Σιγκούδης Γρηγόριος ΠΕ19-ΠΕ09

Transcript

1 Σιγκούδης Γρηγόριος ΠΕ19-ΠΕ09

2 Φυσικές - Θετικές Ανθρωπιστικές - Θεωρητικές Εισαγωγή Για την αντιμετώπιση ευρύτερων και σύνθετων προβλημάτων πρέπει: Οι επιστήμες να συνεργάζονται Διεπιστημονικότητα Μαθηματικά Ιστορία Κοινωνιολογία Φυσική Ψυχολογία Φιλοσοφία Χημεία Οικονομία Βιολογία Λόγος-Γλωσσολογία Λογοτεχνία Ιατρική Δίκαιο Πολιτικές Επιστήμες

3 Εισαγωγή Για την αντιμετώπιση ευρύτερων και σύνθετων προβλημάτων πρέπει: Οι πολίτες να έχουν γνώσεις πολλών επιστημών Διαθεματικότητα Πως θα μπορούσατε να σχολιάσετε π.χ. το πρόβλημα της εργασίας ανηλίκων αν δεν το προσεγγίζατε ολιστικά (από κάθε σκοπιά, σε όλα τα επίπεδα) και αν δεν διαθέτατε απαραίτητες γνώσεις πάνω σε θέματα Δικαίου, Ψυχολογίας, Οικονομίας, Κοινωνιολογίας, Ιστορίας κ.α. Μπορείτε να σχολιάσετε το πρόβλημα της φτώχειας στις αναπτυσσόμενες χώρες; Ποιες βασικές γνώσεις απαιτούνται; Δραστηριότητες 1) Προσεγγίστε διαθεματικά τον πίνακα "Κατάσταση του κόσμου" (σελ. 7). Βρείτε δηλ. από ποιες επιστήμες θα πρέπει να έχετε γενικές γνώσεις, για να κατανοήσετε το περιεχόμενο του πίνακα. 2) Να σχολιαστεί ο στατιστικός πίνακας της σελίδας 8;

4 Εισαγωγή εκπαίδευση Αγωγή διαδικασία απόκτησης τρόπων συμπεριφοράς διαπαιδαγώγηση, δηλαδή η απόκτηση καλών τρόπων συμπεριφοράς

5 Εισαγωγή Κοινωνιολογία (μελετά την οργάνωση των κοινωνικών σχέσεων) Πολιτική επιστήμη (μελετά την οργάνωση της Πολιτείας) Νομική επιστήμη (μελετά τους νόμους σε επίπεδο τοπικό, ευρωπαϊκό και διεθνές)

6 Εισαγωγή Τελικά υπάρχει κλιματική αλλαγή, που έχει αναδειχθεί διεπιστημονικά και απειλεί τον πλανήτη, ή είναι ένας μύθος που καλλιεργείται προκειμένου να επιβληθούν νέοι περιβαλλοντικοί φόροι, να προωθηθούν νέες "πράσινες" τεχνολογίες και να εξυπηρετηθούν οικονομικά συμφέροντα; Δείτε τον σκεπτικισμό γύρω από το θέμα: Κλιματική αλλαγή και αύξηση της θερμοκρασίας του πλανήτη (άρθρο καθηγητή γεωλογίας Ευθύμιου Λέκκα Υπερθέρμανση και ανθρώπινη δραστηριότητα (η μελέτη δύο αστροφυσικών το 2009 για τη μη βεβαιότητα συσχέτισης της υπερθέρμανσης με ανθρώπινη δραστηριότητα) Υπερεκτιμημένος ο ρυθμός εξαφάνισης ζώων και φυτών λόγω της κλιματικής αλλαγής Κλιματική αλλαγή - μια καλοστημένη απάτη (άρθρο καθηγητή Γεωπονίας) Αμφισβήτηση της κλιματικής αλλαγής από γεωλόγο αστροναύτη Κλιματική αλλαγή και κινέζικα εργοστάσια Global warming swindle (το γνωστότερο ντοκυμαντέρ αμφισβήτησης της κλιματικής αλλαγής. Στα αγγλικά)

