Εργαστήριο Βιοχημείας
|
|
- Περσεύς Φιλιππίδης
- 7 χρόνια πριν
- Προβολές:
Transcript
1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εργαστήριο Βιοχημείας Απομόνωση της όξινης φωσφατάσης από σπέραματα σίτου Διδάσκοντες: Αναπλ. Καθ. A. E. Κούκκου, Καθ. M. E. Λέκκα, Αναπλ. Καθ. Ε. Πάνου, Καθ. Ε. Παπαμιχαήλ, Καθ. Α. Τσελέπης, Καθ. Δ. Τσουκάτος
2 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.
3 77 ΑΣΚΗΣΗ 6 και 7 ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΣ ΟΞΙΝΗΣ ΦΩΣΦΑΤΑΣΗΣ ΑΠΟ ΣΠΕΡΜΑΤΑ ΣΙΤΟΥ 1. Γενικό μέρος: Μέθοδοι απομόνωσης και καθαρισμού ενζύμων 2. Πειραματικό μέρος Α. Απομόνωση όξινης φωσφατάσης από σπέρματα σίτου (Άσκηση 6). Β. Προσδιορισμός δραστικότητας του ενζύμου (Άσκηση 7). Γ. Προσδιορισμός πρωτεΐνης με τη μέθοδο της διουρίας (Άσκηση 7). 3. Βιβλιογραφία
4 78
5 79 1. ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ: ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΕΝΖΥΜΩΝ Κλασματική καθίζηση με άλατα Κλασματική καθίζηση με οργανικούς διαλύτες Κλασματική προσρόφηση Χρωματογραφία στήλης 2. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Α. ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΟΞΙΝΗΣ ΦΩΣΦΑΤΑΣΗΣ ΑΠΟ ΣΠΕΡΜΑΤΑ ΣΙΤΟΥ Εισαγωγή Διαδικασία καθαρισμού α. Εκχύλιση του ενζύμου β. Κλασματική καταβύθιση με (ΝΗ 4 ) 2 SO 4 και θερμική κλασμάτωση γ. Συμπύκνωση του ενζύμου με (ΝΗ 4 ) 2 SO 4. δ. Καθαρισμός με χρωματογραφία στήλης (Sephadex G-100). Β. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΝΖΥΜΟΥ Γ. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΩΤΕΪΝΗΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΔΙΟΥΡΙΑΣ 1. ΓΕΝΙΚΟ ΜΕΡΟΣ: ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΜΟΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΚΑΘΑΡΙΣΜΟΥ ΕΝΖΥΜΩΝ Επειδή τα ένζυμα μέσα στα κύτταρα βρίσκονται σε σύμπλοκη κατάσταση με άλλα ένζυμα ή ανενεργές πρωτεΐνες, νουκλεϊνικά οξέα, πολυσακχαρίτες ή λιποειδή, θα πρέπει για να μελετηθούν προηγουμένως να υποστούν ένα κατάλληλο καθαρισμό. Όταν μιλάμε για καθαρισμό ενζύμων δίνουμε ιδιαίτερη σημασία στην αρχική πηγή από την οποία πρόκειται να απομονώσουμε το ένζυμο. Η μέθοδος αρχικής απομόνωσης από τη πηγή αυτή (π.χ. μια φυγοκέντρηση) δίνει συνήθως ένα υπολογίσιμο βαθμό καθαρισμού. Παράγοντες με ιδιαίτερη σημασία σε ένα τέτοιο διαχωρισμό είναι το ph του διαλύματος και η συνολική συγκέντρωση της πρωτείνης, που όταν είναι σχετικά μικρή διευκολύνει το διαχωρισμό, αλλά προκαλεί μηχανικές δυσχέρειες και παράλληλα αυξάνει τον κίνδυνο της μετουσίωσης. Κατάλληλη συγκέντρωση θεωρείται η συγκέντρωση της
6 80 τάξης του 1%. Μερικές από τις μάλλον ειδικές μεθόδους καταβύθισης των ανεπιθύμητων πρωτεϊνών, στα πρώτα κυρίως στάδια του καθαρισμού, είναι οι ακόλουθες: α) Προσθήκη ιόντων βαρέων μετάλλων ή ανιονικών συμπλόκων, που μεταβάλλουν το ισοηλεκτρικό σημείο των πρωτεϊνών αλλάζοντας το φορτίο τους. β) Προσθήκη αρνητικών ιόντων μεγάλου μοριακού βάρους (τριχλωροξικό, φωσφοβολφραμικό, σουλφοσαλικυλικό οξύ), που αντιδρούν ισχυρά με τις πρωτεΐνες και προκαλούν αύξηση της οξύτητας και περιορισμό της διαλυτότητας τους. γ) Προσθήκη πολυηλεκτρολυτών, ήπιων σχετικά αντιδραστηρίων για την καταβύθιση πρωτεϊνών, που αλλάζουν το ισοηλεκτρικό σημείο τους σχηματίζοντας μαζί τους αλατοειδείς δεσμούς. δ) Προσθήκη απορρυπαντικών, με περιορισμένη όμως εφαρμογή στον καθαρισμό ενζύμων. Η δράση τους χαρακτηρίζεται από ισχυρή σύνδεση με το λιπόφιλο τμήμα της πρωτεΐνης, μοιάζει δηλαδή με όξινη μετουσίωση. ε) Κλασματική μετουσίωση με θέρμανση, που εφαρμόζεται στην περίπτωση σχετικά σταθερού ενζύμου. Στηρίζεται στη θέρμανση του διαλύματος για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα σε θερμοκρασία μικρότερη από τη θερμοκρασία καταστροφής του ενζύμου, που μας ενδιαφέρει. Με τον τρόπο αυτό καταστρέφεται μεγάλος αριθμός άλλων πρωτεϊνών, που απομακρύνονται με φυγοκέντρηση. Οι πιο συνηθισμένες όμως τεχνικές είναι η κλασματική καθίζηση με μεταβολή του ph ή της ιοντικής ισχύος, με προσθήκη διαλύτη, με κλασματική προσρόφηση ή με χρωματογραφία στήλης. Κλασματική καθίζηση με άλατα Η παρουσία μικρής συγκέντρωσης ιόντων αυξάνει τη διαλυτότητα των πρωτεϊνών καθώς τα αντισταθμιστικά ιόντα τοποθετούνται ανάμεσα στα μόρια των πρωτεϊνών και παρεμποδίζουν έτσι τη μεταξύ τους αλληλεπίδραση, αντιδρώντας και τα ίδια με τις πρωτεΐνες (Salting-in). Αντίθετα σε μεγάλες συγκεντρώσεις τα ιόντα ελαττώνουν τη διαλυτότητα με εξαλάτωση (salting-out) που ποσοτικά εκφράζεται από τη σχέση: λογ S = b k s Γ/2 όπου: S είναι η διαλυτότητα της πρωτεΐνης, Γ/2 είναι η ιοντική ισχύ του διαλύματος (Γ/2 = 1/2 (m z 2 )), m και z, η γραμμομοριακότητα και το σθένος του κάθε ιόντος, Κ s είναι σταθερά εξαρτώμενη από τη φύση του άλατος (σταθερά εξαλάτωσης) και b σταθερά εξαρτώμενη από το ph και τη θερμοκρασία του διαλύματος. Έχει βρεθεί ότι η δύναμη εξαλάτωσης αυξάνεται με τη σειρά Li +, K +, Na +, ενώ από τα
7 81 ανιόντα σε όξινο διάλυμα αυξάνεται με τη σειρά κιτρικά, οξικά, σε ουδέτερο διάλυμα με τη σειρά P 2 O 7, B 4 O 7, PO 4, CNS, HCO 3, CI. Καταλληλότερο απ όλα τα άλατα για κλασμάτωση έχει αποδειχθεί το θειϊκό αμμώνιο και αυτό οφείλεται αφενός μεν στην μεγάλη του διαλυτότητα στο νερό, αφετέρου δε στο ότι σαν άλας ισχυρού δισθενούς οξέος με ασθενή βάση δημιουργεί μεγάλη ιοντική ισχύ και έχει μερικώς όξινο χαρακτήρα. Το θειϊκό αμμώνιο μπορεί να προστεθεί στο διάλυμα των πρωτεϊνών, που πρόκειται να διαχωριστούν, με τρεις διαφορετικούς τρόπους: α) σαν στερεό. Η μέθοδος αυτή πλεονεκτεί στο ότι διατηρεί μικρό τον όγκο του διαλύματος. β) Με τη μορφή κεκορεσμένου διαλύματος, και γ) με διαπίδυση μέσα από ημιπερατή μεμβράνη κυτταρίνης. Η τρίτη μέθοδος είναι η πιο αποτελεσματική. Συνήθως στη μεμβράνη τοποθετείται το διάλυμα των πρωτεϊνών και αυξάνεται βαθμιαία η συγκέντρωση του (NH 4 ) 2 SO 4 στο εξωτερικό διάλυμα. Επειδή, στην περίπτωση καθίζησης με (NH 4 ) 2 SO 4 ακόμη και τα καθαρά παρασκευάσματα εμφανίζονται ελαφρώς όξινα, στη διάρκεια μιας τέτοιας κατεργασίας δίνεται μεγάλη σημασία στον έλεγχο του ph. Μια προκαταρκτική άλλωστε ρύθμιση του ph μπορεί να απομακρύνει από το διάλυμα τις ανεπιθύμητες νουκλεοπρωτεΐνες και άλλα ανάλογα συστατικά. Κλασματική καθίζηση με Οργανικούς διαλύτες Η καταβύθιση των πρωτεϊνών με προσθήκη οργανικών διαλυτών σε υδατικά διαλύματα τους, οφείλεται στη μείωση της διηλεκτρικής σταθεράς του μέσου, που προκαλεί έτσι αύξηση των ελκτικών δυνάμεων ανάμεσα στα μόρια των πρωτεϊνών και επομένως ελάττωση της διαλυτότητας τους. Παράλληλα όμως ο οργανισμός διαλύτης δρα και απευθείας σαν διαλύτης και όταν είναι διαλυτός στο νερό, το υποκαθιστά γύρω από τις πρωτεΐνες προκαλώντας τους έτσι αφυδάτωση. Επειδή οι οργανικοί διαλύτες έχουν την τάση να μετουσιώνουν τις πρωτεΐνες, χρησιμοποιούνται σε χαμηλές θερμοκρασίες, που έχουν παράλληλα το πλεονέκτημα να ελαττώνουν ακόμα περισσότερο τη διαλυτότητα των πρωτεϊνών. Διαλύτες που αυξάνουν τη διηλεκτρική σταθερά (διμεθυλοφορμαμίδιο, διμεθυλοσουλφοξείδιο), αυξάνουν τη διαλυτότητα και δρουν προστατευτικά ενάντια στην οριστική μετουσίωση. Οι οργανικοί διαλύτες που κυρίως χρησιμοποιούνται για την καθίζηση των πρωτεϊνών είναι: η αιθανόλη, η μεθανόλη, η ακετόνη, ο αιθέρας, η διοξάνη και το τετραϋδροφουράνιο.
