ΣΠΑΝΙΕΣ ΓΑΙΕΣ Η ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΜΕΤΡΙΑ

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "ΣΠΑΝΙΕΣ ΓΑΙΕΣ Η ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΜΕΤΡΙΑ"

Transcript

1 !Unexpected End of Formula l ΣΠΑΝΙΕΣ ΓΑΙΕΣ Η ΠΡΑΣΙΝΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟΜΕΤΡΙΑ ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Πασχαλίδης Δαμιανός

2 Πρόλογος H εργασία αυτή εκπονήθηκε στα πλαίσια του προγράµµατος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Διδακτική της Χηµείας και Νέες Εκπαιδευτικές Τεχνολογίες- ΔιΧηΝΕΤ» στο µάθηµα «Το πείραµα στη διδασκαλία της χηµείας» και αφορά στην πράσινη προσέγγιση των εφαρµογών των σπανίων γαιών στη χηµεία. Στο σηµείο αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω τους καθηγητές κύριο Α. Μαρούλη και την κυρία Κ. Χατζηαντωνίου-Μαρούλη για τις υποδείξεις τους σε όλη τη διάρκεια εκπόνησης της παρούσας εργασίας. Περίληψη Σε αυτή την εργασία παρουσιάζεται η δηµητριοµετρία ως µέθοδος ποσοτικού προσδιορισµού ουσιών φιλικότερη προς το περιβάλλον σε σχέση µε τη µαγγανιοµετρία και τη χρωµιοµετρία. Επίσης παρουσιάζεται µε απλό και εποπτικό τρόπο η µέτρηση της τοξικότητας διαφόρων οξειδωτικών χηµικών ουσιών µε τη διαδικασία εκβλάστησης των σπερµάτων. 1

3 Πρόλογος Περίληψη Περιεχόµενα 1. Θεωρητικό Μέρος 1.1 Αρχές της Πράσινης Χηµείας- πράσινη προσέγγιση της οξείδωσης Οξειδοαναγωγή 2.1 Γενικά για την οξειδοαναγωγή Κυριότερα οξειδωτικά - αναγωγικά. αντιδράσεις οξειδοαναγωγής Περιβαλλοντική Συµπεριφορά Οξειδωτικών Ενώσεων 3.1 Τοξικολογία κυριοτέρων ανοργάνων οξειδωτικών ενώσεων Συµπεριφορά των κυριοτέρων ανοργάνων οξειδωτικών...9 ενώσεων στο οικοσύστηµα H Οξείδωση στη Χηµεία 4.1 Η Οξείδωση στη χηµική βιοµηχανία Η Οξείδωση µε τετρασθενές δηµήτριο στο χηµικό εργαστήριο Δηµητριοµετρία 5.1 Γενικά για την ογκοµετρική ανάλυση Ογκοµετρικές αντιδράσεις οξειδοαναγωγής Δείκτες στην οξειδοαναγωγική ογκοµετρική ανάλυση

4 1. Θεωρητικό Μέρος 1.1 Αρχές της Πράσινης Χηµείας- πράσινη προσέγγιση της οξείδωσης Η Πράσινη Χηµεία επιδιώκει την βιώσιµη ανάπτυξη δηµιουργώντας χηµικά προϊόντα που δεν βλάπτουν την υγεία του ανθρώπου και το περιβάλλον, χρησιµοποιώντας βιοµηχανικές διεργασίες που µειώνουν ή εξαλείφουν επικίνδυνα χηµικά και σχεδιάζοντας διεργασίες που ελαχιστοποιούν την παραγωγή αποβλήτων και την χρήση ενέργειας. Η Πράσινη Χηµεία συνεπώς προλαµβάνει τη ρύπανση, εξοικονοµώντας χρήµατα στην βιοµηχανία χρησιµοποιώντας σαφώς λιγότερη αφ ενός ενέργεια, και αφ ετέρου λιγότερα και ασφαλέστερα χηµικά µε αποτέλεσµα τη µείωση του κόστους του ελέγχου της ρύπανσης και της διάθεσης των αποβλήτων. Η Πράσινη Χηµεία παρ ολες τις συνεπαγόµενες δυσκολίες είναι ελκυστική για την Χηµική Βιοµηχανία καθόσον τη µείωση των αποβλήτων και η εξάλειψη των τοξικών παραπροϊόντων σηµαίνουν οικονοµικό όφελος. Η σηµαντική ανάπτυξη της Πράσινης Χηµείας από το 1991 µέχρι σήµερα είχε οδηγό την νέα γνώση για το τι είναι επικίνδυνο και τι ακίνδυνο, την συνεχώς αυξανόµενη ικανότητα των χηµικών να διαχειρίζονται εκλεκτικά και επιτυχώς τις χηµικές ενώσεις σε µοριακό επίπεδο και τη συνακόλουθη δηµιουργία καταλλήλων µη-τοξικών ενώσεων καθώς επίσης το συνεχώς αυξανόµενο υψηλό κόστος που απαιτεί η χρήση και η διάθεση επικινδύνων ουσιών. H παγκόσµια αποδοχή των στόχων και των αρχών της Πράσινης Χηµείας σαν βασικών παραγόντων της Βιώσιµης Ανάπτυξης συνιστά αναγνώριση του γεγονότος ότι οι χηµικοί σαν αρχιτέκτονες της ύλης έχουν την δύναµη και την ικανότητα να σχεδιάσουν µη τοξικά προϊόντα αλλά και διεργασίες που δεν δηµιουργούν απόβλητα. Το σύνολο αυτής της γνώσης και η εφαρµογή της δεν αφορούν µόνο τους Χηµικούς. Η Πράσινη Χηµεία είναι διεπιστηµονική είναι σκέψη και αντίληψη που χρησιµοποιεί ότι ποιο σύγχρονο (Νανοχηµεία Ηχοχηµεία κ.α.). Με τον όρο πράσινη προσέγγιση της οξείδωσης εννοούµε τις µεθόδους οξείδωσης που είναι 3

5 σύµφωνες µε όσες το δυνατό περισσότερες από τις αρχές της «πράσινης χηµείας». Οι αρχές της «πράσινης χηµείας» είναι οι ακόλουθες 1 : 1. Πρόληψη Είναι προτιµότερο να προλαµβάνουµε τα απόβλητα από το να κατεργαζόµαστε ή να καθαρίζουµε τα απόβλητα αφού σχηµατιστούν. 2. Οικονοµία Ατόµων Οι µέθοδοι σύνθεσης πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε όλα τα άτοµα των προϊόντων ή όσον το δυνατόν περισσότερα να συµµετέχουν στο τελικό προϊόν 3. Λιγότερο επικίνδυνες χηµικές συνθέσεις Σχεδιασµός συνθετικών µεθόδων ώστε να χρησιµοποιούν κα να δηµιουργούν ουσίες που έχουν ελάχιστη ή καθόλου τοξικότητα στον άνθρωπο και το περιβάλλον. Σχεδιασµός συνθετικών µεθόδων ώστε να χρησιµοποιούν κα να δηµιουργούν ουσίες που έχουν ελάχιστη ή καθόλου τοξικότητα στον άνθρωπο και το περιβάλλον. 4. Σχεδιασµός ασφαλέστερων χηµικών προϊόντων Τα χηµικά προϊόντα πρέπει να σχεδιάζονται έτσι ώστε να είναι αποτελεσµατικά για τον σκοπό που σχεδιάστηκαν µε ελαχιστοποίηση της τοξικότητάς των. 5. Ασφαλέστεροι διαλύτες και βοηθητικά µέσα Η χρήση διαλυτών να αποφεύγεται ή όπου χρησιµοποιούνται να είναι αβλαβείς. 6. Σχεδιασµός για ενεργειακή αποτελεσµατικότητα Μείωση της απαιτούµενης ενέργειας στις διάφορες χηµικές διεργασίες και όπου είναι δυνατόν να γίνονται σε θερµοκρασία περιβάλλοντος και ατµοσφαιρική πίεση. 7. Χρήση ανανεώσιµων πρώτων υλών Οι πρώτες ύλες πρέπει να είναι ανανεώσιµες 4

6 8. Μείωση ενδιαµέσων παραγώγων Μη απαραίτητα παράγωγά όπως προστατευτικές οµάδες, προστασία αποπροστασία, προσωρινές τροποποιήσεις φυσικών και / ή χηµικών διεργασιών πρέπει να ελαχιστοποιηθούν ή να αποφεύγονται διότι τα στάδια αυτά απαιτούν επιπλέον αντιδραστήρια και δηµιουργούν απόβλητα. 9. Κατάλυση Καταλυτικά αντιδραστήρια, κατά το δυνατόν εκλεκτικά, υπερέχουν των αντιδραστηρίων που επιβάλλει η στοιχειοµετρία της αντίδρασης. 10. Σχεδιασµός αποικοδοµήσιµων προϊόντων Προϊόντα που αποικοδοµούνται στο περιβάλλον προς µη τοξικά προϊόντα και δεν διατηρούνται ανέπαφα για µεγάλο χρονικό διάστηµα. 11. Ανάλυση πραγµατικού χρόνου για πρόληψη της ρύπανσης Ανάπτυξη µεθόδων ανάλυσης πραγµατικού χρόνου που θα επιτρέπουν τον έλεγχο των διεργασιών όσον αφορά το σχηµατισµό επικίνδυνων ουσιών 12. Ασφαλέστερη χηµεία για την πρόληψη ατυχηµάτων Οι χρησιµοποιούµενες και παραγόµενες ουσίες σε µία χηµική διεργασία πρέπει να επιλέγονται έτσι ώστε να υπάρχει ελάχιστη πιθανότητα χηµικών ατυχηµάτων συµπεριλαµβανοµένων των εκποµπών, εκρήξεων και ανάφλεξης 5

7 2. Οξειδοαναγωγή 2.1 Γενικά για την οξειδοαναγωγή Η οξειδοαναγωγή κατέχει την πρώτη θέση από άποψη σπουδαιότητας ως χηµικό φαινόµενο στη ζωή του ανθρώπου. Στη βιολογία η αναπνοή των αερόβιων οργανισµών, στην τεχνολογία η καύση, οι βασικές µεταλλουργικές διεργασίες, η διάβρωση των µετάλλων, τα γαλβανικά στοιχεία (µπαταρίες) και πολλά άλλα είναι στη βάση τους αντιδράσεις οξειδοαναγωγής. Οι αντιδράσεις οξειδοαναγωγής µπορούµε να πούµε ότι έχουν ως κοινό γνώρισµα τη µεταφορά ηλεκτρονίων µεταξύ των αντιδρώντων ουσιών, παρ όλο που ορισµός της οξειδοαναγωγής έχει διευρυνθεί σήµερα, ώστε να καλύπτει και άλλες περιπτώσεις. Αρχικά και πριν γίνει γνωστή η ηλεκτρονιακή δοµή των ατόµων, είχε δοθεί ο εξής ορισµός για την οξείδωση: «Οξείδωση είναι η ένωση ενός στοιχείου µε το οξυγόνο ή η αφαίρεση υδρογόνου από µια χηµική ένωση». π.χ. ο C οξειδώνεται σε CO 2 κατά την αντίδραση: C + O 2 CO 2 Επίσης το HCl οξειδώνεται σε Cl 2 : 4HCl + O 2 2Cl 2 + 2H 2 O Αντίστοιχα, για την αναγωγή δόθηκε ο ορισµός: «Αναγωγή είναι η ένωση ενός στοιχείου µε το υδρογόνο ή η αφαίρεση οξυγόνου από µια χηµική ένωση». π.χ. Το Br 2 ανάγεται σε HBr κατά την αντίδραση: H 2 + Br 2 2HBr και το ZnO ανάγεται σε Zn: ZnO + C Zn + CO Όµως, υπάρχουν και άλλες αντιδράσεις, όπως: C + 2F 2 CF 4 6

