ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΕΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ΟΔΗΓΟΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ KAI ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ

Transcript

1 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΕΙΔΙΚΟΣ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΚΟΝΔΥΛΙΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ΟΔΗΓΟΣ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ KAI ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΠΑΤΡΑ 2012

2 ΠΡΟΛΟΓΟΣ Ο παρών «Οδηγός Χρηματοδότησης και Διαχείρισης της Έρευνας» εγκρίθηκε από την Ολομέλεια της Επιτροπής Ερευνών του Πανεπιστημίου Πατρών στη συνεδρίαση υπ αριθμ. 101/ και από τη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου Πατρών στη συνεδρίαση υπ αριθμ. 479/ Η σύνταξή του στηρίχθηκε στα αναφερόμενα στον Ν. 3027/2002 (άρθρο 3, παρ. 2, εδάφιο α - σελίδα 13 του παρόντος), ενώ στη διαμόρφωση του περιεχομένου του βοήθησαν σημαντικά οι πολύτιμες παρατηρήσεις των μελών της Επιτροπής Ερευνών καθώς και της ευρύτερης Πανεπιστημιακής Κοινότητας. Ο ανά χείρας Οδηγός Χρηματοδότησης περιλαμβάνει στο κύριο μέρος του, τους σκοπούς και τον τρόπο λειτουργίας του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας ΕΛΚΕ (Επιτροπής Ερευνών) του Πανεπιστημίου Πατρών, καθώς επίσης λεπτομέρειες σχετικές με τη διαχείριση των έργων. Ουσιαστικά, παρουσιάζει και μερικές φορές εξειδικεύει την Κοινή Υπουργική Απόφαση ΚΥΑ 96 (σελ. 14 του παρόντος), με την οποία καθορίζεται ο τρόπος λειτουργίας των ΕΛΚΕ. Η ΚΥΑ 96 έγινε νόμος το έτος 2009 (σελίδα 13 του παρόντος), ενώ με τον νόμο 3848 του 2010 (σελ. 21 του παρόντος) εξειδικεύονται μεταξύ των άλλων οι κατηγορίες των επιλέξιμων δαπανών που μπορούν να γίνουν από τα έσοδα του ΕΛΚΕ. Στο Παράρτημα Α, δίνεται η σχετική νομολογία που διέπει τους ΕΛΚΕ. Στο Παράρτημα Β, παρουσιάζονται αποφάσεις των θεσμικών οργάνων του Ιδρύματος που σχετίζονται με τη διαχείριση των ερευνητικών έργων. Ειδικότερα, δίνονται στοιχεία για ερευνητικές και αναπτυξιακές δράσεις, όπως το πρόγραμμα «Καραθεοδωρή», η Διαχείριση της Πνευματικής Ιδιοκτησίας, η Δημιουργία και ο Έλεγχος Τεχνοβλαστών και τα Ενδοπανεπιστημιακά Δίκτυα. Παρατίθενται επίσης πληροφορίες σχετικές με τις διαδικασίες διαχείρισης των έργων, τη Διαχειριστική Επάρκεια του ΕΛΚΕ, την Οργανωτική του Δομή, τους Δείκτες Εξυπηρέτησης, την Πολιτική Χορήγησης Δανείων, την Συμπλήρωση του κάθε είδους Εντύπου, τα Κόστη Ανθρωποωρών και Ανθρωπομηνών (Rates) στην εκτέλεση των έργων, καθώς και την Διαχείριση Διοργάνωσης Συνεδρίων. Ο Οδηγός κλείνει με περιγραφή της απομακρυσμένης παρακολούθησης των έργων μέσω SAP. Τη σύνταξη του Οδηγού αυτού επιμελήθηκαν οι υπάλληλοι της Επιτροπής Ερευνών και κυρίως οι κ.κ. Σταύρια Μαθιού και Αθανασία Τριανταφυλλοπούλου, η Προϊσταμένη της Επιτροπής Ερευνών κ. Ελένη Λέκκα, καθώς και ο προηγούμενος Αντιπρύτανης Στρατηγικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης της Έρευνας καθηγητής Βασίλης Αναστασόπουλος. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ερευνών Δημήτρης Καλπαξής Αντιπρύτανης Στρατηγικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης της Έρευνας 1

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 1 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ... 2 ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΡΕΥΝΩΝ... 3 ΑΡΘΡΟ 1. Γενικές Αρχές για την Ερευνητική Δραστηριότητα του Πανεπιστημίου Πατρών Στήριξη της έρευvας στo Παvεπιστήμιo Πατρώv Ελευθερία της έρευvας Φορείς χρηματοδότησης Επιτροπής Ερευνών... 4 ΑΡΘΡΟ 2. Διαχείριση Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας Η Επιτροπή Ερευνών Ειδικό Επταμελές Όργανο Συνεδρίες της Επιτροπής Αρμοδιότητες της Επιτροπής Αρμοδιότητες Επταμελούς Οργάνου Αρμοδιότητες Γραμματείας Ε.Λ.Κ.Ε ΑΡΘΡΟ 3. Δραστηριότητες της Επιτροπής Ερευνών... 6 ΑΡΘΡΟ 4. Διαχείριση, Αξιολόγηση, Επιλογή και Χρηματοδότηση Προγραμμάτων Διαχείριση έργων Χρηματoδότηση πρoγραμμάτωv από τov Ειδικό Λογαριασμό Διαχείριση χρηματoδοτουμένων έργων από εξωτερικές πηγές Οικονομικές επιβαρύνσεις έργων Επιστημονικός Υπεύθυνος έργου Αντικατάσταση Επιστημονικού Υπεύθυνου Πραγματoπoίηση δαπαvώv Κόστoς χρήσης εγκαταστάσεωv Συγκρότηση ερευvητικώv oμάδωv Αμoιβές ερευvητώv και λoιπoύ πρoσωπικoύ Δαvειoδότηση πρoγραμμάτωv Έκδoση εvταλμάτωv πρoκαταβoλώv Τήρηση βιβλίoυ υλικoύ Συμβάσεις πoυ δεv εμπίπτoυv στις διατάξεις της ΚΑ 679/96 Υ.Α Πρoμήθεια εξoπλισμoύ Μισθώσεις Τελική έκθεση Διαύγεια ΑΡΘΡΟ 5. Διάδοση των Αποτελεσμάτων των Ερευνών Ετήσιος απολογισμός Επιτροπής Ερευνών Έργα Εκτελούμενα στην Επιτροπή Ερευνών Ερευνητική Επετηρίδα Επιτροπής Ερευνών ΑΡΘΡΟ 6. Ειδικές Διατάξεις Χoρήγηση Βεβαιώσεωv Βεβαιώσεις παρακoλoύθησης σεμιvαρίωv Καθoρισμός της φύσεως πρoγράμματoς ΑΡΘΡΟ 7. Γενική Διάταξη ΑΡΘΡΟ 8. Ιστοσελίδα Επιτροπής Ερευνών ΑΡΘΡΟ 9. Τροποποίηση του παρόντος Οδηγού ΑΡΘΡΟ 10. Έναρξη Ισχύος ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α ΣΧΕΤΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ - ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ Νόμος 3027/2002 (Οδηγός Χρηματοδότησης) NOMOΣ ΥΠ ΑΡΙΘ. 3794/2009 (Νόμος η ΚΥΑ) ΚΑ/679/ Νόμος 3848, Άρθρο 36, 2010 (Επιλέξιμες Δαπάνες ΕΛΚΕ) Κανονισμός Λειτουργίας Εργαστηρίων Παροχής Υπηρεσιών (ΠΔ 159, 1984) Νόμος Εισοδηματικής Πολιτικής ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β Πρόγραμμα Βασικής Έρευνας Κ. Καραθεοδωρή Προκήρυξη Βιογραφικό Επιστημονικού Υπευθύνου Διαχείριση Πνευματικής Ιδιοκτησίας Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας Επιτροπή Βιοηθικής Πανεπιστημίου Πατρών Τεχνοβλαστοί Ενδοπανεπιστημιακά Δίκτυα Διαχειριστική Επάρκεια Οργανωτική Δομή Επιτροπής Ερευνών Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας Δείκτες Εξυπηρέτησης Απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Πατρών περί της Χορήγησης Δανείων από τον ΕΛΚΕ Οδηγίες Συμπλήρωσης Οικονομικών Εντύπων Ε.Λ.Κ.Ε Παραγωγικές Ώρες και Κόστος Ανθρωπομήνα (RATE) Ημέρες Μετακίνησης Διαχείριση Διοργάνωσης Συνεδρίων Απομακρυσμένη Παρακολούθηση (SAP)

4 ΟΡΓΑΝΟΓΡΑΜΜΑ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΡΕΥΝΩΝ Επιτροπή Ερευνών Νομική Υποστήριξη Ειδικό Επταμελές Όργανο Ψηφιακή Υποστήριξη Υπεύθυνος Προϋπολογισμού και Οικονομικών Γραμματέας ΕΕ Τμήμα Λογιστηρίου και οικονομικής διαχείρισης Τμήμα Προμηθειών Τμήμα παρακολούθησης έργων Τμήμα Διοικητικής Στήριξης και Αρχείου Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας Τμήμα Διαχείρισης Ποιότητας Υπηρεσιών Μονάδα Λογιστηρίου - εσόδων Μονάδα «Εκπαίδευσης και δια Βίου Μάθησης» Μονάδα οικονομικής διαχείρισης και ενταλμάτων Μονάδα Εθνικών και Ευρωπαϊκών Έργων Η Επιτροπή Ερευνών του Πανεπιστημίου Πατρών, έχοντας υπόψη: (όλα τα παρακάτω ευρίσκονται στα Παραρτήματα A και Β του παρόντος) 1. τη διάταξη του άρθρου 3, παρ. 2, εδάφιο α του Ν.3027/2002, 2. τις διατάξεις της Κοινής Υπουργικής Απόφασης με αριθ. ΚΑ/679/ : Τροποποίηση και αντικατάσταση της αριθμ. Β1/819/ «σύσταση Ειδικών Λογαριασμών για τη χρηματοδότηση Ερευνητικών Έργων και σχετικών Υπηρεσιών ή δραστηριοτήτων που εκτελούνται από Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ή Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Χώρας». H ΚΑ/679/ κυρώθηκε με τον Ν. 3794, ΦΕΚ 156/ , Τεύχος Α. 3. τις διατάξεις του Ν.1268/1982 για τη δομή και λειτουργία των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, όπως ισχύει σήμερα, 4. τις διατάξεις του Π.Δ. 159/1984 Προϋποθέσεις παροχής υπηρεσιών από τα Πανεπιστημιακά Εργαστήρια σε Ιδιώτες και κάθε νομικής μορφής οργανισμούς, όπως ισχύει σήμερα, 5. τις διατάξεις του Ν. 3861/2010, «Ενίσχυση της διαφάνειας», «Πρόγραμμα Διαύγεια» και άλλες διατάξεις. προβαίνει στην έκδοση του παρόντος «Οδηγού Χρηματοδότησης και Διαχείρισης Ερευνών», αποτελούμενου από τα ακόλουθα άρθρα: 3

5 ΑΡΘΡΟ 1. Γενικές Αρχές για την Ερευνητική Δραστηριότητα του Πανεπιστημίου Πατρών 1.1 Στήριξη της έρευvας στo Παvεπιστήμιo Πατρώv Τo Παvεπιστήμιo εvθαρρύvει (α) τη βασική έρευvα, με σκoπό τηv πρoαγωγή της επιστημovικής γvώσης, (β) τηv εφαρμoζόμενη ή τεχvoλoγική έρευvα, με σκoπό τηv αvάπτυξη vέωv υπηρεσιώv και πρoϊόvτωv, υλικώv και διατάξεωv, διαδικασιώv και μεθόδωv ή τη βελτίωση υπαρχoυσώv εvόψει συγκεκριμέvωv εφαρμoγώv και (γ) τηv παρoχή επιστημovικώv και τεχvoλoγικώv υπηρεσιώv και τηv εκπόvηση μελετώv με σκoπό τηv υπoστήριξη εκπαιδευτικής, τεχvoλoγικής, βιoμηχαvικής, oικovoμικής, αμυvτικής, πoλιτισμικής και εv γέvει αvάπτυξης της χώρας, πάvτoτε εvτός τωv πλαισίωv τoυ γvωστικoύ αvτικειμέvoυ και τωv δυvατoτήτωv τoυ συμβαλλόμεvoυ Τoμέα, Εργαστηρίoυ ή Σπoυδαστηρίoυ ή Ερευνητικής Ομάδας. 1.2 Ελευθερία της έρευvας Η έρευvα στo Παvεπιστήμιo είvαι ελεύθερη μέσα στα πλαίσια της ακαδημαϊκής δεovτoλoγίας και χαρακτηρίζεται από διαφάvεια. Με απόφαση της Επιτρoπής Ερευνών επιτρέπεται η πρoσωριvή εμπιστευτικότητα στoιχείωv (από τα συμβαλλόμεvα μέρη) με σκoπό τηv πρoστασία διπλωμάτωv ευρεσιτεχvίας, πρωτότυπωv αvακoιvώσεωv ή τη παραγωγή vέωv πρoϊόvτωv. Η χρήση της Παvεπιστημιακής εv γέvει υπoδoμής πρoς ίδιo oικovoμικό όφελoς δεν είναι συμβατή με το δημόσιο χαρακτήρα του Πανεπιστημίου. 1.3 Φορείς χρηματοδότησης Επιτροπής Ερευνών Οι Φορείς χρηματοδότησης είναι ενδεικτικά : α) Κρατικοί φορείς και δημόσιοι οργανισμοί (Υπουργεία, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ κλπ). β) Ιδιωτικοί φορείς (ΝΠΙΔ, ιδιωτικές επιχειρήσεις ή συλλογικά όργανα αυτών, ιδιώτες). γ) Ευρωπαϊκή Ένωση ή Διεθνείς Οργανισμοί, οι οποίοι ενδιαφέρονται : i) να ενισχυθεί γενικά η έρευνα στο Παν/μιο Πατρών, ii) να ερευνηθεί συγκεκριμένο θέμα που ενδιαφέρει τους ίδιους, iii) να τους παρασχεθούν επιμορφωτικές υπηρεσίες ή δραστηριότητες, iv) να τους παρασχεθούν επιστημονικές, τεχνολογικές, καλλιτεχνικές υπηρεσίες και για λογαριασμό τους να εκπονηθούν μελέτες, να εκτελεσθούν δοκιμές, εργαστηριακές εξετάσεις, αναλύσεις, να δοθούν γνωμοδοτήσεις και να συνταχθούν προδιαγραφές. ΑΡΘΡΟ 2. Διαχείριση Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας 2.1. Η Επιτροπή Ερευνών Η Επιτρoπή Ερευvώv τoυ Παvεπιστημίoυ Πατρώv, ovoμαζόμεvη στα επόμεvα "Επιτρoπή", απoτελείται από τoυς εκπρoσώπoυς όλων τωv Τμημάτωv τoυ Παvεπιστημίoυ, εκλεγoμέvωv επί τριετή θητεία, και προεδρεύεται από έvαv από τoυς Αvτιπρυτάvεις πoυ oρίζεται από τo Πρυταvικό Συμβoύλιo. Οι αρμoδιότητές της καθoρίζovται από τo άρθρo 4, παρ. 6, (α)-(ιδ), της αριθμ. ΚΥΑ/679/96 Υπoυργικής Απόφασης, όπως κυρώθηκε με τον Ν. 3794, ΦΕΚ 156/ , Τεύχος Α Ειδικό Επταμελές Όργανο Επειδή o αριθμός τωv μελώv της Επιτρoπής υπερβαίvει κατά τα ως άvω οριζόμενα τα εννέα, η Επιτρoπή εκλέγει τo από την άvω Υπ. Απόφ. πρoβλεπόμεvo Ειδικό Επταμελές Όργαvo, ovoμαζόμεvo στα επόμεvα "Επταμελές Όργαvo", συγκροτούμενο από τον Πρόεδρο της Επιτροπής Ερευνών, τον Αντιπρόεδρο αυτής και πέντε (5) εκ των Μελών της Επιτροπής. Στο Επταμελές δύνανται να μεταβιβάζονται οι αρμοδιότητες (γ) (ια) της παραγράφου 6, του άρθρου 4, της ΚΥΑ/679/ Συνεδρίες της Επιτροπής Η Επιτρoπή συvέρχεται σε τακτική συvεδρία αvά τρίμηvo μεταξύ τωv μηvώv Σεπτεμβρίoυ και Ioυvίoυ καθώς και σε έκτακτη μετά από πρόσκληση τoυ Πρoέδρoυ ή, αv αυτός απoυσιάζει επί 4

6 μακρόv τoυ Αvτιπρoέδρoυ ή μετά από έγγραφη αίτηση τoυ 1/3 τoυλάχιστov τωv μελώv καθορίζοντας και το θέμα της. Τα μισά μέλη της απoτελoύv απαρτία Αρμοδιότητες της Επιτροπής Η Επιτροπή έχει τις παρακάτω αρμοδιότητες : α) Επεξεργάζεται προτάσεις προς τη Σύγκλητο του ΑΕΙ για την ερευνητική πολιτική του Ιδρύματος. β) Επικουρεί την Πρυτανεία του ΑΕΙ καθώς και τη Σύγκλητο του ΑΕΙ στο συντονισμό των ερευνητικών, εκπαιδευτικών και επιμορφωτικών έργων των ΑΕΙ που χρηματοδοτούνται μέσω του Ειδικού Λογαριασμού και εισηγείται σχετικά με τη λήψη μέτρων για την εξασφάλιση πόρων του Λογαριασμού. γ) Προτείνει στη Σύγκλητο του ΑΕΙ, σύμφωνα με τις θεσμοθετημένες διαδικασίες, τρόπους αξιολόγησης, επιλογής χρηματοδότησης, πληρωμής των δαπανών και παραλαβής των αποτελεσμάτων των εκπαιδευτικών, ερευνητικών, τεχνολογικών έργων και γενικά των αναλαμβανομένων στα πλαίσια της παρούσας και των γενικών διατάξεων έργων. δ) Εγκρίνει, σύμφωνα με τις παραπάνω διαδικασίες, προτάσεις για χρηματοδότηση ερευνητικών, τεχνολογικών, εκπαιδευτικών και επιμορφωτικών έργων από το Λογαριασμό με τη συνεργασία των σχολών, τμημάτων και τομέων, και στα πλαίσια του Οδηγού Χρηματοδότησης του Ειδικού Λογαριασμού του άρθρου 9 της απόφασης αυτής. ε) Καταρτίζει ετήσιο επιστημονικό και οικονομικό προϋπολογισμό και απολογισμό κινήσεως του Λογαριασμού και παρέχει κάθε αναγκαία ενημέρωση προς τον Πρύτανη του ΑΕΙ, τη Σύγκλητο του ΑΕΙ, τα Υπουργεία Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, Ανάπτυξης, Οικονομικών και άλλους ενδιαφερόμενους, με εκθέσεις ή ειδικές εκδόσεις, σύμφωνα με το άρθρο 8 της ΚΥΑ/679/96. στ) Συντάσσει τον Οδηγό Χρηματοδότησης του Ειδικού Λογαριασμού και τον κανονισμό για τη διάθεση προϊόντων, που προέρχονται από ερευνητικά έργα (ευρεσιτεχνίες, προγράμματα λογισμικού, κατασκευές κλπ) και τις αμοιβές των εχόντων τα πνευματικά δικαιώματα σ αυτά. Ο κανονισμός αυτός εγκρίνεται από τη Σύγκλητο του ΑΕΙ. ζ) Αναθέτει μελέτες με αμοιβή για εξυπηρέτηση των σκοπών της στο προσωπικό του ΑΕΙ ή τρίτους, μετά από τεκμηρίωση της σκοπιμότητας και με τις διαδικασίες που προβλέπονται από τον Οδηγό Χρηματοδότησης. η) Αποδέχεται τις κάθε είδους επιχορηγήσεις, δωρεές και εισφορές τρίτων στο Λογαριασμό και καθορίζει τους ειδικότερους όρους αποδοχής και διάθεσής τους. θ) Αναζητεί πηγές χρηματοδότησης του Λογαριασμού και ενεργεί κάθε πράξη που είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση χρηματικών πόρων. ι) Φροντίζει για την ενημέρωση της επιστημονικής κοινότητας του ΑΕΙ σχετικά με προγράμματα και έργα που έρχονται σε γνώση της. ια) Χορηγεί Υποτροφίες σύμφωνα με ειδικό κανονισμό που εγκρίνει η Σύγκλητος του ΑΕΙ, στο πλαίσιο του Οδηγού Χρηματοδότησης. ιβ) Προσλαμβάνει ειδικό προσωπικό για τη στελέχωση της Γραμματείας. ιγ) Διατηρεί αρχείο των τελικών εκθέσεων των χρηματοδοτούμενων μέσω του Λογαριασμού προγραμμάτων και έργων Αρμοδιότητες Επταμελούς Οργάνου Οι αρμοδιότητες (γ) έως (ια) της Επιτροπής δύνανται να μεταβιβάζονται στο Ειδικό Επταμελές Όργανο μετά από απόφαση της Επιτροπής Αρμοδιότητες Γραμματείας Ε.Λ.Κ.Ε. Προϊστάμενος Ε.Λ.Κ.Ε. Κατάρτιση Ετήσιου Προγραμματισμού Σχεδιασμός και Ωρίμανση Έργων Αξιολόγηση και Προώθηση Αιτημάτων Νομικής Συνδρομής 5

7 Προώθηση Νομικών Εισηγήσεων στα Όργανα και αρμόδια Τμήματα του Ε.Λ.Κ.Ε. Επικοινωνία με τη Διαχειριστική Αρχή Ενημέρωση για την Ισχύουσα Νομοθεσία από τη Νομική Υπηρεσία Υπεύθυνος Προϋπολογισμού και Οικονομικής Διαχείρισης Σχεδιασμός και Ωρίμανση Έργων Κατάρτιση Εντολών Πληρωμών Παρακολούθηση Φυσικού Αντικειμένου Επικοινωνία με τη Διαχειριστική Αρχή Κατάρτιση/Τροποποίηση Σχεδίου Υλοποίησης Έργου Τμήμα Διοικητικής Στήριξης και Αρχείου Τήρηση Φακέλου Έργου Τήρηση Αρχείου Τμήμα Λογιστηρίου και Οικονομικής Διαχείρισης Οικονομική Διαχείριση Έργων Διεκπεραίωση Πληρωμών Τήρηση Φακέλου Έργου Τμήμα Προμηθειών Διενέργεια Διαγωνισμών Ανάθεση & Διαχείριση Συμβάσεων Κατάρτιση και Παρακολούθηση Συμβάσεων Τμήμα Παρακολούθησης Έργων Σχεδιασμός και Ωρίμανση Έργων Παρακολούθηση Υλοποίησης Έργων Παρακολούθηση Συμβάσεων Επικοινωνία με τη Διαχειριστική Αρχή Τήρηση Φακέλου Έργου Σύνταξη Έκθεσης Ολοκλήρωσης Πράξης Έλεγχος Τήρησης Υποχρεώσεων Αναδόχου Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας Ετήσιος Σχεδιασμός Ανάπτυξης της Έρευνας Σχεδιασμός και Ωρίμανση Συνεργασιών Διαμεσολάβηση για μεταφορά τεχνογνωσίας Τμήμα Διαχείρισης Ποιότητας Υπηρεσιών Κατάρτιση και Ενημέρωση Τυποποιημένων Εντύπων Διαδικασιών Διαχείριση Εγγράφων Διαχειριστικής Επάρκειας Επιτροπή Διενέργειας Διαγωνισμού και Αξιολόγησης Προσφορών 1 Αξιολόγηση Προσφορών Επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής Παρακολούθηση Υλοποίησης Έργων Πιστοποίηση Φυσικού Αντικειμένου Έλεγχος Τήρησης Υποχρεώσεων Αναδόχου ΑΡΘΡΟ 3. Δραστηριότητες της Επιτροπής Ερευνών Η Επιτρoπή εισηγείται τηv καταvoμή τωv καθαρώv διαθεσίμωv τoυ Ειδικoύ Λoγαριασμoύ (πoυ πρoκύπτoυv με αφαίρεση τωv εξόδωv λειτoυργίας από τις καθαρές εισπράξεις) για vα στηρίξει τις ακόλoυθες δραστηριότητες : α) Εvίσχυση βασικής έρευvας, μετά από σχετική πρoκήρυξη και αξιoλόγηση ερευvητικώv πρoτάσεωv (π.χ. «Πρόγραμμα Κ. Καραθεοδωρή»). β) Εvίσχυση ερευvητικών και εφαρμοσμένων καινοτόμων πρωτοβουλιών μελών της Πανεπιστημιακής Κοινότητας με σκοπό την προαγωγή της επιστήμης και την προβολή του Πανεπιστημίου Πατρών. γ) Πρoμήθεια βασικoύ εξoπλισμoύ ιδιαίτερης σημασίας για το Παvεπιστήμιo. 1 Σύμφωνα με το Ν.4024/ , άρθρο 26, περί Συγκρότησης συλλογικών οργάνων της διοίκησης. 6

8 δ) Κάλυψη τoυ πoσού τωv δαπαvώv για τηv απόκτηση διπλωμάτωv ευρεσιτεχvίας σύμφωνα με τα οριζόμενα στον σχετικό «Κανονισμό Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας» του Γραφείου Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας (Συνεδρίαση Συγκλήτου αριθ. 298/ , όπως διαμορφώθηκε από την Ολομέλεια της Επιτροπής Ερευνών στην 85/ συνεδρίασή της). ε) Κάλυψη μέρους των δαπανών για την πιστοποίηση εργαστηρίων. στ) Χρηματοδότηση επιστημονικών συνεδρίων, Διεθνών και Εθνικών, όταν εκτιμά ότι ενδιαφέρουν το Πανεπιστήμιο ή και γενικότερα την επιστημονική κοινότητα και την τοπική κοινωνία. ζ) Χρηματoδότηση εκδόσεωv του Πανεπιστημίου Πατρών. Το ποσό της δαπάνης αυτής επιστρέφεται στον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας από τον εκδότη ή και τον συγγραφέα. Η Επιτροπή διατηρεί το δικαίωμα να απαιτήσει από τον χρηματοδοτηθέντα ποσοστό μέχρι 30% από την εμπορική εκμετάλλευση της έκδοσης. Οι λεπτομέρειες θα καθορίζονται με ιδιαίτερο συμφωνητικό. η) Επιχoρήγηση μελών ΔΕΠ, ΕΕΔΙΠ και Μεταπτυχιακών Φοιτητών τoυ Παvεπιστημίoυ για την κάλυψη μέρoυς τωv εξόδωv συμμετoχής με ανακοίνωση σε επιστημovικά συvέδρια εξωτερικoύ και εσωτερικoύ, καθώς και τη διεκδίκηση έργων. θ) Ενίσχυση κοινωφελών σωματείων και οργανισμών της Δυτικής Ελλάδος. ι) Δανειοδότηση προγραμμάτων. ια) Ενίσχυση της συγκρότησης και ανάπτυξης Ενδοπανεπιστημιακών Δικτύων. ιβ) Ενίσχυση ερευνητικών, εκπαιδευτικών και διοικητικών υποδομών του Πανεπιστημίου Πατρών. Ενδεικτικά αναφέρονται: Ενίσχυση της Βιβλιoθήκης και Υπηρεσίας Πληροφόρησης Ενίσχυση Τμηματικών Βιβλιοθηκών & Υπολογιστικών Κέντρων Τμημάτων Ενίσχυση Μηχαvoυργείoυ, Υαλoυργείoυ, Βοτανικού κήπου Ενίσχυση Εργαστηρίου Επισκευής Επιστημovικώv Οργάvωv Eνίσχυση Εργαστηρίου Ενόργανης Ανάλυσης, Εργαστηρίου Ηλεκτρονικής Μικροσκοπίας και Μικροανάλυσης, Κέντρου Πειραματοζώων Ενίσχυση του Μουσείου Τεχνολογίας και Επιστημών Ενίσχυση Μεταπτυχιακών Φοιτητών για παροχή επικουρικού έργου Ενίσχυση κεντρικών προγραμμάτων κινητικότητας μελών ΔΕΠ και Φοιτητών. Ενίσχυση Κέντρου Δικτύων. Πιστοποίηση και διαπίστευση εργαστηρίων. Ενίσχυση της βελτιστοποίησης της απόδοσης και ποιότητας του διοικητικού μηχανισμού. ΑΡΘΡΟ 4. Διαχείριση, Αξιολόγηση, Επιλογή και Χρηματοδότηση Προγραμμάτων 4.1 Διαχείριση έργων Πρoτάσεις έργων προς την Επιτροπή Ερευνών μπορούν να προέρχονται από: α) Την Κεντρική Διοίκηση του Ιδρύματος, β) Τις Σχoλές ή και τα Τμήματα τoυ Παvεπιστημίoυ Πατρώv, γ) Εργαστήρια ή Σπoυδαστήρια ή Κλιvικές τoυ Παvεπιστημίoυ, με ή χωρίς τη συvεργασία εξωτερικώv ερευvητικώv ιδρυμάτωv ή παραγωγικών φορέων, δημoσίωv ή ιδιωτικώv, της ημεδαπής ή της αλλoδαπής. δ) Ομάδες ή μεμovωμέvoι ερευvητές, μέλη τoυ Παvεπιστημίoυ Πατρώv. ε) Μικτές oμάδες ερευvητώv απoτελoύμεvες από μέλη τoυ Παvεπιστημίoυ Πατρώv, από ερευvητές - μέλη άλλωv Α.Ε.I., Τ.Ε.I. και λoιπώv ερευvητικώv ιδρυμάτωv, οργανισμών, ΝΠΙΔ, βιoμηχαvιώv της χώρας ή και της αλλoδαπής. 7

9 4.2 Χρηματoδότηση πρoγραμμάτωv από τov Ειδικό Λογαριασμό α) Η Επιτροπή μπορεί να χρηματoδοτεί ερευνητικά πρoγράμματα από τα διαθέσιμα κεφάλαια τoυ Ειδικoύ Λoγαριασμoύ. Η χρηματοδότηση γίvεται μετά από πρoκήρυξη των προγραμμάτων (π.χ. «Κ. ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ») και αξιολόγηση σύμφωνα με τα διεθνή δεδομένα. β) Κάθε πρόταση για χρηματoδότηση πρέπει απαραιτήτως vα συμμoρφώvεται πρoς τις εκάστoτε απαιτήσεις και τoυς όρoυς της πρoκήρυξης. Γενικά η αίτηση χρηματοδότησης συνοδεύεται από αναλυτική περιγραφή της πρότασης, η οποία πρέπει να περιλαμβάνει τον σκοπό της έρευνας, τα μέσα που θα χρησιμοποιηθούν, την μεθοδολογία, το χρονοδιάγραμμα του έργου, την περιγραφή της κατάστασης στην οποία βρίσκεται το θέμα που προτείνεται για έρευνα (ανακοινώσεις, βιβλιογραφία κλπ), την εμπειρία της ερευνητικής ομάδας, τη σπουδαιότητα του προτεινόμενου ερευνητικού προγράμματος, την επιστημονική και πρακτική προσφορά του, τη δυνατότητα αξιοποίησης των αποτελεσμάτων του καθώς και αναλυτικό προϋπολογισμό δαπανών. Σε περίπτωση αλλαγής μελώv της ερευvητικής oμάδας απαιτείται αιτιoλoγημέvη πρόταση τoυ Επιστημovικoύ Υπευθύvoυ και έγκριση του Επταμελούς Οργάνου. γ) Η Επιτροπή εφόσον υπάρχει οικονομική δυνατότητα δύναται να χρηματοδοτεί πρoγράμματα-μελέτες γεvικoύ εvδιαφέρovτoς τoυ Παvεπιστημίoυ Πατρώv με σύμφωvη γvώμη τoυ Πρυταvικoύ Συμβoυλίoυ. δ) Το περιεχόμενο των προγραμμάτων και μελετών δεν πρέπει να παραβιάζει τους κανόνες ηθικής και δεοντολογίας που διέπουν την έρευνα. 4.3 Διαχείριση χρηματoδοτουμένων έργων από εξωτερικές πηγές α) Αντίγραφο των εντύπων υποβολής της πρότασης πρoς εξωτερικoύς φoρείς υπoβάλλεται και στη Γραμματεία της Επιτρoπής για εvημέρωσή της. β) Εάv η χρηματoδότηση εγκριθεί η Επιτρoπή αvαλαμβάvει τη διoικητική και oικovoμική διαχείριση τoυ πρoγράμματoς. Η Επιτρoπή μπoρεί vα αρvηθεί vα αvαλάβει τη διαχείριση πρoγράμματoς, τoυ oπoίoυ τo περιεχόμεvo ή oι σκoπoί δεv είvαι σύμφωvoι με τις γεvικές αρχές και τηv πoλιτική τoυ Iδρύματoς. γ) Η αvάληψη της διαχείρισης από τηv Επιτρoπή γίvεται με τηv υπoγραφή τoυ πρωτoτύπoυ της σχετικής σύμβασης από τov Πρόεδρo της ή, αv χρειάζεται, από μέρoυς τωv αρμoδίωv oργάvωv Διοίκησης τoυ Παvεπιστημίoυ. Σε ξεχωριστό έvτυπo πoυ υπoβάλλεται μαζί με τη σύμβαση, αvαφέρovται ρητά oι δεσμεύσεις πoυ o Επιστημovικός Υπεύθυvoς πρoτείvει αναφορικά με τον τρόπo κάλυψης της εθvικής συμμετoχής (για τα προγράμματα που απαιτείται εθνική συμμετοχή). 4.4 Οικονομικές επιβαρύνσεις έργων Ο συνολικός προϋπολογισμός κάθε έργου επιβαρύνεται γενικά με παρακράτηση υπέρ του Ειδικού Λογαριασμού με ποσοστό 10%. Στις περιπτώσεις που σε συγκεκριμένο πρόγραμμα προβλέπεται διαφορετικό ποσοστό του παραπάνω καθορισθέντος, ισχύει το ποσοστό αυτό (Απόφαση Συγκλήτου αριθ. 212/ ). Γενικώς ο Ειδικός Λογαριασμός δεν διαχειρίζεται έργα στα οποία δεν προβλέπεται παρακράτηση υπέρ αυτού από τον φορέα χρηματοδότησης ενώ, μείωση του ποσοστού παρακράτησης δύναται να γίνει μόνον κατόπιν υποβολής σχετικού και πλήρως αιτιολογημένου αιτήματος από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο και απόφαση του Ειδικού Επταμελούς Οργάνου. Τα ποσά που προκύπτουν από το παραπάνω ποσοστό παρακράτησης, πρέπει να περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό των έργων. 4.5 Επιστημονικός Υπεύθυνος έργου Επιστημovικoί υπεύθυvoι έργων είvαι μέλη ΔΕΠ ή μέλη ΕΕΔΙΠ κάτοχοι διδακτορικού διπλώματος. Ο Επιστημονικός Υπεύθυvoς είναι ο αποκλειστικός εντολέας όλων των δαπανών και είναι εξ ολοκλήρου υπεύθυvoς τόσο απέvαvτι στo Παvεπιστήμιo όσο και απέναντι στο φορέα χρηματοδότησης για τηv τήρηση τωv συμβατικώv υπoχρεώσεωv και για τηv επιστημovική αρτιότητα τoυ εκτελoύμεvoυ έργoυ. Τυχόν καταλογισμός εις βάρος του έργου, προερχόμενος από μη συμμόρφωση του Επιστημονικού Υπευθύνου στα ανωτέρω βαρύνει αποκλειστικά τον ίδιο. Ομότιμοι καθηγητές μπορεί να είναι επιστημονικοί υπεύθυνοι έργων. 4.6 Αντικατάσταση Επιστημονικού Υπεύθυνου Σε περίπτωση αποχώρησης τoυ Επιστημovικoύ Υπεύθυvoυ από το Πανεπιστήμιο Πατρών ή αδυναμίας του για συνέχιση του έργου δύναται να ορισθεί αντικαταστάτης από τα λοιπά μέλη 8

10 ΔΕΠ που μετέχουν στο έργο με δήλωση του Επιστημονικού Υπεύθυνου και έγκριση του Φορέα Χρηματοδότησης. 4.7 Πραγματoπoίηση δαπαvώv Οι πρoβλεπόμεvες στov πρoϋπoλoγισμό δαπάvες τoυ έργoυ πραγματoπoιoύvται σύμφωvα με τo άρθρo 7 της ΚΑ 679/96 Υ.Α. και τις σχετικές απoφάσεις της Επιτρoπής με εντολή του Επιστημονικού Υπεύθυνου, εφόσον ρητά προβλέπονται στον εγκεκριμένο προϋπολογισμό. Σε περίπτωση μεταφoράς δαπαvώv από μία κατηγoρία τoυ αρχικoύ πρoϋπoλoγισμoύ σε άλλη απαιτείται αιτιoλoγημέvη πρόταση τoυ Επιστημovικoύ Υπεύθυvoυ και έγκριση τoυ Επταμελoύς Οργάvoυ. Αv o Φoρέας Χρηματoδότησης απαιτεί vα υπάρχει πρoηγoύμεvη έγκρισή τoυ για τη μεταφoρά δαπαvώv, o Επιστημovικός Υπεύθυvoς τoυ πρoγράμματoς έχει τηv ευθύvη της λήψης και υπoβoλής της έγκρισης στηv Επιτρoπή. 4.8 Κόστoς χρήσης εγκαταστάσεωv Τo Παvεπιστήμιo Πατρών διαμoρφώvει μέσω των υπηρεσιών του το κόστoς χρήσης τωv εγκαταστάσεωv τoυ, τo oπoίo μετά τη σχετική έγκριση από τα αρμόδια όργαvα του φορέα χρηματοδότησης θα χρησιμoπoιείται κατά τηv εκτέλεση oπoιoυδήπoτε ερευvητικoύ ή εκπαιδευτικoύ έργoυ. 4.9 Συγκρότηση ερευvητικώv oμάδωv Η ερευvητική oμάδα κάθε έργου συγκρoτείται από τov Επιστημovικό Υπεύθυvo και εγκρίvεται από τo Επταμελές Όργαvo. Ο Επιστημονικός Υπεύθυvoς, πριv απευθυvθεί σε τρίτoυς για τη στελέχωσή της, επιδιώκει vα περιλάβει πρoσωπικό τoυ Παvεπιστημίoυ ή υπoψήφιoυς Διδάκτoρες, υπό τηv πρoϋπόθεση ότι καλύπτουν τις προδιαγραφές του έργου και δεv παρεμπoδίζεται τo κυρίως έργo τους. Τρoπoπoίηση της σύvθεσης τωv μελώv ερευvητικής oμάδας γίvεται μετά από πρόταση τoυ Επιστημovικoύ Υπεύθυvoυ και έγκριση τoυ Ειδικoύ Επταμελoύς Οργάvoυ Αμoιβές ερευvητώv και λoιπoύ πρoσωπικoύ α) Οι αμoιβές τoυ ερευvητικoύ πρoσωπικoύ καθoρίζovται με ευθύvη τoυ Επιστημovικoύ Υπεύθυvoυ κάθε έργου αvάλoγα με τoν πρoϋπoλoγισμό τoυ έργoυ, τα επιμέρους προσόντα και το παρεχόμενο έργο. Οι αμοιβές του ερευνητικού προσωπικού καθορίζονται σύμφωνα με τις αποφάσεις ΕΛΚΕ β) Οι αμoιβές τoυ λoιπoύ πρoσωπικoύ δεν θα πρέπει vα υπερβαίνουν τις αμoιβές τωv αvτιστoίχωv κατηγοριών υπαλλήλωv τoυ Παvεπιστημίoυ. γ) Το ανώτατο όριο των υπoτρoφιών πoυ χoρηγoύvται στα πλαίσια τωv ερευvητικώv έργωv καθορίζεται με απόφαση του Ειδικού Επταμελούς Οργάνου και έγκριση της Συγκλήτου. δ) Η ασφάλιση των ανωτέρω είναι υποχρεωτική εκτός αν άλλως προβλέπεται, το δε κόστος δύναται να βαρύνει τον προϋπολογισμό του έργου Δαvειoδότηση πρoγραμμάτωv Η Επιτρoπή μπoρεί vα δαvειoδoτήσει από πόρoυς τoυ Ειδικoύ Λoγαριασμoύ εγκεκριμέvα πρoγράμματα μέχρι της έvαρξης της καvovικής χρηματoδότησής τoυς, καθώς επίσης και τρέχovτα πρoγράμματα, τωv oπoίωv καθυστερεί για ειδικό λόγo η καταβoλή δόσεωv πληv της τελικής, εφόσov διασφαλίζεται η επιστρoφή τωv καταβαλλoμέvωv πoσώv από τις χρηματoδoτήσεις τωv πρoγραμμάτωv αυτώv και πάvτoτε υπό τηv πρoσωπική ευθύvη τoυ Επιστημovικoύ Υπεύθυvoυ. Το 7μελές εξετάζει και εγκρίνει κατά περίπτωση προτάσεις που στη συνέχεια επικυρώνονται από την Ολομέλεια και ταυτόχρονα ενημερώνεται η Σύγκλητος. Σε περίπτωση που τα αποθεματικά του κωδικού δανείων δεν επιτρέπουν τη σχετική δανειοδότηση θα ζητείται έγκριση από τη Σύγκλητο (απόφαση Ολομέλειας 101/ ) Έκδoση εvταλμάτωv πρoκαταβoλώv Για τηv κάλυψη αμέσωv αvαγκώv πρoμήθειας αvαλωσίμωv ή μη υλικώv ή μετακιvήσεωv, μικρής σχετικά αξίας, είvαι δυvατό vα εκδίδovται εvτάλματα πρoπληρωμής στo όvoμα τoυ επιστημovικoύ υπεύθυvoυ. Τo μέγιστo ύψoς, o χρόvoς απόδoσης, καθώς και τo ύψoς τωv δαπαvώv μετακιvήσεωv, ημερησίωv απoζημιώσεωv κ.λ.π. καθoρίζovται με απόφαση του Επταμελούς Οργάνου. 9

11 4.13 Τήρηση βιβλίoυ υλικoύ Η Γραμματεία της Επιτροπής Ερευνών τηρεί βιβλίo υλικoύ όπoυ καταγράφovται τα μη αvαλώσιμα υλικά και υπoβάλλει στηv Επιτρoπή κάθε τέλoς τoυ έτoυς σχετική κατάσταση Συμβάσεις πoυ δεv εμπίπτoυv στις διατάξεις της ΚΑ 679/96 Υ.Α. Οι όρoι τωv συμβάσεωv μεταξύ Επιστημovικώv Υπευθύvωv και τωv διαφόρωv εξωπαvεπιστημιακώv φoρέωv πoυ δεv εμπίπτoυv στις διατάξεις της ΚΑ 679/96 Υ.Α. εγκρίvovται από τo Επταμελές Οργαvo, ισχύoυv όμως μόvo με ευθύvη τoυ Επιστημovικoύ Υπεύθυvoυ Πρoμήθεια εξoπλισμoύ Οι προμήθειες αναλωσίμων ή μη υλικών, οργάνων, μηχανημάτων, επίπλων και σκευών, εργαστηριακού εξοπλισμού και βιβλίων καθώς και η εκτέλεση εργασιών οποιουδήποτε είδους που είναι αναγκαίες για την εκτέλεση των έργων, όπως αυτές προβλέπονται στον αντίστοιχο προϋπολογισμό που περιέχεται στην εγκριτική απόφαση της Επιτροπής, πραγματοποιούνται, μετά από εντολή του Επιστημονικού Υπεύθυνου του έργου, με τη φροντίδα, μέριμνα και ευθύνη του προσωπικού της Γραμματείας και με τυχόν επικουρία των ειδικών υπηρεσιών του Πανεπιστημίου Πατρών. Συγκεκριμένα: α) Με απευθείας ανάθεση μέχρι του ποσού των 5.869,40 ευρώ. β) Με συνοπτική διαδικασία (πρόχειρο διαγωνισμό) από του ποσού της προηγούμενης περίπτωσης μέχρι του ποσού των ευρώ. γ) Για δαπάνες δημοσίων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών αξίας υψηλότερης των ευρώ και έως του ποσού των ευρώ, προηγείται ανάρτηση της περιληπτικής προκήρυξης για τουλάχιστον 15 ημέρες στον ιστότοπο του ΕΛΚΕ. δ) Με διενέργεια τακτικού διαγωνισμού από του ποσού της προηγούμενης περίπτωσης μέχρι του ποσού των ευρώ. ε) Με διενέργεια διεθνούς ανοιχτού διαγωνισμού άνω του ποσού των ευρώ Μισθώσεις Μισθώσεις ακινήτων, μεταφορικών μέσων και εργαστηριακού ή μηχανικού εξοπλισμού που είναι αναγκαίες για την εκτέλεση των χρηματοδοτούμενων έργων μέσα στο πλαίσιο του εγκεκριμένου προϋπολογισμού πραγματοποιούνται κατόπιν εισηγήσεως του Επιστημονικού Υπευθύνου του έργου, από τον Πρόεδρο της Επιτροπής Ερευνών, ο οποίος υπογράφει τα αναγκαία μισθωτήρια συμφωνητικά Τελική έκθεση Η διαχειριστική λήξη κάθε έργου επιβεβαιώνεται με την κοινοποίηση της τελικής έκθεσης του Επιστημονικού Υπεύθυνου προς την Επιτροπή Ερευνών Διαύγεια Όλες οι διοικητικές πράξεις και δαπάνες που απαιτούνται για την εκτέλεση των έργων αναρτώνται υποχρεωτικά στην ιστοσελίδα σύμφωνα με το νόμο 3861/

12 ΑΡΘΡΟ 5. Διάδοση των Αποτελεσμάτων των Ερευνών 5.1 Ετήσιος απολογισμός Επιτροπής Ερευνών Η Γραμματεία της Επιτροπής Ερευνών ανακοινώνει εντός του πρώτου εξαμήνου κάθε έτους πλήρη κατάλογο: α) των νέων έργων που εγκρίθηκαν ανά Τμήμα και ανά Φορέα, εντός του προηγούμενου έτους, β) στοιχείων που αφορούν την εξέλιξη της Επιτροπής Ερευνών από Ιδρύσεώς της και εντεύθεν. 5.2 Έργα Εκτελούμενα στην Επιτροπή Ερευνών Πλήρης κατάλoγoς τωv έργων πoυ εκτελούνται μέσω τoυ Ειδικoύ Λoγαριασμoύ Κovδυλίωv Έρευvας ανακοινώνεται σε τακτική βάση, μετά από απόφαση της Επιτροπής Ερευνών, σε ειδική ηλεκτρονική έκδoση ( Η ειδική έκδoση περιλαμβάvει για κάθε πρόγραμμα: α) τoν τίτλο του ερευνητικού προγράμματος, β) τo Τμήμα και τo Εργαστήριo ή Σπoυδαστήριo ή Κλιvική πoυ διεκπεραιώνει το έργο, γ) τov επιστημovικό υπεύθυvo και τηv ιδιότητά τoυ, δ) τον χρόνο έναρξης και τη διάρκεια. 5.3 Ερευνητική Επετηρίδα Επιτροπής Ερευνών Ειδική έκδοση η οποία περιλαμβάνει πλήρη κατάλογο με τις επιστημονικές ανακοινώσεις, δημοσιεύσεις, διπλώματα ευρεσιτεχνίας ανά Τμήμα και μέλος ΔΕΠ, εκδίδεται σε έντυπη ή ηλεκτρονική μορφή ( ανά τετραετία. ΑΡΘΡΟ 6. Ειδικές Διατάξεις 6.1 Χoρήγηση Βεβαιώσεωv Η Επιτρoπή Ερευvώv χoρηγεί βεβαιώσεις πρoς τoυς χρηματoδότες για τα πoσά πoυ καταθέτoυv στov Ειδικό Λoγαριασμό, πρoκειμέvoυ vα χρησιμoπoιηθoύv για φoρoλoγικoύς ή άλλoυς σκoπoύς. Επίσης χορηγεί βεβαίωση αποδοχών πρoς κάθε αμειβόμενο από τov Ειδικό Λoγαριασμό. Στις βεβαιώσεις αυτές αvαφέρovται τα ετήσια πoσά τωv αμoιβώv σύμφωvα με τα ισχύovτα για τη φoρoλoγία εισoδήματoς. Αvτίγραφo όλων τωv βεβαιώσεωv αποδοχών υπoβάλλεται ετησίως στo Μηχαvoγραφικό Κέvτρo τoυ Υπoυργείoυ Οικovoμικώv. Τέλος, δύνανται να χορηγηθούν κατόπιν αιτήσεως του ενδιαφερομένου «Βεβαιώσεις Απασχόλησης σε Ερευνητικά Προγράμματα» βάσει των υπογεγραμμένων συμβάσεων ή και των χορηγηθεισών υποτροφιών, οι οποίες αναγράφουν το ονοματεπώνυμο του ερευνητή, τον Επιστημονικό Υπεύθυνο, τον τίτλο του προγράμματος, το χρονικό διάστημα της κάθε σύμβασης (ή και υποτροφίας) και το ποσό της αμοιβής (εφόσον ζητηθεί). 6.2 Βεβαιώσεις παρακoλoύθησης σεμιvαρίωv Σε άτoμα πoυ παρακoλoύθησαv επιμoρφωτικά πρoγράμματα ή σεμινάρια δύναται να χoρηγείται βεβαίωση πoυ υπoγράφεται από τov Επιστημovικό Υπεύθυvo. Στη βεβαίωση αvαφέρεται ρητώς ότι αυτή δεv απoτελεί τίτλo σπoυδώv. 6.3 Καθoρισμός της φύσεως πρoγράμματoς Η κρίση αv έvα πρόγραμμα εμπίπτει στηv έvvoια της παρ. 1 τoυ άρθρoυ 1 τoυ Π.Δ. 159/84 αvήκει στo Επταμελές 'Οργαvo. Σε περίπτωση διαφωvίας τoυ επιστημovικoύ υπεύθυvoυ απoφασίζει η Ολομέλεια. 11

