Jakobus hoofstuk 1 Agtergrond Die Skrywer: die halfbroer van Jesus

Transcript

1 Jakobus hoofstuk 1 Hierdie Bybelstudie notas oor die brief van Jakobus, is saamgestel deur ds. Willem Louw, leraar van die NG Gemeente Potchefstroom-Miederpark. Agtergrond Die Skrywer: Die skrywer is Jakobus: Daar is ten minste vyf persone met die naam Jakobus, waarvan ons weet. Hierdie Jakobus wat die brief geskryf het, is waarskynlik die halfbroer van Jesus. Hy was aanvanklik nie ʼn gelowige nie. Hy het saam met Jesus se broers destyds neergesien op Jesus. Sy geloofslewe begin eers na Jesus se opstanding uit die dood. Paulus meld in 1Kor.15:7 dat Jesus na sy opstanding uit die dood ook aan Jakobus verskyn het. Dis waarskynlik by hierdie ontmoeting dat Jakobus, die halfbroer van Jesus, en ons briefskrywer, werklik in geloof gegroei het. Die naam Jakobus is die Griekse vorm van die Hebreeuse naam Jakob. Jakob beteken letterlik om die hakskeen vas te hou, of om op die hakke van iemand anders te loop. Figuurlik gesproke kan die naam Jakobus dan twee betekenisse hê: om iemand in te loop met ander woorde te bedrieg, of om iemand te volg as bediende. In die Ou Testament het Jakob destyds ʼn lewensomkeer ondervind. Hy het van bedrieër verander na volgeling van God en God het hom die nuwe naam Israel, gegee. Ewe aanmatigend het hierdie Jakobus destyds saam met sy broers vir Jesus voorgeskryf en aanvanklik nie in Hom geglo nie.(joh.7:3-5), maar nou het Jakobus ʼn radikale ommekeer in sy verhouding met God gehad. Hy noem homself slaaf of dienaar van Jesus! Wat ʼn mooi getuienis! Wat ʼn kragtige omkeer? Het jy ook nodig om so ʼn omkeer in jou lewe te maak? As jy vir Jakobus sou vra wat sy naam beteken, sou hy waarskynlik getuig het: My naam het aanvanklik beteken bedrieër, maar nou beteken dit, volgeling en dienskneg! 1

2 Wie is die Lesers? Eerste generasie Christene: Joodse Christene wat vervolg is en oor groot dele van die destydse wêreld buite Palestina verspreid gewoon het. Ontstaanstyd: Of kort voor Jakobus se dood in 62nC of 40nC voor die apostel vergadering. Doel van brief: Om die Christene te bemoedig om ten spyte van vervolging en beproewing, radikaal vir Jesus te leef en hulle geloof prakties uit te lewe. 1:1 Die groet aan die begin van die brief is vrolik en toon Jakobus se welwillendheid. (gewoonlik was die groetvorm: Vrede of genade). Hierdie woord groete kom slegs voor op twee ander plekke in die Bybel by Hd.15:23 en 23:26 Hoewel Jakobus ʼn Hebreeus sprekende Jood was, het hy as Galileër Grieks besonder goed geken. (Jakobus se groet kan vergelyk word met die van Paulus 1Kor.1-3; Petrus 1Pet.1:1-2 en Johannes 3Joh.1:1-4) Onthou opregtheid en vriendelikheid is belangrik. Dit moet jou lewenstyl kenmerk. Weet almal uit jou taalgebruik dat jy gered is? As ʼn mens se verhouding met God lewend is, kom dit na vore in jou taalgebruik, maar ook in die manier hoe jy mense groet en in hulle belangstel. Jakobus is ʼn slaaf van God. Hy is trots dat hy ʼn dienaar van Jesus is (Onthou ons het gesê hy het nie geglo dat Jesus die Verlosser is nie (soos die res van sy broers) en eers na sy opstanding tot bekering gekom) 1:2-4 kan mens bly wees as jy deur ʼn hele reeks probleme geteister word? ʼn Blymoedige gees stel ons in staat om te volhard. (Lees Heb.12:1-15) Wat leer jy uit die gedeelte? (Swaarkry verryk jou lewe; Ons is God se kinders en soms bring hy beproewing of tug oor ons pad om ons karakter te vorm. Dit doen hy tot ons beswil) Onthou Jakobus skryf aan die verdrukte Joodse Christene wat nou gevlug het en groot vervolging en verdrukking beleef oral in die wêreld waar hulle bly. Om buite hul land en kultuur te wees was klaar vir die Jode ʼn groot beproewing 2

3 Beproewings is God se manier om ons geloof te toets, ons in ons karakter te vorm en te laat groei. Ontbreek geloof, lei terugslae en swaarkry dikwels tot bitterheid, tot verharding en selfs tot vernietiging. Die Here laat dikwels beproewinge in ons lewe toe om jou in jou geloof te laat groei en ontwikkel. Dit is ʼn proses van Heiligmaking. Gelowiges moet leer om te volhard ten spyte van haglike omstandighede. Volharding moet lewenslank volgehou word. o Leer geduldig wees. Oefen jouself in om geduldig te wees! Jy moet weet dat God jou nooit sal los nie (Fil.1:6) (Paulus gebruik die beeld van ʼn atleet om volharding en deursetting aan te moedig Fil.3:12-16 en 2Tim.4:7) o God stel ons in staat om te volhard: Nood leer bid. (Mt.7:7) Gebed help ons om te volhard (Paulus en Silas kon in die tronk blymoedig wees en sing Hd.16:25) o Spreek positiewe woorde in jou omstandighede, dink positiewe gedagtes. Glo in God se krag, hulp en almag. Verwag dat God jou sal verlos. Slegte omstandighede skep die ruimte vir God om wonderwerke te doen. (Jesus het oorwin Heb.12:12 en maak oorwinning vir jou moontlik). Waarom is dit vir ʼn mens voordelig as jou geloof die toets deurstaan? Jou geloof in God word suiwerder en sterker, en jou verhouding met God word inniger en kragtiger. Daarom is jy inderdaad bevoorreg omdat mense wat nooit beproewinge ervaar nie, onder normale omstandighede gewoonlik nie tot n dieper vlak in hul geloofsverhouding met God groei nie! 1:5 God gee wysheid. Onthou teenspoed en smart is nie die enigste manier waarop geestelike groei plaasvind nie. Mens hoef nie swaar te kry om geestelik te groei nie. Die Here praat ook deur voorspoed en ʼn rustige lewe! Die wysheid waarna hier verwys word, is die vermoë om te weet hoe God wil hê dat jy jou lewe moet inrig en hoe jy in elke konkrete situasie moet optree. Die wysheid waarna Jakobus verwys is nie geleerheid nie. Dit is eerder insig in God se doel met voor en teenspoed. 3