8 2a + Cl 2 2aCl που µοιάζουν µε τις προηγούµενες και που µπορούν να ενταχθούν στην κατηγορία της οξειδοαναγωγής. Έτσι αργότερα, όταν έγινε γνωστή η ηλεκτρονιακή θεωρία για τη δοµή του ατόµου και εξηγήθηκαν οι χηµικοί δεσµοί, o ορισµός της οξειδοαναγωγής διευρύνθηκε: Οξείδωση είναι η αποβολή ηλεκτρονίων Αναγωγή είναι η πρόσληψη ηλεκτρονίων Με βάση τους τελευταίους ορισµούς γίνεται φανερό ότι για να γίνει οξείδωση δεν είναι οπωσδήποτε απαραίτητη η παρουσία οξυγόνου, αλλά οποιουδήποτε ηλεκτραρνητικού στοιχείου, όπως π.χ. το φθόριο, που έχει τάση να προσλαµβάνει ηλεκτρόνια. Με ανάλογο τρόπο δεν είναι απαραίτητη η παρουσία του υδρογόνου για την αναγωγή ενός σώµατος, αλλά ενός οποιοδήποτε ηλεκτροθετικού στοιχείου π.χ. a, που έχει τάση να αποβάλλει ηλεκτρόνια. Υπάρχουν όµως αντιδράσεις οξειδοαναγωγής που δεν καλύπτονται από τον προηγούµενο ορισµό: C + O 2 CO 2 H 2 + Br 2 2HBr Στις αντιδράσεις αυτές δεν παρατηρείται µεταφορά (αποβολή ή πρόσληψη) ηλεκτρονίων, αλλά απλή µετατόπιση φορτίων λόγω των πολωµένων οµοιοπολικών δεσµών στις µοριακές ενώσεις που σχηµατίζονται. Κρίνεται λοιπόν αναγκαίο να δοθεί ένας γενικότερος ορισµός για την οξειδοαναγωγή, ώστε να καλύπτει όλες τις περιπτώσεις. Για το σκοπό αυτό επινοήθηκε ένας νέος όρος στη χηµεία, ο αριθµός οξείδωσης. Έστω, δύο στοιχεία Α και Β που σχηµατίζουν οµοιοπολικό δεσµό Α-Β (µε παύλα - συµβολίζουµε το κοινό ζεύγος ηλεκτρονίων). Αν θεωρήσουµε ότι το κοινό ζεύγος ηλεκτρονίων ανήκει εξ ολοκλήρου στο ηλεκτραρνητικότερο από τα δύο στοιχεία. (ας πούµε στην προκειµένη περίπτωσή το Β), τότε φαινοµενικά η ένωση έχει τη δοµή Α + Β - Το φαινοµενικό αυτό φορτίο των Α και Β ονοµάζεται αριθµός οξείδωσης (Α.Ο.). Δηλαδή το Α έχει Α.Ο. = +1 και το Β έχει Α.Ο. = -1. Μετά απ αυτό µπορούµε να δώσουµε τον εξής ορισµό: 7

9 Αριθµός οξείδωσης ενός ατόµου σε µια µοριακή (οµοιοπολική) ένωση, ονοµάζεται το φαινοµενικό φορτίο που θα αποκτήσει το άτοµο αν τα κοινά ζεύγη ηλεκτρονίων αποδοθούν στο ηλεκτραρνητικότερο άτοµο. Αντίστοιχα, αριθµός οξείδωσης ενός ιόντος σε µια ιοντική είναι το πραγµατικό φορτίο του ιόντος. Μετά την εισαγωγή του αριθµού οξείδωσης, µπορεί να δοθεί ο παρακάτω ορισµός για την οξειδοαναγωγή: Οξείδωση είναι η αύξηση του αριθµού οξείδωσης ατόµου ή ιόντος. Αναγωγή είναι η ελάττωση του αριθµού οξείδωσης ατόµου ή ιόντος. Ο ορισµός αυτός καλύπτει όλες τις δυνατές περιπτώσεις που ονοµάζουµε σήµερα οξείδωση και αναγωγή. Δηλαδή, κάθε αύξηση του αριθµού οξείδωσης ενός στοιχείου αντιστοιχεί σε οξείδωση και αντιστρόφως κάθε φαινόµενο οξείδωσης αντιστοιχεί σε κάποια αύξηση του αριθµού οξείδωσης ενός στοιχείου. Με το ίδιο σκεπτικό, κάθε ελάττωση του αριθµού οξείδωσης αντιστοιχεί σε αναγωγή και κάθε αναγωγή αντιστοιχεί σε κάποια ελάττωση του αριθµού οξείδωσης ενός στοιχείου. Αν σε µια αντίδραση σε κάποιο άτοµο ή ιόν έχουµε αύξηση του αριθµού οξείδωσης, δηλαδή οξείδωση, πρέπει σε κάποιο άλλο άτοµο να έχουµε ελάττωση του αριθµού οξείδωσης, δηλαδή αναγωγή. Παρατηρούµε λοιπόν ότι µια αντίδραση οξείδωσης συνοδεύεται απαραίτητα µε αναγωγή γι αυτό και οι αντιδράσεις αυτές ονοµάζεται οξειδοαναγωγικές. 8

10 2.2 Κυριότερα οξειδωτικά - αναγωγικά. αντιδράσεις οξειδοαναγωγής Παρατηρούµε στην αντίδραση C + O 2 CO 2 ότι το Ο 2, το οποίο ανάγεται, προκαλεί οξείδωση στον C και ο C, ο οποίος οξειδώνεται, προκαλεί αναγωγή στο Ο 2. Στο παράδειγµα αυτό το οξυγόνο χαρακτηρίζεται ως οξειδωτική ουσία, ενώ ο άνθρακας ως αναγωγική ουσία. Για να γίνει όµως οξείδωση δεν είναι οπωσδήποτε απαραίτητο το οξυγόνο, αλλά οποιοδήποτε στοιχείο ή ένωση ή ιόν, που έχει άτοµο διατεθειµένο να µειώσει τον αριθµό οξείδωσης του. Γενικεύοντας µπορούµε να ορίσουµε: Οξειδωτικές ουσίες ή απλά οξειδωτικά ονοµάζονται οι ουσίες (στοιχεία, χηµικές ενώσεις ή ιόντα) που προκαλούν οξείδωση. Τα οξειδωτικά περιέχουν άτοµα που µπορούν να αναχθούν, που µπορούν δηλαδή να ελαττώσουν τον αριθµό οξείδωσης τους. Με ανάλογο τρόπο µπορούµε να ορίσουµε τα αναγωγικά: Αναγωγικές ουσίες ή απλά αναγωγικά ονοµάζονται οι ουσίες (στοιχεία, χηµικές ενώσεις ή ιόντα) που προκαλούν αναγωγή. Στους πίνακες που ακολουθούν αναφέρονται οι πιο συνηθισµένες οξειδωτικές και αναγωγικές ουσίες. 9

11 ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ Στοιχεία F 2, Ο 3, Cl 2, Br 2, Ο 2, I 2, S π.χ. Cl abr 2 acl + Br 2 Γενικά Χ 2 2Χ - + (Χ: F, Cl, Br, I) Ο 2 Ο Ο 3 Ο 2 + Ο 2- + Οξείδια MnO 2 + H + Mn 2+ PbO 2 + H + Pb 2+ CuO Cu 0 + Ag 2 O Ag 0 + SO 2 S 0 + Οξέα H 2 SO 4 (πυκνό) SO 2 + HO 3 (αραιό) O + HO 3 (πυκνό) O 2 + Άλατα KMnO 4 + H + Mn 2+ + K 2 Cr 2 O 7 + H + 2Cr 3+ Ce 4+ + H + Ce Fe 3+ Fe 2+ + Sn 4+ Sn 2+ π.χ. KClO 3 KCl + CaOCl 2 CaCl 2 + ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΑΝΑΓΩΓΙΚΑ Στοιχεία Μέταλλα K, Ba, Ca, a, Mg, Al, Mn Zn, Cr, Fe, Co, i, Sn, Pb, H 2,Bi, Cu, Hg, Ag, Pt, Au Ορισµένα αµέταλλα C CO 2 + Η 2 Η 2 O + S H 2 SO 4 +. P H 3 PO 4 +. Οξείδια SO 2 H 2 SO 4 +, CO CO 2 + Οξέα 2 HX X 2 + (X = Cl, Br, I) H 2 S S 0 + Η 2 SO 3 Η 2 SO 4 + Άλατα a 2 SO 3 a 2 SO 4 + 2aX X 2 + (X = Cl,Br,I) a 2 S S + Fe 2+ Fe 3+ + οµοίως Sn 2+ Sn 4+ Αµµωνία 2H Πίνακας 1. Οι κυριότερες οξειδωτικές και αναγωγικές ενώσεις 10

12 3. Περιβαλλοντική Συµπεριφορά Οξειδωτικών Ενώσεων 3.1 Τοξικολογία κυριοτέρων ανοργάνων οξειδωτικών ενώσεων Το υπερµαγγανικό κάλιο και το διχρωµικό κάλιο αποτελούν τους σηµαντικότερους αντιπροσώπους των ανόργανων οξειδωτικών ενώσεων. Το υπερµαγγανικό κάλιο έχει τιµές τοξικότητας LD 50 = 1 g/κg σε ποντίκια ενώ το διχρωµικό κάλιο έχει αντίστοιχα πολύ υψηλότερη τοξικότητα 25 mg/κg 2. Η διαλυτότητα επίσης είναι µια κρίσιµη παράµετρος της βιολογικής διαθεσιµότητας ενός υλικού και είναι συχνά σηµαντικός και καθοριστικός παράγοντας της τοξικότητας του. Με δεδοµένη την πολύ υψηλή διαλυτότητα των παραπάνω ενώσεων στο νερό σε πολύ ευρεία κλίµακα τιµών ph κρίνεται επιτακτική η αντικατάστασή τους από άλλες φιλικότερες προς το περιβάλλον. Γενικά οι ενώσεις του δηµητρίου έχει βρεθεί ότι έχουν χαµηλή τοξικότητα και δίνουν δυσδιάλυτα ιζήµατα σε τιµές ph που επικρατούν στο φυσικό περιβάλλον. Με δεδοµένα τα παραπάνω είναι φυσικό κάθε αντικατάσταση χρήσης οξειδωτικών ενώσεων µεταβατικών στοιχείων από ενώσεις του δηµητρίου να είναι φιλικότερη προς το περιβάλλον. 3.2 Συµπεριφορά των κυριοτέρων ανοργάνων οξειδωτικών ενώσεων στο οικοσύστηµα Μελετώντας τη συµπεριφορά των κυριότερων ανόργανων οξειδωτικών ενώσεων στο περιβάλλον θα πρέπει να συµπεριλάβουµε και τη συµπεριφορά των αναχθέντων παραπροϊόντων τους. Πληθώρα συγκρισίµων δεδοµένων τοξικότητας χηµικών ενώσεων υπάρχει για τους θαλάσσιους οργανισµούς (ψάρια). Έτσι αν κατατάξουµε τις κυριότερες οξειδωτικές ενώσεις µε βάση την τοξικότητά τους στους θαλάσσιους οργανισµούς (ψάρια) προκύπτει ο παρακάτω πίνακας αυξανόµενης τοξικότητας 3 : 11