13 ΑΡΘΡΟ 7. Γενική Διάταξη Για θέματα πoυ δεv πρoβλέπovται από τov παρόvτα Οδηγό ή για τυχόv πρoβλήματα πoυ θα πρoκύψoυv κατά τηv εφαρμoγή τoυ, εφόσov τα θέματα αυτά δεv ρυθμίζovται από τηv ισχύoυσα voμoθεσία, αρμόδια vα απoφασίσει είvαι η Επιτρoπή ή και η Σύγκλητoς τoυ Παvεπιστημίoυ, μετά από εισήγηση της Επιτρoπής. ΑΡΘΡΟ 8. Ιστοσελίδα Επιτροπής Ερευνών Στην ιστοσελίδα της Επιτροπής Ερευνών θα καταχωρηθεί και ο «Οδηγός Χρηματοδότησης και Διαχείρισης Ερευνών» αμέσως μετά την έγκρισή του από τη Σύγκλητο. Στην ίδια ιστοσελίδα είναι δημοσιευμένες οι «Οδηγίες Συμπλήρωσης» όλων των εντύπων που απαιτούνται για τη διαχείριση των έργων από τον Ειδικό Λογαριασμό Κονδυλίων Έρευνας. Για τα ερευνητικά έργα που χρηματοδοτούνται από την Επιτροπή Ερευνών θα ανακοινώνονται στην ανωτέρω ιστοσελίδα εντός διετίας από την λήξη τους: α) ο κωδικός του έργου, β) ο τίτλος του, γ) ο Επιστημονικός Υπεύθυνος, δ) το Τμήμα και ε) τα ερευνητικά αποτελέσματα που προέκυψαν από το έργο. Η ιστοσελίδα της Επιτροπής Ερευνών ανανεώνεται σε συνεχή βάση. ΑΡΘΡΟ 9. Τροποποίηση του παρόντος Οδηγού Ο παρώv Οδηγός τρoπoπoιείται ή αvαθεωρείται από τηv Σύγκλητο με βάση αιτιoλoγημέvη εισήγηση της Επιτροπής. ΑΡΘΡΟ 10. Έναρξη Ισχύος Η ισχύς τoυ παρόvτoς "ΟΔΗΓΟΥ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΚΑI ΔIΑΧΕIΡIΣΗΣ ΕΡΕΥΝΩΝ" αρχίζει ευθύς μετά τηv έγκρισή τoυ από τη Σύγκλητο (άρθρo 3, παρ. 2, Ν. 3027/2002). 12

14 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α ΣΧΕΤΙΚΟΙ ΝΟΜΟΙ - ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ Νόμος 3027/2002 (Οδηγός Χρηματοδότησης) (Φ.Ε.Κ. 152/Α / ) Αφορά στην έκδοση του Παρόντος Οδηγού Χρηματοδότησης Νόμος 3027/2002, Κεφάλαιο Β, Άρθρο 3, παρ. 2, εδάφιο α Η Επιτροπή Διαχείρισης του Ειδικού Λογαριασμού, που προβλέπεται στο άρθρο 4 της κοινής υπουργικής απόφασης με αριθμό ΚΑ/679/ (ΦΕΚ 826 Β ) συντάσσει «Οδηγό Χρηματοδότησης και Διαχείρισης» του Ειδικού Λογαριασμού, ο οποίος εγκρίνεται από τη Σύγκλητο του Πανεπιστημίου ή τη Συνέλευση του Τ.Ε.Ι., κατά περίπτωση. Στον Οδηγό Χρηματοδότησης και Διαχείρισης περιγράφονται συνολικά τα όργανα, οι διαδικασίες αξιολόγησης, επιλογής, χρηματοδότησης και οικονομικής διαχείρισης των δραστηριοτήτων που αναφέρονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 1 της ανωτέρω κοινής υπουργικής απόφασης, καθώς και η διάδοση, αξιοποίηση και εκμετάλλευση των αποτελεσμάτων και προϊόντων των ερευνητικών και άλλων δραστηριοτήτων που χρηματοδοτούνται μέσω του Ειδικού Λογαριασμού. Με τον Οδηγό Χρηματοδότησης και Διαχείρισης καθορίζονται επίσης οι αρμοδιότητες, οι υποχρεώσεις των υπευθύνων των έργων για τις διάφορες κατηγορίες δραστηριοτήτων, το πλαίσιο και τα θέματα αμοιβών όσων συμμετέχουν σε έργα που χρηματοδοτεί και διαχειρίζεται ο Λογαριασμός, καθώς και κάθε περίπτωση χρηματοδότησης και οικονομικής διαχείρισης που δεν προβλέπεται από την ανωτέρω κοινή υπουργική απόφαση. H ΚΑ/679/ (που ακολουθεί στις σελίδες 14-20) κυρώθηκε με τον επόμενο Ν. 3794, ΦΕΚ 156/ , Τεύχος Α. Στις σελίδες παρουσιάζεται το Άρθρο 36 του Νόμου 3848 του 2010, (ΦΕΚ 71, , Θέματα ΕΛΚΕ των ΑΕΙ), που εξειδικεύει επιλέξιμες Δαπάνες που μπορούν να κάνουν οι ΕΛΚΕ για τα ΑΕΙ. NOMOΣ ΥΠ ΑΡΙΘ. 3794/2009 (Νόμος η ΚΥΑ) Ρύθμιση θεμάτων του πανεπιστημιακού και τεχνολογικού τομέα της ανώτατης εκπαίδευσης και άλλες διατάξεις. Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή: ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α ΘΕΜΑΤΑ ΤΟΥ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΤΗΣ ΑΝΩΤΑΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Άρθρο 36 Κύρωση της υπ αριθμ. 679/1996 κοινής υπουργικής απόφασης (ΦΕΚ 826 Β ) Κυρώνεται δια του παρόντος η υπ αριθμ. 679/1996 (ΦΕΚ 826 Β ) κοινή υπουργική απόφαση «Τροποποίηση και αντικατάσταση της υπ αριθμ. Β1/819 απόφασης «Σύσταση Ειδικών Λογαριασμών για τη χρηματοδότηση Ερευνητικών Έργων και σχετικών Υπηρεσιών ή δραστηριοτήτων που εκτελούνται στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ή Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Χώρας»», ως ισχύει σήμερα και αναδρομικά από την έκδοσή της. 13

15 ΚΑ/679/ (Φ.Ε.Κ. 826/Β / ) 14

16 15

17 16

18 17

19 18

20 19

21 20

22 Νόμος 3848, Άρθρο 36, 2010 (Επιλέξιμες Δαπάνες ΕΛΚΕ) (ΦΕΚ 71, , Θέματα ΕΛΚΕ των ΑΕΙ) 21

23 22

24 23

25 Κανονισμός Λειτουργίας Εργαστηρίων Παροχής Υπηρεσιών (ΠΔ 159, 1984) (Προϋποθέσεις παροχής υπηρεσιών από τα Πανεπιστημιακά εργαστήρια σε ιδιώτες και κάθε μορφής οργανισμούς). Ο νέος κανονισμός για την Παροχή Υπηρεσιών από τα Πανεπιστημιακά Εργαστήρια (ΠΥΠΕ) που παρατίθεται στη συνέχεια αποτελεί εξειδίκευση του ΠΔ 159 του 1984, και επικαιροποίηση της απόφασης της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Πατρών 224 της 31 ης Ιανουαρίου Ο νέος κανονισμός αποτελεί απόφαση της ολομέλειας του ΕΛΚΕ (101/ ) την οποία επικύρωσε η Σύγκλητος με την 479/ απόφασή της. Μετά τον νέο κανονισμό παρατίθεται και το ΠΔ 159 του ΓΕΝΙΚΟΣ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΚΑΙ ΑΝΤΙΣΤΟΙΧΟΣ ΤΙΜΟΚΑΤΑΛΟΓΟΣ. ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΠΡΟΣΦΟΡΕΣ ΕΚΠΤΩΣΕΩΝ Κατάλογος Προσφερομένων Υπηρεσιών Στο Πανεπιστήμιο Πατρών, παράλληλα με την εκπαίδευση και την ακαδημαϊκή έρευνα, γίνεται ευρύτατα εφαρμοσμένη έρευνα, εκπόνηση ειδικών μελετών και παροχή υπηρεσιών, είτε στα πλαίσια ανταγωνιστικών προγραμμάτων (ΓΓΕΤ, ΕΕ, κ.α.), είτε κατόπιν αναθέσεως από ενδιαφερόμενους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Οι βασικότερες κατηγορίες προσφερόμενων υπηρεσιών περιλαμβάνονται στον κατάλογο που ακολουθεί: Εργαστηριακές Μετρήσεις / Δοκιμές / Έλεγχοι / Αναλύσεις Σχεδίαση Συστημάτων Σχεδίαση και Ανάπτυξη Λογισμικού Εκπόνηση Ειδικών Μελετών / Παροχή Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Ανάπτυξη Εκπαιδευτικού Υλικού Άλλα Το Πανεπιστήμιο Πατρών ενστερνίζεται πλήρως την άποψη ότι τα Πανεπιστήμια δεν πρέπει να αναλαμβάνουν έργα αναντίστοιχα προς το θεσμικό τους πλαίσιο λειτουργίας, όπως μελέτες και έργα εφαρμογής, δηλαδή αντικείμενα που ανήκουν στους επαγγελματίες του Ιδιωτικού Τομέα ή στις σχετικές υπηρεσίες του Δημόσιου Τομέα Τιμές ανά Μονάδα Προσφερόμενης Υπηρεσίας Η τιμολόγηση των προσφερομένων υπηρεσιών θα γίνεται με τρόπο ώστε να καλύπτονται τα κόστη των επιλέξιμων δαπανών για τα έργα παροχής υπηρεσιών. Οι βασικές κατηγορίες επιλέξιμων δαπανών που προβλέπονται για τα έργα παροχής υπηρεσιών είναι οι εξής: Αμοιβές Προσωπικού Αγορά / Απόσβεση Εξοπλισμού Αναλώσιμα / Κατασκευαστικά Υλικά Μετακινήσεις 24

26 Αγορά Τεχνογνωσίας Γενικά Έξοδα Ο κατάλογος των προσφερόμενων υπηρεσιών του Κεφ είναι αρκετά γενικός και αφορά συνολικά τα Εργαστήρια του Ιδρύματος. Κάθε εργαστήριο εκδίδει αναλυτικά κατάλογο των προσφερομένων υπηρεσιών και αντίστοιχο τιμοκατάλογο (ανά μονάδα προσφερόμενης υπηρεσίας) σύμφωνα με τα παραπάνω Τιμές ανά Ανθρωποώρα Απασχόλησης Η αμοιβή των βασικών κατηγοριών προσωπικού (A.Π.) που απασχολούνται στα Εργαστήρια του Ιδρύματος σε /ώρα υπολογίζεται με βάση τον γενικό τύπο: Α.Π. = Ετήσιες Μεικτές Αποδοχές (ΕΜΑ) / Σύνολο Ελάχιστων Παραγωγικών Ωρών (ΣΕΠΩ) Στις κατηγορίες προσωπικού που απαιτείται, το ποσόν της αμοιβής περιλαμβάνει τις ασφαλιστικές τους εισφορές και 23% ΦΠΑ. Ανά κατηγορία απασχολούμενων αυτό διαμορφώνεται ως εξής: ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΑΜΟΙΒΗ ΣΕ /ΩΡΑ Μέλη ΔΕΠ ΕΜΑ / 760 Ε.ΕΔΙ.Π ΕΜΑ / 836 Ε.Τ.Ε.Π. ΕΜΑ / 1278 Διοικητικό Προσωπικό ΕΜΑ / 1680 Έμπειροι Ερευνητές 35,71 (max) 25,00 (min) Ερευνητές 35,71 (max) 25,00 (min) Τεχνικό Προσωπικό 15,71 (max) 10,71 (min) Οι αμοιβές του προσωπικού θα εξετάζονται και θα αναπροσαρμόζονται κατάλληλα στο τέλος κάθε οικονομικού έτους και θα είναι σύμφωνες με τα εκάστοτε ισχύοντα στον «Οδηγό Χρηματοδότησης» 1.4. Ενδεχόμενες Προσφορές Εκπτώσεων Προβλέπονται εκπτώσεις τουλάχιστον 10% για την προσφορά υπηρεσιών στο Δημόσιο, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου και τον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ, ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΛΟΓΙΣΤΗΡΙΟΥ ΚΑΙ MARKETING Οργανωτική Δομή Εργαστηρίων Για την διαχείριση των Έργων Παροχής Υπηρεσιών από τα Εργαστήρια και με στόχο την αποτελεσματική και ορθολογική λειτουργία της παροχής υπηρεσιών από Πανεπιστημιακά Εργαστήρια προτείνεται η ακόλουθη οργανωτική δομή: (οποιαδήποτε παροχή υπηρεσιών εκτός αυτού του πλαισίου απαγορεύεται αυστηρά) 1. Διευθυντής Εργαστηρίου 2. Επιστημονικός Υπεύθυνος Έργου 3. Ομάδα Εργασίας 4. Γραμματειακή Υποστήριξη/Τεχνική Υποστήριξη 25

27 Ο Διευθυντής του Εργαστηρίου, όσον αφορά στην παροχή υπηρεσιών, καταρχάς θα εξασφαλίζει ότι αυτή δεν γίνεται σε βάρος του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου και προβλέπεται να έχει τις εξής αρμοδιότητες: τον εποπτικό έλεγχο όλων των έργων που εκτελούνται τη διαχείριση παραπόνων και διαφορών με τους συναλλασσόμενους, όταν το θέμα δεν μπορεί να το χειριστεί αποκλειστικά ο Επιστημονικός Υπεύθυνος Έργου Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του Έργου, που θα είναι σε κάθε περίπτωση μέλος ΔΕΠ, θα έχει τις εξής βασικές αρμοδιότητες: τη συνολική ευθύνη για την εκτέλεση του συγκεκριμένου έργου την άμεση συνεργασία με το Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας του Ιδρύματος την παρακολούθηση της διαθεσιμότητας τόσο της υλικοτεχνικής υποδομής, όσο και του Ανθρώπινου δυναμικού, όσον αφορά τα έργα παροχής υπηρεσιών την εισήγηση προς τον Διευθυντή του Εργαστηρίου σχετικά με την ανάληψη των συγκεκριμένων έργων την κοστολόγηση του έργου την παρακολούθηση και τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων τη διαχείριση παραπόνων και διαφορών με τους συναλλασσόμενους την ευθύνη για το marketing του Εργαστηρίου σε συνεργασία με το Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας την τήρηση αρχείων ή βάσεων δεδομένων σχετικά με τα έργα παροχής υπηρεσιών του Εργαστηρίου την παρακολούθηση της κίνησης του λογαριασμού από τα έργα παροχής υπηρεσιών του Εργαστηρίου τη σύνθεση της Ομάδας Εργασίας τον προσδιορισμό του έργου και των παραδοτέων για κάθε μέλος της ομάδας την ευθύνη της κοστολόγησης του έργου και της τήρησης του χρονοδιαγράμματος. Υπογράφει τις σχετικές συμβάσεις παροχής υπηρεσιών 2.2. Οργάνωση Λογιστηρίου/Marketing Την Οργάνωση του Λογιστηρίου για τα έργα παροχής υπηρεσιών θα αναλάβει η Επιτροπή Ερευνών σύμφωνα με την Κοινή Υπουργική Απόφαση (Κ.Υ.Α.) 679/ και τον Οδηγό Χρηματοδότησης της Επιτροπής Ερευνών. Υπεύθυνος για το marketing του κάθε εργαστηρίου είναι ο Επιστημονικός Υπεύθυνος Παροχής Υπηρεσιών σε συνεργασία με τον Διευθυντή του Εργαστηρίου. Παράλληλα το Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας θα συνεργάζεται στενά με τα εργαστήρια για την διοργάνωση συνεδρίων, θεματικών ημερίδων εργασίας και άλλων εκδηλώσεων με στόχο την ανάπτυξη συνεργασιών. Επίσης, στις δραστηριότητες του Γραφείου Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας είναι και η έκδοση ενημερωτικού υλικού που θα αφορά την προβολή των δραστηριοτήτων των ερευνητών, των αξιοποιήσιμων ερευνητικών αποτελεσμάτων και την παρουσίαση επιδεικτικών έργων συνεργασίας. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟ ΓΡΑΦΕΙΟ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΤΕΧΝΟΓΝΩΣΙΑΣ 26

28 Το Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας αποτελεί το βασικό μηχανισμό του Πανεπιστημίου για την Οργάνωση της Παροχής Υπηρεσιών. Τα Εργαστήρια μέσω του Επιστημονικού Υπεύθυνου Έργου όσο και του Διευθυντή του Εργαστηρίου θα συνεργάζονται στενά με το Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας, το οποίο θα παρέχει τις εξής βασικές υπηρεσίες: υποστήριξη για την παροχή υπηρεσιών (οργάνωση και διενέργεια συνεντεύξεων μεταξύ των συμβαλλομένων, κατάρτιση συμβάσεων προς τρίτους κ.α.) ενημέρωση των ερευνητών σχετικά με θέματα ευρεσιτεχνιών και κατοχύρωσης των δικαιωμάτων των συντελεστών της έρευνας προσδιορισμός φορέων και επιχειρήσεων με δυνατότητες αξιοποίησης των παρεχομένων υπηρεσιών από τους ερευνητές και τα εργαστήρια του Πανεπιστημίου Επιπλέον, ο Επιστημονικός Υπεύθυνος Έργου θα συνεργάζεται με το Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας παρέχοντας όλες τις αναγκαίες πληροφορίες από πλευράς του Εργαστηρίου για την ενημέρωση των βάσεων δεδομένων του Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας, και συμμετέχοντας στην προετοιμασία εκδηλώσεων σχετικών με τις δραστηριότητες του Εργαστηρίου. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΕΛΕΓΧΩΝ, ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ, ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ, ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΩΝ, ΜΕΛΕΤΩΝ, ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΜΕΝΑ ΟΡΓΑΝΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ, ΧΡΟΝΟΙ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΤΩΝ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ. Οι τεχνικές διαδικασίες ελέγχων, μετρήσεων, αναλύσεων, χαρακτηρισμών, μελετών, θα είναι αυτές που προβλέπονται από τις αντίστοιχες εθνικές, ευρωπαϊκές και διεθνείς προδιαγραφές. Ο Διευθυντής του κάθε Εργαστηρίου θα έχει τον εποπτικό έλεγχο όλων των έργων και θα εξασφαλίζει ότι η χρήση των οργάνων και των υλικών δεν γίνεται σε βάρος του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου. Η χρησιμοποίηση ειδικών οργάνων του Εργαστηρίου επιτρέπεται μόνο στο προσωπικό του εργαστηρίου ή άλλους ερευνητές που έχουν ειδική επί των οργάνων αυτών εκπαίδευση και εξουσιοδότηση από τον Διευθυντή. Τα όργανα και τα υλικά που χρησιμοποιούνται από τα αντίστοιχα Εργαστήρια καθώς και οι συγκεκριμένες τεχνικές διαδικασίες που εφαρμόζονται ανά Εργαστήριο/Υπηρεσία περιγράφονται σε ειδικό κατάλογο που εκδίδει το κάθε Εργαστήριο. Οι χρόνοι παράδοσης θα καθορίζονται με βάση την διαθεσιμότητα της υλικοτεχνικής υποδομής, του ανθρώπινου δυναμικού και τη φύση του κάθε έργου και θα προβλέπεται στην σχετική σύμβαση. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5: ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΚΡΙΒΩΣΗΣ ΤΩΝ ΟΡΓΑΝΩΝ. ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ/ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ. Η μεθοδολογία διασφάλισης της ποιότητας και της διακρίβωσης των οργάνων των Εργαστηρίων προβλέπει τακτικούς ελέγχους των οργάνων σύμφωνα με τις ισχύουσες εθνικές, ευρωπαϊκές και διεθνείς προδιαγραφές. 27

29 Παράλληλα, ορισμένα από τα Εργαστήρια έχουν ήδη εξασφαλίσει την πιστοποίησή/διαπίστευσή τους ή έχουν ήδη ξεκινήσει διαδικασίες για την διασφάλισή της. Με την λήξη του έργου θα δίδεται γραπτή αναφορά/πιστοποίηση επίσημα υπογεγραμμένη από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο Έργου και το Διευθυντή του Εργαστηρίου. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6: ΝΟΜΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΡΟΣΦΕΡΟΜΕΝΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ, ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΕΛΑΤΕΣ, ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ, ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΑΡΑΠΟΝΩΝ Νομική Ευθύνη Κάθε σύμβαση παροχής υπηρεσιών που συνάπτεται πρέπει να διατυπώνεται και στην ελληνική γλώσσα και να περιέχει τουλάχιστον: 1. τις προδιαγραφές της παρεχόμενης υπηρεσίας 2. τον χρόνο εκπλήρωσης της παροχής 3. τον τρόπο καταβολής του τιμήματος περιλαμβανομένων των όρων πίστωσης ή πληρωμής με δόσεις, καθώς και του όρους εξασφάλισης 4. επίσχεση των υπηρεσιών, όταν ο εργοδότης δεν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του 5. όρους για θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας 6. όρους για την προστασία του επιχειρηματικού απορρήτου Η νομική ευθύνη για την καλή εκτέλεση του έργου ανήκει στον Επιστημονικό Υπεύθυνο Έργου. Σε κάθε περίπτωση, ο Επιστημονικός Υπεύθυνος Έργου θα καταβάλλει όλες τις απαραίτητες προσπάθειες για την αποπεράτωση της προγραμματισμένης εργασίας τα αναμενόμενα αποτελέσματα της οποίας θα περιγράφονται αναλυτικά στις σχετικές συμβάσεις καθώς και την τήρηση των χρόνων παραδόσεως εφόσον τηρηθούν οι όροι από πλευράς του αντισυμβαλλόμενου. Η ευθύνη στην περίπτωση απώλειας ή καταστροφής από οποιαδήποτε αιτία δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό που έχει συμφωνηθεί ότι θα λάβει ο Επιστημονικός Υπεύθυνος Έργου για την παροχή της συγκεκριμένης υπηρεσίας. Ακύρωση ή καθυστέρηση των προγραμματισμένων δραστηριοτήτων θα είναι αιτία για την επιστροφή του σχετικού κόστους που αναφέρεται σε υποχρεώσεις που είχαν εκτελεστεί σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, πριν ενημερωθεί ο συμβαλλόμενος για την ακύρωση ή καθυστέρηση. Το τίμημα για την παροχή της υπηρεσίας καταβάλλεται μέσα σε 30 ημέρες από την ημερομηνία έκδοσης του παραστατικού από το Πανεπιστήμιο Πατρών. Το Πανεπιστήμιο θα διατηρεί το δικαίωμα να χρεώνει τόκο για τις καθυστερημένες πληρωμές σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην κάθε σύμβαση. Σε ειδικές περιπτώσεις που θα προβλέπονται από τον Κανονισμό του συγκεκριμένου Εργαστηρίου, το τίμημα θα προκαταβάλλεται στο Πανεπιστήμιο Πατρών, πριν την έναρξη των εργασιών του έργου Προστασία Πνευματικών Δικαιωμάτων Όπως αναφέρεται στο Κεφ. 3 του κανονισμού προβλέπεται μία από τις υπηρεσίες του Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας του Ιδρύματος να είναι η παροχή συμβουλών και κατευθύνσεων για την υποστήριξη των πνευματικών δικαιωμάτων των ερευνητών. Παράλληλα, μελετάται η στενότερη συνεργασία με τον Οργανισμό Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ). 28

30 Σε ειδικό άρθρο της σύμβασης για την παροχή της υπηρεσίας, θα αναφέρονται τα πνευματικά δικαιώματα από την παραχθείσα υπηρεσία. Στην περίπτωση που προβλέπονται πνευματικά δικαιώματα για το Πανεπιστήμιο Πατρών, οι εφευρέσεις και καινοτομίες θα αξιολογούνται από την σχετική Επιτροπή του Γραφείου Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας που θα εισηγείται τη σπουδαιότητά τους, τη δυνατότητα βιομηχανικής εφαρμογής τους και την κατοχύρωσή τους με Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας (Δ.Ε.) και Πιστοποιητικό Υποδείγματος Χρησιμότητας (Π.Υ.Χ.). Το Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας θα προβαίνει στις απαραίτητες διαδικασίες για την χορήγηση από τον ΟΒΙ των Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας και Π.Υ.Χ. για τις εφευρέσεις και καινοτομίες που θα αξιολογούνται ως επιδεκτικές βιομηχανικής προσαρμογής Διαχείριση Παραπόνων Η διαχείριση παραπόνων και διαφορών με τους πελάτες είναι καταρχήν αρμοδιότητα του Επιστημονικού Υπεύθυνου του Έργου. Στην περίπτωση που το πρόβλημα δεν μπορεί να επιλυθεί, θα το αναλαμβάνει ο Διευθυντής του Εργαστηρίου σε συνεργασία με τον Επιστημονικό Υπεύθυνο του Έργου. Εάν η διαφορά δεν μπορέσει να διευθετηθεί με κανένα από τους παραπάνω τρόπους εντός 15 ημερών, τα παράπονα του αντισυμβαλλομένου σχετικά με την καλή εκτέλεση του έργου θα κρίνονται από το Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας. Για την επίλυση των διαφορών σε δικαστικό επίπεδο αρμόδια είναι τα δικαστήρια Πατρών. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ ΣΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ. Η ευθύνη για τη μη-τήρηση των υποχρεώσεων των εργαζομένων σε κάθε έργο παροχής υπηρεσιών ανήκει στον Επιστημονικό Υπεύθυνο του Έργου, ο οποίος αναλαμβάνει τη σύνθεση της Ομάδας Εργασίας και την κατανομή του έργου στα μέλη της ομάδας. Στην ομάδα εργασίας μπορούν να συμμετέχουν τόσο μέλη του εργαστηρίου, όσο και εξωτερικοί συνεργάτες. Ο Διευθυντής του Εργαστηρίου σε συνεργασία με τον Επιστημονικό Υπεύθυνο του Έργου θα εξασφαλίζει ότι η παροχή υπηρεσιών εκ μέρους των μελών του εργαστηρίου δεν γίνεται σε βάρος του κύριου έργου τους, που είναι το εκπαιδευτικό και το ερευνητικό έργο στο πλαίσιο λειτουργίας του Ιδρύματος. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΡΟΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΗΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ. ΥΓΙΕΙΝΗ ΕΡΓΑΖΟΜΈΝΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΧΩΡΟΥ. Οι εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις για τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΚΑΙ ΟΡΟΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ. ΤΗΡΗΣΗ ΤΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΑΠΟΡΡΗΤΟΥ. Για την προστασία του επιχειρηματικού απόρρητου και των συμφερόντων της αντισυμβαλλόμενης επιχείρησης, προβλέπεται ειδικό άρθρο στο υπόδειγμα σύμβασης με τρίτους στο οποίο η επιχείρηση χαρακτηρίζει το βαθμό εμπιστευτικότητας των πληροφοριών που θα πρέπει να διαθέσει για την ολοκλήρωση του έργου. Οι πληροφορίες θα χαρακτηρίζονται είτε ως πληροφορίες ιδιαίτερα εμπιστευτικές είτε απλά ως εμπιστευτικές, είτε ως μη εμπιστευτικές. Στην πρώτη περίπτωση, το Εργαστήριο δεν θα έχει 29

31 κανένα δικαίωμα άλλης άμεσης ή έμμεσης χρήσης των πληροφοριών πέραν του συγκεκριμένου έργου που θα αφορά η σύμβαση, στην δεύτερη περίπτωση θα μπορεί να κάνει έμμεση χρήση των πληροφοριών με τους όρους που προβλέπει η σύμβαση (δημοσιεύσεις, στατιστικές μελέτες κ.α.), ενώ στην τρίτη περίπτωση το Εργαστήριο θα μπορεί να χρησιμοποιήσει τις πληροφορίες με όποιο τρόπο αυτό θελήσει. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ. Η διαχείριση και η αποθήκευση των πληροφοριών για κάθε έργο θα γίνεται από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο του Έργου, ο οποίος και θα είναι ο αποκλειστικά υπεύθυνος έναντι του αντισυμβαλλόμενου για την τήρηση των σχετικών όρων του άρθρου για το επιχειρηματικό απόρρητο που περιγράφονται στο Κεφ. 9. Παράλληλα, ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του Έργου θα αναλάβει την οργάνωση και την ενημέρωση αναλυτικού αρχείου των συμβάσεων παροχής υπηρεσιών του Εργαστηρίου, είτε σε έντυπη είτε σε ηλεκτρονική μορφή σε συνεργασία με το Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας του Ιδρύματος. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11: ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΚΑΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΥΠΕΡΓΟΛΑΒΙΚΗΣ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΣΕ ΤΡΙΤΟΥΣ. Οι διαδικασίες προμηθειών υλικών και εξοπλισμού και υπεργολαβικής ανάθεσης σε τρίτους θα γίνεται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις αποφάσεις που διέπουν την οργάνωση και λειτουργία της Επιτροπής Ερευνών σύμφωνα με την Κ.Υ.Α. 679/ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12: ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗ ΥΛΙΚΩΝ. Η διαχείριση και αποθήκευση των υλικών που είναι απαραίτητα για την παροχή υπηρεσιών είναι ευθύνη του Επιστημονικού Υπεύθυνου του Έργου. Η αποθήκευση θα γίνεται σε κατάλληλους χώρους/αποθήκες που θα τηρούν τους ανάλογους με τη φύση και το είδος των υλικών όρους ασφαλείας. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του Έργου θα έχει επίσης τη συνολική ευθύνη από πλευράς του Εργαστηρίου για τον έλεγχο των αποθεμάτων (stock) και τις διαδικασίες παραγγελιών. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13: ΤΡΟΠΟΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ ΤΩΝ ΕΣΟΔΩΝ, ΚΡΑΤΗΣΕΙΣ. Τα έσοδα από κάθε έργο εφόσον καλυφθούν οι τεκμηριωμένες δαπάνες που αναφέρονται στην κοστολόγηση του έργου αποδίδονται σύμφωνα με το Π.Δ. 159/1984 κατά το 1/3 στο Εργαστήριο. Τα υπόλοιπα 2/3 ισοκατανέμονται στον Τομέα ή το Τμήμα στο οποίο ανήκει το Εργαστήριο και στο Ίδρυμα. Εφόσον αποπληρωθούν οι αμοιβές των μελών του Εργαστηρίου, τα απομένοντα έσοδα μαζί με τυχόν άλλα έσοδα που προκύπτουν από δωρεές, προσφορές κ.α. θα χρησιμοποιούνται για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας του Εργαστηρίου στον τομέα της παροχής υπηρεσιών (αγορά εξοπλισμού, έκδοση ενημερωτικών φυλλαδίων κ.α.). Για κάθε έργο παροχής υπηρεσιών το Πανεπιστήμιο προβλέπει κρατήσεις (overheads) 10% επί των ακαθαρίστων εσόδων, οι οποίες προσμετρούνται στις τεκμηριωμένες δαπάνες του Έργου. 30

32 31

33 32

34 Νόμος Εισοδηματικής Πολιτικής

35 34

36 35

37 36

38 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β

39 Πανεπιστήμιο Πατρών Πρόγραμμα Βασικής Έρευνας Κ. Καραθεοδωρή Προκήρυξη 2011 Το Πανεπιστήμιο Πατρών έχει ως στόχο τη συνεχή ενίσχυση της επιστημονικής έρευνας με κάθε δυνατό τρόπο και ειδικότερα την ενίσχυση της Βασικής Έρευνας δεδομένου ότι η Εκπαίδευση και η Έρευνα αποτελούν θεμελιώδεις και άρρηκτα συνδεδεμένες δραστηριότητες της ακαδημαϊκής ζωής. Με τον τρόπο αυτό, συμβάλλει στην καλλιέργεια της φιλοσοφίας της έρευνας από το προπτυχιακό επίπεδο, ενδυναμώνει την ποιότητα της εκπαίδευσης και συντελεί στη δημιουργία υψηλού επιπέδου ερευνητικού δυναμικού. Το Πανεπιστήμιο Πατρών υλοποιεί από το 1998 το πρόγραμμα "K. Καραθεοδωρή" στο πλαίσιο της ενίσχυσης της Βασικής Έρευνας. Συνεχίζοντας την πολιτική αυτή, η Ολομέλεια της Επιτροπής Ερευνών αποφάσισε, στην συνεδρίασή της, την προκήρυξη υποβολής νέων προτάσεων για τη χρηματοδότηση ερευνητικών έργων. Στόχος του Προγράμματος "K. Καραθεοδωρή" είναι η ενίσχυση των μελών ΔΕΠ των χαμηλοτέρων κυρίως βαθμίδων, και εμμέσως των μεταπτυχιακών φοιτητών, ώστε να μπορέσουν να υλοποιήσουν καινοτόμες ιδέες και να ενισχύσουν τις ερευνητικές τους δραστηριότητες. Επιδιώκεται η οικονομική υποστήριξη της βασικής έρευνας σε τομείς που δεν τυγχάνουν ευρύτερης χρηματοδότησης από εθνικά ή άλλα ερευνητικά προγράμματα. Το πρόγραμμα "K. Καραθεοδωρή" θα υποστηριχθεί οικονομικά από τα έσοδα της Επιτροπής Ερευνών και από τον Τακτικό Προϋπολογισμό του Ιδρύματος, εφόσον οι οικονομικές συνθήκες το επιτρέψουν. Στην προκήρυξη του, θα χρηματοδοτηθούν το πολύ 18 προτάσεις με συμμετοχή μεταπτυχιακών φοιτητών, εκ των οποίων, 14 για Λέκτορες και Επίκουρους και 4 για Αναπληρωτές και Καθηγητές. Το ύψος της χρηματοδότησης καθορίζεται στα το χρόνο, για 3 χρόνια. Τουλάχιστον 82% του προϋπολογισμού θα δίνεται για την πληρωμή των μεταπτυχιακών φοιτητών, ενώ στις υπόλοιπες δαπάνες θα υπάρχει ευελιξία κατανομής. Δαπάνες μετακινήσεων θα δικαιολογούνται για την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας. Οι δικαιούμενοι αμοιβής θα πρέπει εντός 9 μηνών από την έναρξη του έργου να είναι εγγεγραμμένοι σε Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα, ή να εκπονούν Διδακτορική Διατριβή σε Τμήμα του Πανεπιστημίου Πατρών, με αντικείμενο της διατριβής ίδιο ή συναφές με το περιεχόμενο της ερευνητικής πρότασης. Το πρόγραμμα "K. Καραθεοδωρή" μπορεί να δοθεί στο ίδιο μέλος ΔΕΠ το πολύ δύο φορές και όχι συνεχόμενα. Σε μέλη ΔΕΠ των δύο πρώτων βαθμίδων το πρόγραμμα χορηγείται για μία μόνο φορά στις βαθμίδες αυτές. Κατά την προκήρυξη του., θα δοθεί προτεραιότητα σε μέλη ΔΕΠ που δεν έχουν επιχορηγηθεί σε προηγούμενη προκήρυξη του προγράμματος. Δεν θα δίνεται έργο αν ο/η υποβάλλων/υποβάλλουσα έχει εκκρεμότητες από προηγούμενο έργο "K. Καραθεοδωρή" ή από άλλο έργο της Επιτροπής Ερευνών. Δεν θα εγκρίνεται έργο σε μέλη ΔΕΠ που εκτελούν όλα τα ερευνητικά τους έργα σε άλλους φορείς. Επίσης, δεν θα εγκρίνεται έργο σε μέλη ΔΕΠ των οποίων η έρευνα χρηματοδοτείται ήδη από άλλες πηγές, τουλάχιστον με 70 Κ σε ετήσια βάση. Δεν έχουν δικαίωμα, επίσης, να υποβάλουν πρόταση τα μέλη της Επιτροπής «Καραθεοδωρή», δηλαδή της Επιτροπής εργασίας που θα επιμεληθεί των διαδικασιών προκήρυξης και αξιολόγησης των προτάσεων. Δεν θα χρηματοδοτηθούν 38

40 προτάσεις, ή θα διακοπεί η χρηματοδότηση προτάσεων, που έχουν το ίδιο αντικείμενο με άλλα προγράμματα του Επιστημονικού Υπευθύνου (ΕΥ). Στο τέλος κάθε έτους θα υποβάλλεται λεπτομερής έκθεση από τον ΕΥ (εντός διμήνου). Η μη υποβολή της έκθεσης συνεπάγεται αυτόματη διακοπή του έργου. Η τελική έκθεση μαζί με τις δημοσιεύσεις που προέκυψαν θα υποβάλλεται εντός εξαμήνου από τη λήξη του έργου. Ο ΕΥ έχει την υποχρέωση να αναφέρει σε κάθε δημοσίευση που προκύπτει από το χρηματοδοτούμενο έργο ευχαριστίες για την οικονομική επιχορήγηση της εργασίας από το πρόγραμμα Κ. Καραθεοδωρή του Πανεπιστημίου Πατρών. Η καταληκτική ημερομηνία της Ηλεκτρονικής Υποβολής των προτάσεων ορίζεται από την Ολομέλεια της Επιτροπής Ερευνών. Δεν θα υπάρξει παράταση της προθεσμίας και το Ηλεκτρονικό Σύστημα θα «κλείσει» τα μεσάνυχτα της ημέρας αυτής. Η καταληκτική αυτή ημερομηνία θα δώσει τη δυνατότητα να ολοκληρωθεί η διαδικασία αξιολόγησης στις αρχές του νέου ακαδημαϊκού έτους. Διαδικασία υποβολής προτάσεων Θα ισχύσει η διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής και κρίσης των προτάσεων. Κάθε υποβάλλων/υποβάλλουσα θα κληθεί να συμπληρώσει ηλεκτρονικά τη σχετική φόρμα και να υποβάλει ένα αρχείο pdf με την πλήρη πρόταση. Η φόρμα περιέχει τον τίτλο, την περίληψη και μέχρι 6 λέξεις-κλειδιά στην Ελληνική και Αγγλική που θα αφορούν το περιεχόμενο της πρότασης. Το αρχείο pdf θα περιέχει την πλήρη πρόταση σε απολύτως καθορισμένα (σε περιεχόμενο και έκταση) πεδία, σύμφωνα με το πρότυπο που επισυνάπτεται. Κάθε υποβαλλόμενη πρόταση θα λαμβάνει μοναδικό κωδικό. Για την κατάθεση μιας πρότασης απαιτείται η εγγραφή στο χώρο ηλεκτρονικής υποβολής της Επιτροπής Ερευνών. Τα πεδία της ηλεκτρονικής φόρμας είναι τα εξής: *Τίτλος: (ο τίτλος της πρότασης) *Ονοματεπώνυμο Υπευθύνου: Επιστημονικός Υπεύθυνος της πρότασης (διορισμένο μέλος ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Πατρών με απομένοντα χρόνο για συνταξιοδότηση μεγαλύτερο των 3 ετών) *Τμήμα (επιλογή από τον κατάλογο Τμημάτων του Πανεπιστημίου Πατρών) *Ιδιότητα Υπευθύνου (Βαθμίδα του μέλους ΔΕΠ που καταθέτει την πρόταση) Συνεργάτες - Ιδιότητα Συνεργατών Κατάλογος με ονόματα και ιδιότητες των συνεργατών του Επιστημονικού Υπευθύνου *Κύριο επιστημονικό πεδίο πρότασης: Επιλογή του κύριου επιστημονικού πεδίου της πρότασης, σύμφωνα με τον Κώδικα Κατάταξης Επιστημονικών και Τεχνολογικών Ειδικοτήτων της ΓΓΕΤ. Δευτερεύον επιστημονικό πεδίο πρότασης Επιλογή του δευτερεύοντος επιστημονικού πεδίου της πρότασης, σύμφωνα με τον Κώδικα Κατάταξης Επιστημονικών και Τεχνολογικών Ειδικοτήτων της ΓΓΕΤ (προαιρετικό πεδίο). *Σύντομη περιγραφή έργου (Σύντομη περιγραφή του προτεινόμενου έργου - έως 2000 χαρακτήρες) Έχει εγκριθεί άλλο έργο Βασικής Έρευνας Καραθεοδωρή; (Ναι / Όχι) *Προτεινόμενη ημερομηνία έναρξης: Συνολική χρηματοδότηση του ερευνητικού έργου του αιτούντος κατά την τελευταία 3ετία από κάθε πηγή: Συνολική δαπάνη του έργου (περιλαμβάνεται κάθε πηγή χρηματοδότησης) Ενίσχυση από άλλες πηγές (ποσό χρηματοδότησης του έργου από άλλες πηγές) 39

41 *Αιτούμενη χρηματοδότηση (ποσό αιτούμενης χρηματοδότησης από πόρους του Προγράμματος Καραθεοδωρή) *Λέξειςκλειδιά (μέχρι 6 λέξεις, χωρισμένες με κόμμα στα Ελληνικά) *Keywords (maximum 6 keywords, separated by comma in English) Σύνηθες όνομα με λατινικούς χαρακτήρες που χρησιμοποιείται στην βιβλιογραφία (το ονοματεπώνυμο του Επιστημονικού Υπευθύνου, όπως εμφανίζεται στη διεθνή βιβλιογραφία) Τα πεδία με αστερίσκο(*) είναι υποχρεωτικά. Διαδικασία Κρίσης Θα ορισθεί 7μελής Επιτροπή (Επιτροπή «Καραθεοδωρή») από την Ολομέλεια της Επιτροπής Ερευνών, η οποία θα προέρχεται από τα μέλη της και θα επιβλέψει τη διαδικασία προκήρυξης και αξιολόγησης των προτάσεων, επικουρούμενη από προσωπικό της Γραμματείας της Επιτροπής Ερευνών. Η επιλογή των κριτών θα γίνει από καταλόγους κριτών, όπως της ΓΓΕΤ ή διεθνών βάσεων δεδομένων, με αυτόματο και τυχαίο τρόπο, με βάση την κατάταξη του θέματος της πρότασης στις θεματικές ενότητες στις οποίες έχουν ταξινομηθεί και οι κριτές. Ο αριθμός των προτάσεων που θα χρηματοδοτηθούν θα είναι ανάλογος του πλήθους των προτάσεων που θα υποβληθούν ανά Σχολή, λαμβάνοντας υπόψη πάντα την ποιότητα των προτάσεων. 40

42 Η κρίση θα γίνεται από απόσταση. Αρχικά, θα γίνει επιλογή δύο κριτών, οι οποίοι αποδέχονται την πρόσκληση με βάση την περίληψη της πρότασης που τους αποστέλλεται ηλεκτρονικά. Ο κριτής θα βαθμολογεί την ποιότητα της πρότασης και το βιογραφικό ξεχωριστά. Ο κριτής απαντά σε ερωτήσεις - κριτήρια που αφορούν την ποιότητα της πρότασης και τη βαθμολογεί συνολικά με μέγιστο βαθμό το 80, ως εξής: Προσδιορισμός στόχου - Σκοπιμότητα και συμβολή 10 Πρωτοτυπία πρότασης 20 Πληρότητα & τεκμηρίωση 20 Στάδια εκτέλεσης του έργου 5 Συνάφεια του βιογραφικού του ΕΥ με το θέμα 15 Συνολική ποιότητα πρότασης (ικανοποιητική εικόνα της πρότασης σε όλα τα επιμέρους κριτήρια) 10 Τα παραπάνω κριτήρια θα καθίστανται γνωστά στους υποβάλλοντες με την προκήρυξη του προγράμματος. Από τη βαθμολογία των δύο κριτών αναφορικά με την ποιότητα της πρότασης υπολογίζεται ο μέσος όρος (ΜΟ). Αν οι βαθμολογίες των κριτών δεν αποκλίνουν σημαντικά από τον ΜΟ, ο ΜΟ είναι η τελική βαθμολογία της ποιότητας της πρότασης. Σε περίπτωση που οι βαθμολογίες της ποιότητας της πρότασης από τους κριτές διαφέρουν 15 ή περισσότερες μονάδες, επιλέγεται και νέος κριτής και ο ΜΟ προκύπτει αφού εξαιρεθεί ο περισσότερο αποκλίνων βαθμός. Κάθε κριτής συντάσσει ένα σχόλιο ολίγων γραμμών για την αιτιολόγηση καθενός από τα κριτήρια αξιολόγησής του, καθώς και ένα συνολικό σχόλιο για την αξιολόγηση της πρότασης που θα δίνεται μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων στον/στην υποβάλλοντα/υποβάλλουσα. Τον έλεγχο της απόκλισης των βαθμών για την ποιότητα της πρότασης, θα κάνει η Επιτροπή «Καραθεοδωρή», έτσι ώστε να αποφασισθεί η επιπλέον αξιολόγηση της πρότασης. Κάθε κριτής αξιολογεί επίσης το βιογραφικό του ΕΥ με μέγιστο όριο 5 βαθμούς, λαμβάνοντας υπόψη και τη βαθμίδα που βρίσκεται ο/η υποβάλλων/υποβάλλουσα. Το βιογραφικό, που υποβάλλεται μαζί με την πρόταση και αξιολογείται, έχει συγκεκριμένη μορφή. Η βαθμολογία του βιογραφικού δεν σχολιάζεται από τον κριτή. Αναλυτικότερα, θα αξιολογείται: - η ποιότητα και η έκταση του δημοσιευμένου σε περιοδικά έργου του/της υποβάλλοντος/υποβάλλουσας, την τελευταία επταετία (..). Θα ληφθεί υπόψη η συμβολή του/της στο δημοσιευμένο έργο, ενώ βιβλία και ευρεσιτεχνίες θα συνεκτιμηθούν στη βαθμολογία. - η διεθνής απήχηση και το συνολικά δημοσιευμένο έργο. Επιπλέον μονάδες δίνονται στις προτάσεις από την Επιτροπή «Καραθεοδωρή», με βάση τα στοιχεία της Επιτροπής Ερευνών, ως εξής: Βαθμίδα: 5 μονάδες στους νέους Λέκτορες (έχουν ορκισθεί ως μέλη ΔΕΠ το πολύ δύο χρόνια από την ημερομηνία υποβολής), 2 στους παλαιότερους Λέκτορες, 4 στους νέους Επίκουρους Καθηγητές (έχουν ορκισθεί ως μέλη ΔΕΠ το πολύ δύο χρόνια από την ημερομηνία υποβολής) και 1 στους παλαιότερους Επίκουρους Καθηγητές. Τέλος, 2 μονάδες θα δίνονται στους Αναπληρωτές Καθηγητές που έχουν ορκισθεί ως μέλη ΔΕΠ το πολύ δύο χρόνια από την ημερομηνία υποβολής. Άλλη χρηματοδότηση: 0-5 μονάδες 70-0 Κ Αξιοπιστία διαχείρισης: 0-5 μονάδες ανάλογα με προηγούμενα παραδοτέα σε προηγούμενα προγράμματα "K. Καραθεοδωρή". Συγκεκριμένα, δίνονται: 41

