέωση δημοσίευσης στο ΦΕΚ/ΤΑΕΕΠΕ και Γ.Ε.ΜΗ. είτε πράξης ή στοιχείου είτε ανακοίνωσης περί της καταχώρισης πράξης ή στοιχείου στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο, η υποχρέωση υποβολής σχετικής αίτησης καταργείται από την , ανεξάρτητα αν η δημοσίευση πραγματοποιείται από την Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. ή με επιμέλεια του υπόχρεου. Η σχετική υποχρέωση αντικαθίσταται με υποχρέωση δημοσίευσης στο διαδικτυακό τόπο του Γ.Ε.ΜΗ.. Ειδικά, για τις περιπτώσεις όπου η δημοσίευση πραγματοποιείται με επιμέλεια του υπόχρεου, αυτή θα πραγματοποιείται αποκλειστικά με ηλεκτρονικά μέσα. «Η δημοσίευση με ηλεκτρονικά μέσα λαμβάνει χώρα, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 7 του ν. 3419/2005, οι οποίες εφαρμόζονται και στην περίπτωση αυτή. Οι δημοσιεύσεις που εμπίπτουν στο παρόν άρθρο λαμβάνουν χώρα ατελώς.» 29

30 διατάξεις 30» (ΦΕΚ 90 Α' ) σας γνωρίζουμε τα εξής αναφορικά με τις εταιρείες που θα συσταθούν σύμφωνα με την νέα διαδικασία: Α. Ανώνυμες Εταιρείες που συστήνονται από τις Υπηρεσίες Μιας Στάσης (Συμβολαιογράφους) - άρθρο 7 Ν. 3853/2010. Σύμφωνα με το άρθρο 12 της K1-802/ Κ.Υ.Α., ο Συμβολαιογράφος, ο οποίος ενεργεί ως Υπηρεσία Μιας Στάσης, μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας σύστασης της εταιρείας, διαβιβάζει ηλεκτρονικά ή με τηλεομοιοτυπία την εκδοθείσα βεβαίωση ολοκλήρωσης της διαδικασίας σύστασης στις Περιφέρειες για τις Α.Ε., ενώ εντός δεκαπέντε (15) εργάσιμων ημερών από τη σύσταση τους ακολουθεί και η διαβίβαση έντυπου αντιγράφου του καταστατικού της εταιρείας. Ομοίως, ο Συμβολαιογράφος, ο οποίος ενεργεί ως Υπηρεσία Μιας Στάσης 31, διαβιβάζει εντός δεκαπέντε (15) εργάσιμων ημερών από τη σύσταση της εταιρείας τον πλήρη φυσικό φάκελο αυτής, στην κατά τόπο, με βάση την έδρα της εταιρείας, αρμόδια Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. Ο φυσικός φάκελος που διαβιβάζεται περιλαμβάνει απλό αντίγραφο του καταστατικού και των επισυναπτόμενων σ' αυτό εγγράφων και πρωτότυπα τα λοιπά έγγραφα και δηλώσεις. Μετά τη διαβίβαση του φακέλου παύει η αρμοδιότητα της Υπηρεσίας Μιας Στάσης. Αρμόδια πλέον για τις καταχωρήσεις στο Γ.Ε.ΜΗ. είναι η Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. ή το Τμήμα Γ.Ε.ΜΗ., σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του Ν. 3419/2005 ως ισχύει. Δεδομένου ότι ο έλεγχος, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920 αναφορικά με τις πράξεις και τα στοιχεία των ανωνύμων εταιρειών που υποβάλλονται σε δημοσιότητα εξακολουθεί να ισχύει, (βλ. άρθρα 7α και 7β του Κ.Ν. 2190/1920 ως ισχύει σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 4 του Ν. 3419/2005 ως ισχύει), οι αρμόδιες Υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ, σύμφωνα με τις διατάξεις του προαναφερόμενου άρθρου 4 σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 15 και 17 της K1-802/ Κ.Υ.Α., πρέπει να διαβιβάζουν τα στοιχεία του φακέλου που τηρούν για τις συσταθείσες μετά την 4/4/11 Ανώνυμες Εταιρείες στις αρμόδιες κατά τόπο Υπηρεσίες των Περιφερειακών Ενοτήτων, προκειμένου αυτές να είναι σε θέση να ασκούν τον έλεγχο των πράξεων και στοιχείων που υποβάλλονται σε δημοσιότητα, όπως οι πράξεις και τα στοιχεία αυτά απαριθμούνται αναλυτικά στις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920 (ως συνημμένη κατάσταση). 30 Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών, Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. 31 Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, Επιχείρηση σε Μία Μέρα-σε Ένα Σημείο», Υπηρεσίες μίας Στάσης για τη σύσταση επιχειρήσεων & Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ). 30

31 Ειδικότερα εφιστούμε την προσοχή σας στα κατωτέρω: α) Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2α του άρθρου 4 του Κ.Ν. 2190/1920 ως ισχύει δεν υπόκεινται σε έλεγχο νομιμότητας οι τροποποιήσεις του καταστατικού των ανωνύμων εταιρειών των οποίων το μετοχικό κεφάλαιο δεν υπερβαίνει το ποσό των τριών εκατομμυρίων ( ) ευρώ. Συνεπώς, τα σχετικά δικαιολογητικά που υποβάλλονται στις αρμόδιες Υπηρεσίες 32 Γ.Ε.ΜΗ. από τις κατά τα ανωτέρω νεοσυσταθείσες ανώνυμες εταιρείες ελέγχονται σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 3419/2005 ως ισχύει (άρθρο 2 παρ. 2 περ. β') από αυτές και εν συνεχεία, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου, η αρμόδια Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. προχωρεί, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρο 2 και 7 του Ν. 3419/2005, στην καταχώρηση των στοιχείων στο Γ.Ε.ΜΗ. καθώς και στις ενέργειες που ορίζονται στο άρθρα 13 και 16 του Ν. 3419/2005 (δημοσιεύσεις στο ΦΕΚ/ΤΑΕ-ΕΠΕ & Γ.Ε.ΜΗ καθώς και καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ. και δημοσίευση στον διαδικτυακό τόπου του Γ.Ε.ΜΗ.), χωρίς παρέμβαση της αρμόδιας, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920, Υπηρεσίας της Περιφερειακής Ενότητας. β) Για όλες τις λοιπές περιπτώσεις πλην της ανωτέρω υπό στοιχείο α' περίπτωσης απαιτείται έλεγχος από την αρμόδια, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920, Υπηρεσία της Περιφερειακής Ενότητας. Συνεπώς πρέπει να ακολουθείται από τις Υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ. η διαδικασία του άρθρου 4 του Ν. 3419/2005 ως ισχύει (παράγραφοι 1 και 2). Η Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ προβαίνει στην παραλαβή, πρωτοκόλληση και έλεγχο νομιμότητας σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 2 περ. β του Ν. 3419/2005 από την αρμόδια Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. καθώς και στον έλεγχο πληρότητας, σαφήνειας, ακρίβειας και νομιμότητας σύμφωνα με τις διατάξεις τις διατάξεις του άρθρου 7 του Ν. 3419/2005. Εν συνεχεία ακολουθεί η διαβίβαση στην αρμόδια, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920, Υπηρεσία της Περιφερειακής Ενότητας, σύμφωνα με όσα προβλέπονται από την παρ. 2 του άρθρου 4 του Ν. 3419/2005. Η Υπηρεσία της Περιφερειακής ενότητας ασκεί την αρμοδιότητά της σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920 εντός των προθεσμιών που ορίζει ο Κ.Ν. 2190/1920 και κατόπιν κοινοποιεί αυθημερόν με ηλεκτρονικά μέσα την ή τις διοικητικές πράξεις που εκδίδει στην αρμόδια Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. Μόλις η αρμόδια Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. παραλάβει τις σχετικές διοικητικές 32 Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, Επιχείρηση σε Μία Μέρα-σε Ένα Σημείο», Υπηρεσίες μίας Στάσης για τη σύσταση επιχειρήσεων & Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ). 31

32 πράξεις προχωρεί, σύμφωνα με τα οριζόμενα στα άρθρο 2 και 7 του Ν. 3419/2005, στην καταχώρηση των στοιχείων στο Γ.Ε.ΜΗ. καθώς και στις ενέργειες που ορίζονται στο άρθρα 13 και 16 του Ν. 3419/2005 (δημοσιεύσεις στο ΦΕΚ/ΤΑΕ-ΕΠΕ & Γ.Ε.ΜΗ καθώς και καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ. και δημοσίευση στον διαδικτυακό τόπου του Γ.Ε.ΜΗ.). Β. Λοιπές εταιρείες (Ομόρρυθμες Εταιρείες, Ετερόρρυθμες Εταιρείες (κάθε μορφής), Εταιρείες Περιορισμένης Ευθύνης) που συστήνονται από τις Υπηρεσίες Μιας Στάσης - άρθρα 5 και 6 Ν. 3853/2010. Σύμφωνα με το άρθρο 12 της K1-802/ Κ.Υ.Α., η Υπηρεσία Μιας Στάσης 33 διαβιβάζει ηλεκτρονικά ή με τηλεομοιοτυπία την εκδοθείσα βεβαίωση ολοκλήρωσης της διαδικασίας σύστασης στα κατά τόπους αρμόδια Πρωτοδικεία για τις προσωπικές εταιρείες και τις ΕΠΕ, ενώ εντός δεκαπέντε (15) εργάσιμων ημερών από τη σύσταση τους ακολουθεί και η διαβίβαση έντυπου αντιγράφου του καταστατικού της εταιρείας. Ομοίως, η Υπηρεσία Μιας Στάσης, διαβιβάζει εντός δεκαπέντε εργάσιμων (15) ημερών από τη σύσταση της εταιρείας τον πλήρη φυσικό φάκελο αυτής, στην κατά τόπο, με βάση την έδρα της εταιρείας, αρμόδια Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. Εφόσον η Υπηρεσία Μιας Στάσης είναι συμβολαιογράφος, ο φυσικός φάκελος που διαβιβάζεται περιλαμβάνει απλό αντίγραφο του καταστατικού και των επισυναπτόμενων σ' αυτό εγγράφων και πρωτότυπα τα λοιπά έγγραφα και δηλώσεις. Για κάθε περαιτέρω καταχώρηση που απαιτείται σύμφωνα με τις διατάξεις των οικείων νόμων (Εμπορικός Νόμος ως ισχύει, Ν. 3190/1955 περί εταιρειών περιορισμένης ευθύνης ως ισχύει και Ν. 3419/2005 ως ισχύει), οι Υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ. είναι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 2 του Ν. 3419/2005 ως ισχύει, αρμόδιες για παραλαβή, την πρωτοκόλληση και τον έλεγχο νομιμότητας των σχετικών αιτήσεων και των συνοδευτικών εγγράφων, καθώς και τον έλεγχο νομιμότητας των νομικών πράξεων, των δηλώσεων, των εγγράφων και των λοιπών στοιχείων που αφορούν τους υπόχρεους και δικαιολογούν την καταχώριση, μεταβολή ή διαγραφή, καθώς και αποκλειστικά αρμόδιες για την καταχώρηση στο Γ.Ε.ΜΗ. Συνεπώς προβαίνουν στις σχετικές ενέργειες σύμφωνα με τις διατάξεις των ως άνω νόμων (ιδία άρθρα 2 και 7 του Ν. 3419/2005). Περαιτέρω εφιστούμε την προσοχή σας στις διατάξεις του άρθρου 13 του Ν. 3419/2005, αναφορικά με την υποχρέωση της 33 Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, Επιχείρηση σε Μία Μέρα-σε Ένα Σημείο», Υπηρεσίες μίας Στάσης για τη σύσταση επιχειρήσεων & Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ). 32

33 Υπηρεσίας Γ.Ε.ΜΗ. δημοσίευσης ανακοίνωσης στο Εθνικό Τυπογραφείο (τεύχος ΦΕΚ/ΤΑΕ-ΕΠΕ & Γ.Ε.ΜΗ.) περί της καταχώρισης στο Γ.Ε.ΜΗ πράξης ή στοιχείου των Εταιρειών Περιορισμένης Ευθύνης καθώς και στις διατάξεις του άρθρου 16 του Ν. 3419/2005, περί των δημοσιεύσεων στον διαδικτυακό τόπο του Γ.Ε.ΜΗ. Γ. Εταιρείες που συστήνονται από 4/4/2011 μη υπαγόμενες στο πεδίο εφαρμογής της Κ.Υ.Α. Κ1-802/ (ΦΕΚ 470 Β) Οι εταιρείες που δεν υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής της Κ.Υ.Α. K1-802/ (ΦΕΚ 470 Β) δεν συστήνονται μέσω των Υπηρεσιών Μιας Στάσης, αλλά ειδικότερα: α) Οι Α.Ε. που συστήνονται από μετατροπή, συγχώνευση και διάσπαση καθώς και οι πάσης μορφής νέες εταιρείες που προέρχονται από μετατροπές, συγχωνεύσεις και διασπάσεις, υποβάλλουν προς την αρμόδια Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. αίτηση καταχώρισης σε αυτό συνοδευόμενη από τα δικαιολογητικά που απαιτούνται, σύμφωνα με το άρθρο 7 του ν. 3419/2005 και επειδή για τις ανώνυμες εταιρείες που συστήνονται καθώς και για τις ανώνυμες εταιρείες που μετατρέπονται σε Ε.Π.Ε., Ο.Ε και Ε.Ε. απαιτείται έλεγχος από την αρμόδια Υπηρεσία, σύμφωνα με τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920, η Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. διαβιβάζει τα ανωτέρω δικαιολογητικά στην αρμόδια Υπηρεσία της Περιφερειακής Ενότητας, για έλεγχο και έγκριση, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920. Με την έκδοση της σχετικής εγκριτικής απόφασης, η αρμόδια Υπηρεσία της Περιφερειακής Ενότητας 34 διαβιβάζει στην Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. την εγκριτική απόφαση. Η Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. προβαίνει στην καταχώριση της εταιρείας στο Γ.Ε.ΜΗ. και αποστέλλει την σχετική ανακοίνωση δημοσίευσης της σύστασης της εταιρείας στο ΦΕΚ/ΤΑΕ-ΕΠΕ-ΓΕΜΗ. β) Εφόσον η συστηνόμενη με τον τρόπο αυτό είναι ΕΠΕ, Ο.Ε. ή Ε.Ε., η αρμόδια Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ., μετά την υποβολή σ αυτή των απαιτούμενων δικαιολογητικών προβαίνει στην καταχώρηση της εταιρείας στο Γ.Ε.ΜΗ και, στην περίπτωση της ΕΠΕ, αποστέλλει σχετική ανακοίνωση δημοσίευσης της σύστασης στο ΦΕΚ/ΤΑΕ- ΕΠΕ-ΓΕΜΗ. Δ. Υφιστάμενες εταιρείες κάθε μορφής των οποίων η σύσταση και λειτουργία έγινε πριν την 4/4/2011. Για την περίπτωση των ανωνύμων εταιρειών των οποίων η σύσταση έγινε πριν την 4/4/2011 και έχουν αριθμό μητρώου ανωνύμων εταιρειών 34 Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών, Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. 33

