Δωρίς και Καρία, Αρχαϊκή Πλαστική

Transcript

1 Για παραπομπή : Λέκα Ευρυδίκη,, 2002, Περίληψη : Η αρχαϊκή πλαστική της Καρίας ακολουθεί σε γενικές γραμμές τα πρότυπα της γειτονικής Ιωνίας. Μερικές φορές όμως, κάτω από την επιρροή του δωρικού καλλιτεχνικού ιδιώματος, τα παραλλάσσει σημαντικά, για να επηρεάσει με τη σειρά της την τέχνη των απέναντι νησιών (Ρόδου, Κω, Σύμης και Καλύμνου). Χρονολόγηση Αρχαϊκή εποχή Γεωγραφικός εντοπισμός Καρία, Μικρά Ασία 1. Εισαγωγή Η Καρία υπήρξε ένα από τα σημαντικά κέντρα ανάπτυξης της γλυπτικής στη Μικρά Ασία. Η πλαστική της Καρίας συνεξετάζεται με αυτήν της Δωρίδος, της μικρής δηλαδή περιοχής του Κεραμεικού κόλπου στα νότια της καρικής χερσονήσου, η οποία είχε κατοικηθεί από Δωριείς εποίκους. Τα στοίχεια που διαθέτουμε για την μελέτη της αρχαϊκής πλαστικής στην περιοχή της Δωρίδος και της Καρίας προέρχονται κυρίως από έργα σε μάρμαρο (αρχιτεκτονικά γλυπτά, ανάγλυφα, ελεύθερα γλυπτά) και πηλό. Όσον αφορά στην τεχνοτροπία της, διαπιστώνουμε περισσότερο μια ποικιλομορφία παρά έναν ενιαίο χαρακτήρα: τα σωζόμενα έργα άλλοτε εξαρτώνται από ιωνικά και άλλοτε από νησιωτικά πρότυπα. Από τη μια παρατηρείται ραδινότητα στην απόδοση των μορφών, ακρίβεια και καθαρότητα στην σύνθεση των επιμέρους στοιχείων και από την άλλη συχνά συναντάμε ρέουσες μορφές, με γεμάτα χαρακτηριστικά προσώπου και εύσαρκα σώματα. Τα σημαντικότερα κέντρα παραγωγής αποτελούν η Κνίδος και η Αλικαρνασσός. 2. Κνίδος 2.1. Θησαυρός των Κνιδίων στους Δελφούς Οι Κνίδιοι αφιέρωσαν το π.χ. στους Δελφούς ένα θησαυρό από παριανό μάρμαρο στον οποίο, ίσως για πρώτη φορά στην ιστορία της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής, δύο συμμετρικές καρυάτιδες ανάμεσα σε παραστάδες έχουν αντικαταστήσει τους κίονες της πρόστασης. Πρόκειται για ανατολική επιρροή. Οι λεπτόσωμες, ακέφαλες και αποσπασματικά σωζόμενες καρυάτιδες, επίσης από παριανό μάρμαρο, προτείνουν η μία το δεξί και η άλλη το αριστερό σκέλος. Φορούν λοξό ιμάτιο πάνω από το λεπτό, ζωσμένο στη μέση χιτώνα, τον οποίο ανασηκώνουν με το ένα χέρι. Θα ήταν τοποθετημένες πάνω σε ψηλή ορθογώνια βάση και θα έφεραν ανάμεσα στο κεφάλι και στο κιονόκρανο ένα ψηλό κυλινδρικό μέλος διακοσμημένο με ανάγλυφες παραστάσεις. Οι καρυάτιδες του Θησαυρού των Κνιδίων, τόσο όσον αφορά στην απόδοση του σώματος και της κίνησης όσο και αναφορικά με την πτυχολογία, φαίνεται ότι αντλούν τα πρότυπά τους από παριανό εργαστήριο (από τις υστερότερες κόρες του παριανού εργαστηρίου, το οποίο με τη σειρά του υιοθέτησε το μοτίβο των καρυατίδων για το λίγο νεότερο Θησαυρό των Σιφνίων, επίσης στους Δελφούς). Η τοπική δωρική τεχνοτροπία είναι ωστόσο εμφανής στον ακριβή και ξεκάθαρο διαχωρισμό των πτυχών, που θυμίζει έργα πλαστικής σε χαλκό. Με το Θησαυρό των Κνιδίων έχουν συνδεθεί υποθετικά και αετωματικές μορφές συμπλεκόμενων ζώων. 1 Παλιότερα είχε αποδοθεί στον ίδιο θησαυρό και ένα κεφάλι καρυάτιδας, επίσης από παριανό μάρμαρο, που έφερε ψηλό κυλινδρικό μέλος με ανάγλυφη παράσταση Απόλλωνα που παίζει κιθάρα ανάμεσα σε δύο συμμετρικές ομάδες τεσσάρων μορφών (περίπου 530 π.χ.). 2 Η απόδοση όμως αυτή έχει απορριφθεί από τη σύγχρονη έρευνα με βάσιμα επιχειρήματα, ενώ τελευταία ορισμένοι ερευνητές, χρονολογώντας τες στο τέλος του 6ου αι. π.χ., δε δέχονται ούτε την απόδοση των προαναφερθεισών ακέφαλων κορών στο Θησαυρό των Κνιδίων. 3 Δημιουργήθηκε στις 17/1/2017 Σελίδα 1/7

2 Για παραπομπή : Λέκα Ευρυδίκη,, 2002, Από την Κνίδο προέρχεται επίσης ένα μαρμάρινο λιοντάρι του ύστερου 6ου αι. π.χ. 4 Το λιοντάρι αυτό, έτοιμο να πηδήξει ψηλά με το λυγερό σαν σκύλου κορμί του, τους τεντωμένους μύες και τα έντονα διαγραμμένα πλευρά, ξεχωρίζει από τα αντίστοιχα ογκώδη και νωχελικά ξαπλωμένα ιωνικά λιοντάρια Άλλα έργα από την Κνίδο Στα έργα από την Κνίδο συγκαταλέγονται επίσης μια ημίεργη κόρη, 5 ένα πρώιμο χάλκινο αγαλματίδιο γυμνής γυναίκας 6 και ένα υποστήριγμα καθρέπτη σε μορφή κόρης με γεμάτο, στρογγυλό πρόσωπο και προεξέχοντα ζυγωματικά, η οποία ως προς τη σωματική διάπλαση και την απόδοση της πτυχολογίας βρίσκεται πολύ κοντά στις καρυάτιδες του Θησαυρού των Κνιδίων στους Δελφούς. 7 Ένα πήλινο γυναικείο κεφάλι φυσικού μεγέθους με γεμάτα χαρακτηριστικά και μικρά φακόσχημα μάτια εικονίζει πιθανότατα τη θεά Δήμητρα. 8 Το 1987 ανακαλύφθηκε στην Κνίδο ένα μαρμάρινο καθιστό ανδρικό άγαλμα σπασμένο σε πολλά κομμάτια, που χρονολογείται στο 500 π.χ. 9 Η μορφή είναι καθισμένη σε δίφρο και φορά χιτώνα και ιμάτιο. Η δεξιά πλάγια όψη του δίφρου κοσμείται με ανάγλυφο σκύλο, ενώ στην αριστερή υπάρχει κόκορας και εγχάρακτη επιγραφή στο κνιδιακό αλφάβητο με την υπογραφή του γλύπτη Μύρτονος. Το έργο θυμίζει ανάλογες καθιστές μορφές από την Ακρόπολη της Αθήνας, τους λεγόμενους «γραφείς». Πρόκειται ωστόσο για το μόνο γνωστό ολόγλυφο έργο, όπου εμφανίζονται μαζί σκύλος και κόκορας. Τα σύμβολα αυτά μας οδηγούν στο συμπέρασμα ότι πρόκειται για το επιτύμβιο άγαλμα ενός επιφανή Κνίδιου πολίτη, πιθανότατα γιατρού, που θα συνδεόταν με τη γνωστή ήδη από την αρχαϊκή εποχή Ιατρική Σχολή της Κνίδου. Αν και ο Μύρτων είναι κατά τα άλλα άγνωστος, θα ήταν ένας από τους σημαντικότερους γλύπτες της εποχής του. Πρόκειται επίσης για το μόνο Κάριο γλύπτη του οποίου γνωρίζουμε το όνομα. Σε ένα επιτύμβιο ανάγλυφο με μορφή ναΐσκου ένας γενειοφόρος και ντυμένος με χιτώνα και ιμάτιο άνδρας κάθεται πάνω σε δίφρο με λεοντοπόδαρα, στηρίζει σκεπτικός το πιγούνι στο αριστερό του χέρι και κρατά με το άλλο ραβδί. 10 Η μορφή αυτή ταυτίζεται με γιατρό με βάση την απεικόνιση δύο σικυών (βεντουζών) στο βάθος του αναγλύφου. Απέναντί του στέκεται ένας γυμνός υπηρέτης, ο οποίος κρατά μια σικύα (βεντούζα) στο χαμηλωμένο αριστερό του χέρι και διαβάζει στον κύριό του μέσα από ένα δίπτυχο που κρατά στο ανασηκωμένο δεξί του χέρι. Το ανάγλυφο αυτό, που βρίσκεται σήμερα στο Μουσείο της Βασιλείας, φιλοτεχνήθηκε πιθανότατα στην Κνίδο και παρουσιάζει, σε πιο προχωρημένο όμως στάδιο, την τεχνοτροπία της επιτύμβιας στήλης από το Φύσκο. Η καλλιγραφική απόδοση του ενδύματος και των δακτύλων του δεξιού χεριού είναι χαρακτηριστικά του μανιεριστικού καλλιτεχνικού ιδιώματος που επικράτησε στα τέλη της αρχαϊκής εποχής και οδηγούν στη χρονολόγηση του αναγλύφου γύρω στο 490 π.χ. Από τα τέλη του 7ου έως τα μέσα του 6ου αι. π.χ. χρονολογείται η πλούσια παραγωγή της Κνίδου σε αγαλματίδια από πηλό και ασβεστόλιθο, τα οποία διαδόθηκαν σε όλη σχεδόν την ανατολική Μεσόγειο, αλλά κυρίως στα ιερά της Σάμου, της Ρόδου, της Ναυκράτιδος και της Κνίδου. Πρόκειται κυρίως για πήλινα συμπλέγματα πολεμιστών πάνω σε άρμα, για ταύρους και κριάρια που οδηγούνται σε θυσία, καθώς και για αγαλμάτια κούρων, συμποσιαστών, αναθετών και καθιστών θεοτήτων από ασβεστόλιθο, που εμφανίζουν στενή σχέση με αντίστοιχα κυπριακά έργα. Το γνωστότερο από τα αγαλμάτια της Κνίδου είναι ένας μικρός κούρος από ασβεστόλιθο που κρατά ένα μουσικό όργανο (λύρα/κιθάρα) Αλικαρνασσός Το λυγερόκορμο λιοντάρι που δεσπόζει σήμερα ξαπλωμένο μπροστά από το κάστρο της Αλικαρνασσού συγγενεύει στενά με αυτό από την Κνίδο. 12 Ένα παρόμοιο όσον αφορά στη σωματική διάπλαση λιοντάρι σε ήρεμη στάση κοσμούσε το κιονόκρανο ενός ιωνικού κίονα στον τάφο του Μίκου. 13 Αντίθετα, δύο άλλα λιοντάρια, από τα οποία το ένα είναι σήμερα εντοιχισμένο στον αγγλικό πύργο του κάστρου της Αλικαρνασσού 14 και το άλλο βρίσκεται στο προαύλιο του ίδιου κάστρου, 15 εμφανίζονται βαριά και εύσαρκα πλασμένα. Ένας ιματιοφόρος κούρος αποτελεί μια τοπική αλλά όχι τόσο επιτυχή παραλλαγή των προτύπων της Μιλήτου και χρονολογείται γύρω στο 530 π.χ. 16 Περιληπτικά δουλεμένα είναι επίσης τα κεφάλια μιας σφίγγας 17 και ενός κούρου 18 με γεμάτα, στρογγυλά πρόσωπα και βαθιά τοποθετημένα μάτια. Ανάμεσα στα Δημιουργήθηκε στις 17/1/2017 Σελίδα 2/7

3 Για παραπομπή : Λέκα Ευρυδίκη,, 2002, πήλινα αγαλματίδια από την Αλικαρνασσό πολυπληθέστερα είναι τα γυναικεία Κέραμος Μύνδος Ίασος Καύνος Μύλασα Θεάγγελα Άσπενδος Το διάσημο μαρμάρινο φυσικού μεγέθους κεφάλι κούρου από την Κέραμο, που χρονολογείται περίπου στο 540 π.χ., είναι επηρεασμένο από τα σαμιακά πρότυπα. 20 Αντίθετα όμως από τα πρότυπά του, ο Κάριος γλύπτης προτιμά στο πλάσιμο του γεμάτου προσώπου τις έντονες αντιθέσεις που προκύπτουν από τον επιμέρους σχεδιασμό των διάφορων τμημάτων του (κόμη, μέτωπο, μάτια, μύτη, στόμα, ζυγωματικά). Από ανατολικοελληνικά πρότυπα εξαρτώνται επίσης τέσσερις κορμοί κούρων, με γεμάτους και προεξέχοντες γλουτούς. 21 Εντελώς όμοιοι είναι και οι αποσπασματικά σωζόμενοι κούροι από τη Μύνδο ( π.χ.), 22 την Ιασό, 23 την Καύνο ( π.χ.) 24 και τα Μύλασα (περ. 530 π.χ.). 25 Σε αυτό τον κύκλο ανήκουν και δύο κεφάλια κούρων που σώζονται σε κακή κατάσταση. 26 Μια πλάκα ζωφόρου με παράσταση αρματοδρομίας από την Ιασό 27 αποτελεί, όσον αφορά στον εικονογραφικό τύπο, πιστή επανάληψη της λίγο μεταγενέστερης ζωφόρου με αρματοδρομία από το Μυούντα. Μια κόρη από τα Θεάγγελα που κρατά πτηνό αποτελεί επαρχιακή παραλλαγή των προτύπων της Μιλήτου, 28 ενώ μέσα σε αποθέτη προσφορών βρέθηκαν ντόπια πήλινα ειδώλια ανατολικοελληνικού χαρακτήρα. 29 Στην Άσπενδο βρέθηκε τέλος ένα ξαπλωμένο λιοντάρι με πεπιεσμένο σώμα Φύσκος (Μαρμαρίς) Από μια πρόσοψη τάφου στη Μαρμαρίδα προέρχεται η παλιότερη γνωστή ανατολικοελληνική επιτύμβια στήλη με παράσταση σκύλου που συνοδεύει τον αφέντη του, η οποία χρονολογείται περίπου το 500 π.χ. 31 Ο γλύπτης δανείστηκε το μοτίβο του όρθιου και στηριζόμενου στο ραβδί του άνδρα, προς τον οποίο αναπηδά ένας σκύλος, από την αττική ταφική τέχνη. Ωστόσο, το μετέπλασε σύμφωνα με το χαρακτηριστικό τοπικό καλλιτεχνικό ιδίωμα και δημιούργησε έτσι το πρότυπο ενός τύπου επιτύμβιου αναγλύφου που τα επόμενα χρόνια βρήκε ιδιαίτερη απήχηση στην ελληνική Ανατολή. Σε αντιδιαστολή με τους γυμνούς άνδρες στις αττικές στήλες, εδώ ο νεκρός περιβάλλεται σύμφωνα με τα ανατολικοελληνικά έθιμα από ένα ιμάτιο φορεμένο διαγώνια, ενώ τόσο η πτυχολογία όσο και οι σωματικές φόρμες αποδίδονται γραμμικά σε χαμηλό ανάγλυφο. Η μορφή του νεκρού μοιάζει πολύ με εκείνη του ιματιοφόρου κούρου από την Αλικαρνασσό. Σε ιερό της Μαρμαρίδος βρέθηκαν επίσης χάλκινα επισήματα ασπίδων με ζώα και σκηνές μάχης Για το Θησαυρό των Κνιδίων στους Δελφούς βλ. Παυσ Salviat, F., Léa dedicace du Trésor de Cnide à Delphes, στο Etudes delphiques (BCH Supplément 4, Paris Athènes 1977), σελ Bommelaer, J.-F. Laroche, D., Guide de Delphes. Le site (Paris Athènes 1991), σελ , αρ Για το γλυπτό διάκοσμο βλ. Μουσείο Δελφών, αρ. ευρ bis (κόρες), 327 (συμπλεκόμενα ζώα) Picard, C. Coste-Messeliere, P. de la, Art archaique. Les Tresors 'ioniques', FdD 4.2 (Paris 1928), σελ. 6-18, εικ. 5-7 (κόρες), σελ. 180, αρ. 1, εικ. 66 (συμπλεκόμενα ζώα) Coste-Messeliere, P. de la - Marcade, J., Corés delphiques, BCH 77 (1953), σελ , εικ. 1-2, πίν Langlotz, E., Studien zur nordostgriechischen Kunst (Mayence 1975), σελ Μουσείο Δελφών Boardman, J., Ελληνική πλαστική. Η Αρχαϊκή περίοδος, μτφρ. Ε. Σημαντώνη-Μπουρνιά (Αθήνα 1982), εικ. 209 Croissant, F., Les protomes feminines archaiques. Recherches sur les representations du visage dans la plastique grecque de 550 a 480 av.j.-c., BEFAR 250 (Paris 1983), σελ Rolley, C., La sculpture grecque 1: Des origines au milieu du Ve siècle (Paris 1994), σελ. 223, 269, εικ Μουσείο Σμύρνης Laviosa, C., Un relievo arcaico di Iasos e il problema del fregio nei templi Ionici, ASAtene ( ), σελ , εικ Λονδίνο, Βρετανικό Μουσείο Richter, G.M.A., Korai. Archaic Greek Maidens (London ), αρ Υπάρχει και μια χαμένη σήμερα πλίνθος με πόδια κόρης. 5. Μουσείο Αλικαρνασσού Işık, F., Die Koroplastik von Theangela in Karien und ihre Beziehungen zu Ostionien zwischen 560 und 270 v.chr., Δημιουργήθηκε στις 17/1/2017 Σελίδα 3/7

4 Για παραπομπή : Λέκα Ευρυδίκη,, 2002, (IstMit Beiheft 21,Tubingen 1980), κυρίως σελ , , πίν Μουσείο Belkis Strocka, V.M., Neue archaische Löwen in Anatolien, AA 92 (1977), σελ. 498, αρ. 8, εικ Μουσείο Αλικαρνασσού, αρ. ευρ Gurman, Ο., Eine Stele aus Marmaris im Museum von Bodrum, Inv. Nr. 6004, TurkAD 21.2 (1974), σελ , εικ. 1-6 Hiller, Η., Noch einmal zum Basler Arztrelief, ΑΑ 91 (1976), σελ , εικ. 2-3, 5, 7 Gurman, Ο., Archaische Plastik im Museum von Bodrum, AntK 19 (1976), σελ , πίν Özgan, R., Untersuchungen zur archaischen Plastik Ioniens (Bonn 1978), σελ , εικ Μουσείο Καρλσρούης, αρ. ευρ. 79/ , 80/9 JbKuSammlBadWurt 17 (1980), σελ , εικ. 4-5 JbKuSammlBadWurt 19 (1982), σελ. 136, εικ Rolley, C., La sculpture grecque 1: Des origines au milieu du Ve siècle (Paris 1994), σελ , εικ Βερολίνο, Μουσείο Περγάμου, αρ. ευρ Cahn, Η.Α., Knidos. Die Münzen des 6. und 5. Jh. v.chr., AMUGS 4 (Berlin 1970), σελ , αρ. 21, εικ Love, I.C., Excavations at Knidos 1972, TurkAD 21.2 (1974), σελ , εικ Bean, G.E. - Cook, J.M., The Knidia, BSA 47 (1952), σελ. 178, πίν. 39β. 13. Μουσείο Βαρσοβίας, αρ. ευρ Stoop, Μ., A pair of Hanging Pegasi, BABesch 59 (1984), σελ , εικ Νέα Υόρκη, συλλογή Schimmel, αρ. κατ Özgan, R., Ein neues archaisches Sitzbild aus Knidos, στο Beiträge zur Ikonographie und Hermeneutik. Festschrift fur Nikolaus Himmelmann (Mainz 1989), σελ , πίν Μουσείο Βασιλείας, αρ. ευρ. BS 236 Berger, Ε., Das Basler Arztrelief. Studien zum vorhippokratischen Medizin (Basel 1970), εικ Neumann, G., Das Basler Arztrelief - ein samisches Werk?, AA 86 (1971), σελ , εικ. 1 Hiller, Η., Ionische Grabreliefs der ersten Halften des 5. Jahrhunderts v.chr., (Ist.Mit. Beiheft 12, Tubingen 1975), σελ. 159, αρ. O 14, πίν. 9 Hiller, Η., Noch einmal zum Basler Arztrelief, ΑΑ 91 (1976), σελ , εικ Hermary, Α., Petite plastique archaique de Cnide, Rlouvre 40 (1990), σελ Strocka, V.M., Neue archaische Löwen in Anatolien, AA 92 (1977), σελ , εικ Μουσείο Άγκυρας, αρ. ευρ Akurgal, Ε., Die Kunst Anatoliens von Homer bis Alexander (Berlin 1961), σελ , εικ Strocka, V.M., Neue archaische Löwen in Anatolien, AA 92 (1977), σελ , εικ Μουσείο της Αλικαρνασσού, αρ. ευρ Strocka, V.M., Neue archaische Löwen in Anatolien, AA 92 (1977), σελ , εικ Μουσείο Αλικαρνασσού, αρ. ευρ Gurman, O., Archaische Plastik im Museum von Bodrum, AntK 19 (1976), σελ , αρ. 2, πίν. 17.6, Özgan, R., Untersuchungen zur archaischen Plastik Ioniens (Bonn 1978), σελ , εικ Λονδίνο, Βρετανικό Μουσείο Ashmole, Β., An Archaic Fragment from Halicarnassus, στο Festschrift A. Rumpf zum 60. Geburtstag (Krefeld 1952), σελ. 5-9, πίν Παλιότερα στο Μουσείο της Αλικαρνασσού Eckstein, F., Archaischer Jünglingskopf in Istanbul, AntPl 1 (1962), σελ. 55, εικ Λονδίνο, Βρετανικό Μουσείο, κατάλογος πήλινων, αρ Μουσείο Σμύρνης, αρ. ευρ Robert, L. Devambez, P., Tête archaique trouvée à Keramos, AJA 39 (1935), σελ , εικ. 7-8, πίν. 41 Δημιουργήθηκε στις 17/1/2017 Σελίδα 4/7

5 Για παραπομπή : Λέκα Ευρυδίκη,, 2002, Brommer, F., Ein archaischer Kopf in Kairo, AA 1952, στήλ , εικ. 7-8 Akurgal, Ε., Die Kunst Anatoliens von Homer bis Alexander (Berlin 1961), σελ , εικ Bayburtluoğlu, C., La tête du Kouros archaique qui a été trouvée a Izmit, Belleten 31 (1967), σελ. 333, εικ. 6-7 Richter, G.M.A., Kouroi. Archaic Greek Youths (London New York 1970), σελ. 111, αρ. 130, εικ Langlotz, Ε., Studien zur nordostgriechischen Kunst (Mayence 1975), σελ. 116, πίν Μουσείο Αλικαρνασσού, αρ. ευρ. 6518, 6520, 6528, 6533 Gurman, O., Ein archaischer Torso aus Keramos, TurkAD 21.2 (1974), σελ , εικ. 1-3 Gurman, O., Archaische Plastik im Museum von Bodrum, AntK 19 (1976), σελ , αρ. 6-7, πίν , 21.1, Gurman, O., Der Torso Nr aus Keramos im Museum von Bodrum, TurkAD 24.1 (1977), σελ , εικ Μουσείο Αλικαρνασσού, αρ. ευρ. 816 Gurman, O., Ein archaischer Torso aus Gumusluk Koyu (Mindos) im Museum von Bodrum, Inv. Nr. 826, TurkAD 21.2 (1974), σελ , εικ. 1-3 Gurman, O., Archaische Plastik im Museum von Bodrum, AntK 19 (1976), σελ. 85, αρ. 5, πίν Μουσείο Σμύρνης Laviosa, C., Les fouilles de Iasos, στο Proceedings of the 10th International Congress of Classical Archaeology 2 (Ankara 1978), σελ. 1097, πίν Levi, D., Gli Scavi di Iasos, ASAtene ( ), σελ. 573, 576, εικ Μουσείο Αλικαρνασσού, αρ. ευρ. 811 Gurman, Ο., Archaische Plastik im Museum von Bodrum, AntK 19 (1976), σελ , πίν Μουσείο Αλικαρνασσού, αρ. ευρ (κεφάλι), 4540 (κορμός) Laubscher, H.P., Zwei neue Kouroi aus Kleinasien, Ist.Mit ( ), σελ , πίν Gurman, O., Archaische Plastik im Museum von Bodrum, AntK 19 (1976), σελ. 84, αρ. 4, σελ. 87, αρ. 8, πίν , 21.2, Γενεύη, συλλογή Ortiz Dörig, J., Art Antique. Collections Privées de Suisse Romande (Mainz 1975), αρ. 196 True, M., A New Kouros Head in the Getty Museum, GettyMusJ 11 (1983), σελ , εικ Βιβλιογραφία : Floren J., Die griechische Plastik 1. Die geometrische und archaische Plastik, München 1987, Handbuch der Archäologie Richter G.M.A., Kouroi. Archaic Greek Youths, London 1970 Cahn H.A., Knidos. Die Münzen des sechsten und des fünften Jahrhunderts v.chr., Berlin 1970, Antike Münzen und geschnittene Steine 6 Akurgal E., Die Kunst Anatoliens von Homer bis Alexander, Berlin 1961 Rolley C., La sculpture grecque 1. Des origines au milieu du Ve siècle, Paris 1994 Özgan R., Untersuchungen zur archaischen Plastik Ioniens, Bonn 1978 Hiller H., Ionische Grabreliefs der ersten Hälfte des 5. Jahrhunderts v. Chr., Tübingen 1975, IstMitt,Beiheft 12 Berger E., Das Basler Arztrelief. Studien zum vorhippokratischen Medizin, Basel 1970 Stoop M., "A pair of Hanging Pegasi", BABesch, 59, 1984, Strocka V.M., "Neue archaische Löwen in Anatolien", AA, 92, 1977, Isik C., Die Koroplastik von Theangela in Karien und ihre Beziehungen zu Ostionien zwischen 560 und 270 v.chr., Tübingen 1980, MDAI(I), Beiheft 21 Δημιουργήθηκε στις 17/1/2017 Σελίδα 5/7

6 Για παραπομπή : Λέκα Ευρυδίκη,, 2002, Langlotz E., Studien zur nordostgriechischen Kunst, Mayence 1975 I. Jenkins - C. B. Waywell (eds.), Sculptors and Sculpture of Caria and the Dodecanese, London 1997 Ashmole B., "An Archaic Fragment from Halicarnassus", Τ. Dohrn (ed.), Festschrift A. Rumpf zum 60. Geburtstag, dargebracht von Freunden und Schülern: Köln, im Dezember 1950, Krefeld 1952, 5-9 Coste-Messeliere P., de la Marcade J., "Corés delphiques", BCH, 77, 1953, Gurman O., "Ein archaischer Torso aus Gümüşlük Köyü (Mindos) im Museum von Bodrum, Inv. Nr. 826", TurkAD, 21.2, 1974, Gurman O., "Ein archaischer Torso aus Keramos", TurkAD, 21.2, 1974, Gurman O., "Eine Stele aus Marmaris im Museum von Bodrum, Inv. Nr. 6004", TurkAD, 21.2, 1974, Gurman O., "Archaische Plastik im Museum von Bodrum", AntK, 19, 1976, Gurman O., "Der Torso Nr aus Keramos im Museum von Bodrum", TurkAD, 24.1, 1977, Hermary A., "Petite plastique archaique de Cnide", RLouvre, 40, 1990, Hiller H., "Noch einmal zum Basler Arztrelief", AA, 91, 1976, Laviosa C., "Un relievo arcaico di Iasos e il problema del fregio nei templi Ionici", ASAtene, 50-51, , Neumann G., "Das Basler Arztrelief ein samisches Werk?", AA, 86, 1971, Özgan R., "Ein neues archaisches Sitzbild aus Knidos", H.U. Cain, H. Gabelmann, D. Salzmann (eds.), Beiträge zur Ikonographie und Hermeneutik. Festschrift für Nikolaus Himmelmann, Mainz 1989, Robert L., Devambez P., "Tête archaique trouvée à Keramos", AJA, 39, 1935, Salviat F., "La dédicace du Tresor de Cnide a Delphes", Etudes delphiques, Paris Athènes 1977, BCH Supplement 4, Schefold K., "Zur archaischer Plastik in Bodrum", AntK, 19, 1976, Γλωσσάριo : δίφρος, ο Eίδος καθίσματος χωρίς ερεισίνωτο και βραχίονες. θησαυρός, ο (1. αρχιτεκτονική, 2. νομισματική) 1. Ναόσχημο οικοδόμημα αναθηματικού χαρακτήρα, που το ανήγειραν οι διάφορες πόλεις σε μεγάλα ιερά (Δελφοί, Ολυμπία, Δήλος), το οποίο προοριζόταν για τη φύλαξη των πολύτιμων αφιερωμάτων των πόλεων και των μικρών αναθημάτων των πολιτών τους. 2. Κλειστό σύνολο ευρημάτων, συνήθως νομισμάτων ή μεταλλικών αντικειμένων. ιμάτιο, το Ορθογώνιο κομμάτι μάλλινου, κατά κανόνα, υφάσματος που το φορούσαν πάνω από το χιτώνα. Μπορούσε να τυλιχτεί με διάφορους τρόπους γύρω από τους ώμους και το σώμα και στερεωνόταν με ζώνη ή πόρπες. καρυάτις, η Δημιουργήθηκε στις 17/1/2017 Σελίδα 6/7

7 Για παραπομπή : Λέκα Ευρυδίκη,, 2002, Γυναικείο άγαλμα που χρησιμοποιούνταν αντί του κίονα για την υποστήριξη του θριγκού ενός οικοδομήματος. κόρη, η Συμβατικός όρος που χρησιμοποιείται από τη σύγχρονη έρευνα για τα αρχαϊκά αγάλματα ακίνητων, ντυμένων νεαρών γυναικών. κούρος, ο Συμβατικός όρος που χρησιμοποιείται από τη σύγχρονη έρευνα για τα αρχαϊκά αγάλματα γυμνών, ακίνητων νεαρών ανδρών. μανιερισμός, ο Από την ιταλική λέξη maniera, «τρόπος», «τεχνοτροπία». Καλλιτεχνικό κίνημα που αναπτύχθηκε στην Ευρώπη, και ιδιαίτερα στην Ιταλία, το 16ο αιώνα ως αντίδραση ενάντια στον αρμονικό κλασικισμό και τον εξιδανικευμένο νατουραλισμό της Αναγέννησης. Ο όρος χρησιμοποιείται στην ιστορία της τέχνης για να περιγράψει την υπερβολική και εξεζητημένη απόδοση. Οι μορφές στα μανιεριστικά έργα έχουν συνήθως χαριτωμένα αλλά παραδόξως επιμήκη μέλη, μικρά κεφάλια και τυποποιημένα χαρακτηριστικά προσώπου, ενώ οι στάσεις τους μοιάζουν δύσκολες ή αφύσικες. παραστάδα, η Επίμηκες αρχιτεκτονικό μέλος, εγκάρσια τοποθετημένο σε τοίχους, συνήθως για τη στήριξη γείσων ή αετωμάτων. πρόσταση, η 1. Προστώο, ανοιχτή στοά στην είσοδο του οικοδομήματος. 2. Το τμήμα μπροστά από την είσοδο του σηκού του ναού. χιτών, ο Τύπος ενδύματος που αποτελείται από τετράγωνο μάλλινο ύφασμα το οποίο ράβεται στις δύο πλευρές του. Πηγές Παυσανίας Δημιουργήθηκε στις 17/1/2017 Σελίδα 7/7