8 82 Κλασματική προσρόφηση Η κλασματική προσρόφηση μπορεί να εφαρμοστεί με δύο διαφορετικούς τρόπους. α) Αν το ένζυμο που μας ενδιαφέρει, μπορεί να προσροφηθεί στο προσροφητικό μέσο που χρησιμοποιούμε, τότε είναι αυτό που απομακρύνεται από το διάλυμα για να ανακτηθεί στη συνέχεια με εκχύλιση ή έκλουση (θετική προσρόφηση). Στην περίπτωση αυτή χρησιμοποιείται η ελάχιστη δυνατή ποσότητα προσροφητού που να μπορεί όμως να δεσμεύει το 80% του ενζύμου. β) Αν το ένζυμο δεν προσροφάται, τότε απομακρύνονται με προσρόφηση άλλα συστατικά του διαλύματος (αρνητική προσρόφηση). Στην περίπτωση αυτή, χρησιμοποιείται η μέγιστη δυνατή ποσότητα προσροφητού. Για τις προσροφήσεις αυτές χρησιμοποιούνται κυρίως πηκτή φωσφορικού ασβεστίου και πηκτή αλουμίνας, συνήθως σε ελαφρά όξινο ph (5-6), χαμηλή συγκέντρωση ηλεκτρολύτη στο διάλυμα και χαμηλή θερμοκρασία. Το διαχωρισμό επηρεάζουν ακόμα η αρχική συγκέντρωση του ενζύμου στο διάλυμα και ο λόγος πηκτή/ένζυμο. Για την έκλουση των προσροφημένων ενζύμων χρησιμοποιούνται (NH 4 ) 2 SO 4, πυροφωσφορικό οξύ, φωσφορικό οξύ, (NH 4 ) 2 SO 4, ρυθμιστικά διαλύματα βορικών (ph = 8,5-10,2), όξινο ανθρακικό νάτριο, 80% γλυκερίνη. Η μέθοδος παρουσιάζει τα πλεονεκτήματα της ταχύτητας (αρκούν 10-15min επαφής με τον προσροφητή) και της απομόνωσης του ενζύμου σε ένα ή δύο μόνο κλάσματα. Χρωματογραφία στήλης Ο καθαρισμός ενζύμων με χρωματογραφία στήλης στηρίζεται ανάλογα με την περίπτωση σε φαινόμενα είτε προσρόφησης ιοντανταλλαγής είτε κατανομής είτε, τέλος σε μια διαδικασία μοριακής διήθησης. 1. Στην περίπτωση της προσρόφησης χρησιμοποιούνται ειδικές μορφές φωσφορικού ασβεστίου και συγκεκριμένα μίγματα φωσφορικού ασβεστίου με Super-Cel ή κυτταρίνη ή φωσφορικό ασβέστιο, που με κατάλληλη κατεργασία έχει μετατραπεί σε μικροκρυσταλλικό υδροξυαπατίτη και δεν χρειάζεται έτσι ανάμειξη με άλλο κοκκώδες υλικό πριν να τοποθετηθεί στη στήλη. 2. Στην περίπτωση της ιοντανταλλαγής χρησιμοποιείται σειρά ασθενών ιοντανταλλακτικών ρητινών, όπως η Amberlite IRC-50 και ορισμένα παράγωγά της κυτταρίνης και συγκεκριμένα η διαιθυλαμινοαιθυλο-κυτταρίνη (DEAE-Cellulose) και η καρβοξυμεθυλο-κυτταρίνη. 3. Η χρωματογραφία κατανομής των πρωτεϊνών στηρίζεται στην ιδιότητα μερικών γλυκολαιθέρων να σχηματίζουν διφασικά συστήματα κατάλληλα για το διαχωρισμό
9 83 πρωτεϊνών με υδατικά διαλύματα αλάτων (K 2 HPO 4, NaH 2 PO 4, (NH 4 ) 2 SO 4 κλπ), που διαλύονται μεν στο Η 2 Ο όχι όμως και στον οργανικό διαλύτη. Οι οργανικές φάσεις των συστημάτων αυτών συγκρατούνται από ένα κατάλληλο προσροφητικό υλικό (Hyflo Super Cel, Celite 545, συνθετικό πυριτικό ασβέστιο κλπ.) και αποτελούν συνήθως τη στατική φάση του συστήματος. 4. Μοριακή διήθηση Η τεχνική του καθαρισμού ενζύμων με μοριακή διήθηση βασίζεται στην χρησιμοποίηση υλικών που διογκώνονται στο νερό και σχηματίζουν πηκτές με πόρους διαφόρων μεγεθών. Όταν χρησιμοποιηθεί ένα τέτοιο υλικό στη χρωματογραφική στήλη, μόρια που λόγω μεγέθους δεν μπορούν να εισχωρήσουν στους πόρους των σωματιδίων της πηκτής κυκλοφορούν μόνο στην «κινούμενη» φάση της στήλης και εκλύονται πρώτα. Τα μικρότερα μόρια όμως μπορούν να εισχωρήσουν στους πόρους των σωματιδίων της πηκτής, (κυκλοφορούν δηλαδή και στη «στατική» και στην «κινούμενη» φάση της στήλης), οπότε συγκρατούνται λιγότερο ή περισσότερο με το μέγεθος και το σχήμα τους, με αποτέλεσμα να επιβραδύνεται η κίνηση τους προς τα κάτω και να εκλούονται τόσο αργότερα, όσο μικρότερο είναι το μοριακό τους βάρος. Για τον καθαρισμό ενζύμων με μοριακή διήθηση χρησιμοποιούνται στήλες κυρίως από Sephadex διαφόρων τύπων (G G-200), αλλά και στήλες πηκτής πολυακρυλαμιδίου (Bio-Gel P-2... P-300), άγαρ, αγαρόζης (sagavac, sepharose, Bio-Gel A Gelarose), πορώδους γυαλιού (Bio-Glas) κλπ. Το Sephadex είναι πολυσακχαρίτης που προέρχεται από επίδραση σε αλκαλικό περιβάλλον επιχλωρυδρίνης σε πολυμερές της γλυκόζης, με αποτέλεσμα τη δημιουργία γεφυρών γλυκερίνης, ενωμένων με τα πολυμερή με αιθερικούς δεσμούς.