34 (ΑΡΜΑΕ), ακολουθείται η προϊσχύουσα σύμφωνα με τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920 διαδικασία οπότε ο φάκελος της εταιρίας θα βρίσκεται στην οικεία περιφέρεια (φυσικός), και όχι στην Υπηρεσία ΓΕΜΗ. Συνεπώς οι σχετικές καταχωρήσεις θα συνεχίσουν να γίνονται στο Μητρώο Α.Ε. και ο ενδιαφερόμενος θα απευθύνεται στην αρμόδια Υπηρεσία της Περιφερειακής Ενότητας 35, προκειμένου η τελευταία να ασκήσει την εγκριτική ή εποπτική αρμοδιότητα, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ν. 2190/1920, και να προβεί στη σχετική καταχώρηση στο ΜΑΕ. Η αντίστοιχη με την ανωτέρω διαδικασία θα ακολουθείται και για τις ΟΕ, ΕΕ (κάθε μορφής) και ΕΠΕ των οποίων η σύσταση έγινε πριν την 4/4/2011, θα ακολουθείται δηλαδή η διαδικασία που ίσχυε μέχρι την 04/04/2011. Ε. Εταιρείες κάθε μορφής των οποίων η διαδικασία σύστασης ξεκίνησε πριν την 4/4/2011 αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί. Για τις εταιρείες κάθε μορφής για τις οποίες έχει υπογραφεί η συμβολαιογραφική πράξη ή οποιοδήποτε απαιτούμενο από την κείμενη νομοθεσία συστατικό έγγραφο και για τις οποίες στις 04/04/2011 δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία σύστασης με τις διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας (καταχώρηση στο οικείο κατά περίπτωση μητρώο εταιρειών) θα ακολουθηθεί η διαδικασία εγγραφής 36 τους στην Υπηρεσία Μιας Στάσης. Περαιτέρω, η παράγραφος 2 του άρθρου 1 του Ν.3419/2005 προσδιορίζει τον κύκλο των εταιρικών μορφωμάτων που δύνανται, δηλαδή μπορούν προαιρετικά να εγγραφούν στο Γ.Ε.ΜΗ., χωρίς να υποχρεούνται κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 1 του άρθρου 1 του Ν.3419/2005. Συγκεκριμένα, εξαιρούνται οι παρακάτω νομικές μορφές εταιρειών από την υποχρεωτική εγγραφή στο Γ.Ε.ΜΗ., οι οποίες όμως δύνανται να εγγράφονται προαιρετικά: α) οι κοινοπραξίες, β) οι αστικές εταιρείες που προβλέπονται στο άρθρο 784 ΑΚ και γ) τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή ενώσεις προσώπων που ασκούν ή προτίθενται να ασκήσουν οικονομική ή επαγγελματική δραστηριότητα, χωρίς να έχουν καταστεί έμποροι από την άσκηση της δραστηριότητας αυτής. Επίσης, βάσει της παραγράφου 3 του άρθρου 2 του Ν.3419/2005, με Κοινή Απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης (πλέον Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού) και του κατά περίπτωση αρμοδίου Υπουργού, μπορεί να προβλέπεται η 35 Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών, Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. 36 Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, Επιχείρηση σε Μία Μέρα-σε Ένα Σημείο», Υπηρεσίες μίας Στάσης για τη σύσταση επιχειρήσεων & Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ). 34

35 εγγραφή στο Γ.Ε.ΜΗ. και φυσικών ή νομικών προσώπων ή ενώσεων προσώπων, πέραν των αναφερομένων στις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 2 του Ν.3419/ Το Γ.Ε.ΜΗ. αποτελεί το ελληνικό μητρώο κατά την έννοια της παραγράφου 1 του άρθρου 3 της Οδηγίας 2009/101/ΕΚ και συνδέεται με τα μητρώα των λοιπών κρατών μελών που προβλέπονται στη διάταξη αυτή (εθνικά μητρώα) μέσω μιας συγκεντρωτικής δέσμης μέσων της τεχνολογίας των πληροφοριών («ευρωπαϊκή κεντρική πλατφόρμα»), στο πλαίσιο του συστήματος διασύνδεσης των μητρώων της Οδηγίας 2012/17/ΕΕ. Στο πλαίσιο του συστήματος διασύνδεσης των μητρώων το Γ.Ε.ΜΗ.: α) επικοινωνεί ηλεκτρονικά με τα λοιπά εθνικά μητρώα των κρατών μελών και: αα) λαμβάνει πληροφορίες σχετικά με στοιχεία που είναι αποθηκευμένα σε άλλο εθνικό μητρώο και αφορούν κεφαλαιουχικές εταιρείες με έδρα σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και υποκαταστήματα αυτών εγκατεστημένα σε άλλο κράτος μέλος από εκείνο στο οποίο βρίσκεται η έδρα της εταιρείας και ββ) χορηγεί πληροφορίες σχετικά με τα στοιχεία των παραγράφων 2α και 2β του άρθρου 6 για κεφαλαιουχικές εταιρείες με έδρα στην ημεδαπή και υποκαταστήματα της περίπτωσης ζ` της παραγράφου 1 και β) απαντά σε ερωτήματα που τίθενται από μεμονωμένους χρήστες στο ευρωπαϊκό ενιαίο σημείο ηλεκτρονικής πρόσβασης στο σύστημα διασύνδεσης των μητρώων («η πύλη») σχετικά με πληροφορίες της υποπερίπτωσης ββ` της περίπτωσης α. 38 Συγκεκριμένα, με το άρθρο 2 παρ. 1 του Ν.2081/1992 ορίζεται ότι τα Επιμελητήρια ασκούν κάθε αρμοδιότητα σχετική με το σκοπό τους, όπως αυτός αναφέρεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 1. Για την επίτευξη του σκοπού τους τα Επιμελητήρια ασκούν κατ εξουσιοδότηση αρμοδιότητες δημόσιου δικαίου που σχετίζονται με την επιχειρηματικότητα, συμμετέχουν στο εταιρικό κεφάλαιο νομικών προσώπων που εξυπηρετούν ευρύτερο δημόσιο συμφέρον, λειτουργούν τις υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ., συμβάλλουν στις διαδικασίες ενιαίας και απλοποιημένης αδειοδότησης, 37 Βάσει του άρθρου 2 παρ. 3 εδάφιο τελευταίο του Ν.3419/2005: Με Κοινή Απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μπορεί να αποφασισθεί η εγγραφή στο Γ.Ε.ΜΗ. των Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων (Α.Σ.Ο.) όλων των βαθμίδων τους, όπως προβλέπονται στις διατάξεις του ν. 2810/2000 (ΦΕΚ 61 Α), μετά από αίτηση των Α.Σ.Ο. και γνώμη της ΠΑ.Σ.Ε.ΓΕ.Σ. Με όμοια απόφαση ορίζονται η διαδικασία, οι τεχνικές λεπτομέρειες της εγγραφής, οι σχετικές προθεσμίες και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια. Βλ. και Ν.3853/2010 (ΦΕΚ 90/τ. Α / ). 38 Προσθήκη με το άρθρο 80 του Ν.4314/20014 (ΦΕΚ 265/τ. Α / ). 35

36 αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες εκπαίδευσης και κατάρτισης τεχνικών επαγγελμάτων, για προώθηση ένταξης στη ζήτηση νέων παραγωγικών διαδικασιών39. Συγκεκριμένα, το εδάφιο γ του άρθρου 2 παρ. 2 του Ν.2081/1992, όπως έχει τροποποιηθεί με τον Ν.3419/2005, προβλέπει ότι: «γ. Προβαίνουν στις αναγκαίες ενέργειες για την εύρυθμη λειτουργία της Υπηρεσίας Γ.Ε.ΜΗ., εφαρμόζοντας την υφιστάμενη νομοθεσία και τις σχετικές οδηγίες της Διεύθυνσης Εταιρειών και Γενικού Εμπορικού Μητρώου και του Εποπτικού Συμβουλίου. Επίσης τηρούν τα Μητρώα Μελών τους, τα οποία ενημερώνονται αυτοδίκαια και αυτόματα, για κάθε αρχική καταχώριση και για κάθε μεταβολή έως και τη διαγραφή, που γίνεται στη μερίδα και στο φάκελο του κάθε υπόχρεου εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ». Βάσει δε της αρχικής διατύπωσης του εδαφίου γ της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του Ν.2081/1992 «γ. Προβαίνουν στις αναγκαίες ενέργειες για την τήρηση του Γενικού Εμπορικού Μητρώου, ασκώντας τις σχετικές Αρμοδιότητες και μπορεί να τηρούν το Εμπορικό Μητρώο των μελών που εδρεύουν στην περιφέρειά τους και χορηγούν βεβαιώσεις ή ταυτότητες». Αναφορικά με τις Υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ. υπάρχει πρόβλεψη στο άρθρο 2 40 του Ν.3419/2005, όπου ορίζεται ότι στην Κεντρική Ένωση Επιμελητηρίων (Κ.Ε.Ε.) που προβλέπεται στο άρθρο 5 του ν. 2081/1992 (ΦΕΚ 154 Α), συνιστάται Κεντρική Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ., η οποία μεριμνά για α) την οργάνωση και Εποπτεία της βάσης ή των βάσεων δεδομένων που συναπαρτίζουν το Γ.Ε.ΜΗ., καθώς και το διαδικτυακό τόπο του Γ.Ε.ΜΗ., σύμφωνα με το άρθρο 5 41, β) την κανονική, διαρκή και ασφαλή λειτουργία του λειτουργικού συστήματος, του δικτύου και του εν γένει εξοπλισμού και λογισμικού που εξυπηρετούν τη βάση δεδομένων, γ) τη διαπίστευση των νομιμοποιούμενων, προς καταχώρηση, προσώπων και τη διαρκή προσβασιμότητα της βάσης δεδομένων από νομιμοποιούμενα πρόσωπα, δ) την άμεση και, κατά χρονική ακολουθία, λήψη και την αποθήκευση των δεδομένων που διαβιβάζονται και ε) τη διασφάλιση της ακεραιότητας, της ορθότητας, της πληρότητας και της ασφάλειας των 39 Η παράγραφος 1 του άρθρου 2 του Ν.2081/1992, όπως είχε αντικατασταθεί με το άρθρο 20 του Ν.3419/2005 (ΦΕΚ 297/τ. Α / ), αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 1 του άρθρου 98 του Ν.4314/2014 (ΦΕΚ 265/τ. Α / ). 40 Με το άρθρο 25 παρ. 2 του Ν.4233/2014 (ΦΕΚ 22/τ. Α / ), ορίζεται ότι: «2. Για την εφαρμογή του άρθρου 2 του ν. 3419/2005 ειδικά για τις περιπτώσεις εταιρειών που ασκούν τεχνικό έργο κατά τους ΚΑΔ του παραρτήματος και εφόσον αυτές αποτελούν μέλη μητρώων του TEE και σε κάθε περίπτωση για τα νομικά πρόσωπα που έχουν κατά το καταστατικό τους ως κύριο σκοπό την εκπόνηση μελετών, σύμφωνα με το άρθρο 39 του ν. 3316/2005 ως υπηρεσία μίας στάσης ορίζεται το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας». 41 Τροποποίηση βάσει του άρθρου 13 περ. α παρ. 1 του Ν.3853/

37 δεδομένων, στ) την κανονική, διαρκή και ασφαλή λειτουργία του Γ.Ε.ΜΗ. στο ευρωπαϊκό σύστημα διασύνδεσης μητρώων. 42 Στο μέτρο που πραγματοποιείται στο Γ.Ε.ΜΗ. επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, η Κ.Ε.Ε. αποτελεί τον υπεύθυνο επεξεργασίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2472/1997 (ΦΕΚ 50 Α). Επίσης, σε κάθε Επιμελητήριο συνιστάται ειδική υπηρεσία ("Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ.") η οποία, με την επιφύλαξη ειδικότερων διατάξεων, είναι αρμόδια για: α. την εξ αποστάσεως και με ηλεκτρονικά μέσα, αρχική καταχώρηση (εγγραφή) των υπόχρεων στο Γ.Ε.ΜΗ. και κάθε μεταγενέστερη πρόσθετη καταχώρηση, μεταβολή ή Διαγραφή υφιστάμενων καταχωρήσεων και β. την παραλαβή, την πρωτοκόλληση και τον έλεγχο νομιμότητας των σχετικών αιτήσεων και των συνοδευτικών εγγράφων, καθώς και τον έλεγχο νομιμότητας των νομικών πράξεων, των δηλώσεων, των εγγράφων και των λοιπών στοιχείων που αφορούν τους υπόχρεους και δικαιολογούν την καταχώριση, μεταβολή ή διαγραφή, εκτός από τις περιπτώσεις σύστασης της ομόρρυθμης και ετερόρρυθμης (απλής ή κατά μετοχές) εταιρείας, της ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας, της εταιρείας περιορισμένης ευθύνης και της ανώνυμης εταιρείας, όταν αυτή πραγματοποιείται από την «Υπηρεσία Μιας Στάσης», όπως προβλέπεται στην κείμενη νομοθεσία. Η καθ` ύλην και κατά τόπο αρμοδιότητα της υπηρεσίας Γ.Ε.ΜΗ. καθορίζεται με βάση την κύρια δραστηριότητα και την κύρια επαγγελματική κατοικία ή την εγκατάσταση του υπόχρεου, αντίστοιχα. Για τα υποκαταστήματα ή τα πρακτορεία, η καθ` ύλην και κατά τόπο αρμοδιότητα της υπηρεσίας Γ.Ε.ΜΗ., καθορίζεται από την κύρια δραστηριότητα και την έδρα του υποκαταστήματος ή του πρακτορείου, αντίστοιχα. Κάθε υπόχρεος υπάγεται σε μία μόνο υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. Για τις εταιρείες τα μέλη των οποίων υποχρεούνται σε εγγραφή σε κάποιο Επιμελητήριο, ως υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ. ορίζονται οι Υπηρεσίες των Επιμελητηρίων αυτών, γ) την απάντηση σε ερωτήματα που διαβιβάζονται μέσω της ευρωπαϊκής ηλεκτρονικής πλατφόρμας και αφορούν στις πράξεις και τα στοιχεία των παραγράφων 2α και 2β του άρθρου 6. Σημειώνεται ότι το Αυτοτελές Τμήμα Γ.Ε.ΜΗ. που είχε συσταθεί στη Γενική Διεύθυνση Εσωτερικού Εμπορίου της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας 42 Προσθήκη σύμφωνα με το άρθρο 78 παρ. 1 του Ν.4314/2014 (ΦΕΚ 265/τ. Α / ). 37

38 και Τουρισμού, καταργήθηκε με το άρθρο 12 παρ. 3 του Ν.4155/ και αντικαταστάθηκε από τα Τμήματα Α και Β της Διεύθυνσης Ανωνύμων Εταιριών και Πίστεως και το προσωπικό της Διεύθυνσης Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων και Αναλογιστικής της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή του ιδίου Υπουργείου. Επίσης, είναι σημαντικό ότι οι υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ. των Επιμελητηρίων και οι προαναφερόμενες υπηρεσίες που αντικατέστησαν το Αυτοτελές Τμήμα Γ.Ε.ΜΗ. («υπηρεσίες καταχώρισης στο Γ.Ε.ΜΗ.») έχουν την αποκλειστική αρμοδιότητα να προβαίνουν σε καταχωρίσεις στο Γ.Ε.ΜΗ.. Κατ` εξαίρεση οι Υπηρεσίες Μιας Στάσης, που προβλέπονται στη νομοθεσία, δύνανται να προβαίνουν στις προβλεπόμενες από το νόμο καταχωρίσεις στις περιπτώσεις σύστασης της ομόρρυθμης και ετερόρρυθμης (απλής ή κατά μετοχές) εταιρίας, της εταιρίας περιορισμένης ευθύνης και της ανώνυμης εταιρίας. Επιπλέον, με Κοινή Υπουργική Απόφαση είναι δυνατόν να ρυθμίζονται ζητήματα του κανονισμού λειτουργίας και στελέχωσης της Κεντρικής Υπηρεσίας Γ.Ε.ΜΗ., των υπηρεσιών Γ.Ε.ΜΗ. και του (καταργηθέντος πλέον) Τμήματος Γ.Ε.ΜΗ. και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια. Τέλος, με Κ.Υ.Α. μπορεί να αποφασισθεί η εξ αποστάσεως διασύνδεση του Γ.Ε.ΜΗ. με άλλα ειδικά μητρώα και δημόσια αρχεία και να καθορισθούν οι ειδικότεροι όροι και οι προϋποθέσεις της διασύνδεσης, τηρουμένων των διατάξεων για την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και του εμπορικού απορρήτου Εποπτεία Γ.Ε.ΜΗ. Ο στόχος των διατάξεων του άρθρου 3 είναι ο προσδιορισμός των οργάνων που θα ασκούν εποπτεία αναφορικά με την ομοιόμορφη εφαρμογή των διατάξεων του Ν.3419/2005. Ειδικότερα, συνίσταται Κεντρικό Εποπτικό Συμβούλιο που εδρεύει στην Κ.Ε.Ε. και Περιφερειακό Εποπτικό Συμβούλιο σε κάθε νομό. Η σύνθεση και οι αρμοδιότητες των συμβουλίων αυτών εγγυώνται την τήρηση της νομιμότητας και την εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ., υπό ένα σύστημα ενδικοφανούς διαδικασίας ΦΕΚ 120/τ. Α / Αιτιολογική Έκθεση Ν.3419/2005 (άρθρο 3). 38