7 1 ο Κεφάλαιο 1.1 Άτομο: «φύσει κοινωνικό ον» Κάρολος Δαρβίνος Άγγλος φυσιοδίφης ( ) Θεμελιωτής της Θεωρίας της Εξέλιξης Σύμφωνα με τη θεωρία της εξέλιξης, το «είδος» δεν είναι σταθερό κι αναλλοίωτο. Όλα τα είδη των φυτών και των ζώων, που έζησαν πάνω στη Γη ή που εξακολουθούν να ζουν, είναι το αποτέλεσμα της ασταμάτητης μεταβολής, της εξέλιξης από μια ή ελάχιστες υποτυπώδεις αρχικές μορφές. Αιτία της εξέλιξης είναι η φυσική επιλογή, που οφείλεται στον αγώνα για τη «διαιώνιση του είδους». Είναι ένας αγώνας, που τον διεξάγουν όλα τα ζωντανά πλάσματα της φύσης και κατά είδη και κατά άτομα του ίδιου είδους. Έτσι, κάθε άτομο και κάθε είδος αναπτύσσει εκείνες τις ιδιότητες που το βοηθούν να επιβιώσει ή δημιουργεί νέες, ανάλογα με το τι απαιτεί η προσαρμογή του στο περιβάλλον, ώστε να εξασφαλιστεί η συνέχεια, η «διαιώνιση». Φυσική επιλογή Κοινωνικότητα Πολιτισμός Διαιώνιση

8 Συλλογική Διαβίωση 1 ο Κεφάλαιο 1.1 Άτομο: «φύσει κοινωνικό ον» Ανθρώπων Ζώων Αγέλη Μορφή Κοινωνία Σμήνος Κυψέλη Συγκρότηση Λογική και (ή) συναισθηματική δημιουργία Ενστικτώδης Μεταβολή-Εξέλιξη Ποικίλλει στο χώρο, μεταβάλλεται στο χρόνο Σταθερή στο χρόνο και χώρο Εξάρτηση από άμεσο φυσικό περιβάλλον Περιορισμένη (αντιστρόφως ανάλογη με την τεχνολογία) Άμεση και απόλυτη Δυνατότητα δημιουργίας τεχνητού περιβάλλοντος Απεριόριστη (περιορίζεται μόνο από την τεχνολογία) Περιορισμένη (κυρίως στην κατασκευή φωλιάς)

9 1 ο Κεφάλαιο 1.1 Άτομο: «φύσει κοινωνικό ον» Άνθρωπος το πιο εξελιγμένο είδος και το ποιο απροστάτευτο επιβίωση αδύνατη χωρίς την ασφάλεια της οικογένειας-κοινωνίας (ομάδας) Ανώτερα ζώα (θηλαστικά) βρέφημικρά είναι απροστάτευτα απαραίτητη η φροντίδα και η ασφάλεια που τους παρέχει η ομάδα-κοινότητα. Κατώτερα ζώα (π.χ. έντομα) ζωή μοναχική από γέννηση

10 1 ο Κεφάλαιο 1.1 Άτομο: «φύσει κοινωνικό ον» Κοινά χαρακτηριστικά Επιβίωση Επικοινωνία Ομαδικότητα Επέμβαση στο περιβάλλον Δημιουργία Επίτευξη στόχων Ικανοποίηση αναγκών Πολιτισμικά χαρακτηριστικά Γλώσσα Θρησκεία Πατρίδα Ήθη και έθιμα Αξίες Ατομικά χαρακτηριστικά Βιολογικά Ψυχολογικά Προσωπικότητα

11 1 ο Κεφάλαιο 1.2 Τι είναι κοινωνία Κοινωνία ένα σχετικά μεγάλο και οργανωμένο σύνολο ανθρώπων που έχει διάρκεια στο χρόνο και διακρίνεται με βάση τον πολιτισμό του. Ευρύτερη από το σύνολο (άθροισμα) ατόμων. Οργανωμένες σχέσεις οδηγούν στον πολιτισμό. Συγκεκριμένος τρόπος οργάνωσης και λειτουργίας. Σχετικά αυτόνομη και αυτοτελής. Διαφοροποίηση λόγω πολιτισμού, δεχόμενη όμως επιδράσεις. Μεταδίδει τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά της στα μέλη της, τα οποία ελέγχει και καθοδηγεί. Συνεχώς μεταβαλλόμενη στον χρόνο. Όσο μικρότερη τόσο πιο ομοιογενείς και το αντίστροφο.

