ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΜΑ: ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΠΡΟΠΛΑΣΜΑΤΟΣ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ-ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ. 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑΤΟΣ

Transcript

1 Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΠΩΝΥΜΟ: ΟΝΟΜΑ: ΤΑΞΗ: ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΘΕΜΑ: ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΠΡΟΠΛΑΣΜΑΤΟΣ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ-ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΗ 1ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΠΑΝΟΡΑΜΑΤΟΣ

2 Πίνακα Περιεχομένων 1. Η αρχαία τεχνολογία Ο Παρθενώνα Περιγραφή τη κατασκευή Κατασκευαστικά σχέδια Η διαδικασία τη κατασκευή Ιστορική εξέλιξη τη οικοδομική τεχνολογία κατά την αρχαιότητα Η σημασία για την παγκόσμια κοινότητα Οι αρχέ σχεδιασμού Κατάλογο υλικών Κοστολόγιο Βιβλιογραφία... 5 ι2

3 1. Η αρχαία τεχνολογία ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΠΡΟΠΛΑΣΜΑΤΟΣ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ Η τεχνολογία αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα κάθε φάση του ανθρώπινου πολιτισμού. Ωστόσο γύρω από τη Μεσόγειο θάλασσα από πολύ παλιά, πριν από το 5000 πχ, εμφανίστηκαν σημαντικοί πολιτισμοί που ο καθένα του έχει να παρουσιάσει αντίστοιχα τεχνολογικά επιτεύγματα. Ειδικότερα στην αρχαία Ελλάδα η ιστορική επιστήμη καταγράφει τον κυκλαδικό, το μινωικό, το μυκηναϊκό πολιτισμό ήδη από την εποχή του μετάλλου. Αυτό το πολιτιστικό ποτάμι μεγαλώνει και γιγαντώνεται παράλληλα με την ανάπτυξη των μαθηματικών, τη αστρονομία, τη ναυπηγική και ναυτιλία, τη οικοδομική και τη εξόρυξη μετάλλων 1. Εικόνα 1. Πήλινο σφαιρικό αγγείο με πολύχρωμη διακόσμηση. Διμήνι Μαγνησία, Νεότερη Νεολιθική Ι ( π.χ.). Πηγή: Ιστοσελίδα Εθνικού αρχαιολογικού μουσείου Αθηνών: namuseum.gr 1.1 Ο Παρθενώνα Η αποκορύφωση του αρχαίου πολιτισμού συντελείται σίγουρα στα χρόνια τη λεγόμενη κλασσική αρχαιότητα, δηλαδή κατά τον 5ο αι. π.χ., στην Αθήνα. Ωστόσο ο αρχαιοελληνικό πολιτισμό αποδεικνύεται ένα πολιτισμό με βαθιά ανθρώπινο χαρακτήρα. Το σύμβολο ενό τέτοιου πολιτισμού δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετικό από το ναό που αφιερώθηκε στη λατρεία τη Αθηνά και στη συνέχεια πήρε το όνομα Παρθενώνα (Εικόνα 2). Όπω αναδεικνύει η σύγχρονη επιστημονική έρευνα τα αρχιτεκτονικά στοιχεία του μνημείου ακολουθούν αυστηρά τι αρμονικέ αναλογίε, που όπω είναι γνωστό εμπνεύσθηκαν από το ανθρώπινο σώμα 2. Εικόνα 2. Ο Παρθενώνα από τη ΒΔ πλευρά. Πηγή: Ιστοσελίδα μουσείου ακροπόλεω : 2. Περιγραφή τη κατασκευή Κατασκεύασα το πρόπλασμα του Παρθενώνα από λευκό πηλό που στέγνωσε στον αέρα, σε διαστάσει 20x40x15 cm. Όπου χρειάστηκε για τη διατήρηση ευθειών και επιπεδότητα χρησιμοποίησα χαρτόνι. Η κατασκευή ζυγίζει περίπου 2kg (Εικόνα 3). Εικόνα 3. Το πρόπλασμα του Παρθενώνα που κατασκευάστηκε στα πλαίσια του μαθήματο τη Τεχνολογία. 1.Τεχνολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκη, Αρχαία ελληνική τεχνολογία, Γενική γραμματεία έρευνα και τεχνολογία, Αθήνα 2000, σελ Vitruvius, the ten books on architecture, Harvard university press, 1914, pp