39 Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το άρθρο 3 παρ του Ν.3419/2005, όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 2 του Ν.3853/ , το Γ.Ε.ΜΗ. εποπτεύεται από Εποπτικό Συμβούλιο 47, που εδρεύει στην Αθήνα, τα μέλη του οποίου, μαζί με τους αναπληρωτές τους, ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, 48 ενώ οι περιπτώσεις ε και στ που αποτελούν μέλη του Εποπτικού Συμβουλίου, με τους αναπληρωτές τους, υποδεικνύονται από τους οικείους φορείς 49. Οι αρμοδιότητες του Εποπτικού Συμβουλίου ορίζονται στο άρθρο 3 παρ του Ν.3419/2005 και είναι οι ακόλουθες: α) συντονίζει τα Τμήματα και τις Υπηρεσίες του Γ.Ε.ΜΗ., καθώς και τις Υπηρεσίες Μιας Στάσης, β) μεριμνά για την έναρξη και εύρυθμη λειτουργία του Γ.Ε.ΜΗ., γ) συντονίζει το έργο της μετάπτωσης των αρχείων από τα Μητρώα των Επιμελητηρίων στο Γ.Ε.ΜΗ., δ) μεριμνά για την ομοιόμορφη εφαρμογή των διατάξεων του νόμου αυτού από όλα τα Επιμελητήρια της χώρας και τις Υπηρεσίες Μιας Στάσης, ε) μεριμνά για την εκπαίδευση των χρηστών του Γ.Ε.ΜΗ., στ) παρακολουθεί τη λειτουργία, συγκεντρώνει τα προβλήματα και προτείνει προς το εποπτεύον Υπουργείο τις απαραίτητες νομοθετικές παρεμβάσεις. Για την άσκηση 45 Η παράγραφος 1 του άρθρου 3 του Ν.3419/2005 αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 9 του άρθρου 74 του Ν.3982/2011 (ΦΕΚ 143/τ. Α / ). 46 ΦΕΚ 90/τ. Α / Τα μέλη του Εποπτικού Συμβουλίου, όπως ορίζονται στο άρθρο 3 παρ. 1 του Ν.3419/2005, είναι τα εξής: «α) ένα μέλος ΔΕΠ των Α.Ε.Ι. στο γνωστικό αντικείμενο της διοικητικής ή της πολιτικής ή της νομικής ή της οικονομικής επιστήμης, ως Πρόεδρο, με τον αναπληρωτή του, β) έναν δικηγόρο, με ειδίκευση στο εμπορικό δίκαιο ή στο ιδιωτικό διεθνές δίκαιο που αποδεικνύεται από την κατοχή διδακτορικού ή μεταπτυχιακού διπλώματος Α.Ε.Ι. της ημεδαπής ή ισότιμο της αλλοδαπής, με τον αναπληρωτή του, γ) έναν ειδικό επιστήμονα, με ειδίκευση σε θέματα πληροφορικής που αποδεικνύεται από την κατοχή διδακτορικού ή μεταπτυχιακού διπλώματος Α.Ε.Ι. της ημεδαπής ή ισότιμο της αλλοδαπής, με τον αναπληρωτή του, δ) δύο υπαλλήλους της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικού Εμπορίου της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του Υπουργείου Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, με τους αναπληρωτές τους, ε) έναν εκπρόσωπο της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων (Κ.Ε.Ε.), με τον αναπληρωτή του, στ) έναν εκπρόσωπο της Ομοσπονδίας Συλλόγων Υπαλλήλων Επιμελητηρίων, με τον αναπληρωτή του». 48 Πλέον, σήμερα με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού. 49 Δηλαδή ο εκπρόσωπος της Κ.Ε.Κ. με τον αναπληρωτή του, καθώς και ο εκπρόσωπος της Ομοσπονδίας Συλλόγων Υπαλλήλων Επιμελητηρίων με τον αναπληρωτή του. 50 Η παράγραφος 2 του άρθρου 3 του Ν.3419/2005 αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 9 του άρθρου 74 του Ν.3982/2011 (ΦΕΚ 143/τ. Α / ).

40 των προαναφερόμενων αρμοδιοτήτων του, το Εποπτικό Συμβούλιο εκδίδει σχετικές εγκυκλίους και οδηγίες. ζ) Θέτει υπόψη της Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Ένωσης επικαιροποιημένες πληροφορίες που επεξηγούν τις διατάξεις της εθνικής νομοθεσίας βάσει των οποίων τρίτα μέρη μπορούν να εμπιστεύονται, κατ` εφαρμογή των άρθρων 5 παράγραφος 9, 15 παράγραφοι 1 και 2 και 16 παράγραφοι 1 και 3, στοιχεία και παντός είδους πράξεις που προβλέπονται στο άρθρο 6 παράγραφοι 2α και 2β 51. Επίσης, στο Εποπτικό Συμβούλιο του Γ.Ε.ΜΗ. τοποθετείται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας 52 Εκτελεστικός Διευθυντής, με επαγγελματική εξειδίκευση σε θέματα πληροφοριακών συστημάτων ή σε θέματα ανάπτυξης υποδομών και εφαρμογών πληροφορικής και εμπειρία στη διαχείριση των έργων πληροφορικής, και πενταετή θητεία 53, ο οποίος μεριμνά για την υλοποίηση, εφαρμογή και τήρηση των πράξεων που εκδίδει το Εποπτικό Συμβούλιο στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, διασφαλίζοντας την επίτευξη των στόχων της απρόσκοπτης και αποτελεσματικής λειτουργίας των υπηρεσιών του Γ.Ε.ΜΗ. Τέλος, τονίζεται ότι αναφορικά με τη λειτουργία του Εποπτικού Συμβουλίου καταρτίζει το ίδιο τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας του, ο οποίος εγκρίνεται από τον Υπουργό Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης Διάρθρωση Γ.Ε.ΜΗ. Στο άρθρο 5 του Ν.3419/2005 προσδιορίζεται η διάρθρωση του Γ.Ε.ΜΗ., το οποίο αποτελείται από το Γενικό Ευρετήριο Επωνυμιών, τη Μερίδα και το Φάκελο (παρ. 1). Συγκεκριμένα το Γενικό Ευρετήριο Επωνυμιών και η Μερίδα τηρούνται ηλεκτρονικά ως αρχεία μίας ή περισσοτέρων βάσεων δεδομένων, προσβάσιμων εξ αποστάσεως με ηλεκτρονικά μέσα, οι οποίες εξυπηρετούνται από ειδικό λειτουργικό σύστημα που εγκαθίσταται στην Κεντρική Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. (παρ. 2). Επίσης, στο Γενικό Ευρετήριο Επωνυμιών καταχωρίζονται, κατά αλφαβητική σειρά, οι εμπορικές ή οι 51 Η περίπτωση ζ της παραγράφου 2 του άρθρου 3 του Ν.3419/2005 προστέθηκε με το άρθρο 79 του Ν.4314/2014 (ΦΕΚ 265/τ. Α / ). 52 Βλ. ανωτέρω αρμόδιο Υπουργό πλέον. 53 Άρθρο 3 παρ. 3 Ν.3419/2005. Η παράγραφος 3 προστέθηκε με την παράγραφο 9 του άρθρου 74 του Ν.3982/2011 (ΦΕΚ 143/τ. Α / ). Εξάλλου, με την παράγραφο 6 του άρθρου 3 του Ν.3419/2005 η Κ.Ε.Ε. παρέχει διοικητική υποστήριξη στο Εποπτικό Συμβούλιο. 54 Άρθρο 3 παρ. 7 του Ν.3419/2005, όπως αναριθμήθηκε με την παράγραφο 10 άρθρου 74 Ν.3982/2011 (ΦΕΚ 143/τ. Α / ). 40

41 εταιρικές επωνυμίες των υπόχρεων ή, σε περίπτωση που ο εγγραφόμενος δεν έχει εμπορική ιδιότητα, το ονοματεπώνυμό του, καθώς και οι διακριτικοί τίτλοι της εκάστοτε επιχείρησης ή καταστήματός του, εφόσον διαφέρουν, κατά τρόπο ευδιάκριτο από τις ήδη καταχωρισμένες επωνυμίες ή τους διακριτικούς τίτλους άλλων υπόχρεων που υπάγονται σε Επιμελητήριο του ίδιου νομού (παρ. 3). Περαιτέρω, στη Μερίδα καταχωρίζονται, κατά χρονική ακολουθία, περιληπτικές αναφορές των νομικών πράξεων, των δηλώσεων και των εγγράφων του Φακέλου που αφορούν τον υπόχρεο (παρ. 4). Επίσης, στο Φάκελο αρχειοθετούνται και φυλάσσονται οι αιτήσεις, τα δικαιολογητικά έγγραφα που αποδεικνύουν τη νομιμοποίηση του αιτούντος και του διαβιβάζοντος την αίτηση ("νομιμοποιητικά έγγραφα"), τα δικαιολογητικά κάθε καταχώρησης στο Γενικό Ευρετήριο Επωνυμιών και στη Μερίδα ("συνοδευτικά έγγραφα") και γενικά όλα τα έγγραφα για τα οποία υπάρχει υποχρέωση εμπορικής δημοσιότητας σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία ("δημοσιευτέα έγγραφα") (παρ. 5). Ο Φάκελος των υπόχρεων τηρείται στην αρμόδια υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. και το Τμήμα Γ.Ε.ΜΗ. 55 (παρ. 6). Επίσης, ως προς τις αιτήσεις καταχώρησης και τα δημοσιευτέα έγγραφα που αφορούν εμπορικές εταιρείες, ενώσεις προσώπων και υποκαταστήματα που αναφέρονται στις περιπτώσεις ζ, η και θ της πρώτης παραγράφου του άρθρου 1, ο Φάκελος τηρείται υποχρεωτικά και σε ηλεκτρονική μορφή. Στις περιπτώσεις αυτές, ο Φάκελος τηρείται ως αρχείο μίας ή περισσοτέρων βάσεων δεδομένων, προσβάσιμων εξ αποστάσεως με ηλεκτρονικά μέσα, οι οποίες λειτουργούν υπό την Εποπτεία της Κεντρικής Υπηρεσίας Γ.Ε.ΜΗ., σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 2. Αν ο Φάκελος τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή, η πρόσβαση στα έγγραφα αυτού γίνεται με ηλεκτρονικά μέσα, μέσω της Μερίδας (παρ. 6). Σύμφωνα με την παράγραφο 7 του άρθρου 5 του Ν.3419/2005, η εγγραφή στο Γ.Ε.ΜΗ. ολοκληρώνεται με την αρχική καταχώρηση στο Γενικό Ευρετήριο Επωνυμιών, στη Μερίδα και στο Φάκελο, εφόσον ο Φάκελος τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή. Κάθε μεταγενέστερη μεταβολή ολοκληρώνεται με την 55 Με το άρθρο 10 παρ. 6 του Ν.4155/2013 (ΦΕΚ 120/τ. Α / ) ορίζεται ότι: «6. Το Αυτοτελές Τμήμα Γ.Ε.ΜΗ. όπως προβλέπεται στο ν. 3419/2005 (Α' 297) καταργείται και η αρμοδιότητα για την καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ. των πράξεων και στοιχείων που καταχωρίζονται σε αυτό ανατίθεται στους εισηγητές των Τμημάτων Α' και Β' της Διεύθυνσης Α.Ε. και Πίστεως και στους εισηγητές της Διεύθυνσης Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων και Αναλογιστικής της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κατά το λόγο αρμοδιότητας εκάστου για την άσκηση της εποπτείας και του ελέγχου νομιμότητας των καταχωριστέων στο Γ.Ε.ΜΗ. πράξεων και στοιχείων των υπόχρεων». 41

42 καταχώρηση της σχετικής πράξης στη Μερίδα και στο Φάκελο, εφόσον ο Φάκελος τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή. Αν μεταβάλλεται το αστικό όνομα ή η επωνυμία, απαιτείται επιπλέον καταχώρηση και στο Γενικό Ευρετήριο Επωνυμιών. Αν ο Φάκελος δεν τηρείται σε ηλεκτρονική μορφή, η αρχειοθέτηση σε αυτόν των νομιμοποιητικών και λοιπών εγγράφων δεν αποτελεί προϋπόθεση για την καταχώρηση στο Γ.Ε.ΜΗ.. Στην περίπτωση αυτή, ο αρμόδιος υπάλληλος της υπηρεσίας Γ.Ε.ΜΗ. υποχρεούται να αρχειοθετήσει στο Φάκελο τα πρωτότυπα έγγραφα ή επικυρωμένα αντίγραφα των νομιμοποιητικών και λοιπών εγγράφων, ευθύς ως ολοκληρωθεί η καταχώρηση στο Γ.Ε.ΜΗ. Με την αρχική καταχώρηση του υπόχρεου στο Γ.Ε.ΜΗ., η Κεντρική Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. χορηγεί αυτομάτως σε αυτόν τον Αριθμό Γ.Ε.ΜΗ.. Ο Αριθμός Γ.Ε.ΜΗ. χορηγείται κατά χρονολογική σειρά, είναι μοναδικός για κάθε υπόχρεο και παραμένει ο ίδιος και μετά το μετασχηματισμό ή τη Διαγραφή του υπόχρεου από το Γ.Ε.ΜΗ.. Τα υποκαταστήματα και τα πρακτορεία λαμβάνουν ιδιαίτερο αριθμό Γ.Ε.ΜΗ.. Ο αριθμός Γ.Ε.ΜΗ. των υποκαταστημάτων που αναφέρονται στην περίπτωση στ της παραγράφου 1 του άρθρου 1, εμπεριέχει και τον αριθμό Γ.Ε.ΜΗ. του υπόχρεου που διατηρεί το υποκατάστημα. Η καταχώρηση, αρχική ή μεταγενέστερη, θεωρείται ότι συντελέστηκε με την αποθήκευση των δεδομένων που διαβιβάσθηκαν στις αντίστοιχες βάσεις της Κεντρικής Υπηρεσίας Γ.Ε.ΜΗ. με τρόπο, ώστε τα δεδομένα αυτά να μπορούν, εφεξής, να ανακαλούνται αναλλοίωτα από την κεντρική μνήμη του Γ.Ε.ΜΗ. και να αναγιγνώσκονται με τεχνικά μέσα. Μόλις συντελεστεί η καταχώρηση κατά το προηγούμενο εδάφιο, η Κεντρική Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. αποστέλλει αυτομάτως και με ηλεκτρονικά μέσα στην αρμόδια υπηρεσία καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ., αποδεικτικό καταχώρησης, στο οποίο αναγράφεται η ακριβής ημερομηνία και ώρα καταχώρησης της σχετικής πράξης και ένας, μοναδικός, για κάθε καταχώρηση, κωδικός αριθμός ("Κωδικός Αριθμός Καταχώρησης"). Κάθε καταχώρηση στο Γ.Ε.ΜΗ. συσχετίζεται με τον Κωδικό Αριθμό Καταχώρησης και αναγράφει τον ακριβή χρόνο διενέργειάς της, την αρμόδια υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. και τον υπάλληλο που διενήργησε αυτήν. Ο υπάλληλος αυτός ευθύνεται για τον έλεγχο της προσβασιμότητας, της ορθότητας και της πληρότητας της καταχώρησης, με βάση τη σχετική αίτηση ή τα στοιχεία που δικαιολογούν την αυτεπάγγελτη καταχώρηση ή κάθε μεταγενέστερη πράξη αυτής. Μετά την καταχώρηση, η διόρθωση λαθών είναι επιτρεπτή μόνο με τις προϋποθέσεις που ορίζονται στο άρθρο 9. 42