13 Ενώσεις LC50 96h (mg/l) Ce2(SO4)3 >500 Ce(SO4)2 >500 Cr2(SO4)3 52 K2Cr2O7 26 MnSO4 15 KMnO Πίνακας 2. Τοξικότητα των κυριοτέρων οξειδωτικών ενώσεων στους θαλάσσιους οργανισµούς (ψάρια). Οι ενώσεις του δηµητρίου στο χώµα λόγω της χαµηλής διαλυτότητας των ανθρακικών και φωσφορικών αλάτων τους παραµένουν στον ίδιο γεωλογικό ορίζοντα ακόµα και σε ευρεία περιοχή τιµών ph. Οι συγκεντρώσεις του δηµητρίου στα υπόγεια ύδατα έχει παρατηρηθεί ότι είναι συνήθως πολύ χαµηλότερες από εκείνες του χώµατος µέσω του οποίου διέρχεται το ύδωρ 4. Αυτό συµβαίνει επειδή στα φυσικά ύδατα οι ενώσεις του δηµητρίου αντιδρούν µε τα πυριτικά άλατα και το χουµικό υλικό µετατρεπόµενες σε ενώσεις πολύ µικρής διαλυτότητας

14 4. H Οξείδωση στη Χηµεία 4.1 Η Οξείδωση στη χηµική βιοµηχανία Η οξείδωση στη χηµική βιοµηχανία αποτελεί µια από τις σπουδαιότερες χηµικές διεργασίες που χρησιµοποιούνται για την παραγωγή χηµικών ενώσεων. Οι τρόποι οξείδωσης είναι πολλοί και τα κυριότερα µέσα µεγάλης κλίµακας οξείδωσης είναι ο ατµοσφαιρικός αέρας ενώ για µικρή κλίµακα τα διχρωµικά και τα υπερµαγγανικά άλατα. Από τα διχρωµικά άλατα χρησιµοποιείται κυρίως το διχρωµικό κάλιο. Η οξείδωση πραγµατοποιείται διαλύοντας το διχρωµικό κάλιο και την οργανική ένωση συνήθως σε λουτρό θειικού οξέος. Έτσι παράγονται χρώµατα, αλδεΰδες, κινόνες και καρβοξυλικά οξέα. Το υπερµαγγανικό κάλιο χρησιµοποιείται σε ακόµα µικρότερη κλίµακα για την οξείδωση παραγώγων του τολουολίου, του ξυλολίου και άλλων ενώσεων προς τα αντίστοιχα καρβοξυλικά παράγωγα. Επίσης το διχρωµικό κάλιο χρησιµοποιείται και για τη δέψη των δερµάτων. Τα δέρµατα εµβαπτίζονται σε διάλυµα διχρωµικού καλίου για να οξειδωθούν οι πρωτείνες και έτσι το τελικό προϊόν αποκτά µοναδική ανθεκτικότητα στα βακτήρια και τη θερµότητα. Όµως συνήθως χρησιµοποιείται µεγάλη περίσσεια διχρωµικού καλίου και µετά τη δέψη απαιτούνται αρκετές πλύσεις των δερµάτων που δηµιουργούν ανεπανόρθωτη καταστροφή του περιβάλλοντος κατά την απόρριψη των εκπλυµάτων στο περιβάλλον. Σχετικά πρόσφατα άρχισε να χρησιµοποιείται το τετρασθενές δηµήτριο ως οξειδωτικό. Το 1998 παρουσιάσθηκε δίπλωµα ευρεσιτεχνίας στο οποίο αναφερόταν η χρήση του τετρασθενούς δηµητρίου για την οξείδωση διαφόρων αρωµατικών ενώσεων σε βιοµηχανική κλίµακα 6. Ειδικότερα αναφερόταν η επίτευξη ηλεκτροχηµικής οξείδωσης του ανηγµένου τρισθενούς δηµητρίου σε τετρασθενές και µάλιστα µε ηµισυνεχείς και συνεχείς απλές χηµικές διεργασίες. Το γεγονός αυτό επιτρέπει την επίτευξη οξείδωσης διαφόρων αρωµατικών ενώσεων µε ηµισυνεχείς χηµικές διεργασίες µε συνεχή ανακύκλωση του οξειδωτικού πράγµα που είναι πολύ δύσκολο µε τη χρήση των διχρωµικών και των υπερµαγγανικών αλάτων. Επιπροσθέτως η συνεχής ανακύκλωση του οξειδωτικού αποτρέπει σε υψηλό βαθµό τον κίνδυνο περιβαλλοντικής ρύπανσης. Στο παρακάτω σχήµα βλέπουµε ένα διάγραµµα ροής της οξείδωσης του ναφθαλινίου µε δηµήτριο προς ναφθοκινόνη. 13

15 Διάγραµµα ροής της οξείδωσης του ναφθαλινίου προς ναφθοκινόνη. Η αντίδραση που πραγµατοποιείται συνοψίζεται στο σχήµα: O Ce(SO 4 ) 2 2(H 4 ) 2 (SO 4 ) 2H 2 O H 2 SO 4 H 2 O O Δηλαδή παρατηρούµε ότι η οξείδωση µε τετρασθενές δηµήτριο αποτελεί µια πολλά υποσχόµενη και φιλική προς το περιβάλλον µέθοδο οξείδωσης για τη χηµική βιοµηχανία. 4.2 Η Οξείδωση µε τετρασθενές δηµήτριο στο χηµικό εργαστήριο Στην οργανική χηµεία το τετρασθενές δηµήτριο είναι αναντικατάστατο αντιδραστήριο για ορισµένες περιπτώσεις οξείδωσης οργανικών ενώσεων σε 14

16 εξαιρετικά ήπιες συνθήκες (θερµοκρασία περιβάλλοντος) 7. Ειδικότερα η οξειδωτική αποµεθυλίωση του 1,4-διµεθοξυναφθαλινίου προς 1,4-ναφθοκινόνη γίνεται σε θερµοκρασία περιβάλλοντος σε 30 min µε απόδοση 94% OCH 3 O Ce(O 3 ) 4 2(H 4 )O 3 CH 3 C H 2 O OCH 3 O Επίσης η οξείδωση πλευρικής αλυσίδας αρωµατικών υδρογονανθράκων όπως του τολουολίου οδηγεί σε σχηµατισµό βενζυλονιτρικού εστέρα σε 2.5 h σε θερµοκρασία 40 C µε απόδοση 75%. H 3 C Ce(O 3 ) 4 2(H 4 )O 3 CH 3 C O 2 O H 2 C και τέλος η οξείδωση πολυκυκλικών αρωµατικών υδρογονανθράκων σε κινόνες όπως του ναφθαλινίου που γίνεται σε θερµοκρασία περιβάλλοντος σε 6 h µε απόδοση 90% O Ce(SO 4 ) 2 2(H 4 ) 2 (SO 4 ) 2H 2 O H 2 SO 4 H 2 O O Το τετρασθενές δηµήτριο ως οξειδωτικό χρησιµοποιείται και στην αναλυτική χηµεία σε ογκοµετρικούς προσδιορισµούς διαφόρων ενώσεων. Ειδικότερα 15

17 χρησιµοποιούνται τα άλατα αυτού: Ce(SO 4 ) 2 2(H 4 ) 2 (SO 4 ) 2H 2 O και Ce(O 3 ) 4 2(H 4 )O 3 ως οξειδωτικά και η µέθοδος ονοµάζεται δηµητριοµετρία. 16

18 5. Δηµητριοµετρία 5.1 Γενικά για την ογκοµετρική ανάλυση Μεταξύ των µεθόδων οι οποίες χρησιµοποιούνται για τον ποσοτικό προσδιορισµό των χηµικών ουσιών είναι και η ογκοµετρική ανάλυση. Παρά το γεγονός ότι έχουν αναπτυχθεί και άλλες µέθοδοι οι οποίες χρησιµοποιούν αναλυτικές συσκευές µεγάλης ακρίβειας, τα αποτελέσµατα της ογκοµετρικής ανάλυσης είναι εξίσου µεγάλης ακρίβειας. Με τη µέθοδο αυτή προσδιορίζεται πειραµατικά ο όγκος ενός διαλύµατος ουσίας γνωστής συγκέντρωσης ο οποίος απαιτείται για να αντιδράσει πλήρως µε την άγνωστη ουσία που περιέχεται σε ορισµένο όγκο διαλύµατος. Το διάλυµα µε τη γνωστή συγκέντρωση ονοµάζεται πρότυπο διάλυµα. Το διάλυµα αυτό πρέπει να είναι σταθερό, δηλαδή να µη διασπάται από το φως, να µην αλλοιώνεται κατά την παραµονή, να µην οξειδώνεται, να αντιδρά ποσοτικά µε την ουσία η οποία πρόκειται να προσδιορισθεί. Οι αντιδράσεις του πρότυπου διαλύµατος µε την ουσία που προσδιορίζεται πρέπει: να είναι γνωστής στοιχειοµετρίας να είναι γρήγορες Οι αντιδράσεις στην ογκοµετρική ανάλυση διακρίνονται στις εξής κατηγορίες: Στις ιονικές αντιδράσεις στις οποίες δεν παρατηρείται µεταβολή στον αριθµό οξείδωσης Στις αντιδράσεις οξειδοαναγωγής, στις οποίες γίνεται µεταφορά ηλεκτρονίων Ως ισοδύναµο σηµείο µιας ογκοµέτρησης ορίζεται το σηµείο εκείνο κατά το οποίο η ποσότητα του προσδιοριζόµενου συστατικού αντιδρά πλήρως µε ισοδύναµη ποσότητα του πρότυπου διαλύµατος. Πολλές φορές το τέλος ενός προσδιορισµού, δηλαδή το τελικό σηµείο, δε συµπίπτει µε το ισοδύναµο σηµείο. Η διαφορά του όγκου του πρότυπου διαλύµατος µεταξύ του τελικού σηµείου και του ισοδύναµου σηµείου δίνει το σφάλµα της ογκοµετρικής ανάλυσης. Όσο πιο µικρή είναι η διαφορά, τόσο πιο ακριβής είναι η µέθοδος που χρησιµοποιείται. Στις περιπτώσεις που κατά την 17

