Εξοικονόμηση ενέργειας στα σχολεία

Transcript

1 Euronet 50/50 Εξοικονόμηση ενέργειας στα σχολεία E-Pack

2 Ενημέρωση - Οδηγός για το πρόγραμμα 50/50 1 Εισαγωγή Ο παρών οδηγός έχει στόχο να σας προσφέρει μια μεθοδολογία οργάνωσης του προγράμματος 50/50 σε συνεργασία με την ενεργειακή ομάδα. Είναι βασισμένος στην καθοδήγηση του Ανεξάρτητου Ινστιτούτου για Περιβαλλοντικά Θέματα (Independent Institute for Environmental Issues UFU) το οποίο διαχειρίζεται επιτυχώς προγράμματα 50/50 για περισσότερο από 15 χρόνια. Η προσέγγιση του UFU εστιάζεται περισσότερο στη δημιουργία και στην ανάπτυξη των ικανοτήτων των συμμετεχόντων μαθητών, παρά στη διδασκαλία. Επομένως, ο εκπαιδευτικός αποτελεί συμπαραστάτη και βοηθό στην προσπάθεια των παιδιών να εκτελέσουν την ενεργειακή αποστολή τους και να πραγματοποιήσουν τις έρευνές τους σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας. Ενθαρρύνουμε τα παιδιά να βασιστούν στις δικές τους δυνάμεις και να παρουσιάσουν το προσωπικό τους έργο μπροστά στο κοινό του σχολείου. Συνιστούμε την ενσωμάτωση των εργασιών του προγράμματος μέσα στο σχολικό πρόγραμμα καθώς, όταν το κτήριο λειτουργεί κανονικά, καθίσταται ευκολότερη η αξιολόγηση της πραγματικής ενεργειακής χρήσης στους χώρους του. Εκτός αυτού, το σχολικό κοινό αντιλαμβάνεται ευκολότερα τα μηνύματα του προγράμματος, όταν βλέπει την ενεργειακή ομάδα να πράττει το έργο της. Το UFU συνήθως αναθέτει σε μια ολόκληρη τάξη ενεργειακή ομάδα, διότι με αυτόν τον τρόπο, μπορεί να οργανωθεί ευκολότερα μέσα στα πλαίσια του σχολικού προγράμματος. Ο παρών οδηγός προτείνει την αρχική υλοποίηση του προγράμματος σε 5 ημέρες. Ή καθημερινή εργασία, όπως περιγράφεται, απαιτεί 1-3 ώρες, αν και η διάθεση χρόνου μπορεί να διαφέρει από σχολείο σε σχολείο.

3 Ημέρα 1 - Έναρξη: Βήμα 1 Εισαγωγή στο πρόγραμμα 50/50 2 Ρωτήστε ολόκληρη την τάξη: Τι γνωρίζετε σχετικά με αυτό το πρόγραμμα; Γιατί είναι σημαντική η εξοικονόμηση ενέργειας; Εάν γνωρίζετε τα ποσοστά κατανάλωσης ενέργειας του σχολείου, Αφήστε την τάξη να μαντέψει: - Πόση ενέργεια χρησιμοποιείται στο σχολείο για ηλεκτρισμό και θέρμανση στη διάρκεια ενός έτους; - Πόσα χρήματα δαπανώνται; Τα παιδιά ίσως να μην κατανοήσουν πλήρως τα ποσά, ωστόσο, οι μεγάλοι αριθμοί σίγουρα θα τα εντυπωσιάσουν μέσω της συγκρίσεως με τα αντίστοιχα ποσά που ξοδεύουν στην καθημερινή τους ζωή. Βήμα 2 Εισαγωγή της έννοιας «Ενέργεια» Συζητήστε την Έννοια «Ενέργεια» Ρωτήστε ολόκληρη την τάξη - Τι γνωρίζετε για την ενέργεια; - Από πού προέρχεται; - Πού χρησιμοποιείται; Σημειώστε τις απαντήσεις στον πίνακα. ιακρίνετε τις μορφές, τη χρήση και τις πηγές ενέργειας Ταξινομήστε τα αναφερθέντα στοιχεία σε τρεις στήλες στον πίνακα χρησιμοποιώντας διαφορετικά χρώματα κιμωλίας Κόκκινη : ορυκτή και ατομική ενέργεια Πράσινη: ανανεώσιμές ενέργειες Λευκή : μέθοδοι χρήσης της ενέργειας Εστιάστε στις πηγές ενέργειας και καταστήστε κατανοητό πως με την καύση ορυκτών καυσίμων εκπέμπεται CO 2. Συζητήστε τα αποτελέσματα με την τάξη.

4 στον πίνακα. Βήμα 3 Εισαγωγή στο «Φαινόμενο του Θερμοκηπίου» Παρουσίαση μίας απεικόνισης του Φαινόμενου του Θερμοκηπίου 3 Βήμα 4 Αποστολή «Ενέργεια στο σχολείο μας» (Περιήγηση στο σχολικό χώρο με τη συνοδεία του επιστάτη, όπου υπάρχει) Ξεκινώντας - Παρουσιάστε τον επιστάτη ως τον ειδικό του συστήματος θέρμανσης του σχολείου. - Πείτε στα παιδιά ότι πηγαίνουν σε ένα επιστημονικό ταξίδι έρευνας και ρωτήστε τι σημαίνει αυτό (αυτό αφορά την αποστολή) Λεβητοστάσιο Ο επιστάτης επιδεικνύει και επεξηγεί όσα βλέπετε στο λεβητοστάσιο: - Ποια είναι η πηγή της θερμαντικής ενέργειας (αγωγοί αερίου, περιφερειακοί αγωγοί θέρμανσης, σωροί άνθρακα ) - Πώς λειτουργεί το καλοριφέρ; - Ποια όργανα μέτρησης διακρίνονται; - Τι καταμετρούν και πώς λειτουργούν; - Ποιοι αγωγοί μεταφέρουν την ενέργεια θέρμανσης στο κτήριο; - Τι υπάρχει στο εσωτερικό τους; - Είναι μονωμένοι; Έξω από το σχολικό κτήριο Τα παιδιά εξετάζουν το εξωτερικό του κτηρίου. - Υπάρχουν ηλεκτρικά φώτα αναμμένα έξω από το σχολείο παρόλο που δεν είναι σκοτάδι; Καταμετρήστε τις λάμπες που υπάρχουν και πόσες από αυτές είναι αναμμένες - Είναι μονωμένο το σχολικό κτήριο; - Πόσες πόρτες έχει το σχολικό κτήριο; Υπάρχουν ανοικτές πόρτες παρόλο που είναι ώρα μαθήματος; - Πόσα παράθυρα είναι ανοικτά; - Οτιδήποτε άλλο σχετικό με την ενεργειακή χρήση. - Υπολογίστε την εξωτερική θερμοκρασία.