4 o Om egter in te sien dat teenspoed ʼn toets en groei geleentheid is, verg besondere wysheid. Hierdie wysheid (insig) kom net van God af. Hoe kry mens ʼn Godgegewe aanvoeling vir wat reg en verkeerd is, vir besluite wat geneem moet word ens.? o Lees Ps.25. Wat leer jy hier? o God gee wysheid vir die wat dit in gebed van Hom vra: God gee wysheid sonder voorbehoud of verwyt! God gee uit genade, sonder verdienste, ondanks tekortkominge. Erken jou volkome afhanklikheid van God en berei so ʼn plek waar jy God kan ontmoet. 1:6-8 In die Bybel praat God met ons (Hy praat deur gebeure, mense omstandighede, drome, die natuur ens. maar veral deur Sy Woord). In gebed praat ons weer op ons beurt met God. Gebed is God se metode hoe ons met Hom kommunikeer (Luk.11:19-13). Die voorvereiste is ons moet gelowig bid. (wat is dit?) Geloof beteken volgens Heb.11:1-2 om God te ken en te vertrou. (Onthou egter die Here self gee ons die vermoë om Hom te glo. Geloof is ʼn reaksie op wat die Here gedoen het) (Bv. As Abraham glo (Gen.15:6) dan reageer hy positief op wat God pas vir hom gesê en belowe het. Gee die Here alles wat ʼn mens as gelowige bidder van Hom vra? (Jakobus sê dat dit nie die geval is nie). Dit gaan hier spesifiek oor wysheid. Met wysheid is dit anders. God gee aan die wat wysheid vra. Luk 11 vertel die verhaal van die vriend wat om middernag klop en brood vra: Ons leer hier: Wie in die regte verhouding met die Here staan sal alleen gehelp word. Daarby kom ook volharding Mt.6:9 leer ons om te bid Laat U wil geskied. Sy wil is altyd tot ons beswil. Sy wil is egter soms anders as wat ons sou wou hê. Om gelowig te bid is om vas te hou aan God se vaste beloftes in Sy Woord. (op Sy Woord te staan/handel) Hoe is iemand wat twyfel as hy wysheid van God af bid? Hy vermoed die Here gaan nie sy gebede verhoor nie. So iemand is nog nie volkome oortuig dat God se raad in Sy Woord die beste is nie. Hy beoordeel God 4

5 se Woord op dieselfde basis as iemand anders se raad. Hy luister daarna en besluit self of hy dit wil gehoorsaam of nie. Twyfel wek twyfel. Dan twyfel jy kort voor lank aan baie meer. Dan word jy later oor alles onseker. Jy hoor God se raad, jou vriende se raad en jy het jou eie idees. Jy val verward tussen almal se menings rond. Beteken dit dan dat ʼn mens nooit mag twyfel nie? Nee, Jakobus sê nie dat ʼn gelowige nooit enige twyfel sal ken nie. Hy waarsku egter dat ʼn negatiewe ingesteldheid teenoor God se raad vir ons op die langduur gaan benadeel. Twyfelaars kan nie geestelik groei en vooruitgaan nie. (As die boer twyfel of dit deur die seisoen sal bly reën, gaan hy ook nooit plant nie) Jy kan nie op twee gedagtes hink nie. (jy sal soos ʼn brander in die see heen en weer gedryf word en nêrens kom nie). Gaan voluit vir God en leef voluit vir Hom! Gehoorsaamheid aan God se Woord is die basis vir geloofs-ontwikkeling en groei. Daar is net een manier om van wisselvalligheid genes te word: DOEN alles gehoorsaam wat God jou vra om te doen. 1:9 Hierdie teenstelling sluit aan by Jesus se bergpredikasie (Mt.5:4,10). Arm gelowiges moet hulle verheug want God gee aan hulle aansien. (Arm gelowiges kon hul destyds nie self laat geld nie, is deur die rykes uitgebuit en onderdruk en verkul. Die sulkes het gevoel hulle het geen aansien nie en niks gehad waarop hulle kon roem nie. Nou gee Jakobus aan hulle hoop: By God is baie eerstes laaste en laastes eerste (Mt.19:30). By God het hulle dus groter aansien as die rykes! Armes kan die veragting wat hulle nou ervaar met blymoedigheid verduur omdat hulle die blye wete het dat hulle aan die Here behoort! Die rykdom wat hulle in Christus gevind het, is meer werd as geld. Die les is: Moenie hunker na wêreldse skatte nie. Pasop waar jou skat is sal jou hart ook wees (Mt.6:20-21) Jou lewe is ryk in Christus (Luk12:21) (Jesus is ook verag (Jes:53:3) en Hy het die gestalte van ʼn dienskneg aangeneem (Fil.2:7) 1:10-11 Die arm ryke 5

6 Die Bybel skryf nie ʼn ekonomiese stelsel voor nie, maar vra beslis dat ons nie ons vertroue op aardse skatte sal plaas nie. Jakobus vergelyk die kortstondigheid van rykdom met die veldblomme van Palestina wat gou verlep as die felle somer son en Sirocco wind vanuit die woestyn daaroor waai en dit verskroei. Ons beleef vandag geestelike leegheid, die onvermoë om by God se morele waardes te bly en daarvolgens te leef. (korrupsie, moorde, egskeidings, uitbuiting ens) o Daar is gevolge wanneer ons geestelike armoede ondervind: Ons handel nie volgens God se wysheid nie en beleef dan al die wêreldse ellende. Daarom die aanmoediging in 1Tes.4:1-5; Fil.2: Party gelowiges was arm en party ryk. Met rykdom is daar niks verkeerd nie, solank die gelowige dit reg gebruik, tot eer van God, en nie sy vertroue op geld en besittings plaas nie. Jy moet besef hoe gering jy voor god is, ten spyte van jou rykdom. ʼn Arme moet weer nie dat sy armoede hom minderwaardig laat voel nie. Hy moet besef watter aansien hy voor God het. Dit is ook nie verkeerd as iemand wat arm is sy finansiële posisie wil verbeter nie. Trouens die Skrif moedig ons aan om selfversorgend te wees. Hoe moet die Christen sy geld hanteer? Wat sê Jesus? (Hd.20:35) Hoe maak jy met wat jy besit ʼn daadwerklike verskil (Luk.16:9-13). As jy nie eers betroubaar is in die hantering van geldjies nie, hoe kan God groter dinge aan jou toevertrou? o Die Skrif moedig ons aan om met ons besittings die behoeftiges (weduwees en wese) te versorg en mededeelsaam te leef. Gebruik jou besittings tot God se eer en ook tot voordeel van medegelowiges. o Wees ʼn goeie bestuurder van jou besittings. o Die beginsel van saai en maai geld ook hier. (Luk.6:38) (Gee en vir julle sal gegee word). o Offervaardigheid is ʼn beginsel wat reeds deur die gee van tiendes in die Ou Testament geleer word as voorskrif (Lev.27:30-33, Num.18:21-24, Duet.14:22) en deur God verwag word Mal.3:7-10. Dit word ook deur 6

7 Jesus gehandhaaf (vgl.mt23:23). Die Nuwe Testament ondersteun offervaardigheid volgens ʼn vaste beginsel proporsioneel (1Kor.16:1-2). o Die gesindheid waarmee ons gee is belangrik: (2Kor.9:6-7). Iemand wat begryp hoe groot God se daaglikse liefde en versorging is, kan nie anders as om ruim en uit dankbaarheid vir God te offer nie). Offers moet sonder dwang gegee word (2Kor.8:1-3) o Vir God is dit nie jou bankbalans nie, maar jou hart wat belangrik is. Waar jou skat is, daar sal jou hart ook wees (Lees Luk.12:13-21, die ryk dwaas) Hoe werk versoekkings? Waar kom dit vandaan? Hoe kan dit oorwin word? Jakobus gee nie vir God of die duiwel die skuld vir versoekings nie! Hy sê dit is die mense se eie skuld. Jakobus gebruik dieselfde woord vir beproewing, as vir versoeking (1:2 en 1:12). ( ; peirasmos ( pi-ras-mos') ; a putting to proof (by experiment [of good], experience [of evil], solicitation, discipline or provocation); by implication adversity: - temptation. Dis dieselfde saak vanuit twee gesigshoeke gesien! (dieselfde situasie wat God kan gebruik om jou geestelik te laat groei, kan die duiwel gebruik om jou van God af weg te rokkel. o God se bedoeling is positief, nl. om jou nader aan Hom te bring. Die duiwel se bedoeling is negatief, om jou verder van God weg te lei en sy geloof af te breek. Die duiwel sluit aan by wat vir ons die aangenaamste en maklikste interpretasie is. (Gen.3:6). o Josef (Gen. 39) is ʼn voorbeeld wat onder moeilike omstandighede standvastig gebly het. God het Josef hierdeur voorberei vir ʼn besondere taak wat op hom gewag het. Die duiwel wou deur Potifar se vrou, vir Josef versoek en tot ʼn val bring sodat hy nie God se rol kan vervul nie! Josef het op God bly vertrou (Gen.39:9). Daarom kon hy oorwin. 7