19 ογκοµέτρηση µια ποσότητα προτύπου διαλύµατος αντιδρά µε τον προστιθέµενο δείκτη ή µε κάποιο άλλο συστατικό, εκτός της άγνωστης ουσίας, γίνεται ο λεγόµενος λευκός προσδιορισµός. Ο προσδιορισµός αυτός είναι ογκοµέτρηση ενός διαλύµατος που περιέχει όλα τα συστατικά (Δείκτη, ύδωρ, ρυθµιστικό διάλυµα κτλ.) εκτός από την άγνωστη ουσία. Η ποσότητα του πρότυπου διαλύµατος, που θα χρησιµοποιηθεί για το λευκό προσδιορισµό, είναι πολύ µικρή και αφαιρείται από την ποσότητα του πρότυπου διαλύµατος που καταναλώνεται για τον κανονικό προσδιορισµό. 5.2 Ογκοµετρικές αντιδράσεις οξειδοαναγωγής Η ονοµασία των ογκοµετρικών αναλύσεων οι οποίες βασίζονται στις αντιδράσεις οξειδοαναγωγής σχετίζεται µε εκείνη του πρότυπου διαλύµατος. Έτσι όταν το πρότυπο διάλυµα είναι το υπερµαγγανικό κάλιο, ΚΜηΟ 4, η µέθοδος ονοµάζεται µαγγανιοµετρία, όταν το πρότυπο διάλυµα είναι το διχρωµικό κάλιο, Κ 2 Cr 2 Ο 7, η µέθοδος ονοµάζεται χρωµιοµετρία ενώ όταν το πρότυπο είναι διάλυµα τετρασθενούς δηµητρίου η µέθοδος ονοµάζεται δηµητριοµετρία. Ορισµένα παραδείγµατα ογκοµετρικών προσδιορισµών φαίνονται στις παρακάτω αντιδράσεις: Ο προσδιορισµός δισθενούς σιδήρου γίνεται κατά την αντίδραση: Fe 2+ +Ce 4+ Fe 3+ +Ce 3+ ο προσδιορισµός µονοσθενούς χαλκού: Cu + +Ce 4+ Cu 2+ +Ce 3+ και ο προσδιορισµός σιδηροκυανιούχων ανιόντων: Fe(C)6 4- +Ce 4+ Fe(C)6 3- +Ce 3+ Τα πλεονεκτήµατα αυτής της µεθόδου έναντι της χρωµιοµετρίας είναι ότι είναι φιλικότερη προς το περιβάλλον για δύο λόγους: Το χρώµιο είναι πολύ τοξικότερο του τετρασθενούς δηµητρίου

20 Τα διαλύµατα του τετρασθενούς δηµητρίου σε θειικό οξύ είναι πολύ σταθερότερα των αντιστοίχων του εξασθενούς χρωµίου έτσι δηµιουργούνται πολύ λιγότερα απόβλητα αναλυτικών εργαστηρίων. Δυστυχώς όµως το πολύ υψηλό κόστος του τετρασθενούς δηµητρίου περιορίζει την χρήση του µόνο σε απολύτως αναγκαίες περιπτώσεις και ειδικά σε εκπαιδευτικά ιδρύµατα την έχει καταστήσει σχεδόν ανύπαρκτη. Όµως µε αφορµή τον φιλικότερο προς το περιβάλλον χαρακτήρα του κρίνεται σκόπιµη και η επιλογή της δηµητριοµετρίας ως µεθόδου ογκοµετρικού προσδιορισµού διαφόρων ενώσεων. Ένα παράδειγµα µεθόδου ογκοµετρικού προσδιορισµού µε το οποίο θα ασχοληθούµε στο πειραµατικό µέρος αποτελεί ο προσδιορισµός του σιδήρου µε πρότυπο διάλυµα διένυδρου εναµµώνιου θειικού δηµητρίου (ΝΗ 4 ) 4 Ce(SO 4 ) 4 2H 2 O, σύµφωνα µε την αντίδραση: Fe 2+ +Ce 4+ Fe 3+ +Ce 3+ Οι έγχρωµες ουσίες στο σύστηµα είναι το τετρασθενές δηµήτριο (κίτρινο) και ο δισθενής σίδηρος (ελαφρό πράσινο)και έχουν ελάχιστη ένταση χρώµατος, η οποία µετά την αντίδραση µειώνεται ακόµα περισσότερο µετά την αναγωγή του τετρασθενούς δηµητρίου σε τρισθενές (άχρωµο) στο ισοδύναµο σηµείο. Επειδή όµως ο αποχρωµατισµός αυτός δεν είναι σαφής και κατά συνέπεια δεν επιτρέπει τον ευκρινή εντοπισµό του τελικού σηµείου προστίθεται ως δείκτης η φερροΐνη και το διάλυµα αρχικά χρωµατίζεται κόκκινο. Στο ισοδύναµο σηµείο το χρώµα αυτό εξαφανίζεται ή παρατηρείται ασθενέστατο κυανό χρώµα σε περιπτώσεις υψηλής συγκέντρωσης σιδήρου. 5.3 Δείκτες στην οξειδοαναγωγική ογκοµετρική ανάλυση 19

21 Στις οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις κατά τις οποίες το οξειδωτικό σώµα είναι έγχρωµη ένωση, π.χ. ΚΜηΟ 4, δε χρησιµοποιούνται δείκτες, επειδή τα ίδια τα οξειδωτικά σώµατα είτε αποχρωµατίζονται (ΚΜηΟ 4 ), είτε αλλάζουν χρώµα (Κ 2 Cr 2 Ο 7 ) κατά την αναγωγή τους. Έτσι κατά τον προσδιορισµό του Να 2 S 2 Ο 3 ή του Η 2 Ο 2 µε πρότυπο διάλυµα ΚΜηΟ 4, στο τελικό σηµείο του προσδιορισµού το άχρωµο διάλυµα χρωµατίζεται ελαφρώς ρόδινο από µικρή περίσσεια του ΚΜηΟ 4. Επίσης σε ογκοµετρικούς προσδιορισµούς µε πρότυπο διάλυµα Κ 2 Cr 2 Ο 7, το πορτοκαλί χρώµα του Κ 2 Cr 2 Ο 7, µετατρέπεται σε ελαφρώς πράσινο. Σε ορισµένες αντιδράσεις οξειδοαναγωγής στις οποίες τα προϊόντα είναι άχρωµα, όπως στη δηµητριοµετρία η παρουσία του δείκτη κρίνεται απαραίτητη. Συγκεκριµένα χρησιµοποιείται συνήθως ως δείκτης η φερροΐνη. Η φερροΐνη είναι σύµπλοκη ένωση δισθενούς σιδήρου και 1,10-φαινανθρολίνης µε έντονο κόκκινο χρώµα και συντακτικό τύπο: 2+ Fe Συντακτικός τύπος φερροΐνης Η φερροΐνη είναι δείκτης οξειδοαναγωγής και κατά την ογκοµέτρηση συµβαίνει η ακόλουθη οξειδοαναγωγική αντίδραση: Fe +e - Fe κυανό ερυθρό 20

ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ B ΛΥΚΕΙΟΥ

ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ B ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ: ΟΡΙΣΜΟΊ ΟΞΕΊΔΩΣΗΣ ΟΡΙΣΜΟΊ ΑΝΑΓΩΓΉΣ Οξείδωση είναι η ένωση ενός στοιχείου με οξυ Αναγωγή είναι η ένωση ενός στοιχείου με υδρο γόνο ή η αφαίρεση υδρογόνου από μία χημική γόνο ή η αφαίρεση

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΩΓΗ

ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΩΓΗ ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΩΓΗ Ορισμοί : -Αριθμός οξείδωσης: I)Σε μία ιοντική ένωση ο αριθμός οξείδωσης κάθε στοιχείου είναι ίσος με το ηλεκτρικό φορτίο που έχει το αντίστοιχο ιόν Παράδειγμα:

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΩΓΗ

ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΩΓΗ Κεφάλαιο 1ο-ΟΞΕΙΔΩΑΝΑΓΩΓΗ 1 ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΝΑΓΩΓΗ Ορισμοί : -Αριθμός οξείδωσης: I)Σε μία ιοντική ένωση ο αριθμός οξείδωσης κάθε στοιχείου είναι ίσος με το ηλεκτρικό φορτίο που έχει το

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ. γ) Cl2 (ομοιοπολική ένωση) To μόριο του HCl έχει ηλεκτρονιακό τύπο: H( C

ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ. γ) Cl2 (ομοιοπολική ένωση) To μόριο του HCl έχει ηλεκτρονιακό τύπο: H( C ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ Αριθμός οξείδωσης (Α.Ο.: στις ιοντικές (ετεροπολικές ενώσεις, ονομάζεται το πραγματικό φορτίο που έχει ένα ιόν. στις ομοιοπολικές (μοριακές ενώσεις, ονομάζεται το φαινομενικό φορτίο που θα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ 12 ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΟΙ 12 ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΟΙ 12 ΑΡΧΕΣ ΤΗΣ ΠΡΑΣΙΝΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Οι 12 Αρχές της Πράσινης Χημείας 1. Πρόληψη: Είναι προτιμότερο να προλαμβάνουμε τα απόβλητα από το να κατεργαζόμαστε ή να καθαρίζουμε τα απόβλητα αφού σχηματιστούν. 2.

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙ ΡΑΣΕΙΣ - ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ

ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙ ΡΑΣΕΙΣ - ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙ ΡΑΣΕΙΣ - ΧΗΜΙΚΕΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ Οι χηµικές αντιδράσεις συµβολίζονται µε τις χηµικές εξισώσεις, µοριακές ή ιοντικές. Οι χηµικές αντιδράσεις που περιλαµβάνουν ιόντα συµβολίζονται µε ιοντικές εξισώσεις.

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ Σκοπός Εργαστηριακής Άσκησης Η παρατήρηση και η κατανόηση των μηχανισμών των οξειδοαναγωγικών δράσεων. Θεωρητικό Μέρος Οξείδωση ονομάζεται κάθε αντίδραση κατά την οποία συμβαίνει

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚΕΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΕΙΣ

ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚΕΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚΕΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΗΣΕΙΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ - ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ Γαλβανικά στοιχεία-στοιχείο Daniel Zn (s) + Cu +2 (aq) Zn +2 + Cu (s) Zn(s) Zn +2 (aq) + 2e - (ημιαντίδραση οξείδωσης)

Διαβάστε περισσότερα

Τύποι Χημικών αντιδράσεων

Τύποι Χημικών αντιδράσεων Τύποι Χημικών αντιδράσεων 1. Αντιδράσεις καταβύθισης: Ανάμιξη διαλυμάτων δύο ιοντικών ουσιών και σχηματισμός στερεάς ιοντικής ουσίας (ίζημα) 2. Αντιδράσεις οξέων βάσεων: Βάση και οξύ αντιδρούν με μεταφορά

Διαβάστε περισσότερα

Α. Αντιδράσεις απλής αντικατάστασης

Α. Αντιδράσεις απλής αντικατάστασης 1 Δ ι δ ακ τ ι κ ή Ε ν ό τ η τ α: Οξειδοαναγωγικές Αντιδράσεις Α. Αντιδράσεις απλής αντικατάστασης Ορισμός Αντιδράσεις απλής αντικατάστασης είναι οι αντιδράσεις στις οποίες ένα στοιχείο (μέταλλο ή αμέταλλο)

Διαβάστε περισσότερα

Φροντιστήρια ΕΠΙΓΝΩΣΗ Αγ. Δημητρίου 2015. Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Α Λυκείου. ΘΕΜΑ 1 ο

Φροντιστήρια ΕΠΙΓΝΩΣΗ Αγ. Δημητρίου 2015. Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Α Λυκείου. ΘΕΜΑ 1 ο Προτεινόμενα θέματα τελικών εξετάσεων Χημεία Α Λυκείου ΘΕΜΑ 1 ο Για τις ερωτήσεις 1.1 έως 1.5 να επιλέξετε τη σωστή απάντηση: 1.1 Τα ισότοπα άτομα: α. έχουν ίδιο αριθμό νετρονίων β. έχουν την ίδια μάζα

Διαβάστε περισσότερα

Στις αντιδράσεις οξειδοαναγωγής ανήκουν εκείνες οι αντιδράσεις στις οποίες ορισμένα άτομα μεταβάλλουν αριθμό οξείδωσης.

