Μικρασιατική Ηχώ για πάντα!

Transcript

1 ΠΛHPΩMENO TEΛOΣ Tαχ. Γραφείο ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ Aριθμός Άδειας P R E S S P R E S S X+7 P O S T P O S T ENTYΠO KΛEIΣTO AP. AΔEIAΣ 1067/96 KΩΔIKOΣ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ «ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ» ΕΤΟΣ 55ο - ΑΡΙΘ. ΦΥΛ. 420 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013 ΓΡΑΦΕΙΑ: ΣKOYΦA 71A & MAΣΣAΛIAΣ ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.: FAX: χρόνια προσφοράς ( ) Μικρασιατική Ηχώ για πάντα! Nίκος Μηλιώρης. Ιστορικός συγγραφέας - Λαογράφος. Η εμπνευσμένη αρθρογραφία του στήριξε τη «Μ.Ηχ.» για πολλά χρόνια. Του ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ Γ. ΓΑΒΡΙΗΛ Σελ. 8-9 διαβάστε... «Δεν σέβονται ούτε τον εαυτό τους» Ο Ευάγγ. Τσίρκας για τους αναθεωρητές της ιστορίας Σελ. 4 Οι πρώτοι στόχοι του Αντ. Οραήλογλου Με το καλημέρα έπιασε δουλειά ο νέος πρόεδρος της ΟΠΣΕ Σελ. 2 ΑΠΟ ΤΗΝ Ι. ΜΟΝΗ ΤΗΣ ΑΜΠΕΛΑΚΙΩΤΙΣΣΑΣ Εκλεψαν το χέρι του Αγίου Πολύκαρπου Άγνωστοι εισήλθαν τις βραδινές ώρες της 13ης Μαρτίου στην Ι. Μονή της Παναγίας της Αμπελακιώτισσας την Ορεινή Ναυπακτία και έκλεψαν το δεξί χέρι του Ιερού Πολυκάρπου, επισκόπου Σμύρνης, που φυλασσόταν στη Μονή εδώ και πέντε αιώνες. Σχετική ανακοίνωση εξέδωσε η Ι. Μητρόπολη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου, στην πνευματική δικαιοδοσία της οποίας ανήκει το μοναστήρι. Περισσότερα στη σελ. 5 Κέρδισαν δύο αντίτυπα του ΙΑ τόμου των «Mικρασιατικών Χρονικών» Μάξιμος ο Ε (Βαπορτζής) Ο Χρ. Μπαλόγλου γράφει για τον Πόντιο Οικουμ. Πατριάρχη Σελ Δύο (2) αντίτυπα του ΙΑ τόμου των «Μικρασιατικών Χρονικών» πρόσφερε η Ένωσις Σμυρναίων σε ισάριθμους τυχερούς αναγνώστες του Δικτύου Mikrasiatis.gr (υπεύθυνος ο κ. Δημήτρης Παντέλας). Η κλήρωση των δύο τυχερών πραγματοποιήθηκε στις 6 Φεβρουαρίου, το απόγευμα, στη Βιβλιοθήκη της Ενώσεως Σμυρναίων από κατάσταση 101 αναγνωστών του Δικτύου, παρουσία των μελών του Δ.Σ. της Ενώσεως Σμυρναίων και του Δ. Παντέλα. Τυχεροί ήταν η κ. Στέλλα Χαϊτίδου και ο κ. Ανδρέας Κωνσταντινίδης. (Συνέχεια στη σελ. 2)

2 Οι πρώτοι στόχοι του Αντ. Οραήλογλου Με το καλημέρα, σήκωσε τα μανίκια και έπιασε... δουλειά. Πρόκειται για το νέο πρόεδρο της Ομοσπονδίας Προσφυγικών Σωματείων Ελλάδος (ΟΠΣΕ) Αντώνη Οραήλογλου, ο οποίος έδωσε από τη πρώτη στιγμή το στίγμα του: «Όσοι θέλουν να προσφέρουν, δεν επιδιώκουν τα λόγια αλλά τα έργα». Πρώτος στόχος τής υπό τον κ. Οραήλογλου διοίκησης της Ομοσπονδίας είναι το νοικοκύρεμα των οικονομικών της ΟΠΣΕ. Πρώτη άμεση ενέργεια η εγκατάλειψη των γραφείων της οδού Στουρνάρη και η προσπάθεια εξασφάλισης νέας στέγης, απαλλαγμένης από το επαχθές ενοίκιο. Εδώ τα αποτελέσματα είχαν γρήγορα καλό αποτέλεσμα, χάρη στο ενδιαφέρον του υφυπουργού Πολιτισμού κ. Γιάννη Ιωαννίδη, ο οποίος επέδειξε ευαισθησία στο αίτημα της ΟΠΣΕ και ήδη στις εγκαταστάσεις του ΟΑΚΑ στο Ο Αντώνης Οραήλογλου, στην πρώτη του δημόσια ομιλία στο Αιγάλεω ως πρόεδρος της ΟΠΣΕ. Δίπλα του η γεν. γραμματέας της Ομοσπονδίας Ελπίδα Μπρούμου. (Φωτογραφία από το Mikrasiatis.gr) Μαρούσι παραχωρήθηκε άνετος χώρος που θα στεγάσει τα νέα γραφεία της Ομοσπονδίας. Ο δεύτερος μεγάλος στόχος είναι η επανασύσταση του πάλαι ποτέ ΤΑΠΑΠ, το οποίο καταργήθηκε το 1998 με απόφαση της Κυβέρνησης Σημίτη. Εκπρόσωποι της Ομοσπονδίας είχαν στις αρχές Φεβρουαρίου 2013 συνάντηση με τον γενικό γραμματέα δημόσιας περιουσίας του υπουργείου Οικονομικών και εδήλωσαν με ικανοποίηση ότι επιτέλους ο διάλογος άρχισε με την ΟΠΣΕ να δηλώνει την ικανοποίησή της, γιατί επιτέλους ο διάλογος άρχισε. Υπόψη του γεν. γραμματέα παρουσιάστηκε αναλυτικώς το θέμα της ανταλλάξιμης περιουσίας, από την ημέρα που έφτασαν στην Ελλάδα οι ξεριζωμένοι πρόσφυγες του 1922 μέχρι σήμερα, οι διεθνείς συμβάσεις που το διέπουν, τα όσα έγιναν, μα και τα όσα δεν έγιναν, οι παρατυπίες και οι όποιες παρανομίες σημειώθηκαν πιθανότατα όλα τα προηγούμενα χρόνια. Από την πλευρά της ΟΠ- ΣΕ εκφράζεται αισιοδοξία για την εξέλιξη της υπόθεσης. Για πρώτη φορά διαπιστώθηκε ότι η αντιπροσωπεία της απευθύνθηκε σε «ευήκοα ώτα» και αυτό σίγουρα είναι θετικό. Αρκεί βέβαια ο διάλογος να συνεχιστεί με τακτικές συναντήσεις και συγκεκριμένες κινήσεις. Ο μεγάλος αγώνας μας για το ΤΑΠΑΠ άρχισε, τονίζεται σε ανακοίνωση που εξέδωσε το Δ.Σ. της Ομοσπονδίας, και θα συνεχιστεί μέχρι την οριστική επίλυση του θέματος, ώστε να παύσει η κατάφωρη αδικία που διαπράχθηκε εις βάρος των προσφύγων του Ν.Χ.Β. Τριμηνιαία έκδοση της «ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ» Προσφορά «Μικρασιατικών Χρονικών» Γραφεία: Σκουφά 71A & Mασσαλίας Αθήνα Τηλ.: Fax: (Συνέχεια από τη σελ. 1) Άλλα τριάντα πέντε αντίτυπα του τόμου θα διατεθούν κατά σειρά προτεραιότητας στη μισή τιμή δηλ. 10, σε ισάριθμους αναγνώστες του Δικτύου, οι οποίοι μπορούν να ζητήσουν και να πάρουν αντίτυπα είτε με αντικαταβολή, είτε περνώντας από τη βιβλιοθήκη της Ενώσεως Σμυρναίων (οδός Καρύτση 3) Δευτέρα µ.µ. ή Τετάρτη μ.μ. είτε στέλνοντας , στην ηλ. διεύθυνση με την ταχυδρομική τους διεύθυνση για να τους σταλεί ο τόμος με αντικαταβολή. Μετά την εξάντληση των αντιτύπων οι ενδιαφερόμενοι εκ του καταλόγου αναγνώστες θα μπορούν να πάρουν με την ίδια έκπτωση και την ίδια διαδικασία ένα αντίτυπο οποιουδήποτε άλλου τόμου των Μικρασιατικών Χρονικών υπάρχει σε παρακαταθήκη (2ος, 8ος, 10ος, 12ος μέχρι 23ος) στην Ένωση Σμυρναίων. EKΔOTHΣ: Ευάγγελος Τσίρκας ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: Νίκος Βικέτος ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ-ΔΙΕΚΠΕΡΑΙΩΣΗ: Κορίνα Σπηλιώτη ΠAPAΓΩΓH: PRESS LINE Μάγερ Αθήνα Τηλ.: Ενυπόγραφα κείμενα εκφράζουν απόψεις των συγγραφέων και δεν απηχούν κατ ανάγκη θέσεις της εφημερίδας ή της Ενώσεως Σμυρναίων. 2 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

3 ΠΛHPΩMENO TEΛOΣ Tαχ. Γραφείο ΚΕΜΠ ΚΡΥΟΝΕΡΙΟΥ Aριθμός Άδειας P R E S S P R E S S X+7 P O S T P O S T ENTYΠO KΛEIΣTO AP. AΔEIAΣ 1067/96 KΩΔIKOΣ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ «ΕΝΩΣΕΩΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ» ΓΡΑΦΕΙΑ: ΣKOYΦA 71A & MAΣΣAΛIAΣ ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ.: FAX: χρόνια προσφοράς στην ιστορία και τον πολιτισμό του Μικρασιατικού Ελληνισμού MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ

4 ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΤΣΙΡΚΑΣ (Πρόεδρος της Ενώσεως Σμυρναίων) «Δεν σέβονται ούτε τον εαυτό τους» Βολές εναντίον εκείνων που επιχειρούν να αλλοιώσουν και να στρεβλώσουν την ιστορία μας, με επιχειρηματολογία η οποία στηρίζεται σε αυθαιρεσίες και ελλιπή ή απολύτως αγνοούμενα πραγματικά και ιστορικά στοιχεία εξαπέλυσε από το βήμα του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών στην Καλλιθέα o πρόεδρος της Ενώσεως Σμυρναίων κ. Ευάγγελος Τσίρκας. Μιλώντας στην εκδήλωση για την κοπή της βασιλόπιτας του Συλλόγου Κωνσταντινουπολιτών στην Καλλιθέα, κατά την οποία του επιδόθηκε αναμνηστική πλακέτα και τιμητικό δίπλωμα ως αναγνώριση της συμβολής του ιδίου και της Ενώσεως Σμυρναίων στην προβολή του πολιτισμού της Σμύρνης και την υπεράσπιση της ιστορικής μας μνήμης, ο κ. Τσίρκας είπε μεταξύ άλλων και τα εξής: «Θα ήθελα να ασχοληθώ για λίγο με ένα ζήτημα ζωτικής σημασίας, το οποίο έχει αρχίσει τελευταία να ανακυκλώνεται. Αφορμή μου έδωσε το πρόσφατο Διεθνές Συνέδριο της Καισαριανής, κατά το οποίο ομιλητές προσπάθησαν να αμφισβητήσουν το γεγονός ότι στη Μικρασία έγινε Γενοκτονία των χριστιανικών πληθυσμών από τους Νεοτούρκους και τους Κεμαλιστές. Είναι μία προσπάθεια αυτόκλητων ερευνητών, οι οποίοι έχουν αναλάβει να «αναπλάσουν» την Ελληνική ιστορία, με κίνητρα κατ` επίφαση επιστημονικά και ασαφή και με χρηματικές επιχορηγήσεις οι οποίες δεν είναι δυνατό να ελεγχθούν. Έτσι, μία χούφτα ανθρώπων επιχειρεί να αλλοιώσει και στρεβλώσει την ιστορία μας, με επιχειρηματολογία η οποία στηρίζεται σε αυθαιρεσίες και ελλιπή ή απολύτως αγνοούμενα πραγματικά και ιστορικά στοιχεία. Δεν κάνω επώνυμη αναφορά σε αυτούς, γιατί κάθε φορά που τους αναφέρουμε, τους κάνουμε πιο επώνυμους. Γνωστή η εξέλιξη κυρίας, η οποία εκπροσωπεί στη Βουλή των Ελλήνων τους 1000 οπαδούς / ομοϊδεάτες της, δηλαδή σε μαθηματικούς όρους το ένα χιλιοστό του εκλογικού σώματος, και η οποία θεωρεί ότι πρέπει να επιβάλει στη συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού άλλο τρόπο ιστορικής μνήμης. Και αυτό για να μην στενοχωρήσουμε την Τουρκία, το μοιραίο θύτη του Ελληνισμού [...] Ε! Πραγματικά σας λέω ότι δεν με ενδιαφέρει καθόλου το τί θέλει η Τουρκία. Και δεν εξισώνω τον θύτη με το θύμα. Με ενοχλεί η ασέβεια προς τα εκατομμύρια των νεκρών, η ιστορική ανεπάρκεια των αναθεωρητών ιστορικών, οι οποίοι δεν σέβονται ιστορικά αποδεδειγμένες αλήθειες, δεν υπολογίζουν θεσμούς, οι οποίοι έχουν αποφανθεί πάνω σε αυτό το ζήτημα, δεν σέβονται τα εκατομμύρια των νεκρών προγόνων τους και κυρίως δεν σέβονται τους εαυτούς τους. Στην ίδια εκδήλωση τιμήθηκε επίσης ο κ. Γεώργιος Καραμπελιάς, συγγραφέας και πολιτικός αναλυτής για την καταλυτική συμβολή του στη διαμόρφωση ενός νέου οράματος για τον Ελληνισμό. Στην εκδήλωση παρέστησαν ο εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών κ. Ιερωνύμου, ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων κ. Δημήτριος Σιούφας, οι βουλευτές και ευρωβουλευτές κ. κ. Προκόπης Παυλόπουλος, Γεώργιος Κουμουτσάκος, Αργύρης Ντινόπουλος, οι δήμαρχοι Καλλιθέας κ. Κώστας Ασκούνης και Π. Φαλήρου κ. Διονύσιος Χατζηδάκης, δημοτικοί σύμβουλοι, καθηγητές Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, εκπρόσωποι των στρατιωτικών και αστυνομικών αρχών, αδελφών κωνσταντινουπολίτικων και μικρασιατικών σωματείων και πλήθος μελών και φίλων του Συλλόγου. «Mία χούφτα ανθρώπων επιχειρεί να αλλοιώσει και στρεβλώσει την ιστορία μας, με επιχειρηματολογία η οποία στηρίζεται σε αυθαιρεσίες και ελλιπή ή απολύτως αγνοούμενα πραγματικά και ιστορικά στοιχεία.» 4 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