5 4 Σκάλα/διάδρομος Τα παιδιά αξιολογούν την κατάσταση στη σκάλα/στο διάδρομο. - Ελέγξτε τη θερμοκρασία της σκάλας/διαδρόμου. - Ελέγξτε τα καλοριφέρ στη σκάλα/διάδρομο: Είναι ζεστά; Υπάρχει δυνατότητα ρύθμισης τους; Γραφείο προσωπικού Τα παιδιά ελέγχουν τη συμπεριφορά των δασκάλων απέναντι στην ενέργεια ούτως ή άλλως, το γραφείο προσωπικού αποτελεί ενδιαφέροντα χώρο - Πόσα φώτα είναι αναμμένα; - Υπάρχουν δάσκαλοι στο γραφείο προσωπικού; - Ποια είναι η θερμοκρασία στο γραφείο προσωπικού; - Πόσα καλοριφέρ υπάρχουν εκεί; Πώς έχουν ρυθμιστεί; - Πριν την περιήγηση, θα πρέπει να ανακαλύψετε ποια ακριβώς είναι η θερμοκρασία που αντιπροσωπεύουν οι αριθμοί πάνω στο θερμοστάτη συνήθως είναι 20 C για το νούμερο 3 και πώς αυτή καθιστά τη συγκεκριμένη θέση του θερμοστάτη σε κάθε τάξη ή γραφείο προσωπικού ιδανική. - Υπάρχουν ανοικτά παράθυρα; - Τι συμβαίνει με τα καλοριφέρ κάτω από τα ανοικτά παράθυρα; Είναι ανοικτά ή κλειστά; - Ποιες άλλες ηλεκτρικές συσκευές και μικροσυσκευές υπάρχουν εκεί (από το φωτοτυπικό έως την καφετιέρα); Είναι κλειστές ή σε κατάσταση αναμονής; Η δική τους τάξη Τα παιδιά αξιολογούν την κατάσταση στην δική τους τάξη. - Πόσα παράθυρα υπάρχουν ανοικτά; - Ποια είναι η θερμοκρασία στην αίθουσα; - Τι συμβαίνει με τα καλοριφέρ; Έχουν δυνατότητα ρύθμισης; - Πώς αερίζουμε την αίθουσα; Αφήνοντας τα παράθυρα λίγο ανοικτά για μεγάλο διάστημα; Ή ανοίγουμε το/τα παράθυρο(α) τελείως για σύντομο διάστημα; Ποια είναι η καλύτερη μέθοδος και γιατί; Συζητήστε με τα παιδιά (και αν είναι δυνατό εφαρμόστε στην πράξη αυτά που λέτε): - Τι συμβαίνει όταν ανοίγετε το παράθυρο και ο κρύος αέρας πέφτει στο θερμοστάτη; (αυτό που συμβαίνει είναι το εξής: η θέρμανση ανεβαίνει αυτόματα, γεγονός που καθιστά την αίθουσα ακόμα πιο ζεστή) - Ποια είναι η πιο σωστή μέθοδος αποφυγής αυτής της κατάστασης; (Κλείστε τελείως τη θέρμανση όταν ανοίγετε το παράθυρο.) Βήμα 5 Συγκέντρωση αποτελεσμάτων Ζητήστε τα αποτελέσματα των μετρήσεων και των υπολογισμών (μπορείτε να τα καταγράψετε στον πίνακα). Οι μαθητές συμπληρώνουν το φύλλο εργασίας (παραρτήματα 1.3 και 1.4).

6 Βεβαιωθείτε ότι τα εν λόγω φύλλα εργασίας θα συγκεντρωθούν, για να έχετε τη δυνατότητα να τα χρησιμοποιήσετε αργότερα. Ημέρα 2 Ενεργειακή Περιήγηση Θέρμανση Ηλεκτρισμός 5 Σκοπός αυτής της ημέρας: - Εξερεύνηση ολόκληρου του κτηρίου σε σύντομο χρονικό διάστημα ιδανικά, σε μια σχολική ώρα - ιάδοση του σχεδίου σε ολόκληρο το σχολείο αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο θα πρέπει να πραγματοποιηθεί κατά την διάρκεια του τακτικού σχολικού προγράμματος - Ανάπτυξη των ικανοτήτων των μαθητών της ενεργειακής ομάδας καθώς θα πραγματοποιούν την αποστολή μόνοι τους και καθώς, επίσης, θα εκτελούν όλα τα καθήκοντα μόνοι τους Προετοιμασία: - Πληροφορήστε όλους τους δασκάλους οργανώνοντας μία συνάντηση πριν την έναρξη των εργασιών, ότι όταν λάβει χώρα το συγκεκριμένο γεγονός, όλες οι τάξεις θα «ενοχληθούν» - Βρείτε μια μέθοδο λογικής διαίρεσης του σχολικού κτηρίου σε τμήματα έρευνας για τις υπό-ομάδες της βασικής ενεργειακής ομάδας (τάξη) κατά την διάρκεια ενός μαθήματος - Προμηθευτείτε ένα αντίγραφο του χάρτη του σχολείου και ένα φύλλο πρωτοκόλλου για κάθε ομάδα - Προμηθευτείτε ένα κλειδί για τους χώρους που είναι κλειδωμένοι (αίθουσα εκδηλώσεων, αίθουσες οι οποίες χρησιμοποιούνται μόνο το απόγευμα κτλ). Βήμα 1 Ανακεφαλαίωση της προηγούμενης ημέρας πραγματοποίησης του προγράμματος - Πού πήγαμε την τελευταία φορά; - Τι είδαμε; - Πώς λειτουργεί η θέρμανση; - Γιατί οργανώσαμε αυτό το πρόγραμμα; Αυτή η ανακεφαλαίωση έχει ως στόχο τη σύνδεση των δραστηριοτήτων που ακολουθούν με ζητήματα όπως η αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη, η κλιματική αλλαγή, οι δυνατότητες και οι αναγκαιότητες δράσης σε μικρή κλίμακα. Βήμα 2 Προετοιμάστε την περιήγηση ενέργειας