12 1 ο Κεφάλαιο 1.2 Τι είναι κοινωνία Πολιτισμός περιλαμβάνει τη γλώσσα, τη θρησκεία, τις τέχνες, τα γράμματα, τα τεχνολογικά επιτεύγματα, καθώς επίσης τις καθημερινές συνήθειες και συμπεριφορές των ανθρώπων, τους τρόπους που ζουν, εργάζονται, συμπεριφέρονται και ψυχαγωγούνται. Δραστηριότητες 1) Να διαβαστεί απόσπασμα από το βιβλίο «Παπαλάνγκι», ενός μικρού βιβλίου που εξέδωσε ο Ιεραπόστολος Έριχ Σόερμαν και είναι η καταγραφή των εντυπώσεων ενός φυλάρχου από τα νησιά του Ειρηνικού στο πρώτο ταξίδι του στην Ευρώπη στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. 2) Να σχολιαστούν οι φωτ. 1.1 και 1.2.

13 1 ο Κεφάλαιο 1.3 Ατομική και κοινωνική συμπεριφορά Ατομικά χαρακτηριστικά (βιολογικά - ψυχολογικά) Κοινωνικά χαρακτηριστικά (πολιτισμός) Προσωπικότητα Συμπεριφορά Ατομικά χαρακτηριστικά Φύλο Σωματοδομή Φαντασία Διορατικότητα Εξωστρέφεια Αυτοπεποίθηση Συναισθηματική αστάθεια (ανησυχία, ευερεθιστότητα) Κοινωνικά-Πολιτισμικά χαρακτηριστικά Γλώσσα Θρησκεία Δικαιώματα-Υποχρεώσεις Κανόνες θετικής κοινωνικής συμπεριφοράς Αλτρουισμός (φιλαλληλία) Ευσυνειδησία Φιλοπατρία

14 1 ο Κεφάλαιο 1.3 Ατομική και κοινωνική συμπεριφορά Κ. Μαρξ «Ο άνθρωπος είναι προϊόν και δημιουργός της κοινωνίας» Οι σχέσεις ατόμου και κοινωνίας είναι σχέσεις αλληλεπίδρασης Δραστηριότητες 1) Ο τρόπος που εκδηλώνουμε τα συναισθήματά μας, η ενδυμασία μας, ο τρόπος ζωής μας, οι ιδέες μας και γενικότερα η συμπεριφορά μας, καθορίζεται από την κοινωνία που μεγαλώνουμε ή καθορίζεται από την προσωπικότητά μας; 2) Να σχολιαστεί η φράση του Μαρξ και το κείμενο της φωτ ) Να αναφερθούν χαρακτηριστικές περιπτώσεις επίδρασης σημαντικών προσωπικοτήτων στην κοινωνία.

