Medical Express. Έτος 19ο / Τεύχος 186 / ΙΟΥΝΙΟΣ Βλ. σελίδες >>>

Transcript

1 Medical Express Έτος 19ο / Τεύχος 186 / ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 ΠΛΗΡΩΜΕΝΟ ΤΕΛΟΣ Ταχ. Γραφείο KEMΠA Αριθμός Άδειας 385/1989 (X+7) EKΔOTΩN EΦHMEPIΔEΣ ΠEPIOΔIKA ISSN Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΓΛΥΦΑΔΑ info@pitsilidis.gr Βλ. σελίδες >>>

2 MEDICAL_186 6/1/10 3:16 PM Page 3

3 MEDICAL_186 6/1/10 3:16 PM Page 4

4 MEDICAL_186 6/1/10 3:16 PM Page 5

5 MEDICAL_186 6/1/10 3:16 PM Page 6

6 MEDICAL_186 6/1/10 3:16 PM Page 7

7 MEDICAL_186 6/1/10 3:17 PM Page 8 Π Ε Ρ Ι Ε Χ Ο Μ Ε Ν Α Medical Express ΙΔΙOΚΤΗΣΙΑ Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε., Αγ. Νικολάου 102, Γλυφάδα, τηλ.: , Fax: , info@pitsilidis.gr 8 42 ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΙΑΤΡΙΚΗ Παρέμβαση στη μοίρα 10 EDITORIAL Μπορούμε; Κι αν όχι, τι; 12 ΕΞΕΡΧΟΜΕΝΑ Ήρεμα πατριώτη! 14 ΜΗΝΑΣ ΗΤΑΝ ΚΑΙ ΠΕΡΑΣΕ Και...σε καλή μεριά! 16 ΙΔΕΕΣ & ΣΚΕΨΕΙΣ «Καλλικράτης» και στην Υγεία 20 Κι όμως... Είναι αποδοτικά! 22 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ 26 ΣΥΝΕΝΤΕΥΞH ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΕΛΛΗΣ «Οι κίνδυνοι για τον ασθενή και την οικονομία είναι ορατοί» 32 ΙΩΑΝΝΗΣ ΖΕΡΒΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ «Η επαναμεταμόσχευση ιστών ωοθήκης «διατηρεί» την ελπίδα 36 ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑ ΧΡΟΝΙΑ ΦΛΕΒΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΚΑΤΩ ΑΚΡΩΝ: Νέα ολοκληρωμένη λύση 42 ΣΥΝΤΟΜΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 44 ΚΩΔΙΚΟΣ: 1985 ΕΚΔOΤΗΣ Mιχάλης Πιτσιλίδης, Λ. Πορφύρα 11, Bούλα ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Nινέττα Βατικιώτη ΔIEYΘYΝΤΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ Θεόδουλος Παπαβασιλείου ΕΠΙΣΤΗΜOΝΙΚH ΔIEYΘYΝΣΗ Κωνσταντίνος Σπίγγος Μιχάλης Πιτσιλίδης OΙΚONOMΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ Γιώργος Παναγόπουλος ART DIRECTOR Βιργινία Κάππα ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Θεόδουλος Παπαβασιλείου, Νεκταρία Καρακώστα, Έλενα Κιουρκτσή, Φωτεινή Βελέντζα ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ Σπύρος Τζωρτζίνης ΥΠΟΔΟΧΗ ΔΙΑΦΗΜΙΣΗΣ Σοφία Κολοβού ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Όλγα Κοσσυβάκη ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟ Σταμάτης Κωνσταντάτος ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ Μιχάλης Αιγινίτης Ανυπόγραφα άρθρα: Copyright Medicart SA Αποκλειστικά δικαιώματα για την Ελλάδα Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΟ «Φαρμακερές» εξελίξεις / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 186 / IOYNIOΣ 2010

8 MEDICAL_186 6/1/10 3:17 PM Page 9 Vesicare Vesicare Astellas Pharmaceuticals A.E.B.E.

9 MEDICAL_186 6/1/10 3:17 PM Page 10 Σ Χ Ε Τ Ι Κ Α Μ Ε Τ Η Ν Ι Α Τ Ρ Ι Κ Η Παρέμβαση στη μοίρα Όπως διηγείται ο Φρέντυ Γερμανός στο βιβλίο του για την Έλλη Λαμπέτη, η μεγάλη Ελληνίδα ηθοποιός, θορυβημένη από τη διαδοχική προσβολή τεσσάρων αδελφών της από καρκίνο του μαστού, επισκέφθηκε το 1965 ένα γιατρό της περιοχής του Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης για να τον ρωτήσει ποια πιθανότητα είχε να εμφανίσει κι εκείνη τον ίδιο καρκίνο. «Ογδόντα τοις εκατό», ήταν η απάντηση του γιατρού. «Τι μπορώ να κάνω για να τον προλάβω;», ρώτησε ψύχραιμα η Λαμπέτη. Ο γιατρός της μίλησε τότε για μια ρηξικέλευθη μέθοδο που εφάρμοζε ένας Νεοϋορκέζος χειρουργός: την προληπτική αφαίρεση και των δυο μαστών. Αποφασισμένη να πληρώσει το τίμημα για να σώσει τη ζωή της, η Λαμπέτη έκλεισε ραντεβού με το χειρουργό. Μα όταν την άλλη μέρα πήγε στο ραντεβού της, μια δακρυσμένη νοσοκόμα της ανήγγειλε ότι ο άνθρωπος στον οποίο είχε εναποθέσει τις ελπίδες της είχε πεθάνει ξαφνικά το προηγούμενο βράδυ. Η προσπάθεια της Λαμπέτη να παρέμβει στη μοίρα της είχε αποτύχει. Τρία χρόνια αργότερα υποβλήθηκε σε μαστεκτομή για καρκίνο του μαστού στον «Ευαγγελισμό». Σήμερα που η αμφοτερόπλευρη μαστεκτομή έχει καθιερωθεί ως μέθοδος πρόληψης σε γυναίκες με οικογενή καρκίνο του μαστού, γνωρίζουμε ότι αν η Λαμπέτη είχε αφαιρέσει τους δυο μαστούς της το 1965, θα είχε γλιτώσει από τον καρκίνο με πιθανότητα 90%. Από τα πανάρχαια χρόνια, ο άνθρωπος αναζητά τρόπους που θα του αποκαλύψουν τι του επιφυλάσσει το μέλλον με την ελπίδα ότι θα μπορέσει έτσι να αποτρέψει τα επερχόμενα δεινά. Στις μέρες μας, το θυσιαστικό βωμό των αρχαίων έχει αντικαταστήσει το εργαστήριο γενετικής. Αντί να «ετάζουν καρδίας και νεφρούς», οι σύγχρονοι μάντεις της προβλεπτικής γενετικής ερευνούν το γενετικό υλικό του ανθρώπου αναζητώντας σημάδια για τη μελλοντική εμφάνιση κάποιας νόσου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο καρκίνος του μαστού που εμφανίζεται σε γυναίκες της ίδιας οικογένειας. Απο τον Θ. Μουντοκαλάκη, Ομότιμο Καθηγητή Παθολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Στις περιπτώσεις αυτές, η μελλοντική εμφάνιση του καρκίνου προαναγγέλλεται από ειδική μετάλλαξη ενός προστατευτικού γονιδίου -μετάλλαξη που μπορεί να ανιχνευθεί με σύγχρονες τεχνικές μοριακής βιολογίας και που πρέπει να βάραινε πάνω στη Λαμπέτη και τις τέσσερις αδελφές της σαν προδιαγεγραμμένη μοίρα. Η προληπτική αμφοτερόπλευρη μαστεκτομή, η στενή παρακολούθηση για την έγκαιρη διάγνωση καρκίνων επιδεκτικών οριστικής θεραπείας και η διακοπή της κύησης όταν γενετικό υλικό από το έμβρυο δείχνει ότι το παιδί που θα γεννηθεί θα πάσχει από βαριά νοητική καθυστέρηση ή σοβαρή οργανική ανεπάρκεια είναι μερικά από τα μέτρα πρόληψης στη λήψη των οποίων μπορεί να οδηγήσουν τα αποτελέσματα του γενετικού ελέγχου. Υπάρχουν, όμως, πολλές γενετικά προβλέψιμες παθήσεις για τις οποίες δεν είναι δυνατή οποιαδήποτε πρόληψη. Και τότε γεννάται το ερώτημα: Για ποιο λόγο θα πρέπει να γνωρίζει κάποιος εκ των προτέρων μια δυστυχία που τον περιμένει στη ζωή του όταν δεν μπορεί να κάνει κάτι για να την αποτρέψει; Δεν τηρούν όλοι οι άνθρωποι την ίδια στάση απέναντι σ αυτό το θέμα. Αν και οι περισσότεροι αρνούνται να μάθουν επειδή δεν μπορούν να αντέξουν το άγχος που συνεπάγεται μια τέτοια γνώση, μερικοί προτιμούν να γνωρίζουν το μέλλον τους όσο δυσάρεστο κι αν είναι. Σε αντίθεση με τον Αϊνστάιν που έλεγε ότι «η επιστήμη μπορεί να προσδιορίσει μόνο αυτό που υπάρχει σήμερα και όχι αυτό που θα γίνει», η σύγχρονη γενετική είναι συχνά σε θέση να προλέγει το μέλλον. Κι η δυνατότητα αυτή δημιουργεί πρωτόγνωρα ηθικά διλήμματα. Εξ ορισμού, σε κάθε δίλημμα υπάρχουν δυο διαμετρικά αντίθετες προτάσεις κάθε μια από τις οποίες μπορεί να υποστηριχθεί με εξ ίσου πειστικά επιχειρήματα. Ορισμένες, όμως, ηθικές αρχές παραμένουν αδιαμφισβήτητες. Μια από τις σπουδαιότερες είναι η αρχή της αυτονομίας, σύμφωνα με την οποία κάθε άνθρωπος έχει το δικαίωμα να παίρνει αβίαστα αποφάσεις για θέματα που τον αφορούν. Με την προϋπόθεση, φυσικά, ότι θα έχει προηγουμένως ενημερωθεί με αντικειμενικότητα και σαφήνεια από κατάλληλα εκπαιδευμένους συμβούλους σε θέματα γενετικής. 10 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 186 / IOYNIOΣ 2010