10 84 Επειδή περιέχει υδροξυλομάδες είναι ισχυρά υδρόφιλο και σχηματίζει εύκολα πηκτή, αδιάλυτη στο νερό και σε διαλύματα αλάτων και είναι σταθερή απέναντι σε βάσεις και ασθενή οξέα. Σημαντικό είναι ακόμα το ότι είναι ουδέτερη (δεν περιέχει καρβοξυλομάδες) και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τον διαχωρισμό ανιονικών, κατιονικών ή μη ιονικών ουσιών. Κάθε ουσία, που περνά από τη στήλη Sephadex, κατανέμεται ανάμεσα στη «στατική» (νερό που συγκρατείται στους πόρους της πηκτής με όγκο Vi) και την «κινούμενη» φάση (νερό έξω από την πηκτή, με όγκο V 0 ) της στήλης, σύμφωνα με ένα συντελεστή κατανομής Kd που είναι συνάρτηση του μοριακού βάρους της ουσίας. Αν Vt είναι ο συνολικός όγκος της στήλης του μοριακού βάρους της ουσίας τότε Vt = Vi + Vo + Vg. Το Vo ονομάζεται νεκρός όγκος της στήλης (void volume) και είναι ο όγκος που μπορεί να απομακρύνει τελείως από τη στήλη την ουσία εκείνη που δεν συγκρατείται καθόλου από την πηκτή. Αν Vo είναι ο όγκος που απαιτείται για την απομάκρυνση μιας ουσίας από τη στήλη (όγκος έκλουσης της ουσίας), τότε Ve = Vo + Kd. Vi και Kd = Ve Vo Vi Το Kd μπορεί να θεωρεί ότι παίρνει τιμές από μηδέν (όταν Ve = Vo) μέχρι 1 όταν η ουσία έχει τόσο μοριακό βάρος ώστε να κυκλοφορεί ελεύθερα ανάμεσα στη στατική και
11 85 την κινούμενη φάση. Στην πράξη το Kd μπορεί να πάρει τιμές μέχρι 0,8 επειδή ένα μέρος του συγκρατημένου στην πηκτή νερού χρησιμοποιείται για εφυδάτωση. 2. ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ Α. ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΟΞΙΝΗΣ ΦΩΣΦΑΤΑΣΗΣ ΑΠΟ ΣΠΕΡΜΑΤΑ ΣΙΤΟΥ. Εισαγωγή: Οι φωσφατάσες (φωσφοϋδρολάσες ορθοφωσφορικών μονοστέρων) έχουν απομονωθεί από κύτταρα βακτηρίων αλλά και από ζωικούς και φυτικούς ιστούς. Αν και είναι υδρολάσες δείχνουν σχετικά υψηλή εξειδίκευση. Επίσης καταλύουν και αντιδράσεις τρανσφωσφορυλίωσης. Με το ίδιο συστηματικό όνομα, αλλά με διαφορετικό EC (κωδικό) και διαφορετικό κοινό όνομα, υπάρχουν δύο ένζυμα. Η EC (αλκαλική φωσφατάση) και η EC (όξινη φωσφατάση). Δρουν σε διαφορετικές περιοχές βέλτιστου ph. Σε ph = 8 ως 9, η πρώτη και ph = 4 ως 6 η δεύτερη. Καμιά όμως δεν καταλύει την υδρόλυση φωσφοδιεστέρων. Τα σπέρματα σίτου είναι μια πλούσια και «εύκολη» πηγή της όξινης φωσφατάσης. Διαδικασία καθαρισμού Όλα τα στάδια πρέπει να εκτελεστούν από 0 εώς 4 ο C εκτός αν έχουν καθοριστεί διαφορετικά. α. Εκχύλιση του ενζύμου. Σε 30ml κρύου νερού προσθέτουμε 15g κοπανισμένα σπέρματα σίτου (μοιρασμένα σε δύο σωλήνες), ανακατεύουμε το μίγμα μέχρι να γίνει ομοιόμορφο αιώρημα και το αφήνουμε για 15 λεπτά αναδεύοντας περιοδικά. Κατόπιν φυγοκεντρούμε το μίγμα για 10 λεπτά σε 5500xg, παίρνουμε το υπερκείμενο υγρό και μετράμε τον όγκο του (κλάσμα Ι). β. Κλασματική καταβύθιση με (NH 4 ) 2 SO 4 και θερμική κλασμάτωση. Προσθέτουμε 0,2 ml MnCl 2 1M σε κάθε 10ml του προηγούμενου διαλύματος, φυγοκεντρούμε για 10 λεπτά στα 5500xg και μετράμε τον όγκο του υπερκείμενου υγρού (απορρίπτουμε το ίζημα). Μεταφέρουμε το υπερκείμενο υγρό σε ένα ποτήρι (π.χ. 100 ml) μέσα σε πάγο, προσθέτουμε 5,4 ml κρύου κεκορεσμένου διαλύματος (NH 4 ) 2 SO 4 (ph = 5,5 ) για κάθε 10 ml του διαλύματος και αναδεύουμε για 10 λεπτά. Κατόπιν φυγοκεντρούμε το μίγμα για
12 86 10 λεπτά σε 5500xg και παίρνουμε το υπερκείμενο υγρό. Σ αυτό προσθέτουμε με ανάδευση 7,9ml κορεσμένου διαλύματος (NH 4 ) 2 SO 4 για κάθε 10ml όγκου του υπερκείμενου υγρού της πρώτης φυγοκέντρησης. Τοποθετούμε το μίγμα σε λουτρό νερού θερμοκρασίας 65 ο - 70 ο C, αναδεύοντας συνέχεια. Όταν η θερμοκρασία του μίγματος φτάσει τους 60 ο C, διατηρούμε το μίγμα σ αυτή τη θερμοκρασία για 2 λεπτά ακριβώς. Στη συνέχεια τοποθετούμε το μίγμα σε λουτρό πάγου και το αναδεύουμε μέχρι να φτάσει η θερμοκρασία τους 5 ο C. Φυγοκεντρούμε το μίγμα για 10 λεπτά σε 5500xg, παίρνουμε το ίζημα και το επανααιωρούμε σε ένα όγκο κρύου νερού τόσο όσο το 1/3 του όγκου του υπερκείμενου υγρού της πρώτης φυγοκέντρησης. Φυγοκεντρούμε το θολό αιώρημα για 15 λεπτά σε 10000xg και παίρνουμε το υπερκείμενο υγρό το οποίο φυλάσσεται παγωμένο (κλάσμα ΙΙ). Σαν γενικός κανόνας στην εκχύλιση ενζύμων θεωρείται ότι κανένα κλάσμα δεν πετάγεται πριν αποδειχθεί η δραστικότητά του. γ. Συμπύκνωση του ενζύμου με (NH 4 ) 2 SO 4 Εάν ο όγκος του κλάσματος ΙΙ είναι μεγάλος πρέπει να συμπυκνωθεί πριν τον καθαρισμό με χρωματογραφία Sephadex. Το (NH 4 ) 2 SO 4 καταβυθίζει ποσοτικά το ένζυμο ακόμη και σε αραιή συγκέντρωση πρωτεΐνης στο κλάσμα. Για κάθε λοιπόν 10ml του κλάσματος ΙΙ προσθέτουμε με ανάδευση 4 g στερεού (NH 4 ) 2 SO 4. Μετά από ανάδευση 10 λεπτών φυγοκεντρούμε το αιώρημα για 10 λεπτά σε 10000xg. Παίρνουμε το ίζημα και το επαναδιαλύουμε σε 1ml διαλύματος (NH 4 ) 2 SO 4 0,2Μ περιέχοντος 1mM EDTA και ph = 5,8. Απομακρύνουμε τα αδιάλυτα συστατικά με φυγοκέντρηση για 10 λεπτά σε 10000xg και παίρνουμε το υπερκείμενο υγρό το οποίο το φυλάσσουμε στην κατάψυξη. δ. Καθαρισμός με χρωματογραφία στήλης (Sephadex G-100) Η όξινη φωσφατάση είναι σχεδόν σταθερή στη θερμοκρασία, ιδίως με την παρουσία (NH 4 ) 2 SO 4. Έτσι ο καθαρισμός της με χρωματογραφική στήλη Sephadex μπορεί να γίνει στη θερμοκρασία δωματίου χωρίς να χάσει δραστικότητα οφειλόμενη σε θερμική απενεργοποίηση. Γεμίζουμε μια στήλη 2,5 x 35cm με Sephadex G-100*, την εξισορροπούμε με 0,2 (NH 4 ) 2 SO 4 περιέχοντος 1mM EDTA (ph = 5,8). Αφήνουμε το διάλυμα (NH 4 ) 2 SO 4 - EDTA να περάσει στη στήλη μέχρι η κορυφή της να είναι σχεδόν στεγνή. ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν αφήνουμε τη στήλη να στεγνώσει Κατόπιν προσθέτουμε αργά και προσεκτικά το διάλυμα του ενζύμου στην κορυφή της
13 87 στήλης και το αφήνουμε να προχωρήσει στη στήλη. Προσθέτουμε προστατευτική στοιβάδα 5ml διαλύματος (NH 4 ) 2 SO 4 -EDTA στην κορυφή της στήλης αφήνοντάς το και πάλι να προχωρήσει στη στήλη. Τέλος γεμίζουμε τη στήλη με διάλυμα (NH 4 ) 2 SO 4 -EDTA και την συνδέουμε με μια δεξαμενή που περιέχει επίσης διάλυμα (NH 4 ) 2 SO 4 - EDTA. Για τη στήλη αυτού του μεγέθους μαζεύουμε 20 κλάσματα των 5ml στα οποία μπορούμε να προσδιορίσουμε τη συγκέντρωση της πρωτεΐνης είτε με τη μέθοδο της διουρίας είτε με τη μέθοδο των Warburg-Christian. Επίσης μπορούμε να προσδιορίσουμε τη δραστικότητα του ενζύμου σε όλα τα κλάσματα ή σε μερικά από αυτά οπότε βλέπουμε σε ποιά κλάσματα εκλούεται το ένζυμο. Στη συνέχεια συγκεντρώνουμε τα κλάσματα που περιέχουν το ένζυμο και προσδιορίζουμε πάλι σ αυτά δραστικότητα του ενζύμου και συγκέντρωση πρωτεΐνης. Β. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΔΡΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΟΥ ΕΝΖΥΜΟΥ Αρχή της μεθόδου Η μέθοδος στηρίζεται στην υδρόλυση του π-νιτρο-φαινυλο-φωσφορικού νατρίου (SNPP) παρουσία όξινης φωσφατάσης από σπέρματα σίτου και στον φωτομετρικό προσδιορισμό της π-νιτρο-φαινόλης που ελευθερώνεται από την αντίδραση. Σε αλκαλικό περιβάλλον το έγχρωμο ιόν της π-νιτρο-φαινόλης, έχει μέγιστο απορρόφησης στα 405nm. όξινη φωσφατάση Αντιδραστήρια α. Ρυθμιστικό διάλυμα κιτρικού νατρίου 0,05Μ ph 4,8: Διαλύονται 7,35gr κιτρικού νατρίου σε 400ml νερό, ρυθμίζεται το ph στα 4,8 με προσθήκη 1Ν NaOH (έλεγχος με πεχάμετρο) και αραιώνεται ο όγκος στα 500ml. Ξαναελέγχεται το ph του τελικού διαλύματος. β. Διάλυμα π-νιτρο-φαινυλο-φωσφορικού νατρίου 0,006Μ: Διαλύονται 0,1578 gr