43 Βάσει της παραγράφου 8 του άρθρου 5 του Ν.3419/2005 η Μερίδα και ο Φάκελος τηρούνται με βάση τον Αριθμό Γ.Ε.ΜΗ.. Το Γενικό Ευρετήριο Επωνυμιών τηρείται με βάση την επωνυμία και τον αριθμό Γ.Ε.ΜΗ. του υπόχρεου. Ο αριθμός Γ.Ε.ΜΗ. αναγράφεται υποχρεωτικά: α) σε κάθε έγγραφο που υποβάλλεται προς καταχώρηση στο Γ.Ε.ΜΗ., β) σε κάθε έγγραφο που εκδίδουν οι υπηρεσίες Γ.Ε.ΜΗ. και γ) σε κάθε έντυπο που αφορά τον υπόχρεο. Περαιτέρω, ο διαδικτυακός τόπος του Γ.Ε.ΜΗ. αποτελεί το ελληνικό ηλεκτρονικό «Εθνικό Δελτίο Εμπορικής Δημοσιότητας» κατά την έννοια της παραγράφου 5 του άρθρου 3 της Οδηγίας 2009/101/ΕΚ/ (EEEK L 258). Στο διαδικτυακό τόπο του Γ.Ε.ΜΗ. δημοσιεύονται το Γενικό Ευρετήριο Επωνυμιών, η μερίδα και κάθε άλλη πληροφορία απαραίτητη για τη δημόσια χρήση του Γ.Ε.ΜΗ.». (παρ. 8). Κάθε φυσικό και νομικό πρόσωπο έχει δικαίωμα δωρεάν πρόσβασης, ψηφιακής αποθήκευσης σε δικά του ηλεκτρονικά μέσα, εκτύπωσης και εν γένει αναπαραγωγής κάθε πράξης, στοιχείου ή ανακοίνωσης που αναρτάται δημόσια στο διαδικτυακό τόπο του Γ.Ε.ΜΗ. είτε από την Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. είτε με επιμέλεια των υπόχρεων προσώπων Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 9 του άρθρου 5 του Ν.3419/2005, όπως είχε αντικατασταθεί με την παράγραφο 4 άρθρου 13 του Ν.3853/2010 (ΦΕΚ 90/τ. Α / ), προστέθηκε με το άρθρο 206 του Ν.4281/2014 (ΦΕΚ 160/τ. Α / ). 43

44 4. Λειτουργία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου 4.1. Καταχωρήσεις Γ.Ε.ΜΗ Καταχωρήσεις στη Μερίδα του Γ.Ε.ΜΗ. Ως προς τη Μερίδα, το άρθρο 6 του Ν.3419/2005 προσδιορίζει τα στοιχεία και τις πράξεις που καταχωρίζονται σε αυτήν, τα οποία καθορίζονται, κατόπιν νομοθετικής εξουσιοδότησης, με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας (πλέον Υπουργού Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού). Έτσι, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 6 57, καταχωρίζονται τα στοιχεία: α) των φυσικών προσώπων, β) των εμπορικών εταιριών και ενώσεων προσώπων, γ) των υποκαταστημάτων που αναφέρονται στην περίπτωση στ της παραγράφου 1 του άρθρου 1, δ) των υποκαταστημάτων και πρακτορείων που αναφέρονται στις περιπτώσεις ζ και η της παραγράφου 1 του άρθρου 1, ε) των υποκαταστημάτων και πρακτορείων που αναφέρονται στην περίπτωση θ της παραγράφου 1 του άρθρου 1. Ειδικότερα, βάσει του άρθρου 6 58 παρ. 2 του Ν.3419/2005, στη Μερίδα καταχωρίζονται, σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από το πρόσωπο του υπόχρεου, ορισμένα ελάχιστα απαιτούμενα και τα απολύτως αναγκαία στοιχείων των υπόχρεων φυσικών και νομικών προσώπων, σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας. Τα στοιχεία αυτά αξιολογήθηκαν από τον νομοθέτη ως σημαντικά για να καθίσταται αναγνωρίσιμη η ταυτότητα κάθε υπόχρεου με όλες τις μετεξελίξεις του, για την ασφάλεια των συναλλαγών. Πρόκειται για τα ακόλουθα στοιχεία: α. Ο Αριθμός του Γ.Ε.ΜΗ. του υπόχρεου, του υποκαταστήματος ή του πρακτορείου. 57 Η παράγραφος 1 αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 1 άρθρου 15 του Ν.4038/2012 (ΦΕΚ 14/τ. Α / ). 58 Αιτιολογική Έκθεση Ν.3419/

45 β. Η υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. ή το Τμήμα Γ.Ε.ΜΗ. 59 που διενήργησε την εγγραφή ή τη μεταγενέστερη καταχώριση και το ονοματεπώνυμο του αρμόδιου υπαλλήλου. γ. Ο αριθμός πρωτοκόλλου της αίτησης εγγραφής και ο Κωδικός Αριθμός Καταχώρισης. δ. Τα στοιχεία της απόφασης των αρμόδιων αρχών ή υπηρεσιών οι οποίες χορηγούν άδεια άσκησης επιτηδεύματος ή επαγγέλματος ή άδεια ίδρυσης και λειτουργίας επιχείρησης ή υποκαταστήματος, εφόσον, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, προαπαιτείται η άδεια αυτή για τη σύσταση εταιρίας ή την έναρξη εργασιών επιτηδευματία. ε. Οι δικαστικές αποφάσεις με τις οποίες ο υπόχρεος κηρύσσεται σε κατάσταση πτώχευσης ή σε διαδικασία συνδιαλλαγής ή άλλης συλλογικής διαδικασίας ικανοποίησης των πιστωτών του. Επίσης, στη Μερίδα καταχωρίζονται το ονοματεπώνυμο, το ονοματεπώνυμο γονέων, ο αριθμός δελτίου αστυνομικής ταυτότητας ή διαβατηρίου, ο τόπος και ο χρόνος γέννησης, η ιθαγένεια και η διεύθυνση κατοικίας των εκκαθαριστών, των αναγκαστικών διαχειριστών, των επιτρόπων και των συνδίκων του υπόχρεου. στ. Τα στοιχεία των δικαστικών αποφάσεων με τις οποίες περατώνονται, αναστέλλονται ή ανατρέπονται οι έννομες καταστάσεις, που αναφέρονται στην προηγούμενη περίπτωση. ζ. Τα στοιχεία των οποίων προβλέπεται η δημοσίευση τους από την πτωχευτική νομοθεσία. η. Τα στοιχεία των εκκρεμών αιτήσεων πτώχευσης ή διαδικασίας συνδιαλλαγής ή άλλης συλλογικής διαδικασίας ικανοποίησης των πιστωτών, θ. Ο αριθμός των υποκαταστημάτων ή πρακτορείων του υπόχρεου στην ημεδαπή, καθώς και η διεύθυνση και ο αριθμός Γ.Ε.ΜΗ. που αφορά το καθένα από αυτά. ι. Ο αριθμός, η διεύθυνση και τα στοιχεία των υποκαταστημάτων ή πρακτορείων του υπόχρεου στην αλλοδαπή. 59 Με το άρθρο 10 παρ. 6 του Ν.4155/2013 (ΦΕΚ 120/τ. Α / ) ορίζεται ότι: «6. Το Αυτοτελές Τμήμα Γ.Ε.ΜΗ. όπως προβλέπεται στο ν. 3419/2005 (Α' 297) καταργείται και η αρμοδιότητα για την καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ. των πράξεων και στοιχείων που καταχωρίζονται σε αυτό ανατίθεται στους εισηγητές των Τμημάτων Α' και Β' της Διεύθυνσης Α.Ε. και Πίστεως και στους εισηγητές της Διεύθυνσης Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων και Αναλογιστικής της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κατά το λόγο αρμοδιότητας εκάστου για την άσκηση της εποπτείας και του ελέγχου νομιμότητας των καταχωριστέων στο Γ.Ε.ΜΗ. πράξεων και στοιχείων των υπόχρεων». 45

46 Στη Μερίδα καταχωρίζονται και δημοσιεύονται κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 16 παρ. 1, προκειμένου για κεφαλαιουχικές εταιρείες με έδρα στην ημεδαπή, και τα ακόλουθα στοιχεία: α) η ιδρυτική πράξη και το καταστατικό, β) οι τροποποιήσεις της ιδρυτικής πράξης ή του καταστατικού, στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η παράταση της διάρκειας ζωής της εταιρείας, καθώς και ύστερα από κάθε τροποποίηση της ιδρυτικής πράξης ή του καταστατικού, το πλήρες κείμενο αυτών, όπως ισχύει μετά την τροποποίηση στη νέα διατύπωσή του, γ) ο διορισμός, η αποχώρηση, καθώς και τα ατομικά στοιχεία των προσώπων τα οποία, είτε ως όργανο προβλεπόμενο από το νόμο, είτε ως μέλη τέτοιου οργάνου: αα) έχουν την εξουσία να δεσμεύουν την εταιρεία έναντι τρίτων. Σε περίπτωση που τα πρόσωπα αυτά είναι περισσότερα του ενός, με τη σχετική καταχώριση διευκρινίζεται αν τα πρόσωπα αυτά δύνανται να ενεργούν μόνα τους ή πρέπει να ενεργούν από κοινού, ββ) εκπροσωπούν την εταιρεία ενώπιον δικαστηρίου, γγ) συμμετέχουν στη διοίκηση, στην εποπτεία ή στον έλεγχο της εταιρείας, δ) τουλάχιστον κατ έτος, το ύψος του καλυφθέντος κεφαλαίου εφόσον η ιδρυτική πράξη ή το καταστατικό αναφέρονται σε εγκεκριμένο κεφάλαιο, εκτός αν κάθε αύξηση του καλυφθέντος κεφαλαίου συνεπάγεται τροποποίηση του καταστατικού, ε) τα λογιστικά έγγραφα κάθε χρήσεως των οποίων η δημοσίευση είναι υποχρεωτική βάσει των Οδηγιών του Συμβουλίου 78/660/ΕΟΚ (EE L ), 83/349/ ΕΟΚ (EE L ), 86/635/ΕΟΚ (EE L ) και 91/674/ΕΟΚ (EE L 374/ ), στ) οποιαδήποτε μεταβολή της έδρας, ζ) η λύση της εταιρείας, η) η δικαστική απόφαση με την οποία κηρύσσεται η ακυρότητα της εταιρείας, θ) ο διορισμός και τα ατομικά στοιχεία των εκκαθαριστών, ι) η περάτωση της εκκαθαρίσεως και η διαγραφή από τα μητρώα. Στη Μερίδα καταχωρίζονται και δημοσιεύονται κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 16 παρ. 1, προκειμένου για υποκαταστήματα της περίπτωσης ζ` της παραγράφου 1 του άρθρου 1, και τα ακόλουθα στοιχεία: α) η ταχυδρομική ή άλλη διεύθυνση του υποκαταστήματος, β) η αναφορά του αντικειμένου των εργασιών του υποκαταστήματος, 46

47 γ) το μητρώο κράτους μέλους, στο οποίο τηρείται για την εταιρεία φάκελος, με μνεία του αριθμού εγγραφής της σε αυτό, δ) η επωνυμία και η μορφή της εταιρείας, καθώς και η επωνυμία του υποκαταστήματος, εάν δεν είναι η ίδια με την επωνυμία της εταιρείας, ε) ο διορισμός, η λήξη των καθηκόντων, καθώς και τα ατομικά στοιχεία των προσώπων που έχουν την εξουσία να δεσμεύουν την εταιρεία έναντι τρίτων και να την εκπροσωπούν ενώπιον δικαστηρίου: αα) εφόσον προβλέπονται από το νόμο ως όργανα διοίκησης της εταιρείας ή ως μέλη ενός τέτοιου οργάνου, σύμφωνα με τη δημοσιότητα που λαμβάνει χώρα για την εταιρεία βάσει του άρθρου 2 παρ. 1 της Οδηγίας 2009/ 101/ΕΚ, ββ) ως μόνιμοι εκπρόσωποι της εταιρείας για τη δραστηριότητα του υποκαταστήματος, με μνεία της έκτασης των αρμοδιοτήτων τους, στ) η λύση της εταιρείας, ο διορισμός, τα ατομικά στοιχεία και οι εξουσίες των εκκαθαριστών, η περάτωση της εκκαθάρισης και η σχετική μνεία στο μητρώο κράτους μέλους, η διαδικασία πτώχευσης, πτωχευτικού συμβιβασμού ή άλλη ανάλογη διαδικασία στην οποία υπόκειται η εταιρεία, ζ) τα λογιστικά έγγραφα της εταιρείας, όπως καταρτίσθηκαν, ελέχθηκαν και δημοσιεύθηκαν κατά το δίκαιο του κράτους μέλους από το οποίο διέπεται η εταιρεία και, σύμφωνα με τις Οδηγίες 78/660/ΕΟΚ (EE L ), 83/349/ΕΟΚ (EE L ) και 84/253 /ΕΟΚ (EE L 126/ /1984), η) το κλείσιμο του υποκαταστήματος. 2γ) Ατομικά στοιχεία, κατά την έννοια των περιπτώσεων δ` και Γ της παραγράφου 2α και ε` και στ` της παραγράφου 2β, είναι τα στοιχεία του δεύτερου εδαφίου της περίπτωσης ε` της παραγράφου 2. Περαιτέρω ζητήματα για την τήρηση της Μερίδας, του Φακέλου και του Γενικού Ευρετηρίου Επωνυμιών μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο ειδικότερης ρύθμισης με Απόφαση του Υπουργού Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού (άρθρο 6 παρ. 3 Ν.3419/2005) Η διαδικασία καταχώρησης - προϋποθέσεις καταχώρησης Το άρθρο 7 του Ν.3419/2005 καθορίζει τη διαδικασία και τις προϋποθέσεις καταχώρησης των στοιχείων, πράξεων και λοιπών νομικών γεγονότων του υπόχρεου στο Γ.Ε.ΜΗ. Σημειώνεται ότι η καταχώρηση της αίτησης είναι εφικτό να γίνεται είτε συμβατικά είτε ηλεκτρονικά. 47