10 MEDICAL_186 6/1/10 3:17 PM Page 11 Nέα ένδειξη στην ΠΑΥ λειτουργικής κατηγορίας II κατά ΠΟΥ Νέες ελπίδες στην Πνευμονική Αρτηριακή Υπέρταση (ΠΑΥ) Το REVATIO, ο αναστολέας της φωσφοδιεστεράσης 5 για τον οποίο υπάρχει εμπειρία για περισσότερα από ανθρωποέτη 1, ενδείκνυται σήμερα για χορήγηση σε ασθενείς με πνευμονική αρτηριακή υπέρταση (ΠΑΥ) λειτουργικής κατηγορίας II κατά ΠΟΥ, καθώς και σε ασθενείς με λειτουργική κατηγορία III. Revatio (sildenafil, ως κιτρικό άλας). Επικαλυμμένα με λεπτό υμένιο δισκία 20mg. Eνδείξεις: Θεραπεία ασθενών με πνευμονική αρτηριακή υπέρταση, κατηγορίας ΙΙ και ΙΙΙ σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, με στόχο τη βελτίωση ικανότητας για άσκηση. Έχει αποδειχθεί αποτελεσματικότητα στην πρωτοπαθή πνευμονική υπέρταση και στην πνευμονική υπέρταση που σχετίζεται με νοσήματα του συνδετικού ιστού. Αντενδείξεις: Υπερευαισθησία στην δραστική ουσία ή σε οποιοδήποτε από τα έκδοχα. Σύμφωνα με τη γνωστή επίδραση του επί της μεταβολικής οδού μονοξειδίου του αζώτου/κυκλικής μονοφωσφορικής γουανοσίνης (cgmp), το sildenafil έχει αποδειχτεί ότι ενισχύει το υποτασικό αποτέλεσμα των νιτρωδών και επομένως αντενδείκνυται η συγχορήγηση του με δότες μονοξειδίου του αζώτου (όπως το νιτρώδες αμύλιο) ή νιτρώδη σε οποιαδήποτε μορφή. Συνδυασμός με ισχυρούς αναστολείς CYP3A4 (π.χ. κετοκοναζόλη, ιτρακοναζόλη, ριτοναβίρη). Tο Revatio αντενδείκνυται σε ασθενείς με απώλεια της όρασης στον ένα οφθαλμό λόγω μη-αρτηριτιδικής πρόσθιας ισχαιμικής οπτικής νευροπάθειας (ΝΑΙΟΝ), ανεξάρτητα από το αν το συμβάν αυτό έχει συσχετισθεί ή όχι με προηγούμενη χορήγηση ενός αναστολέα της PDE5. Η ασφάλεια του sildenafil δεν έχει μελετηθεί στις παρακάτω ομάδες ασθενών και επομένως η χρήση του αντενδείκνυται: σοβαρή ηπατική ανεπάρκεια, πρόσφατο ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου ή εμφράγματος του μυοκαρδίου, σοβαρή υπόταση (αρτηριακή πίεση < 90/50mmHg) κατά την έναρξη. Ειδικές προειδοποιήσεις και προφυλάξεις κατά τη χρήση: Η αποτελεσματικότητα του Revatio δεν έχει τεκμηριωθεί σε ασθενείς με σοβαρή πνευμονική αρτηριακή υπέρταση (λειτουργική κατηγορία ΙV). Εάν η κλινική κατάσταση επιδεινωθεί, θα πρέπει να εξεταστούν άλλες θεραπείες, οι οποίες συνιστώνται στο σοβαρό στάδιο της ασθένειας (π.χ. epoprostenol). Η σχέση οφέλους/κινδύνου του sildenafil δεν έχει τεκμηριωθεί σε ασθενείς με πνευμονική αρτηριακή υπέρταση λειτουργικής κατηγορίας Ι. Δεν έχουν διεξαχθεί μελέτες σε σχετικές μορφές πνευμονικής αρτηριακής υπέρτασης εκτός από αυτές που σχετίζονται με νόσο του συνδετικού ιστού και χειρουργικής αποκατάστασης. Η ασφάλεια του sildenafil δεν έχει μελετηθεί σε ασθενείς: με γνωστές κληρονομικές εκφυλιστικές αμφιβληστροειδοπάθειες, όπως η μελαγχρωστική αμφιβληστροειδοπάθεια (μια μειονότης αυτών των ασθενών παρουσιάζουν γενετικές ανωμαλίες στις αμφιβληστροειδικές φωσφοδιεστεράσες), και επομένως η χρήση του δεν συνιστάται. Γενικά, οποιαδήποτε προσαρμογή της δόσης θα πρέπει να γίνεται μόνο μετά από προσεκτική αξιολόγηση της σχέσης οφέλους - κινδύνου. Πρέπει να εξετάζεται η μείωση της δοσολογίας σε 20mg δύο φορές ημερησίως, στους ασθενείς που λαμβάνουν μέτριας ισχύος αναστολείς του CYP3A4 όπως ερυθρομυκίνη ή σακουιναβίρη. Η μείωση της δοσολογίας σε 20mg μια φορά ημερησίως, συνιστάται σε περίπτωση συγχορήγησης ενδιάμεσης ισχύος αναστολέων του CYP3A4, όπως κλαριθρομυκίνη, τελιθρομυκίνη και νεφαζοδόνη. H συγχορήγηση ισχυρών αναστολέων του CYP3A4 (π.χ. κετοκοναζόλη, ιτρακοναζόλη, ριτοναβίρη) με το sildenafil για πνευμονική αρτηριακή υπέρταση αντενδείκνυται. Προσαρμογή της δόσης του sildenafil πιθανόν να χρειαστεί κατά τη συγχορήγηση ισχυρότερων επαγωγών του CYP3A4. Με τη συνταγογράφηση του sildenafil, ο γιατρός θα πρέπει να εξετάζει με προσοχή εάν ασθενείς με ορισμένες υποκείμενες νόσους θα μπορούσαν να επηρεασθούν δυσμενώς από την ήπια ως μέτρια αγγειοδιασταλτική επίδραση του sildenafil, για παράδειγμα ασθενείς με υπόταση, μειωμένο όγκο υγρών, σοβαρής μορφής αποφρακτικές παθήσεις της αριστεράς κοιλίας ή δυσλειτουργία του αυτόνομου συστήματος. Το sildenafil ενισχύει το υποτασικό αποτέλεσμα των νιτρικών, επομένως αντενδείκνυται η ταυτόχρονη χορήγησή του Revatio με νιτρικά. Μετά την κυκλοφορία του sildenafil στην αγορά για την ανδρική στυτική δυσλειτουργία, αναφέρθηκαν σοβαρά καρδιαγγειακά συμβάντα, συσχετιζόμενα με ταυτόχρονη χρήση του sildenafil, συμπεριλαμβανομένων των: εμφράγματος του μυοκαρδίου, ασταθούς στηθάγχης, αιφνίδιου καρδιακού θανάτου, κοιλιακής αρρυθμίας, αγγειακής εγκεφαλικής αιμορραγίας, παροδικού ισχαιμικού επεισοδίου, υπέρτασης και υπότασης. Οι περισσότεροι, αλλά όχι όλοι, από τους ασθενείς αυτούς είχαν προϋπάρχοντες καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου. Για πολλά από τα συμβάντα που αναφέρθηκε ότι συνέβησαν κατά τη διάρκεια σεξουαλικής επαφής ή αμέσως μετά από αυτή και για μερικά αναφέρθηκε ότι συνέβησαν μετά τη χρήση του sildenafil, χωρίς σεξουαλική δραστηριότητα. Δεν είναι δυνατόν να προσδιορισθεί εάν τα συμβάντα αυτά συσχετίζονται άμεσα με τους παράγοντες αυτούς ή με άλλους παράγοντες. Τo sildenafil, πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε ασθενείς με ανατομικές δυσμορφίες του πέους (όπως γωνίωση, ίνωση των σηραγγωδών σωμάτων ή νόσο του Peyronie) ή σε ασθενείς που η κατάστασή τους μπορεί να προδιαθέτει για πριαπισμό (όπως δρεπανοκυτταρική αναιμία, πολλαπλό μυέλωμα ή λευχαιμία). Έχουν αναφερθεί διαταραχές της όρασης και περιπτώσεις μη-αρτηριτιδικής πρόσθιας ισχαιμικής οπτικής νευροπάθειας με τη χορήγηση του sildenafil και των άλλων αναστολέων της PDE5. Ο ασθενής πρέπει να ενημερώνεται οτι σε περίπτωση αιφνίδιας διαταραχής της όρασης, πρέπει να σταματήσει τη λήψη του Revatio και να συμβουλευτεί άμεσα ιατρό. Συνιστάται προσοχή κατά τη χορήγηση του sildenafil σε ασθενείς που λαμβάνουν ένα άλφα-αναστολέα, αφού η συγχορήγηση μπορεί να οδηγήσει σε συμπτωματική υπόταση σε ορισμένα ευαίσθητα άτομα. Προκειμένου να μειωθεί το ενδεχόμενο εμφάνισης ορθοστατικής υπότασης, οι ασθενείς πρέπει να είναι αιμοδυναμικά σταθεροποιημένοι στη θεραπεία με άλφα-αναστολείς πριν από την έναρξη θεραπείας με sildenafil. Οι ιατροί πρέπει να συμβουλεύσουν τους ασθενείς τι να κάνουν σε περίπτωση που εμφανιστούν συμπτώματα ορθοστατικής υπότασης. Μελέτες με ανθρώπινα αιμοπετάλια υποδεικνύουν ότι το sildenafil ενισχύει την αντισυγκολλητική επίδραση του νιτροπρωσσικού νατρίου in vitro. Δεν υπάρχουν στοιχεία για την ασφάλεια στη χρήση, όσον αφορά στη χορήγηση του sildenafil σε ασθενείς με προβλήματα αιμορραγίας ή με ενεργό πεπτικό έλκος. Επομένως, το sildenafil πρέπει να χορηγείται σε αυτούς τους ασθενείς μόνο μετά από προσεκτική αξιολόγηση των αναμενόμενων ωφελειών σε σχέση με τους πιθανούς κινδύνους. Σε ασθενείς με πνευμονική αρτηριακή υπέρταση, υπάρχει το ενδεχόμενο αυξημένου κινδύνου αιμορραγίας κατά την έναρξη θεραπείας με sildenafil όταν αυτοί ήδη λαμβάνουν ανταγωνιστή της βιταμίνης Κ, ειδικά στους ασθενείς με πνευμονική αρτηριακή υπέρταση δευτεροπαθή ως προς νόσο του συνδετικού ιστού. Δεν υπάρχουν δεδομένα για τη χορήγηση του sildenafil σε ασθενείς με πνευμονική υπέρταση που να σχετίζεται με πνευμονική φλεβοαποφρακτική νόσο. Ωστόσο, έχουν αναφερθεί περιπτώσεις πνευμονικού οιδήματος απειλητικού για τη ζωή με τη χρήση αγγειοδιασταλτικών (κυρίως προστακυκλίνη) σε αυτούς τους ασθενείς. Συνεπώς, εφόσον υπάρξουν σημεία εμφάνισης πνευμονικού