14 88 SNPP σε 100ml νερού. γ. Διάλυμα καυστικού νατρίου 0,1Μ: Διαλύονται 2gr NaOH σε 500ml νερού. Προσδιορισμός Παίρνουμε δύο δοκιμαστικούς σωλήνες προσθέτουμε στον καθένα από 1ml διαλύματος SNPP 0,006M, 1ml ρυθμιστικό διάλυμα κιτρικών και αφού τους αφήσουμε 5min στους 37 ο C για εξισορρόπηση, προσθέτουμε στον ένα 0.1ml (+ 0,9ml H 2 O) διαλύματος ενζύμου και στον άλλο 1ml νερού (τυφλό). Ύστερα από παραμονή 15 λεπτών στους 37 ο C προσθέτουμε από 3ml NaOH 0,1N. Μετρούμε την οπτική πυκνότητα στα 405nm, και από την πρότυπη καμπύλη υπολογίζουμε τα moles της νιτροφαινόλης που σχηματίστηκαν και επομένως το ποσό του υποστρώματος που υδρολύθηκε. Υπολογίζουμε την ταχύτητα της αντιδράσεως (μmoles υποστρώματος που υδρολύθηκε/min/mg ενζύμου). Γ. ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΠΡΩΤΕΪΝΗΣ ΜΕ ΤΗ ΜΕΘΟΔΟ ΤΗΣ ΔΙΟΥΡΙΑΣ Αρχή της μεθόδου Ο ποσοτικός προσδιορισμός των πεπτιδίων και πρωτεϊνών (όχι όμως και των ελεύθερων αμινοξέων), βασίζεται στο αν αυτά κατεργαστούν με Cu ++ σε αλκαλικό περιβάλλον δίδουν ιώδες σύμπλοκο Cu ++ -πρωτεΐνης ή Cu ++ -πεπτιδίου που μπορεί να μετρηθεί ποσοτικά στα 550nm. Η μέθοδος λέγεται της διουρίας γιατί η απλούστερη ένωση που δίνει την αντίδραση αυτή είναι η διουρία. Παράγωγο διουρίας Πεπτιδικές Αλυσίδες Σύμπλοκα αντίδρασης διουρίας
15 89 Αντιδραστήρια α) Πρότυπο διάλυμα αλβουμίνης συγκεντρώσεως 10mg/ml: Διαλύουμε 0,5gr αλβουμίνης σε 50ml H 2 O. β) Αντιδραστήριο διουρίας: Διαλύουμε 0,75gr CuSO 4. 5 H 2 O και 3 gr NaKC 4 H 4 O 6.4 H 2 O (τρυγικό καλιονάτριο) σε 250ml H 2 O. Το διάλυμα αυτό αναμιγνύεται με 150ml NaOH 10% και συμπληρώνεται ο όγκος του ως τα 500ml. Χάραξη πρότυπης καμπύλης Παίρνουμε 6 δοκιμαστικούς σωλήνες στους οποίους τοποθετούμε ποσότητες H 2 O, διαλύματος αλβουμίνης και αντιδραστηρίου διουρίας ως φαίνεται στον πίνακα Ι. Μετά παραμονή 30 min στη θερμοκρασία περιβάλλοντος φωτομετρούμε στα 550nm. Σχεδιάζουμε την καμπύλη απορρόφησης συναρτήσει της συγκέντρωσης αλβουμίνης. Περιοχή 1-10mgr. ΠΙΝΑΚΑΣ Ι Αντιδραστήρια Τ Η 2 Ο ml 1 0,8 0,6 0,4 0,2 0 Αλβουμίνη 10 mg/ml (ml) 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1 Αντιδραστήριο διουρίας (ml) Απορρόφηση 550 nm
16 90 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Proteolytic enzymes, a practical approach by R. J. Beynon and J. S. Bond, IRL Press Experiments and Methods in Biochemistry by D. C. Wharton and R. E. Mc Carty, Macmillan publishing CO., INC. N. Y., Collier Macmillan publishers, London. 3. Protein purification methods, a practical approach by E. L. V. Harris and S. Angal, IRL Press, Biochemical calculations by I. H. Segel, John Wiley and sons, Inc. N. Y., London, Sydney, Torondo.
17 Τέλος Ενότητας
18 Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
19 Σημειώματα
20 Σημείωμα Ιστορικού Εκδόσεων Έργου Το παρόν έργο αποτελεί την έκδοση 1.0. Έχουν προηγηθεί οι κάτωθι εκδόσεις: Έκδοση 1.0 διαθέσιμη εδώ. id=1374.
21 Σημείωμα Αναφοράς Copyright Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Διδάσκοντες: Αναπλ. Καθ. A. E. Κούκκου, Καθ. M. E. Λέκκα, Αναπλ. Καθ. Ε. Πάνου, Καθ. Ε. Παπαμιχαήλ, Καθ. Α. Τσελέπης, Καθ. Δ. Τσουκάτος. «Εργαστήριο Βιοχημείας. Απομόνωση της όξινης φωσφατάσης από σπέραματα σίτου». Έκδοση: 1.0. Ιωάννινα Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: d=1374.
22 Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά Δημιουργού - Παρόμοια Διανομή, Διεθνής Έκδοση 4.0 [1] ή μεταγενέστερη. [1] by-sa/4.0/.
Εργαστήριο Βιοχημείας
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εργαστήριο Βιοχημείας Κινητική του ενζύμου όξινη φωσφατάση από σπέρματα σίτου Διδάσκοντες: Αναπλ. Καθ. A. E. Κούκκου, Καθ. M. E. Λέκκα, Αναπλ. Καθ. Ε.
Διαβάστε περισσότεραΕργαστήριο Βιοχημείας
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εργαστήριο Βιοχημείας i) Ακινητοποιημένη ζύμη ii) Μεταβολισμός γλυκόζης και ανίχνευση πυροσταφυλικού-ακεταλδεϋδης Διδάσκοντες: Αναπλ. Καθ. A. E. Κούκκου,
Διαβάστε περισσότεραΕργαστήριο Βιοχημείας
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εργαστήριο Βιοχημείας Γαλακτώματα- Ζελατίνες Διδάσκοντες: Αναπλ. Καθ. A. E. Κούκκου, Καθ. M. E. Λέκκα, Αναπλ. Καθ. Ε. Πάνου, Καθ. Ε. Παπαμιχαήλ, Καθ.
Διαβάστε περισσότεραΓεωργικά Φάρμακα ΙΙΙ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 5: Έλεγχος φυτοπροστατευτικών προϊόντων Διαχωριστικές τεχνικές: χρωματογραφία Ουρανία Μενκίσογλου-Σπυρούδη Άδειες Χρήσης Το παρόν
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΕΙΑ Ι Ενότητα 15: Άλατα
ΧΗΜΕΙΑ Ι Ενότητα 15: Άλατα Χρυσή Κ. Καραπαναγιώτη Τμήμα Χημείας Άλατα Tαάλατα είναι ιοντικές ενώσεις που περιέχουν κατιόν Μ(μέταλλο ήθετικό πολυατομικό ιόν, π.χ. ΝΗ 4+ ) και ανιόν Α(αμέταλλο εκτός Οήαρνητικό
Διαβάστε περισσότεραΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ
ΜΑΘΗΜΑ: «ΧΗΜΕΙΑ ΙΙ» Β ΕΞΑΜΗΝΟ (ΕΑΡΙΝΟ) Διδάσκουσα: ΣΟΥΠΙΩΝΗ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ: Τεχνολογία Μετρήσεων ΙΙ
ΜΑΘΗΜΑ: Τεχνολογία Μετρήσεων ΙΙ ΔΙΔΑΣΚΩΝ: Αν. Καθ. Δρ Μαρία Α. Γούλα ΤΜΗΜΑ: Μηχανικών Περιβάλλοντος & Μηχανικών Αντιρρύπανσης 1 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative
Διαβάστε περισσότεραΕνόργανη Ανάλυση II. Ενότητα 1: Θεωρία Χρωματογραφίας 6 η Διάλεξη. Θωμαΐδης Νικόλαος Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας
Ενόργανη Ανάλυση II Ενότητα 1: 6 η Διάλεξη Θωμαΐδης Νικόλαος Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας ΙΟΝΤΙΚΗ ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ XΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΣΟΤΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ ΙΟΝΤΙΚΩΝ ΕΝΩΣΕΩΝ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ
Διαβάστε περισσότεραΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ
ΜΑΘΗΜΑ: «ΓΕΝΙΚΗ ΧΗΜΕΙΑ» Α ΕΞΑΜΗΝΟ (ΧΕΙΜΕΡΙΝΟ) Διδάσκουσα: ΣΟΥΠΙΩΝΗ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons.
Διαβάστε περισσότεραΦυσικοχημεία 2 Εργαστηριακές Ασκήσεις
Φυσικοχημεία Εργαστηριακές Ασκήσεις Άσκηση 7: Κατανομή ουσίας μεταξύ δύο διαλυτών και προσδιορισμός σταθεράς ισορροπίας αντιδράσεως Βασιλική Χαβρεδάκη Τμήμα Χημείας 1. Θεωρία... 3. Μετρήσεις... 5 3. Επεξεργασία
Διαβάστε περισσότεραΠανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών. Χημεία. Ενότητα 15: Διαλύματα
Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Χημεία Ενότητα 15: Διαλύματα Αν. Καθηγητής Γεώργιος Μαρνέλλος e-mail: gmarnellos@uowm.gr Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες
Διαβάστε περισσότεραΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Χημική Τεχνολογία. Εργαστηριακό Μέρος
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Χημική Τεχνολογία Εργαστηριακό Μέρος Ενότητα 8.2: Χημικώς Απαιτούμενο Οξυγόνο (Chemical Oxygen Demand, COD) Ευάγγελος Φουντουκίδης
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 14: Άλατα. Χρυσή Κ. Καραπαναγιώτη Τμήμα Χημείας. Άλατα
ΧΗΜΕΙΑ Ενότητα 14: Άλατα Χρυσή Κ. Καραπαναγιώτη Τμήμα Χημείας Άλατα Tαάλατα είναι ιοντικές ενώσεις που περιέχουν κατιόν Μ(μέταλλο ήθετικό πολυατομικό ιόν, π.χ. ΝΗ 4+ ) και ανιόν Α(αμέταλλο εκτός Οήαρνητικό
Διαβάστε περισσότεραΆσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας
Άσκηση 3η Μέθοδοι Διαχωρισμού 1 2 Θεωρητικό μέρος Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Οι ουσίες λειώνουν και βράζουν σε ορισμένες θερμοκρασίες, αλλάζοντας έτσι μορφή από στερεή σε υγρή ή από υγρή
Διαβάστε περισσότεραΧημική Τεχνολογία. Ενότητα 4: Ογκομετρική Ανάλυση. Ευάγγελος Φουντουκίδης Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Τ.Ε.
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Χημική Τεχνολογία Ενότητα 4: Ογκομετρική Ανάλυση Ευάγγελος Φουντουκίδης Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Τ.Ε. Άδειες Χρήσης Το παρόν
Διαβάστε περισσότεραΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ. ΑΝΝΑ-ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΡΑ Τμήμα Βιοχημείας κ Βιοτεχνολογίας
ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ ΑΝΝΑ-ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΡΑ Τμήμα Βιοχημείας κ Βιοτεχνολογίας ΑΝΝΑ-ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΡΑ 1 ΣΥΣΤΗΜΑ ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑΣ Αντλία Στήλη Υγρό Έκλουσης Συλλέκτης κλασμάτων ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ
Διαβάστε περισσότεραΆσκηση 3η. Μέθοδοι Διαχωρισμού. Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας
Άσκηση 3η Μέθοδοι Διαχωρισμού 1 2 Θεωρητικό μέρος Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Οι ουσίες λειώνουν και βράζουν σε ορισμένες θερμοκρασίες, αλλάζοντας έτσι μορφή από στερεή σε υγρή ή από υγρή
Διαβάστε περισσότεραΠαρασκευαστικό διαχωρισμό πολλών ουσιών με κατανομή μεταξύ των δύο διαλυτών.
1. ΕΚΧΥΛΙΣΗ Η εκχύλιση είναι μία από τις πιο συνηθισμένες τεχνικές διαχωρισμού και βασίζεται στην ισορροπία κατανομής μιας ουσίας μεταξύ δύο φάσεων, που αναμιγνύονται ελάχιστα μεταξύ τους. Η ευρύτητα στη
Διαβάστε περισσότεραΕΙΣΑΓΩΓΗ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΠΡΩΤΕΙΝΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ. ΑΝΝΑ-ΜΑΡΙΑ ΨΑΡΡΑ Τμήμα Βιοχημείας κ Βιοτεχνολογίας
ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΠΡΩΤΕΙΝΩΝ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΟ ΜΕΓΕΘΟΣ ΚΑΙ ΤΗ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ Τμήμα Βιοχημείας κ Βιοτεχνολογίας 1 ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΣ ΠΡΩΤΕΙΝΩΝ ΒΑΣΕΙ ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ ΜΕΓΕΘΟΥΣ ΦΟΡΤΙΟΥ ΧΗΜΙΚΗ ΣΥΓΓΕΝΕΙΑΣ ΜΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΑ ΜΟΡΙΑ
Διαβάστε περισσότεραΓενική Χημεία. Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής
Γενική Χημεία Νίκος Ξεκουκουλωτάκης Επίκουρος Καθηγητής Πολυτεχνείο Κρήτης Τμήμα Μηχανικών Περιβάλλοντος Γραφείο Κ2.125, τηλ.: 28210-37772 e-mail:nikosxek@gmail.com Περιεχόμενα Διαλύματα Γραμμομοριακή
Διαβάστε περισσότεραΕργαστήριο Υλικών ΙΙ (Κεραμικά & Σύνθετα Υλικά)
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εργαστήριο Υλικών ΙΙ (Κεραμικά & Σύνθετα Υλικά) Πορώδη Κεραμικά Διδάσκοντες: Αναπλ. Καθ. Σ. Αγαθόπουλος, Καθ. Δ. Γουρνής, Καθ. Μ. Καρακασίδης Άδειες Χρήσης
Διαβάστε περισσότεραπρωτεΐνες πολυμερείς ουσίες δομούν λειτουργούν λευκώματα 1.Απλές πρωτεΐνες 2.Σύνθετες πρωτεΐνες πρωτεΐδια μη πρωτεϊνικό μεταλλοπρωτεΐνες
ΠΡΩΤΕΙΝΕΣ Οι πρωτεΐνες είναι πολυμερείς ουσίες με κυρίαρχο και πρωταρχικό ρόλο στη ζωή. Πρωτεΐνες είναι οι ουσίες που κυρίως δομούν και λειτουργούν τους οργανισμούς. Λέγονται και λευκώματα λόγω του λευκού
Διαβάστε περισσότεραΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 6 : Διάσταση των ουσιών σε υδατικά διαλύματα. Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας
ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ Ενότητα 6 : Διάσταση των ουσιών σε υδατικά διαλύματα Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας Σκοποί ενότητας Κατανόηση της αυτοδιάστασης του νερού και της διάλυσης των αερίων
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Ακετανιλιδίου
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Ακετανιλιδίου Διδάσκοντες: Κων/νος Τσιτσιλιάνης, Καθηγητής Ουρανία Κούλη, Ε.ΔΙ.Π. Μαρία Τσάμη, Ε.ΔΙ.Π. Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Χημικών Μηχανικών Σκοπός Η
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Χρωματογραφία λεπτής στοιβάδας, TLC
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Χρωματογραφία λεπτής στοιβάδας, TLC Διδάσκοντες: Κων/νος Τσιτσιλιάνης, Καθηγητής Ουρανία Κούλη, Ε.ΔΙ.Π. Μαρία Τσάμη, Ε.ΔΙ.Π. Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Χημικών Μηχανικών
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. + SO 4 Βάσεις είναι οι ενώσεις που όταν διαλύονται σε νερό δίνουν ανιόντα υδροξειδίου (ΟΗ - ). NaOH Na
ΧΗΜΕΙΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΟΞΕΩΝ Αλλάζουν το χρώμα των δεικτών. Αντιδρούν με μέταλλα και παράγουν αέριο υδρογόνο (δες απλή αντικατάσταση) Αντιδρούν με ανθρακικά άλατα και παράγουν αέριο CO2. Έχουν όξινη
Διαβάστε περισσότεραΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΙΑΛΥΜΑΤΑ. ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ
ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΙΑΛΥΜΑΤΑ ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ 2 eribizani@chem.uoa.gr 2107274573 1 ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΙΑΛΥΜΑΤΑ (BUFFERS) (1) Καλούνται διαλύµατα, που έχουν την ιδιότητα να διατηρούν το ph τους πρακτικά
Διαβάστε περισσότεραΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ 1
Θεωρητικό Μέρος ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΑ ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ 1 Ορισμένα ζεύγη οξέων και των συζυγών τους βάσεων (καθώς και βάσεων και των συζυγών τους οξέων) έχουν την ιδιότητα να διατηρούν το ph των διαλυμάτων τους σταθερό όταν
Διαβάστε περισσότεραΕργαστήριο Υλικών ΙΙ (Κεραμικά & Σύνθετα Υλικά)
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εργαστήριο Υλικών ΙΙ (Κεραμικά & Σύνθετα Υλικά) Οπτικές Ιδιότητες Κεραμικών Διδάσκοντες: Αναπλ. Καθ. Σ. Αγαθόπουλος, Καθ. Δ. Γουρνής, Καθ. Μ. Καρακασίδης
Διαβάστε περισσότεραΔιαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα
Διαλύματα - Περιεκτικότητες διαλυμάτων Γενικά για διαλύματα Μάθημα 6 6.1. SOS: Τι ονομάζεται διάλυμα, Διάλυμα είναι ένα ομογενές μίγμα δύο ή περισσοτέρων καθαρών ουσιών. Παράδειγμα: Ο ατμοσφαιρικός αέρας
Διαβάστε περισσότεραΧΗΜΕΙΑ Ι Ενότητα 9: Μόρια και ενώσεις, Ονοματολογία Ανόργανων Ενώσεων
ΧΗΜΕΙΑ Ι Ενότητα 9: Μόρια και ενώσεις, Ονοματολογία Ανόργανων Ενώσεων Χρυσή Κ. Καραπαναγιώτη Τμήμα Χημείας Περιεχόμενα Μαθήματος 5. Χημικοί δεσμοί, Μόρια και ενώσεις Χημικοί Τύποι Ονοματολογία Χημικοί
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑΣ ΒΙΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΟΓΚΟΜΕΤΡΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Ογκομετρήσεις καταβύθισης ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΜΕ ΔΥΣΔΙΑΛΥΤΟΥΣ ΗΛΕΚΤΡΟΛΥΤΕΣ Eτερογενείς ισορροπίες μεταξύ δυσδιάλυτων ηλεκτρολυτών και των
Διαβάστε περισσότεραΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα. Χημική Τεχνολογία. Εργαστηριακό Μέρος
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Πειραιά Τεχνολογικού Τομέα Χημική Τεχνολογία Εργαστηριακό Μέρος Ενότητα 6: Διαλυμένο Οξυγόνο Ευάγγελος Φουντουκίδης Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών Τ.Ε. Άδειες
Διαβάστε περισσότεραΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 21 / 09 /2014
ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 21 / 09 /2014 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως και Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα
Διαβάστε περισσότεραΦυσικοχημεία 2 Εργαστηριακές Ασκήσεις
Φυσικοχημεία 2 Εργαστηριακές Ασκήσεις Άσκηση 6: Ισορροπία φάσεων συστήματος πολλών συστατικών αμοιβαία διαλυτότητα Βασιλική Χαβρεδάκη Τμήμα Χημείας 1. Θεωρία... 3 2. Μετρήσεις... 5 3. Επεξεργασία Μετρήσεων...