48 Σε κάθε περίπτωση, κατοχυρώνεται στο άρθρο 7 η αρχή της χρονικής προτεραιότητας και της νομιμότητας των στοιχείων και εγγράφων που συνοδεύουν την αίτηση προς καταχώρηση. Επομένως, με βάση την αρχή της χρονικής προτεραιότητας ο χρόνος καταχώρησης μίας αίτησης εξαρτάται κατ απόλυτο τρόπο από το χρόνο υποβολής της στην αρμόδια υπηρεσία. Επίσης, καθιερώνεται διαδικασία θεραπείας τυχόν παραλείψεων κατά την κατάθεση της αίτησης και των συνοδευτικών της στοιχείων ή εγγράφων 60. Στόχος της ρύθμισης αυτής είναι η καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και η μείωση του διοικητικού βάρους για τις διοικητικές υπηρεσίες και τις επιχειρήσεις, αφού οι τελευταίες έχουν τη διακριτική ευχέρεια να επιλέξουν το συμβατικό ή τον ηλεκτρονικό τρόπο εξυπηρέτησής τους μέσω του portal: Επίσης, για την περαιτέρω εξυπηρέτηση των υπόχρεων που καταχωρούν τα στοιχεία τους στο Γ.Ε.ΜΗ. χορηγείται κωδικός χρήστη (username) και κωδικός πρόσβασης (password) έως την 01η Ο ρόλος της αρμόδιας υπηρεσίας του Γ.Ε.ΜΗ. του Επιμελητηρίου πλέον είναι κομβικός, αφού διενεργεί αμελλητί πρωτοκόλληση της αίτησης και έλεγχο των δικαιολογητικών και των συνοδευτικών εγγράφων ως προς την πληρότητα, την ακρίβεια, τη σαφήνεια και τη νομιμότητά τους. Επίσης, ελέγχεται η υποχρέωση για την καταβολή τέλους ή φόρου ή εισφοράς εκ μέρους του υπόχρεου, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, ως προϋπόθεση για την καταχώρηση του υπόχρεου στο Γ.Ε.ΜΗ. Εφόσον δεν προκύψει κώλυμα καταχώρισης, η αρμόδια υπηρεσία του Γ.Ε.ΜΗ. προβαίνει άμεσα (εντός δύο εργάσιμων ημερών από την ημερομηνία παραλαβής της αίτησης) στην καταχώρησή της στο Μητρώο, βάσει του άρθρου 5 του Ν.3419/2005. Σε περίπτωση που δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου ή διαπιστώνεται ανακρίβεια ή έλλειψη πληρότητας, σε εφαρμογή της αρχής της προηγούμενης ακρόασης του διοικουμένου (άρθρο 20 Συντάγματος), καλείται ο υπόχρεος για την παροχή των απαραίτητων διευκρινίσεων, διορθώσεων ή συμπληρώσεων της αίτησης, των δικαιολογητικών ή των συνοδευτικών εγγράφων, εντός 5 εργάσιμων ημερών από τη λήψη της πρόσκλησης, εκτός εάν απαιτείται από τις ιδιαίτερες συνθήκες της υπόθεσης η παροχή μεγαλύτερου χρονικού διαστήματος για τις αναγκαίες συμπληρώσεις (και μέχρι ένα μήνα). 60 Αιτιολογική Έκθεση, όπ.π. 61 Βάσει του άρθρου 14 παρ. 1 του Ν.4242/2014 (ΦΕΚ 50/τ. Α / ). 48

49 Σημειώνεται ότι για λόγους πληρότητας του συστήματος του Γ.Ε.ΜΗ., σε περίπτωση που παρέλθουν άπρακτες οι προθεσμίες συμπλήρωσης ή κριθεί ότι η αίτηση είναι μη νόμιμη ή ανεπαρκής, απορρίπτεται με αιτιολογημένη απόφαση των υπηρεσιών καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ. και καταπίπτουν υπέρ αυτών τα τέλη καταχώρησης και η επιμελητηριακή συνδρομή. Σε σεβασμό προς την ανεξαρτησία των δικαστικών αρχών (άρθρο 26 Συντάγματος), σε περίπτωση εκκρεμότητας δίκης σχετικά με έννομη κατάσταση ή σχέση του υπόχρεου που επηρεάζουν τα καταχωρηστέα στοιχεία, η αρμόδια υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. μπορεί αυτεπαγγέλτως, κατόπιν στάθμισης των εκατέρωθεν συμφερόντων, να αναστείλει την καταχώρηση, μέχρι την έκδοση οριστικής ή τελεσίδικης απόφασης. Επίσης, ειδικές ρυθμίσεις μπορεί να προβλέπονται από κανονιστικές διατάξεις για ορισμένες κατηγορίες εταιριών. Με το άρθρο 8 του Ν.3419/2005, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 81 παρ. 1 του Ν.4314/2014 (ΦΕΚ 265/τ. Α / ), τίθενται λοιπές προϋποθέσεις καταχώρισης και προϋποθέσεις χορήγησης αντιγράφων, αποσπασμάτων και πιστοποιητικών που εμφανίζονται στη Μερίδα του υπόχρεου στο Γ.Ε.ΜΗ. Σε κάθε δε περίπτωση, επισημαίνεται ότι η τήρηση της Μερίδας του υπόχρεου στο Γ.Ε.ΜΗ. θέτει ως προαπαιτούμενο την εκ μέρους του καταβολή του σχετικού τέλους. Εξάλλου, το Γ.Ε.ΜΗ. έχει καταστεί μέσο διασταύρωσης των λοιπών φορολογικών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων, ιδίως μετά το άρθρο 205 του Ν.4281/ Αξιοσημείωτο είναι ότι το Γ.Ε.ΜΗ. συμβάλλει καθοριστικά στην επίτευξη των στόχων για ηλεκτρονική διακυβέρνηση, αφού αποτελεί ένα διαδραστικό ψηφιακό εργαλείο υποβολής αιτήσεων και έκδοσης αποσπασμάτων, αντιγράφων και πιστοποιητικών προς τους ενδιαφερομένους, ιδίως μάλιστα προς εκπροσώπους της επιχειρηματικής κοινότητας, γεγονός που συνιστά βήμα προς την εγκαθίδρυση στην Ελλάδα της «ψηφιακής οικονομίας», η οποία μπορεί να συμβάλλει τα μέγιστα στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας, της παραγωγικότητας και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Συνιστά, επίσης, αλλαγή υποδείγματος αναφορικά με την εξυπηρέτηση του πολίτη-επιχειρηματία. 62 Ν.4281/2014 (ΦΕΚ 160/τ. Α / ), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 81 παρ. 2 του Ν.4314/

50 4.2. Διόρθωση - Μεταβολή καταχωρήσεων Με το άρθρο 9 καθορίζεται η διαδικασία για τη διόρθωση καταχωρίσεων λόγω σφαλμάτων καθώς και για τις μεταγενέστερες μεταβολές, υπό ένα σύστημα και μία διαδικασία που παρέχουν ανά πάσα στιγμή την ακριβή, γενική εικόνα των υπόχρεων 63. Σημειώνεται ότι στο άρθρο 9 του Ν.3419/2005 προβλέπεται διαδικασία διόρθωσης και μεταβολής των καταχωρήσεων. Έτσι, κάθε καταχώρηση στο Γ.Ε.ΜΗ. υπόκειται σε διόρθωση, εφόσον είναι εσφαλμένη και σε μεταβολή, εφόσον τα νομικά γεγονότα, οι δηλώσεις, τα έγγραφα και τα λοιπά στοιχεία που έχουν καταχωρισθεί ή δικαιολογούν τις καταχωρήσεις έχουν μεταβληθεί (παρ. 1). Η διόρθωση και η μεταβολή πραγματοποιούνται, μετά από αίτηση του υπόχρεου, των καθολικών διαδόχων του ή οποιουδήποτε τρίτου που δικαιολογεί ειδικό έννομο συμφέρον. Η αίτηση του υπόχρεου υποβάλλεται και με ηλεκτρονικά μέσα στις υπηρεσίες καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ., με την επιφύλαξη του άρθρου 11 του Ν.3419/2005. Μάλιστα, τονίζεται ότι οι αιτήσεις διόρθωσης και μεταβολής που αφορούν στους υπόχρεους, οι οποίοι αναφέρονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 2, υποβάλλονται στη Διεύθυνση της Γενικής Διεύθυνσης Εσωτερικού Εμπορίου της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή του Υπουργείου Ανάπτυξης (πλέον Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού) που είναι αρμόδια για τον υπόχρεο (παρ. 3) 64. Σε κάθε περίπτωση, βάσει της παραγράφου 3 του άρθρου 9 του Ν.3419/2005 κάθε διόρθωση και μεταβολή των καταχωρήσεων στο Γ.Ε.ΜΗ. πραγματοποιείται, μετά από έλεγχο νομιμότητας της αίτησης, σύμφωνα με τα στοιχεία της επελθούσας διόρθωσης ή μεταβολής και αναφέρει τον ακριβή χρόνο αυτής, την αρμόδια υπηρεσία καταχώρησης και τον υπάλληλο που την πραγματοποίησε. Τονίζεται δε ότι, αν επέλθει μεταβολή στο κύριο αντικείμενο της επιχείρησης, στην κατοικία, στην έδρα ή στην εγκατάσταση του υπόχρεου, με συνέπεια τη μεταβολή της καθ ύλην ή κατά τόπο αρμοδιότητας της υπηρεσίας καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ., η αρχικά αρμόδια υπηρεσία καταχωρίζει την επελθούσα μεταβολή στο Γ.Ε.ΜΗ. και αποστέλλει, χωρίς υπαίτια καθυστέρηση, στην υπηρεσία που καθίσταται αρμόδια, το Φάκελο του υπόχρεου, εφόσον αυτός δεν 63 Αιτιολογική Έκθεση Ν.3419/2005 (άρθρο 9). 64 Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 αντικαταστάθηκε με το άρθρο 208 Ν.4281/2014 (ΦΕΚ 160/τ. Α / ). 50

51 τηρείται ηλεκτρονικά (παρ. 4). Αν ανώνυμη εταιρεία, ευρωπαϊκή εταιρεία, ευρωπαϊκή συνεταιριστική εταιρεία και τα υποκαταστήματα αυτών μεταφερθούν από την αρμοδιότητα των υπηρεσιών Γ.Ε.ΜΗ. στην αρμοδιότητα του Τμήματος Γ.Ε.ΜΗ. 65 ή αντιστρόφως, οι αναγκαίες καταχωρήσεις στο Γ.Ε.ΜΗ. πραγματοποιούνται από το Τμήμα Γ.Ε.ΜΗ. (παρ. 5) Διαγραφή από Γ.Ε.ΜΗ. Στο άρθρο 10 του Ν.3419/2005 προβλέπονται οι όροι και οι προϋποθέσεις διαγραφής ενός υπόχρεου από το Γ.Ε.ΜΗ., οι οποίες απαριθμούνται κατωτέρω, καθώς και τα πρόσωπα που νομιμοποιούνται να προβούν στη σχετική δήλωση, αν ο υπόχρεος παραλείψει ή αδυνατεί να προβεί στη δήλωση αυτή 66. α. Με την απώλεια της εμπορικής ιδιότητάς τους, εφόσον η εγγραφή στο Γ.Ε.ΜΗ. πραγματοποιήθηκε με βάση την ιδιότητα αυτή. Η διαγραφή διενεργείται κατόπιν υποβολής στην αρμόδια υπηρεσία του Γ.Ε.ΜΗ. δήλωσης του ν. 1599/1986 (ΦΕΚ 75 Α) είτε από τον υπόχρεο είτε από όποιον έχει ειδικό έννομο συμφέρον. Ο υποβάλλων τη δήλωση φέρει το βάρος απόδειξης της απώλειας της εμπορικής ιδιότητας του υπόχρεου. β. Μετά από αίτησή τους, όταν πρόκειται για πρόσωπα από τα αναφερόμενα στην περίπτωση γ της παραγράφου 2 του άρθρου 1. Η αίτηση υποβάλλεται οποτεδήποτε, εφόσον ο υπόχρεος δεν έχει αποκτήσει την εμπορική ιδιότητα. Στην περίπτωση αυτή, οι συνέπειες της εγγραφής τους παύουν δύο (2) μήνες μετά τη Διαγραφή. γ. Με το θάνατό τους ή την κήρυξή τους σε αφάνεια. Με την επιφύλαξη του άρθρου 11, η Διαγραφή διενεργείται με την προσκόμιση, από οποιονδήποτε έχει έννομο συμφέρον, της ληξιαρχικής πράξης θανάτου ή της τελεσίδικης απόφασης κήρυξης σε αφάνεια, η οποία συνοδεύεται από πιστοποιητικό δημοσίευσής της κατά το άρθρο 47 Α.Κ.. Αν οι κληρονόμοι του υπόχρεου συνεχίσουν την εμπορική δραστηριότητα του θανόντος, καθένας από αυτούς υποχρεούται, αυτοτελώς, να 65 Με το άρθρο 10 παρ. 6 του Ν.4155/2013 (ΦΕΚ 120/τ. Α / ) ορίζεται ότι: «6. Το Αυτοτελές Τμήμα Γ.Ε.ΜΗ. όπως προβλέπεται στο ν. 3419/2005 (Α' 297) καταργείται και η αρμοδιότητα για την καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ. των πράξεων και στοιχείων που καταχωρίζονται σε αυτό ανατίθεται στους εισηγητές των Τμημάτων Α' και Β' της Διεύθυνσης Α.Ε. και Πίστεως και στους εισηγητές της Διεύθυνσης Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων και Αναλογιστικής της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων κατά το λόγο αρμοδιότητας εκάστου για την άσκηση της εποπτείας και του ελέγχου νομιμότητας των καταχωριστέων στο Γ.Ε.ΜΗ. πράξεων και στοιχείων των υπόχρεων». 66 Αιτιολογική Έκθεση Ν.3419/2005 (άρθρο 10). 51

52 εγγραφεί στο Γ.Ε.ΜΗ. από το χρόνο αποδοχής, εκ μέρους του, της κληρονομίας ή την πάροδο της προθεσμίας για αποποίησή της. Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης καθορίζονται οι όροι, οι προϋποθέσεις και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για τη χορήγηση Αριθμού Γ.Ε.ΜΗ. στους κληρονόμους και για τη μεταβολή του Αριθμού Γ.Ε.ΜΗ. των υποκαταστημάτων του κληρονομουμένου. δ. Με την κήρυξη του υπόχρεου φυσικού προσώπου σε στερητική δικαστική συμπαράσταση, που το καθιστά ανίκανο για την άσκηση εμπορίας. Η διαγραφή διενεργείται με την προσκόμιση από τον δικαστικό συμπαραστάτη δικαστικής απόφασης με την οποία ο υπόχρεος υποβάλλεται σε δικαστική συμπαράσταση και διορίζεται δικαστικός συμπαραστάτης. Ο δικαστικός συμπαραστάτης υποχρεούται, με ποινή έκπτωσης από το λειτούργημά του, να υποβάλει αίτηση διαγραφής, αν το δικαστήριο δεν του χορήγησε άδεια συνέχισης της εμπορίας. ε. Με την περάτωση της εκκαθάρισης, αν λυθεί το υπόχρεο νομικό πρόσωπο ή η ένωση προσώπων. Η Διαγραφή στην περίπτωση αυτή διενεργείται ύστερα από αίτηση του εκκαθαριστή ή των εκκαθαριστών, ενός από τους εταίρους ή τα μέλη της ένωσης ή οποιουδήποτε τρίτου έχει ειδικό έννομο συμφέρον. Ειδικά, οι ανώνυμες εταιρίες διαγράφονται από το Γ.Ε.ΜΗ. και στις περιπτώσεις που προβλέπεται διαγραφή, σύμφωνα με την περίπτωση ιγ της παραγράφου 1 του άρθρου 7α του κ.ν. 2190/1920, μετά από αίτηση της υπόχρεης εταιρείας. 2. Οι καταχωρήσεις στο Γ.Ε.ΜΗ. διαγράφονται, εφόσον ήταν από την αρχή ή κατέστησαν μεταγενέστερα παράνομες, αναληθείς ή ανακριβείς. Η Διαγραφή διενεργείται μετά από αίτηση που υποβάλλεται από τον υπόχρεο ή τρίτο που έχει ειδικό έννομο συμφέρον, στην αρμόδια υπηρεσία καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ. 3. Στην πράξη Διαγραφής κάθε καταχώρησης αναγράφονται η ημερομηνία και ο υπάλληλος που τη διενήργησε. 4. Με απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης μπορεί να καθορίζονται και άλλες περιπτώσεις Διαγραφής καταχωρήσεων από το Γ.Ε.ΜΗ., πέραν αυτών που προβλέπονται από τις διατάξεις του νόμου αυτού. 52

