ΓΝΩΣΙΑΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ. Σοφία Πορτινού Ελληνικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών Μονάδα Γνωσιακών Ψυχοθεραπειών Αιγινήτειο Νοσοκομείο

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΓΝΩΣΙΑΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ. Σοφία Πορτινού Ελληνικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών Μονάδα Γνωσιακών Ψυχοθεραπειών Αιγινήτειο Νοσοκομείο"

Πρόχορος Γαλάνης
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΓΝΩΣΙΑΚΗ ΨΥΧΟΘΕΡΑΠΕΙΑ Σοφία Πορτινού Ελληνικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών Μονάδα Γνωσιακών Ψυχοθεραπειών Αιγινήτειο Νοσοκομείο

2 Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία Βασική γνωσιακή αρχή: «Ταράσσει τους ανθρώπους ου τα πράγματα, αλλά τα περί των πραγμάτων δόγματα» Επίκτητος Το άτομο απαντά όχι τόσο στα εξωτερικά ερεθίσματα, αλλά κυρίως στην νοητική (γνωσιακή) αναπαράσταση των ερεθισμάτων αυτών

Επίκτητος Το άτομο απαντά όχι τόσο στα εξωτερικά ερεθίσματα,

3 S C R Για την κατανόηση και των έλεγχο των απαντήσεων (συμπεριφορών) ενός ατόμου, είναι απαραίτητη, όχι μόνον η μελέτη των διαφόρων «ερεθισμάτων», αλλά και του τρόπου με τον οποίο τα ερεθίσματα αυτά αναπαριστάνονται και διερμηνεύονται νοητικά.

μελέτη των διαφόρων «ερεθισμάτων», αλλά και του τρόπου με

4 Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία Ι Η συμπεριφορά του ατόμου θεωρείται προϊόν σύζευξης ή απαρτίωσης εσωτερικών και εξωτερικών δυνάμεων (αμφίδρομος ντετερμινισμός) Για την σύζευξη αυτή επινοείται η έννοια της νοητικής κατασκευής (γνωσία, σχήμα) Στόχος είναι οι αλλαγές στον τρόπο (γνωσιακές διεργασίες), στο περιεχόμενο (γνωσίες) και στην δομή (σχήμα) της σκέψης.

επινοείται η έννοια της νοητικής κατασκευής (γνωσία, σχήμα) Στόχος είναι οι αλλαγές

5 ΤΟ ΓΝΩΣΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Κύρια αποστολή του είναι η «χαρτογράφηση» του εξωτερικού κόσμου, προκειμένου: - να μπεί σε τάξη - να δοθεί ένα νόημα - να σχεδιαστεί ένας τρόπος χειρισμού του

6 ΤΟ ΓΝΩΣΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Δημιουργεί ένα είδος «αντίγραφο-α» του εξωτερικού κόσμου. Το αντίγραφο αυτό αναθεωρείται και αλλάζει διαχρονικά σε μικρό ή μεγαλύτερο βαθμό.

7 ΤΟ ΓΝΩΣΙΑΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Χάρη στη δημιουργία του γνωσιακού συστήματος το άτομο δεν δέχεται, αλλά «υποδέχεται» τα εξωτερικά ερεθίσματα, με την έννοια ότι έχει κάποιο είδος συμμετοχής σ αυτήν ή την άλλη επιλογή και επεξεργασία ερεθισμάτων. Επίσης το άτομο δεν αντιδρά αυτόματα, παθητικά και στοιχειωδώς στα ερεθίσματα, αλλά «απαντά» ενεργά, δυναμικά και προσχεδιασμένα

σ αυτήν ή την άλλη επιλογή και επεξεργασία ερεθισμάτων.