8 o In Luk.4:1-13 word Jesus self versoek. Op watter wyse het Hy staande gebly? (Skrifkennis en die toepassing daarvan in die praktyk).(luk.4:3 word versoek met basiese behoefte wat alle mense het aan voedsel/honger/ oorlewing. In Luk.4:5-8 Versoek deur Mag/ besittings na te jaag; Luk.4:9-11 versoek deur drang na beskerming/ veiligheid/ omgee/ versorging.) o Iemand wat die versoekings oorwin, is getrou aan God en baie lief vir Jesus. God sal daardie persoon beloon! (Luk.18:29,30). o Klaagliedere 3:32-33 Hoe werk versoeking? Waar kom dit vandaan? Van jouself!(jak.1:14-15) o Sonde is ʼn proses wat geleidelik groei en uiteindelik die oorhand kry. (1) gedagtes: jy dink aan die versoeking en oordink dit. (2) Jy oorweeg en keur die gedagte in jou kop goed. (3) Jy begin maak ʼn plannetjie (word bevrug). (4) Jy voer die plannetjie in die praktyk uit. (5) Die een sondige daad lei tot die volgende sondige daad. Die gevolg van sonde is vernietiging/dood) o Daarom moet jou nie self mislei nie (Jak.1:16) o Dawid se sonde met Batseba is ʼn mooi voorbeeld (2Sam.11-12) o Stop sonde deur onmiddellik as jy aan verkeerde gedagtes dink, dit te bely en uit jou gedagtes te haal en met positiewe goeie gedagtes te vul. o The one who kneels to the Lord, can stand up to anything! 1:16-18 God se rol in die gelowige se lewe o Vers 16: Die mens is sy eie grootste vyand. Jy mislei jouself (Vers 13 sê God doen dit nie) o Onthou ons stryd is gemeenskaplik: As een val, dan val die een langs hom ook later en as een oorwin, oorwin ander om jou ook later! (1Kor.12:26) o Ons moet leer om mekaar reg te help (Luk.17:3-4) en te vermaan! Met begrip, beskeidenheid, opregtheid, insig en wysheid van God, moet ons mekaar reghelp! 8

9 o Spr.27:6 (Al maak ʼn vriend jou seer met sy opregte woorde, op hom kan jy reken!) o In Jak1:13 is gesê wat God nie doen nie, nou word verduidelik watter rol God in die lewe van ʼn gelowige speel. o God is nie kwaadwillig en op die uitkyk om jou te versoek nie. o Hy gee vir jou alles wat nodig is om ten tye van beproewing te volhard! (Praat met Hom in tye van beproewing). Jy kan versoekings weerstaan. Vers 17: Waar kom voor en teenspoed vandaan? Waar kom seën en voorspoed vandaan? Dit kom van God (Jak.1:17). Waardeer ons dit elke dag? Gee ons erkenning aan Hom? o Joh.3:27 o Ps.33:18; Ps.34:9; Ps.34:19; Ps.37:3-5; Ps.37:23-24; Ps.20:8; Ps.16:5-6 o Wat is ʼn geskenk? Iets wat jy verniet kry.( Δ ; dosis (dos'-is)from the base of a giving; by implication (concretely) a gift: - gift, giving. o Wat is ʼn gawe? Dit is die karakter wat God vir jou gee. ( ; teleios (tel'-i-os) complete (in various applications of labor, growth, mental and moral character, etc.); neuter (as noun,) completeness: - of full age, man, perfect. o Wat is die gawe en geskenk waarna hier spesifiek verwys word? Die proses word hier aangedui dat ons alles wat goed is van God ontvang. Uit ons eie kan ons niks bereik nie. Dis net die genade van God dat ons verlos is en die ewige lewe kan ontvang. Waarom gebruik mense gelukbringers of soek hulle raad by sterrevoorspellers, of palm /teekoppie voorspellers as God dan die skepping beheer en die gewer van alle goeie dinge is? (Vgl. Saul se optrede in 1Sam.28:8,16 en die gevolg in 1Kron.10:13). Lees ook Deut.18:10-12 en Eks.20:4-5. God is ewig van geslag tot geslag. Sy liefde maar ook Sy standaarde is en bly dieselfde. (Ons is geneig om die Woord aan te pas soos dit ons pas) 9

10 Vers 18: God het ons deur Sy wysheid (Sy Woord) gered. o Die Woord van die waarheid: dit dui op die gepredikte Woord wat lewewekkend is. (logos = uitspraak : log'-os ) dit is ook n uitdrukking wat na Christus self verwys. Die Woord wat mens geword het). Dit was God die Vader se wild at Christus mens word en Sy Woord ons nuut maak. o (apokue = uitspraak: ap-ok-oo-eh'o ) beteken: to breed forth, that is, (by transformation) to generate (figuratively): - beget, bring forth. Die Griekse uitdrukking tot die lewe bring verwys na ʼn vrou wat ʼn kind in die wêreld bring. (toepassing hier: God skenk aan ons die wedergeboorte). Soos ʼn vrou intens betrokke is by die geboorte proses van haar kind, so is God deur Sy Gees intens betrokke by ons wedergeboorte. o Net soos ʼn mens homself nie gebore kan laat word nie, so gee God aan ons geboorte. Dis ʼn geskenk. (sien vers 17) o Ons was dood maar God het ons wederbaar om waarlik te leef soos Hy dit bedoel het. o Eerstelinge kan wees van alles wat Hy geskep het : Wat word hiermee bedoel? In ou Israel was die eerstelinge van die oes, die beste deel van die oes wat eerste aan die Here gewy is. Die eerstelinge het die hele oes verteenwoordig. Daarmee is die hele oes simbolies aan Hom gewy. o Ons is die eerstes wat al die seën belewe wat God bedoel het dat ons moet ontvang! Ons is vir God die beste deel van die oes! Ons verteenwoordig nou die hele skepping wat God nog nuut wil maak (herskep) by sy wederkoms. o God behou altyd die inisiatief in die wêreld en in ons eie lewe, selfs al lyk dit soms nie so nie (1Joh.5:19). En al gee die Satan graag voor dat hy alle mag het (Luk.4:6), bly God in beheer (Ps.24:1), en het hy die finale sê (Rom.13:1). o God kom die mense wat Sy wil nie meer wil of kan doen nie te hulp: Hy maak ons lewend deur die Woord van die waarheid. 10