53 Συστάσεις - Διαγραφές επιχειρήσεων Γ.Ε.ΜΗ. στην Ελλάδα Βάσει του Γ.Ε.ΜΗ. 67, σύμφωνα με το διάγραμμα που ακολουθεί, αποτυπώνονται οι διαγραφές και οι συστάσεις επιχειρήσεων στο Γ.Ε.ΜΗ. σε όλη τη χώρα, ως εξής: - Κατά το διάστημα από έως οι συστάσεις επιχειρήσεων σε όλη τη χώρα ήταν κατά 27% περισσότερες των διαγραφών. - Κατά το διάστημα από έως οι συστάσεις επιχειρήσεων στη χώρα ήταν κατά 26,7% περισσότερες από τις διαγραφές. - Κατά το διάστημα από έως οι συστάσεις επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι κατά 11,6% περισσότερες από τις διαγραφές επιχειρήσεων, λόγω αδράνειας, πτώχευσης, διακοπής Δ.Ο.Υ., λύσης, υπό εκκαθάριση, διαγραφής. Από τα στοιχεία που παρέχονται, παρατηρούμε από το 2012 έως το 2014 τη σταδιακή οριακή μείωση των συστάσεων αλλά και των διαγραφών, ενώ αποτελεί σημαντικό στοιχείο ότι οι διαγραφές υπολείπονται των συστάσεων επιχειρήσεων. Εξάλλου, η έντονη δραστηριότητα των επιχειρήσεων ως προς τις συστάσεις απορρέει από τις πρόσφατες θεσμικές εξελίξεις που επέτασσαν την άμεση εγγραφή στο Γ.Ε.ΜΗ. 67 Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, Τριμηνιαίο Ενημερωτικό Δελτίο Επαγγελματικής Δραστηριότητας, Ιανουάριος

54 Πίνακας 2: Συστάσεις - Διαγραφές επιχειρήσεων στην Ελλάδα ( ) 68 Περαιτέρω, στο διάγραμμα που ακολουθεί γίνεται η απεικόνιση της νομικής μορφής των επιχειρήσεων που συστάθηκαν κατά το 2014, σύμφωνα με το Γ.Ε.ΜΗ. όπου κυριαρχεί το ποσοστό των ατομικών επιχειρήσεων (23.802, 70%) έναντι των υπολοίπων μορφών, ιδίως των ιδιωτικών κεφαλαιουχικών εταιριών (Ι.Κ.Ε.) με ποσοστό 11%, των Ομόρρυθμων Εταιριών με ποσοστό 9,4% και των Ετερόρρυθμων Εταιριών με ποσοστό 4%. Είναι δε χαρακτηριστικό και ιδιαίτερα σημαντικό το ποσοστό των Ανωνύμων Εταιριών που συστάθηκαν κατά το 2014, αφού ανήλθαν σε ποσοστό 19,6%. Πίνακας 3: Πλήθος συστάσεων επιχειρήσεων ανά νομική μορφή κατά το έτος Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, όπ. π. 54

55 Αντίστοιχα, σύμφωνα με τα παρεχόμενα από το Γ.Ε.ΜΗ. στοιχεία, και πάλι κυριαρχούν οι διαγραφές ατομικών επιχειρήσεων κατά το 2014, αφού ανέρχονται σε ποσοστό 65,2% επί του συνόλου των διαγραφών, ενώ το 21,8% αφορά σε Ομόρρυθμες Εταιρίες, το 7,6% σε Ετερόρρυθμες Εταιρίες και το 1,4% σε Ανώνυμες Εταιρίες. Πίνακας 4: Πλήθος διαγραφών ανά νομική μορφή (2014) Αυτεπάγγελτες καταχωρήσεις, διορθώσεις, μεταβολές και διαγραφές από Γ.Ε.ΜΗ. Στόχος του Γ.Ε.ΜΗ. είναι η διαρκής επικαιροποίηση των τηρούμενων στοιχείων από τις αρμόδιες δημόσιες υπηρεσίες. Επομένως, εκτός από την περίπτωση της καταχώρησης, διόρθωσης, μεταβολής και διαγραφής στοιχείων από το μητρώο με αίτηση του προσώπου που ασκεί εμπορική δραστηριότητα, προβλέπεται και η δυνατότητα αυτεπάγγελτης καταχώρησης, διόρθωσης, μεταβολής και διαγραφής βάσει του άρθρου 11 του Ν.3419/ Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, όπ.π. Πηγές στοιχείων: Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Eurostat, Ελληνική Στατιστική Αρχή, Τράπεζα Ελλάδος, ΙΟΒΕ, Μητρώο Μελών Ε.Ε.Α., Γενικό Εμπορικό Μητρώο, ΙΝ.ΕΜ.Υ - ΕΣΕΕ. 70 Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, όπ.π. 55

56 Στόχος της αυτεπάγγελτης αυτής διαδικασίας είναι η διαρκής ενημέρωση του Γ.Ε.ΜΗ. και η ασφαλής και επίκαιρη πληροφόρηση προς κάθε αρμόδια υπηρεσία και ενδιαφερόμενο για τη νομική κατάσταση των επιχειρηματικών οντοτήτων 71. Ειδικότερα, αν ένας υπόχρεος ή τρίτος που έχει ειδικό έννομο συμφέρον, παραλείψουν να υποβάλλουν αίτηση καταχώρησης, η αρμόδια υπηρεσία καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ. προβαίνει αυτεπαγγέλτως, κατόπιν ελέγχου, στην αναγκαία καταχώρηση, εφόσον διαπιστώνει με βεβαιότητα την ύπαρξη συγκεκριμένων νομικών πράξεων, εγγράφων και δηλώσεων που αφορούν στον υπόχρεο, για τα οποία απαιτείται καταχώρηση στο Γ.Ε.ΜΗ. Για την ανωτέρω καταχώρηση, οι υπηρεσίες καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ. λαμβάνουν υπόψη, ιδίως, τις δικαστικές αποφάσεις που αναγνωρίζουν την εμπορική ιδιότητα προσώπου, προκειμένου να διαπιστώσουν αν αυτό κατατάσσεται μεταξύ των υπόχρεων. Σε περίπτωση που ο υπόχρεος ή τρίτος που έχει ειδικό έννομο συμφέρον παραλείψουν να υποβάλουν αίτηση μεταβολής ή Διαγραφής από το Γ.Ε.ΜΗ., η αρμόδια υπηρεσία καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ. προβαίνει αυτεπαγγέλτως στη μεταβολή ή τη Διαγραφή των καταχωρήσεων, εφόσον διαπιστώνει με βεβαιότητα ότι τα νομικά γεγονότα, έγγραφα και δηλώσεις που καταχωρίσθηκαν ήταν από την αρχή ή κατέστησαν μεταγενέστερα παράνομα, αναληθή ή ανακριβή. Σημειώνεται ότι, πριν η αρμόδια υπηρεσία καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ. προβεί αυτεπαγγέλτως στις πράξεις που προβλέπονται, στο πλαίσιο της αρχής της ακρόασης του διοικουμένου, τον καλεί για να εκθέσει τις απόψεις του εντός 10 εργάσιμων ημερών. Αν η προθεσμία αυτή παρέλθει άπρακτη, η αρμόδια υπηρεσία του Γ.Ε.ΜΗ. προβαίνει αυτεπαγγέλτως στην καταχώρηση, στη μεταβολή ή τη Διαγραφή και επιβάλλει στον υπόχρεο και στους νόμιμους εκπροσώπους του πρόστιμο, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 17. Επίσης, στην παράγραφο 4 του άρθρου 11 του Ν.3419/2005 προβλέπονται οι περιπτώσεις αυτεπάγγελτης καταχώρησης, μεταβολής ή διαγραφής, χωρίς τήρηση της διαδικασίας, σε συγκεκριμένες περιπτώσεις που περιγράφονται στον νόμο. Επίσης, οι γραμματείες των κατά τόπους αρμόδιων δικαστηρίων υποχρεούνται να διαβιβάζουν αμελλητί και με ηλεκτρονικά στις αρμόδιες υπηρεσίες καταχώρησης Γ.Ε.ΜΗ. τις 71 Αιτιολογική Έκθεση Ν.3419/

57 δικαστικές αποφάσεις, αιτήσεις και δηλώσεις της παραγράφου 4. Ομοίως, με την επιφύλαξη της τήρησης των διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας περί απορρήτου, συμβολαιογράφοι και δημόσιοι λειτουργοί υποχρεούνται να ενημερώνουν, χωρίς υπαίτια καθυστέρηση, τις αρμόδιες υπηρεσίες καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ., όταν στα πλαίσια άσκησης της δραστηριότητας ή αρμοδιότητάς τους διαπιστώνουν ότι παραλείφθηκε η εγγραφή υπόχρεου ή η καταχώρηση νομικών γεγονότων, δηλώσεων, εγγράφων και λοιπών στοιχείων, για τα οποία απαιτείται εγγραφή ή καταχώρηση ή συντρέχει περίπτωση παράνομης, αναληθούς ή ανακριβούς καταχώρησης, μεταβολής ή Διαγραφής Δημοσιεύσεις - Ξενόγλωσσες καταχωρήσεις Το άρθρο 13 του Ν.3419/2005, το οποίο προέβλεπε τις δημοσιεύσεις στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 10 του άρθρου 13 του Ν.3853/2010 και το άρθρο 13 του Ν.3419/2005 καταργήθηκε από με το άρθρο 4250/2014 «Διοικητικές Απλουστεύσεις - Καταργήσεις, Συγχωνεύσεις Νομικών Προσώπων και Υπηρεσιών του Δημοσίου Τομέα - Τροποποίηση Διατάξεων του ΠΔ 318/1990 (Α 161) και λοιπές ρυθμίσεις» (ΦΕΚ 74/τ. Α / ), ώστε να μην απαιτείται πλέον δημοσίευση στο Εθνικό Τυπογραφείο 72. Στόχος της ρύθμισης αυτής ήταν η μείωση των διοικητικών βαρών για τις επιχειρήσεις, με την κατάργηση από της υποχρέωσης δημοσίευσης στο Φ.Ε.Κ. των πράξεων, στοιχείων και ανακοινώσεων καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ. που προβλέπεται ως αναπόσπαστο μέρος της δημοσιότητας για τις Α.Ε., τις Ε.Π.Ε., τις Ευρωπαϊκές Εταιρίες, τις Ευρωπαϊκές Συνεταιριστικές Εταιρίες και τα υποκαταστήματα των αλλοδαπών εταιριών στην ημεδαπή. Περαιτέρω, με το άρθρο 14 ρυθμίζεται το ζήτημα των ξενόγλωσσων καταχωρήσεων στο Γ.Ε.ΜΗ., οι οποίες μπορούν να λαμβάνουν χώρα και σε μία ή περισσότερες από τις επίσημες γλώσσες της Ε.Ε., κατόπιν αίτησης των υπόχρεων. Το ζήτημα αυτό, πάντως, ρυθμίζεται κατ εξουσιοδότηση με Υπουργική Απόφαση (άρθρο 14 παρ. 2 Ν.3419/2005) 73. Για λόγους ασφάλειας δικαίου, σε περίπτωση διαπίστωσης απόκλισης μεταξύ της ελληνόγλωσσης και της ξενόγλωσσης καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ., υπερισχύει η 72 ΕγκΥΠΑΑΝ 5285/ [Γ.Ε.ΜΗ. - Κατάργηση υποχρεώσεων δημοσίευσης στο ΦΕΚ], Επιχείρηση, 112/2015, Φεβρουάριος Διαθέσιμο σε: 73 Η παράγραφος 2 αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 11 του άρθρου 13 του Ν.3853/

58 καταχώρηση στην ελληνική γλώσσα, χωρίς να αποκλείεται η επίκληση της ξενόγλωσσης καταχώρησης, εκτός αν ο υπόχρεος αποδείξει ότι οι τρίτοι είχαν γνώση της καταχώρησης στην ελληνική γλώσσα και της διαφοράς αυτής από τη ξενόγλωσση Έννομη προστασία για καταχωρήσεις στο Γ.Ε.ΜΗ. Σύμφωνα με το άρθρο 12 του Ν.3419/2005, η καταχώρηση (εγγραφή, μεταβολή, διαγραφή) στο Γ.Ε.ΜΗ. από όποιον έχει έννομο συμφέρον αποτελεί δικαίωμα, το οποίο δεν δύναται η αρμόδια υπηρεσία καταχώρησης του Γ.Ε.ΜΗ. να αρνείται να ασκήσει. Σε περίπτωση, λοιπόν, παραβίασης του εν λόγω δικαιώματος, όποιος έχει έννομο συμφέρον να ζητήσει από το δικαστήριο να διατάξει την εγγραφή, μεταβολή, Διαγραφή ή άλλη καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ., με αρμόδιο δικαστήριο το Μονομελές Πρωτοδικείο της περιφέρειας όπου εδρεύει η αρμόδια υπηρεσία καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ. 74 Η διαφορά εκδικάζεται κατά τη διαδικασία των άρθρων 739 επ. του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, με υποχρεωτική κλήτευση εκπροσώπου του οικείου Επιμελητηρίου (Πρόεδρος ή νόμιμος αναπληρωτής αυτού). Επίσης, αν η άρνηση της εγγραφής, καταχώρησης ή μεταβολής οφείλεται σε κίνδυνο σύγχυσης της επωνυμίας ή του διακριτικού τίτλου του υπόχρεου, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 5, κλητεύεται υποχρεωτικά ο δικαιούχος της προκαταχωρισμένης επωνυμίας ή διακριτικού τίτλου. Η απόφαση του αρμόδιου δικαστηρίου καθορίζει επακριβώς το περιεχόμενο της εγγραφής, καταχώρισης ή μεταβολής, καθώς και το αντικείμενο της διαγραφής. Με επιμέλεια της γραμματείας του δικαστηρίου, η απόφαση διαβιβάζεται με ηλεκτρονικά μέσα στην αρμόδια υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ., η οποία οφείλει να ενεργήσει αυθημερόν, κατά το διατακτικό της απόφασης. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, Οικονομικών, Οικονομίας, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καθορίζεται η διαδικασία 74 Αν στην ίδια περιφέρεια υφίστανται περισσότερα Πρωτοδικεία, αρμόδιο είναι το Πρωτοδικείο που βρίσκεται εγγύτερα στην ανωτέρω αρμόδια υπηρεσία. Αν έχουν ιδρυθεί στην ημεδαπή, από τον ίδιο υπόχρεο, περισσότερα του ενός υποκαταστήματα, αρμόδιο είναι το Πρωτοδικείο στο οποίο προσφεύγει, κατ επιλογή του, ο υπόχρεος. 58

