ΥΛΟΧΡΗΣΤΙΚΗ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΞΥΛΟΥ. TEI of Larissa DFMNE. Ιδιότητες Ξύλου - Εργαστήριο. Στέργιος Αδαμόπουλος

Transcript

1 ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΞΥΛΟΥ

2 Προσδιορισμός της πυκνότητας του ξύλου

3 προσδιορισμός της ξηρής πυκνότητας ro = Mo Vo (g/cm 3 ), όπου Mo: ξηρή μάζα (g) και Vo: ξηρός όγκος (cm 3 ) πυριατήριο (κλίβανος) με θερμοκρασία 103±2 0 C για ξήρανση του δείγματος και ξηραντήρας με CaCl 2 ή P 2 O 5 ή Silica gel ώστε να κρυώσει ακολουθεί ζύγιση σε ηλεκτρικό ζυγό ακριβείας (ακρίβειας 0,001 g για μικρά δείγματα)

4 προσδιορισμός της ξηρής πυκνότητας Αρχή του Αρχιμήδη τοποθέτηση δοχείου με νερό σε ζυγό ισορροπία ζυγού και καταγραφή ένδειξης θέρμανση παραφίνης με τη βοήθεια θερμαντικής εστίας λήψη του δείγματος από το πυριατήριο και εμβάπτισή του στη θερμή παραφίνη, ώστε να αποφεύγεται είσοδος νερού στο ξύλο εμβάπτιση δείγματος στο δοχείο με το νερό με τη βοήθεια ακίδας και μέριμνα ώστε το δείγμα να μην έρχεται σε επαφή με το τοιχώματα του δοχείο ισορροπία ζυγού και καταγραφή δεύτερης ένδειξης ζυγού η διαφορά των ενδείξεων δίνει το βάρος του εκτοπιζόμενου νερού ή κατά αντιστοιχία τον όγκο του (πυκνότητα νερού = 1), συνεπώς και τον όγκο του δείγματος

5 προσδιορισμός της βασικής πυκνότητας R = Mo Vg (g/cm 3 ), όπου Mo: ξηρή μάζα (g) και Vg: χλωρός όγκος (cm 3 ) o πλήρης κορεσμός του δείγματος με νερό (βράσιμο του ξύλου σε νερό) o απομάκρυνση του επιφανειακού νερού με απορροφητικό χαρτί και ζύγιση του δείγματος o ξήρανση του δείγματος σε πυριατήριο ψύξη σε ξηραντήρα - επαναζύγιση Κατόπιν, χρησιμοποιείται ο τύπος: μέθοδος της μέγιστης περιεχόμενης υγρασίας R = Mo rw Mo ( Mv Mo) (g/cm 3 ) αρχή του Αρχιμήδη M0 : απόλυτα ξηρό βάρος Mv : κορεσμένο με νερό βάρος του ξύλου = βάρος ξύλου και νερού που συγκρατήθηκε από το ξύλο Mv M0 : βάρος νερού που συγκρατήθηκε από το ξύλο και είναι ίσο με τον όγκο του νερού ή τον όγκο των κενών χώρων του ξύλου Mo rw Mo rw : όγκος ξυλώδους ύλης (rw = 1,5) + (Mv-Mo) : χλωρός όγκος ξύλου (Vg) το δείγμα ξύλου βράζεται σε νερό προκειμένου να κορεστεί πλήρως με νερό (χλωρή κατάσταση) για τη μέτρηση χλωρού όγκου δεν χρειάζεται η εμβάπτιση του δείγματος σε παραφίνη

6 προσδιορισμός της φαινομενικής πυκνότητας Rx = Mx Vx (g/cm 3 ), όπου Mx, Vx: μάζα (g) και όγκος (cm 3 ) σε υγρασία x Συνήθως η μάζα και ο όγκος προσδιορίζονται σε κατάσταση ξηρή στον αέρα (περιεχόμενη υγρασία 12-15%) με βάση τις προηγούμενες μεθόδους: το δείγμα ξύλου ζυγίζεται για προσδιορισμό της μάζας εμβάπτιζεται στο νερό με θερμή παραφίνη για προσδιορισμό του όγκου με βάση την αρχή του Αρχιμήδη