Στις αντιδράσεις οξειδοαναγωγής ανήκουν εκείνες οι αντιδράσεις στις οποίες ορισμένα άτομα μεταβάλλουν αριθμό οξείδωσης. 1 Οξειδοαναγωγή Στις αντιδράσεις οξειδοαναγωγής ανήκουν εκείνες οι αντιδράσεις στις οποίες ορισμένα άτομα μεταβάλλουν αριθμ οξείδωσης. Αριθμς Οξείδωσης ατμου ( ΑΟ ) ονομάζεται το φορτίο που πραγματικά

Διαβάστε περισσότερα

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA A ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA A ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA A ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΜΑ Α Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό κάθε µίας από τις ερωτήσεις A1 έως A5 και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. Α1. Το ιόν 56 Fe +2 περιέχει:

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. δ. 39 φορές μεγαλύτερη από το της μάζας του ατόμου του 12 C 12 Μονάδες 5

ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. δ. 39 φορές μεγαλύτερη από το της μάζας του ατόμου του 12 C 12 Μονάδες 5 ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ 25-02 - 2018 Μαρία Βασιλείου, Σπύρος Παπαμιχάλης, Μαρίνος Ιωάννου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις θεωρίας Τύπου Α

Ερωτήσεις θεωρίας Τύπου Α ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ο : ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ Ερωτήσεις θεωρίας Τύπου Α ΕΡΩΤΗΣΗ 1. Πριν γίνει γνωστή η ηλεκτρονιακή δομή των ατόμων, περίπτωση οξείδωσης θεωρούνταν α. η ένωση ενός στοιχείου με το υδρογόνο β. η αφαίρεση

Διαβάστε περισσότερα

Ονοματεπώνυμο: Χημεία Α Λυκείου Αριθμός Οξείδωσης Ονοματολογία Απλή Αντικατάσταση. Αξιολόγηση :

Ονοματεπώνυμο: Χημεία Α Λυκείου Αριθμός Οξείδωσης Ονοματολογία Απλή Αντικατάσταση. Αξιολόγηση : Ονοματεπώνυμο: Μάθημα: Υλη: Επιμέλεια διαγωνίσματος: Αξιολόγηση : Χημεία Α Λυκείου Αριθμός Οξείδωσης Ονοματολογία Απλή Αντικατάσταση Τσικριτζή Αθανασία Θέμα Α 1. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση σε καθεμία

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ηµεροµηνία: Τετάρτη 23 Απριλίου 2014 ιάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ηµεροµηνία: Τετάρτη 23 Απριλίου 2014 ιάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Α ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ Α Ηµεροµηνία: Τετάρτη 23 Απριλίου 2014 ιάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό κάθε µίας από τις ερωτήσεις A1 έως A4 και δίπλα

Διαβάστε περισσότερα

Ερωτήσεις πολλαπλης επιλογής στην οξειδοαναγωγή (1ο κεφάλαιο Γ Θετική 2015)

Ερωτήσεις πολλαπλης επιλογής στην οξειδοαναγωγή (1ο κεφάλαιο Γ Θετική 2015) Ερωτήσεις πολλαπλης επιλογής στην οξειδοαναγωγή (1ο κεφάλαιο Γ Θετική 2015) 1. Σε ποια απο τις παρακάτω ενώσεις το Ν έχει αριθμό οξέιδωσης +5 A. ΗΝΟ 2 C ΚΝΟ 3 B. ΝΗ 3 D Ν 2 Ο 3 2. Σε ποια απο τις παρακάτω

Διαβάστε περισσότερα

Α ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Α ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΑΡΧΗ 1 ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Α ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 23/04/2014 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΕΞΙ (6) ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α4 να γράψετε στο τετράδιο σας το γράµµα που αντιστοιχεί

Διαβάστε περισσότερα

Συνοπτική Θεωρία Χημείας Α Λυκείου. Χημικές αντιδράσεις. Πολύπλοκες

Συνοπτική Θεωρία Χημείας Α Λυκείου. Χημικές αντιδράσεις. Πολύπλοκες 1 Web page: www.ma8eno.gr e-mail: vrentzou@ma8eno.gr Η αποτελεσματική μάθηση δεν θέλει κόπο αλλά τρόπο, δηλαδή ma8eno.gr Συνοπτική Θεωρία Χημείας Α Λυκείου Χημικές Αντιδράσεις Χημικές αντιδράσεις Οξειδοαναγωγικές

Διαβάστε περισσότερα

5. ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ- ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ

5. ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ- ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ 83 5. ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ- ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΣΗ 84 85 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΩΡΑ: 19 ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: Οξειδοαναγωγή - Ηλεκτρόλυση 5.1 Αριθμός οξείδωσης. Οξείδωση Αναγωγή ΣΤΟΧΟΙ Στο τέλος αυτής της διδακτικής ώρας θα πρέπει ο μαθητής

Διαβάστε περισσότερα

Ανόργανη Χημεία. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ενότητα 2 η : Αντιδράσεις σε Υδατικά Διαλύματα. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής

Ανόργανη Χημεία. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ενότητα 2 η : Αντιδράσεις σε Υδατικά Διαλύματα. Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Ανόργανη Χημεία Ενότητα 2 η : Αντιδράσεις σε Υδατικά Διαλύματα Οκτώβριος 2018 Δρ. Δημήτρης Π. Μακρής Αναπληρωτής Καθηγητής Χημικές Αντιδράσεις 2 Οι υδατικές αντιδράσεις μπορούν

Διαβάστε περισσότερα

1 ο ΓΕΛ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ

1 ο ΓΕΛ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ 1 ο ΓΕΛ ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ ΑΡΙΘΜΟΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗ - ΑΝΑΓΩΓΗ ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΑ - ΑΝΑΓΩΓΙΚΑ ΜΕΣΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ ΟΞΕΙΔΩΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΓΩΓΙΚΗΣ ΙΣΧΥΟΣ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΣΤΟΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΠΙΝΑΚΑ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ Εργαστηριακό Κέντρο Φυσικών Επιστηµών Aγίων Αναργύρων Υπεύθυνος Εργαστηρίου : Χαρακόπουλος Καλλίνικος Επιµέλεια Παρουσίαση : Καραγιάννης Πέτρος ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ

Διαβάστε περισσότερα

Σπάνιες Γαίες. Δηµητριοµετρία. ΔιΧηΝΕΤ. Δαµιανός Πασχαλίδης. Η Πράσινη Προσέγγιση της Οξείδωσης

Σπάνιες Γαίες. Δηµητριοµετρία. ΔιΧηΝΕΤ. Δαµιανός Πασχαλίδης. Η Πράσινη Προσέγγιση της Οξείδωσης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Διαπανεπιστηµιακό Διατµηµατικό Πρόγραµµα Μεταπτυχιακών Σπουδών 1 ΔιΧηΝΕΤ ηνετ ΔιΧηΝΕΤ ΧηΝΕΤ Διδακτική της Χηµείας και Νέες Εκπαιδευτικές Τεχνολογίες

Διαβάστε περισσότερα

Χηµικές Εξισώσεις Οξειδοαναγωγικών Αντιδράσεων

Χηµικές Εξισώσεις Οξειδοαναγωγικών Αντιδράσεων Χηµικές Εξισώσεις Οξειδοαναγωγικών Αντιδράσεων Θεµελιώδη δεδοµένα Η οξείδωση και η αναγωγή επιτελούνται ταυτόχρονα Το οξειδωτικό αντιδρά µε το αναγωγικό σε ισοδύναµες ποσότητες Ισοστάθµιση (εύρεση των

Διαβάστε περισσότερα

Αριθµόςοξείδωσηςενός ιόντος σε µια ιοντική (ετεροπολική) ένωση είναι το πραγµατικό ηλεκτρικό φορτίο του ιόντος.

Αριθµόςοξείδωσηςενός ιόντος σε µια ιοντική (ετεροπολική) ένωση είναι το πραγµατικό ηλεκτρικό φορτίο του ιόντος. Αριθµόςοξείδωσηςενός ιόντος σε µια ιοντική (ετεροπολική) ένωση είναι το πραγµατικό ηλεκτρικό φορτίο του ιόντος. Αριθµόςοξείδωσηςενός ατόµου σε µια οµοιοπολική ένωση είναι το φαινοµενικό ηλεκτρικό φορτίο

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑ 1 ΑΡΙΘΜΟΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ-ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΩΝ

ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑ 1 ΑΡΙΘΜΟΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ-ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΩΝ ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΤΙΚΥ ΠΡΣΑΝΑΤΛΙΣΜΥ ΕΡΓΑΣΙΑ ΑΡΙΘΜΣ ΞΕΙΔΩΣΗΣ-ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΩΝ. Να βρεθεί ο αριθμός οξείδωσης του άνθρακα στις παρακάτω ενώσεις του: C 4, C 3 Cl, C 2 Cl 2, CCl 3, CCl 4, CO, CO 2. 2. Να βρεθεί

Διαβάστε περισσότερα

Κατηγορίες οξειδοαναγωγικών αντιδράσεων.

Κατηγορίες οξειδοαναγωγικών αντιδράσεων. Κατηγορίες οξειδοαναγωγικών αντιδράσεων. 1) Αντιδράσεις σύνθεσης: Στις αντιδράσεις αυτές δύο ή περισσότερα στοιχεία ενώνονται προς σχηματισμό μιας χημικής ένωσης. π.χ. C + O 2 CO 2 2) Αντιδράσεις αποσύνθεσης:

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2015 Β ΦΑΣΗ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ÏÅÖÅ

ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2015 Β ΦΑΣΗ ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ÏÅÖÅ ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: ΘΕΜΑ Α Α ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ Ηµεροµηνία: Κυριακή 26 Απριλίου 2015 ιάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθµό κάθε µίας από τις ερωτήσεις A1 έως A5 και δίπλα

Διαβάστε περισσότερα

Βουκλής Χ. Αλέξανδρος Αριθμός οξείδωσης, χημικοί τύποι, γραφή - ονοματολογία χημικών ενώσεων Παρουσίαση σε μορφή ερωτωαπαντήσεων

Βουκλής Χ. Αλέξανδρος Αριθμός οξείδωσης, χημικοί τύποι, γραφή - ονοματολογία χημικών ενώσεων Παρουσίαση σε μορφή ερωτωαπαντήσεων Βουκλής Χ. Αλέξανδρος Αριθμός οξείδωσης, χημικοί τύποι, γραφή ονοματολογία χημικών ενώσεων Παρουσίαση σε μορφή ερωτωαπαντήσεων 1. Τι εννοούμε όταν λέμε «η γλώσσα της Χημείας»; Η χημεία είναι μια συμβολική

Διαβάστε περισσότερα

(είναι οι αντιδράσεις στις οποίες δεν μεταβάλλεται ο αριθμός οξείδωσης σε κανένα από τα στοιχεία που συμμετέχουν)

(είναι οι αντιδράσεις στις οποίες δεν μεταβάλλεται ο αριθμός οξείδωσης σε κανένα από τα στοιχεία που συμμετέχουν) Κατηγορίες Χημικών Αντιδράσεων Μεταθετικές Αντιδράσεις (είναι οι αντιδράσεις στις οποίες δεν μεταβάλλεται ο αριθμός οξείδωσης σε κανένα από τα στοιχεία που συμμετέχουν) l Αντιδράσεις εξουδετέρωσης Χαρακτηρίζονται

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 3 Χημικές Αντιδράσεις

Κεφάλαιο 3 Χημικές Αντιδράσεις Κεφάλαιο 3 Χημικές Αντιδράσεις Οι χημικές αντιδράσεις μπορούν να ταξινομηθούν σε δύο μεγάλες κατηγορίες, τις οξειδοαναγωγικές και τις μεταθετικές. Α. ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ Στις αντιδράσεις αυτές

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: A ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Σάββατο 14 Απριλίου 2018 Διάρκεια Εξέτασης: 2 ώρες ΘΕΜΑ Α ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης

Διαβάστε περισσότερα

Θέμα Α. Ονοματεπώνυμο: Χημεία Α Λυκείου Διαγώνισμα εφ όλης της ύλης. Αξιολόγηση :

Θέμα Α. Ονοματεπώνυμο: Χημεία Α Λυκείου Διαγώνισμα εφ όλης της ύλης. Αξιολόγηση : Ονοματεπώνυμο: Μάθημα: Υλη: Επιμέλεια διαγωνίσματος: Αξιολόγηση : Χημεία Α Λυκείου Διαγώνισμα εφ όλης της ύλης Τσικριτζή Αθανασία Θέμα Α 1. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση σε καθεμία από τις επόμενες ερωτήσεις.

