ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΕΣΡ

Transcript

1 Αθήνα, 9 Δεκεμβρίου 2015 Αρ. Πρωτ.: 8217 Προς τον Πρόεδρο της Βουλής των Ελλήνων Προς την Διάσκεψη των Προέδρων Προς την Πρόεδρο και τον Αντιπρόεδρο της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας ΕΚΘΕΣΕΙΣ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΕΣΡ Το ΕΣΡ έκλεισε 16 χρόνια από την ίδρυσή του. Είναι, όπως γνωρίζετε, από τις πρώτες Ανεξάρτητες Αρχές στη χώρα μας, με συνταγματικά κατοχυρωμένες τις αρμοδιότητές του και το νομικό καθεστώς των μελών του, που απολαμβάνουν προσωπικής και λειτουργικής ανεξαρτησίας. Υπόκειται μόνο σε κοινοβουλευτικό έλεγχο ενώπιον της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας και οι αποφάσεις του ελέγχονται από τα αρμόδια διοικητικά δικαστήρια. Οι ετήσιες εκθέσεις του υποβάλλονται στον Πρόεδρο της Βουλής και στα μέλη της Ειδικής Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας. Δυστυχώς το 2013 και το 2014 δεν μας δόθηκε η ευκαιρία να σας παρουσιάσουμε τις εκθέσεις μας, αν και εγκαίρως σας είχαν υποβληθεί. Σήμερα, ενώ τελειώνει και το 2015 σας αποστέλλουμε τη συνοπτική παρουσίασή τους αν και τελούμε υπό καθεστώς παύσης, βάσει της «νομοτεχνικής βελτίωσης» που προστέθηκε την ύστατη στιγμή στο σχέδιο νόμου για τις τηλεοπτικές άδειες. Αυτήν την βελτίωση που κατέστησε ανενεργό το ΕΣΡ, έχουμε ήδη χαρακτηρίσει και αποκρούσει ως αντισυνταγματική, όπως άλλωστε και άλλες Ανεξάρτητες Αρχές, πόσο μάλλον που παύση θητείας εν ενεργεία μελών του ΕΣΡ δεν προβλέπεται από το Σύνταγμα. Για τα πρακτικά και την πληρέστερη ενημέρωσή σας επί του θέματος καταθέτω το απομαγνητοφωνημένο κείμενο της συνέντευξης Τύπου 1/(6)