59 και οι όροι διαβίβασης των δικαστικών αποφάσεων κατά το προηγούμενο εδάφιο και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια. 75 Επισημαίνεται, πάντως, ότι το αποτέλεσμα της δικαστικής απόφασης με την οποία επέρχεται εγγραφή, μεταβολή, διαγραφή ή άλλη καταχώρηση, το οποίο καταχωρείται στο Γ.Ε.ΜΗ. δεν έχει αναδρομικό αποτέλεσμα (άρθρο 12 παρ. 4 Ν.3419/2005) Αποτελέσματα καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ. - Δημοσιότητα Γ.Ε.ΜΗ. Το άρθρο του Ν.3419/2005 προσδιορίζει τα έννομα αποτελέσματα της καταχώρησης στο Γ.Ε.ΜΗ. αναφορικά με νομικά γεγονότα, δηλώσεις, έγγραφα και λοιπά στοιχεία, προβλέποντας ότι από την καταχώρηση επέρχονται ως προς τους υπόχρεους έννομα αποτελέσματα ως προς τη σύστασή τους, αφού αποκτούν νομική προσωπικότητα, με την επιφύλαξη τυχόν ειδικών διατάξεων της νομοθεσίας, συντελείται η μετατροπή των υπόχρεων εταιριών, επέρχεται τροποποίηση του καταστατικού, συντελείται η συγχώνευση ή διάσπαση της εταιρίας, επέρχεται η λύση και επέρχεται η αναβίωση εταιρίας. Επίσης, από την καταχώρηση στο Γ.Ε.ΜΗ., το οποίο συνιστά εργαλείο εμπορικής δημοσιότητας, δημιουργείται μαχητό τεκμήριο εμπορικής ιδιότητας (άρθρο 15 παρ. 2 Ν.3419/2005), ενώ οι εγγραφές και οι καταχωρήσεις στο Γ.Ε.ΜΗ. τεκμαίρονται ως ορθές και σύννομες μέχρι τη διόρθωσή τους (βλ. άρθρο 9 Ν.3419/2005). Σημειώνεται ότι οι υπόχρεοι δεν μπορούν να αντιτάξουν προς τρίτους γεγονότα ή μεταβολές που υπόκεινται σε καταχώρηση, αν αυτά δεν έχουν καταχωρισθεί, εκτός αν διαλαμβάνονται σε δικαστικές αποφάσεις που αφορούν ειδικές καταστάσεις του υπόχρεου 77. Συμπληρωματικώς, το άρθρο του Ν.3419/2005 αναφέρεται στο ζήτημα της δημοσιότητας του Γενικού Εμπορικού Μητρώου, δηλαδή ο χρόνος από τον οποίο συντρέχει το στοιχείο της δημοσιότητας. Επίσης, καθορίζεται ο τρόπος άσκησης του δικαιώματος που παρέχεται στον ενδιαφερόμενο για τη λήψη αντιγράφων των 75 Όπως οι διατάξεις αυτές έχουν τροποποιηθεί με την παράγραφο 9 του άρθρου 13 του Ν.3853/ Όπως έχει τροποποιηθεί με το άρθρο 13 παρ. 12 του Ν.3853/2010 (ΦΕΚ 90 Α ) και αντικαταστάθηκε ως άνω με το άρθρο 118 παρ. 4 του Ν.4072/2012 (ΦΕΚ 86/τ. Α / ). 77 Αιτιολογική Έκθεση Ν.3419/ Το άρθρο 16 του Ν.3419/2005, όπως είχε τροποποιηθεί με την παράγραφο 13 άρθρου 13 του Ν.3853/2010 (ΦΕΚ 90 Α ) και την παράγραφο 2 άρθρου 15 του Ν.4038/2012 (ΦΕΚ 14 Α ), αντικαταστάθηκε με το άρθρο 10 παρ. 3 του Ν.4155/2013 (ΦΕΚ 120/τ. Α / ). 59

60 καταχωρήσεων στο Γ.Ε.ΜΗ. για τα οποίες προβλέπεται δημόσια πρόσβαση, των πιστοποιητικών και των δημόσια προσβάσιμων εγγράφων, που τηρούνται στο φάκελο του υπόχρεου. Με τον τρόπο αυτό, διευκολύνεται η εξ αποστάσεως έρευνα από τις υπηρεσίες του Γ.Ε.ΜΗ. με την καταβολή ελάχιστου τέλους, για την ενημέρωση του ενδιαφερομένου. Η δημοσιότητα του Γ.Ε.ΜΗ. πραγματοποιείται με: α) την καταχώρηση, αρχική ή μεταγενέστερη, στο Γ.Ε.ΜΗ., β) τη δημοσίευση στο διαδικτυακό τόπο του Γ.Ε.ΜΗ. από την Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ., γ) τη δημοσίευση στο διαδικτυακό τόπο του «Εθνικού Δελτίου Εμπορικής Δημοσιότητας», δηλαδή σε ειδικό κατάλογο του Γ.Ε.ΜΗ. και δ) ειδικές καταχωρήσεις δημοσίευσης ειδικότερου χαρακτήρα. Η απλοποίηση του τυπικού πλαισίου άσκησης της εμπορικής δραστηριότητας η οποία αναμένεται να επιτευχθεί με τη λειτουργία του Γ.Ε.ΜΗ. 79 στοχεύει να έχει εκτός των άλλων σαν αποτέλεσμα: Την εγκαθίδρυση καθεστώτος διαφάνειας της άσκησης της εμπορικής δραστηριότητας. Την εμπέδωση της ασφάλειας των εν γένει συναλλαγών. Την εξυπηρέτηση της δημοσιότητας της εμπορικής δραστηριότητας κατά το πλέον πρόσφορο και επιθυμητό τρόπο. Την εξασφάλιση προϋποθέσεων άσκησης και προστασίας της νόμιμης εμπορικής δραστηριότητας. Την καταπολέμηση της γραφειοκρατίας με την εισαγωγή σύγχρονων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών. Την εξασφάλιση της δυνατότητας ταχείας εξυπηρέτησης επιχειρήσεων και πολιτών με διαδικασίες μια στάσης και την υλοποίηση των επιταγών του άρθρου 6 του Ν3242/2004. Την καθιέρωση απλοποιημένου και ελκυστικού πλαισίου υποδοχής οργανωμένων εμπορικών δραστηριοτήτων από κράτη μέλη της Ε.Ε. και τρίτες χώρες. Επιπλέον, η υλοποίηση του Γ.Ε.ΜΗ. θα οδηγήσει σε σημαντικά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη 80 όπως περιγράφονται παρακάτω: 79 Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, Επιχείρηση σε Μία Μέρα-σε Ένα Σημείο», Υπηρεσίες μίας Στάσης για τη σύσταση επιχειρήσεων & Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ). 60

61 Ευέλικτη και γρήγορη παρακολούθηση των εμπορικών επιχειρήσεων. Η παρακολούθηση αυτή αφορά την καταγραφή και αυτόματη ενημέρωση των μεταβολών όλων των εταιρικών μορφών (σύστασή τους, καταστατικά, Μετοχικό Κεφάλαιο κλπ) όσο και την λεπτομερή καταγραφή των οικονομικών αποτελεσμάτων και υποχρεώσεων των επιχειρήσεων. Η καταγραφή των παραπάνω στοιχείων οδηγούν στην της ιστορικότητας της επιχείρησης με αποτέλεσμα την διαχρονική παρακολούθηση των μεταβολών (ιστορικότητα). Γρήγορη έκδοση εγγράφων (βεβαιώσεων) οι οποίες εύκολα μπορούν να τυποποιηθούν και να εξαχθούν από τις πληροφορίες που βρίσκονται στη βάση δεδομένων. Έτσι μπορεί να ξεπεραστεί το σημαντικό πρόβλημα πληροφόρησης των φορέων σε σχέση με τα στοιχεία που ζητούνται από τα Υπουργεία και άλλους φορείς, βοηθώντας έτσι στην αποτελεσματική και γρήγορη χρήση των στοιχείων αυτών από τους φορείς. Παρακολούθηση από πλευράς της αρμόδιας υπηρεσίας της αξιοπιστίας των στοιχείων των Ανώνυμων Εταιρειών σε σχέση με την τήρηση των υποχρεώσεών τους με βάση την ισχύουσα Νομοθεσία. Το παραπάνω σε σχέση με την ολοκληρωμένη εικόνα των Ανώνυμων Εταιριών αλλά και των υπολοίπων μορφών επιχειρήσεων (ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ, ατομικές, κα), διευκολύνει σημαντικά την διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικές με τις επιχειρήσεις γενικά αλλά και με συγκεκριμένες επιχειρήσεις ιδιαίτερα. Η άσκηση του ελέγχου και των αποφάσεων για κάθε επιχείρηση, μπορεί εύκολα να προκύψει από τους αρμόδιους για κάθε τομέα φορείς του Δημοσίου με την υλοποίηση και χρήση ενιαίας τράπεζας δεδομένων (Data Bank) η οποία θα χρησιμοποιηθεί για την ανταλλαγή συνολικής Πληροφόρησης στους αντίστοιχους φορείς και ενδιαφερόμενους. Έκδοση στατιστικών στοιχείων τα οποία θα δείχνουν επακριβώς την συνολική πορεία των επιχειρήσεων σε συγκεκριμένους τομείς. Τα δεδομένα αυτά θα βοηθήσουν σημαντικά στον καθορισμό της πολιτικής από μέρους του κράτους για εντοπισμό κριτηρίων και μεθοδολογιών που θα βοηθήσουν στην σωστή κατανομή των παροχών στον τομέα των Α.Ε. 80 Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών, Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. 61

62 Συνέργεια με άλλα έργα του δημόσιου τομέα για την ουσιαστικότερη αξιοποίηση των πληροφοριών μεταξύ των διαφόρων δημόσιων υπηρεσιών καθώς και την ενεργοποίηση και αξιοποίηση των υποδομών του δημοσίου για την επίτευξη οικονομιών κλίμακας αλλά και τελικά καλύτερης εξυπηρέτησης του πολίτη. Υποχρέωση Εμπόρου Οι έμποροι-φυσικά πρόσωπα ανήκουν στη κατηγορία των δυνητικά (προαιρετικά) υπόχρεων. Οι δυνητικά υπόχρεοι αυτοαπογραφής της περ. 5 του άρθρου 1 της Κ1-941 οικ./2012 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει πρέπει να απογραφούν από 1/11/2012 έως 30/12/2012. Η αυτοαπογραφή των δυνητικά υπόχρεων μπορεί να γίνει είτε ηλεκτρονικά είτε μέσω της κατά περίπτωση αρμόδιας Υπηρεσίας Γ.Ε.ΜΗ. Σε κάθε περίπτωση, η Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. μπορεί να καλέσει τους δυνητικά υπόχρεους αυτοαπογραφής εντός πέντε (5) μηνών από την παρέλευση της προθεσμίας που ορίζεται στην παρ. 3 του άρθρου 2 της Κ1-941οικ./2012 να επιβεβαιώσουν τα στοιχεία που έχουν ήδη καταχωριστεί στη Μερίδα τους, δηλ από 1/1/2013 έως 31/5/2013. Εάν οι δυνητικά υπόχρεοι αυτοαπογραφής 81 δεν ανταποκριθούν στην πρόσκληση της αρμόδιας υπηρεσίας Γ.Ε.ΜΗ. και δεν έχουν ήδη προβεί οι ίδιοι στις ενέργειες της αυτοαπογραφής, θεωρείται παράλειψη εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ. και επισύρει τις κυρώσεις του άρθρου 17 του ν. 3419/2005, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, ήτοι πρόστιμο από 600 έως ευρώ ανάλογα με τη βαρύτητα και τη συχνότητα της παράβαση. Αν σχετική πρόσκληση δεν απευθυνθεί, όλοι οι δυνητικά αυτοαπογραφόμενοι θεωρούνται εγγεγραμμένοι στο Γ.Ε.ΜΗ. από την παρέλευση της ως άνω προθεσμίας (δηλ. από την 30/12/2012) και διορθώσεις των καταχωρισθέντων στοιχείων γίνονται σύμφωνα με το άρθρο 9 του ν. 3419/2005. Σε κάθε περίπτωση επισημαίνεται στα φυσικά πρόσωπα που είναι υπόχρεοι εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ. Ενδεχόμενα Προβλήματα 82 1) Συνεχής επιμόρφωση και εκπαίδευση του προσωπικού των επιμελητηρίων: παρά την τεχνογνωσία την οποία διαθέτει το υφιστάμενο επιμελητηριακό στελεχιακό δυναμικό, ο περιορισμένος αριθμός του καθιστά επιβεβλημένη την εξειδίκευσή του σε νέες βελτιούμενες διαδικασίες. 81 Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, Επιχείρηση σε Μία Μέρα-σε Ένα Σημείο», Υπηρεσίες μίας Στάσης για τη σύσταση επιχειρήσεων & Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ). 82 Εμπορικό & Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών, Υπηρεσία Γ.Ε.ΜΗ. 62

63 2) Καθιέρωση ενιαίων εντύπων για το σύνολο των λειτουργιών των επιμελητηρίων με βαρύτητα στην εισαγωγή κάθε απλοποίησης των διαδικασιών καταχωρήσεων για να περιοριστεί η φυσική παρουσία των συναλλασσόμενων στα επιμελητήρια. 3) Τροποποίηση υφιστάμενου κανονιστικού πλαισίου ΓΕΜΗ και ιδιαίτερα αυτών που αφορούν στις Α.Ε., προκειμένου να επιτευχθεί ο περιορισμός των υποβαλλόμενων εγγράφων, δηλώσεων, εξουσιοδοτήσεων και η απλοποίηση των κειμένων τους (πέραν των προτυποποιημένων καταστατικών) σε συνδυασμό με την καθιέρωση της πλήρους δυνατότητας ηλεκτρονικής υποβολής και διαβίβασηςστους αρμόδιους φορείς. 4) Εξορθολογισμός του τρόπου διαχείρισης της λειτουργίας του ΓΕΜΗ με μηχανογραφική διασύνδεση Μητρώων Επιμελητηρίων - ΓΕΜΗ. 5) Δυνατότητα ηλεκτρονικής επικοινωνίας των εμπλεκόμενων φορέων με τα μηχανογραφικά συστήματα των επιμελητηρίων. 6) Ασυμβατότητα ύπαρξης προστίμων σε σχέση με τις ασφυκτικές προθεσμίες των ΔΟΥ σε περιπτώσεις εκπρόθεσμης υποβολής των σχετικών στοιχείων. 7) Προετοιμασία ΓΕΜΗ να δεχθεί μεγαλύτερο όγκο δεδομένων ώστε οι επιχειρήσεις να προχωρήσουν σταδιακά στην ανάρτηση των οικονομικών τους καταστάσεων (ισολογισμών) χωρίς προβλήματα. 8) Νομοθετικό κενό στη μετατροπή διαφόρων μορφών εταιρειών Ο.Ε., Ε.Ε., ΕΠΕ & Α.Ε. σε ΙΚΕ, καθώς και εγγραφής πολυεθνικών επιχειρήσεων χωρίς ελληνικό ΑΦΜ & φυσική έδρα στην Ελλάδα. 9) Επισημαίνεται ότι, παρά τις υφιστάμενες δυσχέρειες και τον τεράστιο όγκο δουλειάς που υποδέχονται, οι υπηρεσίες μητρώου του ΕΒΕΠ διαχειρίζονται, πέραν του ικανοποιητικού, τις εξαιρετικά αυξημένες απαιτήσεις εξυπηρέτησης. 10) Το ΓΕΜΗ στο ΕΒΕΠ σε καμία περίπτωση δεν υπολειτουργεί, αντίθετα είναι ικανό και αντιμετωπίζει μέχρι και σήμερα τα νέα δεδομένα, στο πλαίσιο μιας διαχειρίσιμης κατάστασης με στόχο την όσον το δυνατόν ταχύτερη διευκόλυνση των επιχειρήσεων. 63

64 4.8. Λοιπές ρυθμιστικές προβλέψεις για το Γ.Ε.ΜΗ. στον Ν.3419/2005 Με τις διατάξεις του άρθρου 17 του Ν.3419/2005 προβλέπονται διοικητικές κυρώσεις κατά των υπόχρεων και των νόμιμων εκπροσώπων τους, σε περίπτωση παράβασης των κείμενων διατάξεων. Σημειώνεται ότι τα επιβαλλόμενα πρόστιμα πρέπει να βρίσκονται σε αναλογία με τη βαρύτητα και τη συχνότητα στην πράξη, σύμφωνα με την αρχή της αναγκαιότητας, ενώ συνιστούν έσοδο της αρμόδιας υπηρεσίας του Γ.Ε.ΜΗ. Το άρθρο 18 του Ν.3419/2005 αναφέρεται στην έναρξη λειτουργίας του Γ.Ε.ΜΗ., που είχε προσδιοριστεί αρχικά για την 1 η Ιανουαρίου του 2007, ωστόσο είχε προβλεφθεί ότι με Απόφαση του Υπουργού Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού ήταν δυνατή η παράταση της προθεσμίας για την έναρξη λειτουργίας του θεσμού. Όντως, η νομοθετική εξουσιοδότηση αξιοποιήθηκε με συστηματικό τρόπο, αφού δόθηκαν αλλεπάλληλες παρατάσεις στην προθεσμία, ώστε να προετοιμαστεί το σύστημα για την προσαρμογή της πραγματικότητας στις απαιτήσεις του συστήματος. Τονίζεται δε ότι, μετά τη θέση σε ισχύ του Γ.Ε.ΜΗ. ουδεμία άλλη καταχώρηση σε άλλα Μητρώο για τους υπόχρεους του Ν.3419/2005 δεν νοείται ισχυρή. 64

