ΟΙ 12 ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΟΙ 12 ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ"

Αποστόλης Οικονόμου
7 χρόνια πριν
Προβολές:

1 ΟΙ 12 ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

2 Οι 12 Αρχές της Πράσινης Χημείας 1. Πρόληψη: Είναι προτιμότερο να προλαμβάνουμε τα απόβλητα από το να κατεργαζόμαστε ή να καθαρίζουμε τα απόβλητα αφού σχηματιστούν. 2. Οικονομία Ατόμου: Οι μέθοδοι σύνθεσης πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε όλα τα άτομα των αντιδρώντων ή όσον το δυνατόν περισσότερα να συμμετέχουν στο τελικό προϊόν. 3. Λιγότερο επικίνδυνες χημικές συνθέσεις: Σχεδιασμός συνθετικών μεθόδων ώστε να χρησιμοποιούν και να δημιουργούν ουσίες που έχουν ελάχιστη ή καθόλου τοξικότητα στον άνθρωπο και το περιβάλλον. 4. Σχεδιασμός ασφαλέστερων χημικών προϊόντων: Τα χημικά προϊόντα πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε να είναι αποτελεσματικά για τον σκοπό που σχεδιάστηκαν με ελαχιστοποίηση της τοξικότητάς των. 5. Ασφαλέστεροι διαλύτες και βοηθητικά μέσα: Η χρήση διαλυτών να αποφεύγεται ή όπου χρησιμοποιούνται να είναι αβλαβείς. 6. Σχεδιασμός για ενεργειακή αποτελεσματικότητα: Μείωση της απαιτούμενης ενέργειας στις διάφορες χημικές διεργασίες και όπου είναι δυνατόν συνθέσεις να γίνονται σε θερμοκρασία περιβάλλοντος και ατμοσφαιρική πίεση. 7. Χρήση ανανεώσιμων πρώτων υλών: Οι πρώτες ύλες πρέπει να είναι ανανεώσιμες. 8. Μείωση ενδιαμέσων παραγώγων: Μη απαραίτητα παράγωγά όπως προστατευτικές ομάδες, προστασία αποπροστασία, προσωρινές τροποποιήσεις φυσικών και/ή χημικών διεργασιών πρέπει να ελαχιστοποιηθούν ή να αποφεύγονται διότι τα στάδια αυτά απαιτούν επιπλέον αντιδραστήρια και δημιουργούν απόβλητα. 9. Κατάλυση: Καταλυτικά αντιδραστήρια, κατά το δυνατόν εκλεκτικά, υπερέχουν των αντιδραστηρίων που επιβάλλει η στοιχειομετρία της αντίδρασης. 10. Σχεδιασμός αποικοδομήσιμων προϊόντων: Προϊόντα που αποικοδομούνται στο περιβάλλον προς μη τοξικά προϊόντα και δεν διατηρούνται ανέπαφα για μεγάλο χρονικό διάστημα. 11. Ανάλυση πραγματικού χρόνου για πρόληψη της ρύπανσης: Ανάπτυξη μεθόδων ανάλυσης πραγματικού χρόνου που θα επιτρέπουν τον έλεγχο των διεργασιών όσον αφορά το σχηματισμό επικίνδυνων ουσιών 12. Ασφαλέστερη χημεία για την πρόληψη ατυχημάτων: Οι χρησιμοποιούμενες και παραγόμενες ουσίες σε μία χημική διεργασία πρέπει να επιλέγονται έτσι ώστε να υπάρχει ελάχιστη πιθανότητα χημικών ατυχημάτων συμπεριλαμβανομένων των εκπομπών, των εκρήξεων και της ανάφλεξης.

3 Πρόληψη Είναι προτιμότερο να προλαμβάνουμε τα απόβλητα από το να κατεργαζόμαστε ή να καθαρίζουμε τα απόβλητα αφού σχηματιστούν

4 Περιβαλλοντικές καταστροφές (εξασθενές χρώμιο) Hinkley, Καλιφόρνια [1952-σήμερα] Η εταιρεία Pacific Gas & Electric (PG&E) χρησιμοποιούσε Cr(VI) από το 1952 ως το 1966 για να καθυστερήσει την διάβρωση των εγκαταστάσεών της στο Hinkley. Τα λύματα αυτά απορρίπτονταν χωρίς επεξεργασία και ρύπαναν τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα την ραγδαία αύξηση καρκινογενέσεων, αποβολών εμβρύων, ακόμα και άμεσων θανάτων στην περιοχή. Οινόφυτα, Βοιωτία [2007] Ανιχνεύθηκε στο αντλούμενο νερό για διανομή στο δίκτυο ύδρευσης. Τα επίπεδα Cr(VI) στο νερό ήταν μεγαλύτερα των 50 μg/l. Η απομάκρυνση του εξασθενούς χρωμίου από τον υδροφόρο ορίζοντα είναι

5 Οικονομία Ατόμου Οι μέθοδοι σύνθεσης πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε όλα τα άτομα των αντιδρώντων ή όσον το δυνατόν περισσότερα να συμμετέχουν στο τελικό προϊόν. (c) 2010 Beyond Benign - All Rights Reserved.

6 Because an Atom is a Terrible Thing to Waste Barry Trost, Stanford University Πόσα από τα άτομα των αντιδρώντων ενσωματώνονται στο τελικό προϊόν και πόσα αποβάλλονται; H 3 C CH 2 CH 2 CH 2 H + Na Br + H 2 S 4 H 3 C CH 2 CH 2 CH 2 Br + NaHS 4 + H 2 Michael C. Cann, University of Scranton

7 Atom Economy = (FW of atoms utilized/fw of all reactants) X 100 = (137/275) X 100 = 50% Michael Cann, Chemistry Department greenchemistry.html

8 Λιγότερο επικίνδυνες χημικές συνθέσεις Σχεδιασμός συνθετικών μεθόδων ώστε να χρησιμοποιούν και να δημιουργούν ουσίες που έχουν ελάχιστη ή καθόλου τοξικότητα στον άνθρωπο και το περιβάλλον

9 Σύνθεση Polycarbonate- πολυανθρακικού( διαδικασία με φωσγένιο H H + Cl Cl NaH * * n Μειονεκτήματα Το φωσγένιο είναι πολύ τοξικό και διαβρωτικό Το polycarbonate περιέχει υπολείμματα Cl (χλωρίου) Polycarbonate

10 Σύνθεση Polycarbonate λιγότερο τοξική- σύνθεση στερεάς φάσης H H + * n * Πλεονεκτήματα Δεν χρησιμοποιεί φωσγένιο Ελαχιστοποιεί την μόλυνση με cl Komiya et al., Asahi Chemical Industry Co.

Σχετικά έγγραφα

Πράσινη και Βιώσιµη Χηµεία (Green and Sustainable Chemistry) Κωνσταντίνος Πούλος, Καθηγητής Οργανικής Χηµείας Τµήµα Χηµείας Πανεπιστηµίου Πατρών

Το άρθρο αυτό δηµοσιεύτηκε στο πρώτο τεύχος του περιοδικού «Περιβάλλον 21» Πράσινη και Βιώσιµη Χηµεία (Green and Sustainable Chemistry) Κωνσταντίνος Πούλος, Καθηγητής Οργανικής Χηµείας Τµήµα Χηµείας Πανεπιστηµίου