2 που δώσαμε στις 29 Οκτωβρίου Εν πάση περιπτώσει προβαίνουμε σε αυτή την ενέργεια για λόγους προστασίας του θεσμού του ΕΣΡ και φυσικά για λόγους σεβασμού της Βουλής και αυτοσεβασμού. Οι αρμοδιότητες του ΕΣΡ σας είναι γνωστές, όπως σας είναι γνωστές και οι θέσεις του ΕΣΡ για την αναμόρφωση της τηλεοπτικής νομοθεσίας τις οποίες υποβάλαμε αν και ουδέποτε μας ζητήθηκε- στους αρμόδιους υπουργούς (υπουργό Επικρατείας, Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης) ώστε το νομοσχέδιο που ψηφίσθηκε στη Βουλή να είναι σύμφωνο με τις εξελίξεις στο σύγχρονο ψηφιακό γίγνεσθαι και σύμφωνο με την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Δεν ελήφθησαν υπ όψη, ούτε και η ανάγκη εναρμόνισης της νομοθεσίας με τις Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Καταθέτω για τα πρακτικά τις παρατηρήσεις που υποβάλαμε. Θα περιορισθώ να αναφέρω για τα υπό εξέταση έτη ότι η κοινωνική ευθύνη, η διαφάνεια και η αμεροληψία υπήρξαν, όπως και στο παρελθόν, βασικοί άξονες της λειτουργίας του ΕΣΡ. Επίσης, θεωρώ υποχρέωσή μου να εξάρω το υψηλό επίπεδο μόρφωσης και κατάρτισης του ανθρώπινου δυναμικού του. Σύμφωνα με το οργανόγραμμά του ΕΣΡ προβλέπονται 81 θέσεις εργαζομένων. Κατέληξε να έχει σήμερα μόλις 39. Ουδέποτε, μάλιστα, τοποθετήθηκε διευθυντής στο ΕΣΡ. Αλλά χάρη σε αυτό το ελλιπέστατο αλλά υψηλής εκπαίδευσης επιστημονικό και διοικητικό προσωπικό λειτουργεί το ΕΣΡ. Η υποβολή προτάσεων του ΕΣΡ για την αναμόρφωση του μη κωδικοποιημένου θεσμικού του πλαισίου ανατρέχει στο Τίποτα δεν έγινε. Στον έλεγχο του ΕΣΡ υπάγονται 119 τηλεοπτικοί σταθμοί και 918 ραδιοφωνικοί. Είναι, νομίζω, σαφές ότι με το υπάρχον δυναμικό, ο έλεγχος αυτός πάσχει. Αναλυτικά στις εκθέσεις καταγράφεται το φάσμα των ελέγχων του ΕΣΡ στα ραδιοτηλεοπτικά μέσα. Εντός του έτους 2013 το ΕΣΡ εξέδωσε εξακόσιες είκοσι μία (621) αποφάσεις εκ των οποίων πέντε βεβαιώσεις νομίμου λειτουργίας ραδιοφωνικών σταθμών. Η θεματολογία των υποθέσεων που εξέτασε το 2/(6)

3 ΕΣΡ και για τις οποίες εξέδωσε σχετικές αποφάσεις αφορά κυρίως σε: έλλειψη αισθήματος ευθύνης, αθέμιτη διαφήμιση, αναξιοπρεπή συμπεριφορά, παράνομη προβολή βίας, αστροπροβλέψεις μέντιουμ χαρτομαντείες, μη υποβολή εκζητηθέντων στοιχείων, παράνομη δικτύωση, παραπλάνηση κοινού, παραβίαση τεκμηρίου αθωότητας, παραβίαση κανόνων πολιτικής πολυφωνίας, παρότρυνση σε ακραία κοινωνική συμπεριφορά, προβολή απαγορευμένου τυχηρού παιγνίου, προσβολή προσωπικότητας, προστασία ανηλίκων, συγκεκαλυμμένη διαφήμιση, υπέρβαση διαφημιστικού χρόνου, υποβάθμιση προγράμματος, παράνομη αλλαγή φυσιογνωμίας προγράμματος. Εντός του έτους 2014 το ΕΣΡ εξέδωσε πεντακόσιες εννέα (509) αποφάσεις εκ των οποίων οι διακόσιες ογδόντα είναι κυρωτικές. Η θεματολογία των υποθέσεων που εξέτασε το ΕΣΡ και για τις οποίες εξέδωσε σχετικές αποφάσεις αφορά κυρίως σε: έλλειψη αισθήματος ευθύνης (6), μη προβολή δελτίων ειδήσεων στη νοηματική γλώσσα (5), παραβίαση τήρησης κανόνων πολιτικής πολυφωνίας (12), παράνομη διαφήμιση παιδικών παιχνιδιών (10), παραπλάνηση κοινού (24), προβολή απαγορευμένου παιγνίου (17), προστασία ανηλίκων (18), προστασία ελληνικής γλώσσας (12), υπέρβαση διαφημιστικού χρόνου (27), υπέρβαση επιτρεπτού επιπέδου ήχου διαφημιστικών μηνυμάτων (6). Το συνολικό ποσόν των επιβληθέντων προστίμων για το έτος 2013 ανέρχεται στα ευρώ εκ των οποίων ευρώ έχουν επιβληθεί σε τηλεοπτικούς σταθμούς και ευρώ σε ραδιοφωνικούς σταθμούς. Το συνολικό ποσόν των επιβληθέντων προστίμων του έτους 2014 ανέρχεται στα ευρώ εκ των οποίων ευρώ έχουν επιβληθεί σε τηλεοπτικούς σταθμούς και ευρώ σε ραδιοφωνικούς σταθμούς. Τα χρήματα αυτά εισπράττονται από το ελληνικό Δημόσιο. Ο προϋπολογισμός του ΕΣΡ είναι Όπως διαπιστώνει εύκολα κανείς το ΕΣΡ δια των κυρώσεων που επιβάλλει εισφέρει στο Δημόσιο σχεδόν τριπλάσιο ποσό από αυτό του προϋπολογισμού του. 3/(6)