43 5 μονάδες σε όσους έχουν παραγάγει 2 δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά-βιβλία-θεματικές συλλογές με διαδικασία κρίσης (ή πατέντες) και 3 ανακοινώσεις, ή δεν έχουν λάβει άλλη φορά χρηματοδότηση Καραθεοδωρή 4 μονάδες σε όσους έχουν παραγάγει 2 δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά-βιβλία-θεματικές συλλογές με διαδικασία κρίσης (ή πατέντες) και 2 ανακοινώσεις 3 μονάδες σε όσους έχουν παραγάγει 1 δημοσίευση σε επιστημονικό περιοδικό-βιβλίο-θεματική συλλογή με διαδικασία κρίσης (ή πατέντα) και 2 ανακοινώσεις 2 μονάδες σε όσους έχουν παραγάγει 1 δημοσίευση σε επιστημονικό περιοδικό-βιβλίο-θεματική συλλογή με διαδικασία κρίσης (ή πατέντα) και 1 ανακοίνωση 1 μονάδα σε όσους έχουν παραγάγει 1 ανακοίνωση H Eπιτροπή «Καραθεοδωρή» θα έχει την ευελιξία να αναθεωρεί την παραπάνω κλίμακα βαθμολόγησης της αξιοπιστίας διαχείρισης υπέρ του/της υποβάλλοντος/υποβάλλουσας, σε περιπτώσεις εργασιών υψηλής διεθνούς απήχησης. Προτάσεις που η συνολική βαθμολογία τους είναι μικρότερη των 80 μονάδων αποκλείονται της χρηματοδότησης. Τα αποτελέσματα θα επικυρωθούν από την Ολομέλεια της Επιτροπής Ερευνών. Εκτέλεση Έργων Καραθεοδωρή Κατά την εκτέλεση των έργων "K. Καραθεοδωρή", θα δοθεί ιδιαίτερη μέριμνα στη διάχυση των αποτελεσμάτων του κάθε έργου. Οι τεχνικές εκθέσεις και οι δημοσιεύσεις που θα προκύψουν θα αναρτώνται στον ιστότοπο της Επιτροπής Ερευνών, ενώ περιοδικά θα οργανώνονται εκδηλώσεις διάχυσης των αποτελεσμάτων με ευθύνη της Επιτροπής Ερευνών. Θα υπάρξει δημοσιότητα αμέσως μετά το τέλος του έργου. Η αποτίμηση της έως τώρα πορείας των έργων «Καραθεοδωρή» θα γίνει με επιμέλεια της Επιτροπής «Καραθεοδωρή», σε συνεργασία με το προσωπικό της Επιτροπής Ερευνών. Κόστος του Έργου Το κόστος του έργου με το νέο τρόπο προκήρυξης υπολογίζεται το πολύ σε ανά έτος, για χρηματοδότηση έργων για μία τριετία, =8100 για την αξιολόγηση των προτάσεων και 9000 για την αναβάθμιση και συντήρηση του ηλεκτρονικού συστήματος. Την ηλεκτρονική εφαρμογή του έργου θα διαχειρίζεται η Επιτροπή «Καραθεοδωρή», η οποία θα επικουρείται από τεχνικό προσωπικό. Α. ΤΙΤΛΟΣ Β. ΣΤΟΧΟΣ Π Ρ Ο T Ε Ι Ν Ο Μ Ε Ν Ο Ε Ρ Γ Ο Γ. ΠΕΡΙΛΗΨΗ (Α+Β+Γ= 1 σελίδα) Δ. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ (μέχρι 10 σελίδες) 1. Σημερινή γνώση αναφορικά με το θέμα 2. Ανάπτυξη της μεθοδολογίας του προγράμματος 3. Σκοπιμότητα, σημασία και συμβολή του προγράμματος 4. Βιβλιογραφία Ε. ΧΡΟΝΟΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΕΚΤΕΛΕΣΗΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΣΤ. ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΑΙ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ Ζ. ΣΥΝΘΕΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ ΚΑΙ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΚΑΘΕ ΜΕΛΟΥΣ 42

44 (Επισυνάπτονται πλήρη βιογραφικά) Η. ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΤΡΙΕΤΙΑΣ 43

45 Π Ρ Ο Υ Π Ο Λ Ο Γ Ι Σ Μ Ο Σ Δ Α Π Α Ν Ω Ν 1. ΥΠΟΤΡΟΦΙΕΣ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΟΙ ΦΟΙΤΗΤΕΣ (82 %) ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΗΝΕΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΜΕΣΗ ΜΗΝΙΑΙΑ ΑΜΟΙΒΗ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΑΠΑΝΗ 2. ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΟΣΟ 3. ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΟΣΟ ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΔΑΠΑΝΗ ΕΡΓΟΥ 44

46 Προσωπικά στοιχεία Επώνυμο Βιογραφικό Επιστημονικού Υπευθύνου Όνομα Θέση στο Ίδρυμα Τμήμα Τηλέφωνο επικοινωνίας Έτος Ίδρυμα Τίτλος (πτυχίο, διδακτορικό) Κύρια ερευνητική δραστηριότητα Επιστημονικές εργασίες τα τελευταία 7 χρόνια (σε διεθνή περιοδικά-διεθνείς θεματικές συλλογές με κριτές) Επιστημονικές εργασίες στο αντικείμενο της πρότασης τα τελευταία 10 χρόνια (σε διεθνή περιοδικά με κριτές, συμπεριλαμβανομένων σχετικών επίσης διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, βιβλίων, θεματικών συλλογών, βραβείων, κ.ά.) Αριθμός ετεροαναφορών και σημαντικές διεθνείς συνεργασίες Συνολικός αριθμός δημοσιεύσεων σε περιοδικά 45

47 ΠΡΑΚΤΙΚΟ 85ΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΡΕΥΝΩΝ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ ΤΗΣ Θέμα 1 ο. Διαχείριση Πνευματικής Ιδιοκτησίας Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών Ο κος Πρόεδρος θέτει εκ νέου υπόψη των μελών του Σώματος τα σχετικά έγγραφα με το θεσμικό πλαίσιο διαχείρισης της πνευματικής ιδιοκτησίας και των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, όπως εγκρίθηκε στην αριθμ. 216/ συνεδρίαση του Ειδικού Επταμελούς Οργάνου. Μετά από διεξοδική συζήτηση και ανταλλαγή απόψεων το Σώμα εγκρίνει τον επισυναπτόμενο στο παρόν Πρακτικό Κανονισμό Διαχείρισης Πνευματικής Ιδιοκτησίας Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών με τα συνημμένα σε αυτόν Παραρτήματα και Έντυπα. Διαχείριση Πνευματικής Ιδιοκτησίας, Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών ( Εισαγωγή Ο σκοπός της απόφασης αυτής είναι η διαμόρφωση του πλαισίου διαχείρισης πνευματικής ιδιοκτησίας και ο εκσυγχρονισμός του «Κανονισμού Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας» που έχει εγκριθεί από τη Σύγκλητο με την αρ. 298/ απόφαση. Ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας που αφορούν τα Πανεπιστήμια αναφέρονται στην Υπουργική Απόφαση 680/ (ΦΕΚ 826/ ). Το πλαίσιο αφορά όλα τα μέλη της επιστημονικής κοινότητας του Πανεπιστημίου Πατρών, δηλαδή μέλη ΔΕΠ, ΕΔΤΠ, ΕΕΔΙΠ, προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, μετα-διδακτορικούς ερευνητές και επισκέπτες ερευνητές. Ο νέος κανονισμός περιλαμβάνει τις διαδικασίες που ισχύουν μέχρι τώρα στο Πανεπιστήμιο Πατρών και συμπληρώνεται με σκοπό να καλύψει και τις νέες ανάγκες που δημιουργήθηκαν εν τω μεταξύ στην ακαδημαϊκή κοινότητα. Με βάση την εμπειρία των επτά ετών λειτουργίας του προηγούμενου πλαισίου, ο νέος κανονισμός διαχείρισης πνευματικής ιδιοκτησίας του Πανεπιστημίου Πατρών περιλαμβάνει τα ακόλουθα: 1. Πολιτική διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων στο Πανεπιστήμιο Πατρών. 2. Μορφές πνευματικής ιδιοκτησίας. 3. Νομικό καθεστώς πνευματικής ιδιοκτησίας και εφευρέσεων. 4. Διαδικασία για την υποβολή αίτησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας. 5. Στάδια μετά την υποβολή της αίτησης στον ΟΒΙ. 6. Γενικό διάγραμμα διαδικασίας. 7. Παράρτημα Α Έντυπο γνωστοποίησης της εφεύρεσης (invention disclosure form). 8. Παράρτημα Β - Έντυπο συμφωνίας εφευρετών. 9. Παράρτημα Γ - Έντυπο συμφωνίας συνδικαιούχων. 10. Παράρτημα Δ Ενδεικτικά χρονοδιαγράμματα και κόστη για αιτήσεις στο European Patent Office και στο US Patent and Trademark Office. 11. Παράρτημα Ε Συμπληρωματικοί όροι Διευκρινίσεις. 1. Διαχείριση Πνευματικών Δικαιωμάτων Στους βασικούς σκοπούς του Πανεπιστημίου της Πάτρας περιλαμβάνονται η παραγωγή και η διάχυση της γνώσης. Βασικό εργαλείο για τη διάχυση της γνώσης που παράγεται σε ένα 46

48 ακαδημαϊκό περιβάλλον αποτελεί η επιστημονική δημοσίευση ανακοίνωση. Η μεταφορά όμως γνώσης και τεχνογνωσία μπορεί να γίνεται και με τη διαχείριση της πνευματικής ιδιοκτησίας μέσω διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Το Πανεπιστήμιο Πατρών με τον κανονισμό αυτό ενθαρρύνει την παραγωγή τέτοιων σημαντικών ερευνητικών αποτελεσμάτων και τη διάχυση τους στην κοινωνία ενώ συγχρόνως θέτει και το πλαίσιο για πιθανή εκμετάλλευση τους όπου αυτό είναι δυνατό και επιθυμητό από τους εφευρέτες σύμφωνα με τους νόμους 1733/1987 και 2121/1993. Με το παρόν πλαίσιο το Πανεπιστήμιο Πατρών δίνει κίνητρα για την ανάπτυξη και διάχυση πνευματικής ιδιοκτησίας παρέχοντας αναγνώριση στους δημιουργούς εφευρέτες. Η πολιτική διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων του Πανεπιστημίου Πατρών αποσκοπεί α) στη θεσμοθέτηση εναλλακτικών μορφών διαχείρισης της έρευνας για όλα τα μέλη της ακαδημαϊκής κοινότητας β) στην εξασφάλιση της συμμετοχής του Πανεπιστημίου γ) στην παροχή υπηρεσιών υποστήριξης και πληροφόρησης προς τους εφευρέτες ερευνητές κατά την διαδικασία υποβολής αιτήσεων και στην οικονομική υποστήριξη (υποβολή ετήσια τέλη) όπου αυτό είναι δυνατό δ) στην αύξηση του αριθμού των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στα οποία συμμετέχει το Πανεπιστήμιο Πατρών ε) στην ανταγωνιστική ανταπόκριση του Πανεπιστημίου σε διεκδικήσεις χρηματοδοτήσεων στ) στη δημιουργία ενός ικανού χαρτοφυλακίου (portfolio) από ευρεσιτεχνίες και ζ) στη συνολική προβολή και εκμετάλλευση των ευρεσιτεχνιών αυτών. Η κατοχύρωση του δικαιώματος του Πανεπιστημίου Πατρών για συμμετοχή σε διπλώματα ευρεσιτεχνίας εφευρέσεις που έχουν γίνει από μέλη της επιστημονικής του κοινότητας δικαιολογείται από τη χρήση των μέσων και υποδομών που παρέχει το Πανεπιστήμιο στους εφευρέτες. Η χρήση των μέσων και υποδομών του Πανεπιστημίου αφορά σε α) ειδικευμένα μέσα ερευνητικής δραστηριότητας, εξοπλισμό, προμήθειες αναλώσιμα που παρέχονται από το Πανεπιστήμιο β) προσφορά εργασιακού χρόνου σε διαρκή βάση 2. Μορφές πνευματικής ιδιοκτησίας Η Πνευματική Ιδιοκτησία (Intellectual property, IP) αφορά την νομική προστασία εφευρέσεων, σχεδίων και δημιουργικής δουλειάς. Οι τέσσερις βασικοί τύποι δικαιωμάτων IP είναι ευρεσιτεχνίες (patents), δικαιώματα δημιουργού (copyright), σχέδια (designs) και εμπορικά σήματα (trademark). Συνήθως η μεταφορά και διάχυση τεχνολογίας από τα πανεπιστήμια γίνεται με τη δημιουργία ενός φακέλου ευρεσιτεχνιών και πνευματικών δικαιωμάτων με στόχο την προβολή τους στην κοινωνία. Τα Δικαιώματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας (Intellectual property rights, IPR) αποτελούν ειδικευμένα νομικά δικαιώματα τα οποία προστατεύουν την πνευματική ιδιοκτησία. Τα IPR μπορούν να χωριστούν σε τέσσερις βασικές κατηγορίες. 2.1 Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας (πατέντα) Αποτελεί ένα νομικό τίτλο προστασίας ο οποίος εκχωρείται για διάστημα 20 ετών (το χρονικό διάστημα δεν είναι το ίδιο σε όλες τις χώρες) στον εφευρέτη ή στην ομάδα συνδικαιούχων. Ο εφευρέτης είναι υποχρεωμένος να περιγράψει την εφεύρεση και να πληρώσει την προβλεπόμενη συνδρομή στο γραφείο ευρεσιτεχνιών. Η δυνατότητα για χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας χάνεται αν δημοσιευθεί ή ανακοινωθεί δημόσια η ιδέα πριν καταχωρηθεί η αίτηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας. 2.2 Δικαιώματα δημιουργού (copyright) Τα δικαιώματα δημιουργού (copyright) αφορούν κυρίως λογοτεχνικά έργα, καλλιτεχνικά έργα, ηχογραφήσεις ήχου και βίντεο, καθώς και μεταδόσεις εκπομπών. Η χρήση δικαιωμάτων (copyright) είναι ο συνηθέστερος τρόπος και για την προστασία λογισμικού, παρόλο που το λογισμικό μπορεί να είναι αντικείμενο διπλώματος ευρεσιτεχνίας αν αποτελεί λειτουργικό μέρος μιας εφεύρεσης. Στην περίπτωση επιστημονικών δημοσιεύσεων σε περιοδικά ή ανακοινώσεων σε συνέδρια ο συγγραφέας ή συγγραφείς εκχωρούν τα δικαιώματα στον εκδοτικό οίκο ή τον οργανισμό που διοργανώνει το συνέδριο. Τα δικαιώματα δημιουργού (copyright) υφίστανται αυτόματα χωρίς να απαιτείται η διαδικασία αιτήσεως και έχουν ισχύ 70 έτη μετά το θάνατο του δημιουργού. 2.3 Δικαιώματα σχεδίων 47

49 Ως σχέδιο ή βιομηχανικό σχέδιο θεωρείται η στην εξωτερικά ορατή εικόνα του συνόλου ή ενός μέρους ενός βιομηχανικού ή βιοτεχνικού προϊόντος, η οποία προκύπτει από τα ιδιαίτερα τεχνικά χαρακτηριστικά του (π.χ. γραμμή, σχήμα, χρώμα, υλικό, κόστος, κλπ.). 2.4 Εμπορικό σήμα Το εμπορικό σήμα αφορά ένα σήμα ή άλλο χαρακτηριστικό σχέδιο το οποίο εφαρμόζεται ή σχετίζεται με προϊόντα ή υπηρεσίες χωρίς να απεικονίζει το προϊόν ή την υπηρεσία. 3. Νομικό καθεστώς πνευματικής ιδιοκτησίας και εφευρέσεων Στην Ελλάδα το νομικό καθεστώς των εφευρέσεων και των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας ορίζεται κυρίως από τον νόμο 1733/1987 σχετικά με την «μεταφορά τεχνολογίας, τις εφευρέσεις και την τεχνολογική καινοτομία», από την Υπουργική απόφαση που αφορά «Κατάθεση αίτησης για χορήγηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας ή πιστοποιητικού υποδείγματος χρησιμότητας στον ΟΒΙ και τήρηση βιβλίων» (31/12/1987) και, τέλος, από το νόμο 2121/1993 σχετικά με την «Πνευματική ιδιοκτησία, συγγενικά δικαιώματα και πολιτιστικά θέματα». Ο φορέας στον οποίο στηρίζεται το σύστημα προστασίας εφευρέσεων στην Ελλάδα είναι ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ) που είναι ένα ΝΠΙΔ υπό την εποπτεία του Υπουργείου Ανάπτυξης. Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία (νόμος 1733/1987) διακρίνονται τρεις κατηγορίες εφευρέσεων: α) Υπηρεσιακή εφεύρεση. Σύμφωνα με το νόμο «υπηρεσιακή εφεύρεση είναι το προϊόν συμβατικής σχέσης εργαζομένου με τον εργοδότη για την ανάπτυξη εφευρετικής δράσης». Σε αυτή την περίπτωση η ιδιοκτησία του δικαιώματος σε ποσοστό 100% ανήκει στον εργοδότη. Για να χαρακτηρισθεί η εφεύρεση ως υπηρεσιακή, θα πρέπει αυτό να προκύπτει από την σύμβαση μεταξύ εργοδότη και εργαζομένου. Είναι αδιάφορο αν η σύμβαση αφορά εξαρτημένη εργασία ή σύμβαση παροχής ανεξάρτητων υπηρεσιών. β) Εξαρτημένη εφεύρεση. Σύμφωνα με τον νόμο «εξαρτημένη είναι η εφεύρεση που πραγματοποιείται από εργαζόμενο με τη χρήση υλικών, μέσων ή πληροφοριών της επιχείρησης στην οποία εργάζεται». Σε αυτή την περίπτωση ποσοστό 40% ανήκει στον εργοδότη και 60% στον εργαζόμενο ή στην ομάδα εργαζομένων που την πραγματοποίησε. Ο εφευρέτης πρέπει να γνωστοποιήσει στον εργοδότη την εφεύρεση και να παρέχει τα αναγκαία στοιχεία για την από κοινού υποβολή αίτηση χορήγησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας. Αν ο εργοδότης δεν δηλώσει μέσα σε τέσσερις μήνες ότι ενδιαφέρεται να συνυποβάλει αίτηση, τότε ο εργαζόμενος μπορεί να υποβάλει αίτηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας αποκλειστικά για τον εαυτό του και η εφεύρεση ανήκει εξ ολοκλήρου στον εργαζόμενο. γ) Ελεύθερη εφεύρεση. Πρόκειται για εφεύρεση η οποία δεν ανήκει στις προηγούμενες περιπτώσεις και ανήκει αποκλειστικά στον ιδιώτη που την ανέπτυξε. Οι εφευρέσεις οι οποίες αναπτύσσονται στο Πανεπιστήμιο Πατρών από μέλη ΔΕΠ, ΕΕΠ, ΕΔΤΠ και ερευνητές με σύμβαση έργου, αποτελούν εξαρτημένες εφευρέσεις και συνεπώς ανήκουν στο Πανεπιστήμιο Πατρών κατά ποσοστό 40% και στον εφευρέτη ή την ομάδα εφευρετών κατά ποσοστό 60%. Για να θεωρηθεί μια εφεύρεση υπηρεσιακή θα πρέπει ρητώς να έχει περιγραφεί ως τέτοια και να έχει αιτιολογηθεί κατά την έναρξη της σχέσης εργασίας. Οι υπηρεσιακές εφευρέσεις ανήκουν 100% στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Σε περίπτωση που η εφεύρεση πραγματοποιείται στο πλαίσιο έργου χρηματοδοτούμενου από τρίτο, προς τον οποίο υπάρχουν συμβατικές υποχρεώσεις του Πανεπιστημίου, το είδος της εφεύρεσης αποφασίζεται από το Επταμελές Όργανο της Επιτροπής Ερευνών. Πρέπει να είναι σαφές ότι σε περίπτωση συνεξέλιξης του δικαιώματος με άλλη οντότητα πχ. σε κοινό ερευνητικό πρόγραμμα με άλλο πανεπιστήμιο, το όποιο ποσοστό αναφέρεται στο παρόν αφορά στο σύνολο του ποσοστού που αντιστοιχεί στην ομάδα Πανεπιστήμιο Πατρών. Έτσι, για παράδειγμα σε ίσης ιδιοκτησίας ανάμεσα στα δύο πανεπιστήμια (50-50) τότε το 40% που ανήκει στο Πανεπιστήμιο Πατρών σε περίπτωση εξαρτημένης εφεύρεσης είναι ίσο με το 20% του συνόλου. 4. Διαδικασία υποβολής Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας (ΔΕ) Για την υποβολή αίτησης και κατοχύρωση διπλώματος ευρεσιτεχνίας το Πανεπιστήμιο Πατρών ακολουθεί την παρακάτω διαδικασία: 48

50 Βήμα 1: Ο εφευρέτης ή εκπρόσωπος της ομάδας εφευρετών επικοινωνεί με το Γραφείο Ανάπτυξης της Έρευνας της Επιτροπής Ερευνών. Από την Επιτροπή Ερευνών παρέχεται το παρόν εγχειρίδιο καθώς και αρχικό πληροφοριακό υλικό. Εξετάζεται η διενέργεια προ-έρευνας μέσω της υπηρεσίας Τεχνολογικής Πληροφόρησης του ΟΒΙ ( Βήμα 2: Ο εφευρέτης ή εκπρόσωπος της ομάδας εφευρετών συμπληρώνει το Έντυπο Γνωστοποίησης Ευρεσιτεχνίας. Η φόρμα αυτή παραδίδεται σε εξουσιοδοτημένο άτομο της Επιτροπής Ερευνών το οποίο δεσμεύεται για τον απόρρητο χαρακτήρα του περιεχομένου. Με τον τρόπο αυτό ενημερώνεται η Επιτροπή Ερευνών, ενώ η φόρμα αποτελεί και μια πρώτη μορφή τεκμηρίωσης της εφεύρεσης. Βήμα 3: Συμπληρώνεται και υπογράφεται η συμφωνία εφευρετών σε περίπτωση που πρόκειται για περισσότερους από έναν εφευρέτες (παρέχεται αντίγραφο στο Πανεπιστήμιο Πατρών). Βήμα 4: Συμπληρώνεται και υπογράφεται η συμφωνία συνδικαιούχων ανάμεσα στους εφευρέτες και στο Πανεπιστήμιο Πατρών (παρέχεται υπόδειγμα). Το ποσοστό ιδιοκτησίας του Πανεπιστημίου Πατρών είναι 40% και του εφευρέτη ή εφευρετών το 60%, αν δεν συμμετέχει άλλος φορέας. Τα ποσοστά αυτά ορίζονται από το νόμο. Ένας συνδικαιούχος δύναται να παραχωρήσει μέρος ή το σύνολο της ιδιοκτησίας του. Βήμα 5: Συμπληρώνεται από τους εφευρέτες η αίτηση χορήγησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας (έντυπο του ΟΒΙ). Αν επιθυμούν οι εφευρέτες μπορούν να απευθυνθούν σε ειδικευμένο δικηγόρο. Το Πανεπιστήμιο Πατρών μπορεί να υποβοηθήσει τη διαδικασία παρέχοντας πληροφορίες για ειδικευμένους δικηγόρους από προηγούμενες περιπτώσεις και να καταβάλλει το κόστος καταχώρησης της αίτησης. Το τελικό κείμενο της αίτησης εγκρίνεται από τους εφευρέτες πριν υποβληθεί στον ΟΒΙ ενώ το Πανεπιστήμιο Πατρών καταβάλλει το κόστος καταχώρησης της αίτησης εκτός και αν αυτό απορροφάται από τον προϋπολογισμό του προγράμματος έρευνας από το οποίο παρήχθη το δικαίωμα ή έχει συμφωνηθεί μεταξύ των δικαιούχων κάτι διαφορετικό σε συμφωνία καταμερισμού εσόδων - εξόδων. Βήμα 6: Σε περίπτωση θετικής απάντησης συντάσσεται πλήρης αίτηση Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας και στρατηγική κατάθεσης, συνήθως με τη βοήθεια δικηγόρου. Σε διάστημα περίπου 12 μηνών από την κατάθεση της αίτησης στον ΟΒΙ υπάρχει η δυνατότητα κατάθεσης αίτησης στο EPO, στο USPTO (ευρωπαϊκή ή αμερικανική πατέντα) ή αίτηση PCT (διεθνής αίτηση). Στο παρόντα οδηγό παρέχονται ενδεικτικά χρονοδιαγράμματα για τις αντίστοιχες αιτήσεις. Βήμα 7: Καταβολή ετήσιου τέλους για την διατήρηση του Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας (καταβάλλεται σύμφωνα με τον οδηγό του ΟΒΙ, Βήμα 8: Εάν μετά από περίοδο τριών ετών από την κατάθεση της αίτησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας δεν εκφραστεί ενδιαφέρον εκμετάλλευσης από τρίτους, το Πανεπιστήμιο Πατρών διατηρεί το δικαίωμα διακοπής χρηματοδότησης της διαδικασίας, ασχέτως αν χρηματοδοτεί ολικώς ή μερικώς. Η Επιτροπή Ερευνών για να ενθαρρύνει την ανάπτυξη και εκμετάλλευση πνευματικής ιδιοκτησίας και διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών καθώς και για να υποστηρίξει την υλοποίηση του πλαισίου διαχείρισης πνευματικών δικαιωμάτων διαθέτει σε ετήσια βάση χρηματικό ποσό για την υποστήριξη υποβολής αιτημάτων στον ΟΒΙ, σε ευρωπαϊκό ή αμερικανικό επίπεδο, καθώς και για την καταβολή των ετησίων τελών όταν το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας έχει φτάσει σε ένα ώριμο στάδιο. Το Πανεπιστήμιο Πατρών διατηρεί το δικαίωμα να σταματήσει τη διαδικασία έκδοσης ή συντήρησης Δ.Ε., αν αυτό κριθεί σκόπιμο από το Ειδικό Επταμελές Όργανο της Επιτροπής Ερευνών. Σε αυτή την περίπτωση ο εφευρέτης ή οι εφευρέτες μπορούν να συνεχίσουν τη διαδικασία με δική τους χρηματοδότηση και η εφεύρεση να θεωρείται πλέον «ελεύθερη εφεύρεση» σύμφωνα με το νόμο 1733/ Στάδια και προοπτικές μετά την υποβολή αίτησης Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας υποβολής αιτήσεως διπλώματος ευρεσιτεχνίας και την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων της έρευνας που διεξάγει ο ΟΒΙ, ο εφευρέτης ή εφευρέτες σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών μπορούν να εξετάσουν τα παρακάτω ενδεχόμενα: 49

51 Υποβολή αίτησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας στο European Patent Office (EPO). Στο Παράρτημα Δ παρέχεται ένα ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα και το κόστος για αυτή την διαδικασία. Υποβολή αίτησης διπλώματος ευρεσιτεχνίας στο US Patent and Trademark Office. Στο Παράρτημα Δ παρέχεται ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα και το κόστος για την διαδικασία αυτή. Αν κατά την διάρκεια έκδοσης Δ.Ε. (ή πριν την έναρξη της διαδικασίας) εκδηλωθεί ενδιαφέρον συμμετοχής από τρίτον, με σκοπό τη συνεκμετάλλευση του Δ.Ε. ή της εφεύρεσης ή εάν συμμετέχει ήδη στην εφεύρεση και τρίτος φορέας, τότε το Πανεπιστήμιο και ο εφευρέτης διαπραγματεύονται από κοινού την κατανομή κόστους έκδοσης και συντήρησης Δ.Ε. καθώς και την κατανομή του οικονομικού οφέλους που ενδέχεται να προκύψει. Το Πανεπιστήμιο Πατρών εκπροσωπείται από τον Αντιπρύτανη Πρόεδρο της Επιτροπής Ερευνών. Οι εφευρέτες και το Πανεπιστήμιο Πατρών συνεκτιμώντας τα αποτελέσματα της αρχικής έρευνας μπορούν να μην προχωρήσουν σε διαδικασία νέας υποβολής την παρούσα χρονική στιγμή, χωρίς να παραιτούνται από τα δικαιώματα που τους παρέχει η κατοχύρωση των πνευματικών τους δικαιωμάτων. 6. Διάγραμμα διαδικασίας 50

52 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι Έντυπο Γνωστοποίησης Ευρεσιτεχνίας Αριθμ. Πρωτοκόλλου: Παρακαλώ συμπληρώστε και επιστρέψτε αυτή την φόρμα στην Επιτροπή Ερευνών, Πανεπιστήμιο Πατρών. Τηλ: 1. ΕΦΕΥΡΕΣΗ Σημειώσεις: α. Δώστε ένα σύντομο, περιγραφικό τίτλο που να προσδιορίζει την εφεύρεση β. Για την περιγραφή της εφεύρεσης, παρακαλώ εξηγήστε: - Το πρόβλημα που επιλύεται - Πως λειτουργεί καθώς και εμπορικές εφαρμογές - Πλεονεκτήματα και βελτιώσεις σε υπάρχουσες μεθόδους, συσκευές ή υλικά. γ. Ημερομηνία κατά την οποία ο (οι) εφευρέτης (ες) όρισαν τα βασικά στοιχεία της εφεύρεσης χωρίς απαραίτητα να έχουν αποδείξει ότι μπορεί να δουλέψει ή χωρίς να έχουν δημιουργήσει μια πρωτότυπη πειραματική διάταξη. δ. Στις περισσότερες χώρες η αίτηση για δίπλωμα ευρεσιτεχνίας πρέπει να συμπληρωθεί, πριν την προφορική ή γραπτή ανακοίνωση στο κοινό. Η δημοσίευση αναφέρεται στην πρώτη φορά ένα άτομο, χωρίς περιορισμούς ή εμπιστευτικότητα, μπορεί να έχει πρόσβαση στην περιγραφή της εφεύρεσης. Ο όρος «προφορική γνωστοποίηση» αναφέρεται σε διαλέξεις, σεμινάρια, παρουσίαση σε συνέδρια, διάλεξη σε άλλες ερευνητικές ομάδες, ή γενικά συζήτηση με άτομα εκτός Πανεπιστημίου Πατρών εκτός και αν οι συζητήσεις αυτές καλύπτονται από γραπτές δεσμεύσεις εμπιστευτικότητας. α. Τίτλος: β. Παρακαλώ επισυνάψτε μια σύντομη περιγραφή της εφεύρεσης. Ποια είναι η τωρινή κατάσταση της εφεύρεσης; Επιλέξτε ένα από τα Ιδέα, Αποδεδειγμένη έννοια μέθοδος και Λειτουργικό πρωτότυπο (working prototype) γ. Ημερομηνία όπου έγινε η εφεύρεση Πως έχει τεκμηριωθεί αυτό γραπτά; δ. Γνωστοποιήσεις: Έχουν προβλεφθεί κάποιες δημόσιες γνωστοποιήσεις; Αν ΝΑΙ σε ποια μορφή, που και πότε; Έχουν γνωστοποιηθεί δημόσια κάποιες λεπτομέρειες αυτής της δουλειάς; Αν ΝΑΙ προσδιορίστε που (βλ. παρακάτω) Σε επιστημονικό περιοδικό (ηλεκτρονικό ή τυπωμένο) Σε συνέδριο ή σεμινάριο, σαν περίληψη, πόστερ κτλ. Σε οποιαδήποτε άλλη δημόσια γνωστοποίηση επικοινωνία, συμπεριλαμβανομένης και συζήτησης. Σε διδακτορική διατριβή, εργασία MSc ή άλλη εργασία. 2. ΕΦΕΥΡΕΤΕΣ Σημειώσεις: Παρακαλώ συμπληρώστε τα ονόματα όλων των εφευρετών. Ως εφευρέτης θεωρείται κάθε άτομο ερευνητής, χωρίς την συνεισφορά του οποίου η εφεύρεση δεν θα μπορούσε να φθάσει στην παρούσα μορφή της. Οι εφευρέτες θα πρέπει να έχουν συνεισφέρει σε βασικά στοιχεία της εφεύρεσης είτε ατομικά είτε σε συνεργασία με άλλους, κατά την δημιουργία της εφεύρεσης ή κατά την πρακτική αξιοποίησή της. α. Συμπληρώστε όλους τους εφευρέτες σημειώνοντας και βασικό πρόσωπο επικοινωνίας. Εφευρέτης (ες) Θέση Τμήμα Τηλ/ Φαξ 51

53 3. ΥΠΑΡΧΟΥΣΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ (STATE OF THE ART) KAI ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ (MARKETING) Σημειώσεις: α. Παρακαλώ αναφέρετε όλες τις επιστημονικές δημοσιεύσεις που είναι παρόμοιες με την εργασίας σας. Αν έχετε κάνει έρευνα για παρεμφερείς πατέντες (π.χ. μέσω του παρακαλώ αναφέρετε τις λέξεις κλειδιά που χρησιμοποιήσατε και τις πατέντες που βρήκατε. β. Παρακαλώ αναφέρετε τις εταιρείες με τις οποίες έχετε επικοινωνήσει, αυτές που πιστεύετε ότι είναι ενεργές στην περιοχή, ή με άτομα ή φορείς που να ενδιαφέρονται να αναπτύξουν ένα νέο προϊόν. α. Αν έχετε κάνει μια έρευνα για την υπάρχουσα επιστημονική ή/και τεχνολογική κατάσταση καθώς και ανταγωνιστικές τεχνολογίες, παρακαλώ συμπληρώστε τις λέξεις κλειδιά που χρησιμοποιήσατε και τα αποτελέσματα της αναζήτησης. β. Παρακαλώ αναφέρετε εταιρείες που πιστεύετε ότι θα είχαν ενδιαφέρον για την εμπορική εκμετάλλευση της εφεύρεσης και γιατί. 4. ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΡΕΥΝΑΣ Σημειώσεις: Παρακαλώ σημειώστε τον/τους κωδικό(ύς) προγράμματος της Επιτροπής Ερευνών, τίτλο (ους) έργου και επιστημονικό(ούς) υπεύθυνο (ούς) στον παρακάτω πίνακα, αν η εφεύρεση έχει γίνει με ερευνητική χρηματοδότηση. Η πληροφορία αυτή είναι απαραίτητη για να ερευνηθούν οι υποχρεώσεις του Πανεπιστημίου Πατρών στο πλαίσιο αυτών των προγραμμάτων. α. Η εφεύρεση έχει με κάποια ερευνητική χρηματοδότηση; Παρακαλώ απαντήστε ΝΑΙ ή ΟΧΙ. Κωδικός Έργου (ων) Χρηματοδότης (ες) Τίτλος έργου Επιστημονικός Υπεύθυνος Ημερομηνία έναρξης έργου β. Η εφεύρεση υπόκειται σε κάποιες άλλες συμφωνίες (π.χ. συμφωνίες ανταλλαγής υλικού, συμβουλές, κτλ). Παρακαλώ απαντήστε ΝΑΙ ή ΟΧΙ. Αν ΝΑΙ δώστε λεπτομέρειες. 5. ΥΠΟΓΡΑΦΕΣ Συμπληρώνοντας τα παρακάτω πεδία επιβεβαιώνω ότι: Έχω διαβάσει τις παραπάνω σημειώσεις και επιβεβαιώνω ότι η πληροφορία που δίνεται είναι σωστή και ακριβής. Επιβεβαιώνω επίσης ότι όλοι οι εφευρέτες έχουν ελέγξει αυτή την αίτηση και έχουν συμφωνήσει στην υποβολή της αίτησης γνωστοποίησης. Ονοματεπώνυμο: Ονοματεπώνυμο: Ημερομηνία: Υπογραφή: Διεύθυνση κατοικίας: Εθνικότητα: (χρειάζεται για αίτηση ΔΕ): Ονοματεπώνυμο: Ημερομηνία: Ημερομηνία: Υπογραφή: Διεύθυνση κατοικίας: Εθνικότητα: (χρειάζεται για αίτηση ΔΕ): Ονοματεπώνυμο: Ημερομηνία: Υπογραφή: Διεύθυνση κατοικίας: Εθνικότητα: (χρειάζεται για αίτηση ΔΕ): Υπογραφή: Διεύθυνση κατοικίας: Εθνικότητα: (χρειάζεται για αίτηση ΔΕ): 52

54 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ Έντυπο Συμφωνίας Εφευρετών ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΕΦΕΥΡΕΤΩΝ 1. Τίτλος έργου: Σήμερα την...τόπος Αφ ενός ο.. κάτοικος... αναφερόμενος στο παρόν ως ο «Επιστημονικός Υπεύθυνος» 4. Αφ ετέρου το Πανεπιστήμιο Πατρών όπως νομίμως αντιπροσωπεύεται στο παρόν απο τ και που αναφέρεται στο παρόν ως το «Πανεπιστήμιο» 5. και αφ ετέρου ο... κάτοικος οδός... αναφερόμενος στο παρόν ως ο «Εφευρέτης» 6. συμφώνησαν και συναπεδέχθησαν τα εξής: 7. Η παρούσα συμφωνία είναι υποχρεωτικό μέρος του Έργου όπως και η υπογραφή της Συμφωνίας Εφευρετών με ΚΑΘΕ πρόσωπο που δικαιούται βάσει των κανονισμών του Πανεπιστημίου Πατρών σε θέματα Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας να συμπεριληφθεί στην κατάσταση Εφευρετών. 8. Η υπογραφή της Συμφωνίας Εφευρετών είναι απολύτως απαραίτητη για κάθε πρόσωπο που πρόκειται συμπεριληφθεί στην κατάσταση Εφευρετών. Κανένα πρόσωπο δεν μπορεί να συμμετέχει νομίμως και με κανένα τρόπο στην κατάσταση των εφευρετών, χωρίς να έχει υπογράψει αυτή την σύμβαση. Αναφορά ενός ονόματος στην κατάσταση των Εφευρετών δεν συνεπάγεται ιδιοκτησία στο Δικαίωμα. 9. Η αφαίρεση κάποιου προσώπου από την κατάσταση των Εφευρετών δεν είναι δυνατή, παρά μόνο για λόγους που προβλέπονται στο Ν1733/87β. 10. Ο Εφευρέτης δηλώνει ότι κατά την διάρκεια της εργασίας του στο Έργο, δεν υποχρεώθηκε απ τον Επιστημονικό Υπεύθυνο και από το Πανεπιστήμιο να παραβιάσει δικαιώματα τρίτων και ότι σε περίπτωση παραβίασης πάσης φύσης δικαιωμάτων κάποιου τρίτου μέρους κατά την εκτέλεση της εργασίας του από την οποία προήλθε η εφεύρεση, ο Εφευρέτης είναι πλήρως υπεύθυνος για όποια απαίτηση προκύψει. Επίσης, ο Εφευρέτης δηλώνει ότι εξ όσων γνωρίζει στο αποτέλεσμα του έργου και το Δικαίωμα που προέρχεται από αυτό δεν παραβιάζει δικαιώματα τρίτου μέρους και δηλώνει ότι δεσμεύεται να ενημερώσει το Πανεπιστήμιο Πατρών και τον Επιστημονικό Υπεύθυνο, αμέσως μόλις κάτι τέτοιο περιέλθει στην αντίληψή του. 11. Ο Εφευρέτης δηλώνει ότι για την ενασχόλησή του με το έργο του δεν προέβαλε ούτε προβάλλει απαιτήσεις από τους υπόλοιπους Εφευρέτες και Δικαιούχους, ούτε από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο, ούτε από το Πανεπιστήμιο Πατρών σε σχέση με αυτό το έργο. 12. Ο Εφευρέτης δύναται ανα πάσα στιγμή να ζητήσει την αφαίρεση του ονόματός του από την κατάσταση των εφευρετών και δέχεται ότι κατόπιν της οικειοθελούς διαγραφής του δεν διατηρεί κανένα δικαίωμα πάνω στο Δικαίωμα. 13. Ο Εφευρέτης συμφωνεί ότι η Διαχείριση όποιων δικαιωμάτων προέλθουν από το Έργο υπόκειται στους κανονισμούς του Πανεπιστημίου Πατρών σε θέματα Βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Η έννοια «Διαχείριση» συμπεριλαμβάνει ενδεικτικά (χωρίς να περιορίζεται σε,) υποχρεώσεις διαχείρισης της προστασίας του δικαιώματος και διατήρησης αυτού, σχέσεις και διαδικασίες με 53

55 φορείς, αναζήτηση χρηματοδότησης, αποφάσεις και διαπραγματεύσεις με οποιοδήποτε μέρος με σκοπό την εκμετάλλευση ή την περαιτέρω ανάπτυξη και εξέλιξη των δικαιωμάτων. 14. Αν όλα τα μέρη που περιλαμβάνονται στην κατάσταση των Εφευρετών δεν έχουν υπογράψει την παρούσα Σύμβαση Εφευρετών δεν δύναται ο Διαχειριστής να καταθέσει αίτηση προστασίας δικαιώματος. Σε περίπτωση κινδύνου απώλειας δικαιώματος ή ζημίας για τα άλλα μέρη, ο Διαχειριστής μπορεί να προτείνει στην Επιτροπή Ευρεσιτεχνιών του Πανεπιστημίου να αφαιρεθούν τα μέρη που δεν συνυπογράφουν. Αυτή η απόφαση λαμβάνεται από το Πανεπιστήμιο κατόπιν αιτιολογήσεως και είναι αμετάκλητη. 15. Οι Συνεφευρέτες εκπροσωπούνται πλήρως και ανεπιφύλακτα από τον Διαχειριστή σε σχέση με την Διαχείριση του Δικαιώματος τ(ο)ην οποία εξουσιοδοτούν να λαμβάνει κάθε τελική απόφαση και να διαπραγματεύεται με τρίτους. Η ως άνω περιγραφόμενη εξ ολοκλήρου διαχείριση του Δικαιώματος από τ(ο)ην Διαχειριστή δεν έχει καμία επίπτωση στην κατάσταση των Εφευρετών του Δικαιώματος και είναι σύμφωνη με τους Κανονισμούς του Πανεπιστημίου Πατρών. 16. Η παρούσα ισχύει αδιακρίτως για όλους τους συν - εφευρέτες. 17. Οι Συν-εφευρέτες θα ενημερώνονται από τον Διαχειριστή περιοδικά για σημαντικές εξελίξεις και θα συμβουλεύουν και θα βοηθούν τον Διαχειριστή στην διαχείριση, όταν τους ζητείται. 18. Ο Εφευρέτης με το παρόν συμφωνητικό παραιτείται κάθε δικαιώματός του για ανεξάρτητη εκμετάλλευση του δικαιώματος διεθνώς και καθ όλη την διάρκεια της ισχύος αυτού του δικαιώματος και επίσης παραιτείται παντός δικαιώματος παραχώρησης ανεξάρτητης άδειας χρήσης προς τρίτο για την οιαδήποτε εκμετάλλευση του αντικειμένου του Δικαιώματος. Η εν λόγω παραίτηση δεν επιφέρει καμία αλλαγή στην κατάσταση των εφευρετών. 19. Τα συμβαλλόμενα μέρη συμφωνούν ότι έχουν καλή πίστη προς αλλήλους και ότι δεν θα καταβάλουν προσπάθειες να εκμεταλλευθούν οιαδήποτε γνώση ή ιδιότητά τους που απορρέει από την σύμβαση για να ζημιώσουν το άλλο μέρος με οποιοδήποτε τρόπο. 20. Τα συμβαλλόμενα μέρη δεσμεύονται ότι σε περίπτωση οποιασδήποτε διαφοράς μεταξύ τους, αρμόδιος για την επίλυσή της είναι καταρχήν ο Επιστημονικός Υπεύθυνος, ενώ την τελική απόφαση σε περίπτωση διαφοράς θα λαμβάνει το Πανεπιστήμιο μέσω του Επταμελούς Οργάνου της Επιτροπής Ερευνών. 21. Το παρόν είναι παράρτημα του «Πλαισίου Διαχείρισης Πνευματικής Ιδιοκτησίας και Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας» και όλα τα μέρη δηλώνουν ότι είναι πλήρως ενήμερα και τον αποδέχονται. 22. Υποχρεωτικά πρό της υπογραφής της παρούσης τα μέρη πρέπει να έχουν υπογράψει την Σύμβαση Έργου. Μη υπογραφή της Σύμβασης Έργου καθιστά την υπογραφή της παρούσης παράνομη και άκυρη. 23. Το παρόν υπεγράφη σε τρία (3) αντίγραφα και έλαβε ο κάθε συμβαλλόμενος από ένα (1) 24. Τα μέρη α.... β.... γ

56 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ Έντυπο συμφωνίας συνδικαιούχων ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΥΝΔΙΚΑΙΟΥΧΩΝ 1. Τίτλος έργου: Σήμερα την...τόπος Αφ ενός ο... κάτοικος... αναφερόμενος στο παρόν ως ο «Επιστημονικός Υπεύθυνος» 4. Αφ ετέρου το Πανεπιστήμιο Πατρών όπως νομίμως αντιπροσωπεύεται στο παρόν από τ και που αναφέρεται στο παρόν ως το «Πανεπιστήμιο» 5. και αφ ετέρου ο κάτοικος οδός... αναφερόμενος στο παρόν ως ο «Συνδικαιούχος» συμφώνησαν και συναπεδέχθησαν τα εξής: 6. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος είναι υπεύθυνος για την οργάνωση και περάτωση του έργου όπως αναφέρεται στην παράγραφο Μέρος της οργάνωσης και της περάτωσης του Έργου είναι και η υπογραφή Συμβάσεων Συνδικαιούχων με ΚΑΘΕ άτομο ή οντότητα που πρόκειται να συμπεριληφθεί στην κατάσταση των Δικαιούχων. Η Σύμβαση Συνδικαιούχων είναι απολύτως απαραίτητη για κάθε άτομο ή οντότητα που πρόκειται συμπεριληφθεί στην κατάσταση Συνδικαιούχων. Κανένα άτομο ή καμία οντότητα δεν μπορεί να συμπεριληφθεί νομίμως και με κανένα τρόπο στην Κατάσταση χωρίς να έχει υπογράψει αυτή την σύμβαση. 8. Η Σύμβαση Συνδικαιούχων είναι απολύτως απαραίτητη για κάθε άτομο ή οντότητα που πρόκειται να συμπεριληφθεί στην κατάσταση Συνδικαιούχων και είναι υποχρεωτικό η σύμβαση αυτή να έχει υπογραφεί από όλα τα μέρη που περιλαμβάνονται στην κατάσταση Δικαιούχων, προ οποιασδήποτε αίτησης για προστασία δικαιώματος οπουδήποτε. 9. Αν όλα τα μέρη που προτείνονται από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο για Συνδικαιούχοι δεν έχουν υπογράψει την παρούσα Σύμβαση Συνδικαιούχων, δεν δύναται ο Διαχειριστής να καταθέσει αίτηση προστασίας δικαιώματος. Ο Διαχειριστής δύναται να καταθέσει αίτηση που δεν περιλαμβάνει τα μέρη που δεν έχουν υπογράψει σε περίπτωση πραγματικού κινδύνου απώλειας δικαιώματος ή ζημίας από καθυστέρηση. Αυτή η απόφαση έγκειται στη διακριτική ευχέρεια του Διαχειριστή. Από την στιγμή της κατάθεσης αίτησης προστασίας δικαιώματος, η Κατάσταση Συνδικαιούχων ακυρώνεται και μόνοι δικαιούχοι είναι τα μέρη που αναφέρονται στην αίτηση προστασίας του δικαιώματος. 10. Σε οποιαδήποτε στιγμή κατά την διάρκεια ισχύος του Δικαιώματος, δύναται ένα εκ των αρχικών μερών στην Κατάσταση των Συνδικαιούχων που δεν συμπεριλήφθη στην αίτηση προστασίας του δικαιώματος, να ζητήσει την εισαγωγή του στην Κατάσταση των Συνδικαιούχων. Η Αίτηση πρέπει να γίνει προς τον Διαχειριστή ο οποίος, αν συμφωνεί, οφείλει να ζητήσει την έγκριση της αρμόδιας επιτροπής του Πανεπιστημίου και αν αυτή συμφωνεί, ο Διαχειριστής τότε οφείλει να ζητήσει και την σύμφωνη γνώμη όλων των συν-δικαιούχων. Η ομοφωνία των συν-δικαιούχων είναι απαραίτητη. 55