Διαβάστε περισσότεραΑνάλυση Τροφίμων. Ενότητα 10: Εφαρμογές υδατική ισορροπίας Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος
Ανάλυση Τροφίμων Ενότητα 10: Εφαρμογές υδατική ισορροπίας Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ακαδημαϊκό Έτος 2018-2019 Δημήτρης Π. Μακρής PhD DIC Αναπληρωτής Καθηγητής Αντιδράσεις Εξουδετέρωσης
Διαβάστε περισσότεραΦυσικοχημεία 2 Εργαστηριακές Ασκήσεις
Φυσικοχημεία Εργαστηριακές Ασκήσεις Άσκηση 3: Προσδιορισμός συντελεστή ενεργότητας μέσω μετρήσεων διαλυτότητας Αθανάσιος Τσεκούρας Τμήμα Χημείας 1. Θεωρία... 3. Μετρήσεις... 4 3. Επεξεργασία Μετρήσεων...
Διαβάστε περισσότεραΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (3) ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΙΖΗΜΑΤΩΝ. ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ
ΓΙΝΟΜΕΝΟ ΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑΣ (3) ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΙΖΗΜΑΤΩΝ ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ 2 eribizani@chem.uoa.gr 2107274573 1 ΙΑΛΥΤΟΠΟΙΗΣΗ ΙΖΗΜΑΤΟΣ (1) I.P = [M α+ ] m [X β- ] x < K sp (M m X x ) 1. Σχηµατισµός
Διαβάστε περισσότεραΦυσικοχημεία 2 Εργαστηριακές Ασκήσεις
Φυσικοχημεία Εργαστηριακές Ασκήσεις Άσκηση 4: Μερικός γραμμομοριακός όγκος Αθανάσιος Τσεκούρας Τμήμα Χημείας . Θεωρία... 3. Μετρήσεις... 4 3. Επεξεργασία Μετρήσεων... 5 4. Τελικά αποτελέσματα... 7 Σελίδα
Διαβάστε περισσότερα13. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ
13. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η σταθερά γινομένου διαλυτότητας Διαλυτότητα και επίδραση κοινού ιόντος Υπολογισμοί καθίζησης Επίδραση του ph στη διαλυτότητα Σχηματισμός συμπλόκων
Διαβάστε περισσότεραΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 5 : Διάλυση ορυκτών. Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας
ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ Ενότητα 5 : Διάλυση ορυκτών Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογίας Σκοποί ενότητας Κατανόηση της διαλυτότητας των ορυκτών και του γινομένου διαλυτότητας Αντιδράσεις οξέως
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Διβενζαλακετόνης
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Διβενζαλακετόνης Διδάσκοντες: Κων/νος Τσιτσιλιάνης, Καθηγητής Ουρανία Κούλη, Ε.ΔΙ.Π. Μαρία Τσάμη, Ε.ΔΙ.Π. Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Χημικών Μηχανικών Σκοπός
Διαβάστε περισσότεραΌξινη μορφή Ουδέτερη μορφή αλκαλική μορφή ή zwitterion
11 Απομόνωση της καζεΐνης από το γάλα και ιδιότητές της Στόχος της άσκησης: Κατανόηση της χημικής σύστασης των πρωτεϊνών. Η εξοικείωση με τις ηλεκτρικές ιδιότητες των πρωτεϊνών και την επίδραση οξέων και
Διαβάστε περισσότεραΕνόργανη Ανάλυση II. Ενότητα 1: Θεωρία Χρωματογραφίας 7 η Διάλεξη. Θωμαΐδης Νικόλαος Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας
Ενόργανη Ανάλυση II Ενότητα 1: 7 η Διάλεξη Θωμαΐδης Νικόλαος Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ ΥΠΕΡΚΡΙΣΙΜΩΝ ΡΕΥΣΤΩΝ (SFC) ΥΠΕΡΚΡΙΣΙΜΑ ΡΕΥΣΤΑ CO 2 Σύγκριση των ιδιοτήτων υπεκρίσιμων
Διαβάστε περισσότεραΒιολογικές Μεμβράνες και Μεταγωγή Σήματος
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Βιολογικές Μεμβράνες και Μεταγωγή Σήματος Πρωτεϊνικές Τεχνικές Διδάσκουσα: Καθ. Μαρία - Ελένη Ε. Λέκκα Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται
Διαβάστε περισσότεραβ. [Η 3 Ο + ] > 10-7 Μ γ. [ΟΗ _ ] < [Η 3 Ο + ]
ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2003 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ 1ο Στις προτάσεις
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Οξίμης της Κυκλοεξανόνης
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Οξίμης της Κυκλοεξανόνης Διδάσκοντες: Κων/νος Τσιτσιλιάνης, Καθηγητής Ουρανία Κούλη, Ε.ΔΙ.Π. Μαρία Τσάμη, Ε.ΔΙ.Π. Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Χημικών Μηχανικών
Διαβάστε περισσότεραΤίτλος Μαθήματος: Εργαστήριο Υλικών ΙΙ (Κεραμικά & Σύνθετα Υλικά) Ενότητα: Νανοσυνθετικά Υλικά
Τίτλος Μαθήματος: Εργαστήριο Υλικών ΙΙ (Κεραμικά & Σύνθετα Υλικά) Ενότητα: Νανοσυνθετικά Υλικά Διδάσκοντες: Αναπλ. Καθ. Σ. Αγαθόπουλος, Καθ. Δ. Γουρνής, Καθ. Μ. Καρακασίδης Τμήμα: Μηχανικών Επιστήμης Υλικών
Διαβάστε περισσότερα1.2. Να γράψετε στο τετράδιό σας την παρακάτω πρόταση. συμπλήρωσή της. Από τα παρακάτω ζεύγη ουσιών ρυθμιστικό διάλυμα είναι το α. HF / NaF.
ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Δ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 10 ΙΟΥΝΙΟΥ 2002 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ) ΧΗΜΕΙΑ ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΘΕΜΑ 1 ο 1.1. Να γράψετε
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Βιοτεχνολογία. Μικροβιακή παραγωγή προϊόντων, κάθετη επεξεργασία
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Βιοτεχνολογία Μικροβιακή παραγωγή προϊόντων, κάθετη επεξεργασία Διδάσκουσα: Αναπλ. Καθ. Άννα Ειρήνη Κούκκου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό
Διαβάστε περισσότερα3. Όταν χλωριούχο νάτριο πυρωθεί στο λύχνο Bunsen, η φλόγα θα πάρει χρώμα: Α. Κόκκινο Β. Κίτρινο Γ. Μπλε Δ. Πράσινο Ε. Ιώδες
Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από οκτώ (8) σελίδες Ερωτήσεις 1-22: Για κάθε μια από τις ερωτήσεις που ακολουθούν δίνονται πέντε πιθανές απαντήσεις. Να επιλέξετε την ορθή απάντηση. Για κάθε ερώτηση
Διαβάστε περισσότεραΕργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής Ενότητα 9: Μέτρηση Αγωγιμότητας Διαλυμάτων Περικλής Ακρίβος Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΓεωργικά Φάρμακα ΙΙΙ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 6: Έλεγχος φυτοπροστατευτικών προϊόντων: Αναλυτικές τεχνικές: Εκχύλιση Ουρανία Μενκίσογλου-Σπυρούδη Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΦασματοφωτομετρία. Φασματοφωτομετρία είναι η τεχνική στην οποία χρησιμοποιείται φως για τη μέτρηση της συγκέντρωσης χημικών ουσιών.
Φασματοφωτομετρία Φασματοφωτομετρία είναι η τεχνική στην οποία χρησιμοποιείται φως για τη μέτρηση της συγκέντρωσης χημικών ουσιών. Το λευκό φως που φτάνει από τον ήλιο περιέχει φωτόνια που πάλλονται σε
Διαβάστε περισσότεραΘρέψη Φυτών. Ενότητα 5 η Φωσφόρος (μέρος α) Όνομα καθηγητή: Δ. Μπουράνης Όνομα καθηγητή: Σ. Χωριανοπούλου Τμήμα: Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής
Θρέψη Φυτών Ενότητα 5 η Φωσφόρος (μέρος α) Όνομα καθηγητή: Δ. Μπουράνης Όνομα καθηγητή: Σ. Χωριανοπούλου Τμήμα: Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής Στόχοι ενότητας 1. Εξοικείωση με τις μορφές του φωσφορικού ανιόντος.