5 Η Μουσική των Ελλήνων της καθ ημάς Ανατολής Το τελευταίο τρίμηνο του 2012 οι Συλλογές της Ενώσεως Σμυρναίων εμπλουτίστηκαν με μια δισκοθήκη από 27 CD. Το νεοεισαχθέν υλικό περιέχει 552 μουσικά ακούσματα των Ελλήνων της καθ ημάς Ανατολής, τα οποία ο δωρητής, καθηγητής και μέλος του σωματείου μας κ. Βασίλης Πετρόχειλος, επέλεξε και αντέγραψε από τη μουσική συλλογή του για να τα προσφέρει στην Ένωσι Σμυρναίων με αφορμή των επέτειο των 90 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Οι ψηφιακοί αυτοί δίσκοι έχουν συνολική χρονική διάρκεια μεγαλύτερη των 32 ωρών και μπορούν να λειτουργήσουν ως συλλογή - δισκοθήκη που παρουσιάζει μέρος της ζωντανής και αστείρευτης μουσικής παράδοσης των Ελλήνων της Σμύρνης και των παραλίων της Μ. Ασίας, της Κωνσταντινούπολης, του Πόντου, της Καππαδοκίας, της Ανατ. Θράκης κ.λπ. Τα μουσικά κομμάτια της δισκοθήκης βγήκαν μέσα από παραδοσιακά και αστικά τραγούδια, παραδοσιακούς χορούς, έντεχνη μουσική, παλιές ηχογραφήσεις προ του 1922, αυθεντικά τραγούδια προσφύγων της πρώτης γενιάς και ρεμπέτικα τραγούδια που γράφτηκαν από Σμυρνιούς, Πολίτες και Μικρασιάτες λαϊκούς συνθέτες. Ιεροσυλία στη Μονή της Αμπελακιώτισσας ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ Ι. ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ Ιερόσυλοι μπήκαν τις βραδινές ώρες της 13ης Μαρτίου στο μοναστήρι της Παναγίας της Αμπελακιώτισσας και έκλεψαν το δεξί χέρι του Αγίου Πολυκάρπου, επισκόπου Σμύρνης, αφού προηγουμένως έσπασαν το προσκυνητάρι εντός του οποίου υπήρχε η λάρνακα με το χαριτόβρυτο λείψανο. Το χέρι του Αγίου Πολυκάρπου φυλασσόταν στη μονή επί πέντε αιώνες και αποτελούσε πολύτιμο θησαυρό τόσο για την Ι. Μονή όσο και για την Ι. Μητρόπολη και το σεβάστηκαν αλλόδοξοι και αλλοεθνείς, παρά τα πενιχρά Η Μικρασιάτικη κουζίνα στο Οικολογικό Πολιτιστικό Στέκι Στο Οικολογικό Πολιτιστικό Στέκι η Ιωάννα Τζανουδάκη παρουσιάζει τη συνταγή για τα μικρασιάτικα παπουτσάκια και το καππαδοκικό γλυκό ισλί. μέτρα ασφαλείας της κάθε εποχής. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι την ώρα της κλοπής απουσίαζε για λόγους υγείας από το μοναστήρι ο ηγούμενος, π. Πολύκαρπος. Στη μονή υπάρχει σύστημα συναγερμού το οποίο οι δράστες προφανώς κατάφεραν να απενεργοποιήσουν. Η Ι. Μητρόπολη Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου, στην πνευματική δικαιοδοσία της οποίας υπάγεται η Μονή της Αμπελακιώτισσας, με ανακοίνωσή της καλεί όσους τυχόν γνωρίζουν κάτι σχετικό με την υπόθεση να το καταθέσουν στην Αστυνομία. (Για πληροφορίες οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να καλούν στα τηλέφωνα Ι. Μονή ή Ι. Μητρόπολη. Με την ίδια ανακοίνωση καλούνται όσοι διέπραξαν αυτό το ανοσιούργημα «να επαναφέρουν το ιερό λείψανό του αγίου Πολυκάρπου στη θέση του για να μην έχουν συνέπειες στη ζωή τους». Με το θέμα ασχολείται ήδη η ΕΛ.ΑΣ η οποία έχει διεξαγάγει έρευνα για τη διαλεύκανση της υπόθεσης και τον εντοπισμό των δραστών. ΟΜουσακάς ήταν το θέμα της πετυχημένης συνάντησης που έγινε την Κυριακή 3 Μαρτίου 2014 στο Οικολογικό Πολιτιστικό Κέντρο, Λεωφόρος Ιωνίας 315, Άνω Πατήσια. Στην εκδήλωση παρουσιάστηκαν, μουσακάδες, παρόμοια φαγητά και γλυκά από διάφορες περιοχές της Ελλάδας, από την Αίγυπτο και από το Σουδάν και στη συνέχεια είχαμε την ευκαιρία να δοκιμάσουμε και να συγκρίνουμε τις δημιουργίες των μαγειρισσών. Το μέλος της Eνώσεως Σμυρναίων κ. Ιωάννα Αραμπατζή - Τζανουδάκη, της οποίας πρόσφατα εκδόθηκε το εξαιρετικό βιβλίο με μικρασιατικές συνταγές «Ανατολικά της γεύσης» (Ελληνικές Γεύσεις της Ανατολής και Γεύσεις και μνήμες της Κατοχής. Εκδόσεις COSMOSWARE), μαγείρεψε και παρουσίασε, μικρασιάτικα παπουτσάκια και το παραδοσιακό καππαδοκικό γλυκό ισλί. Η κα Φανή Φτάκα-Τσικριτζή μαγείρεψε και παρουσίασε μουσακά με πράσα, μια χειμωνιάτικη παραδοσιακή κοζανίτικη συνταγή, νιαμερίτικο χαλβά Κοζάνης και μια πρωτότυπη κερκυραϊκή παραλλαγή του κλασσικού μουσακά. Η κ. Μαρίνα Τσαμουρά μαγείρεψε και παρουσίασε τον κλασσικό μουσακά. Η κ. Μαριάμ Χάνα μαγείρεψε και παρουσίασε αιγυπτιακό μουσακά και αιγυπτιακά γλυκά και η κ. Άμαλ Ζεϊντάν σουδανέζικο μουσακά. Η κ. Καίτη Μαραγκουδάκη μας παρουσίασε χορτοφαγικό μουσακά. MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ

6 ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΩΝ ΠΡΟΣΚΟΠΩΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Παρουσία πλήθους κόσμου και μέσα σε φορτισμένη συγκινησιακά ατμόσφαιρα πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα εκδηλώσεων του Λάτσειου Δημοτικού Μεγάρου Πύργου η εκδήλωση για τη Μικρασιατική Καταστροφή από την Περιφερειακή Εφορεία Προσκόπων Ηλείας. Την εκδήλωση άνοιξαν τα παιδιά του Συστήματος Προσκόπων Πύργου, τα οποία χόρεψαν δύο παραδοσιακούς Μικρασιάτικους χορούς για να τιμήσουν με το δικό τους τρόπο τη μνήμη των Μικρασιατών Προσκόπων. Προλογίζοντας την εκδήλωση ο Περιφερειακός Έφορος Προσκόπων Ηλείας κ. Γιώργος Καραμάνης είπε πως η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε πρώτον για να τιμηθεί η μνήμη αυτών των παιδιών που τόσο πρόωρα χάθηκαν και δεύτερον για να προβληθεί το παράδειγμά τους. Ο Αν. Περιφερειακός Έφορος Προσκόπων Ηλείας Κώστας Τριανταφυλλόπουλος συντόνισε την εκδήλωση και παρουσίασε τον ομιλητή κ. Θεοφάνη Μαλκίδη, ο οποίος μίλησε με θέμα: «Οι Πρόσκοποι της Μικράς Ασίας: Μνήμη θυσίας και προσφοράς». Ο ομιλητής αναφέρθηκε στην ιστορία της Μ. Ασίας, ανέπτυξε περιληπτικά τα γεγονότα της Μικρασιατικής καταστροφής και εξήρε την προσφορά των Προσκόπων της Μ. Ασίας στους συνανθρώπους τους και τη θυσία τους, στο Αϊδίνι, τα Σώκια και την Κάτω Παναγιά. Η υποδοχή νέων Μελών της Ενώσεως Σμυρναίων «Κρομμυδόκαστρο». Το χαμένο κάστρο της Σμύρνης Aπό τις εκδόσεις Μπαλτά πραγματοποιήθηκε στον «Ιανό» της Αθήνας, στις 25 Φεβρουαρίου, η παρουσίαση του νέου βιβλίου του αρχαιολόγου και συνεργάτη της «Μ.Ηχ.» Πέτρου Μεχτίδη για το Κρομμυδόκαστρο, το κάστρο που χτίστηκε κατά τη βυζαντινή περίοδο και προστάτευε το λιμάνι της Σμύρνης ως τη δεκαετία του Για το βιβλίο μίλησαν ο φιλόλογος και επιμελητής του βιβλίου Θοδωρής Κοντάρας, ο αρχιτέκτονας - πολεοδόμος και αντιπρόεδρος της Ενώσεως Σμυρναίων Φαίδων Παπαθεοδώρου και ο συγγραφέας. Ο κ. Κοντάρας αναφέρθηκε στην ιστορία της Σμύρνης εντάσσοντας σε αυτήν το Κρομμυδόκαστρο ως εγάλη επιτυχία είχε Μη εκδήλωση υποδοχής των νέων μελών που διοργάνωσε η Ένωσις Σμυρναίων το βράδυ της Δευτέρας στην αίθουσα της Βιβλιοθήκης της. Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης, μετά από τον χαιρετισμό του Προέδρου, κ. Ε. Τσίρκα, πολλά νέα μέλη, όλων των ηλικιών, πήραν τον λόγο και αναφέρθηκαν στην επιθυμία τους να γραφούν και να δραστηριοποιηθούν στην Ένωσι. Καθένας είχε να μας μιλήσει για τους γονείς και τους παππούδες που του μεταλαμπάδευσαν την αγάπη για τη Σμύρνη, για τη Μικρασιατική πατρίδα και όλοι τόνισαν την επιθυμία να βρεθούν πάλι με συμπατριώτες. Χειροποίητοι σπιτικοί μεζέδες και γλυκά, ετοιμασμένα ειδικά για τη βραδιά, από μέλη της Ενώσεως, προσφέρθηκαν μαζί με αναψυκτικά και κρασί. Η κουβέντα έδειξε το μεγάλο ενδιαφέρον των νέων μελών για τα μικρασιατικά θέματα και την πρόθεσή τους να προσφέρουν/ συμβάλουν στην επιτυχία του έργου και των στόχων της Ενώσεως. ΣΤΟΝ «ΙΑΝΟ» ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ To πάνελ των ομιλητών στην παρουσίαση του βιβλίου «Κρομμυδόκαστρο. Το χαμένο κάστρο της Σμύρνης». Από αριστερά: Θοδωρής Κοντάρας, Ανδρέας Μπαλτάς, Πέτρος Μεχτίδης και Φαίδων Παπαθεοδώρου. μία από τις οχυρώσεις της πόλης. Χαρακτήρισε το βιβλίο ως ειδικό βιβλίο σμυρναιογραφίας. Ο κ. Παπαθεοδώρου αναφέρθηκε στην πολεοδομική αναμόρφωση της Σμύρνης και στις πολλαπλές κρυμμένες γραφές της μονογραφίας αυτής - πολύτιμο υπόδειγμα για τον τρόπο προσέγγισης της ιστορίας της Σμύρνης. Ο κ. Μεχτίδης μίλησε για Τα νέα μέλη, είχαν την ευκαιρία να πάρουν αντίτυπα του ημερολογίου της Ένωσης χάρη στην ευγενική προσφορά του μέλους του Δ.Σ. κ. Ελένης Μπίστικα. Η βραδιά μάς γέμισε αισιοδοξία και πίστη ότι είμαστε σε σωστό δρόμο, οι κόποι μας πιάνουν τόπο και νέες προοπτικές γεννιούνται για το Σωματείο μας. Το Δ.Σ. ευχαριστεί όλα τα νέα μέλη που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκλησή του και συμμετείχαν στην εκδήλωση καθώς και όλες και όλους όσοι συνέβαλαν στην επιτυχία της. την έρευνά του, στις πηγές που χρησιμοποίησε (περιηγητές, εφημερίδες της πόλης, κ.α). Η εκδήλωση συνοδεύτηκε από την υπέροχη χορωδία του Πνευματικού Κέντρου Νέας Ερυθραίας. Χαιρετισμό απηύθυναν ο πρόεδρος της Ενώσεως Σμυρναίων κ. Ευάγγελος Τσίρκας και ο αντιπρόεδρος του ΓΣ Πανιώνιος κ. Πάνος Τσελέντης. 6 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

7 ΕΝΩΣΙΣ ΣΜΥΡΝΑΙΩΝ Κέφι και χορός στη φετινή γιορτή για την κοπή της βασιλόπιτας Tιμητική πλακέτα στη σοπράνο Bάσω Παπαντωνίου ταν όλη η πατρίδα δεν εί- πια παρά τα παιδιά «Oναι της, οι πρόσφυγες της πρώτης γενιάς, της δεύτερης ώς και της πέμπτης πλέον, τότε σαν μια οικογένεια γιορτάζει κάθε χρόνο τον Nέο Xρόνο και κόβει τη βασιλειόπιτά της. Tο έθιμο καλά κρατεί κι έτσι κι εφέτος η Eνωση Σμυρναίων, το ιστορικό σωματείο που ιδρύθηκε το 1936 από τους Σμυρνιούς πρόσφυγες πρώτης γενιάς, και που άνοιξε την αγκαλιά του και μπήκαν στη μεγάλη οικογένεια οι Aϊβαλιώτες, οι Aϊδινιώτες, οι Aλατσατιανοί, οι Kαππαδόκες, ακόμη και δεύτερης και τρίτης γενιάς Kωνσταντινουπολίτες, έκοψε την πίτα της αρχοντικά και όμορφα στο κεντρικό ξενοδοχείο «Aμαλία» στη λεωφόρο Aμαλίας και Ξενοφώντος...» έτσι αρχίζει το «Σημειωματάριο» του Τήλεφου της Καθημερινής, που το υπογράφει η Ελένη Μπίστικα, το ρεπορτάζ από τη γιορτή της Ενώσεως Σμυρναίων για την κοπή της Βασιλόπιτας του σωματείου. Η φετινή γιορτή άνοιξε με σύντομο χαιρετισμό του ο προέδρος της Ενώσεως Σμυρναίων κ. Ευάγγελος Τσίρκας, ο οποίος ευχήθηκε για τον καθένα από τους εκλεκτούς συνδαιτυμόνες της εκδήλωσης «την εκπλήρωση όσων προσδοκάτε, στην Πατρίδα μας καλύτερες μέρες και στην Ένωσι Σμυρναίων μεγαλύτερα επιτεύγματα». Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο πρόεδρος της Ενώσεως αποκάλυψε ότι το ξεχωριστό γεγονός της βραδιάς θα ήταν η επιβράβευση για το έργο ζωής μίας εκλεκτής προσωπικότητας του Πνεύματος και της Λυρικής Τέχνης, της Μικρασιάτισσας σοπράνο κυρίας Βάσω Παπαντωνίου και τόνισε «Με ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ. στις 24 Ιανουαρίου 2013, τα Υπό το βλέμμα της συμβούλου Αικατ. Μπαρμπάτση (δεξιά), ο πρόεδρος Ευάγγελος Τσίρκας κόβει τη Βασιλόπιτα της Ενώσεως Σμυρναίων. Αριστερά του η Σοφία Μπαλάνου. Επίδοση τιμητικής πλακέτας στην κορυφαία Ελληνίδα υψίφωνο, Βάσω Παπαντωνίου, από τον πρόεδρο της Ενώσεως Σμυρναίων Ευάγγελο Τσίρκα. μέλη του με εξουσιοδότησαν να επιδώσω τιμητική περγαμηνή στην τιμωμένη για το έργο της στον δύσκολο, σχεδόν αδηφάγο στίβο του λυρικού τραγουδιού, το οποίο υπηρέτησε με απόλυτη συνέπεια, προβάλλοντας διεθνώς την χώρα μας, ως ένα φυτώριο μεγάλων καλλιτεχνών στο συγκεκριμένο πολιτιστικό χώρο, αλλά και για την τωρινή της δραστηριότητα στην προσπάθεια δημιουργίας της Μουσικής Ακαδημίας Μαρία Κάλλας. Την ευχαριστούμε πολύ για αυτή της την δραστηριότητα και ως Ένωσις Σμυρναίων της λέμε ότι καμαρώνουμε γιατί στις τάξεις μας είναι εντεταγμένες προσωπικότητες, όπως η τιμωμένη κυρία Βάσω Παπαντωνίου». Στα βιογραφικά και στη καλλιτεχνική δραστηριότητα της κ. Παπαντωνίου αναφέρθηκε η σύμβουλος της Ενώσεως κ. Μάρλεν Βαϊάννη ενώ ο γεν. γραμματέας κ. Νίκος Βικέτος διάβασε την απόφαση του Δ.Σ. που επέδωσε στην κ. Παπαντωνίου, μαζί με την ειδική τιμητική πλακέτα, ο πρόεδρος Τσίρκας. Στην ευχαριστήρια προσλαλιά, που καταχειροκροτήθηκε, η κ. Παπαντωνίου ευχαρίστησε για την τιμή που της επιφύλαξε το σωματείο των Σμυρναίων και τόνισε: «Είναι άλλο το συναίσθημα όταν αυτοί που σε τιμούν είναι οι δικοί σου άνθρωποι, αυτοί που έχουν το ίδιο αίμα με σένα». Στη συνέχεια του προγράμματος ο πρωτοπρεσβύτερος π. Πέτρος Μελιδώνης, ο οποίος ως Σμυρναίος την καταγωγή διατηρεί στενούς δεσμούς με την Ένωσί μας εδώ και σαράντα χρόνια, ευλόγησε τη βασιλόπιτα, ευχόμενος σε όλους «υγεία, μακροημέρευση και να μην ξεχνούν την πατρίδα Ιωνία!». Το φλουρί Η πρόεδρος της Ενώσεως Μικρασιατών Ανατ. Αττικής, Βούλα Παπαγεωργίου, τυχερή της πρωτοχρονιάτικης Βασιλόπιτας, επιδεικνύει χαρούμενη το νόμισμα που κέρδισε. της βασιλόπιττας έπεσε στην κ. Βούλα Παπαγεωργίου, μέλος της Ενώσεως Σμυρναίων και πρόεδρο του Συλλόγου Μικρασιατών Ανατολικής Αττικής. Από τα σμυρναίικα αετουδάκια που διανεμήθηκαν σε όλους τους παρευρισκόμενους το φλουρί έπεσε στην κ. Μαρίτσα Φουριώτη. Ακολούθησε πλούσιο καλλιτεχνικό πρόγραμμα με τη μικτή χορωδία «Εφεσίων Μελίσατα» της Πανελλήνιας Ένωσης Εφεσίων, που εδρεύει στη Νίκαια, υπό τη διεύθυνση της κ. Τζανουκάκη και το συγκρότημα παραδοσιακών οργάνων «Δήθεν» με τους Βιβή Βουτσελά (τραγούδι), Γιάννη Καραμάνη (κιθάρα), Ορέστη Μαυρόπουλο (βιολί) και Νίκο Μουργελά (κανονάκι). Πολλές οι προσωπικότητες που έδωσαν «το παρών» στη φετινή εκδήλωση της Ενώσεως Σμυρναίων. Διακρίναμε μεταξύ άλλων την πρόεδρο του Ναυτικού Μουσείου κ. Aναστασία Αναγνωστοπούλου - Παλούμπη, την καθηγήτρια κ. Άννα Γουήλ - Μπαδιεριτάκη, τους καθηγητές κυρίους Σάββα Σπέντζα και Σωφρόνιο Παπουτσόγλου, το συγγραφέα κ. Βασίλη Βασιλικό, σύζυγο της Βάσως Παπαντωνίου με την κόρη τους Ευρυδίκη, το νέο πρόεδρο της ΟΠΣΕ κ. Αντώνη Οραήλογλου με τη γεν. γραμματέα της Ομοσπονδίας κ. Ελπίδα Μπρούμου, τον παλαίμαχο δημοσιογράφο κ. Πέτρο Λινάρδο και τον τ. αντιπρόεδρο της Ενώσεως Σμυρναίων κ. Γιώργο Αργυρόπουλο. MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ

8 55 χρόνια προσφοράς ( ) Μικρασιατική Ηχώ για πάντα! Του ΑΡΧΑΓΓΕΛΟΥ Γ. ΓΑΒΡΙΗΛ Με τη Μικρασιατική Ηχώ με συνδέουν πολύ βαθιά και μακρόχρονα αισθήματα αγάπης και ευγνωμοσύνης. Το 1978, προσπαθώντας να συγκεντρώσω υλικό για να ξεκινήσω ένα διδακτορικό σχετικά με τη Νεοτουρκική Επανάσταση του 1908 και τις επιπτώσεις της στο Μικρασιατικό Ελληνισμό, σκέφτηκα κάποια στιγμή να ερευνήσω για τις ελληνικές προοδευτικές εφημερίδες που κυκλοφόρησαν στην Τουρκία μετά την ανατροπή του Χαμιτικού καθεστώτος. Αρχίζοντας από το Λαό της Κων/λης που εκδόθηκε το Νοέμβρη του 1908 από το Αδερφάτο της Εθνικής Γλώσσας του Φώτη Φωτιάδη, στη συνέχεια προχώρησα στον κατά τρεις μήνες αρχαιότερο Εργάτη της Σμύρνης. Γι αυτόν μη διαθέτοντας αρκετές πληροφορίες, ζήτησα τη βοήθεια του τότε συναδέλφου μου στο Λύκειο της Αγίας Παρασκευής και στη συνέχεια καθηγητή του Πανεπιστημίου της Αθήνας Γιάννη Παπακώστα. Ο Γιάννης ήξερα ότι είχε ένα πολύ μεγάλο αρχείο πλήρως αποδελτιωμένο σε χιλιάδες κάρτες, το οποίο πράγματι, αφού το συμβουλεύτηκε, μου πρότεινε να διαβάσω το δημοσιευμένο στη Μικρασιατική Ηχώ αξιόλογο άρθρο του Φίλιππου Φάλμπου, «Ο Εργάτης. Μια εφημερίδα εργατική της Σμύρνης» 1. Επειδή το άρθρο είχε δημοσιευτεί πριν δώδεκα χρόνια, με έπιασε φόβος μήπως δεν καταφέρω να το βρω. Την ίδια κιόλας μέρα έσπευσα στα γραφεία της Ένωσης Σμυρναίων και ευτυχώς οι φόβοι μου διαψεύστηκαν. Όταν πήρα επιτέλους το φύλλο της εφημερίδας στα χέρια μου, ένοιωσα ξαφνικά σα να άνοιξε διάπλατα μια κλειστή ως τότε πόρτα και η ψυχή μου γέμισε ήχους και αρώματα της Μικρασίας, της μακρινής και πονεμένης μου πατρίδας. Γράφτηκα αμέσως συνδρομητής και έμαθα για την εφημερίδα, για την οποία ως εκείνη τη στιγμή δεν ήξερα τίποτε, ότι πρωτοκυκλοφόρησε το 1958 και πως ήδη από το 1938 η Ένωση εξέδιδε και το πολύ αξιόλογο επιστημονικό περιοδικό «Μικρασιατικά Χρονικά» 2. Για έναν ολόκληρο χρόνο δε χόρταινα να διαβάζω τα φύλλα της υπέροχης προσφυγικής εφημερίδας με τους αξιόλογους συνεργάτες και την πάντα σοφά ζυγισμένη ύλη που κρατούσε τους αναγνώστες της συνεχώς σε επαφή όχι μόνο με το ιστορικό παρελθόν αλλά και με το δυναμικό παρόν του Μικρασιατικού Ελληνισμού στις νέες του εστίες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Δυστυχώς στο τέλος του 1979 οι δρόμοι μας χωρίσανε, γιατί καθώς εκείνη την εποχή ακόμη ψαχνόμουνα, τελικά παράτησα τα σχέδιά μου για διδακτορικό στην ιστορία και έφυγα να κάνω μεταπτυχιακά στη Γαλλία σε τελείως άλλο αντικείμενο. Πέρασαν από τότε εικοσιπέντε ολόκληρα χρόνια και ήλθε η μεγάλη στιγμή των απολογισμών, αναθεωρήσεων και ανακατατάξεων, η ώρα της συνταξιοδότησης. Έπρεπε, όπως όλοι, να ιεραρχήσω ξανά αξίες και στόχους, να αποκαταστήσω ισορροπίες, να καταστρώσω νέα σχέδια. Άρχισα λοιπόν να αντιμετωπίζω διλήμματα και να με κυριεύει έντονη αγωνία, επειδή συλλογιζόμουν πως δεν είχα πλέον το χρόνο σύμμαχό μου, καθώς συνειδητοποιούσα πως είχε ήδη αρχίσει η αντίστροφη μέτρηση. Ήμουν σχεδόν έτοιμος να με πάρει η κάτω βόλτα, όταν συνέβηκε ένα φαινομενικά ασήμαντο γεγονός. Συνάντησα μια μέρα τυχαία τον καλό μου συνάδελφο Νίκο Βικέτο κι αυτός μου χάρισε ένα φύλλο της Μικρασιατικής Ηχούς, το οποίο είχε μαζί του. Όταν γύρισα στο σπίτι και γεμάτος συγκίνηση και νοσταλγία το διάβασα όπως παλιά, αισθάνθηκα να συντελείται μέσα μου ένα θαύμα. Όλα μπήκαν τελείως ανέλπιστα σε τάξη, τα διλήμματα εξαφανίστηκαν, οι αξίες επανεκτιμήθηκαν οριστικά και οι στόχοι προσδιορίστηκαν ξεκάθαρα. Από εδώ και πέρα λοιπόν θα ασχολιόμουν μόνο με θέματα που αφορούσαν στην πατρίδα της καρδιάς μου, τη Μικρασία των ονείρων και των καημών μου. Θα έψαχνα να βρω τους συμπατριώτες μου, να επικοινωνήσω μαζί τους και να παλέψω στο πλάι τους για να κρατήσουμε ζωντανή τη μνήμη της ευλογημένης από τους θεούς χώρας μας 3, να αναδείξουμε τον πολιτισμό της και να καταξιώσουμε τη Μικρασιατική μας ταυτότητα, κληροδοτώντας την με περηφάνια στα παιδιά μας. Σήμερα νιώθω ευγνωμοσύνη που η Μικρασιατική Ηχώ και τα Μικρασιατικά Χρονικά, από το 2007 και μετά, φιλοξένησαν πολλές φορές στις σελίδες τους και δικά μου άρθρα, χάρη στα οποία ήλθα σε επαφή με τα αδέλφια μου τους Καππαδόκες της Νέας Ιωνίας αλλά και της υπόλοιπης Ελλάδας. Καμαρώνω επίσης ιδιαίτερα, επειδή γράφω στην Ηχώ, που είναι ίσως η αρχαιότερη και μακροβιότερη σωματειακή εφημερίδα της χώρας μας και που καθώς εκδίδεται από την Ένωση Σμυρναίων, τη νιώθω ως την αυθεντική συνεχίστρια της θρυλικής Αμάλθειας που και αυτή ήταν το σπουδαιότερο και μακροβιότερο δημοσιογραφικό φύλλο της Σμύρνης 4. Έχω την εντύπωση έτσι ότι κατά κάποιο τρόπο συνεχίζω κι εγώ με τις μικρές μου δυνάμεις το έργο του παππού μου, του Ντοκτόρ Αρχάγγελου, του πατριώτη ιατροφιλόσοφου και σημαντικού εκπροσώπου του Μικρασιατικού Διαφωτισμού 5. Όταν κρατώ στα χέρια μου την Ηχώ και την ξεφυλλίζω με λαχτάρα, μου έρχεται συχνά στο μυαλό, όπως ακριβώς μου την περιέγραφε ο πατέρας μου, η εικόνα του Ντοκτόρ στο Νέβσεχηρ, τα κρύα βράδια του χειμώνα, καθισμένου στη μέση της αίθουσας του «Καζίνου», του παλιού μεγάλου καφενείου της Νεάπολης 6. Απόλυτη ησυχία επικρατούσε, όλη τη ώρα που ο Αρχάγγελος διάβαζε φωναχτά, αργά και με επισημότητα όλα τα νέα της Σμύρνης και ένα-ένα τα άρθρα του τελευταίου φύλλου της Αμάλθειας, της οποίας ήταν τακτικός συνδρομητής. Τις πιο πολλές φορές τα μετέφραζε ταυτόχρονα, για να τα καταλαβαίνουν οι συμπατριώτες του που οι περισσότεροι ήταν τουρκόφωνοι. Αυτοί στέκονταν γύρω του με ευλάβεια και κρέμονταν από τα χείλη του, καθώς διψούσαν να μάθουν οτιδήποτε συνέβαινε στη Σμύρνη, μια και στην ψυχή των Καππαδοκών, 8 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