οιδήματος όταν το sildenafil χορηγείται σε ασθενείς με πνευμονική υπέρταση, θα πρέπει να εξετάζεται η πιθανότητα να υπάρχει σχετιζόμενη φλεβοαποφρακτική νόσος. Η επικάλυψη του δισκίου περιέχει μονοϋδρική λακτόζη. Ασθενείς με σπάνια κληρονομική δυσανεξία στη γαλακτόζη, ανεπάρκεια της Lapp λακτάσης ή δυσαπορρόφηση γλυκόζης-γαλακτόζης, δεν πρέπει να λαμβάνουν αυτό το φάρμακο. Ανεπιθύμητες ενέργειες: Στην βασική, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο μελέτη με το Revatio για την πνευμονική αρτηριακή υπέρταση, συνολικά 207 ασθενείς υποβλήθηκαν σε θεραπεία με Revatio λαμβάνοντας ημερήσιες δόσεις, που κυμαίνονταν από 20mg έως 80mg, τρεις φορές την ημέρα και 70 ασθενείς υποβλήθηκαν σε θεραπεία με εικονικό φάρμακο. Η διάρκεια της θεραπείας ήταν 12 εβδομάδες. Οι 259 ασθενείς, που ολοκλήρωσαν την κύρια μελέτη εισήχθησαν σε μακροχρόνια μελέτη παράτασης. Μελετήθηκαν δόσεις μέχρι 80mg τρεις φορές την ημέρα (4 φορές την συνιστώμενη δόση των 20mg τρεις φορές την ημέρα), (Ν=149 ασθενείς σε θεραπεία επί 1 τουλάχιστον χρόνο, οι 101 λαμβάνοντας 80mg τρεις φορές την ημέρα). Η συνολική συχνότητα διακοπής της θεραπείας σε ασθενείς που λάμβαναν sildenafil, στη συνιστώμενη ημερήσια δόση των 20mg τρεις φορές την ημέρα (2,9%), ήταν χαμηλή και ίδια με το εικονικό φάρμακο (2,9%). Σε μία ελεγχόμενη, με εικονικό φάρμακο, μελέτη με το Revatio ως συμπλήρωμα στη θεραπεία με ενδοφλέβια epoprostenol, για πνευμονική αρτηριακή υπέρταση, συνολικά 134 PFIZER HELLAS A.E. Λεωφ. Μεσογείων 243, Ν. Ψυχικό, Τηλ.: , Fax.: ασθενείς υποβλήθηκαν σε θεραπεία με Revatio (σε μία καθορισμένη τιτλοποίηση που ξεκινούσε από τα 20mg έως τα 40mg και στη συνέχεια στα 80mg, τρεις φορές την ημέρα) και epoprostenol, ενώ 131 ασθενείς υποβλήθηκαν σε θεραπεία με epoprostenol και εικονικό φάρμακο. Η διάρκεια της θεραπείας ήταν 16 εβδομάδες. Η συνολική συχνότητα διακοπής της θεραπείας, λόγω ανεπιθύμητων ενεργειών, στους ασθενείς που λάμβαναν sildenafil/epoprostenol, ήταν 5,2%, συγκριτικά με 10,7% στους ασθενείς που λάμβαναν εικονικό φάρμακο/epoprostenol. Οι πιο πρόσφατα αναφερθείσες ανεπιθύμητες ενέργειες, ως προς το φάρμακο, που παρατηρήθηκαν πιο συχνά στην ομάδα των ασθενών που λάμβαναν sildenafil/epoprostenol, ήταν εστίες αιμορραγίας στον οφθαλμό/εξέρυθροι οφθαλμοί, θάμβος οράσεως, ρινική συμφόρηση, νυκτερινοί ιδρώτες, οσφυαλγία και ξηροστομία. Οι γνωστές ανεπιθύμητες ενέργειες, κεφαλαλγία, έξαψη, πόνος στα άκρα και οίδημα παρατηρήθηκαν σε υψηλότερη συχνότητα στους ασθενείς που λάμβαναν sildenafil/epoprostenol συγκριτικά με τους ασθενείς που λάμβαναν εικονικό φάρμακο/epoprostenol. Σε δύο ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο μελέτες οι ανεπιθύμητες ενέργειες που αναφέρθηκαν ήταν ήπιας ως μέτριας βαρύτητας. Οι πιο συχνά αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες, οι οποίες εμφανίστηκαν με το Revatio (συχνότητα μεγαλύτερη ή ίση με 10%) συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο, ήταν κεφαλαλγία, έξαψη, δυσπεψία, διάρροια και πόνος στα άκρα. Η συνολική συχνότητα διακοπής του sildenafil στους ασθενείς, που υποβλήθηκαν σε θεραπεία στη συνιστώμενη ημερήσια δόση 20mg τρεις φορές την ημέρα (2,9%) ήταν χαμηλή και ίση με αυτή του εικονικού φαρμάκου (2,9%). Oι ανεπιθύμητες ενέργειες, που εμφανίστηκαν σε ποσοστό > 1 % των ασθενών σε θεραπεία με Revatio και ήταν πιο συχνές (διαφορά > 1%) με το Revatio στη βασική μελέτη ή στα συνδυασμένα στοιχεία του Revatio από τις δύο ελεγχόμενες με εικονικό φάρμακο μελέτες πνευμονικής αρτηριακής υπέρτασης σε δόσεις 20, 40 ή 80 mg τρεις φορές την ημέρα, παρατίθενται στον παρακάτω πίνακα ομαδοποιημένες ανά κατηγορία και συχνότητα (πολύ συχνές (> 1/10), συχνές (> 1/100, < 1/10), ασυνήθεις ( 1/1000, <1/100) άγνωστης συχνότητας (η συχνότητα δεν μπορεί να προσδιορισθεί από τα διαθέσιμα στοιχεία)). Σε κάθε ομάδα συχνότητας, οι ανεπιθύμητες ενέργειες παρατίθενται κατά σειρά μειούμενης σοβαρότητας. Αναφορές από την εμπειρία μετά την κυκλοφορία στην αγορά συμπεριλαμβάνονται με πλάγια γράμματα. Κατηγορία οργανικού συστήματος σύμφωνα Ανεπιθύμητη ενέργεια με τη βάση δεδομένων MedDRA Λοιμώξεις και παρασιτώσεις Συχνές Κυτταρίτιδα, γρίπη, κολπίτιδα μη αλλιώς καθοριζομένη (ΜΑΚ) Διαταραχές του αιμοποιητικού και του λεμφικού συστήματος Συχνές Αναιμία ΜΑΚ Διαταραχές του μεταβολισμού και της θρέψης Συχνές Κατακράτηση υγρών Ψυχιατρικές Διαταραχές Συχνές Αϋπνία, ανησυχία Διαταραχές του νευρικού συστήματος Πολύ συχνές Κεφαλαλγία Συχνές Ημικρανία ΜΑΚ, τρόμος, παραισθησία, αίσθηση καύσου ΜΑΚ, υπαισθησία Οφθαλμικές διαταραχές Συχνές Αιμορραγία του αμφιβληστροειδούς, οπτική διαταραχή ΜΑΚ, θάμβος οράσεως, φωτοφοβία, χρωματοψία, κυανοψία, ερεθισμός του οφθαλμού Ασυνήθεις Μειωμένη οπτική οξύτητα, διπλωπία, μη φυσιολογικό αίσθημα στον οφθαλμό Διαταραχές του ωτός και του λαβυρίνθου Συχνές Ίλιγγος Μη γνωστές Αιφνίδια κώφωση* Αγγειακές διαταραχές Πολύ συχνές Έξαψη Διαταραχές του αναπνευστικού συστήματος, του θώρακα Συχνές Βρογχίτιδα ΜΑΚ, επίσταξη, ρινίτιδα ΜΑΚ, βήχας, ρινική συμφόρηση και του μεσοθωρακίου Διαταραχές του γαστρεντερικού συστήματος Πολύ συχνές Διάρροια, δυσπεψία Συχνές Γαστρίτιδα ΜΑΚ, γαστρεντερίτιδα ΜΑΚ, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, αιμορροΐδες, διάταση κοιλίας, ξηροστομία Διαταραχές του δέρματος και του υποδόριου ιστού Συχνές Αλωπεκία, ερύθημα, νυκτερινοί ιδρώτες Μη γνωστές Δερματικό εξάνθημα Διαταραχές του μυοσκελετικού συστήματος Πολύ συχνές Πόνος στα Άκρα και του συνδετικού ιστού Συχνές Μυαλγία, οσφυαλγία Διαταραχές του αναπαραγωγικού συστήματος και του μαστού Ασυνήθεις Γυναικομαστία Μη γνωστές Πριαπισμός, παρατεταμένη στύση Γενικές διαταραχές και καταστάσεις της οδού χορήγησης Συχνές Πυρεξία * Αιφνίδια μείωση ή απώλεια ακοής έχει αναφερθεί σε ένα μικρό αριθμό περιστατικών μετά την κυκλοφορία στην αγορά και σε κλινικές μελέτες με την χρήση όλων των αναστολέων φωσφωδιεστεράσης τύπου 5, συμπεριλαμβανομένου του sildenafil. Κατά την παρακολούθηση μετά την κυκλοφορία στην αγορά οι ανεπιθύμητες ενέργειες που έχουν αναφερθεί με μη γνωστή συχνότητα σε ασθενείς που λαμβάνουν sildenafil για τη θεραπεία της στυτικής δυσλειτουργίας, συμπεριλαμβάνουν: Οφθαλμικές ιαταραχές: Μη αρτηριτιδική πρόσθια ισχαιμική οπτική νευροπάθεια (ΝΑΙΟΝ), απόφραξη των αμφιβληστροειδικών αγγείων, έλλειμμα οπτικού πεδίου. Κάτοχος Αδείας Κυκλοφορίας: Pfizer Limited, Sandwich, Kent CT13 9NJ, Ηνωμένο Βασίλειο. ΤΟΠΙΚΟΣ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΟΣ: PFIZER HELLAS A.E., ΜΕΣΟΓΕΙΩΝ 243, , Ν. ΨΥΧΙΚΟ, ΤΗΛ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: EU/1/05/318/001. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗΣ ΤΟΥ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: 07/07/2009. ΛΙΑΝΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ: Revatio f.c. tab 90 x 20mg, Λ.Τ.: 690,52. Φαρμακευτικό προϊόν για το οποίο απαιτείται ιατρική συνταγή. Το προϊόν χρησιμοποιείται για την θεραπεία ασθενειών των οποίων η διάγνωση πρέπει να γίνεται σε νοσοκομείο ή σε ιδρύματα με κατάλληλα διαγνωστικά μέσα, μόνο από γιατρό με εμπειρία στη θεραπεία της πνευμονικής αρτηριακής υπέρτασης, αλλά η χορήγησή του και η παρακολούθησή των ασθενών μπορεί να γίνεται και εκτός νοσοκομείου. ΓΙΑ ΠΛΗΡΕΙΣ ΣΥΝΤΑΓΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΠΑΡΑΚΑΛΕΙΣΘΕ ΝΑ ΑΠΕΥΘΥΝΘΕΙΤΕ ΣΤΗΝ ΕΤΑΙΡΙΑ. 1. IMS worldwide sales volume, Q to Q REVA-MA01-September 2009