Διαβάστε περισσότεραΒιολογικές Μεμβράνες και Μεταγωγή Σήματος
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Βιολογικές Μεμβράνες και Μεταγωγή Σήματος Πρωτεΐνες Διδάσκουσα: Καθ. Μαρία - Ελένη Ε. Λέκκα Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες
Διαβάστε περισσότεραΠΑΡΑΔΟΣΕΙΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ-ΕΚΧΥΛΙΣΗ
ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ Οι περισσότερες τεχνικές της χημικής ανάλυσης απαιτούν το διαχωρισμό της προς προσδιορισμό ουσίας (αναλυτής-analyte) από ένα μίγμα διαφορετικών συστατικών τα οποία παρεμποδίζουν την
Διαβάστε περισσότεραΧημεία και Χημικά Προϊόντα Ξύλου
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Χημεία και Χημικά Προϊόντα Ξύλου Ενότητα 03: Ημικυτταρίνες Ιωάννης Φιλίππου Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες
Διαβάστε περισσότεραΓαλακτοκομία. Ενότητα 1: Πρωτεΐνες Γάλακτος (2/2), 1ΔΩ. Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου
Γαλακτοκομία Ενότητα 1: Πρωτεΐνες Γάλακτος (2/2), 1ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκοντες: Καμιναρίδης Στέλιος, Καθηγητής Μοάτσου Γκόλφω, Eπ. Καθηγήτρια Μαθησιακοί Στόχοι Να
Διαβάστε περισσότεραΑπομόνωση Καζεΐνης ΆΣΚΗΣΗ 6 Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΗΜΕΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Απομόνωση Καζεΐνης ΆΣΚΗΣΗ 6 Η ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΧΗΜΕΙΑΣ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Θεωρητικό μέρος ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ ΚΑΖΕΪΝΗ Πρωτεΐνες Είναι μεγάλα σύνθετα βιομόρια. Έχουν μοριακό βάρος από 10.000 μέχρι πάνω από 1 εκατομμύριο.
Διαβάστε περισσότεραΜικροβιολογία Τροφίμων Ι
Μικροβιολογία Τροφίμων Ι Ενότητα 15: Αντιμικροβιακή Δράση Οργανικών Οξέων, 1ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκοντες: Γεώργιος - Ιωάννης Νύχας Ευστάθιος Πανάγου Μαθησιακοί Στόχοι
Διαβάστε περισσότεραΈννοιες φυσικών επιστημών Ι και αναπαραστάσεις
Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών Έννοιες φυσικών επιστημών Ι και αναπαραστάσεις Ενότητα 6: Ατομικό μοντέλο, άτομα, μόρια, δομή ατόμου Καθηγητής: Καριώτογλου Πέτρος (pkariotog@uowm.gr)
Διαβάστε περισσότερα7. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ ΙΟΝΤΩΝ
7. ΔΙΑΛΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΙΣΟΡΡΟΠΙΕΣ ΣΥΜΠΛΟΚΩΝ ΙΟΝΤΩΝ Σχηματισμός ιζήματος χρωμικού μολύβδου(ιι) ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Η σταθερά γινομένου διαλυτότητας Διαλυτότητα και επίδραση κοινού ιόντος Υπολογισμοί καθίζησης Επίδραση
Διαβάστε περισσότεραΘρέψη Φυτών. Ενότητα 15 η Ριζόσφαιρα. Όνομα καθηγητή: Δ. Μπουράνης Όνομα καθηγητή: Σ. Χωριανοπούλου Τμήμα: Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής
Θρέψη Φυτών Ενότητα 15 η Ριζόσφαιρα Όνομα καθηγητή: Δ. Μπουράνης Όνομα καθηγητή: Σ. Χωριανοπούλου Τμήμα: Επιστήμης Φυτικής Παραγωγής Στόχοι ενότητας 1. Περιγραφή της διαδικασίας της ριζοαπόθεσης. 2. Ποια
Διαβάστε περισσότεραΤίτλος Μαθήματος: Εργαστήριο Υλικών ΙΙ (Κεραμικά & Σύνθετα Υλικά) Ενότητα: Κεραμικά Υμένια
Τίτλος Μαθήματος: Εργαστήριο Υλικών ΙΙ (Κεραμικά & Σύνθετα Υλικά) Ενότητα: Κεραμικά Υμένια Διδάσκοντες: Αναπλ. Καθ. Σ. Αγαθόπουλος, Καθ. Δ. Γουρνής, Καθ. Μ. Καρακασίδης Τμήμα: Μηχανικών Επιστήμης Υλικών
Διαβάστε περισσότεραΓεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις
Γεωργική Χημεία Εργαστηριακές ασκήσεις Γεώργιος Παπαδόπουλος, Καθηγητής Τμ. Τεχνολόγων Γεωπόνων Τ.Ε. Άρτα, 2015 Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για
Διαβάστε περισσότεραΕργαστήριο Υλικών ΙΙ (Κεραμικά & Σύνθετα Υλικά)
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Εργαστήριο Υλικών ΙΙ (Κεραμικά & Σύνθετα Υλικά) Ύαλοι Οξειδίων Διδάσκοντες: Αναπλ. Καθ. Σ. Αγαθόπουλος, Καθ. Δ. Γουρνής, Καθ. Μ. Καρακασίδης Άδειες Χρήσης
Διαβάστε περισσότεραΙοντική ισορροπία Προσδιορισμός του ph υδατικών διαλυμάτων οξέων βάσεων και αλάτων
Άσκηση 8η Ιοντική ισορροπία Προσδιορισμός του ph υδατικών διαλυμάτων οξέων βάσεων και αλάτων Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας - Ακαδ. έτος 2016-17 Διάσταση 2 ετεροπολικών
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ
Εργαστηριακό Κέντρο Φυσικών Επιστηµών Aγίων Αναργύρων Υπεύθυνος Εργαστηρίου : Χαρακόπουλος Καλλίνικος Επιµέλεια Παρουσίαση : Καραγιάννης Πέτρος ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΤΑΞΗΣ ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ
Διαβάστε περισσότεραΕισαγωγικό φροντιστήριο
Εισαγωγικό φροντιστήριο Ποιοτικής Ανάλυσης Υπόδειγµα γραφής τετραδίου ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΝΑΛΥΤΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ: Α.Θ.: Α.Μ. : Γενικές οδηγίες για τη γραφή του ηµερολογίου του Εργαστηρίου
Διαβάστε περισσότεραΒιολογικές Μεμβράνες και Μεταγωγή Σήματος
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Βιολογικές Μεμβράνες και Μεταγωγή Σήματος Ανάλυση κατά Scatchard Διδάσκουσα: Καθ. Μαρία - Ελένη Ε. Λέκκα Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται
Διαβάστε περισσότεραΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 11: Ιοανταλλαγή. Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογία
ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ Ενότητα 11: Ιοανταλλαγή Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογία Σκοποί ενότητας Κατανόηση του φαινομένου της ιοντικής ανταλλαγής Περιεχόμενα ενότητας 1) Ρόφηση 2) Απορρόφηση
Διαβάστε περισσότεραΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Για τη Β τάξη Λυκείου ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ
ΠΑΓΚΥΠΡΙΑ ΟΛΥΜΠΙΑΔΑ ΧΗΜΕΙΑΣ 2013 Για τη Β τάξη Λυκείου ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΜΕΡΟΣ Α Ερώτηση 1 (5 μονάδες) (α): (ιν), (β): (ιιι), (γ): (ι), (δ): (ιι) (4x0,5= μ. 2) Μεταξύ των μορίων του ΗF αναπτύσσονται
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
Εργαστηριακό Κέντρο Φυσικών Επιστηµών Aγίων Αναργύρων Υπεύθυνος Εργ. Κέντρου : Χαρακόπουλος Καλλίνικος Επιµέλεια Παρουσίαση : Καραγιάννης Πέτρος ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ
Διαβάστε περισσότεραΕνόργανη Ανάλυση II. Ενότητα 2: Εισαγωγή στις μεθόδους χρωματογραφίας 1η Διάλεξη. Θωμαΐδης Νικόλαος Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας
Ενόργανη Ανάλυση II Ενότητα 2: Εισαγωγή στις μεθόδους χρωματογραφίας 1η Διάλεξη Θωμαΐδης Νικόλαος Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΙΣ ΜΕΘΟΔΟΥΣ ΧΡΩΜΑΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΜΕΘΟΔΟΙ
Διαβάστε περισσότεραΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ Ενότητα # (19): Δομές Συντονισμού Ακρίβος Περικλής Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Θέμα: ΑΝΙΧΝΕΥΣΗ ΑΜΥΛΟΥ - ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ (άσκηση 8 του εργαστηριακού οδηγού) Μέσος χρόνος πειράματος: 45 λεπτά Α. ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ
Διαβάστε περισσότεραΑΣΚΗΣΗ 2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ Α. Θεωρητικό μέρος 1. Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Η μελέτη της χημικής ανάλυσης αρχίζει με μια από τις
ΑΣΚΗΣΗ 2. ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ Α. Θεωρητικό μέρος 1. Χρήση των μεταβολών των φάσεων στην ανάλυση Η μελέτη της χημικής ανάλυσης αρχίζει με μια από τις παλιότερες παρατηρήσεις : Οι ουσίες λειώνουν και βράζουν
Διαβάστε περισσότεραΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
Θέμα Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΜΟΝΟ ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ-ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ
Διαβάστε περισσότεραΓαλακτοκομία. Ενότητα 3: Κύρια Συστατικά του Γάλακτος - Άλατα(2/3), 1ΔΩ. Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου
Γαλακτοκομία Ενότητα 3: Κύρια Συστατικά του Γάλακτος - Άλατα(2/3), 1ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκοντες: Καμιναρίδης Στέλιος, Καθηγητής Μοάτσου Γκόλφω, Eπ. Καθηγήτρια Μαθησιακοί
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Tριτοταγούς Βουτυλοχλωριδίου
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΟΡΓΑΝΙΚΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Ενότητα : Σύνθεση Tριτοταγούς Βουτυλοχλωριδίου Διδάσκοντες: Κων/νος Τσιτσιλιάνης, καθηγητής Ουρανία Κούλη, Ε.ΔΙ.Π. Μαρία Τσάμη, Ε.ΔΙ.Π. Πολυτεχνική Σχολή Τμήμα Χημικών Μηχανικών
Διαβάστε περισσότεραΟμογενή μίγματα χημικών ουσιών τα οποία έχουν την ίδια χημική σύσταση και τις ίδιες ιδιότητες (χημικές και φυσικές) σε οποιοδήποτε σημείο τους.