4 3. Κατασκευαστικά σχέδια ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΠΡΟΠΛΑΣΜΑΤΟΣ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ Η κάτοψη του μνημείου, σύμφωνα με τι αρχιτεκτονικέ αποτυπώσει, ακολουθεί την αναλογία 1: 5. Σχέδιο 1. Η κάτοψη τη κατασκευή σε κλίμακα 1:100. Όλε οι διαστάσει σε cm. 4. Η διαδικασία τη κατασκευή Ο Παρθενώνα έχει ορθογωνικό σχήμα διαστάσεων 69,32x31m. Αποφάσισα να ακολουθήσω τι αναλογίε κλίμακα 1:100. Αφού σχεδίασα την κάτοψη (Σχέδιο 1) σε χαρτόνι, ξεκίνησα να κατασκευάζω του 46 εξωτερικού κίονε. Χρησιμοποίησα λευκό πηλό που στεγνώνει στον αέρα. Έπλασα του κυλίνδρου ένα-ένα με κάτω διάμετρο περίπου 1,9cm ελαφρώ κωνικό στην κορυφή και ύψο 9,7cm. Τον κάθε κίονα τον χάραξα με ένα μυτερό εργαλείο για να προσομοιώσω τι αυλακώσει και τον άφησα να στεγνώσει. Στη συνέχεια με τη βοήθεια θερμή σιλικόνη κόλησσα τον κάθε κίονα στη βάση από χαρτόνι. Σχέδιο 2. Λεπτομερή κάτοψη του Παρθενώνα. Πηγή: Παναγιώτη Μιχελή, Η αρχιτεκτονική ω τέχνη, σελ. 2

5 5. Ιστορική εξέλιξη τη οικοδομική τεχνολογία κατά την αρχαιότητα Κατά του αρχαίου χρόνου, τα ιδιωτικά έργα (κατοικίε, αγροικίε ) είχαν πολύ ταπεινότερο χαρακτήρα από αυτόν των δημοσίων, τόσο ω προ το μέγεθο όσο και ω προ την κατασκευή 3. Αρχικά οι ναοί χτίζονταν με ωμέ πλίνθου και για προστασία από την υγρασία χρησιμοποιούνταν βάση από ξερολιθιά. Η στέγη ήταν δίρρηχτη, ξύλινη, με πρόσοψη αετωματική και αψιδωτή απόλιξη στο πίσω μέρο. Οι κίονε ήταν αρχικά ξύλινοι πιθανόν εδρασμένοι σε λίθινα υπόβαθρα (πάλι για προστασία από τη διάβρωση). Στη συνέχεια το υλικό αντικαταστάθηκε από πηλό και λίθο, ενώ στην κλασσική Αθήνα ω αποκορύφωμα έρχεται το πεντελικό μάρμαρο. Η κάθε αλλαγή υλικού επιβάλλεται κάθε φορά από τι κοινωνικέ εξελλίξει και συνδιαμορφώνει την τεχνολογία αλλά και την κυρίαρχη αρχιτεκτονική τάση τη εποχή. Ωστόσο ένα είναι σίγουρο: από τα αρχαϊκά ω τα ρωμαϊκά χρόνια η αρχιτεκτονική (και μαζί η οικοδομική τεχνολογία) παραμένει προσηλωμένη στην αρχή τη δοκού επί στύλων (Εικόνα 4). Eικόνα 4. O ναό τη Αφαία Αθηνά στην Αίγινα ( πΧ), μετά τι εργασίε αποκατάσταση. Το υλικό κατασκευή είναι ντόπιο πωρόλιθο. Πηγή: από τη σειρά Μεγάλοι Πολιτισμοί, Βιβλιοθήκη Τέχνη. Καθημερινή, τ. 1 Ελλάδα, Αρχαϊκή εποχή, σελ Η σημασία για την παγκόσμια κοινότητα Ο Παρθενώνα αποτελεί τμήμα του ευρύτερου αρχαιολογικού χώρου τη ακρόπολη των Αθηνών. Σύμφωνα με την πρόταση τη UNESCO συγκαταλέχθηκε (1987) από το ICOMOS (Διεθνέ συμβούλιο μνημείων και χώρων) στη λίστα των μνημείων τη παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά με αριθμό 404 και τελεί υπό την προστασία τη. Αξίζει να σημειωθούν τα κριτήρια με τα οποία πάρθηκε η απόφαση αυτή: Συνολικά ο αρχαιολογικό χώρο αποτελεί αυθεντική αριστουργηματική κατασκευή του 5ου πχ αιώνα για την κατασκευή του οποίου εργάστηκαν μοναδικοί αρχιτέκτονε και καλλιτέχνε (Ικτίνο, Καλλικράτη, Φειδεία ) Έχουν ασκήσει καθολική έλξη και έχουν κερδίσει το θαυμασμό όχι μόνο στα ελληνορωμαϊκά αλλά και στα νεότερα χρόνια. Από το μύθο στην ιστορία τα μνημεία τη ακρόπολη αποτελούν αδιάψευστη μαρτυρία τη ελληνική συνέχεια και πολιτισμού, θρησκεία κλπ. Η πολιτιστική συνέχεια αναφέρεται σε μια περίοδο μεγαλύτερη από χιλιετία. Ο πολιτισμό που γέννησε τα μνημεία είναι αυτό που καλλιέργησαν οι διδασκαλίε του Πλάτωνα και του Αριστοτέλη. Είναι αυτέ οι ίδιε πέ- 3.Τάσο Τανούλα, Η οικοδομική τέχνη των αρχαίων ελληνικών ναών, Αρχαιολογία & Τέχνε, Τ. 95, σελ