11 (ktisma = uitspraak: ktis'-mah) beteken, n oorspronklik geskape produk ( product ; created thing): - creature. Deur die wedergeboorte maak die Here van ons mense met herstelde vermoëns. Ons kan nou nee sê vir die stem van verleiding. Ons kan ja sê vir die opdrag van die Here. o God gee vir ons ʼn nuwe doel waarvoor ons lewe. Hy gee ʼn nuwe posisie wat ons in nuwe skoene (eerstelinge van die oes/ eersgeborene/ wedergeborene) moet volstaan. o Neem jou nuwe posisie in: Hoe doen ek dit? Jy word nou deur die wedergeboorte ʼn heilige/ ʼn Christen. Naamdraer en beeld draer en gesagdraer (erfgenaam) van God. (Die woord Christen word net drie plekke in die Bybel gebruik: Hd.11:26; Hd.26 en 1Pet.4:16) o Bly in hierdie posisie (Die Loot aan die wingerdstok Joh15). o In hierdie posisie is deurbrake en oorwinnings deur die Heilige Gees moontlik. Alles is vir God moontlik. Dieselfde Gees leef nou in jou as wat Christus uit die dood opgewek het (Ef.1:18-20) o Hoe nader ons aan God beweeg, hoe groter word ons verantwoordelikheid (vgl. Moses se lewe saam et God)! Dra jou verantwoordelikheid deur gehoorsaam aan God te leef! Verse 19-20: Hoor reg en Doen reg Die nuwe leefstyl van wedergebore mense word nou beskryf. Die gelowiges aan wie die brief geskryf is, was arm, dikwels vervolg en is dikwels onderdruk: Hoe leef jy in sulke omstandighede? o ʼn mens het twee ore en een mond. In daardie verhouding moet jy luister en dink voordat jy doen of praat. Twee maal luister, dan dink en dan eers een keer praat. (Moenie dink jy is alwetend nie. Hê ʼn nederige leerbare gees.) Aller eers moet jy na God se Woord luister (Jakobus het pas te vore verwys na die Woord van die Waarheid). Jy moet eers hoor wat God se Woord sê vir die situasie waarin jy is. Ps.119:105 o Voorbeeld: God maak seker Jeremia sien en verstaan reg! (vgl. Jer.1:9-14) 11

12 o As jy goed na God luister sal jy nie opstandig raak oor die beproewinge wat God stuur om jou geloof te suiwer en te versterk nie. Dan gebeur ʼn merkwaardige ding; Jy sal ook al hoe meer in staat wees om na jou medemens te luister. (Jy sal dan ook hoor wat jou gespreksgenoot nie sê nie. (Wat hy nie wil sê nie en nie kan sê nie.) Tweedens moet jy na jou medemens luister: Iemand het gesê: ons luister nie om die persoon te verstaan nie, ons luister om die persoon te antwoord. o Luister goed na mekaar se harte. Leer die mens agter die woorde verstaan. So maak medegelowiges die deur na mekaar se harte oop. Dien mekaar so in liefde. As jy reageer sonder dat jy moeite gedoen het om agter te kom wat iemand anders se standpunt is, dan reageer jy op aannames wat jy self fabriseer. Dis dan dat die ander man kwaad word en jy ook kwaad word! o Sit ʼn wag voor jou mond Ps.141:3 o Moenie kwaad word as jou standpunt nie wen nie. o Moenie liggeraak wees as jou standpunt nie wen nie, of jy nie ernstig opgeneem word nie. o Wanneer iemand anders verontreg word, moet jy bereid wees om vir daardie persoon op te kom! Hoe meer ons na God se Woord luister en na mekaar luister, hoe kleiner is die kans dat ons, ons eie lewe en ander mense se lewe met ons woorde skaad. Vers 20: Kwaadword Wanneer jy kwaad is, is jy blind van woede. Jy is nie fyn ingestel op God se stem nie. Jy hoor nie en jy sien nie raak wat God wil hê dat jy moet sien nie. Daarom gaan jy nie kan optree soos God van jou verlang nie. Kwaadword lyk so sterk en manlik, maar dis feitlik altyd ʼn teken van swakheid! 12

13 Woede is oor die algemeen gesproke, net geregverdig wanneer God se eer in gedrang kom of onreg teen ʼn medemens gepleeg word. (Mt.21:12-13 Jesus word kwaad) Ons kwaadword is gewoonlik selfgesentreerd (ons voel te na gekom of in ons eer gekrenk) Humeurigheid, liggeraaktheid en woede is sonde in die oë van die Here. Onthou God het ʼn heilige toorn oor sonde: Die toorn van God sal in die oordeelsdag finaal en fel wees teen almal wat Sy Woord ignoreer. Wanneer God kwaad word vir Sy volk, dan is dit omdat hulle ongehoorsaam is en steeds bly doen wat hulle weet teen God se wil is en tot Sy oneer is. Die reël geld: Moenie kwaad word nie. (Ef.4:26). As jy kwaad word, is daar sekere dinge wat jy moet doen. Moenie self wraak neem nie. Laat dit in God se hand oor (Rom.12:19 en Ps.4:5,9) Vers 21: Aksie opruim en skoonmaak Die kenmerk van ʼn wedergebore mens is dat hy sonde herken, sy eie sonde erken, en dit opreg en eerlik teenoor die Here bely en daarmee klaar maak. (apo th mi = uitspraak ap-ot-eeth'-ay-mee) beteken: to put away (literally or figuratively): - cast off, lay apart (aside, down), put away (off). Ons moet dood wees vir die sonde 1Pet.2:24 (waarom kan ons dood wees vir die sonde?) Om te gaan lê in die sonde (sonder dat dit jou pla vgl. varkie en skapie se reaksie in die modder) is vir die wedergebore kind van God onmoontlik. o 1Joh.3:9 n wedergebore kind van God doen wel soms sonde, maar hou nie aan om dieselfde sonde te doen nie. o As ons die sonde wat ons gedoen het bely, vergewe God ons. o Vgl. die verhaal in Mt.13: Die onkruid tussen die koring (drabok giftige onkruid wat baie soos koringplant lyk). Daar sal baie 13

14 sondige dinge in die wêreld gebeur wat by die oordeelsdag eers aan die kaak gestel sal word en die oordeel van God sal ontvang. o In ons eie lewe moet ons egter daagliks skeiding maak tussen goed en kwaad. o Onthou, onkruid groei altyd weliger waar die grond vir die goeie saad voorberei is. Onbekeerde mense is vir die bose reeds gewen. Sy aanval word nie op hulle toegespits nie. Die wedergeborene is soos ʼn vars geploegde land waarin koring gesaai word. Die aanval van die bose word op sulkes toegespits om verlore terrein te herwin. God stel ons in staat om oorwinnend oor sonde te lewe: Lees 1 Joh.5:18 en 1Joh.3:8-10. En 1pet.1:23 Jakobus vra dat Christene veral sal stry teen: o Sedelike vuilheid. (misdrywe op seksuele gebied is een van die maniere hoe satan gelowiges se lewe rysmier ( seks is ʼn groot drang) met nadelige effekte vir jou geloof. o Ongeregtigheid (53 vertaling praat van boosheid): Waar mense nie God se wil doen nie. Dit is verkeerde gesindhede wat dikwels tot verkeerde gedrag aanleiding gee. o Jy moet die stryd teen hierdie sondes aanknoop. Dit moet jy doen deur die Woord van God aan te neem en groeikans in jou lewe te gee. Jy kan nie self jou akker van jou lewe skoonhou nie: Die Woord en God se Gees moet jou hierin help. Verse 22-24: Daad-Christene gevra Jakobus wys ons nou op die korrekte gebruik van die Woord. Wanneer bedrieg ʼn Christen homself? Wanneer ons die Woord op gereelde basis aanhoor, maar nie ons lewe volgens die eise van die Woord aanpas nie. (poi t s = uitspraak: poy-ay-tace') Betekenis: a performer; a doer. Ons moet deur wat ons doen begin om impak te maak. Leef lewens wat impak maak. Iemand wat die Woord gereeld aanhoor, ken later die inhoud daarvan. 14