11 MEDICAL_186 6/1/10 3:17 PM Page 12 E D I T O R I A L Μπορούμε; Κι αν όχι, τι; Μιχάλης Πιτσιλίδης pitsilidis@gmail.com «Οι αποφάσεις λαμβάνονται από ανθρώπους, οι οποίοι αδυνατούν να αντιληφθούν πως υπάρχει γύρω μια πραγματικότητα, που βρίσκεται εκτός των κρανιακών τους οστών» Το ΔΝΤ και η ΕΕ αποφασίζουν, η Ελλάδα εκτελεί. Εκτελεί όμως; Όσα ζούμε είναι πρωτόγνωρα και δεν είναι πρακτικά εύκολη ούτε αποτελεσματική η μεταφορά «τεχνογνωσίας» από άλλες χώρες. Το πολιτικό προσωπικό της χώρας μας τελεί σε καθεστώς πλήρους συγχύσεως, υπό την επήρεια τοξικών ουσιών όπως η γλυκοθεσίνη, η διαφθοράλη και το κυβερνάνιο. Ο (έλα στα καλά σου) κ. Τσίπρας ζητάει δημοψήφισμα (!!!) αν ο κόσμος επιθυμεί ή όχι το βιασμό του από το ΔΝΤ, ενώ το ΚΚΕ ζει αλλεπάλληλους επαναστατικούς οργασμούς, με τους ροπαλοφόρους του ΠΑΜΕ να αποτελούν τη δύναμη κρούσης της επερχόμενης εξέγερσης. Ο κωλοτούμπας κ. Καρατζαφέρης υποστηρίζει ΠαΣοΚ για να στριμώξει τον Σαμαρά, ο οποίος μετά από 6 μήνες κατόρθωσε, μεσούσης της προσφυγής στο ΔΝΤ, να διαγράψει τον πολιτικό απατεώνα Παυλίδη. Όσο για την κυβέρνηση, όσο κατακάθεται ο κουρνιαχτός του σοσιαλισμού, τόσο αναδεικνύεται ένα απόκοσμο πολιτικό μόρφωμα, όπου η εξουσία ασκείται από περίεργους ανθρώπους, εμπαθείς ξερόλες, άκαπνους πανεπιστημιακούς, χορτοφάγους με εντεροκολίτιδα, εμμηνοπαυσιακές εν εξάψει, διαδρομιστές των γυμναστηρίων, αξιωματούχους της αντικαπνισματικής υστερίας, χειμερινούς κολυμβητές κοκ. Όλα αυτά θα ήταν όμορφα και τρισχαριτωμένα, αν η Ελλάδα ήταν Δανία ή Ελβετία και όχι η πρωτοπόρος του βαλκανικού σουρεαλιστικού καπιταλισμού και νυν διαζευγμένη από τη λογική και την οικονομία. Όλος αυτός ο συμπαθής σχηματισμός θα μπορούσε, ασφαλώς, να μας διδάξει υγιεινή διατροφή, γιόγκα, πιλάτες και ρεφλεξολογία. Εγείρονται, όμως, θηριώδη ερωτήματα ως προς την επάρκειά του στο άχαρο κυβερνάν- εκεί δηλαδή που τους χρειαζόμαστε Και τα ερωτήματα δεν είναι άσφαιρα καθώς, εκτός των άλλων, ίσως ενώπιον της γυμνής διαφθοράς που συνάντησαν, οι κυβερνήτες έχουν μετατραπεί σε φανατικούς πρωτο-χριαστιανούς με αποτέλεσμα να μη γνωρίζει η δεξιά των τι ποιεί η αριστερά των και να αποφεύγουν, όπως ο εξαποδώ το λιβάνι, επαφές με μολυσματικούς επιχειρηματίες και λοιπούς ανθρώπους της πραγματικής οικονομίας. Τα παραδείγματα χιλιάδες. Επειδή το υπουργείο (τρόπος του λέγειν) Ανάπτυξης δεν μπόρεσε να βρει άκρη με τον προσδιορισμό της τιμής των φαρμάκων διά της δοκιμασμένης μεθόδου του α-μπε-μπαμπλομ, προτίμησε να παρανομήσει ανοιχτά, παίρνοντας κεφάλια επί δικαίων και αδίκων με γενικές, επίπεδες μειώσεις τιμών. Άλλο παράδειγμα. Εκδίδεται υπουργική απόφαση για τη διακίνηση των ακριβών φαρμάκων και επιβάλλει στα νοσοκομεία επαρκές στοκ, όταν έχει εκδοθεί άλλη απόφαση, μερικές ημέρες νωρίτερα που ορίζει άλλες διαδικασίες για τα αποθέματα! Ποιος είναι ο κίνδυνος από όλα αυτά τα σπουδαία και εκλεκτά; Ένας και απλός. Κατανοητός. Οι πολιτικοί έρχονται (δυστυχώς) και παρέρχονται (ευτυχώς). Οι ζημιές που κάνουν, ωστόσο, συχνά είναι μόνιμες, μη αντιστρεπτές. Για παράδειγμα, κάθε υπουργός Υγείας παραδίδει το ΕΣΥ χειρότερο απ ότι το παρέλαβε. Η παράδοση αυτή τηρείται ευλαβικά τα τελευταία 30 χρόνια, με αποτέλεσμα σήμερα να μην πιστεύει κανείς, ότι το ΕΣΥ χρειάζεται κάτι καλύτερο από ένα οργανωμένο γραφείο τελετών. Χιλιάδες θέσεις εργασίας θα χαθούν στη φαρμακευτική αγορά επειδή οι αποφάσεις λαμβάνονται από ανθρώπους, οι οποίοι αδυνατούν να αντιληφθούν πως υπάρχει γύρω μια πραγματικότητα, που βρίσκεται εκτός των κρανιακών τους οστών. 12 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 186 / IOYNIOΣ 2010