7 6 Σχηματίστε ομάδες συνήθως χρειάζονται τρεις με πέντε ομάδες ανάλογα με το μέγεθος του κτηρίου (π.χ. μια ομάδα για κάθε όροφο ή τομέα), το καλύτερο μέγεθος για κάθε ομάδα είναι από πέντε έως επτά παιδιά. Σε περίπτωση που δεν υπάρχουν αρκετοί μαθητές στην ενεργειακή σας ομάδα για να μπορέσουν να σχηματιστούν υποομάδες πέντε, τουλάχιστον, ατόμων, επιλέξτε ορισμένα ακόμη παιδιά. Καθορίστε τα καθήκοντα τα οποία πρέπει να εκτελεστούν κατά την διάρκεια της «αποστολής» σε συνεργασία με τα παιδιά. Τα εν λόγω καθήκοντα είναι: - Χτυπήστε την πόρτα, - Χαιρετήστε, παρουσιάστε την ομάδα σας - Εξηγήστε το σκοπό της εργασίας, - Υπολογίστε τη θερμοκρασία/φως, μετρήστε τα παράθυρα, ελέγξτε εάν είναι ανοικτά ή κλειστά, ελέγξτε τις βαλβίδες ρύθμισης των καλοριφέρ (σημαντικό: να λέτε πάντα τι πρόκειται να κάνετε πριν το κάνετε και να ανακοινώνετε τα αποτελέσματα μετά!) - Ρωτήστε τα άτομα στο χώρο τον οποίο επισκέπτεστε εάν αισθάνονται συνήθως ζέστη, κρύο ή άνετα σε αυτόν τον χώρο. - Καταγράψτε σωστά τα αποτελέσματα. - Αποχαιρετήστε. Μπορείτε να συνδυάσετε τα καθήκοντα ανάλογα με τον αριθμό μαθητών που θα έχετε στις ομάδες. Πλέον, οι ομάδες καθορίζουν και διαμοιράζουν τα καθήκοντα μεταξύ τους Βήμα 3 Πρόβα Θα βοηθούσε ιδιαίτερα και όχι μόνο τα παιδιά του δημοτικού, αν κάθε ομάδα πραγματοποιούσε μία πρόβα ολόκληρης της επικείμενης επίσκεψης σε άλλες τάξεις, μπροστά στην ενεργειακή ομάδα πριν την επίσκεψη. Η πρώτη υποομάδα αφήνει την τάξη με στόχο την διεκπεραίωση όλων των καθηκόντων της κανονικά σαν να έμπαινε σε μία άλλη τάξη. Επομένως, ξεκινούν χτυπώντας την πόρτα. Εσείς τους καλείτε μέσα συμπεριφερόμενοι όσο πιο ρεαλιστικά γίνεται. Αφού τελειώσει η ομάδα, περισυλλέξτε τις θετικές και εποικοδομητικές πληροφορίες από την τάξη και προσθέστε, στη συνέχεια, άλλα πιθανώς απαραίτητα στοιχεία. Επαναλάβετε την διαδικασία έως ότου όλες οι ομάδες έχουν πραγματοποιήσει τη πρόβα.

8 7 Βήμα 4 Η Αποστολή Ενέργειας Τώρα υπενθυμίστε σε κάθε ομάδα ποιο τμήμα του σχολείου πρέπει να επισκεφτεί και πόσο σημαντικό είναι να δουλεύουν με προσεκτικό και πειθαρχημένο τρόπο. Οι μαθητές ξεκινούν μόνοι τους για την αποστολή τους. Ιδανικό θα ήταν να ξεκινούσαν αρκετά πριν από το σχολικό διάλειμμα ώστε να ολοκληρώσουν την περιήγηση πριν χτυπήσει το κουδούνι διαφορετικά οφείλετε να εξηγήσετε τι θα πρέπει να κάνουν στον εναπομείναντα χρόνο. Ενώ απουσιάζουν όλοι οι μαθητές: Καταγράψτε τις φυσιολογικές θερμοκρασίες στις διαφορετικές αίθουσες (Παράρτημα). Μια καλή μέθοδος που θα μπορούσε να σας βοηθήσει είναι η καταγραφή της φυσιολογικής («καλής») θερμοκρασίας με πράσινο. Στη συνέχεια, στα αριστερά αυτής, σημειώστε με μπλε τις χαμηλότερες θερμοκρασίες και στα δεξιά, σημειώστε με κόκκινο τις υψηλότερες. Όταν επιστρέψουν όλες οι ομάδες, ρωτήστε για τις εμπειρίες τους (π.χ. πως αντιμετωπίστηκαν σε ορισμένες τάξεις, τι είπαν οι δάσκαλοι κτλ). Θα είναι γεμάτοι εντυπώσεις και θα θέλουν να το συζητήσουν. Βήμα 5 Εξετάζοντας τα αποτελέσματα Παρουσιάστε τις φυσιολογικές θερμοκρασίες και ζητήστε από τις ομάδες: - Να βρουν το τμήμα τους στον σχολικό χάρτη και να αντιγράψουν πάνω του την θερμοκρασία την οποία καταμέτρησαν σε κάθε αίθουσα. Στη συνέχεια, θα πρέπει να χρωματίσουν την κάθε αίθουσα με το αντίστοιχο σε αυτήν την θερμοκρασία χρώμα. - Να προετοιμάσουν την παρουσίαση των ευρημάτων τους. Βήμα 6 Φύλαξη των αποτελεσμάτων: Όλες οι ομάδες παρουσιάζουν τους χάρτες τους και επεξηγούν τα ευρήματα τους. Αυτό είναι το τέλος αυτής της ημέρας και θα πρέπει να αναφέρετε στην ομάδα ποιο είναι το καθήκον της για την επόμενη φορά. Βεβαιωθείτε πως οι χάρτες και τα πρωτόκολλα θα είναι διαθέσιμα στις επόμενες ημέρες υλοποίησης του προγράμματος, διότι θα τα χρειαστείτε.