Διαβάστε περισσότερα

Αριθµός οξείδωσης - Οξείδωση - Αναγωγή. Κατηγορίες οξειδοαναγωγικών αντιδράσεων. Μεθοδολογία ασκήσεων οξειδοαναγωγής

Αριθµός οξείδωσης - Οξείδωση - Αναγωγή. Κατηγορίες οξειδοαναγωγικών αντιδράσεων. Μεθοδολογία ασκήσεων οξειδοαναγωγής 9 ο Μάθηµα: Αριθµός οξείδωσης - Οξείδωση - Αναγωγή 10 ο Μάθηµα: Κατηγορίες οξειδοαναγωγικών αντιδράσεων 11 ο Μάθηµα: Μεθοδολογία ασκήσεων οξειδοαναγωγής 205. 9 o Αριθµός οξείδωσης Οξείδωση - Αναγωγή Α.

Διαβάστε περισσότερα

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α A1. Ο αριθμός οξείδωσης του άνθρακα στην φορμαλδεΰδη, ΗCHO, είναι: α. 0 β. - 2 γ. +2 δ. - 5

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ. ΘΕΜΑ Α A1. Ο αριθμός οξείδωσης του άνθρακα στην φορμαλδεΰδη, ΗCHO, είναι: α. 0 β. - 2 γ. +2 δ. - 5 ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 13 09 2015 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Μαρίνος Ιωάννου, Μαρία Ρήγα, Σταυρούλα Γκιτάκου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α A1. Ο αριθμός οξείδωσης του άνθρακα

Διαβάστε περισσότερα

ΟΞΕΑ, ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΛΑΤΑ. ΜΑΘΗΜΑ 1 o : Γενικά για τα οξέα- Ιδιότητες - είκτες ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

ΟΞΕΑ, ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΛΑΤΑ. ΜΑΘΗΜΑ 1 o : Γενικά για τα οξέα- Ιδιότητες - είκτες ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΟΞΕΑ, ΒΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΛΑΤΑ 1.1 Τα οξέα ΜΑΘΗΜΑ 1 o : Γενικά για τα οξέα Ιδιότητες είκτες ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ 1. Ποιες χηµικές ενώσεις ονοµάζονται οξέα; Με ποιόν χηµικό τύπο παριστάνουµε γενικά τα οξέα; Οξέα είναι

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. Σε κάθε μία από τις επόμενες ερωτήσεις να επιλέξετε τη σωστή απάντηση

ΧΗΜΕΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. Σε κάθε μία από τις επόμενες ερωτήσεις να επιλέξετε τη σωστή απάντηση Κανάρη 36, Δάφνη Τηλ. 210 9713934 & 210 9769376 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗΣ ΧΗΜΕΙΑ Ο.Π. ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΘΕΜΑ Α Σε κάθε μία από τις επόμενες ερωτήσεις να επιλέξετε τη σωστή απάντηση Α1. Σε δοχείο σταθερού όγκου

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Χημεία

Περιβαλλοντική Χημεία ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Περιβαλλοντική Χημεία Ενότητα 8.2: Χημικώς Απαιτούμενο Οξυγόνο (Chemical Oxygen Demand, COD) Ευάγγελος Φουντουκίδης Τμήμα Πολιτικών

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΟΙΧΕΙΟΜΕΤΡΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ Τα βήματα που ακολουθούνται σε ένα στοιχειομετρικό πρόβλημα παρουσιάζονται στο παρακάτω διάγραμμα ροής:

ΣΤΟΙΧΕΙΟΜΕΤΡΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ Τα βήματα που ακολουθούνται σε ένα στοιχειομετρικό πρόβλημα παρουσιάζονται στο παρακάτω διάγραμμα ροής: ΣΤΟΙΧΕΙΟΜΕΤΡΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ Τα βήματα που ακολουθούνται σε ένα στοιχειομετρικό πρόβλημα παρουσιάζονται στο παρακάτω διάγραμμα ροής: Οι μετατροπές στα βήματα (1) και () γίνονται μα βάση τον πίνακα: Ασκήσεις

Διαβάστε περισσότερα

ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ, ΛΕΜΕΣΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2004 2005 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2005 ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ

ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ, ΛΕΜΕΣΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2004 2005 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2005 ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ, ΛΕΜΕΣΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2004 2005 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2005 ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ Τάξη : Β Λυκείου Ηµεροµηνία : 8/06/2005 ιάρκεια : 2,5 ώρες Αριθµός σελίδων: 5 Χρήσιµα

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΙΘΜΟΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ - ΓΡΑΦΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΤΥΠΩΝ- ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ - ΓΡΑΦΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΤΥΠΩΝ- ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΑΡΙΘΜΟΣ ΟΞΕΙΔΩΣΗΣ - ΓΡΑΦΗ ΧΗΜΙΚΩΝ ΤΥΠΩΝ- ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ Τι είναι ο αριθμός οξείδωσης Αριθμό οξείδωσης ενός ιόντος σε μια ετεροπολική ένωση ονομάζουμε το πραγματικό φορτίο του ιόντος. Αριθμό οξείδωσης ενός

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 Β ΦΑΣΗ

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2016 Β ΦΑΣΗ ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ Α Ηµεροµηνία: Κυριακή 17 Απριλίου 2016 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Α.1 Για την αντίδραση: Fe (s) + 2HCl (aq) FeCl 2(aq)

Διαβάστε περισσότερα

ΟΙ ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ

ΟΙ ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΟΙ ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ Οξειδωτικά στοιχεία: Αυτά που προκαλούν οξείδωση, δηλαδή κερδίζουν ένα ή περισσότερα ηλεκτρόνια, ανάγονται, ο Α. Ο. του στοιχείου μειώνεται. Αναγωγικά στοιχεία: Προκαλούν

Διαβάστε περισσότερα

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Εργαστηριακό Κέντρο Φυσικών Επιστηµών Aγίων Αναργύρων Υπεύθυνος Εργ. Κέντρου : Χαρακόπουλος Καλλίνικος Επιµέλεια Παρουσίαση : Καραγιάννης Πέτρος ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΩΝ ΓΕΝΙΚΑ ΟΡΙΣΜΟΙ ΟΞΕΙ ΟΑΝΑΓΩΓΗΣ

ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΩΝ ΓΕΝΙΚΑ ΟΡΙΣΜΟΙ ΟΞΕΙ ΟΑΝΑΓΩΓΗΣ ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΩΝ Οξείδωση = αποβολή e - Αύξηση του αριθµού οξείδωσης Αναγωγή = πρόσληψη e- Ελάττωση του αριθµού οξείδωσης Οξειδωτικό σώµα + ne - ΠΡΟΪΟΝ ΑΝΑΓΩΓΗΣ Αναγωγικό σώµα - ne- ΠΡΟΪΟΝ ΟΞΕΙ ΩΣΗΣ

Διαβάστε περισσότερα

Παράδειγµα κριτηρίου σύντοµης διάρκειας

Παράδειγµα κριτηρίου σύντοµης διάρκειας 3.9. Κριτήρια αξιολόγησης Παράδειγµα κριτηρίου σύντοµης διάρκειας ΟΜΑ Α Α Αντικείµενο εξέτασης: Οξέα - βάσεις (ιδιότητες - ονοµατολογία) Στοιχεία µαθητή: Επώνυµο:... Όνοµα:... Τάξη:... Τµήµα:...Μάθηµα:...

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ. ΧΡΟΝΟΣ: 2,5 ώρες ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΧΡΗΣΙΜΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

ΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ. ΧΡΟΝΟΣ: 2,5 ώρες ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΧΡΗΣΙΜΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : ΧΡΟΝΟΣ: 2,5 ώρες ΤΑΞΗ: Β Ενιαίου Λυκείου ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ:. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Τμήμα: Aρ.:.

Διαβάστε περισσότερα

ΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ. ΧΡΟΝΟΣ: 2,5 ώρες ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΧΡΗΣΙΜΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ

ΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ. ΧΡΟΝΟΣ: 2,5 ώρες ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: ΧΡΗΣΙΜΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ ΣΧΟΛΕΙΟ: ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2014 2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ - ΙΟΥΝΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : ΧΡΟΝΟΣ: 2,5 ώρες ΤΑΞΗ: Β Ενιαίου Λυκείου ΩΡΑ ΕΝΑΡΞΗΣ:. ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Τμήμα: Aρ.:.

Διαβάστε περισσότερα

Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ (ΚΕΦΑΛΑΙΑ 2-3) ( ) ΘΕΜΑ Α Α1.

Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ (ΚΕΦΑΛΑΙΑ 2-3) ( ) ΘΕΜΑ Α Α1. Α ΛΥΚΕΙΟΥ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΟ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ (ΚΕΦΑΛΑΙΑ 2-3) (5 2 2017) ΘΕΜΑ Α Α1. Επιλέξτε τη σωστή απάντηση σε καθεμία από τις επόμενες ερωτήσεις : 1. Σε ποια από τις επόμενες ενώσεις το χλώριο έχει μεγαλύτερο αριθμό

Διαβάστε περισσότερα

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ ΧΗΜΕΙΑ

ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2018 Β ΦΑΣΗ ΧΗΜΕΙΑ ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Τετάρτη 11 Απριλίου 2018 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΘΕΜΑ Α ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ Α1. Η σωστή τετράδα κβαντικών αριθμών για το μονήρες

Διαβάστε περισσότερα

ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ Scientific calculator

ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ Scientific calculator ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ Η ΧΡΗΣΗ Scientific calculator ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ - Γ ΛΥΚΕΙΟΥ 1. Ο μέγιστος αριθμός ατομικών τροχιακών του φλοιού n = 4 είναι Α. 2 Β. 8 Γ. 10 Δ. 16 Ε. 32 2. Για κάθε τιμή του κβαντικού

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / A ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Μαρίνος Ιωάννου, Ιωάννα Βασιλείου, Σταυρούλα Γκιτάκου

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / A ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Μαρίνος Ιωάννου, Ιωάννα Βασιλείου, Σταυρούλα Γκιτάκου ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ / A ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12 02-2017 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ: Μαρίνος Ιωάννου, Ιωάννα Βασιλείου, Σταυρούλα Γκιτάκου ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α5 να γράψετε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΕΝΤΕΛΗ. Κτίριο 1 : Πλ. Ηρώων Πολυτεχνείου 13, Τηλ. 210 8048919 / 210 6137110 Κτίριο 2 : Πλ. Ηρώων Πολυτεχνείου 29, Τηλ. 210 8100606 ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ

ΠΕΝΤΕΛΗ. Κτίριο 1 : Πλ. Ηρώων Πολυτεχνείου 13, Τηλ. 210 8048919 / 210 6137110 Κτίριο 2 : Πλ. Ηρώων Πολυτεχνείου 29, Τηλ. 210 8100606 ΒΡΙΛΗΣΣΙΑ Τάξη Μάθημα Εξεταστέα ύλη Καθηγητές Γ Λυκείου XHMEIA Γ Λυκείου Οργανική-Οξειδοαναγωγή- Θερμοχημεία-Χημική κινητική Δημητρακόπουλος Θοδωρής Τζελέπη Αναστασία ΠΕΝΤΕΛΗ Κτίριο 1 : Πλ. Ηρώων Πολυτεχνείου 13,

Διαβάστε περισσότερα

Ηλεκτρόλυση νερού ή ηλεκτρόλυση αραιού διαλύματος θειικού οξέος με ηλεκτρόδια λευκοχρύσου και με χρήση της συσκευής Hoffman.