8 Ιδιότητες και δυνατότητες του γνωσιακού συστήματος Συμβολική ικανότητα Προβλεπτική ικανότητα Μαθησιακή ικανότητα Αυτο-ρυθμιστική ικανότητα Μετα-γνωσιακή ικανότητα

9 Γνωσιακές κατασκευές (γνωσίες) Προσδοκίες Εξηγήσεις και αποδόσεις (αιτιοπροσδιορισμοί) Στάσεις Εκτιμήσεις Κρίσεις Επιδιώξεις ή σκοποί

10 Γνωσιακή Ψυχοθεραπεία - Στάδια Αξιολόγηση Ιστορικό Γνωσιακό Ιστορικό Αξιολόγηση καταλληλότητας για γνωσιακή ψυχοθεραπεία Tests Εξοικείωση με την συλλογιστική της γνωσιακής ψυχοθεραπείας Με τις τεχνικές που θα χρησιμοποιηθούν Με το μοντέλο για την ειδική διαταραχή Θεραπεία Τερματισμός

με την συλλογιστική της γνωσιακής ψυχοθεραπείας Με τις τεχνικές που θα

11 Θεραπεία Α) Αρχικό στάδιο θεραπείας Σχεδιασμός θεραπευτικής συνεδρίας Συμφωνία θέματος συνεδρίας (agenda) Σχεδιασμός λίστας προβλημάτων (ιεράρχηση) Συμφωνία για τελικούς στόχους (smart) Ανάπτυξη θεραπευτικών σχεδίων

(agenda) Σχεδιασμός λίστας προβλημάτων (ιεράρχηση)

12 SMART Simple and specific απλό και ειδικό Measurable Agreed ασθενούς Realistic μετρήσιμο έχει την σύμφωνη γνώμη του πραγματιστικό Timescale ιεράρχηση στον χρόνο θεραπείας

13 Β) Κυρίως θεραπεία Εκμαίευση και καταγραφή Αυτόματων Αρνητικών Σκέψεων. Γίνεται με: - ερωτήσεις Σωκρατικού τύπου - γνωσιακή πρόβα - υποθέσεις - παίξιμο ρόλων - in vivo έκθεση

14 Έλεγχος και αμφισβήτηση Αυτόματων Αρνητικών Σκέψεων Γίνεται : - ορθολογιστικά (πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα, πιθανότητες, το χειρότερο σενάριο) - νοοκατασκευαστικά (εναλλακτικοί τρόποι σκέψης) - πραγματιστικά (σε περίπτωση που η δήλωση ανταποκρίνεται στα γεγονότα, τι σημαίνει αυτό για σένα- ποιες είναι οι συνέπειες;)

νοοκατασκευαστικά (εναλλακτικοί τρόποι σκέψης) - πραγματιστικά (σε περίπτωση

15 Έλεγχος και αμφισβήτηση τρόπων σκέψης (διεργασιών) Κύρια διεργασιακά λάθη: - Διπολική σκέψη - Υπεργενίκευση - Νοητικό φίλτρο - Παραγνώριση (υποτίμηση) θετικών - Αυθαίρετο συμπέρασμα - Μεγαλοποίηση ή ελαχιστοποίηση - Συναισθηματική συλλογιστική - Πρέπει - Εσφαλμένη τιτλοφόρηση - Προσωπικοποίηση

(υποτίμηση) θετικών - Αυθαίρετο συμπέρασμα - Μεγαλοποίηση ή

16 Γ) Όψιμη φάση θεραπείας Εκμαίευση, καταγραφή και αμφισβήτηση στάσεων, πίστεων και πυρηνικών πεποιθήσεων (σχήματα) Γνωσιακή αναδόμηση

17 Πρώιμες εμπειρίες Σχήματα Πυρηνικές πεποιθήσεις Ενδιάμεσες Πεποιθήσεις (εάν...τότε...) Σκέψεις Συναισθήματα Συμπεριφορές Σωματικά Συμπτώματα

Σχετικά έγγραφα

Is cognitive case formulation science or science fiction? Λεοντιάδου Αλεξάνδρα Επόπτης: Κώστας Ευθυµίου

Is cognitive case formulation science or science fiction? Λεοντιάδου Αλεξάνδρα Επόπτης: Κώστας Ευθυµίου Ορισµός Ένας προσωρινός χάρτης των προβληµάτων του ατόµου που περιγράφει την περιοχή των προβληµάτων