6 τρε που άκουσαν του λόγου του Δημοσθένη αλλά και τα κηρύγματα του αποστόλου Παύλου Οι αρχέ σχεδιασμού Αρχιτέκτονε του Παρθενώνα ήταν ο Ικτίνο και ο Καλλικράτη. Συνοψίζοντα όσα η ιστορική και αρχιτεκτονική έρευνα έχει κατά καιρού διατυπώσει, μπορούμε να επισημανουμε: H κάτοψη του μνημείου ακολουθεί την αναλογία πλάτο /μήκο 1/ 5 (Σχέδιο 1). Η πρόσοψη του μνημείου έχει κατά καιρού δεχθεί διάφορε ερμηνείε : i. O Choisy δίνει μια συνολική ερμηνεία για τα ελληνικά μνημεία σύμφωνα με την οποία υπάρχει ένα αρχικό σχεδιασμό με βάση κάποιο μέτρο τη εποχή πχ. πόδι, όπου όλε οι διαστάσει του μνημείου αποτελούν πολλαπλάσιό του ενώ υπάρχουν και οι αναγκαίε στρογγυλεύσει. ii. Άλλοι μελετητέ επισημαίνουν την ύπαρξη τη αναλογία 4:9 που αποτελεί πολύ καλή προσέγγιση του αριθμού φ. (Εικόνε 5-6). 3. Οι σχεδιαστέ ακολούθησαν τι αρχέ οπτική διόρθωση, σκόπιμη δηλαδή παραμόρφωση που εισάγεται κατά το σχεδιασμό για να διορθωθούν εντυπώσει που γεννά η φυσιολογία του ματιού σε συνεργασία με τον ανθρώπινο εγκέφαλο: i. Για το λόγο αυτό ενώ το μάτι του παρατηρητή θεωρεί ότι υπάρχει μείωση (φαινομενική μείωση τη διαμέτρου των στύλων από κάτω προ τα πάνω) οι σχεδιαστέ δημιουργούν την ένταση (καμπύλωση των γενετειρών του στύλου στο μέσο του ύψου. Έτσι ή επέμβαση εξουδετερώνει την παραμόρφωση και ο στύλο να φαίνεται σχετικά κατακόρυφο και ευθύγραμμο. ii. H καμπύλωση του στυλοβάτη και του θριγγού (Εικόνα 7) για να εξουδετερωθεί η παραμόρφωση που εισάγεται από την οπτική παρατήρηση. Εικόνα 5. Κιονόκρανα και θριγκό των Προπυλαίων κατά των Moessel. Πηγή: Παναγιώτη Μιχελή, όπω παραπάνω, σελ Εικόνα 6. Αρμονική ανάλυση τη πρόσοψη του Παρθενώνα σύμφωνα με τον Hambidge. Πηγή: Παναγιώτη Μιχελή, όπω παραπάνω, σελ Εικόνα 7. H καμπύλωση του στυλοβάτη και του θριγγού. Πηγή: Παναγιώτη Μιχελή, όπω παραπάνω, σελ iii. Η εξόγκωση των γωνιαίων στύλων για να εξουδετερώσουν τη λέπτυνση που υφίστανται λόγω υπερβολική έκθεσή του στο φω. iv Η κλίση του αετώματο προ τα εμπρό για να εξουδετερώσει την οπτική εντύπωση τη κλίση προ τα πίσω ICOMOS/Advisory body evaluation/404, από την ιστοσελίδα τη UNESCO: en/list/404/documents/ 5. Όλε οι παρατηρήσει υπάρχουν με εκτενή ανάλυση στο βιβλίο του Παναγιώτη Μιχελή, Η αρχιτεκτονική ω τέχνη, Έκδοσι Στ, Αθήναι, 1979, σελ

7 8. Κατάλογο υλικών Χρησιμοποίησα τα παρακάτω εργαλεία και υλικά: Υλικά Ποσότητα Μακετόχαρτο 1 κομάτι 60x90cm Λευκό πηλό 4kg Εργαλεία Κοπίδι Καλούπια για κίονε Εργαλεία πηλοπλαστική 9. Κοστολόγιο Το κοστολόγιο των υλικών σε Euros παρουσιάζει ο παρακάτω Πίνακα : Υλικά Κόστο Μακετόχαρτο 7 Λευκό πηλό 4kg x3/kg=12 Σύνολο Βιβλιογραφία 1. Τάσο Τανούλα, Η οικοδομική τέχνη των αρχαίων ελληνικών ναών, Αρχαιολογία & Τέχνε, Τ Vitruvius, the ten books on architecture, Harvard university press, 1914, pp Μεγάλοι Πολιτισμοί, Βιβλιοθήκη Τέχνη. Καθημερινή, τ. 1 Ελλάδα, Αρχαϊκή εποχή 4. Παναγιώτη Μιχελή, Η αρχιτεκτονική ω τέχνη, Έκδοσι Στ, Αθήναι, Τεχνολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκη, Αρχαία ελληνική τεχνολογία, Γενική γραμματεία έρευνα και τεχνολογία, Αθήνα ICOMOS/Advisory body evaluation/404, από την ιστοσελίδα τη UNESCO: 7.Ιστοσελίδα Εθνικού αρχαιολογικού μουσείου Αθηνών: namuseum.gr 8.Ιστοσελίδα μουσείου ακροπόλεω : gr/ 5