15 o Om die Woord te ken, beteken nog nie dat jy die Woord gehoorsaam nie. ʼn Mens wat die goeie Woord gereeld hoor kan later dink hy is goed omdat hy gereeld in kringe beweeg waar daar oor die goeie dinge gepraat word. Om die Woord gereeld te hoor, maak jou nie ʼn Christen nie. o Die Woord word hier met ʼn spieël vergelyk. Die man wat homself in die spieël sien, homself bekyk, wegloop en vergeet hoe hy gelyk het, impliseer dat hy die Woord hoor, besef dat God met hom praat en sonde in sy lewe uitwys, maar wanneer hy wegloop van die Woord vervaag God se opdrag en het hy geen behoefte om sy sondes te bely en reg te stel nie. o Die Woord is veronderstel om soos ʼn twee snydende swaard jou oop te klief en jou foute bloot te lê (Heb.4:12-13). (Paulus verwys in Rom.7:9-10) na die Wet (Woord) en vertel watter verskriklike gevolg dit in sy lewe gehad het. Hy was nie bewus van sy sonde nie, totdat die Woord (Wet) dit aan hom kom openbaar het. o Ons sien en ken ons foute, maar het geen behoefte om ons gedrag te verander nie. Wat die Woord ons leer, en in ons lewe ontbloot, maak geen indruk op jou nie. Jy gee nie diepgaande aandag aan wat ons hoor of sien nie o Om die Woord te lees, of hoor sonder om dit te gehoorsaam, word gewoonte gedrag. o Dit is moeilik om gewoonte gedrag af te leer. o Jy kan geestelik verhard word wanneer jy die regte dinge gereeld hoor, maar dit nie doen nie Lees Joh.5: Wat sê Jesus hier? Wanneer begin die Woord van God regtig in ons harte lewe? Ons is na die beeld van God geskep (Gen.1:27) Ons moet Sy beeld weerkaats. Net die Heilige Gees kan jou help om jou verkeerde gedrag reg te stel sodat die beeld van God al meer sigbaar is in jou lewe. 15

16 Die Woord van God vra pertinent daad-christenskap! (selfondersoek, belydenis, en reg leef). Eers as jy jou gedrag en gesindheid in lyn bring met wat God wil hê, het jy jou doel bereik. Die Woord van God is lewend en kragtig en kan jou lewe radikaal verander. (Moses het die lewende Woord van God ontvang: Hd.7:38b. Vergelyk ook. Ps.19:8; Jer.22:4-5) Die Woord het vlees geword en onder ons kom woon. Dit is Jesus self: Joh.1:1-4 en14; 1Joh.1:1 Die Woord (God self) bring wedergeboorte in ons harte: 1Pet.1:23 Wat moet ons met die Woord van God doen? Fil.2:15-16 Vers 25: ʼn Mens word gered deur geloof in God (glo dat Jesus vir jou sonde aan die kruis met Sy bloed betaal het.) Lees Rom.2:13. Verskil hierdie vers van Ef.2:8-10? Hoe moet ons dit interpreteer? Eerstens: Die dade waaroor dit hier gaan verwys na ʼn gehoorsame lewe aan die Woord van God. Onderhouding van die wet is nie ʼn voorwaarde tot verlossing nie. (Jy word nie deur dade gered nie). Dit gaan ook nie tussen die een of die ander kies nie. Albei is belangrik. Die regte lewenswyse (dade), getuig van jou redding en is ʼn heenwysing na God. As jou lewenswyse nie aantoon dat jy gered is nie, plaas jy self ʼn vraagteken oor jou geloof. As jou geloof ʼn daaglikse lewenspraktyk geword het, is dit ʼn teken van die egtheid van jou geloof. Tweedens: Die belofte van ʼn geseënde lewe word uitgespreek oor diegene wat die Woord hoor en gehoorsaam. (lees Joh.13:17). So ʼn persoon sal reeds op aarde geseën word in wat hy doen. 16

17 Vers 26 en 27: Wanneer word jou godsdiens waardeloos? Wanneer jou godsdiens (aanbidding van God/ dien van God) net teorie is en jy nie in die praktyk optree/leef soos wat God se Woord vra nie, is jou verhouding met God waardeloos. Onthou in Jakobus se tyd was die onderhouding van seremoniële wette die kern van godsdienstigheid vir die Jode. Jakobus wil die klem verkuif van voorgee godsdiens na ware godsdiens. Wees versigtig om ʼn oppervlakkige voorgee verhouding met God te leef. Die ware toets kom in die praktyk. Jou tong en jou dade verklap baie gou wat jy regtig glo en wat regtig vir jou belangrik is. (Jak.4:11 wys dat mense met hul tong baie moeilikheid in die gemeente veroorsaak het). Die mense het van mekaar kwaad gepraat en mekaar veroordeel. Van ware broederliefde was daar geen sprake nie. Twee voorbeelde van ware praktiese geloofswandel word genoem: a) Verbiedend: Moenie woorde spreek wat nie God se gesindheid openbaar nie. (Godsdiens is om God te dien, te praat soos Sy inwonende Gees in ons harte ons voorsê) Wanneer iemand se hart nie reg is nie, sal sy woorde en dade ook nie reg wees nie. Wat in jou hart aangaan, borrel in jou woorde en dade uit. Mt.12: (Iemand wat links en regs veroordeel, wat sy mond vol het oor ander se gebreke, bedrieg homself as hy dink dat hy God so dien. So ʼn persoon is ver van God af en ver van sy naaste af. Iemand wat omgee, praat in nederigheid en liefde van mekaar. ʼn Onbekeerde tong breek en vernietig. ʼn Bekeerde tong bring begrip en versoening). Onthou Jesus se bergrede: Wanneer ons mense veroordeel, spreek ons eintlik ʼn oordeel oor onsself uit. Met dieselfde oordeel waarmee ons ander oordeel sal ons geoordeel word. (Mt.7:1-5) Vandag spog mense maklik met hul tong oor al hul prestasies en gee min erkenning aan God (hulle steel God se eer). Aan die 17

18 anderkant maak ons mense seer met woorde byvoorbeeld: skinder; kwaadstook; naam en karakter skending deur valse gerugte te versprei; beskuldigings sonder dat ons bewyse het, ens. Dikwels gee mense nie om oor wat hulle sê nie! Met watter gesindheid het die digter in Ps.39:2 homself voorgeneem om te leef? b) Gebiedend: Doen dade van omgeeliefde aan mense wat swaarkry (spesifiek weeskinders en weduwees). Die boodskap is: Gelowiges behoort mekaar in hulle moeilike omstandighede by te staan. Weduwees het destyds baie swaar gekry. Dit was in die tyd waarin Jakobus die brief geskryf het, vir vroue moeilik om alleen finansieel te oorleef en ʼn bestaan te maak. Vroue is dikwels deur mans onderdruk en verkul. Daarom moes familie baiekeer inspring en mekaar help. (Dink bv. aan Naomie en Rut Rut.2). Weduwees en hul kinders kon dikwels slegs oorleef deur te bedel. Party het van honger gesterf. Dikwels om te oorleef het kinders hulleself as slawe verkoop! Iemand wat omgee, help in liefde waar hulle kan. Hulle gee sonder om terug te verwag! Die vraag is of ons vandag bereid is om iemand te help wat nie na hulleself kan omsien nie, selfs al is dit nie familie van ons nie! Leef ons nie ook maar net vir onsself nie? Vandag is daar steeds mense wat deur die samelewing se reëls tot ʼn sukkelbestaan gedwing word. Gelowiges moet die stem vir hierdie mense wees en hulle ook help waar hulle kan. Om net te praat sonder om met dade ʼn verskil te maak, is nuttelose godsdiens. (Die vraag is of die kerk/ geloofsgemeenskap regtig vandag bekend is vir hulpverlening aan mense wat swaarkry? (Is ons hulp nie maar hoofsaaklik net op ons eie mense gerig nie?) Gelowiges mag nie deelneem aan die sondige praktyke van uitbuiting en onderdrukking nie. Ons moet onsself skoon hou van enige sondige besmetting van hierdie wêreld. 18