65 5. Γενικά χαρακτηριστικά του Γενικού Εμπορικού Μητρώου Το βασικό χαρακτηριστικό του Γ.Ε.ΜΗ. είναι το γεγονός ότι αρμόδια αρχή, υπεύθυνη για την τήρηση του Μητρώου όλων των μορφών επιχειρήσεων θα είναι η Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή (Γ.Γ.Ε.) του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, δηλαδή ο υπεύθυνος του Μητρώου είναι η Κεντρική Διοίκηση, η οποία αναλαμβάνει τον κεντρικό συντονισμό για την οργάνωση και ομαλή λειτουργία του Γ.Ε.ΜΗ. Περαιτέρω, εμπλεκόμενοι στη διαχείριση του Εμπορικού Μητρώου θα είναι: α) τα Εμπορικά Επιμελητήρια που αναλαμβάνουν την εφαρμογή της διαδικασίας εισαγωγής των στοιχείων στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο και είναι υπεύθυνα για την πιστή εφαρμογή των κείμενων διατάξεων ως προς τις διαδικασίες έναρξης και μεταβολής της επιχειρηματικής δραστηριότητας, β) οι αρμόδιες Διευθύνσεις Ανωνύμων Εταιρειών και Πίστεως και Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή που συνιστούν το σημείο επαφής με τις επιχειρήσεις που εμπίπτουν στη δικαιοδοσία τους και γ) οι πρώην Νομαρχίες, οι οποίες διατηρούν το ρόλο και τις αρμοδιότητές τους, χωρίς να έρχονται σε επικοινωνία με το κοινό, αφού τα Επιμελητήρια αναλαμβάνουν το έργο της συγκέντρωσης και αποστολής των απαιτούμενων δικαιολογητικών προς έλεγχο των Ανωνύμων Εταιρειών από τη Διεύθυνση Ανωνύμων Εταιριών από τις Νομαρχίες. Συνοπτικά, η εισαγωγή του συστήματος του Γ.Ε.ΜΗ. φέρει τα εξής χαρακτηριστικά: α) Συμβάλλει στην αναβάθμιση των Εμπορικών Επιμελητηρίων, αφού αποτελούν το κύριο σημείο διεπαφής του Γ.Ε.ΜΗ., ενώ όλες οι διαδικασίες που αφορούν στις επιχειρηματικές δραστηριότητες σε όλη τη χώρα, από την έναρξη έως και τη διατήρηση των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων όλων των μορφών επιχειρήσεων, αποτελούν αντικείμενο των Επιμελητηρίων. β) Εξακολουθεί να λειτουργεί η δομή των Διευθύνσεων Ανωνύμων Εταιρειών και Πίστεως και Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων, ως σημεία κατάθεσης εγγράφων διαβαθμισμένης πρόσβασης που δεν μπορούν να δημοσιοποιηθούν προς τα Επιμελητήρια. γ) Διατηρείται η ελεγκτική αρμοδιότητα των πρώην Νομαρχιών, αλλά χωρίς άμεση επαφή με τους ενδιαφερομένους αναφορικά με το Γ.Ε.ΜΗ. 65

66 δ) Δεν συντρέχει ανάγκη εμπλοκής των Πρωτοδικείων 83 της χώρας για διαδικασίες που δεν απαιτούν δικαστικές αποφάσεις. ε) Απλοποιείται η διαδικασία πληρωμής φόρων, παραβόλων και άλλων εξόδων αναφορικά με την έναρξη και μεταβολή της επιχειρηματικής δραστηριότητας, αφού η πληρωμή των εισφορών πραγματοποιείται πριν την έναρξη της οποιασδήποτε εργασίας στα δημόσια ταμεία ή τις τράπεζες, εκτός από την περίπτωση της συνδρομής στα Εμπορικά Επιμελητήρια. Συνολικά, το Γ.Ε.ΜΗ. συνιστά ένα μοντέλο λειτουργίας που αποβλέπει στην ολοκλήρωση των διαδικασιών για τη δημιουργία ενός ενιαίου συστήματος εμπορικού μητρώου για το σύνολο των επιχειρηματικών μορφωμάτων της χώρας. Απαραίτητη προϋπόθεση για την επίτευξη του στόχου είναι η θεσμική και τεχνολογική παρέμβαση για την ομαλή μετάβαση στο νέο αυτό μοντέλο. Κεντρικό χαρακτηριστικό του Γ.Ε.ΜΗ. είναι η προσπάθεια για την ελαχιστοποίηση διεπαφής των δημοσίων υπηρεσιών με το κοινό, ιδίως τον επιχειρηματικό κόσμο, με στόχο την προσήλωση των δημοσίων υπηρεσιών που σχετίζονται με τη λειτουργία του Γ.Ε.ΜΗ. στη συγκέντρωση των απαιτούμενων δεδομένων και την αποτελεσματική άσκηση των ελεγκτικών τους αρμοδιοτήτων. 83 Έτσι, καταργείται η υποχρέωση των Πρωτοδικείων να διατηρούν αρχείο για ορισμένες κατηγορίες επιχειρήσεων και μεταφέρεται η εν λόγω αρμοδιότητα στα Εμπορικά Επιμελητήρια, ώστε να δημιουργείται σημείο διεπαφής μεταξύ των εμπλεκομένων φορέων και των επιχειρήσεων, εκτός από τις επιχειρήσεις που εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των Διευθύνσεων Ανωνύμων Εταιρειών και Πίστεως και Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή. 66

67 6. Αξιολόγηση της οργάνωσης και λειτουργίας του Γενικού Εμπορικού Μητρώου Η μεταρρύθμιση που επήλθε με τη θεσμοθέτηση του Γενικού Εμπορικού Μητρώου στη χώρα μας επέφερε τον περιορισμό του κόστους για τις επιχειρήσεις αλλά και τη μείωση του διοικητικού κόστους για τους εμπλεκόμενους δημόσιους φορείς. Η Ελλάδα, κατόπιν των μεταρρυθμίσεων που μεσολάβησαν στη νομοθεσία για το Γενικό Εμπορικό Μητρώο και τα Επιμελητήρια το 2014, συγκαταλέγεται μεταξύ των χωρών με τα χαμηλότερα τέλη εγγραφής και καταχώρησης στοιχείων και μεταβολών στο εμπορικό μητρώο 84. Το γεγονός αυτό συνετέλεσε στη δραματική μείωση του κόστους για τις επιχειρήσεις, ιδίως λόγω του γεγονότος ότι η ηλεκτρονική υποβολή των δικαιολογητικών για εγγραφή στο Γ.Ε.ΜΗ. συνέβαλε στη μείωση των εργατοωρών που απαιτούνταν για τη δια ζώσης υποβολής τους. Συγκεκριμένα, από το 2014 το κόστος εγγραφής στο Γ.Ε.ΜΗ. περιορίζεται στα 10 ευρώ, ανεξαρτήτως του είδους της επιχειρήσεις, κόστος που είναι από τα πλέον ανταγωνιστικά στο σύνολο της Ευρώπης 85. Μάλιστα, στη μείωση του κόστους για τις επιχειρήσεις συνέβαλε καθοριστικά και η κατάργηση της υποχρέωσης δημοσίευσης των ισολογισμών στον Τύπο και στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, με τη δημοσίευσή τους πλέον στο Γ.Ε.ΜΗ., αλλά η κατάργηση δημοσίευσης άλλων εγγράφων δημοσιότητας, όπως οι τροποποιήσεις καταστατικού, οι ανακοινώσεις γενικών συνελεύσεων, οι αποφάσεις για την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου, οι μεταβολές των διοικητικών συμβουλίων, κ.ά. 86 Βεβαίως, στην Ελλάδα προβλέπεται η καταβολής τέλους τήρησης μερίδας στο Γ.Ε.ΜΗ. που ανέρχεται σε κόστος ύψους ευρώ σε ετήσια βάση, 84 Μανιφάβα, Δ., Πως το ΓΕΜΗ μείωσε το κόστος των επιχειρήσεων, άρθρο δημοσιευμένο σε εφημερίδα «Καθημερινή», Διαθέσιμο σε: 85 Στην Εσθονία το κόστος ανέρχεται σε 4 ευρώ, ενώ για τις κεφαλαιουχικές εταιρίες ανέρχεται σε 18 ευρώ. Επίσης, στο Ηνωμένο Βασίλειο το κόστος εγγραφής αφορά μόνο στις κεφαλαιουχικές εταιρίες για τις οποίες προβλέπονται μόλις 15 ευρώ για την ηλεκτρονική εγγραφή και 50 ευρώ για κατάθεση δικαιολογητικών δια ζώσης. Από την άλλη πλευρά, άλλες χώρες παρουσιάζουν εξαιρετικά μεγάλο κόστος εγγραφής, όπως η Μάλτα ( ευρώ), η Φιλανδία (380 ευρώ), η Ιρλανδία (100 ευρώ), η Κύπρος (175 ευρώ και γρηγορόσημο εγγραφής ύψους 100 ευρώ), η Βουλγαρία ( ευρώ). 86 Παλαιότερα το κόστος για αυτές τις καταχωρήσεις λ.χ. για μία Ε.Π.Ε. ανερχόταν σε 147 για τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, ενώ πλέον η καταχώρηση στο Γ.Ε.ΜΗ. ανέρχεται σε 10 μόλις ευρώ. Αντίστοιχα, στη Γερμανία το κόστος για τη δημοσίευση οικονομικών καταστάσεων ανέρχεται σε 35 ευρώ, στη Γαλλία σε ευρώ, στην Ιταλία σε ευρώ και στη Μάλτα σε ευρώ. 67

68 ανάλογα με τη νομική μορφή της επιχείρησης, στοιχείο που απουσιάζει από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες. Παράλληλα, όπως έχει ήδη τονισθεί, το Γ.Ε.ΜΗ. συμβάλλει τα μέγιστα στον περιορισμό του διοικητικού κόστους για τους εμπλεκόμενους δημόσιους φορείς, αφού μειώνεται ο χρόνος εξυπηρέτησης των εκπροσώπων των επιχειρήσεων, ενώ παράλληλα ο διοικητικός χρόνος αφιερώνεται στη διεκπεραίωση διοικητικών εργασιών. Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Οικονομίας, Υποδομών, Ναυτιλίας και Τουρισμού, 87 μέχρι την εισαγωγή του Γ.Ε.ΜΗ., η Ελλάδα κατατασσόταν 149 η μεταξύ 183 κρατών ως προς το δείκτη αξιολόγησης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και των διαδικασιών για τη σύσταση μίας επιχείρησης (starting a business), στο πλαίσιο της ετήσιας Έκθεσης της Παγκόσμιας Τράπεζας Doing Business. Βάσει αυτής της έκθεσης, απαιτούνταν 9 διαφορετικές συναλλαγές/ διαδικασίες για τη σύσταση Ο.Ε. και Ε.Ε., 11 διαφορετικές συναλλαγές/ διαδικασίες για τη σύσταση Ε.Π.Ε. και Α.Ε. και 5-38 ημέρες για την ολοκλήρωση της διαδικασίας σύστασης. Πίνακας 5: Καταγραφή κόστους προ Υπηρεσιών Μίας Στάσης και μετά τη λειτουργία Υπηρεσιών Μίας Στάσης αναφορικά με τη σύσταση μίας Ε.Π.Ε. με κεφάλαιο 4,500 ευρώ στο ΕΒΕΑ 88 Σημειώνεται ότι η μείωση του κόστους είναι ενδεικτική, αφού κάθε Επιμελητήριο, στο πλαίσιο της αυτοδιοίκητης μορφής του, υιοθετεί διαφορετική πολιτική παραβόλων για τις εγγραφές και ορισμένα τέλη υπολογίζονται ως ποσοστό επί του κεφαλαίου. 87 Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, Επιχείρηση σε Μία Μέρα-σε Ένα Σημείο», Υπηρεσίες μίας Στάσης για τη σύσταση επιχειρήσεων & Γενικό Εμπορικό Μητρώο (ΓΕΜΗ). 88 Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, όπ.π. 68

69 Πίνακας 6: Μείωση κόστους σύστασης επιχειρήσεων 89 Ειδικότερα, ως Υπηρεσία Μίας Στάσης 90, το Γ.Ε.ΜΗ., συμβάλλει αποφασιστικά στην απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών σύστασης και λειτουργίας κάθε μορφής εμπορικής εταιρίας στην Ελλάδα: - Μειώνοντας δραματικά τα προσκόμματα που δυσχέραιναν την έναρξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας και απέτρεπαν τους νέους επιχειρηματίες να αναλάβουν επιχειρηματικές πρωτοβουλίες. - Εξοικονομώντας χρόνο και χρήμα για τον νέο επιχειρηματία. - Απαλλάσσοντας τη δημόσια διοίκηση από αξιόλογο διοικητικό βάρος. - Αντιμετωπίζοντας φαινόμενα διαφθοράς που είχαν ευνοηθεί από την πολυπλοκότητα του διοικητικού μηχανισμού αλλά και την ανάπτυξη προσωπικής συνδιαλλαγής με τη δημόσια διοίκηση. - Δημιουργώντας ένα ηλεκτρονικό δίκτυο συνεργασίας και διαλειτουργικότητας μεταξύ πολλών υπηρεσιών, μέσω αυτοματοποιημένων διαδικασιών, χωρίς σημαντική εμπλοκή του ανθρώπινου παράγοντα, με 89 Πηγή: Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας. 90 Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας, όπ.π. 69

70 απώτερο στόχο την εξυπηρέτηση τόσο των πολιτών όσο και των επιχειρήσεων. - Διευρύνοντας τον αριθμό των δημόσιων λειτουργών που αποκτούν πρόσβαση σε ανοικτές βάσεις δεδομένων, πρακτική που μπορεί να αποτελέσει υπόδειγμα διοικητικής δράσης και σε άλλους τομείς. - Παρέχοντας τη δυνατότητα αποπληρωμής των τελών μέσω του τραπεζικού συστήματος. - Απλοποιώντας τη διαδικασία με την υποβολή μόνο μίας αίτησης και των απαιτούμενων συγκεκριμένων στοιχείων σε έναν τόπο και σε μία ημέρα, τα οποία αναρτώνται ηλεκτρονικά, ώστε να ελέγχονται τόσο από τον υπόχρεο όσο και από τους πολίτες και τους δημόσιους φορείς. - Αποκτώντας μία και μοναδική επιχειρηματική ταυτότητα. - Παρέχοντας εμπορική δημοσιότητα και διαφάνεια. - Επιτρέποντας τη διενέργεια στατιστικής παρακολούθησης και μελέτης της επιχειρηματικής δραστηριότητας στην Ελλάδα, ανά περιοχή και αντικείμενο. - Παρέχοντας εξωστρέφεια στην οικονομία και ενδυναμώνοντας τη ψηφιακή οικονομία, ιδίως σε επίπεδο επιχειρήσεων. 70

71 Εικόνα 1: Διαδικασία σύστασης επιχείρησης προ Γ.Ε.ΜΗ. και Υ.Μ.Σ. 91 Εικόνα 2: Κατάσταση για τη σύσταση επιχείρησης μετά τη δημιουργία του Γ.Ε.ΜΗ. και των Υ.Μ.Σ Πηγή: Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας. 92 Πηγή: Υπουργείο Περιφερειακής Ανάπτυξης & Ανταγωνιστικότητας. 71