Καταγραφή της Επαγγελματικής Νοσηρότητας στη χώρα μας. Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου

Transcript

1 Καταγραφή της Επαγγελματικής Νοσηρότητας στη χώρα μας (εργατικά ατυχήματα, επαγγελματικά νοσήματα) Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου Δρακόπουλος Βασίλης Γιατρός Εργασίας Ελληνική Εταιρεία Ιατρικής της Εργασία και Περιβάλλοντος (Ε.Ε.Ι.Ε.Π.)

2 Εργατικό Ατύχημα Ακριβής ορισμός του εργατικού ατυχήματος δεν υπάρχει στην ελληνική νομοθεσία. ΝΟΜΟΣ: Αριθ. 551/ 31 Δεκεμβρίου 1914/8 Ιανουαρίου 1915 «Περί ευθύνης προς αποζημίωσαν των εξ ατυχήματος εν τη εργασία παθόντων εργατών ή υπαλλήλων» 1. Ατύχημα εκ βιαίου συμβάντος, επερχομένου εις εργάτη ή εις υπάλληλον των εν τω άρθρω 2 εργασιών και επιχειρήσεων εν τη εκτελέσει της εργασίας ή εξ αφορμής αυτής, παρέχει εις τα, κατά τας διατάξεις του παρόντος νόμου δικαιούμενα πρόσωπα, δικαίωμα αποζημιώσεως απέναντι του κυρίου της επιχείρησης, εάν η εις τον παθόντα εκ του ατυχήματος προελθούσα διακοπή της εργασίας διήρκεσε πλέον των τεσσάρων ημερών, εξαιρουμένης µόνο της περιπτώσεως, καθ ήν ο παθών εκ προθέσεως προεκάλεσε το επελθόν ατύχημα. Στον Α.Ν.1846/51, άρθρο 8, παράγραφο 4 η έννοια του όρου «ατύχημα» αποδίδεται με τη φράση «το εν τη εργασία ή εξ αφορμής ταύτης βίαιον συμβάν και την επαγγελματική ασθένεια». Νομολογία Γενικά ως εργατικό ατύχημα χαρακτηρίζεται ο θάνατος ή η ανικανότητα του ασφαλισμένου για εργασία που προκλήθηκε από ένα βίαιο περιστατικό που έγινε κατά την εκτέλεση της εργασίας ή εξαιτίας αυτής (και κατά τη μετάβαση του εργαζόμενου στον τόπο της εργασίας ή κατά την επιστροφή στο σπίτι του).

3 Εργατικό Ατύχημα Στατιστική Σύμφωνα με τον κανονισμό με αριθμό 349/2011 της Επιτροπής (ΕΕ), για την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1338/2008 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις κοινοτικές στατιστικές στους τομείς της δημόσιας υγείας και της υγείας και της ασφάλειας στην εργασία, όσον αφορά τις στατιστικές για τα εργατικά ατυχήματα διατυπώνονται οι εξής ορισμοί: «Εργατικό ατύχημα» είναι ένα ασυνεχές συμβάν κατά τη διάρκεια της εργασίας το οποίο προκαλεί σωματική ή διανοητική βλάβη. Συμπεριλαμβάνονται τα τροχαία ατυχήματα που συμβαίνουν κατά τη διάρκεια της εργασίας, αλλά δεν συμπεριλαμβάνονται τα ατυχήματα καθ οδόν από και προς την εργασία, δηλαδή τα τροχαία ατυχήματα κατά τη διαδρομή μεταξύ της οικίας και του χώρου εργασίας. «Θανατηφόρο ατύχημα» είναι ένα ατύχημα που οδηγεί στο θάνατο του θύματος μέσα σε ένα έτος από το ατύχημα.

4 Αναγγελία εργατικού ατυχήματος Νομοθετικό πλαίσιο για την υγεία και ασφάλεια της εργασίας Π.Δ. 17/96 άρθρο 8, παρ. 2, Ν.3850/2010 άρθρο 43, παρ.2 ο εργοδότης οφείλει: α) Να αναγγέλλει όλα τα εργατικά ατυχήματα: στις αρμόδιες επιθεωρήσεις εργασίας στις πλησιέστερες αστυνομικές αρχές στις αρμόδιες υπηρεσίες του ασφαλιστικού οργανισμού στον οποίο υπάγεται ο εργαζόμενος εντός 24 ωρών και εφόσον πρόκειται περί σοβαρού τραυματισμού ή θανάτου, να τηρεί αμετάβλητα όλα τα στοιχεία που δύνανται να χρησιμεύσουν για εξακρίβωση των αιτιών των ατυχημάτων.

5 Αναγγελία εργατικού ατυχήματος Κανονισμού Ασφ/κής Αρμοδιότητας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, άρθρο 21, παρ.1 «κάθε ατύχημα» που γίνεται κατά την εκτέλεση της εργασίας ή με αφορμή την εργασία αυτή και έχει ως αποτέλεσμα τον τραυματισμό ή την αδυναμία για συνέχιση της εργασίας ή το θάνατο προσώπου και έχει υπαχθεί στην ασφάλιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ σύμφωνα με τα οριζόμενα από τις διατάξεις του Α.Ν.1846/51, αναγγέλλεται υποχρεωτικά στο Ίδρυμα από τον εργοδότη ή τον αντιπρόσωπό του, από τον παθόντα ασφαλισμένο και σε περίπτωση αδυναμίας ή θανάτου του, από τα πρόσωπα που από την ασφάλισή του έλκουν δικαιώματα και κάθε υπάλληλο του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ που λόγω της υπηρεσίας του έλαβε γνώση του ατυχήματος. Η αναγγελία του ατυχήματος μπορεί να γίνει και από οποιοδήποτε τρίτο που έλαβε γνώση αυτού.

6 Αναγγελία εργατικού ατυχήματος Που δηλώνεται το ατύχημα Η δήλωση του ατυχήματος γίνεται στο πλησιέστερο προς τον τόπο που έγινε το ατύχημα Υποκ/μα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει Υποκ/μα του Ιδρύματος κοντά στον τόπο αυτό το ατύχημα μπορεί να δηλωθεί στην αστυνομική αρχή που διαβιβάζει τη δήλωση στο πλησιέστερο Υποκ/μα. Προθεσμία αναγγελίας ατυχήματος (Σχετ. εγκύκλιοι 15/87, 55/03 & 22/04) Η αναγγελία του εργατικού ατυχήματος πρέπει να γίνεται μέσα σε πέντε (5) εργάσιμες ημέρες από την επόμενη ημέρα που αυτό θα συμβεί. Ο γιατρός όμως και κάθε υπάλληλος του Ιδρύματος πρέπει να αναγγείλουν το ατύχημα μέσα σε 24 ώρες από τότε που θα το μάθουν. Παράλειψη του γιατρού ν αναγγείλει το ατύχημα θεωρείται δεοντολογικό παράπτωμα που συνεπάγεται παραπομπή του στα Πειθαρχικά Συμβούλια των Ιατρικών Συλλόγων, για την επιβολή κυρώσεων. Παράλειψη, εξάλλου υπαλλήλου του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ θεωρείται βαρύ πειθαρχικό παράπτωμα (Γ.Ε /7/77). «Σε περίπτωση που ασφ/νος νοσηλεύεται σε Νοσοκομείο, συνέπεια ατυχήματος, πρέπει η αναγγελία του ατυχήματος να γίνει μέσα σε (5) πέντε εργάσιμες ημέρες από την έξοδό του από το Νοσοκομείο [παρ.3 του άρθρου 21 του Κανονισμού Ασφ/κής Αρμοδιότητας, Σχετ. Εγκ.55/03].

7 Αναγγελία εργατικού ατυχήματος Διαπίστωση συνθηκών Ατυχήματος Η έρευνα γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 24 του Κανονισμού Ασφαλιστικής Αρμοδιότητας. Η έρευνα μπορεί να είναι και επιτόπιος. Όπου χρειάζεται παίρνονται καταθέσεις από τα πρόσωπα που υπέγραψαν τη δήλωση ατυχήματος αλλά και από κάθε άλλο που γνωρίζει για τις συνθήκες με τις οποίες έγινε το ατύχημα... Σύμφωνα με το άρθρο 24 παρ. 2 του Κ.Α.Α., το Υποκ/μα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ υποχρεούται να επιληφθεί της προβλεπόμενης έρευνας αμέσως μόλις λάβει γνώση του ατυχήματος ή της επαγγελματικής ασθένειας και μάλιστα να τελειώσει αυτή μέσα σε (15) δεκαπέντε ημέρες. Ο Δ/ντής του κάθε Υποκ/τος μπορεί να κρίνει ότι η έρευνα μπορεί να γίνει και από άλλο όργανο του Υποκ/τος (Γεν. έγγραφο /69/ ). Έκδοση Απόφασης Μετά την ολοκλήρωση της έρευνας ο αρμόδιος για κάθε περίπτωση Δ/ντής, προβαίνει στο χαρακτηρισμό του ατυχήματος που δηλώθηκε. Παραπομπή στις Υγειονομικές Επιτροπές (ΑΥΕ-ΒΥΕ) Μετά το χαρακτηρισμό του ατυχήματος που αναγγέλθηκε εμπρόθεσμα γίνεται παραπομπή του ασφαλισμένου στις Υγ/κές Επιτροπές (ΑΥΕ- ΒΥΕ).

8 Καταγραφή των εργατικών ατυχημάτων Στη χώρα μας τα εργατικά ατυχήματα καταγράφονται από διάφορες υπηρεσίες: Το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.ΕΠ.Ε.) του Υπουργείου Εργασίας καταγράφει τις αναγγελίες εργατικών ατυχημάτων που συλλέγει από τις περιφερειακές του υπηρεσίες, όπως και από την κεντρική υπηρεσία του. Το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων καταγράφει όλα τα περιστατικά εργατικών ατυχημάτων τα οποία επιδοτήθηκαν για αποχή από την εργασία τους. Το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας παρουσιάζει ξεχωριστούς πίνακες για τα εργατικά ατυχήματα που συμβαίνουν στα εμπορικά πλοία της χώρας. Το Υπουργείο Έρευνας και Τεχνολογίας καταγράφει εργατικά ατυχήματα που αφορούν δικές τους υπηρεσίες. Το Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών, συγκεντρώνει τα εργατικά ατυχήματα που σχετίζονται με μεταφορές και επικοινωνίες.

9 Καταγραφή των εργατικών ατυχημάτων Γιατί καταγράφουμε τα ατυχήματα ως εργατικά οφέλη για τον εργαζόμενο 1.Σύμφωνα με το άρθρο 5 παρ.7 του Κ.Α. χορηγούνται βιβλιάρια εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών, όταν δεν έχει εκδοθεί βιβλιάριο ασθενείας λόγω έλλειψης των απαιτούμενων χρονικών προϋποθέσεων. 2.Στις περιπτώσεις εργατικού ατυχήματος, δεν απαιτούνται χρονικές προϋποθέσεις για την επιδότηση, αρκεί η ασφάλιση κατά την ημέρα του ατυχήματος. 3.Και οι «αυτοτελώς απασχολούμενοι» μπορούν να χαρακτηρίζουν τα ατυχήματά τους «σαν εργατικά». 4.Ο «εργοδότης» δεν έχει δικαίωμα να κάνει προσφυγή στην ΤΔΕ επειδή ανήγγειλε το ατύχημα.

10 Καταγραφή των εργατικών ατυχημάτων Το 1990 δρομολογήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση διαδικασίες για ένα σχέδιο εναρμόνισης των ευρωπαϊκών στατιστικών σχετικά με τα εργατικά ατυχήματα (ESAW). Σκοπός αυτού του έργου ήταν η εναρμόνιση των κριτηρίων και των μεθοδολογιών που πρέπει να εφαρμόζονται κατά την καταγραφή των στοιχείων και αφορούν τα εργατικά ατυχήματα. Οι μεθοδολογίες αυτές αναπτύχθηκαν σε τρεις φάσεις. Η Φάση Ι, που είναι σε εξέλιξη από το 1993, καλύπτει τις μεταβλητές του ατυχήματος που προσδιορίζουν την οικονομική δραστηριότητα του εργοδότη, το επάγγελμα, την ηλικία και το φύλο του θύματος, τη φύσης του τραυματισμού και του μέρους του σώματος που υπέστη την κάκωση και τη γεωγραφική θέση, την ημερομηνία και την ώρα του ατυχήματος.

11 Καταγραφή των εργατικών ατυχημάτων Η Φάση ΙΙ, που είναι σε εξέλιξη από το 1996, συμπληρώνει τα στοιχεία της πρώτης φάσης με πληροφορίες σχετικά με το μέγεθος της επιχείρησης, την εθνικότητα και το καθεστώς απασχόλησης του θύματος, τις συνέπειες του ατυχήματος (ημέρες που έλειψε ο εργαζόμενος από την εργασία του) καθώς και τη μόνιμη ανικανότητα ή θάνατο ως αποτέλεσμα του ατυχήματος. Το πρώτο έτος αναφοράς για τη Φάση ΙΙΙ του σχεδίου ήταν το Η φάση ΙΙΙ καλύπτει όλες τις μεταβλητές που έχουν σχέση με τις αιτίες και τις συνθήκες υπό τις οποίες συμβαίνουν τα εργατικά ατυχήματα. Σύμφωνα με τη μεθοδολογία ESAW, οι 9 μεταβλητές που συνιστούν την Φάση ΙΙΙ είναι οι: «Θέση εργασίας», «Εργασιακό περιβάλλον», «Εργασιακή διαδικασία», «Ειδική σωματική δραστηριότητα», «Απόκλιση», «Επαφή Τρόπος τραυματισμού», και οι σχετικοί υλικοί παράγοντες, «Υλικός παράγοντας που συνδέεται με την ειδική σωματική δραστηριότητα», «Υλικός παράγοντας που συνδέεται με την απόκλιση», «Υλικός παράγοντας που συνδέεται με την επαφή τρόπο τραυματισμού».

12 Καταγραφή - πρόληψη εργατικών ατυχημάτων Ανάλυση αιτιών και κινδύνων ατυχήματος, προτάσεις για την πλήρη καταγραφή και λήψη μέτρων πρόληψης Στη χώρα μας υπάρχει ελλιπής καταγραφή των εργατικών ατυχημάτων. Σύμφωνα με στοιχεία της EUROSTAT μόνο το 39% δηλώνεται και καταγράφεται. Εκτιμούμε πως τα ποσοστά καταγραφής είναι πολύ μικρότερα. Από τα Ασφαλιστικά Ταμεία μόνο το ΙΚΑ καταγράφει τα εργατικά ατυχήματα και καλύπτει την μεθοδολογία της α και β φάσης της στατιστικής ανάλυσης των «ευρωπαϊκών στατιστικών σχετικά με τα εργατικά ατυχήματα (ESAW) 2001 και 2012». Αναμένεται να εισαχθεί η μεθοδολογία της γ φάσης στατιστικής ανάλυσης ESAW (υποχρέωση τη Χώρας να συμμορφωθεί μέχρι το 2016) σε όλα τα Ασφαλιστικά Ταμεία.

13 Καταγραφή - πρόληψη εργατικών ατυχημάτων Προτάσεις για την πλήρη καταγραφή και λήψη μέτρων πρόληψης Διερεύνηση των αιτιών της υποκαταγραφής των εργατικών ατυχημάτων. Διερεύνηση των αιτιών των εργατικών ατυχημάτων και πρόταση μέτρων για την αποτροπή ή ελαχιστοποίησή τους. Μελέτες καθορισμού των επιπέδων κινδύνου κατά χώρο εργασίας. Ανάπτυξη επιδημιολογικής μεθοδολογίας αναγνώρισης (από τα κοινά ατυχήματα) και καταγραφής των εργατικών ατυχημάτων. Εκτίμηση του κόστους των εργατικών ατυχημάτων κατά επαγγελματική κατηγορία και κατά χώρο εργασίας. Δημιουργία και παροχή ενημερωτικού και εκπαιδευτικού υλικού για την αποτροπή των εργατικών ατυχημάτων. Εκπαίδευση των συντελεστών της πρόληψης και προαγωγής της εργασιακής υγείας (εργαζόμενους, εργοδότες, τεχνικούς ασφαλείας, γιατρούς εργασίας).

14 Επαγγελματικές ασθένειες Ταξινόμηση της νοσηρότητας κατά τη ΔΟΕ: Κοινές Ασθένειες Ιατρικές ασθένειες που επικρατούν στην κοινότητα π.χ. σακχαρώδης διαβήτης, ορισμένες μορφές αναιμίας, ελονοσία Σχετιζόμενες με την εργασία ασθένειες Πολύ-παραγοντικές στην προέλευση παράγοντες στο περιβάλλον εργασίας μπορεί να παίζουν ένα ρόλο, μαζί με άλλους παράγοντες κινδύνου στην εμφάνιση των ασθενειών. π.χ. οσφυαλγία, μη-ειδική χρόνιες αναπνευστικές ασθένειες, υπέρταση Επαγγελματικές Ασθένειες προκαλούνται από την έκθεση σε ειδικούς βλαπτικούς παράγοντες στο χώρο εργασίας ασθένειες που προκαλούνται από την εργασία π.χ. Πνευμονοκονίωση (αμιάντωση από έκθεση σε αμίαντο), μεσοθηλίωμα

15 Οι διαφορές μεταξύ των επαγγελματικών και των σχετιζόμενων με την εργασία ασθενειών Σχετιζόμενες με την εργασία Επαγγελματικές Ασθένειες ασθένειες Εμφανίζονται σε μεγάλο βαθμό στην κοινότητα Εμφανίζεται κυρίως μεταξύ του εργαζόμενου πληθυσμού "Πολυ-παραγοντικής" προέλευσης Συγκεκριμένη αιτία Η έκθεση στο χώρο εργασίας μπορεί να είναι ένας παράγοντας Η έκθεσης στο χώρο εργασίας είναι ουσιαστική (προαπαιτούμενο) Μπορεί να κοινοποιηθεί (καταγραφεί) και αποζημιωθεί Κοινοποιείται (καταγράφεται) και αποζημιώνεται

16 Επαγγελματικές ασθένειες Ορισμός επαγγελματικής ασθένειας Η επαγγελματική ασθένεια ορίζεται με δύο διαφορετικούς τρόπους. Σύμφωνα με τον ορισμό που δίνει η επιστήμη της ιατρικής, επαγγελματική ασθένεια είναι η νόσος που σχετίζεται με το είδος των κινδύνων στους οποίους εκτέθηκε ο πάσχων λόγω της εργασίας του. Είναι κάθε νόσος που αποδεδειγμένα, στη βάση ιατρικών κριτηρίων, μπορεί να αποδοθεί στο είδος της εργασίας και τους κινδύνους στους οποίους λόγω της εργασίας έχει εκτεθεί ο εργαζόμενος. Ο δεύτερος ορισμός βασίζεται στην ασφαλιστική πραγματικότητα που ισχύει στην κάθε χώρα. Δηλαδή, επαγγελματική ασθένεια είναι η νόσος που αναγνωρίζεται ως τέτοια από το ισχύον ασφαλιστικό σύστημα, με τους όρους και τους περιορισμούς που κάθε φορά αυτό θέτει. Υπάρχουν τρία βασικά πρότυπα αναγνώρισης και αντιμετώπισης των επαγγελματικών ασθενειών. Το «κλειστό» πρότυπο είναι αυτό που έχει δημιουργήσει μια λίστα επαγγελματικών ασθενειών και με βάση αυτή αναγνωρίζεται αν η νόσος συνδέεται με τις συνθήκες εργασίας ή όχι. Το «ανοιχτό» πρότυπο έχει ως χαρακτηριστικό την απουσία τέτοιας λίστας. Σε αυτό το πρότυπο η νόσος αναγνωρίζεται ή όχι ως επαγγελματική, ανάλογα με την αντίστοιχη ιατρική γνωμάτευση. Το «μεικτό» πρότυπο διαθέτει λίστα επαγγελματικών ασθενειών που όμως δεν είναι κλειστή αλλά επιδέχεται το διαρκή εμπλουτισμό της.

17 Επαγγελματικές ασθένειες Με το νόμο 2114 του 1920 διευρύνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα «εκτός των εκ βιαίων συμβάντων παθόντων» και στους «παθόντες εκ της ελλείψεως ατμοσφαιρικού αέρα ή ένεκα αναθυμιάσεων ασφυκτικών ή δηλητηριωδών αερίων (ως μολυβδίασης)» Η όρος «Επαγγελματική Ασθένεια» εμφανίζεται στην ελληνική νομοθεσία με το Νόμο 6298/ΦΕΚ 346Α/ (άρθρο 41) περί «Κοινωνικών Ασφαλίσεων», ο οποίος τέθηκε σε εφαρμογή το 1937, περιλαμβάνει και τον πρώτο κατάλογο επαγγελματικών ασθενειών, ο οποίος αποτελείται από τρεις ασθένειες, τη «δηλητηρίαση εκ μολύβδου και υδραργύρου, καθώς και προσβολή από άνθρακα» σε εργαζόμενους σε συγκεκριμένων επαγγελμάτων και κατηγοριών επιχειρήσεων με την προϋπόθεση της απασχόλησης του ασθενή για έναν ελάχιστο αριθμό ημερομισθίων στη συγκεκριμένη εργασία κατά την τελευταία διετία πριν την εκδήλωση της νόσου. Υποχρέωση καταβολής σύνταξης αναπηρίας ή επιδόματος ασθενείας (για λιγότερο σοβαρές περιπτώσεις) από το ΙΚΑ προς τον εργαζόμενο χωρίς να ισχύουν οι προϋποθέσεις που απαιτούνται για την κοινή νόσο.

18 Επαγγελματικές ασθένειες Με την Υ.Α του 1952 ορίζεται το άρθρο 40 του Κανονισμού Ασθένειας του ΙΚΑ ως Κατάλογος Επαγγελματικών Ασθενειών για τους εργαζόμενους ασφαλισμένους στο Ίδρυμα. Ο Κατάλογος Επαγγελματικών Ασθενειών του 1952 ίσχυσε μέχρι το 1979 όποτε και τροποποιήθηκε (ΦΕΚ 132/Β/ ) στο άρθρο 40 του Κανονισμού Ασθένειας του ΙΚΑ. Ο κατάλογος αυτός δομημένος στη λογική του «κλειστού καταλόγου επαγγελματικών νοσημάτων» και περιλαμβάνει περιορισμένο αριθμό ασθενειών, 52 ασθένειες.. Μέχρι και το 1992 ο κατάλογος «Επαγγελματικών Ασθενειών» το άρθρο 40 του Κανονισμού Ασθενειών του ΙΚΑ είχε ισχύ μόνο για τους ασφαλισμένους εργαζόμενους του ΙΚΑ. Με τον Ν του 1992 ο κατάλογος αυτός θεωρείται «Εθνικός Κατάλογος Επαγγελματικών Ασθενειών» για τους νέους ασφαλισμένους σε όλους τους ασφαλιστικούς φορείς από την Το ΙΚΑ δεν επιδοτεί την ανικανότητα προς εργασία συνέπεια επαγγελματικής ασθένειας, χορηγεί «σύνταξη αναπηρίας» λόγω επαγγελματικής νόσου, εφόσον το ποσοστό ανικανότητας προς εργασία υπερβαίνει το απαιτούμενο ελάχιστο ποσοστό. Το 2012 δημοσιεύτηκε το Π.Δ. 41/2012 με τον «Εθνικό Κατάλογο Επαγγελματικών Ασθενειών», σε συμμόρφωση με τη σύσταση της Επιτροπής 2003/670/ΕΚ. Η ψήφιση του «Εθνικού Καταλόγου Επαγγελματικών Ασθενειών» φυσικά δεν κάλυψε το σημαντικό έλλειμμα που χαρακτηρίζει το σύστημα «διάγνωσης, αναγνώρισης και καταγραφής της επαγγελματικής νοσηρότητας» στην Ελλάδα.

19 Διαδικασία αναγνώρισης επαγγελματικής νόσου Η διαδικασία αναγνώρισης επαγγελματικής νόσου περιγράφεται αναλυτικά στα άρθρα του Κανονισμού Ασφαλιστικής Αρμοδιότητας (ΚΑΑ) του ΙΚΑ (Υ.Α , ΦΕΚ 33/Β/ ), η ισχύς του οποίου επεκτάθηκε σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία με το Νόμο 2084/92 (άρθρο 26). Η διαδικασία αυτή συνοψίζεται στην εγκύκλιο υπ. αρ. 45 της Γενικής Διεύθυνσης Ασφαλιστικών Υπηρεσιών ΙΚΑ (αρ. πρωτ. Π08/12 της ) και περιλαμβάνει τρία στάδια: τη δήλωση (αναγγελία) της επαγγελματικής νόσου, το χαρακτηρισμό της νόσου ως επαγγελματικής ή όχι από το Δ/ντή του αρμόδιου Υποκαταστήματος του ΙΚΑ και την παραπομπή του ασφαλισμένου για κρίση από τις Υγειονομικές Επιτροπές, για τον προσδιορισμού Ποσοστού Αναπηρίας (Αριθμ. Φ /οικ /688, ΦΕΚ 1506/Β/ ).

20 Αναγγελία επαγγελματικής νόσου Νομοθετικό πλαίσιο για αναγγελία επαγγελματικών ασθενειών - ενημέρωση Νόμος 3850/2010, «Κύρωση του Κώδικα νόμων για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζομένων», άρθρο 18 Επίβλεψη της υγείας των εργαζομένων, παρ. 4. Ο ιατρός εργασίας αναγγέλλει μέσω της επιχείρησης στην Επιθεώρηση Εργασίας ασθένειες των εργαζομένων που οφείλονται στην εργασία. Άρθρο 19 Δικαίωμα για ιατρικό έλεγχο Υποχρέωση ενημέρωσης, παρ. 1. Προς εξασφάλιση της κατάλληλης επίβλεψης και τη διάγνωση τυχόν βλάβης της υγείας του σε συνάρτηση με τους κινδύνους, όσον αφορά την ασφάλεια και την υγεία κατά την εργασία, κάθε εργαζόμενος, εφόσον δεν προβλέπονται άλλα ειδικά μέτρα από τη νομοθεσία για τον ιατρικό του έλεγχο, μπορεί να προσφεύγει στον ιατρό εργασίας της επιχείρησης ή σε αρμόδια μονάδα του Ε.Σ.Υ. ή του ασφαλιστικού οργανισμού στον οποίο ανήκει ο εργαζόμενος, σύμφωνα με τις ισχύουσες ασφαλιστικές και υγειονομικές διατάξεις σχετικές με την προληπτική ιατρική. 2. Σε περίπτωση που από τη μονάδα του ασφαλιστικού οργανισμού ή τη μονάδα του Ε.Σ.Υ., διαπιστωθεί ενδεχόμενο πρόβλημα της υγείας που πιθανόν συνδέεται με το εργασιακό περιβάλλον, ενημερώνεται σχετικά η αρμόδια Επιθεώρηση Εργασίας και ο ιατρός εργασίας της επιχείρησης για όλα τα απαραίτητα στοιχεία. Άρθρο 5 Αρμοδιότητες Ε.Υ.Α.Ε. και εκπροσώπου εργαζομένων παρ. 1. Η Ε.Υ.Α.Ε. ή ο εκπρόσωπος είναι όργανο συμβουλευτικό και έχει τις εξής αρμοδιότητες: δ) ενημερώνεται από τη διοίκηση της επιχείρησης για τα στοιχεία των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών που συμβαίνουν σε αυτήν

21 Επαγγελματική Νοσηρότητα Μέγεθος του προβλήματος Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την Επαγγελματική Νοσηρότητα, υπάρχουν συνολικά περίπου 2,34 εκατομμύρια θάνατοι που σχετίζονται με την εργασία, ετησίως. Τα 2,02 εκατομμύρια θάνατοι προκαλούνται από ασθένειες που σχετίζονται με την εργασία (πάνω από θάνατοι ημερησίως). Ο ετήσιος αριθμός των μη θανατηφόρων σχετικών με την εργασία ασθενειών υπολογίζεται πως είναι 160 εκατομμύρια.

22

23 COST Action IS1002 Modernet, Annet Lenderink, 19 March 2012, ICOH congress 2012 Υψηλό οικονομικό κόστος Οικονομικό κόστος (ΕΕ): 185 δισεκατομμύρια (2.6 έως 3.8% του ΑΕΠ) ΕΕ: Κοινοτική στρατηγική για την υγεία και την ασφάλεια : πρώτος στόχος η συνεχής μείωση των επαγγελματικών ασθενειών ΠΟΥ: Παγκόσμιο Σχέδιο Δράσης: Στόχος 4: εθνικά συστήματα πληροφοριών, εκτίμηση της επίπτωσης των επαγγελματικών ασθενειών και των τραυματισμών,..., έγκαιρη διάγνωση των ασθενειών ΔΟΕ: Σύμβαση C155: Όλες οι χώρες πρέπει να διαθέτουν σύστημα εγγραφών, το οποίο θα είναι σε θέση να παρέχει πληροφορίες στους φορείς χάραξης πολιτικής

24 COST Action IS1002 Modernet, Annet Lenderink, 19 March 2012, ICOH congress 2012 Τα σημερινά συστήματα για την παρακολούθηση και την αναγνώριση των νέων κινδύνων για Επαγγελματικές Ασθένειες είναι ανεπαρκή Υπάρχει ανάγκη για: -Παροχή αξιόπιστων και συγκρίσιμων συστημάτων για την παρακολούθηση των ΕΑ -Βελτίωση των μεθόδων για εντοπισμό και την αξιολόγηση νέων κινδύνων σε ένα μεταβαλλόμενο περιβάλλον εργασίας -Διεθνής συνεργασία (δίκτυο πληροφοριών) Υπάρχουν μεγάλες διαφορές -μεταξύ των χωρών- στους δείκτες επίπτωσης των επαγγελματικών ασθενειών: Ελλάδα 2001: 3,4/ εργαζόμενους το χρόνο Φινλανδία 2002: 200/ εργαζόμενους το χρόνο Eurostat 2001: 37/ εργαζόμενους το χρόνο Υπάρχει πολύ αργή διαδικασία από τα πρώτα σημεία (ενδείξεις) μέχρι την εφαρμογή μέτρων παρέμβασης: αμίαντος, οργανικοί διαλύτες κ.α.

25 Work-relatedness of common diseases Σχέση με την εργασία των κοινών ασθενειών Ασθένεια Απόδοση %, Αναφορές: ILO, Συνολικά: 6.7% Decent Work-SafeWork, 2005 Άσθμα, ενήλικοι άρρενες 30 Karjalainen et al Καρκίνος του πνεύμονα Axelsson 2001 Καρδιαγγειακές παθήσεις Στεφανιαία νόσος Έμφραγμα του μυοκαρδίου Leigh 1997 Leigh 1997 Μυοσκελετικές παθήσεις Άνω άκρων Οσφυϊκής μοίρας EU OSHA WHO 2002, Punnet et al Διαταραχές ψυχικής υγείας 5-10 e.g. Toppinen et al SLIC THEMATIC DAY BRUSSELS, 22 NOVEMBER 2010

26 Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας: το 37 % των οσφυαλγιών 16 % της απώλειας ακοής 13 % της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας 11 % του βρογχικού άσθματος 10 % του καρκίνου του πνεύμονα 8 % των τραυματισμών σχετίζεται με την εργασία.

27 Εκτίμηση της θνησιμότητας που σχετίζεται με την εργασία - ΕΕ των εκατομμύρια εργαζόμενοι θάνατοι στην ΕΕ που αποδίδονται σε ασθένειες και ατυχήματα που σχετίζονται με την εργασία, και μέσα σε αυτούς: θάνατοι που προκαλούνται από εργατικά ατυχήματα θάνατοι που αποδίδονται σε ασθένειες που σχετίζονται με την εργασία θάνατοι ετησίως από καρκίνους που σχετίζονται με την εργασία (το 9,6% του συνόλου των θανάτων από καρκίνο εκτιμάται ότι οφείλεται στην εργασία, 2002)

28 ΚΟΣΤΟΣ ΤΗΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑΣ Το κόστος της επαγγελματικής νοσηρότητας στην Αυστραλία "The cost of workrelated injury and illness for Australian employers, workers, and the community, » στην έκδοση «Ασφαλής Εργασία στην Αυστραλία, Μάρτιος 2012» για το οικονομικό έτος υπολογίσθηκε γύρω στα 60,6 δις δολάρια. Ποσοστό 6,55% του ΑΕΠ. Η διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία (European Agency for Safety and Health at Work, 26 Απριλίου 2012) Dr Christa Sedlatschek υποστήριζε ότι το κόστος των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών κυμαίνεται από 2.6% - 3.8% του ΑΕΠ. Το κόστος της επαγγελματικής νοσηρότητας (επαγγελματικά νοσήματα, εργατικά ατυχήματα) στις ΗΠΑ είχε υπολογισθεί* γύρω στα 250 δις. δολάρια. Δηλαδή 0,8 δις δολάρια ανά εκατομμύριο κατοίκων. *(Leigh, JP. Economic Burden of Occupational Injury and Illness in the United States. The Millbank Quarterly: A Multidisciplinary Journal of Population Health and Health Policy Dec;89(4): )

29 Επαγγελματικές Ασθένειες και Ατυχήματα-Τι κοστίζουν στην Οικονομία; 2007 Θανατηφόρα ατυχήματα Μη θανατηφόρα ατυχήματα Θανατηφόρες ασθένειες Μη θανατηφόρες ασθένειες 5,600 8,559,000 53, ,000 κόστος: 6 δις δολάρια κόστος: 186 δις δολάρια κόστος: 46 δις δολάρια κόστος: 12 δις δολάρια Ετήσιο κόστος: 250 δις δολάρια Ποιος πλήρωσε το κόστος αυτό; Τα ασφαλιστικά ταμεία, λιγότερο από το 25% του κόστους: $ 62.5 δις Οι οικογένειες και η κοινωνία πληρώνουν το 75% του κόστους: $187.5 δις Ετήσιο κόστος: $ 250 δις Ιατροφαρμακευτική Περίθαλψη Κοινωνική ασφάλιση αναπηρίας Ασφαλιστικά επιδόματα Ιδιωτική ιατρική Μισθοί Ποιο είναι το ετήσιο οικονομικό κόστος για άλλες ασθένειες στο ασφαλιστικό σύστημα των ΗΠΑ; 1. Καρδιοαγγειακές παθήσεις ($432 δις) 2. Επαγγελματικές ασθένειες και εργατικά ατυχήματα ($250 δις) 3. Καρκίνος ($219 δις) 4. Διαβήτης ($174 δις) 5 Στεφανιαία νόσος ($152 δις) 6. Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια ($63 δις) 7. Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια ($44 δις)...παρά τα υψηλά αυτά κόστη, οι επαγγελματικές ασθένειες και τα ατυχήματα δεν τυγχάνουν της ίδιας προσοχής στην έρευνα, την ιατρική ή τη δημόσια υγεία σε σχέση με τις άλλες ασθένειες. Κάτι τέτοιο είναι λυπηρό, καθώς η σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας της ιατρικής φροντίδας απαιτεί αυτοί οι πόροι να κατανέμονται έτσι ώστε να αξιοποιούνται στο έπακρο. Leigh JP. Economic Burden of Occupational Injury and Illness in the United States. The Milbank Quarterly. 89: (see p 750 for quote, above)

30 Επαγγελματικές Ασθένειες και ΑτυχήματαΤι κοστίζουν στην Οικονομία; 2007 Ποιο είναι το ετήσιο οικονομικό κόστος για άλλες ασθένειες στο ασφαλιστικό σύστημα των ΗΠΑ; Καρδιοαγγειακές παθήσεις ($432 δις) Επαγγελματικές ασθένειες και εργατικά ατυχήματα ($250 δις) Καρκίνος ($219 δις) Διαβήτης ($174 δις) Στεφανιαία νόσος ($152 δις) Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια ($63 δις) Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια ($44 δις) «...παρά τα υψηλά αυτά κόστη, οι επαγγελματικές ασθένειες και τα ατυχήματα δεν τυγχάνουν της ίδιας προσοχής στην έρευνα, την ιατρική ή τη δημόσια υγεία σε σχέση με τις άλλες ασθένειες. Κάτι τέτοιο είναι λυπηρό, καθώς η σχέση κόστους-αποτελεσματικότητας της ιατρικής φροντίδας απαιτεί αυτοί οι πόροι να κατανέμονται έτσι ώστε να αξιοποιούνται στο έπακρο.» Leigh JP. Economic Burden of Occupational Injury and Illness in the United States. The Milbank Quarterly. 89: (see p 750 for quote, above)

31 ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗ ΝΟΣΗΡΟΤΗΤΑ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

32 Elke Schneider, European Agency for Safety and Health at Work Helsinki, 03 October 2012 Εκτίμηση ΔΟΕ Χώρα Austria Belgium Bulgaria Cyprus Czech Republic Denmark Estonia Finland France Germany Greece Hungary Ireland Italy Latvia Lithuania Luxembourg Malta Netherlands Poland Portugal Romania Slovakia Slovenia Spain Sweden United Kingdom Total Σύνολο εργαζομένων 3,798,400 4,070,400 2,834, ,100 4,733,000 2,692, ,300 2,385,000 24,630,900 36,172,000 4,103,900 3,921,900 1,836,000 22,133,000 1,006,900 1,438, , ,042 7,935,000 13,617,000 5,127,700 9,222,500 2,164, ,000 17,295,900 4,234,000 27,820, ,431,242 ΔΟΕ 2003 ΔΟΕ 2003 Αναφερόμενα θανατηφόρα ατυχήματα 103 Εκτιμώμενα θανατηφόρα ατυχήματα , , ,422 Εκτίμηση 2003 Ατυχήματα με απουσία >3 ημέρες 213,419 78, ,674 9, ,128 47,949 35,849 46, , ,094 63, ,804 75, ,709 47, ,301 6,581 13,877 97, , , , ,704 46, ,803 52, ,598 7,013,545 ΔΟΕ ΔΟΕ Εκτιμώμενες επαγγελματικές ασθένειες 2,820 2,893 2, ,648 2, ,862 19,279 28,568 3,203 4,507 1,333 16,987 1,157 1, ,949 10,357 3,888 6,059 1, ,887 3,163 20, ,485 Εκτιμώμενη εξαρτώμενη από την εργασία θνησιμότητα 32 3,047 2,977 2, ,893 2, ,911 20,061 29,469 3,271 4,670 1,413 17,978 1,207 1, ,053 10,990 4,234 7,075 1, ,609 3,219 21, ,945 Sources: Hämäläinen P, Takala J, Saarela KL; TUT, ILO, EU-

33 Elke Schneider, European Agency for Safety and Health at Work Helsinki, 03 October 2012 Εκτίμηση ΔΟΕ Χώρα Greece Σύνολο εργαζομένων ΔΟΕ 2003 ΔΟΕ 2003 Εκτίμηση 2003 ΔΟΕ ΔΟΕ Αναφερόμενα θανατηφόρα ατυχήματα Εκτιμώμενα θανατηφόρα ατυχήματα Ατυχήματα με απουσία >3 ημέρες Εκτιμώμενες επαγγελματικές ασθένειες Εκτιμώμενη εξαρτώμενη από την εργασία θνησιμότητα Sources: Hämäläinen P, Takala J, Saarela KL; TUT, ILO, EU-

34 Elke Schneider, European Agency for Safety and Health at Work Helsinki, 03 October 2012 Εκτίμηση ΔΟΕ Χώρα Greece Σύνολο εργαζομένων ΔΟΕ 2003 ΔΟΕ 2003 Εκτίμηση 2003 ΔΟΕ ΔΟΕ Αναφερόμενα θανατηφόρα ατυχήματα Εκτιμώμενα θανατηφόρα ατυχήματα Ατυχήματα με απουσία >3 ημέρες Εκτιμώμενες επαγγελματικές ασθένειες Εκτιμώμενη εξαρτώμενη από την εργασία θνησιμότητα Sources: Hämäläinen P, Takala J, Saarela KL; TUT, ILO, EU-

35 Elke Schneider, European Agency for Safety and Health at Work Helsinki, 03 October 2012 Εκτίμηση ΔΟΕ Χώρα Σύνολο εργαζομένων ΔΟΕ 2003 ΔΟΕ 2003 Εκτίμηση 2003 ΔΟΕ Αναφερόμενα θανατηφόρα ατυχήματα Εκτιμώμενα θανατηφόρα ατυχήματα Ατυχήματα με απουσία >3 ημέρες Εκτιμώμενες επαγγελματικές ασθένειες Εκτιμώμενη εξαρτώμενη από την εργασία θνησιμότητα Greece ΙΚΑ (11νέες) 35 Sources: Hämäläinen P, Takala J, Saarela KL; TUT, ILO, EU-

36 Elke Schneider, European Agency for Safety and Health at Work Helsinki, 03 October 2012 Εκτίμηση ΔΟΕ Χώρα Σύνολο εργαζομένων ΔΟΕ 2003 ΔΟΕ 2003 Εκτίμηση 2003 ΔΟΕ Αναφερόμενα θανατηφόρα ατυχήματα Εκτιμώμενα θανατηφόρα ατυχήματα Ατυχήματα με απουσία >3 ημέρες Εκτιμώμενες επαγγελματικές ασθένειες Greece ΙΚΑ ,932 3, Εκτιμώμενη εξαρτώμενη από την εργασία θνησιμότητα (11νέες) ΣΕΠΕ Sources: Hämäläinen P, Takala J, Saarela KL; TUT, ILO, EU-

37 Δηλωθέντα Επαγγελματικά Νοσήματα στο ΙΚΑ Έτος δήλωσης Σύνολο Νέες περιπτώσεις Επανεξεταζόμενες περιπτώσεις

38 Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου Αναγκαιότητα λειτουργίας «Κλάδου Ασφάλισης του Επαγγελματικού Κινδύνου» στην Ελλάδα Η έλλειψη πρόληψης και αποτελεσματικής προστασίας της εργασιακής υγείας οδηγεί σε εργατικά ατυχήματα, επαγγελματικές ασθένειες, αναπηρίες και σε απώλειες ανθρώπινων ζωών. Όλα αυτά έχουν τεράστιο κόστος: ανθρώπινο κόστος για τους εργαζόμενους και τις οικογένειές τους κόστος εργασίας (αναρρωτικές άδειες, κόστος ασφάλισης, μείωση παραγωγικότητας κλπ.) κοινωνικό κόστος διότι επιβαρύνουν τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και κοινωνικής ασφάλισης. Η κατάσταση αυτή οφείλεται σε μια σειρά παράγοντες που συνοψίζονται στην ελλιπή εφαρμογή της νομοθεσίας και των κανονισμών ΥΑΕ στους χώρους εργασίας και στον ελλιπή έλεγχο της εργοδοτικής ευθύνης από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του κράτους. Η ασφαλιστική κάλυψη του επαγγελματικού κινδύνου, πέρα από την κάλυψη των εργαζομένων για έξοδα περίθαλψης, αποκατάστασης και σύνταξης (ανάλογα με την περίπτωση), πρέπει να συμβάλλει στην πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων και των επαγγελματικών ασθενειών.

39 Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ Στις περισσότερες χώρες υπάρχει ξεχωριστός ασφαλιστικός φορέας ο οποίος είναι αρμόδιος για την ασφάλιση του επαγγελματικού κινδύνου, δηλαδή για τα εργατικά ατυχήματα και τις επαγγελματικές ασθένειες, και γενικότερα για όλες τις πτυχές του επαγγελματικού κινδύνου. Σε κάποιες χώρες υπάρχουν περισσότεροι του ενός ασφαλιστικοί φορείς. Οι φορείς αυτοί είτε συνδέονται με το γενικότερο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, είτε είναι εντελώς ανεξάρτητοι αυτοδιαχειριζόμενοι οργανισμοί παροχής υπηρεσιών με δική τους νομική μορφή.

40 Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου Δραστηριότητες του φορέα ασφάλισης επαγγελματικού κινδύνου 1.Έρευνα 2.Καταγραφή εργατικών ατυχημάτων και επαγγελματικών ασθενειών 3.Έλεγχος των ενταγμένων στο φορέα επιχειρήσεων και μονάδων 4.Εκπαίδευση των στελεχών ασφάλειας υγείας των επιχειρήσεων και των εργαζομένων 5.Αποκατάσταση των παθόντων εργατικό ατύχημα και επαγγελματική ασθένεια 6.Αποζημίωση των παθόντων. 7.Επανένταξη των θυμάτων.

41 Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου Ο νόμος «Περί μεταλλείων» του 1861 εκτός του ότι αναφέρεται σε γενικές διατάξεις που σχετίζονται με την κυριότητα, τη χρήση και τις παραχωρήσεις των μεταλλείων, προέβλεπε επίσης φόρο 1% επί του καθαρού προϊόντος των επιχειρήσεων, προκειμένου να δημιουργηθεί ένα αποθεματικό κεφάλαιο για την περίθαλψη και την βοήθεια των εργαζομένων και των οικογενειών τους σε περίπτωση ατυχήματος. Το 1901 με το νόμο ΒΩΜΑ συστάθηκε με εισφορές των ιδιοκτητών των μεταλλείων για την περίθαλψη των εργατών σε περίπτωση δυστυχήματος το «Ταμείο Μεταλλευτών», το οποίο αναλάμβανε να καλύψει ένα μέρος των συντάξεων που χορηγούνταν στους παθόντες από την εργασία στα μεταλλεία και μεταλλουργεία. Ο νόμος 551 του 1914 «Περί ευθύνης προς αποζημίωσιν των εξ ατυχήματος εν τη εργασία παθόντων εργατών», εκτός των άλλων προβλέπει την υποχρέωση του εργοδότη να καταβάλλει αποζημίωση και έξοδα νοσηλείας και κηδείας σε περίπτωση εργατικού ατυχήματος ή θανάτου από εργατικό ατύχημα.(άρθρο 2, 7). Με το νόμο 2114 του 1920 διευρύνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα «εκτός των εκ βιαίων συμβάντων παθόντων» και στους «παθόντες εκ της ελλείψεως ατμοσφαιρικού αέρα ή ένεκα αναθυμιάσεων ασφυκτικών ή δηλητηριωδών αερίων (ως μολυβδίασης)»

42 Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου Με την ψήφιση του νόμου 6298/1934 «περί κοινωνικών ασφαλίσεων» και την ίδρυση του ΙΚΑ το 1937, ενσωματώνονται στο νεοσύστατο ασφαλιστικό φορέα όλες οι ασφαλιστικές καθώς και οι προληπτικές δράσεις που σχετίζονται με την εργασιακή υγεία και ασφάλεια. Στο νόμο αυτό περιλαμβάνεται για πρώτη φορά στην ελληνική πραγματικότητα κατάλογος επαγγελματικών νόσων. Το 1951 με τον Α.Ν θεσπίστηκε ο θεσμός των Βαρέων και Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων (ΒΑΕ) που ίσχυσε από εφόσον κυρώθηκε με το νόμο 4350/64. Για να έχουν τη δυνατότητα πρόωρης, αλλά πλήρους, συνταξιοδότησης οι ενταγμένοι στο θεσμό εργαζόμενοι πρέπει να καταβάλλουν μαζί με τους εργοδότες αυξημένο ασφάλιστρο (επασφάλιστρο). Ο Ν.Δ. 4104/1960 «Περί τροποποιήσεως και συμπληρώσεως της νομοθεσίας περί κοινωνικών ασφαλίσεων» που συμπληρώθηκε με το Β.Δ. 473/1961 «Περί εισφοράς επαγγελματικού κινδύνου», στις διατάξεις του οποίου ορίζεται ότι, «υπόχρεοι καταβολής της εισφοράς αυτής είναι οι απασχολούντες μισθωτούς υπαγόμενους εις την ασφάλιση του ΙΚΑ». Η εισφορά επαγγελματικού κινδύνου ανέρχεται στο 1% επί των αποδοχών των μισθωτών απασχολουμένων στις οριζόμενες από το νόμο επιχειρήσεις και βαρύνει αποκλειστικά τον εργοδότη. Τροποποιήθηκαν με το Ν.2084/1992 (άρθρο 45 4).

43 Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου Ελληνική Εταιρεία Ιατρικής της Εργασίας και Περιβάλλοντος Αναδεικνύεται η αναγκαιότητα κατοχύρωσης της ασφαλιστικής κάλυψης του επαγγελματικού κινδύνου που είναι ανεξάρτητη από το καθεστώς συνταξιοδότησης του εργαζόμενου. Το ασφάλιστρο πρέπει να κλιμακώνεται ανά κλάδο και ανάλογα με τις συνθήκες εργασίας και την επάρκεια και αποτελεσματικότητα των μέτρων για την προστασία της Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία.

44 Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου Συνεργαζόμενοι φορείς Α. ΙΝ.Ε. ΓΣΕΕ Ρομπόλης Σάββας, Επιστημονικός υπεύθυνος Ρωμανιάς Γιώργος Τσαρακλής Ζαχαρίας Παπαδήμος Ευάγγελος Χριστοδούλου Αντώνης Πισιμίση Ματίνα Γκινάλας Τρύφων Μπάλλας Γεώργιος Β. Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Παπάζογλου Βασίλειος Βάλλα Ιουλία Γ. Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας Κυριόπουλος Ιωάννης

45 Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου

46 Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου Κοινή πρόταση των εκπροσώπων της ΕΕΙΕΠ (Ελληνικής Εταιρίας Ιατρικής Εργασίας και Περιβάλλοντος), της ΕΕΧ (Ένωσης Ελλήνων Χημικών), του ΤΕΕ (Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας), της ΓΣΕΕ (Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας) και της ΓΣΕΒΕΕ (Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας), 5. Γενικότερες θεσμικές προτάσεις για πρόληψη και προαγωγή της εργασιακής υγείας.. Είναι επιτακτική ανάγκη σήμερα για την πρόληψη και προαγωγή της εργασιακής υγείας, για την καταγραφή.. η άμεση δημιουργία κατά τα πρότυπα των χωρών της ΕΕ ενός ασφαλιστικού φορέα για την ασφάλιση του επαγγελματικού κινδύνου.

47 Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου

48 Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου

49 Ασφάλιση του Επαγγελματικού Κινδύνου