7 πρόχειρη εκτίμηση της πυκνότητας (μέθοδος Paul) o το δοκίμιο τοποθετείται σε πυριατήριο στους 103±2 0 C για παραπάνω από 24 ώρες ώστε να χάσει την περιεχόμενη υγρασία του o ζυγίζεται και επανατοποθετείται στο πυριατήριο για περίπου 2 ώρες επιπλέον και ζυγίζεται εκ νέου. Εφόσον η ένδειξη παραμένει σταθερή, η ξήρανση έχει τελειώσει o εμβαπτίζεται το δοκίμιο σε αριθμημένος γυάλινο κύλινδρο γεμάτο με νερό χωρίς πίεση και αφήνεται να ισορροπήσει o αποσύρεται το δοκίμιο από τον κύλινδρο και μετράται το μήκος του δοκιμίου που βρισκόταν κάτω από τη στάθμη του νερού κατά την ισορροπία του o Η πυκνότητα δίνεται κατά από τη σχέση = μήκος ξύλου μέσα στο νερό προς το συνολικό μήκος ξύλου πρίσμα ξύλου με διαστάσεις 2 x 2 x 20 cm διαιρείται σε 10 ίσα μέρη

8 σχέση πυκνότητας ξύλου και κενών χώρων C = (1 - ro rw ) x 100 ή C = ,7 ro ro = ξηρή πυκνότητα (g/cm 3 ) rw = πυκνότητα ξυλώδους ύλης (πρακτικά σταθερή και ίση με 1,50 σε απόλυτα ξηρή μάζα και όγκο, για όλα τα είδη ξύλου)

9 Προσδιορισμός της υγρασίας του ξύλου

10 Τρόποι μέτρησης της υγρασίας στο ξύλο: ξήρανση σε κλίβανο στους 103±2 ο C γιά 24 ώρες απόσταξη χρήση ηλεκτρικών υγρομέτρων (αντίστασης και διηλεκτρικά) ακτίνες Χ και γ αξονική τομογραφία υπέρυθρη ακτινοβολία LASER ακτίνες κύματα RADAR ραδιοκύματα και μικροκύματα

11 μέθοδος ξήρανσης και ζύγισης που εφαρμόζεται; για τη μελέτη της μεταβλητότητας (οριζόντια και κατακόρυφη) της υγρασίας του ξύλου των ζωντανών δέντρων, οπότε λαμβάνονται εγκάρσιοι δίσκοι (πάχους περίπου 2 cm) στο στηθιαίο ύψος ή σε διάφορα ύψη στον κορμό ή τρυπανίδια στο στηθιαίο ύψος. Τα δείγματα κλείνονται αεροστεγώς σε σακούλες και αποθηκεύονται σε καταψύκτη μέχρι τη στιγμή της μέτρησης για τον προσδιορισμό της υγρασίας πριστής ξυλείας, οπότε λαμβάνονται δείγματα πάχους 1 1,5 cm σε απόσταση > 30 cm από τα άκρα της πριστής για τον προσδιορισμό της υγρασίας προϊόντων ξύλου (στύλοι, έπιπλα, κορμοτεμάχια, στρωτήρες κλπ.), οπότε λαμβάνονται τρυπανίδια με ειδικό τρυπάνι πως εφαρμόζεται; ζύγιση των δειγμάτων σε ζυγό ακριβείας 0,01 ή 0,001 g (αρχική μάζα Mx) ξήρανση των δειγμάτων σε πυριατήριο στους 103±2 o C μέχρι σταθεροποίηση του βάρους ψύξη των δειγμάτων σε ξηραντήρα επαναζύγιση των δειγμάτων (τελική ξηρή μάζα Μο) Υ % = 100(Μx Μο)/Μο

12 απόσταξη για είδη ξύλου που περιέχουν πτητικά εκχυλίσματα (έλαια, ρητίνες, κλπ) για εμποτισμένα δείγματα 1. τεμαχίδια ξύλου σε τουλουόλη 2. θερμαντική εστία 3. ξηραντικό 4. αριθμημένος σωλήνας για συλλογή υγρού νερού είσοδος έξοδος νερού