9 Ημέρα 3 Ενέργεια και Ηλεκτρισμός 8 Προετοιμασία: - Πάρτε ένα βολτόμετρο για να καταμετρήσετε την ηλεκτρική κατανάλωση των συσκευών και των μικροσυσκευών - Εάν διαθέτετε σημαντικούς καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας στο σχολείο σας, προσπαθήστε να ενημερωθείτε για τα ποσοστά ενεργειακής της κατανάλωσης. Βήμα 1 Επανα-εισαγωγή στο Θέμα Θα πρέπει να ανακεφαλαιώσετε όσα συζητήσατε σχετικά με την ενέργεια την Πρώτη Ημέρα υλοποίησης του σχεδίου - Τι είναι ενέργεια; - Ποιες είναι οι πηγές της ενέργειας που χρησιμοποιούμε; Βήμα 2 Παρουσίαση των Μορφών Ενέργειας: Κινητική ενέργεια, δυναμική ενέργεια, φως, θερμότητα, ήχος Βήμα 3 Το αλφάβητο της Ενέργειας Η πραγματοποίηση αυτού του βήματος θα ήταν καλό να γίνει με τη συμμετοχή ολόκληρης της τάξης: Καταγράψτε το αλφάβητο στον πίνακα και ζητήστε από τα παιδιά να βρουν για κάθε γράμμα τουλάχιστον ένα στοιχείο που να σχετίζεται με την ενέργεια. Σημειώστε ένα παράδειγμα στον πίνακα. Όταν τα παιδιά βρίσκουν το στοιχείο τους, θα μπορούσατε να συζητάτε μαζί τους σχετικά με ποια μορφή ενέργειας αφορά, εάν η ενέργεια μετατρέπεται και ποιες είναι οι επιδράσεις της εν λόγω μετατροπής. Αν επιθυμείτε καλύτερα αποτελέσματα, θα πρέπει να έχετε ήδη βρει τουλάχιστον ένα στοιχείο για κάθε γράμμα πριν φέρετε αυτό το παιχνίδι στην τάξη. Ίσως θα πρέπει να περιορίσετε τον αριθμό των ηλεκτρονικών ψυχαγωγικών συσκευών για να μπορέσετε, με αυτόν τον τρόπο, να καταλήξετε σε μία μεγαλύτερη ποικιλία παραδειγμάτων.

10 9 Βήμα 4 Ηλεκτρισμός στην τάξη - Ελέγξτε την αίθουσα για ηλεκτρικές συσκευές και μικροσυσκευές. - Σκεφτείτε σημαντικούς καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας στο σχολείο. - Καταμετρήστε την ηλεκτρική κατανάλωση των συσκευών και των μικροσυσκευών στην τάξη: θα πρέπει να περιλαμβάνονται όλες τις συσκευές στην αίθουσα και όλων των δυνατών τύπων λειτουργίας, π.χ. κατάσταση αναμονής, τακτική χρήση, χρήση με διαφορετική ένταση. Σε περίπτωση που υπάρχουν υπερβολικά λίγα αντικείμενα στις αίθουσες, αν θέλετε, μπορείτε να παρουσιάσετε εσείς μερικά παραδείγματα όπως, για παράδειγμα, ένα κινητό τηλέφωνο με φορτιστή, ένα ραδιόφωνο, ένα φορητό υπολογιστή (σε κατάσταση αναμονής, λειτουργίας και προστασίας οθόνης), έναν ανεμιστήρα, ένα πιστολάκι για τα μαλλιά ή ένα μικρό ηλεκτρικό καλοριφέρ (εντυπωσιακό, επειδή έχετε την δυνατότητα καταδείξετε και να εξηγήσετε ότι η παραγωγή θερμότητας κάνει όντως τη διαφορά). Τα παιδιά σημειώνουν τα αποτελέσματα. Εάν υπάρχουν άλλες συσκευές κατανάλωσης στο σχολείο σας, πηγαίνετε για να συλλέξετε πληροφορίες σχετικά με αυτές και να καταμετρήσετε την κατανάλωση τους. Τα παιδιά σημειώνουν τα αποτελέσματα. Βήμα 5 Φύλαξη των αποτελεσμάτων Συζητήστε τα ευρήματα σας: - Ποιες συσκευές χρησιμοποιούν περισσότερη ενέργεια; - Πώς χρησιμοποιούνται οι εν λόγω συσκευές; - Σε ποιες περιπτώσεις παρατηρείται άσκοπη χρήση ενέργειας;

11 Ημέρα 4 -Καταλήγοντας σε συμπεράσματα 10 Προετοιμασίες: - Σκεφτείτε τον τρόπο με τον οποίο σκοπεύετε να ανακοινώσετε στο σχολικό κοινό τις σωστές μεθόδους κατανάλωσης ενέργειας, τις οποίες πρόκειται να εξετάσουν σήμερα τα παιδιά. Βήμα 1 Ανακεφαλαιώστε τα αποτελέσματα των προηγούμενων ημερών - Ανακεφαλαιώστε τις εργασίες που κάνατε κατά τη διάρκεια των προηγούμενων ημερών της πραγματοποίησης του σχεδίου. Βήμα 2 Τα παιδιά επεξεργάζονται την πρόταση εξοικονόμησης ενέργειας Σχηματίστε μικρές ομάδες (4 ανά τάξη) οι οποίες θα συζητήσουν τα ευρήματα τους χρησιμοποιώντας τα φύλλα πρωτοκόλλου τους, θα σκεφτούν μεθόδους εξοικονόμησης ενέργειας και προτάσεις σχετικά με την βελτίωση της κατάστασης. Οι ομάδες παρουσιάζουν τα ευρήματα τους μπροστά στην τάξη χρησιμοποιώντας τα φύλλα πρωτοκόλλου και τις σημειώσεις τους. Κατά τη διάρκεια της παρουσίασης αυτής, ο εκπαιδευτικός σημειώνει τα σημαντικά ευρήματα, τις προτάσεις κ.τ.λ. στον πίνακα. Όταν όλες οι ομάδες είναι έτοιμες ρωτήστε αν έχουν σκεφτεί άλλες πιθανές ιδέες και προτάσεις. Βήμα 3 Ανάθεση εργασιών Συζητήστε με τα παιδιά σχετικά με το ποιος πρέπει να κάνει τι ώστε να εφαρμοστούν οι πιθανές προτάσεις. Συνήθως οι ενδεχόμενοι συντελεστές είναι οι εξής: - Ο επιστάτης - Ο διευθυντής του σχολείου - Οι τοπικές αρχές (εκτός αν το σχολείο είναι φέρει κάθε ευθύνη για το κτήριό του)