12 MEDICAL_186 6/1/10 3:17 PM Page 13

13 MEDICAL_186 6/1/10 3:17 PM Page 14 E Ξ Ε Ρ Χ Ο Μ Ε Ν Α Ήρεμα πατριώτη! όλους σας, τους συντρόφους από τα αδελφά κομμουνιστικά και εργατικά κόμ- «Καλωσορίζουμε ματα, στον κοινό ταξικό, πατριωτικό διεθνιστικό αγώνα». Καλώς σας βρήκαμε συντρόφια! «Ο πατριωτισμός είναι συνδεδεμένος με την ανάταση της εργατικής - λαϊκής πάλης για το μέλλον των παιδιών του λαού». Λαός ανέστη συντρόφια! «Πατριωτισμός σημαίνει να βάλουμε όλοι πλάτη, για να βγούμε από την κρίση». Και πλάτη να βάλουμε κύριε Παπανδρέου και χέρι και πόδι...αρτιμελείς πατριώτες είμαστε άλλωστε! «Ο προσωπικός πατριωτισμός ενός εκάστου, πρέπει να παραμερίσει τα οποιαδήποτε προσωπικά ωφελήματα, για να επαναφέρουμε το βαναύσως τραυματισμένο γόητρο της χώρας, εκεί που επιβάλλεται από την μακροχρόνια Ιστορία μας και την υποχρέωσή μας προς τις επόμενες γενεές των Ελλήνων». Αμήν κύριε Καρατζαφέρη! «Αλλά την ώρα που ο ελληνικός λαός κάνει τέτοιες μεγάλες θυσίες, πιστεύω σεβόμενη απόλυτα και αναγνωρίζοντας την προσφορά των γιατρών του Εθνικού Συστήματος Υγείας που πραγματικά με πατριωτισμό κρατάνε τα νοσοκομεία σε τόσο δύσκολες συνθήκες, ζητήσαμε όμως κι εκείνοι να συνεισφέρουν στην προσπάθεια, ώστε να είναι ένα πραγματικό ασφαλές και εξορθολογισμένο πρόγραμμα εφημεριών». Με τη σημαία στο ένα χέρι και τον ορό στο άλλο θα πορευτούμε κυρία Ξενογιαννακοπούλου! Μην ανησυχείτε καθόλου! «Εμείς αγαπάμε την Πατρίδα μας. Δεν πουλάμε Πατριωτισμό». Εννοείται κύριε Σαμαρά! Εδώ δεν μας φτάνει ο πατριωτισμός για να καλύψουμε τις εγχώριες ανάγκες, είμαστε τώρα για να αρχίσουμε και τις εξαγωγές; Του Θεόδουλου Παπαβασιλείου Ο πατριωτισμός στην Ελλάδα του 2010 παίρνει δεκάδες μορφές και είναι υπεύθυνος για τα πάντα. Για τους δυνάστες, τους μετανάστες, την κρίση, τη λύση, τη φοροδιαφυγή, την προσφυγή, διά πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν... Ο πατριωτισμός κάνει θαύματα και μας βοηθά να δούμε την κρίση ως μοναδική ευκαιρία για μια νέα αρχή, σε σημείο, μάλιστα, που ευχαριστούμε καθημερινά τον Θεό για το δώρο που μας έδωσε. Μας προστατεύει από τις ελλείψεις στα δημόσια νοσοκομεία και μας κάνει να νιώθουμε περήφανοι, όταν ακόμη και από το ράντζο δίνουμε τη δική μας μάχη, ενάντια στις δεκάδες...ξενόφερτες ασθένειες... Μας κάνει να νιώθουμε μοναδικοί, γιατί ως πατριώτες, ποτέ δεν ευθυνόμαστε για κάτι. Για όλα φταίνε όλοι οι άλλοι. Οι δημοσιογράφοι, οι ξένοι, οι πλουτοκράτες, τα συμφέροντα, η ηφαιστειακή τέφρα, η τύχη μας η παραδουλεύτρα...όλοι, εκτός από μας. Εμείς είμαστε πατριώτες και σε ένα πατριώτη, δεν γίνεται να καταλογιστούν ευθύνες. Ό,τι κάνει, το κάνει για το καλό της πατρίδας, της θρησκείας και της οικογένειάς του. Ό,τι κάνει, το κάνει για να προστατευτεί. Ο πατριωτισμός στις μέρες μας τείνει να πάρει επικίνδυνες διαστάσεις. Όταν ο κύριος Καρατζαφέρης, ο κατεξοχήν πατριώτης, προειδοποιούσε για αιματοκύλισμα, λίγο πριν την επίσκεψη του Ερντογάν στην Αθήνα, δυναμιτίζοντας την ήδη φορτισμένη ατμόσφαιρα, όταν η κυρία Παπαρήγα καλεί συνεχώς τον λαό σε αντίσταση και πόλεμο κατά πάντων, όταν αυτοί που καταστρέφουν και σκοτώνουν στις πορείες, επικαλούνται τον πατριωτισμό και την αντίσταση στις πάσης φύσεως ξένες δυνάμεις, όταν όλα τα κακά θα πρέπει να τα δεχτούμε χάριν του πατριωτισμού μας, όταν ο πατριωτισμός αυτός μας απαλλάσσει από κάθε υποψία ευθύνης και μας εμποδίζει να σκεφτούμε, να προβληματιστούμε και να αναζητήσουμε, τότε...πατριώτη το χάσαμε το παιχνίδι / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 186 / IOYNIOΣ 2010

14 MEDICAL_186 6/1/10 3:17 PM Page 15

15 MEDICAL_186 6/1/10 3:17 PM Page 16 Μ Η Ν Α Σ Η Τ Α Ν & Π Ε Ρ Α Σ Ε ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΤΟ ΧΩΡΟ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΤΟ ΦΑΚΕΛΑΚΙ...ΖΕΙ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΕΥΕΙ Και...σε καλή μεριά! Της Νεκταρίας Καρακώστα Για κάποιους Έλληνες η δημόσια δωρεάν υγεία αποτελεί μάλλον «κενό γράμμα», όπως αποδεικνύει μεγάλη έρευνα του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, που πραγματοποιήθηκε σε άτομα σε όλη τη χώρα, σε συνεργασία με το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και την ΚΑΠΑ RESEARCH. Ο τομέας της υγείας στη χώρα μας δείχνει να «ανέχεται» από «μαύρες» συναλλαγές χωρίς αποδείξεις, αλλά και άτυπες πληρωμές, δηλαδή το γνωστό μας...«φακελάκι», με στόχο κυρίως την καλύτερη και ταχύτερη εξυπηρέτηση. Τουλάχιστον 3 στους 10 πολίτες στη χώρα μας που αναγκάζονται να αναζητήσουν υπηρεσίες δημόσιας (αλλά και ιδιωτικής) υγείας, βιώνουν το... «μεγαλείο» της παραοικονομίας και της απροκάλυπτης φοροδιαφυγής. Ποσοστό 30% των συμμετεχόντων στην έρευνα, που στην πλειοψηφία τους δεν αυτοχαρακτηρίζονται ως οικονομικά εύρωστοι, ήταν άτομα μεσαίου εισοδήματος και μισθωτοί, αποκάλυψαν ότι αναγκάστηκαν να καταβάλουν χρήματα από την τσέπη τους, δηλαδή φακελάκι, με αντάλλαγμα, είτε την ταχύτερη εξυπηρέτησή τους, είτε την καλύτερη αντιμετώπισή τους. Ομολογούν, μάλιστα, ότι αυτές οι πληρωμές δεν είναι χωρίς επίπτωση στην καθημερινή τους ζωή. Πολλές ελληνικές οικογένειες, προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις αυτές των γιατρών βιώνουν σημαντικές επιπτώσεις στον οικογενειακό τους προϋπολογισμό, στην κάλυψη των καθημερινών αναγκών τους και στις συνθήκες διαβίωσής τους. Το μεγαλύτερο ποσοστό όσων προέβησαν σε άτυπες πληρωμές για υπηρεσίες υγείας (46,6%) χαρακτηρίζουν την Γράφημα 1: Ερ. Για ποιο λόγο καταβάλατε τα χρήματα αυτά;* Ιδιωτική κλινική Δημόσιο νοσοκομείοο Πολυϊατρείο ασφαλιστικού ταμείου Κέντρο υγείας του ΕΣΥ Ιδιωτικό διαγνωστικό κέντρο Ιδιώτη ιατρό ή οδοντίατροο Για να αποκτήσω πρόσβαση και να μειώσω το χρόνο αναμονής Για να τύχω καλύτερης αντιμετώπισης *Απάντησαν όσοι κατέβαλαν χρήματα για υπηρεσίες που τους παρασχέθηκαν τους τελευταίους 12 μήνες χωρίς να λάβουν απόδειξη για όλο το ποσό Γράφημα 2: Καταβολή χρημάτων και διαχείριση συναλλαγών για υπηρεσίες* Ιδιωτική κλινική Δημόσιο νοσοκομείοο Πολυϊατρείο ασφαλιστικού ταμείου Κέντρο υγείας του ΕΣΥ Ιδιωτικό διαγνωστικό κέντρο Ιδιώτη ιατρό ή οδοντίατροο Μετά την παροχή των υπηρεσιών, επειδή μου ζητήθηκαν Πριν την παροχή των υπηρεσιών, επειδή μου ζητήθηκαν Χωρίς να μου ζητηθούν, επειδή το θεώρησα αναγκαστικό για να εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου *Απάντησαν όσοι κατέβαλαν χρήματα για υπηρεσίες που τους παρασχέθηκαν τους τελευταίους 12 μήνες χωρίς να λάβουν απόδειξη για όλο το ποσό 16 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 186 / IOYNIOΣ 2010