Ηλεκτρόλυση νερού ή ηλεκτρόλυση αραιού διαλύματος θειικού οξέος με ηλεκτρόδια λευκοχρύσου και με χρήση της συσκευής Hoffman. Σύντομη περιγραφή του πειράματος Ηλεκτρόλυση νερού ή ηλεκτρόλυση αραιού διαλύματος θειικού οξέος με ηλεκτρόδια λευκοχρύσου και με χρήση της συσκευής Hoffman. Διδακτικοί στόχοι του πειράματος Στο τέλος

Διαβάστε περισσότερα

Ημερομηνία: Πέμπτη 12 Απριλίου 2018 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Ημερομηνία: Πέμπτη 12 Απριλίου 2018 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Ημερομηνία: Πέμπτη 12 Απριλίου 2018 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Στις ημιτελείς προτάσεις Α1 Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό

Διαβάστε περισσότερα

ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. ΚΕΦ.3.1: ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ (α)

ΧΗΜΕΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ. ΚΕΦ.3.1: ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ (α) ΚΕΦ.3.1: ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ (α ΧΗΜΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ είναι οι μεταβολές κατά τις οποίες από κάποια αρχικά σώματα (αντιδρώντα παράγονται νέα σώματα (προϊόντα. CO 2 O γλυκόζη (Φωτοσύνθεση Σάκχαρα αλκοόλη

Διαβάστε περισσότερα

ph< 8,2 : άχρωμη ph> 10 : ροζ-κόκκινη

ph< 8,2 : άχρωμη ph> 10 : ροζ-κόκκινη ΤΟΠΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΕΚΦΕ ΣΥΡΟΥ για το EUSO 2016 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΜΑΘΗΤΩΝ - ΧΗΜΕΙΑ Μαθητές: Σχολείο 1. 2. 3. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ 1. ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΟΞΕΟΣ ΚΑΙ ΠΟΙΟΤΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 2. ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΟΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

Αντιδράσεις οξείδωσης αναγωγής οργανικών ενώσεων.

Αντιδράσεις οξείδωσης αναγωγής οργανικών ενώσεων. Αντιδράσεις οξείδωσης αναγωγής οργανικών ενώσεων. Οξείδωση είναι η αύξηση του αριθμού οξείδωσης ατόμου ή ιόντος. Αναγωγή είναι η ελάττωση του αριθμού οξείδωσης ατόμου ή ιόντος. Στην οργανική οξείδωση είναι

Διαβάστε περισσότερα

2 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ. Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

2 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ. Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Στις ημιτελείς προτάσεις Α1 Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό

Διαβάστε περισσότερα

2 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ. Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

2 η ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ. Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: Α ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΧΗΜΕΙΑ Ημερομηνία: Σάββατο 4 Μαΐου 2019 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. Να βρεθεί η δομή των παρακάτω ατόμων: 23 11 Na, 40 20 Ca, 33 16 S, 127 53 I, 108

Διαβάστε περισσότερα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ A ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 16/04/ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5)

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ A ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 16/04/ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ A ΤΑΞΗ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΑΒΒΑΤΟ 16/04/2016 - ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ ΣΕΛΙΔΩΝ: ΠΕΝΤΕ (5) ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1. έως Α5. να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα

Διαβάστε περισσότερα

Χημεία Α ΓΕΛ 15 / 04 / 2018

Χημεία Α ΓΕΛ 15 / 04 / 2018 Α ΓΕΛ 15 / 04 / 2018 Χημεία ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α4 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: A1. Το χημικό στοιχείο Χ ανήκει

Διαβάστε περισσότερα

Ημερομηνία: Τρίτη 18 Απριλίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

Ημερομηνία: Τρίτη 18 Απριλίου 2017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΑΠΟ 10/04/017 ΕΩΣ /04/017 ΤΑΞΗ: ΜΑΘΗΜΑ: A ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ XHMEIA Ημερομηνία: Τρίτη 18 Απριλίου 017 Διάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Στις παρακάτω προτάσεις Α1 Α5 να επιλέξετε τη σωστή απάντηση.

Διαβάστε περισσότερα

XHMEIA ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

XHMEIA ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΜΑΘΗΜΑ XHMEIA ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΘΕΜΑ 1ο Για τις ερωτήσεις 1.1 1.4 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθµό της ερώτησης και δίπλα το γράµµα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. 1.1 Ποια από

Διαβάστε περισσότερα

Διακρίσεις ταυτοποιήσεις οργανικών ενώσεων.

Διακρίσεις ταυτοποιήσεις οργανικών ενώσεων. Διακρίσεις ταυτοποιήσεις οργανικών ενώσεων. Διάκριση μιας οργανικής ένωσης σημαίνει ότι δίνεται μια οργανική ένωση η οποία μπορεί να είναι η ένωση Α ή η ένωση Β και ζητείται να βρεθεί μια δοκιμασία (αντίδραση)

Διαβάστε περισσότερα

Χημικές Αντιδράσεις. Εισαγωγική Χημεία

Χημικές Αντιδράσεις. Εισαγωγική Χημεία Χημικές Αντιδράσεις Εισαγωγική Χημεία Κατηγορίες Χημικών Αντιδράσεων Πέντε κυρίως κατηγορίες: Σύνθεσης Διάσπασης Απλής αντικατάστασης Διπλής αντικατάστασης Καύσης Αντιδράσεις σύνθεσης Ένωση δύο ή περισσότερων

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ Επιμέλεια: Νίκος Δάκος ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΧΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έω ς και Α5 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα

Διαβάστε περισσότερα

panagiotisathanasopoulos.gr

panagiotisathanasopoulos.gr . Παναγιώτης Αθανασόπουλος Χηµικός ιδάκτωρ Παν. Πατρών. Οξειδοαναγωγή Παναγιώτης Αθανασόπουλος Χημικός, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών 95 Χηµικός ιδάκτωρ Παν. Πατρών 96 Χηµικός ιδάκτωρ Παν. Πατρών. Τι ονοµάζεται

Διαβάστε περισσότερα

Ογκομέτρηση ή τιτλοδότηση (titration) είναι η διεργασία του προσδιορισμού της συγκεντρωσης μιας ουσίας με μέτρηση της

Ογκομέτρηση ή τιτλοδότηση (titration) είναι η διεργασία του προσδιορισμού της συγκεντρωσης μιας ουσίας με μέτρηση της Ογκομέτρηση ή τιτλοδότηση (titration) είναι η διεργασία του προσδιορισμού της συγκεντρωσης μιας ουσίας με μέτρηση της ποσότητας ενός αντιδραστηρίου (τιτλοδότης, titrant), η οποία απαιτείται για ποσοτική

Διαβάστε περισσότερα

Ομάδα προσανατολισμού θετικών σπουδών

Ομάδα προσανατολισμού θετικών σπουδών Ανέστης Θεοδώρου ΧΗΜΕΙΑ Γ Λυκείου Ομάδα προσανατολισμού θετικών σπουδών ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗ ΝΕΑ Ι ΑΚΤΕΑ- ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ 15-16 Κεφάλαιο 1ο: ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ Ενότητα η Οξείδωση Αναγωγή Κυριότερα οξειδωτικά - αναγωγικά

Διαβάστε περισσότερα

Χημεία Α ΓΕΛ 15 / 04 / 2018

Χημεία Α ΓΕΛ 15 / 04 / 2018 Α ΓΕΛ 15 / 04 / 2018 Χημεία ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α4 να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση: A1. Το χημικό στοιχείο Χ ανήκει

Διαβάστε περισσότερα

3.5 Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής

3.5 Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής 3.5 Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής Αντίδραση σιδήρου με Cu 2+ (aq) Αριστερά: Ένα σιδερένιο καρφί και ένα διάλυμα θειικού χαλκού(ιι), το οποίο έχει χρώμα μπλε. Κέντρο: Ο Fe αντιδρά με Cu 2+ (aq) παρέχοντας

Διαβάστε περισσότερα

=Διορθώσεις και εντός-εκτός ύλης σχολικού βιβλίου=

=Διορθώσεις και εντός-εκτός ύλης σχολικού βιβλίου= =Διορθώσεις και εντός-εκτός ύλης σχολικού βιβλίου= Στις παρακάτω εικόνες, τα σκιασμένα πλαίσια υποδηλώνουν τις παραγράφους τού σχολικού βιβλίου που είναι ΕΚΤΟΣ ΥΛΗΣ. Σελίδα 11: Εκτός ύλης είναι η παράγραφος

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑ Στις χημικές ουσίες Ο 3, CO 2, H 2 O 2, OF 2 ο αριθμός οξείδωσης του οξυγόνου είναι αντίστοιχα:

ΘΕΜΑ Στις χημικές ουσίες Ο 3, CO 2, H 2 O 2, OF 2 ο αριθμός οξείδωσης του οξυγόνου είναι αντίστοιχα: Άνω Γλυφάδα 07/09/2017 ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ Μάθημα: ΧΗΜΕΙΑ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Καθηγητής/τρια: Αυγερινού Χρόνος: 3 ώρες Ονοματεπώνυμο: Τμήμα: Γ Κάθε Επιτυχία!!!!! ΘΕΜΑ 1 0 Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση σε κάθε μία από

Διαβάστε περισσότερα

Πράσινη και Βιώσιµη Χηµεία (Green and Sustainable Chemistry) Κωνσταντίνος Πούλος, Καθηγητής Οργανικής Χηµείας Τµήµα Χηµείας Πανεπιστηµίου Πατρών

Πράσινη και Βιώσιµη Χηµεία (Green and Sustainable Chemistry) Κωνσταντίνος Πούλος, Καθηγητής Οργανικής Χηµείας Τµήµα Χηµείας Πανεπιστηµίου Πατρών Το άρθρο αυτό δηµοσιεύτηκε στο πρώτο τεύχος του περιοδικού «Περιβάλλον 21» Πράσινη και Βιώσιµη Χηµεία (Green and Sustainable Chemistry) Κωνσταντίνος Πούλος, Καθηγητής Οργανικής Χηµείας Τµήµα Χηµείας Πανεπιστηµίου

Διαβάστε περισσότερα

2.4 Η γλώσσα της χημείας - Αριθμός οξείδωσης- Γραφή χημικών τύπων και εισαγωγή στην ονοματολογία των ενώσεων

2.4 Η γλώσσα της χημείας - Αριθμός οξείδωσης- Γραφή χημικών τύπων και εισαγωγή στην ονοματολογία των ενώσεων 2.4 Η γλώσσα της χημείας - Αριθμός οξείδωσης- Γραφή χημικών τύπων και εισαγωγή στην ονοματολογία των ενώσεων 12.1. Πόσες είναι οι γνωστές χημικές ενώσεις; Τουλάχιστον δέκα εκατομμύρια γνωστές ενώσεις και

Διαβάστε περισσότερα

ΓΑΛΒΑΝΙΚΑ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΑ ΚΕΛΙΑ

ΓΑΛΒΑΝΙΚΑ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΑ ΚΕΛΙΑ ΓΑΛΒΑΝΙΚΑ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΙΚΑ ΚΕΛΙΑ Σκοπός Εργαστηριακής Άσκησης Η κατανόηση του μηχανισμού λειτουργίας των γαλβανικών και ηλεκτρολυτικών κελιών καθώς και των εφαρμογών τους. Θεωρητικό Μέρος Όταν φέρουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 1 ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΘΕΜΑ Α Α.1 γ. Α.2 β. Α.3 β. Α.4 γ. A.5 α) Ορισμός σχολικού βιβλίου σελίδα 13. β) Ορισμός σχολικού βιβλίου σελίδα 122. ΘΕΜΑ Β B.1 α.