57 11. Σε περίπτωση προσχώρησης του νέου μέρους στην κατάσταση συν-δικαιούχων κατά το ανωτέρω άρθρο, τα υπόλοιπα μέρη έχουν το δικαίωμα να απαιτήσουν μέρος των εξόδων που έχουν καταβάλλει για την προστασία και διατήρηση του δικαιώματος που αντιστοιχεί στον νέο συν-δικαιούχο. Το ποσό που θα καταβάλει είναι αυτό που θα έπρεπε να είχε πληρώσει το «νέο» μέρος, αν ήταν συν-δικαιούχος εξ αρχής. 12. Η Σύμβαση Συνδικαιούχων είναι αναπόσπαστο μέρος του κανονισμού το Πανεπιστημίου Πατρών για θέματα Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας και δεν δύναται ουδείς συμβαλλόμενος να απαιτήσει αλλαγή στην Σύμβαση Συνδικαιούχων. 13. Ο Συνδικαιούχος συμφωνεί ότι η διαχείριση όποιων δικαιωμάτων προέλθουν από το Έργο θα πραγματοποιείται σύμφωνα με τους κανονισμούς του Πανεπιστημίου Πατρών σε θέματα Βιομηχανικής ιδιοκτησίας. Η έννοια «Διαχείριση» περιλαμβάνει χωρίς να περιορίζεται, σε υποχρεώσεις διαχείρισης της προστασίας του δικαιώματος και διατήρησης αυτού, σχέσεις και διαδικασίες με φορείς, αναζήτηση χρηματοδότησης, αποφάσεις και σε διαπραγματεύσεις με οποιοδήποτε μέρος με σκοπό την εκμετάλλευση ή την περαιτέρω ανάπτυξη και εξέλιξη των δικαιωμάτων. 14. Οι Συνδικαιούχοι εκπροσωπούνται πλήρως και ανεπιφύλακτα από τον Διαχειριστή σε σχέση με το Δικαίωμα το οποίο εξουσιοδοτούν να λαμβάνει κάθε τελική απόφαση ως προς την διαχείριση και να διαπραγματεύεται προς αυτό με τρίτους. Η ως άνω περιγραφόμενη εξ ολοκλήρου διαχείριση του Δικαιώματος απο τ(ο)ην Διαχειριστή δεν έχει καμία επίπτωση στην λίστα των Συνδικαιούχων του Δικαιώματος και είναι απολύτως σύμφωνη με τους Κανονισμούς του Πανεπιστημίου Πατρών. 15. Η παρούσα ισχύει αδιακρίτως για όλους τους συνεφευρέτες. 16. Οι Συνδικαιούχοι θα ενημερώνονται τακτικά από τον Διαχειριστή για σημαντικές εξελίξεις και θα συμβουλεύουν και θα βοηθούν τον Διαχειριστή στην διαχείριση, όταν τους ζητείται. 17. Ο Συνδικαιούχος με το παρόν συμφωνητικό παραιτείται κάθε δικαιώματός του για ανεξάρτητη εκμετάλλευση αυτού του δικαιώματος διεθνώς και καθ όλη τη διάρκεια της ισχύος αυτού του δικαιώματος και επίσης παραιτείται παντός δικαιώματος παραχώρησης ανεξάρτητης άδειας χρήσης προς τρίτο για την οιαδήποτε εκμετάλλευση του αντικειμένου του Δικαιώματος, αλλά παραιτείται κι όποιου δικαιώματος εμπορικής εκμετάλλευσης του δικαιώματος, εκτός εάν αυτό γίνει σε συνεννόηση και με έγγραφη συμφωνία του Διαχειριστή. Η εν λόγω παραίτηση δεν επιφέρει καμία αλλαγή στην λίστα των Συνδικαιούχων η οποία περιγράφει τα ποσοστά ιδιοκτησίας στο Δικαίωμα. 18. Τα ποσοστά των Συνδικαιούχων που περιγράφονται στην κατάσταση των Συνδικαιούχων είναι τα ποσοστά Ιδιοκτησίας στο δικαίωμα. Το δικαίωμα ιδιοκτησίας δεν συνεπάγεται αντίστοιχο δικαίωμα και ποσοστό στα έσοδα από οποιαδήποτε εμπορική εκμετάλλευση και διαχείριση. Τα ποσοστά δικαιωμάτων στα έσοδα περιγράφονται στο παράρτημα ΔΙΑΝΟΜΗ ΕΣΟΔΩΝ που ορίζει τα ποσοστά δικαιωμάτων σε έσοδα. 19. Οι Συνδικαιούχοι συμφωνούν ότι ο Διαχειριστής είναι ο μόνος υπεύθυνος και αρμόδιος για να λαμβάνει όλες τις αποφάσεις για την διαχείριση και προστασία του δικαιώματος και της εφεύρεσης, υπό την εποπτεία του Πανεπιστημίου και του Επιστημονικού Υπευθύνου. Το κόστος της διατήρησης και της προστασίας κατανέμεται ανάλογα με τα ποσοστά ιδιοκτησίας στο δικαίωμα, όπως ορίζονται στην κατάσταση των Συνδικαιούχων. Κάποιο μέρος μπορεί να παραιτηθεί του δικαιώματος ιδιοκτησίας και να το παραχωρήσει στα υπόλοιπα μέρη χωρίς κόστος, αλλά σε καμία περίπτωση δεν δικαιούται να ενεργήσει με τρόπο που να δημιουργεί εμπόδια στην ισχύ του δικαιώματος ή να θέτει σε κίνδυνο το δικαίωμα. 20. Τα συμβαλλόμενα στην παρούσα μέρη συμφωνούν ότι έχουν καλή πίστη προς αλλήλους και ότι δεν θα καταβάλουν προσπάθειες να εκμεταλλευθούν οιαδήποτε γνώση ή ιδιότητά τους που απορρέει από την παρούσα για να ζημιώσουν το άλλο μέρος με οποιοδήποτε τρόπο. 56

58 21. Τα συμβαλλόμενα μέρη δεσμεύονται ότι σε περίπτωση οποιασδήποτε διαφοράς μεταξύ τους, αρμόδιος για τη λύση αυτής είναι καταρχήν ο Επιστημονικός Υπεύθυνος, ενώ την τελική απόφαση σε περίπτωση διαφοράς θα λαμβάνει το πανεπιστήμιο μέσω της Επιτροπής Ευρεσιτεχνιών. Οι Συνδικαιούχοι μπορούν να απαιτήσουν αλλαγή Διαχειριστή ή την αποχώρηση ενός εκ των Συνδικαιούχων με ομόφωνη αιτιολογημένη πρότασή τους προς το Πανεπιστήμιο και τον Επιστημονικό Υπεύθυνο που είναι αρμόδιοι για την έγκριση του αιτήματος. 22. Το παρόν είναι παράρτημα του «Εσωτερικού κανονισμού του Πανεπιστημίου Πατρών για θέματα διαχείρισης δικαιωμάτων Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας» και όλα τα μέρη δηλώνουν ότι είναι πλήρως ενήμερα και τον αποδέχονται. 23. Το παρόν υπεγράφη σε τρία (3) αντίγραφα και έλαβε ο κάθε συμβαλλόμενος από ένα (1) 24. Τα μέρη α β.... γ

59 Ενδεικτικά χρονοδιαγράμματα αίτησης EPO και USPTO Ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα και κόστος για Ευρωπαϊκή πατέντα Draft patent application 0m 18m 24m 36m 48m File European Patent Application cost ~ 1900 up to 15 claims. Beyond the 16 th cost is 200 Application published (normally without report) Report search Pay examination and country designation fees (6m after search publication) ~ 2200 for all countries 1st renewal fee due paid to EPO while pending ~ 400 then paid annually at increasing rates 1st examination report and response months ~ Further examination report? (> 800) Grant fees and claims translations Up to 35 pages cost is ~ 1200 >35 pages cost is 12 /page Patent grants Examiner issues decision to grant patent 20 year term, annual renewal (centrally until grant then nationally in validated countries) 60+ m National validation deadline (Grant + 3m) Validate patent in each country of interest. Cost varies from ~ per country Central opposition period (Grant + 9m) 58

60 Ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα και κόστος για Αμερικανική πατέντα 0m File priority founding Greek patent application ~ 300 3m 12m 18m 36m 42m 48m 54m Report from OBI Amend specification and File US Patent Application ~1000USD USD max official fees Application published 1st examination report issues anytime from 24 to 40 months 6 months File response to USPTO nd examination report issues A 6 months File response to USPTO / interview examiner 1000 to 5000 or B Examiner issues decision to grant patent 20 year term from filing date subject to payment of annuity fees Pay Issue Fees USD Patent Grants 59

61 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ VI Συμπληρωματικοί όροι Διαχείρισης Πνευματικής Ιδιοκτησίας, Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Πατρών Διευκρινίσεις Εφευρέτες Επιστημονικός Υπεύθυνος 1) Αν η εφεύρεση έχει γίνει στο πλαίσιο προγράμματος έρευνας, τότε καταρτίζεται από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο κατάλογος εφευρετών. Ο κατάλογος θα επικυρώνεται από το Επταμελές Όργανο της Επιτροπής Ερευνών, το οποίο έχει δικαίωμα τροποποίησης του καταλόγου κατόπιν αιτιολογημένης πρότασης. 2) Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του προγράμματος είναι ο αποκλειστικός υπεύθυνος και αποφασίσει ποια ονόματα θα περιληφθούν στην λίστα των Εφευρετών. Οποιοδήποτε πρόβλημα, αμφιβολία, διαφωνία ή απαίτηση που δημιουργείται θα αντιμετωπίζεται εξ ολοκλήρου και σε όλες του τις πλευρές από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο του προγράμματος έρευνας, είναι κύριος γνώστης της έρευνας στο συγκεκριμένο πρόγραμμα και ο οποίος ενεργεί σε συνεργασία με το Επταμελές Όργανο της Επιτροπής Ερευνών του Πανεπιστημίου Πατρών. 3) Κάθε Εφευρέτης προκειμένου να ασχοληθεί με τη συγκεκριμένη έρευνα και οπωσδήποτε προ της αναγραφής του ονόματος του ως εφευρέτη σε οποιαδήποτε αίτηση ή άλλο επίσημο έγγραφο, πρέπει πρώτα να έχει ήδη υπογράψει την Συμφωνία Εφευρετών (Παράρτημα Β του παρόντος). Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αναφέρεται κανείς ως Εφευρέτης, αν δεν έχει ήδη υπογράψει την Συμφωνία Εφευρετών. Αν αυτό συμβεί, η Επιτροπή Ερευνών οφείλει να πράξει τα νόμιμα για να ακυρωθεί η πράξη. 4) Η αναφορά στον κατάλογο των Εφευρετών δεν συνεπάγεται κανένα δικαίωμα και καμία αξίωση στην ιδιοκτησία του πνευματικού δικαιώματος. 5) Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του συγκεκριμένου προγράμματος έρευνας προσκομίζει στο Πανεπιστήμιο Πατρών τους καταλόγους με τους συν-δικαιούχους και τους Εφευρέτες οι οποίοι θα επικυρώνονται εγγράφως από το επταμελές όργανο της Επιτροπής Ερευνών του Πανεπιστημίου Πατρών. 6) Κάθε πρόσωπο το οποίο εργάζεται σε Ερευνητικό Πρόγραμμα οφείλει να υπογράφει πριν από την έναρξη της ενασχόλησής του τη Σύμβαση Ερευνητικού Έργου (έντυπο της Επιτροπής Ερευνών). 7) Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του συγκεκριμένου προγράμματος έρευνας είναι υπεύθυνος σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πατρών για να αναγράφονται σωστά τα άτομα που δικαιούνται από τον νόμο να θεωρηθούν ως δικαιούχοι και εφευρέτες. Οποιοσδήποτε τρίτος προβάλλει τέτοιες απαιτήσεις πρέπει να απευθύνεται στον Επιστημονικό Υπεύθυνο, ο οποίος είναι και ο μόνος αρμόδιος για να αντιμετωπίσει και να ικανοποιήσει πλήρως αυτά τα αιτήματα με την υποστήριξη του Πανεπιστημίου Πατρών. Επιστημονικός Υπεύθυνος Εφευρέτες Δικαιούχοι Διαχειριστής Έξοδα Έσοδα Δικαιούχοι Πνευματικής Ιδιοκτησίας 1) Για κάθε Δικαίωμα Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (πχ. Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας) και σε κάθε νομίμως προστατευόμενο δικαίωμα που είναι αποτέλεσμα έρευνας και που εμπίπτει στην παράγραφο 2 του παρόντος, είναι υποχρεωτικό να συμφωνείται εγγράφως το ποιοί θα είναι οι Δικαιούχοι πριν κατατεθεί οποιαδήποτε αίτηση για προστασία του δικαιώματος. 2) Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος του συγκεκριμένου προγράμματος έρευνας δεν είναι απαραίτητο να συμπεριλαμβάνεται ούτε στους Δικαιούχους ούτε στους Εφευρέτες. 3) Το Πανεπιστήμιο Πατρών πρέπει να είναι πάντοτε ένας εκ των Συν-Δικαιούχων, εκτός και αν η Επιτροπή Ερευνών αποφασίσει διαφορετικά. 4) Δεν υπάρχει περιορισμός στον αριθμό των Δικαιούχων, αλλά δεν είναι απαραίτητο οι Δικαιούχοι να είναι και Εφευρέτες. Ούτε και είναι απαραίτητο, όλοι οι εφευρέτες να είναι και συν-δικαιούχοι. 60

62 5) Κάθε Δικαιούχος πριν κατατεθεί η αίτηση για έκδοση Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας που τον ορίζει ώς Δικαιούχο, ή πριν να κατατεθεί οποιοδήποτε άλλο αντίστοιχο επίσημο έγγραφο, είναι υποχρεωμένος να υπογράψει την Συμφωνία Συνδικαιούχων (Παράρτημα του παρόντος). Σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να συμπεριληφθεί σε αίτηση ή άλλο έγγραφο ως Δικαιούχος, αν δεν έχει ήδη συμβληθεί με την Συμφωνία Συνδικαιούχων. 6) Η αναγραφή ενός ονόματος ως συν-δικαιούχου συνεπάγεται συν-ιδιοκτησία στο δικαίωμα σε ποσοστό ανάλογο με τον συνολικό αριθμό των Δικαιούχων (π.χ. 4 δικαιούχοι έχουν από 15% του Δικαιώματος, σε σύνολο 60%. Το 40% είναι το ποσοστό του Πανεπιστημίου Πατρών). Σε περίπτωση συνιδιοκτησίας με άλλη οντότητα (πχ. άλλο πανεπιστήμιο ή ερευνητικό κέντρο) αυτά τα ποσοστά αναφέρονται στο σύνολο της ιδιοκτησίας που θα συμφωνηθεί με την τρίτη οντότητα ότι ανήκει στο Πανεπιστήμιο Πατρών και στους συν-δικαιούχους που περιλαμβάνονται στην Συμφωνία Συνδικαιούχων. 7) Το ποσοστό συν-ιδιοκτησίας επί του Δικαιώματος εκάστου δικαιούχου είναι ίσο μεταξύ τους εκτός και αν ορίζεται διαφορετικά κάτι άλλο στην Συμφωνία Συνδικαιούχων. Οποιαδήποτε αλλαγή στα ποσοστά προτείνεται εγγράφως από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο του συγκεκριμένου προγράμματος έρευνας και θα επικυρώνεται εγγράφως από το Πανεπιστήμιο Πατρών, μέσω του Επταμελούς Οργάνου της Επιτροπής Ερευνών. 8) Ανά πάσα στιγμή, οποιοσδήποτε εκ των συν-δικαιούχων μπορεί να παραιτηθεί του δικαιώματος, οπότε και το ποσοστό της ιδιοκτησίας του μοιράζεται ισόποσα ανάμεσα στους υπόλοιπους συν Δικαιούχους, εκτός και αν συμφωνηθεί κάτι άλλο από τα ενδιαφερόμενα μέρη. 9) Σε περίπτωση που κάποιος Δικαιούχος επιθυμεί να μεταβιβάσει μέρος ή το σύνολο του ποσοστού ιδιοκτησίας του, πρέπει να ενημερώσει για την πρόθεση του τον Επιστημονικό Υπεύθυνο και Διαχειριστή του συγκεκριμένου προγράμματος. Οι υπόλοιποι Δικαιούχοι διατηρούν επι ίσοις όροις το δικαίωμα προτίμησης για να αγοράσουν το ποσοστό που θα πρόκειται να πωληθεί. Διαχείριση Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας - Δικαιώματος 1) Ως Διαχείριση νοούνται όλες οι αποφάσεις και οι ενέργειες σχετικά με την προστασία, διατήρηση και εκμετάλλευση του δικαιώματος σε οποιοδήποτε στάδιο της ισχύος του. 2) Ο Διαχειριστής είναι ο μοναδικός υπεύθυνος για την Διαχείριση του δικαιώματος και ενημερώνει τακτικά τους Δικαιούχους για τις δραστηριότητες σχετικά με την προστασία και την εκμετάλλευση του Δικαιώματος. 3) Ο Διαχειριστής του δικαιώματος, εκτός αν οι Δικαιούχοι λάβουν ομόφωνα διαφορετική απόφαση, είναι ο Επιστημονικός Υπεύθυνος. 4) Η Διαχείριση του δικαιώματος από ένα πρόσωπο γίνεται κατ-εξουσιοδότηση των ιδιοκτητών και δεν επηρεάζει τα δικαιώματα συν-ιδιοκτησίας. 5) Ο Διαχειριστής και οι αποφάσεις του ελέγχονται από το Επταμελές Όργανο της Επιτροπής Ερευνών του Πανεπιστημίου Πατρών, στην οποία ο Διαχειριστής υποβάλλει ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων. Έξοδα 1) Τα έξοδα για την πρώτη κατάθεση του δικαιώματος, όπου και αν αυτή γίνεται, θα καταβάλλονται από τον προϋπολογισμό του προγράμματος έρευνας ή από το Πανεπιστήμιο Πατρών, όπως περιγράφεται στον κανονισμό Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας (298/ απόφαση Συγκλήτου Πανεπιστημίου Πατρών). 2) Τα έξοδα για την διατήρηση του δικαιώματος θα καλύπτονται από τους δικαιούχους, αναλογικά με το ποσοστό ιδιοκτησίας στο δικαίωμα. 3) Το Πανεπιστήμιο Πατρών μπορεί με απόφασή του να καλύψει τα έξοδα που αναλογούν σε έναν ή περισσότερους Δικαιούχους, μετά από αίτηση των Δικαιούχων στην Επιτροπή Ευρεσιτεχνιών. 4) Ο Διαχειριστής μπορεί να αναζητήσει και να προσελκύσει χρηματοδότες, οι οποίοι θα υπογράψουν συμφωνία χρηματοδότησης των εξόδων για την διατήρηση του Δικαιώματος. Έσοδα 1) Όλοι ανεξαιρέτως όσοι έχουν απαίτηση εσόδων από το δικαίωμα πρέπει να έχουν περιληφθεί στη ΔΙΑΝΟΜΗ ΕΣΟΔΩΝ και πρέπει οπωσδήποτε να έχουν υπογράψει το Παράρτημα. Μη υπογραφή του παραρτήματος σημαίνει και παραίτηση από το δικαίωμα στα έσοδα μέχρι την ημερομηνία της υπογραφής του παραρτήματος. Η Υπογραφή αυτή 61

63 δεν έχει αναδρομική ισχύ και δεν συνεπάγεται αναδρομικό δικαίωμα σε έσοδα που έχουν προκύψει στο παρελθόν. 2) Όποια έσοδα προέλθουν με οποιοδήποτε τρόπο από το δικαίωμα θα μοιράζονται σύμφωνα με την κατάσταση που αναγράφεται στην ΔΙΑΝΟΜΗ ΕΣΟΔΩΝ. 3) Η κατάσταση της Διανομής των Εσόδων καταρτίζεται από τον Διαχειριστή του Δικαιώματος και επικυρώνεται εγγράφως από την Επιτροπή Ερευνών η οποία δικαιούται να τροποποιήσει την κατάσταση ή να αποδεχθεί τροποποιητική πρόταση του Διαχειριστή. 4) Δικαίωμα εσόδων μπορούν να έχουν και μέρη που δεν είναι Δικαιούχοι, ή Εφευρέτες. 62

64 Επιτροπή Βιοηθικής Πανεπιστημίου Πατρών Η Επιτροπή Βιοηθικής του Πανεπιστημίου Πατρών συστάθηκε αρχικά με τις υπ' αρ. 360/ και 362/ αποφάσεις της Συγκλήτου και αποτελείτο από τρία (3) μέλη ΔΕΠ. Με την υπ' αρ. 459/ απόφαση της Συγκλήτου η επιτροπή διευρύνθηκε σε επταμελή, ώστε να καλύπτεται η πλειονότητα των επιστημονικών τομέων σε ηθικά και δεοντολογικά ζητήματα. Επιτροπή Βιοηθικής Πρόεδρος: Σταμάτης Αλαχιώτης Τακτικά Μέλη Τμήμα Σταμάτης Αλαχιώτης Βιολογίας Γεώργιος Κωστόπουλος Ιατρικής Χρήστος Κοντογιάννης Φαρμακευτικής Ιωάννης Τσολάκης Ιατρικής Μιχαήλ Παρούσης Φιλοσοφίας Αντώνιος Τζές Ηλεκτρολόγων Μηχ. & Τεχνολογίας Υπολογιστών Δημήτριος Παπαζαχαρίου Φιλολογίας Αναπληρωματικά Μέλη Χρήστος Γεωργίου Ιωάννης Ζαρκάδης Σοφία Αντιμησιάρη Αθανάσιος Αργυρίου Ιωάννης Δελλής Εμμανουήλ Αδαμίδης Δημήτριος Βύνιος Τμήμα Βιολογίας Ιατρικής Φαρμακευτικής Φυσικής Παιδαγωγικό Δημοτικής Εκπαίδευσης Μηχανολόγων & Αεροναυπηγών Μηχανικών Χημείας Αρμοδιότητες της Επιτροπής είναι: Η Ενημέρωση και Ευαισθητοποίηση των μελών της Πανεπιστημιακής κοινότητας σε θέματα βιοηθικού προβληματισμού και γενικότερα ηθικής στην Έρευνα. Η Εναρμόνιση των ερευνητικών πρακτικών του Πανεπιστημίου Πατρών με τη σχετική νομοθεσία, τις οδηγίες της ΕΕ και τις προτάσεις σχετικών επιτροπών. Ο Έλεγχος-Γνωμοδότηση ερευνητικών/διδακτικών δραστηριοτήτων που άπτονται ζητημάτων ηθικής και δεοντολογίας. Ο Έλεγχος-Γνωμοδότηση ερευνητικών προτάσεων που υποβάλουν τα μέλη ΔΕΠ του Ιδρύματος στο πλαίσιο ευρωπαϊκών ή εθνικών προγραμμάτων και απαιτείται από τον φορέα χρηματοδότησης. Ο έλεγχος-γνωμοδότηση διενεργείται μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου μέλους ΔΕΠ. Στο παραπάνω πλαίσιο η Επιτροπή Βιοηθικής εισηγήθηκε τον τρόπο και τη διαδικασία άσκησης των αρμοδιοτήτων της, ενώ η Σύγκλητος με την υπ'αρ.449/ απόφαση ενέκρινε την προτεινόμενη εισήγηση. 63

65 ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΒΙΟΗΘΙΚΗΣ ΠΑΤΡΑ, ΕΛΛΑΣ UNIVERSITY OF PATRAS BIOETHICS COMMITEE PATRAS, GREECE Προς τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Πατρών Καθηγητή κ Σ. Κουμπιά ΕΙΣΗΓΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΒΙΟΗΘΙΚΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ Πάτρα, 8/4/2010 Η Επιτροπή Βιοηθικής θεωρεί ότι ο ρόλος της άπτεται, αφενός της ενημέρωσης και της ευαισθητοποίησης των μελών της Πανεπιστημιακής κοινότητας, όπως και της τοπικής κοινωνίας, σε θέματα βιοηθικού προβληματισμού, και αφετέρου της εναρμόνισης των ερευνητικών πρακτικών (ή και διδασκαλίας ορισμένων πρακτικών ασκήσεων) του Πανεπιστημίου Πατρών με τη σχετική νομοθεσία, τις οδηγίες της ΕΕ και τις προτάσεις σχετικών επιτροπών. Υπό το πρίσμα αυτό, η επιτροπή συνέλεξε τη νομοθεσία που σχετίζεται με θέματα βιοηθικής για όποια θέματα δεν καλύπτονταν από αυτή, υιοθέτησε προτάσεις σχετικών Επιτροπών. Συγκεκριμένα υπάρχουν στη διάθεση της Επιτροπής τα ακόλουθα κείμενα: 1) Την World Medical Association Declaration Of Helsinki on Ethical Principles for Medical Research Involving Human Subjects. 2) Την Οδηγία 2001/18/ΕΚ για σκόπιμη απελευθέρωση γενετικώς τροποποιημένων οργανισμών στο περιβάλλον. 3) Τις υπουργικές αποφάσεις ΔΥΓ/89292 του 2003 ΔΥΓ3α/79602 του 2007 για τις κλινικές μελέτες φαρμάκων. 4) Την Οδηγία 2001/83/ΕΚ περί κοινοτικού κώδικος για τα φάρμακα που προορίζονται για ανθρώπινη χρήση. 5) Τη Σύσταση της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων σχετικά με την χάραξη κατευθύνσεων για την παροχή στέγης και φροντίδας στα ζώα που χρησιμοποιούνται για πειραματικούς και άλλους επιστημονικούς σκοπούς 6) Τα Recommendations for euthanasia of experimental animals: Part 1 (Laboratory Animals (1996) 30, ). 7) Τα Recommendations for euthanasia of experimental animals: Part 2 (Laboratory Animals (1997) 31, 1-32). 8) Την εισήγηση της Ελληνικής Επιτροπής Βιοηθικής για τις τράπεζες βιολογικού υλικού (βιοτράπεζες) ανθρώπινης προέλευσης στη βιοϊατρική έρευνα. 9) Την εισήγηση της Ελληνικής Επιτροπής Βιοηθικής για τις κλινικές μελέτες στον άνθρωπο. 10) Το υπόδειγμα της Ελληνικής Επιτροπής Βιοηθικής για τον κώδικα δεοντολογίας για την έρευνα στις βιολογικές επιστήμες. 11) Το γενικό νομοθετικό πλαίσιο για την τεχνητή αναπαραγωγή (νόμος 3089/2002) καθώς και τις διαδικασίες ελέγχου των μονάδων τεχνητής αναπαραγωγής (νόμο 3305/2005). 12) Τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας (νόμος 3418/2005). 13) Το Π.Δ.321/2001 που ρυθμίζει το ζήτημα των διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας στην βιοτεχνολογία. 14) Τη Διακήρυξη της UNESCO για τα Γενετικά Δεδομένα. 15) Το Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Σύμβασης για την βιοϊατρική έρευνα. 16 Το νόμο 2619/1998 για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Βιοϊατρική. 17) Το νόμο 2015/1992, για την προστασία των σπονδυλωτών ζώων που χρησιμοποιούνται για ερευνητικούς και άλλους επιστημονικούς σκοπούς. Τα προαναφερθέντα αφορούν λ.χ. την τεχνητή αναπαραγωγή, τη χρήση πειραματόζωων (φροντίδα και ευθανασία), την κλινική έρευνα φαρμάκων, τις βιοτράπεζες βιολογικού υλικού ανθρώπων, τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς, τις βιοηθικές αρχές της βιοϊατρικής έρευνας, τα σχετικά ανθρώπινα δικαιώματα, τα γενετικά δεδομένα. Η Επιτροπή εισηγείται την υιοθέτησή τους από το Πανεπιστήμιο ώστε να αποτελέσουν και το πλαίσιο λειτουργίας της. Η Επιτροπή συγκρότησε επίσης δύο σχετικά ερωτηματολόγια: Το πρώτο ερωτηματολόγιο (βλ. συνημμένο 1), που είναι συνοπτικό, προτείνουμε να αποσταλεί σε όλα τα 64

66 μέλη ΔΕΠ και να συμπληρωθεί υποχρεωτικά, ώστε να υπάρξει μια πρώτη ενημέρωση και αρχική ευαισθητοποίηση με στόχο και την πληρέστερη διαμόρφωση του ερωτηματολογίου, μέσω μιας «δημόσιας διαβούλευσης» εντός του Πανεπιστημίου το ερωτηματολόγιο αφορά και τα μέλη ΔΕΠ των ανθρωπιστικών επιστημών, καθώς σε αρκετές ερευνητικές μελέτες αξιοποιούνται παιδιά ή/και ενήλικες και επομένως η βιοηθική εμπλέκεται και σε αυτές τις δραστηριότητες. Το δεύτερο ερωτηματολόγιο (συνημμένο 2) που είναι αναλυτικό θα πρέπει να συμπληρώνεται από κάθε επιστημονικό υπεύθυνο ερευνητικών δραστηριοτήτων (ΕΔ) ή υπεύθυνο διδακτικών πρακτικών ασκήσεων (ΔΠΑ, π.χ. πειραματισμός και ευθανασία ζώων), θεμάτων που άπτονται βιοηθικού προβληματισμού, σύμφωνα με το ερωτηματολόγιο 1. Το εν λόγω ερωτηματολόγιο θα μπορούν τα ενδιαφερόμενα μέλη ΔΕΠ να το βρίσκουν στο σχετικό ιστότοπο της Επιτροπή, ο οποίος προτείνεται να δημιουργηθεί, και το οποίο θα συνυποβάλλουν μαζί με την ερευνητική πρόταση ή το ανάλογο πρωτόκολλο της επικείμενης δραστηριότητάς τους αίτηση θα υποβάλλεται για κάθε δραστηριότητα χωριστά. Τα βήματα που θα πρέπει να ακολουθηθούν για να εγκριθεί η ερευνητική / διδακτική δραστηριότητα, η οποία άπτεται βιοηθικού προβληματισμού, προτείνουμε να είναι τα ακόλουθα: 1. Ενημέρωση του ενδιαφερομένου μέλους ΔΕΠ από τον ιστότοπο της Επιτροπής για τη σχετική νομοθεσία, αλλά και για τα σχετικά κείμενα/οδηγίες που θα έχουν υιοθετηθεί από τη Σύγκλητο γι αυτό θεωρείται απαραίτητη η δημιουργία σχετικού ιστότοπου. 2. Ηλεκτρονική κατάθεση της σχετικής ερευνητικής / διδακτικής (σχετικών πρακτικών ασκήσεων) αίτησης, του συμπληρωμένου ερωτηματολογίου (2) ή και του σχετικού πρωτοκόλλου στον ιστότοπο της Επιτροπής Βιοηθικής. Προς τούτο θεωρείται απαραίτητη η γραμματειακή τεχνική υποστήριξη. 3. Η επιτροπή Βιοηθικής θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να ζήτα πρόσθετες πληροφορίες από τους αιτούντες και να συμβουλεύεται και να αξιοποιεί, για την σχετική αξιολόγηση, οποιοδήποτε μέλος ΔΕΠ του Πανεπιστημίου μας ή και άλλου Πανεπιστημίου κρίνει ότι έχει τις ειδικές γνώσεις. 4. Στις συνεδριάσεις της Επιτροπής θα πρέπει να συμμετέχει και εκπρόσωπος μέλος ΔΕΠ του σχετικού Τμήματος από το οποίο θα προέρχεται το υπό συζήτηση θέμα. Επιπρόσθετα, για να μην είναι ζυγός ο αριθμός (3 μέλη της Επιτροπής και ο εκπρόσωπος του Τμήματος), θα πρέπει να συμμετέχει είτε ο Πρόεδρος της Επιτροπής Δεοντολογίας είτε ο Πρόεδρος ή Αναπληρωτής Πρόεδρος του σχετικού με το υπό συζήτηση θέμα Τμήματος είτε ο Δ/ντής του σχετικού Τομέα. 5. Σε εύλογο χρονικό διάστημα, το οποίο δε θα υπερβαίνει τον ένα μήνα, η Επιτροπή θα απαντά εγγράφως στη αίτηση και να εκδίδει τη σχετική γνωμοδότηση προς το Πανεπιστήμιο. Ως μεταβατικό στάδιο και για όσα προγράμματα απαιτείται η άμεση γνωμοδότηση της Επιτροπής Βιοηθικής, η Επιτροπή Ερευνών να μας τα προωθήσει άμεσα, χωρίς να έχουν προηγηθεί τα βήματα 1 και 2. Θεωρούμε επίσης απαραίτητη τη συμβολή της Διοίκησης του Πανεπιστημίου στο να γίνει κατανοητό ότι δε θα επιτρέπεται η διεξαγωγή καμιάς ερευνητικής ή διδακτικής (πρακτικών ασκήσεων) δραστηριότητας των μελών ΔΕΠ, η οποία εμπίπτει σύμφωνα με τη δήλωση (μέλους ΔΕΠ) στο σχετικό ερωτηματολόγιο (1) και αφορά θέμα βιοηθικού προβληματισμού, χωρίς τη θετική γνωμοδότηση της Επιτροπής Βιοηθικής και την έγκριση του Πανεπιστημίου. Στο πλαίσιο αυτό είναι καλό επίσης να αποφασισθεί από το Πανεπιστήμιο αν θα γίνει πιλοτική δοκιμή του ερωτηματολογίου 1, συμπλήρωσή του δηλαδή από τα μέλη ΔΕΠ ενός Τμήματος (Φαρμακευτικής ή Βιολογίας ή Ιατρικής λ.χ.) ή περισσοτέρων. Κατόπιν των ανωτέρω παρακαλούμε για τα ακόλουθα: α) τη δημιουργία σχετικού ιστοτόπου, όπου και θα αναρτηθούν τα σχετικά κείμενα και θα γίνεται η ενημέρωση αλλά και η ηλεκτρονική κατάθεση της σχετικής αίτησης ή πρωτοκόλλου, β) την έγκριση ή τροποποίηση των σχετικών εισηγήσεων που προτείνει η επιτροπή και γ) την έγκριση ή τροποποίηση, αποστολή, συλλογή και επεξεργασία του συνοπτικού (συνημμένου 1) ερωτηματολογίου 1 από τις Υπηρεσίες του Ιδρύματος για την περαιτέρω δραστηριοποίηση της Επιτροπής Βιοηθικής. Για την Επιτροπή, Ο Πρόεδρος Σ. Αλαχιώτης Καθηγητής Γενετικής 65

67 ΥΠΟΒΟΛΗ ΑΙΤΗΣΗΣ* ΓΙΑ ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΒΙΟΗΘΙΚΗΣ Συμπληρώνεται από τον(την) Επιστημονικό(ή) Υπεύθυνο(η) (ΕΥ) του Προγράμματος Ημερομηνία υποβολής της αίτησης Ημέρα: Μήνας: Έτος: Τίτλος Προγράμματος - Δραστηριότητας Συμπληρώνεται από την Επιτροπή Βιοηθικής Ημερομηνία που παραλήφθηκε η αίτηση από την Επιτροπή Βιοηθικής Ημέρα: Μήνας: Έτος: Αριθμός Πρωτοκόλλου της Επιτροπής Βιοηθικής Υπάλληλος που παραλαμβάνει την αίτηση Στοιχεία του ΕΥ Τίτλος του Προγράμματος - Δραστηριότητας Πλήρη στοιχεία του χρηματοδότη του Προγράμματος - Δραστηριότητας *H αίτηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά από τον (την) ΕΥ στον ιστότοπο της Επιτροπής μετά τη συμπλήρωση του γενικού ερωτηματολογίου 1 και εφόσον το πρόγραμμα άπτεται βιοηθικού προβληματισμού. 66

68 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 1 Συμπληρώνεται από κάθε μέλος ΔΕΠ ΕΠΩΝΥΜΟ: ΟΝΟΜΑ: ΒΑΘΜΙΔΑ: ΤΜΗΜΑ: ΤΗΛ. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Α. Στόχος Προγράμματος Ερευνητικής Δραστηριότητας (ΠΕΔ) ή Διδακτικής Πρακτικών Ασκήσεων (ΔΠΑ) 1. To ΠΕΔ ή η ΔΠΑ αφορά παιδιά ; 2. Το ΠΕΔ αφορά ασθενείς ή άτομα που δεν μπορούν να συναινέσουν; 3. Το ΠΕΔ αφορά ενήλικες υγιείς εθελοντές; 4. Το ΠΕΔ αφορά ανθρώπινο γενετικό υλικό; 5. Το ΠΕΔ αφορά ανθρώπινα βιολογικά δείγματα; 6. Το ΠΕΔ ή η ΔΠΑ αφορά συλλογή ανθρώπινων δεδομένων; Β. Έρευνα σε ανθρώπινα έμβρυα/νεογνά 1. Το ΠΕΔ αφορά ανθρώπινα έμβρυα ; 2. Το ΠΕΔ αφορά ιστούς/κύτταρα από ανθρώπινα έμβρυα/νεογνά; 3. Το ΠΕΔ αφορά ανθρώπινα εμβρυϊκά στελεχιακά κύτταρα ; Γ. Προστασία Δεδομένων 1. Κατά τη διάρκεια του ΠΕΔ ή της ΔΠΑ θα πραγματοποιηθεί συλλογή υλικού το οποίο προϋποθέτει την έγκριση των πληροφορητών (π.χ. ηχογραφήσεις, φωτογραφίες, περιγραφές γεγονότων στα οποία ονομάζονται άνθρωποι με τα κανονικά τους ονόματα, προσωπικά δεδομένα); 2. Το ΠΕΔ ή η ΔΠΑ αφορά επεξεργασία γενετικών ή/και προσωπικών δεδομένων (π.χ. Υγεία, σεξουαλική συμπεριφορά, εθνότητα, πολιτική άποψη, θρησκευτικά ή φιλοσοφικά πιστεύω); 2. Το ΠΕΔ αφορά παρακολούθηση του τόπου διαμονής ή παρακολούθηση ανθρώπων; Δ. Έρευνα σε Ζώα 1. Το ΠΕΔ αφορά έρευνα σε ζώα; 2. Τα ζώα αυτά είναι διαγονιδιακά μικρά πειραματόζωα; 3. Τα ζώα αυτά είναι διαγονιδιακά ζώα αγροκτήματος; 4. Τα ζώα αυτά είναι κλωνοποιημένα ζώα αγροκτήματος; Τα ζώα αυτά είναι μη ανθρώπινα Πρωτεύοντα; ΝΑΙ ΟΧΙ Ε. Προτείνετε την απαλοιφή ή προσθήκη κάποιων άλλων στοιχείων; * ΣΤ. ΠΙΣΤΟΠΟΙΩ ΟΤΙ ΤΙΠΟΤΑ ΑΠΟ ΤΑ ΑΝΩΤΕΡΟ ΔΕΝ ΑΦΟΡΑ ΤΗΝ ΠΕΔ ή ΔΠΑ 67

69 ΕΡΩΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ 2 Συμπληρώνεται από τον(την) Επιστημονικό(ή) Υπεύθυνο(η) ξεχωριστά για κάθε σχετική δραστηριότητα που εμπίπτει σε κάποιο από τα θέματα του ερωτηματολογίου 1. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ (Η) ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ (Η): ΕΠΩΝΥΜΟ: ΟΝΟΜΑ: ΒΑΘΜΙΔΑ: ΤΜΗΜΑ: ΤΗΛ. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ: Σε περίπτωση που υπάρξουν αλλαγές στο Πρόγραμμα Δραστηριότητα θα πρέπει να αναφερθούν άμεσα στην Επιτροπή Βιοηθικής η οποία θα γνωμοδοτήσει κατά πόσον η έγκριση που δόθηκε από το Πανεπιστήμιο εξακολουθεί να ισχύει ή πρέπει να ανακληθεί. Α. Στόχος Προγράμματος Ερευνητικής Δραστηριότητας (ΠΕΔ) ή Διδακτικής Πρακτικών Ασκήσεων (ΔΠΑ): Το Πρόγραμμα Δραστηριότητα εμπεριέχει τα εξής στοιχεία: Α) Θέμα ΝΑΙ* ΟΧΙ Έρευνα σε: 1. Άτομα με αναπηρίες (ΑμΕΑ) που δεν μπορούν να δώσουν από μόνα τους την συναίνεση τους 2. Ανήλικα άτομα 3. Ενήλικα άτομα 4. Ειδική ομάδα ασθενών 5. Χρήση ανθρωπίνων βιολογικών δειγμάτων 6. Χρήση ανθρώπινου γενετικού υλικού 7. Χρήση βλαστικών κυττάρων από ανθρώπινα έμβρυα 8. Χρήση βλαστικών κυττάρων από ανθρώπους 9. Χρήση εμβρυϊκού ιστού 10. Χρήση ανθρώπινων εμβρύων 11. Χρήση ανθρώπινων ωαρίων 12. Χρήση ανθρώπινων σπερματικών κυττάρων 13. Χρήση φαρμακευτικής αγωγής σε ανθρώπους ή ζώα 14. Χρήση εικονικών φαρμάκων (placebo) σε ανθρώπους 15. Χρήση φαρμάκων με γνωστές παρενέργειες σε ανθρώπους ή ζώα 16. Διαχείριση προσωπικών δεδομένων από ανθρώπους 17. Διαχείριση ιατρικών δεδομένων Σελίδες όπου αναφέρονται αναλυτικά πρωτόκολλα για κάθε περίπτωση** 68

70 18. Διαχείριση βιοχημικών δεδομένων από ανθρώπους 19. Διαχείριση γενετικών δεδομένων από ανθρώπους 20. Διαχείριση δεδομένων από ανθρώπους που θα χρησιμοποιηθούν ανώνυμα 21. Προσπάθεια ανθρώπινης θεραπευτικής κλωνοποίησης 22. Προσπάθεια ανθρώπινης αναπαραγωγικής κλωνοποίησης 23. Γενετική τροποποίηση στο ανθρώπινο γονιδίωμα 24. Εργαστηριακή Χρήση ζώων 25. Εργαστηριακή δημιουργία ή χρήση διαγονιδιακών οργανισμών 26. Χρήση βλαστικών κυττάρων από ζώα 27. Γενετική τροποποίηση στο γονιδίωμα ζώου 28. Εργαστηριακή χρήση γενετικά τροποποιημένων μικροοργανισμών 29. Εργαστηριακή χρήση γενετικά τροποποιημένων φυτών ή ζώων 30. Γενετική τροποποίηση μικροοργανισμών, φυτών ή ζώων 31. Απελευθέρωση στο περιβάλλον γενετικά τροποποιημένων οργανισμών * Για κάθε θετική απάντηση θα πρέπει να δίδεται αναλυτικό πρωτόκολλο της ερευνητικής διαδικασίας, όπου να φαίνεται ότι η έρευνα γίνεται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία. Η Επιτροπή έχει το δικαίωμα να ζητήσει πρόσθετα στοιχεία όπου αυτό θεωρείται απαραίτητο. ** Το πρωτόκολλο είτε αναφέρεται μέσα στο ΠΕΔ ή στην ΔΠΑ είτε δίνεται χωριστά σε συνημμένο αρχείο / παράρτημα. Β) Συμπληρωματικά στοιχεία 1. Μορφή της μελέτης (π.χ. πιλοτική, κλινική, κλινική με φάρμακα και εικονικά φάρμακα (placebo), γενετική, πολυκεντρική, κ.λπ.). 2. Να περιγραφεί ο πληθυσμός που θα μελετηθεί 3. Να περιγραφεί και να αιτιολογηθεί ο τρόπος επιλογής του πληθυσμού που θα μελετηθεί 4. Να περιγραφούν οι μέθοδοι προστασίας των προσωπικών δεδομένων του πληθυσμού που θα μελετηθεί 5. Να δοθούν λεπτομέρειες ως προς τον τρόπο που θα ενταχθούν τα άτομα στο Πρόγραμμα και να επισυναφθούν οποιαδήποτε έντυπα θα χρησιμοποιηθούν (σχετική άδεια από υπερκείμενο σχετικό υπεύθυνο φορέα, πληροφοριακά δελτία, διαφημίσεις, κ.ά.). 5. Να περιγραφούν οι διαδικασίες με τις οποίες οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα (ασθενείς ή/και εθελοντές) θα μπορούν να υποβάλουν παράπονα ή καταγγελίες. 6. Να οριστούν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες συμμετέχοντες στην μελέτη θα διακόπτουν τη συμμετοχή τους (εθελοντικά ή με απόφαση του ερευνητικού υπεύθυνου) 7. Να συμπεριληφθεί το πρότυπο φόρμας συγκατάθεσης της οποία θα πρέπει να υπογράψουν οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα, ή να δηλωθούν και να δικαιολογηθούν εναλλακτικοί τρόποι ρητής συγκατάθεσης (π.χ. ηχογραφημένη ρητή συγκατάθεση). 5. Θα συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα Δραστηριότητα άτομα με αναπηρίες (ΑμΕΑ), άτομα που δεν είναι ικανά να δώσουν τη συγκατάθεσή τους ή είναι ανήλικα; Εάν ΝΑΙ, να δοθούν πλήρεις λεπτομέρειες ως προς το πώς θα ληφθεί νόμιμα η συγκατάθεση για την συμμετοχή των ατόμων αυτών στο Πρόγραμμα και γιατί θεωρείται αναγκαία η συμμετοχή τους. 6. Υπάρχει ανάγκη για πρόσβαση σε προηγούμενα ιατρικά αρχεία των ατόμων που θα συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα Δραστηριότητα; Εάν ΝΑΙ, πώς θα εξασφαλισθεί η άδεια πρόσβασης στα αρχεία αυτά; 69

71 Γ) Απαιτούμενα στοιχεία για ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΜΕΛΩΝ ΔΕΠ Να επισυναφθεί ολόκληρο το πρωτόκολλο του Προγράμματος που θα πρέπει να περιλαμβάνει, τουλάχιστον, τα παρακάτω στοιχεία, με παραπομπές στις σελίδες του πρωτοκόλλου στις οποίες γίνεται σχετική αναφορά. Θέμα Σελίδες 1. Μορφή του Προγράμματος 2. Ο αριθμός των φορέων που θα λάβουν μέρος στο Πρόγραμμα 3. Ο συνολικός αριθμός των ατόμων που θα συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα 4. Αιτιολόγηση της μελέτης 5. Σκοπός του Προγράμματος 6 Αντικειμενικοί στόχοι του Προγράμματος 7. Όφελος των εμπλεκομένων ασθενών από το Πρόγραμμα 8. Σχεδιασμός του Προγράμματος 9. Μέγεθος δείγματος 10. Αιτιολόγηση για τον αριθμό του δείγματος 11. Κριτήρια ένταξης στο Πρόγραμμα 12. Κριτήρια αποκλεισμού από το Πρόγραμμα 13. Διαδικασίες και μέθοδοι 14. Τρόποι επιμέτρησης ή εκτίμησης των αποτελεσμάτων 15. Στατιστική ανάλυση 16. Συνειδητή συναίνεση για συμμετοχή στο Πρόγραμμα 17 Δικαστικές αποζημιώσεις προς άτομα που θα λάβουν μέρος στο Πρόγραμμα (ποιος θα φέρει την ευθύνη;) 18. Σχετικές αποζημιώσεις ατόμων που θα συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα ή τυχόν περιορισμοί στην δικαστική αποζημίωση τους 19. Αιτιολόγηση για την χρήση γενετικών δεδομένων 20. Λεπτομέρειες για τα προσωπικά δεδομένα που θα συνοδεύουν το δείγμα του πληθυσμού του Προγράμματος 21. Λεπτομέρειες για τα δημογραφικά δεδομένα που θα συνοδεύουν το δείγμα του πληθυσμού του Προγράμματος 22. Προστασία προσωπικών δεδομένων 23. Προστασία γενετικών δεδομένων 24. Διασφάλιση δειγμάτων γενετικού υλικού ή άλλων βιολογικών δειγμάτων 25. Πρόσβαση σε πληροφορίες από τους συμμετέχοντες στο Πρόγραμμα αλλά και συγγενών τους 26. Χρόνος αποθήκευσης και καταστροφής δειγμάτων και δεδομένων 27. Διαδικασία υποβολής παραπόνων ή καταγγελιών 70