16 MEDICAL_186 6/1/10 3:17 PM Page 17 Γράφημα 3: Ερ. Τα χρήματα που καταβάλλατε χωρίς απόδειξη για υπηρεσίες υγείας τι επίπτωση θεωρείτε ότι έχουν στο εισόδημά σας και τις συνθήκες διαβίωσης;* Μέτρια 13.2% Καθόλου 4.3% Μικρή 13.5% Σημαντική 27.0% επίπτωση της πρακτικής αυτής στο εισόδημά τους και στις συνθήκες διαβίωσης τους ως σημαντική. Μέτρια χαρακτηρίζει την επίδραση το 22,8%, μικρή το 23,3%, ενώ το 7,4% των ερωτώμενων δηλώνουν πως αυτή η πρακτική δεν επιδρά στο εισόδημά τους ή στις συνθήκες διαβίωσης (Γράφημα ΙΙΙ). Το γεγονός αυτό, σημαίνει ότι, πολλοί απ' όσους αναγκάστηκαν να δώσουν «φακελάκι» επιβαρύνθηκαν σε τέτοιο βαθμό, ώστε να περιοριστεί η δυνατότητά τους να καλύψουν άλλες βασικές ανάγκες. Δεν έχω καταβάλλει καθόλου χρήματα 38.7% ΔΓ/ΔΑ 3.3% *Απάντησαν όσοι έκαναν χρήση υπηρεσιών υγείας τους τελευταίους 12 μήνες Τα κίνητρα των «μαύρων» συναλλαγών Ποιοι είναι, όμως, οι λόγοι που εξαναγκάζουν τους πολίτες να προβαίνουν σε άτυπες πληρωμές; Με στόχο τη διευκόλυνση της πρόσβασης και τη μείωση του χρόνου αναμονής, οι ασθενείς καταβάλλουν... «γρηγορόσημο» και, μάλιστα, σε όλες τις δομές της υγείας από πρωτοβάθμια έως τριτοβάθμια (ιδιωτικές κλινικές, δημόσια νοσοκομεία, πολυϊατρεία ασφαλιστικών ταμείων, κέντρα υγείας του ΕΣΥ, ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα, ιδιώτες γιατροί και οδοντίατροι) (Γράφημα Ι). Συγκεκριμένα, 8 στους 10 ασθενείς που έδωσαν άτυπα χρήματα στο πλαίσιο της νοσηλείας τους σε δημόσια νοσοκομεία, το έπραξαν για να μπορέσουν να νοσηλευθούν και να μειώσουν το χρόνο αναμονής σε ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Η ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Επιστημονικός Υπεύθυνος /Σχεδιασμός έρευνας: Κυριάκος Σουλιώτης Φορέας: Η έρευνα έγινε για λογαριασμό του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, σε συνεργασία με το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (Επιστημονικός υπεύθυνος: Αν. καθηγητής Γιάννης Τούντας) Δειγματοληψία και συλλογή των δεδομένων: ΚΑΠΑ RESEARCH Στοιχεία έρευνας: Διενεργήθηκε την περίοδο από Δεκέμβριο 2009 έως Ιανουάριο 2010 σε δείγμα ατόμων, πανελλαδικά, με αναλογική κατανομή στις 13 περιφέρειες της χώρας. Το δείγμα είναι αντιπροσωπευτικό και περιλαμβάνει άνδρες και γυναίκες, 18 ετών και άνω, ενώ η συλλογή των στοιχείων έγινε με τη μέθοδο των τηλεφωνικών συνεντεύξεων και βάσει ηλεκτρονικού ερωτηματολογίου. Αντίστοιχα, το κίνητρο της καλύτερης αντιμετώπισης, φαίνεται να αποτελεί το «καύσιμο» για τις «εκρηκτικές διαστάσεις» που λαμβάνει το «φακελάκι» στα δημόσια νοσοκομεία και στις ιδιωτικές κλινικές. Εντυπωσιακό είναι, μάλιστα, το γεγονός ότι, τα αντίστοιχα ποσοστά διαμορφώνονται στο 20% για τα δημόσια νοσοκομεία και στο 24% για τα ιδιωτικά θεραπευτήρια, παρόλο που στην δεύτερη περίπτωση, ο ασθενής έχει ήδη βάλει «βαθιά το χέρι στην τσέπη» για τη φροντίδα και τις υπηρεσίες που λαμβάνει. Απέναντι στην τρέχουσα, δυσμενή οικονομική συγκυρία, ο επιστημονικός υπεύθυνος της έρευνας, Δρ Πολιτικής & Οικονομικών της Υγείας, Λέκτορας Σχολής Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, Κυριάκος Σουλιώτης, προβλέπει πως, το φαινόμενο «φακελάκι» σύντομα θα κληθεί να ισορροπήσει μεταξύ δύο αντίρροπων πόλων: των πολιτών, που λόγω οικονομικής αδυναμίας, θα προβάλλουν αντιστάσεις στα αιτήματα για άτυπες, πρόσθετες πληρωμές και των γιατρών, οι οποίοι, επίσης, αντιμέτωποι με την κρίση, πιθανόν να διεκδικήσουν ακόμη πιο επίμονα αυτά τα χρήματα. Πολύ χαρακτηριστικό είναι, επίσης, το γεγονός ότι, στις περισσότερες περιπτώσεις, το αίτημα για την καταβολή «μαύρου χρήματος» διατυπώνεται από τους ίδιους τους αποδέκτες, δηλαδή τους γιατρούς. Μόνο στο 13,6% των περιπτώσεων οι ασθενείς έδωσαν χρήματα από μόνοι τους σε δημόσιο νοσοκομείο, για να ευχαριστήσουν το γιατρό και να εκφράσουν την ευγνωμοσύνη τους για τη φροντίδα της οποίας έτυχαν. Συμπληρωματικά με τις νόμιμες πληρωμές (οι οποίες είναι μεν μηδενικές στα δημόσια νοσοκομεία, στα ιδιωτικά όμως δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητες), οι ασθενείς καταβάλλουν χρήματα στους γιατρούς επειδή οι τελευταίοι το απαιτούν, σε σημαντικό μάλιστα ποσοστό των περιπτώσεων το ποσό προκαταβάλλεται! Απ' όσους ασθενείς επισκέφθηκαν ιδιωτική κλινική και χρειάσθηκε να δώσουν χρήματα χωρίς απόδειξη, στο 58% των περιπτώσεων τους ζητήθηκε (ή απαιτήθηκε) από το γιατρό μετά την παροχή των ΙΟΥΝΙΟΣ 2010 / TEYXOΣ 186 / MEDICAL EXPRESS / 17

17 MEDICAL_186 6/1/10 3:17 PM Page 18 Μ Η Ν Α Σ Η Τ Α Ν & Π Ε Ρ Α Σ Ε υπηρεσιών και στο 38% πριν από την παροχή των υπηρεσιών (Γράφημα ΙΙ). Και η αυθαιρεσία δεν σταματά εδώ. Καθημερινά πραγματοποιείται πλήθος παρανομιών και διακίνησης «μαύρου χρήματος» στο χώρο της παροχής υπηρεσιών υγείας. Την ώρα που οι πολίτες με χαμηλά εισοδήματα αγωνίζονται για να διεκδικήσουν τα αυτονόητα, το δικαίωμα δηλαδή στο αφορολόγητο όριο, συλλέγοντας με φανατισμό σχεδόν- αποδείξεις, κάποιοι φοροδιαφεύγουν συστηματικά. «Η χρήση υπηρεσιών υγείας, τόσο από δημόσιες, όσο και από ιδιωτικές δομές φαίνεται ότι, συνδέεται με συναλλαγές που διαφεύγουν των επίσημων καταγραφών, εν μέρει ή και στο σύνολό τους, από 13,5% για τις ιδιωτικές κλινικές έως 36% για τους ιδιώτες ιατρούς και οδοντιάτρους», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην έρευνα. Συγκεκριμένα, η μελέτη διαπιστώνει ότι, οι παραοικονομικές συναλλαγές ανέρχονται σε 32,4% των περιπτώσεων στα δημόσια νοσοκομεία, ενώ τα πράγματα δεν είναι καθόλου καλύτερα στον ιδιωτικό τομέα της υγείας, όπου κάτω από το τραπέζι και χωρίς παραστατικά πραγματοποιείται ακόμη και το 19% των πληρωμών και συναλλαγών με τα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα. Σημαντικό σημείο που πρέπει να υπογραμμιστεί, είναι πως, η συγκεκριμένη εργασία, παρουσιάστηκε στο πλαίσιο του 36ου Πανελλήνιου Ιατρικού Συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο Hilton και καταδεικνύει ότι και οι ίδιοι οι γιατροί αναγνωρίζουν πλέον το πρόβλημα και αισθάνονται την ανάγκη να συζητήσουν γι αυτό. Ακόμη και ο τίτλος της στρογγυλής τράπεζας στο πλαίσιο της οποίας παρουσιάστηκε η έρευνα, λέει πολλά: «Ηθική, δεοντολογία και κρυφή οικονομία στον υγειονομικό τομέα». Σημαίνει πως, οι γιατροί όχι απλώς αντιλαμβάνονται την έκταση του φαινομένου, αλλά αναζητούν εκ νέου... τη χαμένη τους δεοντολογία... «Τα νοικοκυριά δεν αντέχουν άλλη επιβάρυνση» Γράφει ο Κυριάκος Σουλιώτης, Δρ Πολιτικής & Οικονομικών της Υγείας, Λέκτορας Σχολής Κοινωνικών Επιστημών Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Όπως προκύπτει από την έρευνα, οι παραοικονομικές συναλλαγές αποτελούν πρακτική ευρέως διαδεδομένη σε ένα μεγάλο φάσμα δομών παροχής υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα. Οι αιτίες του φαινομένου είναι πολλαπλές και ανάγονται σε παράγοντες, που έχουν να κάνουν, τόσο με τη λειτουργία και, κυρίως, τη χρηματοδότηση των υπηρεσιών υγείας στην Ελλάδα όσο και με εγκατεστημένες συμπεριφορές και αντιλήψεις των πολιτών. Αν και έρευνες έχουν καταδείξει αντίστοιχες τάσεις και σε άλλες χώρες -με συστήματα υγείας, βέβαια, με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά- στην Ελλάδα, το φαινόμενο έχει καταγραφεί εδώ και πολλά χρόνια, τείνοντας να γίνει «παράδοση» για τις συναλλαγές υγείας στην Ελλάδα. Αυτό που από την παρούσα έρευνα διαφαίνεται ως νέα τάση, αφορά στον περιορισμό της πρόθεσης για πρόσθετες πληρωμές από την πλευρά των πολιτών και την ανάδειξη των τελευταίων είτε ως προϋπόθεση για την πρόσβαση στις διαθέσιμες φροντίδες, είτε ως αυτονόητη πρακτική- αίτημα για την επιβράβευση του αυτονόητου. Επιπλέον, αυτό το οποίο χρήζει ιδιαίτερης διερεύνησης είναι το υψηλό ποσοστό που καταφεύγει σε παραοικονομικές συναλλαγές πριν την παροχή των υπηρεσιών έπειτα από σχετικό «αίτημα» από την πλευρά των ιατρών. Σημειώνεται ότι, στα δημόσια νοσοκομεία το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 40,5%, ανατρέποντας σε μεγάλο βαθμό τον όποιο σχεδιασμό αναφορικά με τη διαχείριση της ζήτησης. Παράμετρος η οποία με τη σειρά της είναι άμεσα συνδεδεμένη με την πρόκληση μεγάλων αναμονών σε κάποια σημεία του συστήματος, ιδίως για αυτούς που δεν έχουν τις οικονομικές δυνατότητες ή την επιθυμία να προσφύγουν σε πρόσθετες, άτυπες πληρωμές. Άλλωστε, το εύρημα αυτό σε συνδυασμό με τον λόγο καταβολής των πρόσθετων, άτυπων αυτών πληρωμών που σε όλες τις δομές είναι η διασφάλιση της πρόσβασης στις υπηρεσίες και η μείωση του χρόνου αναμονής σε ποσοστό πάνω από 70%, αντανακλά την ύπαρξη εμποδίων στην πρόσβαση στο σύστημα υγείας τα οποία υπερβαίνει κανείς μόνο με άτυπες πληρωμές. Σε συνέχεια με αυτό, η μη λογιστική καταγραφή μεγάλου όγκου των συναλλαγών υγείας είναι άμεσα συνδεδεμένη, όχι μόνο με την απώλεια εσόδων από το κράτος (φοροδιαφυγή), αλλά και με μία «κρυφή» επιβάρυνση των νοικοκυριών, η οποία επιβαρύνει το βιοτικό επίπεδο, χωρίς, όμως, κάτι τέτοιο να περιλαμβάνεται στις επίσημες μετρήσεις για την αγοραστική δύναμη και το κόστος ζωής. Η παρούσα μελέτη, άλλωστε, καταγράφει σημαντική επίπτωση του φαινομένου των πρόσθετων πληρωμών στο 27% όσων έκαναν χρήση υπηρεσιών υγείας το τελευταίο έτος. Δεδομένης της σημαντικότατης, επίσημης και ανεπίσημης, επιβάρυνσης των οικογενειακών προϋπολογισμών για υπηρεσίες υγείας, δεν υπάρχουν περιθώρια για περαιτέρω μετακύλιση του χρηματοδοτικού βάρους των υπηρεσιών υγείας στα νοικοκυριά. Αντιθέτως, μάλιστα, ένα νέο ρυθμιστικό πλαίσιο με μηχανισμούς ελέγχου και διασταύρωσης των συναλλαγών υγείας θα πρέπει να εφαρμοστεί, προκειμένου, τουλάχιστον, να περιοριστεί ο όγκος των παραοικονομικών συναλλαγών που τόσο πλήττουν τα ατομικά εισοδήματα αλλά και τον κρατικό προϋπολογισμό. Εξάλλου, ο περιορισμός αυτός είναι απαραίτητος, όχι μόνο για λόγους οικονομικούς αλλά, κατά βάση, για λόγους ηθικούς και αξιακούς που απορρέουν από την τεράστια κοινωνική σημασία της υγείας και των υπηρεσιών υγείας αλλά και από τη βούληση του νομοθέτη να αναδείξει την προστασία της υγείας των πολιτών και την ισότιμη πρόσβαση στις διαθέσιμες φροντίδες σε βασικές προτεραιότητες του κράτους. 18 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 186 / IOYNIOΣ 2010