19 As Jakobus vandag die brief aan ons sou skryf en vra dat ons ʼn praktiese verskil in die wêreld sal maak met ons geloofslewe: Watter twee voorbeelde dink jy sou hy noem van mense groepe wat vandag swaarkry en uitgebuit word? 19

20 Jakobus hoofstuk 2 Bybelstudie notas 2:1-4 Aan wie is die opdrag spesifiek gerig? Aan Joodse Christene wat verspreid in Asië woon. Hulle was arm vlugtelinge wat as buitelanders in vreemde dorpe en stede woon. Hulle het op hierdie oomblik baie swaar gekry omdat hulle verdruk en onderdruk word. Hulle het in eenvoudige plekke bymekaar gekom om God te aanbid. Toe dit begin gebeur dat ryk en invloedryke mense hulle eredienste bywoon, is groot ophef hiervan gemaak. Hulle het die ryk kerkgangers die beste sitplekke in die gelowiges se byeenkomste gegee. Omdat hulle self arm was, het hul algaande groot waarde aan rykdom begin heg! ʼn Oproep word nou deur Jakobus op gelowiges gemaak in 2:1. (Dan volg vanaf 2:2-11 die motiverings vir die oproep en die samevatting volg in 2:12-13) o Wat mag Christene nie doen nie? (Mense volgens hulle uiterlike beoordeel). Jakobus wil vir sy Christen lesers daarop wys dat hulle self verkeerde gesindhede het, en dat dit nie net hulle verdrukkers is wat verkeerde gesindhede het nie. Die arm Christene het later ryk mense beter behandel en meer gerespekteer as arm mense. Waarskynlik in die hoop dat hulle werk of geld by die ryk mense kon bekom. Die voorbeeld wat Jakobus gebruik is so eenvoudig, dat ons almal maklik daaraan skuldig kan wees. (Kan jy nog voorbeelde noem? Trek jy nie bekende mense meer voor as minder bekende mense nie? Dink aan skoolkinders en onderwysers?) Waarom sê Jakobus hulle maak op grond van verkeerde oorwegings onderskeid tussen mense? Wat is die regte oorwegings? o Ons moet Christus se waardes en karakter navolg. Christene moet dieper leer kyk. Kyk met God se oë na mekaar. o Lees weer Jak.2:1. Mense wat in Jesus glo, moet weet dat Jesus van Goddelike afkoms is. Hy behoort tot ʼn ander orde en die 20

21 maatstawwe waarvolgens God dinge oordeel, is anders as ons maatstawwe. (Posisie, voorkoms, afkoms, kleur, besittings ens. is kriteria wat vir God minder belangrik is.) o Ons moet gelowiges beoordeel op grond van hul intieme verhouding met Jesus (kinders van God) en nie op grond van uiterlike dinge nie Die eerste rede waarom uiterlike beoordeling sonde is (vers 1): ons gee dan die eer wat ons eintlik net aan God moet gee, nou aan die ryk mense en mense van aansien. God mag alleen hierdie eer ontvang! Twee voorbeelde van uiterlike beoordeling wat deur God verkeerd bewys is: 1Sam.16:1-13 (Samuel leer ʼn les toe Dawid as koning gesalf word) en Luk.7: (vrou salf Jesus se voete). Bespreek: watter maatstaf van beoordeling het God in die twee gevalle gebruik? o Wat leer ons uit 1Sam.16:7? Nog voorbeelde: Moses was ʼn hakkelaar; Levi ʼn tollenaar; Paulus was ʼn onverskrokke vervolger van Christene! Al drie sou waarskynlik nie ons nommer een keuses gewees het nie. Wat sê dit vir ons van God se genade en die werk wat die Heilige Gees doen? In die tyd van Jakobus was daar verskillende wyses hoe rykes bo armes bevoordeel was: o Rykes kon tydens hofverrigtinge sit terwyl hulle verhoor word, maar armes moes staan. o Rykes het in godsdienstige geboue (sinagoge) of staatsgeboue altyd die beter sitplek gekry as wat aan armes beskikbaar gestel is. Die ryk mense van daardie tyd was lief om deftige klere te dra: o Dit was gewoonlik klere wat van helder en uitspattige kleur materiaal gemaak was. Sulke mense het uitgestaan tussen ander: (lampros - uitspraak : lam-pros')(betekenis: radiant; by analogy limpid; figuratively magnificent or sumptuous (in appearance): - bright, clear, gay, goodly, gorgeous, white. o Voeg daarby ook die kosbare juwele wat hulle gedra het. Watter uiterlike dinge maak vandag nog dat ons onderskeid maak in ons denke en mense verskillend hanteer? (Praat oor tatoeëermerke en 21

22 neusringe ens!) God kyk na die mens se hart. Hy kyk na ons opregte verhouding met Hom, ons geloof in Hom, die gesindheid in ons hart ens. o Is daar vandag mense wat steeds dink uiterlike dinge maak jou beter? o Dis moeilik om te weet wat in iemand anders se hart aangaan: Wees daarom versigtig wat jy van daardie persoon dink of sê. Jou optrede kan onchristelik wees! Kan ons sê dat klasseverskille in God se oë op dieselfde vlak lê as kulturele verskille? Is ons nie dikwels meer bang vir wat mense sê as wat God sê nie? Bestudeer die volgende voorbeeld:gal.2:11-21 o Petrus het Antiogië besoek en aanvanklik nie beswaar gehad om met nie-joodse Christene te meng nie (Hd.10 God het immers Kornelius gebruik en die gesig van die onrein diere om hom te oortuig dat Christene ook van nie-joodse afkoms kan kom). Maar toe Joodse Christene (gemeente lede van Jakobus) van Jerusalem daar kom besoek aflê het, het Petrus die saam eet met die nie-joodse Christene gestaak (om enige kritiek van die Jode te voorkom). Petrus het onder druk gevou. Dit alles ten spyte van die feit dat God homself geleer het wat reg en wat verkeerd is! (Hd.10:15) o Waarvoor dink jy was Petrus bang? o Wat was die gevolg: Sy voorbeeld het aansteeklik ingewerk op ander Joodse Christene. (Selfs Barnabas, Paulus se medewerker, begin nou kosjer voedsel; eet Joodse voedsel wat volgens godsdienstige voorskrifte voorberei is). Barnabas begin om die heidene te vermy! Paulus het nou vir Petrus skerp tereg gewys (Gal.2:12-14) o Die les: Jakobus, Paulus en die hele Skrif spreek ʼn oordeel uit oor selfverheffing en hoogmoed. Ons mag geen uiterlike kriterium gebruik om medegelowiges minder waardig te ag nie. (Ons is almal sondaars voor God en kan net deur die bloed van Jesus Christus gered word) Wie Jesus as Verlosser aanneem word ʼn kind van God (Joh.15:5) o Dink jy daar is ʼn groep mense wat tans op uiterlike oorwegings of verkeerde oorwegings minder bedien word? 22