13 Ηλεκτρικά υγρόμετρα Πλεονεκτήματα γρήγορη εύκολη μέτρηση μη καταστρεπτική μέτρηση όργανα φορητά ελαφρά μικρή δαπάνη μέτρησης μικρή ακρίβεια Μειονεκτήματα όχι αξιόπιστα για ΠΥ >30% & <7% εξαρτώνται από είδος πυκνότητα θερμοκρασία ξύλου, ατμοσφαιρικές συνθήκες

14 Μέγιστη & ισοδύναμη υγρασία του ξύλου Υmax = 100 x ( 1 R - 0,67) ή Υmax = 100 x ( 1 ro - 0,67) + 30 Υmax = μέγιστη υγρασία (%) R = βασική πυκνότητα (g/cm3) ro = ξηρή πυκνότητα (g/cm 3 ) ισόϋγρες καμπύλες: εξάρτηση της ισοδύναμης υγρασίας από τη θερμοκρασία και σχετική υγρασία του αέρα

15 Προσδιορισμός των διαστασιακών μεταβολών του ξύλου

16 Προσδιορισμός ρίκνωσης και διόγκωσης β γ δ α Προετοιμασία και ταυτότητα των δειγμάτων ρίκνωσης και διόγκωσης: (α) κορμοτεμάχιο μήκους περίπου 0,50 m (β) πρισματικά δοκίμια 3 x 3 x 50 cm (γ) δείγματα για ακτινική και εφαπτομενική ρίκνωση 3 x 3 x 0,5 cm (δ) δείγματα για αξονική ρίκνωση 1,5 x 1,5 x 10 cm

17 Προσδιορισμός ρίκνωσης και διόγκωσης μέτρηση με ηλεκτρονικό μικρόμετρο ακριβείας 0,01 mm των χλωρών διαστάσεων όλων των δειγμάτων, τοποθέτηση των δειγμάτων σε πυριατήριο σε θερμοκρασία 103±2 ο C μέχρι πλήρους απώλειας της υγρασίας τους και μέτρηση των ξηρών τους διαστάσεων

18 Προσδιορισμός ρίκνωσης και διόγκωσης μέτρηση με ηλεκτρονικό μικρόμετρο ακριβείας 0,01 mm των χλωρών διαστάσεων όλων των δειγμάτων, τοποθέτηση των δειγμάτων σε πυριατήριο σε θερμοκρασία 103±2 ο C μέχρι πλήρους απώλειας της υγρασίας τους και μέτρηση των ξηρών τους διαστάσεων

19 Τυπολόγιο ρίκνωσης - διόγκωσης ή ά ή ά ΣΡ % = x 100 ή ά ΣΔ % = ή ά ή ά ή ά x 100 Από τους παραπάνω τύπους, προκύπτει ότι μπορούμε να υπολογίσουμε τη ΣΡ από τη ΣΔ και το αντίστροφο: ΣΡ = 1 και ΣΔ = 1 Σημέιωση: 1. Για τον προσδιορισμό των μεταβολών του όγκου του ξύλου είτε υπολογίζονται ο χλωρός και ξηρός όγκος των δειγμάτων και χρησιμοποιούνται στους παραπάνω τύπους αντί της χλωρής και ξηρής διάστασης είτε προστίθενται η ακτινική, εφαπτομενική και αξονική ρίκνωση και διόγκωση 2. Για να βεβαιωθούμε ότι τα δείγματα ξύλου βρίσκονται σε χλωρή κατάσταση πριν μετρηθούν οι διαστάσεις πρέπει να διατηρούνται μονίμως υγρά (γίνεται περιοδική ύγρανσή τους με νερό και αποθήκευσή τους σε ψυγείο για αποφυγή ανάπτυξης μυκήτων)