ΔΙΑΛΥΜΑΤΑ Ομογενή μίγματα χημικών ουσιών τα οποία έχουν την ίδια χημική σύσταση και τις ίδιες ιδιότητες (χημικές και φυσικές) σε οποιοδήποτε σημείο τους. Διαλύτης: η ουσία που βρίσκεται σε μεγαλύτερη αναλογία
Διαβάστε περισσότεραΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Ν. ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ ( Ε.Κ.Φ.Ε ) ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Θέμα: ΜΕΤΟΥΣΙΩΣΗ ΠΡΩΤΕΪΝΩΝ (άσκηση 7 του εργαστηριακού οδηγού) Μέσος χρόνος πειράματος: 45 λεπτά Α. ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ Εργαλεία
Διαβάστε περισσότεραΙΟΝΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΥΔΑΤΟΣ - ΥΔΡΟΛΥΣΗ. ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ
ΙΟΝΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΥΔΑΤΟΣ - ΥΔΡΟΛΥΣΗ ΕΡΗ ΜΠΙΖΑΝΗ 4 ΟΣ ΟΡΟΦΟΣ, ΓΡΑΦΕΙΟ 2 eribizani@chem.uoa.gr 2107274573 1 ΤΟ ΝΕΡΟ ΩΣ ΟΞΥ ΚΑΙ ΩΣ ΒΑΣΗ Το νερό δρα άλλοτε ως οξύ και άλλοτε ως βάση Από τις αντιδράσεις του νερού
Διαβάστε περισσότεραΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ Α ΛΥΚΕΙΟΥ - ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ ΘΕΜΑ 1ο Για τις παρακάτω ερωτήσεις Α1-Α3 να μεταφέρετε στο φύλλο απαντήσεων τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα μόνο το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.
Διαβάστε περισσότερα3016 Οξείδωση του ρικινολεϊκού οξέος ( από το καστορέλαιο) µε KMnO 4 προς αζελαϊκό οξύ
6 Οξείδωση του ρικινολεϊκού οξέος ( από το καστορέλαιο) µε KMnO 4 προς αζελαϊκό οξύ CH -(CH ) OH (CH ) -COOH KMnO 4 /KOH HOOC-(CH ) -COOH C H 4 O (.) KMnO 4 KOH (.) (6.) C H 6 O 4 (.) Ταξινόµιση Τύποι
Διαβάστε περισσότεραΆσκηση 5η. Οξέα Βάσεις - Προσδιορισμός του ph διαλυμάτων. Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας - Ακαδ.
Άσκηση 5η Οξέα Βάσεις - Προσδιορισμός του ph διαλυμάτων Πανεπιστήμιο Πατρών - Τμήμα ΔΕΑΠΤ - Εργαστήριο Γενικής Χημείας - Ακαδ. έτος 2016-17 Ιοντικά διαλύματα- 2 Διάσταση Οι ιοντικές ενώσεις γενικώς διαλύονται
Διαβάστε περισσότεραΕνόργανη Ανάλυση II. Ενότητα 1: Θεωρία Χρωματογραφίας 2 η Διάλεξη. Θωμαΐδης Νικόλαος Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας
Ενόργανη Ανάλυση II Ενότητα : η Διάλεξη Θωμαΐδης Νικόλαος Τμήμα Χημείας Εργαστήριο Αναλυτικής Χημείας ΔΙΑΧΩΡΙΣTIΚΟΤΗΤΑ Ή ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΙΚΗ ΙΚΑΝΟΤΗΤΑ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ A A S W W Z W W Z ) / ( ) / ( ΠΛΗΡΗΣ
Διαβάστε περισσότεραΑνάλυση Τροφίμων. Ενότητα 9: Υδατική ισορροπία Οξέα και βάσεις Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων. Ακαδημαϊκό Έτος
Ανάλυση Τροφίμων Ενότητα 9: Υδατική ισορροπία Οξέα και βάσεις Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων Τ.Ε.Ι. ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Ακαδημαϊκό Έτος 2018-2019 Δημήτρης Π. Μακρής PhD DIC Αναπληρωτής Καθηγητής Οι Έννοιες Οξύ Βάση:
Διαβάστε περισσότεραΓαλακτοκομία. Ενότητα 7: Ιδιότητες του Γάλακτος (1/2), 1ΔΩ. Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου
Γαλακτοκομία Ενότητα 7: Ιδιότητες του Γάλακτος (1/2), 1ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκοντες: Καμιναρίδης Στέλιος, Καθηγητής Μοάτσου Γκόλφω, Eπ. Καθηγήτρια Μαθησιακοί Στόχοι
Διαβάστε περισσότεραΑΡΧΗ 2ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ. 1.4 Να μεταφέρετε στο τετράδιό σας τις παρακάτω χημικές εξισώσεις, σωστά συμπληρωμένες:
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 10 ΙΟΥΛΙΟΥ 2009 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ
Διαβάστε περισσότεραΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΑΠΟ 5 ΣΕΛΙΔΕΣ
Θέμα Α ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ Γ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΜΟΝΟ ΠΑΛΑΙΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΕΤΑΡΤΗ 1 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΧΗΜΕΙΑ-ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ
Διαβάστε περισσότεραΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ. Ενότητα 9: Μετρήσεις και υπολογισμοί φυσικοχημικών- υδροχημικών παραμέτρων (Μέρος 2ο)
ΥΔΡΟΧΗΜΕΙΑ Ενότητα 9: Μετρήσεις και υπολογισμοί φυσικοχημικών- υδροχημικών παραμέτρων (Μέρος 2ο) Ζαγγανά Ελένη Σχολή : Θετικών Επιστημών Τμήμα : Γεωλογία Σκοποί ενότητας Υπολογισμός υδροχημικών παραμέτρων
Διαβάστε περισσότεραΆσκηση 4η. Ανίχνευση χημικών της καθημερινής ζωής
Άσκηση 4η Ανίχνευση χημικών της καθημερινής ζωής 2 Θεωρητικό μέρος Αναλυτική Χημεία ονομάζεται ο κλάδος της Χημείας που αναπτύσσει και εφαρμόζει μεθόδους, όργανα και στρατηγικές για να δώσει πληροφορίες
Διαβάστε περισσότεραΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ ΙΙ
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ ΙΙ Ταχύτητα αντίδρασης και παράγοντες που την επηρεάζουν Διδάσκοντες: Αναπλ. Καθ. Β. Μελισσάς, Λέκτορας Θ. Λαζαρίδης Άδειες Χρήσης Το παρόν
Διαβάστε περισσότεραΙΙ» ΜΑΘΗΜΑ: «ΧΗΜΕΙΑ. Διδάσκουσα: ΣΟΥΠΙΩΝΗ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Β ΕΞΑΜΗΝΟ (ΕΑΡΙΝΟ)
ΜΑΘΗΜΑ: «ΧΗΜΕΙΑ ΙΙ» Β ΕΞΑΜΗΝΟ (ΕΑΡΙΝΟ) Διδάσκουσα: ΣΟΥΠΙΩΝΗ ΜΑΓΔΑΛΗΝΗ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΑ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΧΗΜΕΙΑΣ Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό
Διαβάστε περισσότεραΦΥΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Ι
ΦΣΙΚΟΧΗΜΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ Ι Ενότητα 6 η - Β ΜΕΡΟΣ ΔΙΑΛΜΑΤΑ Όνομα καθηγητή: ΕΑΓΓΕΛΙΟ ΒΑΣΙΛΙΚΗ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου ΣΤΟΧΟΙ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ Στόχος (): Κατανόηση των εννοιών: υγρά διαλύματα,
Διαβάστε περισσότεραΓενικά. Εικόνα 1. Πείραµα κροκίδωσης
ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΙΑ ΝΕΡΟΥ ΚΑΙ ΥΓΡΩΝ ΑΠΟΒΛΗΤΩΝ Αχαρνών 364 & Γλαράκι 10Β, Αθήνα, 11145 Τηλ: 211 1820 163-4-5 Φαξ: 211 1820 166 e-mail: enerchem@enerchem.gr web site: www.enerchem.gr ΚΡΟΚΙΔΩΣΗ ΣΥΣΣΩΜΑΤΩΣΗ ΧΗΜΙΚΗ
Διαβάστε περισσότεραΧαρακτηρισμός των στερεών ιζημάτων ανάκτησης φωσφόρου Μελέτη βιοδιαθεσιμότητας του παραγόμενου προϊόντος
ΠΡΑΞΗ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΜΒΕΛΕΙΑΣ «Πρόγραμμα Ανάπτυξης Βιομηχανικής Έρευνας και Τεχνολογίας (ΠΑΒΕΤ) 2013» Δευτέρα 25 Μαΐου, 2015 Ημερίδα - Κ.Ε.Δ.Ε.Α. Θεσσαλονίκη Χαρακτηρισμός των στερεών ιζημάτων ανάκτησης φωσφόρου
Διαβάστε περισσότεραβ. [Η 3 Ο + ] > 10-7 Μ γ. [ΟΗ _ ] < [Η 3 Ο + ]
ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙ ΑΣ ΤΑΞΗ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΤΑΞΗΣ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 6 ΙΟΥΝΙΟΥ 2003 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ (ΚΥΚΛΟΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ): ΧΗΜΕΙΑ - ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΣΥΝΟΛΟ
Διαβάστε περισσότερα