23 Die tweede rede waarom uiterlike beoordeling sonde is (verse 2-4): dis ʼn oordeel gegrond op verkeerde oorweging. Sosiale aansien is ʼn verkeerde oorweging om mense te beoordeel. (Velkleur, besittings, simbole, posisies ens. is alles verkeerde oorwegings) (Elke samelewing het vandag sy eie unieke simbole van aansien en rykdom) o Die karakter van Christus moet in jou wees: Dit beteken jy moet leef soos Hy geleef het (1Joh.2:6). Jy mag niemand voortrek nie, en jy mag nie rykes gebruik om jouself te bevoordeel nie. Dan leef jy selfsugtig. 2:5-6 Armes wat ʼn hele koninkryk ontvang Jakobus sluit hier aan by wat hy reeds in 1:9 gesê het. God gee aan die armes wat in Hom glo (en Hom lief het), ʼn besondere aansien. Hy laat hulle sy koninkryk in besit neem en Hy maak hulle ryk in geloof. (Jesus gee hoegenaamd geen voorkeur aan ryk of belangrike mense omdat hulle ryk en belangrik is nie). Jesus diskrimineer nie teen die rykes nie. Hy het by geleentheid in ʼn ryk man se huis ingekom en is ook na sy kruisdood begrawe in ʼn ryk man se tuingraf. Mt.27:57 e.v.) o Tog wil dit voorkom of Hy spesiaal vir die armes en verworpelinge intree. Die Skrif stel dit keer op keer (Mt.11:5) Hoewel die wêreld arm mense nie belangrik ag nie, is hulle in die oë van God belangrik en behandel Hy hulle volkome menswaardig. (Minagtende optrede deur gelowiges teenoor minderbevoorregte medegelowiges is in God se oë onverskoonbaar). o Hulle wat nooit deur enigiemand vir iets gekies word nie, kan nou Christus as hul Verlosser aanneem en weet dat God hulle uitgekies het as medebesitters van sy Koninkryk! Wat beteken dit om ryk te wees in geloof? Wat beteken dit om die Koninkryk in besit te neem? God gee bogenoemde spesifiek aan daardie mense wat Hom liefhet. Dit blyk dat rykes dikwels nie vir God dien nie: o Hulle buit God se gelowige kinders uit (vers 6) 23

24 o Hulle sleep gelowiges voor die hof waar hulle onregverdig verhoor word (vers 6). Vergelyk Luk.18:1 e.v. Die rykes het altyd gesorg dat hulle kollegas wat ryk was, altyd in die howe die beste daarvan af kom. Die rykes het die wat arm en van lae sosiale afkoms was op die manier verder uitgebuit en hulle net nog verder verryk. (So, hierdie argument wys dat jy in elk geval niks baat deur mense op grond van hul aansien en rykdom voor te trek nie). o Hulle skend God se Naam (Vers 7) (hieruit lei ons af dat die ryk mense wat die gelowiges se byeenkomste bygewoon het, nie ryk Christene was nie, maar ryk Jode wat die Christene om een of ander rede bygewoon het maar nie die Christelike geloof aangeneem het nie. Christene is in die Naam van God gedoop. Deur die doop in God se Naam, word Christene op innige wyse aan God verbind. Daarom was dit ʼn gruwel as iemand God se Naam belaster het (vgl. Hd.13:45; 26:11) Daarom, moenie so baie waarde aan geld heg dat jy in die proses jou oë moet toemaak vir gruwelike sondes nie! Geld maak nie alles reg nie. As geld jou lewe beheer sal jy al hoe slegter daarvan afkom. Mammon sal jou Christelike waardes algaande doodwurg en jy sal al meer onsensitief vir God se Woord word. Bly eerder toegewyd aan God lewe. Hy sal sorg. Dis eers as geld die teken van offervaardigheid aan God word, dat dit werklik waarde kry. Dan kry waardelose muntstukkies groot waarde in God se koninkryk. Dan word geld diensbaar in God se Koninkryk.(Luk.21:1-4; Mt.26:6 e.v) o In hierdie aardse bedeling is ons reeds in beginsel burgers van God se Koninkryk. Ons ontvang dan ook al die voorregte wat daarmee gepaardgaan. Dit begin nou reeds, maar in die hier namaals ontvang ons al die voorregte volledig. Die derde rede waarom dit verkeerd is om iemand uiterlik te beoordeel (verse 5-7): Dit gaan lynreg in teen God se manier van doen. Jy 24

25 moet alle mense gelyk behandel. As jy jou laat beïndruk deur mense se rykdom, kyk jy na oorwegings wat vir God nie belangrik is nie. God gebruik ʼn ander maatstaf om mense te beoordeel. Jy kan eers nadat jy mense goed leer ken het, hul verhouding met God toets. Die vierde rede waarom dit verkeerd is om uiterlik te oordeel: dit is ʼn oortreding van die wet van God (2:8-11). Jak.2:8-9 Die liefdesgebod sê: Jy moet jou naaste liefhê soos jouself. Jy oortree die liefdesgebod van God as jy mense wat aansien het, hoër ag as ander van geen aansien nie. As jy ʼn kind van God is, moet mense uit jou daaglikse optrede kan sien dat jy hulle net so lief het soos jouself! (Waarskynlik het die mense aan wie Jakobus skryf, voorkeur gegee aan rykes omdat hulle gemeen het die rykes het invloed en kan iets vir hulle doen, maar die armes ignoreer hulle omdat hulle nie finansiële invloed het nie. (vgl. Lev.19:18; Mt ; Rom13:8) o Wie is my naaste wat ek moet liefhê? (Jesus verduidelik dit d m v die gelykenis van die barmhartige Samaritaan in Luk.10: Jou naaste is diegene wat jou pad kruis, ongeag van watter volk die persoon is, of ongeag opvoeding of finansiële vermoë ens.) Die Samaritane was nakomelinge van mense uit ander volke met wie die Israeliete ondertrou het. (Die Ortodokse Jode het neergesien op die geslag mense wat ʼn vermenginging van die twee volke was, hulle was in hul oë ʼn bastergeslag en nie rasegte Israeliete nie) o Agape liefde- beteken in die Bybel onder andere dat jy die persoon liefhet, sonder dat die persoon dit verdien. (Jy moet jou in die ander persoon se plek stel en jou indink hoe daardie persoon voel en dan jou oor daardie persoon ontferm en help. o Naasteliefde is om iemand te help sonder om jou eie voordeel te soek. Dit is om Jesus se goue reël van Mt.7:12 in die praktyk toe te pas om naamlik alles wat jy wil hê ander aan jou moet doen, 25

26 presies so aan hulle te doen. Jou naaste moet jy liefhê soos jy liefgehê wil word, en help soos jy gehelp wil word. Gelowiges moet besef watter groot genade God aan hulle betoon het deur hulle sy kinders te maak. (Wanneer jy neersien op mense van lae sosiale aansien toon jy aan dat jyself nie God se barmhartigheid ervaar nie) Oefen jou in om so op te tree teenoor mense soos wat God teenoor jou opgetree het. Hy was barmhartig teenoor jou toe jy geen aansien gehad het nie, nou is jy sy kind! Tree nou net so barmhartig op teenoor daardie mense wat lae sosiale aansien het. Wat is die wet van die koninkryk? Dit is die grondgebod van die Koninkryk van God: Jy moet jou naaste liefhê soos jouself. (Ons vind die wet van God se Koninkryk in Mt.22:37-39) (vgl. Lv.19:18). o As jy werklik ʼn burger van God se Koninkryk is, sal almal dit aan jou optrede sien. o Agape liefde = dit beteken om welwillend op te tree teenoor ʼn persoon wat dit nie verdien nie. Ware liefde stel jou in die ander man se skoene en probeer dink wat hy voel en beleef en dink en hom dan in sy nood te help. Vers 9 sê as jy mense na die uiterlike oordeel (bv. volgens hul kleredrag of velkleur) doen jy sonde. Die wet van God veroordeel jou dan Jak.2:10-11 Wat daarvan as ons al die gebooie nakom, maar net een gebod oortree nl. Om nie ons naaste lief te hê soos God dit bedoel het nie? Sal God ons regtig so kras oordeel? Jakobus sê as jy in hierdie een opsig struikel is jy skuldig aan wetsoortreding van die hele wet! As jy in die liefdesgebod struikel, is jy skuldig aan die hele wet, want dit is die kern van die wet! (Om bv. egbreuk te pleeg of te moor, het beide te doen met dieselfde liefdelose beginsel!) Wil Jakobus dan nou terugkeer na wettiese godsdiens en mense op hul onvermoë wys om die wet van God na te kom? (Dan moet ons onthou dat 26