15 1 ο Κεφάλαιο Προτάσεις για ομαδικές διαθεματικές εργασίες Σχεδιάστε μια μικρή κοινωνία π.χ. μια πόλη όπως τη φαντάζεστε. Πως θα οργανώσετε την εκπαίδευση, την ψυχαγωγία, τις μεταφορές, την οικονομία, τη δημόσια ασφάλεια και όλες τις κοινωνικές σχέσεις και δραστηριότητες; (την εργασία μπορείτε να την επεξεργάζεστε σταδιακά σε όλη τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου και μπορεί να αναληφθεί από περισσότερες από μία ομάδα) Συγκρίνετε δύο κοινωνίες. Ενδεικτικά πεδία σύγκρισης είναι τα ήθη και έθιμα, η αρχιτεκτονική, η θρησκεία, οι παραδόσεις, οι αντιλήψεις, οι θεσμοί, οι συνήθειες και οι συμπεριφορές που είναι αποδεκτές. Αν υπάρχει ικανός αριθμός αλλοδαπών μαθητών, μπορεί να παρουσιαστεί η ιστορία της πατρίδας τους, ο πολιτισμός της και οι σημαντικές διαφορές της με την κοινωνία μας. Επιλέξτε μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και παρουσιάστε τα κοινωνικά χαρακτηριστικά της. Μια λεπτομερέστερη παρουσίαση της θεωρίας της Εξέλιξης του Δαρβίνου. Οποιαδήποτε ιδέα ή επιθυμία μιας ομάδας μαθητών που συνάδει με το μάθημα.

16 2 ο Κεφάλαιο Κοινωνικές Ομάδες Κοινωνική Ομάδα είναι ένα οργανωμένο σύνολο ατόμων, που επικοινωνούν, έχουν κοινούς σκοπούς και αποκτούν την αίσθηση του «εμείς», δηλαδή συνείδηση ότι αποτελούν ομάδα. Κοινωνικές Ομάδες είναι Οι μαθητές μιας τάξης Θεατρική ομάδα Χορευτικό συγκρότημα Αθλητικός σύλλογος Πολιτιστικός σύλλογος Συνδικαλιστικές οργανώσεις Κοινωνικές Ομάδες δεν είναι Οι άνθρωποι σε μια στάση λεωφορείου Οι θεατές μια ταινίας στο σινεμά ή ενός θεατρικού έργου Οι παραθεριστές σε μια παραλία Οι καταναλωτές σε ένα σουπερμάρκετ ή ένα εμπορικό κέντρο

17 2 ο Κεφάλαιο Κοινωνικές Ομάδες Συγκεκριμένη Οργάνωση Σχολείο Οικογένεια Κοινωνικές Ομάδες Συχνή επικοινωνία Κοινοί σκοποί Επαγγελματικοί Οικονομικοί Πολιτικοί Κοινά ενδιαφέροντα Αίσθηση του «εμείς» Π.χ. ταυτότητα του εθελοντή, του μαθητή, του δημότη, του αθλητή

18 2 ο Κεφάλαιο Κοινωνικές Ομάδες Είναι κοινωνική ομάδα Είναι κοινωνική ομάδα Δεν είναι κοινωνική ομάδα Είναι κοινωνική ομάδα Δεν είναι κοινωνική ομάδα Είναι κοινωνική ομάδα Δεν είναι κοινωνική ομάδα Είναι κοινωνική ομάδα Δραστηριότητες 1) Εσείς σε ποιες κοινωνικές ομάδες συμμετέχετε; 2) Να σχολιαστεί η φωτ. 2.1.

19 2 ο Κεφάλαιο Κοινωνικές Ομάδες Εθελοντισμός αναφέρεται στην ηθελημένη παροχή υπηρεσιών για κάποιο κοινωφελή σκοπό. Ο εθελοντισμός μπορεί να διαχωριστεί σε επίσημο και ανεπίσημο. Ο επίσημος εθελοντισμός αφορά την προσφορά, για παράδειγμα, προς μία μη κυβερνητική οργάνωση ή ένα ίδρυμα. Ο ανεπίσημος εθελοντισμός αφορά την προσφορά σε περισσότερο προσωπικό επίπεδο, βοηθώντας για παράδειγμα κάποιον ηλικιωμένο στο δρόμο. Παραδείγματα εθελοντικής δράσης: εθελοντική αιμοδοσία, δωρεά οργάνων, συμμετοχή σε μη κυβερνητικές οργανώσεις για θέματα όπως είναι η οικολογία, ο αθλητισμός ή βοήθεια κοινωνικών ομάδων που αντιμετωπίζουν κάποια μορφή δυσκολίας (τοξικομανείς, άτομα με ειδικές ανάγκες κ.α.), Ολυμπιακοί Αγώνες. Συχνά θεωρείται πως ο εθελοντισμός δεν έχει υλικά ανταλλάγματα. Αρκετές φορές η αμοιβή πραγματοποιείται με έμμεσο τρόπο, παρέχοντας για παράδειγμα στον εθελοντή δωρεάν διαμονή, διατροφή ή άλλες διευκολύνσεις.