4 Το Ε.Σ.Ρ. ασκεί, κατά το άρθρο 5, παρ. 1 του Ν. 2863/2000, τις αποφασιστικές και λοιπές αρμοδιότητές του ως συλλογικό διοικητικό όργανο. Λειτουργεί σε Ολομέλεια και σε ειδικά κλιμάκια που συγκροτούνται με απόφαση της Ολομελείας για τη μελέτη και εξέταση συγκεκριμένων ή ζητημάτων γενικού ενδιαφέροντος. Με απόφαση της Ολομελείας μπορούν να μεταβιβάζονται στα κλιμάκια αποφασιστικές αρμοδιότητες για ζητήματα ήσσονος σημασίας. Με την από απόφαση της Ολομελείας χορηγήθηκε αποφασιστική αρμοδιότητα στο 3 ο κλιμάκιο για την έκδοση βεβαιώσεων νομίμου λειτουργίας ραδιοφωνικών σταθμών, κατά το άρθρο 53 του Ν. 2778/1999, και αδειών δικτυώσεως ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών σταθμών, κατά τα άρθρα 6 παρ.15 του Ν.2 328/1995 και 11 παρ.11 του Ν. 3592/2007. Τα έξι (6) κλιμάκια είναι: 1 ο Κλιμάκιο Δεοντολογίας, Εξέτασης Παραπόνων Πολιτών και Ελέγχου Δεοντολογίας Ποιότητας Προγραμμάτων. Πρέπει να τονίσω την ιδιαίτερη μέριμνα για την προστασία ανηλίκων. 2 ο Κλιμάκιο Ελέγχου Διαφάνειας. 3 ο Κλιμάκιο για την Εξέταση Αιτήσεων Χορήγησης Αδειών Τηλεοπτικών Σταθμών και Βεβαιώσεων Νομίμου Λειτουργίας Ραδιοφωνικών Σταθμών καθώς και αδειών δικτύωσης Ραδιοφωνικών και Τηλεοπτικών σταθμών. 4 ο Κλιμάκιο Μέτρησης Τηλεθέασης, Ελέγχου Τήρησης των Αρχών της Πολιτικής Πολυφωνίας και Δικαιώματος Πρόσβασης των Κομμάτων στις Τηλεοπτικές Εκπομπές. 5 ο Κλιμάκιο για την Εξέταση Αιτήσεων Χορήγησης Συχνοτήτων ψηφιακής εκπομπής προγράμματος τηλεοπτικών σταθμών περιφερειακής και τοπικής εμβέλειας. 6 ο Κλιμάκιο Παρακολούθησης και Αξιολόγησης του Συστήματος «ΠΑΝΟΠΤΗΣ» στο πλαίσιο και του Τεχνικού Δελτίου Έργου/Υποδομών του «ΠΑΝΟΠΤΗ». Επίσης λειτουργούν: Α. Τμήμα Νομιμότητας και Χορήγησης Αδειών 4/(6)