12 - Τέλος, εμείς οι ίδιοι/οι μαθητές/οι δάσκαλοι (το «σχολικό κοινό»). 11 Συζητήστε τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να απευθυνθείτε στους παραπάνω διαφορετικούς συντελεστές: Αυτοί μπορεί να περιλαμβάνουν: - Το διευθυντή/τον επιστάτη: μια επιστολή με συστάσεις/ερωτήματα - Τις τοπικές αρχές: μια επιστολή με συστάσεις/ερωτήματα - Τους μαθητές και τους δασκάλους: Μια αφίσα στην είσοδο του σχολείου, στην οποία θα αναγράφονται οι προτάσεις που έγιναν καθώς και μια έκκληση προς όλο το σχολικό κοινό να προβεί στην παρουσίαση νέων ιδεών σχετικά με την βελτίωση της κατάστασης μια επίσκεψη σε όλες τις τάξεις με στόχο την ενημέρωση σχετικά με τα αποτελέσματα της εργασίας σας. Βήμα 4 Τώρα μπορείτε να ξεκινήσετε να εργάζεστε σε ομάδες (είτε χρησιμοποιώντας τις ίδιες με πριν είτε σχηματίζοντας καινούργιες) για να είστε σε θέση να φέρετε εις πέρας τα διάφορα καθήκοντα: - Συντάξτε μια επιστολή στον διευθυντή ή/και επιστάτη - Συντάξτε το περιεχόμενο της ανακοίνωσης - Προετοιμάστε ετικέτες για τους ηλεκτρικούς διακόπτες, τα παράθυρα, τα καλοριφέρ, τις ηλεκτρικές συσκευές - Συντάξτε ένα μικρό έντυπο με σύντομες κατευθυντήριες οδηγίες σχετικά με τις μεθόδους εξοικονόμησης ενέργειας στην τάξη, το οποίο θα παραδοθεί στα υπόλοιπα τμήματα. - Οι ομάδες πρέπει να εργαστούν όσο πιο ανεξάρτητα γίνεται. Εσείς θα πρέπει απλώς να βοηθήσετε, σε περίπτωση που αντιμετωπίσουν κάποιο πρόβλημα ή σας θέσουν κάποια ερώτηση.

13 Ημέρα 5 - Παραγωγή του υλικού για το σχολικό κοινό 12 Προετοιμασία: - Αυτήν την ημέρα, θα πρέπει να κανονίσετε μια συνάντηση με το διευθυντή για το πέρας του σχεδίου - Φέρτε μαζί σας διάφορα υλικά: μεγάλα χρωματιστά χαρτιά, χρώματα, κόλλα, μαρκαδόρους, χρωματιστά μολύβια κτλ. Βήμα 1 Παρουσιάστε τα προσχέδια Οι ομάδες ενέργειας ελέγχουν τα προσχέδια στα οποία είχαν καταλήξει την προηγούμενη φορά οι μαθητές έχουν την δυνατότητα της ατομικής παρουσίασης της εργασίας την οποία ολοκλήρωσαν την τελευταία ημέρα του σχεδίου Η ενεργειακή ομάδα και ο εκπαιδευτικός προχωρούν στις τελικές υποδείξεις Βήμα 2 Η παραγωγή του υλικού Τώρα οι ομάδες προχωρούν στην υλοποίηση των προσχεδίων τους. Θα πρέπει να προγραμματίσετε ένα αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα για το συγκεκριμένο στάδιο, διότι, πλέον, τα παιδιά παράγουν το ουσιαστικό, χειροπιαστό αποτέλεσμα της μέχρι τώρα προετοιμασίας τους, το οποίο πρόκειται να παρουσιάσουν μπροστά στο σχολικό κοινό. Βήμα 3 Ανακοινώστε το στο διευθυντή Πηγαίνετε στο γραφείο του διευθυντή ή καλύτερα προσκαλέστε τον διευθυντή στην τάξη σας. Τα παιδιά θα είναι περήφανα να παρουσιάσουν τα ευρήματα τους, να του διαβάσουν την επιστολή και να εκθέσουν την αφίσα τους. Ιδανικά, ο διευθυντής θα παρέχει ορισμένες απαντήσεις, θα λάβει την επιστολή (και αργότερα θα απαντήσει σε αυτήν) και θα προτείνει την τοποθέτηση της αφίσας στην κύρια αίθουσα, δίπλα από το γραφείο του ή σε κάποιο άλλο περίοπτο σημείο στο σχολείο.

14 Ημέρα 6 - Παρουσίαση στο σχολικό κοινό 13 Επιλογή 1 Ημέρα Σχολικού Προγράμματος Μια παρουσίαση σε μια οποιαδήποτε ημέρα σχολικής εργασίας κατά τη διάρκεια της οποίας η ομάδα ενέργειας (τάξη) θα μπορέσει να ενημερώσει ολόκληρο το σχολείο για το πρόγραμμα που έφερε εις πέρας και τα αποτελέσματα του. Οργανώστε μία πρόβα ή προετοιμάστε καλά την εμφάνιση των παιδιών, ώστε να νιώθουν αυτοπεποίθηση όταν ξεκινήσουν. Επιλογή 2 Μια περιήγηση όλων των τάξεων στο σχολείο Αυτή θα αποτελέσει τη δεύτερη περιήγηση στο σχολικό κτήριο, η οποία προσφέρει τη δυνατότητα ενημέρωσης όλων των τάξεων μέσα στον χώρο τους και κατά την οποία οι μαθητές μαθαίνουν σχετικά με τις προτάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε εκείνο το συγκεκριμένο σημείο, όπου μπορούν να δράσουν άμεσα. Προετοιμασία: - Φωτοτυπήστε αντίγραφα των επιστολών για τις τάξεις και των ετικετών για τους ηλεκτρικούς διακόπτες, τα παράθυρα, τις ηλεκτρικές συσκευές και τα καλοριφέρ, τις οποίες είχαν σχεδιάσει τα παιδιά σε προηγούμενα στάδια του προγράμματος. Θα πρέπει να διαθέτετε αρκετά ώστε να καλύπτονται όλοι οι σχετικοί χώροι του σχολείου (αίθουσες, γραφεία προσωπικού, αίθουσες οι οποίες χρησιμοποιούνται το απόγευμα ) από το «πακέτο εξοικονόμησης ενέργειας». Εάν έχετε τη δυνατότητα πλαστικοποίησης των ετικετών για τα παράθυρα, τα καλοριφέρ και τις ηλεκτρικές συσκευές, θα ήταν προτιμότερο καθώς, με αυτόν τον τρόπο, καθίστανται περισσότερο ανθεκτικές. - Υλικό για τη δημιουργία φακέλου (χαρτί κυρίως αλλά είναι εξ ίσου αποδεκτή η χρησιμοποίηση πλαστικών φακέλων) - Ενημερώστε τους υπόλοιπους εκπαιδευτικούς σχετικά με την επίσκεψη της ενεργειακής ομάδας Βήμα 1 Προετοιμασία για την περιήγηση Επανεξετάστε με την ενεργειακή ομάδα - τι υλικό έχετε - πώς εξηγείται