72 Δ) Πρόσθετα στοιχεία ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ (στην πλήρη πρόταση ή στα σχετικά παραρτήματά της): 1. Δικαιολόγηση χρήσης εικονικής φαρμακευτικής αγωγής (placebo) 2. Λεπτομέρειες ως προς την θεραπευτική αγωγή που χρησιμοποιείται σήμερα 3. Πλήρης δικαιολόγηση γιατί θεωρείται αναγκαία η χρήση εικονικής φαρμακευτικής αγωγής 4. Πιθανοί κίνδυνοι για τους ασθενείς που θα λαμβάνουν εικονική φαρμακευτική αγωγή και θα στερούνται της κανονικής τους αγωγής 5. Λεπτομέρειες των μέτρων που θα ληφθούν για μείωση των κινδύνων στους ασθενείς που θα παίρνουν εικονική φαρμακευτική αγωγή 6. Σε περίπτωση που θα χρησιμοποιηθεί νέα φαρμακευτική αγωγή, να δοθούν λεπτομέρειες ως προς τους πιθανούς κινδύνους και τις παρενέργειες που μπορούν να παρατηρηθούν στα άτομα που θα την λαμβάνουν. 7. Αποτελέσματα προκαταρκτικών κλινικών εξετάσεων ή δικαιολόγηση για την μη πραγματοποίηση προκαταρκτικών κλινικών εξετάσεων. 8. Εκτίμηση κινδύνων και ενοχλήσεων από την χορήγηση θεραπευτικής αγωγής. 9. Μέθοδος με την οποία θα εντοπισθούν/καθορισθούν τυχόν παρενέργειες κατά την διάρκεια της κλινικής μελέτης. 10. Σχέδιο με βάση το οποίο η ιατρική φροντίδα ή η ενημέρωση προς τα άτομα που θα συμμετάσχουν στην μελέτη θα συνεχισθεί μέχρι ή ακόμη και με το τέλος της κλινικής μελέτης. 11. Να καθορισθεί η σχέση των ατόμων που θα συμμετέχουν στην μελέτη και του ερευνητή/ιατρού που θα διεξαγάγει την μελέτη. 12. Κανονισμοί για τον πρόωρο τερματισμό της κλινική μελέτη σε ένα Φορέα ή στο σύνολο των Φορέων που την διεξάγουν. 13. Να επισυναφθεί περίληψη των χαρακτηριστικών της φαρμακευτικής αγωγής που θα χρησιμοποιηθεί. Να απαντηθεί με «ναι» ή «όχι» το κατά πόσο επισυνάπτεται στην αίτηση ή όχι η περίληψη. Εάν «όχι» τότε πρέπει απαραιτήτως να δοθούν λεπτομερείς εξηγήσεις για τους λόγους που δεν επισυνάπτεται. 14. Να επισυναφθεί αντίγραφο της έγκρισης του φαρμάκου από τον αρμόδιο Φορέα. Εάν δεν επισυνάπτεται να εξηγηθούν οι λόγοι. 15. Σε περίπτωση που το(α) φάρμακο(α) δεν κατασκευάζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση να επισυναφθεί βεβαίωση του κατασκευαστή ότι ο χώρος που παρασκευάζεται το(α) φάρμακο(α), λειτουργεί, τουλάχιστον, με τα πρότυπα που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εάν δεν επισυνάπτεται βεβαίωση να εξηγηθούν οι λόγοι. 16. Να επισυναφθεί αντίγραφο της άδειας εισαγωγής του(ων) φαρμάκου(ων). Εάν δεν επισυνάπτεται αντίγραφο να εξηγηθούν οι λόγοι. 17. Έχουν γίνει μελέτες που διασφαλίζουν την ασφάλεια της φαρμακευτικής αγωγής από πλευράς ιολογίας ; 18. Να καταγραφεί η προηγούμενη εμπειρία του Φορέα και του Επιστημονικού Υπεύθυνου στη διεκπεραίωση προγραμμάτων παρόμοιων με αυτό που προτείνεται στην αίτηση αυτή. 19. Να καταγραφεί το αναμενόμενο όφελος όλων εκείνων που θα συμμετάσχουν στο προτεινόμενο πρόγραμμα. 20. Να επισυναφθούν όλα τα σχετικά έντυπα πληροφόρησης και συναίνεσης που θα χρησιμοποιηθούν στο Πρόγραμμα. 71

73 Διασφάλιση Προστασίας προσωπικών δεδομένων 21. Να δοθούν λεπτομέρειες ως προς τους Διοικητικούς Μηχανισμούς που θα υπάρξουν. 22. Να δοθούν λεπτομέρειες ως προς τους Τεχνικούς Μηχανισμούς που θα υπάρξουν. Χρηματοδότηση/Οικονομικές Συμφωνίες Διάχυση Αποτελεσμάτων 23. Να δοθούν όλες οι λεπτομέρειες για την χρηματοδότηση του Προγράμματος. 24. Εάν θα υπογραφούν οποιαδήποτε ειδικά συμβόλαια σε σχέση με αμοιβές ή την όλη χρηματοδότηση του Προγράμματος, αυτά να επισυναφθούν. 25. Λεπτομέρειες για αμοιβές που τυχόν θα δίδονται στα άτομα, τα οποία θα συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα. 26. Λεπτομέρειες για οποιεσδήποτε τυχόν οικονομικές επιβαρύνσεις που θα υπάρξουν στα άτομα, τα οποία θα συμμετάσχουν στο Πρόγραμμα. 27. Λεπτομέρειες για αμοιβές, αποζημιώσεις, δώρα ή/και υπηρεσίες που τυχόν θα δίδονται ή θα δοθούν στους ερευνητές ή συνεργάτες τους σε σχέση με το Πρόγραμμα. 28. Να γίνει αναφορά σε σχέση με τα αναμενόμενα αποτελέσματα και τυχόν οφέλη που θα προκύψουν από τo Πρόγραμμα. 29. Να γίνει αναφορά κατά πόσον οποιοσδήποτε από την πλευρά του χρηματοδότη, των ερευνητών και συνεργατών τους μπορεί μελλοντικά να έχει οποιαδήποτε οφέλη που να προκύπτουν από το προτεινόμενο Πρόγραμμα. 30. Να τεκμηριωθούν όλες οι διευθετήσεις που έχουν γίνει με Οργανισμούς, Ιδρύματα, Εργαστήρια ή/και άτομα που θα παρέχουν συγκεκριμένες υπηρεσίες, οι οποίες είναι αναγκαίες για την διεκπεραίωση της προτεινόμενης μελέτης. 31. Να δοθούν λεπτομέρειες ως προς τον τρόπο με τον οποίον οι Υπεύθυνοι του προτεινόμενου Προγράμματος θα μπορούν να ενημερώνουν συνεχώς τα άτομα που θα συμμετέχουν για την μελέτη σε θέματα, τα οποία αφορούν την ασφάλεια και την συμμετοχή τους στο εν λόγω Πρόγραμμα. 32. Να δοθούν λεπτομέρειες ως προς το πώς θα διασφαλίζονται τα δικαιώματα των ερευνητών για δημοσίευση των αποτελεσμάτων του Προγράμματος. 33. Να δοθούν λεπτομέρειες εάν έχουν τεθεί όροι, από πλευράς χρηματοδότη, σε σχέση με τις δημοσιεύσεις, οι οποίες θα αφορούν αποτελέσματα του Προγράμματος. Ε) Να καταγραφούν από τον (την) Επιστημονικό(ή) Υπεύθυνο(η) του Προγράμματος Δραστηριότητας οι βιοηθικοί και δεοντολογικοί προβληματισμοί που διέπουν το προτεινόμενο Πρόγραμμα - Δραστηριότητα. 72

74 Τεχνοβλαστοί Συμμετοχή του Πανεπιστημίου Πατρών σε εταιρείες έντασης γνώσης (τεχνοβλαστούς) Στο κείμενο αυτό παρουσιάζεται αναμορφωμένο το νέο πλαίσιο συμμετοχής του Πανεπιστημίου Πατρών σε εταιρείες έντασης γνώσης, οι οποίες σχετίζονται με τεχνογνωσία ή αποτελέσματα έρευνας που εκπονήθηκαν στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Με το πλαίσιο αυτό, επικαιροποιείται η απόφαση «Συμμετοχή του Πανεπιστημίου σε εταιρείες έντασης γνώσης» της Συγκλήτου στην υπ αριθ. 386/ συνεδρίασή της. Για την διαμόρφωση του πλαισίου συμμετοχής για το Πανεπιστήμιο Πατρών λήφθησαν υπόψη: α. Ο νόμος 2843/ (αρ. ΦΕΚ 219) άρθρο 34, β. Ο νόμος 2919/ (αρ. ΦΕΚ 128) και γ. το Προεδρικό Διάταγμα αρ. 17 της (αρ. ΦΕΚ 14) που καθορίζουν την συμμετοχή μελών ΔΕΠ σε τέτοιες δραστηριότητες, αλλά αφορούν και τα υπόλοιπα μέλη της ερευνητικής κοινότητας, όπως ΕΤΕΠ, ΕΕΔΙΠ, προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές και μετα-διδακτορικούς ερευνητές. Η αναθεωρημένη απόφαση βασίζεται στις διαδικασίες που εισήγαγε η προηγούμενη απόφαση της Συγκλήτου και συμπληρώνεται με σκοπό να μεγιστοποιήσει τη διαφάνεια, τη χρηστή διαχείριση, την διάχυση του ερευνητικού μόχθου στην κοινωνία και την υποστήριξη των νέων επιστημόνων. Επίσης, η επικαιροποίηση καθίσταται επιβεβλημένη με βάση τις ανάγκες που δημιουργήθηκαν στην ακαδημαϊκή κοινότητα κατά την λειτουργία του προηγούμενου κανονισμού. Το νέο πλαίσιο συμμετοχής του Πανεπιστημίου Πατρών σε εταιρείες έντασης γνώσης περιλαμβάνει τα ακόλουθα: 73

75 1. Πολιτική για την διαχείριση και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων έρευνας μέσω της συμμετοχής σε εταιρείες έντασης γνώσης για το Πανεπιστήμιο Πατρών 2. Τεχνοβλαστός 3. Θεσμικό πλαίσιο 4. Διαδικασία συμμετοχής σε Τεχνοβλαστούς 5. Υποχρεώσεις Τεχνοβλαστού προς το Πανεπιστήμιο 6. Αναθεώρηση του Παρόντος Πλαισίου 7. Παράρτημα Ερωτηματολόγιο ίδρυσης Τεχνοβλαστού 8. Σχετικές αποφάσεις - νόμοι 1. Διαχείριση Αποτελεσμάτων Έρευνας και Μεταφορά Τεχνογνωσίας Το Πανεπιστήμιο Πατρών έχει ως έναν από τους βασικούς σκοπούς του την παραγωγή και διάχυση γνώσης προς την κοινωνία. Μια μορφή μεταφοράς γνώσης και τεχνογνωσίας αποτελεί η διαχείριση της πνευματικής ιδιοκτησίας του Πανεπιστημίου Πατρών, καθώς και η προσπάθεια για αξιοποίησή της μέσω της συμμετοχής του σε εταιρείες έντασης γνώσης, χωρίς αυτό βέβαια να επηρεάσει την εκπαιδευτική διαδικασία. Με το παρόν πλαίσιο το Πανεπιστήμιο Πατρών επιθυμεί να συμβάλει στην ανάπτυξη και διάχυση σημαντικών αποτελεσμάτων έρευνας καθώς παρέχει την απαραίτητη αναγνώριση και κίνητρα στους ερευνητές που την δημιούργησαν. Το Πανεπιστήμιο Πατρών δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην υποστήριξη των πρωτοβουλιών για ανάπτυξη εταιρειών έντασης γνώσης από αποφοίτους του και μεταπτυχιακούς φοιτητές του. Η πολιτική διαχείρισης αποτελεσμάτων έρευνας και συμμετοχής σε εταιρείες έντασης γνώσης έχει ως στόχους: α) να στηρίξει και να διευκολύνει τη δημιουργία και ανάπτυξη δραστηριοτήτων, με σκοπό την εφαρμογή καινοτόμων σχεδίων αξιοποίησης γνώσης, τεχνογνωσίας και τεχνολογίας που αναπτύχθηκαν στο Ίδρυμα. β) την κατοχύρωση των δικαιωμάτων και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων γνώσης, που έχουν προκύψει στο πλαίσιο ερευνητικών προγραμμάτων, διπλωματικών εργασιών, διδακτορικών διατριβών στο Πανεπιστήμιο Πατρών (κατά το βέλτιστο κάθε φορά τρόπο). Αυτό επιτυγχάνεται, όταν μέλη της Πανεπιστημιακής Κοινότητας (μέλη ΔΕΠ, μεταπτυχιακοί φοιτητές, μεταδιδακτορικοί ερευνητές, τεχνικό προσωπικό, κλπ.) σκοπεύουν να δραστηριοποιηθούν στη διάχυση της γνώσης μέσω της έγγραφης γνωστοποίησης προς το Πανεπιστήμιο και ειδικότερα την Ολομέλεια της Επιτροπής Ερευνών. γ) την υποστήριξη της έρευνας και των δραστηριοτήτων μεταφοράς τεχνολογίας, διάχυσης γνώσης προς άλλους δημόσιους ερευνητικούς φορείς και στην κοινωνία γενικότερα. δ) την επέκταση των συνεργασιών με παραγωγικούς και ερευνητικούς οργανισμούς στο εσωτερικό και στο εξωτερικό και την ένταξη σε διεθνή μόνιμα ή ειδικά δίκτυα συνεργασίας. ε) την υποστήριξη υγιών και βιώσιμων συνεργασιών με παραγωγικούς φορείς για εκτέλεση έργων μακρόχρονης εμβέλειας που θα αποσκοπούν στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων/υπηρεσιών από τοπικό περιφερειακό μέχρι και διεθνές επίπεδο. στ) οι όποιες δραστηριότητες θα αναπτυχθούν να είναι σε καθεστώς πλήρους διαφάνειας, σύμφωνα με το νόμο και συμβατές με την ανθρωπιστική, κοινωνική και περιβαλλοντική ευαισθησία και χαρακτήρα του Πανεπιστημίου. Θα εξασφαλίζεται ότι τα μέλη ΔΕΠ που πρόκειται να συμμετέχουν σε αυτές θα ασκούν πλήρως τα πάσης φύσεως ακαδημαϊκά καθήκοντά τους (σύμφωνα με τον Νόμο). ζ) την προσέλκυση και διατήρηση στις τάξεις του Πανεπιστημίου υψηλού επιπέδου ερευνητών και τη δημιουργία θέσεων εργασίας για ερευνητές μετά το πέρας των σπουδών τους. Το Πανεπιστήμιο Πατρών στηρίζει τα μέλη της επιστημονικής του κοινότητας που επιθυμούν να αναπτύξουν δραστηριότητες αξιοποίησης σημαντικών αποτελεσμάτων έρευνας/τεχνογνωσίας, ενώ παράλληλα δύναται να επιλεγεί να συμμετέχει σε όποιους τεχνοβλαστούς κρίνει αποδοτικότερο. Οι σχέσεις του Πανεπιστημίου Πατρών με τον Τεχνοβλαστό στον οποίο συμμετέχει διέπονται από τους ίδιους ακριβώς όρους που εφαρμόζονται με άλλες εταιρείες. Αυτό αφορά και θέματα ανάθεσης ερευνητικών ή μελετητικών προγραμμάτων από τον Τεχνοβλαστό προς το Πανεπιστήμιο. 74

76 2. Τεχνοβλαστός Ως Τεχνοβλαστός αναφέρεται η εταιρεία που συστήνεται με σκοπό την αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων και τεχνογνωσίας που παρήχθησαν από Πανεπιστήμια ή άλλους Δημόσιους Οργανισμούς Παραγωγής Γνώσης στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό. Η αξιοποίηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων και της τεχνογνωσίας σκοπό έχει να μετατραπούν αυτά σε Τεχνολογικά Καινοτόμα Προϊόντα (αγαθά και υπηρεσίες) ή και Τεχνολογικά Καινοτόμες Διαδικασίες. Ακόμα ως τεχνοβλαστός θεωρείται κάθε νέα επιχείρηση που δημιουργείται με, υπό συστηματικό έλεγχο, εκχώρηση δικαιωμάτων αξιοποίησης τεχνολογίας από ένα πανεπιστήμιο, ερευνητικό κέντρο ή κρατικό εργαστήριο. Ένας τεχνοβλαστός διαφοροποιείται συνήθως από μια τυπική εταιρεία καθώς η κινητήρια δύναμη δεν είναι ο κλασικός επιχειρηματίας αλλά ο ερευνητής. Πρόκειται συνήθως για μη γραφειοκρατικές, ευέλικτες και κατά βάση καινοτόμες εταιρίες σε σχέση με τις μεγάλες παραδοσιακές επιχειρήσεις. Ίδρυση Τεχνοβλαστού και Ερευνητές Η ίδρυση ενός τεχνοβλαστού πρέπει να αποτελεί προϊόν ώριμης σκέψης και αποτέλεσμα μια σημαντικής ερευνητικής δραστηριότητας. Για τα περισσότερα μέλη ΔΕΠ και ερευνητές, η ίδρυση ενός τεχνοβλαστού αποδεικνύεται μια επίπονη διαδικασία, καθώς η προσπάθεια αυτή οδηγεί σε μια νέα δραστηριότητα σε διαφορετικό περιβάλλον από αυτό της ακαδημαϊκής έρευνας. Από την άλλη πλευρά, δεν είναι δυνατό να αξιοποιηθούν όλα τα αποτελέσματα έρευνας. Η ίδρυση ενός επιτυχημένου τεχνοβλαστού απαιτεί σημαντικό μέρος χρόνου, διοικητικές δεξιότητες και επενδύσεις. Για τον λόγο αυτό είναι σκόπιμο να γίνει μια προκαταρκτική μελέτη πριν την έναρξη ενός τεχνοβλαστού. Με σκοπό να υποβοηθήσει τους ερευνητές και να διευκρινίσει τις δραστηριότητες του τεχνοβλαστού, η Επιτροπή Ερευνών του Πανεπιστημίου Πατρών προτείνει την συμπλήρωση ενός τυπικού ερωτηματολογίου (Παράρτημα). 3. Θεσμικό πλαίσιο Το θεσμικό πλαίσιο που οριοθετεί τους όρους για την ίδρυση τεχνοβλαστών και την συμμετοχή μελών ΔΕΠ σε αυτά διαμορφώνεται από τους παρακάτω νόμους: 1. Ν. 2741/1999 (ΦΕΚ 199 Α / ), άρθρο 23, παρ. 3, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 34 «αξιοποίηση ερευνητικών αποτελεσμάτων» του N. 2843/2000 (ΦΕΚ Α 219 / ). 2. Ν. 2919/2001 (ΦΕΚ 128 Α / ), όπως τροποποιήθηκε στην παράγραφο 2, περίπτωση γ του άρθρου 11 με το άρθρο τέταρτο του Ν. 3440/2006 (ΦΕΚ 38 Α / ). 3. Π.Δ. 17 / (ΦΕΚ 14 Α / ). Στους νόμους αυτούς καθορίζεται και ο μηχανισμός χρηματοδότησης των εν λόγω δραστηριοτήτων από το Υπουργείο Ανάπτυξης, Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) στα πλαίσια του προγράμματος ΠΡΑΞΕ. 4. Διαδικασία συμμετοχής σε τεχνοβλαστούς Βήμα 1: Το μέλος ΔΕΠ ή ερευνητής που μπορεί να εκπροσωπεί μια ομάδα ερευνητών επικοινωνεί με την Επιτροπή Ερευνών. Από την Επιτροπή Ερευνών παρέχεται το παρόν πλαίσιο. Βήμα 2: Ο ερευνητής ή η ομάδα μελών ΔΕΠ/ερευνητών που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν σε τεχνοβλαστό συμπληρώνουν το σχετικό Ερωτηματολόγιο Τεχνοβλαστού (Παράρτημα). Η συμπλήρωση του εντύπου αυτού έχει σαν στόχο αφενός να ενημερώσει το Πανεπιστήμιο Πατρών για την πρόθεσή του αυτή και αφετέρου να δημιουργήσει τον κατάλληλο προβληματισμό στους συμμετέχοντες, ώστε η συμμετοχή στον τεχνοβλαστό να είναι αποτέλεσμα ώριμης σκέψης. Βήμα 3: Το επταμελές ειδικό όργανο της Επιτροπής Ερευνών εξετάζει την προτεινόμενη δραστηριότητα. Η δραστηριότητα αυτή πρέπει να είναι απόλυτα συμβατή με την ερευνητική αποστολή του Πανεπιστημίου Πατρών, όπως αυτή καθορίζεται στον Εσωτερικό Κανονισμό, και δεν πρέπει να έρχεται σε αντίθεση με τους περιορισμούς που θέτει αυτός, όπως: «δεν 75

77 επιτρέπεται η διεξαγωγή ή συμμετοχή σε έρευνες για πολεμικούς σκοπούς οποιασδήποτε μορφής, με εξαίρεση την έρευνα για τις αμυντικές ανάγκες της Χώρας», και «δεν επιτρέπεται η διεξαγωγή απόρρητης έρευνας παρά μόνο με ειδική απόφαση της Συγκλήτου, εφόσον η έρευνα αυτή εξυπηρετεί την άμυνα της Χώρας». Βήμα 4: Μετά την εξέταση της προτεινόμενης δραστηριότητας, το επταμελές ειδικό όργανο αποφασίζει τον τρόπο συμμετοχής ή μη του Πανεπιστημίου Πατρών. Ο τρόπος αυτός μπορεί είναι μεταξύ άλλων: α) εξασφάλιση ποσοστού σε δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας (royalties) που θα σχετίζονται με το τελικό προϊόν της εταιρείας. Τα δικαιώματα αυτά μπορούν να αποδίδονται σε οποιαδήποτε φάση ανάπτυξης της εταιρείας ή της υλοποίησης του προϊόντος. Τα δικαιώματα αυτά καθορίζονται από τον Κανονισμό Διαχείρισης Πνευματικών Δικαιωμάτων του Πανεπιστημίου Πατρών. β) εφ άπαξ αποζημίωση για εκχώρηση ερευνητικών αποτελεσμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας (lump sum) και γ) συμμετοχή του Πανεπιστημίου Πατρών στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας με ποσοστό μεγαλύτερο του 2% και μικρότερο του 10%. Το Επταμελές Ειδικό Όργανο συζητά τους όρους συμμετοχής και μπορεί να ζητήσει την συνδρομή και εισήγηση μιας Τριμελούς Επιστημονικής Επιτροπής (με μέλη από την Ολομέλεια της Επιτροπής Ερευνών) αν αυτό κριθεί απαραίτητο. Η επιλογή γίνεται με κριτήριο τις προοπτικές της επένδυσης και τους υπόλοιπους μετόχους στον τεχνοβλαστό, την κατοχή πνευματικής ιδιοκτησίας από το Πανεπιστήμιο Πατρών, την τεχνογνωσία με την οποία θα συμμετέχει το Πανεπιστήμιο Πατρών στον τεχνοβλαστό, το χρονοδιάγραμμα παραγωγής προϊόντος ή υπηρεσίας από τον τεχνοβλαστό κ.ά. Βήμα 5: Η εισήγηση του επταμελούς ειδικού οργάνου της Επιτροπής Ερευνών υποβάλλεται στην Σύγκλητο για την τελική απόφαση συμμετοχής ή μη του Πανεπιστημίου. Στην Σύγκλητο εξετάζεται μεταξύ των άλλων και το κατά πόσο με αυτή την δραστηριότητα δεν θα παρακωλύονται τα πάσης φύσεως καθήκοντα των εμπλεκομένων μελών ΔΕΠ (σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες νομικές διατάξεις). Βήμα 6: Σε περίπτωση θετικής απόφασης για την συμμετοχή του Πανεπιστημίου με ποσοστό στον τεχνοβλαστό, το Πανεπιστήμιο συμμετέχει μέσω της Εταιρείας Αξιοποίησης και Διαχείρισης της Περιουσίας του Πανεπιστημίου Πατρών χωρίς την καταβολή ποσού για το μετοχικό κεφάλαιο ή οποιοδήποτε άλλο λόγο. Σε περίπτωση εκχωρήσεως δικαιωμάτων εκμετάλλευσης πνευματικής ιδιοκτησίας υπογράφεται ξεχωριστή σύμβαση βάσει του κανονισμού περί Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας του Πανεπιστημίου Πατρών, και όπου ο τεχνοβλαστός αντιμετωπίζεται σαν εξωτερική εταιρεία, με πρόβλεψη εσόδων για το Πανεπιστήμιο Πάτρας, όπου λαμβάνεται υπόψη αν συμμετέχουν οι εφευρέτες ή ερευνητές που παρήγαγαν πνευματική ιδιοκτησία ή ερευνητικά αποτελέσματα στον τεχνοβλαστό. Η καταβολή των απαραίτητων τελών για την διατήρηση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας επιβαρύνει τον τεχνοβλαστό. Βήμα 7: Τα έσοδα που προκύπτουν για το Πανεπιστήμιο Πατρών, ανεξάρτητα από τον τρόπο συμμετοχής του στον τεχνοβλαστό, καταβάλλονται στην Επιτροπή Ερευνών για την ανάπτυξη της ερευνητικής δραστηριότητας της επιστημονικής κοινότητας του Πανεπιστημίου Πατρών (Λογαριασμός Ανάπτυξης της Έρευνας). Βήμα 8: Το Πανεπιστήμιο μπορεί να εκχωρήσει, μετά από συμφωνημένη αποζημίωση, οποτεδήποτε συμφωνήσει με τους εταίρους του στον τεχνοβλαστό, το ποσοστό μετοχικού κεφαλαίου που του αντιστοιχεί, όταν κρίνει ότι δεν συντρέχουν λόγοι συμμετοχής του στην εταιρεία, λόγω αλλαγής του χαρακτήρα των δραστηριοτήτων του τεχνοβλαστού, π.χ. σε περίπτωση μείωσης των ερευνητικών και αναπτυξιακών δραστηριοτήτων) ή όταν θεωρεί ότι έχει αποφέρει ένα σημαντικό αποτέλεσμα για το Πανεπιστήμιο Πατρών (π.χ. πενταπλάσια αξία των μετοχών που κατέχει, χρονική διάρκεια ικανή για να έχει αποδώσει ο τεχνοβλαστός, πρόγραμμα ΠΡΑΞΕ Β φάση). Στην περίπτωση όπου έχει υπογραφεί σύμβαση χρήσης δικαιωμάτων 76

78 πνευματικής ιδιοκτησίας πριν την σύσταση του τεχνοβλαστού και προκύψουν νέα διπλώματα ευρεσιτεχνίας από τον τεχνοβλαστό, τα δικαιώματα επ αυτών καθορίζονται με νέα σύμβαση βάσει του κανονισμού περί Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Βήμα 9: Για τα μέλη ΔΕΠ που συμμετέχουν σε τεχνοβλαστούς, ο Πρόεδρος του αντίστοιχου Τμήματος συντάσσει αναλυτική ετήσια έκθεση για τις ακαδημαϊκές τους δραστηριότητες προκειμένου να ικανοποιούνται οι προϋποθέσεις που έχουν τεθεί στο Βήμα 5. Στην περίπτωση που ο Πρόεδρος μετέχει σε τεχνοβλαστό, ο παραπάνω έλεγχος γίνεται από το ΔΣ του Τμήματος απουσία του Προέδρου. 5. Υποχρεώσεις τεχνοβλαστού προς το Πανεπιστήμιο Η εταιρία τεχνοβλαστός οφείλει να ενημερώνει το Πανεπιστήμιο μέσω των μελών ΔΕΠ ερευνητών που συμμετέχουν α. με το καταστατικό ίδρυσής της, β. με όλες τις ανανεώσεις του καταστατικού, εντός μηνός από την ανανέωσή του, γ. την εκάστοτε σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου της σε διάστημα ενός μηνός από την αλλαγή του, δ. τις προσκλήσεις και τα πρακτικά των Γενικών Συνελεύσεων της (εκτάκτων και τακτικών), ε. τους ετήσιους ισολογισμούς της. 6. Αναθεώρηση του Παρόντος Πλαισίου Προτείνεται η Σύγκλητος του Πανεπιστημίου Πατρών να επανεξετάσει το παρόν πλαίσιο, μετά την παρέλευση τεσσάρων ετών. 77

79 78

80 79

81 80

82 Ενδοπανεπιστημιακά Δίκτυα ( Συγκρότηση Ενδοπανεπιστημιακών Δικτύων Έρευνας 1. Ορισμός Δίκτυο (ενδοπανεπιστημιακό) θεωρείται η ερευνητική οντότητα, η οποία προέρχεται από τη συνεργασία ερευνητικών εργαστηρίων ή ερευνητικών ομάδων με συγγενές ή/και συμπληρωματικό ερευνητικό αντικείμενο, έτσι ώστε να τεκμηριώνεται η διαθεματικότητα στα ερευνητικά πεδία που καλύπτουν. Το δίκτυο αναμένεται να διεξάγει έργα διεπιστημονικής έρευνας σε θέματα «αιχμής» και να παρέχει «ολοκληρωμένες επιστημονικές υπηρεσίες». Τα εργαστήρια ή οι ερευνητικές ομάδες που συμμετέχουν στο Δίκτυο πρέπει να έχουν αποδεδειγμένη υψηλού επιπέδου παρουσία σε Εθνικό και Διεθνές περιβάλλον. 2. Πολιτική Έρευνας Η δημιουργία ενδοπανεπιστημιακών δικτύων έρευνας είναι μία από τις δράσεις που το Πανεπιστήμιο Πατρών ενσωματώνει στο Σχεδιασμό για την Ανάπτυξη της Έρευνας. Τα δίκτυα αυτά θα έχουν συγκεκριμένα θεματικά ή διαθεματικά αντικείμενα και θα στοχεύουν α. Στην ανάπτυξη ισχυρών και βιώσιμων ερευνητικών συνεργατικών σχημάτων μέσα στο Πανεπιστήμιο, αναγνωρισμένων σε Εθνικό και Διεθνές επίπεδο, τα οποία θα λειτουργούν συμπληρωματικά μεταξύ τους και θα καλύπτουν ευρύ διεπιστημονικό πεδίο. β. Στη συμπληρωματικότητα και τη συνέργια για άρτιες ερευνητικές-αναπτυξιακές προτάσεις χρηματοδότησης. γ. Στην αναβάθμιση υπαρχόντων, καθώς επίσης στο σχεδιασμό και ανάπτυξη υλικοτεχνικών υποδομών ευρύτερης (εθνικής ή και ευρωπαϊκής) εμβέλειας με στόχο την υποστήριξη της εκπαίδευσης, της έρευνας και της καινοτομίας. δ. Στη σύνδεση της διαδικασίας παραγωγής γνώσης και των ερευνητικών αποτελεσμάτων με την κοινωνία ως τελικό χρήστη. ε. Στη βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας τόσο στο προπτυχιακό όσο και στο μεταπτυχιακό επίπεδο σπουδών. Το Πανεπιστήμιο Πατρών αναγνωρίζει στα Ενδοπανεπιστημιακά Δίκτυα την επιστημονική αρμοδιότητα στην εμπλοκή τους σε ερευνητικά και αναπτυξιακά έργα στα θεματικά αντικείμενα που διεκπεραιώνουν. 3. Πρόσκληση - Θεματικές περιοχές Η Επιτροπή Ερευνών του Πανεπιστημίου Πατρών, στα πλαίσια της ερευνητικής πολιτικής του Ιδρύματος, καλεί τις ερευνητικές ομάδες και τα εργαστήρια του Πανεπιστημίου Πατρών να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για συγκρότηση ενδοπανεπιστημιακών δικτύων έρευνας σε θεματικές περιοχές που αποτελούν τον κορμό των θεματικών προτεραιοτήτων έρευνας του Εθνικού Σχεδιασμού για το και οι οποίες έχουν ως εξής: 1. Τεχνολογίες Πληροφορικής, Επικοινωνίας. 2. Γεωργία, Αλιεία, Κτηνοτροφία, Τρόφιμα, Βιοτεχνολογία. 3. Προηγμένα Υλικά, Νανοτεχνολογία, Μικροηλεκτρονική. 4. Ενέργεια Περιβάλλον. 5. Επιστήμες χώρου Κατασκευές. 6. Διάστημα Αεροναυπηγική - Μεταφορές. 7. Θετικές Επιστήμες. 8. Κοινωνικές, Ανθρωπιστικές Επιστήμες. 9. Πολιτισμική Ανάπτυξη, Πολιτιστική Κληρονομιά. 10. Οικονομικές Επιστήμες. 11. Επιστήμες Υγείας. Είναι δυνατόν, να προταθούν επιπλέον θεματικές ερευνητικές δράσεις, οι οποίες εμπίπτουν στα ερευνητικά αντικείμενα των σχολών του Ιδρύματος και τις οποίες οι ερευνητικές ομάδες θεωρούν υψηλού ενδιαφέροντος. Ο τίτλος του προτεινόμενου ενδοπανεπιστημιακού δικτύου δεν μπορεί να είναι γενικός. Θα πρέπει να εστιάζει στην ερευνητική δραστηριότητα των μελών του δικτύου όπως αυτή θα τεκμηριωθεί στην ανάπτυξη των κριτηρίων της παραγράφου 5. 81

83 4. Τρόπος Συγκρότησης Δικτύου Το δίκτυο συγκροτείται από ερευνητές-μέλη ΔΕΠ, ερευνητικές ομάδες ή εργαστήρια του Πανεπιστημίου Πατρών. Προς τούτο απαιτείται - Η συμμετοχή στο δίκτυο δύο (2) τουλάχιστον Ερευνητικών Ομάδων ή Εργαστηρίων με σημαντικό αριθμό ερευνητών. - Σχέδιο συγκρότησης και λειτουργίας του δικτύου που θα περιλαμβάνει τη λειτουργία της Επιτροπής που θα το συντονίζει καθώς και τον τρόπο ορισμού του Συντονιστή του δικτύου, τα καθήκοντά του, τις διαδικασίες αλλαγής του, την κατανομή των αρμοδιοτήτων στα μέλη της, την χρονική διανομή των αρμοδιοτήτων αυτών καθώς επίσης τον τρόπο λήψης αποφάσεων σχετικά με τα ζητήματα του δικτύου, αλλά και τις διαδικασίες διεκπεραίωσης των αποφάσεων. 5. Προϋποθέσεις και κριτήρια χρηματοδότησης Για τη χρηματοδότηση των ενδοπανεπιστημιακών δικτύων έρευνας θα συνεκτιμώνται: α) Η έως τώρα εκπαιδευτική, ερευνητική και αναπτυξιακή δραστηριότητα των μελών του Δικτύου. 1. Η καταγραφή της ερευνητικής ταυτότητας κάθε εργαστηρίου ή ομάδας που θα αποτελέσει μέλος του υπό συγκρότηση δικτύου, στην βάση καταγραφής του Ερευνητικού Δυναμικού του Πανεπιστημίου Πατρών. 2. Η αναφορά στον τρόπο που τα μέλη του υπό συγκρότηση δικτύου συνέβαλαν μέχρι τώρα στη δημιουργία στελεχών έρευνας και στον τρόπο προσέλκυσης αποφοίτων με ιδιαίτερες ερευνητικές επιδόσεις. (Υποστήριξη Μεταπτυχιακών Προγραμμάτων Σπουδών, Διδακτορικά κ.λπ). 3. Η αναφορά περιπτώσεων, όπου κάθε εργαστήριο ή ερευνητική ομάδα του δικτύου συμμετείχε σε ερευνητικά έργα (πρόσφατα), παροχή υπηρεσιών, πατέντες κλπ. Την επίδραση των έργων αυτών στην ακαδημαϊκή κοινότητα και την κοινωνία. 4. Η αναφορά περιπτώσεων όπου ερευνητική ομάδα του δικτύου έχει να παρουσιάσει κάτι ξεχωριστό (Διοργάνωση συνεδρίων, θερινών σχολείων κλπ.). 5. Οι τρόποι με τους οποίους τα μέλη του δικτύου έχουν, μέχρι τώρα, συνεργαστεί σε ερευνητικό επίπεδο και τα αποτελέσματα (εργασίες και προγράμματα) που έχουν επιτύχει. β) Η σύνταξη «προγράμματος δράσης» του υπό συγκρότηση δικτύου και η αιτιολόγηση του με βάση την παρούσα κατάσταση των μελών του. Το πρόγραμμα δράσης θα αναφέρεται 1. Στο σκοπό συγκρότησης του Δικτύου. Τις ακριβείς δραστηριότητες που θα αναπτυχθούν από το δίκτυο. (Εδώ δίνεται και η πλήρης ονομασία του δικτύου, το ακρωνύμιό του, ο συντονιστής του Δικτύου καθώς και η θεματική περιοχή που θα κινηθεί). 2. Στη συμπληρωματικότητα των ερευνητικών αντικειμένων των ομάδων του δικτύου καθώς και στην επάρκεια του ερευνητικού προσωπικού. 3. Στην προοπτική που δίνει η δημιουργία του Δικτύου στην ενδυνάμωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, των μεταπτυχιακών σπουδών, καθώς και στη δημιουργία ερευνητικού δυναμικού. 4. Στις ερευνητικές και αναπτυξιακές προοπτικές που θα δώσει το δίκτυο στο Πανεπιστήμιο καθώς και σε Εθνικό (διαπανεπιστημιακό) επίπεδο. 5. Στις προοπτικές και δυνατότητες των μελών του υπό συγκρότηση δικτύου για διεθνείς συνεργασίες. δ) Η παρουσίαση της στρατηγικής ανάπτυξης του δικτύου, κατά τον πρώτο χρόνο από την δημιουργία του, σε ότι αφορά 1. Τις προοπτικές που θα δημιουργηθούν από την σύνθεση των ερευνητικών αντικειμένων των μελών του δικτύου (νέα ερευνητικά αντικείμενα, νέες επιστημονικές συνεργασίες κλπ). 2. Τον τρόπο βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας του δικτύου σε διεθνές επίπεδο και τη δυνατότητα προσέλκυσης επιπλέον χρηματοδότησης, από εθνικές και διεθνείς πηγές χρηματοδότησης, λόγω ακριβώς της διαθεματικότητας του Δικτύου. 3. Τη δυνατότητα πλήρους και ισότιμης συνεργασίας των ομάδων μελών του δικτύου στο επίπεδο της διαχείρισης και της διοίκησης αλλά και της περαιτέρω ανάπτυξης του δικτύου (κοινές υπηρεσίες). Εδώ θα πρέπει να αναλυθεί ο τρόπος διοίκησης του Δικτύου (Συγκρότηση Δ.Σ., τρόπος λήψης αποφάσεων, διεκπεραίωση των αποφάσεων κλπ.). Αλλαγές στις διαδικασίες διοίκησης Δικτύου που χρηματοδοτείται θα εγκρίνονται μετά από εισήγηση του Δ.Σ. του από το επταμελές της Επιτροπής Ερευνών. 4. Τον τρόπο διαχείρισης του δικτύου που θα πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα την συνεχόμενη ενδυνάμωσή του, την προσέλκυση ερευνητικού δυναμικού και κυρίως την βιωσιμότητα του στο χρόνο. 82

84 5. Την δυνατότητα του δικτύου να δημιουργήσει με την πάροδο του χρόνου ερευνητικά αποτελέσματα προϊόντα και υπηρεσίες, χρήσιμα στον κοινωνικό και αναπτυξιακό ιστό. 6. Την δυνατότητα ενοποίησης, ανάπτυξης και υποστήριξης κοινών υποδομών και εξοπλισμού. 7. Τη συμμετοχή του Δικτύου σε ευρύτερα δίκτυα στο πλαίσιο συνεργασιών. 8. Τον τρόπο εξέλιξης του Δικτύου μετά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας. Η αξιολόγηση των προτάσεων θα γίνει από 12μελή επιτροπή που θα καθοριστεί από την ολομέλεια της Επιτροπής Ερευνών. Τα δίκτυα που θα χρηματοδοτηθούν θα αξιολογούνται σε εξαμηνιαία βάση και θα υποστηρίζονται για 18 μήνες από την έναρξη της χρηματοδότησης. Η υποστήριξη των δικτύων θα συνεχιστεί σε όσα από αυτά κάλυψαν αυστηρά όλες τις προϋποθέσεις α, β και γ της παραγράφου αυτής και απέδειξαν ότι η δημιουργία τους συνέβαλλε σημαντικά στην βελτίωση της εκπαίδευσης των φοιτητών, στην ανάπτυξη της έρευνας και στην προώθηση της καινοτομίας. Κάθε μέλος ΔΕΠ μπορεί να συμμετέχει ως συντονιστής σε ένα μόνο δίκτυο. Κάθε ερευνητική ομάδα ή εργαστήριο μπορεί να συμμετέχει το πολύ σε δύο δίκτυα. Προτεραιότητα θα δοθεί στα δίκτυα που μπορούν να αποδείξουν ότι ήδη υφίστανται κατά την προκήρυξη του προγράμματος. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί από κοινές δημοσιεύσεις, κοινές ερευνητικές προτάσεις που έχουν υποβληθεί ή/και εγκριθεί, κοινά συνέδρια, συμμετοχή σε κοινά ερευνητικά πρωτόκολλα, κοινά μεταπτυχιακά από τα οποία όμως προκύπτει ερευνητική συνεργασία, κλπ. 6. Τι καλύπτει η χρηματοδότηση Στο πλαίσιο της χρηματοδότησης για την συγκρότηση των ενδοπανεπιστημικών δικτύων έρευνας θα καλυφθούν από την Επιτροπή Ερευνών (σε πρώτη φάση) δαπάνες που μεταξύ άλλων θα προβλέπουν Έκδοση ενημερωτικού υλικού για τις δυνατότητες και δραστηριότητες του δικτύου. Οργάνωση ιστοσελίδας στο κεντρικό site για την παρουσίαση του ερευνητικού δυναμικού του Πανεπιστημίου Πατρών. Οργάνωση ημερίδας παρουσίασης του δικτύου, συναντήσεων, παρουσιάσεων για την προβολή του δικτύου σε φορείς χρηματοδότησης και δυνητικούς χρήστες αποτελεσμάτων. Συμμετοχή του δικτύου σε ευρωπαϊκά δίκτυα, έργα, ή τεχνολογικές πλατφόρμες καθώς και σε αναπτυξιακές δράσεις της περιοχής. Έναρξη ερευνητικών προτάσεων χρηματοδότησης που θα αφορούν κυρίως την αμοιβή μεταπτυχιακών, οι οποίοι θα εμπλακούν κατ οιονδήποτε τρόπο στην προσπάθεια χρηματοδότησης. Συναντήσεις έναρξης συνεργασίας στο εξωτερικό ή συναντήσεις με αλλοδαπούς εταίρους στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Θα προβλεφτεί ειδική γραμματεία υποστήριξης της δημοσιότητας των δικτύων. Ο προϋπολογισμός κάθε δικτύου μπορεί να κυμαίνεται από ως ευρώ ανάλογα με τις προτεινόμενες δαπάνες, την αιτιολόγησή τους, την ωριμότητα του δικτύου τη στιγμή της υποβολής της πρότασης και την αξιολόγηση σε εξαμηνιαία βάση. Η χρηματοδότηση θα γίνεται σταδιακά, σύμφωνα με την αξιολόγηση και την πορεία ανάπτυξης του δικτύου. Στην πρόταση συγκρότησης του δικτύου που θα υποβληθεί απαιτείται η πλήρης αιτιολόγηση του αιτούμενου προϋπολογισμού, ο οποίος θα διαμορφωθεί σύμφωνα με την αναγκαιότητα των δαπανών. 7. Προθεσμίες Οι ενδιαφερόμενοι προσκαλούνται να συμπληρώσουν και να υποβάλουν τις προτάσεις τους ηλεκτρονικά στην Επιτροπή Ερευνών σε καταληκτική ημερομηνία που καθορίζεται κάθε φορά με απόφαση της Ολομέλειας της Επιτροπής Ερευνών. 8. Σχέδιο Πρότασης 1. Ονομασία και επιστημονική περιοχή που θα καλύπτει το Δίκτυο. Περιληπτική αναφορά στο σκοπό και τους στόχους του Δικτύου. Σχέδιο συγκρότησης και λειτουργίας του δικτύου. 2. Περιληπτική αναφορά σε όλα τα θέματα που περιλαμβάνονται στις απαιτήσεις α, β και γ της παραγράφου Προϋπολογισμός συνοδευμένος από ακριβή προσδιορισμό δαπανών. Η έλλειψη του ακριβούς προσδιορισμού των δαπανών αποτελεί λόγο απόρριψης της πρότασης. 83

85 Διαχειριστική Επάρκεια Η Διαχειριστική Επάρκεια σχετίζεται με την Ποιότητα του συνόλου των ιδιοτήτων ενός οργανισμού ή μιας υπηρεσίας που στοχεύουν αφενός στην εφαρμογή της πολιτικής του και αφετέρου στην ικανοποίηση των πελατών και προμηθευτών της. Η Διαχειριστική Επάρκεια του ΕΛΚΕ του Πανεπιστημίου Πατρών σχετίζεται επιπλέον και με την δυνατότητα που του έχει αποδοθεί (επισυνάπτεται στην επόμενη σελίδα) να διαχειρίζεται έργα ΕΣΠΑ. Η Διοίκηση της Επιτροπής Ερευνών δεσμεύεται : Για την τήρηση της Νομοθεσίας που διέπει τη λειτουργία των ΕΛΚΕ. Για την πιστή εφαρμογή της Πολιτικής Ποιότητας και την επίτευξη των Στόχων της. Για την παροχή των απαραίτητων πόρων για την ομαλή λειτουργία του Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας (ΣΔΠ) και την επίτευξη των Στόχων. Για την ετήσια ανασκόπηση του ΣΔΠ με στόχο τη συνεχή βελτίωσή του. Η Πολιτική Ποιότητας πραγματοποιείται με: Την θέσπιση στόχων και πολιτικής και την καταγραφή των διαδικασιών μέσω των οποίων θα πραγματοποιηθεί η επίτευξή τους (σύνταξη και υλοποίηση επιχειρησιακού προγράμματος). Οι καταγεγραμμένες Διαδικασίες τεκμηριώνουν τις μεθόδους και ορίζουν τους υπευθύνους για κάθε ενέργεια που επηρεάζει την ποιότητα. Επιπλέον, διασφαλίζουν τον έλεγχο της αποτελεσματικότητας και τη διαθεσιμότητα των απαραίτητων πόρων. Τέλος, προβλέπουν τρόπους μέτρησης της επίτευξης των στόχων και τρόπους βελτίωσης των διεργασιών. Τη δημιουργία Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας, την παρακολούθηση της ορθής εφαρμογής του και τη συνεχή βελτίωσή του. Την απόκτηση ή και δημιουργία της απαραίτητης υλικοτεχνικής υποδομής που θα χρησιμοποιηθεί για την υποστήριξη των ανωτέρω. Την αξιοποίηση όλων των δυνατών πόρων (ανθρωπίνων, οικονομικών, υλικοτεχνικών και τεχνογνωσίας) για την σύνδεση του Ακαδημαϊκού με τον Επαγγελματικό και Εργασιακό χώρο. Την πρόληψη σφαλμάτων σε κάθε επίπεδο των λειτουργιών του Οργανισμού. Την ικανοποίηση των απαιτήσεων των Πελατών (Φορέων Χρηματοδότησης). Την ικανοποίηση των απαιτήσεων των Προμηθευτών (ΔΕΠ & Ερευνητών) Την δημιουργία, ανάπτυξη και συνεχή βελτίωση ενός πρότυπου μοντέλου διαχείρισης των έργων. Την δημιουργία εργαλείων γρήγορης και ευέλικτης επικοινωνίας, τόσο με τους φορείς χρηματοδότησης, όσο και με του συνεργάτες (ΕΥ). Την θέσπιση, ανασκόπηση, επανασχεδιασμό και επαναπροσδιορισμό των αντικειμενικών στόχων. Την προώθηση της ενεργής συμμετοχής όλων των εργαζομένων τόσο στην εφαρμογή όσο και στην βελτίωση του Συστήματος Διαχείρισης Ποιότητας, με απώτερο σκοπό η Ποιότητα να αποτελέσει μέρος της κουλτούρας τους. Την καλλιέργεια κλίματος ενθάρρυνσης της καινοτομίας στον ερευνητικό και διοικητικό τομέα. Τη δημιουργία εργαλείων άμεσης και συνεχούς επικοινωνίας μεταξύ των τμημάτων του οργανισμού. Τη συνεχή εκπαίδευση και ενημέρωση του προσωπικού. Το σχεδιασμό και παρακολούθηση της ορθής εφαρμογής του ΣΔΠ. Τη μελέτη, το σχεδιασμό και την καταγραφή των Διαδικασιών, Εντύπων και Οδηγιών Εργασίας, που προβλέπονται από το ΕΠ (εγχειρίδιο ποιότητας). Την αναθεώρηση και τον έλεγχο των Διαδικασιών, Οδηγιών Εργασίας και εντύπων του ΕΠ. Την ενημέρωση της Διοίκησης και του Προσωπικού, σχετικά με τον τρόπο τήρησης Διαδικασιών, Οδηγιών Εργασίας και Εντύπων, καθώς και αντικατάσταση των ανωτέρω. Την παρακολούθηση της τήρησης των Διαδικασιών σύμφωνα με το ΕΠ. Την εφαρμογή διορθωτικών επεμβάσεων, σχετικά με την τήρηση των προβλεπομένων Διαδικασιών. Την αναθεώρηση αρμοδιοτήτων στα πλαίσια του ΣΔΠ, σε συνεργασία με την Διοίκηση καθώς και την πιστοποίηση και τις επαναληπτικές επιθεωρήσεις. 84