5 Β. Τμήμα Ελέγχου Διαφάνειας Γ. Τμήμα Ποιότητας Προγραμμάτων Δ. Τμήμα Διοικητικής Μέριμνας Αυτά, για να υπενθυμίσουμε το εύρος και τον όγκο εργασίας που διεκπεραιώνει ετησίως του ΕΣΡ. Το 2012, 2013 και το 2014 το ΕΣΡ αντιμετώπισε το μεγάλο πρόβλημα του τηλεοπτικού τζόγου. Πρόκειται για τα τηλεοπτικά τυχερά παιχνίδια υψηλής τηλεφωνικής χρέωσης για τους μετέχοντες τα οποία απέφεραν πακτωλό χρημάτων στα κανάλια που τα είχαν στο πρόγραμμά τους, με παραπλάνηση των αφελών, απελπισμένων ή εθισμένων στο τζόγο τηλεθεατών. Κάναμε έναν τιτάνιο αγώνα για την αντιμετώπιση του φαινομένου, επιβάλλοντας πρόστιμα, και σε σύγκρουση με τεράστια οικονομικά συμφέροντα εταιρειών από τις οποίες δεχθήκαμε αγωγές που εκκρεμούν σε γερμανικά και ελληνικά δικαστήρια. Εδέησε μόλις εφέτος και μετά από πολλές αποφάσεις του ΣτΕ να περιορισθεί στο ελάχιστο αυτό το φαινόμενο. Για το κλείσιμο της ΕΡΤ τον Ιούνιο του 2013 σας παραπέμπω στη συνέντευξη που σας διανείμαμε. Εκεί διατυπώνεται και η τότε εκφρασθείσα αντίθεσή μας. Το 2014 το ΕΣΡ αντιμετώπισε τις συνέπειες της βόμβας που εξερράγη στο διπλανό κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος επί της οδού Αμερικής. Τα συστήματα τεχνολογικής λειτουργίας του ΕΣΡ, περιλαμβανομένου και του ΠΑΝΟΠΤΗ, υπέστησαν μεγάλες ζημιές και ακόμη και σήμερα είτε υπολειτουργούν είτε δεν λειτουργούν. Ουδεμία ενίσχυση δόθηκε για την αποκατάστασή τους. Επί μήνες δεν είχαμε καν παράθυρα και φυσικά το καλοκαίρι του 2014 οι συνθήκες εργασίας ήταν αφόρητες διότι ούτε ο κλιματισμός λειτουργούσε. Λεπτομέρειες για τις ζημιές περιλαμβάνονται στις έκθεση του Κλείνοντας θα παρακαλούσα να σημειώσετε τα εξής: 5/(6)

6 Επειδή κάποιοι έχουν αναλάβει ρόλο κατηγόρου των Ανεξαρτήτων Αρχών, μεταξύ αυτών και ο υπουργός κ. Σπίρτζης, κι επειδή οι απόψεις τους με προφανή στόχο την κατάργηση των Αρχών- διαχέονται σε διάφορα μέσα, είναι αναγκαίο να ειπωθεί ότι οι Αρχές αυτές δεν συγκροτήθηκαν, όταν συγκροτήθηκαν, από κάποιο καπρίτσιο. Οι αρχές αυτές λειτουργούν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και η ανεξαρτησία τους απέναντι στην εκτελεστική εξουσία είναι αδιαμφισβήτητη. Αν εδώ, σε μας, αυτό δεν αρέσει σε κάποιους, αυτοί οι κάποιοι θυμίζουν το «πλην Λακεδαιμονίων». Η Αντιπρόεδρος του ΕΣΡ Λίνα (Ορσαλία) Αλεξίου Επισυναπτόμενα: ΑΠ 6686/ Συνοπτικές Παρατηρήσεις του ΕΣΡ επί του σχεδίου νόμου για τις άδειες στα ΜΜΕ. ΑΠ 7352/ Λεπτομερείς Παρατηρήσεις του ΕΣΡ επί του σχεδίου νόμου για τις άδειες στα ΜΜΕ. ΑΠ 7402/ Συμπληρωματικό υπόμνημα Συνέντευξη τύπου ( ) 6/(6)