15 Σχηματίστε ομάδες με παρόμοιο τρόπο όπως τη εύτερη Ημέρα (συνήθως τρεις με πέντε ομάδες βάσει του μεγέθους του κτηρίου (π.χ. μια ομάδα για κάθε όροφο ή τμήμα)). Το ιδανικό μέγεθος για τις ομάδες θα ήταν πέντε με επτά παιδιά. Οι ομάδες προετοιμάζουν τα «πακέτα εξοικονόμησης ενέργειας» 14 Αποφασίστε ποια ομάδα θα αναλάβει ποιο τμήμα του σχολείου Αναθέστε τα καθήκοντα τα οποία πρέπει να εκτελέσουν οι ομάδες κατά παρόμοιο τρόπο με τη εύτερη Ημέρα - χτυπήστε την πόρτα, - χαιρετήστε, παρουσιάστε την ομάδα σας - επεξηγήστε τις ανακαλύψεις σας κατά την πραγματοποίηση του προγράμματος - παρουσιάστε τις προτάσεις σας και το περιεχόμενο του «πακέτου εξοικονόμησης ενέργειας» - Αποχαιρετήστε - Ποιος μεταφέρει τα πακέτα; Είναι δυνατός ο συνδυασμός των καθηκόντων ώστε να μπορέσουν να ενταχθούν όλοι οι μαθητές που θα απαρτίζουν τις ομάδες. Τώρα οι ομάδες καθορίζουν και διαμοιράζουν τα καθήκοντα μεταξύ τους. Οι ομάδες κάνουν πρόβα της παρουσίασής τους. Για άλλη μία φορά, θα ήταν χρήσιμο εάν κάθε ομάδα έκανε πρόβα ολόκληρης της σκηνής μπροστά στην ομάδα ενέργειας (Βλέπε εύτερη Ημέρα). Τώρα υπενθυμίστε σε κάθε ομάδα το τμήμα του σχολείου το οποίο έχει αναλάβει. Οι ομάδες ξεκινούν και διαδίδουν τα αποτελέσματα της εργασίας τους. Όταν επιστρέψουν οι ομάδες, επιτρέψτε τους να συζητήσουν σχετικά με την εμπειρία τους.

16 15

17 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1 Ενεργειακή αποστολή: «Η ενέργεια στο σχολείο μας» Πληροφορίες για το σχολικό κτίριο 16 ΣΤΟΧΟΣ: Σχεδιάστε ένα περίγραμμα του σχολείου σας. Σημειώστε με κόκκινο τα ζεστά μέρη του σχολείου και τα κρύα μέρη με μπλε. Γενικές πληροφορίες : Ημερομηνία Εξωτερική θερμοκρασία ( C): C C Πληροφορίες για το σχολικό κτίριο Πότε χτίστηκε; Επιφάνεια (μ²): Θερμαινόμενη επιφάνεια (μ²): Υπόγειο: Θερμαίνεται το υπόγειο; ναι όχι Είναι η οροφή του υπογείου μονωμένη; ναι όχι Σοφίτα: Έχει το σχολείο σοφίτα; ναι όχι Θερμαίνεται η σοφίτα; ναι όχι Είναι η σοφίτα μονωμένη; ναι όχι Εξωτερική μόνωση: Έχει το σχολείο μόνωση; ναι όχι Εξωτερικός φωτισμός: Υπάρχουν λάμπες. είναι αναμμένες. Παράθυρα: Υπάρχουν παράθυρα. είναι ανοιχτά. Είναι μοισάνοιχτα.

18 Πόρτες: Υπάρχουν πόρτες. κλείνουν αυτόματα και κλείνουν με το χέρι. 17 δεν κλείνουν καλά. Νερό: Συλλέγεται το νερό της βροχής; ναι όχι Χρησιμοποιείται το βρόχινο νερό από το σχολείο; ναι όχι

19 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2 Θέρμανση Ενεργειακή αποστολή ενέργεια στο σχολείο μας 18 Τι είδους θέρμανση χρησιμοποιείται στα σχολεία? κεντρική θέρμανση Ποιά μέρη του σχολείου θερμαίνονται? το κυρίως κτίριο θέρμανση με πετρέλαιο συνδυασμένη παραγωγή θερμότητας και μονάδα ισχύος φυσικό αέριο τα εξωτερικά κτίρια το γυμναστήριο σχολικό κέντρο για μετά το πέρας των μαθημάτων ηλιακή ενέργεια άλλο κάρβουνο Υπάρχουν ξυλεία κυκλώματα θέρμανσης: άλλο Ετήσια κατανάλωση θέρμανσης: kwh Σύστημα ελέγχου θέρμανσης: ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΘΕΡΜΑΝΣΗΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΡΥΘΜΙΣΤΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΗΣΕΙ ΩΣ ΕΞΗΣ: Σχολικές Ημέρες: Η θέρμανση βρίσκεται σε λειτουργία από έως Η μέση θερμοκρασία για τις αίθουσες διδασκαλίας: C Επιλογή εξοικονόμησης για τα Σαββατοκύριακα: Η θέρμανση βρίσκεται σε λειτουργία από έως Δεν υπάρχει επιλογή εξοικονόμησης για τα Σαββατοκύριακα.

20 Η μέση θερμοκρασία για τις αίθουσες διδασκαλίας: C Επιλογή εξοικονόμησης για τις σχολικές αργίες: 19 Η θέρμανση βρίσκεται σε λειτουργία από Δεν υπάρχει επιλογή εξοικονόμησης για τις σχολικές αργίες. έως Οι αγωγοί θέρμανσης στο υπόγειο είναι μονωμένοι χωρίς μόνωση.

21 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3 Πώς παράγεται ζεστό νερό ; σε όλους τους χώρους από το κεντρικό σύστημα θέρμανσης του σχολείου 20 στις αίθουσες διδασκαλίας με ηλεκτρικούς λέβητες με ηλιακό θερμικό σύστημα Από πού προέρχεται η ηλεκτρική ενέργεια; φωτοβολταϊκό σύστημα συνδυασμένη παραγωγή θερμότητας και μονάδα ισχύος χρησιμοποιώντας (ξύλο, φυτικό λάδι, βιοαέριο, φυσικό αέριο, πετρέλαιο, ) δημόσιο δίκτυο πράσινη ηλεκτρική ενέργεια από κάποιον προμηθευτή που χρησιμοποιεί ανανεώσιμες πηγές ενέργειας Τρέχουσα ένδειξη του μετρητή: Ετήσια κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας: Ενεργειακή απόδοση των φωτοβολταϊκών συστημάτων:

22 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4 Αρχείο για τις μετρήσεις κατανομής θερμοκρασίας του σχολείου ΕΡΓΑΣΙΑ: 21 Δεν διατηρούν όλες οι αίθουσες του σχολείου την ίδια θερμοκρασία. Μπορεί να υπάρχουν διάφοροι λόγοι για αυτές τις διακυμάνσεις της θερμοκρασίας. Για να διαπιστώσετε εάν όντως κάποια σημεία του σχολείου είναι ιδιαίτερα ζεστά και ποιά είναι αυτά θα πρέπει να μετρήσετε τη θερμοκρασία της κάθε αίθουσας ξεχωριστά. Επιπλέον, θα πρέπει να ρωτήσετε τα πρόσωπα που παρίστανται στην αίθουσα πώς αισθάνονται σχετικά με τη θερμοκρασία του δωματίου. Εάν το δωμάτιο είναι άδειο δεν έχετε παρά να αναρωτηθείτε οι ίδιοι. Για να διαμορφώσετε το αρχείο μετρήσεων κατανομής θερμοκρασίας του σχολείου σας θα χρειαστείτε: ένα χάρτη του σχολείου θερμόμετρα στιγμιαίας ένδειξης θερμοκρασίας Ιδανικές Θερμοκρασίες 20 C στις αίθουσες διδασκαλίας C σε άλλες αίθουσες και στο γυμναστήριο C στις σκάλες και τους διαδρόμους Ημερομηνία: Συντονιστής: Τμήμα: Εξωτερική θερμοκρασία: Αρ. Δωματ. Θερμοκρασία Βαλβίδα θερμοστάτη Ανοιχτά Παράθυρα Έρευνα Χρηστών Προσαρμοσμένη Πολύ ζεστό Πολύ κρύο Kανονικό

23 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 5 22 Σχέδιο για τον Πίνακα: ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ Ηλιακή ακτινοβολία + ανάκλαση γη + ισημερινός ατμόσφαιρα + μόρια αερίων Αυτή είναι η Γη χωρίς ατμόσφαιρα. Η μέση θερμοκρασία θα ήταν -18 C, μη επιτρέποντας τη δυνατότητα ύπαρξης ζωής. Η ηλιακή ακτινοβολία χτυπά την επιφάνεια της Γης και μετατρέπεται σε θερμική ενέργεια. Η θερμική ενέργεια ανακλάται στο διάστημα. (Ένα ποσοστό του εισερχόμενου φωτός ανακλάται κατευθείαν στο διάστημα διατηρώντας τη μορφή του φωτός, χωρίς να μετατρέπεται σε θερμική ενέργεια. Αυτό δεν απεικονίζεται στο διάγραμμα για λόγους απλούστευσης).

24 ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 6 Πείραμα για ΝΑ ΒΙΩΣΟΥΜΕ ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ 25 Σε συνδυασμό με την εξήγηση του φαινομένου του θερμοκηπίου στον Πίνακα με τη βοήθεια των σχεδιαγραμμάτων του Παραρτήματος 1.1, μπορεί να πραγματοποιηθεί και το παρακάτω πείραμα, με στόχο να μπορέσουν τα παιδιά να ερευνήσουν την μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε θερμική και το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Θα χρειαστείτε: ένα μεγάλο, άδειο γυάλινο βάζο ένα θερμόμετρο διάφανη ταινία λίγο σκουρόχρωμο χώμα Ξεκινώντας το πείραμα: βάλτε το χώμα μέσα στο βάζο καλύψτε το βάζο με διάφανη ταινία αν έχει λιακάδα, τοποθετήστε το βάζο πάνω στο περβάζι του παραθύρου ή, σε διαφορετική περίπτωση, κάτω από μία λάμπα να μετράτε τη θερμοκρασία μέσα στο βάζο κάθε πέντε λεπτά καταγράψτε τα αποτελέσματα

25 ΑΥΤΟ ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΠΡΑΓΜΑΤΟΠΟΙΗΘΕΙ ΕΙΤΕ ΑΠΟ ΟΜΑΔΕΣ ΠΑΙΔΙΩΝ ΕΙΤΕ ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΕ ΟΛΟΚΛΗΡΗ ΤΗΝ ΤΑΞΗ. 26 Πιθανές διαφοροποιήσεις Πάρτε ένα δεύτερο βάζο, τοποθετήστε στον πάτο του λευκό χαρτί και επαναλάβετε την ίδια διαδικασία όπως με το πρώτο βάζο. Το λευκό χαρτί ανακλά περισσότερο φως και η θερμοκρασία θα διατηρηθεί σε πιο χαμηλά επίπεδα. Πάρτε ένα δεύτερο βάζο με σκουρόχρωμο χώμα αλλά μην το καλύψετε με την ταινία αυτή τη φορά. Προχωρήστε με την ίδια διαδικασία όπως με το πρώτο βάζο. Θα έχετε με αυτόν τον τρόπο δημιουργήσει ένα πολύ πιο αδύναμο φαινόμενο του θερμοκηπίου.

26 Φωτισμός 27 Η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας για το φωτισμό (κιλοβατώρες) εξαρτάται από την ισχύ των λαμπτήρων (κιλοβάτ) και του χρόνου λειτουργίας τους (ώρες). Σήμερα, οι πιο συνηθισμένοι τύποι λαμπτήρων περιλαμβάνουν τους λαμπτήρες. 1. Πυρακτώσεως 2. Φθορισμού 3. Ηλεκτρονικούς Οι λαμπτήρες πυρακτώσεως έχουν χαμηλή ενεργειακή απόδοση γιατί μετατρέπουν σε θερμότητα το μεγαλύτερο ποσοστό της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν. Οι λαμπτήρες φθορισμού εκπέμπουν ισοδύναμο φως αλλά καταναλώνουν πολύ λιγότερο. Οι ηλεκτρονικοί λαμπτήρες καταναλώνουν ακόμη λιγότερο. Καταναλώνουν μόνο το 25% της αντίστοιχης ηλεκτρικής ενέργειας τωνκοινών λαμπτήρων πυρακτώσεως, Έχουν 10 φορές μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, Το υψηλότερο κόστος αγοράς αποπληρώνεται μέσα σε δυο χρόνια. Η αντικατάσταση των λαμπτήρων πυρακτώσεως γίνεται εύκολα στα ήδη υπάρχοντα φωτιστικά χωρίς να χρειάζεται ειδικό ντουί για τη λειτουργία των ηλεκτρονικών λαμπτήρων. Η απόδοση των περισσοτέρων λαμπτήρων βελτιώνεται όσο αυξάνεται η ισχύς τους. Σε χώρους όπου απαιτείται έντονος φωτισμός μπορεί να είναι πιο αποδοτικό να χρησιμοποιείται μια λάμπα μεγαλύτερης ισχύος από πολλές μικρότερης ισχύος. Ένας λαμπτήρας πυρακτώσεως 100 W αποδίδει 1750 lumen, που είναι περίπου ισοδύναμο με 2 λάμπες των 60 W (1780 lumen) αλλά οι δυο μικρότεροι λαμπτήρες καταναλώνουν περίπου 20% περισσότερο. Φυσικός φωτισμός Καθοριστικής σημασίας για την εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας για φωτισμό, είναι η εκμετάλλευση του φυσικού φωτισμού, όποτε είναι διαθέσιμος. Η διαθεσιμότητα της ηλιακής ακτινοβολίας για φυσικό φωτισμό δεν συνεπάγεται μείωση των ηλεκτρικών εγκαταστάσεων για τεχνητό φωτισμό, αλλά μειώνει την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας εφόσον δεν ανάβουμε τους λαμπτήρες.