20 Διόγκωση (mm) Ρυθμός εφαπτομενικής διόγκωσης Μέγιστη διόγκωση (Α) Χρόνος για Α/2 Χρόνος (min) * συσκευή με μικρόμετρο και εμβάπτισή του σε γυάλινο δοχείο με νερό για τον προσδιορισμό του ρυθμού εφαπτομενικής διόγκωσης * με τη βοήθεια χρονομέτρου ακρίβειας 1/100 min παίρνονται στοιχεία του ρυθμού εφαπτομενικής ανά τακτά χρονικά διαστήματα (π.χ. 0,5, 1, 2, 3, 5, 10, 20, 30, 60, 120, 180, 240, 360 min) και χρόνος που χρειάζεται κάθε δείγμα να φτάσει στο ½ της μέγιστης διόγκωσης

21 Συντελεστής διάχυσης Με βάση τα στοιχεία του ρυθμού διόγκωσης υπολογίζεται ο συντελεστής διάχυσης Δ: 2 2 Δ = 16 Δ = συντελεστής διάχυσης (cm 2 /min) π = 3,14 α = πάχος δείγματος (cm) λ = χρόνος (min) που απαιτείται για να διογκωθεί το δείγμα κατά Εα εκφραζόμενο ως κλάσμα της συνολικής διόγκωσης (Εα = 1/2)

22 Διαστασιακές μεταβολές για μεταβολές της υγρασίας κάτω του σημείου ινοκόρου χλωρή διάσταση Α χλωρή διάσταση Β Ρ Δ ξηρή διάσταση ΤΜΥ υγρασία, % 30 % ξηρή διάσταση ΤΜΥ υγρασία, % 30 % Για τη μέγιστη μεταβολή υγρασίας (30 %) ΜΜΥ κάτω του σημείου ινοκόρου έχουμε ΣΡ ή ΣΔ. Για τυχαία μεταβολή υγρασίας ΤΜΥ κάτω του σημείου ινοκόρου θα έχουμε μείωση Ρ ή αύξηση Δ των διαστάσεων ή του όγκου: Ρ = xtmy MMY και Δ = xtmy MMY

23 Συντελεστής ανισοτροπίας Συντελεστής ανισοτροπίας = ή ή ή ή 2,0 1,5 συντελεστής ανισοτροπίας Ε Μ Β με βάση τη σχέση συντελεστή ανισοτροπίας και πυκνότητας τα ελληνικά ξύλα μπορούν να χαρακτηριστούν ως ελαφρά (Ε), μέτρια (Μ) και βαριά (Β) 0,5 0,8 πυκνότητα, g/cm 3

24 Συντελεστής ανισοτροπίας διαστασιακή σταθερότητά = εφαπτομενική + ακτινικής διαστασιακή μεταβολή Διαστασιακή σταθερότητα Μεγάλη (<3) Μέτρια (>3 και <4,25) Μικρή (>4,25) ερυθρελάτη, κυπαρίσσι, καστανιά,μουριά, άρκευθος ψηλός (εγκάρδιο), ίταμος ελάτη, μαύρη πεύκη, δασική πεύκη, λευκόδερμη πεύκη, άρκευθος ψηλός (σομφό), φτελιά πεδινή, φράξος όρνος, κελτίς, πλάτανος ανατολικός, σφενδάμι πεδινό, οξυά (ατμισμένη), σημύδα, λεύκη τρέμουσα, καρυδιά, λεπτοκαρυά, δρυς απόδισκη (σομφό) οξυά (μη ατμισμένη), οστριά, δρυς πλατύφυλλη, δρυς απόδισκη (εγκάρδιο), δρυς μακεδονική, αριά, τίλια χνοώδης

25 Προσδιορισμός των χημικών ιδιοτήτων του ξύλου

26 κυριότερες χημικές ιδιότητες εκχυλίσματα ανόργανα συστατικά (τέφρα) οξύτητα (ph) απαιτείται μετατροπή ξύλου σε ξυλόσκονη με μύλο Wiley και κόσκινο Νο 40 με διάμετρο οπών 0,425 mm ρυθμιστική ικανότητα (buffering capacity) α-κυτταρίνη oλοκυτταρίνη λιγνίνη

27 εκχυλίσματα ζεστό νερό (100 ο C) κρύο νερό μίγμα αλκοόλης τολουόλιου (1:2 κατ όγκο) διχλωρομεθάνιο σε 1% διάλυμα NaOH συνολικά εκχυλίσματα (διαδοχικά σε μίγμα αλκοόλης τολουόλιου 1:2, αλκοόλη 95%, ζεστό νερό) E = W 1 W W 1 2 x 100 εκχύλιση 2 g ξηρής στον αέρα ξυλόσκονης με ορισμένη ποσότητα του αντίστοιχου διαλύτη βάση προδιαγραφών ASTM W1: ξηρό βάρος ξυλόσκονης πριν την εκχύλιση (g) W2: ξηρό βάρος ξυλόσκονης μετά την εκχύλιση (g)

28 εκχυλίσματα έξοδος νερού είσοδος νερού ψύκτης συσκευή εκχύλισης Soxhlet εκχυλιστής τύπου Soxhlet ηθμός όπου τοποθετείται η ξυλόσκονη σφαιρική φιάλη όπου τοποθετείται ο διαλύτης συστοιχία θερμαντικών φωλιών

29 ανόργανα συστατικά (τέφρα) περίπου 2 g ξηρής στον αέρα ξυλόσκονης τοποθετείται (σε κάψες από πορσελάνη χωρητικότητας περίπου 30 ml) μέσα σε κλίβανο αποτέφρωσης στους ο C μέχρι πλήρους σταθεροποίησης του βάρους της η διαφορά των δύο ζυγίσεων πριν και μετά την αποτέφρωση δίνει την ποσότητα των ανόργανων συστατικών (τέφρα) που εκφράζεται % του απόλυτα ξηρού βάρους της ξυλόσκονης: Τέφρα % = 100 x W1 / W2 W1: βάρος τέφρας (g) W2: ξηρό βάρος ξυλόσκονης (g) ποιοτικός προσδιορισμός: διάλυση όλης της ποσότητας της τέφρας με επίδραση 5 ml διαλύματος HCl σε νερό (αναλογία 1:1) και αραίωση με αποσταγμένο νερό σε τελικό όγκο 50 ml τα ανόργανα στοιχεία Κ, Να προσδιορίζονται φλογοφωτομετρικά, ο P χρωματομετρικά και τα στοιχεία Mg, Ca, Mn, Fe, Cu, Zn, Pb με ατομική απορρόφηση (όλες οι τιμές σε mg/g με βάση το απόλυτο ξηρό βάρος του ξύλου πριν από την αποτέφρωση)

30 oξύτητα (ph) - ανάμιξη ξηρής στον αέρα ξυλόσκονης και αποσταγμένου νερού σε αναλογία 1:20 κατά βάρος (1 g ξυλόσκονη:20 ml νερό) - το μίγμα ξυλόσκονης-νερού ανακατεύεται και διατηρείται σε θερμοκρασία δωματίου για 48 h με σκοπό την αποκατάσταση ισορροπίας - μέτρηση ph με ηλεκτρονικό ψηφιακό πεχάμετρο ακρίβειας 0,01 και μετά την πάροδο 2 min περίπου από την εμβύθιση των ηλεκτροδίων στο διάλυμα (χρόνος ικανός για την σταθεροποίηση των ενδείξεων του οργάνου)

31 Ρυθμιστική ικανότητα (buffering capacity) 10 8 ph N H 2 SO 4 (ml) 0.05Ν NaOH (ml) A Heartwood εγκάρδιο Sapwood σομφό προσθήκη 0,05N NaOH ή 0,05Ν H 2 SO 4 με προχοΐδας στα διαλύματα όγκου 20 ml και για μεταβολή του ph από 3 ως 10 διαδοχικές μετρήσεις του ph 3 min περίπου μετά την προσθήκη της βάσεως ή του οξέος (χρόνος ικανός για την ανάμιξη του διαλύματος και την σταθεροποίηση των ενδείξεων του οργάνου) Ρυθμιστική ικανότητα (ισοδύναμο σε οξύ) από αρχικό ph σε ph 10: ml NaOH x 0,05N NaOH / 20 ml Ρυθμιστική ικανότητα (ισοδύναμο σε άλκαλι) από αρχικό ph σε ph = 3: ml H 2 SO 4 x 0,05N H 2 SO 4 / 20 ml