20 2 ο Κεφάλαιο Κοινωνικές Ομάδες Διάκριση Κοινωνικών Ομάδων (1) Με βάση το μέγεθός τους Με βάση την οργάνωσή τους Με βάση τη διάρκειά τους Μικρές (σχολική τάξη) Περισσότερο οργανωμένες (επαγγελματική ομάδα) Μεγάλης διάρκειας (οικογένεια) Μεγάλες (σχολείο) Λιγότερο οργανωμένες (παρέα) Προσωρινές (επιτροπή διαμαρτυρίας)

21 2 ο Κεφάλαιο Κοινωνικές Ομάδες Διάκριση Κοινωνικών Ομάδων (2) Πρωτογενείς Εντάσσονται όλα τα άτομα (οικογένεια, παρέα) Μεγάλη επίδραση στην προσωπικότητα (το άτομο ζει και συμμετέχει ολοκληρωτικά) Δευτερογενείς Εθελοντική συμμετοχή για την ικανοποίηση συγκεκριμένου σκοπού ή συμφέροντος (επαγγελματική, πολιτική, αθλητική ομάδα) Επίδραση σε ορισμένες πτυχές της ζωής του ατόμου

22 2 ο Κεφάλαιο Κοινωνικές Ομάδες Διάκριση Κοινωνικών Ομάδων (3) Ανοικτές Ελεύθερη συμμετοχή για όποιον συμφωνεί με τους σκοπούς και τις επιδιώξεις τους Ορισμένες φορές πρέπει να πληρούνται ελάχιστες προϋποθέσεις (συμμετοχή σε επαγγελματική σωματείο) Κλειστές Ομάδες που θέτουν αυστηρές προϋποθέσεις ένταξης σε αυτές (αδελφότητες, κλειστές λέσχες, συμμορίες) Έντονη διάκριση ανάμεσα στα μέλη της ομάδας («εμείς») και στους εκτός ομάδας («άλλοι»)

23 2 ο Κεφάλαιο Κοινωνικές Ομάδες Πολυπολιτισμική Κοινωνία είναι η σύγχρονη κοινωνία στην οποία συμβιώνουν πολλές διαφορετικές εθνικές, γλωσσικές, θρησκευτικές, πολιτισμικές ομάδες, με διαφορετικές αξίες, απόψεις και ιδεολογίες. Η σύγχρονη δημοκρατική κοινωνία πρέπει να εξασφαλίζει συνθήκες ελευθερίας, ισότητας και ισονομίας. Δραστηριότητες Να σχολιαστεί η φωτ. 2.5 σχετικά με τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.

24 2 ο Κεφάλαιο Κοινωνικές Ομάδες Προκατάληψη είναι η αρνητική αντίληψη και εικόνα για άτομα άλλων κοινωνικών ομάδων, η οποία δεν βασίζεται στην πραγματικότητα. Οι πιο συνηθισμένες μορφές προκαταλήψεων αφορούν το φύλο, τη φυλή, την ηλικία, τη θρησκεία, τη χώρα προέλευσης, την κοινωνική θέση και την υγεία των ατόμων. Συμμετοχή σε ομάδα Ταυτότητα Προκαταλήψεις Αρνητικές στάσεις απέναντι σε άτομα άλλων ομάδων Αποκλεισμός, διακρίσεις, άνιση μεταχείριση ευάλωτων κοινωνικών ομάδων Ρατσισμός (η αντίληψη ότι οι άνθρωποι δεν είναι όλοι ίσοι μεταξύ τους, αλλά διαχωρίζονται σε ανώτερους και κατώτερους, διακρινόμενοι είτε από το χρώμα του δέρματος, είτε από την εθνικότητα, είτε από τη θρησκεία κλπ.)