27 Jakobus aan Joodse Christene skryf wat destyds nog self seremoniële wette nagekom het.(paulus het dit self by geleentheid gedoen (Hd.21:20-26) o Onthou die wet kan ons nie red nie: Ef.2:8-10. o Die wet is egter ons tugmeester wat ons teruglei na die genade van God wat Hy in Christus aan ons betoon het(gal.3:24). o Onthou die 10 gebooie as openbaring van God se wil hoe ons Hom moet dien, bly vir Paulus en Jakobus vasstaan: Deur die wet van God leer ʼn mens wat God se wil is en wat teen sy wil is (sonde). ʼn Mens is skuldig aan die hele wet as jy een gebod oortree. ʼn Mens kan nie net die dele van die wet wat jou pas, onderhou nie. Jak.2:12-13 Die toets van die liefde: Jou hele lewe moet in die teken van die wet van die liefde staan: Praat en tree dan op (doen) soos mense wat deur die wet geoordeel sal word. Die wet maak jou vry. Dit keer jou nie in ʼn hoek vas nie. Dit help jou om al meer te word wat God bedoel het jy moet wees! o Vgl. Mt.25:40 Die oordeel sal barmhartig wees teenoor die mens wat barmhartigheid betoon soos Jesus sou gedoen het.(jy sal een van twee uitsprake aan die einde hoor: Of Mt.25:34 of Mt.25:41) (Jy sal of aan die Koning se regter of linkerhand sit) o Die groot toets aan die einde van die tye sal die toets van liefde. wees. (Jesus pas ook die beginsel toe Joh.3:16) Jak.2:14-17 Leë woorde en leë godsdiens Jakobus praat met mense wat deur Jesus gered is en wil hulle nou aanspoor om hulle geloof in die praktyk van elke dag uit te leef. Nou begin Jakobus van ʼn ander hoek af redeneer en toets hy die godsdiens van iemand wat beweer hy glo o Kyk mooi na Jakobus se formulering in vers 14: Dis een ding om te glo en dan te sê jy glo, maar dis ʼn ander ding om te beweer jy is ʼn 27

28 gelowige en dan nie te glo nie. Dit gaan hier oor iemand wat vertel dat hy ʼn Christen is, maar aan sy lewe sien jy dit nie. Die vraag: Kan so ʼn geloof jou red? Jakobus wil nie regtig in die teologie ingaan oor hoe mens gered word nie. Hy wil geloof van ʼn ander hoek benader. Hy wil vra waaraan toets mens die egtheid van geloof? Jakobus se vraag impliseer dat geloof sonder bevestigende dade geen geloof is nie. Dit word illustreer met ʼn praktiese voorbeeld van iemand wat nie klere het nie. (2:15-17) o Jakobus verklaar in vers 17 dat geloof wat nie tot dade oorgaan nie, dood is. (Dit beteken niks. Dit baat niks nie) (Geloof is ʼn werkwoord, net soos liefde ʼn werkwoord is en barmhartigheid ʼn werkwoord is). Dade van liefde is die kenmerk van ʼn Christen. (Mt.22:37-40). Ontbreek dit, kan jy duisend maal sê dat Christus jou redder is, maar die praktyk sal bewys dat jy nie die waarheid praat nie! Die kritiese vraag: Sê nou iemand sê dat hy in Christus glo, maar sy dade bevestig dit nie(vrug van die bekering). Is so ʼn persoon werklik ʼn Christen? Word ʼn boom nie aan sy vrugte uitgeken nie? (Mt.12:33) o Wat is Jesus se siening hieroor? Mt.7:21-23 (Net die persoon wat Sy Vader se wil prakties uitleef, behoort aan God). o Jesus verklaar wel aan die anderkant dat geloof in God, genoeg is om jou te red (Joh.6:47) en so ook Paulus (Ef.2:8-10 en Rom.10:8-11). o In Rom.3:28 verwys Paulus na mense wat dink as hulle die wet van Moses onderhou (goeie dade doen), hulle verlossing sal ontvang. Hier verduidelik hy dat dade van wetsonderhouding jou nie kan red nie. Jy word alleen deur gelof in Jesus gered. Wat Jakobus nou hier wil uitwys, staan nie teenoor Jesus en Paulus se lering nie. Jakobus wil nie argumenteer oor die wyse waarop ʼn mens vryspraak by God kry nie, maar oor die praktiese gevolge van die vryspraak in die lewe van ʼn gelowige o Hy verwys na mense wat met hul mond bely dat hulle Christene is (of selfs geestelike leiers in diens van die kerk is), maar wanneer hul 28

29 dade nie aantoon dat hulle Christus se gesindheid in hul hart dra nie, is hulle godsdiens waardeloos in mense se oë en in God se oë. Mense met valse geloof sal nie in die hemel kom nie. o Jy word gered deur geloof in Jesus, maar jou dade getuig van jou ware redding: Iemand wat dus nie werklik in Jesus glo en ware redding ontvang het nie, sal ook nie gedring voel om uit dankbaarheid vir sy verlossing, Jesus in liefde te dien nie. Mense wat valslik verklaar dat hul gered is, se verhouding sal gou-gou met Jesus afkoel. Hulle dade sal aantoon dat hulle toe nooit waarlik verlossing deur geloof in Christus gevind het nie. o Jakobus verwys (net soos Paulus) na dade van liefde en geloof: (1Thes.1:3; Tit.3:8 en Gal.5:6) Daarom sal ware gelowiges altyd besig wees om dinge te doen wat goed en nuttig is vir hul medemense. Hulle kan nie anders nie want hulle dra die Heilige Gees in hul hart wat hul met Christus se gesindheid laat optree. Leë woorde is leë godsdiens: Is dit nie dalk die geval met jou en my godsdiens (of die geloofsgemeenskap waaraan ons behoort) vandag nie? Jak.2:18 Die twee soorte geloof word nou hier direk met mekaar vergelyk: Watter een van die twee onderstaande sal vir jou eg voorkom en van betekenis wees? ʼn Geloof wat op homself trots is, sê met die mond dat hy glo - (sonder dade wat bewys dat hy werklik glo); ʼn Persoon wat niks sê nie, maar sy dade bevestig duidelik dat hy ʼn gelowige is. o Nou wil Jakobus deur hierdie voorbeeld verduidelik: Net soos jy nou geoordeel het, so oordeel mense deur alle eeue en net so sal Christus jou by die wederkoms ook beoordeel! (Opb.20:12 Die geestelike dooies sal deur hul eie dade veroordeel word!) Jak.2:19-25 Hier volg drie voorbeelde dat geloof sonder dade nutteloos is: I. Bose geeste se geloof (verse 19-20) 29