ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Η γένεση τη: κοινωνιολογική: θεωρία:: Απαρχέ: τη: κοινωνιολογική: σκέψη:

Transcript

1 Περιεχόμενα Πρόλογο: (τη: έβδομη: και όγδοη: έκδοση:) 11 Πρόλογο: (τη: πέμπτη: και έκτη: έκδοση:) 11 Πρόλογοδ (τη: τέταρτη: έκδοση:) 11 Πρόλογο: (τη: τρίτη: έκδοση:) 12 ΓΙρόλογοχ (τη: πρώτη: και δεύτερη: έκδοση:) 12 Πρόλογο: επιμελητή Κοινωνιολογικέ$ Θεωρίε5: Από χην κλασική περίοδο στι: μετα-μοντέρνε$ προσεγγίσει: 15 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 Η γένεση τη: κοινωνιολογική: θεωρία:: Απαρχέ: τη: κοινωνιολογική: σκέψη: 23 Εισαγωγή: Το αντικείμενο αυτού του κεφαλαίου Τι είναι η κοινωνιολογική σκέψη και πότε ξεκινά; Κοινωνικέ: θεωρίε: με προσανατολισμό το δίκαιο τη: λογική:: Ο άνθρωπο: δημιουργεί για τον εαυτό του μια «τεχνητή» κοινωνική τάξη Φιλελεύθερα κοινωνικά μοντέλα στην κλασική πολιτική οικονομία: Η κοινωνική οργάνωση ζωή: έχει τη δική τη: νομοτέλεια Οι νέε: εκκινήσει: σιην κοινωνική επιστήμη κατά τα τέλη του 19ου και στι: αρχέ: του 20ού αιώνα: Η απολυτότητα των κοινωνικών σχέσεων στη μαρξιστική σκέψη. Η «θετική» μελέτη τη: κοινωνία:: «Η εξήγηση του κοινωνικού μόνο με το κοινωνικό», η κοινωνική θεωρία ω: θεωρία δράση: Αυ υ:ίθ Οοηιίθ (Γαλλία ): θετική στροφή στην κοινωνική επιστήμη και στην κοινωνιολογία ΕΓΤΙΪΙΘ ΟυιΊώθίΓΤι (Γαλλία ): Η εξήγηση του κοινωνικού με το κοινωνικό Πρόβλημα εκκίνηση:: Η αναζήτηση του κοινωνικού δεσμού Ο δυϊσμό: τη: ανθρώπινη: φύση:: Ατομικό και κοινωνικό Καταμερισμό: εργασία: και αλληλεγγύη: Απόψει: ολοκλήρωση: των σύγχρονων κοινωνιών Το έργο του Ουιΐώθίηη και η περαιτέρω εξέλιξή του ΜΒΧ ν\/θβθγ (Γερμανία ): Η κοινωνιολογία ω: επιστήμη τη: νοηματικά προσανατολισμένη: κοινωνική: πράξη: Πραγματικό αντικείμενο γνώση: τη: κοινωνιολογία:: Υποκειμενικά νοηματοδοτημένο: προσανατολισμό: του κάθε ατόμου Βασικέ: έννοιε: τη: κοινωνιολογία: - Ιδεότυποι Καπιταλισμό: και προτεσταντική ηθική - Υποκειμενική πράξη και κοινωνία Το έργο και η επίδραση του \Λ/Θ6ΘΓ Επισκόπηση 53 Επιλεγμένη βιβλιογραφία 54 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 Κοινωνιολογία τη: θεωρία: τη: συμπεριφορά:: ΟΘΟΓ^Θ 03:Ρ3Γ ΗΟΓΠΒΠ: θέση του προβλήματο: και γνωσιακό ενδιαφέρον Μεθοδολογικέ: σκέψει: 57

2 6 Κοινωνιολογική θεωρία 2.3 Γενικέϊ υποθέσεΐδ τη$ κοινωνιολογικήί θεωρίαχ τη$ συμπεριφορά$ Παράδειγμα Περαιτέρω εξέλιξη και ιστορία επιδράσεων 76 Επιλεγμένη αρχική Βιβλιογραφία 77 Επιλεγμένη δευτερεύουσα Βιβλιογραφία 77 Περαιτέρω Βιβλιογραφία (επιλογή) 78 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 Συμβολική αλληλόδραση: ΟΘΟΓ Θ ΗθΓβθΐΊ Μθβά θέση του προβλήματοϊ και γνωσιακό ενδιαφέρον Η ξεχωριστή θέση του ανθρώπου: Το «ζώο που χρησιμοποιεί σύμβολα» Συμβολικά διαμεσολαβημένη αλληλόδραση Συνείδηση Ταυτότητα (Εαυτό$) Κοινωνία Συμβολική αλληλόδραση, επεξηγούμενη με ένα παράδειγμα από την οικονομία Ιστορία των επιδράσεων και περαιτέρω εξέλιξη 93 Επιλεγμένη αρχική Βιβλιογραφία 94 Επιλεγμένη δευτερεύουσα Βιβλιογραφία 95 Περαιτέρω Βιβλιογραφία 95 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 Φαινομενολογική κοινωνιολογία: ΑΙάΐά 5<:ΗϋΙζ θέση του προβλήματοχ και γνωσιακό ενδιαφέρον Φαινομενολογική φιλοσοφία: Ορισμόί προβλήματοί - Μέθοδοϊ - Σημασία για τι$ κοινωνικέί επιστήμεδ Ανάλυση του «Βιόκοσμου» Η πραγματικότητα του κόσμου τη$ καθημερινήδ ζωή$ Πέραν του κόσμου τη$ καθημερινήί ζωή$: Πολλαπλέδ περιοχέί νοήματοδ Η μεθοδολογία μια$ «κατανοούσαδ κοινωνιολογία5»...^ «Ιδεοτυπική απεικόνιση του κοινωνικού κόσμου» - Επεξήγηση μέσω ενό$ παραδείγματοί Ιστορία των επιδράσεων και περαιτέρω εξέλιξη 121 Επιλεγμένη αρχική Βιβλιογραφία 122 Επιλεγμένη δευτερεύουσα Βιβλιογραφία 122 Περαιτέρω Βιβλιογραφία (επιλογή) 122 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 Υλιστική θεωρία ιη$ κοινωνίας: ΚΘΓΙ ΜΘΓΧ θέση του προβλήματοχ και γνωσιακό ενδιαφέρον Η αντιπαράθεση με τον ΗΘ ΘΙ και τον ΡΘΥΘΐ 63<:Ή Ο ιστορικόδ υλισμόί Η σχέση βάση$ και εποικοδομήματοϊ, το Είναι και η Συνείδηση Ταξική πάλη και κοινωνική αλλαγή Η ανάλυση του καπιταλιστικού οικονομικού συστήματο$ Παράδειγμα Ιστορία των επιδράσεων και περαιτέρω εξέλιξη 148 Επιλεγμένη αρχική Βιβλιογραφία 149 Επιλεγμένη δευτερεύουσα Βιβλιογραφία 149 Εγχειρίδια 150

3 Περιεχόμενα 7 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 Στρουκτουραλισμό:: (ΙΙβυάθ Ιένΐ-5ΐΓ3υ:: θέση του προβλήματο: και γνωσιακό ενδιαφέρον Οι συγκεκριμένε: μορφέί τη: κοινωνική: συμβίωση Οι συγκεκριμένε: μορφέδ και το μοντέλο Μοντέλο και δομή Οι ασυνείδητε: αρχέ: του ανθρώπινου πνεύματο$ Παράδειγμα: Η δομή του γάμου και τηί συγγένεια: Ιστορία των επιδράσεων και περαιτέρω εξέλιξη 182 Επιλεγμένη αρχική Βιβλιογραφία 182 Επιλεγμένη δευτερεύουσα Βιβλιογραφία 183 Περαιτέρω Βιβλιογραφία (επιλογή) 183 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7 Συστημική θεωρία τη: θεωρητική: δράση:: ΤβΙοοΙΙ Ρ3Γ:οη: θέση του προβλήματο: και γνωσιακό ενδιαφέρον Το δομολειτουργικό πλαίσιο αναφορά: τη: δράση Δράση - Λειτουργία - Δομή - Σύστημα Συστήματα δράση: στο πλαίσιο αναφορά: τη: δράση$ Οι μεταβλητέ: προτύπου Το παράδειγμα Αΰΐί Το σχήμα ΑΟΙί. και τα υπο-συστήματα του συστήματο$ δράση: Η θεωρία των συμβολικών μέσων Παράδειγμα: Τα ακαδημαϊκά επαγγέλματα και το Πανεπιστήμιο Ιστορία των επιδράσεων και περαιτέρω εξέλιξη 209 Εισαγωγική Βιβλιογραφία 210 Επιλεγμένη αρχική Βιβλιογραφία 210 Επιλεγμένη δευτερεύουσα βιβλιογραφία 211 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8 θεωρία τη: σύγκρουση:: ΚβΙί ΟβΙΐΓθηοΙοΓί θέση του προβλήματο: και γνωσιακό ενδιαφέρον Τοποθέτηση, σημασία και αξίωση τη: θεωρία: τη: σύγκρουση: Η έννοια τη: σύγκρουση: και το πεδίο εξήγησή: τη: Βασικέ: αρχέ: τη$ ανθρώπινη: κοινωνικοποίηση:: Το τρίπτυχο νόρμα-κύρωση-κυριαρχία Η κυριαρχία ω$ δομική αφετηρία κοινωνικών συγκρούσεων «Ταξικέ: συγκρούσει:» και κοινωνική αλλαγή: Η ταξική θεωρία του ΟθήΓθηάοΓΐ Η γένεση των ομάδων σύγκρουση: Διαστάσει: τη: μεταβλητότητα: των κοινωνικών συγκρούσεων Διευθέτηση συγκρούσεων Παράδειγμα μια: περίπτωση: Ιστορία των επιδράσεων και περαιτέρω εξέλιξη 231 Επιλεγμένη αρχική Βιβλιογραφία 232 Επιλεγμένη δευτερεύουσα Βιβλιογραφία 233 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9 θεωρία τη: διαδικασία: και ίου σχηματισμού: ΝΟΓ&ΘΙΊ ΕΙΪ3: θέση του ηροβλήματο: και γνωσιακό ενδιαφέρον Η στροφή προ: τα μοντέλα διαδικασία: 237

4 8 Κοινωνιολογική θεωρία 9.3 Η έννοια του σχηματισμού Ανθρωπολογικά Βασικές τοποθετήσει Ισορροπία Εμείς-Εγώ Η θεωρία του «διπλού συνδέσμου» Η πρωτόγονη ή προ-επιστημονική εικόνα του κόσμου, η μεταβολή της και οι συνέπειε5 αυτής τη5 διαδικασίας Οι κοινωνικοί μηχανισμοί τη$ πολιτισμικής διαδικασίας Παράδειγμα: Η πολιτισμική διαδικασία Ιστορία των επιδράσεων και περαιτέρω εξέλιξη 264 Επιλεγμένη αρχική Βιβλιογραφία 264 Επιλεγμένη δευτερεύουσα Βιβλιογραφία 265 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10 Κοινωνικά συστήματα ως συστήματα αυτο-αναφοράς: ΝΐΙ(ΐ35 ΙυΗπίΒηη θέση του προβλήματος και γνωσιακό ενδιαφέρον Συστήματα αυτο-αναφοράς Κοινωνικά συστήματα ως συστήματα αυτο-αναφορά Η κοινωνία και τα υπο-συστήματά τηί Παράδειγμα: Η οικολογική διακινδύνευση τη$ σύγχρονης κοινωνίαχ Ιστορία των επιδράσεων και περαιτέρω εξέλιξη 289 Εισαγωγική βιβλιογραφία 290 Επιλεγμένη αρχική Βιβλιογραφία 290 Επιλεγμένη δευτερεύουσα Βιβλιογραφία 291 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11 Κριτική θεωρία: ]ΫΓ^6Η Η3&ΘΓΓΤΙ θέση του προβλήματο5 και γνωσιακό ενδιαφέρον Δικαιολόγηση μιας φιλοσοφικής-κριτικής επιστημονικής άποψης Ανάπτυξη μια5 κριτικής κοινωνικής θεωρίας Βάσεις της θεωρίας τηϊ δράσης Εγκατάσταση της συστημικής θεωρίας Κοινωνία Κοινωνική εξέλιξη Διάγνωση του παρόντος: Το εγχείρημα τη5 νεωτερικότητας και η ανολοκλήρωτη πραγματοποίησή του υπό συνθήκες καπιταλισμού Το νεωτερικό ως κοινωνικο-πολιτισμικό δυναμικό εξέλιξης Το καπιταλιστικό νεωτερικό μοντέλο ως μια ιστορική-εμπειρική πραγματικότητα Κριτική θεωρία: Επεξήγηση μέσω ενός παραδείγματος Η σημασία της κριτικής θεωρίας στη σημερινή κοινωνιολογία 317 Επιλεγμένη αρχική Βιβλιογραφία 318 Επιλεγμένη δευτερεύουσα Βιβλιογραφία 320 Περαιτέρω Βιβλιογραφία (επιλογή) 320 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12 Φεμινιστική κοινωνιολογία: Κεξΐηβ Βθ^θΓ-δςΗιηκΙΙ Αρχική κατάσταση και γνωσιακό ενδιαφέρον «Έρευνα για γυναικεία θέματα» - Μεθοδολογικές Βάσεις μιας φεμινιστικής κοινωνιολογίας θεωρητική θεμελίωση: Η έννοια της «διπλής κοινωνικοποίησης» 327

5 Περιεχόμενα Φεμινιστική διάγνωση του παρόντοί I: Η διαφορετική «κοινωνικοποίηση» ανδρών και γυναικών στη σημερινή κοινωνία Φεμινιστική διάγνωση του παρόντοϊ II: Κοινωνικοποίηση και διαμόρφωση ταυτότητα$ - Οντικέ5-ιστορικέ5 ρίζε5 τη5 διαφοράϊ μεταξύ των φύλων «Διπλή κοινωνικοποίηση»: Ένα παράδειγμα εφαρμογήδ Ιστορία των επιδράσεων και περαιτέρω εξέλιξη 336 Επιλεγμένη αρχική βιβλιογραφία 338 Εισαγωγέδ και δευτερεύουσα Βιβλιογραφία 339 Περαιτέρω Βιβλιογραφία 339 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13 Μετα-μονιέρνα κοινωνιολογία Αφετηρία και γνωσιακό ενδιαφέρον Φιλοσοφικέ5 Βάσεΐ5: ]θ3η-ργ3ηςοί$ ίγοΐ3ΐχ Το τέλθ5 των «μεγάλων αφηγήσεων» - Περί τη$ κριτικήδ του Διαφωτισμού και τη$ μοντέρναϊ ιστορικήχ φιλοσοφία «Διάσωση των διαφορών» - Περί τη$ αιτιολόγησα του «μετα-μοντέρνου» με Βάση τη γλωσσική φιλοσοφία Μετα-μοντέρνα κοινωνιολογική θεωρία: Κκήβι-ζΙ Ηβη/θγ Βτοννη Ο προσδιορισμοί του τομέα αντικειμένου: Η κοινωνία ω5 κείμενο ΐ3ΐυ$, μέθοδοδ και κοινωνική λειτουργία των κοινωνικών επιστημών Κοινωνικέ5 επιστήμεϊ και πολιτική πρακτική Σύνοψη: Το ειδικά μετα-μοντέρνο στην κοινωνιολογική θεωρία του Κ. Η. Βωννη Η «κοινωνία τη5 διακινδύνευσηχ» (ΥΐΓΚΉ ΒΘΟΙ<): Μια περίπτωση κοινωνικού μετα-μοντερνισμού «Το (απλό) μοντέρνο»: Η βιομηχανική κοινωνία «Μετα-μοντέρνο (αναστοχαστικό) μοντέρνο»: Η κοινωνία τη$ διακινδύνευσα Η επιρροή τη$ «μετα-μοντέρναϊ» στη «μοντέρνα» κοινωνιολογία 365 Επιλεγμένη αρχική Βιβλιογραφία 366 Επιλεγμένη δευτερεύουσα Βιβλιογραφία 367 Περαιτέρω βιβλιογραφία 367 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14 Η κοινωνιολογία και οι κοινωνιολόγοι Κοινωνιολογική σύγκριση θεωριών Τα κοινωνιολογικά παραδείγματα και το Βασικό παράδειγμα - Μια συζήτηση Αρχικέί παρατηρήσει Ορισμόδ και περιγραφή του Βασικού παραδείγματοχ Πλεονεκτήματα του σκιαγραφημένου προσδιορισμού Όρια του προσδιορισμού που παρουσιάστηκε Τελικά συμπεράσματα Τα κοινωνιολογικά παραδείγματα και το Βασικό παράδειγμα - Απεικονίσει τη$ σχέσηίτουί (!. Ηοηΐ3η Ο. Η. Μθ3ϋ Α. 5οήϋΐζ Κ. Μ3ΓΧ (Ι. ίθνϊ-5ΐγ3υ55 381

6 10 Κοινωνιολογική θεωρία Τ. Ρ3Γ50Π Κ. ΟΘΗγθποΙΟΙΪ Ν. Ε Ν. ίυήγτίθηη ]. Η36θντί Φεμινιστική κοινωνιολογία Η κοινωνιολογία του μετα-μοντέρνου Σύνοψη και παράδειγμα: Οι θεωρίε$ στην υπηρεσία τη5 πρακτικήχ Επάγγελμα Προκαταρκτικά σχόλια θεωρία τη$ συμπεριφοράί Άλλα παραδείγματα 391 Βιβλιογραφία 393 Ευρετήριο 394