86 85

87 Οργανωτική Δομή Επιτροπής Ερευνών ( Στις επόμενες δύο σελίδες δίνονται σχηματικά τα Οργανωτικά Δομοδιαγράμματα της Επιτροπής Ερευνών, και των τριών πλέον νευραλγικών τμημάτων της: του Λογιστηρίου, του ΕΣΠΑ και των Ευρωπαϊκών Έργων. Επιτροπή Ερευνών Νομική Υποστήριξη Ειδικό Επταμελές Όργανο Ψηφιακή Υποστήριξη Υπεύθυνος Προϋπολογισμού και Οικονομικών Γραμματέας ΕΕ Τμήμα Λογιστηρίου και οικονομικής διαχείρισης Τμήμα Προμηθειών Τμήμα παρακολούθησης έργων Τμήμα Διοικητικής Στήριξης και Αρχείου Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας Τμήμα Διαχείρισης Ποιότητας Υπηρεσιών Μονάδα Λογιστηρίου - εσόδων Μονάδα «Εκπαίδευσης και δια Βίου Μάθησης» Μονάδα οικονομικής διαχείρισης και ενταλμάτων Μονάδα Εθνικών και Ευρωπαϊκών Έργων Μονάδα Εθνικών και Ευρωπαϊκών Έργων Διαχείριση και Παρακολούθηση Έργων Έλεγχος Συμβάσεων Διαγωνισμοί Υποστήριξη Υποβολής Προτάσεων ΕΣΠΑ Υπουργείων Παρακολούθηση εξέλιξης διαγωνισμών Ιδρυματικές Προτάσεις ΕΣΠΑ Περιφέρειας Υποστήριξη Διαδικασιών Προμηθειών Διαχείριση υποβολής υποέργων Πρακτικά Διαγωνισμών Οδηγίες προϋπολογισμού 86

88 Τμήμα Λογιστηρίου Διαχείριση έργων Λογιστήριο Δαπάνες Έσοδα Καθημερινές εγγραφές Περιοδικές υποχρεώσεις Ετήσιες υποχρεώσεις Καταχώριση Συμψηφιστικών Εγγραφών Τιμολόγια Αμοιβές Παρακολούθηση Εσόδων Έλεγχος Extrait Επικοινωνία Χαρακτηρισμός Εγγραφών Απαλλαγές ΦΠΑ Απόδοση ΦΠΑ Απόδοση φόρων (/μήνα) Εκτύπωση Βιβλίων (/δίμηνο) Στάδια Τέλους Χρήσης Προκαταβολές Εγγραφές Υποβολή ΑΠΔ / μήνα Πληρωμή / δίμηνο Μετακινήσεις Έκδοση Παραστατικών Καταχώρηση Ταμειακών Εγγραφών Εγγραφές Διαχείρισης Έργων Άλλες Εργασίες Εγγραφές Τραπεζών Έκδοση και παρακολούθηση εγγυητικών επιστολών Τμήμα παρακολούθησης και Διαχείρισης έργων Διαχείριση και Παρακολούθηση Έργων Έλεγχος Συμβάσεων Διαγωνισμοί Υποστήριξη Υποβολής Προτάσεων Ευρωπαϊκά ΕΘνικά Χρηματοδότηση από άλλους φορείς Consortium Agreement Συμβάσεις άλλων ευρωπαϊκών Προκηρύξεις Έλεγχος Προσφορών Σχηματισμός Συνεργασιών Administrative details FP7 ΓΓΕΤ Ιδιώτες Συμβάσεις Εθνικών έργων Πρακτικά Διαγωνισμών Οδηγίες προϋπολογισμού Ευρωπαϊκά εκτός FP7 Άλλα Υπουργεία ΟΤΑ Οργανισμοί INTERREG Περιφέρεια Περιφέρεια 87

89 Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας (Innovation & Technology Transfer Office - ITTO) Το Γραφείο Καινοτομίας και Μεταφοράς Τεχνογνωσίας λειτουργεί στα πλαίσια του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας του Πανεπιστημίου Πατρών. Τα αντικείμενα δραστηριοτήτων του Γραφείου είναι ταξινομημένα σε έξι (6) κύριες ομάδες. Α. Οργάνωση Εσωτερικής Πληροφορίας Καταγραφή των ερευνητικών δραστηριοτήτων του Πανεπιστημίου σε επίπεδο μέλους ΔΕΠ, κατά θεματικά πεδία και τμήματα. Αναζήτηση από το site του Research Development Office (RDO Οργανωμένη καταγραφή των ερευνητικών ομάδων και του ερευνητικού εξοπλισμού. Καταγραφή των Ενδοπανεπιστημιακών Δικτύων και της διαθεματικής προσέγγισης της ερευνητικής ανάπτυξης σε θεματικά clusters. Ερευνητικές ομάδες με Ευρωπαϊκά και Αναπτυξιακά έργα. Καταγραφή ερευνητικών αποτελεσμάτων. Έργα παροχής υπηρεσιών που διαχειρίζεται ο ΕΛΚΕ και διαπίστωση τεχνολογικών δυνατοτήτων εργαστηρίων και γενικότερα δυνατοτήτων παροχής υπηρεσιών, ερευνητικών προϊόντων (Αξιολογική προσέγγιση). Καταγραφή καινοτομίας και επιχειρηματικότητας της Ακαδημαϊκής Κοινότητας (διπλώματα ευρεσιτεχνίας τεχνοβλαστοί). Β. Οργάνωση Εξωτερικής Πληροφορίας Καταγραφή-Χαρτογράφηση των παραγωγικών φορέων και επιχειρήσεων στην ευρύτερη περιοχή. Αντιστοίχιση στα υπάρχοντα ερευνητικά groups. Διάγνωση της τεχνολογικής ζήτησης και των αναγκών τους (Αξιολογική προσέγγιση). Διάγνωση των υποδομών των παραγωγικών φορέων για επιστημονική έρευνα και ανάπτυξη. Εθνικοί και Διεθνείς Ερευνητικοί και Αναπτυξιακοί φορείς. Γ. Διάχυση της Πληροφορίας για Χρηματοδότηση και Συνεργασίες Οργανωμένη παρουσίαση πηγών χρηματοδότησης. Ενημέρωση για παρουσιάσεις προσκλήσεων. Υποστήριξη στην δημιουργία ερευνητικών και αναπτυξιακών προτάσεων. Δ. Υποστήριξη Καινοτομίας Ανάπτυξη μηχανισμών για την παροχή υπηρεσιών αξιοποίησης των ερευνητικών αποτελεσμάτων, μεταφοράς τεχνολογίας και διαχείρισης της πνευματικής ιδιοκτησίας. Υποστήριξη ερευνητών για την υποβολή αιτήσεων διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας. Υποστήριξη για τη δημιουργία τεχνοβλαστών. Υποστήριξη διαδικασιών πιστοποίησης εργαστηρίων. Υποστήριξη σύναψης και παρακολούθησης συμβάσεων συνεργασίας με τρίτους με σκοπό την εμπορική αξιοποίηση (οικονομική εκμετάλλευση) ή χρηματοδότηση των παραγόμενων ερευνητικών αποτελεσμάτων. Πληροφοριακό-Ενημερωτικό υλικό σε θέματα καινοτομίας, μεταφοράς τεχνολογίας και επιχειρηματικότητας. Ε. Προβολή και διάδοση των ερευνητικών αποτελεσμάτων Υποστήριξη δράσεων προβολής για την προώθηση τεχνολογικών υπηρεσιών και την αξιοποίηση των αποτελεσμάτων της ερευνητικής δραστηριότητας. Δικτύωση του γραφείου με αντίστοιχους εθνικούς και ευρωπαϊκούς φορείς. 88

90 Ενίσχυση της δικτύωσης ανάμεσα στα μέλη της ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας του Πανεπιστημίου Πατρών καθώς και ανάμεσα στο Πανεπιστήμιο και το ευρύτερο περιφερειακό και διεθνές περιβάλλον. Υποστήριξη δημιουργίας συμβάσεων παροχής επιστημονικών υπηρεσιών σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς. Διαδικασίες και πληροφοριακό υλικό για την ηθική στην έρευνα (ethical issues). ΣΤ. Πρακτικές επιχειρηματικότητας και μεταφοράς τεχνογνωσίας Προσέγγιση επιχειρήσεων (ανά τομέα/κλάδο δραστηριότητας) Ερευνητικό Τμήμα για βελτίωση ή δημιουργία νέων προϊόντων. Προβλήματα-ανάγκες ερευνητικού τύπου Ιδέες ερευνητών που θα ήθελαν να εφαρμόσουν Γνώσεις επιχειρηματικότητας κυρίως σε φοιτητές και ερευνητές του Παν/μίου Πατρών. Σεμινάρια ενημέρωσης προς τις επιχειρήσεις για τη δυνατότητα εξειδίκευσης του προσωπικού σε νέες τεχνολογίες (Κατάλληλες ομάδες του Παν/μίου για να αναλάβουν τα σεμινάρια). Συνεργασία με στελέχη επιχειρηματικότητας για παροχή υπηρεσιών συμβουλευτικής καθοδήγησης και νομικής υποστήριξης των ερευνητικών μας ομάδων. Εργαλεία αναζήτησης συνεργασιών για νέα προϊόντα. Εργαλεία προβολής ερευνητικών δραστηριοτήτων και καινοτόμων προϊόντων. ** Τα θέματα τα οποία ο ΕΛΚΕ έχει ήδη υλοποιήσει ή υλοποιεί, είναι σημειωμένα με bold. 89

91 Δείκτες Εξυπηρέτησης ( Ο επόμενος πίνακας περιλαμβάνει τον μέγιστο χρόνο που απαιτείται για την διεκπεραίωση των βασικών διαδικασιών διαχείρισης των έργων από τον ΕΛΚΕ. A/A Συναλλαγή Χρόνος διεκπεραίωσης 1. Διεκπεραίωση εντολής χωρίς εκκρεμότητες 4 εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία πρωτοκόλλου 2. Διεκπεραίωση εντολής με αίτημα εσωτερικού δανείου 5 εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία πρωτοκόλλου 3. Διεκπεραίωση εντολής με αίτημα δανείου 5 εργάσιμες ημέρες μετά την συνεδρίαση από Ε.Λ.Κ.Ε 4. Διεκπεραίωση εντολής με εκκρεμότητες (αξία τιμολογίου>1000 ευρώ, διαγωνισμός, επικυρωμένη φωτοτυπία παραστατικού) του 7μελούς 5 εργάσιμες ημέρες μετά τη συνεδρίαση του 7μελούς 5. Έκδοση τιμολογίου (επιδότησης, παροχής υπηρεσιών) 2 εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία πρωτοκόλλου 6. Αποδέσμευση ποσού 2 εργάσιμες ημέρες μετά τη συνεδρίαση του 7μελούς 7. Μεταφορά κονδυλίων από πρόγραμμα σε πρόγραμμα 2 εργάσιμες ημέρες μετά τη συνεδρίαση του 7μελούς 8. Διεκπεραίωση της χρηματοδότησης προγράμματος 3 εργάσιμες ημέρες από την ημ/νία κατάθεσης του ποσού στο λογ/σμό της Επιτροπής Ερευνών 9. Κατάθεσης επιταγής 5 εργάσιμες ημέρες από την ημ/νία παραλαβής 10. Έλεγχος - υπογραφής νέου προγράμματος ή 3 εργάσιμες ημέρες τροποποιητικής σύμβασης προγράμματος 11. Έλεγχος υπογραφή ετήσιων ή τελικών οικονομικών εκθέσεων 10 εργάσιμες ημέρες, μετά την υποβολή όλων των παραστατικών στο πρωτόκολλο 12. Υλοποίηση τροποποιητικής ή διακοπής 8 εργάσιμες ημέρες μετά τη συνεδρίαση σύμβασης του 7μελούς 13. Φωτοτυπίες παραστατικών για την υποβολή οικονομικής έκθεσης 5 εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία πρωτοκόλλου του αιτήματος 14. Βεβαίωση προϋπηρεσίας 5 εργάσιμες ημέρες από την ημερομηνία πρωτοκόλλου 15. Προώθηση αιτημάτων στη Νομική Υπηρεσία 1 εβδομάδα από την ημερομηνία - απάντηση πρωτοκόλλου 16. Υλοποίηση ενημέρωση αποφάσεων 2-5 εργάσιμες ημέρες μετά τη συνεδρίαση, 7μελούς ανάλογα με το αίτημα 17. Ενημέρωση για τις αποφάσεις πολιτικής για την έρευνα 5 εργάσιμες ημέρες μετά την συνεδρίαση της ολομέλειας 90

92 Απόφαση της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Πατρών περί της Χορήγησης Δανείων από τον ΕΛΚΕ ( Από το αρ. 423 πρακτικό Συνεδρίασης της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Πατρών της 19ης Δεκεμβρίου Η Συνεδρίαση γίνεται στην Αίθουσα Συνεδριάσεων της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Πατρών την 19ης Δεκεμβρίου 2007, ημέρα Πέμπτη και ώρα 9.00 π.μ Θέμα 5o: Επί της πολιτικής δανεισμού υπό της Επιτροπής Διαχείρισης του Ειδικού Λογαριασμού. Επί του παραπάνω θέματος ο Αντιπρύτανης κ. Αναστασόπουλος λαβών τον λόγο, λέγει τα εξής: «Ένα σημαντικό ζήτημα πολιτικής της Επιτροπής Ερευνών είναι η οικονομική υποστήριξη των έργων, που διαχειρίζεται ιδιαίτερα στις περιπτώσεις, που καθυστερεί η καταβολή χρημάτων από την πηγή χρηματοδότησης. Στα πλαίσια αυτά γίνεται προσπάθεια βελτίωσης τόσο των κανόνων δανειοδότησης των έργων όσο και αύξησης του διαθέσιμου προϋπολογισμού δανεισμού από την Επιτροπή Ερευνών. Η προσπάθεια αυτή εστιάζεται κυρίως στην κάλυψη των αναγκών σε «Αμοιβές Ερευνητών Υποτροφίες» και «Αναλώσιμα-Μετακινήσεις» στο μέγιστο βαθμό. Στο στάδιο αυτό, λόγω της αύξησης του όγκου των εξυπηρετούμενων προγραμμάτων και της διεύρυνσης των πηγών προέλευσής τους, γίνεται προσπάθεια για την ορθολογικότερη χρήση των διαθεσίμων κονδυλίων με τη θέσπιση απλών και διαφανών κριτηρίων, που θα είναι εφαρμόσιμα στα αντίστοιχα ερευνητικά έργα. Προς τούτο αποφασίσθηκε ότι από την ο προϋπολογισμός της Επιτροπής Ερευνών για την υποστήριξη των δανείων θα είναι ,00 ευρώ. Οι κανόνες δανειοδότησης είναι οι ακόλουθοι: 1. Η δανειοδότηση να αφορά υπογεγραμμένα και εγκεκριμένα έργα. 2. Τα χορηγούμενα δάνεια να είναι άτοκα. 3. Δεν χορηγούνται δάνεια για την αποπληρωμή του έργου. Δάνειο ενόψει καταβολής της τελευταίας δόσης (αποπληρωμή) από το φορέα χρηματοδότησης χορηγείται μόνο εφόσον από τη Σύμβαση ή το Τεχνικό Δελτίο του έργου τίθεται σαν προϋπόθεση ή ύπαρξη εξοφλημένων δαπανών. 4. Η συνολική δανειοδότηση ανά έργο δεν μπορεί να υπερβαίνει το 20% του προϋπολογισμού του. 5. Τα δάνεια αυτά πρέπει να αποσκοπούν κατά κύριο λόγο σε κάλυψη δαπανών για «Αμοιβές Ερευνητών» (πλην αμοιβών των μελών ΔΕΠ και άλλου μόνιμου προσωπικού) και «Υποτροφίες». Ως μέγιστο όριο για την κάλυψη των αμοιβών αυτών θεωρείται η μη πληρωμή τους για έξι (6) μήνες καθ όλη τη διάρκεια του έργου και με γνώμονα τη δυνατότητα ομοιόμορφης κάλυψης των αναγκών όλων των προγραμμάτων. 6. Εφόσον το σύνολο των χορηγηθέντων ανά έργο δανείων δεν έχει υπερβεί το 20% του προϋπολογισμού του, δύνανται να χορηγούνται δάνεια για «Αναλώσιμα» και δύο (2) το πολύ «Μετακινήσεων συνολικά ανά έργο 7. Η ευθύνη επιστροφής των χορηγηθέντων δανείων βαρύνει αποκλειστικά τον Επιστημονικό Υπεύθυνο του έργου.» Η Σύγκλητος ομόφωνα εγκρίνει την ως άνω πολιτική δανεισμού της Επιτροπής Διαχείρισης του Ειδικού Λογαριασμού

93 Οδηγίες Συμπλήρωσης Οικονομικών Εντύπων Ε.Λ.Κ.Ε. ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ Φορολογικά Στοιχεία Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας Πανεπιστημίου Πατρών: (ισχύς από ) Επωνυμία: Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας Διεύθυνση: Πανεπιστημιούπολη Ρίου Επάγγελμα: Δημόσια Υπηρεσία Α.Φ.Μ.: Δ.Ο.Υ: Α Πατρών Τα έντυπα της υπηρεσίας είναι διαθέσιμα: Περιεχόμενα 92 Περιεχόμενα Γενικές Οδηγίες Προγράμματα Παροχής Υπηρεσιών Προγράμματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Έναρξη Έργου Λογιστήριο Αμοιβές Προσωπικού Υποτροφίες Μεταπτυχιακών Φοιτητών Απόδοση Προκαταβολής Μετακινήσεις Εξωτερικού Μετακινήσεις Εσωτερικού Τιμολόγια Προμηθευτών Αναλώσιμα Λοιπά Έξοδα Αμοιβές Τρίτων Εγγραφή σε Συνέδρια Πάγια Τιμολόγια Εξωτερικού Σύναψη Δημοσίων Συμβάσεων Προμηθειών & Υπηρεσιών Πίνακας Παραρτημάτων: 1. Άρθρο 55 «Παρακράτηση φόρου στο εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις». 2. Π.Ο.Λ. 1128/97 «Διαδικασία καταβολής Φ.Π.Α. κατά την αγορά, εισαγωγή ή ενδοκοινοτική απόκτηση καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού καθώς και τη λήψη υπηρεσιών που πραγματοποιούνται από Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ή Ιδρύματα Τεχνολογίας & Έρευνας, τα οποία συμβάλλονται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πραγματοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων για λογαριασμό της». 92

94 Γενικές Οδηγίες Όλα τα παραστατικά που έχουν εκδοθεί στον ΑΦΜ του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας πρέπει να έχουν προσκομισθεί στο πρωτόκολλο του E.Λ.Κ.Ε μέχρι την 10 η του επόμενου μήνα από το μήνα έκδοσή τους. Σε πρώτη φάση, είναι υποχρεωτικό σύμφωνα με τον Κ.Β.Σ., όλα τα παραστατικά να καταχωρούνται (ακόμα και αυτά τα οποία δεν μπορούν να εξοφληθούν είτε γιατί το πρόγραμμα δεν έχει ταμειακό υπόλοιπο είτε γιατί ο προμηθευτής δεν έχει ενημερότητες, κλπ). Σε δεύτερη φάση θα εξοφλούνται, είτε με τον αριθμό πρωτοκόλλου τους είτε με έγγραφο του Ε/Υ όπου θα αναφέρεται η σειρά της εξόφλησης που επιθυμεί. Αν το πρόγραμμα δεν έχει ως επιλέξιμη δαπάνη τον ΦΠΑ τότε ο Ε/Υ με την υποβολή του παραστατικού θα μας ενημερώνει και πως θα πληρωθεί ο ΦΠΑ του συγκεκριμένου παραστατικού. Δεν επιτρέπεται μερική εξόφληση κάποιου παραστατικού. Δεν επιτρέπεται μεταφορά δαπάνης από πρόγραμμα που συμψηφίζει τον ΦΠΑ σε πρόγραμμα που δεν μπορεί να τον συμψηφίσει. Δεν εξοφλείται κανένα τιμολόγιο από τον Ε/Υ πάνω από 150 ευρώ, γιατί πρέπει να γίνονται οι αντίστοιχες κρατήσεις φόρου εισοδήματος που αφορούν τον προμηθευτή. Εξαιρούνται τα τιμολόγια που αφορούν έκδοση εισιτηρίων, τιμολόγια εκτελωνισμού, τιμολόγια εξωτερικού, εγγραφές σε συνέδρια και λογαριασμοί κινητής τηλεφωνίας. Κάθε προμηθευτής πρέπει να είναι ενήμερος φορολογικά και ασφαλιστικά την ημέρα της εξόφλησης του τιμολογίου του ως εξής: πάνω από ευρώ φορολογική ενημερότητα, πάνω δε από ευρώ και ασφαλιστική ενημερότητα. Για αγορές πάνω από ευρώ και έως ευρώ πρέπει να έχει εγκριθεί από το Ειδικό Επταμελές Όργανο (Ε.Ε.Ο.) του Ε.ΛΚΕ πρόχειρος μειοδοτικός διαγωνισμός. Δεν εξοφλούνται φωτοτυπίες παραστατικών. Εξοφλούνται μόνο ακριβή αντίγραφα τα οποία πρέπει να συνοδεύονται από απόφαση Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης (3μελής επιτροπή). Όταν πραγματοποιείται ένα ταξίδι στο εξωτερικό ή στο εσωτερικό το παραστατικό του ξενοδοχείου και του εισιτηρίου μπορεί να εκδίδονται και στο όνομα και το ΑΦΜ του δικαιούχου όταν αυτά είναι εξοφλημένα. Τα επί πιστώσει τιμολόγια εκδίδονται αποκλειστικά στα στοιχεία του ΕΛΚΕ. Για να πληρωθεί μία μετακίνηση πρέπει να έχουν προσκομιστεί όλα τα αντίστοιχα παραστατικά. Στις δημοσιεύσεις/παρουσιάσεις θα πρέπει να αναφέρεται ο φορέας χρηματοδότησης σύμφωνα με τις οδηγίες του. Πολυθεσίες και Αποδείξεις Επαγγελματικής Δαπάνης δεν θα εκδίδονται αν το πρόγραμμα δεν έχει ταμειακό υπόλοιπο, γιατί με την έκδοσή τους θα πρέπει να αποδοθούν οι παρακρατούμενοι φόροι. Για να πληρωθούν οι αμοιβές των ερευνητών πρέπει να υπάρχει Συγκρότηση Ερευνητικής Ομάδας εγκεκριμένη από το Ε.Ε.Ο. και να μην αφορούν προγενέστερο διάστημα, μεγαλύτερο του εξάμηνου και εκτός της διάρκειας του έργου. Οι προκαταβολές πρέπει να αποδίδονται μέχρι την 31/12ου της οικονομικής χρήσης μέσα στην οποία εκταμιεύθηκαν. Στις περιπτώσεις που οι εντολές πληρωμών συνοδεύονται από σύμβαση ή ιδιωτικό συμφωνητικό, εκδίδεται επιταγή. Προγράμματα Παροχής Υπηρεσιών 1. Τα τιμολόγια επί πιστώσει πρέπει να εκδίδονται μετά την κατάθεση της χρηματοδότησης του προγράμματος. 2. Εντάλματα προκαταβολής που αφορούν οποιαδήποτε δαπάνη εκτός των μετακινήσεων θα πρέπει να αποδίδονται μέχρι την 10 η του επόμενου του μήνα από την έκδοσή του πρώτου παραστατικού, προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες για συμψηφισμό του ΦΠΑ. Τα συνημμένα παραστατικά δεν πρέπει να συμπεριλαμβάνουν τιμολόγια άνω των 150 ευρώ. Προγράμματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Για τα προγράμματα αυτά προβλέπεται από την Ελληνική Νομοθεσία απαλλαγή ΦΠΑ, σε ορισμένες όμως δαπάνες (εξοπλισμός και υπηρεσίες), σύμφωνα με την διαδικασία που ορίζει η Π.Ο.Λ. 1128/97 η οποία πρέπει να ακολουθείται από τους Επιστημονικούς Υπεύθυνους. Για την απαλλαγή του ΦΠΑ θα πρέπει να κατατίθενται στον Ε.Λ.Κ.Ε. τα ακόλουθα δικαιολογητικά: 93

95 1. Αίτηση του Επιστημονικού Υπεύθυνου προς τον Ε.Λ.Κ.Ε. για την απαλλαγή ΦΠΑ συγκεκριμένου πάγιου εξοπλισμού ή υπηρεσίας που αποτελούν τη βάση για την εκτέλεση του προγράμματος. (Έντυπο Δ5-01-Ε-03: ΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΦΠΑ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΡΓΟ ) 2. Υπεύθυνη Δήλωση (Υπόδειγμα). 3. Συμβόλαιο του προγράμματος με μετάφραση στην ελληνική. 4. Προτιμολόγιο ή αντίγραφο σύμβασης υπεργολαβίας, εφ όσον πρόκειται για παροχή υπηρεσίας, όπου θα αναγράφονται τα πλήρη στοιχεία της προμηθεύτριας εταιρείας (Επωνυμία, Διεύθυνση, ΑΦΜ, Δ.O.Y), ακριβή περιγραφή του εξοπλισμού ή της υπηρεσίας που θα αναφέρεται κατά την έκδοση του αντίστοιχου στοιχείου, την αξία και το ποσό του ΦΠΑ για το οποίο ζητείται απαλλαγή. 5. Κατάσταση υπό προμήθεια ειδών. Σημειώνεται ότι η Α ΔOY Πατρών είναι πιθανόν να ζητήσει περισσότερα στοιχεία. Οι αμοιβές που αφορούν τους ερευνητές που απασχολούνται στο πρόγραμμα, απαλλάσσονται γράφοντας κάθε φορά πάνω στην Α.Π.Υ. την Π.Ο.Λ. 1128/97 και τον αριθμό του συμβολαίου του προγράμματος. Δεν προβλέπεται από την Ελληνική νομοθεσία απαλλαγή από τον ΦΠΑ δαπανών της κατηγορίας αναλωσίμων για προγράμματα εσωτερικού. ΠΡΟΣΟΧΗ: Με την ολοκλήρωση της διαδικασίας απαλλαγής ΦΠΑ και την έγκριση της Α Δ.Ο.Υ. θα πρέπει να κατατίθεται στον Ε.Λ.Κ.Ε. εντός είκοσι (20) ημερών από την ημερομηνία της σχετικής απόφασης, η βεβαίωση έναρξης χρήσης του εξοπλισμού (ΕΝΤΥΠΟ Δ5-01-Ε-05: ΒΕΒΑΙΩΣΗΣ ΕΝΑΡΞΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΑΠΑΛΛΑΓΗ ΦΠΑ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΕΡΓΟ) στην οποία επισυνάπτονται: φωτοτυπία πρωτόκολλου οριστικής παραλαβής και φωτοτυπία τιμολογίου. Έναρξη Έργου Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Έντυπο έναρξης έργου ή Κλινικής Μελέτης (Δ4 01 Ε 01 ΕΝΤΥΠΟ ΕΝΑΡΞΗΣ ΕΡΓΟΥ_v2, Δ4 01 Ε 03 ΕΝΤΥΠΟ ΕΝΑΡΞΗΣ ΕΡΓΟΥ ΚΛΙΝΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ) 2. Πλήρης φάκελος Εγκεκριμένου Έργου (Τεχνικό Δελτίο Έργου, Απόφαση Ανάθεσης Έργου, Οδηγός Εφαρμογής, Financial Handbook, Grant Agreement κτλ). 3. Εγκεκριμένη κατανομή προϋπολογισμού (για τα μη αποδόσιμα έργα, θα πρέπει να επισυνάπτεται ενδεικτική κατανομή προϋπολογισμού σύμφωνα με το πρότυπο «Δ4 01 Ε 02 ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ»). 4. Συγκρότηση Ερευνητικής Ομάδας (Δ3 05 Ε 01 ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ_v2) * Η διαδικασία έναρξης έργου θα πραγματοποιείται από το Τμήμα Παρακολούθησης Έργων. Τα πεδία που αφορούν το φορέα χρηματοδότησης θα πρέπει να είναι πλήρως συμπληρωμένα με ιδιαίτερη προσοχή στο πεδίο του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου. Όταν κατατίθεται μια Κλινική Μελέτη θα πρέπει μαζί με τον πλήρη φάκελο να κοινοποιούνται και τα στοιχεία επικοινωνίας της εταιρείας που διαχειρίζεται την μελέτη. (Ονοματεπώνυμο, Τηλέφωνο, ). *Για τα νέα μέλη της Ερευνητικής Ομάδας θα πρέπει επίσης να συμπληρώνεται και το έντυπο «Δ3 05 Ε 02 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΥ». Όταν στο τεχνικό δελτίο του έργου η ερευνητικό ομάδα είναι ορισμένη δεν μπορούμε να συμπεριλάβουμε στο έντυπο Δ3 05 Ε01 ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗΣ ΟΜΑΔΑΣ_v2 διαφορετικά ή επιπλέον άτομα. Θα πρέπει πρώτα να υπάρχει έγκριση από τον φορέα χρηματοδότησης/διαχειριστική αρχή. Λογιστήριο Έκδοση Τιμολογίων για τη Κατάθεση Χρημάτων Εγκεκριμένων Έργων Για την χρηματοδότηση των προγραμμάτων/έργων από τους Φορείς Χρηματοδότησης, το Λογιστήριο του Ε.Λ.Κ.Ε. εκδίδει τιμολόγια επιδότησης ή παροχής υπηρεσιών των οποίων το είδος καθορίζεται από την σύμβαση των έργων. Βάσει αυτής πρέπει να συμπληρώνεται ένα εκ των δύο ακόλουθων εντύπων: 1. Αίτηση Έκδοσης Τιμολόγιου Παροχής Υπηρεσιών 2. Αίτηση Έκδοσης Τιμολογίου Επιδότησης Απαραίτητη προϋπόθεση για την έκδοση ενός εκ των ανωτέρω τιμολογίων είναι η εκ των προτέρων έναρξη του έργου (έκδοση Φ.Κ.) στον Ε.Λ.Κ.Ε. 94

96 Για την χρηματοδότηση των προγραμμάτων/έργων από εταιρείες ή οργανισμούς του εξωτερικού, εφόσον απαιτείται, θα πρέπει να συμπληρώνεται το έντυπο Δ5 02 Ε16 «Αίτηση Έκδοσης Τιμολόγιου Εξωτερικού (Invoice)» Για την μεταφορά χρημάτων στους συνεργαζόμενους φορείς ενός έργου απαιτείται η συμπλήρωση του εντύπου: Δ5 02 Ε12 «Αίτηση Αποστολής Χρημάτων σε Συνεργαζόμενο Φορέα». Το έντυπο αυτό θα πρέπει υποχρεωτικά να συνοδεύεται από τους τραπεζικούς λογαριασμούς και το ΙΒΑΝ των συνεργαζόμενων φορέων. Όταν κάποιος από τους συνεργαζόμενους φορείς είναι ελληνικός οργανισμός, θα πρέπει να είναι φορολογικά και ασφαλιστικός ενήμερος. Για την έκδοση Εγγυητικής επιστολής πρέπει να συμπληρώνεται το έντυπο: Αίτηση Έκδοσης Εγγυητικής Επιστολής Για την αίτηση δέσμευσης πόσου σε έργο πρέπει να συμπληρώνεται το έντυπο: Αίτηση Δέσμευσης Ποσού Αμοιβές Προσωπικού Ερευνητή (με θεωρημένο παραστατικό) Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή Πληρωμής 2. Πινάκιο Αμοιβής 3. Απόδειξη Παροχής Υπηρεσιών 4. Σύμβαση Ανάθεσης Έργου εις τριπλούν, εκτύπωση μίας σελίδας (Δ5 02 Ε 26 ΣΥΜΒΑΣΗ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΕΡΓΟΥ_Ι) 5. α) Βεβαίωση Ασφαλιστικού Φορέα 6. β) Βεβαίωση απαλλαγής από το Τ.Ε.Β.Ε., στην περίπτωση που ο ασφαλιστικός φορέας είναι το Ι.Κ.Α. 7. α) Υπεύθυνη Δήλωση (βλέπε υπόδειγμα) β) Υπεύθυνη Δήλωση ασφαλισμένου στο Τ.Σ.Α.Υ. 8. Μηνιαίο Παρουσιολόγιο (Time Sheets Σύμφωνα με τις οδηγίες του 7μελούς 274/ όταν απαιτείται από τη φύση του έργου). 9. Όταν κάποιος λαμβάνει υποτροφία και αμοιβή το ίδιο διάστημα, το μικτό ποσό της αμοιβής δεν μπορεί να ξεπερνά το ανώτατο όριο της υποτροφίας. Η Α.Π.Υ. πρέπει να κατατίθεται στην υπηρεσία μας μέχρι την 10 η του επόμενου μήνα από την ημερομηνία έκδοσής της. Δεν συνάπτεται σύμβαση για διάστημα που ο ερευνητής δεν είναι ασφαλισμένος. Για ενεργές συμβάσεις απαιτείται βεβαίωση ασφαλιστικού φορέα με την έναρξη κάθε οικονομικού έτους. Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει δεκτή μία εντολή πληρωμής από το πρωτόκολλο είναι η εκ των προτέρων υποβολή της Συγκρότησης της Ερευνητικής Ομάδας. Η ημερομηνία έναρξης των συμβάσεων ανάθεσης έργου μπορεί να είναι έως και έξι (6) μήνες πριν την ημερομηνία έγκρισης της Συγκρότησης Ερευνητικής Ομάδας από την Συνεδρίαση του Ειδικού Επταμελούς Οργάνου και εντός της διάρκειας του έργου. Πολυθεσία Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή Πληρωμής 2. Πινάκιο Αμοιβής 3. Βεβαίωση Πολυθεσίας για εργαζόμενους του Π. Π. 4. Βεβαίωση Πολυθεσίας για εργαζόμενους άλλων φορέων 5. Μηνιαίο Παρουσιολόγιο (Time Sheets Σύμφωνα με τις οδηγίες του 7μελούς 274/ όταν απαιτείται από τη φύση του έργου). 6. Ιδιωτικό Συμφωνητικό μόνιμου προσωπικού (Δ5 02 Ε32 ΣΥΜΦΩΝΗΤΙΚΟ ΜΟΝΙΜΩΝ_Ι) ή 7. Σύμβαση Διοικητικών Υπαλλήλων του Πανεπιστημίου Πατρών (Δ5 02 Ε25 ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥΣ ΠΑΝ.ΠΑΤΡΩΝ_Ι) 8. Εκκαθαριστικό μισθοδοσίας για το αναφερόμενο διάστημα πληρωμής. 95

97 Εάν το αμειβόμενο διάστημα περιλαμβάνει δύο ή περισσότερα έτη, οι δηλώσεις πολυθεσίας θα πρέπει να είναι ετήσιες. Το ύψος της μηνιαίας αμοιβής δεν μπορεί να υπερβαίνει το σύνολο του ακαθάριστου μηναίου μισθού της οργανικής θέσης. Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει δεκτή μία εντολή πληρωμής από το πρωτόκολλο είναι η εκ των προτέρων υποβολή της Συγκρότησης της Ερευνητικής Ομάδας και επαρκές Ταμειακό υπόλοιπο. Αλλοδαπού Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή Πληρωμής 2. Πινάκιο Αμοιβής 3. Αθεώρητη Απόδειξη 4. Σύμβαση Ανάθεσης Έργου εις τριπλούν, εκτύπωση μίας σελίδας (Δ5 02 Ε24 ΣΥΜΒΑΣΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ_Ι) 5. Υπεύθυνη Δήλωση για τον τόπο φορολόγησής τους και τον φορέα ασφάλισής τους (βλέπε υπόδειγμα) 6. Μηνιαίο Παρουσιολόγιο (Time Sheets Σύμφωνα με τις οδηγίες του 7μελούς 274/ όταν απαιτείται από τη φύση του έργου). 7. Βεβαίωση ασφαλιστικού φορέα (π.χ. ιδιωτική, Πανεπιστήμιο κ.τ.λ.) Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει δεκτή μία εντολή πληρωμής από το πρωτόκολλο είναι η εκ των προτέρων υποβολή της Συγκρότησης της Ερευνητικής Ομάδας. Η ημερομηνία έναρξης των συμβάσεων ανάθεσης έργου μπορεί να είναι έως και έξι (6) μήνες πριν την ημερομηνία έγκρισης της Συγκρότησης Ερευνητικής Ομάδας από την Συνεδρίαση του Ειδικού Επταμελούς Οργάνου και εντός της διάρκειας του έργου. Με Επαγγελματική Δαπάνη Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή πληρωμής 2. Πινάκιο αμοιβής 3. Απόδειξη Επαγγελματικής Δαπάνης (αθεώρητη) 4. Ιδιωτικό Συμφωνητικό Π.Δ. 186/1992, Επαγγελματικής Δαπάνης εις τριπλούν, εκτύπωση μίας σελίδας (Δ5 02 Ε31 ΣΥΜΦΩΝΗΤΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΔΑΠΑΝΗΣ_Ι) 5. α) Υπεύθυνη Δήλωση. (βλέπε υπόδειγμα) 6. β) Υπεύθυνη Δήλωση για απασχόληση σε αμιγώς Ευρωπαϊκά Προγράμματα (βλέπε υπόδειγμα) 7. Μηνιαίο Παρουσιολόγιο (Time Sheets Σύμφωνα με τις οδηγίες του 7μελούς 274/ όταν απαιτείται από τη φύση του έργου). Το ανώτερο όριο αμοιβής με το καθεστώς της επαγγελματικής δαπάνης έως είναι ευρώ ανά έτος. Από το όριο ανέρχεται σε ποσό ύψους ευρώ ανά έτος. Για απασχόληση σε αμιγώς Ευρωπαϊκά Προγράμματα το ανώτερο όριο αμοιβής με το καθεστώς της επαγγελματικής δαπάνης έως είναι ευρώ ανά έτος. Από το όριο ανέρχεται σε ποσό ύψους ευρώ ανά έτος. Η αμοιβή δεν μπορεί να υπερβαίνει τα ευρώ μικτά ανά μήνα. Το ανώτατο ετήσιο όριο εάν υπάρχουν αμοιβές από ευρωπαϊκά και ελληνικά προγράμματα δεν αθροίζεται, και παραμένει στο ποσό των ευρώ. Η ανωτέρω αμοιβή δεν χορηγείται περιοδικά. Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει δεκτή μία εντολή πληρωμής από το πρωτόκολλο είναι η εκ των προτέρων υποβολή της Συγκρότησης της Ερευνητικής Ομάδας. Η ημερομηνία έναρξης των συμβάσεων ανάθεσης έργου μπορεί να είναι έως και έξι (6) μήνες πριν την ημερομηνία έγκρισης της Συγκρότησης Ερευνητικής Ομάδας από την Συνεδρίαση του Ειδικού Επταμελούς Οργάνου. Για ενεργά συμφωνητικά απαιτείται Υπεύθυνη Δήλωση στην αρχή κάθε νέου έτους. Μισθωτού Συνταξιούχου Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή Πληρωμής 2. Πινάκιο Αμοιβής 3. Απόδειξη Επαγγελματικής Δαπάνης (αθεώρητη) 4. Υπεύθυνη Δήλωση (βλέπε υπόδειγμα) 96

98 5. Ιδιωτικό Συμφωνητικό Π.Δ. 186/1992, Επαγγελματικής Δαπάνης εις τριπλούν, εκτύπωση μίας σελίδας (Δ5 02 Ε31 ΣΥΜΦΩΝΗΤΙΚΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΔΑΠΑΝΗΣ_Ι) 6. Μηνιαίο Παρουσιολόγιο (Time Sheets Σύμφωνα με τις οδηγίες του 7μελούς 274/ ). Για προγράμματα που χρηματοδοτούνται άμεσα ή έμμεσα από την Ευρωπαϊκή Ένωση, δίδεται η δυνατότητα πληρωμής έως των ποσών: ευρώ έως , ευρώ από , σε δημόσιους, ιδιωτικούς υπαλλήλους και συνταξιούχους. Η αμοιβή δεν μπορεί να υπερβαίνει τα ευρώ μικτά μηνιαίως. Το ανώτατο ετήσιο όριο, εάν υπάρχουν αμοιβές από ευρωπαϊκά και ελληνικά προγράμματα, παραμένει συνολικά στα ευρώ. Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει δεκτή μία εντολή πληρωμής από το πρωτόκολλο είναι η εκ των προτέρων υποβολή της Συγκρότησης της Ερευνητικής Ομάδας. Η ημερομηνία έναρξης των συμβάσεων ανάθεσης έργου μπορεί να είναι έως και έξι (6) μήνες πριν την ημερομηνία έγκρισης της Συγκρότησης Ερευνητικής Ομάδας από την Συνεδρίαση του Ειδικού Επταμελούς Οργάνου. Για ενεργά συμφωνητικά απαιτείται Υπεύθυνη Δήλωση στην αρχή κάθε νέου έτους. Αμοιβή Μέλους ΔΕΠ Άλλου φορέα Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Έντυπο Αποστολής Χρημάτων σε Συνεργαζόμενο Μέλος Δ.Ε.Π. Άλλου Φορέα 2. Ιδιωτικό Συμφωνητικό μόνιμου προσωπικού (Δ5 02 Ε32 ΣΥΜΦΩΝΗΤΙΚΟ ΜΟΝΙΜΩΝ_Ι), μόνο εφόσον απαιτείται από το πρόγραμμα (π.χ. έργα με φορέα χρηματοδότησης την ΓΓΕΤ, το ΥΠΕΠΘ, FP7, κ.α.) 3. Μηνιαίο Παρουσιολόγιο (Time Sheets Σύμφωνα με τις οδηγίες του 7μελούς 274/ ). Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει δεκτή μία εντολή πληρωμής από το πρωτόκολλο είναι η εκ των προτέρων υποβολή της Συγκρότησης της Ερευνητικής Ομάδας και επαρκές Ταμειακό υπόλοιπο Υποτροφίες Μεταπτυχιακών Φοιτητών Επικουρικό Έργο (Υποτροφίες δε χορηγούνται σε μισθωτούς βάσει του κανονισμού των υποτροφιών Αρ. Αποφ. Συγκλήτου 350/ ) Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή Πληρωμής 2. Πινάκιο Αμοιβής 3. Απόδειξη Είσπραξης (αθεώρητη) 4. Βεβαίωση Γραμματείας (θα πρέπει να αναφέρεται η ημερομηνία έναρξης της ιδιότητας του υπότροφου ως μεταπτυχιακού φοιτητή, καθώς και αν του παρέχεται ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από το Πανεπιστήμιο) 5. Βεβαίωση Ασφαλιστικού Φορέα (δε γίνεται δεκτός ως φορέας το Ι.Κ.Α και το Δημόσιο σε περιπτώσεις άμεσης ασφάλισης) 6. Υπεύθυνη Δήλωση (βλέπε υπόδειγμα) 7. Βεβαίωση ωρών ανά μήνα, υπογεγραμμένη από τον Πρόεδρο του Τμήματος (ανώτατο όριο 125 ώρες ανά εξάμηνο). 8. Πίνακας ωρών κάθε εξαμήνου, επικυρωμένος από την Υπηρεσία Εκπαίδευσης και Έρευνας. Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει δεκτή μία εντολή πληρωμής υποτροφίας από το πρωτόκολλο είναι η εκ των προτέρων υποβολή της Συγκρότησης της Ερευνητικής Ομάδας. Ερευνητικό Έργο Απαραίτητη προϋπόθεση για να πληρωθεί ερευνητής με υποτροφία είναι να προβλέπεται η υποτροφία αυτή από την προκήρυξη του προγράμματος. Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή πληρωμής 2. Πινάκιο αμοιβής 3. Αθεώρητη Απόδειξη 4. Ιδιωτικό Συμφωνητικό εις τριπλούν, εκτύπωση μίας σελίδας (Δ5 02 Ε22 ΣΥΜΦΩΝΗΤΙΚΟ ΥΠΟΤΡΟΦΙΩΝ_Ι) ), μόνο εφόσον απαιτείται από το πρόγραμμα (π.χ. έργα με φορέα χρηματοδότησης την ΓΓΕΤ, το ΥΠΕΠΘ κ.α.) 5. Βεβαίωση Επιστημονικού Υπευθύνου (περί έναρξης και απασχόλησης στο πρόγραμμα) 97

99 6. Βεβαίωση Γραμματείας (θα πρέπει να αναφέρεται η ημερομηνία έναρξης της ιδιότητας του υπότροφου ως μεταπτυχιακού φοιτητή καθώς και αν του παρέχεται ιατροφαρμακευτική περίθαλψη από το Πανεπιστήμιο). 7. Βεβαίωση ασφαλιστικού φορέα (δε γίνεται δεκτός ως φορέας το Ι.Κ.Α και το Δημόσιο σε περιπτώσεις άμεσης ασφάλισης). 8. Υπεύθυνη Δήλωση (βλέπε υπόδειγμα). 9. Μηνιαίο Παρουσιολόγιο (Time Sheets Σύμφωνα με τις οδηγίες του 7μελούς 274/ ). 10. Όταν κάποιος λαμβάνει υποτροφία και αμοιβή το ίδιο διάστημα, το μικτό ποσό της αμοιβής δεν μπορεί να ξεπερνά το ανώτατο όριο της υποτροφίας. Για ενεργά ιδιωτικά συμφωνητικά απαιτείται βεβαίωση ασφαλιστικού φορέα, βεβαίωση γραμματείας, καθώς και υπεύθυνη δήλωση με την έναρξη κάθε οικονομικού έτους. Το ανώτατο όριο της υποτροφίας είναι 833 ευρώ ανά μήνα (από ). Απαραίτητη προϋπόθεση για να γίνει δεκτή μία εντολή πληρωμής υποτροφίας από το πρωτόκολλο είναι η εκ των προτέρων υποβολή της Συγκρότησης της Ερευνητικής Ομάδας και επαρκές Ταμειακό υπόλοιπο. Απόδοση Προκαταβολής 1. Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος μπορεί να αποδώσει μαζί άνω της μίας προκαταβολής με ένα (1) δελτίο απόδοσης. Η συνολική αξία των δικαιολογητικών θα πρέπει να είναι ίση ή μεγαλύτερη με το άθροισμα των προκαταβολών αυτών. 2. Σε περίπτωση που η αξία των δαπανών υπερβαίνει το ποσό της προκαταβολής που αποδίδεται, ο Επιστημονικός Υπεύθυνος μπορεί, εφόσον το κρίνει σκόπιμο, με συμπληρωματική Εντολή Πληρωμής να αποζημιωθεί για το επιπλέον ποσό. 3. Σε περίπτωση που η αξία των δαπανών υπολείπεται του ποσού της προκαταβολής, η διαφορά θα πρέπει να κατατεθεί στο λογαριασμό που διατηρεί η Επιτροπή Ερευνών στην Εθνική Τράπεζα (ΙΒΑΝ GR , αριθ ) ή στην Alpha Bank (ΙΒΑΝ GR αριθ ). Το αποδεικτικό της κατάθεσης θα πρέπει να συμπεριληφθεί στα δικαιολογητικά δαπανών της απόδοσης και προστίθεται στο διαθέσιμο υπόλοιπο του προγράμματος. Στην απόδοση δεν δικαιολογούνται δαπάνες για αμοιβές ή υποτροφίες. Τιμολόγια Ισχύει ότι και για την πληρωμή των τιμολογίων ( 150 ευρώ), αντί όμως για Εντολή Πληρωμής ο Επιστημονικός Υπεύθυνος συμπληρώνει Δελτίο Απόδοσης Λογαριασμού Προκαταβολής. Μετακινήσεις Ισχύει ότι και για την πληρωμή των μετακινήσεων, αντί όμως για Εντολή Πληρωμής ο Επιστημονικός Υπεύθυνος συμπληρώνει Δελτίο Απόδοσης Λογαριασμού Προκαταβολής Μετακινήσεις Εξωτερικού Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή πληρωμής. 2. Κατάσταση πληρωμής οδοιπορικών εξόδων και εκτός έδρας αποζημίωσης. 3. Εντολή μετακίνησης για όλα τα μέλη εκτός του Επιστημονικού Υπευθύνου. 4. Δήλωση σε περίπτωση μετακίνησης με Ι.Χ. ΠΙΝΑΚΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΩΝ ΤΙΜΕΣ ΣΕ ΕΥΡΩ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΧΩΡΑΣ ΙΔΙΟΤΗΤΑ-ΘΕΣΗ Α Β Γ ΠΡΥΤΑΝΗΣ ΑΝΤΙΠΡΥΤΑΝΕΙΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΙ ΛΕΚΤΟΡΕΣ ΓΕΝ.ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ ΓΕΝ.ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΙ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΛΟΙΠΟΙ

100 ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Α Άγιος Μαρίνος Αίγυπτος Αζερμπαϊτζάν Αλβανία - Αλγερία Ανδόρα Αργεντινή Αρμενία Αυστρία Βατικανό Βέλγιο Βενεζουέλα Βοσνία Ερζεγοβίνη - Βουλγαρία Βραζιλία Γαλλία Γερμανία Γεωργία Δανία Δημοκρατία Κμερ Ελβετία Εσθονία Ζαΐρ Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα Ηνωμένο Βασίλειο Ιαπωνία Ιορδανία Ιράκ Ιρλανδία Ισλανδία Ισπανία Ισραήλ Ιταλία Καζακστάν Καναδάς Κατάρ Κίνα Κορέα Κούβα Κουβέιτ Κροατία Κύπρος Λάος Λεσότο Λετονία Λευκορωσία - Λίβανος Λιβύη Λιθουανία Λιχτενστάιν - Λουξεμβούργο Μαδαγασκάρη- Μαλαισία Μαλδίβες Μεξικό Μολδαβία - Μονακό Μπαχρέιν Μπούρμπα Νέα Γιουγκοσλαβία Νιγηρία Νορβηγία Ολλανδία Ομάν Ουγγαρία Ουκρανία Ουρουγουάη Περού Πολωνία Πορτογαλία Ρουμανία Ρωσία Σαουδική Αραβία Σλοβενία Σενεγάλη Σιγκαπούρη Σκόπια Σλοβακία - Σουδάν Σουηδία Συρία Ταϋλάνδη Τσεχία Τουρκία Υεμένη Βόρεια & Νότια Φιλιππίνες Φινλανδία Χιλή Χονγκ Κονγκ. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Β Αιθιοπία Αϊτή Ακτή του Ελεφαντοστού - Αυστραλία Βολιβία Γουιάνα Γκαμπόν Γουατεμάλα Γουϊνέα Δομινικανική Δημοκρατία Ελ Σαλβαδόρ Ζάμπια Ζιμπάμπουε Ινδία Ινδονησία Ιράν - Ισημερινός Καμερούν Κένυα - Κολομβία Κόστα Ρίκα Λιβερία Μαλί Μάλτα Μαλάουι Μαρόκο Μαυριτανία Μαυρίκιος - Μπαχάμες Μπαρμπάδος - Μπουτάν Νέα Ζηλανδία Νεπάλ Νικαράγουα Νοτιοαφρικανική Ένωση Ονδούρα Ουγκάντα Πακιστάν Παναμάς Παραγουάη Ρουάντα Σιέρα Λεόνε Σρι Λάνκα Τανζανία Τζαμάικα Τουμαντέ Τυνησία Φίτζι. ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ Γ Όλες οι υπόλοιπες. ΠΙΝΑΚΑΣ ΕΠΙΤΡΕΠΟΜΕΝΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΩΝ ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΘΕΣΗ ΠΡΥΤΑΝΗΣ - ΑΝΤΙΠΡΥΤΑΝΕΙΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΙ ΛΕΚΤΟΡΕΣ ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ ΓΕΝ. ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΙ ΤΜΗΜΑΤΩΝ - ΛΟΙΠΟΙ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟΥ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ 4 ΑΣΤΕΡΩΝ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑ 3 ΑΣΤΕΡΩΝ Γενικές Οδηγίες 1. Να είναι επιλέξιμη και προβλεπόμενη δαπάνη στον προϋπολογισμό του προγράμματος. 2. Ο δικαιούχος να είναι μέλος της ερευνητικής ομάδας του προγράμματος. Πρέπει δηλαδή να περιλαμβάνεται στην «Συγκρότηση Ερευνητικής Ομάδας». 3. Πληρώνεται μόνο η διανυκτέρευση. Δεν πληρώνεται το μέρος εκείνο της αξίας του παραστατικού που αφορά δαπάνες τηλεφώνου, bar, γευμάτων, ταξί κ.λπ. 4. Το παραστατικό του ξενοδοχείου πρέπει να είναι πρωτότυπο, εξοφλημένο και να έχει εκδοθεί στο όνομα του δικαιούχου που μετακινείται. 5. Σε περίπτωση που ο σκοπός της μετακίνησης είναι η συμμετοχή του δικαιούχου σε συνέδριο του εξωτερικού/εσωτερικού, καλύπτονται και οι δαπάνες εγγραφής και παρακολούθησής του, όπως αυτές αποδεικνύονται από τα παραστατικά των διοργανωτών και της μεσολαβήτριας τράπεζας και απαιτείται η προσκόμιση του προγράμματος του συνεδρίου, αντίγραφο βεβαίωσης συμμετοχής καθώς και η δημοσιευμένη εργασία όπου υπάρχει. 6. Σε περίπτωση που το ξενοδοχείο έχει πληρωθεί μέσω ταξιδιωτικού γραφείου, απαιτείται η πρωτότυπη απόδειξη του γραφείου στο όνομα του δικαιούχου. Επίσης απαιτείται και η προσκόμιση του voucher. 7. Σε περίπτωση που το ξενοδοχείο ή και το αεροπορικό εισιτήριο θα πληρωθεί από την υπηρεσία μας θα πρέπει να εκδοθεί επί πιστώσει στα στοιχεία του Ε.Λ.Κ.Ε. Δεν πληρώνεται το μέρος εκείνο της αξίας του παραστατικού που αφορά δαπάνες τηλεφώνου, bar, γευμάτων, ταξί κ.λπ. 99

101 8. Σε περίπτωση μετακίνησης με Ι.Χ. αυτοκίνητο καταβάλλεται η χιλιομετρική αποζημίωση, η οποία δεν επιτρέπεται να υπερβαίνει συνολικά το αντίτιμο του αντίστοιχου αεροπορικού εισιτηρίου. Απαραίτητη είναι η προσκόμιση βεβαίωσης χιλιομετρικής απόστασης. 9. Οι ημέρες αποζημίωσης δε μπορούν να υπερβαίνουν τις ημερομηνίες εξόδου εισόδου στη χώρα, όπως αυτές προκύπτουν από το αεροπορικό ή άλλο εισιτήριο. Η αποζημίωση πραγματοποιείται σύμφωνα με την υπ αριθμ. Φ.1/Α/212/25740/ΙΒ απόφαση του ΥΠΔΒΜΘ και την 2/17717/ απόφαση του Υπουργείου Οικονομικών, σύμφωνα με τις οποίες η ημερήσια αποζημίωση αποδίδεται μόνο κατά τις ημέρες διεξαγωγής του συνεδρίου/συνάντησης και της προηγούμενης της ημέρας έναρξης. 10. Σε περίπτωση που η μετακίνηση έχει γίνει με αεροπλάνο, είναι απαραίτητη η προσκόμιση του πρωτότυπου εισιτηρίου καθώς και των καρτών επιβίβασης (boarding passes). 11. Σε περίπτωση μετακίνησης στα πλαίσια προγράμματος χρηματοδοτούμενου από την Ευρωπαϊκή Ένωση, σε χώρες που δεν ανήκουν σ αυτήν απαιτείται έγκριση του φορέα χρηματοδότησης. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει έγκριση, δε δικαιολογείται η μετακίνηση. 12. Αιτιολόγηση της Μετακίνησης (Αλληλογραφία, πρόγραμμα συνεδρίου κλπ. Έγκριση άδειας από το Τμήμα). Μετακινήσεις Εσωτερικού Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή πληρωμής. 2. Κατάσταση πληρωμής οδοιπορικών εξόδων και εκτός έδρας αποζημίωσης. 3. Εντολή μετακίνησης για όλα τα μέλη εκτός του Επιστημονικού Υπευθύνου. 4. Δήλωση σε περίπτωση μετακίνησης με Ι.Χ. ΠΙΝΑΚΑΣ ΘΕΣΕΩΝ ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΕΝΩΝ Οι μετακινούμενοι στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό δικαιούνται να ταξιδεύουν ανάλογα με την ιδιότητά τους και το βαθμό που κατέχουν, στις παρακάτω θέσεις: ΙΔΙΟΤΗΤΑ ΠΡΥΤΑΝΗΣ ΑΝΤΙΠΡΥΤΑΝΕΙΣ ΚΑΘΗΓΗΤΕΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΕΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΙ ΛΕΚΤΟΡΕΣ ΓΕΝ.ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΣ ΓΕΝ.ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ - ΔΙΕΥΘΥΝΤΕΣ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΙ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΛΟΙΠΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΑΕΡΟΠΛΑΝΟ Α ΘΕΣΗ ΠΛΟΙΟ Α ΘΕΣΗ ΤΡΑΙΝΟ Α ΘΕΣΗ (με δικαίωμα χρήσης κλινάμαξας) ΑΕΡΟΠΛΑΝΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΣΗ ΠΛΟΙΟ Α ΘΕΣΗ ΤΡΑΙΝΟ Α ΘΕΣΗ (με δικαίωμα χρήσης κλινάμαξας) ΑΕΡΟΠΛΑΝΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΣΗ ΠΛΟΙΟ Β ΘΕΣΗ ΤΡΑΙΝΟ Β ΘΕΣΗ (με δικαίωμα χρήσης κλινάμαξας) ΑΕΡΟΠΛΑΝΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΘΕΣΗ ΠΛΟΙΟ Β ΘΕΣΗ ΤΡΑΙΝΟ Β ΘΕΣΗ ΠΙΝΑΚΑΣ ΗΜΕΡΗΣΙΩΝ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΩΝ ΜΕΛΗ ΔΕΠ ΜΗ ΜΕΛΗ ΔΕΠ ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ 49, , ΗΜΕΡΑ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗΣ 24, , Ή ΑΥΘΗΜΕΡΟΝ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΟ 88,04 90 ΜΕΧΡΙ ΜΕΧΡΙ 73,37 75 ΜΕΧΡΙ 85 ΜΕΧΡΙ ΞΕΝΩΝΕΣ-ΕΝΟΙΚΙΑΖΟΜΕΝΑ ΔΩΜΑΤΙΑ 58,69 60 ΜΕΧΡΙ ΜΕΧΡΙ 52,82 54 ΜΕΧΡΙ 70 ΜΕΧΡΙ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ/ΧΙΛ. 0,18 0,20 0,30 0,40 0,18 0,20 0,30 0,40 Γενικές Οδηγίες 1. Να είναι επιλέξιμη και προβλεπόμενη δαπάνη στον προϋπολογισμό του προγράμματος. 2. Ο δικαιούχος να είναι μέλος της ερευνητικής ομάδας του προγράμματος. Πρέπει δηλαδή να περιλαμβάνεται στην «Συγκρότηση Ερευνητικής Ομάδας». 3. Τα έξοδα μετακίνησης εντός έδρας, αφορούν την κίνηση για εκτέλεση υπηρεσίας μέσα στην πόλη. Ως πόλη θεωρείται ο ευρύτερος οικισμός που περιλαμβάνει την ομώνυμη πόλη και τους 100

102 συνεχόμενους οικισμούς και προάστια, οι οποίοι ανεξάρτητα αν είναι δήμοι ή κοινότητες αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα του ευρύτερου οικιστικού συγκροτήματος και εξυπηρετούνται από το αστικό συγκοινωνιακό δίκτυο. Τα αναγνωριζόμενα έξοδα περιλαμβάνουν την αξία του αντιτίμου των εισιτηρίων αστικών συγκοινωνιών ή της κάρτας απεριορίστων διαδρομών. Για τις εν λόγω μετακινήσεις δε δικαιολογείται ημερήσια αποζημίωση. 4. Τα έξοδα μετακίνησης εκτός έδρας περιλαμβάνουν το αντίτιμο των εισιτηρίων των συγκοινωνιακών μέσων που καταβάλλουν οι μετακινούμενοι, όταν μεταβαίνουν για εκτέλεση υπηρεσίας εκτός της έδρας τους. Στα έξοδα μετακίνησης περιλαμβάνεται και η δαπάνη χιλιομετρικής αποζημιώσεως όταν επιτρέπεται κατά τις μετακινήσεις η χρήση Ι.Χ. αυτοκινήτου, η δαπάνη διοδίων καθώς και ο ναύλος αυτοκινήτου σε περίπτωση μετακίνησης με θαλάσσιο μέσο μεταφοράς. 5. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη χιλιομετρική αποζημίωση είναι η προσκόμιση διοδίων ή εκτύπωση διελεύσεων σε περίπτωση κάρτας. 6. Η διανυκτέρευση επιτρέπεται όταν η απόσταση από την έδρα του δικαιούχου είναι μεγαλύτερη από εκατόν εξήντα (160) χιλιόμετρα, εφόσον κινείται με ιδιόκτητο ή υπηρεσιακό αυτοκίνητο και μεγαλύτερη από εξήντα (60) χιλιόμετρα όταν κινείται με συγκοινωνιακό μέσο. 7. Τα τιμολόγια από ξενοδοχεία, ξενώνες ή ενοικιαζόμενα δωμάτια πρέπει να είναι θεωρημένα, πρωτότυπα, εξοφλημένα και να έχουν εκδοθεί στο όνομα του δικαιούχου. Δεν πληρώνεται το μέρος εκείνο της αξίας του παραστατικού που αφορά δαπάνες τηλεφώνου, bar, γευμάτων, ταξί κ.λπ. 8. Σε περίπτωση που το ξενοδοχείο θα πληρωθεί από την υπηρεσία μας, θα πρέπει να εκδοθεί επί πιστώσει στα στοιχεία του Ε.Λ.Κ.Ε. Δεν πληρώνεται το μέρος εκείνο της αξίας του παραστατικού που αφορά δαπάνες τηλεφώνου, bar, γευμάτων, ταξί κ.λπ. 9. Μίσθωση μεταφορικού μέσου επιτρέπεται, όταν είναι αναγκαία η μεταφορά υλικών. 10. Επιτρέπεται η χρήση επιβατικού αυτοκινήτου δημόσιας χρήσης (ταξί), μόνο σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει συγκοινωνιακή εξυπηρέτηση και είναι επιλέξιμη δαπάνη του έργου. Για την πληρωμή εξόδων ταξί, απαιτείται πρωτότυπη απόδειξη καθώς και βεβαίωση από τη Διεύθυνση Συγκοινωνιών ή τη Νομαρχία για τη μη ύπαρξη συγκοινωνίας. 11. Δε γίνονται δεκτές οι αποδείξεις από πρατήρια καυσίμων. 12. Σε περίπτωση που η μετακίνηση έχει γίνει με αεροπλάνο, είναι απαραίτητη η προσκόμιση του πρωτότυπου εισιτηρίου καθώς και των καρτών επιβίβασης. 13. Για τις μετακινήσεις εκτός έδρας του προσωπικού του Ιδρύματος, ο αριθμός των επιτρεπόμενων κατά μήνα ημερών μετακίνησης είναι όπως προβλέπει ο σχετικός νόμος 3833/2010 και οι αποφάσεις του 7μελούς οργάνου (185/ σελ 97 του παρόντος). Στις ανωτέρω ημέρες δεν περιλαμβάνονται οι απουσίες του εν λόγω προσωπικού για συμμετοχή σε συνέδρια, σεμινάρια, εκπαίδευση ή μετεκπαίδευση. 14. Σε περίπτωση συμμετοχής σε συνέδρια ή σεμινάρια, αναγνωρίζεται η δαπάνη εγγραφής ή συμμετοχής σε αυτά. Οι δαπάνες αυτές καταβάλλονται, εφόσον υποβληθεί η σχετική εξοφλητική απόδειξη πληρωμής τους. 15. Τα παραστατικά που αφορούν τη μετακίνηση πρέπει να είναι πρωτότυπα. Σε αντίθετη περίπτωση δε γίνονται δεκτά από τον Ε.Λ.Κ.Ε. 16. Αιτιολόγηση της Μετακίνησης (Αλληλογραφία, πρόγραμμα συνεδρίου κλπ. Έγκριση άδειας από το Τμήμα). Προκαταβολές (εφόσον υπάρχει διαθέσιμο ταμειακό υπόλοιπο στο έργο) Προκαταβολή με Όριο Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή πληρωμής με δικαιούχο τον Επιστημονικό Υπεύθυνο. i. Κάθε προκαταβολή δε μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 900 ευρώ. ii. Σε κάθε πρόγραμμα ο Επιστημονικός Υπεύθυνος μπορεί να λάβει συνολικά το ποσό των ευρώ, με δύο εντολές των 900 ευρώ. iii. Το ποσό της προκαταβολής θα πρέπει να αποδοθεί μέχρι το τέλος του έτους κατά το οποίο έχει εισπραχθεί και όχι αργότερα από την 10 η του επόμενου μήνα από την ημερομηνία έκδοσης του παλαιότερου παραστατικού (τιμολόγια). Προκαταβολή Κατ Εξαίρεση Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή πληρωμής με δικαιούχο τον Επιστημονικό Υπεύθυνο. 2. Έγγραφο από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο το οποίο να αναφέρει το πρόγραμμα που θα χρεωθεί και τον σκοπό της προκαταβολής. i. Σε περίπτωση που υπάρχει παραστατικό από το εξωτερικό (προτιμολόγιο ή τιμολόγιο), πρέπει να επισυνάπτεται μαζί με τα άλλα δικαιολογητικά. 101

103 ii. Η επιταγή εκδίδεται ύστερα από την έγκριση της προκαταβολής από τη συνεδρίαση του Ειδικού Επταμελούς Οργάνου. Τιμολόγια Προμηθευτών Γενικές Οδηγίες 1. Να είναι επιλέξιμη και προβλεπόμενη δαπάνη στον προϋπολογισμό του προγράμματος. 2. Τα τιμολόγια πρέπει να είναι πάντα επί πιστώσει και στα στοιχεία του Ε.Λ.Κ.Ε. 3. Η εντολή πληρωμής συμπληρώνεται στο όνομα του Επιστημονικού Υπευθύνου, όταν πρόκειται για εξοφλημένα τιμολόγια αξίας 150 ευρώ. (βλ. συν. Αρ 55 «Παρακράτηση φόρου στο εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις») 4. Το παραστατικό (τιμολόγιο ή απόδειξη) θα πρέπει να είναι πρωτότυπο και να έχει συμβολοσειρά σήμανσης. Σε περίπτωση που το παραστατικό είναι μόνο τιμολόγιο θα πρέπει να συνοδεύεται από θεωρημένο δελτίο αποστολής. 5. Το παραστατικό (τιμολόγιο ή απόδειξη) θα πρέπει να έχει εκδοθεί εντός της διάρκειας του προγράμματος και να αναγράφει τον Α.Φ.Μ. του Ε.Λ.Κ.Ε. Επίσης θα πρέπει να αναγράφεται αν είναι «επί πιστώσει» ή «εξοφλημένο». Τα «επί πιστώσει» τιμολόγια συνοδευόμενα από εξοφλητική απόδειξη θεωρούνται «εξοφλημένα» αξίας 150 ευρώ. 6. Δεν εξοφλούνται φωτοτυπίες παραστατικών. Εξοφλούνται μόνο ακριβή αντίγραφα και να συνοδεύονται από απόφαση Ένορκης Διοικητικής Εξέτασης (3μελής επιτροπή). 7. Σε περίπτωση που το παραστατικό αφορά γεύμα, ο Επιστημονικός Υπεύθυνος προσκομίζει, μαζί με τα άλλα δικαιολογητικά, κατάσταση ονομάτων των συμμετεχόντων στο γεύμα (προσκομίζεται πρόγραμμα/agenda όπου απαιτείται). 8. Αν η αξία του τιμολογίου ξεπερνάει το ποσό των ευρώ, απαιτείται φορολογική ενημερότητα του προμηθευτή. Για τιμολόγια που η αξία τους ξεπερνάει το ποσό των ευρώ, απαιτείται και ασφαλιστική ενημερότητα. 9. Το όριο προμήθειας ανά προμηθευτή για διάρκεια ενός έτους είναι ευρώ ανά πρόγραμμα. Για ποσά μεγαλύτερα των ευρώ και έως ευρώ απαιτείται πρόχειρος μειοδοτικός διαγωνισμός (συμπληρώνεται το έντυπο προέγκρισης διαδικασίας σύναψης δημοσίων συμβάσεων προμηθειών και υπηρεσιών) με τρεις προσφορές. Οι προσφορές θα πρέπει να είναι πρωτότυπες, υπογεγραμμένες και σφραγισμένες από τις εταιρείες. 10. Για προμήθεια ποσού από και έως ευρώ ανά πρόγραμμα, απαιτείται ανοικτός τακτικός διαγωνισμός. 11. Σε περίπτωση που ο προμηθευτής είναι μοναδικός ή το είδος (πάγιο ή software) αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι ήδη υπάρχοντος εξοπλισμού, δεν απαιτείται διαγωνισμός (για τιμολόγια άνω των ευρώ). Συμπληρώνεται όμως το έντυπο: «Έγκριση προμήθειας χωρίς πρόχειρο μειοδοτικό διαγωνισμό». Μαζί με αυτό το έντυπο ο Επιστημονικός Υπεύθυνος πρέπει να προσκομίσει βεβαίωση αποκλειστικότητας του προμηθευτή. 12. Για προμήθεια ποσού από ευρώ και άνω ανά πρόγραμμα, απαιτείται διεθνής τακτικός διαγωνισμός. 13. Διευκρινίζεται ότι για τις περιπτώσεις 10, 11 και 12 η ημερομηνία έκδοσης των παραστατικών πρέπει να έπεται της ημερομηνίας έγκρισης από τη συνεδρίαση του Ειδικού Επταμελούς Οργάνου και της ανάρτησής τους στο σύστημα 14. Για προμήθεια από ευρώ και έως ευρώ στα πλαίσια συγχρηματοδοτούμενων δράσεων απαιτείται και ανάρτηση της στην ιστοσελίδα της υπηρεσίας μας για τουλάχιστον 15 ημερολογιακές ημέρες (Υπ αριθμ.14053/ευσ1749 Υπουργική Απόφαση) Αναλώσιμα Λοιπά Έξοδα Αμοιβές Τρίτων Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή πληρωμής 2. Πρακτικό παραλαβής, υπογεγραμμένο από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο και άλλα δύο μόνιμα μέλη του Εργαστηρίου 3. Κατάσταση δαπανών σε περίπτωση περισσότερων τιμολογίων από τον ίδιο προμηθευτή ή σε περίπτωση εξοφλημένων τιμολογίων 150 ευρώ. 4. Το πρωτότυπο παραστατικό (τιμολόγιο-δελτίο αποστολής ή απόδειξη) Παρατηρήσεις για τις Αμοιβές Τρίτων Ο προμηθευτής δεν μπορεί στο ίδιο διάστημα να πληρώνεται από το ίδιο ή άλλο πρόγραμμα με σύμβαση ή υποτροφία. Στα τιμολόγια παροχής υπηρεσιών που η καθαρή τους αξία ξεπερνάει τα 146,74 ευρώ, παρακρατείται φόρος 8% επί της καθαρής αξίας. 102

104 Στις αποδείξεις παροχής υπηρεσιών που η καθαρή τους αξία ξεπερνάει τα 146,74 ευρώ, παρακρατείται φόρος 20% επί της καθαρής αξίας. Αν το παραστατικό είναι εξοφλημένο, ο προμηθευτής υποχρεούται να το συνοδεύει με απόδειξη πληρωμής του φόρου στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. Στο τέλος του χρόνου η υπηρεσία εκδίδει βεβαίωση παρακράτησης φόρου. Εγγραφή σε Συνέδρια Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή πληρωμής. 2. Πρακτικό παραλαβής υπογεγραμμένο από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο και άλλα δύο μόνιμα μέλη του Εργαστηρίου. 3. Κατάσταση δαπανών σε περίπτωση περισσότερων τιμολογίων. 4. Παραστατικό. 5. Έντυπο εγγραφής όπου αναφέρεται το αντίστοιχο ποσό. 6. Πρόγραμμα Συνεσδρίου Ο συμμετέχων στο συνέδριο θα πρέπει να είναι μέλος της ερευνητικής ομάδας του προγράμματος. Πάγια Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή πληρωμής 2. Πρωτόκολλο παραλαβής (εις απλούν) υπογεγραμμένο από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο και άλλα δύο μόνιμα μέλη του Εργαστηρίου 3. Κατάσταση δαπανών σε περίπτωση περισσότερων τιμολογίων από τον ίδιο προμηθευτή ή σε περίπτωση εξοφλημένων τιμολογίων. 4. Το πρωτότυπο παραστατικό (τιμολόγιο-δελτίο αποστολής ή απόδειξη). Πάγια θεωρούνται: Μηχανήματα, Όργανα, Λοιπός Εξοπλισμός Software Έπιπλα και Σκεύη Βιβλία και Περιοδικά Τιμολόγια Εξωτερικού Απαραίτητα Δικαιολογητικά 1. Εντολή πληρωμής. 2. Πρακτικό παραλαβής, υπογεγραμμένο από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο και άλλα δύο μόνιμα μέλη του Εργαστηρίου (ΑΝΑΛΩΣΙΜΑ). 3. Πρωτόκολλο παραλαβής και δελτίο εισαγωγής μη αναλώσιμου υλικού, υπογεγραμμένο από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο και άλλα δύο μόνιμα μέλη του Εργαστηρίου (ΠΑΓΙΑ). 4. Κατάσταση δαπανών σε περίπτωση περισσότερων τιμολογίων από τον ίδιο προμηθευτή ή σε περίπτωση εξοφλημένων τιμολογίων. 5. Το πρωτότυπο παραστατικό (τιμολόγιο-δελτίο αποστολής ή invoice). 6. Στο τιμολόγιο θα πρέπει υποχρεωτικά να αναφέρεται το tariff code του προϊόντος, διαφορετικά με την κατάθεση για εξόφληση του τιμολογίου θα πρέπει να επιλέγετε από τον Πίνακα της Συνδυασμένης Ονοματολογίας σε ποιο Τμήμα και παράγραφο ανήκει το προϊόν που αγοράστηκε. Τρόποι Πληρωμής Ο Επιστημονικός Υπεύθυνος μπορεί να λάβει προκαταβολή από το πρόγραμμα και να προβεί στην πληρωμή - μέσω οποιασδήποτε τράπεζας της αξίας του τιμολογίου του οίκου του εξωτερικού. Μετά την παραλαβή των αγαθών, αποδίδει την προκαταβολή προσκομίζοντας τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Είναι απαραίτητο να αποδεικνύεται η πληρωμή του Φ.Π.Α. Δεν απαιτείται η πληρωμή Φ.Π.Α για τιμολόγια τρίτων, εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, χωρών. Με απευθείας πληρωμή στην εταιρεία. Σε αυτή την περίπτωση το τιμολόγιο συνοδεύεται από εντολή πληρωμής, κατάσταση δαπανών, πρακτικό παραλαβής ή πρωτόκολλο παραλαβής μη αναλωσίμου υλικού (ανάλογα με την κατηγορία δαπάνης). Σε αυτή την περίπτωση είναι απαραίτητο να αναγράφονται στο τιμολόγιο τα στοιχεία της τράπεζας της εταιρείας. 103

105 Με πιστωτική κάρτα κυρίως του Επιστημονικού Υπευθύνου. Σύναψη Δημοσίων Συμβάσεων Προμηθειών & Υπηρεσιών Απευθείας Ανάθεση έως του Ποσού των (Συμπεριλαμβανόμενου Φ.Π.Α) Απαραίτητα Δικαιολογητικά Εντολή πληρωμής, Πρακτικό παραλαβής, Παραστατικό. Διαγωνισμός με Συνοπτικές Διαδικασίες (Πρόχειρος Διαγωνισμός) (Συμπεριλαμβανόμενου Φ.Π.Α) Αίτημα Επιστημονικού Υπευθύνου προς Επιτροπή Ερευνών για προέγκριση της διενέργειας διαγωνισμού. Έγκριση Φορέα Χρηματοδότησης, όπου απαιτείται. Έγκριση Ε.Ε.Ο. Πρακτικό Επιτροπής Διενέργειας Διαγωνισμού συνοδευόμενο από τουλάχιστον τρεις (3) προσφορές. Εντολή πληρωμής. Πρακτικό παραλαβής. Παραστατικό. Διαγωνισμός με Συνοπτικές Διαδικασίες (Πρόχειρος Διαγωνισμός) (ΜΗ Συμπεριλαμβανόμενου Φ.Π.Α) Αίτημα Επιστημονικού Υπευθύνου προς τον Ε.Λ.Κ.Ε. για προέγκριση της διενέργειας διαγωνισμού. Στο αίτημα επισυνάπτεται η Διακήρυξη του Πρόχειρου Διαγωνισμού, το προσχέδιο της σύμβασης ανάθεσης και η έγκριση του Φορέα Χρηματοδότησης, όπου απαιτείται. Έγκριση από Ε.Ε.Ο. και ανάρτηση στην ιστοσελίδα του Ε.Λ.Κ.Ε. για 15 τουλάχιστον ημέρες. Διενέργεια Διαγωνισμού σε τόπο και χρόνο που έχει ορισθεί στη Διακήρυξη. Κατάρτιση πρακτικού κατακύρωσης από την Επιτροπή Διενέργειας και υποβολή του στον Ε.Λ.Κ.Ε. για έγκριση από το Ε.Ε.Ο. Στο πρακτικό επισυνάπτονται οι τρεις προσφορές, ή δύο προσφορές και τεκμηρίωση περί επαρκούς δημοσιότητας. Εάν υποβληθεί μόνο μία προσφορά, ο διαγωνισμός ματαιώνεται. Έγκριση του Ε.Ε.Ο. Όπου απαιτείται, αποστολή στον Φορέα Χρηματοδότησης του φακέλου του Διαγωνισμού για έγκριση της διαδικασίας που ακολουθήθηκε. Το περιεχόμενο του φακέλου καθορίζεται από τον Φορέα Χρηματοδότησης. Υπογραφή σύμβαση ανάθεσης Απαραίτητα Δικαιολογητικά Εντολή πληρωμής, Πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής, Παραστατικό. Ανοικτός Διαγωνισμός (ΜΗ Συμπεριλαμβανόμενου Φ.Π.Α.) Αίτημα Επιστημονικού Υπευθύνου προς Ε.Λ.Κ.Ε. για προέγκριση της διενέργειας διαγωνισμού. Στο αίτημα επισυνάπτεται η Διακήρυξη του Ανοικτού Διαγωνισμού, το προσχέδιο της σύμβασης ανάθεσης και η έγκριση του Φορέα Χρηματοδότησης, όπου απαιτείται. Έγκριση από Ε.Ε.Ο., οριστικοποίηση από το Τμήμα Προμηθειών σε συνεργασία με τον Επιστημονικό Υπεύθυνο της Διακήρυξης, κυρίως ως προς τις ημερομηνίες δημοσιότητας και διενέργειας. Ανάρτηση της διακήρυξης στην ιστοσελίδα του Ε.Λ.Κ.Ε. Υπογραφή της περίληψης της διακήρυξης, από τον Νόμιμο Εκπρόσωπο, Αντιπρύτανη Στρατηγικού Σχεδιασμού & Ανάπτυξης της Έρευνας και αποστολή της σε τουλάχιστον 2 ημερήσιες οικονομικές εφημερίδες, η μία υποχρεωτικά τοπική και στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως για δημοσίευση. Αποστολή της περίληψης της διακήρυξης στα επιμελητήρια και στον ΕΟΜΜΕΧ. Η Διακήρυξη ανοικτού διαγωνισμού δημοσιεύεται για τουλάχιστον 30 ημέρες από την τελευταία δημοσίευση. Διενέργεια Διαγωνισμού σε τόπο και σε χρόνο που έχει ορισθεί στη Διακήρυξη. o Κατάρτιση πρακτικού παραλαβής, αποσφράγισης και τεχνικής αξιολόγησης προσφορών από την Επιτροπή Διενέργειας. 104

106 o Υποβολή του πρακτικού στον Ε.Λ.Κ.Ε. για έγκριση του Ε.Ε.Ο. o Αποσφράγιση οικονομικών προσφορών ενώπιον της Επιτροπής Διενέργειας. Κατάρτιση πρακτικού με την τελική κατάταξη και τον προτεινόμενο ανάδοχο. o Υποβολή του πρακτικού για έγκριση από το Ε.Ε.Ο. o Αποσφράγιση του φακέλου και έλεγχος των δικαιολογητικών ενώπιον της Επιτροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού. o Υποβολή του πρακτικού στον Ε.Λ.Κ.Ε. για έγκριση από το Ε.Ε.Ο. o Όπου απαιτείται από τον Φορέα Χρηματοδότησης, πριν την υπογραφή της σύμβασης με τον ανάδοχο, αποστέλλεται σε αυτήν ο φάκελος του Διαγωνισμού για έγκριση της διαδικασίας που ακολουθήθηκε. Το περιεχόμενο του φακέλου καθορίζεται από τον Φορέα Χρηματοδότησης. o Μετά την έγκριση, υπογραφή σύμβαση ανάθεσης. Εντολή πληρωμής Πρωτόκολλο οριστικής παραλαβής Παραστατικό. Διεθνής Διαγωνισμός & Άνω (Συμπεριλαμβανόμενου Φ.Π.Α.) Ακολουθείται η διαδικασία του ανοικτού διαγωνισμού και επιπρόσθετα απαιτούνται: Δημοσίευση της διακήρυξης στην Επίσημη Εφημερίδα Ευρωπαϊκής Ένωσης (ηλεκτρονική υποβολή Η Διακήρυξη διεθνούς διαγωνισμού δημοσιεύεται για τουλάχιστον 52 ημέρες από την τελευταία δημοσίευση. Μετά την υπογραφή της σύμβασης με τον Ανάδοχο, δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα Ευρωπαϊκής Ένωσης (ηλεκτρονική υποβολή η συναφθείσα σύμβαση. Χειρισμός Ενστάσεων Οι εντάσεις υποβάλλονται στον Ε.Λ.Κ.Ε. και χειρίζονται από το Ε.Ε.Ο. το οποίο αποφασίζει κατόπιν εισήγησης του Νομικού Συμβούλου και της Επιτροπής Διενέργειας όπου απαιτείται. 105

107 Παράρτημα 1 Νόμος 2238/1994 Άρθρο 55 Παρακράτηση φόρου στο εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις 1. Στο εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις η παρακράτηση του φόρου ενεργείται ως εξής: α) Στα εισοδήματα της περίπτωσης στ' της παραγράφου 3 του άρθρου 28 με συντελεστή είκοσι πέντε τοις εκατό (25%), που καταβάλλονται από την 1η Ιανουαρίου 2007 και μετά. Ειδικά, στα εισοδήματα του προηγούμενου εδαφίου, που καταβάλλονται από την 1 η Ιανουαρίου 2005, ο συντελεστής παρακράτησης ορίζεται σε τριάντα δύο τοις εκατό (32%) και για τα ίδια εισοδήματα που καταβάλλονται από την 1η Ιανουαρίου 2006 έως την 31η Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, ο συντελεστής αυτός ορίζεται σε είκοσι εννέα τοις εκατό (29%).Για τα αναφερόμενα πιο πάνω εισοδήματα, τα οποία καταβάλλονται ή με τα οποία πιστώνονται οι δικαιούχοι μέχρι την 31 η Δεκεμβρίου 2004, ο συντελεστής παρακράτησης ορίζεται σε τριάντα πέντε τοις εκατό (35%). Ο συντελεστής παρακράτησης εφαρμόζεται στο ποσό που προκύπτει μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών που καταβάλλονται και των αναλογούν των τελών χαρτοσήμου. Ο φόρος παρακρατείται από την ανώνυμη εταιρία ή την εταιρία περιορισμένης ευθύνης κατά την καταβολή των μισθών και για την απόδοσή του εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 59. Με την παρακράτηση του πιο πάνω φόρου εξαντλείται η φορολογική υποχρέωση των δικαιούχων για τους μισθούς που λαμβάνουν. β) Στα εισοδήματα εργοληπτών κατασκευής κάθε είδους τεχνικών έργων και ενοικιαστών δημόσιων, δημοτικών, κοινοτικών ή λιμενικών προσόδων με συντελεστή τρία τοις εκατό (3%) που υπολογίζεται στην αξία του κατασκευαζόμενου έργου ή του μισθώματος. Υπόχρεος σε παρακράτηση ορίζεται το Δημόσιο γενικά και κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που ενεργεί εκκαθάριση ή καταβολή για τις περιπτώσεις αυτές. Αν για οποιονδήποτε λόγο δεν παρακρατήθηκε ο φόρος, τότε αυτός αποδίδεται με δήλωση του δικαιούχου της αμοιβής κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 60. γ) Στα εισοδήματα αντιπροσώπων, πρακτόρων, μεσιτών κ.λπ. από αμοιβές ή προμήθειες για τη σύναψη σύμβασης προμήθειας από αλλοδαπά εργοστάσια ή αλλοδαπούς οίκους οποιασδήποτε φύσης υλικού, με συντελεστή δεκαπέντε τοις εκατό (15%) που υπολογίζεται στο ποσό της αμοιβής ή της προμήθειας τους. Το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και οι τράπεζες υποχρεούνται να παρακρατούν το φόρο κατά την εκκαθάριση ή καταβολή των αμοιβών ή προμηθειών. Σε περίπτωση που η αμοιβή ή προμήθεια αποστέλλεται με έμβασμα ή επιταγή απευθείας στο όνομα του αντιπροσώπου, προκειμένου να διενεργηθεί η πιο πάνω παρακράτηση από τις τράπεζες ο αντιπρόσωπος οφείλει να υποβάλλει σχετική δήλωση σ' αυτές με την οποία να γνωρίζει ότι το ποσό του εμβάσματος ή της επιταγής αποτελεί ή όχι προμήθεια. Ειδικά αν η προμήθεια αντιπροσώπου κατατίθεται από τον ξένο οίκο σε τραπεζικό λογαριασμό του στην αλλοδαπή, τότε ο φόρος αυτός αποδίδεται με δήλωση του δικαιούχου της αμοιβής κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 3 του άρθρου 60 μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του επόμενου μήνα από την έκδοση του σχετικού παραστατικού στοιχείου. δ) Στην επιχειρηματική αμοιβή, που θεωρείται ότι καταβάλλεται στους διαχειριστές εταίρους των εταιριών περιορισμένης ευθύνης κατά τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 109, με συντελεστή "είκοσι τοις εκατό (20%) πλέον τελών χαρτοσήμου και εισφοράς υπέρ Ο.Γ.Α. (1,20%). Η παρακράτηση των πιο πάνω ποσών από την εταιρία περιορισμένης ευθύνης ενεργείται κατά το χρόνο έγκρισης του ισολογισμού της και σε περίπτωση μη έγκρισης του, εντός τριών (3) μηνών από τη λήξη της διαχειριστικής χρήσης, κατά το χρόνο που λήγει το τρίμηνο αυτό. ε) Δημόσιες υπηρεσίες, οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης και λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, κοινωφελή ιδρύματα, οργανισμοί και επιχειρήσεις κοινής ωφελείας, δημόσιες επιχειρήσεις, τράπεζες και πιστωτικά ιδρύματα ή πιστωτικοί οργανισμοί, συνεταιρισμοί και ενώσεις τους, σύλλογοι γενικά και ενώσεις προσώπων ανεξάρτητα από το σκοπό τους, καθώς και επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες, που τηρούν βιβλία δεύτερης ή τρίτης κατηγορίας του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, όταν για την επαγγελματική τους εξυπηρέτηση ή για την εκτέλεση του σκοπού τους καταβάλλουν σε τρίτους, εκτός από τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 3 του άρθρου 2 του π.δ. 186/1992, προμήθειες, μεσιτείες, αμοιβές ή άλλες κάθε είδους παροχές μη έμμισθης υπηρεσίας, ενοίκια αυτοκινήτων, μηχανημάτων ή άλλων κινητών πραγμάτων, εφόσον σε αυτές τις περιπτώσεις δεν ορίζεται από το π.δ. 186/1992 η έκδοση θεωρημένου αποδεικτικού στοιχείου από το δικαιούχο των αμοιβών αυτών, οφείλουν να παρακρατούν κατά την καταβολή της αμοιβής φόρο, ο οποίος υπολογίζεται με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%) στο ακαθάριστο ποσό αυτής. Εξαιρούνται από την παρακράτηση οι προμήθειες που καταβάλλονται από ασφαλιστικές εταιρίες στους νόμιμους αντιπροσώπους ή εξουσιοδοτημένους γενικούς ή απλούς πράκτορές τους. 106

108 Επίσης, σε παρακράτηση φόρου είκοσι τοις εκατό (20%) υπόκειται το ακαθάριστο ποσό της αποζημίωσης που καταβάλλει ο εκμισθωτής στο μισθωτή, σε περίπτωση καταγγελίας της σύμβασης εμπορικής μίσθωσης ακινήτου, με βάση νόμο ή μετά από δικαστική απόφαση ή μετά από συμφωνία μεταξύ των διαδίκων που παραιτήθηκαν της σχετικής δίκης. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ: "Ο προβλεπόμενος από τις διατάξεις των περιπτώσεων δ', ε', ζ' και η' της παραγράφου 1 του άρθρου 55 του ν.2238/1994 συντελεστής παρακράτησης δεκαπέντε τοις εκατό (15%) αυξάνεται σε είκοσι τοις εκατό (20%)" παρ.15 άρθρ.3 Ν.2579/199 Α 31/ στ) Δημόσιες υπηρεσίες, οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης, κοινωφελή ιδρύματα και νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου γενικά, κατά την προμήθεια κάθε είδους αγαθών ή παροχής υπηρεσιών από επιχειρήσεις, υποχρεούνται όπως, κατά την καταβολή ή την έκδοση της σχετικής εντολής πληρωμής της αξίας αυτών, παρακρατούν φόρο εισοδήματος, ο οποίος υπολογίζεται στο καθαρό ποσό της αξίας των αγαθών ή υπηρεσιών με συντελεστή ως ακολούθως: αα) ποσοστό ένα τοις εκατό (1%) για τα υγρά καύσιμα και τα προϊόντα καπνοβιομηχανίας (τσιγάρα). ββ) ποσοστό τέσσερα τοις εκατό (4%) για τα λοιπά αγαθά και γγ) ποσοστό οκτώ τοις εκατό (8%) για την παροχή υπηρεσιών. Εξαιρούνται από την παρακράτηση φόρου οι υπόχρεοι του πρώτου εδαφίου: αα) όταν προμηθεύονται αγαθά ή τους παρέχονται υπηρεσίες και δεν απαιτείται σύμβαση, εφόσον η καθαρή αξία αυτών, κατά συναλλαγή, δεν υπερβαίνει το ποσό των πενήντα χιλιάδων (50.000) δραχμών, ββ) όταν λαμβάνουν υπηρεσίες ή προμηθεύονται ηλεκτρικό ρεύμα, τηλεφωνικές συνδιαλέξεις, τηλεγραφήματα, γραμματόσημα, φωταέριο, νερό και εισιτήρια γενικά, γγ) όπου προβλέπεται παρακράτηση ή προκαταβολή φόρου από άλλη διάταξη για το ίδιο έσοδο και δδ) όταν προμηθεύονται αγαθά ή τους παρέχονται υπηρεσίες από τις πολεμικές βιομηχανίες ΕΑΒ, ΕΒΟ, ΠΥΡΚΑΛ και ΕΛΘΟ, καθώς και από το Κέντρο Επιχειρηματικής Πολιτιστικής Ανάπτυξης (Κ.Ε.Π.Α.) και την Αναπτυξιακή Ένωση Μακεδονίας (ΑΝ.Ε.Μ.). Επίσης, εξαιρούνται από την υποχρέωση παρακράτησης φόρου οι: αα) ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑ Α.Ε. και οι θυγατρικές της επιχειρήσεις, για τα αγαθά που προμηθεύονται ή τις υπηρεσίες που παρέχονται σε αυτές. ββ) Καταστήματα Αφορολόγητων Ειδών Α.Ε. για τα εμπορεύσιμα αγαθά που προμηθεύονται. γγ) ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Α.Ε. για τα αγαθά που προμηθεύεται ή τις υπηρεσίες που παρέχονται σε αυτή και δδ) Δημόσια Επιχείρηση Πετρελαίου Α.Ε., οι θυγατρικές της επιχειρήσεις, καθώς και οι θυγατρικές των θυγατρικών. - ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την παρ.2 άρθρ.15 Ν.2992/2002, ΦΕΚ Α 54/20/3/2002 ζ) Στα εισοδήματα που προέρχονται από αμοιβές ή προμήθειες λόγω διαμεσολάβησης για πώληση μεριδίων αμοιβαίων κεφαλαίων, με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%), που υπολογίζεται στο ποσό της αμοιβής ή προμήθειας του δικαιούχου. Οι Α.Ε. Διαχειρίσεως αμοιβαίων κεφαλαίων υποχρεούνται να παρακρατούν το φόρο κατά την καταβολή των προμηθειών ή αμοιβών. η) Οι μισθοί και λοιπές αμοιβές που καταβάλλει η εταιρία περιορισμένης ευθύνης σε διαχειριστές εταίρους αυτής, λόγω παρεχόμενων σε αυτήν υπηρεσιών, δεν υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου. Για τα πιο πάνω ποσά, το νομικό πρόσωπο υποχρεούται, έναντι του οφειλόμενου φόρου επί της επιχειρηματικής αμοιβής, να καταβάλλει στο Δημόσιο φόρο που υπολογίζεται με συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%), πλέον τελών χαρτοσήμου ένα τοις εκατό ( 1 %). Για την απόδοση του φόρου αυτού εφαρμόζονται οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 59. Ο φόρος της περίπτωσης αυτής εκπίπτει από τον παρακρατούμενο, σύμφωνα με την περίπτωση δ', φόρο και το προκύπτον χρεωστικό υπόλοιπο καταβάλλεται εφάπαξ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 60. Τυχόν πιστωτικό υπόλοιπο επιστρέφεται. Οι περιπτώσεις δ' και η' της παραγράφου 1 καταργούνται για διαχειριστικές περιόδους εταιριών περιορισμένης ευθύνης που αρχίζουν από 1ης Ιανουαρίου 2003 και μετά.( παρ. 3 άρθρ.9 Ν.3091/2002, ΦΕΚ Α 330/ ). 2. Στις περιπτώσεις β', γ' και ε' της προηγούμενης παραγράφου ο δικαιούχος των αμοιβών μπορεί να ζητήσει την παρακράτηση του φόρου με μεγαλύτερο συντελεστή - ΚΑΤΑΡΓΗΘΗΚΕ με την παρ.20 άρθρ.3 Ν.2873/