18 MEDICAL_186 6/1/10 3:17 PM Page 19

19 MEDICAL_186 6/1/10 3:17 PM Page 20 Ι Δ Ε Ε Σ & Σ Κ Ε Ψ Ε Ι Σ «Καλλικράτης» και στην Υγεία Του Γιάννη Τούντα*, (Αναδημοσίευση από την εφημερίδα «Ελευθεροτυπία») Τα τεράστια προβλήματα που αντιμετωπίζει το ΕΣΥ, αλλά και ο ευρύτερος δημόσιος τομέας υγείας στη χώρα μας δεν αφορούν μόνον τις ελλείψεις σε προσωπικό ή τις σπατάλες και τη διαφθορά, όπου επικεντρώνονται συνήθως τα φώτα της δημοσιότητας. Το ΕΣΥ καρκινοβατεί, γιατί πάνω απ όλα υποχρηματοδοτείται, κακοδιοικείται και είναι άναρχα οργανωμένο. Χρήματα, όμως, δεν υπάρχουν λόγω της τραγικής κατάστασης της ελληνικής οικονομίας και συνακόλουθα δεν μπορούν να δημιουργηθούν νέες υποδομές και να γίνουν οι αναγκαίες προσλήψεις. Το μόνο που μπορεί να γίνει και που επιβάλλεται να γίνει το γρηγορότερο, είναι ο ριζικός επανασχεδιασμός των μονάδων του ΕΣΥ, καθώς και των υπηρεσιών που αυτές διαθέτουν, κυρίως των κλινικών και των εργαστηρίων. Η σημερινή τους κατανομή είναι απόρροια ιστορικών συγκυριών, πολιτικών πιέσεων και πελατειακών σχέσεων. Δεν ανταποκρίνονται στις ανάγκες υγείας του πληθυσμού κάθε περιφέρειας, με αποτέλεσμα, αλλού να υπάρχει υπερσυγκέντρωση, κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα και αλλού σοβαρές ελλείψεις με τραγικές συχνά συνέπειες. Διεθνώς, χρειαζόμαστε όλο και λιγότερες νοσοκομειακές κλίνες γιατί μειώνεται η μέση διάρκεια νοσηλείας και αναπτύσσονται ραγδαία νέες εξωνοσοκομειακές μορφές περίθαλψης, όπως τα χειρουργεία και οι κλινικές ημέρας, η νοσηλεία στο σπίτι, τα κέντρα αποκατάστασης κ.ά. Σήμερα στην Ελλάδα έχουμε 4,2 κλίνες ανά κατοίκους, όταν στην Ολλανδία και αλλού λειτουργούν 3-3,5 κλίνες ανά κατοίκους. Το μεγαλύτερο, όμως, πρόβλημα προκύπτει από το γεγονός ότι, ενώ η Α' περιφέρεια Αττικής έχει 6,8 δημόσιες κλίνες ανά κατοίκους, υπάρχουν περιφέρειες, όπως της Κ. Ελλάδας και της Πελοποννήσου, με λιγότερες από 2 κλίνες ανά κατοίκους. Ανάλογο πρόβλημα παρουσιάζει και το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό, με την Α' Αττικής να έχει 6,1 γιατρούς και 3,7 νοσηλευτές ανά κατοίκους και τη Δ. Μακεδονία 2,8 γιατρούς και 1,4 νοσηλευτές ανά κατοίκους. Εντύπωση, επίσης, προκαλεί το γεγονός ότι, παρά τις ελλείψεις στην περιφέρεια πολλά νομαρχιακά νοσοκομεία λειτουργούν με χαμηλό μέσο ετήσιο ποσοστό κάλυψης, 50-60%, δηλαδή χωρίς να αξιοποιείται σχεδόν το ήμισυ μιας πολύ δαπανηρής για τη δημιουργία της αλλά κυρίως για τη συντήρησή της νοσοκομειακής υποδομής. Θα πρέπει λοιπόν να υπάρξει ένας «Καλλικράτης» στην υγεία, με συγχωνεύσεις, καταργήσεις και αλλαγές χρήσης των δημόσιων νοσοκομείων, των μονάδων και των υπηρεσιών που διαθέτουν, καθώς και με υποχρεωτικές μετατάξεις του προσωπικού, ώστε να προκύψει μία ορθολογική κατανομή τους σε αντιστοιχία με τις πραγματικές ανάγκες υγείας του κάθε πληθυσμού. Η εξοικονόμηση πόρων που θα εξασφαλιστεί, μαζί με την καταπολέμηση της σημερινής σπατάλης και διαφθοράς, που υπολογίζεται στο περίπου 30% των νοσοκομειακών δαπανών, αλλά και με τη μεταφορά ιδιωτικών πληρωμών από τον ιδιωτικό τομέα στον δημόσιο, κάτι που μπορεί να γίνει με την ανάπτυξη των απογευματινών ιατρείων, τη λειτουργία ολοήμερου νοσοκομείου, τη σύναψη συμβάσεων με την ιδιωτική ασφάλιση και με τη διάθεση μέρους των υποδομών σε ιδιώτες ασθενείς, επαρκούν για την εξασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας του ΕΣΥ. Όμως, το μέλλον του δημόσιου νοσοκομειακού τομέα εξαρτάται άμεσα και από το κατά πόσο θα μπορέσει να αναπτυχθεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Η πραγματοποίησή του είναι εφικτή, έστω και υπό τις παρούσες δυσμενείς συνθήκες, αρκεί να μη βασιστεί σε επεκτατικές λογικές του δημόσιου τομέα, αλλά στη σωστή αξιοποίηση και λειτουργική διασύνδεση των σημερινών υποδομών του ΕΣΥ, του ΙΚΑ, και του συμβεβλημένου ιδιωτικού τομέα και στην ενεργό συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Είναι δε πολύ σημαντικό το γεγονός ότι, η σημερινή ηγεσία του υπουργείου Υγείας, με τις πρόσφατες δηλώσεις της κ. Ξενογιαννακοπούλου, φαίνεται αποφασισμένη να κινηθεί προς την κατεύθυνση αυτή. Όμως, καμία απ αυτές τις αναγκαίες αλλαγές δεν θα μπορέσει να ευδοκιμήσει εάν παράλληλα δεν υπάρξει μία σύγχρονη και αποτελεσματική διοίκηση του ΕΣΥ. Το ΕΣΥ δεν μπορεί να συνεχίσει να διοικείται ή μάλλον να κακοδιοικείται από το γραφείο του εκάστοτε υπουργού Υγείας, με μέση διάρκεια θητείας τα 2 χρόνια, από λίγους περιστασιακούς συμβούλους και από τις ανεπαρκέστατες υπηρεσίες του υπουργείου. Όπως κάθε άλλο ευρωπαϊκό ΕΣΥ, έτσι και το ελληνικό ΕΣΥ θα πρέπει να οργανωθεί και να διοικηθεί σε κεντρικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο, με ένα επιτελικό κεντρικό όργανο, με ισχυρές περιφέρειες και ισχυρές, αυτόνομες και αξιοκρατικές διοικήσεις στα νοσοκομεία και στα Κέντρα Υγείας, ώστε να υπάρξει σχεδιασμός, συντονισμός και έλεγχος σε βάθος χρόνου από αρμόδια στελέχη σε όλα τα επίπεδα. Μόνο έτσι θα μπορέσει το ΕΣΥ να μετατραπεί, επιτέλους, από μία σπάταλη και αναποτελεσματική δημόσια υπηρεσία σε έναν σύγχρονο δημόσιο οργανισμό. Και τώρα είναι η ώρα, γιατί όπως είπε ο πρωθυπουργός, ας μετατρέψουμε τουλάχιστον την κρίση αυτή σε ευκαιρία για τη χώρα. * Πρόεδρος του ΕΟΦ, Αν. καθηγητής Κοινωνικής Ιατρικής, διευθυντής Κέντρου Μελετών Υπηρεσιών Υγείας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών. 20 / MEDICAL EXPRESS / TEYXOΣ 186 / IOYNIOΣ 2010