27 28 Λάμπες εξοικονόμησης ενέργειας Κοστίζουν περισσότερο όταν τις αγοράζουμε και λιγότερο όταν τις χρησιμοποιούμε. Επειδή μετατρέπουν σε φως το μεγαλύτερο ποσοστό ενέργειας μπορούμε να χρησιμοποιούμε λάμπες χαμηλότερης ισχύος. Μια λάμπα 20 W χαμηλής κατανάλωσης δίνει φως αντίστοιχο με μια λάμπα πυρακτώσεως 100 W. Έτσι έχουμε οικονομία τόσο από τη μεγαλύτερη διάρκεια χρήσης όσο και από τη μικρότερη κατανάλωση ενέργειας. Ένας κοινός λαμπτήρας 100 W κοστίζει 0,01 ευρώ όταν λειτουργεί μία ώρα, ενώ ένα λαμπτήρας χαμηλής κατανάλωσης 0,002 ευρώ σύμφωνα με στοιχεία της ΔΕΗ. Αν υπολογίσουμε ότι στο σπίτι μας έχουμε 8 λαμπτήρες, οι οποίοι λειτουργούν 3 ώρες ο καθένας ημερησίως, το χρόνο οι λάμπες του σπιτιού μας καίνε ώρες συνολικά και μας κοστίζουν 86 ευρώ αν είναι πυρακτώσεως και 17 ευρώ αν είναι χαμηλής κατανάλωση. Διαρροή ηλεκτρικής ενέργειας από συσκευές "σε αναμονή" Το τέλειο έγκλημα! Λείπετε από το σπίτι και δεν ξεχάσατε τίποτα αναμμένο. Σωστά; Όχι ακριβώς... Το ρολόι της ΔΕΗ συνεχίζει να γράφει κιλοβατώρες και ο επόμενος λογαριασμός σας θα έρθει κατά τι φουσκωμένος και μάλιστα εν αγνοία σας. Σας κλέβει η ΔΕΗ; Όχι. Απλά έχετε "διαρροή" ηλεκτρικού ρεύματος από διάφορες συσκευές που βρίσκονται στο σπίτι σας. Για παράδειγμα, την τηλεόραση, το βίντεο, τον φορτιστή του κινητού σας, το στερεοφωνικό, τον υπολογιστή σας... Εσείς λείπετε, αυτά όμως εργάζονται αδιάκοπα, χωρίς μάλιστα να τα χρειάζεστε εκείνη τη στιγμή. Βρίσκονται "σε κατάσταση αναμονής" (stand-by), περιμένοντας το πάτημα ενός κουμπιού στο τηλεκοντρόλ ή στο πληκτρολόγιο για να σας παρέχουν τις υπηρεσίες που αναμένετε απ' αυτά. Πριν ξεστομίσετε το κλασικό "δεν βαριέσαι", προσέξτε τα παρακάτω νούμερα. Το 5-10% της ηλεκτρικής ενέργειας σε ένα μέσο ευρωπαϊκό νοικοκυριό καταναλώνεται από ηλεκτρικές συσκευές "σε κατάσταση αναμονής". Με άλλα λόγια, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι συσκευές σε κατάσταση ύπνωσης καταναλώνουν όση ηλεκτρική ενέργεια καταναλώνει μια χώρα σαν την Ελλάδα για να καλύψει όλες της τις ανάγκες! Αυτό σε απλά ελληνικά λέγεται σπατάλη. Και η σπατάλη αυτή δεν κοστίζει μόνο σε χρήμα. Έχει και σοβαρότατες επιπτώσεις στο περιβάλλον και την ποιότητα της ζωής μας. Ας πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Κλείνοντας την τηλεόραση από τον κεντρικό διακόπτη και όχι από το τηλεχειριστήριο, μπορείτε να κερδίσετε έως και 17 ευρώ από το λογαριασμό του ηλεκτρικού το χρόνο. Ταυτόχρονα, με την ίδια κίνηση αποφεύγεται η έκλυση στην ατμόσφαιρα μέχρι και 207 κιλών διοξειδίου του άνθρακα ετησίως. Πολλές ηλεκτρικές συσκευές καταναλώνουν ενέργεια διαρκώς, εν αγνοία μας. Το ηλεκτρικό ρεύμα που απορροφάται από

28 συσκευές σε κατάσταση αναμονής είτε δε χρησιμεύει σε τίποτα, είτε εξασφαλίζει ασήμαντες λειτουργίες, όπως την άμεση ανταπόκριση στις εντολές του τηλεχειριστηρίου ή τη λειτουργία ενός ρολογιού. Περίπου το 1,5% της ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα καταναλώνεται από ηλεκτρικές συσκευές που βρίσκονται σε κατάσταση αναμονής (stand by). Η ενέργεια αυτή ευθύνεται για την εκπομπή τόνων διοξειδίου του άνθρακα ετησίως. 29 Την επόμενη φορά που θα χρησιμοποιήσετε το διακόπτη του ηλεκτρικού για να ανάψετε το φως, σκεφτείτε το διπλά. Μήπως με αυτή την απλή καθημερινή κίνηση χάνετε χρήματα και συμβάλλετε, παρά τη θέλησή σας, στην αλλαγή του κλίματος;

29 Εταίροι του προγράμματος EURONET 50/50 30 Στο πρόγραμμα EURONET 50/50 συμμετέχουν 9 εταίροι από 9 διαφορετικές χώρες (Ισπανία, Γερμανία, Ιταλία, Φινλανδία, Ουγγαρία, Πορτογαλία, Πολωνία, Ελλάδα και Σλοβενία), με σημαντική εμπειρία και γνώση σχετικά με μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας. Ιστοσελίδα προγράμματος: Ιστοσελίδα ικτύου 50/50: