Η εξελισσόµενη κλιµατική αλλαγή και η σχέση της µε τα ενεργειακά πρότυπα του 20 ου αιώνα

Transcript

1 Πανεπιστήµιο Αθηνών Η εξελισσόµενη κλιµατική αλλαγή και η σχέση της µε τα ενεργειακά πρότυπα του 20 ου αιώνα Χρήστος Σ. Ζερεφός

2 Η Πλανητική Αλλαγή στην αρχή του 21 ου Αιώνα Ο ρυθµός αύξησης του πληθυσµού έφθασε τον διπλασιασµό ανά40 χρόνια. Ο πληθυσµός τα τελευταία 100 χρόνια τετραπλασιάστηκε και έχει ξεπεράσει τα 6 δισεκατοµµύρια. Οι εκποµπές της βιοµηχανίας αυξήθηκαν 40 φορές και η χρήση της ενέργειας 16 φορές τα τελευταία 100 χρόνια. Τον 20 ο αιώνα η ανθρωπότητα χρησιµοποίησε δεκαπλάσια ενέργεια απ όλη όση είχε χρησιµοποιήσει στα προηγούµενα χίλια χρόνια. Τα τελευταία 100 χρόνια τα αέρια του θερµοκηπίου έχουν αυξηθεί κατά 30% το διοξείδιο του άνθρακος και κατά 100% το µεθάνιο, για να φθάσουν τις υψηλότερες τιµές των προηγούµενων 15 εκατοµµυρίων ετών.

3 Η Πλανητική Αλλαγή στην αρχή του 21 ου Αιώνα Οι εκποµπές των οξειδίων του αζώτου στην ατµόσφαιρα από τα ορυκτά καύσιµα και από την καύση της βιοµάζας και οι εκποµπές του διοξειδίου του θείου από τη βιοµηχανία ξεπέρασαν τις εκποµπές από φυσικές πηγές αυξάνοντας δευτερογενώς τις συγκεντρώσεις του όζοντος και των αιωρουµένων σωµατιδίων µε συνέπειες στην υγεία. Η θερµοκρασία του πλανήτη έχει αυξηθεί τα τελευταία 30 χρόνια περισσότερο από όσο τα προηγούµενα χίλια χρόνια µε σοβαρές συνέπειες στο περιβάλλον µεταξύ των οποίων η συχνότερη εµφάνιση ακραίων καιρικών καταστάσεων και αποσταθεροποίησης του κύκλου του ύδατος παγκόσµια. Στα τελευταία 100 χρόνια η αστυφιλία δεκαπλασιάστηκε, το µισό του πληθυσµού της γης ζει σε πόλεις και το 50% της καλλιεργήσιµης γης άλλαξε χρήση.

4

5 IPCC 2007

6

7 IPCC 2007

8 IPCC 2007

9 IPCC 2007

10 Winter (DJF) averaged-mean Mediterranean precipitation ano malies (with respect to ) from 1500 to 2002, defined as the average over the land area 10 W to 40 E and 35 N to 47 N (thin black line). The values for the period 1500 to 1900 are reconstructions (Pauling et al., 2005); data from 1901 to 2002 are derived from Mitchell et al. (2004) and Mitchell and Jones (2005). The thick black line is a 30-year smooth minimum slope constraint (mean squared error, MSE=0.856) calculated according to Mann (2004). The dashed horizontal lines are the 2 standard deviations of the period The driest and the wettest Mediterranean winters for the reconstruction and the full period are denoted.

11 European Annual Mean Precipitation Change (SRES A1B) A northward shift of the rain pattern appears consistently in all the models. Precipitation decrease in the Eastern Mediterranean region seems to be part of this more extensive northward shift. Currently investigating whether the shift is due to a northward shift of the Mediterranean storm track

12

13 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΕΚΠΟΜΠΩΝ ΙΟΞΕΙ ΙΟΥ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΑΝΑ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΕ ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΕΚΠΟΜΠΕΣ (%) ΜΕΤΑΒΟΛΗ (%) / ΕΤΟΣ Αναπτυσσόµενες Ανεπτυγµένες ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ ΑΛΛΟΙ ΤΟΜΕΙΣ

14 Συµπεράσµατα Εκτιµάται ότι στις προσεχείς δεκαετίες θα συνεχιστεί η αύξηση των ακραίων καιρικών καταστάσεων και η υποβάθµιση της στάθµης του υδροφόρου ορίζοντα και της ποιότητας των υπογείων υδάτων στην Ελλάδα µε περίπου τους σηµερινούς ρυθµούς. Η Ευρώπη από µόνη της θα είναι αδύνατο να αντιστρέψει την παγκόσµια κλιµατική µεταβολή ακόµα και αν φτάσει ή και ξεπεράσει τις κατά 20% µειώσεις των εκποµπών των αερίων του θερµοκηπίου, δεδοµένου ότι το 2020 η ΕΟΚ θα συνεισφέρει περίπου 10% στις παγκόσµιες εκποµπές αυτών των αερίων.

15 Συµπεράσµατα Εποµένως µια µείωση των εκποµπών κατά 20% σε επίπεδο Ευρώπης θα οδηγήσει µόλις σε µείωση 2-2.5% παγκοσµίως, ποσοστό αµελητέο για να σταθεροποιηθεί η κλιµατική αλλαγή, για τη σταθεροποίηση της οποίας απαιτούνται µειώσεις που ξεπερνούν το 40% παγκοσµίως. Οι χώρες που θα κυριαρχούν το 2020 στις εκποµπές των αερίων του θερµοκηπίου θα είναι η Κίνα, οι ΗΠΑ, η Ινδία και η Ιαπωνία οι οποίες εκτιµάται ότι συνολικά θα ξεπερνούν σε εκποµπές το 65% των παγκόσµιων εκποµπών.

16 Συµπεράσµατα Το τελικό συµπέρασµα είναι ότι εάν δεν οδηγηθούµε σταδιακά σε παγκόσµια απεξάρτηση από τον άνθρακα και το πετρέλαιο ή έστω σε σηµαντική δέσµευση των εκποµπών διοξειδίου του άνθρακα στο βιοµηχανικό τοµέα και αντικατάσταση των µεταφορών µε άλλα καύσιµα, είναι βέβαιο ότι η εξαγγελθείσα, ορθή κατά άλλα, οµόφωνη απόφαση της Ε.Ε κατά 20% µέχρι το 2020 των εκποµπών του CO2 θα αποτελεί µια ηρωική Ευρωπαϊκή απόφαση η οποία πολύ λίγο θα βοηθήσει στην αντιµετώπιση των συνεπειών της κλιµατικής αλλαγής από τις ανθρώπινες δραστηριότητες.