20 MEDICAL_186 6/1/10 3:17 PM Page 21 Μ. ΠΙΤΣΙΛΙΔΗΣ Α.Ε. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΤΩΝ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ: ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ: Zodin 1000mg καψάκιο, μαλακό. ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ: Ένα καψάκιο, μαλακό περιέχει: Αιθυλεστέρες των ω 3 λιπαρών οξέων 90, 1000mg που περιλαμβάνουν 840mg του αιθυλεστέρα του eicosapentaenoic acid (EPA) (460mg) και του αιθυλεστέρα του docosahexaenoic acid (DHA) (380mg). Θεραπευτικές ενδείξεις: Μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου: Επικουρική αγωγή για δευτερογενή πρόληψη μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου ως συμπλήρωμα της κύριας αγωγής (π.χ. στατίνες, αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα, β-αποκλειστές, αναστολείς του μετατρεπτικού ενζύμου της αγγειοτασίνης (α- ΜΕΑ)). Υπερτριγλυκεριδαιμία: Ενδογενής υπερτριγλυκεριδαιμία ως συμπλήρωμα στη δίαιτα όταν τα διαιτητικά μέτρα από μόνα τους κρίνονται ανεπαρκή για να προσφέρουν ικανοποιητική απόκριση: τύπου IV σε μονοθεραπεία, τύπου IIb/III σε συνδυασμό με στατίνες, όταν ο έλεγχος των τριγλυκεριδίων είναι ανεπαρκής. Αντενδείξεις: Υπερευαισθησία στη δραστική ουσία, στη σόγια ή σε οποιοδήποτε από τα έκδοχα. Ιδιαίτερες προειδοποιήσεις και ιδιαίτερες προφυλάξεις κατά τη χρήση: Λόγω της μέτριας αύξησης του χρόνου ροής (στην υψηλή δοσολογία, δηλ. 4 καψάκια) οι ασθενείς που λαμβάνουν αγωγή με αντιπηκτικά πρέπει να παρακολουθούνται και, αν χρειαστεί, η δοσολογία του αντιπηκτικού να προσαρμόζεται (βλ. Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα και άλλες μορφές αλληλεπίδρασης). Η χρήση του Zodin δεν καταργεί την ανάγκη παρακολούθησης που συνήθως απαιτείται για ασθενείς αυτού του τύπου. Να λαμβάνεται υπ όψη ο αυξημένος χρόνος ροής στους ασθενείς με υψηλό κίνδυνο για αιμορραγία (εξαιτίας σοβαρού τραύματος, χειρουργικής επέμβασης, κλπ). Επειδή δεν υπάρχουν σχετικά στοιχεία αποτελεσματικότητας και ασφάλειας, δεν συνιστάται η χορήγηση του Zodin σε παιδιά και εφήβους. Το Zodin δεν ενδείκνυται στην εξωγενή υπερτριγλυκεριδαιμία (τύπου 1 υπερχυλομικροναιμίας). Δεν υπάρχει επαρκής εμπειρία σε δευτερογενή ενδογενή υπερτριγλυκεριδαιμία (ιδιαίτερα μη ρυθμισμένο διαβήτη). Δεν υπάρχει εμπειρία όσον αφορά την αντιμετώπιση της υπερτριγλυκεριδαιμίας σε συνδυασμό με φιμπράτες. Απαιτείται τακτική παρακολούθηση της ηπατικής λειτουργίας (ASAT και ALAT) σε ασθενείς με ηπατική δυσλειτουργία (ειδικά στις υψηλές δόσεις, δηλ. 4 καψάκια). Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα και άλλες μορφές αλληλεπίδρασης: Από του στόματος αντιπηκτικά: Βλ. Παράγραφο Ιδιαίτερες προειδοποιήσεις και ιδιαίτερες προφυλάξεις κατά τη χρήση. Το Zodin έχει συγχορηγηθεί με βαρφαρίνη χωρίς να παρουσιαστούν αιμορραγικές επιπλοκές. Πρέπει, όμως, να ελέγχεται ο χρόνος προθρομβίνης όταν το Zodin συγχορηγείται με βαρφαρίνη ή όταν διακόπτεται η αγωγή με Zodin. Ανεπιθύμητες Ενέργειες: Οι συχνότητες των ανεπιθύμητων ενεργειών ιεραρχούνται σύμφωνα με τα ακόλουθα: πολύ συχνές (>1/10), συχνές (>1/100, <1/10), όχι συχνές (>1/1000, <1/100), σπάνιες (>1/10000, <1/1000), πολύ σπάνιες (<1/10000), περιλαμβανομένων μεμονωμένων αναφορών. Λοιμώξεις και παρασιτώσεις: Όχι συχνές: γαστρεντερίτις. Διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος: Όχι συχνές: υπερευαισθησία. Διαταραχές του μεταβολισμού και της θρέψης: Σπάνιες: υπεργλυκαιμία. Διαταραχές του νευρικού συστήματος: Όχι συχνές: ζάλη, δυσγευσία Σπάνιες: κεφαλαλγία. Αγγειακές διαταραχές: Πολύ σπάνιες: υπόταση. Διαταραχές του αναπνευστικού συστήματος, του θώρακα και του μεσοθωρακίου: Πολύ σπάνιες: ξηρότητα ρινικού βλεννογόνου. Διαταραχές του γαστρεντερικού συστήματος: Συχνές: δυσπεψία, ναυτία. Όχι συχνές: κοιλιακό άλγος, διαταραχές του γαστρεντερικού συστήματος, γαστρίτις, άλγος άνω κοιλιακής xώρας. Σπάνιες: γαστρεντερικό άλγος. Πολύ σπάνιες: αιμορραγία του κατώτερου γαστρεντερικού σωλήνα. Διαταραχές ήπατος και των χοληφόρων: Σπάνιες: ηπατικές διαταραχές. Διαταραχές του δέρματος και του υποδόριου ιστού: Σπάνιες: ακμή, κνησμώδες εξάνθημα. Πολύ σπάνιες: κνίδωση. Γενικές διαταραχές και καταστάσεις της οδού χορήγησης: Σπάνιες: ασαφώς καθοριζόμενες διαταραχές. Παρακλινικές εξετάσεις: Πολύ σπάνιες: αυξημένος αριθμός λευκοκυττάρων, αυξημένη γαλακτική αφυδρογονάση του αίματος. Μέτρια αύξηση των τρανσαμινασών έχει αναφερθεί σε ασθενείς με υπερτριγλυκεριδαιμία. ΚΑΤΟΧΟΣ ΤΗΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: Δικαιούχος σήματος: Pronova BioPharma Norge AS, Norway. Υπεύθυνος Κυκλοφορίας: Ferrer Galenica A.E., Ελευθερίας 4, Κηφισιά , τηλ.: ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΔΕΙΑΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΣ: / Τρόπος Διάθεσης: Το φάρμακο αυτό χορηγείται με ιατρική συνταγή. Για πλήρεις συνταγογραφικές πληροφορίες παρακαλείσθε να απευθύνεστε στην Galenica A.E. Αθήνα: Ελευθερίας 4, Κηφισιά , τηλ.: , Θεσσαλονίκη: Κουντουριώτου & Φασιανού 2, τηλ.: Επιστημονικό Τμήμα: τηλ.: , Τμήμα Φαρμακοεπαγρύπνησης: τηλ.: Bοηθείστε να γίνουν τα φάρμακα πιο ασφαλή: Συμπληρώστε την ΚΙΤΡΙΝΗ ΚΑΡΤΑ Aναφέρατε: ΟΛΕΣ τις ανεπιθύμητες ενέργειες για τα Nέα φάρμακα N Tις ΣOBAPEΣ ανεπιθύμητες ενέργειες για τα Γνωστά φάρμακα