32 ολοκυτταρίνη, α-κυτταρίνη, λιγνίνη ολοκυτταρίνη: δείγμα 2 g ξυλόσκονης απαλλαγμένης εκχυλισμάτων με ειδικής συσκευή, ηθμούς διήθησης και με αιθυλική αλκοόλη 95%, διάλυμα αλκοόλης μονοαιθανολαμίνης (97:3), αιθυλικό αιθέρα και αέριο χλώριο λιγνίνη: α-κυτταρίνη: 2 g ξηρής στον αέρα ξυλόσκονης απαλλαγμένης εκχυλισμάτων και λιγνίνης με ειδική συσκευή σταθερής θερμοκρασίας, ηθμούς διήθησης και με διάλυμα NaOH 17,5%, διάλυμα NaOH 8,3% και διάλυμα οξικού οξέως 10% εκχύλιση 1 g ξηρής στον αέρα ξυλόσκονης διαδοχικά με αλκοόλη 95%, μίγμα αλκοόλης τολουόλιου 1:2 και ζεστό νερό και κατόπιν προσθήκη H 2 SO 4, συμπύκνωση και διήθηση

33 Προσδιορισμός των μηχανικών ιδιοτήτων του ξύλου

34 Δειγματοληψία Στατική κάμψη 2 x 2 x 34 cm Απορριπτέα τμήματα Κρούση 2 x 2 x 30 cm Αξονική θλίψη 2 x 2 x 6 cm 1. Αξονικός εφελκυσμός 2. Εγκάρσιος εφελκυσμός 3. Διάτμηση 4. Σχίση 5. Αξονική θλίψη 6. Εγκάρσια θλίψη 7. Αξονική σκληρότητα 8. Εγκάρσια σκληρότητα 9. Στατική κάμψη

35 Κλιματισμός δειγμάτων 1 για κάθε δείγμα προσδιορίζεται η φαινομενική του πυκνότητα 2 τα δείγματα κλιματίζονται σε θερμοκρασία 20±1 ο C και σχετική υγρασία 66-65% (θάλαμος σταθερών κλιματικών συνθηκών ή διαφανή κλειστά δοχεία που περιέχουν κορεσμένο υδατικό διάλυμα άλατος NaNO 2 )

36 Διεξαγωγή δοκιμών το φορτίο εφαρμόζεται κατάλληλα πάνω στο δείγμα και λαμβάνεται: - το φορτίο που προκαλεί θραύση στο δείγμα - η συνολική παραμόρφωση - το διάγραμμα τάσης, παραμόρφωσης οι δοκιμές γίνονται με βάση διεθνείς προδιαγραφές (π.χ. DIN, ASTM, ISO, BS) σε ειδικές μηχανές αντοχής

37 Ταση (Ν) Στατική κάμψη τα δείγματα τοποθετούνται οριζόντια, με απόσταση υποστηριγμάτων 30 cm και το φορτίο ασκείται κατά την εφαπτομενική διεύθυνση, στο μέσο της αξονικής τους διάστασης, μέχρι το σημείο θραύσεως η ταχύτητα κίνησης κεφαλής είναι 0,11 mm/sec και η ακτίνα κεφαλής φόρτισης 15 mm ΟΕ Fmax η δοκιμή πρέπει να ολοκληρώνεται εντός 1,5±0,5 min Παραμόρφωση (mm)

38 Στατική κάμψη ΕΒ = 3 F x L 3 4 x b x h x Δf ΕΒ : μέτρο ελαστικότητας σε στατική κάμψη (N/mm 2 ) F: φορτίο στο όριο ελαστικότητας (Ν) L: απόσταση υποστηρίξεως (300 mm) Δf: βέλος κάμψεως σε φορτίο F b: πλάτος δοκιμίου (mm) h: ύψος δοκιμίου (mm) σb = 3 x Fmax x L 2 2 x b x h σb : μέτρο θραύσεως (Ν/mm 2 ) Fmax: μέγιστο φορτίο (Ν) L: απόσταση υποστηρίξεως (280 mm) b: πλάτος δοκιμίου (mm) h: ύψος δοκιμίου (mm) από το διάγραμμα τάσης παραμόρφωσης προσδιορίζεται γραφικά το φορτίο στο όριο ελαστικότητας (ΔF) καθώς και το βέλος κάμψεως (Δf) που αντιστοιχεί στο φορτίο αυτό