Διαβάστε περισσότερα

Κεφάλαιο 10 Βασικές Αρχές Οξειδοαναγωγής

Κεφάλαιο 10 Βασικές Αρχές Οξειδοαναγωγής Κεφάλαιο 10 Βασικές Αρχές Οξειδοαναγωγής Σύνοψη Οι αντιδράσεις οξειδοαναγωγής περιλαμβάνουν όλες τις αντιδράσεις στις οποίες υπάρχει μετακίνηση ηλεκτρονίων. Οι αντιδράσεις αυτές είναι το άθροισμα δυο επιμέρους

Διαβάστε περισσότερα

τα βιβλία των επιτυχιών

τα βιβλία των επιτυχιών Τα βιβλία των Εκδόσεων Πουκαμισάς συμπυκνώνουν την πολύχρονη διδακτική εμπειρία των συγγραφέων μας και αποτελούν το βασικό εκπαιδευτικό υλικό που χρησιμοποιούν οι μαθητές των φροντιστηρίων μας. Μέσα από

Διαβάστε περισσότερα

Λύση: Γράφουµε τη χηµική εξίσωση της οξειδοαναγωγικής αντίδρασης: 16HCl + 2KMnO MnCl 2. 5Cl 2

Λύση: Γράφουµε τη χηµική εξίσωση της οξειδοαναγωγικής αντίδρασης: 16HCl + 2KMnO MnCl 2. 5Cl 2 243 11 o Μεθοδολογία ασκήσεων οξειδοαναγωγής Α ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ Σε όλες τις ασκήσεις που αναφέρονται σε οξειδοαναγωγικές αντιδράσεις, απαραίτητη προϋπόθεση για την επίλυσή τους είναι η σωστή γραφή

Διαβάστε περισσότερα

Έκτη Διάλεξη Ονοματολογία

Έκτη Διάλεξη Ονοματολογία Έκτη Διάλεξη Ονοματολογία Α) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΜΕΤΑΛΛΑ Στοιχείο Σύμβολο Σθένος Νάτριο Να 1 Κάλιο Κ 1 Μαγνήσιο Mg 2 Ασβέστιο Ca 2 Σίδηρος Fe 2 ή 3 Χαλκός Cu 2 Ψευδάργυρος Zn 2 Λίθιο Li 1 Άργυρος

Διαβάστε περισσότερα

Περιβαλλοντική Γεωχημεία

Περιβαλλοντική Γεωχημεία Περιβαλλοντική Γεωχημεία Χ. Στουραϊτη 2018-2019 Ύλη 1. Γεωχημικά περιβάλλοντα και διαγράμματα Eh-pH (κεφ. 4, βιβλίο EBY) (Υπολογιστικές ασκήσεις) 2. Οργανικός άνθρακας και οργανική ύλη στο έδαφος (1 η

Διαβάστε περισσότερα

2.3 ΜΕΡΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός

2.3 ΜΕΡΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ. Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός 2.3 ΜΕΡΙΚΕΣ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΩΝ ΜΕΤΑΛΛΩΝ Επιμέλεια παρουσίασης Παναγιώτης Αθανασόπουλος Δρ - Χημικός Σκοπός του μαθήματος: Να επισημαίνουμε τη θέση των μετάλλων στον περιοδικό πίνακα των στοιχείων. Να αναφέρουμε

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ 2015-2016 1 Ο ΘΕΜΑ Α1. Για την ισορροπία : 22( g) O2( g) 2 H2 O( g), θ C ισχύει ότι K c =0,25. Για την ισορροπία: H2 O( g) 2( g) O2( g), θ C, ισχύει ότι:

Διαβάστε περισσότερα

ΜΕΡΟΣ Α: (μονάδες 4) Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δύο (2) μονάδες. Ερώτηση 1

ΜΕΡΟΣ Α: (μονάδες 4) Να απαντήσετε σε όλες τις ερωτήσεις. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται με δύο (2) μονάδες. Ερώτηση 1 ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΡΑΔΙΠΠΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2014-2015 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ 2015 ΜΑΘΗΜΑ: XHMEIA (20/100) ΤΑΞΗ: Γ Γυμνασίου ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 12/6/2015 ΧΡΟΝΟΣ: 2 Ώρες (Χημεία + Βιολογία) ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ Αριθμητικά:.

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ογκομετρήσεις καταβύθισης ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΔΥΣΔΙΑΛΥΤΟΥΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΕΣ Eτερογενείς ισορροπίες μεταξύ δυσδιάλυτων ηλεκτρολυτών και των

Διαβάστε περισσότερα

Ομάδα προσανατολισμού θετικών σπουδών

Ομάδα προσανατολισμού θετικών σπουδών Ανέστης Θεοδώρου ΧΗΜΕΙΑ Γ Λυκείου Ομάδα προσανατολισμού θετικών σπουδών ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΗ ΝΕΑ Ι ΑΚΤΕΑ- ΕΞΕΤΑΣΤΕΑ ΥΛΗ 2015-16 : : : 3 : ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1o: ΟΞΕΙΔΟΑΝΑΓΩΓΗ Γνωρίζουμε ότι σε κάθε ανόργανη ένωση διακρίνουμε

Διαβάστε περισσότερα

Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής

Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής Αντιδράσεις οξειδοαναγωγής Οι αντιδράσεις κατά τις οποίες μεταφέρονται ηλεκτρόνια ανάμεσα σε χημικές οντότητες ή αλλιώς οι αντιδράσεις κατά τις οποίες τα άτομα αλλάζουν αριθμό οξείδωσης. Η έννοια του αριθμού

Διαβάστε περισσότερα

Διαγώνισμα Χημείας Α Λυκείου Οξέα Βάσεις Αλατα, και Χημικές αντιδράσεις. Θέμα 1 ο...

Διαγώνισμα Χημείας Α Λυκείου Οξέα Βάσεις Αλατα, και Χημικές αντιδράσεις. Θέμα 1 ο... Διαγώνισμα Χημείας Α Λυκείου Οξέα Βάσεις Αλατα, και Χημικές αντιδράσεις. Θέμα 1 ο.... Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση σε καθεμία από τις επόμενες ερωτήσεις, 1.1. Από τις ενώσεις: HCl, H 2 O, NH 3, H 2 SO

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΣΤ 30 ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΧΗΜΕΙΑΣ

ΤΕΣΤ 30 ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΧΗΜΕΙΑΣ ΤΕΣΤ 30 ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΓΝΩΣΤΙΚΟΥ ΧΗΜΕΙΑΣ ο αριθμός Avogadro, N A, L = 6,022 10 23 mol -1 η σταθερά Faraday, F = 96 487 C mol -1 σταθερά αερίων R = 8,314 510 (70) J K -1 mol -1 = 0,082 L atm mol -1 K -1 μοριακός

Διαβάστε περισσότερα

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΑΣ ΦΥΛΑΞΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ: 2013-14 ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΟΥΝΙΟΥ ΤΑΞΗ :Γ ΜΑΘΗΜΑ : ΧΗΜΕΙΑ ΒΑΘΜΟΣ:.. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ : 04/06/14 ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 2 ΩΡΕΣ (Βιολογία Χημεία) Αριθμός σελίδων γραπτού:7

Διαβάστε περισσότερα

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΩΤΕΡΗΣ ΚΑΙ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΑΓΚΥΠΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2015 Μάθημα: Χημεία Ημερομηνία και ώρα εξέτασης: Πέμπτη, 28 Μαΐου, 2015 8:00 11:00

Διαβάστε περισσότερα

Ποιοτική ανάλυση ιόντων 1 ο Πείραμα

Ποιοτική ανάλυση ιόντων 1 ο Πείραμα Εισαγωγή Ποιοτική ανάλυση ιόντων 1 ο Πείραμα Η ρύπανση του υδροφόρου ορίζοντα και των εδαφών από βιομηχανικά απόβλητα είναι ένα από τα καίρια περιβαλλοντικά προβλήματα της εποχής μας. Ειδικά η απόρριψη

Διαβάστε περισσότερα

ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Για τη Β τάξη Λυκείου ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ

ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Για τη Β τάξη Λυκείου ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2013 Για τη Β τάξη Λυκείου ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ Α Ερώτηση 1 (5 μονάδες) (α): (ιν), (β): (ιιι), (γ): (ι), (δ): (ιι) (4x0,5= μ. 2) Μεταξύ των μορίων του ΗF αναπτύσσονται

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΕΤΩΝ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΕΤΩΝ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΑ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΕΤΩΝ ΜΕ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ 1 ο 1. Η ένωση µε µοριακό τύπο C 6 H 6 ανήκει: 2. Η ένωση µε µοριακό τύπο C 11 H 20 ανήκει: 3. Η ένωση µε µοριακό τύπο C 10 H 20 ανήκει: 4. Η ένωση

Διαβάστε περισσότερα

Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ. Ηµεροµηνία: Τρίτη 5 Ιανουαρίου 2016 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ. Ηµεροµηνία: Τρίτη 5 Ιανουαρίου 2016 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΑΞΗ: Γ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΣ: ΘΕΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ Ηµεροµηνία: Τρίτη 5 Ιανουαρίου 06 ιάρκεια Εξέτασης: 3 ώρες ΘΕΜΑ Α Α.. γ Α.. β Α.3. γ Α.4. γ Α.5. α ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ Α.6.. Σ. Λ (Σύµφωνα

Διαβάστε περισσότερα

Φυσική Χημεία ΙΙ. Ηλεκτροχημικά στοιχεία. Κεφ.1 Ηλεκτροδιαλυτική τάση. Σημειώσεις για το μάθημα. Ευκλείδου Τ. Παναγιώτου Σ. Γιαννακουδάκης Π.

Φυσική Χημεία ΙΙ. Ηλεκτροχημικά στοιχεία. Κεφ.1 Ηλεκτροδιαλυτική τάση. Σημειώσεις για το μάθημα. Ευκλείδου Τ. Παναγιώτου Σ. Γιαννακουδάκης Π. Σημειώσεις για το μάθημα Φυσική Χημεία ΙΙ Ηλεκτροχημικά στοιχεία Κεφ.1 Ηλεκτροδιαλυτική τάση Ευκλείδου Τ. Παναγιώτου Σ. Γιαννακουδάκης Π. Τμήμα Χημείας ΑΠΘ 1. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΗΛΕΚΤΡΟΔΙΑΛΥΤΙΚΗ ΤΑΣΗ 1.1 των µετάλλων

Διαβάστε περισσότερα