9 αυτή και μόνον αυτή, η υπέρλαμπρη βασίλισσα του Αιγαίου, ήταν η πραγματική πρωτεύουσα του ελληνισμού και όχι η Αθήνα. Φέτος η θυγατέρα της Αμάλθειας, η Μικρασιατική Ηχώ, γίνεται πενηνταπέντε χρονών. Μαζί της η ψυχή μας συνέχεια ταξιδεύει με τα φτερά του Ζεφύρου 7 στα γαλανά Ιωνικά ακρογιάλια 8, στις χιονισμένες κορυφές του Αργαίου και στις δασωμένες πλαγιές του Ταύρου, στις βραχοκκλησιές, τα πετρομονάστηρα της Καππαδοκίας και στα μακρινά λιμάνια του Πόντου. Με τη βοήθειά της όμως ταυτόχρονα ο Μικρασιατικός προσφυγικός ελληνισμός όλα αυτά τα χρόνια παλεύει σκληρά για να φυλάξει την αξιοπρέπειά του, να υπερασπιστεί τα δικαιώματά του και πάνω απ όλα να διατηρήσει την ταυτότητα και την ιστορική του μνήμη. Σε μια εποχή που όλα απαξιώνονται και καταρρέουν, σου εύχομαι με όλη τη δύναμη της καρδιάς μου, αγαπημένη μου Ηχώ, να εξακολουθήσεις να ηχείς για πάντα στα βάθη της ψυχής του Μικρασιατικού Λαού και να ενδυναμώνεις το υπαρξιακό του πείσμα που τον κρατά όρθιο και ζωντανό, κόντρα στις φοβερές θύελλες που συνέχεια τον χτυπούν ως τώρα αμείλικτα αλλά δεν τον λυγίσανε ποτέ. Σημειώσεις 1. Φάλμπος, Φίλιππος (1966), «Ο Εργάτης. Μια εφημερίδα εργατική της Σμύρνης», εφ. Μικρασιατική Ηχώ, Αθήνα: Δεκέμβριος 1966, αρ. φ. 83, σ. 5. Δες επίσης, αμέσως πιο κάτω, σημ Τα Μικρασιατικά Χρονικά αναφέρονται και αυτά στον Εργάτη της Σμύρνης στο: Φάλμπος, Φίλιππος (1967), Συμβολή στην Σμυρναϊκή Βιβλιογραφία, περιοδικό σύγγραμμα Μικρασιατικά Χρονικά, Τ. 13ος, σ. 417, Αθήνα : Ένωση Σμυρναίων. 3. «οι θεοί. / Ω γη της Ιωνίας, σένα αγαπούν ακόμη, /σένα οι ψυχές των ενθυμούνται ακόμη.» Καβάφης, Κων. (1963), Ποιήματα. «Ιωνικόν», στ Αθήνα: Ίκαρος, τ. Α, σ. 53. Ο Καβάφης ξέρει καλά ότι οι θεοί αγαπούν και θυμούνται ακόμη ολόκληρη τη Μικρασία. 4. Η Αμάλθεια ιδρύθηκε το 1838 από τον Ελληνοσουηδό λόγιο και μαθηματικό Κωνσταντίνο Ροδέ και έκλεισε οριστικά στις 28 Οκτωβρίου του 1923, ένα χρόνο μετά την Καταστροφή της Σμύρνης, στην Αθήνα, όπου τη μεταφέρανε οι τελευταίοι ιδιοκτήτες της Σωκράτης Σολομωνίδης και Γεώργιος Υπερίδης (Βικέτος, Νικ., 2008, «Ιερός Πολύκαρπος, το εβδομαδιαίο θρησκευτικό περιοδικό της Σμύρνης κατά την πρώτη περίοδο της εκδοτικής του πορείας, », εφ. Μικρασιατική Ηχώ, Αθήνα: Ιούλιος-Αύγουστος 2008, σ. 12. Σαπουντζάκης, Χάρης, 2012, «Ο Ελληνικός Τύπος στη Μικρασία, Κων/λη-Σμύρνη: μια συγκριτική προσέγγιση», περ. Λυχνάρι, τ. 46, σ.σ. 7-8, Νέα Ιωνία, Μάρτης 2012). 5. Γαβριήλ, Αρχάγγελος (2007), Ένας Πρωτεργάτης του Μικρασιατικού Διαφωτισμού: Ο Γιατρός Αρχάγγελος Γαβριήλ, Εφ. Μικρασιατική Ηχώ, Μάρτιος-Απρίλιος 2007, αρ. φύλλου 387, σ.σ Δραγούμης, Μάρκος & Μωραΐτης, Θαν., επιμέλεια, (2002), Τραγούδια της Καππαδοκίας (ένθετο φυλλάδιο σε συσκευασία με CD), Αθήνα : Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών Φίλοι Μ.Λ.Α., σ. 34. Στη σελίδα αυτή υπάρχει φωτογραφία του περίφημου «Καζίνου». 7. Καρασούτσας, Ιωάννης, ποίημα : «Εις Ιωνίαν», στ Κανονίδης, Σταύρος, ποίημα για τα Ιωνικά Ακρογιάλια (περ. Ο Λόγος, Κων/λη: χρ. Β, τεύχος 6, Απρίλιος 1920, σ. 209). H καταστροφή της Σμύρνης μέσα από τα φωτογραφικά αρχεία ENENHNTA χρόνια πέρασαν από τη Μικρασιατική καταστροφή και την Έξοδο των Ελλήνων από τις προαιώνιες εστίες τους στη Μ. Ασία. Και όμως η Ιστορία δεν έχει ακόμα κλείσει τους λογαριασμούς της με το παρελθόν. Η αναζήτηση των πηγών συχνά έχει καλά αποτελέσματα, όπως φάνηκε από το γνωστό ντοκιμαντέρ για τη Σμύρνης της Μαρίας Ηλιού, «Σμύρνη. Η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης ( )». Οι φωτογραφίες που ακολουθούν είναι από το περιοδικό «Τhe Naval Review» (vol. Xii, I, 1924, σελ. 160). Στο περιοδικό αυτό δημοσιεύτηκαν συνολικά τέσσερα άρθρα που πραγματεύονται την Καταστροφή της Σμύρνης, όπως τη βίωσαν οι ναύτες των Βρετανικών πλοίων (τεύχη 1923/3, 1923/4, 1924/1 και 1924/2). Άλλες φωτογραφίες για την καταστροφή της Σμύρνης στο επόμενο φύλλο της «Μ.Ηχ.». Πέτρος Μεχτίδης 14 Σεπτεμβρίου Η Σμύρνη καίγεται. Στο λιμάνι της αγκυροβολημένο το βρετανικό αντιτορπιλικό «Iron Duke». Άφιξη των πρώτων Ελλήνων προσφύγων από το εσωτερικό της Μ. Ασίας στην πόλη της Σμύρνης. 9 Σεπτεμβρίου Έλληνες στρατιώτες αιχμάλωτοι των Τούρκων. Προς τα Μέλη και τους Φίλους της Ενώσεως Σμυρναίων Εάν διαθέτετε ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ( ) σας παρακαλούμε θερμά να μας ενημερώσετε στη διεύθυνση ensmyrn@otenet.gr Mας βοηθάτε να επικοινωνούμε μαζί σας σε ηλεκτρονική μορφή ταχύτερα και χωρίς τα έξοδα που απαιτεί η συνηθισμένη αλληλογραφία. MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ

10 Ο ΠΟΝΤΙΟΣ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΣ ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ ΜΑΞΙΜΟΣ Ε (BAΠΟΡΤΖΗΣ) 40 έτη από της Κοιμήσεώς του Του ΧΡΗΣΤΟΥ Π. ΜΠΑΛΟΓΛΟΥ Στις πολλές και ποικίλες επετείους που συμπληρώθηκαν το 2012 και αφορούσαν την Μ.Χ.Ε. 1 και ειδικώτερον κορυφαίες εκκλησιαστικές φυσιογνωμίες του 20 ου αιώνος, όπως τα εκατόν έτη από της κοιμήσεως του Οικουμενικού Πατριάρχη Ιωακείμ Γ, του Δεβετζή, του επονομαζόμενου Μεγαλοπρεπούς, σχετικό Συνέδριο έλαβε χώρα στην Θεσσαλονίκη-, τα 90χρονα από του μαρτυρικού θανάτου του Μητροπολίτη Σμύρνης και εθνομάρτυρα Χρυσοστόμου, του Καλαφάτη και τα 40χρονα από της κοιμήσεως του Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα, του Σπύρου, οφείλομε να αποτίσωμε φόρο τιμής και μνήμης στον Οικουμενικό Πατριάρχη Μάξιμο, τον Βαπορτζή, τον μόνο Πόντιο Πατριάρχη του 20 ου αιώνος. Αν και η πατριαρχεία του υπήρξε βραχεία και περιπετειώδης ( ), η διάβασή του από το Οικουμενικό Πατριαρχείο υπήρξε «φωτεινή» 2,αποδεικνύοντας ότι ανήκει στους «εκκλησιαστικούς Ηγέτες» 3. Γεννημένος στην Σινώπη της Αμασείας του Πόντου την 26 η Οκτωβρίου , γόνος της παλαιάς και πολυκλάδου οικογενείας των Βαπορτζήδων, ευτύχησε να έχη την ευάγωγη φροντίδα των ευσεβών γονέων του, του Ελευθερίου και της Αικατερίνης, εφοίτησε στην οκτατάξια Σχολή της γενετείρας του και το 1912, υπό την πνευματική προστασία του Μητροπολίτου Αμασείας Γερμανού Καραβαγγέλη, εισήχθη στην Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης, αποφοιτήσας το 1919 υποβάλλοντας την Ο Πόντιος Οικουμενικός Πατριάρχης Μάξιμος Ε (Βαπορτζής). επί πτυχίω διατριβή του με τον τίτλο Η εκλογή των Πατριαρχών κατά την Βυζαντινήν εποχήν 5. Ευτύχησε να διακούση τα μαθήματα των καθηγητών Αρχιμ. Βασιλείου Στεφανίδου, κορυφαίου ιστορικού της Εκκλησίας, του Παντολέοντος Κομνηνού, του Βασιλείου Αντωνιάδου και του Αρχιμ. Ιωάννου Ευστρατίου. Σχολάρχης της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης κατά την διάρκεια των σπουδών του ήταν ο λόγιος Μητροπολίτης Σελευκείας Γερμανός Στρηνόπουλος, πρώτος Μητροπολίτης Θυατείρων και Μεγάλης Βρεταννίας (Απριλίος ). Η φοίτησή του στην Σχολή, κατά τα έτη του Α Παγκοσμίου Πολέμου, ήταν περιπετειώδης λόγω της καταλήψεως της Σχολής από Ρώσσους πρόσφυγες, οι οποίοι είχαν εγκατασταθή στην Χάλκη λόγω της εκρήξεως της Οκτωβριανής Επαναστάσεως (1917) στην Ρωσσία 6. Κατά το τελευταίο έτος των σπουδών του χειροτονήθηκε διάκονος ( ) από τον Μητροπολίτη Καλλιουπόλεως και Μαδύτου Κων/νου Κοïδάκη, ενώ αμέσως μετά την αποφοίτησή του διορίσθηκε αρχιδιάκονος του Μητροπολίτου Χαλκηδόνος Γρηγορίου, του Ζερβουδάκη, του μετέπειτα Οικουμενικού Πατριάρχου (Σεπτέμβριος ), ως και του Μητροπολίτου Εφέσου Ιωακείμ Ευθυβούλη (+1920). Κατά την περίοδο της τοποτηρητείας του Οικουμενικού Θρόνου από τον Μητροπολίτη Προύσης Δωρόθεο, τον Μαμ- (μ)έλη ( ), ο Μάξιμος διορίζεται διάκονος και εισέρχεται στην Πατριαρχική Αυλή. Έκτοτε η πορεία του θα είναι ανοδική. Κωδικογράφος ( ), υπογραμματεύς της Ιεράς Συνόδου ( ), Αρχιγραμματεύς ( ), πρεσβύτερος την Πρωτοχρονιά του 1928, οπότε και χειροθετείται αρχιμανδρίτης από τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βασίλειο Γ, τον Γεωργιάδη, τον αποκληθέντα Σοφό ( ). Ο Μάξιμος ανεδείχθη σε πολύτιμο συνεργάτη του Οικουμενικού Πατριάρχου Φωτίου ( ) και συνέβαλε στην διευθέτηση ποικίλων εκκλησιαστικών ζητημάτων, όπως του Δωδεκαννησιακού. Η διορατικότητα και ευσυνειδησία του αξιολογήθησαν από τον Φώτιο και με εισήγησή του εξελέγη παμψηφεί την 7 η Φεβρουαρίου 1930 Μητροπολίτης Φιλαδελφείας, ασκώντας παράλληλα και τα καθήκοντα του Αρχιγραμματέως. Ως συνοδικός από του 1931 μεταβαίνει κατ εντολήν του Φωτίου στην Κύπρο για την επίλυση του εκκλησιαστικού ζητήματος που ταλανίζει την Μεγαλόνησο. Πράγματι, μετά την εξέγερση του Οκτωβρίου 1931 στην Κύπρο, απελαύνονται οι δύο Μητροπολίτες εκ των τριών συνολικά που απήρτιζαν την Εκκλησία, ο Μητροπολίτης Κιτίου Νικόδημος, ο Μυλωνάς ( , αποθανών στην εξορία το 1937) και ο Κυρηνείας Μακάριος, ο Μυριανθεύς ( , εξόριστος , Αρχιεπίσκοπος Κύπρου ) 7. Ως τοποτηρητής της Πρωτοσυγκελλίας κατά την περίοδο , ο Μάξιμος εκλέγεται την 28 η Ιουνίου 1932 Μητροπολίτης Χαλκηδόνος. Μετά τον θάνατο του Οικουμενικού Πατριάρχου Φωτίου ( ), ο Μάξιμος φέρεται ως ένας εκ των δύο βασικών διεκδικητών, εκ των οποίων ο έτερος ήταν ο Μητροπολίτης Δέρκων Ιωακείμ Πελεκάνος. Αποκλειομένων και των δύο από τον Τούρκο Νομάρχη, ο οποίος έδειχνε την προτίμησή του για τον Μητροπολίτη Έμβρου και Τενέδου Ιάκωβο, τον Παπαïσίου 8, γνωστός για την τουρκομάθεια και αραβομάθειά του, εξελέγη τελικώς ο από Ηρακλείας ημίπληκτος Βενιαμίν( ), σε ηλικία 10 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

11 75 ετών, ο οποίος θα ασκήση τα καθήκοντά του έχοντας ως αρωγό του τον Μάξιμο. Είναι ενδεικτικό ότι για τα φιλελληνικά του αισθήματα ο Μάξιμος εξορίσθηκε από την τουρκική κυβέρνηση το 1943 στην Προύσα. Μετά τον θάνατο του Οικουμενικού Πατριάρχου Βενιαμίν, ο μόνος διεκδικητής του Οικουμενικού Θρόνου ήταν ο Μάξιμος, ο οποίος εξελέγη την 21 η Φεβρουαρίου 1946 Οικουμενικός Πατριάρχης. Η θητεία του στην καθέδρα του Απ. Ανδρέα εκκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς 9, όμως την επομένη χρονιά ακριβώς εξεδηλώθη άγχος μελαγχολίας ( ), το οποίο θα τον ταλαιπωρήση σε όλη την υπόλοιπη θητεία του. Από την επομένη της εκδηλώσεως της μελαγχολίας του άρχισαν οι παρασκηνιακές κινήσεις για την διαδοχή του. Έτσι, κατά την κηδεία του βασιλέως Γεωργίου Β (Πρωταπριλιά 1947) το Οικουμενικό Πατριαρχείο εκπροσωπήθηκε από τους Μητροπολίτες Προύσης Πολύκαρπο, τον Λαοδικείας Μάξιμο και τον Μητροπολίτη Ειρηνουπόλεως, οι οποίοι βολισκοπήθηκαν από τον πρωθυπουργό της Ελλάδος Μάξιμο, εάν σε περίπτωση υπάρξει θέμα διαδοχής στο Πατριαρχείο, η ελληνική κυβέρνηση θα επιθυμούσε την περίπτωση του Αρχιεπισκόπου πρ. Αθηνών Χρυσάνθου, του Φιλιππίδου 10. Σε μία προσπάθεια να άρη τις αμφιβολίες των διαβολέων περί ασκήσεως των καθηκόντων του, ο Μάξιμος μεταβαίνει στην Ελλάδα το 1947, σιδηροδρομικώς μέσω Αλεξανδρουπόλεως και Θεσσαλονίκης, για την εμψύχωση του ελληνικού λαού που εδοκιμάζετο από τον αδελφοκτόνο πόλεμο, και φιλοξενείται την 22αν Μαΐου 1947 στην Ιερά Μονή Πεντέλης από τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών Δαμασκηνό1 11, τον Παπανδρέου. Οι πιέσεις για παραίτησή του επλήθαιναν και εκδηλώθηκαν επί το συστηματικώτερον την 24 η Απριλίου Ο Μάξιμος ζητεί μία παράταση, έως την επιστροφή των Μητροπολιτών Σάρδεων Μαξίμου και Περγάμου Αδαμαντίου από την Κύπρο, οι οποίοι είχαν μεταβή εξαρχικώς στο νησί για την εκλογή του νέου Αρχιεπισκόπου. Η παραίτησή του υπεβλήθη τελικώς την 18 η Οκτωβρίου 1948 και έκτοτε ο Μάξιμος έζησε εφησυχάζων στον Βόσπορο. Του εδόθη ο τίτλος Πρόεδρος Εφέσου και είχε το προνόμιο να προεδρεύη στην Σύνοδο, δικαίωμα που ποτέ δεν άσκησε. Πέραν του παρασκηνιακού τρόπου παραιτήσεως του Μαξίμου για το οποίο έχει γίνει λόγος κατά το παρελθόν 12, αξίζει να μνημονευθή ότι ο ίδιος συνέχιζε να δέχεται τις επισκέψεις των ιεροσπουδαστών της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, να δείχνη τα ελληνικά του αισθήματα, προβάλλοντας και διηγώντας στους σπουδαστές θέματα της ελληνικής ιστορίας 13 και να εκδηλώνη τον σεβασμό του στην Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία. Εκκλησιαστικές προσωπικότητες, που ελάμπρυναν τον Οικουμενικό Θρόνο είτε ως συνεργάτες του Οικουμενικού Πατριάρχου Αθηναγόρα είτε του Οικουμενικού Πατριάρχου Δημητρίου, του Παπαδοπούλου (πατρ ) υπήρξαν αναστήματα του Μαξίμου. Ενδεικτικά αναφέρομε τον Μητροπολίτη Χαλκηδόνος Μελίτωνα, τον Χατζή, ο οποίος χειροθετήθηκε διάκονος το 1934 από τον Μάξιμο, και ενώ διατελούσε ιερατικώς προïστάμενος του ιερού ναού Ευαγγελιστρίας στο Manchester ( ), εκλήθη από τον ίδιο να αναλάβη την θέση του Μεγάλου Πρωτοσυγκέλλου. Το ενδιαφέρον του Μαξίμου για τον Μελίτωνα υπήρξε έκτοτε συνεχές και αδιάπτωτο. Επίσης, αναστήματα του Μαξίμου υπήρξαν ο Μητροπολίτης Ικονίου Ιάκωβος, ο Στεφανίδης, Σχολάρχης της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης ( ), ο Μητροπολίτης Σάρδεων Μάξιμος, ο Χρηστόπουλος, ο Μητροπολίτης Σταυρουπόλεως Μάξιμος, ο Ρεπανέλλη, ο τελευταίος Σχολάρχης της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης ( ), ενώ και ο Γέρων Μητροπολίτης Νικαίας (από ) Κωνσταντίνος, ο Χαρισιάδης (Χαλκηδών ), Καθηγητής της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης ( ), εισήλθε στην Θεολογική Σχολή το 1944 με πρόταση του Μαξίμου. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Μάξιμος εποίμανε με ζήλο και συνέπεια το Οικουμενικό Πατριαρχείο και ανταποκρίθηκε με επιτυχία σε όσες αποστολές του ανέθεσε η Μ.Χ.Ε., στην οποία έδειξε την αγάπη του. Άφησε φήμη αγαθή, αγωνίσθηκε «τον αγώνα τον καλόν», ωλοκλήρωσε το Σάββατο 1 Ιανουαρίου 1972 «τον δρόμον», ετήρησε «την πίστιν» και για τον λόγο αυτό του «απόκειται ο της δικαιοσύνης στέφανος, όν αποδώσει σε αυτόν ο Κύριος, ο δίκαιος, κριτής», σύμφωνα με τα λόγια του Παύλου προς τον μαθητή του Τιμόθεο (Β Τιμ. δ 7-8). 1. Πβ. Χ. Π. Μπαλόγλου «Έξι σημαντικαί επέτειοι για την Μεγάλη του Χριστού Εκκλησία το 2012», Ενορία έτ. 66ον, φυλ. 1073, , σσ Διακόνου Φιλίππου Καπετανίδου, Υπογραμματέως της Ιεράς Συνόδου (αποθανών ως Τυάνων, ), «Λόγος επικήδειος εις τον αοίδιμον Πατριάρχην Μάξιμον τον Ε»,Στάχυς, τχ , Ιούλιος 1971-Ιούνιος 1974, σσ , εδώ σ Α.Β.Ν. «Ο Πατριάρχης πρ. Κωνσταντινουπόλεως Μάξιμος ο Ε»,Στάχυς, τχ , Ιούλιος Ιούνιος 1974, σσ ,εδώ σ Για τα βιογραφικά του Μαξίμου πβ. Δ. Μαυροπούλου, Πατριαρχικαί σελίδες. Το Οικουμενικόν Πατριαρχείον Αθήναι 1960, σσ Αρχιμ. Φιλαρέτου Βιτάλη, Μάξιμος ο Ε, Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαιδεία 8 (1966) Ιδίου, Μάξιμος ο Ε, ο Οσιος και Μαρτυρικός Πατριάρχης. Αθήναι Βασ.Θ. Σταυρίδου, Επισκοπική Ιστορία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Αι εντός της Τουρκίας Μητροπόλεις κατά τον 20 ον αιώνα. Θεσσαλονίκη, Κυριακίδης, 1996, σσ Βασ.Θ. Σταυρίδου, Η Ιερά Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Θεσσαλονίκη, Αφοί Κυριακίδη, 1988, σ Βασ. Θ. Σταυρίδου, Η Ιερά Θεολογική Σχολή..ένθ αν., σ Π. Παπαπολυβίου «Η Οκτωβριανή εξέγερση του 1931», εις Α. Βοσκός, επιμ., Κύπρος.23 Αιώνες ελευθερίας στην ελληνική ιστορία. Αθήνα, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, 2010,σσ Απόφοιτος της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης το 1916, Μητροπολίτης Ίμβρου και Τενέδου , θα εκλεγή την Μητροπολίτης Δέρκων και θα ποιμάνη την Γεροντική αυτή Μητρόπολη έως την , οπότε θα παραιτηθή για λόγους υγείας. Απεβίωσε το Αθανασίου Παπά «Ένας τύπος μνημοσύνου της Μεγάλου Εισόδου από τον Πατριάρχη Μάξιμο Ε», Κληρονομία 23(1991) Δημ. Μαυροπούλου, Πατριαρχικαί σελίδες ένθ αν., 11. Σπάνια φωτογραφία του Μαξίμου στην ιερά μονή Πεντέλης διασώζει ο Π. Γ. Φούγιας, Μεθόδιος, ο αδικημένος Ιεράρχης. Θεσσαλονίκη, Μαλλιάρης-παιδεία, 2008, σ Πβ. Εκκλησία, έτ. ΜΘ, τχ / Paul Manolis «State involvements in church affairs: illustrated by the case study of Ecumenical Patriarchs Maximos and Athenagoras I»,Παρνασσός ΜΗ (2006) Κων/νου Σταματοπούλου «Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η ελληνική κοινότητα της ΚΠολεως κατά την πρώτη δεκαετία μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο ( )», εις Ιω. Παπαμιχαλάκη και Εμμ. Βαρβούνη, επιμ., Το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η Οικονομία του Γένους. Εισηγήσεις Επιστημονικής Διημερίδος (Αθήνα, 16 και 17 Οκτωβρίου 2006). Αθήνα Πβ. το συγκινησιακά φορτισμένο κείμενο του Π. Γ. Φούγια, Φανάρι-Αθήνα. Παραλειπόμενα. Θεσσαλονίκη, Μαλλιάρης, 2006, σσ , σημ. 433, όπου περιγράφεται το μεγαλείο του Μαξίμου. MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ

12 Αναμνήσεις από τη φοίτησή μου στην Ευαγγελική Σχολή Σμύρνης ( )* Της ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗΣ Κ. ΜΠΑΡΜΠΑΤΣΗ Μάϊος, Αναμνηστική φωτογραφία του μεικτού Πρακτικού τμήματος της Ευαγγελικής Σχολής. Στο κέντρο (από τα αριστερά προς τα δεξιά) οι καθηγητές: Κων. Κατσιγιαννάκης, Φυσικός, Δημ. Δημητρίου, Μαθηματικός, και Ιγνατ. Σακαλής, Φιλόλογος. Το Σεπτέμβριο του 1963 πέρασα το κατώφλι της ιστορικής Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης. Φοίτησα για τρία χρόνια και αποφοίτησα τον Ιούνιο του 1966 από το «Πρακτικό» τμήμα όπως τότε λεγόταν. Τα «Πρακτικά» ήσαν τα τελευταία τρία τμήματα του παλιού εξαταξίου Γυμνασίου που στην συνέχεια διαχωρίστηκε σε τριετές Γυμνάσιο και τριετές Λύκειο. Τα μαθήματα ήσαν περισσότερο επικεντρωμένα στους θετικούς κλάδους των επιστημών χωρίς όμως αυτό να μας στερήσει από τη διδασκαλία και των μαθημάτων της κλασικής κατεύθυνσης, πλην των Λατινικών. Την εποχή εκείνη τα Γυμνάσια ήσαν ακόμα χωρισμένα σε «Θηλέων» κ αι «Αρρένων». Σε κ άποια σχολειά όμως τα «πρακτικ ά» ήσαν μεικτά με μαθήτριες κ αι μαθητές. Η Ευαγγελική Σχολή ήταν ένα από αυτά κ αι έτσι άνοιξε τις πόρτες της κ αι σε μας, που το σχολικό έτος ήμασταν περίπου 25 μαθήτριες. Ήμασταν από τις πρώτες σχεδόν ομάδες κοριτσιών που περνούσαν το κ α- τώφλι αυτού του σχολείου. Ίσως η δεύτερη ή η τρίτη. Η τάξη μας είχε τρία τμήματα, ένα κλασικό και δύο πρακτικά. Εμείς οι «δεσποινίδες» είμαστε όλες μαζί στο ένα από αυτά. Ασφαλώς φαντάζεστε ότι οι συμμαθητές μας των άλλων τμημάτων και ειδικότερα αυτοί του άλλου πρακτικού ούτε λίγο ούτε πολύ είχαν μια μικρή «ζήλια» για τους άλλους συμμαθητές τους.....τυχερούς! Παράλληλα όμως θεωρούσαν τους εαυτούς τους και τυχερούς γιατί χωρίς τα κορίτσια μέσα στην αίθουσα είχαν την ελευθερία...δράσης και έκφρασης που ίσως η παρουσία μας να τους έβαζε κάποιο φρένο. Θάλεγα ότι ήταν χαρακτηριστικό της εποχής! Αντίθετα στο δικό μας τμήμα τα αγόρια ήσαν κάπως πιο συγκρατημένα, θεωρούσαν τους εαυτούς τους αδέλφια, προστάτες και φίλους με τις συμμαθήτριές τους. Οι συμμαθητές μας λοιπόν, μας περιέβαλαν από την πρώτη κιόλας μέρα της παρουσίας μας στην τάξη με συναισθήματα συμπαράστασης, φιλίας και ισοτιμίας και αυτό συνεχίστηκε και δυνάμωσε καθ όλη την διάρκεια της τριετούς μας φοίτησης. Τα περισσότερα αγόρια αλλά και κάποια από τα κορίτσια γνωρίζονταν αναμεταξύ τους από προηγούμενα χρόνια. Σε μερικές περιπτώσεις από το Δημοτικό! Για τις περισσότερες από τις κοπέλες, η παρουσία μας σε ένα σχολείο αρρένων ήταν φυσικό να δημιουργήσει αρχικά κάποια νέα συναισθήματα και να χρειαστούμε λίγο χρόνο προσαρμογής στο καινούργιο περιβάλλον, στο οποίο ομολογουμένως ήμασταν η μειοψηφία. Οι ώρες μέσα στην τάξη κυλούσαν μάλλον ήσυχα με την προσοχή μας στραμμένη στον καθηγητή και το μάθημα, χωρίς να λείπουν όμως και κάποια περιστατικά άλλοτε κωμικά και άλλοτε πιο σοβαρά που κατέληγαν και σε τιμωρία όταν οι μαθητές ξέφευγαν από την γραμμή που επέβαλε ο καθηγητής. Ήταν γνωστή η ποιότητα και το κύρος της Ευαγγελικής Σχολής στη Νέα Σμύρνη, με εξαίρετους και αυστηρούς δασκάλους που βασική τους μέριμνα ήταν να μεταδώσουν τις γνώσεις τους και την συμπαράστασή τους στην πορεία της μαθητικής μας ζωής. Πολλοί γονείς επιθυμούσαν τα παιδιά τους να φοιτήσουν σε αυτό το σχολειό ακόμα και από περιοχές που συνόρευαν με τη Νέα Σμύρνη. Με μερικούς από τους καθηγητές μας κυρίως αυτούς των Μαθηματικών, της Φυσικής, των Αρχαίων, των Νέων Ελληνικών αλλά και της Ιστορίας σφυρηλατήθηκε μια σχέση Δασκάλου-Μαθητή, φιλική αλλά συνάμα και τυπική και σε πολλές περιπτώσεις αυστηρή με τον σεβασμό που άρμοζε στον τόπο και στον χρόνο. Μισός λοιπόν αιώνας από τον Σεπτέμβρη του 63 που ξεκινήσαμε στο «Πρακτικό»! Ήταν η πρώτη μέρα μας στην καινούργια τάξη της Δ Γυμνασίου που έχει αποτυπωθεί στη μνήμη μου σαν μια παλιά φωτογραφία ανάμεσα σε καινούργια πρόσωπα αγόρια και κορίτσια... Θυμάμαι που κάθισα στο δεύτερο θρανίο με μια μαθήτρια που είχε έλθει από το Γυμνάσιο της Δάφνης. Μέχρι σήμερα είμαστε στενές φίλες αν και εκείνη, η Αναστασία, πολιτικός μηχανικός, ζει και εργάζεται στο εξωτερικό. Συστηθήκαμε στα γρήγορα, όταν στην αίθουσα μπήκε η καθηγήτριά μας των Φιλολογικών η αξέχαστη μας, μικρασιατικής καταγωγής, Νιόβη Δεληγιάννη-Σχινά. Θυμάμαι ακόμα το λευκό λινό της φόρεμα με την κ αρφίτσα στο πέτο, το γλυκό και φιλικό της χαμόγελο, το πανέξυπνο και σπινθηροβόλο της βλέμμα που ήταν παρατηρητικό αλλά και... άκρως αυστηρό θα έλεγα! Αφού μας καλωσόρισε, αυτοσυστήθηκε και μας ευχήθηκε «Καλή Σχολική Νέα Χρονιά και Πρόοδο» και 12 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

13 παράλληλα ζήτησε, κυρίως από εμάς τις κοπέλες, να αυτοσυστηθούμε. Ρητορικά, θάλεγα, μας ρώτησε: τι γυρεύαμε εμείς τα κορίτσια στο «Πρακτικό τμήμα» του σχολείου των αρρένων! Ήταν βλέπετε η εποχή που λίγες γυναίκες τολμούσαν να προχωρήσουν σε ανώτατες σπουδές θετικής κατεύθυνσης. Και επί πλέον ήταν μόλις την δεκαετία του 60 που είχε αρχίσει να γίνεται εντονότερο το αίτημα της ισότητας των δύο φύλων. Η Νιόβη θεωρούσε όλους τους μαθητές της σαν «τα δικά της παιδιά»! Τους είχε από την πρώτη τάξη του Γυμνασίου. Ίσως η δική μας ξ αφνική παρουσία στην τάξη της να της προκάλεσε αρχικά κάποια ανησυχία για τη διατήρηση της ηρεμίας και της σταθερότητας που είχε μέχρι τότε διαμορφώσει. Δεν άργησε όμως να διαπιστώσει ότι κ αι εμείς τα κορίτσια πολύ γρήγορα εγκλιματιστήκαμε σε αυτό το νέο «σχήμα» και να μας περιλάβει και μας μέσα στη λίστα «των δικών της» παιδιών. Αυτή την έξυπνη, αξιαγάπητη δασκάλα και γυναίκα είχα προσωπικά την χαρά να την συναναστραφώ και μετά το πέρας των μαθητικών μου χρόνων. Συχνά σε συναντήσεις μας μιλούσαμε για εκείνη την τριετία στο σχ ολείο, αναπολώντας γεγονότα και με είχε εκπλήξει το πώς θυμόταν τους μαθητές και τις μαθήτριές της έναν προς ένα ακόμα και με τα μικρά τους ονόματα. Αναχώρησε για πάντα από τον κόσμο μας στις αρχές του 90. Το σχολειό μας λειτουργούσε σαν πρότυπο αν και θεσμικά αυτό έγινε πολύ αργότερα. Ήταν αυστηρό κ αι απαιτητικό προς τους μαθητές και γενικά η επιλογή των διδασκόντων καθηγητών ήταν και αυτή ανάλογη. Όμως θυμάμαι ότι είχαν γίνει Το κτίριο όπου στεγαζόταν η Ευαγγελική Σχολή στην κεντρική πλατεία της Νέας Σμύρνης μέχρι το πολλές ενέργειες κατά την διάρκεια της δικής μου φοίτησης προς το Υπουργείο Παιδείας από πανεπιστημιακούς δασκάλους και άλλους παράγοντες προκειμένου να επιτευχθεί η θεσμική λειτουργία του σαν πρότυπο Από τις 25 περίπου μαθήτριες, που αρχικά γράφτηκαν στο Πρακτικό της Ευαγγελικής, μείναμε τελικά 12. Κάποιες έφυγαν μετά την Α Λυκείου σε άλλα σχολεία αλλάζοντας πορεία και προσανατολισμό στην μετέπειτα καριέρα τους. Από τις 12 οι 10 πέρασαν από τη διαδικ α- σία των εισαγωγικ ών του 1966, το σύστημα του λεγόμενου «Ακαδημαϊκού», και πέτυχαν όλες να εισαχθούν με την πρώτη στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα που είχαν επιλέξει. Παράλληλα με εμάς τα κορίτσια και με επιτυχία μεγαλύτερη του 90% κ αι οι συμμαθητές μας το ήσαν πλέον φοιτητές στα Πανεπιστήμια. Και όλοι τους έχουν σήμερα επιτύχει μια λαμπρή σταδιοδρομία με μεταπτυχιακές σπουδές και διδακτορικά δραστηριοποιούμενοι τόσο στον Ιδιωτικ ό, Επιχειρησιακό και Δημόσιο Τομέα εντός και εκτός Ελλάδας. Η Ευαγγελική Σχολή το Σεπτέμβρη του 1963 που πρωτοξεκίνησα στο «Πρακτικό» βρίσκονταν στη Πλατεία Νέας Σμύρνης που τότε ήταν χωμάτινη και αποτελούσε το φυσικό προαύλιο του σχολείου. Σε εκείνη λοιπόν την χωμάτινη και άδεια κεντρική πλατεία μπροστά από το σχολειό κάναμε τα διαλείμματα και επίσης την Γυμναστική. Περιμετρικά της πλατείας ήταν το πεζοδρόμιο και ο δρόμος κυκλοφορίας. Κατά την ώρα της γυμναστικής εμείς τα κορίτσια φοράγαμε τις λεγόμενες «φουφούλες», οι φόρμες εμφανίστηκαν πολύ αργότερα! Η θέα μας, από τους περαστικούς, θα ήταν ασφαλώς αστεία... Λίγο μετά την έναρξη του σχολικού έτους μεταφερθήκαμε στο καινούργιο κτίριο δίπλα στον Πανιώνιο. Πολλοί μαθητές μάλιστα είχαν βοηθήσει και στην... μετακόμιση! Είχαμε πλέον καλύτερες αίθουσες διδασκαλίας και...αυλόγυρο με τσιμέντο για την Γυμναστική και τα διαλείμματα, χ ωρίς να αποτελούμε «θέα» των περαστικών και των λεωφορείων!... Οι αίθουσες των τάξεων είχαν ξύλινα θρανία το ένα πίσω από το άλλο στα οποία καθόμασταν ανά δύο. Κατά την σχολική χρονιά ο αριθμός των μαθητών στην αίθουσα ξεπερνούσε τους 30. Κατά τα επόμενα όμως έτη ήμασταν σε κάθε τμήμα περίπου 25 με 30 παιδιά. Μπροστά από τα θρανία βρισκόταν η έδρα, δηλαδή μία ξύλινη βαριά και γερή κατασκευή που εκτεινόταν από την μια μεριά του τοίχου μέχρι την άλλη μπροστά από τον μαυροπίνακα. Στην έδρα αυτή υπήρχε και το γραφείο του καθηγητή απ όπου ακόμη και καθιστός επέβλεπε τα πάντα... Εκείνα τα χρόνια ήταν υποχρεωτικό οι μαθήτριες να φορούν «ποδιά». Έτσι λεγόταν η βαμβακερή φορεσιά που φοράγαμε πάνω από την μάλλινη μπλούζα και φούστα τον χειμώνα ή σκέτη την ποδιά την άνοιξη. Ήταν αρχικά μαύρη που στην συνέχεια άλλαξε σε χρώμα μπλε. Υποχρεωτικό ήταν το άσπρο πικέ γιακαδάκι και στο στήθος αριστερά το σήμα του σχολείου. Το δικό μας είχε τα αρχικά «ΕΣ» εκ του Ευαγγελική Σχολή. Με την ποδιά έπρεπε να πηγαίνουμε ακόμα και στις ημερήσιες εκδρομές. Μόνο στις πολυήμερες μας επιτρεπόταν χωρίς αυτή. Τελειώνω το μικρό αυτό χρονικό των αναμνήσεων με μια ευχή. Τόσο οι σημερινοί όσο και οι μελλοντικοί μαθητές αυτού του λαμπρού ιστορικού σχολείου, που γαλούχησε και δίδαξε στο πέρασμα των τριών αιώνων λειτουργίας του ως τις μέρες μας αναρίθμητους λαμπρούς άνδρες της πατρίδας μας, να έχ ουν πάντοτε επιτυχίες στη ζωή και στην μελλοντική τους καριέρα κρατώντας ψηλά τη δάδα των στόχων, των ονείρων και της ευγενικής άμιλλας, με οδηγό το ρητό της Ευαγγελικής Σχολής: «ΑΡΧΗ ΣΟ- ΦΙΑΣ ΦΟΒΟΣ ΚΥΡΙΟΥ» Απόσπασμα ομιλίας που πραγματοποιήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2012 στο πλαίσιο εκδήλωσης της Ευαγγελικής Σχολής Σμύρνης για τα 90 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή του H Αικατερίνη Κρ. Μπαρμπάτση είναι δρ. Φυσικών Επιστημών και τ. Ερευνήτρια του Ιονοσφαιρικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Σήμερα είναι μέλος του Δ.Σ. της Ενώσεως Σμυρναίων. MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ

14 BIBΛΙΟγραφικά Κωνσταντίνου Νίγδελη ΤΑ ΛΙΜΝΑ, ΓΚΙΟΛ- ΤΖΟΥΚ, ΤΗΣ ΚΑΠΠΑΔΟ- ΚΙΑΣ Εκδ. Ιεράς Μητροπόλεως Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως - Μουσείο Προσφυγικού Ελληνισμού σελ. 260, (χ.χ.) Δημοτική Κοινωφελής Επιχ/ση Καλλιτεχνική Παιδείας και Πολιτισμού Συκεών Moυσείο Προσφυγικού Ελληνισμού Ιερά Μητρόπολη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Ο Κώστας Νίγδελης εξελίσσεται πλέον σε έναν από τους πιο δυναμικούς μελετητές της ιστορίας και της λαογραφίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας και ιδιαίτερα της Καππαδοκίας, γενέθλιας γης των προγόνων του. Μετά την αναλυτική εξέταση της Μαλακοπής, του Ανταβάλ, της Νεάπολης, των Φλογητών, του Μουραντιέ, των Συλάτων, του Χαλβάντερε κ.λ.π. έρχεται τώρα η εργασία του για τα Λίμνα (Γκιολτζούκ). Η μικρασιατική βιβλιογραφία που αφορά τις πόλεις, τα πολίσματα και τα χωριά των Ελλήνων της Καππαδοκίας έχει αυξηθεί εντυπωσιακά τα τελευταία χρόνια και αυτό οφείλεται στην αγάπη και τη νοσταλγία των προσφύγων δεύτερης και τρίτης γενεάς, που σκύβουν με επιστημονική ματιά επάνω από τις γραπτές ή προφορικές πηγές και συντελούν έτσι στη διαιώνιση της μνήμης των απωτέρων ελληνικών πατρίδων τους. Ο συγγραφέας διαθέτει άφθονα φωτογραφικά τεκμήρια, παραθέτει τις απόψεις προγενέστερων συγγραφέων και τις αφηγήσεις πληροφορητών του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών, καταθέτει την προσωπική του στάθμιση και συνθέτει μια πλήρη, κατά το δυνατόν, πραγματεία για την ιστορία, τη λαογραφία, τη διοικητική και εκκλησιαστική οργάνωση και το γεωφυσικό περιβάλλον της εξεταζόμενης καππαδοκικής κοινότητας. Εξαιρετική, κατά τη γνώμη μας, σημασία έχει η ανεύρεση και η μνεία πρώην χριστιανικών οικιστικών σχηματισμών της γύρω περιοχής, που δυστυχώς εξισλαμίστηκαν, διασώζουν όμως δείγματα της παλαιάς χριστιανικότητάς τους, όπως π.χ. της εκκλησίας που μετετράπη σε τζαμί, ή των μουσουλμανικών ονομάτων που θυμίζουν ακραιφνώς ελληνικά ονόματα. Η λεπτομερής ιστορική έρευνα και μελέτη των πολυαρίθμων αυτών οικιστικών σχηματισμών ( ή και απλών τοπωνυμίων ) είναι ένα ζητούμενο που ακόμα περιμένει τον εργώδη μελετητή που θα αφιερωθεί στο δυσχερές αυτό εγχείρημα. Στο βιβλίο του Κ. Νίγδελη κυριαρχεί η εξαντλητική αναφορά μεγάλου αριθμού προφορικών ή γραπτών πηγών, η συγκριτική τους αξιολόγηση και η λεπτομερειακή περιγραφή των στοιχείων που συγκροτούν την παλαιά αυτή καππαδοκική πολιτεία. Ο συγγραφέας, ανιδιοτελής μαχητής της μικρασιατικής ιδέας, προσφέρει το πρόσφατο αυτό πόνημά του σε όλους τους μελετητές, τονίζοντας μάλιστα στην αρχή το αξιομνημόνευτο ότι : «επιτρέπεται χωρίς την άδεια του συγγραφέα η αναδημοσίευση φωτογραφιών και κειμένων του βιβλίου». Ελπίζουμε ότι όσοι θελήσουν να αρδεύσουν τις συγγραφές (συχνάκις συρραφές) τους να αναφέρουν τουλάχιστον το όνομα της πηγής Τ.Σ. Nίκου Χρ. Αλιμπράντη Η ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ ΕΝΟΣ ΜΙΚΡΑ- ΣΙΑΤΗ Ημερολόγιον Αθήνα 2012, σελ. 208 ΝΙΚΟΣ ΧΡ. ΑΛΙΠΡΑΝΤΗΣ Η ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗ ΘΗΤΕΙΑ ΕΝΟΣ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΤΟΥ ΜΕΣΟΠΟΛΕΜΟΥ Τό ημερολόγιο τοῦ Γιάγκου Μασσέλου ( ) ΑΘΗΝΑ Ο γνωστός και καθιερωμένος εις την συνείδησιν του αναγνωστικού κοινού συγγραφεύς και ερευνητής με το πλούσιον έργον Νίκος Αλιμπράντης με το παρόν βιβλίον μας μεταφέρει με επιτυχίαν εις την μακρινήν αλλ ειδυλλιακήν εποχήν του Μεσοπολέμου. Και τούτο χάρις εις τας ημερολογιακάς σημειώσεις (από του Οκτωβρίου Αυγούστου 1928) του πενθερού του Γιάγκου Μασσέλου. Του κειμένου του ημερολογίου προηγείται ένα άκρως κατατοπιστικόν προλογικόν σημείωμα ένθα παρουσιάζεται ευσύνοπτα η πολιτική και κοινωνική κατάστασις της εποχής και τούτο με ενάργειανκαι νηφαλιότητα. Εν συνεχεία οριοθετείται με ακρίβειαν ο χώρος δράσεως του συγγραφέως και, κατά τον πλέον φιλολογικόν τρόπον, μας παρέχονται αι πληροφορίαι περί του ευρεθέντος χειρογράφου. Εις την ακολουθούσαν «Εισαγωγή στις αναμνήσεις του Γιάγκου Μασσέλου» συναντάμε μίαν συγκινητικήν άμα και λυρικήν επιστολήν του συγγραφέως προς τον πενθερόν του, τον οποίον δεν εγνώρισε λόγω του προώρου θανάτου του. Διά του ευρηματικού αυτού τρόπου βιογραφείται ο Γιάγκος Μασσέλος και του αποδίδεται ο δίκαιος έπαινος ζωής. Και εν ταυτώ εξυμνείται, και όχι αδίκως, η ήρεμος και κατά φύσιν ζωή της περιόδου εκείνης. Αναφορικώς, τώρα, με αυτό τούτο το ημερολόγιον δυνάμεθα να γράψωμεν ότι αποτελεί μίαν ουσιαστικήν πηγήν πληροφοριών όχι μόνον διά τας Αθήνας του χθες αλλά και διά την στρατιωτικήν και κοινωνικήν ζωήν των προσφύγων του 1922 εις τας πέριξ του άστεως περιοχάς. Άλλοι άνθρωποι, άλλα ήθη, περισσότερη ευγένεια και, κυρίως, αληθινή αγάπη. Αι ημερολογιακαί καταγραφαί είναι λιταί και, οπωσδήποτε, εύληπτοι. Αν και δεν περιγράφουν σπουδαία γεγονότα, μας χαρίζουν μιαν ζωογόνον καθημερινότητα ενός νέου ανθρώπου. Σημαντικαί είναι και αι φωτογραφίαι της εποχής, αι οποίαι οπτικοποιούν αξιοπρόσεκτα σημεία των παρουσών καταγραφών. Ο Νίκος Αλιπράντης, διά μίαν εισέτι φοράν, μας προσέφερεν ένα πολύ σπουδαίον και άξιον παντός επαίνου βιβλίον, δι ο και τον ευχαριστούμεν. Γιώργος Πετρόπουλος 14 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013

15 «Μέρες Αποκάλυψης» στο Βόλο και στη Θεσσαλονίκη Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 26 Ιανουαρίου 2013 στο Πολιτιστικό Κέντρο Νέας Ιωνίας Βόλου η παρουσίαση του νέου βιβλίου του δημοσιογράφου και συγγραφέα κ. Γιώργου Παπαθανασόπουλου, αφιερωμένου στα 90 χρόνια από την Μικρασιατική καταστροφή, με τίτλο ΜΕΡΕΣ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗΣ ΣΤΗΝ ΙΩΝΙΑ ΤΟ ΔΡΑΜΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΤΗΣ ΙΩ- ΝΙΑΣ ( ), που συνδιοργάνωσαν η Ιερά Μητρόπολις Δημητριάδος και Αλμυρού, η Πολιτιστική Εστία Μικρασιατών ΙΩΝΕΣ, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μικρασιατών ΤΟ ΕΓΓΛΕΖΟ- ΝΗΣΙ και οι εκδόσεις ΑΡ- ΧΟΝΤΑΡΙΚΙ. Στο ακροατήριο, το οποίο προήρχετο κατά βάση από δεύτερης και τρίτης γενιάς Μικρασιάτες, εντύπωση προκάλεσε ο ζεστός λόγος όλων όσων παρουσίασαν το βιβλίο ή χαιρέτησαν την εκδήλωση. Η βραδιά ξεκίνησε με την πρόεδρο της Πολιτιστικής Εστίας Μικρασιατών ΙΩ- ΝΕΣ κα Άννα Αϊβαζόγλου και στη συνέχεια χαιρέτησε την εκδήλωση η πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Μικρασιατών ΤΟ ΕΓΓΛΕ- ΖΟΝΗΣΙ κα Ουρανία Σταματιάδου. Στη συνέχεια παρουσίασαν το βιβλίο, με το δικό τους ξεχωριστό τρόπο ο καθένας, ο κ. Νικόλαος Βικέτος, Γενικός Γραμματέας της Ενώσεως Σμυρναίων και η κα Χρυσούλα Κοντογεωργάκη, εκπαιδευτικός, Πρόεδρος Φιλαρχαίου Εταιρείας Αλμυρού ΟΘΡΥΣ. Φανερά συγκινημένος αναφέρθηκε στα βαθύτερα αίτια που τον οδήγησαν να Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Γ. Παπαθανασόπουλος. συγγράψει το ιστορικό αυτό μυθιστόρημα ο συγγραφέας κ. Γιώργος Παπαθανασόπουλος, ο οποίος μίλησε για τις οικογενειακές του μικρασιατικές ρίζες δίνοντας έμφαση στην καταγωγή των προγόνων του από τη Μαγνησία της Μικράς Ασίας. Κορύφωση της εκδήλωσης ήταν η εμπνευσμένη ομιλία του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνατίου ο οποίος παίρνοντας ιστορικά στοιχεία του βιβλίου έκανε συσχετισμό και αναφορά στη δική μας κρίσιμη εποχή. Στην εκδήλωση παρέστησαν ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Σάμου και Ικαρίας κ. Ευσέβιος, η Βουλευτής Μαγνησίας κα Μαρίνα Χρυσοβελώνη, ο Αντιπεριφερειάρχης κ. Γιώργος Καλτσογιάννης κ.ά. Την επομένη ημέρα, 27 Ιανουαρίου 2013, το προειρημένο βιβλίο του κ. Γιώργου Παπαθανασόπουλου παρουσιάστηκε στη Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσσαλονίκης. Την εκδήλωση συνδιοργάνωσαν ο Σύλλογος Σμυρναίων- Μικρασιατών Θεσσαλονίκης Η ΙΩΝΙΚΗ ΕΣΤΙΑ, σε συνεργασία με τα Μικρασιατικά Σωματεία και τις εκδόσεις ΑΡΧΟΝΤΑΡΙΚΙ Για το βιβλίο μίλησαν ο κ. Στυλιανός Μανώλογλου, δικηγόρος, η κα Αδελαΐδα Ισμυρλιάδου, φιλόλογος - δρ Ιστορίας και ο συγγραφέας του έργου. Συντόνισε ο δημοσιογράφος κ. Δημήτρης Καψάλας. Την όμορφη παρουσίαση πλαισίωσε η Χορωδία του Συλλόγου Ο Ηρόδοτος υπό τη Διεύθυνση του Χοράρχη κ. Σωτήρη Δεσπότη. ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΑ ΠΕΝΘΗ Aρχιμανδρίτης π. Βαρθολομαίος Κατσούρης Στις 21 Ιουλίου 2012 εκοιμήθη αιφνιδίως ο αγαπημένος φίλος και συμπολίτης μας ο αρχιμανδρίτης π. Βαρθολομαίος (κατά κόσμον Απόστολος) Κατσούρης. Ο αείμνηστος ιερομόναχος γεννήθηκε στην Ελευσίνα το Γονείς του ήταν ο Αναστάσιος και η Δέσποινα Κατσούρη (από τα Βουρλά και την Καισάρεια αντιστοίχως) που ήλθαν πρόσφυγες στην Ελλάδα από τα αγιασμένα χώματα της Μικράς Ασίας το Ήταν πνευματικό τέκνο του αειμνήστου π. Κωνσταντίνου Τζούρου, πατέρα της προσφυγιάς της Άνω Ελευσίνας. Κοντά του ο νεαρός Απόστολος απέκτησε παιδεία εκκλησιαστική, και το 1975 χειροτονήθηκε διάκονος, αφού έλαβε το όνομα του πρώτου Μητροπολίτου Μεγάρων και Σαλαμίνος κ. Βαρθολομαίου. Για δώδεκα συνεχή χρόνια διετέλεσε πρωτοδιάκονος του Μητροπολίτου Μεγάρων, ο πρόθυμος και υπεύθυνος βοηθός του. Στις 25 Ιανουαρίου του 1987 χειροτονήθηκε από τον Σεβ. Γέροντά του πρεσβύτερος - αρχιμανδρίτης στην Ιερά Μονή Φανερωμένης Σαλαμίνος και τοποθετήθηκε εφημέριος στον Ι. Ν. Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Ελευσίνας όπου ανέπτυξε μεγάλο και σπουδαίο φιλανθρωπικό και κοινωνικό έργο. Ως πρεσβύτερος φανέρωσε τα πολλαπλά ιερατικά του χαρίσματα. Παρέμεινε συνεχώς στην ενορία του, ήταν ο φύλακας άγγελος της εκκλησίας του, υπεύθυνος, υπομονετικός, ελεήμων, απλός και με υπερβολική αγάπη για την ευπρέπεια του Οίκου του Κυρίου. Σαν άνθρωπος ο π. Βαρθολομαίος ήταν τίμιος, γελαστός, ευπροσήγορος, καταδεκτικός, πρόσχαρος, με χιούμορ και εύστοχα και έξυπνα πειράγματα και ένα από τα πιο συνεπή μέλη του συλλόγου μας. Θα τον θυμόμαστε πάντα και θα προσευχόμαστε για την αιώνια ανάπαυση της ψυχής του. Γεωργία Γιαγτζόγλου, Πρ. Συλλόγου Μικρασιατών Ελευσίνας Στέλλα Βλαχοπούλου - Μπαλτά Έφυγε από τη ζ ωή στις η Μικρασιάτισσα Στέλλα Βλαχοπούλου - Μπαλτά, μητέρα της Αιμιλίας Σγουρίδη, μέλους της Ενώσεώς μας. Στέλλα Βλαχοπούλου -Μπαλτά Γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1914 και υπήρξε μαθήτρια της Σταυριάνθης Αναστασιάδου, η οποία και την ενέπνευσε να ακολουθήσει τα βήματά της ως δασκάλα. Κηδεύτηκε την Τρίτη 12 Φεβρουαρίου στο Κοιμητήριο της Καισαριανής. Ας είναι αιωνία η μνήμη της και ο Θεός να την αναπαύει «εν σκηναίς δικαίων». Ν.Χ.Β. MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ

16 Αποκαλυπτήρια έφιππου ανδριάντα του Στρατηγού Ν. Πλαστήρα στη Χίο Της ΑΝΘΙΠΠΗΣ ΦΙΑΜΟΥ Πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή 10 Φεβρουαρίου 2010 τα αποκαλυπτήρια του έφιππου ανδριάντα του Στρατηγού Νικολάου Πλαστήρα στη Χίο, τη θεωρούμενη δεύτερη πατρίδα του μετά την Καρδίτσα. Όλοι όσοι έχουμε προσφυγικές ρίζες ξέρουμε τι σήμαινε ο Στρατηγός Πλαστήρας για τους πρόσφυγες. Για μας ήταν ο σωτήρας που κατάφερε να γλυτώσει χιλιάδες ζωές και για τους Τούρκους ήταν ο «Καρά Σεϊτάν» μια και τους είχε μαυρίσει την ψυχή με τα κατορθώματα του. Ήταν μια τελετή η οποία έγινε μετά από αγώνα δέκα ολόκληρων χρόνων, σπαρμένων με πολλά και ποικίλα εμπόδια, με πρωταγωνιστή τον Μικρασιατικό Σύλλογο Βαρβασίου Χίου «Βιβλιοθήκη Ο ΦΑΡΟΣ» και τον Πρόεδρό του Ανδρέα Αξιωτάκη. Και ήταν ταιριαστή μέρα στη 10 η Φεβρουαρίου, μια και η Εκκλησία μας τιμά τη μνήμη του Ιερομάρτυρα Αγίου Χαραλάμπους, του οποίου η εικόνα ήρθε με θαυματουργικό τρόπο στον προσφυγικό συνοικισμό του Βαρβασιού από τον Τσεσμέ της Ερυθραίας. Παρόντες στην εκδήλωση ήταν ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ Στρατηγός Μιχάλης Κωσταράκος, ο Αρχηγός ΓΕΣ Αντιστράτηγος Κωνσταντίνος Γκίνης, οι Στρατιωτικές και Πολιτικές Αρχές της Χίου, τα σχολεία Α/βάθμιας και Β/βάθμιας Εκπαίδευσης, πολιτιστικά σωματεία, οι βουλευτές Λέσβου, αντιπρόσωποι της Περιφέρειας, οι εγγονές του Στρατηγού και αντιπρόσωποι του Δήμου Καρδίτσας. Η τελετή ξεκίνησε με τρισάγιο το οποίο έψαλε ο Μητροπολίτης Χίου κ. Μάρκος, ενώ ακολούθησε η ανάγνωση του βιογραφικού του Στρατηγού. Στη συνέχεια έγιναν τα αποκαλυπτήρια του έφιππου ανδριάντα ο οποίος ήταν καλυμμένος με την σημαία. Στεφάνια κατέθεσαν οι πολιτικές Ο ανδριάντας του Στρατηγού Νικολάου Πλαστήρα στη Χίο, την ημέρα των αποκαλυπτηρίων του. και στρατιωτικές αρχές, αντιπρόσωποι της κυβέρνησης, οι ΑΝΔΡΕΑΣ ΑΞΙΩΤΑΚΗΣ (Πρόεδρος Φάρου Βαρβασίου) βουλευτές και ο Πρόεδρος του ΦΑΡΟΥ Ανδρέας Αξιωτάκης ο οποίος απηύθυνε σύντομο συγκινητικό χαιρετισμό. Ακολούθησαν χαιρετισμοί των εκπροσώπων της κυβέρνησης και των βουλευτών οι οποίοι όμως ακούγονταν τόσο ψεύτικοι! Ήταν ένα θέαμα και άκουσμα οξύμωρο να ακούει κάποιος αυτούς που οδήγησαν τη χώρα στη εξαθλίωση να λένε ότι πρέπει να μιμούνται οι πολιτικοί τον Στρατηγό Πλαστήρα, ο οποίος πέθανε πάμπτωχος και να μας παρακινούν να αγαπούμε την Πατρίδα όπως αυτός. Αφού όλοι ξέρουμε πολύ καλά ότι δεν το κάνει κανένας και ότι όλα αυτά είναι λόγοι υποκριτικοί και ψεύτικοι. Η τελετή τελείωσε με τον Εθνικό Ύμνο. «Ο Ν. Πλαστήρας σύμβολο του αγώνα για το μέλλον της Φυλής μας»* Ο ΜΟΡΦΩΤΙΚΟΣ Σύνδεσμος Βαρβασίου Χίου - Βιβλιοθήκη «Ο Φάρος», ο οποίος στους κύριους στόχους των δραστηριοτήτων του έχει θέσει τη διάσωση, διατήρηση και διάδοση της Ιδέας της Αθάνατης Ιωνικής Κληρονομιάς, αποφάσισε να δικαιώσει μία λησμονημένη προσωπικότητα, η οποία διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην υπόθεση του δράματος της προσφυγιάς, κατά τη Μικρασιατική Οδύσσεια του 1922, και ακολούθως, έγινε ο Σωτήρας του ηττημένου και περιφρονημένου Έθνους: τον Στρατηγό Νικόλαο Πλαστήρα. Αναμφισβήτητα, ο Πλαστήρας υπήρξε μια μεγάλη εθνική φυσιογνωμία των νεοτέρων χρόνων, η οποία, κατά ομολογία ημετέρων και ξένων, έσωσε επανειλημμένα το έθνος από τον εσωτερικό όλεθρο και την εξωτερική καταστροφή. Σήμερα που η πατρίδα μας κλυδωνίζεται στην δίνη των ιδεολογικών, θρησκευτικών και πολιτισμικών αποπροσανατολισμών, η ιστορία μας πλαστογραφείται, ο Ελληνισμός βάλλεται, και το μέλλον μας διακυβεύεται, χρειάζεται, όσο ποτέ άλλοτε, πατριωτική αφύπνιση, ενότητα, ομοψυχία και πολιτική εθνικής αξιοπρέπειας και σεβασμού. Ο Νικόλαος Πλαστήρας σελαγίζει ως σύμβολο και έκφραση αυτών των αξιών, τις οποίες έχουμε ανάγκη, για να επιβιώσουμε τίμια και να συνεχίσουμε να οικοδομούμε δημιουργικά το ιστορικό γίγνεσθαι της Φυλής μας. Η εγκατάσταση σήμερα του έφιππου ανδριάντα του Στρατηγού Νικολάου Πλαστήρα, του Μαύρου Καβαλάρη, που υπήρξε ο «ναυαγοσώστης του Έθνους», εδώ στην Χίο, τη δεύτερη Πατρίδα του, τον Αιγαιοπελαγίτικο Ακτόβραχο, που βρίσκεται στην εσχατιά της Ελλάδας, δεν είναι μόνον η εξόφληση του χρέους τιμής στην προσφορά του. Είναι και η εκπλήρωση του καθήκοντός μας, να παραδώσουμε πρότυπα στους νέους, και παραδείγματα ζωής σε όλους. Το χρέος μας δεν ολοκληρώθηκε εδώ. Ο «Φάρος Βαρβασίου» δίνει την υπόσχεση και πάλι ευγνωμόνως στον Ήρωα Εθναπόστολο, ο οποίος στήθηκε και διαφεντεύει πλέον στον τόπο μας, ότι θα συνεχίσει να βοηθά την δικαίωση του αγώνα του για να φρουρεί και να φυλάει εσαεί τα αγιασμένα χώματα της προδομένης αλλά και πληγωμένης αδελφής Ιωνικής Γης. * Χαιρετισμός του Προέδρου του Μορφωτικού Συνδέσμου Βαρβασίου Χίου - Βιβλιοθήκη «Ο Φάρος», κ. Ανδρέα Αξιωτάκη, κατά την τελετή των αποκαλυπτηρίων του έφιππου ανδριάντα του Στρατηγού Νικολάου Πλαστήρα στη Χίο ( ) 16 MIKPAΣIATIKH HXΩ, ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ - ΜΑΡΤΙΟΣ 2013