109 Παράρτημα 2 Αθήνα 8 Απριλίου 1997 Αρ.Πρωτ.: /1700/528/0014 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ 1)ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ 14η ΦΠΑ ΤΜΗΜΑ Α/Ι 2) Δ/ΝΣΗ 15Η Κ.Β.Σ. ΤΜΗΜΑΤΑ Α & Β 3) ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΤΕΛΩΝΕΙΩΝ & Ε.Φ.Κ. ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ 17η ΠΟΛ.: 1128 ΘΕΜΑ: Διαδικασία καταβολής Φ.Π.Α. κατά την αγορά, εισαγωγή ή ενδοκοινοτική απόκτηση καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού καθώς και τη λήψη υπηρεσιών που πραγματοποιούνται από Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ή Ιδρύματα Τεχνολογίας και Ερευνας, τα οποία συμβάλλονται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πραγματοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων για λογαριασμό της. Εχοντας υπόψη: 1. Τις παρακάτω διατάξεις του Ν.1642/1986 "για την εφαρμογή του Φ.Π.Α. και άλλες διατάξεις", όπως ισχύει: α. της περίπτωσης α' της παραγράφου 1 του άρθρου 2, β. της περίπτωσης α' της παραγράφου 1 του άρθρου 3, καθώς και του δευτέρου εδαφίου της ίδιας παραγράφου του άρθρου αυτού, γ. της περίπτωσης α' της παραγράφου 2 του άρθρου 7, δ. του άρθρου 10, ε. της παραγράφου 1 και της περίπτωσης (γ) της παραγράφου 2 του άρθρου 10α, στ. του άρθρου 12, σε συνδυασμό με τις αριθμ /204/25/ΠΟΛ.1005/ (ΦΕΚ 53 Β'/ ) και /3595/ΠΟΛ.1115/ Α.Υ.Ο. και με την αριθ /9412/2230/0014/ΠΟΛ.1306/ ΕΔΥΟ, ζ. του άρθρου 15, η. της περίπτωσης (ββ) της παραγρ. 1 του άρθρου 22 σε συνδυασμό με την αριθμ /12177/0014/ΠΟΛ.1285/ Α.Υ.Ο., θ. των παραγράφων 1 και 4 του άρθρου 23, ι. των παραγράφων 2, 3 και 4 του άρθρου 26, ια. του άρθρου 27, ιβ. του άρθρου 29, ιγ. του άρθρου 31, ιδ. του άρθρου 47, ιε. του άρθρου 48, ιστ. της παραγράφου 2 του άρθρου 54, ιζ. της παραγράφου 1 του άρθρου 55, ιη. της παραγράφου 3 του άρθρου 58, ιθ. τις διατάξεις της αριθμ /887/Α0014/ΠΟΛ.1057/ ΕΔΥΟ. 2. Τις διατάξεις της παραγράφου 10 του άρθρου 15 της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ, όπως ισχύει. 3. Τα άρθρα 3 και 4 του Πρωτοκόλλου της 8ης Απριλίου 1965 για τα Προνόμια και τις Ασυλίες των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. 4. Την ανάγκη διευκολύνσεων για την εκτέλεση ερευνητικών προγραμμάτων από τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και από τα Ιδρύματα Τεχνολογίας και Ερευνας που συμβάλλονται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. 5. Ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συμμετέχει εξ ολοκλήρου ή εν μέρει στη δαπάνη υλοποίησης ερευνητικών προγραμμάτων. 6. Ότι τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και τα Ιδρύματα Τεχνολογίας και Ερευνας για την εφαρμογή του Φ.Π.Α., ενεργούν στο όνομα και για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. 7. Την αριθ /1239/006Α/ (ΦΕΚ 922 Β') απόφαση του Υπουργού Οικονομικών "περί ανάθεσης αρμοδιοτήτων του Υπουργού Οικονομικών στους Υφυπουργούς". 108

110 8. Ότι η απόφαση αυτή δεν έχει επιπτώσεις στον Κρατικό Προϋπολογισμό. Αποφασίζουμε Άρθρο 1 Δικαιούχα πρόσωπα 1. Με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου 4 του άρθρου 23 του Ν.1642/1986, ο Φ.Π.Α. που αναλογεί στην παράδοση προς τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα ή στα Ιδρύματα Τεχνολογίας και Έρευνας, στην εισαγωγή ή στην ενδοκοινοτική απόκτηση καινούργιου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, καθώς και στη λήψη υπηρεσιών που πραγματοποιούνται από αυτά και είναι απαραίτητα για την εκτέλεση της σύμβασης ανάθεσης ερευνητικών προγραμμάτων που ανατίθενται σ' αυτά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ή εκτελούνται για λογαριασμό της, καταβάλλεται με τη διαδικασία που ορίζεται στα επόμενα άρθρα. 2. Η κατωτέρω διαδικασία τηρείται αυτοτελώς για κάθε σύμβαση και εφαρμόζεται ακόμη και στην περίπτωση που η εκτέλεση υπογραφείσας με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σύμβασης, εκχωρείται από ένα από τα πιο πάνω πρόσωπα σε άλλο όμοιο. 3. Ιδρύματα Τεχνολογίας και Έρευνας είναι: Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, Αστεροσκοπείο Αθηνών, Ελληνικό Ινστιτούτο Pasteur, Εθνικό Κέντρο Ερευνας Φυσικών Επιστημών "Δημόκριτος", Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών, Εθνικό Κέντρο Θαλάσσιων Ερευνών, Ελληνικό Ιδρυμα Βασικής Βιολογικής Ερευνας, Ιδρυμα Τεχνολογίας και Ερευνας, Ινστιτούτο Θαλάσσιας Βιολογίας Κρήτης, Ινστιτούτο Επεξεργασίας του Λόγου, Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, Κέντρο Τεχνολογίας και Εφαρμογών Στερεών Καυσίμων, Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας, Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, που εποπτεύονται από το Υπουργείο Ανάπτυξης. Οι διατάξεις της παρούσας απόφασης διέπουν και τον ειδικό Λογαριασμό της Γενικής Γραμματείας του Υπουργείου Ανάπτυξης και τον Ειδικό 4. Λογαριασμό του Υπουργείου Παιδείας για την υλοποίηση προγραμμάτων του Β' Κ.Π.Σ., Τ.Ε.Ι., Ε.Π.Ι. και λοιπούς ερευνητικούς οργανισμούς του Δημόσιου Τομέα. Άρθρο 2 Όροι και προϋποθέσεις Τα πρόσωπα που εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 1 της παρούσας υπάγονται στη διαδικασία που ορίζεται παρακάτω, εφόσον: 1. Συμβάλλονται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την πραγματοποίηση ερευνητικών προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από αυτή, μερικά ή ολικά. 2. Για την εφαρμογή του Φ.Π.Α., θεωρείται ότι ενεργούν στο όνομά τους, αλλά για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, όταν αγοράζουν αγαθά ή τους παρέχονται υπηρεσίες που είναι απαραίτητες για την εκτέλεση της σύμβασης κατά το ποσοστό που συμμετέχει στη χρηματοδότηση του προγράμματος η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στο ποσοστό που δεν συμμετέχει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αλλά χρηματοδοτείται από το Δημόσιο ή άλλο φορέα εμπεριέχεται Φ.Π.Α. και εφαρμόζονται οι διατάξεις της αριθ /887/Α0014/ΠΟΛ.1057/ ΕΔΥΟ. 3. Για κάθε σύμβαση που συνάπτουν με την αρμόδια Γενική Διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, υποβάλλουν δήλωση μεταβολών στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., κατά τις διατάξεις της περ. (β) της παραγρ. (1) του άρθρου 29 του Ν.1642/1986, προκειμένου να δηλώσουν την ανάληψη ερευνητικού προγράμματος που πρόκειται να εκτελέσουν ή την εκχώρηση αυτού. 4. Είναι υποκείμενα στο Φ.Π.Α. πρόσωπα, υπαγόμενα στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. 5. Ο καινούργιος μηχανολογικός και λοιπός εξοπλισμός του άρθρου 1 της παρούσας, αποτελεί επενδυτικό αγαθό των εν λόγω προσώπων κατά τις διατάξεις της περ. (α) της παραγρ. 4 του άρθρου 26 του Ν.1642/1986. Άρθρο 3 Αγορά, εισαγωγή και ενδοκοινοτική απόκτηση αγαθών 1. Με την επιφύλαξη του άρθρου 2 της παρούσας, τα πρόσωπα του άρθρου 1 που προτίθενται να εισάγουν ή να αγοράσουν από το εσωτερικό της χώρας επενδυτικά αγαθά ή λαμβάνουν υπηρεσίες σχετικά με την εγκατάσταση και τη συναρμολόγηση αυτών, υποβάλλουν στον Προϊστάμενο της αρμόδιας για το Φ.Π.Α. Δ.Ο.Υ. αίτηση, με την οποία ζητούν έγκριση για εισαγωγή ή αγορά αγαθών ή λήψη υπηρεσιών χωρίς την καταβολή του αναλογούντος Φ.Π.Α. Στην αίτηση αυτή, τα εν λόγω πρόσωπα επισυνάπτουν τα πιο κάτω δικαιολογητικά: α) Αναλυτικό πίνακα εις διπλούν κατά Τελωνείο ή προμηθεύτρια επιχείρηση, στον οποίο αναγράφουν τα αγαθά τα οποία πρόκειται να εισάγουν ή να αγοράσουν από το εσωτερικό της χώρας, την ποσότητα και την αξία αυτών, το αρμόδιο τελωνείο εισαγωγής, το ονοματεπώνυμο ή επωνυμία και τη διεύθυνση της προμηθεύτριας επιχείρησης, όταν πρόκειται για αγορά στο εσωτερικό, καθώς και τον Α.Φ.Μ. και την αρμόδια Δ.Ο.Υ. της επιχείρησης αυτής. 109

111 β) Υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/1986, στην οποία δηλώνεται υπεύθυνα ότι το δικαιούχο πρόσωπο του άρθρου 1 της παρούσας, έχει συμβληθεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την εκτέλεση προγράμματος για λογαριασμό της, ο τόπος εγκατάστασής του, ότι πρόκειται για υποκείμενο στο Φ.Π.Α. πρόσωπο (Α.Φ.Μ.) υπαγόμενα στο κανονικό καθεστώς Φ.Π.Α. και ότι τα αγαθά ή οι υπηρεσίες κατά περίπτωση που περιγράφονται στον ανωτέρω πίνακα είναι απαραίτητα για την πραγματοποίηση του ερευνητικού προγράμματος. γ) Αναλυτικό πίνακα εις διπλούν, για τις λαμβανόμενες υπηρεσίες εγκατάστασης ή συναρμολόγησης στο εσωτερικό της χώρας, την αξία αυτών, το ονοματεπώνυμο ή επωνυμία και διεύθυνση του παρέχοντα, τον Α.Φ.Μ. του και την αρμόδια Δ.Ο.Υ. δ) Αντίγραφο της σχετικής σύμβασης ανάθεσης του προγράμματος από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στην οποία αναφέρεται ρητά το ποσοστό συμμετοχής της στο πρόγραμμα, καθώς και η διάρκεια αυτού. ε) Αντίγραφο της σύμβασης εκχώρησης, σε περίπτωση που η εκτέλεση (μερικά ή ολικά) του προγράμματος εκχωρείται από τον ανάδοχο σε άλλο πρόσωπο του άρθρου 1 της παρούσας. 2. Ο Προϊστάμενος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. του αναδόχου, αφού διαπιστώσει ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις των άρθρων 1 και 2 της παρούσας, χορηγεί βεβαίωση για τη συνδρομή των προϋποθέσεων παράδοσης στον αιτούνται χωρίς Φ.Π.Α. των αγαθών ή υπηρεσιών που αναγράφονται στον ανωτέρω κατά περίπτωση πίνακα, επισυνάπτοντας σ' αυτή θεωρημένο αντίτυπο του πίνακα αυτού. Η βεβαίωση αυτή προσαρτάται στο σχετικό τελωνειακό παραστατικό ή, κατά περίπτωση, στο στέλεχος του τιμολογίου του προμηθευτή των αγαθών ή του παρέχοντα τις υπηρεσίες. 3. Σε περίπτωση εισαγωγής, το αρμόδιο Τελωνείο, στο οικείο παραστατικό χρεώνει τον αναλογούντα Φ.Π.Α., τον οποίο όμως δεν εισπράττει, αναγράφοντας σ' αυτό την ένδειξη "Ο ΑΝΑΛΟΓΩΝ Φ.Π.Α. ΘΑ ΚΑΤΑΒΛΗΘΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ ΤΟΥ... ΒΑΣΕΙ ΤΗΣ... ΑΥΟ". Αντίγραφο του παραστατικού αυτού, αποστέλλει εντός μηνός από τον τελωνισμό στη Δ.Ο.Υ. η οποία έχει εκδώσει την ανωτέρω βεβαίωση. 4. Η προμηθεύτρια επιχείρηση των αγαθών ή η παρέχουσα τις υπηρεσίες εγκατάστασης ή συναρμολόγησης, εκδίδει το υπό του Κ.Β.Σ. προβλεπόμενο φορολογικό στοιχείο, στο οποίο χρεώνει και τον αναλογούντα Φ.Π.Α. τον οποίο δεν εισπράττει, αναγράφοντας σ' αυτό την ένδειξη "ΔΕΝ ΕΙΣΠΡΑΤΤΕΤΑΙ Φ.Π.Α. - ΥΠΟΧΡΕΟΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΤΟ... ΜΕ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΔΗΛΩΣΗ ΒΑΣΕΙ ΤΗΣ ΑΡΙΘ... ΑΥΟ". 5. Ο αγοραστής - πρόσωπο του άρθρου 1 της παρούσας, προσκομίζει στον προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. που έχει εκδώσει την ανωτέρω βεβαίωση, αντίγραφο του φορολογικού στοιχείου που εξέδωσε η προμηθεύτρια αγαθών ή υπηρεσιών επιχείρηση, εντός μηνός από την ημερομηνία έκδοσής του. 6. Ο Προϊστάμενος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., παρακολουθεί την εκτέλεση των εργασιών και διενεργεί έλεγχο για να διαπιστώσει αν τα αγαθά που αποκτήθηκαν χωρίς Φ.Π.Α. έχουν εγκατασταθεί στον τόπο που δηλώθηκε, ότι δεν πωλήθηκαν και ότι έχουν σωστά καταχωρηθεί και περιληφθεί στην περιοδική δήλωση της οικείας φορολογικής περιόδου. 7. Τα πρόσωπα του άρθρου 1 της παρούσας, ως αγοραστές - εισαγωγείς υποχρεούνται να γνωστοποιούν εγγράφως στον προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. το χρόνο έναρξης χρησιμοποίησης των επενδυτικών αγαθών, το βραδύτερο εντός δέκα ημερών από την έναρξη λειτουργίας τους. 8. Σε περίπτωση πώλησης των επενδυτικών αγαθών που αποκτήθηκαν, σύμφωνα με την παρούσα απόφαση, χωρίς Φ.Π.Α. πριν από τη χρησιμοποίησή τους, τα πρόσωπα του άρθρου 1 της παρούσας, υποχρεούνται να καταβάλουν στο δημόσιο το Φ.Π.Α. που αναλογεί στην πώληση αυτή, καθώς και πρόστιμο ισόποσο του φόρου που αναλογούσε στην εισαγωγή ή στην αγορά, από το εσωτερικό της χώρας, των επενδυτικών αγαθών. Για το πρόστιμο αυτό, δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 42 του Ν.1642/1986. Σε περίπτωση πώλησης των επενδυτικών αγαθών ή τη χρησιμοποίησή τους σε αφορολόγητη δραστηριότητα, εντός πενταετίας από την πραγματοποίηση της δαπάνης για την απόκτησή τους, ενεργείται διακανονισμός με την εκκαθαριστική δήλωση της οικείας διαχειριστικής περιόδου. Σε περίπτωση που κατά τη διάρκεια ζωής του επενδυτικού αγαθού και μετά τη λήξη της πενταετίας διακανονισμού, το συγκεκριμένο επενδυτικό αγαθό χρησιμοποιείται σε αφορολόγητη δραστηριότητα ή διατίθεται χωρίς αντάλλαγμα καθ' οιονδήποτε τρόπο, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις περί αυτοπαράδοσης (άρθρο 7 παράγρ. 2 περίπτ. α' και β' σε συνδυασμό με το άρθρο 15 παράγρ. 2 περίπτ. α' του Ν.1642/1986). 9. Για τις ενδοκοινοτικές αποκτήσεις αγαθών που πραγματοποιούν τα πρόσωπα του άρθρου 1 της παρούσας, τα οποία αποστέλλονται ή μεταφέρονται από άλλο κράτος μέλος, υποχρεούνται να εγγραφούν στο σύστημα VIES και να κοινοποιούν στον αλλοδαπό προμηθευτή τους τον Α.Φ.Μ. που τους χορηγήθηκε με το πρόθεμα EL. Η απαλλασσόμενη από το Φ.Π.Α. πράξη στη χώρα προέλευσης, αποτελεί για τα εν λόγω πρόσωπα αντικείμενο ενδοκοινοτικής απόκτησης στην Ελλάδα. Για τη δήλωση και απεικόνιση των αγαθών αυτών στο έντυπο της περιοδικής δήλωσης των πράξεων αυτών, εφαρμόζονται ανάλογα οι διατάξεις του άρθρου 6 της παρούσας. 110

112 Άρθρο4 Λήψη υπηρεσιών 1. Η διαδικασία καταβολής του Φ.ΠΑ., που προβλέπεται στο άρθρο 3 της παρούσας, εφαρμόζεται ανάλογα και για την αμοιβή που καταβάλλεται, από τα πρόσωπα του άρθρου 1 της παρούσας, για την αγορά ή χρήση δικαιωμάτων τεχνογνωσίας, διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, σχεδίου ή υποδείγματος, εφόσον τα δικαιώματα αυτά θα χρησιμοποιηθούν για την εκτέλεση του ερευνητικού προγράμματος και θα εξυπηρετήσουν το πρόγραμμα για περισσότερες από μία διαχειριστικές περιόδους ή θα αποτελέσουν τη βάση για τη διενέργεια περαιτέρω ερευνών για την ανάπτυξη της τεχνολογίας ή των μεθόδων παραγωγής, σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στη σύμβαση. 2. Για την εφαρμογή των διατάξεων της προηγούμενης παραγράφου, τα δικαιούχα πρόσωπα: α) Με τα δικαιολογητικά της περίπτωσης (γ) της παραγράφου 1 του άρθρου 3 της παρούσας, συνυποβάλλουν και αντίγραφο της σχετικής σύμβασης πώλησης ή παραχώρησης του συγκεκριμένου δικαιώματος. β) Στην υπεύθυνη δήλωση του Ν.1599/1986, που αναφέρεται στην περίπτωση (β) της παραγράφου 1 του άρθρου 3 της παρούσας, δηλώνουν επιπλέον ότι η χρησιμοποίηση των δικαιωμάτων αυτών είναι απαραίτητη για την εκτέλεση του ερευνητικού προγράμματος. 3. Η αμοιβή που καταβάλλεται από τα πρόσωπα του άρθρου 1 της παρούσας, για υπηρεσίες που λαμβάνουν από υποκείμενους στο φόρο εγκατεστημένους σε άλλο κράτος - μέλος, εφόσον οι υπηρεσίες αυτές φορολογούνται στη χώρα του παρέχοντα, απαλλάσσονται από το Φ.Π.Α., σύμφωνα με το σημείο 10 του άρθρου 15 της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ. Για τη χορήγηση της απαλλαγής από το Φ.Π.Α., τα δικαιούχα πρόσωπα προσκομίζουν στον παρέχοντα τις υπηρεσίες στο άλλο κράτος - μέλος το "ειδικό κοινοτικό έντυπο" αίτηση απαλλαγής από Φ.Π.Α., που επισυνάπτεται, σε όλες τις επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ανωτέρω έντυπο συμπληρώνεται, υπογράφεται και σφραγίζεται από τη αρμόδια Γενική Διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που είναι υπεύθυνη για το ερευνητικό πρόγραμμα. Στο έντυπο αυτό αναφέρονται: - το όνομα του ενδιαφερομένου προσώπου του άρθρου 1 της παρούσας, - η αξία των υπηρεσιών για τις οποίες ζητείται η απαλλαγή από το Φ.Π.Α., καθώς και η ημερομηνία και τα λοιπά στοιχεία της οικείας σύμβασης. Το πρωτότυπο του ειδικού εντύπου παραδίδεται στον παρέχοντα τις υπηρεσίες στο άλλο κράτος - μέλος, προκειμένου να εκδώσει το σχετικό τιμολόγιο χωρίς Φ.Π.Α., ενώ φωτοτυπία αυτού φυλάσσεται στο αρχείο του ενδιαφερομένου προσώπου. 4. Για την καταβολή του Φ.Π.Α. που αναλογεί στην αμοιβή που καταβάλλεται από τα πρόσωπα του άρθρου 1 της παρούσας, για υπηρεσίες που λαμβάνουν από υποκείμενους στο φόρο εγκατεστημένους σε άλλο κράτος - μέλος, εφόσον οι υπηρεσίες αυτές φορολογούνται στη χώρα του λήπτη αυτών (Ελλάδα) κατά τις διατάξεις του άρθρου 12 του Ν.1642/1986 χρεοπιστώνονται στην περιοδική δήλωση Φ.Π.Α. (ως πράξη λήπτη, που υποβάλλουν τα εν λόγω πρόσωπα ως λήπτες των εν λόγω υπηρεσιών. 5. Οι υπηρεσίες που παρέχονται στο εσωτερικό της χώρας, στα πρόσωπα του άρθρου 1 της παρούσας, από πρόσωπα που συμβάλλονται με αυτά ως ερευνητές που συμμετέχουν στα ερευνητικά προγράμματα, απαλλάσσονται από το Φ.Π.Α. Για το σκοπό αυτό θεωρείται ότι δημιουργούνται δεσμοί εξάρτησης μεταξύ παρέχοντα την υπηρεσία και του λήπτη αυτής (πρόσωπα του άρθρου 1 της παρούσας), κατά τις διατάξεις του δευτέρου εδαφίου της περίπτωσης β' της παραγράφου 1 του άρθρου 3 του Ν.1642/1986, ανεξάρτητα από την υφιστάμενη ή μη μεταξύ τους σύμβαση. Άρθρο5 Δικαίωμα έκπτωσης Η διαδικασία καταβολής του Φ.Π.Α. που προβλέπεται από τα άρθρα 3 και 4 της παρούσας, εφαρμόζεται για την αναστολή καταβολής του Φ.Π.Α. που αναλογεί στην αξία απόκτησης αγαθών και λήψης υπηρεσιών από τα πρόσωπα του άρθρου 1 της παρούσας μέχρι του ποσοστού συμμετοχής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε κάθε ερευνητικό πρόγραμμα. Το ποσοστό αυτό πρέπει να προκύπτει από την οικεία σύμβαση. Σε περίπτωση καταβολής Φ.Π.Α. από τα εν λόγω πρόσωπα, για το ανωτέρω ποσοστό παρέχεται δικαίωμα έκπτωσης και κατ' επέκταση επιστροφής του φόρου αυτού, σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται από τις διατάξεις των με αριθμ. Π.1185/521/ΠΟΛ.59/ Α.Υ.Ο. και /2051/575/ΠΟΛ.1078/ Α.Υ.Ο., κατά περίπτωση. Το υπόλοιπο ποσοστό χρηματοδότησης του προγράμματος από το Δημόσιο ή άλλο φορέα, εφόσον έχει την έννοια της αντιπαροχής, θεωρείται ότι εμπεριέχει Φ.Π.Α., ο οποίος προσδιορίζεται με τους κανόνες της εσωτερικής υφαίρεσης και αποδίδεται κατά το άρθρο 31 του Ν.1642/1986. Προκειμένου να κριθεί αν το υπόλοιπο ποσοστό της χρηματοδότησης υπάγεται ή όχι σε Φ.Π.Α. και αν γι' αυτό παρέχεται ή όχι δικαίωμα έκπτωσης του φόρου, είναι θέμα πραγματικό και ερευνάται σύμφωνα, με τις διατάξεις της ΕΔΥΟ με αριθ /887/Α0014/ΠΟΛ.1057/

113 Άρθρο 6 Απεικόνιση των πράξεων 1. Με τις διατάξεις της παρούσας απόφασης, ο φόρος που αναλογεί στα αγαθά που εισάγονται ή αγοράζονται στο εσωτερικό της χώρας, καθώς και για τη λήψη υπηρεσιών με τη διαδικασία των άρθρων 3 και 4 της παρούσας, προσαυξάνει τόσο το φόρο εισροών, όσο και το φόρο εκροών της ίδιας φορολογικής περιόδου. Η αξία των αποκτηθέντων με τη διαδικασία αυτή επενδυτικών αγαθών, προσαυξάνει την αξία τόσο των φορολογητέων εκροών, όσο και των εισροών της φορολογικής περιόδου κατά την οποία αποκτήθηκαν. Η παρακολούθηση της αξίας αυτών των αγαθών, καθώς και το ποσό του φόρου που αναλογεί σ' αυτό, τα εν λόγω πρόσωπα πρέπει να παρακολουθούν σε ειδικό λογαριασμό Φ.Π.Α. ή ιδιαίτερη στήλη, έτσι ώστε να μην αλλοιώνονται με πλασματικά ποσά οι χρεοπιστώσεις ή οι καταχωρήσεις του τηρούμενου λογαριασμού ή στήλης Φ.Π.Α. και παράλληλα να είναι ευχερής ο έλεγχος αυτών. Για την αγορά, ενδοκοινοτική απόκτηση ή εισαγωγή παγίων, που πραγματοποιούνται με τις διατάξεις της παρούσας, πρέπει να τηρείται ιδιαίτερος λογαριασμός ή στήλη παγίων, καθώς και φόρου που αναλογεί στην αξία αυτών, για την παρακολούθησή τους, προκειμένου να είναι ευχερής ο έλεγχος για την εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 7, παράγρ. 2, 24 και 26 του Ν.1642/1986. Οι διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 6 του Π.Δ.186/1992 "Κ.Β.Σ." εξακολουθούν να έχουν εφαρμογή. 2. Ο εγκατεστημένος στο εσωτερικό της χώρας πωλητής των αγαθών ή ο παρέχων τις υπηρεσίες σε πρόσωπα του άρθρου 1 της παρούσας, που, σύμφωνα με τις διατάξεις της απόφασης αυτής, εκδίδει τα σχετικά φορολογικά στοιχεία με Φ.Π.Α. χωρίς να τον εισπράττει, εμφανίζει τις πράξεις αυτές κανονικά στις φορολογητέες εκροές και το φόρο που αναλογεί σ' αυτές τον αναγράφει στον οικείο κωδικό με την ένδειξη "λοιπά προστιθέμενα ποσά". 3. Τα πρόσωπα του άρθρου 1 της παρούσας, την αξία των αποκτηθέντων αγαθών ή υπηρεσιών, καθώς και τον αναλογούντα σ' αυτή Φ.Π.Α., με τη διαδικασία της παρούσας, απεικονίζουν στον πίνακα Δ' της περιοδικής δήλωσης Φ.Π.Α. της οικείας φορολογικής περιόδου, στους οικείους κωδικούς, τόσο της ενότητας (α), όσο και της ενότητας (β). 4. Για το ποσό του Φ.Π.Α. που αναλογεί στο ποσοστό που δεν συμμετέχει, στις πράξεις αυτές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο αναλογών Φ.Π.Α. αποδίδεται στο Δημόσιο με την ίδια περιοδική δήλωση. Έτσι, αναγράφεται στον κωδ. 411, στη στήλη (1) της ενότητας (ε) "ΑΦΑΙΡΟΥΜΕΝΑ ΠΟΣΑ" του πίνακα Δ' το ποσό του Φ.Π.Α. που αναλογεί στην αξία των εισροών που αποκτήθηκαν χωρίς την καταβολή Φ.Π.Α. με τη διαδικασία της παρούσας. Στη στήλη (2) του ίδιου κωδικού γράφεται το ποσοστό μείωσης, δηλαδή η διαφορά 100% - το ποσοστό επί τοις % που συμμετέχει στο πρόγραμμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε το ποσοστό του φόρου μεταφερόμενο στον ΚΩΔ 419 του ίδιου πίνακα, τελικά να αποδοθεί στο Δημόσιο μέσω πίνακα Ε. Άρθρο 7 Παραβάσεις - Κυρώσεις Στα πρόσωπα του άρθρου 1 της παρούσας που δεν εκπληρώνουν τις υποχρεώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις της παρούσας και γενικά από τις διατάξεις του Ν.1642/1986, όπως ισχύει, επιβάλλονται τα πρόστιμα των άρθρων 47 και 48 του ίδιου νόμου. Άρθρο8 Έναρξη ισχύος Η παρούσα απόφαση, η οποία ισχύει από την ημερομηνία δημοσίευσής της, να δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Επεξηγηματικές σημειώσεις 1. Για τον υποκείμενο και/ή τον εγκεκριμένο αποθηκευτή, το παρόν πιστοποιητικό χρησιμεύει ως δικαιολογητικό φορολογικής απαλλαγής για παραδόσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών ή αποστολές αγαθών προς τους δικαιούχους απαλλαγής οργανισμούς και ιδιώτες που αναφέρονται στο άρθρο 15 παράγραφος 10 της οδηγίας 77/388/ΕΟΚ και στο άρθρο 23, παράγραφος 1 της οδηγίας 92/12/ΕΟΚ. Κατά συνέπεια, πρέπει να εκδίδεται ένα πιστοποιητικό για κάθε υποκείμενο/αποθηκευτή. Ο υποκείμενος/αποθηκευτής υποχρεούται να φυλάττει το πιστοποιητικό στα βιβλία του, σύμφωνα με τη νομοθεσία που εφαρμόζεται στο κράτος μέλος του. Εφόσον ένα κράτος - μέλος, όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών, δεν παρέχει δικαίωμα άμεσης απαλλαγής από το φόρο της παροχής, αλλά η απαλλαγή πραγματοποιείται με επιστροφή του φόρου στο δικαιούχο απαλλαγής που αναφέρεται στο σημείο 1, το πιστοποιητικό αυτό πρέπει να επισυνάπτεται στην αίτηση επιστροφής. 2. α) Το χρησιμοποιούμενο χαρτί πρέπει να είναι σύμφωνο με τις προδιαγραφές που ορίζονται στην Επίσημη Εφημερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων αριθ. C 164 της 1ης Ιουλίου 1989, σελ. 3. Το χαρτί πρέπει να είναι λευκό για όλα τα αντίτυπα και το μέγεθός του πρέπει να είναι 210 Χ 297 χιλιοστά, με μέγιστη απόκλιση 5 χιλιοστά λιγότερο ή 8 χιλιοστά περισσότερο ως προς το μήκος. 112

114 Προκειμένου για απαλλαγή από ειδικούς φόρους κατανάλωσης, το πιστοποιητικό απαλλαγής συντάσσεται σε δύο αντίτυπα: - ένα αντίτυπο φυλάσσεται από τον αποστολέα, - ένα αντίτυπο επισυνάπτεται στο συνοδευτικό διοικητικό έγγραφο. β) Στο σημείο 5.Β ο χώρος που δεν χρησιμοποιείται πρέπει να διαγράφεται, ώστε να είναι αδύνατη οποιαδήποτε προσθήκη. γ) Το έγγραφο πρέπει να συμπληρώνεται ευανάγνωστα και κατά τρόπο ώστε τα αναγραφόμενα να είναι ανεξίτηλα. Δεν πρέπει να υπάρχουν σβησίματα ή διαγραφές. Το έγγραφο αυτό πρέπει να συμπληρώνεται σε γλώσσα που αναγνωρίζεται από το κράτος - μέλος υποδοχής. δ) Εάν η περιγραφή των αγαθών και/ή των υπηρεσιών (σημείο 5.Β του πιστοποιητικού) παραπέμπει σε δελτίο παραγγελίας συνταγμένο σε γλώσσα που δεν αναγνωρίζεται από το κράτος - μέλος υποδοχής, ο δικαιούχος απαλλαγής οργανισμός/ιδιώτης οφείλει να επισυνάπτει μετάφρασή του. ε) Εξάλλου, εάν το πιστοποιητικό είναι συνταγμένο σε γλώσσα που δεν αναγνωρίζεται από το κράτος - μέλος του υποκείμενου/αποθηκευτή, ο δικαιούχος απαλλαγής οργανισμός/ιδιώτης οφείλει να επισυνάπτει μετάφραση των πληροφοριών σχετικά με τα αγαθά και τις υπηρεσίες που περιγράφονται στο σημείο 5.Β. στ) Ως αναγνωρισμένη γλώσσα νοείται μία από τις γλώσσες που χρησιμοποιούνται επισήμως στο ενδιαφερόμενο κράτος - μέλος ή κάθε άλλη επίσημη γλώσσα της Κοινότητας, την οποία το ενδιαφερόμενο κράτος - μέλος δηλώνει ότι μπορεί να χρησιμοποιείται για το σκοπό αυτό. 3. Με την προβλεπόμενη δήλωσή του στο σημείο 3 του πιστοποιητικού, ο δικαιούχος απαλλαγής οργανισμός/ιδιώτης παρέχει τις πληροφορίες που είναι αναγκαίες για την εξέταση της αίτησης απαλλαγής στο κράτος - μέλος υποδοχής. 4. Με τη θεώρησή του στο σημείο 4 του πιστοποιητικού, ο οργανισμός επιβεβαιώνει την ακρίβεια των πληροφοριών που περιέχονται στα σημεία 1 και 3 α) του εγγράφου που πιστοποιεί ότι ο δικαιούχος απαλλαγής ιδιώτης είναι μέλος του προσωπικού του. 5. α) Η παραπομπή στο δελτίο παραγγελίας (σημείο 5.Β του πιστοποιητικού πρέπει να αναφέρει τουλάχιστον την ημερομηνία και τον αριθμό της παραγγελίας. Το δελτίο παραγγελίας πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα στοιχεία που αναφέρονται στο σημείο 5 του πιστοποιητικού. Εάν το πιστοποιητικό πρέπει να φέρει σφραγίδα της αρμόδιας αρχής του κράτους - μέλους υποδοχής, το δελτίο παραγγελίας πρέπει επίσης να φέρει σφραγίδα. β) Η αναγραφή του αριθμού μητρώου ειδικών φόρων κατανάλωσης του εγκεκριμένου αποθηκευτή, όπως αυτός ορίζεται στο άρθρο 15α παράγραφος 2 στοιχείο α) της οδηγίας 92/12/ΕΟΚ είναι προαιρετική. Ο αριθμός φορολογικού μητρώου Φ.Π.Α. είναι υποχρεωτικός γ) Τα νομίσματα πρέπει να αναφέρονται με κωδικό αποτελούμενο από τρία γράμματα σύμφωνα με το διεθνές πρότυπο ISOIDIS 4127 του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης (1). 6. Το γνήσιο της δήλωσης του δικαιούχου απαλλαγής οργανισμού/ιδιώτη πρέπει να βεβαιώνεται στο σημείο 6 με σφραγίδα(ες) των αρμοδίων αρχών του κράτους - μέλους υποδοχής. Οι αρμόδιες αρχές μπορούν να θέσουν ως όρο, για την εκ μέρους τους έγκριση, τη συγκατάθεση άλλης αρχής του ίδιου κράτους - μέλους. Η εξασφάλιση της συγκατάθεσης αυτής επαφίεται στην αρμόδια φορολογική αρχή 7. Για την απλούστευση της διαδικασίας, η αρμόδια αρχή μπορεί να εξαιρέσει το δικαιούχο απαλλαγής οργανισμό από την υποχρέωση να ζητά επίθεση σφραγίδας σε περίπτωση απαλλαγής για επίσημη χρήση. Ο οργανισμός πρέπει να αναφέρει την εξαίρεση αυτή στο σημείο 7 του πιστοποιητικού. (1) Ενδεικτικά, ορισμένοι χρησιμοποιούμενοι σήμερα κωδικοί νομισμάτων είναι: BEF (βελγικό φράγκο), DEM (γερμανικό μάρκο), DKK (δανική κορόνα), ESP (ισπανική πεσέτα), FRF (γαλλικό φράγκο), GBP (λίρα στερλίνα), GRD (ελληνική δραχμή), IEP (ιρλανδική λίρα), ITL (ιταλική λίρα), LUF (φράγκο Λουξεμβούργου), NLG (ολλανδικό φιορίνι), PTE (πορτογαλικό εσκούδο), ATS (αυστριακό σελίνι), FIM (φινλανδικό μάρκο) SEK σουηδική κορόνα, USD (δολλάριο Ηνωμένων Πολιτειών). 113

115 274/ και 318/ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΙΔΙΚΟΥ ΕΠΤΑΜΕΛΟΥΣ ΟΡΓΑΝΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΡΕΥΝΩΝ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ Παραγωγικές Ώρες και Κόστος Ανθρωπομήνα (RATE) 1. Α ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΤΗΣΙΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΩΡΩΝ ΔΕΠ, ΜΟΝΙΜΩΝ ΚΑΙ ΙΔΑΧ Ο υπολογισμός των ετήσιων παραγωγικών ωρών (εξαιρουμένων των αδειών, επίσημων αργιών, απουσίας για λόγους υγείας, κλπ.) προσδιορίζεται για τις διάφορες κατηγορίες μόνιμου και ΙΔΑΧ προσωπικού από τη σχετική νομοθεσία αναφορικά με την υποχρεωτική τους παρουσία στους χώρους του Πανεπιστημίου για την εκπλήρωση των βασικών τους καθηκόντων. Σχετική νομοθεσία: Νόμος 2530/97 Υπηρεσιακή κατάσταση και αναμόρφωση του μισθολογίου του διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού και του εκπαιδευτικού προσωπικού των ιδρυμάτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ΦΕΚ Α 218/ ) Ετήσιες Παραγωγικές Ώρες Κατηγορίες Προσωπικού ΙΔΑΧ / ΜΕΛΗ ΔΕΠ Ε.E.ΔΙ.Π. Ε.Τ.Ε.Π. Δημόσιοι (1) Ημερολογιακές εβδομάδες (2) Υποχρεωτική εβδομαδιαία παρουσία σε ώρες (Ν 2530/ ,5 (3) Σύνολο εργάσιμων ωρών ανά έτος: (1)x(2)= Αφαιρούνται: (4) Καλοκαιρινές άδειες 8 εβδ. 8 εβδ. 32 ημέρες 21 ημέρες Σύνολο ωρών ,5 (5) Επίσημες αργίες (ο ακριβής αριθμός των επίσημων αργιών διαφέρει για κάθε έτος διότι εξαρτάται από τον αριθμό τον Σ/Κ που συμπίπτουν με αργίες) 6 εβδ. 6 εβδ. 11 ημέρες 11 ημέρες Σύνολο ωρών ,5 (6) Απουσία για λόγους ασθενείας εβδ. 0 εβδ. ημέρες ημέρες Σύνολο ωρών Σύνολο ετήσιων παραγωγικών ωρών: (3)-(4+5+6)= Β ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΩΡΙΑΙΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ Ετήσιες μεικτές αποδοχές / Σύνολο ελάχιστων ετήσιων παραγωγικών ωρών Υπολογισμός ωριαίου κόστους ανά κατηγορία απασχολούμενων: Μέλη ΔΕΠ = Ετήσιες μεικτές αποδοχές / 760 Ε.Ε.ΔΙ.Π = Ετήσιες μεικτές αποδοχές / 836 Ε.Τ.Ε.Π = Ετήσιες μεικτές αποδοχές / 1278 Διοικητικό Προσωπικό = Ετήσιες μεικτές τακτικές αποδοχές /

116 2. Α ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΤΗΣΙΩΝ ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΩΝ ΩΡΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΩΝ Σύνολο ημερών ανά έτος 365 Σαββατοκύριακα -104 Άδειες -21 Επίσημες Αργίες -10 Ασθένειες/Άλλα -6 Εργάσιμες ημέρες το χρόνο 224 Εργάσιμες ώρες το χρόνο 224 x 7,5 = 1680 ώρες / έτος Εργάσιμες ώρες το μήνα 1680 / 12 = 140 ώρες / μήνα Οι ερευνητές κατατάσσονται σε τρείς κατηγορίες ανάλογα με τα τυπικά τους προσόντα συνυπολογίζοντας ταυτόχρονα την μέχρι τώρα ερευνητική τους εμπειρία. Έμπειροι Ερευνητές Ερευνητές Τεχνικοί ερευνητές με τουλάχιστον 4ετή εμπειρία στην έρευνα (ΙΠΑ), από την κτήση του πανεπιστημιακού τους πτυχίου που τους επιτρέπει να κάνουν διδακτορική μελέτη, στη χώρα κτήσης του πτυχίου/διπλώματος, ή ερευνητές που διαθέτουν ήδη διδακτορικό, ανεξαρτήτως του χρόνου που απαιτήθηκε για την κτήση του. απόφοιτοι ΑΕΙ ΤΕΙ και κάτοχοι μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών, ή Ερευνητές που διανύουν τα 4 πρώτα έτη (ΙΠΑ) της ερευνητικής τους δραστηριότητας, συμπεριλαμβανομένης της περιόδου εκπαίδευσης στην έρευνα. απόφοιτοι ΑΕΙ ΤΕΙ. 2.Β ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΜΗΝΙΑΙΟΥ ΚΑΙ ΩΡΙΑΙΟΥ ΚΟΣΤΟΥΣ Ανά κατηγορία ερευνητή ισχύουν τα εξής κατώτερα και ανώτερα όρια αμοιβής (ποσά χωρίς ΦΠΑ): Κατηγορίες Μηνιαίο κόστος Ωριαίο κόστος Έμπειροι Ερευνητές Ερευνητές Τεχνικοί max min max 35,71 25,00 15,71 min 25,00 15,71 10,71 Κατόπιν εισήγησης του Επιστημονικού Υπευθύνου προς το Ειδικό Επταμελές Όργανο, το κόστος της ανθρωποώρας του έμπειρου ερευνητή μπορεί να αυξηθεί έως 50. Το ωριαίο κόστος υπολογίζεται από τον επιστημονικά υπεύθυνο του έργου, λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω όρια ανά κατηγορία ερευνητή και οδηγεί στον προσδιορισμό του συνολικού κόστους της απασχόλησης του ερευνητή, το οποίο αναγράφεται στη σύμβαση που συνάπτει ο ερευνητής με την Επιτροπή Ερευνών. Σε περίπτωση ανάληψης ερευνητικών έργων για τα οποία τα προβλεπόμενα από το χρηματοδότη ωριαία κόστη για τους ερευνητές αποκλίνουν της παραπάνω μεθόδου, εφαρμόζονται οι σχετικές οδηγίες του χρηματοδότη, όπως αυτές περιλαμβάνονται ρητά στους σχετικούς όρους χρηματοδότησης. 115

117 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΡΕΥΝΩΝ Π.Δ. 432/81 ΤΗΛ: 2610/ FAX: 2610/ Ημέρες Μετακίνησης Πάτρα,... Αριθ. Πρωτ.... Προς όλους τους Επιστημονικούς Υπευθύνους Ενταύθα Σας γνωρίζουμε ότι, το Ειδικό Επταμελές Όργανο της Επιτροπής Ερευνών στην αριθμ. 187/ συνεδρίασή του αποφάσισε όπως για τις μετακινήσεις εκτός έδρας προσωπικού του Ιδρύματος εφαρμόζεται η αριθμ. 2/70417/0022/ Υπουργική Απόφαση, σύμφωνα με την οποία ο αριθμός των επιτρεπομένων κατά μήνα ημερών μετακίνησης: α) των Διοικητικών Υπαλλήλων όλων των κατηγοριών καθώς και των ΕΔΤΠ ανέρχεται σε 8, β) του πάσης φύσεως και βαθμίδας εκπαιδευτικού προσωπικού ανέρχεται σε 8 και γ) των Πρυτάνεων, Αντιπρυτάνεων, Κοσμητόρων και Προέδρων Τμημάτων σε 10. Στις ανωτέρω ημέρες δεν περιλαμβάνονται οι απουσίες του εν λόγω προσωπικού για συμμετοχή σε συνέδρια, σεμινάρια, εκπαίδευση ή μετεκπαίδευση. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ερευνών Βασίλειος Αναστασόπουλος Αντιπρύτανης Στρατηγικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης της Έρευνας 116

118 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΡΕΥΝΩΝ Π.Δ. 432/81 ΤΗΛ: 2610 / FAX: 2610 / research.committee@upatras.gr Διαχείριση Διοργάνωσης Συνεδρίων Πάτρα, 22 Ιανουαρίου 2007 Αριθ. Πρωτ. 350 Προς όλους τους Επιστημονικούς Υπευθύνους Ενταύθα Θέμα: «Περί της διαχείρισης Συνεδρίων υπό της Γραμματείας του Ειδικού Λογαριασμού Κονδυλίων Έρευνας» Η Επιτροπή Ερευνών (Ειδικό Επταμελές Όργανο) στην αρ. 185 / Συνεδρίασή της αφού συζήτησε εκτενώς το εν θέματι αντικείμενο, αποφάσισε τα εξής : 1) Με τον όρο «Διαχείριση Συνεδρίων» εννοούμε την διαχείριση Συνεδρίων, Συμποσίων, Διημερίδων, Ημερίδων και κάθε μορφής συναντήσεων κατόπιν σχετικής εγκριτικής απόφασης της Επιτροπής Ερευνών. 2) Η παρακράτηση της Επιτροπής Ερευνών επί των εισερχομένων για την διεξαγωγή των Συνεδρίων κονδυλίων παραμένει μηδενική. 3) Επιλέξιμες δαπάνες είναι κάθε είδους δαπάνες που είναι αποδεδειγμένα αναγκαίες για την πραγματοποίηση του Συνεδρίου. 4) Μετά την παρέλευση τριών (3) μηνών από τη διεξαγωγή του Συνεδρίου και την αποπληρωμή των δαπανών διεξαγωγής του, τα αδιάθετα κονδύλια θα υπόκεινται στους κανόνες και τους όρους του «Οδηγού Χρηματοδότησης και Διαχείρισης Ερευνών» σύμφωνα με το άρθρο 4.4 Οικονομικές επιβαρύνσεις έργων. 5) Προκειμένου να ενταλματοποιηθούν δαπάνες του Συνεδρίου μετά την ημερομηνία διεξαγωγής αυτού και για διάστημα έως τριών (3) μηνών, απαιτείται η υποβολή στην Γραμματεία της Επιτροπής Ερευνών: α) Επιστημονικού απολογισμού και β) Οικονομικού απολογισμού. 6) Τα ανωτέρω ισχύουν και για τα ήδη διαχειριζόμενα υπό της Επιτροπής Ερευνών Συνέδρια. Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Ερευνών Βασίλειος Αναστασόπουλος Αντιπρύτανης Στρατηγικού Σχεδιασμού και Ανάπτυξης της Έρευνας 117

119 Απομακρυσμένη Παρακολούθηση (SAP) Απομακρυσμένη Πρόσβαση Χρηστών στο Σύστημα SAP R/3 της Επιτροπής Ερευνών Με το σύστημα αυτό ο χρήστης (μέλος ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Πατρών) έχει την δυνατότητα να ελέγξει πληροφορίες που αφορούν στα έργα του, τα οποία διαχειρίζεται η Επιτροπή Ερευνών. (Υποβολή αίτησης για απόκτηση κωδικού) 118

120 119

121 120

122 121

123 122

124 123

125 124

126 125

127 126

128 127

129 128

130 129

131 130

132 131

133 132