39 σd = Αξονική θλίψη Fmax b x h σd : αντοχή σε αξονική θλίψη (Ν/mm 2 ) Fmax: μέγιστο φορτίο (Ν) b x h: εγκάρσια διατομή δείγματος (mm 2 ) τα δείγματα τοποθετούνται κατά την αξονική διεύθυνση, όρθια μεταξύ δυο μεταλλικών πλακών και κατόπιν ασκείται διαδοχικά φορτίο μέχρι το σημείο θραύσεως των ινών, όποτε και λαμβάνεται το μέγιστο φορτίο η ταχύτητα κίνησης της κεφαλής ρυθμίζεται σε 0,01 mm/sec η δοκιμή πρέπει να ολοκληρώνεται εντός 1,5±0,5 min

40 Κρούση W = 1000 x w b x h W : αντοχή σε κρούση (ΚJ/m 2 ) w: έργο θραύσεως (Joule) b: πλάτος δοκιμίου (mm) h: ύψος δοκιμίου (mm) η άσκηση του φορτίου γίνεται στο μέσο του μήκους του κάθε δείγματος και μετράται το έργο θραύσεως σε Joule

41 Αξονικός εφελκυσμός Bz = Fmax a x b Bz : αντοχή σε θραύση (Ν/mm 2 ) Fmax: μέγιστο φορτίο (Ν) a x b: ελάχιστη εγκάρσια διατομή δείγματος (mm 2 ) τα δείγματα συγκρατούνται στα άκρα τους από τις κεφαλές σύσφιξης της μηχανής αντοχής έτσι ώστε το μήκος τους να είναι παράλληλο με την κατεύθυνση της εφαρμογής της δύναμης εφελκυσμού η δοκιμή πρέπει να ολοκληρώνεται εντός 1,5±0,5 min

42 Σκληρότητα (πλευρικά) η σκληρότητα μετράται με το φορτίο (Ν) που χρειάζεται για την εισαγωγή χαλύβδινης σφαίρας με διάμετρο 1,128 cm στην ακτινική και εφαπτομενική επιφάνεια κάθε δείγματος (εφαπτομενική και ακτινική σκληρότητα, αντίστοιχα) και σε βάθος ίσο με την μισή διάμετρό της στη θέση αυτή, η περίμετρος εσοχής που δημιουργείται στο ξύλο καθορίζει επιφάνεια ενός cm 2

43 Εργαστηριακές, βασικές, επιτρεπόμενες τάσεις από το σύνολο των τιμών μιας ιδιότητας υπολογίζεται ο μέσος όρος που λέγεται μέση εργαστηριακή τιμή ΜΕΤ η τιμή αυτή αναφέρεται σε ξύλο κανονικής δομής και ελεύθερο σφαλμάτων προκειμένου να χρησιμοποιηθεί αυτή η τιμή στην πράξη θα πρέπει να γίνει μια μείωσή της

44 Μέσες εργαστηριακές τιμές ΜΕΤ μεταβλητότητα μηχανικής αντοχής ξύλου (τυπική απόκλιση) επίδραση διάρκειας φορτίσεως (χρόνος, ερπυσμός) δυνατότητα τυχαίας υπερφορτίσεως (χιόνι) εμπειρία σχετικά με την συμπεριφορά του είδους ξύλου Βασικές τάσεις ΒΤ ΒΤ = MET - 2, 33 x τυπική απόκλιση 2, 5 ποιότητα του ξύλου (ρόζοι, σφάλματα δομής, κλπ) ποσοστό υγρασίας στο ξύλο επιφανειακή κατάσταση του πριστού μετά την ξήρανση συνθήκες χρησιμοποιήσης του (προσβολή απο μύκητες) Επιτρεπόμενες τάσεις ΕΤ ΕΤ = 1/3 ΒΤ λόγω ποιότητας ξύλου ΕΤ = 2/3 ΒΤ λόγω συνθηκών χρησιμοποίησης